Pergaditi: Diturim Xheladini Azra Osmani

STRUKTURA E PERSONALITETIT

Bazen strukturore te personalitetit e perbejne keto veti:

• Aftesia• Dispozicione motivuese emocionale

• Dispozicione sociale• Konstitucioni fizik (trupor)

• Sipas psikologut anglez Eyseneck strukturen e personalitetit e perbejne:

• Faktoret konjitiv-intelegjenca,kujtesa dhe aftesi tjera qe mundesojne komunikim me mjedisin

• Faktoret konjitiv karakteri

Karakteri ?!!

Komunikimi……

• Vetite efektive-temperamenti• Faktoret somatik-konstitucioni fizik• Karakteri

DINAMIKA E PERSONALITETIT

• Dinamiken e personalitetit e perbejne ceshtje ne lidhje me faktoret e brendshem,respektivisht nxitesit e aktiviteteve,e keto ne te shumten e rasteve jane motivet qe e nxisin,drejtojne,kontrollojne,integrojne sjelljen e personalitetit.-GORDON ALLPORT-

Nxitesit e personalitetit jane:1. Fuqi instiktive-uria,etja,cdo nevoje organike2. Proces njohes-kurreshtja3. Nxites social-kerkesat e mjedisit

Kurreshtja

Etja

ZHVILLIMI I PERSONALITETIT

• Faktoret qe ndikojne mbi kete zhvillim jane: Trashegimia-faktori gjenetik,sistemi nervor

dhe endokrin,konstitucioni

• Mjedisi-faktori social• Vet aktiviteti I individit

TEORIA PSIKOANALITIKE E PERSONALITETIT

• Sipas Sigmund Freud I cili eshte babai I psikoanalizes se shk:XX thote:”Egzistojne 5 nivele psikoseksuale te zhvillimit:

• Oral• Anal• Uretal • Falus• GjenitalEdhe mbas studimit tim tridhjetvjecar,

s'munda ta zbuloj c'duan grate ne te vertete. -SIGMUND FREUD-

SI E KUPTON FREUD-i PERSONALITETIN?1. Id(Ajo)-paraqet anen biologjike te personalitetit

instiktet dhe gjithcka qe individi trashegon.2. Ego(Une)-eshte pjese e personalitetit qe mban

llogari dhe vleresim per mundesite reale per kenaqjen e nevojave te instiktit.

3. Superego(Mbi mua)-kjo pjese perbehet nga parime,norma te sjelljes,vlera morale dhe ideale te personalitetit qe I ka fituar permes edukimit te familjes dhe permes fitimit nga ndikimet tjera sociale te mjedisit.

Kuptimi I dinamikes se personalitetit sipas Sigmund Freud

• Motivi seksual-motiv I dashurise-EROS (jete)• Motivi I vdekjes-motiv I shkaterrimit-TANATOS

(agresivitet)• Per cdo personalitet qe nga lindja deri ne

moshen 5 vjecare eshte periusha me e rendesishme

FAZAT E ZHVILLIMIT SIPAS SIGMUND FREUD

• Faza zero-faza fatale• Faza orale(6 muaj deri 1 vjet)- Midis perceptimeve te shumta jane:syri,veshi, lekura,etj• Percepcioni oral e ka rolin dominues

• Qe nga lindja goja eshte nje organ I plekur dhe adaptues,menjehere pas ardhjes ne jete eshte egatshme qe goja te pranon ushqim-qumesht,qe sjell kenaqesi dhe jo vetem.

• Raporti nene-femije eshte burim I kenaqjes se te gjitha nevojave te femijes:biologjike,psikologjike,sociale.

• Nga kualiteti I ketij raporti varet zhvillimi I metejshem psikologjik I femijes,stabiliteti,besimi ne marredheniet tjera ne boten e jashtme.-Bowlby-

• Eshte e ndjeshme nderlikueshmeria midis funksionit anatomik,fiziologjik dhe psikolojgik te gojes.

• Kenaqesia dhe jokenaqesia per femijen-fiskimi

• Ne muajin e pare foshnjes ndaj objektit nene eshte ne nje shkalle joobjekte-Spitz-

• Foshnja nuk e percepton nenen,nuk e sheh,nuk ka objekt,por permes nevojes se ushqimit eshte drejtuar drejt saj.

FAZA ANALE E ZHVILLIMIT

• Fillon nga mosha 2 vjecare,femija arrine (disa)kenaqesi gjate mesuarjes se autonomive te reja biologjike,si:te folurit,ecja,kontrolli I sfinkterit te fuqishem.

TIPARET ANALE TE PERSONALITETIT

• Kenaqesi• Pakenaqesi• Ndalesa• Denime• Refuzime• (MOTIVIMI)

MOTIVIMI

FAZA URETRALE E ZHVILLIMIT

• Kjo faze nga aspekti kohore perputhet me fazen anale,ka ngjajshmeri te madhe ne funksionimin biologjik dhe psikologjik te fazes uretrale me afazen anale te zhvillimit.

TIPARET URETRALE TE PERSONALITETIT

• Ndjejshmeria• Turpshmeria• Ambicie• Vemendja

FAZA FALUSE• Me monitorimin e zhvillimit te lojes se femijes

te moshes midis 3-5 vjec zbulojme se burimet fiziologjike te interesit dhe kenaqesise ne kete faze jane kthyer drejt organeve gjenitale,gjithashtu fillojne dallimet gjinore.

KONFLIKTI I EDIPIT• Ky konflikt paraqet ndjenjen e

fajit,agresivitetit,ne kete ndihmon Egoja qe ne nje periudhe prej 3-6 vjec behet gjithnje e me I afte te dallon realitetin nga fantazma dhe vetedija SuperEgo qe femijes I ndihmon ti pranon kerkesat e prinderve.

PERIUDHA E LATENCES• Kjo faze fillon nga mosha 5-6 vjec,ne kete faze

ne menyre progresive perforcohet struktura psiqike SuperEgo,perforcohet ndjenja e pergjegjesise,drejtesi,rend dhe pranim I rregullave shoqerore.

ADOLESHENCA• Adoleshenca fillon me aftesi riproduktive

kurse perfundon me ngadalesimin e zhvillimit fizik,fillon edhe perfshirja ne boten e te rriturve miratimi I vendimeve te rendesishme per jeten dhe shoqerine,kjo periudhe zgjat afro 10 vjet te pjekurise biologjike,sociale pqiqike.

• Nga aspekti psikologjik adoleshenti eshte individ ne periudhen kalimtare midis femijes dhe te rriturit kurse nga aspekti sociologjik kjo eshte periudhe e drejtimit dhe zgjedhjes se profesionit te ardhshem,edukimit,pavaresise ne raport me prinderit. -Klein-

PERIUDHA E TE RRITURIT• Ne periudhen 25-40 vjecare njeriu

profesionalisht stabilizohet,formon familje dhe krijon pasardhes dhe quhet edhe si faza e riproduksionit,ketu dominon produktiviteti,kreativiteti,kujdesi per familjen,kujdesi per gjeneratat e ardhshme.

ÇFARE PAS KESAJ PERIUDHE?

KJO ISHTE?