ӨВДӨГНИЙ ЖИЙРГЭВЧ МӨГӨӨРСНИЙ ГЭМТЭЛ

Э.Загарзүсэм

Өвдөгний үе хобоосны анатомийн бүтэц

Үений хэлбэр тэнхлэг, үйл хөдөлгөөн 1. Булуутай үе-art.condylaris 2. Фронталь тэнхлэгээр нугалах

тэнийлгэх3. Босоо тэнхлэгээр дотогш гадагш

эргүүлэх

Үндсэн элемент

Condylus medialis et laterialis femoris

Facies articularis superior tibiae Facies articularis patellae

Нэмэгдэл элемент

Meniscus laterialis et medialis lig.transversum Lig.cruciatum anterius et posterius

Гол холбоос

Lig.collaterale tibialis Lig.collateriale fibulare Lig.patellae Lig.popliteum obliquum Lig.popliteum arcuatum

Цусан хангамж

Aa.genus suoeriores medialis et laterialis

Aa.genus inferioris medialis et laterialis

Aa.genus media(a.poplitea) A.genus descendes(a.femoralis) Aa.recurrentes tibialis anterior et

posterior(a.tibialis anterior)-----ийн салаануудаас үүссэн rete articulare—аас цусан хангамжаа авна.

вен

Гүний венийн салаа болох1. V.tibialis anterior2. v.poplitea3. V.femoralis

тунгалаг

Nodi lymphatici poplitea-д цутганаМэдрэлжүүлэлт Nn.tibialis et peroneus communnis

Үений жийргэвч мөгөөрсний гэмтэл

Жийргэвч мөгөөрс нь үений тулах цэгүүдийг зөөллөж , үений талбайн мөгөөрсийг гэмтлээс хамгаална

medial meniscus нь хагас цагираг C-хэлбэртэй бөгөөд дунджаар 3.5 cm

lateral meniscus тойрог O- хэлбэртэй

Жийргэвч мөгөөрсний бүтэц

Fibrochondrocytes collagen (75%)—mainly type I

collagen (>90%) but it also contains types II, III, V, and VI

extracellular matrix also includes proteoglycans, glycoproteins, and elastin.

Тэжээлээ нэвчилтийн замаар авна

ангилал

longitudinal tears radial tears parrot-beak or oblique flap tears horizontal tears complex tears

Механизм

Өвдөгний үеэр хагас нугаласан байрлалд хөлөөрөө хүчтэй тулж гишгээд бүх биэрээ гадагшаа эргэн хөлөө тэнийлгэх хөдөлгөөн огцом хийхэд дотор талын мениск үений завсар хавчуулагдан гэмтэнэ

эмнэлзүй

Өвдөх Хавдах

Хөнгөн хэлбэр (minor) Дунд зэрэг (moderate) Хүнд хэлбэр (severve)

Оношлогоо

өвдөгний дотор талаас үеийн завсарын урд хэсэгт дарахад хөндүүрлнэ

Менискийн урагдаж тасарсан хэсэг нь үений завсар хавчуулагдснаар өвдөгний үений хөдөлгөөн хязгаарлагдана Энэ үед өвчтөн гарын алгаар өвдөгний завсарыг нухаж менискийн хавчуултыг гаргана Үүнийг алганы шинж гэнэ

Перельманы шинж

хөлийг өвдөгний үеэр нугалаад шилбийг гадагш дотогш эргүүлэхэд гэмсэн менискийн тушаа өвдөнө

өвчтөнийг хэвтүүлж нарийн шилбэнээс барьж хөлийг нь өргөөд 2 тийш нь савж хөдөлгөхөд менискийн орчим өвдөнө

McMurray test: өвчтөний хөлийг өвдөгний үеэр нугалаад дараа нь шулуун байдал оруулаад өвдөгний үеэр гадагш дотогш эргүүлэхэд (click) тогших мэт дуу гарна.

Ялган оношилгоо

Anterior Cruciate Ligament Injury Contusions Iliotibial Band Syndrome Knee Osteochondritis Dissecans Lateral Collateral Knee Ligament Injury Lumbosacral Radiculopathy Medial Collateral Knee Ligament Injury Medial Synovial Plica Irritation Patellofemoral Joint Syndromes Pes Anserine Bursitis Posterior Cruciate Ligament Injury

Дүрс оношилгоо

Plain radiography: An anteroposterior weight-bearing view, posteroanterior 45º flexed view, lateral view, and Merchant patellar view should be obtained to rule out degenerative joint changes (arthritis) or fractures.

Arthrography: Historically, arthrography was the standard imaging study for meniscal tears, but it has been replaced by magnetic resonance imaging (MRI).

MRI: This is the criterion standard imaging study for imaging meniscus pathology and all intra-articular disorders.[11, 12]

Normal menisci have a homogeneous low signal. Abnormal meniscal signals are classified into the following 3 groups: Grade I – Small area of increased signal within the meniscus Grade II – Linear area of increased signal that does not extend to

an articulating surface Grade III – Abnormal increased signal that reaches the surface or

edge of the meniscus

MRI has proven to be an effective technique for evaluating menisci. Average sensitivity – 95% medial, 81% lateral Average specificity – 88% medial, 96% lateral Average accuracy – 92% medial, 92% lateral

Arthroscopy In the hands of a competent arthroscopist,

arthroscopy is considered the best tool for meniscal tear diagnosis, with sensitivity, specificity, and accuracy approaching 100%.

Arthroscopy is therapeutic and diagnostic and thus offers the advantage of immediate treatment of most disorders.[12, 13, 14]

Эмчилгээ

Мэс заслын болон мэс заслын бус эмчилгээ хийнэ. Мэс заслын эмчилгээг гэмтэлийн түвшин байршил зэргээс хамаарч хийнэ. Хагас саран жийргэвчний гадна 1/3 цусан хангамж сайтай тул эдгэрэлт нь хурдан байдаг бол жийргэвчний дотно 1/3 нь цусан хангамж муу байдгаас эдгэрэлт удааширдаг.

Мэс заслын бус

R – rest амралт I – Iced хүйтэн жин С – сомpression боот хийх E – elevation хөлөө өндөрлөх Дааврын бус үрэвслийн эсрэг эм.

Аспирин болон ибупрофен зэрэг эм өвчин намдаах эм хэрэглэнэ.

Мэс засал

partial meniscectomy previous total or subtotal

meniscectomy meniscus transplantation