Эх барих, эмэгтэйчүүдийн эмч

Г. ПҮРЭВСҮРЭН

ШИЛЖИЛТИЙН НАС

БЭЛГИЙН БОЙЖИЛТ

Шилжилтийн нас гэж юу вэ?

• Шилжилтийн нас гэдэг нь хүүхэдахуй үеэс нас бие гүйцэж том хүнболох завсрын үе юм. Биемахбодийн өсөлт хөгжил хүн бүртхарилцан адилгүй, ялгаатай явагддагучраас “Би эрүүл болов уу? Минийхяагаад бусдынхаас өөр байна? гэсэнасуулт ихэнх өсвөр үеийнхниймэдэхийг хүсдэг, тэдний сэтгэлийгзовоодог зүйлийн нэг байдаг.

• Шилжилтийн насанд гарахөөрчлөлтүүд нь тархины эд эсийнхөгжил гүйцэж, тархины тодорхойхэсгүүдээс ялгарах бодисын /даавар/нөлөөгөөр эрэгтэй, эмэгтэй хүнийбэлгийн булчирхайн үйл ажиллагааидэвхжин, тэндээс ялгарах бэлгийндааврын хэмжээ ихэссэнтэйхолбоотой гардаг.

Охидын бэлгийн бойжилтын явц, гарах өөрчлөлтүүд

Охидод шилжилтийн насандгардаг өөрчлөлтүүд ньхөвгүүдээс эрт, ихэвчлэн 10-11насанд эхэлдэг боловч үүнээсэрт, орой эхэлж болдог.

Яагаад өөрчлөлт гардаг вэ?

• Өнчин тархины боловсруулсандааврын нөлөөгөөр эмэгтэйхүний бэлгийн булчирхайболох өндгөвчнөөс ялгарах эмбэлгийн дааврын / эстроген башар биеийн даавар/ хэмжээихэссэнээс шалтгаалдаг

Гадна өөрчлөлт

Охидын хэвлий, гуяар өөххуримтлагдан бие нь бөөрөнхийдүүболж, бүсэлхийгээрээ нарийсч,ташаа нь өргөсөн, үеийнхээхөвгүүдээс өндөр болно. Энэ үедхөх болон хөхний толгой томорчэхэлдэг. Хөх ургаж эхлэхдээ эмзэгбайдаг. Аль нэг талын хөхнийтолгой томорч, хэн нэг ньсанамсаргүй хүрэхэд эмзэглэдэг.Нэг тал нь яагаад ургахгүй байгааюм бол, яагаад өвддөг юм бол гэжайх, эх эцэг нь ч жаахан охиныминь хөх ургах болоогүй, ямар нэгөвчин боллоо гэж айх явдал байдаг.Үүнд айх явдалгүй, аажимдаа хоёрхөх хэмжээгээрээ ижил болдог.Хөхний хэмжээ хүн бүрд адилгүйбайдаг.

Үс

Умдагны орчим болон суганы хонхорт үс ургаж эхлэх нь тийм ч

аятайхан биш. Үсжилт нь удамшлаас шалтгаалан харилцан

адилгүй байдаг. Үсний ургалт аажимдаа нэмэгдэж, суганы

хонхор, умдагны гурвалжин мушгирсан үсээр бүрхэгддэг.

Зарим хүний суганд огт үсгүй эсвэл цөөн үстэй байх нь бий.

Охидын өсөлтОхидын өсөлт хөвгүүдээсбараг хоёр жилийн өмнөэхлэн, жил гаруй хугацаандилүү эрчимтэй өсч аажмаарэрч нь суларч, өсөлт нь 18нас хүртэл үргэлжилнэ.Охидын биеийн галбир,хэмжээ 10-18 насны хоорондөөрчлөгдөж, нас бие гүйцсэнэмэгтэйн төрхтэй болдог.

Биеийн хэлбэр галбир,хэмжээ нь нийтлэг байдлаарөөрчлөгдөх боловч, өсөлтийнхурд охидод өөр өөр байдаг.Зарим нь 13-14 хүртлээ өндөрболсон нь анзаарагдамгүйбайхад зарим нь 11 насандаасуга өсдөг. Өсөлт хөгжлийнэнэ үед биед гарсанөөрчлөлтүүд ажиглагдахуйцболж, анхны сарын тэмдэгүзэгддэг.

Сарын тэмдэгАнхны сарын тэмдэг өсвөр насны охидод айдас, цочирдол төрүүлэх нь бий. Ихэвчлэннайз охидоосоо энэ тухай мэдсэн байдаг тул буруу зөрүү ойлголтой олон охидуудбайдаг.

Охидын биеийн онцлогоос шалтгаалан сарын тэмдэг хэт эрт /12-13 нас/ эсвэл нилээдхожуу /16-18/ нас ирдэг. Орчин үед охидын өсөлт бойжилт хурдацтай явагдаж байгаагтул эрт ирэх нь хэвийн үзэгдэл болоод байгаа аж. Анх ирэхдээ хэт их эсвэл бага зэрэгүзэгдэх төдийгөөр тогтмолжоогүй байдаг. Хэт их ирсэн тохиолдолд айж цочих, янзбүрийн аргаар дарах, арилгах гэж бүү оролдоорой охидоо.

Сарын тэмдэг нь ирэхдээ бага зэрэг өвддөг. Энэ нь ноцтой асуудал биш, гэхдээ энэ үеддороосооо дулаан явах, илчлэг сайтай хоол хүнс хэрэглэх нь чухал.

Бэлгийн бойжилтын үед охид, хөвгүүдийн

сэтгэлийг зовоосон асуудлууд

Би хэвийн болов уу?

Ихэнх хүүхдүүд өөрсдийн өсөлтийн талаар хэт удаан эсвэл

хэт хурдан байна гэж санаа зовдог. Арай эрт өсч, хөгжсөн

биерхүү нэг нь эсвэл намхан, жижиг нь бие биесээ шоолон,

нэр хоч өгөх нь тэднийг улам эвгүй байдалд оруулдаг.

Бусдаас өндөртөө санаа зовж, бөгтийсөөр сэрвээгээрээ

бөгтөр болох нь бий. Үеийнхнээсээ түрүүлж хөх нь ургасан

охид нуух санаатай цээжээ эвхэж явсаар алхаа гишгээ нь

өөрчлөгддөг. Хэдийгээр хүн бүрт яг адилхан явагдахгүй ч

гэсэн хүн бүр нэгэн ижил өөрчлөлтүүдийг аажмаар туулан

өнгөрөх болно.

Бэлгийн бойжилтын үед охид, хөвгүүдийн

сэтгэлийг зовоосон асуудлууд

Хөлрөөд байдаг болчихлоо...

Шилжилтийн насны үед охид, хөвгүүдийн аль аль нь нийтхөлсний булчирхайнууд ялангуяа суганы хэсгийн булчирхайидэвхтэй ажиллаж эхэлснээс илүү хөлрөмтгий болдог. Ихэнхнь дасгал хөдөлгөөн хийх, сэтгэл хөдлөх, уурлаж уцаарлахүедээ хөлөрдөг боловч, зарим хүний хөлс илүү их гардаг.Цэвэр хөлсөнд ямар нэг үнэр байдаггүй, харин удвал эвгүйүнэртэй болдог. Өдөр бүр усанд орох нь хамгийнтохиромжтой арга юм. Аль болох цэвэр, даавуун дотуурхувцас, оймс өмсөх, тохирсон үнэр дарагч хэрэглэх ньзохимжтой.

Бэлгийн бойжилтын үед охид, хөвгүүдийн

сэтгэлийг зовоосон асуудлууд

Батга гарах нь насны онцлог гэж үү?

Шилжилтийн насанд бэлгийн дааврын ялгарах хэмжээ эрсихэссэнээс арьсан дахь тосны булчирхайн үйл ажиллагааидэвхжиж арьс тослог болдог. Тосны булчирхайн жижигсуваг битүүрснээс батга гардаг. Арьсаа сайн цэвэрлэжчадахгүй бол батга буюу хуримтлагдсан тосондидээлүүлэгч нян орж, тосны булчирхай идээлж батгахүндэрдэг. Арьсаа тогтмол сайн угааж, цэвэрлэх нь батгагарахаас сэргийлэх гол арга юм. Харин батгыг өөрөө шахахнь улам хүндрүүлж, сорви үлдэхэд хүргэдэг учир мэргэжлийнэмчид хандах нь зүйтэй.