SỬ DUNG OXY SỬ DUNG OXY LiỆULiỆU PHÁP AN PHÁP AN TOÀN CHO TRẺ SƠ SINHTOÀN CHO TRẺ SƠ SINH

Cathy VickeryNeonatal Nurse Practitioner

NICU JHCH

Putting pieces of the puzzle together Putting pieces of the puzzle together Celebrating more than 10 years of Celebrating more than 10 years of collaboration of health educationcollaboration of health education

HCMC HCMC ––20152015

ĐịnhĐịnh nghĩanghĩa

• HYPOXAEMIA – Nồng ñộ oxy trong máu ñộng mạch thấp

HCMC HCMC -- 20152015

• HYPOXIA – Nồng ñộ oxy trong máu thấp

ĐịnhĐịnh nghĩanghĩa

• SpO2

–Độ bão hòa oxy ño qua ñầu dò (hay ñộ bão hòa máu mao mạch)

• FiO

HCMC HCMC -- 20152015

• FiO2

– Phân suất oxy trong khí thở vào.• PaCO2

– Áp lực riêng phần (phân áp) của CO2 trong máu ñộng mạch

ChỉChỉ ñịnhñịnh cungcung cấpcấp oxy oxy vàvà hỗhỗ trợtrợ hôhô hấphấp

• Suy hô hấp• Thiếu oxy máu (ñộng

mạch)• Nhiễm khuẩn huyết, sốc

HCMC HCMC -- 20152015

• Nhiễm khuẩn huyết, sốc• Trong và sau mổ

MụcMục ñíchñích củacủa việcviệc cungcung cấpcấp oxyoxy

• Điều trị tình trạng thiếu oxy/máu• Duy trì oxy/tế bào và các cơ quan chính yếu• Giảm công thở• Giảm những biến chứng gây ra do hạ thân

nhiệt, nhiễm khuẩn và sốc

HCMC HCMC -- 20152015

nhiệt, nhiễm khuẩn và sốc• Điều trị nguyên nhân cơ bản• Theo dõi và ñánh giá tiến triển tốt hay nặng

hơn

ChốngChống chỉchỉ ñịnhñịnh

• Chỉ cung cấp oxy khi có chỉ ñịnh.

• Thở oxy qua ngạnh mũi & ống thông mũi – họngnếu có tắt nghẽn ñường thở

• Dị tật tim bẫm sinh (ñược chẩn ñoán của bác sĩ tim

HCMC HCMC -- 20152015

• Dị tật tim bẫm sinh (ñược chẩn ñoán của bác sĩ timmạch)

CânCân nhắcnhắc

• Oxy liệu pháp (sử dụng như THUỐC)

• Oxy giúp cải thiện tình trạng giảm oxy/máunhưng không giúp THÔNG KHÍ

• Oxy không thể ñiều trị nguyên nhân gốc của tình

HCMC HCMC -- 20152015

• Oxy không thể ñiều trị nguyên nhân gốc của tìnhtrạng thiếu oxy

CânCân nhắcnhắc

• Độ bão hòa oxy thông thường không phản ánhñúng nồng ñộ CO2 /máu

• Các quy trình thực hiện ở trẻ có thể làm tăng tiêu thụ oxy làm nặng hơn tình trạng thiếu oxy/

HCMC HCMC -- 20152015

tiêu thụ oxy làm nặng hơn tình trạng thiếu oxy/máu

MộtMột vàivài giágiá trịtrị

PaO2

• Trẻ sơ sinh – 50-80 mmhgPaCO2

• Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ và trẻ lớn – 35-45mmHgSpO

HCMC HCMC -- 20152015

SpO2

88-94% ở trẻ sơ sinh, > 60% ở trẻ bệnh tim bẩm sinh có cơn tím tái

ChọnChọn phươngphương pháppháp cungcung cấpcấp oxyoxy

• Cung cấp oxy theo yêu cầu và mục ñích ñiều trị

• Làm ẩm oxy trước khi cung cấp cho BN

• Người bệnh tự thở ñược

• Người bệnh thở máy

HCMC HCMC -- 20152015

• Người bệnh thở máy

CungCung cấpcấp oxy oxy lưulưu lượnglượng thấpthấp

Cung cấp O2 qua mặt nạ

• FiO2 là 24-35%

• 6 lit/ph

•

HCMC HCMC -- 20152015

• Đề phòng việc hít trở lại CO2

Qua ngạnh mũi

• < 2 lit/ph

CungCung cấpcấp oxy oxy lưulưu lượnglượng thấpthấp

Qua mở khí quản nốivới HME (swedishnose – cung cấp lưulượng oxy < 4 lit

HCMC HCMC -- 20152015

lượng oxy < 4 lit

Cách ly (lồng ấp)

CungCung cấpcấp oxy oxy lưulưu lượnglượng caocao

Partial Non-rebreathing bag

• Lưu lượng khí >10L/ph

• FiO2 60-100%

HCMC HCMC -- 20152015

Cung cấp oxy qua lều

• Lưu lượng khí >10L/ph

• FiO2 25-95%

CungCung cấpcấp oxy oxy lưulưu lượnglượng caocao..

Cung cấp oxy lưu lượng cao qua ngạnh mũi

CPAP (thông mũi/mặt nạ, ống thông mũi – hầu

HCMC HCMC -- 20152015

ThôngThông khíkhí ápáp lựclực dươngdương. .

• Thông khí qua ống T

• Cài ñặt giới hạn áp lựcPIP & PEEP

• Xác ñịnh tần số thở và

HCMC HCMC -- 20152015

• Xác ñịnh tần số thở vàthời gian thở vào

• Có thể ñiều chỉnh FiO2

ThôngThông khíkhí ápáp lựclực dươngdương

BÓNG / VAN/ MẶT NẠ

• Nguồn oxy cung cấp qua bóng

HCMC HCMC -- 20152015

ThôngThông khíkhí ápáp lựclực dươngdương

• Qua NKQ• Máy thở

HCMC HCMC -- 20152015

ChămChăm sócsóc –– theotheo dõidõiKiểm tra các thiết bị cung cấp oxy hàng giờ• Thiết lập hệ thống oxy tường nối với bệnh

nhân• Lưu lượng kế chính xác• Lưu lượng Oxy chính xác

HCMC HCMC -- 20152015

• Lưu lượng Oxy chính xác• Lỗ thông ở ñầu ống• Mực nước làm ẩm oxy ñủ• Mặt nạ/ống thông phải phù hợp với trẻ

ChămChăm sócsóc –– theotheo dõidõiĐánh giá lâm sàng• Nhịp thở

– Tần số thở– Công thở (mô tả kiểu thở -

chuyển ñộng các cơ hô hấp/phậpphồng cánh mũi/thở rên)

HCMC HCMC -- 20152015

phồng cánh mũi/thở rên) – Độ bão hòa oxy/lưu lượng &

FiO2• Tình trạng tri giác của trẻ

– Tỉnh táo– Co cơ

ChămChăm sócsóc theotheo dõidõi

• Tuần hoàn– Nhịp tim– Tưới máu– Mạch

HCMC HCMC -- 20152015

– Mạch– Màu sắc da

ChămChăm sócsóc –– theotheo dõidõi

Theo dõi – thời gian theo dõi tùy thuộc vào tìnhtrạng bệnh nhi. Thông thường là mỗi giờ– Theo dõi vị trí ño ñộ bão hòa oxy mỗi 4 giờ/lần– Cân nhắc thử khí máu ñộng mạchMời bác sĩ nếu tình trạng lâm sàng xấu ñi hoặc yêu cầu

HCMC HCMC -- 20152015

Mời bác sĩ nếu tình trạng lâm sàng xấu ñi hoặc yêu cầu tăng lưu lượng oxy

NgộNgộ ñộcñộc oxyoxy

RETINOPATHY OF PREMATURITY-Bệnh lývõng mạc (ROP)-yếu tố nguy cơ cao nhất của ROP là trẻ non tháng và nồng ñộ oxy trong máu ñộng mạch cao

HCMC HCMC -- 20152015

NgộNgộ ñộcñộc oxy oxy

BỆNH PHỔI MÃN TÍNH

Các phế nang bị hư hại gây racác chất gây ñộc tế bào, phản ứng mạnh lên hệ thống chống

HCMC HCMC -- 20152015

ứng mạnh lên hệ thống chống oxy hóa non yếu của trẻ sơ sinh..

Làm thế nào ñể ngăn ngừa ñộc Làm thế nào ñể ngăn ngừa ñộc tính của oxy tính của oxy ñốiñối vớivới trẻ trẻ

• Trẻ < 32 tuần

– Cung cấp oxy ñạt SpO2 88-94mmHg chotới khi trẻ ñược 36 tuần tuổi

• Cài ñặt mức báo ñộng là 85-96

HCMC HCMC -- 20152015

• Cài ñặt mức báo ñộng là 85-96

• Mục tiêu có thể khác nhau ở ñối với nhữngtrẻ có tăng huyết áp phổi/bệnh tim

An An toàntoàn sửsử dụngdụng oxyoxy

Oxy không dễ cháy nhưng thúc ñẩy sự cháy (cháy rất nhanh).

• Không hút thuốc GẦN hệ thống oxy • Không sử dụng bình xịt nước hoa GẦN hệ thống

oxy .

HCMC HCMC -- 20152015

• Không sử dụng bình xịt nước hoa GẦN hệ thốngoxy .

• Không bao giờ ñể các ống thông mũi hoặc mặt nạ bên dưới hay trên tấm trải giường hoặc nệm trong khi oxy ñang mở.

An An toàntoàn khikhi sửsử dụngdụng oxyoxy

• Bình oxy cần ñược bảo vệ một cách an toàn ñể tránh va chạm.

• Không ñược trữ bình oxygen trong những nơiquá nóng

• Giữ hệ thống oxy ngoài tầm tay trẻ em

HCMC HCMC -- 20152015

• Giữ hệ thống oxy ngoài tầm tay trẻ em• Không sử dụng bất kỳ sản phẩm như xăng,

dầu/jelly /Vaseline khi ñang sử dụng oxy.

QuestionsQuestions

HCMC HCMC -- 20152015

ThankyouThankyou

HCMC HCMC -- 20152015

ReferencesReferences

Optimal oxygenation of extremely low birth weight infants: a meta-analysis and systematic review of the oxygen saturation target studies.Saugstad OD1, Aune D.Neonatology. 2014;105(1):55-63. doi: 10.1159/000356561. Epub 2013 Nov 15.

Oxygen saturation and outcomes in preterm infants. N Engl J Med. 2013 May 30;368(22):2094-104. doi: 10.1056/NEJMoa1302298. Epub 2013 MayBOOST II United Kingdom Collaborative Group; BOOST II Australia Collaborative Group; BOOST II New Zealand Collaborative Group, Stenson BJ, Tarnow-Mordi WO, Darlow BA, Simes J, Juszczak E, Askie L, Battin M, Bowler U, Broadbent R, Cairns P, Davis PG, Deshpande S, Donoghoe M, Doyle L, Fleck BW, Ghadge A, Hague W, Halliday HL, HewsonM, King A, Kirby A, Marlow N, Meyer M, Morley C, Simmer K, Tin W, Wardle SP, Brocklehurst P.

HCMC HCMC -- 20152015

Restricted versus liberal oxygen exposure for preventing morbidity and mortality in preterm or low birth weight infants. Askie LM, Henderson-Smart DJ, Ko H. Cochrane Database of Systematic Reviews 2009, Issue 1. Art. No.: CD001077. DOI: 10.1002/14651858.CD001077.pub2

Pathogenesis and clinical features of bronchopulmonary dysplasia, :AuthorsJames M Adams, Jr, MDAnn R Stark, MD Up to Date; Sep 03, 2014