Upload
marc-evans-abat
View
1.047
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
Aging Gracefully
MARC EVANS M. ABAT, MD, FPCP, FPCGMInternal Medicine-Geriatric Medicine
Director, Center for Healthy Aging, The Medical City
Clinical Associate Professor, Section of Adult Medicine, Philippine General Hospital
OutlineOutline
1. Pagbabago sa katawan sa pagkaka-
edad
2. Mga problemang maaring maranasan sa
pagkaka-edad
1. Pagbabago sa katawan sa pagkaka-
edad
2. Mga problemang maaring maranasan sa
pagkaka-edadpagkaka-edad
3. Mga pwedeng gawin upang magkaroon
ng isang maningning na pagtanda
pagkaka-edad
3. Mga pwedeng gawin upang magkaroon
ng isang maningning na pagtanda
Pagbabago sa katawan ng
nagkaka-edad
Pagbabago sa katawan ng
nagkaka-edadnagkaka-edadnagkaka-edad
balat
• Madaling
magkapasa dahil
sa pagnipis na
balat
balat
• Madaling
magkapasa dahil
sa pagnipis na
balatbalat
• di pantay na kulay
sa balat
• Kabawasan sa
pagkontrol ng
temperatura
balat
• di pantay na kulay
sa balat
• Kabawasan sa
pagkontrol ng
temperatura
Head and Neck
• Pagkawala ng taba at laman
• Panlalabo ng paningin at pandinig
Head and Neck
• Pagkawala ng taba at laman
• Panlalabo ng paningin at pandinig
• Pagkatuyo ng bibig
• Pagkawala ng ngipin
• Pagkawala ng panlasa
• Paglabas ng mga ugat sa leeg
• Pagkatuyo ng bibig
• Pagkawala ng ngipin
• Pagkawala ng panlasa
• Paglabas ng mga ugat sa leeg
Respiratory
• Paghina ng pag-ubo
• Pagkabawas sa
kalambutan ng baga
• Pagtigas ng dibdib
Respiratory
• Paghina ng pag-ubo
• Pagkabawas sa
kalambutan ng baga
• Pagtigas ng dibdib
• Pagkakaroon ng
garalgal sa tunog ng
paghinga
• Kaunting pagkabawas
sa abilidad kumuha ng
oxygen
• Pagkakaroon ng
garalgal sa tunog ng
paghinga
• Kaunting pagkabawas
sa abilidad kumuha ng
oxygen
Cardiac
• Bawas na kakayahang bumilis ng tibok at “exercise reserve” ng puso
• Pagtigas ng mga ugat�mataas na BP
Cardiac
• Bawas na kakayahang bumilis ng tibok at “exercise reserve” ng puso
• Pagtigas ng mga ugat�mataas na BPugat�mataas na BP
• Pagtigas ng muscle ng puso
• Pagtanda ng daluyan ng kuryente ng puso
• Paghina ng mga balbula ng puso
ugat�mataas na BP
• Pagtigas ng muscle ng puso
• Pagtanda ng daluyan ng kuryente ng puso
• Paghina ng mga balbula ng puso
Gastrointestinal/Hepatic
• Mas mabagal na daloy
ng dugo sa daanan ng
pagkain
• Bawas na abilidad ng
atay na magtanggal ng
Gastrointestinal/Hepatic
• Mas mabagal na daloy
ng dugo sa daanan ng
pagkain
• Bawas na abilidad ng
atay na magtanggal ng atay na magtanggal ng
mga kemikal at lason
• Mas mabagal na
paggalaw ng bituka
• Mas mabagal na pagtubo
ng “lining”
atay na magtanggal ng
mga kemikal at lason
• Mas mabagal na
paggalaw ng bituka
• Mas mabagal na pagtubo
ng “lining”
Renal
• Pagbaba sa abilidad maglinis ng dugo
• pagbaba ng abilidad na pagkontrol ng
asin at sobrang tubig
• Paglaki ng prostata
• Mas madaling maapektuhan ng
Renal
• Pagbaba sa abilidad maglinis ng dugo
• pagbaba ng abilidad na pagkontrol ng
asin at sobrang tubig
• Paglaki ng prostata
• Mas madaling maapektuhan ng • Mas madaling maapektuhan ng
kemikal/lason
• Mas madaling maapektuhan ng
kemikal/lason
Musculoskeletal
• Pagkabawas sa laki ng “muscle”
• Pagkabawas sa tigas ng buto
• Pagkabawas sa suporta ng mga kasu-
kasuan
• paninigas sa galaw ng kasu-kasuan
Musculoskeletal
• Pagkabawas sa laki ng “muscle”
• Pagkabawas sa tigas ng buto
• Pagkabawas sa suporta ng mga kasu-
kasuan
• paninigas sa galaw ng kasu-kasuan• paninigas sa galaw ng kasu-kasuan• paninigas sa galaw ng kasu-kasuan
Neurological
• Matagal na “reaction time”
• Pamamanhid
• Mas matagal na pagproseso ng
Neurological
• Matagal na “reaction time”
• Pamamanhid
• Mas matagal na pagproseso ng pagproseso ng inpormasyon at memorya
– pero pagbinigyan ng sapat na oras at “cues”, nagagawa pa rin ang mga dating gawain
pagproseso ng inpormasyon at memorya
– pero pagbinigyan ng sapat na oras at “cues”, nagagawa pa rin ang mga dating gawain
Mga suliraning maaring
maranasan
Mga suliraning maaring
maranasanmaranasanmaranasan
Geriatric syndromesGeriatric syndromes
• Mga grupo ng sintomas o sitwasyon na
madalas na nakikita o lumalabas sa mga
taong nagkaka-edad
• Mga grupo ng sintomas o sitwasyon na
madalas na nakikita o lumalabas sa mga
taong nagkaka-edad
• Dahil sa pagbabago sa katawan, isip, pag-
uugali, at katayuan ng nagkaka-edad sa
pamilya, trabaho at lipunan
• Dahil sa pagbabago sa katawan, isip, pag-
uugali, at katayuan ng nagkaka-edad sa
pamilya, trabaho at lipunan
Kalusugan Pamilya Lipunan
• Depression
• Dementia o pag-
uuliyanin
• Malnutrition
• Falls o pagkatumba,
pagkahulog
• Osteoporosis
• Arthritis o rayuma
• Polypharmacy o pag-
• Caregiver fatigue
• Family conflict
• Elder abuse
• Ageism
• Kakaunting suporta sa
pangangailangan ng
nakatatanda
• Polypharmacy o pag-
inum ng kung anu
anong gamot
• Frailty
• Failure to thrive
• Paghina ng paningin at
pandinig
• Anemia
• constipation o
pagkatibe
• Dementia
– Progresibong paghina ng memorya
– Progresibong pagkawala ng mga kakayahan
• Dementia
– Progresibong paghina ng memorya
– Progresibong pagkawala ng mga kakayahan
• Depression
– Abnormal na
kalungkutan
na
nakakaapekto
• Depression
– Abnormal na
kalungkutan
na
nakakaapekto nakakaapekto
sa pang-
araw-araw na
kakayahan
nakakaapekto
sa pang-
araw-araw na
kakayahan
• Malnutrition
– Epekto ng
kakulangan sa
tamang dami at
• Malnutrition
– Epekto ng
kakulangan sa
tamang dami at tamang dami at
klase ng
pagkain
tamang dami at
klase ng
pagkain
• Falls
–Pagkahulog o pagkatumba
–Sa nakatatanda, maraming sanhi
• Falls
–Pagkahulog o pagkatumba
–Sa nakatatanda, maraming sanhi
• Osteoporosis
– Progresibong
pagnipis at
paglutong ng
buto
• Osteoporosis
– Progresibong
pagnipis at
paglutong ng
buto
• Polypharmacy
– Pag-inum ng higit
sa 5 gamot, lalo na
ung hindi talaga
kailangan
• Polypharmacy
– Pag-inum ng higit
sa 5 gamot, lalo na
ung hindi talaga
kailangan
• Frailty
– Mababang
reserba ng
pangangatawan
ng nakatatanda
• Frailty
– Mababang
reserba ng
pangangatawan
ng nakatatanda
• Paghina ng paningin at pandinig• Paghina ng paningin at pandinig
• Elder abuse• Elder abuse
• ageism• ageism
Mga dapat gawin upang
magkaroon ng maningning na
Mga dapat gawin upang
magkaroon ng maningning na magkaroon ng maningning na
pagkaka-edad
magkaroon ng maningning na
pagkaka-edad
• Regular na
pagpapakonsulta
sa inyong mga
• Regular na
pagpapakonsulta
sa inyong mga
doktor at pag
inum ng mga
tamang gamot
doktor at pag
inum ng mga
tamang gamot
• Tamang
pagkain
• Tamang
pagkain
• Pag-eehersisyo ng katawan• Pag-eehersisyo ng katawan
• Ehersisyohin ang isipan• Ehersisyohin ang isipan
• Ituloy ang mga
dating libangan,
gawain at
trabaho
• Ituloy ang mga
dating libangan,
gawain at
trabaho
• Alagaan ang pansariling kaanyuan• Alagaan ang pansariling kaanyuan
• Huwag basta-basta padala sa mga usong
gamot/inumin/masahe/etc.
• Huwag basta-basta padala sa mga usong
gamot/inumin/masahe/etc.
• Kausapin ang pamilya
• Kausapin ang pamilya
• Alamin at
ipaglaban
ang
karapatan
• Alamin at
ipaglaban
ang
karapatan