Upload
wilte-zijlstra
View
215
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres1
Stefanie de BeerWilte Zijlstra
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres2
Voorstellen Stefanie de Beer
Wilte Zijlstra
Twitter: @wilte
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres3
Opwarmen
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres4
Geheugentest
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres5
Geheugentest
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres6
Geheugentest
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres7
Geheugentest
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres8
Geheugentest
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres9
Geheugentest
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres10
Geheugentest
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres11
Geheugentest
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres12
Geheugentest
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres13
Geheugentest
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres14
Geheugentest
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres15
Geheugentest
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres16
Geheugentest
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres17
Geheugentest
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres18
Noteer de afbeeldingen die je hebt gezien
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres19
Ging het goed?
Helikopter
Koeien
Appel
Agent
Muziek
Wasmachine
Klok
Hond
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres20
Waarin verschilden deze paren?
Helikopter
Koeien
Appel
Agent
Muziek
Wasmachine
Klok
Hond
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres21
Framing: het effect van volgorde
Opening(Primacy)
Closing(Recency)
Atten
tion
/ Re
tenti
on
Time
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres22
De AFM & Consumentengedrag
•De AFM maakt zich sterk voor eerlijke en transparante financiële markten. Als onafhankelijke gedragstoezichthouder dragen wij bij aan duurzaam financieel welzijn in Nederland.
•Daarbij hanteert zij een realistisch beeld van de consument
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres23
De AFM & Consumentengedrag
•We onderschatten de continue invloed van onze evolutionaire geschiedenis.
•Menselijk gedrag valt niet te overrulen of uit te zetten.
•Zeker niet met rationele regels.
•Hooguit bewust gedrag als uitzondering.
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres24
Olifantenpaadjes
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres25 12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres26 12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres27
De financiële consument
12 april 2016
Homo economicus MaxZoekt uitgebreid naar relevante informatie
Zoekt nauwelijks naar informatie
Verwerkt informatie grondig Verwerkt informatie vluchtig
Vindt financiële zaken belangrijk
Vindt financiële zaken moeilijk en saai
Plant voor de lange termijn Let meer op de korte termijn
Neemt weloverwogen, rationele beslissing
Stelt uit en is tevreden met suboptimale keuze
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres28
De AFM & Consumentengedrag
Waarvoor gebruiken we kennis over consumentengedrag?
1) Evil nudges tegengaan
2) Positieve sturing bij belangrijke financiële beslissingen
3) Effectiviteit van wet- en regelgeving verbeteren
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres29
Biases en heuristieken, wat zijn dat?
Consumenten wijken af van het ideale beslisproces onder invloed van biases en heuristieken
Heuristieken zijn mentale vuistregels die we gebruiken om snelle, intuïtieve beslissingen te maken
Als heuristieken systematisch leiden tot incorrecte of niet-rationele beslissingen, spreken we van een bias
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres30
Bias: status quo bias
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres31
Bias: sociale vergelijking
•45015 keer is deze website in de afgelopen maand geraadpleegd
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres32
Bias: ankers
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres33
Bias: affect
12 april 2016
•Niet “geld lenen” maar “geld bestellen”
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres34
Bias: present bias
•Snel geld nodig?
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres35
Bias: present bias
•Krijg €200 transactietegoed
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres36
Bias: home bias/ familiarity bias
•Nederland-fonds
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres37
Counter-nudging
12 april 2016
http://chicagounbound.uchicago.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=5773&context=uclrev
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres38
Evil nudges
12 april 2016
Filmpje Boiler Room: Scene 'first sale'
Hoe een ‘financieel dienstverlener’ misbruik kan maken van de voorkeuren, overtuigingen en heuristieken van
een consument
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres39
Heuristieken en biases
12 april 2016
Affect (inspelen op gevoel) Ankers Beschikbaarheidsheuristiek Verliesaversie (angst voor verlies) Overschatting Present bias Sociale vergelijking Spijt Status quo bias Voorkeur voor zekerheid Zichtbaarheid
Op welke biases, heuristieken en kenmerken van ons beslisgedrag speelt de verkoper in? (bespreek met buurman/vrouw)
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres40
Effect en onderzoek
Aantonen dat je gedrag
hebt beïnvloed
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres41
Intentie ≠ gedrag
12 april 2016
Choi J, Laibson D, Madrian B, Metrick A. (2006) Saving for Retirement on the Path of Least Resistance. In: McCaffrey E, Slemrod J Behavioral Public Finance: Toward a New Agenda. New York: Russell Sage Foundation; 2006 p. 304-351
≠
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres42
Toezicht en Effectmeting. Het kán!
12 april 2016
70 (inter)nationale voorbeelden van effectmeting (2010)
http://www.pro-facto.nl/site/index.php?option=com_content&view=article&id=185
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres43 12 april 2016
Maryland Scientific Methods Scale1 Samenhang tussen interventie en uitkomstvariabele
na interventie
2 Score voor en na interventie op de uitkomstvariabele, zonder (vergelijkbare) controlegroep
3 Score op de uitkomstvariabele voor en na interventie,gemeten in een experimentele en vergelijkbare controlegroep
4 #3 met controle voor andere variabelen die de uitkomstvariabele beïnvloeden
5 Score op de uitkomstvariabele voor en na invoering van de beleidsinterventie, waarbij de interventie ‘at random’ is toebedeeld aan een experimentele en een controlegroep
Anekdote, Case study, eenmalige uitvraag
Nul- en éénmeting
Randomized Control Trial
caus
alite
it
aann
ames
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres44
Test, Learn, Adapt - RCT
12 april 2016
https://www.gov.uk/government/publications/test-learn-adapt-developing-public-policy-with-randomised-controlled-trials
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres45
Design Randomised Controlled Trial
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres46
Onderzoek transparantie & toezicht:Zeven random groepenTekst over: Nadruk op
Hoe/procesNadruk opWaarom
Boete van AFM
AFM Boete vernietigd
Herbeoordeling rentederivaten
Geen tekst (controle)
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres47
Oratie Femke de Vries 29 maart 2016
12 april 2016
Leidt transparantie tot meer vertrouwen in de toezichthouder?
https://www.afm.nl/nl-nl/professionals/nieuws/2016/mrt/femke-de-vries-oratie
Antwoord:Workshopronde 2 of:
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres48
Effectmeting brief FCA – Field Trial
12 april 2016
http://www.fca.org.uk/your-fca/documents/occasional-papers/occasional-paper-2
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres49
Test Onderwerp en inhoud digitale nieuwsbrief
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres50
Use Google AdWords to prototype and test a book title
12 april 2016
http://boingboing.net/2010/10/25/howto-use-google-adw.html
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres51 12 april 2016
http://www.slideshare.net/onlinedialogue/online-persuasion-door-bart-schutz-voor-thuiswinkel-update-2012
Voorbeelden meten online persuasion
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres52
Casus: positieve sturing hypotheek
GedragsdoelMensen treffen tijdig voorzieningen voor het aflossen van hun aflossingsvrije hypotheek of beleggingsrekeninghypotheek
Welke interventie?
Wat en hoe meten?
12 april 2016
Consumenten en hun gedrag - VIDE Congres53
Take home
• Afwijking ideale beslisproces door biases en heuristieken
• Nudge for good• Meet op juiste manier wat
mensen doen
12 april 2016