Yanğın təlimatı

Yaxından tanış olaq

• Adınız,soyadınız• Vəzifə və iş yeriniz• İş təcrübəniz• Bu kursdan Siz nə gözləyirsiz?

Məzmun

• Alovlanma nəzəriyyəsi• İstiliyin yaranma növləri• Yanğının yayılma üsulları• Yanar vasitələrin təsnifatı• Odsöndürənlərin növləri• Odsöndürənlərin effektiv istifadəsi• Toplanma məntəqəsi• Evakuasiya yollarının yoxlanması• İş yerində yanğınlar• Yanğın təhlükəsi• Yanğın həyəcanı təlimləri• Məişət qazı• İnsan üzərində geyimin yanması• Avtomobil yanğınları• Nəticə

YANMA: yanıcı maddələrin Oksigen və istiliyin müəyyən dərəcə altında birləşməsi nəticəsində yaranan bir kimyəvi reaksiyadır. YANGIN: Yanğın isə nəzarətimiz xaricindəki yanma hadisəsidir. ALOV - istilik və işığın yaranmasıyla müşahıdə olunan ekzotermik kimyəvi reaksiyadırYanmanın ola bilməsi üçün: Kifayət qədər istilik, oksigen və yanıcı maddə lazımdır.Yanar materialdan asılı olaraq yanğın prosesi müxtəlif səslərlə müşahidə oluna bilər

YANMA ÜÇBUCAĞI

Yanğının baş verməsi üçün 3 elementin movcudluğu zəruridir.

Yanğın üçün 16% O2 kifayətdir

Havada О2 tərkibi- 21%

Gunəş

İsti üst səht

Elektrik qövsü

Sürtünmə

Kimyəvi reaksiya

El. enerjisi

Qaz sıxılmasıMaye

Benzin Spirt Bitki yağları Lak Kerosin

Bərk material

Qazlar

Propan Butan Etan

Ağac Kağız Plastik Parça

Oksigen

YM İstilik

Metal

MaqniyNatriyAluminiy

Yanğın təhlükələri səbəbləri

Mexaniki: sürtünmə, zərbə, sıxılma və siqaret .

Elektrik: qısa qapanma, həddən artıq yüklənmə, elektrik qövsü.

Kimyəvi: Qazlar və ekzotermik reaksiyalar.

Təbii: ildırım, günəş,vulkan.

Hər 4 yanğından biri elektrik səbəbindənbaş verir

• Elektrik ilə əlaqədar bir problem olduğunda:Qoruyucu və əsas keçid yerini və necə söndürülməsini mütləq öyrənin.Keçid üçün: Əvvəl kiçik keçid sonra əsas keçid elektriki söndürün.Qoruyucuları üçün: Tək-tək qoruyucuları söndürün; ondan sonra əsas qoruyucunu söndürün.

• Elektrikli təkrar açarkən əvvəl əsas qoruyucunu daha sonra digərlərini açmalısınız.

7

YANĞINLARA QARŞI TƏDBIRLƏR

• Bu tədbirlər aktiv və passiv olmaq üzrə ikiyə ayrılar;

Passiv Tədbirlər: Layihə mərhələsində başlayan yanğının çıxmasını önləyən və müdaxiləni asanlaşdıran tədbirlərdir.

Aktiv Tədbirlər: Yanğını başlanğıc mərhələsində tutaraq bastırılmasını təmin edən tədbirlərdir.

• Aktiv və passiv Tədbirlər 4 qrupda araşdırılar:

1 - Yanğının Aşkar edilməsi ilə əlaqədar Tədbirlər:

• Yanğın Həyəcan düymələri.Anons Sistemi (siqnalizasiya).Avtomatik Aşkarlama və Həyəcan Sistemləri (detektoru)

2-yanğının söndürülməsi ilə əlaqədar tədbirləri:

Yanğın söndürmə Cihazları. Yanğın şlankı şkaflarıAvtomatik Söndürmə Sistemləri (FM – 200,sprinkler)

FM - 200 Sprinkler (ciləyici) yanğın şlankı

3 - Təxliyyənin təmin edilməsi ilə əlaqədar tədbirlər:

• Istiqamətləndirmələr (Təxliyyə çıxışı yazıları EXİT ) Cıxış dəhlizləri.Təxliyyə İşıqlandırma Sistemləri (çıxış dəhlizlərinin işıqlandırılması).

• Təxliyyə çıxış qapıları.

Əsas təxliyyə çıxışı Ehtiyyat təxliyyə çıxışı

4 - Digər tədbirlər:

• Ildrım ötürücü.Ventilyasiya Qapaqları.

Havalandırma damperi

Ildırım ötürücü

İŞ YERLƏRİMİZDƏ NƏLƏRƏ DİQQƏT ETMƏLİYİK?

• Fərdi Olaraq diqqət yetirməmiz lazım olan hallar: 1 - İş sonunda hər tərəfə nəzarət etmək və açıqda yanıcı bir şey buraxılmamasına diqqət etmək. 2 - Hər hansı bir qəzada qəzanın səlahiyyətli şəxslər tərəfindən aradan qaldırılmasını təmin etmək. 3 - Tez alışan, parlayıcı, partlayıcı maddələr ilə məşğul olarkən göstərişlərə uyğun hərəkət etmək. 4 - Yanan qaz sızmalarında, əgər mümkündürsə qazı cıxarmağa çalışmaq və ya reaksiyaya səbəb olacaq hər cür hərəkətdən qaçmaq vs .......

Qısası dərc olunmuş bütün təlimatlara uyğun hərəkət etmək lazımdır.

ƏHƏMİYYƏTLİ XƏBƏRDARLIQLARI!

• Tanımadığınız bir yerə getdiyinizdə.1 - yanğın nərdivanları, yanğın çıxış və qaçış yolları ilə yanğın söndürücülərin yerləri haqqında MƏLUMAT əldə edin! 2 - Qaçış dəhlizlərinin və təxliyyə nərdivanlarının qaçışı maneə törədici əşyalardan təmizlənməsi. 3 - Təxliyyə çıxış qapılarının kilidli olmamasına diqqət yetirməlisiniz.

Avtomobilinizi PARK EDƏRKƏN Xilasetmə avtomobillərinin keçməsinə maneə törədib törətmədiyinizə diqqət yetirin. Unutmamalısınız ki sizin diqqətsizliyiniz hər hansı bir yanğına zamanında çatılmasını maneə törədə bilər.

YANĞINLA QARŞILAŞDIĞINIZDA.

Mümkün olduğunca soyuq qanlılığınızı qorumağa çalışın. Çaxnaşmaya səbəb olmadan ətrafınızdakıları xəbərdar edin. Əgər mövcudsa həyəcan sistemini işə salın.Dərhal FHN-nin YSB -na xəbər verin (Tel. 101,112). Yangının yerini ünvanını en qisa və doğru şəkildə bildiriş.Əgər müdaxilə edə biləcəyinizə inanırsınızsa yanğın söndürmə qrupu gələnə qədər özünüzü və başqalarını riskə atmadan yanğını söndürməyə çalışın. Yanğının yayılmasının qarşısını almaq üçün qapı və pəncərələri bağlayğn.Yaralı və təhlükədə olanlara özünüzü riskə atmadan kömək etməyə çalışın.

YANĞINA MÜDAXILƏ EDƏCƏK VƏZIYYƏTDƏ DEYILSINIZSƏ YANĞIN YERINƏ DERHAL TƏRK!

YANĞIN YERİNİ TƏRK EDƏRKƏN

1 - Çıxış lövhələrini izləyərək, qarışıqlığa səbəb olmadan yanğın yerini tərk edin.2 - yanğın zamani əsla liftdən istifadə etməyin.3 - alov və tüstünün yayılmasının qarşısını almaq üçün yanğın sahəsi ilə əlaqəli bütün qapı və pəncərələri bağlayın.4 - Binanı tərk etdikdən sonra kəsinliklə geri dönməyin.5 - Təhlükəsiz bir sahəyə gedərək itfaiyenin gəlişini gözləyin.6 - Xilasetmə qrupları yanğına müdaxilə etməyə başladıqdan sonra yanğın sahəsinə qətiliklə girməyin.7 - yanğın təhlükəsizlik sahəsində gəzməyin və səlahiyyətlilərə doğru məlumat verməyə çalışın.

BİNALARDA QURULACAqYANGINDAN QORUNMA DƏSTƏSİ

SÖNDÜRMƏ QRUPU

-ÇIXACAK YANĞINA DƏRHAL MÜDAXİLƏ ETMƏLİ,YANĞINI SÖNDÜRMƏLİ VƏ YAYILMASINA MANE OLMALI.

-MÖVCUD YANĞIN SÖNDÜRMƏ VASİTƏ LƏRİNİN AYLIQ YOXLANMASI,MEYDANA GƏLƏN CATIŞMAMAZLIQLARI İDARIƏYƏ BİLDİRMƏLİ.

-YANĞIN ƏSNASINDA VƏ SONRASINDA YANĞINDAN QORUNMA RƏHBƏRİNİN VERƏCƏYİ ƏMİRLƏRİ YERİNƏ YETİRMƏLİ.

-YANĞIN TƏDBİRLƏRİ İLƏ ƏLAQƏDAR TƏLİM VƏ TAPŞIRIQLARA QATILMALI.

QURTARMA QRUPU

YANĞIN ƏSNASINDA YANĞINA MƏRUZ QALAN CAN VƏ MALI QURTARMALI .

YANĞININ YAYILABİLƏCƏYİ YERLƏRDƏKİ XƏSTƏLƏRIN İŞLƏYƏN HEYƏTİN VƏ MATERİALLARIN TƏXLİYƏSİNİ ETMƏLİ.

YANĞIN PİLLƏKƏNİ,ÇIXIŞ - QAÇIŞ YOLLARINI YOXLAYARAQ DAVAMLI İSTİFADƏ OLUNAN VƏZİYYƏTDƏ OLMASINI TƏMİN ETMƏLİ.

QORUMA QRUPU

• YANĞIN ANINDA MEYDANA GELEN PANİK VƏ QARIŞIQLIĞIN QARŞISINI ALMALII. YANĞINDAN QURTARILAN VƏSAITLƏRI TƏSLIM ALMALI VƏ MÜHAFİZƏ ETMELİ. YANĞINDAN SONRA TƏSLIM ALINAN MATERIALLARI SAHİBİNƏ QAYTARMALI. YANĞINDAN MÜDAFIƏ RƏHBƏRİNİN VERƏCƏYI ƏMRLƏRİ YERINƏ YETIRMƏLI. YANĞIN TƏDBİRLƏRİ MÖVZUSUNDA TƏLİM VƏ TAPŞIRIQLARDA IŞTIRAK ETMƏLI.

ILKYARDIM QRUPU

• YANGIN ƏSNASINDA VƏ VƏSAİT QURTARMA SIRASINDA YARALANAN VƏ XƏSTƏLƏNƏN ŞƏXSLƏRƏ ILKYARDIM ETMƏLİ. LAZIM OLDUĞUNDA DIGƏR QRUPLARIN YARDIM ETMƏLİ. YANĞINDAN MÜDAFIƏ RƏHBƏRININ VERƏCƏYI ƏMRLƏRİ YERINƏ YETIRMƏLI. YANGIN TEDBİRLERİ İLƏ ILKYARDIM MÖVZUSUNDA KEÇİLƏN TƏLİMLƏRDƏ İŞTİRAK ETMƏLİLI.

YANĞIN ZAMANI EDİLMƏSİ LAZIM OLANLAR

• Adamlar əvvəldən təyint edilən toplanmaq məntəqəsində vəzifəlilərin nəzarətində toplanmalı. Vəzifəlilər yoxlama apararaq əraziyə daxil olan adamların toplanma məntəqəısində tam olub olmadığını müəyyən etməli. Əskik olarsa; nəzarət edən vəzifəlilər bu vəziyyəti səbəbiylə birlikdə idarəyə bildirməli.

• Yangını böyüklüyü ve yayılma şekline göre daxili yanğın söndürmə qrupu FHN-in yanğın söndürmə briqadası gələnə qədər yanğına müdaxile etmeli.

• YSB-sı hadisə yerinə gəlince binanın vəziyyəti ve yangın hakkında məlumat verilmelidir.

• idarə tərəfindən kəslərin yaxınlarına yangin haqqinda məlumat verilməli.lazım olduğunu sakit olmalarideyilməlidir.

İstiliyin yayılması

Tüstü

Tüstü

Tüstü

Konveksiya—maye və qazlarda, həmin maddəninqatışdırılması nəticəsindəistiliyin ötürülməsi prosesiniəks etdirir

Yanğının yayılma yolları

Keçiricilik - konduksiyaKeçiricilik - konduksiya

Konduksiya—maddələrin strukturhissəciklərinin istilik hərəkəti zamanıIstiliyin ötürülməsini əks etdirir

Keçiricilik - konduksiyaKeçiricilik - konduksiya

Konduksiya—maddələrin strukturhissəciklərinin istilik hərəkəti zamanıIstiliyin ötürülməsini əks etdirir

İstiliyin yayılması

Şüalanma

İstilik bütün istiqamətlərdə eyni cür yayılır

istilik

İstiliyin yayılması

Yanan maddənin istilik və ya alovun təsiri altında alovlanan və yana biləcək alışqan buxar buraxması halıdır.

• Məsələn: Digər alışqan maddə ilə təmasda olan sondürülməmiş siqaret.

Birbaşa yanma

Yanma əmsalına görə bütün maddələri 3 qrupa bölmək olar:

Yanmayan – yanmaya davamlı; daş, beton, dəmir-beton

Çətin yanan – yandırıcı mənbədən alışa bilən, mənbə kənarlaşdırılıdığı zaman isə yanmır; Asfalt-beton, gipsakardon, yanmaya qarşı mayelənmiş taxta, стекловолокно, стеклопластик

Yanar – özü alovlanan, və yandırıcı maddədən tez alışan

Yanğın sinifi

Bərk, orqanik maddələr (ağac, kagız)

Yanar maye (Benzin, Dizel, Spirt, Aseton, Yağ)

QAZ (propan, metan, etan, butan)

Elektrik (qısa qapanma, el. qövsü, artıq yüklənmə)

Metal (Maqniy, natriy, aluminiy)

Qida yağları (bitki yağları)

АА

BB

CC

DD

FF

Odsöndürənlərin növləri

Su əsaslı

Kimyəvi maye

Köplüük

Karbon dioksidQuru toz

Odsöndürənlərin effektiv istifadəsi

NövKod

1997 əvvəl BS EN3 rəng kodu

Su Qırmızı Tam qırmızı А

Köpük KremQırmızı, instruksiya üstüKrem rəngi ilə А В

Quru toz GöyQırmızı, instruksiya üstüGöy rəngi ilə А В С

СО2-karbon dioksid QaraQırmızı, instruksiya üstüQara rəng ilə В

Kimyəvi maye GümüşüQırmızı, instruksiya üstüAçıq sarı rəng ilə F

D sinifi toz GöyQırmızı, instruksiya üstüGöy rəngi ilə D

Halon Yaşıl İstifadəsi qadağan olunub

Yanğın sinifi

B

YANĞINDAN QURTARMA

Azercosmos Confidential & Proprietary 31

1. HƏRKƏS BİR YANĞINLA QARŞILAŞARSA ƏVVƏL HAYATI QURTARMALI, XƏBƏR VERMƏLİ VƏ YANĞINI SÖNDÜRMƏYƏ ÇALIŞMALIDIR.

YANĞIN

SÖNDÜRÜN

Q

UR

TAR

IN

HƏ

YƏ

CA

N V

ERİN

YANĞINDAN QURTARMA

Azercosmos Confidential & Proprietary 32

2. YANĞIN SÖNDÜRÜCÜ BALONLARDAN NECƏ İSTİFADƏ OLUNDUĞUNU ÖYRƏNİN. DUMANA DEYİL, ƏTRAF ÇEVREDEN ALOVAUN MƏRKƏZİNƏ DOĞRU PÜSKÜRDÜN.

KÜLƏYİN İSTİQAMƏTİNDƏ PÜSKÜRT

CİHAZI ALOVUN DİBİNƏ TUT

CİHAZI YANĞININ OLDUĞU YERƏ TUT

ƏVVƏLA ÖNÜ SONRA ARXANI SÖNDÜR

YANĞIN TAMAM SÖNMƏDƏN AYRILMA

CİHAZI YERİNƏ AS

YANLIŞ DOĞRU

YANĞINDAN QURTARMA

3. İstilik və duman yuxari doğru yayılar. Bu səbəblə yerə əyilərək gedin. Döşəməyə yaxin temperatur çox aşağıdır,duman daha azdır, görüş daha yaxşidir. Yanğında qalmiş adam da yerə yatmalı çok derin olmayacaq şəkildə nəfəs almalıdır.

4. Əgər gücünüz çatırsa və tək olsanız yaralını sürümə üsulu ilə vəya yerde çəkərək taşiyiniz.

5. Yanğın çıxdıqdan sonra liftən, istifadə etməyin. Elektrik kəsilməsi səbəbiylə lift işləməyə bilər. Liftin içinə və boşluğuna duman dollar,istilik çox artar,tüstüdən boğulma təhlükəsi vardir.

YANĞINDAN QURTARMA

6. Paltarları alovlanmış adamin üzərinə paltar, palto, ədyal ya da xalI örtün. Yanan yerin hava ilə əlaqəsinı kəsərək söndürün. Bu kimi cisimləri örtərkən yaralının baş tərəfindən ayaq istiqamətinə doğru örtün. Beləcə alovların səthə doğru gəlməsini önləmiş olarsınız

YANĞINDAN QURTARMA

7. Əvvəl baş və bədən sonra qol və qıçlardakı paltar hissələri yanmasını söndürün. Əlinizlə basdıraraq yaxşıca söndürün. Sonra yavaşca bədən üzərindən qaldırın, indiki vaxtda istifadə edilən parçaların çoxunun asan alov ala bilən sintetik maddələrin olduğunu xatırlayın,bunlar pambıqlı geyimlər kimi yanmaz. Sintetik iplikdən geyimlər isti əriyirlər və dəriyə yapışar.

YANĞINDAN QURTARMA

8. Yanmaqda olan adamin qaçması və hərəkət etməsi, alovlanmış paltar hissələrinin daha çox yanmasına gətirib çıxaracaq. Qurtarici, hərəkət halındakı adamın üzərinə, gedib bir örtü ilə büküb söndürmelidir.

YANĞINDAN QURTARMA

9. İsti paltarları çıxarın. Yanaraq yapışmışıq paltarlar yırtılaraq çıxarılmaz. Bunları çıxararkən çox diqqətli olunu. Dəriyə yapışdığı yerin ətrafından paltarı kəsin.

10. Yanan yeri hemen bol axar su ilə yuyun. Yüngül su axımı ilə 15 dəqiqə soyudun. Su sürətli və sərt dəyəcək şəkildə axmamalidir. Yaniq yerindəki istiliyi salmaqla yanıq təsirinin dərindən enməsi qarşısı alınır. soyuq su şişi azaltdığı kimi ağrı da azaldar.

11. İsti yağ ya da kimyəvi maddələrlə bulaşmış olan paltar dərhal çıxarılmalı, yanan dəri hissəsi və ətrafı bolca soyuq su ilə yuyulmalıdır. Bu əməliyyatı edərkən kimyəvi maddənin əllərinizi yandirmaması üçün dayanıqlı əlcək geyməyi unutmayin.

12. Qurtarıcı olaraq əvvəl alovların doğru getməyin. Başinizi arxaya doğru çevirərək nəfəs almağa çalışın.

YANĞINDAN QURTARMA

13. Yanmaqda olan bina içində qurtarma işləri apararkən qapıları çox diqqətli olaraq açın. Qapı arxasında dizleriniz üzərinə çöməlin. Bir dəfə qapı qoluna əlinizlə toxunaraq isinmiş olub olmadığına baxın, binadan başqa bir çıxış yolu yoxsa qapını açmaqla alov sizin çıxıb yolunuzu kəsə bilər,14. Binaların yüksək mərtəbəsində xələt, parça vs. istifadə edərək bunu otaqda divan kimi ağir cisimlerin ayağına bağlayaraq zərərcəkəni aşağıya endirin.

15. Karbon monoksid qazı havadan ağır olduğu üçün bu kimi vəziyyətlərdə yanan binaya girərkən ağızınızı yaş bir bezlə bağlayın.

16. İş yerlərində olduğu qədər evlərinizə de yanğın söndürmə aləti saxlayın və istifadə qaydasını bilin.

Toplanma məntəqəsi

• Toplanma üçün təyin olunmuş məntəqənin yeri dəqiq müəyyən olunmalıdır və bu əsas binadan təhlükəsiz məsafədə yerləşməlidir.

• Toplanma məntəqəsi bütün işçi heyətini, qonaqları və bu ərazini fövqəladi hal zamanı istifadə edəcək başqa insanları yerləşdirmək üçün yetərincə böyük olmalıdır.

• Yanğından məsul şəxsin vəzifəsinə mövcud ərazinin yararlığı və oraya daim sərbəst daxil olması həftəlik yoxlanma aparılmalıdır.

• Evakuasiya zamanı toplanma məntəqəsində bütün işçilərin yerində olub olmadığını yoxlamaq üçün siyahı olmalıdır.

Evakuasiya yolları

Evakuasiya yollarında heç bir maneə olmamalıdır və onlar

daimi nəzarətdə olmalıdır:

Bütün evakuasiya yolları və qəza çıxışları təmiz saxlan-

malıdır.

Avtomatik bağlanan qapılar və yanğın qapıları düzgün

işləməlidir.

Yanğın çıxışlarını göstərən, lazımi miqdarda tez

gözə çarpaçaq işarələr olmalıdır.

Qəza işıqlandırılması fasiləsiz işləməlidir.

İş yerində yanğınlar

İş yerində yanğınlar 3 əsas səbəbdən baş verirlər.

• Bilərəkdən yanğın törətmə

• Bu, insanlarda yanğının baş verməsinə dair potensial

təhlükə haqda məlumatın olmaması nəticəsində baş verir.

• Bu, insanların yanğın təhlükəsinə ehtiyyatsız münasibəti

nəticəsində yaranır.

Yanğın təhlükəsi

Yanğının baş vermə riskini aşağıdakı amillər yaradır:

• Elektrik ofis təchizatı

• İşıqlandırma

• Avtomatik təchizatlar (mexanizmlər)

• Alovlanan mayelərin saxlanması və istifadəsi

• İstilik sistemləri və kondisionerlər

• Siqaret çəkmə və onun qalıqları

Y a n ğ ın h ə y ə c a n ı tə lim lə ri

Hər bir şirkət ildə ən azı bir və yaxud 2 dəfə yanğın

həyəcanı təlimi keçirməlidir. Təlimə, bütün otaqlardan

evakuasiya, bütün işçilərin toplanma məntəqəsində

toplanılması və yerində adla çağırma daxil olmalıdır.

Məişət qazı

Məişət qazının axını:

Bilavasitə ərazidə olan bütün insanların evakuasiyası

Təhlükəsiz olduğu halda qaz ötürən boruların vaxtında bağlanılması

Havada qalmış qazın təmizlənməsi üçün ərazinin havasını dəyişmək

Məişət qazının alovlanması və söndürülməsi:

Bilavasitə ərazidə olan bütün insanların evakuasiyası

Təhlükəsiz olduğu halda qazı ötürən boruların vaxtında bağlanılması

Təhlükəsiz olduğu halda, ilkin mərhələdə qalan yanğının yayılmasını odsöndürənlərin köməyilə söndürmək

Yanğını aradan qaldırdıqdan sonra, qalan tüstünün tam təmizlənməsi üçün otaqların havasını dəyişmək

İnsan üzərində geyimin yanması

Təhlükələr

Təlaş

Geniş yanma

Söndürülmə

Geyimin və ya açıq yerlərin yanması baş verərsə,

oksigenin qarşısını alan və yanğını söndürən (Fire Blanket) xüsusi

parçadan istifadə etmək məsləhətdir. Alovu söndürərkən zərərçəkənin

yuxarı nəfəs yollarından ehtiyyatlı olun.

Əgər yanınızda heç kəs yoxdursa, aşağıdakı qaydaya riayət etməlisiniz:

Stop,Drop and Roll - dayanın, yerə uzanın və yuvarlanın. Bu halda

əllərinizlə üzünüzü bağlasanız daha yaxşı olar.

Söndürmənin alternativ yolları

Çiləyici şırnağı olan su odsöndürənindən istifadə

etmək olar. Başqa növ odsöndürənlərdən istifadə etmək məsləhət deyil.

Vaxtında tibbi xidmətin çağırılması bu şəraitdə əsas amillərdən biridir.

Elektrik naqillərinin və elektrik avadanlıqlarının alovlanması

İlk və təxirəsalınmaz tədbirlər

• Yanğın xidmətinin çağırılması

• Cərəyanın söndürülməsi

• Mövcud olduğu halda, odsöndürənlərin istifadəsi

Elektrik avadanlığının söndürülməsində istifadə olunan odsöndürən vasitələrinə quru toz və karbon qazı aiddir.

Avtomobil yanğınları

Avtomobil yanğınlarının statistikası

Yanğın zamanı

xəsarət almış şəxslərin

45% yanğını

söndürmək istədikləri

halda zərər çəkiblər:

Faktlar!

Avtomobil yanğınlarının 65% kriminal hərəkat və vandalizm zamanı bilərəkdən törədilir.

Qalan hadisələr isə qərəzsiz gözlənilmədən baş verir.

Avtomobillərdə yanğının baş vermə yerləri

• Mühərrik bölməsi

• Cihaz paneli

• Ötürücü və onun hissələri

• Yük bölməsi

Təkərlər, əsasən cüt olduqda əlavə yanğın mənbəyidir. Buna səbəb havası buraxılmış təkərlərin arasındakı sürtünmə nəticəsində yaranan istilikdir.

Avtomobilin digər avtomobillərin arasında dayandırılıb və ya park edildiyi halda

• Alışdırmanın söndürüldüyünə əmin olun

• Əgər mümkünsə kapotun açılması üçün salonda olan açarı dartın, amma tam açmayın.

• Piyadaları və başqa sürücüləri geri çəkilmələri üçün xəbərdar edin.

• Yanğınsöndürmə xidmətini xəbərdar edin və çağırın.

Bütün növ yanğınlarda ən əsas birinci düşündüyünüz şəxsi təhlükəsizliyiniz olmalıdır.

Bütün avtomobilləri əvəz etmək olar, insanı isə yox.

Yanğının söndürülməsi

Avtomobil yanğınlarının söndürülməsi zamanı quru toz və CO2 tipli odsöndürənlərdən istifadə etmək lazımdır.

Kapotu qaldırmağa çalışmayın, əsasən də yanğının onun altında baş verdiyindən şübhələnirsinizsə.

Mühərrik hissəsində yanğının söndürülməsində heç vaxt sudan istifadə etməyin. Bu alovun çoxalmasına və elektik naqillərinin qapanmasına gətirib çıxara bilər.

Yanğın zamanı görülən tədbirlər

Nəticə

Tədrisin sonu

TƏŞƏKKÜRLƏR