វិធីសាស្រ្តស្រាវជ្រាវ និងការសរសេរបែបសិក្សា

កលវទយលយភមនទនត រសត

នងវទយ រសតេសដឋកចច

វធ រសតរ វរជវ នង

ករសរេសរែបបសក ប ផលធ

ឆន ២០១៥

i

ឯក រេនះរតវបនបេងកើតេឡើង េដើមបជជនយដលករសរេសរ ករនពនធ នង ករសក រ វរជវរបសនស ត នងបញញវនតកមពជ ជពេសសនស តថន ក បរញញ បរតជនខពស ែដលសក េន កលវទយលយភមនទនត រសត នង វទយ រសតេសដឋកចច ឲយរបកបេ យគណភព នងមនលកខណៈអនតរជត។ ©2014, 2013 by Phalthy Hap រក សទធរគបយង េ យបណឌ ត ប ផលធ, [email protected]។ បណឌ ត ប ផលធ ជនញនតភមបលបន៖ -ចងរកង ករមងចបប នងលខតបទ ឋ នគតយតតននពកពនធនងដធល ពឆន ១៩៨៥ ដលឆន ២០១០ នងេបះពមពេលើកទ២ ឆន ២០១៤។ -េបះពមព គណធមៃនករសក រ វរជវ, ឆន ២០១១។ -បកែរប Legal Terminology ែដលនពនធេ យ GORDON W. BROWN នង េបះពមពផ យេនឆន ២០១០ នង២០១១។ េបះពមពេនភនេពញ រពះ ជ ចរកកមពជ

ii

១. ករពពណនអពមខវជជ មខវជជ វធ រសតរ វរជវ ផតលឱកសឲយនស តថន កបរញញ បរតជនខពសសក មល ឋ នសខនៗៃនករសរេសរែបបសក រមមនវធបេងកើតរបធនបទរ វរជវ ករផតលរបភពឯក រ នងករលចគនតអនកដៃទ។ នស តកនងសក ផងែដរពរបេភទៃនវធ រសតរ វរជវ វធ រសតសរេសរនេកខបបទ នងរេបៀបសរេសរកចចកររ វរជវេផ ងេទៀត។ គណភពៃនករសរេសរែបបសក ែដល ចឲយេគេជឿជក របកបេ យលកខណៈវទយ រសត នងឡសកគជករចបចសរមបករសក ករមតខពស។

នស តតរមវឲយេរត មខលនជេរសច េពលគ នអតថបទពកពនធឲយបនេរចើន នងែសវងយល បែនថម មននងចលេរៀនកនងថន ក។ ករពភក គន អពខលម រេមេរៀនេនកនងថន កគជករចបច។ េរកពករពភក គន េនកនងថន ក នស តមន កៗតរមវឲយេធវើកចចកររ វរជវេរៀងៗខលន។ របធនបទៃនកចចកររ វរជវគជរបធនបទែដលនស តេរជើសេរ ើសេ យេសរ។ នស តគបបេរត មខលនគតពរបធនបទ ែដលខលនគតថមន រៈសខនេនកនងសងគម គរឲយចប

រមមណ នងមនរបេយជនសរមបករសក រ វរជវេរកយៗេទៀត។

២. វតថបណង មខវជជ វធ រសតរ វរជវមនេគលបណងឲយនស តយលដងអពរេបៀបរ វរជវ ករផតល របភពឯក រ នងករសរេសររបកប េ យរកមសលធមខពសកនងករសក រ វរជវ។ េរកយពេរៀនមខវជជ េនះចប នស ត ច៖

បញជ កបនពរេបៀបផតលរបភពឯក រេនេពលសរេសរ េយង។

iii

េជៀស ងករលចគនតអនកដៃទ។ វភគបញហ សរមបករសក រ វរជវបនលអ។ រ វរជវ នងសរេសររបកបេ យលកខណវទយ រសតមន

គណភព នងគរឲយេជឿជកបន។

៣. រងវ យតៃមល រងវ យតៃមលនស តសរមបមខវជជ នតរទពយសមបតត ធរណៈ រមមន៖

ពនទវតតមន៖ ១០% (នស តរតវេរៀនយងតច១២េពលេទើបអនញញ តឲយរបឡងបញច ប)

ពនទកចចកររ វរជវ៖ ៤០% ពនទរបឡងពកក ត លវគគ៖ ែផអកេលើពនទរងវ នជេរៀង

លេពលចបេផតើម ពនទរបឡងបញច ប៖ ៥០%

េទះជយង កេ យ ភគរយៃនករ កពនទ ចនងែរបរបលេទ ម ថ នភពជកែសតងៃនថន កេរៀន េទ មករសេរមចចតតរបស រ ត ចរយបេរង ន។

៤. ែផនករបេរងៀន ែផនករបេរង នមខវជជ វធ រសតរ វរជវ ែចកេចញជ១៨សបត ហ ែដលកនងេនះនស តរតវច យេពល១សបត ហ េដើមបែចករែលកបទពេ ធនពគន មរយៈករេឡើងេធវើបទបងហក ញកចចកររ វរជវ។ ែផនករបេរង នលអតមនដចតេទ៖

iv

សបត ហ ខលម រេមេរៀន េផ ងៗ 1 េសចកតេផតើមចេពះវធ រសតរ វរជវ

អតថនយៃនកររ វរជវ កររ វរជវែបបសក េហតអវបនជរតវករករ

រ វរជវ?

នស តទទលបននវេគលករណមយ ចននពករសក សរមបមខវជជ វធ រសតរ វរជវ

2 ករបេងកើតរបធនបទ បញហ រ វរជវ សណររ វរជវ សមមតកមម

នស តរតវបន របគលកចចករ រ វរជវ

3 ករបេងកើតរបធនបទ “តចប” អនវតតន

នស តរ វរជវ

4 វធ រសតសរេសរនេកខបបទ ករេរៀបចមតក េសចកតេផតើម

នងេសចកតសនន ឋ ន5 វធ រសតសរេសរនេកខបបទ (តចប)

ករេសរសេងខបេសចកត អនវតតន

6 ករផតលរបភពឯក រ សមគ លេរកមទពរ

សមគ លចងអតថបទ សមគ ល កនងអតថបទ គនថនេទទស ឯក រេយង

ករផតលរបភពឯក រទក ទងនងេសៀវេភ

7 ករផតលរបភពឯក រ (ត) សមគ លេរកមទពរ

សមគ លចងអតថបទ សមគ ល កនងអតថបទ គនថនេទទស ឯក រេយង

ករផតលរបភពឯក រ ទកទងនងរបភពេផ ងៗ

v

8 ករផតលរបភពឯក រ (តចប) សមគ លេរកមទពរ

សមគ លចងអតថបទ សមគ ល កនងអតថបទ គនថនេទទស ឯក រេយង នងអនវតតន

9 ករលចគនតអនកដៃទ េគលករណសខនៗចេពះ

ករលចគនតអនកដៃទ10 ករលចគនតអនកដៃទ (ត)

កហសផទ លខលនកនងករេយងេទនងរបភពអនកដៃទ

11 ករលចគនតអនកដៃទ (តចប) អនវតតន

នស តរបគលកចចកររ វរជវ

12 ករបេងកើតសណរករេរបើរបសកល

នស តេរត មេធវើបទបងហ ញកចចកររ វរជវ

13 ករសរេសរកថខណឌ របេយគចមបង របេយគគរទ របេយគសនន ឋ ន

14 របេភទៃនវធរ វរជវ កររ វរជវែបបបរមណ កររ វរជវែបបគណភព

15 បទបងហ ញកចចកររ វរជវ នស តេឡើងេធវើ បទបងហ ញ

16 បទបងហ ញកចចកររ វរជវ “ត” នស តេឡើងេធវើ បទបងហ ញ

17 បទបងហ ញកចចកររ វរជវ “តចប” នស តេឡើងេធវើ បទបងហ ញ

18 រងវ យតៃមល នងបញច បេមេរៀន

vi

មតក ករបេងកតសណរ ............................................................................. 1

សណរបទ ................................................................................. 1 សណរេបើក ................................................................................ 3 សណររ វរជវ ....................................................................... 4

លកខណៈៃនករសរេសរ .................................................................. 6 ករេរបើរបសកល ..................................................................... 7 បចចបបននកល ......................................................................... 7 អតតកល ............................................................................. 7

ករសរេសរកថខណឌ ................................................................. 8 របេយគចមបង....................................................................... 8 របេយគគរទ ........................................................................ 9 របេយគសនន ឋ ន .................................................................. 9

ករបេងកើតរបធនបទ .................................................................. 10

ករផតលរបភពឯក រ ............................................................... 12

1. េសៀវេភ .............................................................................. 15 2. សបរត នងឯក រទនកទនងេផ ងៗែដលបនរបមល េបះពមព................................................................................... 55 3. ករេបះពមព ........................................................................ 56 4. ន ៃដែដលមនេរចើនភគ .................................................... 60 5. េសៀវេភេអឡចរតនក ......................................................... 64 6. េជើនណល ទស នវដត នងកែសត (Periodicals) ................. 66 7. បទសមភ ស នងទនកទនងផទ លខលន .................................... 78

vii

8. ឯក រមនបនេបះពមពផ យ នងបនេបះពមពផ យ មនផលវករ ................................................................................ 80 9. របយករណ នងលខតេបះពមពផ យេផ ងៗ ...................... 88 10. ចបប នងលខតបទ ឋ នគតយតត ......................................... 90 11. ករេយងដចគន នងករេយងមនៗ .................................... 98 12. អនវតតនករផតលរបភពឯក រ ......................................... 101 13. អនវតតនករតេរម បបញជ របភពឯក រ ............................. 105

ករលចគនតអនកដៃទ ............................................................... 111

1. េគលករណសខនៗ ចេពះករលចគនតអនកដៃទ .. 113 1.1. ករដករសងសដទងរសង .......................................... 113 1.1.1. ករដករសងសដទងរសងេ យ កកនង អពភនតរសញញ បែនតមនបនបញជ ករបភព .............................. 114 1.1.2. ករដករសងសដទងរសងេ យមន កកនង អពភនតរសញញ បែនតបញជ ករបភព .......................................... 125 1.1.3. ករដករសងសដទងរសងេ យែផនកខលះេនកនង អពភនតរសញញ នងែផនកខលះេនេរកអពភនតរសញញ េទះមន បញជ ករបភពកេ យ ......................................................... 126 1.2 ករេរបើរបសពកយេពចនខលនឯងេ យេយងេទេលើ របភពអនកដៃទ ែតមនបញជ ករបភព ..................................... 128

2. កហសផទ លខលនកនងករេយងេទេលើរបភពអនកដៃទ . 133 2.1. កហសផទ លខលនៃនកររសងសដទងរសង .................. 133 2.2. កហសផទ លខលនៃនករេរបើពកយេពចនផទ លខលនេ យេយងេទនងរបភពដៃទ បែនតេយងខស ............................. 137

ករសរេសរសេងខបេសចកត ........................................................ 142

viii

ករសរេសរនេកខបបទ ................................................................ 144

ជេរមើសទ១ ............................................................................ 144 ជេរមើសទ២ ........................................................................... 145

វធ រសតរ វរជវ នងករសរេសរែបបសក

បណឌ ត ប ផលធ 1

ករបេងកតសណរ េនែផនកេនះ នស ត ចេរៀបចករមងសណរេដើមបេធវើករសមភ ស ឬ ចះសរេ យផទ ល។ សណរែដលេរបើញកញបជងេគគសណរពហេរជើស េរ ើស នងមនសណរេបើកមយចននេដើមបទទលបននវេយបលរបសអនក ែដលរតវេគសមភ ស។ ែផនកេនះេផត តជចមបងេទេលើសណរបទ សណរេបើក នងសណរ រ វរជវ។

សណរបទ សណរបទជសណរែដលតរមវឲយេឆលើយជកេន មពកយេទល ឬខលៗ ឬក ចេឆលើយបទ ឬចស។ មនលកខណៈមយចននដចខងេរកម៖1

ផតលឲយនវចេមលើយែដលជករពត ឬអងគេហត។ ងយរសលេឆលើយ។ ចេឆលើយបនេលឿន។ រក នវកររតតពនតយរ ងកចចសនទន នងអនកសរ។

សណរបទមនរេបៀបេរបើរបសងយរសល មនចងដងពេហតផល លអត សមគ ម ញេទ។ ជសណរែដលេគចលចតតេរបើេនេពលេផតើមន េពលដបង។

1 http://changingminds.org/techniques/questioning/open_closed_questions.htmទស នចងេរកយៃថងទ០៥ មក ២០១១។



- សណរបទេធវើឲយអនកេឆលើយងយេឆលើយ នងមនបងខឲយអនកេឆលើយេធវើករ តរត ងេហតផលរបសខលនេទ។ ែខធនឆន េនះ កសធតេនរបេទសកមពជរតជកលមម។ េតើពតែមនេទ?

េតើអនកេរកកេនេមងបនម នកលពរពកមញ? េតើអនកបនរសេនឯ កលពមនេពលមករសេនភនេពញ? េតើអនកបនចបេផតើម គ លគត ងពឆន ? េតើអនកបនេទេលងសហរដឋ េមរកជមយអនក ? េតើអនកេឈម ះអវ? េតើអនកមនរសកកេណើ តេនឯ ?

- សណរបទតរមវឲយអនកេឆលើយផតលនវចេមលើយបទ ឬចស េហើយ មន តរមវឲយផតលេហតផលេទ។

េតើអនកចលចតតេទេលងមតសមរទឬេទ? េតើអនករតវករជនយពខញេទ? េតើករចរចរ ងរដឋមរនតរ ងរបេទសទងពរបនបញច បេហើយឬ េន?

េតើអនកចងបនបនទបមនែរគពរឬ? - សណរបទក ចដងពគនតរបសអនកេឆលើយ ថេតើមនគនតវជជមន ឬអវជជមនចេពះអវមយ េទះជរបេភទចេមលើយបទ ឬចសកេ យ។

េតើអនកសបបយចតតនងករដកនរបសរបធនធបតថមឬេទ? េតើអនកចលចតតករបេរង នរបសគតឬ? េតើអនកេពញចតតនងករបភលរបសខញឬេទ? េតើអនកចងរកអនកផតលេស ថមឬ? េតើករបេរង នរបសគតេលឿនេពកឬ?



សណរេបក សណរេបើកជរបេភទសណរែដលរតវករចេមលើយែវង ឬេយបលរបសអនកេឆលើយ។ េបើកចហឲយអនកេឆលើយយលេឃើញ មគនតរបសខលន។ ជទេទ សណរេបើកមនលកខណៈដចខងេរកម៖2

សរអនកេឆលើយឲយគត នងឆលះបញច ង។ ផតលឲយអនកនវគនត នង រមមណ។ រតតពនតយករសនទនចេពះអនកេឆលើយ។

- សណរេបើកជជកសរអនកែដល ង តេសង ម េដើមបឲយមនេយបល។

េតើអនកបនេធវើអវខលះេនចងសបត ហកនលងេទ? េតើអនកមនយទធវធេរៀនយងដចេមតច? េតើអនកបនរពញកេមេរៀនអវខលះកលព រតកនលងេទ? េតើគតមកេរៀនេ យ រអវ?

- សណរេបើកែសវងរកនវតរមវករ ចណងចណលចតត ឬបញហ របស អនក មន ក។

េតើក ត អវខលះែដលជយអនកឲយេរៀនពែក? េហតអវបនជេមេរៀនេនះសខន សចេពះអនក? េហតអវបនជអនកមនចលចតតគត? េតើអវែដលេធវើឲយអនកេទេរៀនទនេមង? េតើអវខលះជឧបសគគកនងករសក របសអនក?

- សណរេបើកេធវើឲយមនស ទទល គ លវ លភពៃនបញហ ែដលរតវ ែសវងរកដេ ះរ យ។

2 http://changingminds.org/techniques/questioning/open_closed_questions.htmទស នចងេរកយៃថងទ០៥ មក ២០១១។



េតើមនអវនងេកើតេឡើង របសនេបើេមឃេភល ង? េបើអនកេទេលងេកះេពរជៃថងទ២២ ែខវចឆក ឆន ២០១០ េតើមនអវ

េកើតេឡើង? របសនេបើកររបកសរទពយសមបតតរតវបនេធវើជ ធរណៈ េតើ

មនអវនងេកើតេឡើង? េតើមនអវនងេកើតេឡើងចេពះេ ក ស ង េពលគតេចញ

េទេរកែតមន កឯង? - សណរេបើកេធវើឲយមនស មន រមមណលអរបេសើរ ឬធររ លកនងចតត បនទ បពរតវបនេគសរទកទងនងសខភព ឬទកទងនងកងវលរបសេគ ចេពះខលន។

េតើសខភពរបសអនកយងដចេមតចេហើយ បនទ បពបនេទសរមក ពយបលេនរបេទសេវៀត មមយរយៈកនលងមក?

េតើជវភពរបសអនកយងដចេមតចែដរ ងពមករសេនកែនលងថម? អនក កដចជរសងតរសងកចតត េតើមនអវេកើតេឡើង? េតើអនកមនភពកកេកត យង ែដរ ងពេរៀបករជមយនង

មក? បនទ បពបនចកេចញពរគ រភរយរបសអនក េតើអនកមនេសច

កតសខទកខយង ? េតើដ របសអនកេនេលើដែដលេទើបនងទញលអយង ែដរ?

សណររ វរជវ សណររ វរជវជសណរែដលតរមវឲយេធវើកររ វរជវមននងផតល ចេមលើយ។ កឋតកនងរបេភទសណរេបើកែដរ ែតមនលកខណៈទលទ យ ែដលករេឆលើយតរមវឲយផតលនវទឡហករណចបស ស នងេកើតេចញពករ រ វរជវជក ក។



សណររ វរជវបញជ កពអវែដលករសក នងេធវើកអេងកត ឬមន បណងនងេធវើឲយចេរមើន។ 3 សណររ វរជវរតវជកចបស នងមនរតវ ចេងអ តេពក នងទ យេពក។ ជទេទ សណររបេភទេនះរតវមនធត អេថរែដល ចេធវើពេ ធន ឬរ វរជវបន។ រតវបញជ កចបសថេតើ កររ វរជវរតវចបេផតើមព ។

េតើករផតលសមបទនដេសដឋកចចជរញេសដឋកចចជតែខមរយងដច េមតច?

េតើករមនពកមកសវតថភពេពលេបើកបរមតមនផលបះពលអវ ខលះេទេលើជវភពរសេនរបសពកេគ?

េតើករេន ទខសចបបេនរដវបទឡតេន ទមនទនកទនង ដចេមតចេទនងធររតេនរដវសរមក?

េតើអរ េបះបងករសក េនករមតបឋមសក ជះឥទធពលដល សងគមជតយងដចេមតច?

េតើករចះបញជ ដធលេ យដ ជយជរញដលកររបមលពនធេលើដធល យងដចេមតច?

3 http://www.sahs.utmb.edu/pellinore/intro_to_research/wad/res_ques.htm ទស នចងេរកយៃថងទ០៦ មក ២០១១។



លកខណៈៃនករសរេសរ ករសរេសរែបបសក ទមទរឲយអនកសរេសរ េចះេរបើរបសកលរតមរតវ។ ចេពះកថខណឌ នមយៗ ជទេទមនធតផ ចនន៣គ របេយគចមបង របេយគគរទ នងរបេយគសនន ឋ ន។ ករសរេសរករមតរ វរជវ មនលកខណៈខសគន ពករសរេសរែតងេសចកតេនករមតចេណះទេទ ែដលេនទេនះ សស ចេរៀប បអវមយេទ

មករយលេឃើញ នងចេណះដងែដលពកេគមន េ យមនចបចបញជ ករបភពអវេឡើយ។ ចែណកករសរេសរករមតរ វរជវវញ តរមវឲយអនកសរេសរ េចះេរបើរបសពតមនែដលេគទទលបន េទ មលកខណៈវទយ រសត នងមនភពសមេហតផល។ បញហ េនះ អនករ វរជវគរែសវងយលឲយបនចបស សពរេបៀបៃនករសរេសរ នងករេរៀបចគនតេដើមបបញជ កនវអណះអ ងរបសខលន។ គរកតសមគ លថ ករសក រ វរជវេទេលើអវមយ មនែមនរគនែតជករផតលពតមនែត បេ ណ ះេទ បែនត រតវមនករបងកបនវគនតរបសអនករ វរជវកនងករពភក ។ ពតែមនេហើយ ករសករ វរជវរតវេធវើេឡើងេទ មដ កកលសខនជេរចើន ដចជ៖

ករែសវងរកឯក រ នងរបភពពតមនពកពនធេផ ងៗែដលចជបទសមភ សជេដើម

ករេរៀបចឯក រឲយរតវគន នងដេណើ រេរឿង ករវភគ ករេធវើេសចកតសនន ឋ ន ករចលរមចែណកដលសងគម (អន សន)

េទះជយង កេ យ អនកសក រ វរជវគបបេចះឲយបនចបស សពរេបៀបេរបើរបសកល េនកនងរបេយគនមយៗរបស



ខលន នងរតវផតលរបភពជក កចេពះអណះអ ង ឬពតមនែដលរតវបនេយង។

ករេរបើរបសកល ជទេទ កលសខនៗេនកនងករសរេសរែបបសក រមមន បចចបបននកល នងអតតកល។

បចចបបននកល

1.1.1. ចបប នងលខតបទ ឋ នគតយតតែដលកពងេនជធរមន ជទេទ េគេរបើបចចបបននកល ចេពះករេយងេទេលើចបប នងលខតបទ ឋ នគតយតតនន ែដលកពងេនជធរមន។ 1.1.2. េសៀវេភ នងករសក រ វរជវេផ ងៗែដលមនឆន សរេសរ

ចបស ស ជទេទ កល េគសរេសរេឈម ះអនកនពនធ ឬេឈម ះអនករ វរជវអវមយែដលមនបញជ កកលបរេចឆទចបស ស រតវេរបើបចចបបននកល។

អតតកល

1.1.3. ចបប នងលខតបទ ឋ នគតយតតែដលកែលងេនជធរមន ជទេទ ចេពះករេយងេទេលើចបប នងលខតបទ ឋ នគតយតតនន ែដលែលងេនជធរមន ឬអសសពលភពរតវេរបើអតតកល។ 1.1.4. េឈម ះអនកនយយេនេពល មយ



ជទេទ កល េគសរេសរេឈម ះអនក មន កែដលបនមនរប សនេនេពល មយ ចបស ស រតវេរបើអតតកល។

ករសរេសរកថខណឌ ជទេទ កថខណឌ នមយៗរតវមនធតផ ចនន៣គ របេយគចមបង របេយគគរទ នង របេយគសនន ន ន។

របេយគចមបង

របេយគចមបងគជរបេយគែដលមនលកខណៈ មយដចខងេរកម៖

គរឲយចប រមមណ គរឲយឆងល គរឲយចងដង ចង ម ន មនេជឿ ឧទហរណ

- ករកតកតេ ក កងហគច វ េ ឌច េ យអងគជនជរមះ វ មញញកនងត ករកមពជកលពៃថងទ២៦ ែខកកក ឆន ២០១០ បនបញច បេទរបកបេ យកតចរមងចរមស។

- ដេ ះរ យបញហ ជេមល ះរប ប វធរពែដនកមពជ-ៃថ បនអសបនល យេពលយងយរគរឲយសង យ។

- ករខតខរបងែរបងចះបញជ ដធលមនលកខណៈជរបពនធរបសកមពជ ងពឆន ២០០២មក បនទទលលទធផលតចតចេនេឡើយ។



របេយគគរទ របេយគគរទផតលអណះអ ងដលរបេយគចមបង។ ច ផតលនវភសត ង របភព ឬទឡហករណេផ ងៗ េដើមបករពរ គរទដលរបេយគចមបង។ ជទេទ របេយគគរទមនេរចើនជងមយ។

ឧទហរណ - គរទេទនងរបេយគចមបង “ករកតកតេ ក កងហគច

វ េ ឌច េ យអងគជនជរមះវ មញញកនងត ករកមពជកលពៃថងទ២៦ ែខកកក ឆន ២០១០ បនបញច បេទរបកបេ យកតចរមងចរមស” របេយគគរទ ចរតវបនសរេសរដចខងេរកម៖ មតមយចននបនេលើកេឡើងថ ករ កេទសឌចចនន៣៥ឆន េនតចតចេនេឡើយ េពលគមនសមេទ

មអេពើែដលគតបនរបរពតត។ ឌចែដលបនសមល បមនស អសជង១៧០០០នក េនកនងអឡងេពលខលនេមគកស២១ សមែតទទលេទសអសមយជវត។ ចែណកមតពជនរងេរគះមយចននេទៀតបនេលើកេឡើងថ ករ

កេទសេនះ គជករលអេហើយ េរពះ បនេធវើជេមេរៀនដលអនកដកនែខមរជននេរកយៗ កឲយរបរពតតអេពើ អមនស ធមតេទេទៀត។ េមធវ នងអនកចបបននបនផតលករយលេឃើញរបសពកេគេផ ងៗគន ។

របេយគសនន ឋ ន របេយគសនន ឋ នគជរបេយគែដលសនន ឋ នេទេលើអវែដលបនេលើកេឡើងខងេលើ។



ករបេងកើតរបធនបទ ករបេងកើតរបធនបទសរមបករសក រ វរជវ មន រៈសខនសរមបអនករ វរជវ កនងករែសវងរកអវមយែដលខលនចងេ ះរ យ។ ចរចថ ករងររ វរជវមនែមនរគនែតជករផតលពតមនែតបេ ណ ះេទ េពល រតវមនករបងកបនវគនតរបសអនក នពនធ ឬអនករ វរជវទកទងេទនងពតមនេនះ។ ពតមនែដលរបមលបនមន រៈសខនសរមបអនករ វរជវ ថេតើពកេគនងេរបើពតមនទងេនះេ យរេបៀប ។ ពតមនែដលនងរតវបនយកេទេរបើគរមកពរបភពេផ ងៗ ដចជ មរយៈេសៀវេភ កែសត ទស នវដត (magazine) េជើនណល (journal) េគហទពរ នងរបភព េផ ងៗេទៀត។ េបើរ វរជវរតមករមតកចចកររ វរជវែដលរតវកររយៈេពល៤ ឬ៥សបត ហ អនករតវរករបធនបទតចលមមេទ មេពលេវ េនះ។ េបើរ វរជវរតមនេកខបបទថន កអនបណឌ ត របធនបទរតវសមលមមេទ មេពលេវ ២ឆន ៃនកររ វរជវេនះ េពលគធជងរបធនបទៃនកចចកររ វរជវ។ េបើរ វរជវរតមករមតនេកខបបទបណឌ ត របធនបទេនះរតវធជងនេកខបបទអនបណឌ តេទេទៀត។ ជទេទ របធនបទរ វរជវមនលកខណៈដចខងេរកម៖

1. ចបស 2. មនទ យេពក មនចេងអ តេពក េពលគលមម ចរ វរជវ

បន 3. មនអេថរ ចរ វរជវបន ឬពេ ធបន 4. ជកេន មពកយ 5. គរឲយចប រមមណ



កនងករបេងកើតរបធនបទរ វរជវ អនករតវគតពបញហ រ វរជវ សណររ វរជវ នងសមមតកមម។ បញហ រ វរជវ អនកេមើលេឃើញបញហ អវ? ឧទហរណ អនកបនសេងកតេឃើញកមរកមពជែដលកពងេរបើរបសេរគ ងេញ នបនេបះបងេចលករសក ។ កមរទងេនះមនមនចេណះដងខពងខពសេទ ពកេគមយចននបងកបញហ េនកនងសងគមយងេរចើន។ អនកចងេ ះរ យបញហ េនះ មរយៈករសករ វរជវ។ សណររ វរជវ រតវែតចបស មនទ យេពក មនចេងអ តេពក េពលគលមម ចរ វរជវរជវបន សមរមយ េទ មេពលេវ កណត។ ឧទហរណ មរយៈបញហ ខងេលើ េយើង ចបេងកើតសណរដចខងេរកម៖ “េតើករទប ក តករេរបើរបសេរគ ងេញ នរបសកមរកមពជ នងជយេលើកកមពសវសយអបរ របសពកេគយងដចេមតចែដរ?” សមមតកមម ជចេមលើយរពងទកេទនងសណរខងេលើ។ ឧទហរណ ទកទងនងសណររ វរជវខងេលើ េយើង ចបេងកើតសមមតកមមដចខងេរកម៖ “ករទប ក តករេរបើរបសេរគ ងេញ នរបសកមរកមពជជយឲយពកេគលះបងគនតេបះបងេចលករសក ។”



ករផតលរបភពឯក រ (Citation)

េនកនងពភពសក លកររ វរជវ ករនពនធ នងករផលត ន ៃដ េផ ងៗ ករបញជ កនវរបភពឯក រេដើមេដើមបផតលទនកចតតដលអនក ន គជករចបច។ ករែសវងយលពរេបៀបសរេសរអពករផតលរបភពឯក រ ជករ សខន ស។ អនកគរដងថ មនរេបៀបសរេសរជេរចើនេនកនងពភព សក េនះគ រសយេទ មតរមវកររបស កលវទយលយ នង របសេ ងពមពេផ ងៗ។ រេបៀបសរេសរធៗមនដចជ រេបៀបជកេ គ (Chicago Style) រេបៀបសមគមចតតវទយ េមរកង (APA Style: American Psychological Association Style) រេបៀបសមគមភ ទេនើប (MLA Style: Modern Language Association Style) នងរេបៀបេសៀវេភេខៀវ (Bluebook Style) ជេដើម។ េសៀវេភេនះនងេលើកយករេបៀបសរេសរមយមកបងហ ញ គរេបៀប ជកេ គ (Chicago Style) 4 ែដលបនេបះពមពេនឆន ២០០៣េ យ

កលវទយលយ រពតមនជកេ គ (University of Chicago Press) េរពះរេបៀបសរេសរេនះ ចនងរតវបនេរបើរបសរគបមខវជជ ទងអស រមទងវទយ រសតសងគម វទយ រសតធមមជត វសយចបប នងេសដឋកចច ជេដើម។ េទះជយង កេ យ ឧទហរណទង យៃនករផតល របភព មនរតវបនដករសងេចញពេសៀវេភខងេលើេនះទងរសងេទ។

4 The Chicago Manual of Style: The Essential Guide for Writers, Editors, and Publishers [កបនសរេសរជកេ គ ៖ មគគេទទសសខនសរមបអនកនពនធ អនកែកសរមល នងអនកេបះពមព], 15th ed. (Chicago: University of Chicago Press, 2003), 643-

728។



ខញសមជនឧទហរណអពករផតលរបភពកនងេសៀវេភជភ ែខមរ េដើមប ឲយមនភពងយរសលដលករអនវតតជកែសតង សរមបអនកទង យ ែដលមនច ប រមមណកនងករសរេសរអពករផតលរបភពឯក រ េទ មកបនខន តរតមរតវ។ ឧទហរណមយចននរតវបនដករសងពេសៀវេភ

ឬរបភពចបស សែដល ចរកបនេនកនងរពះ ជ ចរកកមពជ បែនត ឧទហរណខលះេទៀតមនែមនឧទហរណពតជកែសតងថ បនដករសងេចញពេសៀវេភ ឬរបភព មយេឡើយ។ គរកតសមគ លថករផតលរបភពឯក រគជករផតលឱកសដលអនក

នេដើមបែសវងរករបភពឯក រេដើម ែដលជអណះអ ងកនងករ រ វរជវ ឬកនងករពភក ែតបេ ណ ះ។ ដេចនះ មនរេបៀបសរេសរ េផ ងៗជេរចើនអពករផតលរបភពឯក រ រសយេទ មចណងចណល ចតតរបសអនកនពនធ ឬអនករ វរជវ ឬេទ មតរមវកររបស កល វទយលយ ឬ ថ បននន។ េទះជយង កេ យ លករផតល របភពឯក រ ែដលមនពតមនរគបរគនសរមបឲយអនក នែសវង រករបភពឯក រេដើមបន គចតទកថ ចយកជករបនេហើយ។ េដើមបសរមលដលភពសសងវ កគន រ ងករផតលរបភពជភ ែខមរ នងភ អងេគលសេនកនងេសៀវេភេនះ ខញនងេរបើសញញ វណណយតតមយ ចននរបសែខមរ ដចជសញញ ចចពរ “:” េរបើជសញញ ែភនកមន “៖” សញញ ចចមយចងេរកយេគ “.” េរបើជសញញ ខណឌ ែខមរ “។” វញ។ បែនត មន សញញ វណណយតតមយចននេទៀត មនរតវបនផល សបតរេទ ដចជសញញ េកប ស “,” សញញ ចចមយ “.” េរកពសញញ ចចមយខងេលើ។ ករេធវើែបប េនះនងផតលភពងយរសល េរពះថេនេពលេគបកែរប ជភ អងេគលស នងមនមនករផល សបតរខល ងេទ។ សមគ លេរកមទពរ (Foot-note = N) ឬសមគ លចងអតថបទ (End-note = N) គជករផតលរបភពឯក រែដលមនពតមនលអត។ េគេរបើសមគ ល េរកមទពរ េនរគបទពរនមយៗែដលមន េដើមបសរមលដលអនក ន



ចពនតយេមើលរបភពភល មៗ េ យមនចបចេបើកេទទពរ េផ ង។ រឯសមគ លចងអតថបទវញកដចគន នងសមគ លេរកមទពរែដរ រគនែតេគ សរេសរ េនខងចងអតថបទវញ។ េបើេគចង នពតមនទកទងេទនង សមគ លចងអតថបទេនះ េគរតវេទេមើល េនខងេរកយអតថបទ។ ករ សរេសរសមគ លចងអតថបទ ចមនេនខងចងែផនក ចងជពក ចងេមេរៀន ឬចងេសៀវេភែតមតង។ សមគ លមយងេទៀតគសមគ លកនងអតថបទ (Text-note = T)។ ជទេទ េគសរេសរកតបផត ពេរពះ ឋតេនកនងកថខណឌ ជមយអតថបទែតមតង។ េនេពលេគេរបើសមគ លជទរមងសមគ លកនង អតថបទ េគរតវែតតរមវ ចខតឲយមនគនថនេទទស ឬឯក រេយង។ ចណចសខនរបសសមគ លេរកមទពរ នងសមគ លចងអតថបទគថ រគបសមគ លទងពរេនះមនែមនសទធែតជករផតលរបភពឯក រេទ។

ចជករផតលពតមនបែនថម ករពនយលចណច មយលអត ឬករ សរមយអក រកតជេដើម។ បែនត រគបសមគ លកនងអតថបទសទធែតជករ ផតលរបភពឯក រ។ េនកនងករសរេសរជទរមងសមគ លកនងអតថបទ ក ចមនសមគ លេរកមទពរ ឬសមគ លចងអតថបទែដរ បែនតសមគ លទងពរ

េនះមនែមនជករផតលរបភពឯក រេទ េពលគ រគនែតជករពនយល បែនថម ឬករផតលពតមនបែនថមែតបេ ណ ះ។ គនថនេទទស (Bibliography = B) ឬឯក រេយង/ឯក រពេរគះ (Reference = R) ជករសរបរបភពឯក រេយងទងអសែដលបនេយង េនកនងករពភក ខងេលើ។ មនមនពតមនលអតពទពរេយង ឬ មរ េយងេទ។ កនងចេ មករសរបរបភពឯក រេយងទងពរេនះ េគ ចេរជើសេរ ើស យករបេភទៃនករសរេសរមយ កបន មនមន ភពខសគន េទ រគនែត េបើេរជើសេរ ើសរបេភទមយ រតវសរេសរេទ

មទរមងរបស េដើមបឲយមនភពដចគន ។ ជទេទ ឋតេនខង េរកយអតថបទ ឬេនខងចងេសៀវេភ។



1. េសៀវេភ 1.1. អនកនពនធែតមន ក ន ៃដែដលមនអនកនពនធែតមន ក េនកនងសមគ លេរកមទពរ េគរតវ សរេសរេឈម ះអនកនពនធភជ បេ យេកប សខងេរកយ បនទ បមកចណង េជើងេសៀវេភេ យេរបើអក រេរទត េហើយ កកនងរងវងរកចកកែនលងេបះពមព ភជ បេ យសញញ ែភនកមន “៖” នងេឈម ះេ ងពមព រចេកប សេ យ

កឆន េបះពមព បនទ បពរងវងរកចកបទមករតវ កេកប សមយ នងេលខ ទពររបស រចបញច បេ យសញញ ខណឌ ។ ចេពះគនថនេទទស នងឯក រេយងវញមនមនរងវងរកចកេទ េហើយ រគបេកប សែដលកតផត ចែផនកនមយៗ រតវដរជសញញ ចចវញេលើកែលង ែតេកប សបញជ កេទេលើែផនក មយែតបេ ណ ះ។ កររសងជភ អងេគលស េឈម ះអនកនពនធរតវសរេសររេបៀបបចចម របេទស។ េនកនងសមគ លេរកមទពរ េគសរេសរេឈម ះអនកនពនធេ យ េផតើមនវនមខលនរបសអនកនពនធ នងបញច បេ យនមរតកល។ រឯេនកនង គនថនេទទសវញ េឈម ះអនកនពនធរតវេផតើមេ យនមរតកលរចេកប ស នង ចងេរកយនមខលនអនកនពនធ េហើយបញច បេ យសញញ ខណឌ “។” ែតមតង។ ចរកតសមគ លថមនមនសញញ រងវងរកចកេទ ចេពះឯក រេយង នង គនថនេទទស។

រកបមខ េសៀវេភេនះ មនពតមន រគបរគន សរមបផតល របភព។

វទយ រសតរដឋបល Administrative Science

េបះពមពេលើកទ១ ឆន ២០០៧

កណឌ ទ១

បណឌ ត យ បរ Say Bory

ប ណ គរអងគរ Editions Angkor

រកបមខេសៀវេភ ចណងេជើងេសៀវេភ

ឆន េបះពមពផ យ េឈម ះអនកនពនធ េឈម ះេ ងពមព



ករសរេសរទរមង N, T, B, R មនដចខងេរកម៖ N: 1. យ បរ, វទយ រសតរដឋបល (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ,

២០០៧), ១៥៣។ T: ( យ បរ ២០០៧, ១៥៣) B: យ បរ. វទយ រសតរដឋបល. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៧។ R: យ បរ. ២០០៧. វទយ រសតរដឋបល. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ។ េសៀវេភែដលមនចណងេជើងធ នងចណងេជើងរង េសៀវេភខលះមនចណងេជើងពរគមយជចណងេជើងចមបង (ចណង េជើងេម ឬចណងេជើងធ) នងមយេទៀតជចណងេជើងរង ឬចណងេជើង តច។ កនងករណេនះចណងេជើងទងពររតវខណឌ ែចក ចពគន េ យ សញញ “៖” េដើមបឲយងយរសលេមើលឲយេឃើញចបសថមយជចណង េជើងធ នងមយេទៀតជចណងេជើងរង។

153 កកកកកកកកកកកកកកកក កកកកកកកកកកកកកកកក កកកកកកកកកកកកកកក។

ទពរេយង

កែនលងេបះពមពមនេឃើញមនេន េលើទពររកបមខ ឬទពរ មយ េឡើយ បែនតរតវបនេគ គ លថ ឋតេនភនេពញ។



រន ឆក បណឌ តេសដឋកចចនេយបយ

រពែដន ៃនរបេទសកមពជ

ជមយប ត របេទសៃន អតតសហពនធឥណឌ ចន វ-េវៀត ម (ក ងសន នងអ ណ ម)

ឥរនទេទវ

មជឈមណឌ លសក ៃនប ត របេទសេនចងបពៃន ស េគនយ

រពែដនៃនរបេទសកមពជ ជមយប ត របេទសៃនអតតសហពនធឥណឌ ចន

របេទសកមពជ វ នងេវៀត ម (ក ងសន នងអ ណ ម) េ យ

រន ឆក បណឌ តេសដឋកចចនេយបយ

រមភកថ របស សេមតចនេ តតម សហន រពះរបមខរដឋៃនរបេទសកមពជ

នងរបស េ ក PAUL REUTER

េបះពមពផ យេលើកទ២ ជេខមភ េ យ ឥរនទេទវ

រកបមខេសៀវេភេឈម ះអនកនពនធ ចណងេជើងធ

ចណងេជើងរង ឬ ចណងេជើងតច

េឈម ះេ ងពមព

ទពរទ២បនទ បពរកបមខ

ចណងេជើងរង ចយកដច េនកនងរកបមខកបន

ឥរនទេទវ

ឯក រែរបសរមលជេខមរភ េ យ ឥរនទេទវ េបះពមពផ យ រ វរជវ នងនពនធេ យ រនឆក ែរបសរមលជេខមរភ េ យ កម យន េរៀបេរៀង នងែកសរមលេ យ េទៀ េថន រចន នង តេសៀវេភ ជ សភព, ជ វ ថ កមពយទរ ផត សភរកត

ឆន ២០០៤ េបះពមពចនន៥០០០ចបប

េបះពមពេនកមពជ េ យេ ងពមពឥរនទេទវ រក សទធរគបយង

ទពរទ៣បនទ បពរកបមខ

ឆន េបះពមពផ យ ទកែនលងេបះពមព (ឥរនទេទវ រតវ បនេគ គ លថមនទ ងេន

ភនេពញ



N: 2. រន ឆក, រពែដនៃនរបេទសកមពជ៖ ជមយប ត របេទស

ៃនអតតសហពនធឥណឌ ចន របេទសកមពជ វ នងេវៀត ម (កងសន នងអ ណ ម) (ភនេពញ៖ ឥរនទេទវ, ២០០៤), ៣៣។

T: ( រន ឆក ២០០៤, ៣៣)

B: រន ឆក. រពែដនៃនរបេទសកមពជ៖ ជមយប ត របេទសៃន អតតសហពនធឥណឌ ចន របេទសកមពជ វ នងេវៀត ម (ក ងសន នងអ ណ ម). ភនេពញ៖ ឥរនទេទវ, ២០០៤។

R: រន ឆក. ២០០៤. រពែដនៃនរបេទសកមពជ៖ ជមយប ត របេទសៃនអតតសហពនធឥណឌ ចន របេទសកមពជ វ នង េវៀត ម (ក ងសន នងអ ណ ម). ភនេពញ៖ ឥរនទេទវ។

េសៀវេភែដលមនមនេឈម ះេ ងពមព េសៀវេភខលះមនមនេឈម ះេ ងពមពេទ ែតមនេឈម ះកែនលងេបះពមព ផ យ កនងករណេនះេគ ចសរេសរែតេឈម ះកែនលងេបះពមពផ យ នង ឆន េបះពមពផ យេនកនងសញញ រងវងរកចកកបន។ គរកតសមគ លថេគ រតវេរបើសញញ េកប ស េដើមបផត ចេឈម ះកែនលងេបះពមពផ យ នងឆន េបះ ពមពផ យ។

ចណងេជើងរងរតវសរេសរទងអសេបើមនរងវងរកចករតវសរេសរចលែដរ ចណងេជើងធ

រក ទករងវងរកចក ដចេន កនងចណងេជើងេដើមរ ប



ចណងេជើងេសៀវេភ េឈម ះអនកនពនធ ករេបះពមពេលើកទ (ករេបះពមពេលើកទ១ មនច បចបញជ កកបន)

ឆន េបះពមពផ យ

ថ បនរដឋបល

ៃន

រពះ ជ ចរកកមពជ

ឯកឧតតម ឥន េយឿន

ថ បនរដឋបល ៃន

រពះ ជ ចរកកមពជ

ឯកឧតតម ឥន េយឿន

រក សទធរគបយង េបះពមពេលើកទ១

ឆន ២០១១

ទពររកបមខ


ចណងេជើងេសៀវេភ េឈម ះអនកនពនធ

(រកបមខេនះមនពតមនមនរគបរគនេទ)



មនែតកែនលងេបះពមព ែតមនមនេ ងពមព

N: 3. ឥន េយឿន, ថ បនរដឋបលៃនរពះ ជ ចរកកមពជ

(ភនេពញ, ២០១១), ១០។

T: (ឥន េយឿន ២០១១, ១០)

B: ឥន េយឿន. ថ បនរដឋបលៃនរពះ ជ ចរកកមពជ. ភនេពញ, ២០១១។

R: ឥន េយឿន. ២០១១. ថ បនរដឋបលៃនរពះ ជ ចរកកមពជ . ភនេពញ។ េសៀវេភែដលមនមនេឈម ះេ ងពមព នងកែនលងេបះពមពផ យ

កនងករណេសៀវេភខលះែដលមនមនទងេឈម ះេ ងពមព នងកែនលង េបះពមពផ យ េគរតវសរេសរែតឆន េបះពមពផ យេនកនងរងវងរកចកែត មតងជករេរសច។

បរមងរេនពមខេឈម ះមនចបច

របវតត រសតែខមរ នង

ករធល កចះៃនអរយធមអងគរ

ជ ស

ឆន ២០០៤

ចណងេជើងេសៀវេភ េឈម ះអនកនពនធ

ឆន េបះពមពផ យ (មនមនកែនលងេបះពមព នងេឈម ះេ ងពមពេទ)



N: 4. ជ ស, របវតត រសតែខមរ នងករធល កចះៃនអរយធមអងគរ

(២០០៤), ២០៣។

T: (ជ ស ២០០៤, ២០៣)

B: ជ ស. របវតត រសតែខមរ នងករធល កចះៃនអរយធមអងគរ. ២០០៤។

R: ជ ស. ២០០៤. របវតត រសតែខមរ នងករធល កចះៃនអរយធមអងគរ។

1.2. អនកនពនធពរនក ដចគន នងអនកនពនធមន កែដរ ឯក រែដលមនអនកនពនធពរនក រតវ សរេសរេឈម ះអនកនពនធទងពរេ យភជ បនងឈន ប “នង”។

មនែតឆន េបះពមព េហើយមនមនេឈម ះេ ងពមព នងកែនលងេបះពមពេទ

ែបន សវណណ ជវរបវតតសេងខប នង បពវេហត

ជតមតភមកមពជ

េ យ ែបន សវណណ នង នង វន

ចណងេជើងធ ចណងេជើងរង េឈម ះអនកនពនធ





ែបន សវណណ ជវរបវតតសេងខប នង បពវេហតជតមតភម

កមពជ

េបះពមពេលើកទ១ េនទរកងស ថល រដឋ សងេ ន សហរដឋ េមរក

ចណងេជើងធចណងេជើងរង (ទហអក រដចគន ច ែញកមនចបសេឡើយ េបើែផអកេលើែតទពរេនះ) មនមនេឈម ះអនកនពនធ េទេនទពរេនះ កែនលងេបះពមពផ យ (ទពរេនះមនពតមន មនរគបរគនេឡើយ)


នពនធេ យ េ ក ែបន សវណណ េ ក នង វន េរៀបចរកបេសៀវេភេ យ េ ក អច ចរត េបះពមពផ យេ យ េ ងពមពចកខវសយែខមរ

Copyright©2002 by Pen, Sovann and Neang, Savun For more information contact: Khmer Vision Publishing Company P.O.BOX 46212 Seattle, WA 98146 U.S.A www.madelincambodia.net ISBN0-9708952-0-8 Printed in the United States of America

េឈម ះអនកនពនធ េឈម ះេ ងពមព ឆន េបះពមពផ យ កែនលងេបះពមពផ យ



N: 5. ែបន សវណណ នងនង វន, ែបន សវណណ៖ ជវរបវតត នង បពវេហតជតមតភមកមពជ ( សងេ ន៖ ចកខវសយែខមរ, ២០០២), ១៩៧។

T: (ែបន សវណណ នងនង វន ២០០២, ១៩៧)

B: ែបន សវណណ នងនង វន. ែបន សវណណ៖ ជវរបវតត នងបពវេហត ជតមតភមកមពជ. សងេ ន៖ ចកខវសយែខមរ, ២០០២។

R: ែបន សវណណ នងនង វន. ២០០២. ែបន សវណណ៖ ជវរបវតត នង បពវេហតជតមតភមកមពជ. សងេ ន៖ ចកខវសយែខមរ។

1.3. អនកនពនធបនក ដចគន នងអនកនពនធពរនកែដរ ឯក រែដលមនអនកនពនធបនក រតវសរេសរេឈម ះអនកនពនធទងបេរៀងគន េ យមនសញញ េកប ស នង ចងេរកយភជ បនងឈន ប “នង”។

នេយបយែខមរ

េ ម សន ស ង ផន

សស ល

ប ណ គរអងគរ

ចណងេជើងេសៀវេភ

េឈម ះអនកនពនធ





N: 6. េ ម សន, ស ង ផន នងសស ល, នេយ

បយែខមរ (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០២), ៦៧។

T: (េ ម សន, ស ង ផន នងសស ល ២០០៣, ៦៧)

B: េ ម សន, ស ង ផន នងសស ល. នេយបយ ែខមរ. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០២។

R: េ ម សន, ស ង ផន នងសស ល. ២០០២. នេយបយែខមរ. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ។

1.4. អនកនពនធេរចើនជងបនក ចេពះេសៀវេភែដលមនអនកនពនធេរចើនជងបនក រតវសរេសរ េឈម ះអនកនពនធទ១ នងភជ បេ យកេន មពកយ “នងេផ ងេទៀត”។ បែនត ចេពះគនថនេទទស នងឯក រេយង រតវសរេសរ យេឈម ះអនកនពនធ ទងអសេរៀងគន េ យមនេកប ស នងចងេរកយមនសញញ ខណឌ “។” សរមបបញច ប។

នពនធេ យ៖ េ ម សន ស ង ផន

សស ល © 2002 េបះពមពផ យេ យ ប ណ គរអងគរ

ភនេពញ រពះ ជ ចរកកមពជ


េឈម ះអនកនពនធ ឆន េបះពមពផ យ

េឈម ះេ ងពមព កែនលងេបះពមពផ យ



រដឋបលថន កមល ឋ ន

េហង មននរតន េ ម សន ស ផន គន ល

ប ណ គរអងគរ

ចណងេជើងេសៀវេភ េឈម ះអនកនពនធ (ល បរតវបនចតទក ថជេលខេរៀងតគន ) េឈម ះេ ងពមព

© 2012

េបះពមពផ យេ យ ប ណ គរអងគរ

ភនេពញ កមពជ




េឈម ះេ ងពមព កែនលងេបះពមពផ យ (ទពរទងពរេនះេទើប ផតលពតមនរគបរគន សរមបករផតលរបភព)



េរបើពកយ “នងេផ ងេទៀត” េ យមនចបច េរៀប បេឈម ះអនកនពនធេផ ងេទៀតេទេនកនងរគបទរមងៃនសមគ លទងអស

រតវេរៀប បេឈម ះអនកនពនធទងអសេនកនង គនថនេទទសនងឯក រេយង

N: 7. េហង មននរតន នងេផ ងេទៀត, រដឋបលថន កមល ឋ ន (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០១២), ១២៥។ T: (េហង មននរតន នងេផ ងេទៀត ២០១២, ១២៥) B: េហង មននរតន, េ ម សន, ស ផន នងគន ល. រដឋបល ថន កមល ឋ ន. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០១២។ R: េហង មននរតន, េ ម សន, ស ផន នងគន ល. ២០១២. រដឋបលថន កមល ឋ ន. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ។

ចែណកេសៀវេភរបសេ ក អន ង ែដលមនអនកនពនធេផ ង េទៀតមនមនេឈម ះេ ងពមពេទ ដេចនះេយើងរតវរលងេឈម ះេ ងពមព។ N: 7. អន ង នងេផ ងេទៀត, រគះរបសទស នវជជ (ភនេពញ, ២០០៦), ៥០។ T: (អន ង នងេផ ងេទៀត ២០០៦, ៥០)

េរបើពកយ “នងេផ ងេទៀត” េ យមនចបច េរៀប បេឈម ះអនកនពនធេផ ងេទៀតេទេនកនងរគបទរមងៃនសមគ លទងអស



រតវេរៀប បេឈម ះអនកនពនធទងអសេនកនង គនថនេទទសនងឯក រេយង

B: អន ង, បន វ ថ , េខម វន, ឈត បនថង នងឈន ផេវង. រគះរបសទស នវជជ . ភនេពញ, ២០០៦។

R: អន ង, បន វ ថ , េខម វន, ឈត បនថង នងឈន ផេវង. ២០០៦. រគះរបសទស នវជជ . ភនេពញ។

1.5. ន ៃដឥតមនេឈម ះអនកនពនធ (មន គ លេឈម ះអនកនពនធ) ចេពះេសៀវេភែដលឥតមនេឈម ះអនកនពនធ ឬអនកនពនធអនមក េនគនថនេទទស នងឯក រេយងរតវសរេសរេនរតងេឈម ះអនកនពនធនវ ពកយ “អនកនពនធអនមក”។ េបើអនកនពនធអនមកេរចើនតៗគន រតវឆត បនទ តជនសកែនលងអនកនពនធអនមកេផ ងេទៀតេរៀងគន េពលគដចគន េទនងេឈម ះអនកនពនធដចគន ជេរចើនែដរ។ បែនត ចេពះសមគ លេរកម ទពរវញ មនចបចសរេសរ “អនកនពនធអនមក” េទ។

ជវតេឆព ះេទរកេជគជយ

២០០១ ភនេពញ

េសៀវេភេនះមនមន េឈម ះអនកនពនធេទ ចណងេជើងេសៀវេភ ឆន េបះពមពផ យ មនមនេឈម ះេ ងពមព កែនលងេបះពមពផ យ



ឧទហរណទ១ N: 8. ជវតេឆព ះេទរកេជគជយ (ភនេពញ, ២០០១), ៨០។ T: (អនកនពនធអនមក ២០០១, ៨០) B: អនកនពនធអនមក. ជវតេឆព ះេទរកេជគជយ. ភនេពញ, ២០០១។ R: អនកនពនធអនមក. ២០០១. ជវតេឆព ះេទរកេជគជយ. ភនេពញ។ ឧទហរណទ២ N: 9. ចណងមតតភពកមពជ េវៀត ម នង វ (ភនេពញ, ២០១១),

១៥៩។ T: (អនកនពនធអនមក ២០១១, ១៥៩) B: អនកនពនធអនមក. ចណងមតតភពកមពជ េវៀត ម នង វ. ភនេពញ, ២០១១។ R: អនកនពនធអនមក. ២០១១. ចណងមតតភពកមពជ េវៀត ម នង វ. ភនេពញ។

ចណងមតតភពកមពជ េវៀត ម នង វ

២០១១ ភនេពញ




ឧទហរណទ៣ N: 10. វសយករងរេនកមពជ នងករេកើនេឡើងៃនេសដឋកចចជត

(ភនេពញ, ២០០៣), ៤៣។

T: (អនកនពនធអនមក ២០០៣, ៤៣)

B: អនកនពនធអនមក. វសយករងរេនកមពជ នងករេកើនេឡើងៃន េសដឋកចចជត. ភនេពញ, ២០០៣។

R: អនកនពនធអនមក. ២០០៣. វសយករងរេនកមពជ នងករេកើន េឡើងៃន េសដឋកចចជត. ភនេពញ។

កនងករណសរេសរកនងគនថនេទទស ឬឯក រេយងែដលមនអនកនពនធ អនមកេរចើន រតវឆតបនទ តមយពេរកមអនកនពនធអនមកខងេលើ 1 tab រចេរបើសញញ ចច “.”។ ករតេរម បល បអកខររកមេនេពលេនះ គែផអក

មតអក រៃនចណងេជើងេសៀវេភ។

វសយករងរេនកមពជ នងករេកើនេឡើងៃន

េសដឋកចចជត

២០០៣ ភនេពញ




បនទ តេនះបញជ កថអនកនពនធអនមកដចខងេលើែដរបែនតល បៃនករ កតេរម បគន េនះគ មល ប អក រែដលរតវេផតើមេចញព “ចណង = ច” បនទ បមក “ជវត = ជ” នងចងេរកយគ “វសយ = វ” េរៀងគន ។

ល បៃនករ កតេរម បគន េនះគ មល បអក រែដលរតវេផតើមេចញព “ចណង = ច” បនទ បមក “ជវត = ជ” នង ចងេរកយគ “វសយ = វ” េពលគ មន រសយនង ល បៃនឆន េបះពមពេទ។

ឧទហរណៃនករសរបបញជ របភពឯក រេនកនងគនថនេទទស ពក ពនធនងេសៀវេភែដលមនអនកនពនធអនមកមនដចខងេរកម៖

គនថនេទទស អនកនពនធអនមក. ចណងមតតភពកមពជ េវៀត ម នង វ. ភនេពញ, ២០១១។ . ជវតេឆព ះេទរកេជគជយ. ភនេពញ, ២០០១។ . វសយករងរេនកមពជ នងករេកើនេឡើងៃនេសដឋកចចជត.

ភនេពញ, ២០០៣។

ឧទហរណៃនករសរបបញជ របភពឯក រ េនកនងឯក រេយង ពកពនធនងេសៀវេភែដលមនអនកនពនធអនមក

ឯក រេយង អនកនពនធអនមក. ២០១១. ចណងមតតភពកមពជ េវៀត ម នង វ. ភនេពញ។ . ២០០១. ជវតេឆព ះេទរកេជគជយ. ភនេពញ។ . ២០០៣. វសយករងរេនកមពជ នងករេកើនេឡើងៃនេសដឋកចច

ជត. ភនេពញ។



1.6. ន ៃដឥតមនេឈម ះអនកនពនធ (េឈម ះអនកនពនធេគ គ ល) របសនេបើេសៀវេភែដលរតវយកមកេយង មនមនសរេសរេឈម ះ អនកនពនធ ឬេឈម ះអនកនពនធរតវបនេគលបេចល បែនតេឈម ះអនកនពនធ េនះរតវបនេគ គ ល ឬបន ម នបន រតវសរេសរេឈម ះអនកនពនធេនះ េនកនងសញញ ឃន ប “[ ]”។

ឧទហរណៃនេឈម ះអនកនពនធែដលរតវបនេគ គ ល

N: 11. [េព សក], ករអបរ នងករអភវឌ េនកមពជ (ភនេពញ,

២០០៩), ៩៣។ T: ([េព សក] ២០០៩, ៩៣) B: [េព សក]. ករអបរ នងករអភវឌ េនកមពជ. ភនេពញ, ២០០៩។ R: [េព សក]. ២០០៩. ករអបរ នងករអភវឌ េនកមពជ. ភនេពញ។

ឃន បេនះមននយថេឈម ះអនកនពនធៃនឯក រេយងរតវបនអនកេយង គ ល។

ករអបរ នងករអភវឌ

េនកមពជ

២០០៩ ភនេពញ

េសៀវេភេនះមនមនេឈម ះ អនកនពនធេទ ែតរតវបនេគ

គ លថនពនធេ យេ ក េព សក ចណងេជើងេសៀវេភ ឆន េបះពមពផ យ មនមនេឈម ះេ ងពមព កែនលងេបះពមពផ យ



ឧទហរណៃនេឈម ះអនកនពនធែដលរតវបនេគ ម ន N: 12. [េព េ ?], កររកដះ លស ឋ គរេនកមពជ (២០០៦),

៧៦។

T: ([េព េ ?] ២០០៦, ៧៦)

B: [េព េ ?]. កររកដះ លស ឋ គរេនកមពជ. ២០០៦។

R: [េព េ ?]. ២០០៦. កររកដះ លស ឋ គរេនកមពជ។

1.7. េសៀវេភែដលមនមនេឈម ះអនកនពនធ ែតមនេឈម ះអនកែរបសរមល េនេពលគម នេឈម ះអនកនពនធេនេលើរកបមខេសៀវេភ បែនតមនែត េឈម ះអនកែរបសរមល អនកេរៀបេរៀង អនកែកសរមល អនកចងរកង ឬអនក

ឃន បេ យមនសញញ សរេនះមននយថេឈម ះអនកនពនធ ៃនឯក រេយងរតវបនអនកេយង ម ន។

កររកដះ លស ឋ គរ

េនកមពជ

២០០៦

េសៀវេភេនះមនមនេឈម ះ អនកនពនធេទ ែតរតវបនេគ

ម នថនពនធេ យេ ក េព េ ចណងេជើងេសៀវេភ ឆន េបះពមពផ យ មនមនេឈម ះេ ងពមព នង កែនលងេបះពមពផ យេទ



បកែរបេនេលើរកបៃនេសៀវេភេនះ េយើងរតវសរេសរេឈម ះអនកទងេនះ ជនសេឈម ះអនកនពនធេ យរគនែតេរបើពកយ “ែរបសរមល” “ែកសរមល” “ចងរកង” ឬ“បកែរប” េនពេរកយេឈម ះ។ បែនតចេពះសមគ លកនងអតថបទ មនចបចេរបើពកយទងេនះេទ។

ឧទហរណៃនេសៀវេភែដលមនេឈម ះអនកែរបសរមល

ែសវងរកបញញ មទស នៈអនករបជញ

បញញ ញណ របសែអនែសតន

Albert Einstein

គម ចន ែរបសរមល

ទពររកបមខ ចណងេជើងេសៀវេភ េឈម ះអនកែរបសរមល (មនមនេឈម ះអនកនពនធេទ)

១.បញញ ញណរបសែអនែសតន ២.េរឿងចសយកមកគត ជថម

េរៀបេរៀងេ យ៖ គម ចន

េបះពមពេលើកទ១ ែខវចឆក ឆន ២០០៨ េនេ ងពមពឥរនទមស

ទពរទ៣បនទ បពរកបមខ េរបើពកយេរៀបេរៀងេ យ ែដលខសពទពររកបមខេរបើ ពកយែរបសរមល (គរេរបើ ពកយែរបសរមលេ យវញ) ឆន េបះពមពផ យ េឈម ះេ ងពមព



N: 13. គម ចន , ែរបសរមល, បញញ ញណរបសែអនែសតន (ភនេពញ៖ ឥរនទមស, ២០០៨), ២៧។ T: (គម ចន ២០០៨, ២៧) B: គម ចន , ែរបសរមល. បញញ ញណរបសែអនែសតន. ភនេពញ៖ ឥរនទមស, ២០០៨។ R: គម ចន , ែរបសរមល.២០០៨.បញញ ញណរបសែអនែសតន. ភនេពញ៖ ឥរនទមស។

ឧទហរណៃនេសៀវេភែដលមនេឈម ះអនកេរៀបេរៀង

េសចកតេផតើមៃននតែខមរ INTRODUCTION TO CAMBODIAN LAW

អនកេរៀបេរៀង េក មយថង មន វរៈ ន ចនទ

អនកសរមបសរមល ម វចរត ៃក វជជ គង ជរ ប ណ គរ អងគរ

ទពររកបមខចណងេជើងេសៀវេភ

េឈម ះអនកេរៀបេរៀង េឈម ះអនកសរមបសរមល (មនចបចកនងករផតល របភពេទ) េឈម ះេ ងពមព

រក សទធរគបយង

© Copyright ISBN-10: 99950-59-36-3 ISBN-13: 978-99950-59-36-1

ប ណ គរ អងគរ 2007

ទពរទ៣បនទ បពរកបមខ េឈម ះេ ងពមព ឆន េបះពមពផ យ



N: 14. េក មយថង, មន វវៈ នង ន ចនទ , េរៀបេរៀង, េសចកត េផតើមៃននតែខមរ (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៧), ៦១។

T: (េក មយថង, មន វវៈ នង ន ចនទ ២០០៧, ៦១) B: េក មយថង, មន វវៈ នង ន ចនទ , េរៀបេរៀង. េសចកតេផតើមៃន នតែខមរ. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៧។ R: េក មយថង, មន វវៈ នង ន ចនទ , េរៀបេរៀង. ២០០៧. េសចកត េផតើមៃននតែខមរ. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ។

ឧទហរណៃនេសៀវេភែដលមនេឈម ះអនកែកសរមល

N: 15. កយ ច ន, ែកសរមល, សមគមរបជជត ស េគនយ នងេសដឋកចចតបន (ភនេពញ៖ ឥរនទេទវ, ២០១១), ៣០៨។

T: (កយ ច ន ២០១១, ៣០៨) B: កយ ច ន, ែកសរមល. សមគមរបជជត ស េគនយនង េសដឋកចចតបន. ភនេពញ៖ ឥរនទេទវ, ២០១១។ R: កយ ច ន, ែកសរមល. ២០១១. សមគមរបជជត ស េគនយ នងេសដឋកចចតបន. ភនេពញ៖ ឥរនទេទវ។

សមគមរបជជត ស េគនយ នងេសដឋកចចតបន

កយ ច ន ែកសរមល

ឥរនទេទវ ភនេពញ ២០១១


េឈម ះអនកែកសរមល េឈម ះេ ងពមព កែនលងេបះពមពផ យ ឆន េបះពមពផ យ



ឧទហរណៃនេសៀវេភែដលមនេឈម ះអនកចងរកង

N: 16. ជ រតនៈ, ចងរកង, របវតតសេងខបត ង រសតពឆន ១៩៩៣

ដលឆន ២០០៨ (ភនេពញ៖ សខ ប, ២០១០), ៨០។ T: (ជ រតនៈ ២០១០, ៨០) B: ជ រតនៈ, ចងរកង. របវតតសេងខបត ង រសតពឆន ១៩៩៣ដលឆន ២០០៨. ភនេពញ៖ សខ ប, ២០១០។ R: ជ រតនៈ, ចងរកង. ២០១០. របវតតសេងខបត ង រសតពឆន ១៩៩៣ ដលឆន ២០០៨. ភនេពញ៖ សខ ប។

របវតតសេងខបត ង រសត ពឆន ១៩៩៣ ដលឆន ២០០៨

ជ រតនៈ ចងរកង

សខ ប ភនេពញ

២០១០


េឈម ះអនកចងរកង េឈម ះេ ងពមព កែនលងេបះពមពផ យ ឆន េបះពមពផ យ

រក សទធរគបយងេ យ េ ងពមព សខ ប

២០១០

ទពរទ៣បនទ បពរកបមខ េឈម ះេ ងពមព ឆន េបះពមពផ យ



ឧទហរណៃនេសៀវេភែដលមនេឈម ះអនកបកែរប

N: 17. ជ វសទធ, បកែរប, របពនធេបះេឆន តពភពេ ក (ភនេពញ៖

ប ណ គរអងគរធ, ២០០១), ៩៨។ T: (ជ វសទធ ២០០១, ៩៨) B: ជ វសទធ, បកែរប. របពនធេបះេឆន តពភពេ ក. ភនេពញ៖ ប ណ - គរអងគរធ, ២០០១។ R: ជ វសទធ, បកែរប. ២០០១. របពនធេបះេឆន តពភពេ ក. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរធ។

1.8. អនកែកសរមល ឬអនកបកែរបបែនថមេទេលើេឈម ះអនកនពនធ ចេពះ ន ៃដែកសរមល ចងរកង ឬបកែរបរបសអនកនពនធ មយ រតវសរេសរេឈម ះអនកនពនធមន រចចណងេជើង បនទ បមករតវសរេសរ ពកយថ “ែកសរមល” “ចងរកង” ឬ “បកែរប” ពមខេឈម ះអនកែកសរមល ចងរកង ឬបកែរប។ បែនត េនកនងគនថនេទទសវញ រតវសរេសរ “ែកសរមល

របពនធេបះេឆន ត ពភពេ ក

បកែរបេ យ ជ វសទធ

ប ណ គរអងគរធ ភនេពញ

២០០១


េឈម ះអនកបកែរប េឈម ះេ ងពមព កែនលងេបះពមពផ យ ឆន េបះពមពផ យ



េនកនងសមគ លេរបើែតពកយ “ែកសរមល” រចេឈម ះ អនកែកសរមល

េ យ” “ចងរកងេ យ” ឬ“បកែរបេ យ” េនពមខេឈម ះវញ។ របសន េបើមនទងេឈម ះអនកែកសរមលផង នងេឈម ះអនកបកែរបផងរតវសរេសរ េទ មល បដចគន នងទពររកបខងមខេគបងអស។ គរកតសមគ លថ េឈម ះអនកបកែរបរតវបនសរេសរទងអស េទះបជមនចននបនម ន នកកេ យ។

ឧទហរណៃនេសៀវេភែដលមនេឈម ះអនកែកសរមល បែនថមេលើ េឈម ះអនកនពនធ

N: 18. េច សន, ដបនម នែខមរ, ែកសរមល េទព ស ង (ភនេពញ៖

សខ ប, ២០០០), ៩៩។

T: (េច សន ២០០០, ៩៩)

ដបនម នែខមរ

េច សន ែកសរមលេ យ េទព ស ង សខ ប ភនេពញ

២០០០

ទពររកបមខចណងេជើងេសៀវេភ េឈម ះអនកនពនធ េឈម ះអនកែកសរមល េឈម ះេ ងពមព កែនលងេបះពមពផ យ ឆន េបះពមពផ យ



េនកនងគនថនេទទសេរបើពកយ “ែកសរមលេ យ” រចេឈម ះអនកែកសរមល

ខសពគនថនេទទស េនកនងឯក រេយងេរបើពកយ “ែកសរមល” រចេឈម ះអនកែកសរមល

B: េច សន. ដបនម នែខមរ. ែកសរមលេ យ េទព ស ង. ភនេពញ៖ សខ ប, ២០០០។ R: េច សន. ២០០០. ដបនម នែខមរ. ែកសរមល េទព ស ង. ភនេពញ៖ សខ ប។

ឧទហរណៃនេសៀវេភែដលមនេឈម ះអនកបកែរប បែនថមេទេលើ េឈម ះអនកនពនធ

េដវឌ ឆណឌ លរ (David Chandler) របវតត រសតែខមរ

េចញផ យេលើកទ២

ទពររកបមខេឈម ះអនកនពនធ ចណងេជើងេសៀវេភ ករេបះពមពផ យេលើកទ





រក សទធ គ.ស. ២០០០ េបះពមពេលើកទ១ េនសហរដឋ េមរក រក សទធកនងករបកែរប នងេចញ ផ យជភ ែខមរ©គ.ស. ២០០៥ េបះពមពេនរបេទសកមពជ េ យេ ងពមព JSRC

ឆន េបះពមពេលើកទ១ ឆន េបះពមពេលើកទ២ េឈម ះទកែនលង នងេឈម ះ េ ងពមព

េដវឌ ឆណឌ លរ(David Chandler)

របវតត រសតែខមរ

បកែរបពភ អងេគលសេ យ

ជន ចនន , របក ស ណ , មម វ ណ រ, េសង េ ត

A History of Cambodia

េឈម ះអនកនពនធ ចណងេជើងេសៀវេភជ ភ ែខមរ េឈម ះអនកបកែរប

ចណងេជើងេដើមជភ អងេគលស



N: 19. David Chandler, របវតត រសតែខមរ, បកែរប ជន ចនន , របក

ស ណ , មម វ ណ រ នងេសង េ ត (ភនេពញ៖ JSRC, ២០០៥), ៩០។

T: (David Chandler ២០០៥, ៩០) ឬ (Chandler ២០០៥, ៩០) B: Chandler, David. របវតត រសតែខមរ. បកែរបេ យ ជន ចនន , របក ស ណ , មម វ ណ រ នងេសង េ ត. ភនេពញ៖ JSRC, ២០០៥។ R: Chandler, David. ២០០៥. របវតត រសតែខមរ. បកែរប ជន ចនន , របក ស ណ , មម វ ណ រ នងេសង េ ត. ភនេពញ៖ JSRC។ ចរកតសមគ លថ េនេពលសរេសរេឈម ះជភ អងេគលសេនកនង គនថនេទទស នងឯក រេយងរតវេផតើមេ យេគតតនម រចេកប ស បនទ ប មកនមផទ លខលន។ ចែណកេនកនងសមគ លេរកមទពរ រតវសរេសរនម នងេគតតនម។

ឧទហរណៃនេសៀវេភែដលមនេឈម ះអនកែរបសរមល នងអនកែក សរមលបែនថមេទេលើេឈម ះអនកនពនធ កនងករណេឈម ះអនកែរបសរមល នងអនកែកសរមលេផ ងគន ឬអនក បកែរប នងែកសរមលេផ ងពគន េនកនងសមគ ល រតវខណឌ ែចកគន េ យ សញញ េកប ស “,” បែនតេនកនងគនថនេទទស នងឯក រេយង រតវខណឌ ែចកគន េ យសញញ ចចមយ “.”។

េនកនងសមគ លអនកបកែរប ឬអនកែកសរមលេរចើន នកកេ យរតវសរេសរេឈម ះទងអស



ពកយ “ែរបសរមល” នង “ែកសរមល” រតវបន សរេសរេរៀងគន េនរកបមខៃនេសៀវេភ

សញញ ចចមយ “.” ខណឌ ែចក “ែរបសរមលេ យ” នង“ែកសរមលេ យ” ចេចញពគន េនកនងគនថនេទទស

N: 20. Claude Mouchot, េសដឋកចចនេយបយ, ែរបសរមល Im

François, ែកសរមល Plang Kimsie (គម នកលបរេចឆទ), ១៥០។ T: (Mouchot គម នកលបរេចឆទ, ១៥០) B: Mouchot, Claude. េសដឋកចចនេយបយ. ែរបសរមលេ យ Im François. ែកសរមលេ យ Plang Kimsie. គម នកលបរេចឆទ។

សញញ េកប ស “,” ខណឌ ែចក “ែរបសរមល” នង“ែកសរមល” ចេចញពគន

េសដឋកចចនេយបយ

Claude Mouchot

ែរបសរមលេ យ Im François

ែកសរមលេ យ Plang Kimsie

ចណងេជើងេសៀវេភជ េឈម ះអនកនពនធេសៀវេភេដើម េឈម ះអនកែរបសរមល េឈម ះអនកែកសរមល

(មនមនកលបរេចឆទេបះពមព ផ យ នងេ ងពមព)



កនងភ អងេគលសេគ ចសរេសរអក រកតបកែរប = trans. នងែកសរមល = ed.

R: Mouchot, Claude. គម នកលបរេចឆទ. េសដឋកចចនេយបយ. ែរប សរមល Im François. ែកសរមល Plang Kimsie។ កនងករណេឈម ះអនកបកែរប នងអនកែកសរមលែតមយ គេគរតវ សរេសរជបគន ែតមតង។

N: 21. Rigoberta Menchú, Crossing Borders [ករឆលងកតរពែដន],

trans. and ed. Ann Wright (New York: Verso, 1999), 14។

សញញ ចចមយ “.” ខណឌ ែចក “ែរបសរមល” នង “ែកសរមល” ចេចញពគន េនកនងឯក រេយង

Crossing Borders

By Rigoberta Menchú

Translated and Editted by Ann Wright

Verso

New York 1999

ចណងេជើងេសៀវេភ េឈម ះអនកនពនធ េឈម ះអនកបកែរប នងែកសរមល

េឈម ះេ ងពមព កែនលងេបះពមពផ យ ឆន េបះពមពផ យ



T: (Menchú 1999, 14) B: Menchú, Rigoberta. Crossing Borders [ករឆលងកតរពែដន]. Translated and edited by Ann Wright. New York: Verso, 1999។

R: Menchú, Rigoberta. 1999. Crossing Borders [ករឆលងកតរពែដន]. Trans. and ed. Ann Wright. New York: Verso។

1.9. េឈម ះអនកែកសរមលសខនជងេឈម ះអនកនពនធ របសនេបើេឈម ះអនកែកសរមល ឬអនកបកែរបសខនកនងករពភក ជងេឈម ះអនកនពនធេដើម េសៀវេភេនះ ចនងរតវសរេសរេឈម ះអនកែក សរមល ឬអនកបកែរបជនសឲយកែនលងេឈម ះអនកនពនធវញ។ គរកតសមគ ល ថ េឈម ះអនកនពនធរតវឋតេនេរកយេឈម ះចណងេជើងេ យេរបើពកយ “េ យ” េនបនទ បពសញញ េកប ស “,”។

N: 22. ជ េ , ែកសរមល, ដេណើ រជវតេឆព ះេទរកភពេជគជយ, េ យ ស យ (ភនេពញ៖ សខ ប, ២០០៣), ៧៦។

េនកនងឯក រេយង េគេរបើពកយដចកនងសមគ លែដរគ“Trans. and ed.”

េនកនងគនថនេទទស េគេរបើពកយេពញ គ “Translated and edited by”

អនកែកសរមល ឬអនកបកែរបែដលសខនកនងករពភក ជងអនកនពនធេដើម




T: (ជ េ ២០០៣, ៧៦) B: ជ េ , ែកសរមល. ដេណើ រជវតេឆព ះេទរកភពេជគជយ, េ យ ស យ. ភនេពញ៖ សខ ប, ២០០៣។ R: ជ េ , ែកសរមល. ២០០៣. ដេណើ រជវតេឆព ះេទរកភពេជគជយ, េ យ ស យ. ភនេពញ៖ សខ ប។ 1.10. អនកនពនធៃនបពវកថ ឬេសចកតេផតើម អនកនពនធៃនបពវកថ ឬេសចកតេផតើមចេពះេសៀវេភែដលសរេសរេ យ អនកនពនធេផ ង រតវសរេសរចលរបសនេបើបពវកថ ឬេសចកតេផតើមេនះ សខនចេពះករពភក ។

N: 23. អន ង នងេផ ងេទៀត, រគះរបសទស នវជជ , ជមយនង េសចកតេផតើមេ យ វន េវត (ភនេពញ, ២០០៦), ២។ T: (អន ង នងេផ ងេទៀត ២០០៦, ២) B: អន ង, បន វ ថ , េខម វន, ឈត បនថង នងឈន ផេវង. រគះរបសទស នវជជ , ជមយនងេសចកតេផតើមេ យ វន េវត. ភនេពញ, ២០០៦។ R: អន ង, បន វ ថ , េខម វន, ឈត បនថង នងឈន ផេវង. ២០០៦. រគះរបសទស នវជជ , ជមយនងេសចកតេផតើមេ យ វន េវត. ភនេពញ។ 1.11. អងគករ ឬ ថ បនជអនកនពនធ របសនេបើ ន ៃដែដលបេងកើតេឡើងមនែតេឈម ះអងគករ ឬ ថ បន េយើងរតវសរេសរេឈម ះអងគករ ឬ ថ បនេនះេនរតងកែនលងអនកនពនធ។ ជេរឿយៗ េគែតងសេងកតេឃើញេឈម ះអងគករ ឬ ថ បនេនះជអនកេបះ



ពមពផ យែតមតង។ កនងករណេនះ រតវសរេសរេឈម ះអងគករ ឬ ថ បនេនះ ជនសេឈម ះេ ងពមព។

វមជឈករេនកមពជ

មជឈមណឌ លអភវឌ នសងគម

២០០៥


ចណងេជើងេសៀវេភជ េឈម ះ ថ បនេបះពមពផ យ ចតទកថជេឈម ះអនកនពនធ


© 2005

េបះពមពផ យេ យ មជឈមណឌ លអភវឌ នសងគម

ភនេពញ កមពជ


ឆន េបះពមពផ យ េឈម ះ ថ បនេបះពមពផ យ ចតទកថជេឈម ះអនកនពនធ ផង នងេឈម ះេ ងពមពផង

កែនលងេបះពមពផ យ



N: 24. មជឈមណឌ លអភវឌ នសងគម, វមជឈករេនកមពជ (ភនេពញ៖ មជឈមណឌ លអភវឌ នសងគម, ២០០៥), ២៥។ T: (មជឈមណឌ លអភវឌ នសងគម ២០០៥, ២៥) B: មជឈមណឌ លអភវឌ នសងគម. វមជឈករេនកមពជ. ភនេពញ៖ មជឈមណឌ ល អភវឌ នសងគម, ២០០៥។ R: មជឈមណឌ លអភវឌ នសងគម. ២០០៥. វមជឈករេនកមពជ. ភនេពញ៖ មជឈមណឌ លអភវឌ នសងគម។

1.12. ន ៃដជភ បរេទស របសនេបើ ន ៃដជភ បរេទស រតវបនេរបើេនកនងករពភក រតវសរេសរេឈម ះអនកនពនធេដើម រចចណងេជើងេរទតជភ បរេទស េ យបែនថមករបកែរបេនកនងឃន បជអក ររតង។

Peter Dale and John Mclaughlin

LAND

ADMINISTRATION

ចណងេជើងេសៀវេភេឈម ះអនកនពនធ

Land Administration

PETER F. DALE and

JOHN D. MCLAUGHLIN

OXFORD UNIVERSITY PRESS

ទពររកបមខ ទពរទ៣បនទ បពរកបមខ




N: 25. Peter F. Dale នង John D. McLaughlin, Land Administration

[រដឋបលដធល] (New York: Oxford University Press, 1999), 34។ T: (Dale, Peter F. នង John D. McLaughlin 1999, 34) ឬ (DaleនងJohn 1999, 34)

B: Dale, Peter F. នង John D. McLaughlin. Land Administration

[រដឋបលដធល]. New York: OxfordUniversity Press, 1999។ R: Dale, Peter F. នង John D. McLaughlin. 1999. Land Administration

[រដឋបលដធល]. New York: Oxford University Press។ 1.13. ន ៃដេដើមបកនង ន ៃដបកែរបែដលបនេបះពមពផ យ ចេពះករេយងឯក របកែរបែដលបនេបះពមពផ យ េហើយេបើ ឯក រេដើមផតលច ប រមមណដលអនក នជង េយើង ចអនវតត

មចណច1.8ខងេលើ។ បែនត របសនេបើេយើងេយងទងឯក រេដើម ទងឯក របកែរប ែតឯក របកែរបផតលច ប រមមណដលអនក ន ជង េយើងរតវសរេសរដចខងេរកម។

OXFORD UNIVERSITY PRESS

Published in the United States by Oxford University Press Inc., New York ©Peter Dale and John Mclaughlin 1999

First published 1999 ISBN 0-19-823390-6

ទពរទ៤បនទ បពរកបមខេឈម ះេ ងពមព កែនលងេបះពមពផ យ

េឈម ះេ ងពមព ឆន េបះពមពផ យ



បែនថមពកយ “ជ របវតត រសតែខមរ” មននយថឯក របកែរបផតលច ប រមមណដលអនក នជង

កែនលងេបះពមព នងេ ងពមពែដលបន េបះពមពផ យឯក របកែរប

កែនលងេបះពមព នងេ ងពមពែដលបនេបះពមពផ យឯក រេដើម

N: 26. David Chandler, History of Cambodia (Boulder:

Westview Press, 1992) បកែរប ជន ចនន , របក ស ណ , មម វ ណ រ នងេសង េ ត ជ របវតត រសតែខមរ (ភនេពញ៖ JSRC, ២០០៥), ៩០។

ឬ 27. David Chandler, របវតត រសតែខមរ, បកែរប ជន ចនន , របក

ស ណ , មម វ ណ រ នងេសង េ ត (ភនេពញ៖ JSRC, ២០០៥), ៩០។ ឯក រេដើមរតវបនេបះពមពផ យជ History of Cambodia (Boulder: Westview Press, 1992)។

T: (David Chandler ២០០៥, ៩០) B: Chandler, David. History of Cambodia. Boulder: Westview Press,

1992. បកែរប ជន ចនន , របក ស ណ , មម វ ណ រ នងេសង េ ត ជ របវតត រសតែខមរ (ភនេពញ៖ JSRC, ២០០៥)។

ឬ

កែនលងេបះពមព នងេ ងពមពែដលបន េបះពមពផ យឯក រេដើម



Chandler, David. របវតត រសតែខមរ, បកែរបេ យ ជន ចនន , របក ស ណ , មម វ ណ រ នងេសង េ ត. ភនេពញ៖ JSRC, ២០០៥។ ឯក រេដើមសរេសរជ History of Cambodia

(Boulder: Westview Press, 1992)។

R: Chandler, David. 1992. History of Cambodia. Boulder: Westview

Press. បកែរប ជន ចនន , របក ស ណ , មម វ ណ រ នងេសង េ ត ជ របវតត រសតែខមរ (ភនេពញ៖ JSRC, ២០០៥)។ ឬ Chandler, David. ២០០៥. របវតត រសតែខមរ, បកែរប ជន ចនន , របក ស ណ , មម វ ណ រ នងេសង េ ត. ភនេពញ៖ JSRC។ ឯក រេដើមសរេសរជ History of Cambodia (Boulder:

Westview Press, 1992)។

1.14. ឯក របកែរបមនបនេបះពមពផ យ របសនេបើឯក របកែរបមនរតវបនេបះពមពផ យេទ េហើយេយើង េយងេទេលើឯក របកែរបេនះ រតវសរេសរេឈម ះចណងេជើងជអក រ ែខមរ េ យបញជ កភ េដើមេនកនងឃន បផងដចជ “ជភ អងេគលស” “ជភ ប ង” ជេដើម។ N: 28. សខ ស ង, រដឋបលដធល [ជភ អងេគលស] (Oxford:

Oxford University Press, 1999), 34។ T: (សខ ស ង ១៩៩៩, ៣៤) B: សខ ស ង. រដឋបលដធល [ជភ អងេគលស]. Oxford: Oxford

University Press, 1999។

R: សខ ស ង. ១៩៩៩. រដឋបលដធល [ជភ អងេគលស]. Oxford:

Oxford University Press។



1.15. ជពក ឬែផនកខលះេនកនងេសៀវេភែដលមនអនកនពនធែតមន ក របសនេបើេយើងចងេយងេទេលើជពក ឬែផនក មយជក ក េនកនងេសៀវេភែដលមនអនកនពនធែតមយ រតវសរេសរេឈម ះជពក ឬែផនក េនះជអក រឈរធមម េនកនងអពភនតរសញញ េលើកែលងែតេនកនងឯក រ េយង េយើងមនចបច កកនងអពភនតរសញញ េឡើយ។

គនលះសខនសរមប ជវតេជគជយ

សខ ប ភនេពញ ២០០៧

ជពកទ៣ ជវត នងករពត

កកកកកកកកកកកកកកកកកក





57









90

ជពកទ៣ ឋតេនទពរ57 ទពរបញច បជពកទ៣ឋតេនទពរ90



N: 29. កន សន, “ជវត នងករពត,” ជពក៣ េនកនង គនលះសខន សរមបជវតេជគជយ (ភនេពញ៖ សខ ប, ២០០៧), ៥៧-៥៨។ T: (កន សន ២០០៧, ៥៧-៥៨) B: កន សន. “ជវត នងករពត.” ជពក៣ េនកនង គនលះសខនសរមប ជវតេជគជយ, ៤៦-៩០. ភនេពញ៖ សខ ប, ២០០៧។ R: កន សន.២០០៧. ជវត នងករពត. ជពក៣ េនកនង គនលះសខន សរមបជវតេជគជយ, ៤៦-៩០. ភនេពញ៖ សខ ប។

1.16. េសៀវេភែដលចងរកងេ យអនកនពនធេរចើន េនេពលេយើងេយងេទេលើេសៀវេភ ែដលចងរកងេ យអនកនពនធ េរចើនេទ មែផនករបស េយើងរតវសរេសរេឈម ះអនកនពនធរបសែផនកេនះ រចចណងេជើងរបស េនកនងអពភនតរសញញ ែតកនងឯក រេយងមនបច

កកនងអពភនតរសញញ បនទ បមកេរបើពកយ “េនកនង” រចសរេសរចណងេជើង ជអក រេរទតរចេរបើពកយ “ែកសរមល” បែនតេនកនងគនថនេទទសេរបើពកយ “ែកសរមលេ យ” បនទ បមកេឈម ះអនកែកសរមល។

េនកនងសមគ ល នងគនថនេទទសរតវកចណងេជើងកនងអពភនតរសញញ

េនកនងគនថនេទទសរតវ កចណងេជើងកនងអពភនតរសញញ

េនកនងឯក រេយងមនចបចកចណងេជើងកនងអពភនតរសញញ េទ



N: 30. ស សន នងស សខ, “ជវត នងករតស,” េនកនង ខលម រ

ៃនជវត, ែកសរមល ផត យ (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៩), ៩៧។

ខលម រៃនជវត

ែកសរមលេ យ

ផត យ

ប ណ គរអងគរ ភនេពញ ២០០៩

ជពកទ៣ ជវត នងករតស





កកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកក


84

ទពររកបមខចណងេជើងេសៀវេភ េឈម ះអនកែកសរមល







កកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកក


105

ជពកទ៣ ឋតេនទពរ84 ទពរបញច បជពកទ៣ឋតេនទពរ105



េនកនងគនថនេទទស រតវេរបើពកយ“ែកសរមលេ យ”

េនកនងគនថនេទទស នងឯក រ េយងរតវសរបចននទពរេ យសរេសរទពរែដលជពកចបេផតើមនងបញច ប

T: (ស សន នងស សខ ២០០៩, ៩៧) B: ស សន នងស សខ. “ជវត នងករតស.” េនកនង ខលម រៃនជវត,

ែកសរមលេ យ ផត យ, ៨៤-១០៥. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៩។

R: ស សន នងស សខ. ២០០៩. ជវត នងករតស. េនកនង ខលម រៃនជវត, ែកសរមល ផត យ, ៨៤-១០៥. ភនេពញ៖

ប ណ គរអងគរ។

សមគ ល៖ ល ន ៃដែដលមនលកខណៈដចចណច1.16 ខងេលើ ឯក រ ចងរកងពសននសទែដលមនអនកនពនធេផ ងៗេទ មែផនកនមយៗ េយើង រតវអនវតត មចណចខងេលើេនះែដរ។ N: 31. Nakagawa Kasumi, “កចចសហកររ ង ថ បនរដឋ នងែផនក ឯកជនេដើមបទប ក ត Sexual harassment,” េនកនង សកខ សតពកចចសហរបតបតតកររ ង ជរ ឋ ភបល នងែផនកឯកជនេលើករ បរញជ បេយនឌរ (ភនេពញ៖ រកសងកចចករនរ, ២០០៩), ៤៤។ T: (Kasumi ២០០៩, ៤៤) B: Kasumi, Nakagawa. “កចចសហកររ ង ថ បនរដឋ នងែផនកឯកជន េដើមបទប ក ត Sexual harassment,” េនកនង សកខ សតព កចចសហរបតបតតកររ ង ជរ ឋ ភបល នងែផនកឯកជនេលើករ

ជពក ឬែផនក “ជវត នងករតស” ចបេផតើមេនទពរ៨៤ នងបញច ប េនទពរ១០៥



បរញជ បេយនឌរ, ៣៦-៤៥. ភនេពញ៖ រកសងកចចករនរ, ២០០៩។ R: Kasumi, Nakagawa. ២០០៩. កចចសហកររ ង ថ បនរដឋ នងែផនក ឯកជនេដើមបទប ក ត Sexual harassment, េនកនង សកខ សតពកចចសហរបតបតតកររ ង ជរ ឋ ភបល នងែផនកឯកជនេលើ ករបរញជ បេយនឌរ, ៣៦-៤៥. ភនេពញ៖ រកសងកចចករនរ។

2. សបរត នងឯក រទនកទនងេផ ងៗែដលបនរបមលេបះពមព 2.17. អនកសរេសរ ករេយងេទនងសបរត កណតេហត ឬឯក រទនកទនងេផ ង េទៀតែដលបនេបះពមពផ យរតវចបេផតើមេ យេឈម ះអនកេផញើ នងអនក ទទល េទ មល បរបស បនទ បមកកលបរេចឆទ នងេពលខលះកែនលង សរេសររបស ។ ចណងេជើងៃនេឈម ះករមងឯក រេបះពមពេនះរតវ សរេសរដចចណងេជើងេសៀវេភែដរ។ អនកែកសរមល កែនលងេបះពមព នងេឈម ះេ ងពមព រតវសរេសរជបនតបនទ បដចកនងករណេសៀវេភែដរ។ ចេពះសបរត េយើងមនចបចសរេសរពកយ “សបរត” េទ បែនត ល ឯក រទនកទនងេផ ងេទៀតរតវសរេសរ បនទ បពេឈម ះអនកទទលេ យ មនសញញ េកប ស “,”។

ករណសបរត N: 32. សខ ស ង សរេសរេទកន បន េហង, កពត, ១៣ មក

២០០៩, េនកនង ករមងសបរតរបសេ ក សខ ស ង ឆន ២០០៩, ចងរកងេ យ ទត េ (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០១០), ១៦០។

T: (សខ ស ង, សបរត) B: សខ ស ង. សខ ស ង សរេសរេទកន បន េហង, កពត, ១៣ មក ២០០៩. េនកនង ករមងសបរតរបសេ ក សខ ស ង ឆន ២០០៩, ចងរកងេ យ ទត េ . ភនេពញ៖



ប ណ គរអងគរ, ២០១០។ R: សខ ស ង. ២០១០. ករមងសបរតរបសេ ក សខ ស ង ឆន ២០០៩, ចងរកង ទត េ . ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ។

ករណកណតេហត

N: 33. ង ត សរេសរេទកន សខ ក នត, កណតេហត, ២៧ វចឆក ១៩៩៩, េនកនង ករមងកណតេហតនយក ឋ នែផនកររបស រកសងអបរឆន ១៩៩៩, ចងរកងេ យេ ក ចន សណប (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០១០), ១៦០។

T: ( ង ត, កណតេហត, ១៩៩៩) B: ង ត. ង ត សរេសរេទកន េកើត ក នត, កណតេហត,

២៧ វចឆក ១៩៩៩. េនកនង ករមងកណតេហតនយក ឋ ន ែផនកររបសរកសងអបរឆន ១៩៩៩, ចងរកងេ យេ ក ចន

សណប. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០១០។ R: ង ត. ២០១០. ករមងកណតេហតនយក ឋ នែផនកររបស រកសងអបរឆន ១៩៩៩, ចងរកងេ យេ ក ចន សណប. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ។

3. ករេបះពមព 3.18. ករេបះពមពបនតបនទ បេរកពករេបះពមពេលើកទ១ េនេពលករេបះពមពបនតបនទ បេផ ងពករេបះពមពេលើកទ១ រតវបន សរេសរេយង រតវសរេសរ “េបះពមពេលើកទបនតបនទ បេនះ” ឬ“េបះពមព េឡើងវញ” េនបនទ បពចណងេជើង។ ជទេទ ចននេលើកៃនករេបះពមពឋតេនខងមខៃនរកបទពរ ឬទពរ បនទ បៃនេសៀវេភ។ េបើ ឋតេនទពរបនទ ប េនះ រតវបនេគសរេសរេឡើង



វញជមយនងឆន េបះពមពេនកែនលងទពររក សទធ។ េគេរចើនេរបើពកយ “េបះពមពេលើកទ៣” ឬ“េបះពមពែកសរមលេឡើងវញ” ឬ“េបះពមពេឡើងវញ” ជេដើម។ ពកយថ “េបះពមពេលើកទ២, េបះពមពេលើកទ៣” ជេដើម មននយថ ករេបះពមពេនះ គមនករែកសរមលឲយរបេសើរជងករេបះពមពេលើក មន។ ចែណកឯពកយ “េបះពមពែកសរមលេឡើងវញ” មននយដចគន នង ករេបះពមពេលើកទ២ ឬទ៣ែដរ គមនករែកសរមលឲយរបេសើរជងករ េបះពមពេលើកមន បែនតរគនែតមនបនេរបើពកយ “េបះពមពេលើកទ...” បេ ណ ះ។ ចេពះពកយ “េបះពមពេឡើងវញ” មននយថ ករេបះពមពេនះ ដចគន េបះបទនងករេបះពមពេលើកមន េពលគមនមនករសរមលអវ េឡើយ។

ឧទហរណេសៀវេភែដលរតវបនេបះពមពេលើកទ៣

នតរដឋបលទេទ

Droit Administratif General

េបះពមពេលើកទ៣

បណឌ ត យ បរ Say Bory

នតរដឋបលទេទ Droit Administratif General

បណឌ ត យ បរ SAY BORY

េបះពមពេលើកទ៣

©2002 េបះពមពផ យេ យ បលស ឡទស

ទពររកបមខ ទពរទ៣បនទ បពរកបមខ

ករេបះពមពេលើកទ៣ េឈម ះអនកនពនធ េឈម ះេ ងពមព



N: 34. យ បរ, នតរដឋបលទេទ, េបះពមពេលើកទ៣ (ភនេពញ៖ បលស ឡទស, ២០០២), ១៩១។ T: ( យ បរ ២០០២, ១៩១) B: យ បរ.នតរដឋបលទេទ, េបះពមពេលើកទ៣. ភនេពញ៖ បលស ឡទស, ២០០២។ R: យ បរ. ២០០២. នតរដឋបលទេទ, េបះពមពេលើកទ៣. ភនេពញ៖ បលស ឡទស។ ឧទហរណេសៀវេភែដលរតវបនេបះពមពែកសរមលេឡើងវញ N: 35. ស សន, នតរដឋធមមនញញ, េបះពមពែកសរមលេឡើងវញ (ភនេពញ៖ សខ ប, ២០០៣), ១០១។ T: (ស សន ២០០៣, ១០១) B: ស សន. នតរដឋធមមនញញ, េបះពមពែកសរមលេឡើងវញ. ភនេពញ៖ សខ ប, ២០០៣។

នតរដឋធមមនញញ

ស សន

េបះពមពែកសរមលេឡើងវញ

េ យ សខ ប ភនេពញ ២០០៣






R: ស សន. ២០០៣. នតរដឋធមមនញញ, េបះពមពែកសរមលេឡើងវញ. ភនេពញ៖ សខ ប។

ឧទហរណេសៀវេភែដលរតវបនេបះពមពេឡើងវញ

េអៀវ េកើស

ភ ែខមរ ករលបងពនតយេ យរកេហតផល

ភនេពញ ករផ យរបសពទធ សនបណឌ តយ

ពទធសក ជ ២៥៤៥

ទពររកបមខេឈម ះអនកេរៀបេរៀង ចណងេជើងធ ចណងេជើងរង

កែនលងេបះពមពផ យ េឈម ះេ ងពមព ឆន េបះពមពផ យជពទធសក ជ

ភ ែខមរ ករលបងពនតយេ យរកេហតផល

េអៀវ េកើស អនកេរៀបេរៀង

េបះពមពេឡើងវញចនន៥០០ចបប

ភនេពញ ករផ យរបសវទយ ថ ន ពទធ សនបណឌ តយ

ព.ស. ២៥៤៥ គ.ស.២០០១

ទពរទ២បនទ បពរកបមខ ចណងេជើងធ នងចណងេជើងរង (ទហអក របនគន ពបកែញក) េឈម ះអនកេរៀបេរៀង

េបះពមពេឡើងវញ កែនលងេបះពមពផ យ េឈម ះេ ងពមព ឆន េបះពមពផ យជរគះសក ជ



ឆន េបះពមពភគទ១ ភគទ១ ទពរេយង

N: 36. េអៀវ េកើស, េរៀបេរៀង, ភ ែខមរ៖ ករលបងពនតយេ យរក េហតផល, េបះពមពេឡើងវញ (ភនេពញ៖ វទយ ថ នពទធ សន បណឌ តយ, ២០០១), ១៨-១៩។ T: (េអៀវ េកើស ២០០១, ១៨-១៩) B: េអៀវ េកើស, េរៀបេរៀង. ភ ែខមរ៖ ករលបងពនតយេ យរក េហតផល, េបះពមពេឡើងវញ. ភនេពញ៖ វទយ ថ នពទធ សន បណឌ តយ, ២០០១។ R: េអៀវ េកើស, េរៀបេរៀង. ២០០១. ភ ែខមរ៖ ករលបងពនតយេ យ រកេហតផល, េបះពមពេឡើងវញ. ភនេពញ៖ វទយ ថ នពទធ សន បណឌ តយ។

4. ន ៃដែដលមនេរចើនភគ 4.19. ករេយងទងមលេទេលើ ន ៃដែដលមនេរចើនភគ េនេពល ន ៃដែដលមនេរចើនភគ រតវបនសរេសរេយងទងមល ចននសរបៃនភគេនះរតវសរេសរបនទ បពចណងេជើង។ កនងករណមន អនកែកសរមល រតវសរេសរេឈម ះអនកែកសរមលចលបនទ បពពកយ “ែក សរមល” ចេពះសមគ ល ឬឯក រេយង នងពកយ “ែកសរមលេ យ” ចេពះគនថនេទទស។ របសនេបើភគទងអសេនះរតវបនេបះពមពបនត បនទ បេនឆន េផ ងគន រតវ កឆន េបះពមពភគដបង នងភគបញច បរបស ។

ចេពះសមគ ល N: 37. កង រ , ដេណើ រេជគជយៃនជវត, ែកសរមល ចន (ភនេពញ៖ សខ ប, ២០០៤), ១៖ ១៨២។



ឆន េបះពមពភគទ១

ឆន េបះពមពភគទ២

ឆន េបះពមពភគទ២

ឆន េបះពមពភគទ៣

ភគទ២

ភគទ១

ភគទ២

ភគទ៣

ទពរេយង

ទពរេយង

ទពរេយង

ទពរេយង

ទពរេយង

38. កង រ , ដេណើ រេជគជយៃនជវត, ែកសរមល ចន (ភនេពញ៖ សខ ប, ២០០៤), ២៖ ២៦។

39. េព ច ប, យទធ រសតេជគជយ, ែកសរមល រន នរ (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ១៩៩៩), ១៖ ២០៥។ 40. េព ច ប, យទធ រសតេជគជយ, ែកសរមល រន នរ (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០០), ២៖ ២០០។ 41. េព ច ប, យទធ រសតេជគជយ, ែកសរមល រន នរ (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០២), ៣៖ ២៤០។ 42. េព ច ប, យទធ រសតេជគជយ, ែកសរមល រន នរ (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៣), ៤៖ ១៦៥។ T: (កង រ ២០០៤, ១៖ ១៨២) (កង រ ២០០៤, ២៖ ១៨២) (េព ច ប ១៩៩៩, ១៖ ២០៥) (េព ច ប ២០០០, ២៖ ២០០) (េព ច ប ២០០២, ៣៖ ២៤០)

ឆន េបះពមពភគទ៤ ភគទ៤



ឆន េបះពមពភគទ១េនឆន ១៩៩៩ នងភគទ៤េនឆន ២០០៣

ចននភគសរបមន២ភគ ឆន េបះពមពភគទងពរគឆន ២០០៤

ចននភគសរបមន៤ភគ

(េព ច ប ២០០៣, ៤៖ ១៦៥) ចេពះគនថនេទទស នងឯក រេយង B: កង រ . ដេណើ រេជគជយៃនជវត, ែកសរមលេ យ ចន , ២ភគ. ភនេពញ៖ សខ ប, ២០០៤។ េព ច ប, យទធ រសតេជគជយ, ែកសរមលេ យ រន នរ, ៤ ភគ. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ១៩៩៩-២០០៣។ R: កង រ . ២០០៤. ដេណើ រេជគជយៃនជវត, ែកសរមល ចន , ២ភគ. ភនេពញ៖ សខ ប។ េព ច ប. ១៩៩៩-២០០៣. យទធ រសតេជគជយ, ែកសរមល រន នរ, ៤ភគ. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ។ 4.20. ករេយងេទេលើភគ មយជក កៃន ន ៃដែដលមនេរចើនភគ ចេពះករេយងេទេលើភគ មយចបស ស េនកនងសមគ ល េរកមទពរ ឬសមគ លចងអតថបទ រតវបញជ កែតភគេនះេ យមនបញជ ក ទពរ។ ចែណកេនកនងគនថនេទទស ឬឯក រេយង រតវបញជ កែតភគ ជក ក មយេនះជករេរសច េ យមនចបចបញជ កភគសរប ដចេនកនងចណច 4.19 ខងេលើេទ។



ចណងេជើងេសៀវេភែដលមនេរចើនភគ

េលខភគែដលេយង

ចណងេជើងភគ

ចណងេជើងេសៀវេភែដលមនេរចើនភគចណងេជើងភគ

N: 39. ន ស ង, ែកសរមល, យទធ រសតឈនះៗ (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៨), ៤៖ ១៨២។

40. រន រសម, ទពងសនងបញស , ភគ២, វយជទង (ភនេពញ៖ ប ណ គរ អងគរ, ២០០៤), ១៩០។

T: ( ន ស ង ២០០៨, ៤៖ ១៨២) (រន រសម ២០០៤, ២៖ ១៩០) B: ន ស ង, ែកសរមល. យទធ រសតឈនះៗ. ភគ៤. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៨។ រន រសម. ទពងសនងបញស . ភគ២, វយជទង (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៤។ R: ន ស ង, ែកសរមល. ២០០៨. យទធ រសតឈនះៗ. ភគ៤. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ។ រន រសម. ២០០៤. វយជទង. ភគ២ ៃនទពងសនងបញស . ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ។

ភគ៤ជភគែដលេយង

េលខភគែដលេយង



សញញ េកប សរចេឈម ះេគហទពរ មននយថឯក រ ែដលេយងេនះគដករសងយកែតពអនធណត

េនកនងគនថនេទទស នងេនកនងឯក រេយង េគេរបើសញញ ចច រច េឈម ះេគហទពរ មននយថឯក រែដលេយងេនះគដករសង យកែតពអនេធើែណត

5. េសៀវេភេអឡចរតនក 5.21. េសៀវេភែដលចះផ យែតេនកនងអនធណត េនេពលេយងេទេលើេសៀវេភែដល ចរកបន មរយៈអនធណត េទ មេគហទពរែដលេយើង ចទកចតតបន រេបៀបៃនករសរេសរេយង រតវសរេសរដចគន នងេសៀវេភែដលបនេបះពមព េ យរគនែតបញជ ក េឈម ះេគហទពររបសេសៀវេភេនះខងេរកយពតមនរបសេសៀវេភ។ជមយគន េនះែដរ េដើមបបញជ កចបសពកលបរេចឆទៃនករដកយកឯក រ ឬថតចមលងយកឯក រេនះ គបបបញជ កកលបរេចឆទៃនករដកយក ឬថត ចមលងយកឯក រកនងរងវងរកចក។

N: 41. វន វ ន, ករេរៀបចែផនទចងអលបងហ ញផលវ (បតដបង៖ សរយ, ២០១០), ១៩៧, http://www.soriya.com/book (ថតចមលងៃថងទ១៧ វចឆក ២០១០)។

T: (វន វ ន ២០១០, ១៩៧) B: វន វ ន. ករេរៀបចែផនទចងអលបងហ ញផលវ. បតដបង៖ សរយ, ២០១០. http://www.soriya.com/book (ថតចមលងៃថងទ១៧ វចឆក ២០១០)។ R: វន វ ន. ២០១០. ករេរៀបចែផនទចងអលបងហ ញផលវ. បតដបង៖ សរយ. http://www.soriya.com/book (ថតចមលងៃថងទ១៧ វចឆក ២០១០)។



េរបើពកយ “ ចរកបនេន” រចេឈម ះេគហទពរ មននយថរបភពេនះ ដករសងេចញពេសៀវេភេបះពមព ែត ចរកបនេន មអនេធើែណត

ទងគនថនេទទស នងឯក រេយងរតវេរបើសញញ ចចេនពមខពកយ “ ចរកបនេន”។

គរកតសមគ លថ ករផតលរបភពេចញពេគហទពរ ចនងទនេខ យ េ យេហតថ របភពេនះ ចនងែលងមនេនកនងេគហទពរេនេពល

មយ។ ដេចនះ ករផតលពតមនពេ ងពមព នងពតមនេផ ងៗេទៀត ពកពនធនងឯក រជករសខន។ 5.22. េសៀវេភែដលបនេបះពមព នង ចរកបនេន មអនធណត េនេពលេយងេទេលើេសៀវេភែដលបនេបះពមព េហើយេសៀវេភ េនះ ចរកបនេន មអនធណត រតវេរបើពកយ “ ចរកបនេន” ឬ “កចរកបនេន” រចេឈម ះៃនេគហទពររបស ។

N: 42. វន វ ន, ករេរៀបចែផនទចងអលបងហ ញផលវ (បតដបង៖ សរយ, ២០១០), ១៩៧, ចរកបនេន http://www.soriya.com/book (ថត ចមលងៃថងទ៣០ វចឆក ២០១០)។

T: (វន វ ន ២០១០, ១៩៧) B: វន វ ន. ករេរៀបចែផនទចងអលបងហ ញផលវ. បតដបង៖ សរយ, ២០១០.

ចរកបនេន http://www.soriya.com/book (ថតចមលងៃថងទ ៣០ វចឆក ២០១០)។

R: វន វ ន. ២០១០. ករេរៀបចែផនទចងអលបងហ ញផលវ. បតដបង៖ សរយ. ចរកបនេន http://www.soriya.com/book (ថតចមលងៃថងទ៣០

វចឆក ២០១០)។



6. េជើនណល ទស នវដត នងកែសត (Periodicals) ជទេទ មនពតមនចបចមយចននកនងករេយងេទេលើេជើនណល (Journals) ទស នវដត (Magazines) នងកែសត (Newspapers) ច រតវបនផតលឲយដចខងេរកម៖

េឈម ះអនកនពនធ ចណងេជើង នងចណងេជើងរងៃនរបធនបទ ចណងេជើងៃនេជើនណល ទស នវដត នងកែសត ពតមនទកទងនងេលខផ យ (េលខភគ េលខេរឿង កលបរេចឆទ

ជេដើម) ទពរែដលរតវេយង េឈម ះៃនេគហទពរ

6.23. េជើនណល (Journals) ករេយងេទេលើេជើនណល រតវសរេសរេឈម ះអនកនពនធ រចចណង េជើងេនកនងអពភនតរសញញ បនទ បមកេឈម ះៃនេជើនណលជអក រេរទត នង េលខភគរបសេជើនណល េ យបញជ កពកលបរេចឆទេបះពមពរបស េជើនណលេនកនងរងវងរកចក ចងេរកយេ យមនបញជ កទពរ។ ជទេទ េនរបេទសកមពជមនទនមនេជើនណលលបលបញេនេឡើយ។ ដេចនះ កនងឧទហរណខងេរកម ខញនងេលើកយកឧទហរណៃនេជើនណលបរេទស មកបងហ ញែតបេ ណ ះ េ យអនវតត មវធជកេ គ (Chicago Style) រគនែតបកែរបចណងេជើងរបធនបទេនកនងសញញ ឃន ប។ គរកតសមគ លថ ពកយ “Journals” កនងនយខងេលើេនះ ពបកនង រកពកយជភ ែខមរេរបើឲយច ស។ េនកនងឯក រ “េគលនេយបយ សតពករអភវឌ កររ វរជវកនងវសយអបរ” ែដលេចញេ យរកសងអបរ យវជន នងក េនែខកកក ឆន ២០១០ មនេរបើពកយ “ទស នវដតរ វ រជវ” ែដល ចែរបជភ អងេគលស “research journal”។ ចែណក



អនរកតយសតពករបណត ះប ត លថន កបណឌ ត េលខ១៥១អនរក/បក ែដល េចញេ យ ជរ ឋ ភបលេនៃថងទ០៦ ែខធន ឆន ២០១០ មនេរបើពកយ “ទស នវដតវទយ រសត ឬទស នវដតេបះពមពេ យសមគមវជជ ជវៈ” ែដល ែរបេទជភ អងេគលសថ “scientific journal or journal published by professional association”។ ភ ែខមរកមនពកយទស នវដត ែដល បកែរបជភ អងេគលសថ “magazine”។ ដេចនះេដើមបេជៀស ងករភន រចឡគន ខញេរបើពកយ “journal” ជសេឡងភ ែខមរ “េជើនណល” េដើមប ឲយមនភពងយរសលកនងករយល មនយេដើមរបស ែតមតង។ េន េពលមនករេរបើពកយឯកភពគន ជភ ែខមរ េយើង ចដរមកេរបើពកយ េនះវញ។

87 A.J.I.L. 1, *

Copyright (c) 1993 The American Society of International Law

American Journal of International Law

January, 1993

87 A.J.I.L. 1 LENGTH: 24409 words ARTICLE: THE CAMBODIA SETTLEMENT AGREEMENTS NAME: Steven R. Ratner * BIO: * International Affairs Fellow, Council on Foreign Relations, and Attorney-Adviser ...

SUMMARY: ... First, it explicates the agreements to convey their structure and content. ...

TEXT: [*1] On October 23, 1991, representatives of nineteen states participating in the Paris Conference on Cambodia signed a set of accords ...

េឈម ះេជើនណល

កលបរេចឆទេបះពមព េជើនណល

ចណងេជើងរបធនបទ

អនកនពនធរបធនបទ

ជវរបវតតអនកនពនធ របធនបទ

ករសេងខបរបធនបទ េ យសវយរបវតត

េលខេជើនណល

ខលម ររបធនបទ ចបេផតើមទពរទ១

ទពររបធនបទចបេផតើម



ចណងេជើងៃនេជើនណល េលខេជើនណល

ទពរេយងេនបនទ បពសញញ ចចពរ

ចណងេជើងរបធនបទេនកនងអពភនតរសញញ

N: 43. Steven R. Ratner, “The Cambodian Settlement Agreements”

[កចចរពមេរព ងដេ ះរ យកមពជ], American Journal of International Law 87 (មក 1993): 18។

T: (Ratner 1993, 18)

Building upon the United Nations efforts in Namibia and Central America, it may be the harbinger [*41] of an enhanced United Nations role in the resolution of regional conflicts, as envisioned under chapter VI of the Charter. 246 With the end of the Cold War, the United Nations has moved...

Legal Topics:

For related research and practice materials, see the following legal topics:

FOOTNOTES:

n1 For the texts, see Letter dated 30 October 1991 from the Permanent Representatives of France and Indonesia to the United Nations addressed to the Secretary-General, UN Doc. A/46/608-S/23177, Annex (1991), reprinted in 31 ILM 180 (1992). The signatory states to the Paris accords are Australia, Brunei, Cambodia, Canada, China, France, India, Indonesia, Japan, Laos, Malaysia, the Philippines, Singapore, the USSR, the United Kingdom, the United States, Vietnam and Yugoslavia.

....

ទពរចងេរកយៃន របធនបទ

េលខសមគ លេរកមទពរ

សមគ លេរកមទពរ េលខសមគ លេរកម ទពររតវបនេគ ក េនខងចងអតថបទ សរមបែតេជើនណល ែដលេគផ យេនកនង េគហទពរ Lexisnexis ែតបេ ណ ះ បែនតេនកនងេជើនណលែដលរតវបនេបះពមពផ យ សមគ លេរកមទពររតវ បន កេន មទពរនមយៗ



ទពរចបេផតើម នងទពរបញច បរបស របធនបទេនបនទ បពសញញ ចចពរ

ចណងេជើងរបធនបទេនកនងអពភនតរសញញេលើកែលងែតកនងឯក រេយង

ចណងេជើងៃន េជើនណលជ អក រេរទត

េលខេជើនណលរតវសរេសររតង

កនងឯក រេយងចណងេជើងរបធនបទ មនចបច កេនកនងអពភនតរសញញ េទ

កនងឯក រេយងេគរក ទកែខ នងៃថងេន កែនលងដែដលេពលគយកែតឆន េទ ក ចេនល ះេឈម ះអនកនពនធ នងចណងេជើង

B: Ratner, Steven R. “The Cambodian Settlement Agreements”

[កចចរពមេរព ងដេ ះរ យកមពជ]. American Journal of International Law 87 (មក 1993): 1-41។

R: Ratner, Steven R. 1993. The Cambodian Settlement Agreements [កចចរពមេរព ងដេ ះរ យកមពជ]. American Journal of International Law 87 (មក ): 1-41។



ឆន េបះពមព េជើនណល

ទពរចបេផតើមរបធនបទ

ទពរចបេផតើមរបធនបទ កនងអតថបទ

េលខសមគ លេរកមទពរ

េឈម ះអនកនពនធ ៃនរបធនបទ

េលខេជើនណល ចណងេជើងៃនេជើនណលជអក រកត

ទពរបញច បៃនរបធនបទកនងអតថបទ

េជើនណលេនកនងេគហទពររបស Lexisnexis េមរកង រតវបនេគ សេងខបកនងទរមងដចខងេរកមេនះ េដើមបងយរសលយល។

23 Brooklyn J. Int'l L. 465, *

Copyright (c) 1997 Brooklyn Law School Brooklyn Journal of International Law

1997

23 Brooklyn J. Int'l L. 465

LENGTH:20972 words ARTICLE:RATIONALES FOR RURAL LAND REDISTRIBUTION IN SOUTH AFRICA NAME: Lauren G. Robinson * .... TEXT: [*465] We, the people of South Africa, recognize the injustices of our past... of each person.1!.... [*504] not immediately address comprehensive land reform, but... .... FOOTNOTES:

n1 S. Afr. Const. preamble.

ចណងេជើងៃនេជើនណល ជអក រេពញ



ចណងេជើងៃនេជើនណលជអក រេរទត

េលខេជើនណលទពរេយង េនបនទ បព សញញ ចចពរ

ទពរចបេផតើម នងទពរបញច បរបស របធនបទេនបនទ បពសញញ ចចពរ

ចណងេជើងរបធនបទេនកនងអពភនតរសញញ េឈម ះអនកនពនធ

បកែរបចណងេជើង របធនបទេនកនង [ ]

េរបើរងវងរកចក េរពះេដើមបកឲយ រចឡនងេលខេជើនណល

ករផតលរបភពទកទងនងេជើនណលខងេលើ រតវបនអនវតតដចខង េរកម៖ N: 44. Lauren G. Robinson, “Rationales for Rural Land

Redistribution in South Africa” [សនទនភពសរមបករែបងែចក ដេនជនបទេឡើងវញេន រហវកខងតបង], Brooklyn Journal of

International Law 23 (1997): 478។

T: (Robinson 1997, 478) B: Robinson, Lauren G. “Rationales for Rural Land Redistribution in South Africa” [សនទនភពសរមបករែបងែចកដេនជនបទ េឡើងវញេន រហវកខងតបង], Brooklyn!Journal of Interna-

tional Law 23 (1997): 465-504។

កលបរេចឆទេបះពមព-ផ យេជើនណល



R: Robinson, Lauren G. 1997. Rationales for Rural Land Redistributionin South Africa [សនទនភពសរមបករែបងែចកដេនជនបទ

េឡើងវញេន រហវកខងតបង], Brooklyn Journal of Interna-

tional Law 23: 465-504។

6.24. កែនលងេបះពមពេជើនណល របសនេបើេជើនណល ែដល ចនឲយមនករភនរចឡជមយ នងេជើនណលេផ ងេទៀតែដលមនចណងេជើងដចគន ឬរបសនេបើ ច នងមនរតវបនេគ គ ល រតវបែនថមេឈម ះៃនកែនលង ឬ ថ បនែដលេជើនណល េនះរតវបនេគេបះពមពេនកនងរងវងរកចក បនទ បពចណងេជើង។ ដចគន នងចណចខងេលើេនះែដរ ខញនងផតលជនឧទហរណៃនេជើនណលបរេទស ែដលរតវករបញជ កកែនលងេបះពមពរបសេជើនណល េដើមបកឲយមនករ ភនរចឡនងេជើនណលេផ ងេទៀត។

N: 45. Marvin P. Garrett, “Language and Design in Pippa Passes” [ភ នងករគរបលងេនរកងភបែភសសស], Victorian Poetry (West Virginia University) 13, no. 1 (1975): 50។ T: (Garrett 1975, 50) B: Garrett, Marvin P. “Language and Design in Pippa Passes.”

[ភ នងករគរបលងេនរកងភបែភសសស]. Victorian Poetry (West Virginia University) 13, no. 1 (1975): 47-60។

R: Garrett, Marvin P. 1975. Language and design in Pippa Passes. [ភ នងករគរបលងេនរកងភបែភសសស] Victorian poetry (West Virginia University) 13. No. 1: 47-60។

ទពរចបេផតើម នងទពរបញច បរបសរបធនបទ ខណឌ ែចកេលខេជើនណលេ យសញញ ចចពរ



ចេពះេជើនណលែដលបនចះផ យកនងរបពនធេអឡចរតនក រតវ បញជ កេឈម ះេគហទពរ ឬេឈម ះេអឡចរតនកផង។

N: 46. Bernard Testa នង Lamont B. Kier, “Emergence and Dissolvence in the Self-Organisation of Complex Systems” [ករ េលចេឡើង នងកររ យបតេនកនងករេរៀបចខលនឯងៃនរបពនធ

ញ], Entropy 2, no.1 (មន 2000)៖ 17, http://www.mdpi.org /entropy/papers/e20100001.pdf។

T: (Testa 2000, 17)

B: Testa, Bernard នង Lamont B. Kier. “Emergence and Dissolvence in the Self-Organisation of Complex Systems” [ករេលចេឡើង នងកររ យបតេនកនងករេរៀបចខលនឯងៃន របពនធ ញ]. Entropy 2, no. 1 (មន 2000)៖ 1-25, http://www. mdpi.org/entropy/papers/e20100001.pdf។

R: Testa, Bernard នង Lamont B. Kier. 2000. Emergence and Dissolvence in the Self-Organisation of Complex Systems [ករេលចេឡើង នងកររ យបតេនកនងករេរៀបចខលនឯងៃន របពនធ ញ]. Entropy 2, no. 1 (មន)៖ 1-25, http://www. mdpi.org /entropy/papers/e20100001.pdf។

6.25. ទស នវដត (Magazines) ករេយងេទេលើទស នវដត រតវ កេឈម ះអនកនពនធ រចចណង េជើងរបសអតថបទេនកនងអពភនតរសញញ រចេឈម ះរបសទស នវដតជអក រ េរទត បនទ បមកកលបរេចឆទេបះពមពផ យ នងទពរេយង។ របសនេបើ ទស នវដតែដលេគ គ លទលទ យ ឬទស នវដតែដលមនេឈម ះ



ចណងេជើងទស នវដត ឆន េបះពមពទ១៣ េលខទស នវដត

ចបស ស មនចបចេរបើពកយទស នវដតេទ។ ផទយេទវញ របសនេបើ ទស នវដតេគមនសវ គ ល ឬេបើគម នពកយទស នវដតពមខេទ ចនងេធវើឲយមនករភនរចឡ រតវរក ទកពកយទស នវដត។ N: 47. គ េហង, “េនេពលែដលេគចតទកបងទេនល បសខន,”

របជរបយ, ឆន ទ១៣ េលខ៤០០, ២១-៣១ ត ២០០៧, ១១-១២។

T: (គ េហង ២០០៧, ១១-១២)

B: គ េហង. “េនេពលែដលេគចតទកបងទេនល បសខន.” របជរបយ, ឆន ទ១៣ េលខ៤០០, ២១-៣១ ត ២០០៧។

R: គ េហង. ២០០៧. េនេពលែដលេគចតទកបងទេនល បសខន. របជរបយ, ឆន ទ១៣ េលខ៤០០, ២១-៣១ ត ។ របសនេបើពកយ “ទស នវដត” ចបចសរមបបែនថមេទេលើេឈម ះ របស េដើមបឲយអនក នដងចបសថ ជទស នវដត េយើង ចសរេសរ ពកយ “ទស នវដត” េនពមខេឈម ះរបស បន។ ចេពះករេយងេទេលើទស នវដត មេគហទពរ រតវ កេឈម ះ

សយ ឋ នរបសេគហទពរេនះផង។ N: 48. ទស នវដតអងគរធ, “រសត២នកដរបតគន ,”http://www.angkor

thommagazine.com/index.php?page=economy_society_life) (ទស ន ចងេរកយ ១៨ វចឆក ២០១០)។

ទពរ



6.26. កែសត (Newspapers) ករេយងេទេលើកែសត រតវសរេសរេឈម ះរបសអនកនពនធ (របសនេបើ

គ ល) នងចណងេជើងអតថបទេនកនងអពភនតរសញញ បនទ បមកចណងេជើង កែសតជអក រេរទត នងបញច បេ យកលបរេចឆទៃនករេបះពមព ផ យ។ របសនេបើកែសតមនបញជ កេលខ ឆន ឬែផនក រតវ កេលខ ឆន ឬែផនករបស េនពមខកលបរេចឆទ រចបញជ កេលខទពរ។ ជទេទ ករេយងេទេលើកែសតេរចើនែតសរេសរចលេនកនងសមគ ល េរកមទពរ ឬសមគ លចងអតថបទ ឬសមគ លកនងអតថបទែតបេ ណ ះ។ N: 49. េមងៃឆ, “អនកជនញរពែដនមនអនញញ តឲយមនករចលពនតយ

កែនលងេបះបេងគ លរពែដនេទ,” រសមកមពជ, ឆន ទ១៨ េលខ៥៣៤៧, ១០ វចឆក ២០១០, ទពរក១-២។

T: (េមងៃឆ ២០១០)

េនកនងសមគ លកនងអតថបទ របសនេបើករេយងមនេរចើនចេពះអនក នពនធែតមយែដលមនកលបរេចឆទេបះពមពេផ ងពគន រតវសរេសរ ៃថង ែខ ឆន ៃនករេបះពមពផ យេនះ។

T: (េមងៃឆ ១០ វចឆក ២០១០) (េមងៃឆ ១៩ វចឆក ២០១០) របសនេបើកនងេហតផល មយ ករេយងកែសតរតវករសរេសរ ចលេនកនងគនថនេទទស នងឯក រេយង េគរតវសរេសរដចខងេរកម៖ B: េមងៃឆ. “អនកជនញរពែដនមនអនញញ តឲយមនករចលពនតយកែនលង

េបះបេងគ លរពែដនេទ.” រសមកមពជ, ឆន ទ១៨ េលខ៥៣៤៧, ១០ វចឆក ២០១០។



R: េមងៃឆ.២០១០. អនកជនញរពែដនមនអនញញ តឲយមនករចល ពនតយកែនលងេបះបេងគ លរពែដនេទ. រសមកមពជ, ឆន ទ១៨ េលខ៥៣៤៧, ១០ វចឆក។

បែនត កនងករណមនមនេឈម ះអនកនពនធ រតវសរេសរែតេឈម ះកែសត នងឆន េនកនងសមគ លកនងអតថបទ។ N: 50. រសមកមពជ, “ភនេភលើង Merapi បេងកើតបនជពភពរបេផះ,” ឆន ទ ១៨ េលខ៥៣៤៧, ១០ វចឆក ២០១០, ទពរគ១។ T: (រសមកមពជ ២០១០) B: រសមកមពជ. “ភនេភលើងMerapi បេងកើតបនជពភពរបេផះ.” ឆន ទ១៨ េលខ ៥៣៤៧, ១០ វចឆក ២០១០។ R: រសមកមពជ. ២០១០. ភនេភលើង Merapi បេងកើតបនជពភពរបេផះ. ឆន ទ ១៨ េលខ៥៣៤៧, ១០ វចឆក។ កនងករណែដលដករសងពកែសត មរយៈេគហទពរ រតវបញជ កេឈម ះ េគហទពរេនះផង។ N: 51. េកះឯក ជយ, “េ កនដកមមផទះមនេ ន កសករជះេគយនត

១៤នក ល បទងអស,” េកះសនតភព, ១៨ វចឆក ២០១០, http://koh

santepheapdaily.com.kh/article/20101117-190753.html (បន ចលេមើលចងេរកយ ១៨ វចឆក ២០១០)។

T: (េកះឯក ជយ ២០១០) B: េកះឯក ជយ. “េ កនដកមមផទះមនេ ន កសករជះេគយនត១៤នក



ល បទងអស.” េកះសនតភព, ១៨ វចឆក ២០១០, http://kohsante pheapdaily.com.kh/article/20101117-190753.html (បនចល េមើលចងេរកយ ១៨ វចឆក ២០១០)។

R: េកះឯក ជយ. ២០១០. េ កនដកមមផទះមនេ ន កសករជះេគយនត ១៤នក ល បទងអស. េកះសនតភព, ១៨ វចឆក, http://kohsante

pheapdaily.com.kh/article/20101117-190753.html (បនចល េមើលចងេរកយ ១៨ វចឆក ២០១០)។

*** រពតតបរត ចេពះករផតលរបភពទកទងនងរពតតបរតគដចគន នងេជើនណល ឬ ទស នវដតែដរ េពលគចណងេជើងអតថបទ ជអក ររតងេនកនងរងវងរកចក េឈម ះរពតតបរត ជអក រេរទត រចពតមនទកទងនងេលខរបស រពតតបរត។

ធនគរជតៃនកមពជ

រពតតបរតរបចរតមស

េលខ១២

រតមសទ២ ឆន ២០០៥

េចញផ យ មរយៈរបកសេលខ ធ១-០២-១២៦ រប.ក ចះៃថងទ០២ ែខេម ឆន ២០០២

ទពររកបមខថ បនផ យរពតតបរត

េឈម ះរពតតបរត េលខរពតតបរត

ឆន េបះពមពផ យ រពតតបរត



N: 51. ធនគរជតៃនកមពជ, រពតតបរតរបចរតមស, េលខ១២

(២០០៥), ៥០។

T: (ធនគរជតៃនកមពជ ២០០៥)

B: ធនគរជតៃនកមពជ. រពតតបរតរបចរតមស, េលខ១២ (២០០៥)។

R: ធនគរជតៃនកមពជ. ២០០៥. រពតតបរតរបចរតមស, េលខ១២។

7. បទសមភ ស នងទនកទនងផទ លខលន េនកនងទរមងែបប កេ យ ចេពះបទសមភ ស ឬទនកទនង ផទ លខលន េឈម ះរបសអនកែដលរតវេគសមភ ស ឬេគសររតវសរេសរមនេគ េហើយេឈម ះរបសអនកសមភ សេគរតវសរេសរបនទ ប។

រពតតបរតធនគរជតៃនកមពជ េលខ១២ រតមសទ២ ឆន ២០០៥

ទពរសក

ករយកអតផរ ជេគលេ ចមបង

មនយមនយ កកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកក កកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកក កកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកក កកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកក កកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកក កកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកក កកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកកក

50

ចណងេជើងរបធនបទ គម នេឈម ះអនកនពនធ ដេចនះករផតលរបភព រតវ កែតេលខទពរ ជករេរសច។

ទពរទ៥០ ជទពរេយង

ខលម រែដលេយើង េយង



7.27. បទសមភ សផលវករ បទសមភ សែដលមនបនេបះពមពផ យ ជទេទ ចេពះបទសមភ សែដលមនបនេបះពមពផ យ េគរតវ សរេសរេនកនងសមគ លេរកមទពរ សមគ លចងអតថបទ ឬសមគ លកនង អតថបទេ យករមនងេរបើ េនកនងគនថនេទទស ឬកនងឯក រេយង។ ករ ផតលរបភពឯក រគរ បបញច លេឈម ះអនកែដលេគសមភ ស េឈម ះអនក សមភ សេគ ពតមនបញជ កខលៗរបសនេបើ ច កែនលង ឬ/នងកលបរេចឆទ ៃនបទសមភ ស នងសេ ឯក រ ឬកែសតសេឡង េបើមន។ កនង ករណចបច រតវសករអនញញ តដករសងសដពអនករតវេគសមភ ស។

N: 52. កង ចន (របធននយក ឋ នែផនករៃនរកសងអបរ យវជន នងក ), បទសមភ សេ យ ែកវ ស ង, ១៨ វចឆក ២០០០។

53. ទច រចន, បទសមភ សេ យ ចក ជេនរ, េខតតៃបលន, ២៣ ធន ២០០៩។

54. កង ចន (របធននយក ឋ នែផនករៃនរកសងអបរ យវជន នងក ), បទសមភ សផទ លខលន (ែខ តថតសេឡងេនជមយអនក នពនធ)។

T: (កង ចន, បទសមភ សេ យ ែកវ ស ង) (ទច រចន, បទសមភ សេ យ ចក ជេនរ) (កង ចន, បទសមភ សផទ លខលន) បទសមភ សែដលមនបងហ ញេឈម ះអនករតវេគសមភ ស កនងបទសមភ សជមយនងអនកែដលចងមនឲយេគបេញចញេឈម ះ ឬ អនកែដលអនកនពនធមនចងបងហ ញេឈម ះ ចរតវបនសរេសរ មទរមង អវកបន។ អវតតមនៃនេឈម ះ ចរតវបញជ កដចជ “រគបបទសមភ សរតវ



បនេធវើេឡើងេ យសមង ត” ឬ “អនកនពនធសមនបេញចញេឈម ះអនករតវេគ សមភ ស” ជេដើម។

N: 55. បទសមភ សជមយនងបគគលកអងគករ ត រកមពជ, ១២ ត ២០០៩។

N: 56. បទសមភ សផទ លខលនជមយនងបគគលក កលវទយលយ ភមនទភនេពញ (បទសមភ សរតវបនេធវើេឡើងេ យសមង ត), ១២ ត ២០០៩។

បទសមភ សែដលបនេបះពមពផ យ ឬផ យ មវទយ ទរទស ន ចេពះបទសមភ សែដលរតវបនេគេបះពមពផ យ ឬផ ពវផ យ ម រយៈវទយ ទរទស ន រតវចតទកជរបធនបទេនកនងទស នវដត ឬជពក េនកនងេសៀវេភ។

N: 57. គម រតន, បទសមភ សេ យ រស វន, ទរទស នជតកមពជ, ២០ កញញ ២០០៩។

T: (គម រតន, បទសមភ ស)

B: គម រតន. បទសមភ សេ យ រស វន. ទរទស នជតកមពជ. ២០ កញញ ២០០៩។

R: គម រតន. ២០០៩. បទសមភ សេ យ រស វន. ទរទស នជតកមពជ. ២០ កញញ ។

8. ឯក រមនបនេបះពមពផ យ នងបនេបះពមពផ យមនផលវករ 8.28. ចណងេជើង



ចណងេជើងៃន ន ៃដែដលមនបនេបះពមពផ យ េទះបជេសៀវេភ នេកខបបទ សនទរកថ ឬកអវកេ យមនរតវសរេសរជអក រេរទតេទ។ េន កនងសមគ ល ឬគនថនេទទស រតវសរេសរចណងេជើងេនះេនកនងអពភនតរសញញ បែនត េនកនងឯក រេយង មនចបច កេនកនងអពភនតរសញញ េឡើយ។ ចរកតសមគ លថ ទងេនកនងសមគ ល គនថនេទទស នងឯក រេយង ចណងេជើងៃន ន ៃដមនបនេបះពមពផ យ ឬេបះពមពផ យមនផលវករ រតវសរេសរជអក ររតង។

N: 58. ជ ម , “ស បេយងដ” (ឯក រថតចមលង, ២០១០), ២៣។

59. កលវទយលយភមនទនត រសត នងវទយ រសតេសដឋកចច, “ពតមនសតពរគះ ថ នបណត ះប ត លថន កបរញញ បរតជនខពស” (េបះពមពេចញពកពយទរ, ថន កេរកយបរញញ បរត, កលវទយលយ ភមនទនត រសត នងវទយ រសតេសដឋកចច, ២០១០), ៦។

B: ជ ម . “ស បេយងដ.” ឯក រថតចមលង, ២០១០។

កលវទយលយភមនទនត រសត នងវទយ រសតេសដឋកចច.“ពត- មនសតពរគះ ថ នបណត ះប ត លថន កបរញញ បរតជនខពស.” េបះពមពេចញពកពយទរ, ថន កេរកយបរញញ បរត, កលវទយ

លយភមនទនត រសត នងវទយ រសតេសដឋកចច, ២០១០។

R: ជ ម . ២០១០. ស បេយងដ. ឯក រថតចមលង។

កលវទយលយភមនទនត រសត នងវទយ រសតេសដឋកចច. ២០១០. ពតមនសតពរគះ ថ នបណត ះប ត លថន កបរញញ បរតជនខពស.

េបះពមពេចញពកពយទរ, ថន កេរកយបរញញ បរត, កលវទយ លយភមនទនត រសត នងវទយ រសតេសដឋកចច។



8.29. នេកខបបទ ករេយងេទេលើនេកខបបទ រតវសរេសររបេភទៃននេកខបបទថេតើជ នេកខបបទថន កអនបណឌ ត ឬនេកខបបទថន កបណឌ ត ថ បនសក នងកល បរេចឆទេនពេរកយចណងេជើងៃននេកខបបទ។

N: 60. លម ហង, “ករេ ះរ យវ ទដធលេនកមពជ,” (នេកខបបទ អនបណឌ ត, កលវទយលយចេរ ើនពហវជជ , ២០០៩), ១៣៤-១៣៥។

T: (លម ហង ២០០៩, ១៣៤-១៣៥) B: លម ហង. “ករេ ះរ យវ ទដធលេនកមពជ.” នេកខបបទអនបណឌ ត, កលវទយលយចេរ ើនពហវជជ , ២០០៩។ R: លម ហង. ២០០៩. ករេ ះរ យវ ទដធលេនកមពជ. នេកខបបទ អនបណឌ ត, កលវទយលយចេរ ើនពហវជជ ។ កនងករណគម នកលបរេចឆទ រតងកែនលងឆន ផលត រតវ កថ “គម ន កលបរេចឆទ”។ N: 61. េឡង េយង, “ករចះបញជ ដធលេនកមពជ” (នេកខបបទបណឌ ត,

កលវទយលយចេរ ើនពហវជជ , គម នកលបរេចឆទ), ១៣៩។ T: (េឡង េយង គម នកលបរេចឆទ,១៣៩) B: េឡង េយង. “ករចះបញជ ដធលេនកមពជ.” នេកខបបទបណឌ ត, កល វទយលយចេរ ើនពហវជជ , គម នកលបរេចឆទ។ R: េឡង េយង. គម នកលបរេចឆទ. ករចះបញជ ដធលេនកមពជ. នេកខបបទបណឌ ត, កលវទយលយចេរ ើនពហវជជ ។ 8.30. េមេរៀន ឯក រេធវើបទបងហ ញ នងឯក រដចេផ ងេទៀត



ចេពះករេយងេទេលើេមេរៀន ឯក រេធវើបទបងហ ញ នងឯក រដច េផ ងេទៀត រតវ ករបេភទឯក រ ទកែនលង នងកលបរេចឆទៃនករបេរង ន ឬករេធវើបទបងហ ញបនទ បពចណងេជើងរបស ។ ចណងេជើងរតវ កេន កនងអពភនតរសញញ ចេពះសមគ ល នងគនថនេទទស ែតមនរតវ កអពភនតរ សញញ េទ ចេពះឯក រេយង។

េមេរៀនចងរកងសរមបបេរង ននស ត N: 62. ជន សនេឡង, “នតរដឋបបេវណ” (េមេរៀនសរមបថន កបរញញ បរត

ឆន ទ២, ម វទយលយនត រសត នងវទយ រសតេសដឋកចច, ១៩៩៩-២០០០), ៦៨។

T: (ជន សនេឡង ១៩៩៩-២០០០, ៦៨)

ម វទយលយនត រសត បរញញ បរតនត រសតឆន ទ២ នងវទយ រសតេសដឋកចច

នតរដឋបបេវណ

េរៀបេរៀងេ យ

ជន សនេឡង

ត ករកពល

ឆន សក ១៩៩៩-២០០០

©រក សទធរគបយង

ចណងេជើងមខវជជ ែដលបនចងរកងជ ឯក រេមេរៀន េឈម ះ រ ត ចរយ េមេរៀនចងរកងសរមប ឆន សក (គរ កឆន ចងរកងវញេទើបរបេសើរ)



B: ជន សនេឡង. “នតរដឋបបេវណ.” េមេរៀនសរមបថន កបរញញ បរតឆន ទ ២, ម វទយលយនត រសត នងវទយ រសតេសដឋកចច,

១៩៩៩-២០០០។ R: ជន សនេឡង. ១៩៩៩-២០០០. “នតរដឋបបេវណ.” េមេរៀនសរមបថន ក

បរញញ បរតឆន ទ២, ម វទយលយនត រសត នងវទយ រសតេសដឋកចច។

ឯក រេធវើបទបងហ ញ

N: 63. ជង ជ, “របវតត រសតែខមរសមយអងគរ” (បទបងហ ញេនកនងសននសទ

ជត, កលវទយលយភមនទភនេពញ, ១០ ឧសភ ២០១០)។

T: (ជង ជ ២០១០)

B: ជង ជ. “របវតត រសតែខមរសមយអងគរ.” បទបងហ ញេនកនងសននសទជត, កលវទយលយភមនទភនេពញ, ១០ ឧសភ ២០១០។

R: ជង ជ. ២០១០. របវតត រសតែខមរសមយអងគរ. បទបងហ ញេនកនង សននសទជត, កលវទយលយភមនទភនេពញ, ១០ ឧសភ។ កចចរបជ

N: 64. ជ មនរតន, “េសដឋកចចជតែខមរឆន ២០១០” (ឯក របងហ ញេន កនងកចចរបជរបចឆន , ស ឋ គរភនេពញ, ១៤ ឧសភ ២០០៩)។

T: (ជ មនរតន ២០០៩)

B: ជ មនរតន. “េសដឋកចចជតែខមរឆន ២០១០.” ឯក របងហ ញេន កនងកចច របជរបចឆន , ស ឋ គរភនេពញ, ១៤ ឧសភ ២០០៩។



R: ជ មនរតន. ២០០៩. េសដឋកចចជតែខមរឆន ២០១០. ឯក របងហ ញេន កនងកចចរបជរបចឆន , ស ឋ គរភនេពញ, ១៤ ឧសភ។ ឯក រពភក (Working Papers) នងឯក រមនបនេបះពមពផ យ េផ ងេទៀត

ឯក រពភក េនកមពជ ឯក រពភក រតវបនេបះពមពេ យវទយ ថ នបណត ះ ប ត ល នងរ វរជវេដើមបអភវឌ នកមពជែដលមន សយ ឋ ន #៥៦ ផលវេលខ៣១៥ ខណឌ ទលេគក ជធនភនេពញ។ ចណងេជើងរបសឯក រពភក រតវសរេសរជអក ររតង។ េនកនង សមគ ល នងគនថនេទទស រតវ កចណងេជើងឯក រពភក កនងអពភនតរ សញញ បែនតកនងឯក រេយង មនចបច កកនងអពភនតរសញញ េទ។

ពណជជកមមផលតកមមៃរពេឈើេនកមពជ កររបឈម ករគ មកែហង នងឱកសលអស បជរទក

ឯក រពភក េលខ២៨

រព ត នង Bruce McKenney

វទយ ថ នបណត ះប ត ល នងរ វរជវេដើមបអភវឌ នកមពជ

ទពររកបមខ ចណងេជើងធ ចណងេជើងរង េលខឯក រពភក េឈម ះអនកនពនធ រគះ ថ នេបះពមពផ យ



ថ បនេបះពមពផ យ កែនលងេបះពមពផ យ

កលបរេចឆទ េបះពមពផ យ

N: 65. រព ត នង Bruce McKenney, “ពណជជកមមផលតផលៃរពេឈើ េនកមពជ៖ កររបឈម ករគ មកែហង នងឱកសលអស បជរទកេន កមពជ,” (ឯក រពភក េលខ២៨, វទយ ថ នបណត ះប ត ល នងរ វ រជវេដើមបអភវឌ នកមពជ, ភនេពញ, ែខធន ២០០៣), ១៥។

ពណជជកមមផលតកមមៃរពេឈើេនកមពជ កររបឈម ករគ មកែហង នងឱកសលអស បជរទក

ឯក រពភក េលខ២៨

រព ត នង Bruce McKenney

វទយ ថ នបណត ះប ត ល នងរ វរជវេដើមបអភវឌ នកមពជ

ែខធន ឆន ២០០៣

ទពររកបមខ ចណងេជើងធ ចណងេជើងរង េលខឯក រពភក េឈម ះអនកនពនធ

រគះ ថ នេបះពមពផ យ

កលបរេចឆទ េបះពមពផ យ



T: (រព ត នងBruce McKenney ២០០៣, ១៥) B: រព ត នងBruce McKenney. “ពណជជកមមផលតផលៃរពេឈើេន កមពជ៖ កររបឈម ករគ មកែហង នងឱកសលអស បជរទកេន កមពជ.” ឯក រពភក េលខ២៨, វទយ ថ នបណត ះប ត ល នង រ វរជវេដើមបអភវឌ នកមពជ, ភនេពញ, ែខធន ២០០៣។

R: រព ត នងBruce McKenney. ២០០៣. ពណជជកមមផលតផលៃរពេឈើ េនកមពជ៖ កររបឈម ករគ មកែហង នងឱកសលអស បជរទក េនកមពជ. ឯក រពភក េលខ២៨, វទយ ថ នបណត ះប ត ល នងរ វរជវេដើមបអភវឌ នកមពជ, ភនេពញ, ែខធន។ ឯក រមនបនេបះពមពផ យ ចណងេជើងឯក រមនបនេបះពមពផ យ រតវសរេសរដចគន នងចណងេជើងរបសឯក រពភក ែដរ។ របសនេបើឯក រេនះជឯក រ ថតចមលង ឬេបះពមពេចញពកពយទរ រតវបញជ កេនកនងសញញ រងវងរកចក ផង។ (សមេមើល8.28 សរមបពតមនបែនថម)។ N: 66. ណ វ ណ , “អភបលកចចេនថន កេរកមជត” (ឯក រថត

ចមលង, ២០១១), ១៣៩។

T: (ណ វ ណ ២០១១, ១៣៩)

B: ណ វ ណ . “អភបលកចចេនថន កេរកមជត.” ឯក រថតចមលង, ២០១១។

R: ណ វ ណ . ២០១១. អភបលកចចេនថន កេរកមជត. ឯក រថត ចមលង។



េបើដងកែនលងេបះពមពេចញពកពយទរេយើង ចបញជ ក បន

N: 67. ជ ពេសដឋ, “អ ចរបជជន នងអ ចរដឋ” (េបះពមព េចញពកពយទរ, កលវទយលយភមនទនត រសត នងវទយ រសត េសដឋកចច, ២០០១), ២៩៣។

T: (ជ ពេសដឋ ២០០១, ២៩៣) B: ជ ពេសដឋ. “អ ចរបជជន នងអ ចរដឋ.” េបះពមពេចញព

កពយទរ, កលវទយលយភមនទនត រសត នងវទយ រសត េសដឋកចច, ២០០១។ R: ជ ពេសដឋ. ២០០១. អ ចរបជជន នងអ ចរដឋ. េបះពមព េចញពកពយទរ, កលវទយលយភមនទនត រសត នង វទយ រសតេសដឋកចច។

9. របយករណ នងលខតេបះពមពផ យេផ ងៗ របយករណ នងលខតេបះពមពផ យេផ ងៗ រតវបនចតទក សខនដចជេសៀវេភែដរ។ ទនននយចេពះអនកនពនធ នងេ ងពមព ច នងមនដចកនងករណេសៀវេភេទ បែនតពតមនរគបរគនេផ ងេទៀត ច នងរតវផតលេដើមបបញជ ករបេភទឯក រ។ N: 68. ែកប ជតម, របយករណសតពករងរេរៀបច នងអភវឌ ន

សហគមន, េលខ៦០៩របក/រក (ភនេពញ៖ រកងភនេពញ, ០៨ ស ២០០៦), ៦។

T: (ែកប ជតម ២០០៦, ៦)



B: ែកប ជតម. របយករណសតពករងរេរៀបច នងអភវឌ នសហគមន. េលខ៦០៩របក/រក. ភនេពញ៖ រកងភនេពញ, ០៨ ស ២០០៦។

R: ែកប ជតម. ២០០៦. របយករណសតពករងរេរៀបច នងអភវឌ ន សហគមន. េលខ៦០៩របក/រក. ភនេពញ៖ រកងភនេពញ, ០៨ ស ។

N: 69. វ យ សថ, របយករណឆមសទ១ឆន ២០០៧សតពសកមម- ភព នងលទធផលករងររបស ជញ ធរជតេ ះរ យទនសដធល, េលខ១៩៨/០៧/រប/អជដ (ភនេពញ៖ ជញ ធរជតេ ះរ យទនស ដធល, ២៤ ស ២០០៧), ២។

T: ( វ យ សថ ២០០៧, ២) B: វ យ សថ. របយករណឆមសទ១ឆន ២០០៧សតពសកមមភព នង លទធផលករងររបស ជញ ធរជតេ ះរ យទនសដធល. េលខ១៩៨/០៧/រប/អជដ. ភនេពញ៖ ជញ ធរជតេ ះរ យ ទនសដធល, ២៤ ស ២០០៧។ R: វ យ សថ. ២០០៧. របយករណឆមសទ១ឆន ២០០៧សតព សកមមភព នងលទធផលករងររបស ជញ ធរជតេ ះរ យ ទនសដធល, េលខ១៩៨/០៧/រប/អជដ. ភនេពញ៖ ជញ ធរជត េ ះរ យទនសដធល, ២៤ ស ។

N: 70. ធនគរពភពេ ក, Making Services Work for Poor People: Overview [បេងកើតេស ឲយដេណើ រករសរមបអនករក៖ ទដឋភពទេទ], World Develpment Report 2004 (Washington D.C.: World Bank, 2003), 9។ T: (ធនគរពភពេ ក ២០០៣, ៩) B: ធនគរពភពេ ក. Making Services Work for Poor People:



េលខចបបភមបលមរ េយង

Overview [បេងកើតេស ឲយដេណើ រករសរមបអនករក៖ ទដឋភព ទេទ]. World Develpment Report 2004. Washington D.C.: World Bank, 2003។ R: ធនគរពភពេ ក. 2003. Making Services Work for Poor People: Overview [បេងកើតេស ឲយដេណើ រករសរមបអនករក៖ ទដឋភព ទេទ]. World Develpment Report 2004. Washington D.C.: World Bank។

10. ចបប នងលខតបទ ឋ នគតយតត 10.31. ចបប/រពះ ជរកម ករេយងចេពះចបបែខមរ រតវសរេសរេឈម ះចបប រចេលខរបស នងកលបរេចឆទរបកសឲយេរបើ។ របសនេបើេឈម ះចបបែវងេពក េគ ច កេឈម ះ កតខល ( មករយលេឃើញរបសអនកនពនធ) រចេហើយ ចេរបើ

េឈម ះែដលសរេសរកតេនះេនសមគ លេរកយៗេទៀត (សមេមើលចណច 11.1 ខងេរកមបែនថម)។ គរកតសមគ លថ េនកនងគនថនេទទស នងឯក រេយងមនមនអវខស ែបលកគន េទ ចេពះករេយងេទេលើចបប នងលខតបទ ឋ នគតយតត។ N: 71. ចបបភមបល, េលខ នស/រកម/០៨០១/១៤, ៣០ ស ២០០១,

មរ ៥។

T: (ចបបភមបលឆន ២០០១, មរ ៥)

B,R: ចបបភមបល, េលខ នស/រកម/០៨០១/១៤, ៣០ ស ២០០១។

កលបរេចឆទរបកសឲយេរបើចបបភមបល



េលខរកម កលបរេចឆទរបកសឲយេរបើរកមនតវធរដឋបបេវណ

មរ េយងពមរ៤៤៧ដល៤៥៣

កលបរេចឆទរពះម ក រត យរពះហសតេលខ

N: 72. រកមនតវធរដឋបបេវណ, េលខ នស/រកម/០៧០៦/០២១, ០៦ កកក ២០០៦, មរ ៤៤៧-៤៥៣។

T: (រកមនតវធរដឋបបេវណ, មរ ៤៤៧-៤៥៣)

B,R: រកមនតវធរដឋបបេវណ, េលខ នស/រកម/០៧០៦/០២១, ០៦ កកក ២០០៦។

10.32. រពះ ជរកតយ ដចគន នងចបបែដរ រតវសរេសរេឈម ះរពះ ជរកតយ (េបើមន) រចេលខ របស នងកលបរេចឆទរបកសឲយេរបើ។ ឧទហរណៃនរពះ ជរកតយមនេលខ N: 73. រពះ ជរកតយេលខ នស/រតត/០២០៦/០៩៧, ២៦ កមភៈ ២០០៦,

មរ ៣។

T: (រពះ ជរកតយេលខ នស/រតត/០២០៦/០៩៧, មរ ៣)

B,R: រពះ ជរកតយេលខ នស/រតត/០២០៦/០៩៧, ២៦ កមភៈ ២០០៦។



កលបរេចឆទរពះម ក រត យរពះហសតេលខ

េលខរពះ ជរកតយ េឈម ះរពះ ជរកតយ

ឧទហរណៃនរពះ ជរកតយគម នេលខ របសនេបើរពះ ជរកតយគម នេលខរតវសរេសរពកយ “គម នេលខ” េន ពេរកយរពះ ជរកតយ។ N: 74. រពះ ជរកតយគម នេលខ, ០១ វចឆក ១៩៩៣, មរ ២។ រពះ ជរកតយេនះមនេគលបណងបេងកើតតបនករពរធមមជត ដេចនះ េនកនងសមគ លកនងអតថបទេគ ចេរបើពកយ “រពះ ជរកតយសតពករបេងកើត តបនករពរធមមជតឆន ១៩៩៣” កបន។ T: (រពះ ជរកតយសតពករបេងកើតតបនករពរធមមជតឆន ១៩៩៣, មរ ២) ឬ (រពះ ជរកតយគម នេលខ, មរ ២)

B,R: រពះ ជរកតយគម នេលខ, ០១ វចឆក ១៩៩៣។ ឧទហរណៃនរពះ ជរកតយមនេឈម ះ ឬចណងេជើង N: 75. រពះ ជរកតយសតពករទទល គ លគណភពអបរឧតតមសក ,

េលខ នស/រកត/០៣០៣/១២៩, ៣១ មន ២០០៣, មរ ៩។



េឈម ះអនរកតយ

េលខអនរកតយកលបរេចឆទែដល នយករដឋមរនតបនចះ ហតថេលខេលើអនរកតយ មរ េយង

T: (រពះ ជរកតយេលខ នស/រកត/០៣០៣/១២៩, មរ ៩) ឬ (រពះ ជរកតយេលខ១២៩ ឆន ២០០៣, មរ ៩)

B,R: ជរកតយសតពករទទល គ លគណភពអបរឧតតមសក , េលខ នស/ រកត/០៣០៣/១២៩, ៣១ មន ២០០៣។ 10.33. អនរកតយ ដចគន នងករេយងចេពះចបបែដរ រតវសរេសរចណងេជើងអនរកតយ រចេលខរបស នងកលបរេចឆទរបកសឲយេរបើអនរកតយេនះ។ េដើមបងយ រសលកនងករផត ចេចញពគន រ ងអក រកត “អនរក” នង “បក” ែដល ជទេទេគេរបើសញញ ចចមយដចជ “អនរក.បក” េ យែឡក ឯក រេនះ េរបើសញញ “/” ជនសវញ ដចជ “អនរក/បក”។ ដចគន េនះែដរចេពះលខត បទ ឋ នគតយតតេផ ងៗេទៀតកេរបើសញញ “/” ែដរ។ N: 76. អនរកតយសតពករ កបញច ករេផទរនវសទធេលើករជលរយៈ

េពលែវង ឬសទធេលើសមបទនដេសដឋកចច, េលខ១១៤អនរក/បក, ២៩ ស ២០០៧, មរ ១០។

T: (អនរកតយេលខ១១៤អនរក/បក, មរ ១០)



B,R: អនរកតយសតពករ កបញច ករេផទរនវសទធេលើករជលរយៈេពលែវង ឬសទធេលើសមបទនដេសដឋកចច, េលខ១១៤អនរក/បក, ២៩ ស ២០០៧។

N: 77. អនរកតយសតពករែតង ងសមសភពគណៈកមមករសមប-

ទនដសងគមកចចថន កជត, េលខ៣៤អនរក/បក, ១២ ឧសភ ២០០៣។

T: (អនរកតយេលខ៣៤អនរក/បក ឆន ២០០៣)

B,R: អនរកតយសតពករែតង ងសមសភពគណៈកមមករសមបទនដ សងគមកចចថន កជត, េលខ៣៤អនរក/បក, ១២ ឧសភ ២០០៣។ N: 78. អនរកតយសតពករែតង ងសមសភពរបស ជញ ធរជត

េ ះរ យទនសដធល, េលខ១៦៨អនរក/តត, ១៤ មន ២០០៦។

T: (អនរកតយេលខ១៦៨អនរក/តត)

េបើមនអនរកតយដចគន ែតឆន ខសគន រតវបញជ កឆន ផង ដចជ (អនរកតយេលខ១៦៨អនរក/តត ឆន ២០០៦) B,R: អនរកតយសតពករែតង ងសមសភពរបស ជញ ធរជតេ ះ-

រ យទនសដធល, េលខ១៦៨អនរក/តត, ១៤ មន ២០០៦។ 10.33. របកស ចរ េសចកតែណន េសចកតសេរមច នងបទបញជ ចេពះករេយងេទេលើរបកស ចរ េសចកតែណន េសចកត សេរមច បទបញជ នងលខតបទ ឋ នគតយតតេផ ង េៗទៀត រតវសរេសរ េឈម ះរបស បនទ បមកេលខ រចបញច បេ យកលបរេចឆទចះហតថេលខ របកសឲយេរបើ។



របកស N: 79. របកសសតពេគលករណែណនអនវតតអនរកតយសតពសមប-

ទនដសងគមកចច, េលខ២០០ដនស/របក, ១៩ វចឆក ២០០៣, របករ៣។

T: (របកសេលខ២០០ដនស/របក, របករ៣) ឬ

(របកសេលខ២០០ដនស/របក ឆន ២០០៣, របករ៣)

B,R: របកសសតពេគលករណែណនអនវតតអនរកតយសតពសមបទនដ សងគមកចច, េលខ២០០ដនស/របក, ១៩ វចឆក ២០០៣។

N: 80. របកសអនតររកសងសតពេ ហយេស សណង, េលខ០៣៣ សហវ/របក, ១២ មក ២០០៦, របករ២។

T: (របកសអនតររកសងេលខ០៣៣សហវ/របក, របករ២) ឬ

(របកសអនតររកសងេលខ០៣៣សហវ/របកឆន ២០០៦, របករ២)

B,R:របកសអនតររកសងសតពេ ហយេស សណង, េលខ០៣៣ សហវ/របក, ១២ មក ២០០៦។

ចរ N: 81. ចរែណនសតពករចះបញជ អគរ នងកបលដសហកមមសទធ,

េលខ០១ដនស/អកគដ/សរណន, ២១ កញញ ២០០៥។

T: ( ចរែណនេលខ០១ដនស/អកគដ/សរណន)

B,R: ចរែណនសតពករចះបញជ អគរ នងកបលដសហកមមសទធ, េលខ០១ដនស/អកគដ/សរណន, ២១ កញញ ២០០៥។



េសចកតែណន

N: 82. េសចកតែណនសតពវធនករទប ក តករកប នដៃរព នងករ េចញលខតបញជ កករទញលកដកនងតបនករពរធមមជត, េលខ០០១ សណន, ០៩ មក ២០០៧។

T: (េសចកតែណនេលខ០០១សណន)

B,R: េសចកតែណនសតពវធនករទប ក តករកប នដៃរព នងករេចញ លខតបញជ កករទញលកដកនងតបនករពរធមមជត, េលខ០០១ សណន, ០៩ មក ២០០៧។

េសចកតសេរមច N: 83. េសចកតសេរមចសតពករបេងកើតរបពនធទទលពកយបណត ង

សរមបគេរមងេរៀបចែដនដ នងរដឋបលដធល, េលខ៤២សសរ, ២៣ ត ២០០៦។

T: (េសចកតសេរមចេលខ៤២សសរ)

B,R: េសចកតសេរមចសតពករបេងកើតរបពនធទទលពកយបណត ងសរមប គេរមងេរៀបចែដនដ នងរដឋបលដធល, េលខ៤២សសរ, ២៣ ត ២០០៦។ បទបញជ N: 84. បទបញជ សតពករពរងងកររគបរគងរទពយសមបតតរដឋ, េលខ

០២បប, ១៣ មថន ២០០៥។

T: (បទបញជ េលខ០២បប)



B,R: បទបញជ សតពករពរងងកររគបរគងរទពយសមបតតរដឋ, េលខ០២បប, ១៣ មថន ២០០៥។

10.34. លខតគតយតត ចេពះករេយងេទេលើលខតគតយតតរតវសរេសរពកយ “លខតរបស” រចេឈម ះមច សរបសលខត ( ចជេឈម ះ ថ បន ឬរបវនតបគគល) បនទ ប មកេរបើពកយ “សតព” រចកមមវតថរបសលខតេនះ។ េបើលខតមនេលខរតវ កេលខលខតេនះ នងកលបរេចឆទរបស ។

N: 85. លខតរបសរកសងយតតធមសតពករអនវតត លរកម ឬ ល

ដក ថ ពរពកពនធនងករេផទរអចលនវតថ, េលខ៣៣០កយ/រប, ០៣ មន ២០០៦។

T: (លខតេលខ៣៣០កយ/រប)

B,R: លខតរបសរកសងយតតធមសតពករអនវតត លរកម ឬ លដក ថ ពរពកពនធនងករេផទរអចលនវតថ, េលខ៣៣០កយ/រប, ០៣ មន ២០០៦។ ករណអនកទទលលខតសខនកនងករពភក រតវសរេសរ “លខត របស...េផញើជន...” េបើមនកមមវតថចបស សរតវបញជ កផងកបន។ N: 86. លខតរបសសេមតចនយករដឋមរនតទ១េផញើជនសេមតចនយក

រដឋមរនតទ២, េលខ៩១៨ខទទ/៩៥, ១៦ មថន ១៩៩៥។

T: (លខតេលខ៩១៨ខទទ/៩៤)

B,R: លខតរបសសេមតចនយករដឋមរនតទ១េផញើជនសេមតចនយករដឋមរនត ទ២, េលខ៩១៨ខទទ/៩៥, ១៦ មថន ១៩៩៥។



11. ករេយងដចគន នងករេយងមនៗ 11.1. របភពទ១ របភពទ១ដចជចបប នងលខតបទ ឋ នគតយតតននរតវសរេសរ េឡើងវញទងអស របសនេបើេយងេនសមគ លេរកយៗេទៀត េទះបជ េយងជបៗគន កេ យ។ របសនេបើលខតបទ ឋ នគតយតតែដលរតវបនេយងេនះ ែវងេពក េគ ច កេឈម ះ សរមបងយេ កនងករេយងកនងទរមងជសមគ ល េរកមទពរ ឬសមគ លចងអតថបទជបនតបនទ បេទៀតេ យេរបើពកយថ “ចបពេពលេនះតេទេ ថ...” ឬ“ចបពេពលេនះតេទ...” “ពេពលេនះ តេទេ ថ...” ឬ“ពេពលេនះតេទ...”។ ឧទហរណៃនករេយងរបភពទ១ ែដលមនេលខសមគ លជបគន បនតបនទ ប េហើយេយងេទនងរបភពដចគន ។ N: 19. ចបបសតពហរញញវតថសរមបកររគបរគងឆន ២០០៦, េលខនស/ រកម/១២០៥/០៤០, ៣០ ធន ២០០៥, មរ ៦ (ពេពលេនះតេទេ ថចបបរគបរគងហរញញវតថ)។

20. ចបបរគបរគងហរញញវតថ, មរ ៣។

21. ចបបរគបរគងហរញញវតថ, មរ ៤។

22. ចបបរគបរគងហរញញវតថ, មរ ១០។

N: 3. អនរកតយសតពករ កបញច ករេផទរនវសទធេលើករជលរយៈ េពលែវង ឬសទធេលើសមបទនដេសដឋកចច, េលខ១១៤អនរក/បក, ២៩

ស ២០០៧, មរ ១០ (ពេពលេនះតេទអនរកតយេលខ១១៤អនរក /បក)។



4. អនរកតយេលខ១១៤អនរក /បក, មរ ៨។

5. អនរកតយេលខ១១៤អនរក /បក, មរ ១០។

ឧទហរណៃនករេយងរបភពទ១ ែដលមនេលខសមគ លេន ច ពគន េហើយេយងេទនងរបភពដចគន ។

N: 59. ចបបសតពកចចករពរបរ ថ ន នងកររគបរគងធនធនធមមជត, េលខនស/រកម/១២៩៦/៣៦, ២៤ ធន ១៩៩៦, មរ ៩ (ពេពលេនះ តេទេ ថចបបបរ ថ នឆន ១៩៩៦)។

76. ចបបបរ ថ នឆន ១៩៩៦, មរ ៥។

82. ចបបបរ ថ នឆន ១៩៩៦, មរ ៨។

N: 60. អនរកតយសតពករ កបញច ករេផទរនវសទធេលើករជលរយៈ េពលែវង ឬសទធេលើសមបទនដេសដឋកចច, េលខ១១៤អនរក/បក, ២៩

ស ២០០៧, មរ ១០ (ពេពលេនះតេទអនរកតយេលខ១១៤អនរក /បក)។

64. អនរកតយេលខ១១៤អនរក/បក, មរ ៨។

78. អនរកតយេលខ១១៤អនរក/បក, មរ ១០។

N: 13. េសចកតែណនសតពវធនករទប ក តករកប នដៃរព នងករ េចញលខតបញជ កករទញលកដកនងតបនករពរធមមជត, េលខ០០១ សណន, ០៩ មក ២០០៧ (ពេពលេនះតេទេ ថេសចកតែណន េលខ០០១សណន២០០៧)។

69. េសចកតែណនេលខ០០១សណន២០០៧។

98. េសចកតែណនេលខ០០១សណន២០០៧។



11.2. របភពទ២ ករេយងេទនងរបភពទ២ដចជេសៀវេភ ឬឯក ររ វរជវដចគន ជបនតបនទ បេនកនងអតថបទែតមយ េគមនចបចសរេសររបភពេនះ េពញេទៀតេទ េនេពលផតលរបភពេរកយៗេទៀត។ េគ ចសរេសរខលជង មនេ យរគនែត កេឈម ះអនកនពនធ នងែផនកខលះៃនចណងេជើងេសៀវ េភកបន។ េគ ចេរបើពកយ “ដច” រច កសមគ លេលខសមគ លែដល ដចេនះ។ ឧទហរណ “ដច១២”។ កនងករណែដលសមគ លេនខងេលើ ជបគន ែតមតង រតវេរបើពកយ “ដែដល”។ របសនេបើទពរកដចគន េទៀតមន ចបចបញជ កទពរេឡើយ បែនតេបើទពរខសរតវបញជ កេលខទពរេនះ។ បែនត ចេពះករេយងេទនងលខតបទ ឋ នគតយតតែដលជរបភព ទ១ េគមនរតវេរបើពកយ “ដច” ឬ“ដែដល” េនះេទ គយងេ ច ស រតវសរេសរេឈម ះលខតបទ ឋ នគតយតត ែដលរតវបនេ េ យសេងខប េនះែតបេ ណ ះ។ ករអនវតតទងេនះគេធវើែតេទេលើសមគ លេរកមទពរ ឬសមគ លចងអតថបទែតបេ ណ ះ ចែណកឯគនថនេទទស នងឯក រេយង មនរតវបនអនវតតេឡើយ។

N: 62. អន ង នងេផ ងេទៀត, រគះរបសទស នវជជ , ជមយនង េសចកតេផតើមេ យ វន េវត (ភនេពញ, ២០០៦), ២។

75. ដច៦២, ទពរ៨៩។ 89. ដច៦២, ទពរ៦៥។ N: 63. អន ង នងេផ ងេទៀត, រគះរបសទស នវជជ , ជមយនង

េលខៃនសមគ លទ៧៥ នង៨៩រតវបនេយងដចគន នងេលខសមគ លទ៦២ មនចបចសរេសរេឡើងវញ េទ គេរបើែតពកយ “ដច + េលខែដលដច” ជករ េរសច។



េលខៃនសមគ លទ៦៤ នង៦៥រតវបនេយងេរៀងគន ដចនងេលខសមគ លទ៦៣។ កនងករណេនះ រតវេរបើ ពកយ “ដែដល, ទពរែដលេយង (របសនេបើចបច)” ជករេរសច។

េសចកតេផតើមេ យ វន េវត (ភនេពញ,២០០៦), ២។ 64. ដែដល, ទពរ៨។ 65. ដែដល, ទពរ១៥។

66. យ បរ, វទយ រសតរដឋបល (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៧), ១៥៣។

67. ជ េ , ែកសរមល, ដេណើ រជវតេឆព ះេទរកភពេជគជយ, េ យ ស យ (ភនេពញ៖ សខ ប, ២០០៣), ៧៦។ 68. ដច៦៦។

69. ដច៦៣, ទពរ១។

12. អនវតតនករផតលរបភពឯក រ 12.1. អនវតតនករផតលរបភពជសមគ លេរកមទពរ

េលខៃនសមគ លទ៦៨ ដចនងេលខសមគ លទ៦៦ េយើងរតវេរបើ ពកយ “ដច + េលខៃនសមគ លែដលដច, ទពរែដលេយង (របសន េបើចបច)” ជករេរសច។ សមគ លេនះ េយងទពរដចគន នង សមគ លទ៦៦ែដរ។

េលខៃនសមគ លទ៦៩ ដចនងេលខសមគ លទ៦៥ ែតេលខសមគ ល ៦៥ ដចេលខសមគ ល៦៤ នង៦៣តគន ។ េ យេលខសមគ លទ ៦៣មនរបភពពតមនលអត េយើងរតវេរបើពកយ “ដច + េលខៃនសមគ លទ៦៣, ទពរែដលេយង (របសនេបើចបច)”។



ខងេរកមេនះ ជឧទហរណៃនករផតលរបភព មទរមងជសមគ ល េរកមទពរេនកនងអតថបទដករសងមយ។

ងពឆន ១៩៩២មក អនកកនកបដមនជេរមើសកនងករចះបញជ ដ របសពកេគ មរយៈនតវធចះបញជ ដេ យសមរគចតត (ករចះបញជ ដធលមនលកខណៈ ចេ យដ) េដើមបទទលបននវករករពរបណណេភគៈ េលើអចលនវតថ។ របែហល៦០០.០០០បណណេភគៈរតវបនចះបញជ រច គតរហតដលែខេម ឆន ២០១០។1 ចបបភមបលឆន ២០០១ ផតលជបែនថមនវនតវធេ យែឡកមយ គករចះបញជ ដមនលកខណៈជរបពនធ ែដល មរយៈេនះ ជញ ធរមនសមតថកចចចះបញជ ដទងអសេនកនងតបនែដលបនកណត េហើយជលទធផលផតលនវបណណកមមសទធេពញេលញសរមបមច សដនមយៗ។2 មរយៈករអនវតតជកែសតងករចះបញជ ដមនលកខណៈជរបពនធគសមគ ម ញ នងមនដេណើ រករយត។ រហតមកដលែខេម ឆន ២០១០ មនតេលខរបែហលែត១,៣ នបណណគត រតវបនចះបញជ មរយៈករចះបញជ ដមនលកខណៈជរបពនធ េហើយជសរប គតមកដលែខេម ឆន ២០១០ របែហល១,៩ នបណណ (គតទងបណណេភគៈ)3 រតវបនចះបញជ កនងចេ មកបលដែដលបនបនរបមណចនន១០ កបលដ។4

1. លខតរបសរកសងេរៀបចែដនដ នគរបនយកមម នងសណង េផញើជន កល វទយលយភមនទនត រសត នងវទយ រសតេសដឋកចច, េលខ៤៩៨ដនស/សដភ, ១៦ មថន ២០១០ (ពេពលេនះតេទ លខតរបសរកសងេរៀបចែដនដ)។ 2. ចបបភមបលកមពជ, េលខ នស/រកម/០៨០១/១៤, ៣០ ស ២០០១, មរ ២២៩។ 3. លខតរបសរកសងេរៀបចែដនដ។ 4. េសៀក វ ណ (របធននយក ឋ នអភរក សរេយដ), បទសមភ សផទ លខលន, ០៣ ធន ២០០៨។



សមគ លកនងអតថបទ

12.2. អនវតតនករផតលរបភពជសមគ លកនងអតថបទ ខងេរកមេនះ ជឧទហរណៃនករផតលរបភព មទរមងជសមគ ល កនងអតថបទែដលដករសងេចញពអតថបទខងេលើ។

ងពឆន ១៩៩២មក អនកកនកបដមនជេរមើស កនងករចះបញជ ដរបសពកេគ មរយៈនតវធចះបញជ ដេ យសមរគចតត (ករចះបញជ ដធលមនលកខណៈ ចេ យដ) េដើមបទទលបននវករករពរបណណ េភគៈេលើអចលនវតថ។ របែហល៦០០.០០០បណណេភគៈ រតវបនចះបញជ រចគតរហតដលែខេម ឆន ២០១០ (លខតរបសរកសងេរៀបចែដនដ នគរបនយកមម នងសណង េផញើជន កលវទយលយភមនទ នត រសត នងវទយ រសតេសដឋកចច, ២០១០)។ ចបប ភមបលឆន ២០០១ ផតលជបែនថមនវនតវធេ យ ែឡកមយ គករចះបញជ ដមនលកខណៈជរបពនធ ែដល មរយៈេនះ ជញ ធរមនសមតថកចច ចះបញជ ដទងអសេនកនងតបនែដលបនកណត េហើយជ លទធផលផតលនវបណណកមមសទធេពញេលញ សរមប មច សដនមយៗ (ចបបភមបលឆន ២០០១, មរ ២២៩)។ មរយៈករអនវតតជកែសតង ករចះ បញជ ដមនលកខណៈជរបពនធ គសមគ ម ញ នង មនដេណើ រករយត។ រហតមកដលែខេម ឆន ២០១០ មនតេលខរបែហលែត១,៣ នបណណ គតរតវបនចះបញជ មរយៈករចះបញជ ដមន

1



សមគ ល កនងអតថបទ

ករផតល របភពមន ចនន៤ដង បែនតរបភព សរបមន ចននែត៣ បេ ណ ះ។

លកខណៈជរបពនធ េហើយជសរបគតមកដលែខេម ឆន ២០១០ របែហល១,៩ នបណណ (គត ទងបណណេភគៈ) (លខតរបសរកសងេរៀបចែដន ដ នគរបនយកមម នងសណង េផញើជន កល វទយលយភមនទនត រសត នងវទយ រសតេសដឋកចច, ២០១០) រតវបនចះបញជ កនងចេ មកបល ដែដលបន បនរបមណ ចនន១០ នកបលដ (េសៀក វ ណ , បទសមភ សផទ លខលន)។

ឯក រេយង ចបបភមបលកមពជ, េលខ នស/រកម/០៨០១/ ១៤, ៣០ ស ២០០១។ លខតរបសរកសងេរៀបចែដនដ នគរបនយកមម

នងសណង េផញើជន កលវទយលយភមនទ នត រសត នងវទយ រសតេសដឋកចច, េលខ ៤៩៨ដនស/សដភ, ១៦ មថន ២០១០។

េសៀក វ ណ (របធននយក ឋ នអភរក សរេយ ដ). ២០០៨. បទសមភ សផទ លខលន, ០៣ ធន។

2



13. អនវតតនករតេរម បបញជ របភពឯក រ 13.1. ករតេរម បរបភពកនងគនថនេទទស ខងេរកមេនះ ជឧទហរណៃនករផតលរបភពែដលមនចននេរចើន (៣០សមគ ល) េហើយេយើងតេរម ប កនងគនថនេទទស។ ឧទហរណៃន សមគ លទងេនះ រតវបនដករសងេចញពកនងឯក រខងេលើេនះទង អស េដើមបងយរសលកនងករយល ពេរពះ សទធែតមនករសរេសរកនង ទរមងជគនថនេទទសរចជេរសច។

សមគ លេរកមទពរ ឬសមគ លចងអតថបទ 1. យ បរ, វទយ រសតរដឋបល (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៧), ១៥៣។ 2. រតង ង, របវតត រសតែខមរ៖ ពេដើមដលករេបះបងរកងអងគរ (ភនេពញ, ១៩៧៣), ១០។ 3. រន ឆក, រពែដនៃនរបេទសកមពជ៖ ជមយប ត របេទសៃនអតត សហពនធឥណឌ ចន របេទសកមពជ វ នងេវៀត ម (ក ងសន នង អ ណ ម) (ភនេពញ៖ ឥរនទេទវ, ២០០៤), ៣៣។ 4. ចបបភមបល, េលខ នស/រកម/០៨០១/១៤, ៣០ ស ២០០១, មរ ១៥ (ពេពលេនះតេទេ ថ ចបបភមបលឆន ២០០១)។ 5. ែបន សវណណ នងនង វន, ែបន សវណណ៖ ជវរបវតត នងបពវេហតជត មតភមកមពជ ( សងេ ន៖ ចកខវសយែខមរ, ២០០២), ៩៧។ 6. ដែដល, ទពរ១៩៨។ 7. ដច២, ទពរ១៤០។ 8. រកមនតវធរដឋបបេវណ, េលខ នស/រកម/០៧០៦/០២១, ០៦ កកក ២០០៦, មរ ៤៤៧-៤៥៣ (ពេពលេនះតេទេ ថ រកមរដឋនតវធរដឋបបេវណឆន ២០០៦)។ 9. ដច២, ទពរ១៨០។



10. អន ង នងេផ ងេទៀត, រគះរបសទស នវជជ (ភនេពញ, ២០០៦), ៥០។ 11. ជវតេឆព ះេទរកេជគជយ (ភនេពញ, ២០០១), ៨០។ 12. វសយករងរេនកមពជ នងករេកើនេឡើងៃនេសដឋកចចជត (ភនេពញ, ២០០១), ៤៣។ 13. ដច១០, ទពរ៥៥។ 14. ចបបភមបលឆន ២០០១, មរ ១៥។ 15. រពះ ជរកតយេលខ នស/រតត/០២០៦/០៩៧, ២៦ កមភៈ ២០០៦, មរ ៣។ 16. ដច២, ទពរ១០២។ 17. រកមនតវធរដឋបបេវណឆន ២០០៦, មរ ១៦២។ 18. រកមនតវធរដឋបបេវណឆន ២០០៦, មរ ១៤៧។ 19. ដច៥, ទពរ៦៤។ 20. David Chandler, របវតត រសតែខមរ, បកែរប ជន ចនន , របក ស ណ , មម វ ណ រ នងេសង េ ត (ភនេពញ៖ JSRC, ២០០៥), ៩០។

21. ចបបភមបលឆន ២០០១, មរ ៤២។ 22. រកមនតវធរដឋបបេវណឆន ២០០៦, មរ ១៦៤។ 23.រពះ ជរកតយគម នេលខ, ០១ វចឆក ១៩៩៣, មរ ២។ 24. ដច១, ទពរ១៥។ 25. ដែដល, ទពរ២១៣។ 26. ដច២០, ទពរ១៩៩។ 27. អនរកតយសតពករ កបញច ករេផទរនវសទធេលើករជលរយៈេពលែវង ឬសទធេលើសមបទនដេសដឋកចច, េលខ១១៤អនរក/បក, ២៩ ស ២០០៧, មរ ១០។ 28. យ បរ, នតរដឋបលទេទ, េបះពមពេលើកទ៣ (ភនេពញ៖ បលស ឡទស,

២០០២), ៩០។

29. ដច១០, ទពរ៩២។



30. ដច៥, ទពរ១៩០។ េ យគនថនេទទសជបញជ ៃនរបភពឯក រ ដបងេយើងរតវដករសង យកឯក រ ែដលមនរបភពេផ ងគន ។ កនងឧទហរណខងេលើេនះ មនរបភពេផ ងគន ចនន១៤ែតបេ ណ ះ។ បនទ បមក េយើង ចចតថន ក បញជ ឯក រេទ មរបេភទរបស ដចជ “ចបប នងលខតបទ ឋ ន គតយតត” “េសៀវេភ” “របយករណ” ជេដើម។ េនកនងឧទហរណខងេលើេនះ មនរបេភទបញជ របភពឯក រែត២ គ “ចបប នងលខតបទ ឋ នគតយតត” នង “េសៀវេភ” ដេចនះេយើងតេរម ប ដចតេទេនះ។

គនថនេទទស ចបប នងលខតបទ ឋ នគតយតត រកមនតវធរដឋបបេវណ, េលខ នស/រកម/០៧០៦/០២១, ០៦ កកក ២០០៦។

ចបបភមបល, េលខ នស/រកម/០៨០១/១៤, ៣០ ស ២០០១។

រពះ ជរកតយេលខ នស/រតត/០២០៦/០៩៧, ២៦ កមភៈ ២០០៦។

រពះ ជរកតយគម នេលខ, ០១ វចឆក ១៩៩៣។

អនរកតយសតពករ កបញច ករេផទរនវសទធេលើករជលរយៈេពលែវង ឬ សទធេលើសមបទនដេសដឋកចច, េលខ១១៤អនរក/បក, ២៩ ស ២០០៧។



េសៀវេភ Chandler, David. របវតត រសតែខមរ. បកែរបេ យ ជន ចនន , របក ស ណ , មម វ ណ រ នងេសង េ ត. ភនេពញ៖ JSRC, ២០០៥។

រតង ង. របវតត រសតែខមរ៖ ពេដើមដលករេបះបងរកងអងគរ. ភនេពញ, ១៩៧៣។

ែបន សវណណ នងនង វន. ែបន សវណណ៖ ជវរបវតត នងបពវេហតជត មតភមកមពជ. សងេ ន៖ ចកខវសយែខមរ, ២០០២។

យ បរ. នតរដឋបលទេទ, េបះពមពេលើកទ៣. ភនេពញ៖ បលស ឡទស, ២០០២។

. វទយ រសតរដឋបល. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៧។

រន ឆក. រពែដនៃនរបេទសកមពជ៖ ជមយប ត របេទសៃនអតត សហពនធឥណឌ ចន របេទសកមពជ វ នងេវៀត ម (ក ងសន នងអ ណ ម). ភនេពញ៖ ឥរនទេទវ, ២០០៤។

អន ង, បន វ ថ , េខម វន, ឈត បនថង នងឈន ផេវង. រគះរបសទស នវជជ . ភនេពញ, ២០០៦។

អនកនពនធអនមក. ជវតេឆព ះេទរកេជគជយ. ភនេពញ, ២០០១។

. វសយករងរេនកមពជ នងករេកើនេឡើងៃនេសដឋកចច ជត. ភនេពញ, ២០០១។

ករតេរម បរបភពឯក រខងេលើេនះ គរតវេធវើេឡើង មល ប អកខររកម េពលគ Chandler = ឆ, រតង ង = ត, ែបន សវណណ = ប,

យ បរ = ស, រន ឆក = ស, អន ង = អ, អនកនពនធអនមក = អ។



កនងករណខងេលើ េយើងេឃើញមនអក រដចគន មយចនន។ កនងករ ចតល បេលខេរៀងរបស េបើ មនរសៈដចគន េយើងរតវេមើលតអក រ បនទ ប។ កនងឧទហរណខងេលើ គអក រ យ េនពមខ អក រ រ ដេចនះ

យ បរ រតវឋតេនមខ រន ឆក។ ចែណក អ វញ េគរតវគតអក រ អ របកបជមយរសៈសន បនទ បមកេទើបជមយពយញជ នៈ េពលគ អន រតវេនពមខ អនក ដេចនះេហើយបនជ អន ង រតវបនសរេសរេនព មខអនកនពនធអនមក។ 13.2. ករតេរម បរបភពកនងឯក រេយង េដើមបងយរសលកនងករបងហ ញ ខញសមេលើកយកឧទហរណខង េលើមកពភក ។ ចេពះចបប នងលខតបទ ឋ នគតយតត ករតេរម ប បញជ របភពេនកនងឯក រេយង គដចគន នងេនកនងគនថនេទទសែដរ។ ចែណកករតេរម បបញជ របភពឯក រដៃទេទៀត គកនងឯក រេយង រតវ កឆន េបះពមពផ យេនចេនល ះេឈម ះអនកនពនធ នងេឈម ះចណង េជើងឯក រ។ ដេចនះេយើងបនបញជ េឈម ះរបភពឯក រកនងទរមងជ ឯក រេយងដចខងេរកម។

ឯក រេយង ចបប នងលខតបទ ឋ នគតយតត រកមនតវធរដឋបបេវណ, េលខ នស/រកម/០៧០៦/០២១, ០៦ កកក ២០០៦។

ចបបភមបល, េលខ នស/រកម/០៨០១/១៤, ៣០ ស ២០០១។

រពះ ជរកតយេលខ នស/រតត/០២០៦/០៩៧, ២៦ កមភៈ ២០០៦។

រពះ ជរកតយគម នេលខ, ០១ វចឆក ១៩៩៣។



អនរកតយសតពករ កបញច ករេផទរនវសទធេលើករជលរយៈេពលែវង ឬ សទធេលើសមបទនដេសដឋកចច, េលខ១១៤អនរក/បក, ២៩ ស ២០០៧។

េសៀវេភ Chandler, David. ២០០៥. របវតត រសតែខមរ. បកែរបេ យ ជន ចនន , របក ស ណ , មម វ ណ រ នងេសង េ ត. ភនេពញ៖ JSRC។

រតង ង. ១៩៧៣. របវតត រសតែខមរ៖ ពេដើមដលករេបះបងរកងអងគរ. ភនេពញ។

ែបន សវណណ នងនង វន. ២០០២. ែបន សវណណ៖ ជវរបវតត នងបពវ េហតជតមតភមកមពជ. សងេ ន៖ ចកខវសយែខមរ។

យ បរ. ២០០២. នតរដឋបលទេទ, េបះពមពេលើកទ៣. ភនេពញ៖ បលស ឡទស។

. ២០០៧. វទយ រសតរដឋបល. ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ។

រន ឆក. ២០០៤. រពែដនៃនរបេទសកមពជ៖ ជមយប ត របេទស ៃនអតតសហពនធឥណឌ ចន របេទសកមពជ វ នងេវៀត ម (ក ងសន នងអ ណ ម). ភនេពញ៖ ឥរនទេទវ។

អន ង, បន វ ថ , េខម វន, ឈត បនថង នងឈន ផេវង. ២០០៦. រគះរបសទស នវជជ . ភនេពញ។

អនកនពនធអនមក. ២០០១. ជវតេឆព ះេទរកេជគជយ. ភនេពញ។

. ២០០១. វសយករងរេនកមពជ នងករេកើនេឡើងៃនេសដឋកចច ជត. ភនេពញ។



ករលចគនតអនកដៃទ (Plagiarism)

េនែផនកេនះ អនកនងែសវងយលអពករសរេសរែដលរបកបេ យ គណភព េ យេជៀស ងករលចគនតអនកដៃទ។ េសចកតេ ម ះរតងកនង ករសក មន រៈសខន សសរមបកររ វរជវទង យ ព េរពះ ន ៃដ ែដលេកើតេចញពកររ វរជវេនះ កល យេទជរបភពដ សខន នង ចេជឿជកបនសរមបកររ វរជវេរកយៗេទៀត។ ករ បញជ កចបសពរេបៀបៃនករដករសងសដទងរសង េនកនងករពភក ជករចបច េដើមបឲយអនក នយលដងចបសអពកររ វរជវ ថេតើជ គនត ឬពកយេពចនផទ លខលនរបសអនករ វរជវ ឬអនកនពនធ។ គម នចបប មយ កេទសទណឌ ចេពះអនកលចគនតរបសេគ ឬ លច ន ៃដេគ កចលកនង ន ៃដរបសខលនេនេឡើយេទ នេពលបចចបបនន។ េ យែឡក ចេពះករេលមើសនងកមមសទធបញញ កនងករេធវើ ជវកមម ដចជ ករលចេបះពមពផ យ ន ៃដរបសេគយកេទេធវើ ជវកមម រតវបនចបប កមមសទធបញញ រគបរគងយងចបស ស។ េនរបេទសេជឿនេលឿន របជពលរដឋរបសេគេគរពចបបកមមសទធបញញ យងមងមត បែនត េន របេទសកពងអភវឌ បញហ ៃនករេគរពចបបកមមសទធបញញ េនមនករមត េនេឡើយ។ េទះជគម នចបប កេទសទណឌ ពកពនធនងករលចគនត របសអនកដៃទយង កេ យ េនកនងពភពសក បញហ ៃនករលច គនតេគ ឬលចែផនកខលះៃន ន ៃដរបសេគមក កបញច លកនង ន ៃដរបស ខលនេ យមនបនបញជ កពរបភពរបស គជបទេលមើសនងវនយសក ។

កលវទយលយ ឬ ថ បនសក ទង យមនតនទសខន ស កនងករសេរមច កទណឌ កមមេលើបញហ េលមើសនងវនយសក េនះ េពល គ កលវទយលយ ចសេរមចដកយកសញញ បរត ែដលបនរបគលឲយ



នស តមកវញ របសនេបើនស តែដលបនសរេសរនេកខបបទ រតវបនេគ រកេឃើញថបនលចគនតរបសអនកដៃទយងធងនធងរ កចលកនងនេកខបបទ របសខលន។ ចែណកឯ រ ត ចរយបេរង នវញមនសទធេពញេលញ កនង ករសេរមចេលើកចចកររបសនស តែដលលចគនតរបសេគ េ យមន បនបញជ ករបភព។ លកចចករទងេនះ រ ត ចរយមនសទធរគបរគន កនងករមន កពនទឲយ កពនទធល ក ឬតរមវឲយនស តេនះេរៀនេឡើងវញ។ ករលចចមលងគន េនេពលរបឡង ឬេនេពលេធវើកចចករផទះឬកចចករ រ វរជវ ឬករែដលនស តទទលបនផលសក ពអនកដៃទ ករតវបន ចតទកថជករេលមើសនងវនយសក ផងែដរ។ ពនទែដលនស តទទល បនពករសក គជលទធផលៃនករសក ែដលរតវបនេគចតទកថ ជ

ករ សសទងសមតថភពបញញ ែផនកសក ។ របសនេបើលទធផលេនះបនមកេ យ រេគ េនះ កមនឆលះបញច ងពសមតថភពែផនកចេណះដង របសនស តេឡើយ។ េបើសងគមមយេពរេពញេទេ យបញហ ទងេនះ េនះសងគមទងមល នងរបឈមមខចេពះករែសវងរកសមតថភពពត េ យែសតងេចញពភសត ងៃនករសក ស។ េគក ចនយយបនផងែដរថ សងគមេនះេពរេពញេទេ យករអបរែដលគម នគណភព។ ដេចនះ េដើមបសេរមចបនេគលេ េនះ រ ត ចរយគរពនយចេពះ នស តែដលបនរបរពតតនវកហសទងេនះឲយបនយងតងែតងបផត។ ជមយគន េនះែដរ រ ត ចរយខលនឯងផទ លកគបបមនវធនរតមរតវ នង ជក កកនងករ កពនទដលនស តទង យ េដើមបឲយពកេគទទល បននវសមធមកនងករសក ។ េទះជយង កេ យ េនកនងករសក រ វរជវ អនករ វរជវ ឬអនកនពនធែតងពងពកេលើឯក ររ វរជវមនៗ េដើមបជមល ឋ នកនង ករវភគេទេលើអវមយ។ កនងករណេនះ អនករ វរជវ ឬអនកនពនធ មន សទធេពញេលញ កនងករដករសងសដទងរសងៃនែផនក មយែដល ពកពនធនងកររ វរជវរបសខលន ឬរគនែតេយងេទនងែផនក មយ



េ យមនចបចសករអនញញ ត េលើកែលងែតមនបញញតត មឃត ជកែសតងពរបភពេដើមេនះែតមតង។ លករដករសងសដទងរសង ឬេយងរបភពអនកដៃទរតវែតបញជ ករបភពេដើមរបសេគចបស ស េបើ ពេនះេទ រតវខសនងវនយសក ។ វធដករសងសដទងរសង នងវធេរបើពកយេពចនផទ លខលនេ យ េយងេទនងរបភព មយ េដើមបេជៀស ងករលចគនតអនកដៃទ រតវ បនេលើកយកមកបញជ កលអតេនែផនកេនះ។

1. េគលករណសខនៗ ចេពះករលចគនតអនកដៃទ

1.1. ករដករសងសដទងរសង រេបៀបៃនកររសងសដទងរសងែចកេចញជពរ៖ - សដទងរសងេនកនងអពភនតរសញញ គជសដទងរសងែដលខលៗ

ចជកេន មពកយ ឬលបះែដល ចឋតេនកនងកថខណឌ ជ មយគន បន។

- សដទងរសងមនេនកនងអពភនតរសញញ គជសដទងរសងែដល ែវងៗ ចជកថខណឌ មយ ឬេរចើន។ ករណខលះសដទងរសង របេភទេនះ ចជលបះែដរ ែដលអនករ វរជវ ឬអនកនពនធគតថ មន រៈសខន ស េហើយចបចរតវែតផត ច ឲយេចញព

កថខណឌ ខងេលើ េដើមបងយរសលកនងករពភក ។ កនងករ សរេសរសដទងរសងរបេភទេនះ េគរតវេធវើយង កេ យឲយ ែតអនក ន ងយេមើលថ មនែមនជកថខណឌ ែដលជសដផទ ល របសអនកសរេសរេទ។ ជទេទ េគរតវសរេសរ េ យរលងមយ



បនទ តពកថខណឌ ខងេលើ នងខងេរកម រចរតវរលងមយtab ខងេឆវង នងខង ត រឯទហអក រ ចតចបនតចកបន។

តេទេនះ ករេរបើពកយថកររសងសដទងរសងេ យ កេនកនង អពភនតរសញញ សេ េទេលើកររសងសដទងរសងេនកនងរបេភទទងពរ ខងេលើ។

1.1.1. ករដករសងសដទងរសងេ យ កកនងអពភនតរសញញ បែនតមន បនបញជ ករបភព ពកយទង យេនកនងអពភនតរសញញ ខងេលើេនះគជសដទងរសង ែដលរតវបនសរេសររតមរតវ មកបនខន តេហើយ បែនត មនកហស

“ ”

សដទងរសងេនះ មនបនបញជ ក របភពេទ។



បេចចកេទសេ យមនបនបញជ ករបភព។ ដេចនះ ករសរេសរ មលន ដចខងេលើេនះរតវបនេគចតទកថជករលចគនតអនកដៃទ។ ដចបណករ យខងេលើែដរ សដទងរសងខងេលើេនះ រតវបន សរេសររតមរតវ មកបនខន តេហើយ បែនត មនកហសរតងមនបន បញជ ករបភព។ ដេចនះេហើយ ករសរេសរដចលនខងេលើេនះរតវបន េគចតទកថជករលចគនតអនកដៃទ។ ខងេរកមេនះ ជឧទហរណៃនករលចគនតអនកដៃទ។

រលងមយបនទ ត


ចលកនងខង ត 1 tab

ចលកនងខង េឆវង 1 tab

សដទងរសង

A.Leclère បនសរេសរថ “...រពះករ រពះអងគដង ចងដងអពេគលបណង របសប ង នងចងដងថេតរបសនជប ងរគនែតគតគរេធវករសងសកនវ កររបមថ ែដលពកអ ណ មបនេធវមកេលពកេគ េដមបរក ទកនវចណចមយ ៃនេឆនរសមរទែតបេ ណ ះ ឬកេធវសញជ យេលទកដក ងសនេរកម”... ។



របភព៖ េទៀ េថន, េរឿង វៃនទកដកមពជេរកម ឬអតតក ងសន

(ភនេពញ៖ ឥរនទេទវ, ២០០៥), ៩៩។

(របភព៖ រន ឆក, រពែដនៃនរបេទសកមពជ៖ ជមយប ត របេទសៃន

អតតសហពនធឥណឌ ចន របេទសកមពជ វ នងេវៀត ម (ក ងសន

នងអ ណ ម) (ភនេពញ៖ ឥរនទេទវ, ២០០៤), ១៦៥។)

របភព៖ រន ឆក, រពែដនៃនរបេទសកមពជ៖ ជមយប ត របេទសៃន


នងអ ណ ម) (ភនេពញ៖ ឥរនទេទវ, ២០០៤), ៩១។

“ចបពបេងគ លេលខ ៨៣ ែដលសថតេនចមង យ ១២៨ ម ពេរតយខងេឆវងៃនទេនល េមគងគេល រពែដនបនេដរជែខ រតង េទបេងគ លេលខ ៨៤ េនេរតយខង ត ៃនទេនល េ យឆលងកត មេដម Cay gao (Cai gao ជភ េវៀត មែដលែរបថ េដមរតែបក) បនទ បមកេទៀត េ យេធវដេណរេទទសខងលច េដរ មែខ កចឆលង កត មបេងគ លេលខ៨៥ នងេលខ ៨៦ េរតយខងេឆវងៃន ច ក ឡវ (Rach Co Lau) នងបេងគ លេលខ ៨៧ រ ងេដម វ យពរេដម េនេលេរតយខងេឆវងៃន ច ប ម រហតដលបេងគ លេលខ ៨៨ កនងលកខណៈទកឲយរបេទសកមពជនវភមទង យ ព បេងគ លេលខ ៨៨ េទមតពមៃន ច ប ម ជមយនងទេនលខងេរកម”។

េ ករក េ ម មនកមល ងកងទពដសខនបងគរ េដមបធនអ ចរបសខលន េនេលទកដែដលខលនទទលបនទក “ៃថងទ៣ ែខមថន េ ក De Larclause បនសេរមច េទេធវករបញជ កដលទកែនលងនវពតមនទង យ ែដលេគបន យករណជនេ ក នងរបងែរបងេធវឲយពកេគេគរព រពមទងបនចបរបធនខលះ ែដលេគបនឲយករណ ថ ជេមដកនៃនចលនេនះ ។ េ ករក េ មបនេសនឲយនយទ នែដលបញជ បនទ យេន ៃត នញ គេ កអនេសនយឯក Pinault ជមយនងទ នអមករពរ ចនន១៥នក នងពលបលរតមន កផង នងេ កបនបញជ នបញជ េទេមកមពជ គ ល ខ ហម ឲយ កេនេរកមកចចកររបសេ កនវមនស ចនន ១៥០ នក េនកនង ចេ មមនស របសខលនែដលមន វធ...”។



របភព៖ នន សធមនត, ចបបករទត (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរធ, ២០០៤),

៧៧។

ន ៃដខងេលើេនះជករលចគនតអនកដៃទ េរពះអតថបទែដលបន កកនងអពភនតរសញញ មនបនបញជ ករបភពេទ។ េនះគជករេលមើសនង

វនយសក យងធងនធងរ ដេចនះ អនករ វរជវទង យគរេជៀស ង បញហ េនះ។

េដើមបេជៀស ងករលចគនតអនកដៃទ ករសរេសរដចខងេលើេនះ រតវែតបញជ ករបភព េទះជកររសងសដតច ឬេរចើនកេ យ។ របភព ខងេរកមេនះ បញជ កពកររសងសដទងរសងរតមរតវ មកបនខន ត េ យមនែមនជករលចគនតអនកដៃទេទ េរពះេគមនបញជ ករបភព រតមរតវ។

-េធវជបតបងសត (Pretend irrationality): ជនកល ចបភយគសរតវ េ យេធវជមន ម រតមនធមម ។ អតតទរបក ចបបេសតវមន េ កCharles Colsonបនរលកថ របធនធបត េមរកនច សន មន ថកបងស ប េជគជយ (The Secret of succes)។ េយង មេ ក Colson បនឱយដងថ េ កនច សនពយយមបញច ះបញច លសហភពសេវៀតឱយ កសពធបែនថមេល េវៀត មខងេជងឱយយលរពម មសេណរសនតភពរបស េមរក េ យែណន េ កហនរ ឃសងហគរ (Henry Kissinger) ឱយជបទតសេវៀតេ ក Anatoly Dobrynin េហយរបបគតថ េ ករបធនធបតបនបតបងសតេហយ េហយគត(Kissinger) មនដងថ ច ងរបធនធបតបនឬអត... េហយថ េ កនច សន ចេរប វធធៗ (នយេកលែអរ?) េនេវៀត មខងេជង ។ េ កឃស សនហគរបនតេទៀតថ “ េ កនច សន បនេធវអវែបលក ែដលគត ពបកយល...”។



ខងេរកមេនះ ជឧទហរណៃនភពរតមរតវកនងកររសងសដទង រសង។ របភព៖ យ បរ, វទយ រសតរដឋបល (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៧),

១៣៥។

រពះ ជរកតយេលខ ជស/រកត/១២៩៧/២៧៣ ចះៃថងទ០១ ែខធន ឆន ១៩៩៧ សតព េគលករណរមៃនករេរៀបចមខងរ ធរណៈរបសរដឋ បនែចងថ :

“រកបខណឌ មរនត ជករសវលទងអស រតវែបងែចកជ ៤ របេភទក ខ គ នង ឃ ែដលកណតេឡង េ យេយងេទ មលកខខណឌ អបបបរម ៃនករ បណត ះប ត ល ស បបញច លកនងរកបខណឌ នងករត ននរកម ៃនតែណងរបស រកបខណឌ ។ រកបខណឌ នមយៗ ចបចរតវចតបញច លេទកនងរបេភទ មយៃន របេភទទង៤ មលកខនតកៈេ យែឡករបសខលន។” (មរ ២)



ចលកនងខង ត 1 tab

“ ”1

2

1. របភព។ 2. របភព។

ចលកនងខង េឆវង 1 tab

សដទងរសង អក រ ចតច ជងបនតច



ករបញជ ក ន ៃដខងេលើេនះ កដចជទរមងសមគ លកនងអតថបទ េ យ កមរ ២េនកនងរងវងរកចក។ បែនតេបើគម នករបញជ កខងេលើ ពរបភពរបស េទ ករ កមរ ២េនកនងរងវងរកចកមនរគបរគនេទ។ េទះជមនមនលកខណៈរតមរតវ មទរមងជសមគ លកនងអតថបទកេ យ ក ន ៃដខងេលើេនះមនែមនជករលចគនតអនកដៃទេទ េរពះអនក ន

ចែសវងរករបភពេដើមរបស បន។

របភព៖ យ បរ, នតរដឋបលទេទ, េបះពមពេលើកទ៣ (ភនេពញ៖ បលស ឡទស, ២០០២), ៩០។

ន ៃដខងេលើេនះ មនែមនជករលចគនតអនកដៃទេទ ថវតបតែត អនកនពនធមនបញជ ករបភពេនកនងទរមងជសមគ លេរកមទពរ ឬសមគ ល កនងអតថបទកេ យ ពេរពះករបញជ ករបភពរតវបនេរៀប បេនកនង អតថបទរ ប េនែផនកខងេលើ។ សមគ ល កនលងមក េយើងសេងកតេឃើញថ ករសរេសរជភ ែខមរមយចនន េនកនងេសៀវេភកត េនកនងឯក រេផ ងៗេទៀតកត មនភពេផ ងៗគន េទ មករយលេឃើញរបសអនកនពនធ ឬអនករ វរជវ។ េគែតងសេងកតេឃើញ

កររសងសដទងរសងរតវបនសរេសរេឡើង មទរមងេផ ងៗ ដចជ

មរ ១ កយខណឌ ទ ១ ៃនចបបេនះែចងថ : “ ជរ ឋ ភបលៃនរពះ ជ ចរកកមពជ ជអងគករនតរបតបតត មនភរកចចកណត នងអនវតតនេយបយរបសរដឋ រសប មេគល- ករណែដលែចងកនងរដឋធមមនញញ ។ ជរ ឋ ភបលធនករអនវតតចបប នងដកនកចចករទ-េទរបសរដឋ េលកែលងែតកចចករអវែដលជសមតវកចចរបសអងគករនតបញញតតនងអងគករ ត ករ។ ...” ។



សរេសរជអក រដតពណេខម ជងេគ ជអក រេរទត ជរបេភទអក រេផ ង ឬទហអក រធជងកមន។ ចរកតសមគ លថ កនងកររសងសដទងរសង អនកនពនធ ឬអនករ វ រជវមនសទធេពញេលញកនងកររសងែតសដ ែដលមន រៈសខន នងចបចកនងករពភក ែតបេ ណ ះ។ ដេចនះសដ មនសវសខន ឬ មនទកទងនងករពភក េគ ចរលង េចល។ រេបៀបៃនកររលងគ សញញ ចចប សរមបសមគ លកររលងពកយ សញញ ចចបនេនកនងបនទ ត ែតមយ សរមបសមគ លកររលងកថខណឌ ។

“ … ”1

1. របភព។


រលងពកយខលះែដលមនពកពនធនងករករពភក



ដចគន េនះែដរ អនកនពនធ នងអនករ វរជវកមនសទធកនងករែក តរមវពកយេពចនៃនសដទងរសង ែដលរតវបនសរេសរខសអកខ វរទធ ចលកនងអតថបទរបសខលន េ យរគនែត កេនកនងសញញ ឃន បជករ រគបរគន។ ពកយេនកនងសញញ ឃន ប ករតវបនេរបើសរមបករបែនថម ពកយែដលអនកនពនធ ឬអនករ វរជវយលថេដើមបឲយរគបនយរតមរតវ េនកនងកររសងសដទងរសង។

សដទងរសងេ យមនមនករែកតរមវ

េដមបធនឱយមនរបសទធភពកនងករអនវតតសទធអ ច នងក ពវកចចរបសត ករឱយបនលអរបេសរ រមចែណកដលករែថរក សនតសខ ស ត បធន ប ករអភវឌ ន របេទសជត កដចជករេលកកមពសដលករេគរពសទធមនស សទធរបជពលរដឋ កនងនមជរបេទសហតថេលខៃនកតកសញញ សតពសទធសវល នងនេយបយ...

រលងកថខណឌ ខលះ ែដលមនពកពនធ នងករពភក

….

1

1. របភព។




េនះជករែកតរមវៃនសដទងរសងខងេលើ េដើមបឲយមនភពរសបគន េទ មអកខ វរទធៃនអតថបទទងមល។ សដទងរសងេ យមនមនករែកតរមវ េនះជករែកតរមវៃនសដទងរសងខងេលើ េ យបែនថមពកយខលះ េដើមបឲយមនអតថនយរតមរតវ។

អក រេដមរតវបនសរេសរជ “ករអភវឌ ន”

េដមបធនឱយមនរបសទធភពកនងករអនវតតសទធអ ច នង[កតពវកចច]របស ត ករឱយបនលអរបេសរ រមចែណកដលករែថរក សនតសខ ស ត បធន ប [ករ អភវឌ ] របេទសជត កដចជករេលកកមពសដលករេគរពសទធមនស សទធ របជពលរដឋ កនងនមជរបេទសហតថេលខៃនកតកសញញ សតពសទធសវល នង នេយបយ...

អក រេដមរតវបនសរេសរជ “ក ពវកចច” ែដលជកហសអកខ វរទធ

នយករដឋបលរតវែតង ងេ យរកសងម ៃផទ។ នយករដឋបលមនគណ-េនយយ ចេពះគណៈអភបល នងរកមរបក ។

នយករដឋបលរតវ[បន]ែតង ងេ យរកសងម ៃផទ។ នយករដឋបលមន គណេនយយ ចេពះគណៈអភបល នងរកមរបក ។

រតវបនបែនថមេទេលអតថបទេដមែដលមនមនពកយេនះេទ



សដទងរសងែដលមនទនបនរលង របភព៖ ចបបភមបលឆន ២០០១, មរ ១៤។ េនះជសដទងរសងែដលរតវបនរលងពកយខលះមនពកពនធនង ករពភក

រទពយមយចននរបសរដឋ ឬរបសសមហភពែដនដ ធរណៈែដលរតវបន ក េនេរកមរបបគតយតតពេសស គជរទពយសមបតត ធរណៈរបសនតបគគល ធ-រណៈ។ រទពយមយចននេទៀតរតវរគបរគងដចកមមសទធឯកជននង ចជកមមវតថៃន កចចករជនញ គជរទពយសមបតតឯកជនរបសនតបគគល ធរណៈ។

រទពយមយចននរបសរដឋ ឬរបសសមហភពែដនដ ធរណៈែដលរតវបន ក េនេរកមរបបគតយតតពេសស គជរទពយសមបតត ធរណៈរបសនតបគគល ធ-រណៈ។ រទពយមយចននេទៀត . . . គជរទពយសមបតតឯកជនរបសនតបគគល ធ-រណៈ។

សញញ ចចប “. . .” េនះបញជ ក ថពកយខលះរតវបនរលងេហយ ពេរពះ មនសវសខន នងមន ពកពនធនងករពភកយ។



សដទងរសងែវងែដលជកថខណឌ មយ ឬេរចើន

របភព៖ ចបបភមបលឆន ២០០១, មរ ៥៦។

ខងេរកមេនះជសដទងរសងែដលមនកថខណឌ េរចើន ែដលកនង េនះ កថខណឌ ខលះរតវបនរលង។

សទធរបសសមបទនកេលដែដលបនផតលជសមបទនកនងកលងេពលៃនសមបទន គជសទធែដលទទល គ លដចកមមសទធករ េលកែលងែតករេផទរសទធ។ សមបទនក មនសទធជពេសសកនងករករពរ ថ នភពរបសខលនេ យ ជញ ធរមនសមតថកចច។ សមបទនក ចករពរដែដលបនផតលជសមបទនឲយខលនចេពះករទរនទ ន ឬ ករបះពល េទះជ មរបភព កេ យ។ សមបទនក ចទញយកនវផលតផលពដរបសខលនេធវករេរៀបច ដះរសប ម េគលបណងៃនសមបទន។ សមបទនកមន ចែកែរបេគលបណងៃនសមបទន េធវឲយបះពលដលរចនសមពនធធមមជត នងេធវ ជវកមមែដលមនលកខណៈជករ បផល ញេនចងបញច បៃនសមបទនបនេឡយ។

សទធរបសសមបទនកេលដែដលបនផតលជសមបទនកនងកលងេពលៃនសមបទន គជសទធែដលទទល គ លដចកមមសទធករ េលកែលងែតករេផទរសទធ។ សមបទនក មនសទធជពេសសកនងករករពរ ថ នភពរបសខលនេ យ ជញ ធរមនសមតថកចច។ . . . . សមបទនក ចទញយកនវផលតផលពដរបសខលនេធវករេរៀបច ដះរសប ម េគលបណងៃនសមបទន។ សមបទនកមន ចែកែរបេគលបណងៃនសមបទន េធវឲយបះពលដលរចនសមពនធធមមជត នងេធវ ជវកមមែដលមនលកខណៈជករ បផល ញេនចងបញច បៃនសមបទនបនេឡយ។

សញញ ចចបន “. . . .” េនះបញជ កថកថខណឌ ខលះរតវ បនរលងេហយ ពេរពះ មនសវសខន នងមន ពកពនធនងករពភកយ។



1.1.2. ករដករសងសដទងរសងេ យមន កកនងអពភនតរសញញ បែនត បញជ ករបភព សដទងរសង របភព៖ ចបបភមបលឆន ២០០១, មរ ៤២។

បគគលទង យែដលមនបនចះបញជ េភគៈរសបចបបរបសខលន េ យេហតមន បនដង ឬេ យេធវសរបែហស អនកេនះេនែតមនសទធរតវបនករពរ មអ ច ៃនមរ ២៩ មរ ៣០ នងមរ ៣១ៃនចបបេនះ។

សដទងរសងមនេនកនងអពភនតរសញញ ែតបញជ ករបភព

!!!!!! 1

1. របភព។



របេយគទ២ជសដទងរសង ែតមនរតវបន កេនកនងអពភនតរសញញ េទ េទះមនបញជ ករបភពកេ យ ជករលចគនតអនកដៃទ។

1.1.3. ករដករសងសដទងរសងេ យែផនកខលះេនកនងអពភនតរសញញ នង ែផនកខលះេនេរកអពភនតរសញញ េទះមនបញជ ករបភពកេ យ

ចបបភមបលកមពជឆន ២០០១ មនចរតអធយរសយដលពលរដឋរបសខលនែដល ខកខនមនបនចះបញជ ដរបសខលនេនមនចបបភមបលចលជធរមន េនែតមន សទធែដលរតវបនករពរេ យចបបដែដល។ បគគលទង យែដលមនបនចះ បញជ េភគៈរសបចបបរបសខលន េ យេហតមនបនដង ឬេ យេធវសរបែហស អនក េនះេនែតមនសទធរតវបនករពរ មអ ច ៃនមរ ២៩ មរ ៣០ នង មរ ៣១ៃនចបបេនះ។1

1. ចបបភមបលឆន ២០០១, មរ ៤២។

ែផនកខលះៃនសដ ទងរសងេន កនងអពភនតរសញញ

ែផនកខលះៃនសដ ទងរសងេន េរកអពភនតរសញញ


“ !!!!!! ”1

1. របភព។



សដទងរសង ខងេលើេនះជសដទងរសង ែដលរតវបនដករសងេចញពេសៀវ- េភវទយ រសតរដឋបល ទពរ១៥៣ នពនធេ យបណឌ ត យ បរ េបះពមពេនឆន ២០០៧។

ជមយ រសតរបជ មរនត ជកររបេភទ រកបខណឌ ឬ ននតរសកតករត កេ យ រែមងែតមន ម រតថ ខលនេនកនងរកមសងគមមយ េ យែឡកនងខពសជង រសតធមម ពេរពះរកមខលនមនអ ច ធរណៈ ស បរបតបតតករ េទះបកនង ករតប ណ កេ យ។

”ជមយ រសតរបជ មរនត ជកររបេភទ រកបខណឌ ឬ ននតរសកត[ករមត] កេ យ រែមងែតមន ម រតថខលនេនកនងរកមសងគមមយ េ យែឡកនងខពស

ជង រសតធមម ” ពេរពះរកមខលនមនអ ច ធរណៈ [សរមប]របតបតតករ េទះបកនង[ករមត]ប ណ កេ យ។1

1. យ បរ, វទយ រសតរដឋបល (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៧), ១៥៣។

ទងអសខងេរកមេនះជសដទងរសង បែនតែផនក ខលះេនកនងអពភនតរសញញ នងែផនកខលះេទៀតេនេរក អពភនតរសញញ េទវញ ដេចនះ ជករលចគនតអនក ដៃទ។



1.2 ករេរបើរបសពកយេពចនខលនឯងេ យេយងេទេលើរបភព អនកដៃទ ែតមនបញជ ករបភព

ឯក រេដើម

កល គណភពៃនករសក នងករអបរចះអន សមតថភពមរនតកចះអន េខ យេទ មហនងែដរ។ យជវតនគររងម ឬមនរងមក រសយេទេលគណ ភពៃនករសក នងករអបរបណត ះប ត លេនះ។ េគមនរតវេលងេសចនង បញហ េនះេឡយ។ េបេគយកអនកឥតមនសញញ បរតរតមរតវ មជនញ ឬកយក ចេណះវជជ តចជងសស េទបេរងៀន បណត ះប ត លវជជ ជវៈមរនត ជករ េ យរគនែតស ងេទេល នៈនេយបយ កនងបក េនះ េគរបកដជនង ផលតបនែតមរនតែដលគម នសមតថភពជមនខនេឡយ។ សញញ បរតនងមន តៃមល លះរ ែតរគមនតៃមលខងចេណះវជជ យងពតរបកដែដរ។

ពកយេពចនខលនឯងេ យេយងេទេលើរបភពអនកដៃទ

!!!!!!



របភព៖ យ បរ, វទយ រសតរដឋបល (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៧), ១០០។ ខងេរកមេនះ ជករេរបើពកយេពចនខលនឯងេ យេយងេទេលើ របភពដៃទ ែតអនកសរេសរមនបនបញជ ករបភពេដើម ដេចនះ ជករលច គនតអនកដៃទ។ កនងរបអបខងេរកមេនះ អនកនពនធបនេរបើពកយេពចនផទ លខលន េ យេយងេទេលើរបភពអនកដៃទ ែតមនបនបញជ ករបភពេដើម ដេចនះ រតវបនេគចតទកថជករលចគនតអនកដៃទ។

េនឆន ១៨៧៣ ផលរបេយជនរបសក ងសនេរកមទងមល ែដលរមមនេខតត ចវ ដក រតវែតេដរមខផលរបេយជនរបសរបេទសែដលសថតេនេរកមករករពរ។

គណភពៃនករអបរមនទនកទនងយងសខនេទនងករអភវឌ របេទសជត។ កល ករអបរមនមនគណភព េគមន ចក ងមរនតែដលមនសមតថភព េឡយ។

លបះទ២េនះជពកយេពចនខលនឯងេ យេយងេទេលើរបភពយ បរ, វទយ រសតរដឋបល (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ,

២០០៧), ១០០។ បែនតករសរេសរេនះមនបនបញជ ករបភព េទ ដេចនះ ជករលចគនតអនកដៃទ។

លបះទ១េនះជគនតរបសអនកសរេសរ េហើយលបះេនះ ចេដើរតនទជរបេយគចមបងផង។



របភព៖ រន ឆក, រពែដនៃនរបេទសកមពជ៖ ជមយប ត របេទសៃន


នងអ ណ ម) (ភនេពញ៖ ឥរនទេទវ, ២០០៤), ១៦៥។

របភព៖ េក មយថង, មន វរៈ នង ន ចនទ , េរៀបេរៀង, េសចកតេផតើមៃន

នតែខមរ (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៧), ៥៤។


នតែខមរ (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៧), ៥៥។

រឯ ករទរយកពនធ រេផ ងៗកបនេកតមនផងែដរ េដមបច យខងេស ធរណៈេនះ ឱយបនជេទៀងទត ។ ករទរយកពនធ រេនសមយេនះ រតវបនេគេធវ

េឡងដចជ : -ពនធេលខលន -ពនធេលផលតផល ដចជ រសវ សករ េរមច នង សតតឃដ -ពនធេលសកមមភពអសលធម ដចជ េរគឿងរសវង ែលបង េភៀន

ចប ងពសតវត រទ១៦ មនកររកចេរនខលះកនងករេរៀបចរបពនធត ករេនះ េប េទះបេគេនែតយលថ រពះ ជគជអនកផតលយតតធមកពតែមន ។ រពះ ជបនេរៀបច បេងកតឱយមនជ ជរះកត េហយេបសនជរពះម ក រតជអនកកតកតេ យរពះអងគ ឯងវញ រទង ចេកះេ មរនត ឬ េចរកមែដលបនជនជរះេនដ កកលដបងមក កសរ ។

េនកនងសមយកលេនះ េ យ រមនបញហ ែដលរពះបទចនទ ជ មនរពមេលក សយ រ ករេទថវ យេសតចេសៀម កបនេធវឱយេសតចេនះេលកទពមកឈល នពនមកេល របេទសកមពជមតងេហយមតងេទៀត ែតរតវទទលករប ជយយង មស ជពេសសេន េពលេនះកងទពេសៀមរតវបនកងទពែខមរ បរងក បឱយដកថយេទរបេទសខលនវញ ឯខលះ េទៀតកបនចបខលនជេឈលយសកេនរកងម នគរេនះ ។ េ យ រេជគជយេនះេហយ ែដលនឱយ ជករែខមរេនជននេនះបនបតរេឈម ះទេនះថ “េខតតេសៀម ប” វញ ។




នតែខមរ (ភនេពញ៖ ប ណ គរអងគរ, ២០០៧), ៧៣។

របភព៖ រតង ង, របវតត រសតែខមរ៖ ពេដើមដលករេបះបងរកងអងគរ (ភនេពញ, ១៩៧៣), ១៨១។

ជទេទ េគសេងកតេឃញ ជសមបតតរតវបនបនតពប ជក រតរទង ជយេទបរត បន េសចកតថេនេពលែដលរពះប េ យទវងគតេទ ឬក ក ជយ គបរតចបងរតវមនសទធេឡង េ យ ជយសនង េហយរបសនេបបរតចបងរតវសគតមនេ យ ជយ គបរតបនទ បមនសទធ េ យ ជយសនងរពះប ។ េ យេហតេនះេហយេទបេយងេឃញ រពះន ណ ជ េឡង េ យ ជយសនងរពះ បរម ជទ ២ េចពញយត រពះ ស ថ ទ១ េ យ ជយសនងរពះបរម ជ ទ៤ ឯរពះបរម ជទ៤ បនេ យ ជយសនងពរពះចនទ ជ េរពះបរតចបងនម ម ធបត បនសគតមនេ យ ជយ ( ម ជពង វ រខលះថរតវរពះធរណរសប) ។

ជករពត កេននេសដឋកចចនសតវត ទ២០ បនឈនដល ដ កកលមយែដលគរេ យរពយបរមភេនឆន ១៩៩៨ មនកេនន រហតដលេទ ៣៩.០០០.០០០ នដ ល េបេរបៀបេធៀបេទនង លទធផលឆន ១៩០០ខសគន ១៧ដង។ ផលតផលឧស ហកមមកនងអឡង េពលេនះ បនេកនេឡងចនន៥០ដង េហយទហ៤ភគ៥ៃនទហ េនះ េកនេឡងចបពឆន ១៩៥០មក។ ជលទធផលរគនែតកនងអឡង េពល៧៥ឆន េគរតវករថមពពលេលសពមន១១ដង (េរបងេលសព ១០០ដង) ែដកែថប-២៥ដង លយមញម-២ពនដង។ល។ ទង អសេនះគជទងនយងធងនធងរ សរមបបរយកសជវតេនេលែផនដ នងសមបតតធមមជត ែដលនេ យបះពលបរ ឋ ន ដចែដលបន នយយពេលរចមកេហយ។ េសដឋកចចសកលេ ក នងបរ ថ ន សកលេ កសថតេនកនងទនកទនងនងគន យសអតរមត។



របភព៖ េដៀប សផល, បញហ របឈមមខេនកនងទនកទនងអនតរជត

េរកយសរងគ មរតជក (ភនេពញ៖ សខ ភ, ២០០៧), ២២៤។

របភព៖ េដៀប សផល, បញហ របឈមមខេនកនងទនកទនងអនតរជត

េរកយសរងគ មរតជក (ភនេពញ៖ សខ ភ, ២០០៧), ២៩៣។

របភព៖ ហង ជន រ ន, រប ទរពះវ រ (ភនេពញ៖ រពះវ រ, ២០០៩), ២១។

ឧទហរណទងអសខងេលើេនះ េ យមនគតពកហសអកខ វរទធ ជករលចគនតអនកដៃទ ពេរពះពតមនទង យរតវបនេយង ឬដក រសងពរបភពដៃទ ែតមនបនបញជ ករបភពេនះ។ គរកតសមគ លថ េទះ

មទនននយនទសវត ឆន ៨០ េគបនេឃញរបេទស “South” ចនន២៥របេទស មនករតេសដឋកចចខពស ែដលមនរបជជន២៤,៩% ៃនរបជជនរបេទសតតយេ កទងអស។ ចេពះរបេទសែដលេគ ចតទកករតមធយមកនងចេ មរបេទស “South” មន៥៤របេទស ែដលកនងេនះមនរបជជន២៤,៩% េហយទហេសដឋកចចមនករត ២,៤ទបជងករតទ១។ រឯរកមទប ៣៦របេទសមនរបជជន ៦០,៨% មនករតេសដឋកចច៥,៤ដងទបជងរកមទមយ។ េនពក ក ត លទសវត ឆន ៩០ ចណលមធយមរបសរបជជនរកមរបេទសទ១ (១៩របេទស-របជជន១២,៥%) មនករតខពសជងរកមទ២ចនន ២,៩ដង េហយខពសជងរកមទបចនន១២,២ដង។

រចនបថ រប ទអែណត ត មនរយៈកលជននរចនបថ ៃរពេកមង ែដរ ។ េរកយពរពះបទ ភវវរ មនទ ២ េ យទវងគតេទ រពះបទ ជយវរ មនទ ១ (៦៥៧-៦៨១) ែដលជបរតបនេឡងេ យ ជយ េនមនឆន ៦៥៧ ។ រពះអងគបនពរងក នងពរងងអ ចរបសរពះអងគេនកនងឥណឌ ចនភគខងតបង ។ េគេឃញ មននវស ចរក នងរប ទជេរចនែដលបន ងសងេនកនងរជជកលេនះ ។



បអនកនពនធ ឬអនករ វរជវ អះ ងថខលនបនសរេសរអតថបទខងេលើ េ យេរបើគនតរបសខលនឯងកេ យ កេនែតជកហសដែដលេនកនង ពភពសក ពេរពះគនតខលនឯងរតវមនមល ឋ នចបស ស។ មន ដចគន នងករសរេសរេរឿងែបបរបេ មេ កេទ ែដលកនងេនះអនកនពនធ ែតងេធវើយង ឲយអនក នជកចតត ចប រមមណ នងចង ម ន ច េរឿងរហតដលចប េ យមនចបចបញជ កពរបភពអវេឡើយ។

2. កហសផទ លខលនកនងករេយងេទេលើរបភពអនកដៃទ 2.1. កហសផទ លខលនៃនកររសងសដទងរសង េពលខលះ អនកនពនធ ឬអនករ វរជវដករសងសដរបសេគមនបន រតមរតវេទ េពលគមនកហសមយចននដចជបតពកយ ខសអកខ វរទធ ឬបតបនទ ត មយជេដើម េ យមនមនសញញ មយចបស ស បញជ កដលអនក ន។ កហសែបបេនះមនឋតេនកនងករលចគនតអនក ដៃទេទ ជកហសផទ លខលនរបសអនកនពនធ ឬអនករ វរជវែតបេ ណ ះ។ ឯក រេដើម របភព៖ ែបន សវណណ នងនង វន, ែបន សវណណ៖ ជវរបវតតសេងខប នង បពវេហតជតមតភមកមពជ ( សងេ ន៖ ចកខវសយែខមរ, ២០០២), ១៣៦-១៣៧។

េពលខញ បន ត បដណងដែសនរនធតេនះ ខញ បនរតេភៀសខលនេទរជកេកនឯ រកង ណយ របេទសេវៀត មរចេទេហយ ៗ េពលេនះខញ េឃញរ ឋ ភបលៃន ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម េគបន កែតងពធជបេលៀងអបអរជយ

ជនះ ១៧ េម ១៩៧៥ របសបដវតតកមពជ។ ចេពះរបខញេនេពលេនះមនករតច ចតត ចេពះករេធវពធអបអរ ទរ នងជនពរជយជនះរបសបដវតតកមពជ ពេរពះ េជគជយរបសរបជជនបដវតតកមពជជរបេទសមយេផ ងគន េតេហតអវបនជ រ ឋ ភបលៃន ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត មជបេលៀងអបអរ ទរជយជនះ េនះ ែដលមនែមនជជយជនះរបសេគេ ះ?។ បែនតខញ យលថ េនះជទស នៈ របសរ ឋ ភបលសងគមនយមេវៀត មេទ រឯរចកទវ ឈចប នងរពតន ស របសរបជពលរដឋកមពជបនកពងធល កមកេលរបជពលរដឋទទងរបេទស េហយ មនែតរបជពលរដឋកមពជខលនឯងេទែដលជអនកយលករឈចបរបសខលន ចបស ជងជន ទងអស។



ខងេរកមេនះជករដករសងសដទងរសងេចញពរបភពខងេលើ បែនតមនកហសអេចតនរបសខលន។ ន ៃដខងេលើេនះ រតវបនែកតរមវអកខ វរទធឲយបនរតមរតវ ដចជ ពកយេដើមសរេសរ “ទវ " ែកមកជ “ទវ រ” ែដលជពកយរតមរតវ។ អនក-នពនធបនសរេសររតមរតវ មទរមងសដទងរសង នងបញជ ករបភព ចបស ស បែនតបនចមលងេឡើងវញេ យបត១បនទ តេដើមរបស គ

េ កែបន សវណណបនចកេចញេទរបេទសេវៀត មរចេហយេនេពល ែដលរបបកមពជរបជធបេតយយបនចលកនកបអ ចេនៃថងទ១៧ ែខ េម ឆន ១៩៧៥។ គតបនេមលេឃញយងេរចនពទស នៈរបសរ ឋ ភបល ៃន ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម នងទកខេ កៃនរបជពលរដឋែខមរ។

េពលខញ បន ត បដណងដែសនរនធតេនះ ខញ បនរតេភៀសខលនេទរជក េកនឯរកង ណយ របេទសេវៀត មរចេទេហយៗ េពលេនះខញ េឃញរ ឋ ភបលៃន ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត ម េគបន ក ែតងពធជបេលៀងអបអរជយជនះ ១៧ េម ១៩៧៥ របសបដវតត កមពជ។ ចេពះរបខញ េនេពលេនះមនករតចចតត ចេពះករេធវពធ អបអរ ទរ នងជនពរជយជនះរបសបដវតតកមពជ ពេរពះរ ឋ ភបល ៃន ធរណរដឋសងគមនយមេវៀត មជបេលៀងអបអរ ទរជយជនះ េនះ ែដលមនែមនជជយជនះរបសេគេ ះ?។ បែនតខញ យលថ េនះ ជទស នៈរបសរ ឋ ភបលសងគមនយមេវៀត មេទ រឯរចក[ទវ រ]ឈ ចប នងរពតន សរបសរបជពលរដឋកមពជបនកពងធល កមកេល របជពលរដឋទទងរបេទស េហយមនែតរបជពលរដឋកមពជខលនឯង េទែដលជអនកយលករឈចបរបសខលន ចបសជងជន ទងអស។1

1. ែបន សវណណ នងនង វន, ែបន សវណណ៖ ជវរបវតតសេងខប នងបពវេហត ជតមតភមកមពជ ( សងេ ន៖ ចកខវសយែខមរ, ២០០២), ១៣៦-១៣៧។



បតពកយ “េជគជយរបសរបជជនបដវតតកមពជជរបេទសមយេផ ងគន េតើេហតអវបនជ” េនរតងបនទ តទ៦ ៃនឯក រេដើម។ ដេចនះ កររសង សដេដើមខងេលើេនះមនែមនជករលចគនតរបសអនកដៃទេទ ែត រគន ជកហសផទ លខលនរបសអនកនពនធែតបេ ណ ះ។ ឯក រេដើម របភព៖ រតង ង, របវតត រសតែខមរ៖ ពេដើមដលករេបះបងរកងអងគរ (ភនេពញ, ១៩៧៣), ៣៧។ ខងេរកមេនះជករដករសងសដទងរសងេចញពរបភពខងេលើ មនកហសអេចតនមយេកើតេឡើង។

គ. ឥ ឌ បនេចញពតបន ខលះ?

េរឿងេនះពបកបញជ ក េរពះេរកពអតថបទ៣សរេសរជភ ទមឡេហយ ែដលមនកលកណតថមៗេនះ េគេឃញមនែតឯក រជសរសតតែដលជភ េគេរបទេទេនរបេទសឥ ឌ ។ េបេគពនតយឯក រឥ ឌ ែដលទកទងនងករ េធវន ចរណ កណតេហតរបសអនកេធវដេណរចនេឈម ះទកែនលង អក រប ណ ប ណវតថ េគនងេឃញថពតែមនេហយថរបេទសឥ ឌ ខងតបងជពេសស តបន Kanchi (Conjeveram) បនចលរមចែណកយងសខនកនងករផ យ អរយធមឥ ឌ េន ស េគនយ ែតតបនេផ ងៗេទៀតៃនរបេទសឥ ឌ (ខពង ប ទក ណ លទនបទេនលគងគ នងឥ ឌ ភគពយពយ) សទធែតបនចលរម ចែណកតចឬេរចនកនងរពតតករណខងេលទងអស។



ន ៃដខងេលើេនះមនករដករសងសដទងរសងេនកនងអពភនតរសញញ េចញពរបភព “រតង ង, របវតត រសតែខមរ៖ ពេដើមដលករេបះបងរកង អងគរ (ភនេពញ, ១៩៧៣), ៣៧” នងបញជ ករបភពេដើមេនះរតមរតវ។ បែនត េបើពនតយេផទ ងផទ តនងសេ ឯក រេដើម េគេឃើញមនកហសរតង ពកយ “ឥ ឌ ខងេជើង” េនកនងឯក រថមេនះ មនមនេនកនងឯក រ េដើមេទ េពលគមនែតពកយ “ឥ ឌ ខងតបង” វញ។ អនកនពនធបន សរេសរេ យមនកហសអេចតនេលើពកយេនះែតមតង។ ដេចនះ ជកហស ផទ លខលនរបសអនកនពនធ មនែមនជករលចគនតអនកដៃទេទ។

បញហ របវតត រសតរបេទស ស េគនយមនទនកទនងយងជតសនទ ជមយរបេទសឥ ឌ ដចមនបញជ កកនង ន ៃដ រតង ង ថ “េបេគពនតយ ឯក រឥ ឌ ែដលទកទងនងករេធវន ចរណ កណតេហតរបសអនកេធវ ដេណរចនេឈម ះទកែនលង អក រប ណ ប ណវតថ េគនងេឃញថពតែមន េហយថរបេទសឥ ឌ ខងេជង ជពេសសតបន Kanchi (Conjeveram) បនចលរមចែណកយងសខនកនងករផ យ អរយធមឥ ឌ េន ស េគនយ ែតតបនេផ ងៗេទៀតៃនរបេទសឥ ឌ (ខពង បទក ណ លទនបទេនលគងគ នងឥ ឌ ភគពយពយ) សទធែតបនចលរមចែណកតចឬេរចនកនងរពតតករណ ខងេលទងអស។”1

1. រតង ង, របវតត រសតែខមរ៖ ពេដើមដលករេបះបងរកងអងគរ (ភនេពញ, ១៩៧៣), ៣៧។



2.2. កហសផទ លខលនៃនករេរបើពកយេពចនផទ លខលនេ យេយង េទនងរបភពដៃទ បែនតេយងខស េពលខលះ ករេយងេទេលើរបភពឯក រដៃទេ យេរបើពកយេពចន ផទ លខលន ចខសនងអតថនយៃនរបភពេដើមរបស េទះជមនបញជ ក របភពេដើមចបស សកេ យ។ ជកហសផទ លខលនរបសអនកនពនធ ឬ អនកសរេសរ េពលគមនែមនជករលចគនតអនកដៃទេទ។ ករេយង ែបបេនះ ចប ត លមកពអនកេយងយលអតថនយេដើមមនចបស េហើយ កេរបើពកយេពចនែដលមនមនអតថនយដចគន េទវញ។ េដើមបេជៀស ង បញហ េនះ អនកនពនធ ឬអនករ វរជវ ចេរបើសដទងរសងជនសវញ េទើប

ចរបកដបនថ ករេយងគមនខសនងអតថនយៃនរបភពេដើម។ ឯក រេដើម របភព៖ េអៀវ េកើស, ភ ែខមរ៖ ករលបងពនតយេ យរកេហតផល, េបះពមពេឡើងវញ (ភនេពញ៖ ពទធ សនបណឌ តយ, ២០០១), ១៨។

វចននរកម ជចបបែដលេយងរតវរបតបតត ម គសរេសរឲយរតវ មទង អសគន ។ ករណែដលរតវសរេសរ មវចននរកមេនះ េយងទងអសគន រតវែតេធវ េទ េ យេគរពដលវនយ (discipline)។ វនយរតងេនះមន រៈសខនដល ជតជេរចន េរពះថេបេយងេនែតសរេសររបពកយ មចតតេរៀងខលន េផ ងគន េទ មវតត ម ដចពេដម ភ េយងនង បថជភ សរមបជតមយព

បន; ជតេយងកនង បថជរបជជត (nation) មយពសម។ េហតេនះសម ឲយបងបអនរមជតទង យ ពយយមសរេសរពកយ មរបែដលមនកនងវចន-នរកមឲយបនជរេបៀបដចគន ទងអស េហយសមឲយមនេសចកតខម សេអៀនកនងចតត កល េបសរេសរភល តបល តខសពរបពកយកនងវចននរកម ដបតសរេសរខសដេចនះ ជេហតសែដងឲយេឃញថ េយងខវះេសចកតសក ។ ខញ សងឃមថមខជបងបអន ទង យគងទកករសរេសររបពកយេ យរតមរតវ មវចននរកមេនះ . . .។



ខងេរកមេនះជករេរបើពកយេពចនេ យខលនឯង េ យេយងេទ នងរបភព “េអៀវ េកើស, ភ ែខមរ៖ ករលបងពនតយេ យរកេហតផល, េបះពមពេឡើងវញ (ភនេពញ៖ ពទធ សនបណឌ តយ, ២០០១), ១៨” បែនត េយងខសមនរតមរតវ មរបភពេដើម។

របភពែដលេយងេនកនងលបះទ៣េនកនង ន ៃដខងេលើេនះគេយង ឯក រេដើមរបសេ ក េអៀវ េកើស កនងេសៀវេភែដលមនចណងេជើង ថ “ភ ែខមរ” នងចណងេជើងរង “ករលបងពនតយេ យរកេហតផល” េបះពមពេឡើងវញេនឆន ២០០១ េ យពទធ សនបណឌ តយ ទពរទ១៨។ េបើពនតយជកែសតងេទេលើឯក រេដើម បនទ តទ៦ដលទ១០ រតវបន សរេសរដចតេទេនះ “េហតេនះសមឲយបងបអនរមជតទង យពយ- យមសរេសរពកយ មរបែដលមនកនងវចននរកម ឲយបនជរេបៀបដច គន ទងអស េហើយសមឲយមនេសចកតខម សេអៀនកនងចតត កល េបើ

អក រ រសតែខមរនេពលបចចបបននេនះ រតវបនយកចតតទក កយងខល ង ពស កអនកអភរក អក រ រសតែខមរ ជពេសស ជបណឌ តយសភ។ េទះជ យង កេ យ េគែតងសេងកតេឃញននន ករអក រ រសតែខមរ េនកនង េសៀវេភសក ចេណះទេទមនភពមនរសបគន នងននន ករអក រ រសតែខមរ ែដលេរៀបចចងរកងេ យ ជបណឌ តយសភ។ ទកទងនងបញហ េនះ េ ក េអៀវ េកស មនសណមពរឲយរបជពលរដឋែខមរេចះខម សេអៀនផងរបសនេបខលន សរេសរពកយខសពវចននរកម េបពេនះេទ ពកេគនងរតវចតទកថជជន មនេចះអក រ។1

1. េអៀវ េកើស, ភ ែខមរ៖ ករលបងពនតយេ យរកេហតផល, េបះពមព េឡើងវញ (ភនេពញ៖ ពទធ សនបណឌ តយ, ២០០១), ១៨។



សរេសរភល តបល តខសពរបពកយកនងវចននរកម ដបតសរេសរខសដេចនះ ជេហតសែដងឲយេឃើញថ េយើងខវះេសចកតសក ។” អតថនយៃនពកយ េនកនងអពភនតរសញញ មនមននយថ “េ ក េអៀវ េកើស មនសណមពរ ឲយរបជពលរដឋែខមរេចះខម សេអៀនផង របសនេបើខលនសរេសរពកយខសព វចននរកម េបើពេនះេទ ពកេគនងរតវចតទកថជជនមនេចះអក រ” េនះេទ គេ ក េអៀវ េកើស រគនែតចងនយយថ អនកែដលមនបន សរេសរ មវចននរកមជពកែដលមនបនែសវងយលអក រ រសតែខមរ ែតបេ ណ ះ។ ដេចនះ ករេយងេ យេរបើពកយេពចនខលនឯងខងេលើេនះ គខសនងអតថនយេដើម ជកហសផទ លខលនរបសអនកនពនធ ឬអនករ វ រជវ មនែមនជករលចគនតអនកដៃទេទ។

េដើមបេជៀស ងករេយងេ យេរបើពកយេពចនផទ លខលនខស េគ ចរសង ជសដទងរសងែតមតងកបន ដចេលើកេឡើងខងេរកមេនះ

ែតមតង។ សមគ ល

អក រ រសតែខមរនេពលបចចបបននេនះ រតវបនយកចតតទក កយងខល ង ពស កអនកអភរក អក រ រសតែខមរ ជពេសស ជបណឌ តយសភ។ េទះជ យង កេ យ េគែតងសេងកតេឃញននន ករអក រ រសតែខមរ េនកនង េសៀវេភសក ចេណះទេទមនភពមនរសបគន នងននន ករអក រ រសតែខមរ ែដលេរៀបចចងរកងេ យ ជបណឌ តយសភ។ ទកទងនងបញហ េនះ េ ក េអៀវ េកស មនសណមពរឲយរបជពលរដឋែខមរឲយ “ពយយមសរេសរពកយ ម របែដលមនកនងវចននរកមឲយបនជរេបៀបដចគន ទងអស េហយសមឲយ មនេសចកតខម សេអៀនកនងចតត កល េបសរេសរភល តបល តខសពរបពកយ កនងវចននរកម ដបតសរេសរខសដេចនះ ជេហតសែដងឲយេឃញថ េយងខវះ េសចកតសក ។”1

1. េអៀវ េកើស, ភ ែខមរ៖ ករលបងពនតយេ យរកេហតផល, េបះពមព េឡើងវញ (ភនេពញ៖ ពទធ សនបណឌ តយ, ២០០១), ១៨។



ចេពះករេយងេទេលើរបភពដៃទ េ យេរបើពកយេពចនផទ លខលន អនកនពនធ ឬអនករ វរជវគបប នឲយយលនវអតថនយេដើមរបស ឲយបន ចបស សជមនសន េដើមបេជៀស ងនវកហសផទ លខលនកនងករេរបើ របសពកយេពចនរបសខលន េ យេយងេទេលើរបភពដៃទេនះ។ ករ េយងេទេលើឯក របរេទស េ យេរបើពកយេពចនខលនឯង អនកនពនធ ឬអនករ វរជវគបប នឲយយលអតថនយចបស នងពនតយេមើលសទសនយ របស កនងវចននរកមឲយបនជកចបសសន របសនេបើចបច ថេតើ

ចេរបើនយមយ ឲយសមរសបេទនងអតថនយេដើមរបស ជនសនវ ពកយ មយែដលចបច។ ចេពះសដទងរសងែដលរតវបនដករសងេចញពរបភពេដើម ជ ភ បរេទស គបបបញជ កថឯក រេនះបកែរបេ យអនក ។ េបើ បកែរបេ យខលនឯង រគនែត កេនកនងសញញ ឃន បថ [បកែរប] ឬេបើ បកែរបេ យអនកេផ ង រតវសរេសរកនងសញញ ឃន បថ [បកែរបេ យ + េឈម ះអនកបកែរប] ដចជ [បកែរបេ យ េនត រតន] ជេដើម។ សដទងរសងេ យេយងេទេលើរបភពជភ បរេទស

ពកយរទពយរតវបនេគផតលនយមនយេផ ងៗគន ។ េ ក James Penner យលថ “រទពយរតវបនេគពពណនថជបណត ៃនសទធេផ ងៗគន ដចជសទធកនកប សទធេរបរបស សទធេរបអស សទធកេមទចេចល សទធចត ែចង សទធឲយេគ សទធឲយេគខច សទធលកជេដម [បកែរប]។”1 រឯ Black’s Law Dictionary ផតលនយមនយរទពយកនងនយទ១ជ “សទធកនកប េរបរបស នង រសយផលនវរទពយកណត មយ; សទធកមមសទធ [បកែរប]។”2 1. James E. Penner, The Idea of Property in Law [គនតៃនរទពយកនងចបប] (New York: Oxford University Press, 1997), 1-2។ 2. Bryan A. Garner, Black’s Law Dictionary, េបះពមពេលកទ៨ (St. Paul, Minn: West Group, 2004), 1252។



ករសរេសរពកយបកែរបកនងសញញ ឃន បដចឧទរហណខងេលើេនះ មននយថអនកនពនធ ឬអនករ វរជវៃនឯក រេនះជអនកបកែរបេ យ ខលនឯងផទ ល។ បែនត របសនេបើអនកបកែរបជអនកេផ ង េគរតវសរេសរដចខងេរកម េនះ។ ករបញជ កពេឈម ះអនកបកែរបដចខងេលើេនះ គជទេងវើមយលអបផត កនងពភពសក ពេរពះ ទមទរឲយមនេសចកតេ ម ះរតងកនងករសក ឬគណធមៃនករសក រ វរជវ ែដលរតវកររពញកដលមច សេដើម ឬ សែដងនវករដងគណ ឬអរគណដលមច សេដើម លេពល ែដលករ ពភក ពកពនធនង ន ៃដរបសេគ។

ពកយរទពយរតវបនេគផតលនយមនយេផ ងៗគន ។ េ ក James Penner យលថ “រទពយរតវបនេគពពណនថជបណត ៃនសទធេផ ងៗគន ដចជសទធកនកប សទធេរបរបស សទធេរបអស សទធកេមទចេចល សទធចត ែចង សទធឲយេគ សទធឲយេគខច សទធលកជេដម [បកែរបេ យ ជ ផនត]។”1 រឯ Black’s Law Dictionary ផតលនយមនយរទពយកនងនយទ១ជ “សទធ កនកប េរបរបស នង រសយផលនវរទពយកណត មយ; សទធកមមសទធ [បកែរបេ យ កន ស ង]។”2 1. James E. Penner, The Idea of Property in Law [គនតៃនរទពយកនងចបប] (New York: Oxford University Press, 1997), 1-2។ 2. Bryan A. Garner, Black’s Law Dictionary, េបះពមពេលកទ៨ (St. Paul, Minn: West Group, 2004), 1252។



ករសរេសរសេងខបេសចកត (Writing an Abstract)

សេងខបេសចកតៃននេកខបបទ គជេសចកតសេងខបដខលមយែដល

ពនយលពអណះអ ងចមបង របធនបទ ឬរបកគេហើញ។ ជទេទ សេងខបេសចកតផតលឲយអនក ននវករបញជ កខលមយ អពខលម រៃននេកខបបទ។ អនក នេសទើរែតមនចបចេមើលេនកនងនេកខបបទទងមល េដើមបយលនវអវែដលរតវបននយយេនកនងសេងខបេសចកតេនះ។

សេងខបេសចកតគរែតខល េហើយងយរសលយល នងងយ ន។ ជធមម សេងខបេសចកត ចមនមយទពរ ឬតចជង។ េគ ចសរេសរ ែតមយកថខណឌ ឬ៤កថខណឌ រសយេទ មតរមវកររបស អតថបទ។

កនងករណសរេសរែតមយកថខណឌ រតវែវងបនតច េហើយរតវ

រគបដណត បវតថបណង នងវ លភពៃនកររ វរជវ វធ រសតរ វរជវ លទធផល នងអន សន។

កនងករណសរេសរឲយងយ ន េគរតវសរេសរជ៤កថខណឌ េទ

មែផនកនមយៗ េពលគ៖ កថខណឌ ទ១ វតថបណង នងវ លភពៃនកចចកររ វរជវ សរេសរពវតថបណងៃនកររ វរជវ។ អវែដលអនកពយយមែសវង

រក។ ឧទហរណ េគលបណងៃនករសក េនះគេដើមប... (េធវើ

អតតសញញ ណ, ែសវងរក, បញជ ក ជេដើម) េគលបណងៃនកររ វរជវេនះគេដើមប... កថខណឌ ទ២ ករពពណនអពវធ រសតែដលបនេរបើកនង



កររ វរជវ នយយពវធៃនកររ វរជវែដលអនកបនេធវើ។ របសនេបើករ

រ វរជវទមទរឲយមនករសមភ ស ឬករសទងមត រតវបញជ កអនកែដលរតវសមភ ស ចនន នងមលេហតនឲយមនករសមភ ស។

ឧទហរណ ករមងសណរចននមយរយែសសបរបបនរតវបនសរដលអនក ងទលេនថម។

កថខណឌ ទ៣ ករសេងខបៃនលទធផល (របកគេហើញ) សរេសរពអវែដលអនកបនរកេឃើញេនកនងកររ វរជវរបសអនក

មនែមនជគនតផទ លខលនេទ។ ឧទហរណ លទធផលៃនកររ វរជវេនះបនបងហ ញថ

របពនធចះបញជ ដធលេនកមពជមនទនេជគជយេនេឡើយេទ។ អ ច របមលផតកនងករសេរមចេចញបណណ មរយៈករចះបញជ ដធលមន លកខណៈ ចេ យដ បនេធវើឲយរបពនធចះបញជ ដកនែតមននតវធសមគ ម ញ េរបើរយៈេពលែវង នងច យខពស ដេចនះេហើយ បន

ងអនកកនកបដមនឲយចលរមកនងករចះបញជ ដរបសពកេគ។ កថខណឌ ទ៤ អន សន

ចទញនវេសចកតសនន ឋ ន នង/ឬផតលអន សន។ ឧទហរណ មរយៈរបកគេហើញខងេលើ កររ វរជវេនះ

បនេលើកេឡើងនវអន សន មយចនន។ គរកតសមគ លថ ករសរេសរសេងខបេសចកតរតវបនេធវើេឡើងេន

េរកយេពលសរេសរនេកខបបទរច ចែណកកលែដលរតវេរបើគអតតកល។ េគមនេរបើសពវនមបរសៈ ដចជ “ខញ” ឬ “េយើង” េទ ែតេគេរបើ “អនកនពនធ” ជនសវញ។ ជមយគន េនះែដរ សេងខបេសចកតមនរតវសរេសរជអក រកតេទ បែនតេបើេគរតវករេរបើពកយេនះេរចើនដងបនតបនទ ប េគ ចសរេសរជអក រេពញមយសន េ យបញជ កអក រកតរបស

រចេរកយមកេទើបេគ ចេរបើអក រកតេនះបន។

បណឌ ត ប ផលធ



ករសរេសរនេកខបបទ នេកខបបទនមយៗគរមនេសចកតេផតើម ករពភក េសចកតសនន ឋ ន នងអន សន។ េគ ច កេសចកតេផតើមេនកនងជពកទ១កបន។ ករពភក គជ ចេរឿងខលមៃននេកខបបទទងមល េពលគ ចសរេសរជេរចើនជពកកបន។ ករបករ យ អណះអ ង នងលទធផលៃនករសក គឋតកនងជពកទងេនះ។ រឯេសចកតសនន ឋ ន ច កេនកនងជពកមយេផ ងេទៀតកបន។ ជទេទ នេកខបបទ ចមនរចនសមពនធដចខងេរកម៖

ជេរមើសទ១ រកបមខ េសចកតែថលងអណរគណ

រមភកថ សេងខបេសចកត េសចកតែថលងអណះអ ង (េទ ម កលវទយលយ) មតក បញជ ង (េបើមន)



អក រកត (េបើមន) េសចកតេផតើម ជពកទ១ ជពកទ២ ជពកទ៣ . . . . េសចកតសនន ឋ ន អន សន គនថនេទទស/ឯក រេយង ឧបសមពនធ (េបើមន)

ជេរមើសទ២ រកបមខ េសចកតែថលងអណរគណ

រមភកថ សេងខបេសចកត េសចកតែថលងអណះអ ង (េទ ម កលវទយលយ) មតក បញជ ង (េបើមន) អក រកត (េបើមន)



ជពកទ១ េសចកតេផតើម ជពកទ២ ជពកទ៣ . . . . ជពកទ៦ េសចកតសនន ឋ ន នងអន សន គនថនេទទស/ឯក រេយង ឧបសមពនធ (េបើមន) រកសងអបរ យវជន នងក តរមវឲយេសចកតេផតើមរគបដណត បចណចដចតេទ៖ លនបញហ ចេ ទបញហ ៃនកររ វរជវ េគលបណងៃនកររ វរជវ ែដនកណត នងវ លភពៃនកររ វរជវ រៈសខនៃនកររ វរជវ រចនសមពនធៃនកររ វរជវ េយើង ចបញច លវធ រសតរ វរជវេនកនងេសចកតេផតើមេនះ កបន េ យេរៀប បរតសៗនវវធ រសតែដលេយើងរ វរជវ។