8ed cach giai cac bai hoa vo co cuc hay

Gia sư luyện thi đại học trực tuyến chất lượng cao - http://School.antoree.com

PHƯƠNG PHÁP BẢO TOÀN NGUYÊN TỐ VD1 : Cho chuỗi phản ứng như sau :

Fe → Fe3O4 → Fe2O3 → Fe2(SO4)3 → Fe(NO3)3 → Fe(OH)3 → Fe2O3 → Fe3O4 Viết các phương trình phản ứng xảy ra . Và tính số mol của các nguyên tố trong hợp chất . Đưa ra nhận xét VD2 :Cho hỗn hợp gồm 0,1 mol Fe ; 0,2 mol FeO , O,2 mol Fe2O3 và 0,1 mol Fe3O4 tác dụng hoàn toàn với dung dịch H2SO4 đặc nóng . Viết các phương trình phản ứng xảy ra và tính khối lượng muối thu được .

Bài toán này nếu các em giải bình thường sẽ phải viết rất nhiều phương trình Nếu dùng phương pháp bảo toàn nguyên tố :Số mol Fe có ở trong FeO = 0,2 ; Fe2O3 = 0,4 ; Fe3O4 = 0,3 mol , Fe ban đầu 0,1→ Tổng số mol Fe là : 0,2 + 0,4 + 0,3 + 0,1 = 1 mol(Fe , FeO , Fe2O3 , Fe3O4 ) + H2SO4 → Fe2(SO4)3 + SO2 + H2O1 mol 0,5 mol (Bảo toàn nguyên tố Fe ) → Khối lượng của muối là : 0,5.400 = 200 gam

Câu 1: Cho 1,6 gam bột Fe2O3 tác dụng với axit dư HCl .Khối lượng muối trong dung dịch sau phản ứng là ?

0,1 mol Fe2O3 có 0,2 mol Fe → FeCl3 0,2 0,2

→ Khối lượng muối Câu 2 : Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp gồm Fe , FeO , Fe2O3 , Fe3O4 trong dung dịch HNO3 loãng nóng dư thu được 4,48 lít khí NO duy nhất ở đktc và 96,8 gam muối Fe(NO3)3 đã phản ứng . Tính số mol HNO3

Đs : 1,4 mol ( Fe , FeO , Fe2O3 , Fe3O4 ) + HNO3 → Fe(NO3)3 + NO + H2O 0,4 0,2Số mol muối : Fe(NO3)3 = 0,4 mol → Số mol N là : 3.0,4 = 1,2 molSố mol N : 4,48/22,4 = 0,2 mol→ Tỏng số mol N ở vế phải : 1,2 + 0,2 = 1,4 → Số mol N vế trái = 1,4 → Số mol HNO3 = 1,4 mol

Câu hỏi phụ : Tính m H2O tạo thành , m ôxit ban đầu .Câu 3 : Hỗn hợp X gồm một ôxit của sắt có khối lượng 2,6 gam . Cho khí CO dư đi qua X nung nóng , khí đi ra hấp thụ vào dung dịch nước vôi trong dư thì thu được 10 gam kết tủa . Tính tổng khối lượng của Fe có trong X là ? ĐS : 1 gam .

(Fe , FexOy ) + CO → Fe + CO2

2,6 gamCO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O 0,1 0,1 (tính được từ 10 gam kết tủa )→ Số mol CO = CO2 = 0,2 (Bảo toàn C )→ Số mol O có trong FexOy + O trong CO = O trong CO2

→ n O (FexOy ) = 0,1.2 – 0,1.1 = 0,1 → Khối lượng của O = 1.16 = 1,6→ m Fe = 2,6 – 1,6 = 1 gam

Câu 4 : Hoà tan hoàn toàn m gam Fe trong dung dịch HCl thu được x gam muối clorua . Nếu hoà tan hoàn toàn m gam Fe trong dung dịch HNO3 loãng dư thì thu được y gam muối nitrat . Khối lượng 2 muối chênh

Luyện thi đại học cùng https://School.antoree.com

http://School.anto/

https://School.antoree.com/


lệch nhau 23 gam . Gía trị của m là ?

Fe + HCl → FeCl2

a aFe + HNO3 → Fe(NO3)3 a a→ Khối lượng FeCl2 = x = 127a→ Khối lượng Fe(NO3)3 = y = 242ay – x = 23 → 242a – 127a = 115a = 23 → a = 0,2 m Fe = 0,2.56 = 11,2 gam

Câu 5 : Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp gồm 0,12 mol FeS2 và a mol Cu2S vào axit HNO3 vừa đủ thu được dung dịch X chỉ chứa hai muối sunfat và khí duy nhất NO . Gía trị của a là ? ĐS : a = 0,06 mol

Dùng phơng pháp bảo toàn nguyên tố :

FeS2 Fe2(SO4)3 (1)

0,12 0,06 (Bảo toàn nguyên tố Fe )

Cu2S CuSO4 (2)

a 2a (Bảo toàn nguyên tố Cu )

Bảo toàn nguyên tố S :

Vế trái :0,24 + a và Vế phải :0,18 + 2a

0,24 + a = 0,18 + 2a a = 0,06 mol

Chọn đáp án D

Câu 6 : Cho khí CO đi qua ống sứ chứa 16 gam Fe2O3 đun nóng sau phản ứng thu được hỗn hợp rắn X gồm Fe , FeO , Fe3O4 , Fe2O3 . Hoà tan hoàn toàn X bằng H2SO4 đặc nóng thu được dung dịch Y . Cô cạn dung dịch Y thu được lương muối khan là bao nhiêu ĐS : 40 CO + Fe2O3 → (Fe , FeO , Fe3O4 , Fe2O3 ) + CO2 (Fe , FeO , Fe3O4 , Fe2O3 ) + H2SO4 → Fe2(SO4)3 + SO2 + H2O

Như vậy : Fe2O3 → Fe2(SO4)3 0,1 0,1 ( Bào toàn nguyên tố Fe )

Khối lượng Fe2(SO4)3 = 400.0,1 = 40 Câu hỏi thêm : Nếu cho biết khí SO2 thu đuợc là 0,3 mol , Tính n H2SO4 ,

Câu 7 : Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp X gồm 6,4 gam Cu và 5,6 gam Fe bằng dung dịch HNO 3 1M sau phản ứng thu được dung dịch A và khí NO duy nhất . Cho tiếp dung dịch NaOH dư vào dung dịch A thu được kết tủa B và dung dịch C . Lọc kết tủa B rồi đem nung ngoài không khí đến khối lượng không đổi thì khối lượng chất rắn thu được là ?ĐS : 16

Cu → Cu(NO3)2 → Cu(OH)2 → CuO




0,1 0,1 ( Bảo toàn nguyên tố Cu ) Fe → Fe(NO3)3 → Fe(OH)3 → Fe2O3 0,1 0,05 ( Bảo toàn nguyên tố Fe )

→ Chất rắn là : CuO 0,1 mol ; Fe2O3 0,05 mol→ Khối lượng : 80.0,1 + 0,05.160 = 16 gam

Câu 8 : Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp X gồm 0,4 mol FeO và 0,1 mol Fe2O3 vào dung dịch HNO3 loãng dư , thu được dung dịch A và khí NO duy nhất . Dung dịch A cho tác dụng với dung dịch NaOH dư thu được kết tủa . Lấy toàn bộ kết tủa nung trong không khí đến khối lượng không đổi thu được chất rắn có khối lượng là ? ĐS : 48 gam

FeO → Fe(NO3)3 → Fe(OH)3 → Fe2O3

0,4 0,2 (bảo toàn Fe )Fe2O3 → Fe(NO3)3 → Fe(OH)3 → Fe2O3

0,1 0,1→ Chất rắn sau khi nung là : Fe2O3 : 0,3 mol → Khối lượng 0,3.16 = 48 gam

Câu 9 : Hoà tan hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm Fe và Fe2O3 trong dung dịch HCl thu được 2,24 lít khí H2 ở đktc và dung dịch B .Cho dung dịch B tác dụng với dung dịch NaOH dư lọc lấy kết tủa , nung trong không khí đến khối lượng không đổi thu được chất rắn có khối lượng bằng 24 gam . Tính m ?Đs : 21.6 gam .

Fe + HCl → H0,1 0,1Fe → FeCl2 → Fe(OH)2 → Fe2O3

0,1 0,05 (bảo toàn Fe )Fe2O3 → FeCl3 → Fe(OH)3 → Fe2O3

a a→ Theo phương trình số mol Fe2O3 thu được là : 0,05 + a → Chất rắn sau khi nung là : Fe2O3 : 24/160 = 0,15 mol → 0,05 + a = 0,15 → a = 0,1

m = 0,1.56 + 0,1.160 = 21,6

Bài tập làm thêm :

BÀI TOÁN CO2

Dẫn khí CO2 vào dung dịch kiềm NaOH , KOH thứ tự xảy ra phản ứng :CO2 + KOH → KHCO3 KHCO3 + KOH → K2CO3 + H2O




Ngoài ra ta có thể viết luôn hai phản ứng :

1---------- CO2 + KOH → KHCO3 (1)

2---------- CO2 + 2KOH → K2CO3 (2)

Xét tỉ số mol : k = n KOH / n CO2

Nếu k ≤ 1 → Chỉ có phản ứng (1) , muối thu được là KHCO3 (Dư CO2 )Nếu 1 < k < 2 → Có cả hai phản ứng , muối thu được là hai muối KHCO3 , K2CO3 (Sau phản ứng cả CO2 và KOH đều hết ).Nếu k ≥ 2 → Chỉ có phản ứng (2) , muối thu được là muối trung hòa K2CO3 . (dư KOH)

Câu 1: Cho 1,568 lít CO2 đktc lội chậm qua dung dịch có hòa tan 3,2 gam NaOH . Hãy xác định khối lượng muối sinh ra ?

n CO2 = 0,07 mol , n NaOH = 0,08 mol → k = 0,08/0,07 = 1,14 > 1 và < 2 → Có cả hai phản ứng (1) , (2) , hai muối tạo thành và CO2 , NaOH đều hết .

---------- CO2 + NaOH → NaHCO3 (1) x x x

---------- CO2 + 2NaOH → Na2CO3 (2) y 2y y

Gọi số mol của khí CO2 tham gia ở mỗi phản ứng là : x , y→ Số mol CO2 phản ứng : x + y = 0,07 , số mol NaOH : x + 2y = 0,08 → x = 0,06 , y = 0,01 mol → Muối thu được : NaHCO3 : 0,06 mol , Na2CO3 : 0,01 mol → Khối lượng muối : 0,06.84 + 0,01.56 = 6,1 gam Dẫn khí CO2 vào dung dịch kiềm Ca(OH)2 , Ba(OH)2 thứ tự xảy ra phản ứng :CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 ↓ + H2O (1) CO2 + Ca(OH)2 → Ca(HCO3)2 (2) Ngoài ra ta có thể viết luôn hai phản ứng :

1---------- CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 ↓ + H2O (1)

2---------- 2CO2 + Ca(OH)2 → Ca(HCO3)2 (2)

Xét tỉ số mol : k = n CO2 / n Ca(OH)2

Nếu k ≤ 1 → Chỉ có phản ứng (1) , muối thu được là CaCO3 ↓ (Dư Ca(OH)2)Nếu 1 < k < 2 → Có cả hai phản ứng , muối thu được là hai muối CaCO3 ↓ , Ca(HCO3)2 (Sau phản ứng cả CO2 và Ca(OH)2 đều hết ).Nếu k ≥ 2 → Chỉ có phản ứng (2) , muối thu được là muối trung hòa Ca(HCO3)2 . (dư CO2 )




Câu 2 : Cho 8 lít hỗn hợp khí CO và CO2 trong đó CO2 chiếm 39,2 % đi qua dung dịch có chứa 7,4 gam Ca(OH)2 . Hãy xác định số gam kết tủa thu được sau phản ứng ?

Hỗn hợp khí CO , CO2 chỉ có CO2 phản ứng với Ca(OH)2 → Thể tích khí CO2 = 8.39,2/100 = 313,6 → n = 0,14 mol . nCa(OH)2 = 7,4/74 = 0,1 mol → k = 1,4 → Có hai phản ứng .

1---------- CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 ↓ + H2O (1) x x x2---------- 2CO2 + Ca(OH)2 → Ca(HCO3)2 (2)

y y/2Gọi số mol của CO2 và Ca(OH)2 phản ứng là x , y → Số mol CO2 : x + y = 0,14 , số mol Ca(OH)2 : x + y/2 = 0,1 mol → x = 0,06 ; y = 0,08 mol → Khối lượng kết tủa là : 0,06.100 = 6 gam

Câu 3 : Cho m gam tinh bột lên men thành ancol etylíc với hiệu suất 81% .Toàn bộ lượng CO2 vào dung dịch Ca(OH)2 thu được 550 gam kết tủa và dung dịch X Đun kĩ dung dịch X thu thêm đựơc 100 gam kết tủa . Gía trị của m là ?

(C6H10O5)n + n H2O → n C6H12O6 3,75/n 3,75Phản ứng lên men : C6H12O6 → 2CO2 + 2H2O 3,75---------7,5Dẫn CO2 vào dung dịch nước vôi trong mà thu được dung dịch X khi đun nóng X thu được kết tủa chứng tỏ rằng có Ca(HCO3)2 tạo thành .Ca(HCO3)2 → CaCO3 ↓ + CO2 ↑ + H2O 1- ----------------------1 mol Ca(OH)2 + CO2 → CaCO3 ↓ + Ca(HCO3)2 + H2O 5,5 1Bảo toàn nguyên tố C → Số mol CO2 = 7,5→ Khối lượng tinh bột : 162.3,75.100/81 = 750

Câu 4 : Hấp thụ hoàn toàn 2,688 lít khí CO2 ở đktc vào 2,5 lít dung dịch Ba(OH)2 nồng độ a mol/l , thu được 15,76 gam kết tủa .Gía trị của a là ?

n CO2 = 0,12 mol , n BaCO3 ↓ = 0,08 mol n CO2 > n BaCO3 → Xảy ra 2 phản ứng :CO2 + Ba(OH)2 → BaCO3 ↓ + Ba(HCO3)2 + H2O 0,12 0,08 Bảo toàn nguyên tố C → Số mol của C ở Ba(HCO3)2 là : 0,12 – 0,08 = 0,04 mol→ Số mol của Ba(HCO3)2 = 0,02 mol Bảo toàn nguyên tố Ba → Số mol Ba(OH)2 = 0,08 + 0,02 = 0,1 mol → CM Ba(OH)2 = 0,1/2,5 = 0,04 M

Câu 5 : Cho 3,36 lít khí CO2 đktc vào 200 ml dung dịch chứa NaOH 1M và Ba(OH)2 0,5M . Khối lượng kết tủa thu được sau phản ứng là ?




n CO2 = 0,15 mol , n OH- = 0,2 + 0,2 = 0,4 mol , n Ba2+ = 0,1 molCO2 + OH- → HCO3

-

0,15 0,4 ------0,15 OH- dư = 0,4 – 0,15 = 0,25 mol , HCO3

- + OH- → CO32- + H2O

0,15 0,25 -0,15 mol OH- dư : 0,25 – 0,15 = 0,1 mol Ba2+ + CO3

2- → BaCO3 ↓ 0,1 0,15 ----0,1 mol→ Khối lượng kết tủa là : 0,1.197 = 19,7 gam

Câu 6 : Dẫn 5,6 lít CO2 hấp thụ hoàn toàn vào 500 ml dung dịch Ca(OH)2 nồng độ a Mthì thu được 15 gam kết tủa . Gía trị của a là ?

Giải tương tự bài 4 .

Câu 7 : Dẫn 112 ml CO2 ở đktc hấp thụ hòan toàn vào 200 ml dung dịch Ca(OH)2 thu được 0,1 gam kết tủa . Nông độ mol của nước vôi trong là ?

Giải tương tự bài 4 .

Câu 8 : Dẫn 5,6 lít CO2 hấp thụ hoàn toàn vào 200 ml dung dịch NaOH nồng độ a M thu được dung dịch X có khả năng tác dụng tối đa 100 ml dung dịch KOH 1M .Tính a ?

n CO2 = 0,25 mol , n KOH = 0,1 mol Dung dịch X có khả năng hòa tan được KOH nên X phải có muối NaHCO3 NaHCO3 + KOH → Na2CO3 + K2CO3 + H2O 0,1 -----0,1Ta có thể viết tóm tắt phản ứng : CO2 + NaOH → Na2CO3 + NaHCO3 + H2O 0,25 0,1Bảo toàn nguyên tố C → Số mol Na2CO3 = 0,15 molBảo toàn nguyên tố Na → Số mol NaOH = 0,1 + 0,15.2 = 0,4 → CM NaOH = 0,4/0,2 = 2 M

C©u 9. Cho toµn 0,448 lÝt khÝ CO2 (®ktc) hÊp thô hoµn toµn bëi 200 ml dung dÞch Ba(OH)2 thu ®îc 1,97 gam kÕt tña. H·y lùa chän nång ®é mol/l cña dung dÞch Ba(OH)2.A. 0,05M B. 0,1M C. 0,15M D. ®¸p ¸n kh¸c.

Giải tương tự Câu 4

C©u 10. Cho 3,36lÝt khÝ CO2 (®ktc) hÊp thô b»ng 100 ml dung dÞch NaOH 1M vµ Ba(OH)2 1M th× thu ®îc bao bao nhiªu gam kÕt tña. A. 19,7 gam B. 24,625 gam C. 14,775 gam D. c¶ A, B ®Òu ®óng.




Giải tương tự câu 5

C©u 11. Hçn hîp X gåm 2 muèi cacbonat cña 2 kim lo¹i thuéc 2 chu k× liªn tiÕp cña ph©n nhãm chÝnh nhãm II. Hßa tan hÕt 16,18 gam hçn hîp A trong dung dÞch HCl thu ®îc khÝ B. Cho toµn bé khÝ B hÊp thô vµo 500 ml dung dÞch Ba(OH)2 1M. Läc bá kÕt tña , lÊy dung dÞch níc läc t¸c dông víi lîng d dung dÞch Na2SO4 th× thu ®îc 11,65 gam kÕt tña. X¸c ®Þnh c«ng thøc cña 2 muèi. A. BeCO3 vµ MgCO3 B. MgCO3 vµ CaCO3 C. CaCO3 vµ SrCO3 D. c¶ A, B ®Òu ®óng

n Ba(OH)2 = 0,5mol , n BaSO4 ↓ = 0,05 mol

Xét bài toán từ : phần dẫn khí CO2 qua dung dịch Ba(OH)2 1M . Trường hợp (1) chỉ xảy ra một phản ứng CO2 + Ba(OH)2 → BaCO3 ↓ + H2O (1)0,15---0,45Sau phản ứng Ba(OH)2 dư Ba(OH)2 + Na2SO4 → BaSO4 ↓ + 2NaOH 0,05 ------------------0,05 mol → Số mol Ba(OH)2 tham gia phản ứng (1) = 0,5 – 0,05 = 0,45 Gọi công thức trung bình của hai muối : MCO3 MCO3 + 2HCl → MCl2 + CO2 ↑ + H2O 0,2---------------------------0,2→ MCO3 = 16,18/0,2 = 80,9 → M = 20,19 → Mg , Be thỏa mãn

Trường hợp 2 : Có 2 phản ứng : Viết tóm tắt lại Ba(OH)2 + CO2 → BaCO3 ↓ + Ba(HCO3)2 + H2O (1’)0,5 0,05Ba(HCO3)2 + Na2SO4 → BaSO4 ↓ + 2NaHCO3 0,05 -----------------------0,05 Bảo toàn số mol Ba ở (1’) → Số mol BaCO3 = 0,045 Bảo toàn C ở (1’) → Số mol CO2 = 0,45 + 0,1 = 0,55MCO3 + 2HCl → MCl2 + CO2 ↑ + H2O 0,55-------------------------0,55→ MCO3 = 16,18/0,55 = 29,4 → Mg , Ca thỏa mãn Chọn D .

C©u 12 : Mét b×nh chøa 15 lÝt dd Ba(OH)2 0,01M. Sôc vµo dd ®ã V lÝt khÝ CO2 (®ktc) ta thu ®îc 19,7g kÕt tña tr¾ng th× gi¸ trÞ cña V lµ:A. 2,24 lÝt B. 4,48 lÝtC. 2,24 lÝt vµ 1,12 lÝt D. 4,48 lÝt vµ 2,24 lÝtn Ba(OH)2 = 0,15 mol , n BaCO3 ↓ = 0,1 mol Vì CO2 là nhân tố gây ra hai phản ứng nên sẽ có 2 đáp án của CO2 thỏa mãn đầu bài .

Trường hợp (1) chỉ có 1 phản ứng : CO2 + Ba(OH)2 → BaCO3 ↓ + H2O 0,15 0,1→ Số mol CO2 tính theo BaCO3 ↓ : n CO2 = 0,1 mol → V CO2 = 2,24 mol

Trường hợp 2 : Có cả 2 phản ứng : Viết tóm tắt lại




CO2 + Ba(OH)2 → BaCO3 ↓ + Ba(HCO3)2 + H2O 0,15-----và----0,1 ----------0,05Bảo toàn nguyên tố Ba : Số mol Ba(HCO3)2 là 0,05 mol Bảo toàn nguyên tố C : Số mol CO2 = 0,1 + 0,05.2 = 0,2 mol → V CO2 = 4,48 lít Chọn đáp án C .

Câu 13 : Đốt cháy hoàn toàn chất hữu cơ X cần 6,72 lít khí O2 ở đktc , cho toàn bộ sản phẩm cháy vào bình đựng Ba(OH)2 thu được 19,7 gam kết tủa và khối lượng dung dịch giảm 5,5 gam . Lọc bỏ kết tủa đun nóng dung dịch lại thu được 9,85 gam kết tủa nữa . Tìm công thức của X

Theo giả thiết : Số mol O2 = 0,3 mol ; n BaCO3 lúc đâu = 0,1 mol ; n BaCO3 sau khi đun nóng dd = 0,05 mol Cách tìm khối lượng nguyên tử C nhanh nhất cho bài toàn này :Đun nóng dd :Ba(HCO3)2 BaCO3 + CO2 + H2O 0,05 0,05

CO2 + Ba(OH)2 BaCO3 + Ba(HCO3)2 + H2O 0,1 0,05 Bảo toàn nguyên tố C Số mol CO2 = 0,1 + 0,05.2 = 0,2 mol Khối lượng dd giảm = m BaCO3 – ( m CO2 + m H2O ) = 5,5 m H2O = 5,4 n H2O = 0,3 mol ( > n CO2 Hợp chất no )Từ số mol H2O và CO2 n H = 0,6 ; n C = 0,2 , n O trong CO2 + n O trong H2O = 0,4 + 0,3 = 0,7 n O trong X = 0,7 – 0,6 = 0,1 ( 0,6 là số mol O trong O2 )

Gọi ctpt của X là CxHyOz x : y : z = 2 : 6 : 1 C2H6O

Câu 14 : Hấp thụ hoàn toàn 3,584 lít khí CO2 đktc vào 2 lít dung dịch Ca(OH)2 0,05M thu được kết tủa X và dung dịch Y . Khi đó khối lượng của dung dịch Y so với khối lượng dung dịch Ca(OH)2 sẽ thay đổi như thế nào ?

n CO2 = 0,16 mol , n Ca(OH)2 = 0,1 moln CO2 / n Ca(OH)2 = 1,6 → Có 2 phản ứng .

---------- CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 ↓ + H2O (1) x x x---------- 2CO2 + Ca(OH)2 → Ca(HCO3)2 (2)

y y/2Gọi số mol của CO2 tham gia hai phản ứng là x , y mol x + y = 0,16 ; x + y/2 = 0,1 → x = 0,04 , y = 0,12 m CO2 đưa vào = 0,16.44 = 7,04 Khối lượng kết tủa tách ra khỏi dung dịch là : 0,04.100 = 4 gam→ Khối lượng dung dịch tăng = m CO2 – m ↓ = 3,04 gam .

Câu 15 : Cho 4,48l khí CO2 (dktc) vao` 500ml hỗn hợp NaOH 0,1M và Ba(OH)2 0,2M. thu được m gam kết tủa . Tính m A:19,7 B:17,72 C:9,85 D:11,82Bài giải : Giải bằng phương pháp ion : n CO2 = 0,2 mol , n NaOH = 0,05 mol , n Ba(OH)2 = 0,1 mol → Tổng số mol OH- = 0,25 mol , số mol Ba2+ = 0,2 mol




Xét phản ứng của CO2 với OH-

CO2 + OH- → HCO3-

Ban đầu 0,2 0,25 → Tính theo CO2 : HCO3

- = 0,2 mol , OH- dư = 0,25 – 0,2 = 0,05 Tiếp tục có phản ứng : HCO3- + OH- → CO3

2- + H2O Ban đầu 0,2 0,05 → Tính theo HCO3- : Số mol CO3

2- = 0,05 mol

Tiếp tục có phản ứng : CO32- + Ba2+ → BaCO3 ↓

Ban đầu 0,05 0,2→ Tính theo CO3

2- : BaCO3 ↓ = 0,05 mol → m = 0,05.197 = 9,85 gam → Chọn đáp án C.

Câu 16: Hấp thụ hoàn toàn 4,48 lít khí CO2 (ở đktc) vào 500 ml dung dịch hỗn hợp gồm NaOH 0,1M và Ba(OH)2

0,2M, sinh ra m gam kết tủa. Giá trị của m làA. 19,70. B. 17,73. C. 9,85. D. 11,82.

n NaOH = 0,5.0,1 = 0,05 mol,n Ba(OH)2 = 0,5.0,2 = 0,1 mol , n CO2 = 4,48/22,4 = 0,2 molNaOH Na+ + OH- 0,05 0,05 molBa(OH)2 Ba2+ + 2OH- 0,1 0,1 0,2 mol n OH- = 0,05 + 0,2 = 0,25 mol CO2 + OH- HCO3

-

Ban đầu 0,2 0,25 CO2 hết , n OH-

dư : 0,25 – 0,2 = 0,025 mol , n HCO3- = 0,2 mol OH- + HCO3

- CO32- + H2O

Ban đầu 0,05 0,2 0,05 HCO3

- dư : 0,2 – 0,05 = 0,15 mol , n CO32- : 0,05 mol

Ba2+ + CO32- BaCO3

Ban đầu 0,1 0,05 Ba2+ dư : 0,1 – 0,05 = 0,05 mol , n BaCO3 = 0,05 mol Khối lượng kết tủa : 197.0.05 = 9,85 gam Chọn C

PHƯƠNG PHÁP QUY ĐỔI Luyện thi đại học cùng https://School.antoree.com



Các em thân mến , để giải những bài toán hỗn hợp gồm nhiều chất nếu giải bằng cách thông thường , như đặt ẩn , bảo toàn e , bảo toàn khối lượng thì bài toán sẽ rất phức tạp . Để giúp các em giải nhanh những bài toán này tôi sẽ giới thiệu cho các em phương pháp QUY ĐỔI hỗn hợp về các nguyên tố .

Ví dụ như hỗn hợp FeS , FeS2 , S , Fe nếu đặt số mol các chất thì sẽ có 4 ẩn , nhưng nếu các em biết cách quy đổi hỗn hợp trên về F , S thì chỉ còn hai nguyên tố → Chỉ còn hai ẩn … Và còn nhiều ví dụ khác , hy vọng các ví dụ dưới đây sẽ giúp các em nắm bắt được phương pháp giải toán QUY ĐỔI .

Câu 1: Để hoà tan hoàn toàn 2,32 gam hỗn hợp gồm FeO, Fe3O4 và Fe2O3 (trong đó số mol FeO bằng số mol Fe2O3), cần dùng vừa đủ V lít dung dịch HCl 1M. Giá trị của V làA. 0,23. B. 0,18. C. 0,08. D. 0,16.

Vì số mol FeO , Fe2O3 bằng nhau nên ta có thể quy đổi chúng thành Fe3O4 . Vậy hỗn hợp trên chỉ gồm Fe3O4 . n Fe3O4 = 2,32 : 232 = 0,01 molFe3O4 + 8HCl 2FeCl3 + FeCl2 + 4H2O0,01 0,08 mol n HCl = 0,08 mol V HCl = 0,08/1 = 0,08 lítChọn C .

Câu 2: Cho 11,36 gam hỗn hợp gồm Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4 phản ứng hết với dung dịch HNO3 loãng (dư), thu được 1,344 lít khí NO (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc) và dung dịch X. Cô cạn dung dịch X thu được m gam muối khan. Giá trị của m làA. 38,72. B. 35,50. C. 49,09. D. 34,36.

n NO = 1,344/22,4 = 0,06 mol , gọi x , y là số mol của Fe(NO3)3 , H2O (Fe , FeO , Fe2O3 , Fe3O4 ) + HNO3 Fe(NO3)3 + NO + H2O x 0,06 y 11,36 2y.63 242x 0,06.30 18.yTrong : x mol Fe(NO3)3 có : 3x mol N , Trong 0,06 mol NO có 0,06 mol N Số mol N ở vế trái : 3x + 0,06 molTheo định luật bảo toàn nguyên tố : n N vế trái = 3x + 0,06 n HNO3 = 3x + 0,06 (vì 1 mol HNO3 tương ứng với 1 mol N ) . Mặt khác trong y mol H2O có 2y mol H Số H ở HNO3 cũng là 2y ( Bảo toàn H ) n HNO3 = 2y mol 3x + 0,06 = 2y 3x – 2y = -0,06 (1)Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng : 11,36 + 126y = 242x + 1,8 + 18y 242x – 108y = 9,56 (2)Giai (1) , (2) x = 0,16 mol , y = 0,27 m Fe(NO3)3 = 242.0,16 = 38,72 gam Chọn A

Cách 2 : Hỗn hợp gồm Fe , FeO , Fe2O3 , Fe3O4 được tạo thành từ hai nguyên tố O , Fe . Gỉa sử coi hỗn hợp trên là hỗn hợp của hai nguyên tố O , Fe . Ta quan sát sự biến đổi số oxi hóa :Fe – 3e Fe+3 x 3xO + 2e O-2

y 2y N+5 + 3e N+2 0,18 0,06 Theo định luật bảo toàn e : 3x – 2y = 0,18Tổng khối lượng hỗn hợp là : 56x + 16y = 11,36 Giải hệ x = 0,16 mol , y = 0,15 molViết phản ứng của Fe với HNO3




Fe + HNO3 Fe(NO3)3 + NO + H2O 0,16 0,16 mol khối lượng muối là : 0,16.242 = 38,72 gam

Câu 3 : Cho 9,12 gam hỗn hợp gồm FeO, Fe 2O3 , Fe 3O4 tác dụng với dung dịch HCl (dư). Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, được dung dịch Y; cô cạn Y thu được 7,62 gam FeCl 2 và m gam FeCl 3 . Giá trị của m là : A. 9,75 B . 8,75 C . 7,80 D . 6,50

Ta có thể quy đổi Fe 3 O 4 = FeO + Fe 2 O 3

→ Lúc này hỗn hợp chất rắn chỉ còn FeO , Fe 2 O 3

FeO + 2HCl → FeCl 2 + H2Ox xFe 2 O 3 + 6HCl → 2FeCl 3 + 3H 2 O Y 2yGọi x , y là số mol của chất FeO , Fe 2 O 3 .→ m chất rắn = 72x + 160y = 9,12 gam Khối lượng muối FeCl 2 là : 127x = 7,62 Giai hệ : x = 0,06 mol , y = 0,03 mol → Khối lượng muối FeCl 3 = 2.0,03.162,5 = 9,75 gam Chọn đáp án A .

Câu 4: Hoà tan hoàn toàn 2,9 gam hỗn hợp gồm kim loại M và oxit của nó vào nước, thu được 500 ml dung dịch chứa một chất tan có nồng độ 0,04M và 0,224 lít khí H2 (ở đktc). Kim loại M là

A. Ca B. Ba C. K D. NaDùng phương pháp quy đổi nguyên tố : M , M2On quy đổi thành M , OTa có : Mx + 16y = 2,9 x = 0,5.0,04 = 0,02 M + nH2O M(OH)n + n/2H2 x x M Mn+ + ne; O + 2e O2-; 2H+ + 2e H2

x----------nx y--2y 0,02 0,01Bảo toàn số mol e → nx = 2y + 0,02Giải hệ ta được : n = 2 ; M = 137 → BaĐáp án B

Câu 5: Cho 61,2 gam hỗn hợp X gồm Cu và Fe3O4 tác dụng với dung dịch HNO3 loãng, đun nóng và khuấy đều. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 3,36 lít khí NO (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc), dung dịch Y và còn lại 2,4 gam kim loại. Cô cạn dung dịch Y, thu được m gam muối khan. Giá trị của m là

A. 151,5. B. 97,5. C. 137,1. D. 108,9.

n NO = 0,15 mol ; kim loại dư là Cu → Chỉ tạo thành muối sắt II Quy đổi hỗn hợp thành 3 nguyên tố Cu , Fe , O Sơ đồ cho nhận e : Cu – 2e → Cu2+ Fe – 2e → Fe2+ O + 2e → O-2 N+5 + 3e → N+2

x--2x y--2y z--2z 0,45-0,15Bảo toàn mol e → 2x + 2y = 2z + 0,45 Khối lượng : 61,2 = 64x + 56y + 16z + 2,4 (Cu dư )Vì Fe3O4 → n Fe : n O = y : z = 3 : 4 Giai hệ ta có : x = 0,375 ; y = 0,45 ; z = 0,6Muối khan : Cu(NO3)2 = 0,375.188 = 70,5 ; Fe(NO3)2 = 0,45.180 = 81→ Tổng khối lượng : 151,5 gam . Đáp án A




Câu 6 : Nung m gam bột Cu trong oxi thu được 24,8 gam hỗn hợp chất rắn X gồm Cu , CuO , Cu2O hoàn tan hoàn toàn X trong H2SO4 đặc nóng thoát ra 4,48 lít khí SO2 duy nhất ở đktc . Tính m

Quy đổi Cu , CuO , Cu2O về hai nguyên tố : Cu , O Cu – 2e Cu+2

O + 2e O-2

S+6 + 2e S+4

Gọi x , y là số mol của Cu , O 2x = 2y + 0,4 x – y = 0,2 64x + 16y = 24,8 x = 0,35 , y = 0,15 m = 64.0,35 = 22,4

Câu 7 :Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm Fe , FeCl2 , FeCl3 trong H2SO4 đặc nóng thoát ra 4,48 lít khí SO2 duy nhất ở đktc và dung dịch Y . Thêm NH3 dư vào Y thu được 32,1 gam kết tủa . Tính m

Quy đổi hỗn hợp Fe , FeCl2 , FeCl3 thành Fe , ClSơ đồ cho nhận e :Fe – 3e Fe+3

Cl- + e Cl-1

S+6 + 2e S+4

Gọi x , y là số mol của Fe , Cl n SO2 = 0,2 mol 3x = y + 0,4 Fe Fe+3 Fe(OH)3 Kết tủa là Fe(OH)3 có n = 0,3 x = 0,3 y = 0,5Do đó m = 0,3.56 + 0,5.35,5 = 34,55

Câu 8 : 2002 ACho 18,5 gam hỗn hợp Z gồm Fe , Fe3O4 tác dụng với 200 ml dung dịch HNO3 loãng đun nóng và khuấy đều . Sau phản ứng xảy ra hòan toàn thu được 2,24 lít khí NO duy nhất đktc , dung dịch Z1 và còn lại 1,46 gam kim loại . Tính nồng độ mol/lit của dung dịch HNO3

Dùng phương pháp quy đôi nguyên tố :Hỗn hợp z chỉ có hai nguyên tố Fe , O .Vì Z + HNO3 còn dư kim loại → Fe dư , vậy Z1 chỉ có muối sắt II Fe - 2e → Fe+2

x 2xO + 2e → O-2

y 2yN+5 + 3e → N+2

0,3 0,1Theo định luật bảo toàn e :2x – 2y = 0,3Tổng khối lượng Z : 56x + 16y = 18,5 - 1,46Giải hệ : x = 0,27 , y = 0,12Có phương trình :Fe + HNO3 → Fe(NO3)2 + NO + H2O (1) 0,27 0,27 0,1 Bảo toàn nguyên tố N ở (1) → số mol HNO3 = 2.0,27 + 0,1 = 0,64→ Nồng độ mol của HNO3 : 0,64 / 0,2 = 3,2

Câu 9 : Để m gam bột Fe trong khí oxi thu được 7,36 gam chất rắn X gồm Fe , Fe2O3 , FeO , Fe3O4 . Để hòa tan hoàn toàn hỗn hợp X cần vừa hết 120 ml dung dịch H2SO4 1M tạo thành 0,224 lít khí H2 ở điều kiện tiêu chuẩn . Tính m




Lời giải :

Quy đổi hỗn hợp X thành 2 nguyên tố Fe , O ; gọi số mol sắt tạo thành muối Fe II , sắt tạo thành muối Fe III , O là a ,b ,c Ta có : 56a + 56b + 16c = 7,36 Sơ đồ cho nhận e :Fe – 2e Fe2+ Fe – 3e Fe3+

O + 2e O-2

2H+1 + 2e H2 2a + 3b – 2c = 0,02 Tóm tắt sơ đồ phản ứng : Fe ( a mol ) Fe ( b mol ) + H2SO4 (0,12 mol ) FeSO4 (a mol ) + Fe2(SO4)3 (b/2 mol ) Bảo toàn nguyên tố S : a + 3/2 b = 0,12 Giải hệ 3 phương trình : a = 0,06 , b = 0,04 , c = 0,11 Tổng số mol Fe : 0,06 + 0,04 = 0,1 Khối lượng Fe : 0,1 . 56 = 5,6 gam

Câu 10 . Hoà tan 20,8 gam hỗn hợp bột gồm FeS, FeS2, S bằng dung dịch HNO3 đặc nóng dư thu được 53,76 lít NO2 (sản phẩm khử duy nhất, ở đkC. và dung dịch A. Cho dung dịch A tác dụng với dung dịch NaOH dư, lọc lấy toàn bộ kết tủa nung trong không khí đến khối lượng không đổi thì khối lượng chất rắn thu được là:A. 16 gam B. 9 gam C. 8,2 gam D. 10,7 gam

Hỗn hợp FeS , FeS2 , S được tạo ra từ các nguyên tố : Fe , SSố mol NO2 = 53,76/22,4 = 2,4 mol Sơ đồ biến đổi e :Fe – 3e Fe+3 x 3xS - 6e S+6

y 6y N+5 + 1e N+4 2,4 2,4 molTổng số mol e cho = tổng số mol e nhận 3x + 6y = 2,4 Tổng khối lượng hỗn hợp ban đầu : 56x + 32y = 20,8Giải hệ ta có : x = 0,2 , y = 0,3 mol Theo dõi sự biến đổi các nguyên tố :Fe Fe3+ Fe(OH)3 Fe2O3

0,2 0,1 ( Bảo toàn nguyên tố Fe ) S SO4

2- Na2SO4 tan Khối lượng chất rắn là : khối lượng Fe2O3 : 0,1.160 = 16 gam Chọn A

PHƯƠNG PHÁP GIẢI TOÁN IONPhương trình ion : Điều kiện để có Phản ứng giữa các ion : Một trong 3 điều kiện sau .

+ Là phản ứng của Axít và Bazơ+ Sản phẩm sau phản ứng có kết tủa .




+ Sản phẩm sau phản ứng có khí Ví dụ :

H+ + OH- → H2O ( Phản ứng AXÍT – BAZƠ –TRUNG HOÀ ) CO3

2- + 2H+ → CO2 + H2O ( Phản ứng Axít – Bazo – TRUNG HOÀ ) HCO3

- + H+ → CO2 + H2O ( Phản ứng AXÍT – BAZƠ – TRUNG HOÀ ) HCO3

- + OH- → CO32- + H2O ( Phản ứng AXÍT – BAZƠ – TRUNG HOÀ )

CO32- + Ba2+ → BaCO3 ↓ ( Tạo kết tủa )

NH4+ + OH- → NH3 ↑ + H2O ( Tạo khí )

Các dạng toán nên giải theo phương pháp ion :+ Nhiều axit + Kim loại + Nhiều bazơ + Nhôm , Al3+ , H+

+ Nhiều muối CO32- , HCO3

- + OH-

+ Cu + HNO3 (KNO3 , NaNO3 ) + H2SO4 .Bài tập :

Phần I : Viết các phương trình phản ứng dưới dạng ion trong các trường hợp sau :1.Trộn dung dịch gồm NaOH , Ba(OH)2 , KOH với dung dịch gồm HCl , HNO3 . NaOH → Na+ + OH- Ba(OH)2 → Ba2+ + 2OH-

KOH → K+ + OH-

HCl → H+ + Cl-

HNO3 → H+ + NO3-

Phương trình ion : H+ + OH- → H2O

2.Trộn dung dịch gồm NaOH , Ba(OH)2 , KOH với dung dịch gồm HCl , H2SO4

NaOH → Na+ + OH- Ba(OH)2 → Ba2+ + 2OH-

KOH → K+ + OH-

HCl → H+ + Cl-

H2SO4 → 2H+ + SO42-

Phương trình ion : H+ + OH- → H2OBa2+ + SO4

2- → BaSO4 ↓ ( vì BaSO4 là chất kết tủa nên có phản ứng )

3.Hoà tan hỗn hợp kim loại gồm Na , Ba vào dung dịch gồm NaCl , Na2SO4 Na + H2O → NaOH + H2 ↑ Ba + H2O → Ba(OH)2 + H2 ↑

NaOH → Na+ + OH-

Ba(OH)2 → Ba2+ + 2OH- NaCl → Na+ + Cl-

Na2SO4 → 2Na+ + SO42-

Ba2+ + SO42- → BaSO4 ↓

4.Hoà tan hỗn hợp kim loại gồm Na, Ba vào dung dịch gồm HCl , H2SO4 HCl → H+ + Cl-

H2SO4 → 2H+ + SO42-

Ba + H+ → Ba2+ + H2

Na + H+ → Na+ + H2

Ba2+ + SO42- → BaSO4 ↓

5.Hoà tan hỗn hợp kim loại gồm Na , Ba vào dung dịch chứa (NH4)NO3 Na + H2O → NaOH + H2




Ba + H2O → Ba(OH)2 + H2

NaOH → Na+ + OH-

Ba(OH)2 → Ba2+ + 2OH- NH4NO3 → NH4

+ + NO3-

OH- + NH4+ → NH3 + H2O ( có khí bay lên NH3 )

6.Hoà tan hỗn hợp kim loại gồm K , Ca vào dung dịch chứa (NH4)2CO3

Na + H2O → NaOH + H2

Ca + H2O → Ca(OH)2 + H2

NaOH → Na+ + OH-

Ca(OH)2 → Ca2+ + 2OH- (NH4)2CO3 → 2NH4

+ + CO32-

OH- + NH4+ → NH3 + H2O

Ca2+ + CO32- → CaCO3↓ (Kết tủa )

7.Hoà tan hỗn hợp K , Ca vào dung dịch hỗn hợp chứa NH4HCO3 Na + H2O → NaOH + H2

Ca + H2O → Ca(OH)2 + H2

NaOH → Na+ + OH-

Ca(OH)2 → Ca2+ + 2OH- NH4HCO3 → NH4

+ + HCO32-

OH- + NH4+ → NH3 + H2O

OH- + HCO3- → CO3

2- + H2OCa2+ + CO3

2- → CaCO3 ↓ (Kết tủa )

8.Hoà tan K , Na, Al vào nước KOH → K+ + OH- NaOH → Na+ + OH-

Al + OH- + H2O → AlO2- + 3/2 H2 ↑

9.Hoà tan hỗn hợp gồm Al , Fe vào dung dịch hỗn hợp gồm HCl , H2SO4 . HCl → H+ + Cl-

H2SO4 → 2H+ + SO42-

Al + 3H+ → Al3+ + 3/2 H2↑Fe + 3H+ → Fe2+ + H2↑

10.Trộn NaOH , KOH với NaHCO3 và Ca(HCO3)2 KOH → K+ + OH- NaOH → Na+ + OH-

NaHCO3 → Na + HCO3-

Ca(HCO3)2 → Ca2+ + 2HCO3-

OH- + HCO3- → CO3

2- + H2O CO3

2- + Ca2+ → CaCO3 ↓

11.Trộn dung dịch gồm Na2CO3 , K2CO3 với dung dịch chứa CaCl2 , MgCl2 , Ba(NO3)2

Na2CO3 → 2Na+ + CO32-

K2CO3 → 2K+ + CO32-




CaCl2 → Ca2+ + 2Cl-

Ba(NO3)2 → Ba2+ + 2NO3-

Ca2+ + CO32- → CaCO3 ↓

Ba2+ + CO32- → BaCO3 ↓

Nhận xét : Bài toán sẽ rất phức tạp nếu các em không biết đưa về dạng ion để giải chúng , thường thì các em phải viết rất nhiều phương trình → Sẽ gây khó khăn khi gọi ẩn . Nếu dùng phương pháp ion chỉ còn 1,2 phương trình → Rất thuận tiện

Phần II : Bài tập

Câu 1 :Trộn 200 ml dung dịch hỗn hợp NaOH 1M , Ba(OH)2 0,5M vào 300 ml dung dịch hỗn hợp HCl 0,5M , H2SO4 1M Tính nồng độ của các ion còn lại sau phản ứng và Khối lượng kết tủa tạo thành

NaOH → Na+ + OH-

0,2 0,2Ba(OH)2 → Ba2+ + 2OH- 0,1 0,1 0,2

HCl → H+ + Cl- 0,15 0,15H2SO4 → 2H+ + SO4

2- 0,3 0,6 0,3

→ Tống số mol H+ : 0,75 mol , tổng số mol OH- 0,4 mol , SO42- : 0,3 mol , Ba2+ : 0,1 mol ( các ion tham gia

phản ứng ) Các ion không tham gia phản ứng : Na+ : 0,2 mol , Cl- 0,15 mol Phương trình ion :

H+ + OH- → H2O Ban đầu 0,75 0,4Phản ứng 0,4 0,4Kết thúc 0,35 0

Ba2+ + SO42- → BaSO4 ↓

Ban đầu 0,1 0,3Phản ứng 0,1 0,1 0,1Kết thúc 0 0,2 → Kết thúc phản ứng còn lài các ion : H+ dư 0,35 mol , SO4

2- dư : 0,3 mol , Na+ : 0,2 mol , Cl- 0,15 molTổng thể tích dung dịch sau phản ứng : 200 + 300 = 500 ml = 0,5 (l )Áp dụng công thức tính nồng độ → [Na+ ] = 0,2/0,5 = 0,4 M , [Cl- ] = 0,15/0,5 = 0,3 , [H+ ] = 0,35/0,5 = 0,7 , [SO4

2- ] = 0,3/0,5 = 0,6

Khối lượng kết tủa : 233.0,1 = 23,3 gam

Câu 2 :Trộn 200 ml dung dịch NaHSO4 0,075M và Ba(HSO4)2 0,15M với V lit dung dịch hỗn hợp NaOH 1M và Ba(OH)2 1M thu được dung dịch có PH = 7 . Tính V và khối lượng kết tủa tạo thành .

NaOH → Na+ + OH-

x xBa(OH)2 → Ba2+ + 2OH- y y 2yNaHSO4 → Na+ + HSO4

-

0,015 0,015Ba(HSO4)2 → Ba2+ + 2HSO4

-




0,03 0,03 0,06

Tổng số mol của các ion tham gia phản ứng : OH- : x + 2y , HSO4- : 0,075 , Ba2+ : y + 0,03

Phương trình ion :OH- + HSO4

- → SO42- + H2O (1)

0,075 0,075Ba2+ + SO4

2- → BaSO4 ↓

Để dung dịch thu được có môi trường PH = 7 → (1) Phản ứng vừa đủ ,→ x + 2y = 0,075 x = 0,1V ; y = 0,1V → 0,3V = 0,075 → V = 0,25 lít Thay giá trị V → Ba2+ : 0,025 + 0,03 = 0,055Số mol SO4

2- : 0,075 mol Ba2+

+ SO42- → BaSO4 ↓

Ban đầu 0,055 0,075Phản ứng 0,055 0,055 0,055Kết thúc 0 0,2→ Khối lượng kết tủa là : 233.0,055 = 12,815 gam

Đề thi tuyển sinh CĐ 2007 :Câu 3 :Thêm m gam K vào 300 ml dung dịch chứa Ba(OH)2 0,1M và NaOH 0,1M thu được dung dịch X . Cho từ từ 200 ml dung dịch Al2(SO4)3 0,1M thu được kết tủa Y . Để thu đuợc lượng kết tủa Y lớn nhất thì giá trị của m là A.1,17 B.1,71 C.1,95 D.1,59

Gọi x là số mol K tham gia phản ứng :NaOH → Na+ + OH- 0,03 0,03Ba(OH)2 → Ba2+ + 2OH-

0,03 0,03 0,062K + H2O → 2KOH + H2 ↑ x xKOH → K+ + OH-

2x x Al2(SO4)3 → 2Al3+ + 3SO4

2- 0,02 0,04 0,06 → Tổng số mol OH- : 0,09 + x ; Al3+ : 0,04 mol Al3+ + 3OH- → Al(OH)3 ↓ (1)0,04 0,09 + x

Ba2+ + SO42- → BaSO4 ↓ (2)

Phản ứng (2) cho kết tủa không đổi , Để kết tủa cực đại thì phản ứng (1) vừa đủ → 3.0,04 = 0,09 + x → x = 0,03 → m = 39.0,03 = 1,17 gam

Câu 4 :Trộn dung dịch Ba2+ ; OH- : 0,06 và Na+ 0,02 mol với dung dịch chứa HCO3- 0,04 mol ;

(CO3)2- 0,04 mol và Na+.Khối lượng (g)kết tủa thu được sau phản ứng là ?

Dùng định luật bảo toàn điện tích :Dung dịch (1) Ba2+ : a mol OH- : 0,06 mol Na+ : 0,02 mol 2a + 0,02 = 0,06 a = 0,02 molDung dịch (2) HCO3

- : 0,04 mol CO3- : 0,03 mol Na+ : b mol




0,04 + 2.0,03= b b = 0,1 Phản ứng hóa học của các ion

OH- + HCO3- CO3

2- + H2O Ban đầu 0,06 0,04Phản ứng 0,04 0,04 0,04Kết thúc 0,02 0 0,04

Tổng số mol CO32- : 0,04 + 0,03 = 0,07 mol Ba2+ + CO3

2- BaCO3Ban đầu 0,02 0,04 Phản ứng 0,02 0,02 0,02Kết thúc 0 0,02 0,02 Khối lượng kết tủa thu được là : 0,02.197 = 3,94 gam

Câu 5 :Cho m gam hỗn hợp Mg , Al vào 250 ml dung dịch X chứa hỗn hợp axit HCl 1M và axit H2SO4 0,5M thu được 5,32 lít khí H2 đktc và dung dịch Y . Tính PH của dung dịch Y ( Coi dung dịch có thể tích như ban đầu ) .

HCl H+ + Cl-

0,25 0,25H2SO4 2H+ + SO4

2-

0,125 0,25 Tổng số mol H+ : 0,5 molTheo giả thiết n H2 = 0,2375 mol Phương trình ionMg + 2H+ Mg2+ + H2

2Al + 6H+ 2Al3+ + 3H2

H+ phản ứng = 2.n H2 = 0,475 mol H+ dư : 0,5 – 0,475 = 0,025 mol [H+] = 0,025/0,25 = 0,1 PH = 1 Đs : PH = 1

Câu 6 :Cho hỗn hợp X chứa Na2O , NH4Cl , NaHCO3 và BaCl2 có số mol mỗi chất đều bằng nhau . Cho hỗn hợp X vào H2O dư đun nóng dung dịch thu được chứa .A.NaCl B.NaCl , NaOH C.NaCl , NaOH , BaCl2 D.NaCl , NaHCO3 , NH4Cl , BaCl2

Na2O + H2O 2NaOH a 2aNaOH Na+ OH-

2a 2aNH4Cl NH4

+ + Cl-

a aNaHCO3 Na+ + HCO3

-

a a

BaCl2 Ba2+ + 2Cl- a a Các phương trình ion :OH- + NH4

+ NH3 ↑ + H2Oa a OH- dư a mol , NH4+ hết OH- + HCO3- CO3

2- + H2O a a cả OH- , HCO3- đều hếtCO3

2- + Ba2+ BaCO3 a a Cả CO3

2- , Ba2+ đều hết Vậy dung dịch chỉ còn ion Cl- , Na+

Muối NaCl




Câu 7 :Trộn 100 ml dung dịch gồm Ba(OH)2 0,1M và NaOH 0,1M với 400 ml dung dịch gồm H2SO4

0,0375M và HCl 0,0125M thu được dung dịch X . Tính PH của dung dịch X .

Ba(OH)2 Ba2+ + 2OH-

0,01 0,01 0,02NaOH Na+ + OH-

0,01 0,01H2SO4 2H+ + SO4

2-

0,015 0,03 0,03HCl H+ + Cl-

0,005 0,005 Tổng số mol OH- : 0,03 mol , H+ 0,035 molMặc dù có phản ứng : Ba2+ + SO4

2- BaSO4 nhưng nó không ảnh hưởng đến độ PH Không xét đến .OH- + H+ H2O

Ban đầu 0,03 0,035Phản ứng 0,03 0,03Kết thúc 0 0,005Tổng thể tích của dung dịch sau phản ứng : 100 + 400 = 500 ml = 0,5 lít [H+] = 0,01 PH =2

Câu 8 :Cho dung dịch chứa a mol Ca(HCO3)2 vào dung dịch chứa a mol Ca(HSO4)2. Hiện tượng quan sát được là ?A. Sủi bọt khí B. vẩn đụcC. Sủi bọt khí và vẩn đục D. Vẩn đục, sau đó trong suốt trở lại.

Ca(HCO3)2 Ca2+ + 2HCO3-

a a 2aCa(HSO4)2 Ca2+ + 2HSO4

-

a a 2a

HCO3- + HSO4

- CO2 + SO42- + H2O

a a a aCa2+ + SO4

2- CaSO4

Có kết tủa tạo thành và sủi bọt khí

Câu 10 : Trộn V1 ml dung dịch gồm NaOH 0,1M , và Ba(OH)2 0,2 M với V2 ml gồm H2SO4 0,1 M và HCl 0,2 . M thu đựoc dung dịch X có giá trị PH = 13 . Tính tỉ số V1 : V2 A.4/5 B.5/4 C.3/4 D.4/3

NaOH → Na+ + OH- 0,1V1 0,1V1

Ba(OH)2 → Ba2+ + 2OH-

0,2V1 0,4V1

Tổng số mol OH- : 0,5V1

H2SO4 2H+ + SO42-

0,1V2 0,2V2

HCl H+ + Cl-

0,2V2 0,2V2

Tổng số mol H+ : 0,4V2

Phương trình ion : H+ + OH- H2O Vì dung dịch thu được có PH = 13 OH- dư : 0,5V1 – 0,4V2

PH = 13 [OH-] = 0,1 , Tổng thể tích sau phản ứng : V1 + V2 n OH- = 0,1V1 + 0,1V2

0,5V1 – 0,4V2 = 0,1V1 + 0,1V2 0,4V1 = 0,5V2 V1 : V2 = 5 : 4




Câu 12 . Một dung dịch chứa a mol NaHCO3 và b mol Na2CO3. Khi thêm (a+b) mol CaCl2 hoặc (a+b) mol Ca(OH)2 vào dung dịch đó thì lượng kết tủa thu được trong hai trường hợp có bằng nhau không ? A. Lượng kết tủa trong hai trường hợp có bằng nhau.B. Lượng kết tủa trong trường hợp 2 gấp đôi với trường hợp 1.C. Trường hợp 1 có b mol kết tủa, trường hợp 2 có (a+b) mol kết tủa.D. Trường ,hợp 1 có a mol kết tủa, trường hợp 2 có (a+b) mol kết tủa.

Trường hợp 1 :Na2CO3 + CaCl2 CaCO3 ↓ + 2NaCl

Ban đầu a a + bPhản ứng a a aKết thúc 0 a aKết tủa thu được là : a mol

Trường hợp 2 Ca(OH)2 Ca2+ + 2OH-

a + b a + b 2(a+b)NaHCO3 Na+ + HCO3

-

A a aNa2CO3 2Na+ + CO3

2-

B 2b bPhương trình ion :

OH- + HCO3- CO3

2- + H2O Ban đầu a + b aPhản ứng a a aKết thúc b 0 a Tổng số mol CO3

2- sau đó : a + b Tổng số mol Ca2+ : a + bPhương trình ion khác : Ca2+ + CO3

2- CaCO3 ↓ Kết tủa thu được là : a + b mol

Câu 1 3 : Thực hiện hai thí nghiệm sau :1.Cho 3,84 gam Cu phản ứng với 80 ml dung dịch HNO3 1M thoát ra V1 lít khí NO .2.Cho 3,84 gam Cu phản ứng với 80 ml dung dịch chứa HNO3 1M và H2SO4 0,5M thoát ra V2 lít khí NO So sánh V1 và V2

Trường hợp 1 :n Cu = 3,84/64 = 0,06 molHNO3 H+ + NO3-0,08 0,08 0,08

3Cu + 8H+ + 2NO3- 3Cu2+ + 2NO ↑ + H2O

Ban đầu 0,06 0,08 0,08Phản ứng 0,08 0,02Nhận thấy : 0,06/3 > 0,08>8 > 0,08/2 H+ hết Tính theo H+ Thể tích khí NO : 0,02.22,4

Trường hợp 2 : n Cu = 0,06 molH2SO4 2H+ + SO4

2-

0,04 0,08 HNO3 H+ + NO3

-




0,08 0,08 0,08 Tổng số mol của H+ : 0,16 mol

3Cu + 8H+ + 2NO3- 3Cu2+ + 2NO ↑ + H2O

Ban đầu 0,06 0,16 0,08Phản ứng 0,16 0,04Nhận thấy : 0,06/3 = 0,16>8 > 0,08/2 Cu và H+ hết Tính theo H+

Thể tích của NO : 0,04.22,4 Thể tích V2 = 2V1

Câu 15 :Cho 0,3 mol Na vào 100 ml dung dịch chứa CuSO4 1M và H2SO4 2M . Hiện tượng quan sát được là . A.Có khí bay lên B.Có khí bay lên và có kết tủa xanhC.Có kết tủa D.Có khí bay lên và có kết tủa màu xanh sau đó kết tủa lại tan .

CuSO4 Cu2+ + SO42-

0,1 0,1H2SO4 2H+ + SO4

2-

0,2 0,2

Khi cho Na vào dung dịch Na phản ứng với H+Na + H+ Na+ + H2

Ban đầu 0,3 0,2Phản ứng 0,2 0,2 0,2Kết thúc 0,1 0Dư Na : 0,1 mol Na + H2O NaOH + H2

0,1 0,1NaOH Na+ + OH-

0,1 0,1Cu2+ + 2OH- Cu(OH)2

Ban đầu 0,1 0,1Phản ứng 0,05 0,05 0,05 mol

Kết tủa Cu(OH)2 : 0,05 mol

Câu 16 :Dung dịch X có các ion Mg2+ , Ba2+ , Ca2+ Và 0,1 mol Cl- , 0,2 mol NO3- . Thêm dần V lít

dung dịch K2CO3 1M vào dung dịch X đến khi được lượng kết tủa lớn nhất . Gía trị của V là ?

Dùng định luật bảo toàn điện tíchMg2+ : a mol Ba2+ : b mol Ca2+ : c mol

Cl- : 0,1 mol NO3- : 0,2 mol

2a + 2b + 2c = 0,1 + 0,2 = 0,3 mol

K2CO3 2K+ + CO32-

V.1 1.V

Mg2+ + CO32- MgCO3

A aBa2+ + CO3

2- BaCO3 B bCa2+ + CO3

2- CaCO3 C c Tổng số mol CO3

2- phản ứng : a + b + c = 0,15 mol V = 150 ml

Câu 17 :




Cho 4,48l khí C02 (dktc) vao` 500ml hỗn hợp NaOH 0,1M và Ba(OH)2 0,2M. thu đc m gam kết tủa . Tính m A:19,7 B:17,72 C:9,85 D:11,82Bài giải : Giải bằng phương pháp ion : n CO2 = 0,2 mol , n NaOH = 0,05 mol , n Ba(OH)2 = 0,1 mol → Tổng số mol OH- = 0,25 mol , số mol Ba2+ = 0,2 mol Xét phản ứng của CO2 với OH-

CO2 + OH- → HCO3-

Ban đầu 0,2 0,25 → Tính theo CO2 : HCO3

- = 0,2 mol , OH- dư = 0,25 – 0,2 = 0,05 Tiếp tục có phản ứng :

HCO3- + OH- → CO32- + H2O

Ban đầu 0,2 0,05 → Tính theo HCO3- : Số mol CO3

2- = 0,05 mol

Tiếp tục có phản ứng : CO32- + Ba2+ → BaCO3 ↓

Ban đầu 0,05 0,2→ Tính theo CO3

2- : BaCO3 ↓ = 0,05 mol → m = 0,05.197 = 9,85 gam → Chọn đáp án C.

Câu 18 : Cần trộn dung dịch A chứa HCl 0,1M và H2SO4 0,2M với dung dịch B chứa NaOH 0,3M và KOH 0,2M theo tỉ lệ mol nào để thu được dung dịch có PH là 7 Gọi thể tích tích mỗi dung dịch tương ứng là A , BTrong A có (0,1A + 0,4A) = 0,5A (mol) H+

Trong B có (0,3B + 0,2B) = 0,5B (mol) OH-

H+ + OH- H2O (1)Vì PH = 7 nên đó là môi trường trung tính (1) vừa đủ 0,5A = 0,5B A/B = 5/5 = 1

Câu 19 : Cho 10,1 gam hỗn hợp X gồm Na , K vào 100 ml dung dịch HCl 1,5M và H2SO4 0,5M , thu được dung dịch Y và 3,36 lít khí H2 đktc . Tính khôi lượng chất rắn thu được khi cô cạn dung dịch .

Số mol H+ trong dung dịch là : 0,15 + 0,1 = 0,25 mol Số mol khí thu được : 3,36/22,4 = 0,15 mol 2H+ + 2e H2

0,25 0,125 Do đó H+ hết Na và K ( Gọi chung là R ) phản ứng vơi H2O thu được 0,15 – 0,125 = 0,025 mol : 2R + H2O 2ROH + H2

0,025 Số mol OH- = 0,05 mol Khối lượng của chất rắn thu được gồm : Na+ , K+ , OH- , Cl- , SO4

2-

m = m Na+K + m OH- + m SO42- + m OH- = 10,1 + 0,05.17 + 0,15.35,5 + 0,05.96 = 21,075 gam

Câu 20: Cho từ từ 200 ml dung dịch HCl vào 100 ml dung dịch chứa Na2CO3 , K2CO3 , NaHCO3 1M thu được 1,12 lít khí CO2 đktc và dung dịch X . Cho nước vôi trong dư vào dung dịch X thu được 20 gam kết tủa . Tính nồng độ mol HCl

Gọi số mol CO32- trong dung dịch là x mol

HCO3- : 0,1 mol

H+ + CO32- HCO3- + H2O (1)

x x nHCO3- thu được sau (1) và ban đầu có là : 0,1 + x , số mol H+ phản ứng là x Vì có khí nên H+ dư nên : H+ + HCO3- CO2 + H2O (2) 0,05 phản ứng (2) : HCO3

- là 0,05 mol , H+ là 0,05 mol Vì dung dịch có phản ứng với nước vôi trong dư tạo kết tủa nên HCO3

- dưHCO3

- + OH- CO32- + H2O (3) (số mol CO3

2- = Số mol kết tủa = 0,2 )




0,2 HCO3- = 0,2 phương trình : 0,05 + 0,2 = x + 0,1 x = 0,15 mol

Vậy H+ tham giả ở (1) , (2) là : 015 + 0,05 = 0,2 CM = 1

Câu 21 : Cho hỗn hợp X gồm 2 kim loại kiềm thuộc hai chu kì liên tiếp nhau vào 200 ml dung dịch chứa BaCl2 0,3M và Ba(HCO3)2 0,8M thu được 2,8 lít khí H2 và m gam kết tủa . Xác định m .

Số mol H2 = 0,125 mol Gọi công thức của kim loại : 2R + H2O 2ROH + H2

Số mol OH- = 0,25 mol Ba2+ : 0,3.0,2 + 0,8.0,2 = 0,22 molHCO3

- : 0,32 mol Phản ứng : OH- + HCO3

- CO32- + H2O

0,25 0,25 0,25 Kết tủa BaCO3 tính theo Ba2+ : 0,22.197 = 43,34

Câu 22 : Cho 200 ml gồm HNO3 0,5M và H2SO4 0,25M tác dụng với Cu dư được V lit NO ở (đktc) cô cạn

dung dịch sau phản ứng được m gam muối khan . V và m có giá trị lần lượt là :A.2,24; 12,7 B.1,12 ; 10,8 C.1,12 ; 12,4 D.1,12 ; 12,7

HNO3 → H+ + NO3-

0,1 0,1 0,1H2SO4 → 2H+ + SO4

2-

0,05 0,1→ Tổng số mol của H+ : 0,2 , Số mol của NO3

- : 0,083Cu + 8H+ + 2NO3

- → 3Cu2+ + 2NO + 4H2O 0,2 0,1 → Tính theo H+ 0,075 0,2 0,05 0,05 → NO3- dư : 0,05 mol → Khối lượng muối : = Cu2+ + NO3

- dư + SO42- = 64.0,075 + 0,05.62 + 0,05.96 = 12,7

Thể tích khí NO là : 0,05.22,4 = 11,2 lít

Câu 23 : Cho 20 gam hỗn hợp một kim loại M hóa trị II và Al vào dung dịch chứa hai axit HCl và H2SO4 , biết số mol H2SO4 bằng 1/3 lần số mol HCl , thu được 11,2 lít khí H2 và 3,4 gam kim loại . Lọc lấy phần dung dịch rồi đem cô cạn . số gam muối khan thu được là bao nhiêu .ĐS : 57,1 gam

Xét trường hợp kim loại M hóa trị II có phản ứng với axit

HCl H+ + Cl-

3x 3x 3x ( x là số mol của H2SO4 )H2SO4 2H+ + SO4

2-

x 2x x Tổng số mol H+ là : 5x Vì kim loại dư nên H+ hết 2H+ + 2e H2

5x 2,5x 2,5x = 0,5 mol x = 0,2 mol Vì kim loại dư : 3,4 gam nên khối lượng kim loại phản ứng : 20 – 3,4 = 16,6 gam Khối lượng muối thu được = khối lượng kim loại phản ứng + khối lượng (SO4

2- , Cl- ) = 16,6 + 96.0,2 + 35,5.0,6 = 57,1 gam

Câu 24: Dung dịch X chứa các ion: Fe3+, SO4 2-, NH4+, Cl-. Chia dung dịch X thành hai phần bằng

nhau:- Phần một tác dụng với lượng dư dung dịch NaOH, đun nóng thu được 0,672 lít khí (ở đktc) và 1,07 gam kết tủa;- Phần hai tác dụng với lượng dư dung dịch BaCl2, thu được 4,66 gam kết tủa.




Tổng khối lượng các muối khan thu được khi cô cạn dung dịch X là (quá trình cô cạn chỉ có nước bay hơi)A. 3,73 gam. B. 7,04 gam. C. 7,46 gam. D. 3,52 gam.

NaOH Na+ + OH-

BaCl2 Ba2+ + 2Cl-

n khí = 0,672/22,4 = 0,03 mol OH- + NH4

+ NH3 + H2O (1) 0,03 0,03 Fe3+ + 3OH- Fe(OH)3 (2)0,01 0,01ss Kết tủa là : Fe(OH)3 n kết tủa : 1,07/107 = 0,01 mol Ba2+ + SO4

2- BaSO4 (3) 0,02 0,02 moln BaSO4 = 0,02 mol , Từ (1) , (2) , (3) n NH4+ = 0,03 mol , n Fe3+ = 0,01 mol , n SO42- = 0,02 molGọi số mol của Cl- là x Áp dụng định luật bảo toàn điện tích : 0,03.1 + 0,01.3 = 0,02.2 + x x = 0,02 molKhối lượng chất rắn khan thu được = Tổng khối lượng của các ion m muối = 0,03.18 + 0,01.56 + 0,02.96 + 0,02.35,5 = 3,73 gam Chọn A

Câu 25: Hoà tan hết 7,74 gam hỗn hợp bột Mg, Al bằng 500 ml dung dịch hỗn hợp HCl 1M và H2SO4 0,28M thu được dung dịch X và 8,736 lít khí H2 (ở đktc). Cô cạn dung dịch X thu được lượng muối khan làA. 38,93 gam. B. 77,86 gam. C. 103,85 gam. D. 25,95 gam.

Dùng phương pháp bảo toàn electron + ionn HCl = 0,5.1 = 0,5 mol n H2SO4 = 0,28.0,5 = 0,14 moln H2 = 8,736/22,4 = 0,39 mol HCl H+ + Cl- 0,5 0,5H2SO4 2H+ + SO4

2-

0,14 0,28 Tổng số mol của H+ là : 0,5 + 0,28 = 0,78 mol Sơ đồ nhận e : 2H+ + 2e H2

0,39 Số mol H+ nhận là : 0,39.2 = 0,78 H+ phản ứng vừa đủ dung dịch không còn H+

Tóm tắt Do 7,74 gam bột Mg , Al phản ứng hết nên khối lượng muối khan thu được bằng :m kim loại + m Cl- + m SO42- = 7,74 + 17,75 + 13,44 = 38,93 gam Chọn ACâu 26 : Trộn 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm H2SO4 0,05M và HCl 0,1M với 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm NaOH 0,2M và Ba(OH)2 0,1M thu được dung dịch X. Dung dịch X có pH là

A. 1,2 B. 1,0 C. 12,8 D. 13,0Tổng số mol H+ : nH+ = 0,1(2CM(H2SO4) + CM(HCl) )= 0,02; nNaOH = 0,1[CM(NaOH) + 2CM(Ba(OH)2)] = 0,04.

H+ + OH- H2O Ban đầu 0,02 0,04→ dư 0,02 mol OH-. [OH-] = 0,02/(0,1+0,1) = 0,1 = 10-1. [H+] = 10-13. pH = 13Đáp án D




BÀI TOÁN LIÊN QUAN ĐẾN PHCác công thức cần nhớ : p H = -lg[H+] [H+].[OH-] = 10-14

p H < 7 → axit p H > 7 → Bazo ( phải tính theo số mol OH-

Câu 1 : Cho hằng số axit của CH3COOH là α = 1,8.10-5 . PH của dung dịch CH3COOH 0,4M là . A.0,4 B.2,59 C.5,14 D.3,64




CH3COOH <=> CH3COO- + H+

BĐ 0,4Ply 0,4. α 0,4. α 0,4. α

→ [H+] = 0,4.1,8.10-5 = 0,72. 10-5 → p H = 5,14

Câu 2 : Pha thêm 40 cm3 nước vào 10 cm3 dung dịch HCl có pH = 2 được một dung dịch mới có độ PH bằng bao nhiêu .A.2,5 B.2,7 C.5,2 D.3,5

Dung dịch HCl có p H = 2 → [H+] = 0,01 mol → n H+ = 0,01.0,01 = 0,0001 Thêm 40 cm3 vào được thể tích : 50 ml → [H+] = 0,0001/0,05 = 2.10-3 → pH = 2,7

Câu 3 : Cho 150 ml dung dịch HCl 0,2M tác dụng với 50 ml dung dịch NaOH 0,56M . Dung dịch sau phản ứng có độ PH bằng bao nhiêu . A.2,0 B.4,1 C.4,9 D.1,4

HCl → H+ + Cl- NaOH → Na+ + OH- 0,03 0,03 0,03 0,028 0,028H+ + OH- → H2O 0,03 0,028→ H+ dư = 0,002 mol → [H+] = 0,002/0,2 = 0,01 → p H = 2

Câu 4 : Trộn 500 ml dung dịch HCl 0,02M tác dụng với 500 ml dung dịch NaOH 0,018M dung dịch sau phản ứng có độ PH là bao nhiêu .

Giải tương tự câu 3 .

Câu 5 : Cần thêm bao nhiêu thể tích nước V2 so với thể tích ban đầu V1 để pha loãng dung dịch HCl có PH = 3 thành dung dịch có PH = 4 . A.V2 = 9V1 B.V1 = 1/3 V2 C.V1 = V2 D.V1 = 3V2

Ban đầu thể tích V1 : PH = 3 → [H+] = 0,001 mol → n H+ = 0,001V1

Thêm vào thể tích V2 → Tổng thể tích V1 + V2 , PH = 4 → [H+] = 0,0001 → n H+ = 0,0001(V1+ V2)Vì số mol H+ không đổi → 0,001V1 = 0,0001(V1+V2)→ 10V1 = V1 + V2 → V2 = 9V1

Câu 6 : Trộn 100 ml dung dịch Ba(OH)2 0,5M với 100 ml dung dịch KOH 0,5M được dung dịch A . Nồng độ mol/l của ion trong dung dịch .A.0,65M B.0,55M C.0,75M D.0,85M

n Ba(OH)2 = 0,05 mol ; n KOH = 0,05 molBa(OH)2 → Ba2+ + 2OH- KOH → K+ + OH-

0,05 ------------------0,1 0,05----------0,05




→ Tổng số mol OH- = 0,15 mol → [OH-] = 0,15/0,2 = 0,75 M

Câu 7 : Có dung dịch H2SO4 với PH = 1 . Khi rót từ từ 50 ml dung dịch KOH 0,1M vào 50 ml dung dịch trên . Nồng độ mol./l của dung dịch thu được là A.0,005M B.0,003M C.0,25M D.0,025M

Dung dịch H2SO4 có pH = 1 → [H+] = 0,1 M → 50 ml dung dịch trên có n H+= 0,005 mol , n SO42- = 0,0025 mol KOH → K+ + OH-

0,005 --0,0005------0,005 molPhản ứng : H+ + OH- → H2O Ban đầu 0,005 0,005 → Cả H+ , và OH- đều hết . Dung dịch thu được chỉ có muối K2SO4 : 0,0025 mol , tổng thể tích V = 50 + 50 = 100 ml → CM = 0,0025/0,1 = 0,025 mol

Câu 8 :Trộn V1 ml dung dịch gồm NaOH 0,1M , và Ba(OH)2 0,2 M với V2 ml gồm H2SO4

0,1 M và HCl 0,2 M thu đựoc dung dịch X có giá trị PH = 13 . Tính tỉ số V1 : V2

A.4/5 B.5/4 C.3/4 D.4/3

NaOH → Na+ + OH- Ba(OH)2 → Ba2+ + 2OH-

0,1V1 ------------0,1V1 0,2V1 ---------------0,4V1

Tổng số mol OH- = 0,5V1

H2SO4 → 2H+ + SO42- HCl → H+ + Cl-

0,1V2------0,2V2 0,2V2------0,2V2

Tổng số mol H+ = 0,4V2

Phương trình : H+ + OH- → H2O Ban đầu 0,4V2 0,5V1

pH = 13 → OH- dư = 0,5V1 – 0,4V2 pH = 13 → [H+] = 10-13 → [OH-] = 10-1 → n OH- = 0,1.(V1 + V2)→ 0,5V1 – 0,4V2 = 0,1V1 + 0,1V2 → V1/V2 = 5/4

Bài 9 :Cho m gam hỗn hợp Mg , Al vào 250 ml dung dịch X chứa hỗn hợp axit HCl 1M và axit H2SO4 0,5M thu được 5,32 lít khí H2 đktc và dung dịch Y . Tính PH của dung dịch Y ( Coi dung dịch có thể tích như ban đầu )A. 1. B. 6. C. 7. D. 2.

n HCl = 0,25.1 = 0,25 mol , n H2SO4 = 0,5.0,25 = 0,125 mol , n H2 = 5,32/22,4 = 0,2375 molHCl H+ + Cl-

0,25 0,25H2SO4 2H+ + SO4

2-

0,125 0,25 Tổng số mol H+ = 0,25 + 0,25 = 0,5 M




Phương trình phản ứng :Al + 6H+ Al3+ + 3H2

Mg + 2H+ Mg2+ + H2

Số mol H+ phản ứng là : 2.n H2 = 2.0,2375 = 0,475 mol H+ dư = 0,5 – 0,475 = 0,025 mol [H+] = 0,025/0,25 = 0,1 PH = 1( Do thể tích dung dịch không đổi ) Chọn A

Bài 10 :Trộn 100 ml dung dịch gồm Ba(OH)2 0,1M và NaOH 0,1M với 400 ml dung dịch gồm H2SO4 0,0375 M và HCl 0,0125 M thu được dung dịch X . Tính PH của dung dịch X .

A. 7. B. 2. C. 1. D. 6.

n Ba(OH)2 = 0,1.0,1 = 0,01 mol , n NaOH = 0,1.0,1 = 0,01 mol , n H2SO4 = 0,4.0,0375 = 0,015 mol , n HCl = 0,0125.0,4 = 0,025 molBa(OH)2 Ba2+ + 2OH-

0,01 0,02NaOH Na+ + OH-

0,01 0,01 Tổng số mol OH- : 0,02 + 0,01 = 0,03 mol

H2SO4 2H+ + SO42-

0,015 0,03HCl H+ + Cl-

0,005 0,005 Tổng số mol của H+ : 0,035 mol Phản ứng : H+ + OH- H2O Ban đầu 0,035 0,03Phản ứng 0,03 0,03 Kết thúc 0,005 0 Sau phản ứng dư 0,005 mol H+ , Tổng thể tích là 0,5 lit [H+] = 0,005/0,05 = 0,01 PH = - Lg[H+] = -lg0,01 = 2 Chọn B

Câu 11 : X là dung dịch H2SO4 0,02 M . Y là dung dịch NaOH 0,035 M . Khi trộn lẫn dung dịch X với dung dịch Y ta thu được dung dịch Z có thể tích bằng tổng thể tích hai dung dịch mang trộn và có PH = 2 . Coi H2SO4 điện li hoàn toàn hai nấc . Hãy tính tỉ lệ thể tích giữa dung dịch X và Y .

PH = 2 → Dung dịch sau phản ứng dư [H+] = 0,01 → n H+ = 0,01(V1 + V2) Gọi thể tích các dung dịch là : V1 ; V2

H2SO4 → 2H+ + SO42- NaOH → Na+ + OH-

0,02V1--0,04V1 0,035V2---------0,035V2

Phản ứng : 2H+ + OH- → H2O Ban đầu : 0,04V1 0,035V2

→ Dư H+ = 0,04V1 – 0,035V2 = 0,01V1 + 0,01V2 → 0,03V1 = 0,045V2 → V1 = 1,5V2

Câu 12 : Thêm từ từ 400 g dung dịch H2SO4 49% vào nước và điều chỉnh lượng nước để được đúng 2 lit dung dịch A . Coi H2SO4 điện hoàn toàn cả hai nấc .




1.Tính nồng độ mol của ion H+ trong dung dịch A .2.Tính thể tích dung dịch NaOH 1,8M thêm vào 0,5 lit dung dịch A để thu được .A.dung dịch có PH = 1 .B.Dung dịch thu được có PH = 13 .

n H2SO4 = 400.0,49/98 = 2 mol , V = 2 lít H2SO4 → 2H+ + SO4

2- 2 ----------4 mol → [H+] = 4/2 = 2 M 2.Để dung dịch thu được có pH = 1 → H+ dư n NaOH = V1.1,8 mol → n OH- = 1,8.V1

n H+ = 0,5.2 = 1 mol → Phản ứng : H+ + OH → H2O Ban đầu 1 1,8V1 PH = 1 → [H+] = 0,1 → n H+ dư = 0,1(0,5 + V1) Theo phương trình : n H+ dư = 1 – 1,8V1 → 0,05 + 0,1V1 = 1 – 1,8V1 → 1,9V1 = 0,95 → V1 = 0,5 lít

Để dung dịch thu được có pH = 13 → OH- dư , [H+] = 10-13 → [OH-] = 0,1 → n OH- dư = 0,1.(V1 + 0,5) n H+ = 0,5.2 = 1 mol n NaOH = V1.1,8 mol → n OH- = 1,8.V1

→ Phản ứng : H+ + OH → H2O Ban đầu 1 1,8V1 → OH- dư = 1,8V1 – 1 = 0,1(V1 + 0,5) → 1,7V1 = 1,05 → V1 =

Câu 13 : Trộn 250 ml dung dịch hỗn hợp HCl 0,08 mol/l và H2SO4 0,01 mol /l với 250 ml dung dịch Ba(OH)2 có nồng độ x mol /l thu được m gam kết tủa và 500 ml dung dịch có p H = 12 . Hãy tính m và x . Coi Ba(OH)2 điện li hoàn toàn cả hai nấc .

Câu 14 :Trộn 300 ml dung dịch NaOH 0,1 mol/lit và Ba(OH)2 0,025 mol/l với 200 ml dung dịch H2SO4 nồng độ x mol /lit Thu được m gam kết tủa và 500 ml dung dịch có PH = 2 . Hãy tính m và x . Coi H2SO4 điện li hoàn toàn cả hai nấc .

Câu 15 : Trộn lẫn V ml dung dịch NaOH 0,01M với V ml dung dịch HCl 0,03 M được 2V ml dung dịch Y. Dung dịch Y có pH làA. 4. B. 3. C. 2. D. 1.

n NaOH = V.0,01 = 0,01.V mol , n HCl = V.0,03 = 0,03.V molNaOH Na+ + OH-

0,01V 0,01V 0,01VHCl H+ + Cl-

0,03V 0,03V 0,03V H+ + OH- H2O Ban đầu 0,01V 0,03V OH- dư : 0,03V – 0,01V = 0,02 V , Tổng thể tích là : 2V [H+] = 0,02V/2V = 0,01 PH = - lg0,01 = 2 Chọn C .

Câu 16 : Trộn 100 ml dung dịch có pH = 1 gồm HCl và HNO 3 với 100 ml dung dịch NaOH nồng độ a (mol/ l) thu được 200 ml dung dịch có pH = 12. Giá trị của a là (biết t rong mọi dung dịch [H +][OH -] = 10-14)




A . 0,15 B . 0,30 C . 0,03 D. 0,12

n H C l = x mol , n H N O 3 = y mol HCl → H + + Cl -

x x HNO3 → H + + NO 3

-

y y→ Tổng số mol H + : x + y Vì PH = 1 → [H + ] = 0,1 → n H + = 0,1. 0 ,1 = 0,01 mol → x + y = 0,01 mol N NaOH = 0,1.aNaOH → Na+ + OH-0,1.a 0 ,1 .a Có phản ứng :

H + + OH - → H 2 O (1)Ban đâu 0 ,01 mol 0 ,1 .a Vì PH =12 →OH -dư,PH =12 →[H + ] = 10 - 1 2 → [OH -] = 10 - 2 → n O H - = V.[OH -] = 10 - 2 .0 ,2 = 0,002 mol Theo (1) OH- dư : 0 ,1.a – 0,01 = 0,002 → a = 0,12 MChọn đáp án D

Câu 17 : Trộn 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm H2SO4 0,05M và HCl 0,1M với 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm NaOH 0,2M và Ba(OH)2 0,1M thu được dung dịch X. Dung dịch X có pH là

A. 1,2 B. 1,0 C. 12,8 D. 13,0Tổng số mol H+ : nH+ = 0,1(2CM(H2SO4) + CM(HCl) )= 0,02; nNaOH = 0,1[CM(NaOH) + 2CM(Ba(OH)2)] = 0,04.

H+ + OH- H2O Ban đầu 0,02 0,04→ dư 0,02 mol OH-. [OH-] = 0,02/(0,1+0,1) = 0,1 = 10-1. [H+] = 10-13 → pH = 13Đáp án D

BÀI TẬP VỀ HNO3 VÀ MUỐI NITRAT

Câu 1: Nung nóng hỗn hợp 27,3 gam hỗn hợp NaNO3 , Cu(NO3)2 . Hỗn hợp khí thoát ra được dẫn vào 89,2 ml nước thì còn dư 1,12 lít khí đktc không bị hấp thụ . Tính khối lượng của mỗi muối trong hỗn hợp đầu

NaNO3 → NaNO2 + ½ O2 (1)a a/2 Cu(NO3)2 → CuO + 2NO2 + ½ O2 (2) b 2b ½ b

2NO2 + ½ O2 + H2O → 2HNO3 (3)

Khí NO2 , O2 phản ứng đủ với nhau theo tỉ lệ của phương trình (2) → Khí thoát ra là O2 = số mol O2 ở phản ứng (1) → ½ a = 0,05 mol → a = 0,1 mol → Khối lượng muối = 85.0,1 + 188b = 27,3 → b = 0,1 mol → Khôi lượng NaNO3 : 8,5 gam , Cu(NO3)2 : 18,8 gam

Câu 2 : Cho bột Cu dư vào V1 lít dung dịch HNO3 4M và vào V2 lít dung dịch HNO3 3M và H2SO4 1M . NO là khí duy nhất thoát ra . Xác định mối quan hệ giữa V1 và V2 biết rằng khí thoát ra ở hai thí nghiệm là như nhau .

Thí nghiệm (1) : HNO3 → H+ + NO3

-




4V1 4V1 4V1

3Cu + 8H+ + 2NO3- → 3Cu2+ + 2NO + 4H2O

4V1 4V1 → Tính theo H+ V1


- 3V2 3V2 3V2

H2SO4 → 2H+ + SO42-

V2 2V2 → Tổng số mol của H+ : 5V2 , Số mol của NO3

- : 3V2

3Cu + 8H+ + 2NO3- → 3Cu2+ + 2NO + 4H2O

5V2 3V2 → Tính theo H+ 1,25V2

Vì thể tích khí NO ở cả hai trường hợp là như nhau → V1 = 1,25V2

Câu 3 : Thực hiện hai thí nghiệm:1) Cho 3,84 gam Cu phản ứng với 80 ml dung dịch HNO3 1M thoát ra V1 lít NO.2) Cho 3,84 gam Cu phản ứng với 80 ml dung dịch chứa HNO3 1M và H2SO4 0,5 M thoát ra V2 lít NO.Biết NO là sản phẩm khử duy nhất, các thể tích khí đo ở cùng điều kiện. Quan hệ giữa V1 và V2 là

(cho Cu = 64)A. V2 = V1. B. V2 = 2V1. C. V2 = 2,5V1. D. V2 = 1,5V1.


- 0,08 0,08 0,083Cu + 8H+ + 2NO3

- → 3Cu2+ + 2NO + 4H2O 0,06 0,08 0,08 → Tính theo H+ 0,02 molThí nghiệm (2) : HNO3 → H+ + NO3

- 0,08 0,08 0,08H2SO4 → 2H+ + SO4

2-


- : 0,083Cu + 8H+ + 2NO3

- → 3Cu2+ + 2NO + 4H2O 0,06 0,16 0,08 0,04→ Tính theo H+ và Cu→ Số mol kí trong trường hợp này là : 0,04 → V2 = 2V1

Câu 4 : Cho 200 ml gồm HNO3 0,5M và H2SO4 0,25M tác dụng với Cu dư được V lit NO ở (đktc) cô cạn dung dịch sau phản ứng được m gam muối khan . V và m có giá trị lần lượt là :A.2,24; 12,7 B.1,12 ; 10,8 C.1,12 ; 12,4 D.1,12 ; 12,7

HNO3 → H+ + NO3-

0,1 0,1 0,1H2SO4 → 2H+ + SO4

2-


- : 0,083Cu + 8H+ + 2NO3

- → 3Cu2+ + 2NO + 4H2O 0,2 0,1 → Tính theo H+ → NO3- dư : 0,05 mol → Khối lượng muối : = Cu2+ + NO3

- dư + SO42- = 64.0,075 + 0,05.62 + 0,05.96 = 12,7

Thể tích khí NO là : 0,05.22,4 = 11,2 lít

Câu 5 : Cho 0,96 gam Cu vào 100ml dung dịch chứa đồng thời KNO3 0,08M và H2SO4 0,2M sinh ra V (lit ) một chất khí có tỉ khối so với H2 là 15 và dung dịch A . V có giá trị là :A. 0,1792 lit B. 0,3584 lit C. 0,448 lit D. 0,336 lit

Khí có tỉ khối so vơi H2 là 15 → NO




KNO3 → K+ + NO3-

0,008 0,008H2SO4 → 2H+ + SO4

2-

0,02 0,02→ Tổng số mol của H+ : 0,2 , Số mol của NO3- : 0,083Cu + 8H+ + 2NO3

- → 3Cu2+ + 2NO + 4H2O 0,015 0,02 0,008

→ Tính theo NO3- --------------------------- 0,008 mol

→ Thể tích khí NO : 0,008.22,4 = 0,1792 lít

Câu 6 : Đem nung một khối lượng Cu(NO3)2 sau một thời gian dừng lại , làm nguội rồi đem cân thấy khối lượng giảm 0,54 gam . Vậy khối lượng muối Cu(NO3)2 đã bị nhiệt phân là :A.0,5 gam B.0,49 gam C.9,4 gam D.0,94 gam

Cu(NO3)2 → CuO + 2NO2 + ½ O2 a a 2a ½ a Chất rắn có cả Cu(NO3)2 dư → Theo định luật bảo toàn khối lượng : khối lượng chất rắn giảm chính là của NO2 và O2 thoát ra→ 0,54 = 92a + 16a → a = 0,005 mol → Khối lượng chất Cu(NO3)2 bị nhiệt phân : 188.0,05 = 0,94 gam

Câu 7 : Hoàn tan hoàn toàn 19,2 gam Cu trong dung dịch HNO3 loãng nóng dư , khí sinh ra đem trộn với O2 dư thu được X , Hấp thụ X vào nước để chuyển hết NO2 thành HNO3 . Tính số mol O2 đã tham gia phản ứng .ĐS : 0,15 mol

Nhận thấy : Cu - 2e → Cu2+ 0,3 0,6 mol

NO3- → NO → NO2 → NO3

- → Như vậy N không thay đổi số oxi hóa trong cả quá trình O2 – 4e → 2O-2

→ 0,6 mol→ số mol O2 phản ứng : 0,6/4 = 0,15 → VO2 = 3,36 lít

Câu 8 : Cho hỗn hợp gồm 1,12 gam Fe và 1,92 gam Cu vào 400 ml dung dịch chứa hỗn hợp gồm H2SO4 0,5M và NaNO3 0,2M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được dung dịch X và khí NO (sản phẩm khử duy nhất). Cho V ml dung dịch NaOH 1M vào dung dịch X thì lượng kết tủa thu được là lớn nhất. Giá trị tối thiểu của V là

A. 360. B. 240. C. 400. D. 120.




Câu 9 : Cho 2,16 gam Mg tác dụng với dung dịch HNO3 (dư). Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 0,896 l ít khí NO (ở đktc) và dung dịch X. Khối lượng muối khan thu được khi làm bay hơi dung dịch X là : A . 8,88 gam B. 13,92 gam C . 6,52 gam D . 13,32 gam

3Mg + 8HNO 3 → 3Mg(NO 3 ) 2 + 2NO + 4H 2 O (1)0,06 0 ,06 mol 0 ,04 mol4Mg + 10HNO 3 → 4Mg(NO 3 ) 2 + NH 4 NO 3 + 3H 2 O (2)0,03 0,03 0 ,0075 mol n N O = 0,896/22,4 = 0,04 mol , n M g = 0,09 mol , từ phản ứng (1)→ n M g (1) = 3/2n N O = 3/2.0,04 = 0,06 mol .→ n M g (2) = 0,09 – 0,06 = 0,03 mol , Từ pư (1) → n M g ( N O 3 ) 2 = 0,06 mol Từ pư (2) → n M g ( N O 3 ) 2 = 0,03 mol , n N H 4 N O 3 = 0,0075 mol → Khối lượng muối khan khi làm bay hơi dung dịch là : 148.0,09 + 0,0075.80 = 13,92 g→ Chọn đáp án B

Câu 10 : Thể t ích dung dịch HNO3 1M (loãng) ít nhất cần dùng để hoà tan hoàn toàn một hỗn hợp gồm 0,15 mol Fe và 0,15 mol Cu là (biết phản ứng tạo chất khử duy nhất là NO) A . 1,0 lí t B . 0,6 lí t C. 0,8 l ít D . 1,2 lí t

Nhận xét : Lượng HNO 3 tối thiểu cần dung khi Fe → Fe 2 + , Cu → Cu 2 + Sơ đồ cho nhận e : Fe – 2e → Fe 2 + Cu – 2e → Cu 2 + N+ 5 + 3e → N + 2

0,15 0,3 0,15 0,3 3x x




→ Theo định luật bảo toàn mol e : 0,3 + 0,3 = 3x → x = 0,2 mol Fe , Cu + HNO 3 → Fe(NO 3) 2 + Cu(NO 3) 2 + NO + H 2O 0,15 0,15 0,15 0,15 0,2→ Bảo toàn nguyên tố N : Số mol HNO 3 = 0,3 + 0,3 + 0,2 = 0,8 mol→ Chọn C .Câu 11 : Cho m gam bột Fe vào 800 ml dung dịch hỗn hợp gồm Cu(NO 3)2 0,2M và H2SO4

0,25M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 0,6m gam hỗn hợp bột kim loại và V lít khí NO (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Giá trị của m và V lần lượt làA. 17,8 và 4,48. B. 17,8 và 2,24.C. 10,8 và 4,48. D. 10,8 và 2,24.

n Cu(NO3)2 = 0,16 → n Cu2+ = 0,16 , n NO3- = 0,32 mol n H2SO4 = 0,2 → n H+ = 0,4 Vì thu được hỗn hợp kim loại nên → Chỉ có muối Fe2+ tạo thành3Fe + 2NO3

- + 8H+ → 3Fe2+ + 2NO + 4H2O (1)0,15---------- 0,4---------------0,1Fe + Cu2+ → Fe2+ + Cu (2)0,16-----0,16-----------0,16→ Khối lượng đồng trong 0,6m gam hỗn hợp sau phản ứng là : 64.0,16 mol Bảo toàn sắt : m = 0,15.56 pư(1) + 0,16.56 pư(2) + (0,6m – 0,16.64 ) dư → m = 17,8 Mặt khác V NO = 0,1.22,4 = 2,24 → Chọn đáp án B

Câu 17 : Hỗn hợp A gồm 16,8 gam Fe ; 6,4 gam Cu và 2,7 gam Al . Cho A tác dụng với dung dịch HNO3 chỉ thoát ra khí N2 duy nhất , trong dung dịch thu được không có muối NH4NO3 . Thể tích dung dịch HNO3 2M tối thiểu cần dùng để hòa tan hoàn toàn hỗn hợp A là . A.660 ml B.720 ml C.780 ml D.840 ml

10Al + 36HNO3 10Al(NO3)3 + 3N2 + 18H2O 0,1 0,36 10Fe + 36HNO3 10Fe(NO3)3 + 3N2 + 18H2O x 3,6x x ( x là số mol Fe phản ứng với HNO3 ) Fe + 2Fe(NO3)3 3Fe(NO3)2

y 2y ( y là số mol Fe phản ứng với muối FeIII ) Cu + 2Fe(NO3)3 2Fe(NO3)2 + Cu(NO3)2

0,1 0,2Để lượng HNO3 tối thiểu thì : x + y = 0,3 ; 2y + 0,2 = x x = 4/15 ; y = 1/30 Tổng số mol : HNO3 phản ứng là : 0,36 + 3,6.4/15 = 1,32 mol V = 1,32/2 = 0,66 lit = 660 ml

BÀI TẬP VỀ NHÔM

Lý thuyết :

AlCl3 + NaOH → Al(OH)3 + 3NaClAl2(SO4)3 + 6KOH → 2Al(OH)3 + 3K2SO4

Al(NO3)3 + 3KOH → Al(OH)3 + 3KNO3




2AlCl3 + 3Ca(OH)2 → 2Al(H)3 + 3CaCl2

Al2(SO4)3 + 3Ba(OH)2 → 2Al(OH)3 + 3BaSO4

Phản ứng nhiệt nhôm : Al + FexOy → Al2O3 + Fe

Sau phản ứng nhiệt nhôm :Gỉa thiết cho phản ứng xảy ra hoàn toàn → Thì chất rắn chắc chắn có Al2O3 , Fe và có thể Al hoặc FexOy dư .Gỉa thiết không nói đến hoàn toàn , hoặc bắt tính hiệu xuất thì các em nên nhớ đến trường hợp chất rắn sau phản ứng có cả 4 chất Al , FexOy , Al2O3 , Fe .

Phương trình ion : Al3+ + OH- → Al(OH)3 (1)Al(OH)3 + OH- → AlO2

- + H2O (2)Khi cho kiềm vào dung dịch muối Al3+ , các em nhớ phải xét đến cả hai phản ứng (1) , (2) , tùy điều kiện bài toán cho . Nếu bài toán cho kết tủa thu được m gam các em đừng nhầm lẫn là chỉ có ở phản ứng (1)Mà nó có hai trường hợp : TH1 có (1) ; TH2 có cả (1) và (2) [trường hợp này số mol kết tủa thu được = (1) – (2) ]

Al + OH- + H2O AlO2- + 3/2 H2

AlO2- + H+ + H2O Al(OH)3

Ví dụ 1 : Cho từ từ 100 ml dung dịch NaOH 7M vào 200 ml dung dịch Al(NO3)3 1M Tính khối lượng của các ion thu được sau phản ứng .

n Al = 0,5 ; n Al(NO3)3 = 0,2

3NaOH + Al(NO3)3 → NaNO3 + Al(OH)3

Ban đầu 0,7 0,2 Phản ứng 0,6 0,2 0,2Kết thúc 0,1 0 0,2→ Có tiếp phản ứng :

NaOH + Al(OH)3 → NaAlO2 + H2O Ban đầu 0,1 0,2 Phản ứng 0,1 0,1 Kết thúc 0,1

Vậy kết tủa Al(OH)3 thu được là 0,1 mol → Khối lượng 7,8 gam

Luyện tập :

Câu 1 : Thêm m gam K vào 300 ml dung dịch chứa Ba(OH)2 0,1M và NaOH 0,1M thu được dung dịch X . Cho từ từ 200 ml dung dịch Al2(SO4)3 0,1M thu được kết tủa Y . Để thu đuợc lượng kết tủa Y lớn nhất thì giá trị của m là . A.1,17 B.1,71 C.1,95 D.1,59

Dùng phương pháp ion :Gọi x là số mol K cần đưa vào :n Ba(OH)2 = 0,3.0,1 = 0,03 mol ; n NaOH = 0,3.0,1 = 0,03 mol , n Al2(SO4)3 = 0,02 molK + H2O → KOH + H2

x xCác phương trình điện ly :KOH → K+ + OH-




x xBa(OH)2 → Ba2+ + 2OH-

0,03 0,06 molNaOH → Na+ + OH-

0,03 0,03 molTổng số mol OH- dư : x + 0,06 + 0,03 = x + 0,09 molAl2(SO4)3 → 2Al3+ + 3SO4

2-

0,02 0,04 0,06Các phương trình ion :Ba2+ + SO4

2- → BaSO4 ↓ (1)Al3+ + 3OH- → Al(OH)3 ↓ (2)0,04 x + 0,09Để có kết tủa lớn nhất thì ở phản ứng (2) phải xảy ra vừa đủ → 0,04/1 = ( x + 0,09 )/3→ x = 0,03 mol → Khối lượng của K là : 0,03.39 = 1,17 gam Chọn đáp sô B

Câu 2 : Cho 200 ml dung dịch AlCl3 1,5M tác dụng với V lít dung dịch NaOH 0,1M . Luợng kết tủa thu được là 15,6 gam . Tính giá trị lớn nhất của V ?

AlCl3 + 3NaOH → Al(OH)3 + 3NaCl (1) Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 + H2O (2)

n AlC3 = 0,3Kết tủa thu được là 15,6 gam ( n = 0,2 mol ) , có hai trường hợp xảy ra :TH1 : AlCl3 + 3NaOH → Al(OH)3 + 3NaCl (1) → n NaOH = 0,2.3 = 0,6 mol → V = 0,6/0,1 = 6 lít

TH2 : Có cả hai phản ứng :

AlCl3 + 3NaOH → Al(OH)3 + 3NaCl (1) 0,3 0,9 0,3Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 + H2O (2) x x x → Số mol kết tủa thu được : 0,3 – x = 0,2 → x = 0,1 mol→ Tổng số mol NaOH phản ứng : 0,9 + 0,1 = 1 mol → V NaOH dùng = 1/0,1 = 10 lít Vậy giá trị lớn nhất của V là 10 lít Nhận xét : giá trị V lớn nhất khi xảy ra hai phản ứng .

Câu 3 : Thể tích dung dịch NaOH 2M là bao nhiêu để khi cho tác dụng với 200 ml dung dịch X ( HCl 1M AlCl3 0,5M ) thì thu đuợc kết tủa lớn nhất ? Đs : 250 ml

n HCl = 0,2 mol ; n AlCl3 = 0,1 mol HCl + NaOH → NaCl + H2O (1) 0,2 0,2AlCl3 + 3NaOH → Al(OH)3 + 3NaCl (2) 0,1 0,3Phản ứng (1) : Xảy ra trước Để lượng kết tủa lớn nhất thì (2) vừa đủ → Tổng số mol NaOH phản ứng : 0,5 mol → V = 0,25 lít

Câu 4 : Cho V lít dung dịch hỗn hợp 2 muối MgCl2 1M và AlCl3 1M tác dụng với 1 lít NaOH 0,5M thì thu được kết tủa lớn nhất . Tính V. ĐS : V = 100 m l

MgCl2 +2NaOH → Mg(OH)2 + 2NaCl (1)




V.1 2V.1AlCl3 + 3NaOH → Al(OH)3 + 3NaCl (2) V.1 3V.1→ Để kết tủa lớn nhất thì (1) , (2) vừa đủ → Tổng số mol NaOH phản ứng : 5V = 0,5 → V = 0,1 lít

Câu 5 : Cho V lít dung dịch hỗn hợp 2 muối MgCl2 1M và AlCl3 1M tác dụng với 1.2 lít NaOH 0,5M thu được 9.7 gam kết tủa . Tính V lớn nhất .ĐS : 100 ml .

MgCl2 +2NaOH → Mg(OH)2 + 2NaCl (1) V.1 2V.1AlCl3 + 3NaOH → Al(OH)3 + 3NaCl (2) V.1 3V.1 V.1Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 + H2O (3)V.1 V.1Để thu được một lượng kết tủa 9,7 có hai khả năng xảy ra : TH1 Có (1) , (2) hoặc TH2 có (1) , (2) , (3) → Để NaOH lớn nhất → TH2 : → Tổng số mol NaOH phản ứng : 6V = 0,6 → V =0,1 lít = 100 ml

Câu 6 : Cho V lít dung dịch NaOH 0,2M vào dung dịch chứa 0,15 mol AlCl3 thu được 9,36 gam kết tủa . Tính V .


Kết tủa thu được là 8,36 gam ( n = 0,12 mol ) , có hai trường hợp xảy ra :TH1 : AlCl3 + 3NaOH → Al(OH)3 + 3NaCl (1) → n NaOH = 0,12.3 = 0,36 mol → V = 0,36/0,2 = 1,8 lít


AlCl3 + 3NaOH → Al(OH)3 + 3NaCl (1) 0,15 0,45 0,15Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 + H2O (2) x x x → Số mol kết tủa thu được : 0,15 – x = 0,12 → x = 0,03 mol→ Tổng số mol NaOH phản ứng : 0,45 + 0,03 = 0,48 mol → V NaOH dùng = 0,48/0,2 = 2,4 lít

ĐS : 1,8 lít và 2,4 lít Với bài toán như thế này : Khi hỏi đến NaOH thì có 2 đáp an , nếu hỏi đến AlCl3 thì có 1 đáp án

Câu 7 : Cho 1 lít dung dịch HCl vào dung dịch chứa 0,2 mol NaAlO2 lọc ,nung kết tủa đến khối lượng không đổi được 7,65 gam chất rắn . Tính nồng độ của dung dịch HCl

n chất rắn (Al2O3) = 0,075 mol

Có thể có hai phản ứng :

HCl + NaAlO2 + H2O → Al(OH)3 + NaCl .0,2 0,2 0,23HCl + Al(OH)3 → AlCl3 + H2O 3x x

Vì kết tủa thu được có 0,075 mol → Nên chắc chắn phải có hai phản ứng . Al(OH)3 → Al2O3 + H2O 0,2 – x 0,2 - x




→ 0,2 – x = 0,075 → x = 0,125 mol Tổng số mol HCl phản ứng : 0,2 + 0,575 = 0,775 mol → CM = 0,775 mol

Câu 8 : Hỗn hợp X gồm Na và Al. Cho m gam X vào lượng dư nước thì thoát ra 1 lít khí .Nếu cũng cho m gam X vào dung dịch NaOH dư thì được 1,75 lít khí .Tính thành phần phần trăm khối lượng của các chất trong hỗn hợp X (biết các khí đo ở điều kiện tiêu chuẩn ).

Ở TN1 nhiều em nghĩ Al không tham gia phản ứng nhưng thực tế nó có phản ứng với NaOH vừa tạo được Na + H2O → NaOH + 1/2H2

x x 1/2x Al + NaOH + H2O → NaAlO2 + 3H2 X 3/2x VH2 = 1 lít , không biết Al có phản ứng hết hay không

Ở TN2 : Chắc chẳn Al hết vì NaOH dư Na + H2O → NaOH + 1/2H2

Al + NaOH + H2O → NaAlO2 + 3/2H2

Thể tích khí thu được : 1,75V → ở TN1 Al dư Gọi x , y là số mol Na , Al phản ứng : TN1 : V = 22,4(x/2 + 3x/2 ) ; TN2 : 1,75V = 22,4(x/2 + 3y/2)→ Biểu thức quan hệ giữa x , y : y = 2x → Tính % Na = 23.x/(23x + 27y) = 29,87 %

Câu 9 : Chia m gam hỗn hợp A gồm Ba , Al thành 2 phần bằng nhau:-Phần 1: Tan trong nước dư thu được 1,344 lít khí H2 (đktc) và dung dịch B.-Phần 2: Tan trong dung dịch Ba(OH)2 dư được 10,416 lít khí H2(đktc) a/ Tính khối lượng kim loại Al trong hỗn hợp ban đầu .b/ Cho 50ml dung dịch HCl vào B .Sau phản ứng thu được 7,8 gam kết tủa .Tính nồng độ mol của dung dịch HCl .

Bài này giống bài trên : Al ở phần (1) dưPhần I : Ba + H2O → Ba(OH)2 + H2

x x x2Al + Ba(OH)2 + 2H2O → Ba(AlO2)2 + 3/2 H2

x 3/2xTổng số mol H2 = x + 3/2x = 2,5x = 0,06

Phần II : Ba + H2O → Ba(OH)2 + H2

x x x2Al + Ba(OH)2 + 2H2O → Ba(AlO2)2 + 3/2 H2

y 3/2y→ x + 3/2y = 0,465 → x = 0,024 ; y = 0,294 → Khối lượng Al : 0,294.27 = 7,938 gam

Câu 10:Thêm 240 ml dung dịch NaOH vào cốc đựng 100 ml dung dịch AlCl3 nồng độ CM mol , khuấy đều tới phản ứng hoàn toàn thấy trong cốc có 0,08 mol kết tủa . Thêm vào cốc 100 ml dung dịch NaOH 1M khuấy đều thấy phản ứng xảy ra hoàn toàn thu đựoc 0,06 mol kết tủa . Tính nồng độ CMA.2M B.1,5M C.1M D.1,5M

Trường hợp đầu : Vì kết tủa lúc đầu là 0,08 mol , sau đó thêm 0,1 mol NaOH thì còn kết tủa là 0,06 mol →



http://www.onthi.com/?a=OT&ot=LT&hdn_lt_id=742#0


Chứng tỏ rằng . Chỉ có phản ứng : AlCl3 + 3NaOH → Al(OH)3 + 3NaCl0,08 0,24 mol 0,08 mol Và AlCl3 dư a mol AlCl3 + 3NaOH → Al(OH)3 + 3NaCl a 3a aLúc này Al(OH)3 được tạo thành là : 0,08 + a

Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 + H2O Ban đầu 0,08 + a Phản ứng x x Kết thúc 0,08 + a – x → 0,08 + a – x = 0,06 → x – a = 0,02 x + 3a = 0,1 → x = 0,04 ; a = 0,02 mol → Toàn bộ số mol AlCl3 = a + 0,08 = 0,02 + 0,08 = 0,1→ CM = 0,1/0,1 = 1M

C©u 11: Trong 1 cèc ®ùng 200 ml dd AlCl3 2M. Rãt vµo cèc V ml dd NaOH nång ®é a mol/l, ta thu ®îc mét kÕt tña, ®em sÊy kh« vµ nung ®Õn khèi lîng kh«ng ®æi th× ®îc 5,1g chÊt r¾na) NÕu V = 200 ml th× a cã gi¸ trÞ nµo sau ®©y:A. 2M B. 1,5M hay 3MC. 1M hay 1,5M D. 1,5M hay 7,5M

b) NÕu a = 2 mol/l th× gi¸ trÞ cña V lµ:A. 150 ml B. 650 mlC. 150 ml hay 650 ml D. 150 ml hay 750 ml

Bài này các em tự giải :AlCl3 + 3NaOH → Al(OH)3 + 3NaCl (1) Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 + H2O (2) Phải chia làm hai trường hợp :TH1 : Có 1 phản ứng

AlCl3 + 3NaOH → Al(OH)3 + 3NaCl (1)



Bài toán nhiệt nhôm : Câu 12: Khi cho 41,4 gam hỗn hợp X gồm Fe2O3, Cr2O3 và Al2O3 tác dụng với dung dịch NaOH đặc (dư), sau phản ứng thu được chất rắn có khối lượng 16 gam. Để khử hoàn toàn 41,4 gam X bằng phản ứng nhiệt nhôm, phải dùng 10,8 gam Al. Thành phần phần trăm theo khối lượng của Cr2O3 trong hỗn hợp X là (Cho: hiệu suất của các phản ứng là 100%; O = 16; Al = 27; Cr = 52; Fe = 56)A. 50,67%. B. 20,33%. C. 66,67%. D. 36,71%.

Cho X phản ứng với NaOH Cr2O3 + 2NaOH → 2NaCrO2+ H2O Al2O3 + 2NaOH → 2NaAlO2 + H2O

Vì Fe2O3 không phản ung nên m chất rắn còn lại = m Fe2O3 = 16 gam → n Fe2O3 = 16/160 = 0,1 mol . Tiến hành phản ứng nhiệt nhôm X . Cr2O3 + 2Al → Al2O3 + 2Cr (1)Fe2O3 + 2Al → Al2O3 + 2Fe (2) 0,1 mol Theo giả thiết số mol Al cần phản ứng là 10,8/27 = 0,4 mol .




→ Theo (2) → n Al = 2 n Fe3O4 = 2.0,1 = 0,2 mol → n Al (1) = 0,4 – 0,2 = 0,2 mol → n Cr2O3 = n Al(1) / 2 = 0,1 mol → m Cr2O3 = 152.0,1 = 15,2 gam → %Cr2O3 = 15,2.100/41,4 = 36,71%→ Chọn đáp án D .

Câu 13: Nung nóng m gam hỗn hợp Al và Fe2O3 (trong môi trường không có không khí) đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp rắn Y. Chia Y thành hai phần bằng nhau:- Phần 1 tác dụng với dung dịch H2SO4 loãng (dư), sinh ra 3,08 lít khí H2 (ở đktc);- Phần 2 tác dụng với dung dịch NaOH (dư), sinh ra 0,84 lít khí H2 (ở đktc).Giá trị của m làA. 22,75 B. 21,40. C. 29,40. D. 29,43.

Phản ứng nhiệt nhôm :2Al + Fe2O3 Al2O3 + 2Fe (1)Phần II tác dụng với NaOH : Al + NaOH + H2O NaAlO2 + 3/2H2 x 3/2 x Số mol khí H2 thu được ở phần II : 3/2x = 0,84/ 22,4 = 0,0375 mol x = 0,025 mol Phần (1) tác dụng với H2SO4 : 2Al + 3H2SO4 Al2(SO4)3 + 3H2

0.025 0,0375Fe + H2SO4 loãng FeSO4 + H2 y y→ y = 0,12Al + Fe2O3 Al2O3 + 2Fe (1)0,1 0,05 0,1Khối lượng của Al : (0,1 +0,025).27 = 3,375 , khối lượng của Fe2O3 : 0,05.160 = 8 →tổng Khối lượng = 11,375 → m = 11,375.2 = 22,75 chọn A

Câu 14: Cho V lít dung dịch NaOH 2M vào dung dịch chứa 0,1 mol Al2(SO4)3 và 0,1 mol H2SO4 đến khi phản ứng hoàn toàn, thu được 7,8 gam kết tủa. Giá trị lớn nhất của V để thu được lượng kết tủatrên làA. 0,45. B. 0,35. C. 0,25. D. 0,05.NaOH Na+ + OH-

x xAl2(SO4)3 2Al3+ + 3SO4

2-

0,1 0,2 H2SO4 2H+ + SO4

2-

0,1 0,2 n NaOH = x , n Al2(SO4)3 = 0,1 , n H2SO4 = 0,1 , n kết tủa = 7,8/78 = 0,1 mol Khi phản ứng : H+ tác dụng với OH- trước , H+ + OH- H2O 0,2 0,2 Khi phản ứng với Al3+ có hai khả năng : Chỉ có phản ứng : Al3+ + 3OH- Al(OH)3

0,3 0,1 Tổng OH- = 0,2 + 0,3 = 0,5 mol V = 0,5/2 = 0,25 lítCó cả hai phản ứng :Al3+ + 3OH- Al(OH)3 (1)0,2 0,6 0,2Al(OH)3 + OH- AlO2

- + H2O (2) a aLượng kết tủa thu được sau phản ứng (1) là 0,2 mol nhưng nó sẽ bị phản ứng một phần a mol ở phản ứng (2) , do sau khi kết thúc (2) có 0,1 mol kết tủa a = 0,2 – 0,1 = 0,1 mol Tổng số mol OH- là : 0,2 + 0,6 + 0,1 = 0,9 mol V NaOH = 0,9/2 = 0,45 lít Chọn A




Câu 15: Hoà tan hoàn toàn 0,3 mol hỗn hợp gồm Al và Al4C3 vào dung dịch KOH (dư), thu được a mol hỗn hợp khí và dung dịch X. Sục khí CO2 (dư) vào dung dịch X, lượng kết tủa thu được là 46,8 gam. Giá trị của a làA. 0,55. B. 0,60. C. 0,40. D. 0,45.

Al4C3 + 12H2O 4Al(OH)3 + 3CH4

x 4x 3xAl(OH)3 + KOH KAlO2 + H2O 4x 4xAl + KOH + H2O KAlO2 + 3/2 H2 y y 3/2y Tổng thể tích khí là : 3x + 3/2yDung dịch gồm : KAlO2 : 4x + y mol và KOH dưCO2 + KAlO2 + H2O Al(OH)3 + KHCO3 4x + y 4x + y n kết tủa = 0,6 mol 4x + y = 0,6 mol x + y = 0,3 x = 0,1 ; y = 0,2 mol Tổng số mol của khí : 3.0,1 + 3/2.0,2 = 0,6 mol Chọn đáp án B

Câu 16: Cho hỗn hợp gồm Na và Al có tỉ lệ số mol tương ứng là 1 : 2 vào nước (dư). Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 8,96 lít khí H2 (ở đktc) và m gam chất rắn không tan. Giá trị củam làA. 10,8. B. 5,4. C. 7,8. D. 43,2.

Na + H2O NaOH + ½ H2 x x x/2 Al + NaOH + H2O NaAlO2 + 3/2 H2 (2) Ban đầu 2x x NaOH hết , chất rắn không tan là Al dư 2x – x = x mol , n H2(2) = 3/2 x (mol)Gọi số mol của Na , Al là x , 2x (vì n Na : n Al = 1 : 2 )n H2 = 8,96/22,4 = 0,4 mol Theo (1) , (2) Tổng số mol H2 : ½ x + 3/2 x = 2x 2x = 0,4 x = 0,2 mol Vậy Al dư : 0,2.27 = 5,4 gam . Chọn BCâu 17: Đốt nóng một hỗn hợp gồm Al và 16 gam Fe2O3 (trong điều kiện không có không khí) đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp rắn X. Cho X tác dụng vừa đủ với V ml dung dịch NaOH 1M sinh ra 3,36 lít H2 (ở đktc). Giá trị của V làA. 200. B. 100. C. 300. D. 150.

n Fe3O4 = 16/160 = 0,1 mol , n H2 = 3,36/22,4 = 0,15 mol2Al + Fe2O3 Al2O3 + Fe (1) 0,2 0,1 0,1 Phản ứng xảy ra hoàn toàn nên chất rắn X thu được sau (1) là : Al2O3 , Fe và Al Vì X có phản ứng với NaOH tạo ra H2 nên không thể Fe2O3 dư (Phản ứng xảy ra hoàn toàn không có nghĩa là cả hai chất tham gia phản ứng đều hết mà có thể có một chất dư , không khi nào có cả hai chất dư ) Số mol Al = 2 n Fe2O3 = 0,2 mol , n Al2O3 = n Fe2O3 = 0,1 molAl2O3 + 2NaOH 2NaAlO2 + H2O (1)0,1 0,2 Al + NaOH + H2O NaAlO2 + 3/2 H2 (2) 0,1 0,1 mol 0,15 mol Từ (2) n NaOH (2) = 2/3n H2 = 0,1 mol Từ (1) n NaOH = 2n NaOH = 0,3 mol Tổng số mol NaOH = 0,2 + 0,1 = 0,3 mol V NaOH = 0,3/1 = 300 ml Chon C




Câu 18 : Điện phân nóng chảy Al2O3 với anot than chì (hiệu suất điện phân 100%) thu được m kg Al ở catot và 67,2 m3 (ở đktc) hỗn hợp khí X có tỉ khối so với hiđro bằng 16. Lấy 2,24 lít (ở đktc) hỗn hợp khí X sục vào dung dịch nước vôi trong (dư) thu được 2 gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 54,0 B. 75,6 C. 67,5 D. 108,0

Tại catot(-) :Al3+ + 3e → Al Tại anot (+) : O-2 – 2e → ½ O2

Khí oxi sinh ra ở anot đốt cháy dần C : C + O2 → CO2 CO2 + C → 2CO

Co – 4e → C+4 và Co – 2e → C+2

Phương trình điện phân : 2Al2O3 + 3C → 4Al + 3CO2 (1) 0,8---0,6Al2O3 + C → 2Al + 3CO (2) 1,2<---1,82Al2O3 → 4Al + 3O2 (3) 0,8<---0,62,24 lít khí X + Ca(OH)2 → 2 gam ↓ CaCO3 → Số mol CO2 trong đó là 0,02 mol→ Số mol CO2 có trong 67,2 lít là 0,6Xét 67,2 lít khí X : CO : x mol ; CO2 : 0,6 mol , O2 : y mol Ta có : x + 0,6 + y = 3 mol ; M = (28.x + 44.0,6 + 32.y )/3 = 16.2Giải hệ ta có : x = 1,8 ; y = 0,6 → Thay vào các phương trình → Tổng số mol Al = 0,8 + 1,2 + 0,8 = 2,8 mol → m Al = 75,6 gam .Đáp án B

CÁC BÀI TẬP SẮT Có các phản ứng mà các em cần phải nhớ :

Fe + Fe3+ → Fe2+ Cu + Fe3+ → Cu2+ + Fe2+

Fe2+ + Ag+ → Fe3+ + AgFe(NO3)2 nung → Fe2O3 + NO2 + O2

Fe(OH)2 nung trong không khí → Fe2O3 + H2O ( Không có không khí thì ra FeO ) FeCO3 nung trong không khí + O2 → Fe2O3 + CO2




Nếu hỗn hợp cho FeO , Fe2O3 , Fe3O4 ta có thể quy đổi về hỗn hợp FeO , Fe2O3 hoặc chỉ còn Fe3O4 nếu số mol của chúng bằng nhau .

Câu 1 :Cho 16,8 gam bột sắt vào 800 ml dung dịch HNO3 0,5 M thu được khí NO duy nhất . Tính :

Thể tích khí thu được Tính khối lượng kim loại còn dư . Khối lượng muối thu được

ĐS : V = 2.24 lít , m kim loại dư = 8.4 g , m Fe(NO3)2 = 27 g Bài gải : n Fe = 0,3 mol , n HNO3 = 0,4 mol

Fe + 4HNO3 → Fe(NO3)3 + NO ↑ + 2H2OBđ 0,3 0,4Pư 0,1 0,4 0,1 0,1Kt 0,2 0 0,1 0,1→ 2 Fe(NO3)3 + Fe dư → 3Fe(NO3)2 Bđ 0,1 0,2 Pư 0,1 0,05 0,15Kt 0 0,15 0,15→Khối lượng kim loại dư : 0,15.56 = 8,4 gam , khối lượng muối : 0,15.180 = 27 gam , thể tích khí : 0,1.22,4 = 0,224 lít Câu 2 :Cho 16,8 gam bột sắt vào V lít dung dịch HNO3 0,5 M thu được 8,4 gam kim loại dư . Tính thể tích khí thu được . ĐS : V = 2.24 l Bài giải : n Fe phản ứng = (16,8 – 8,4)/56 = 0,15 molVì kim loại dư nên chỉ tạo thành muối sắt II

Fe + 4HNO3 → Fe(NO3)3 + NO + 2H2Ox 4x x xFe + 2Fe(NO3)3 → 3Fe(NO3)2

½ x x→ Tổng số mol Fe phản ứng : 3/2x = 0,15 → x = 0,1 mol → Thể tích khí thu được : 2,24 lít

Câu 3 :Cho 16,8 gam bột Fe vào 400 ml dung dịch HNO3 1M , thu được khí NO duy nhất , lượng muối thu được cho vào dung dịch NaOH dư thu được kết tủa . Nung nóng kết tủa mà không có không khí thu được m gam chất rắn . Tính m ? ĐS : m FeO = 10.8 gam

n Fe = 0,3 mol , n HNO3 = 0,4 molFe + 4HNO3 → Fe(NO3)3 + NO + 2H2O

Bđ 0,3 0,4Pư 0,1 0,4 0,1 0,1Kt 0,2 0 0,1 0,1

→ 2 Fe(NO3)3 + Fe dư → 3Fe(NO3)2

Bđ 0,1 0,2 Pư 0,1 0,05 0,15Kt 0 0,15 0,15




Fe(NO3)2 → Fe(OH)2 → FeO 0,15 0,15 → Khối lượng FeO thu được : 0,15.72 = 10,8 gam

Câu 4 :Cho m gam Fe vào 400 ml dung dịch HNO3 1M thu được V lít khí NO duy nhất và 14 gam kim loại . Tính m ? V ?

ĐS : m = 22.4 gam , V = 2,24 lít Học sinh tự giải .

Câu 6 :Cho 5,6 gam bột Fe tác dụng với 500 ml dung dịch AgNO3 0,5 M . Tính : khối lượng muối thu được khối lượng kim loại thu được

ĐS : m muối = 21.1 gam , m Ag = 27 gam Bài giải :Các em chú ý đến phản ứng : Fe(NO3)2 + AgNO3 → Fe(NO3)3 + Ag

Fe + 2AgNO3 → Fe(NO3)2 + 2Ag0,1 0,25 → AgNO3 dư : 0,05 mol , Fe(NO3)2 tạo thành : 0,1 molFe(NO3)2 + AgNO3 → Fe(NO3)3 + Ag0,1 0,05 → Fe(NO3)2 dư : 0,05 mol , Fe(NO3)3 tạo thành 0,05 mol → Tổng số mol Ag ở hai phản ứng : 0,25 mol → m Ag = 0,25.108 = 27 gamKhối lượng muối : 0,05.180 + 0,05.242 = 21,1 gam

Câu 7 : Cho m gam bột Fe tác dụng với 250 ml dung dịch AgNO3 1M thu được dung dịch A , cho toàn vào dung dịch A một lượng KOH dư thu được kết tủa , nung kết tủa trong chân không thu được 7,6 gam chất rắn .Tính m ? Gợi ý : Bài toán này các em xét hai khả năng :

(1) : Săt dư (2) : sắt hết → Có phản ứng :

Fe(NO3)2 + AgNO3 → Fe(NO3)3 + Ag

Câu 8 : 2002 ACho 18,5 gam hỗn hợp Z gồm Fe , Fe3O4 tác dụng với 200 ml dung dịch HNO3 loãng đun nóng và khuấy đều . Sau phản ứng xảy ra hòan toàn thu được 2,24 lít khí NO duy nhất đktc , dung dịch Z1 và còn lại 1,46 gam kim loại . Tính nồng độ mol/lit của dung dịch HNO3

Dùng phương pháp quy đôi nguyên tố :Hỗn hợp z chỉ có hai nguyên tố Fe , O .Vì Z + HNO3 còn dư kim loại → Fe dư , vậy Z1 chỉ có muối sắt II Fe - 2e → Fe+2

x 2xO + 2e → O-2

y 2yN+5 + 3e → N+2

0,3 0,1Theo định luật bảo toàn e :2x – 2y = 0,3Tổng khối lượng Z : 56x + 16y = 18,5 - 1,46Giải hệ : x = 0,27 , y = 0,12Có phương trình :Fe + HNO3 → Fe(NO3)2 + NO ↑ + H2O (1) a a 0,1




Từ đó → a + a/2 = 0,27 → a = 0,18 molBảo toàn nguyên tố N ở (1) → số mol HNO3 = 3a + 0,1 = 0,64→ Nồng độ mol của HNO3 : 0,64 / 0,2 = 3,2

Câu 9 : Khử 4,8 gam một oxit của kim loại trong dãy điện hóa ở nhiệt độ cao cần 2,016 lít khí H2 đktc . Kim loại thu được đem hòa tan trong dung dịch HCl thu được 1,344 lít khí H2 đktc . Hãy xác định công thức hóa học của oxit đã dùng .

Chú ý : Bài này các em hay bị nhầm vì không để ý hóa trị thay đổi ở hai phương trình Oxít chưa biết của kim loại nào → Gọi MxOy

MxOy + yH2 → xM + yH2O a ay ax → ay = 0,09 mol2M + 2nHCl → 2MCln + nH2

ax nax → nax / 2= 0,06 mol Mà : 56ax + 16ay = 4,8 → ax = 0,06→ x : y = ax : ay = 0,06 : 0,09 = 3 : 2 → n = 0,12 : 0,06 = 2 → Chỉ có Fe thỏa mãn vì nó có hai hóa trị

Câu 10 : Một dung dịch có hòa tan 1,58 gam KMnO4 tác dụng với dung dịch hỗn hợp có hòa tan 9,12 gam FeSO4 và 9,8 gam H2SO4 . Hãy tính số gam các chất có trong dung dịch sau phản ứng .

n KMnO4 = 0,01 ; n FeSO4 = 0,06 ; n H2SO4 = 0,1 molPhản ứng : 10FeSO4 + 2KMnO4 + 8H2SO4 → 5Fe2(SO4)3 + 2MnSO4 + K2SO4 + 8H2O

Bđ 0,1 0,06 0,1Pư 0,1 0,02 0,08 0,05 0,02 0,01Kt 0 0,04 0,02 0,05 0,02 0,01

→ Dung dịch sau phản ứng gồm các chất : ở dòng kết thúc phản ứng

Câu 11:Hỗn hợp X gồm Cu và Fe có tỉ lệ khối lưọng tương ứng là 7:3 . Lấy m gam X cho phản ứng xảy ra hoàn toàn với dung dịch chứa 44,1 gam HNO3 sau phản ứng còn lại 0,75m gam chất rắn và có 0,56 lít khí Y gồm NO và NO2 ở đktc . Gía trị của m là ?

Ban đầu : Cu : 0,7m Fe : 0,3m .Sau phản ứng : Fe : 0,05m Cu : 0,7mVì sắt dư nên chỉ có muối Fe II .Fe + HNO3 → Fe(NO3)2 + NO + NO2 + H2O Vì NO và NO2 cùng có 1 nguyên tử N nên tổng số mol N trong hai khí là 0,56/22,4 = 0,25Số mol HNO3 = 0,7 mol → N trong HNO3 là 0,7Gọi số mol Fe phản ứng là xTheo định luật bảo toàn nguyên tố N→ 0,7 = 2x + 0,25 → x = 0,225 mol .Khối lượng Fe phản ứng : 0,225.56 = 12,6Vì sắt phản ứng : 0,3m – 0,05 m = 0,25m = 12,6 → m = 50,4 gam

Câu 12 : Cho m gam bột Fe vào 800 ml dung dịch hỗn hợp gồm Cu(NO 3)2 0,2M và H2SO4

0,25M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 0,6m gam hỗn hợp bột kim loại và V lít khí NO (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Giá trị của m và V lần lượt làA. 17,8 và 4,48. B. 17,8 và 2,24.C. 10,8 và 4,48. D. 10,8 và 2,24.

n Cu(NO3)2 = 0,16 → n Cu2+ = 0,16 , n NO3- = 0,32 mol




n H2SO4 = 0,2 → n H+ = 0,4 Vì thu được hỗn hợp kim loại nên → Chỉ có muối Fe2+ tạo thành3Fe + 2NO3

- + 8H+ → 3Fe2+ + 2NO + 4H2O (1)0,15---------- 0,4---------------0,1Fe + Cu2+ → Fe2+ + Cu (2)0,16-----0,16-----------0,16→ Khối lượng đồng trong 0,6m gam hỗn hợp sau phản ứng là : 64.0,16 mol Bảo toàn sắt : m = 0,15.56 pư(1) + 0,16.56 pư(2) + (0,6m – 0,16.64 ) dư → m = 17,8 Mặt khác V NO = 0,1.22,4 = 2,24 → Chọn đáp án B Câu 4: Để hoà tan hoàn toàn 2,32 gam hỗn hợp gồm FeO, Fe3O4 và Fe2O3 (trong đó số mol FeO bằng số mol Fe2O3), cần dùng vừa đủ V lít dung dịch HCl 1M. Giá trị của V làA. 0,23. B. 0,18. C. 0,08. D. 0,16.

Vì số mol FeO , Fe2O3 bằng nhau nên ta có thể quy đổi chúng thành Fe3O4 . Vậy hỗn hợp trên chỉ gồm Fe3O4 . n Fe3O4 = 2,32 : 232 = 0,01 molFe3O4 + 8HCl 2FeCl3 + FeCl2 + 4H2O0,01 0,08 mol n HCl = 0,08 mol V HCl = 0,08/1 = 0,08 lítChọn C .Câu 13: Cho 11,36 gam hỗn hợp gồm Fe, FeO, Fe2O3 và Fe3O4 phản ứng hết với dung dịch HNO3 loãng (dư), thu được 1,344 lít khí NO (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc) và dung dịch X. Cô cạn dung dịch X thu được m gam muối khan. Giá trị của m làA. 38,72. B. 35,50. C. 49,09. D. 34,36.

Quy đổi hỗn hợp : Fe , FeO , Fe2O3 , Fe3O4 thành Fe ,OSơ đồ cho nhận e :Fe – 3e → Fe3+ O + 2e → O-2 N+5 + 3e → N+2

x---3x y--2y 1,8---0,6 Bảo toàn mol e : 3x = 2y + 0,18 56x + 16y = 11,36 → x = 0,16 ; y = 0,15 mol Fe → Fe(NO3)30,16 -------0,16→ Khối lượng muối là : 0,16.242 = 38,72 Chọn A Câu 14: Cho hỗn hợp bột gồm 2,7 gam Al và 5,6 gam Fe vào 550 ml dung dịch AgNO3 1M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được m gam chất rắn. Giá trị của m là (biết thứ tự trong dãy thế điện hoá: Fe3+/Fe2+ đứng trước Ag+/Ag)A. 59,4. B. 64,8. C. 32,4. D. 54,0.

n Al = 2,7/27 = 0,1 mol , n Fe = 5,6/56 = 0,1 mol , n AgNO3 = 0,55.1 = 0,55 mol Khi cho hỗn hợp kim loại gồm Al , Fe vào dung dịch AgNO3 thì Al sẽ phản ứng trước nếu Al hết sẽ đến Fe phản ứng , nếu AgNO3 dư sau phản ứng với Fe thì có phản ứng Ag+ + Fe2+ Ag + Fe3+ Al + 3AgNO3 Al(NO3)3 + 3Ag (1)Ban đầu 0,1 0,55 Phản ứng 0,1 0,3 0,3Kết thúc 0 0,25 0,3Al hết Tính theo Al , n AgNO3 = 3.n Al AgNO3 dư : 0,55 – 3.0,1 = 0,25 mol Fe + 2AgNO3 Fe(NO3)2 + 2Ag (2) Ban đầu 0,1 0,25Phản ứng 0,1 0,2 0,1 0,2 Kết thúc 0 0,15 0,1 0,2 Sau phản ứng AgNO3 dư : 0,15 mol tiếp tục có phản ứng Fe(NO3)2 + AgNO3 Fe(NO3)3 + Ag (3)




Ban đầu 0,1 0,15Phản ứng 0,1 0,1 0,1 Kết thúc 0 0,05 0,1Từ (1) , (2) , (3) tổng số mol Ag = 0,3 + 0,2 + 0,1 = 0,6 m Ag = 0,6.108 = 64,8 gam Chọn B .

Câu 15 : Cho 9,12 gam hỗn hợp gồm FeO, Fe 2O3 , Fe 3O4 tác dụng với dung dịch HCl (dư). Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, được dung dịch Y; cô cạn Y thu được 7,62 gam FeCl 2 và m gam FeCl 3 . Giá trị của m là : A. 9,75 B . 8,75 C . 7,80 D . 6,50

Ta có thể tách Fe 3 O 4 = FeO + Fe 2 O 3

→ Lúc này hỗn hợp chất rắn chỉ còn FeO , Fe 2 O 3

FeO + 2HCl → FeCl 2 + H 2 Ox xFe 2 O 3 + 6HCl → 2FeCl 3 + 3H 2 O Y 2yGọi x , y là số mol của chất FeO , Fe 2 O 3 .→ m chất rắn = 72x + 160y = 9,12 gam Khối lượng muối FeCl 2 là : 127x = 7,62 Giai hệ : x = 0,06 mol , y = 0,03 mol → Khối lượng muối FeCl 3 = 2.0,03.162,5 = 9,75 gam Chọn đáp án A .

Câu 16 : Thể t ích dung dịch HNO3 1M (loãng) ít nhất cần dùng để hoà tan hoàn toàn một hỗn hợp gồm 0,15 mol Fe và 0,15 mol Cu là (biết phản ứng tạo chất khử duy nhất là NO) A . 1,0 lí t B . 0,6 lí t C. 0,8 l ít D . 1,2 lí t

Nhận xét : Lượng HNO 3 tố i thiểu cần dùng khi: Fe → Fe 2 + , Cu → Cu 2 + Sơ đồ cho nhận e : Fe – 2e → Fe 2 + Cu – 2e → Cu 2 + N + 5 + 3e → N + 2

0 ,15 0 ,3 0,15 0 ,3 3x x→ Theo định luật bảo toàn mol e : 0 ,3 + 0,3 = 3x → x = 0,2 mol Fe , Cu + HNO 3 → Fe(NO 3 ) 2 + Cu(NO 3 ) 2 + NO + H 2 O 0,15 0 ,15 0 ,15 0 ,15 0 ,2→ Bảo toàn nguyên tố N : Số mol HNO 3 = 0,3 + 0,3 + 0,2 = 0,8 mol→ Chọn C .

Câu 17: Cho 6,72 gam Fe vào 400 ml dung dịch HNO3 1M, đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được khí NO (sản phẩm khử duy nhất) và dung dịch X. Dung dịch X có thể hoà tan tối đa m gam Cu. Giá trị của m là

A. 1,92. B. 3,20. C. 0,64. D. 3,84.

Fe + 4HNO3 → Fe(NO3)3 + NO + 2H2O Ban đầu 0,12 0,4 mol → HNO3 hết , sau phản ứng có : Fe(NO3)3 0,1 mol ; Fe dư : 0,02 mol Lượng Cu tối đa đuợc hoà tan hết là khi nó tham gia cả hai phản ứng : Fe + 2Fe(NO3)3 → 3Fe(NO3)2

Ban đầu 0,02 0,1 → Sau phản ứng Fe(NO3)3 dư : 0,1 – 0,04 = 0,06 mol Cu + 2Fe(NO3)3 → Cu(NO3)2 + 2Fe(NO3)2

Ban đầu 0,06→ Số mol Cu tối đa được hoà tan là : 0,03 mol → m Cu = 0,03.64 = 1,92 gam→ Chọn đáp án A




Câu 18 : Cho m gam bột Fe vào 800 ml dung dịch hỗn hợp gồm Cu(NO 3)2 0,2M và H2SO4

0,25M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 0,6m gam hỗn hợp bột kim loại và V lít khí NO (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Giá trị của m và V lần lượt làA. 17,8 và 4,48. B. 17,8 và 2,24. C. 10,8 và 4,48. D. 10,8 và 2,24.

n Cu(NO3)2 = 0,16 → n Cu2+ = 0,16 , n NO3- = 0,32 mol n H2SO4 = 0,2 → n H+ = 0,4 Vì thu được hỗn hợp kim loại nên → Chỉ có muối Fe2+ tạo thành3Fe + 2NO3

- + 8H+ → 3Fe2+ + 2NO + 4H2O (1)0,15---------- 0,4---------------0,1Fe + Cu2+ → Fe2+ + Cu (2)0,16-----0,16--------------0,16→ Khối lượng đồng trong 0,6m gam hỗn hợp sau phản ứng là : 64.0,16 mol Bảo toàn sắt : m = 0,15.56 pư(1) + 0,16.56 pư(2) + (0,6m – 0,16.64 ) dư → m = 17,8 Mặt khác V NO = 0,1.22,4 = 2,24 → Chọn đáp án B Câu 19: Hoà tan hoàn toàn 24,4 gam hỗn hợp gồm FeCl2 và NaCl (có tỉ lệ số mol tương ứng là 1 : 2) vào một lượng nước (dư), thu được dung dịch X. Cho dung dịch AgNO3 (dư) vào dung dịch X, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn sinh ra m gam chất rắn. Giá trị của m là

A. 68,2 B. 28,7 C. 10,8 D. 57,4Gọi số mol của FeCl2 là x → 127x + 58,5.2.x= 24,4 x = 0,1. FeCl2 + 2AgNO3 2AgCl + Fe(NO3)2 0,1-------0,2--------0,2-------0,1 molNaCl + AgNO3 AgCl + NaNO3 0,2-------0,2------0,2Fe(NO3)2 + AgNO3 Fe(NO3)3 + Ag(*)0,1-------------------------------------0,1 m = (0,02 + 0,02)143,5 + 108.0,1 = 68,2 (g); Đáp án A

Dạng toán điện phân

Các em thân mến , hầu hết các em đều yếu giải các bài toán về điện phân , để giúp các em không còn e ngại dạng toán này nữa , thầy Ngọc Quang đã cố gắng sưu tập đầy đủ các dạng gồm các CÂU HỎI LÝ THUYẾT & DẠNG BÀI TẬP ĐIỆN PHÂN . Đặc biệt các bài tập được giải cẩn thận , chi tiết , dễ hiểu .

Chúc các em học tốt !

Lý thuyết :

- Qúa trình điện phân diễn ra ở ca tốt : Qúa trình khử các ion dương kim loại và H2O




Điện phân nóng chảy : Thứ tự khử tăng dần từ trái qua phải theo chiều tăng dần tính oxi hóa của ion kim loại

Điện phân dung dịch : Các ion kim loại từ : Li+ → Al3+ không bị điện phân (nước sẽ bị phân ).

- Qúa trình điện phân ở anot (cự dương ) : Thứ tự giảm dần như sau : I- > Br- > I- > H2O (F- không bị điện phân )

Một vài ví dụ về điện phân :

VD1 : Điện phân dd NaCl : NaCl → Na+ + Cl-

Catot (-) Anot (+)

Na+ không bị điện phân 2Cl- - 2e → Cl2

2H2O + e → H2 + 2OH-

→ Phương trình : 2Cl- + 2H2O → Cl2 + H2 + 2OH-

2NaCl + 2H2O → 2NaOH + Cl2 + H2

Tương tự với các phương trình điên phân các chất : NaCl , CaCl , MgCl2 , BaCl2 , AlCl3

→ Không thể điều chế kim loại từ : Na → Al bằng phương pháp điên phân dung dịch .

VD2 : Điện phân dung dịch : Cu(NO3)2 :

Cu(NO3)2 → Cu2+ + 2NO3-

Catot(-) Anot (+) NO3

- không bị điện phân . Cu2+ + 2e → Cu 2H2O - 4e → 4H+ + O2 → Phương trình : Cu2+ + H2O → Cu + 2H+ + ½ O2

Cu(NO3)2 + H2O → Cu + 2HNO3 + ½ O2

→ Tương tự với trường hợp điện phân các muối của kim loại yếu từ Zn → Hg với các gốc axit NO3- ,

SO42- .

FeSO4 + H2O → Fe + H2SO4 + ½ O2

VD3 : Điện phân dung dịch Na2CO3 : Na2CO3 → 2Na+ + CO3

2-

Catot (-) Anot (+)

Na+ không bị điện phân CO32- không bị điện phân

H2O + 2e → H2 + OH- H2O – e → H+ + O2

→ Phương trình : 2H2O → H2 + OH- + H+ + O2 H2O → H2 + O2




→ Tương tự điện phân các dung dich NaNO3 , Ca(NO3)2 , K2SO4 … (Muối của kim loại từ Na + → Al3+ với các gốc axit có chứa Oxi ) cũng điện phân tạo ra O2 + H2

Công thức Faraday : Số mol e trao đổi ở mỗi điện cực :n = It/96500 I là cường độ dòng điện , t là thời gian tính bằng s

Hoặc : n = It/96500.ne

n e : hóa trị của kim loại

BÀI TOÁN ĐIỆN PHÂN

Câu 1:Điện phân 100ml dung dịch chứa AgNO3 0.1M và Cu(NO3)2 0.1M với cường độ dòng điện I là 1.93A.Tính thời gian điện phân (với hiệu xuất là 100%).1)để kết tủa hết Ag (t1)2)để kết tủa hết Ag và Cu (t2)a)t1 = 500s, t2 = 1000s b) t1 = 1000s, t2 = 1500sc)t1 = 500s, t2 = 1200s d) t1 = 500s, t2 = 1500s

n AgNO3 = 0,01 mol ; n Cu(NO3)2 = 0,01 mol Để điện phân hết AgNO3 : n 1= It/96500.1 → 0,01 = 1,93.t1 / 96500 → t1 = 500 s

Để điện phân hết 0,01 mol Cu(NO3)2 : n 2 = It2/96500.2 → 0,01 = 1,93.t2/96500.2 → t2 = 1000 s




→ Tổng thời gian để điện phân hết cả hỗn hợp trên là : t = t1 + t2 = 500 + 1000 = 1500 s→ Chọn đáp án d .

Câu 2:Điện phân 100ml dung dịch CuSO4 0.2M với cường độ I = 9.65 A.Tính khối lượng Cu bám bên catot khi thời gian điện phân t1 = 200s và t2 = 500s(với hiệu suất là 100%).a) 0.32g ; 0.64g b) 0.64g ; 1.28gc) 0.64g ; 1.32g d) 0.32g ; 1.28g

n CuSO4 = 0,2.0,1 = 0,02 molTrước tiên ta cần tính thời gian để điện phân hết 0,02 mol CuSO4 là :n = It/96500.2 → 0,02 = 9,65.t / 96500.2 → t = 400 s Phương trình điện phân :CuSO4 + H2O → Cu + H2SO4 + ½ O2

Khi điện phân trong thời gian t1 = 200 s :n = It/96500.2 = 9,65.200/96500.2 = 0,01 mol → Khối lượng Cu = 0,01.64 = 0,64 gam

Khi điện phân trong 500 s : Vì để điện phân hết 0,02 mol CuSO4 hết 400s , nên 100s còn lại sẽ điện phân H2O theo phương trình : H2O → H2 + ½ O2

Khối lượng kim loại Cu thu được : 0,02.64 = 1,28 gam→ Chọn đáp án b .

Câu 3:Điện phân 100ml dung dịch CuSO4 0.1M cho đến khi vừa bắt đầu sủi bọt bên catot thì ngừng điện phân. Tính pH dung dịch ngay khi ấy với hiệu suất là 100%.Thể tích dung dịch được xem như không đổi. Lấy lg2 = 0.30. a) pH = 0.1 b) pH = 0.7 c) pH = 2.0 d) pH = 1.3

Đến khi vừa bắt đầu sủi bọt khí bên catot thì Cu2+ vừa hết .

Điện phân dung dịch : CuSO4 : CuSO4 → Cu2+ + SO4

2-

Catot(-) Anot (+) SO4

2- không bị điện phân . Cu2+ + 2e → Cu 2H2O - 4e → 4H+ + O2

0,02 0,01 0,02 -0,02 → Số mol e cho ở anot = số mol e cho ở catot → n H+ = 0,01 mol → [H+] = 0,02/0,1 = 0,2 → pH = -lg0,2 = 0,7 → Chọn đáp án B

Câu 4:Điện phân 100ml dung dịch chứa NaCl với điện cực trơ ,có màng ngăn, cường độ dòng điện I là 1.93A. Tính thời gian điện phân để được dung dịch pH = 12, thể tích dung dịch được xim như không thay đổi,hiêu suất điện phân là 100%. a) 100s b) 50s c) 150s d) 200s

Vì dung dịch có PH = 12 → Môi trường kiềm .p H = 12 → [H+] = 10-12 → [OH-] = 0,01 → Số mol OH- = 0,001 mol

NaCl → Na+ + Cl-




Catot (-) Anot (+)

Na+ không bị điện phân Cl- + 2e → Cl2

2H2O + 2e → H2 + 2OH- 0,001<----------0,001 → Số mol e trao đổi là : n = 0,001 mol→ Áp dụng công thức Faraday : n = It/96500 → 0,001 = 1,93.t / 96500→ t = 50 s

Câu 5:Điện phân 100 ml dung dịch CuSO4 0,2M và AgNO3 0.1M với cường độ dòng điện I = 3.86A.Tính thời gian điện phân để được một khối lượng kim loại bám bên catot là 1.72g.Cho Cu =64. Ag = 108. a) 250s b) 1000s c) 500s d) 750s

Số gam kim loại Ag tối đa được tạo thành : 0,01.108 = 1,08 gamSố gam Cu tối đa tạo thành : 0,02.64 = 1,28 gam Vì 1,08 < 1,72 < 1,08 + 1,28 → Điện phân hết AgNO3 , Và còn dư một phần CuSO4 → Khối lượng Cu được tạo thành : 1,72 – 1,08 = 0,64 gam → n Cu = 0,01 molÁp dụng công thức Faraday : Cho Ag : 0,01 = 3,86.t1 / 96500.1 → t1 = 250s Cho Cu : 0,01 = 3,86.t2 / 96500.2 → t2 = 500 s → Tổng thời gian : 250 + 500 = 750 s → Chọn d .

Câu 6:Điện phân 100ml dung dịch CuCl2 0.08M. Cho dung dịch thu được sau khi điện phân tác dụng với dung dịch AgNO3 dư thì thu được 0.861g kết tủa. Tính khối lượng Cu bám bên catot và thể tích thu được bên anot. Cho Cu = 64.a) 0.16g Cu ; 0.056 l Cl2 b) 0.64g Cu ; 0.112 l Cl2

c) 0.32g Cu ; 0.112 l Cl2 d) 0.64g Cu ; 0.224 l Cl2n CuCl2 = 0,008 mol CuCl2 → Cu + Cl2 (1)0,005 ----0,005 0,005 mol Dung dịch sau phản ứng có phản ứng với AgNO3 tạo ra kết tủa → CuCl2 dưCuCl2 + 2AgNO3 → Cu(NO3)2 + 2AgCl ↓ 0,003 ---------------------------------------0,006→ CuCl2 tham gia phản ứng (1) = 0,008 – 0,003 = 0,005 mol → Khối lượng Cu = 0,005.64 = 0,32 gam , thể tích khí Cl2 thu được : 0,005.22,4 = 0,112 lít → Chọn đáp án C .

Câu 7:Điên phân 100ml dung dịch CuSO4 0.1M với cường độ I = 9,65A.Tính thể tích khí thu được bên catot và bên anot lúc t1 = 200s và t2 = 300s.a) catot: 0 ; 112ml và anot: 112 ; 168mlc) catot: 0 ; 112ml và anot: 56 ; 112mlb) catot: 112 ; 168ml và anot: 56 ; 84mld) catot: 56 ; 112ml và anot: 28 ; 56ml




Điện phân dung dịch : CuSO4 :

CuSO4 → Cu2+ + SO42-


2- không bị điện phân . Cu2+ + 2e → Cu 2H2O - 4e → 4H+ + O2

Thời gian để điện phân hết : 0,01 mol CuSO4 : 0,01 = 9,65.t / 96500.2 → t = 200 s

Xét ở thời điểm t1 = 200 s → n CuSO4 điện phân hết = 0,01 molPhương trình điện phân CuSO4 : CuSO4 + H2O → Cu + H2SO4 + ½ O2 0,01 0,01 0,005 mol→ Thể tích khí thu được ở anot : 0,005.22,4 = 0,112 l = 112 mlKhông có khí thoát ra ở catot .

Xét ở thời điểm t2 = 300s , điện phân CuSO4 hết 200s , còn điện phân H2O hết 100s Điện phân dung dịch : CuSO4 :



2- không bị điện phân . Cu2+ + 2e → Cu 2H2O - 4e → 4H+ + O2 0,01--- 0,02 0,03 ------0,0075 H2O + 2e → H2 + OH- 0,01 0,005Trong 300 s số mol e trao đổi tại hai điện cực là :n = It/96500 = 300.9,65/96500 = 0,03 mol Trong khi đó tại catot Cu2+ nhận 0,01.2 = 0,02 mol e → H2O sẽ nhận 0,03 – 0,02 = 0,01 mol e còn lại→ Khí thoát ra tại catot : H2 , V = 0,005.22,4 = 0,112 lít Khí thoát ra tại anot O2 : V = 0,0075.22,4 = 0,168 lít→ Chọn đáp án A .

Câu 8:Điện phân 100ml dung dịch AgNO3 0.2M. Tính cường độ I biết rằng phải điện phân trong thời gian 1000s thì bắt đầu sủi bọt bên catot và tính pH của dung dịch ngay khi ấy. Thể tích dung dịch được xem như không thay đổi trong quá trình điện phân. Lấy lg2 = 0.30.a) I = 1.93A,pH = 0,7 b) I = 2.86A,pH = 2.0c) I = 1.93A,pH = 1.3 d) I = 2.86A,pH = 1.7

AgNO3 → Ag+ + NO3-

Catot(-) Anot (+)




NO3

- không bị điện phân . Ag+ + 1e → Ag 2H2O - 4e → 4H+ + O2 0,02-0,02-----------------------------0,02--0,02

Khi bắt đầu sủi bọt khí ở bên catot có nghĩa là Ag+ vừa hết n Ag+ = n AgNO3 = 0,2.0,1 = 0,02 mol , Theo công thức faraday : n = It/965000 → 0,02 = I.1000/96500 → I = 1,93 ATheo sơ đồ điện phân : n H+ = 0,02 mol → [H+] = 0,02/0,1 = 0,2 → pH = -lg0,2 = 0,7 → Chọn đáp án A .

Câu 9:Điện phân 200ml dung dịch CuSO4 0.1M và MgSO4 cho đến khi bắt đầu sủi bọt bên catot thì ngừng điện phân. Tinh khối lượng kim loại bám bên catot và thể tích(đktc) thoát ra bên anot.Cho Cu = 64, Mg = 24.a) 1.28g; 2.24 lít b) 0.64; 1.12lítc) 1.28g; 1.12 lít d) 0.64; 2.24 lít

n CuSO4 = 0,02 mol Vì ion Mg2+ không bị điện phân nên khi ở catot bắt đầu sủi bọt khí có nghĩa là Cu2+ vừa bị điện phân hết .



2- không bị điện phân . Cu2+ + 2e → Cu 2H2O - 4e → 4H+ + O2 0,02--- 0,04 -- 0,02 0,04 ----------0,01

Khối lượng kim loại thu được ở catot là : 0,02.64 = 1,28 gam , thể tích khí thoát ra ở anot : 0,01.22,4 = 2,24 lít .→ Chọn đáp án A

Câu 10 : Khi ®iÖn ph©n 1 dm3 dd NaCl (d = 1,2). Trong qu¸ tr×nh ®iÖn ph©n chØ thu ®îc 1 chÊt khÝ ë ®iÖn cùc. Sau qu¸ tr×nh ®iÖn ph©n kÕt thóc, lÊy dd cßn l¹i trong b×nh ®iÖn ph©n c« c¹n cho hÕt h¬i níc thu ®îc 125g cÆn kh«. §em cÆn kh« ®ã nhiÖt ph©n khèi lîng gi¶m ®i 8gHiÖu suÊt qu¸ tr×nh ®iÖn ph©n lµ:A. 46,8 % B. 50%C. 56,8 % D. 20,3% E. KÕt qu¶ kh¸c

NaCl → Na+ + Cl-

Catot (-) Anot (+)

Na+ không bị điện phân Cl- - 2e → Cl2




2H2O + 2e → H2 + 2OH-

Vì sau khi điện phân chỉ thu được 1 khí duy nhất → Cl2 phản ứng hết theo phương trình sau :Cl2 + 2NaOH → NaCl + NaClO + H2O0,5------------------------0,5 mol

NaClO → NaCl + ½ O2 → Khối lượng chất rắn giảm = khối lượng O2 → n O2 = 8/32 = 0,25 mol Dung dịch sau phản ứng gồm NaCl , NaClO . Cô cạn rồi Nung chất rắn có phản ứng : NaClO → NaCl + ½ O2

0,5 ----------------0,25 2NaCl +2 H2O → 2NaOH + Cl2 + H2

1------------------------------0,5125 gam cặn khô gồm NaCl , NaClO Khối lượng NaClO = 0,5.74,5 = 37,25 gam → Khối lượng NaCl có trong hỗn hợp trước khi nung : 125 – 37,25 = 87,75 gam Khối lượng của NaCl tạo thành từ (1) : 0,5.58,5 = 29,25 gam → Khối lượng NaCl dư sau pư điện phân = 87,75 – 29,25 = 58,5 gam → Tổng khối lượng NaCl ban đầu = phản ứng + dư = 58,5 + 58,5 = 117→ H = 50%

Câu 11 : Điện phân 100 ml hỗn hợp dung dịch gồm FeCl3 1M , FeCl2 2M , CuCl2 1M và HCl 2M với điện cực trơ có màng ngăn xốp cường độ dòng điện là 5A trong 2 giờ 40 phút 50 giây ở catot thu được A.5,6 g Fe B.2,8 g Fe C.6,4 g Cu D.4,6 g Cu

Theo : n Fe3+ = 0,1 mol ; n Fe2+ = 0,2 mol ; n Cu2+ = 0,1 mol ; n HCl = 0,2 mol Sắp xếp tính oxi hóa của các ion theo chiều tăng dần : Fe2+ < H+ < Cu2+ < Fe3+ → Thứ tự bị điện phân : Fe3+ + 1e → Fe2+ (1)0,1----0,1---0,1Cu2+ + 2e → Cu (2)0,1----0,2---0,1H+ + 1e → Ho (3)0,2---0,2Fe2+ + 2e → Fe (4)

Theo công thức Faraday số mol e trao đổi ở hai điện cực : n = It/96500 = 5.9650/96500 = 0,5 molVì số mol e trao đổi chỉ là 0,5 mol → Không có phản ứng (4) , kim loại thu được chỉ ở phản ứng (2) → Khối lượng kim loại thu được ở catot là : 0,1.64 = 6,4 gam → Chọn đáp án C.

Câu 12 : Điện phân hoàn toàn dung dịch hỗn hợp gồm a mol Cu(NO3)2 và b mol NaCl với điện cực trơ , màng ngăn xốp . Để dung dịch thu được sau khi điện phân có khả năng phản ứng với Al2O3 thì A. b = 2a B.b > 2a C.b < 2a D.b < 2a hoặc b > 2a

Cu(NO3)2 → Cu2+ + 2NO3- a a NaCl → Na+ + Cl- b b




Catot(-) Anot (+) Na+ không bị điện phân NO3

- không bị điện phân . Cu2+ + 2e → Cu 2Cl- - 2e → Cl2

→ Phương trình : Cu2+ + 2Cl- → Cu + Cl2 (1) a b

Nếu dư Cu2+ sau (1) : a > b/2 ( 2a > b ) thì tại Anot có phản ứng : Cu2+ + 2H2O→ Cu + 4H+ + O2

→ Dung dịch thu được có axit nên có phản ứng với Al2O3 Nếu dư Cl- sau (1) : a < b/2 ( b < 2a) → Thì tại catot có phản ứng : 2H2O + 2Cl- → 2OH- + H2 + Cl2 → Dung dịch thu được có môi trường bazo → Có phản ứng với Al2O3 : NaOH + Al2O3 → NaAlO2 + H2O → Chọn đáp án D .

Câu 13 :Điện phân 500 ml dung dịch A : FeSO4 và KCl với điện cực trơ , giữa các điện cực có màng ngăn xốp ngăn cách . Sauk hi điện phân xong ở anot thu được 4,48 lít khí B đktc . Ở ca tốt thu được khí C và bình điện phân thu được dung dịch D . Dung dịch D hòa tan tối đa 15,3 gam Al2O3 . 1.Tính nồng độ mol/l các chất trong A 2.Tính thể tích khí C thoát ra ở catot3.Sau khi điện phân khối lượng dung dịch A giảm đi bao nhiêu gam ?

FeSO4 → Fe2+ + SO42-

a a KCl → K+ + Cl- b b

Catot(-) Anot (+) Na+ không bị điện phân NO3

- không bị điện phân . Fe2+ + 2e → Fe 2Cl- - 2e → Cl2

→ Phương trình : Fe2+ + 2Cl- → Fe + Cl2

a bVì dung dịch thu được có phản ứng với Al2O3 lưỡng tính → Có thể môi trường kiềm (Cl- dư ) , Có thể môi trường axit (Cu2+ dư )Nếu dư Cl - :

Fe2+ + 2Cl- → Fe + Cl2↑ (1)a b → Cl- dư = b – 2a mol a---------------------a 2Cl- + H2O → OH- + Cl2↑ + H2↑(2) b – 2a---------b – 2a-------b/2-a----b-2a Theo giả thiết : Số mol khí thu được ở anot : Cl2 : a + (b/2-a) = b/2 = 0,2 mol → b = 0,42OH- + Al2O3 → 2AlO2

- + H2O 0,3---0,15 → b – 2a = 0,3 mol → a = 0,05 mol → Thỏa mãn .

A.Nồng độ mol của FeSO4 = 0,05/0,5 = 0,1M ; Nồng độ mol của KCl = 0,4/0,5 = 0,8MB.Khí thoát ra ở catot : theo (2) → Số mol H2 = b -2a = 0,4 – 0,1 = 0,3 mol → V H2 = 6,72 lítC.Khối lượng dung dịch giảm = khối lượng Fe + H2 + Cl2 = 0,05.56 + 0,3.2 + 0,2.35,5 = 10,5 g




Nếu Fe 2+ dư : Khí thoát ra ở anot là Cl 2 và O2

Fe2+ + 2Cl- → Fe + Cl2↑ a b → Fe2+ dư = a – b/2 mol b-----------b/2 Fe2+ + H2O → Fe + 1/2O2↑ + 2H+ (3) a-b/2------------------------- a/2-b/4 ----2a – b Al2O3 + 6H+ → 2Al3+ + 3H2O 0,15--0,9 → 2a – b = 0,9Tổng Khí Cl2 và O2 : (a/2 – b/4) + b/2 = 0,2 → a + b = 0,4 → giải hệ có nghiệm âm → loại

Câu 14 : Điện phân 200 ml dung dịch hỗn hợp gồm HCl 0,1M và CuSO4 0,5M bằng điện cực trơ . Khi ở catot có 3,2 gam Cu thì thể tích khí thoát ra ở Anot là A.0,56 lít B.0,84 lít C.0,672 lít D.0,448 lít


0,1 0,1 HCl → H+ + Cl- 0,02 0,02


2- không bị điện phân . Cu2+ + 2e → Cu 2Cl- - 2e → Cl2

0,1--0,05 0,02-0,01 2H2O – 4e → 4H+ + O2 0,08 --------0,02 mol

Khi ở catot thoát ra 3,2 gam Cu tức là 0,05 mol → Số mol Cu2+ nhận 0,1 mol , mà Cl- cho tối đa 0,02 mol → 0,08 mol còn lại là H2O cho → Từ sơ đồ điện phân khí thoát ra tại anot là : Cl2 0,01mol ; O2 0,02 mol → Tổng thể tích : 0,03.22,4 = 0,672 lít→ Chọn đáp án C .

ĐẠI HỌC KHỐI B – 2009 .

Câu 15: Điện phân có màng ngăn 500 ml dung dịch chứa hỗn hợp gồm CuCl 2 0,1M và NaCl 0,5M (điện cực trơ, hiệu suất điện phân 100%) với cường độ dòng điện 5A trong 3860 giây. Dung dịch thu được sau điện phân có khả năng hoà tan m gam Al. Giá trị lớn nhất của m là

A. 4,05 B. 2,70 C. 1,35 D. 5,40

Số mol e trao đổi khi điện phân : n = 5.3860/96500 = 0,2 mol n CuCl2 = 0,1.0,5 = 0,05 mol ; n NaCl = 0,5.0,5 = 0,25 mol → n Cu2+ = 0,05 mol , n Cl- = 0,25 + 0,05 = 0,3 mol → Vậy Cl- dư , Cu2+ hết , nên tại catot sẽ có phản ứng điện phân nước .(sao cho đủ số mol e nhận ở catot là 0,2)Tại catot : Tại anot :Cu2+ + 2e → Cu 2Cl- + 2e → Cl2

0,05---0,1 0,2--0,22H2O + 2e → H2 + 2OH-

0,1----(0,2 - 0,1)-0,1




Dung dịch sau khi điện phân có 0,1 mol OH- có khả năng phản ứng với Al theo phương trình :Al + OH- + H2O → AlO2

- + 3/2 H2 0,1-0,1mAlmax = 0,1.27= 2,7 (g)Đáp án B

Câu 16 : Điện phân nóng chảy Al2O3 với anot than chì (hiệu suất điện phân 100%) thu được m kg Al ở catot và 67,2 m3 (ở đktc) hỗn hợp khí X có tỉ khối so với hiđro bằng 16. Lấy 2,24 lít (ở đktc) hỗn hợp khí X sục vào dung dịch nước vôi trong (dư) thu được 2 gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 54,0 B. 75,6 C. 67,5 D. 108,0

Tại catot(-) :Al3+ + 3e → Al Tại anot (+) : O-2 – 2e → ½ O2

Khí oxi sinh ra ở anot đốt cháy dần C : C + O2 → CO2 CO2 + C → 2CO

Co – 4e → C+4 và Co – 2e → C+2

Phương trình điện phân : 2Al2O3 + 3C → 4Al + 3CO2 (1) 0,8---0,6Al2O3 + C → 2Al + 3CO (2) 1,2<---1,82Al2O3 → 4Al + 3O2 (3) 0,8<---0,62,24 lít khí X + Ca(OH)2 → 2 gam ↓ CaCO3 → Số mol CO2 trong đó là 0,02 mol→ Số mol CO2 có trong 67,2 lít là 0,6Xét 67,2 lít khí X : CO : x mol ; CO2 : 0,6 mol , O2 : y mol Ta có : x + 0,6 + y = 3 mol ; M = (28.x + 44.0,6 + 32.y )/3 = 16.2Giải hệ ta có : x = 1,8 ; y = 0,6 → Thay vào các phương trình → Tổng số mol Al = 0,8 + 1,2 + 0,8 = 2,8 mol → m Al = 75,6 gam .Đáp án B

B – CÂU HỎI LÝ THUYẾT :

Bµi 1 : Trong qu¸ tr×nh ®iÖn ph©n nh÷ng cation sÏ di chuyÓn vÒ: A. Cùc d¬ng, ë ®©y x¶y ra sù oxi ho¸ B. Cùc d¬ng, ë ®©y x¶y ra sù khö C. Cùc ©m, ë ®©y x¶y ra sù oxi ho¸ D. Cùc ©m, ë ®©y x¶y ra sù khöBµi 2: Qu¸ tr×nh x¶y ra t¹i çc ®iÖn cùc khi ®iÖn ph©n dung dÞch AgNO3 lµ : A. Cùc d¬ng : Khö ion NO3

- B. Cùc ©m : Oxi ho¸ ion NO3-

C. Cùc ©m : Khö ion Ag+ D. Cùc d¬ng : Khö H2OBµi 3: Mét dung dÞch X chøa ®ång thêi NaNO3, Cu(NO3)2, Fe(NO3)3, Zn(NO3)2, AgNO3. Thø tù çc kim lo¹i tho¸t ra ë catot khi ®iÖn ph©n dung dÞch trªn lµ:A.Ag, Fe,Cu, Zn, Na

B. Ag, Fe, Cu, Zn C. Ag, Cu, Fe D.Ag,Cu, Fe, Zn, Na

Bµi 4 Ph¶n øng ®iÖn ph©n nãng ch¶y nµo díi ®©y bÞ viÕt sai s¶n phÈm? A. Al2O3 2Al+3/2O2 B. 2NaOH 2Na+O2+ H2

C. 2NaCl 2Na+Cl2 D. CaBr2 Ca + Br2

Bµi 5 D·y gåm çc kim lo¹i ®îc ®iÒu chÕ trong c«ng nghiÖp b»ng ph¬ng ph¸p ®iÖn ph©n hîp chÊt nãng ch¶y cña chóng lµ. (§H KHèI A 2007)




A. Na, Ca, Zn B. Na, Cu, Al C. Na, Ca, Al D. Fe, Ca, AlBµi 6: Khi ®iÖn ph©n hçn hîp dung dÞch NaCl vµ CuSO4 , nÕu dung dÞch sau khi ®iÖn ph©n hoµ tan ®îc NaHCO3 th× sÏ x¶y trêng hîp nµo sau ®©y: A. NaCl d B. NaCl d hoÆc CuSO4 d C. CuSO4 d D. NaCl vµ CuSO4 bÞ ®iÖn ph©n hÕtBµi 7: §iÖn ph©n dung dÞch chøa a mol CuSO4 vµ b mol NaCl ( víi ®iÖn cùc tr¬ , cã mµng ng¨n xèp ) . §Ó dung dÞch sau ®iÖn ph©n lµm phenolphtalein chuyÓn sang mµu hång th× ®iÒu kiÖn cña a vµ b lµ ( biÕt ion SO4

2- kh«ng bÞ ®iÖn ph©n trong dung dÞch ) (§H KHèI b 2007) A. b > 2a B. b =2a C. b < 2a D. 2b =aBµi 8: Khi ®iÖn ph©n cã v¸ch ng¨n dung dÞch gåm NaCl, HCl . Sau mét thêi gian ®iÖn ph©n x¸c ®Þnh x¶y ra trêng hîp nµo sau ®©y, trêng hîp nµo ®óng :A. Dung dÞch thu ®îc cã lµm quú tÝm hãa ®á

B. Dung dÞch thu ®îc kh«ng ®æi mµu quú tÝm

C. Dung dÞch thu ®îc lµm xanh quú tÝm

D. A, B, C ®Òu ®óng

Bµi 9 . øng dông nµo díi ®©y kh«ng ph¶i lµ øng dông cña sù ®iÖn ph©n ?A. §iÒu chÕ mét sè kim lo¹i, phi kim vµ hîp chÊt

B. Th«ng qua çc ph¶n øng ®Ó s¶n sinh ra dßng ®iÖn

C. Tinh chÕ mét sè kim lo¹i nh Cu, Pb, Zn, Fe, Ag, Au...

D. M¹ Zn, sn, Ni, Ag, Au... b¶o vÖ vµ trang trÝ kim lo¹i

Bµi 10: Natri, canxi, magie, nh«m ®îc s¶n xuÊt trong c«ng nghiÖp b»ng ph¬ng ph¸p nµo: A. Ph¬ng ph¸p thuû luyÖn. B. Ph¬ng ph¸p nhiÖt luyÖn.C. Ph¬ng ph¸p ®iÖn ph©n. D. Ph¬ng ph¸p ®iÖn ph©n

hîp chÊt nãng ch¶y.Bµi 11: ThÓ tÝch khÝ hi®ro sinh ra khi ®iÖn ph©n dung dÞch chøa cïng mét l-îng NaCl cã mµng ng¨n (1) vµ kh«ng cã mµng ng¨n (2) lµ:A. b»ng nhau. B. (2) gÊp ®«i (1).C. (1) gÊp ®«i (2). D. kh«ng x¸c ®Þnh.

Bµi 12: Trong qu¸ tr×nh ®iÖn ph©n dung dÞch KCl, qu¸ tr×nh nµo sau ®©y x¶y ra ë cùc d¬ng (anot) A. ion Cl bÞ oxi ho¸. B. ion Cl bÞ khö.C. ion K+ bÞ khö. D. ion K+ bÞ oxi ho¸.

Bµi 13: §iÒu nµo lµ kh«ng ®óng trong çc ®iÒu sau:A. §iÖn ph©n dung dÞch NaCl thÊy pH dung dÞch t¨ng dÇnB. §iÖn ph©n dung dÞch CuSO4 thÊy pH dung dÞch gi¶m dÇnC. §iÖn ph©n dung dÞch NaCl + CuSO4 thÊy pH dung dich kh«ng ®æiD. §iÖn ph©n dung dÞch NaCl + HCl thÊy pH dung dÞch t¨ng dÇn

Bµi 14 §iÖn ph©n dung dÞch chøa a mol CuSO4 vµ b mol NaCl (víi ®iÖn cùc tr¬ cã mµng ng¨n xèp). §Ó dung dÞch sau khi ®Þªn ph©n lµm phenolphtalein chuyÓn sang mµu hång th× ®iÒu kiÖn cña a vµ b lµ (biÕt ion SO4

2- kh«ng bÞ ®iÖn ph©n trong dung dÞch)A. b > 2a B. b = 2a C. b < 2a D. 2b = a

Bµi 15: Trong c«ng nghiÖp natri hi®roxit ®îc s¶n xuÊt b»ng ph¬ng ph¸p A. ®iÖn ph©n dung dÞch NaCl, kh«ng cã mµng ng¨n ®iÖn cùcB. ®iÖn ph©n dung dÞch NaNO3, kh«ng cã mµng ng¨n ®iÖn cùcC. ®iÖn ph©n dung dÞch NaCl, cã mµng ng¨n ®iÖn cùcD. ®iÖn ph©n NaCl nãng ch¶y




Bµi 16: §iÒu chÕ Cu tõ dung dÞch Cu(NO3)2 b»ng ph¬ng ph¸p nµo th× thu ®îc Cu tinh khiÕt 99,999% ?A. Ph¬ng ph¸p thñy luyÖn. B. Ph¬ng ph¸p nhiÖt luyÖnC. Ph¬ng ph¸p ®iÖn ph©n D. C¶ A, B, C

c - Bµi tËp tù gi¶I – SƯU TẬP :

Bµi 1: TiÕn hµnh ®iÖn ph©n ®iÖn cùc tr¬, cã mµng ng¨n 1 dung dÞch chøa m(g) hçn hîp CuSO4, NaCl cho tíi khi níc b¾t ®Çu ®iÖn ph©n ë c¶ 2 ®iÖn cùc th× dõng l¹i. ë anot thu ®îc 0,448 lÝt khÝ (®ktc), dung dÞch sau ph¶n øng cã thÓ hoµ tan tèi ®a 0,68g Al2O3.1. TÝnh m2. TÝnh khèi lîng catot ®· t¨ng trong qu¸ tr×nh ®iÖn ph©n3. TÝnh khèi lîng dung dÞch gi¶m ®I sau qu¸ tr×nh ®iÖn ph©n. (Gs níc bay h¬i kh«ng ®¸ng kÓ)Bµi 2: Hoµ tan 12,5g CuSO4.5H2O vµo dung dÞch chøa a(g) HCl ®îc 100ml dung dÞch X. §iÖn ph©n dung dÞch X víi ®iÖn cùc tr¬, dßng ®iÖn 1 chiÒu 5A trong 386 gi©y.1. ViÕt çc PTHH cã thÓ x¶y ra khi ®iÖn ph©n.2. TÝnh nång ®é mol/l çc chÊt tan trong dung dÞch sau ®iÖn ph©n3. Sau ®iÖn ph©n lÊy ®iÖn cùc ra råi cho vµo phÇn dung dÞch 5,9g 1 kim lo¹i M (®øng sau Mg trong d·y ®iÖn ho¸). Khi ph¶n øng kÕt thóc, ngêi ta thu ®îc 0,672 lÝt khÝ (1,6atm vµ 54,60C) vµ läc dung dÞch thu ®îc 3,26g chÊt r¾n. X¸c ®ônh m vµ tÝnh a.4. NÕu kh«ng cho M mµ tiÕp tôc ®iÖn ph©n , vÒ nguyªn t¾c ph¶i ®iÖn ph©n bao l©u míi thÊy khÝ tho¸t ra ë K.Bµi 3: Nung hoµn toµn 45,6g hçn hîp 2 muèi hi®rocacbonat cña kim lo¹i R vµ R ’ thu ®îc hçn hîp chÊt r¾n A vµ hçn hîp khÝ B. Cho B hÊp thô hÕt vµo 2 lÝt dung dÞch Ba(OH)2 0,3M (d=1,2) thu ®îc 102,44g kÕt tña.Sau ph¶n øng khèi lîng dung dÞch cßn 2325,48g vµ dung dÞch vÉn cã tÝnh baz¬. Hoµ tan hÕt chÊt r¾n A cÇn 500ml dung dÞch HCl 3,65% th× thu ®îc 2 muèi clorua cña R vµ R’NÕu ®em ®iÖn ph©n nãng ch¶y muèi clorua cña R’ trong A th× cÇn thêi gian t(gi©y) víi cêng ®é I = 10A. Trong khi ®ã, còng víi thêi gian vµ cêng ®é nh trªn ®em ®iÖn ph©n nãng ch¶y muèi clorua cña R trong A th× ®îc 11,04g R.a. H·y x¸c ®Þnh R, R’b. TÝnh D cña dung dÞch HCl ®· dïng.Bµi 4: Trong 500ml dung dÞch A chøa 0,4925g mét hçn hîp gåm muèi clorua vµ hi®roxit cña kim lo¹i kiÒm. Dung dÞch A cã pH =12. Khi ®iÖn ph©n 1/10 dung dÞch A cho ®Õn khi hÕt clo th× thu ®îc 11,2ml khÝ clo (2730C vµ 1atm).a) X¸c ®Þnh kim lo¹ib) 1/10 A t¸c dông võa ®ñ víi 25ml dung dÞch CuCl2. T×m nång ®é mol cña dd CuCl2c) Hái ph¶i ®iÖn ph©n 1/10A trong bao l©u víi I = 96,5A ®Ó ®îc dung dÞch cã 1 chÊt tan víi pH=13.Bµi 5: TiÕn hµnh ®iÖn ph©n dung dÞch hçn hîp gåm HCl 0,01M + CuCl2 0,1M + NaCl 0,1M, ®iÖn cùc tr¬, mµng ng¨n xèp. VÏ ®å thÞ biÓu diÔn sù biÕn thiªn pH cña dung dÞch theo qu¸ tr×nh ®iÖn ph©n.Bµi 6: §iÖn ph©n 100ml dung dÞch chøa Cu2+, Na+; H+; cã pH = 1, ®iÖn cùc tr¬. Sau mét thêi gian ®iÖn ph©n, rót ®iÖn cùc ra khái




dung dÞch, thÊy khèi lîng trong dung dÞch gi¶m 0,64 gam vµ dung dÞch cã mµu xanh nh¹t, thÓ tÝch dung dÞch kh«ng ®æi.1.ViÕt çc ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra trong qu¸ tr×nh ®iÖn ph©n.2. TÝnh nång ®é H+ cã trong dung dÞch sau khi ®iÖn ph©n.Bµi 7: M lµ kim lo¹i cã tæng sè h¹t c¬ b¶n lµ 87, X lµ halogenua. §iÖn ph©n dung dÞch MXa b»ng dßng ®iÖn 5A, ®iÖn cùc tr¬, sau 21 phót 27 gi©y ngõng ®iÖn ph©n, thÊy trªn catot sinh ra 1,9575 gam kimlo¹i M. X¸c ®Þnh tªn kimlo¹i M vµ nguyªn tè X biÕt MXa cã khèi lîng ph©n tö lµ 218,7Bµi 8: Nªu ph¬ng ph¸p t¸ch tõng chÊt sau ra khái hçn hîp: KCl; BaCl2; MgCl2Bµi 9: §iÒu chÕ çc kimlo¹i tõ hçn hîp sau:NaCl; BaCl2; AlCl3; CuCl2Bµi 10: Nh÷ng qu¸ tr×nh nµo x¶y ra khi ®iÖn ph©n dung dÞch Cu(NO3)2 b»ng than ch×? Sau ®ã nÕu ®æi chiÒu dßng ®iÖn th× ®iÒu g× sÏ x¶y ra?Bµi 11: TÝnh thêi gian ®Ó ®iÖn ph©n dung dÞch NiSO4 b»ng dßng ®iÖn 2A ®Ó phñ kÝn c¶ 2 mÆt mét l¸ kim lo¹i máng cã kÝch thíc 10 10 cm b»ng mét líp niken cã bÒ dµy 0,05mm. BiÕt r»ng niken cã khèi lîng riªng 8,9g/cm3 vµ hiÖu suÊt ®iÖn ph©n lµ 90%.Bµi 12: §iÖn ph©n dung dÞch NaCl cho ®Õn khi hÕt muèi víi dßng ®iÖn 1,61A thÊy hÕt 60phót1. TÝnh khèi lîng khÝ tho¸t ra, biÕt r»ng ®iÖn cùc tr¬, mµng ng¨n xèp.2.Trén dung dÞch sau ®iÖn ph©n víi dung dÞch H2SO4 chøa 0,04 mol råi c« c¹n dung dÞch. TÝnh khèi lîng muèi khan thu ®îc.Bµi 13: §iÖn ph©n 2 lÝt dung dÞch CuSO4 0,5M víi ®iÖn cùc tr¬. Sau mét thêi gian, ngõng ®iÖn ph©n vµ cho ®i qua dung dÞch sau ®iÖn ph©n mét lîng d khÝ A th× thu ®îc 72gam chÊt kÕt tña mµu ®en. BiÕt r»ng, khi ®èt ch¸y A trong oxi d th× thu ®îc h¬i níc vµ khÝ B , B lµm mÊt mµu dung dÞch níc brom1. X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö cña çc khÝ A, B2. TÝnh thÓ tÝch khÝ tho¸t ra trªn anot ë ®ktc3. TÝnh thÓ tÝch dung dÞch HNO3 60% ( d= 1,37g/ml) cÇn thiÕt ®Ó hoµ tan lîng kim lo¹i tho¸t ra trªn catot.Bµi 14 . §iÖn ph©n ®Õn hÕt 0,1 mol Cu (NO3)2 trong dung dÞch víi ®iÖn tùc tr¬, th× sau ®iÖn ph©n khèi lîng dung dÞch ®· gi¶m bao nhiªu gam A. 1,6g B. 6,4g C. 8,0 gam D. 18,8gBµi 15. TÝnh thÓ tÝch khÝ (®ktc) thu ®îc khi ®iÖn ph©n hÕt 0,1 mol NaCl trong dung dÞch víi ®iÖn cùc tr¬, mµng ng¨n xèp. A. 0,024 lit B. 1,120 lit C. 2,240 lit D. 4,489 litBµi 16: §iÖn ph©n dung dÞch CuCl2 víi ®iÖn cùc tr¬ , sau mét thêi gian thu ®îc 0,32 gam Cu ë catot vµ mét lîng khÝ X ë anot. HÊp thô hoµn toµn lîng khÝ X trªn vµo 200 ml dung dÞch NaOH ë nhiÖt ®é thêng). Sau ph¶n øng nång ®é NaOH cßn l¹i lµ 0,05M ( gi¶ thiÕt thÓ tÝch cña dung dÞch NaOH kh«ng thay ®æi). Nång ®é ban ®Çu cña dung dÞch NaOH lµ. (§H KHèI A 2007) A. 0,15 M B. 0,2M C. 0,1 M D. 0,05MBµi 17: §iÖn ph©n 200 ml dung dÞch CuSO4 víi ®iÖn cùc tr¬ b»ng dßng ®iÖn mét chiÒu I = 9,65 A. Khi thÓ tÝch khÝ tho¸t ra ë c¶ hai ®Ön cùc ®Òu lµ 1,12 lÝt (®ktc) th× dõng ®iÖn ph©n. Khèi lîng kim lo¹i sinh ra ë katèt vµ thêi gian ®iÖn ph©n lµ: A. 3,2gam vµ1000 s

B. 2,2 gam vµ 800 s

C. 6,4 gam vµ 3600 s

D. 5,4 gam vµ 1800 s

Bµi 18. ĐiÖn ph©n 200ml dd CuSO4 0,5 M vµ FeSO4 0,5M trong 15 phót víi ®iÖn cùc tr¬ vµ dßng ®iÖn I= 5A sÏ thu ®îc ë catot:




A. chØ cã ®ång B. Võa ®ång, võa s¾t C. chØ cã s¾t D. võa ®ång võa s¾t víi lîng mçi kim lo¹i lµ tèi

®aBµi 19: §iÖn ph©n dung dÞch CuSO4 b»ng ®iÖn cùc tr¬ víi dßng ®iÖn cã cêng ®é I = 0,5A trong thêi gian 1930 gi©y th× khèi lîng ®ång vµ thÓ tÝch khÝ O2

sinh ra lµ A: 0, 64g vµ 0,112 lit

B: 0, 32g vµ 0, 056 lÝt

C: 0, 96g vµ 0, 168 lÝt

D: 1, 28g vµ 0, 224 lÝt

Bµi 20: §iÖn ph©n 200ml dung dÞch hçn hîp gåm HCl 0,1M vµ CuSO4 0,5M b»ng ®iÖn cùc tr¬. Khi ë katèt cã 3,2g Cu th× thÓ tÝch khÝ tho¸t ra ë anèt lµ A : 0, 56 lÝt B : 0, 84 lÝt C : 0, 672 lÝt D : 0,448 lit Bµi 21: §iÖn ph©n dd chøa 0,2 mol FeSO4 vµ 0,06mol HCl víi dßng ®iÖn 1,34 A trong 2 giê (®iÖn cùc tr¬, cã mµng ng¨n). Bá qua sù hoµ tan cña clo trong níc vµ coi hiÖu suÊt ®iÖn ph©n lµ 100%. Khèi lîng kim lo¹i tho¸t ra ë katot vµ thÓ tÝch khÝ tho¸t ra ë anot (®ktc) lÇn lît lµ:A. 1,12 g Fe vµ 0, 896 lit hçn hîp khÝ Cl2 , O2.

B. 1,12 g Fe vµ 1, 12 lit hçn hîp khÝ Cl2

vµ O2.C. 11,2 g Fe vµ 1, 12 lit hçn hîp khÝ Cl2

vµ O2.D. 1,12 g Fe vµ 8, 96 lit hçn hîp khÝ Cl2

vµ OBµi 22: Dung dÞch chøa ®ång thêi 0,01 mol NaCl; 0,02 mol CuCl2; 0,01 mol FeCl3; 0,06 mol CaCl2. Kim lo¹i ®Çu tiªn tho¸t ra ë catot khi ®iÖn ph©n dung dÞch trªn lµ :A. Fe B. Zn C. Cu D. Ca

Bµi 23: §iÖn ph©n víi ®iÖn cùc tr¬ dung dÞch muèi clorua cña kim lo¹i ho¸ trÞ (II) víi cêng ®é dßng ®iÖn 3A. Sau 1930 gi©y, thÊy khèi lîng catot t¨ng1,92 gam. Kim lo¹i trong muèi clorua trªn lµ kim lo¹i nµo díi ®©y (cho Fe = 56, Ni = 59, Cu = 64, Zn = 65) A. Ni B. Zn C. Cu D. Fe

Bµi 24: §iÖn ph©n dïng ®iÖn cùc tr¬ dung dÞch muèi sunfat kim lo¹i ho¸ trÞ II víi cêng ®é dßng ®iÖn 3A. Sau 1930 gi©y thÊy khèi lîng catot t¨ng 1,92 gam, Cho biÕt tªn kim lo¹i trong muèi sunfat (cho Fe = 56, Ni = 59, Cu = 64, Zn = 65)A. Fe B. Ca C. Cu D. Mg

(coi thÓ tÝch dung dÞch khi ®iÖn ph©n lµ kh«ng ®æi, khi cã mÆt NaCl th× dïng thªm mµng ng¨n)Bµi 25: TiÕn hµnh ®iÖn ph©n hoµn toµn dung dÞch X chøa AgNO3 vµ Cu(NO3)2

thu ®îc 56 gam hçn hîp kim lo¹i ë catot vµ 4,48 lÝt khÝ ë anot (®ktc). Sè mol AgNO3 vµ Cu(NO3)2 trong X lÇn lît lµ (cho Ag = 108, Cu = 64)A. 0,2 vµ 0,3 B. 0,3 vµ 0,4 C. 0,4 vµ 0,2 D. 0,4 vµ 0,2

Bµi 26: §iÖn ph©n 100ml dung dÞch A chøa ®ång thêi HCl 0,1M vµ NaCl 0,2 M víi ®iÖn cùc tr¬ cã mµng ng¨n xèp tíi khi ë anot tho¸t ra 0,224 lÝt khÝ (®ktc) th× ngõng ®iÖn ph©n. Dung dÞch sau khi ®iÖn ph©n cã pH (coi thÓ tÝch dung dÞch thay ®æi kh«ng ®¸ng kÓ) lµ A. 6 B. 7 C. 12 D. 13

Bµi 27: §iÖn ph©n ®Õn hÕt 0,1 mol Cu(NO3)2 trong dung dÞch víi ®iÖn cùc tr¬, th× sau ®iÖn ph©n khèi lîng dung dÞch ®· gi¶m bao nhiªu gam ? ( cho Cu = 64; O = 16)A. 1,6 gam B. 6,4 gam C. 8,0 gam D. 18,8 gam

Bµi 28: Khi ®iÖn ph©n 25,98 gam iotua cña mét kim lo¹i X nãng ch¶y, th× thu ®îc 12,69 gam iot. Cho biÕt c«ng thøc muèi iotua




A. KI B. CaI2 C. NaI D. CsIBµi 29:§iÖn ph©n dung dÞch CuCl2 víi ®iÖn cùc tr¬, sau mét thêi gian thu ®îc 0,32 gam Cu ë catot vµ mét lîng khÝ X ë anot. HÊp thô hoµn toµn lîng khÝ X trªn vµo 200 ml dung dÞch NaOH (ë nhiÖt ®é thêng). Sau ph¶n øng, nång ®é NaOH cßn l¹i lµ 0,05M (gi¶ thiÕt thÓ tÝch dung dÞch kh«ng thay ®æi). Nång ®é ban ®Çu cña dung dÞch NaOH lµ (cho Cu = 64) A. 0,15M B. 0,2M C. 0,1M D. 0,05M

Bµi 20: Hoµ tan 40 gam muèi CdSO4 bÞ Èm vµo níc. §Ó ®iÖn ph©n hÕt ca®imi trong dung dÞch cÇn dïng dßng ®iÖn 2,144A vµ thêi gian 4 giê. PhÇn tr¨m níc chøa trong muèi lµ A. 18,4% B. 16,8% C. 18,6% D. 16%

Bµi 31: §iÖn ph©n 300ml dung dÞch CuSO4 0,2M víi cêng ®é dßng ®iÖn lµ 3,86A. Khèi lîng kim lo¹i thu ®îc ë catot sau khi ®iÖn ph©n 20 phót lµ (cho Cu = 64; S = 32; O = 16) A. 1,28 gam B.1,536 gam C. 1,92 gam D. 3,84 gam

Bµi 32: §iÖn ph©n dung dÞch MSO4 khi ë anot thu ®îc 0,672 lÝt khÝ (®ktc) th× thÊy khèi lîng catot t¨ng 3,84 gam. Kim lo¹i M lµ (cho Cu = 64; Fe = 56; Ni = 59; Zn = 65) A. Cu B. Fe C. Ni D. Zn

Bµi 33: §iÖn ph©n nãng ch¶y muèi clorua cña kim lo¹i M, ë anot thu ®îc 1,568 lÝt khÝ (®ktc), khèi lîng kim lo¹i thu ®îc ë catot lµ 2,8 gam. Kim lo¹i M lµ A. Mg B. Na C. K D. Ca

Bµi 34: Cã 200ml dung dÞch hçn hîp Cu(NO3)2 vµ AgNO3. §Ó ®iÖn ph©n hÕt ion kim lo¹i trong dung dÞch cÇn dïng dßng ®iÖn 0,402A, thêi gian 4 giê, trªn catot tho¸t ra 3,44 gam kim lo¹i. Nång ®é mol/lit cña Cu(NO3)2 vµ AgNO3 lµ A. 0,1 vµ 0,2 B. 0,01 vµ 0,1 C. 0,1 vµ 0,01 D. 0,1 vµ 0,1

Bµi 35: TiÕn hµnh ®iÖn ph©n (cã mµng ng¨n xèp) 500 ml dung dÞch chøa hçn hîp HCl 0,02M vµ NaCl 0,2M. Sau khi ë anot bay ra 0,448 lÝt khÝ (ë ®ktc) th× ngõng ®iÖn ph©n. CÇn bao nhiªu ml dung dÞch HNO3 0,1M ®Ó trung hoµ dung dÞch thu ®îc sau ®iÖn ph©n A. 200 ml B. 300 ml C. 250 ml D. 400 ml

Bµi 36: Hoµ tan 1,28 gam CuSO4 vµo níc råi ®em ®iÖn ph©n tíi hoµn toµn, sau mét thêi gian thu ®îc 800 ml dung dÞch cã pH = 2. HiÖu suÊt ph¶n øng ®iÖn ph©n lµA. 62,5% B. 50% C. 75% D. 80%

Bµi 37: Hoµ tan 5 gam muèi ngËm níc CuSO4.nH2O råi ®em ®iÖn ph©n tíi hoµn toµn, thu ®îc dung dÞch A. Trung hoµ dung dÞch A cÇn dung dÞch chøa 1,6 gam NaOH. Gi¸ trÞ cña n lµ A. 4 B. 5 C. 6 D. 8

Bµi 38: §iÖn ph©n dung dÞch mét muèi nitrat kim lo¹i víi hiÖu suÊt dßng ®iÖn lµ 100%, cêng ®é dßng ®iÖn kh«ng ®æi lµ 7,72A trong thêi gian 9 phót 22,5 gi©y. Sau khi kÕt thóc khèi lîng catot t¨ng lªn 4,86 gam do kim lo¹i b¸m vµo. Kim lo¹i ®ã lµ A. Cu B. Ag C. Hg D. Pb

Bµi 39: TiÕn hµnh ®iÖn ph©n (cã mµng ng¨n xèp) dung dÞch X chøa hçn hîp gåm 0,02 mol HCl vµ 0,05 mol NaCl víi Cêng ®é dßng ®iÖn lµ 1,93A trong thêi gian 3000 gi©y, thu ®îc dung dÞch Y. NÕu cho qu× tÝm vµo X vµ Y th× thÊy (cho H = 1; Cl = 35,5)A. X lµm ®á qu× tÝm, Y lµm xanh qu× tÝm.B. X lµm ®á qu× tÝm, Y lµm ®á qu× tÝm.




C. X lµ ®á qu× tÝm, Y kh«ng ®æi mµu qu× tÝm.D. X kh«ng ®æi mµu qu× tÝm, Y lµm xanh qu× tÝm.



Healthcare

8ed cach giai cac bai hoa vo co cuc hay