Upload
myagmarnaran-tserendorj
View
640
Download
10
Embed Size (px)
Citation preview
Дүрс оношлогоо, эмнэлгийн тоног төхөөрөмжийн тэнхимЦ.Мягмарнаран
Рентген цацрагийн хамгаалалт
Your Logo
Агуулга:
Оршил
This is an example text. Go ahead and replace it
Рентген цацрагийн хамгаалалт
Рентген цацрагийн хэрэглээ
Рентген цацрагийн хор хөнөөл
✓
1
2
3
4
5
Рентген цацрагийн үр ашиг
• Зорилго• Ионжуулагч цацрагийн нөлөөллөөс иргэд,
эмнэлгийн мэргэжилтэнг хамгаалах арга технологитой танилцах, цацрагийн хамгаалалтын мэдлэг олгох.
1. Оршил
Рентген цацргаийн үүсэл1895 оны 11-р сарын 8нд Германы Вюрцбургийн их сургуулийн профессор В.К.Рентген нь өндөр хүчдэлийн катодын туяаг судлаж байхдаа нэгэн шинэ туяаг нээснийгээ Х-туяа гэж нэрлэсэн бөгөөд одоо уг туяаг түүний нэрээр рентген туяа /цацраг/ гэх болжээ. Энэхүү нээлтээрээ тэрээр 1901 онд Нобелийн шагналыг физикийн салбартаа анх удаа хүртсэн байна.
1896.01.26-нд авсан анхны рентген зураг
Рентген туяа
Өндөр энергитэй цахилгаан соронзон долгион
3×1016 Hz -
3×1019 Hz
0.01-10 нм долгионы
урт
Ионжуулагч
цацраг
Рентген туяа /цацраг/, гэж юу вэ?
Шууд болон шууд бус замаар бодис, биологийн биет дотор хос ион үүсгэх цацрагийг ионжуулагч цацраг гэнэ.
Рентген цацрагийн шинж чанар
ӨнгөгүйҮнэргүйАмтгүйБиед
мэдрэгдэхгүй
2. Рентген цацрагийн хэрэглээ
Уул уурхай
Эрчим хүч
Гааль
эмнэлэг
Эрдэм шинжилгээ
Хөдөө аж ахуй
Рентген цацраг
3. Рентген цацрагийн үр ашиг
Компьютер томографи
ангиографи
шүднийСРТ
ПЭТ
Туяа эмчилгээ
Рентген зураг
• Ионжлогч буюу рентген цацраг амьд биетэй харилцан үйлчилсэнээс бие организмд дараах өөрчлөлтүүд үүсч болзошгүй.
4. Рентген цацрагийн хор хөнөөл
Биологийн эффект Химийн урвал
Биологийн эффект
Биологийн эффект
Соматик:Зөвхөн цацрагт
өртсөн биед үүснэ.
детерминистик
стохастик
генетикЦацрагт өртсөн бие
болон түүний үр удамд үүсэх эффект
• Цацрагийн өндөр тунгаас болж үүснэ.• Тунгийн утга нэмэгдэхэд цацрагийн хордлого нэмэгддэг.• Нүдний болор цайх, арьс улайх, цэврүү үүсэх, түлэгдэх, үс
унах, цусанд өөрчлөлт орох, бөөлжих г.м
Детерминистик эффект
• Тунгийн босго утга байхгүй.• Хор нөлөө илрэх хугацаа нь урт /нууц үе урт/• Голдуу цөөн тооны эс гэмтэх ч хавдар, удамшлын
гаж нөлөө илэрнэ.
Стохастик эффект
Эдийн цацрагт мэдрэг байдал
Бага мэдрэг:ТМС,булчинЯс,мөгөөрс, холбогч эд
Дунд мэдрэг:Арьс,уушги,бөөр, элэг, нүдний болор
Маш мэдрэг:Лимфийн эд, ясны чөмөг, түрүү булчирхай, өндгөвч, дотоод шүүрлийн булчирхай
Гр-Грей- цацрагийн шингэсэн тунгийн утга
Your Logo
Хүний бүх бие нэг удаа шарагдах үед цацрагийн
нийт тунгаас хамаарч дараах биологийн эффект
үүснэ.
0-0.25Гр харагдах өөрчлөлт гарахгүй 0.25-0.5 Гр – цусанд өөрчлөлт орно. 0.5-1 Гр - хөдөлмөрлөх чадвар алдагдана. 1-2 Гр – хөдөлмөрлөх чадвараа бүрмөсөн алдана. 2-4 Гр- үхэлд хүрч болно.
Рентген үүсгүүрээс үйлчлүүлэгч болон цацрагтай ажиллагсад нь аль
болох хол зайд байх.
Рентген шинжилгээний хугацааг хамгийн бага байлгах.
Тусгай зориулалтын цацрагийн хамгаалатын хувцас, хэрэгсэлээр
хамгаалах.
5. Рентген туяаны хамгаалалт3-н алтан дүрэм
Хамгаалалтын хувцас
хэрэгсэлээр.
Хугацаагаар
Зайгаар
Рентген туяаны хамгаалалтын хувцас, хэрэгсэл
0.5 – 2.5 мЗв/ц
1- 5 мЗв/ц
2- 10 мЗв/ц
Хүүхдийн хамгаалалт
Жирэмсэн эхчүүдийн хамгаалалт
Бусад хамгаалалтын хэрэгслүүд
Бусад хамгаалалтын хэрэгслүүд
1. 1 жилд 20мЗв-с ихгүй тун байна.
2. 1 жилд 5 мЗв-с ихгүй тун байна.
3. 1 жилд 1 мЗв-с ихгүй тун байна.
Цацрагийн тунгийн хязгаар
2.Цацрагт өртөж болзошгүй иргэд
3. Хүн ам1.
Цацрагтай ажиллагса
д
Анхаарал тавьсан та бүхэнд
баярлалаа.