Upload
khonumthung-journal
View
2.330
Download
5
Embed Size (px)
DESCRIPTION
ခိုႏူမ္းထုန္ သတင္းဌါန ဇြန္လထုတ္ ဂ်ာနယ္
Citation preview
News Journal Khonumthung | 1June 2013 | Vol.1 No.2
News JournalVolume. 1 No. 2
Monthly
15 June 2013
Estd. 2013KhonumthungThe
www.khonumthung.org www.khonumthungburmese.org
rkd;wdrfvkd vGifharsmaewJh csif;vlrsKd;Special Report
Features
rsufrSefqdkkif wm[ef;aps;teD; ? a&T0gvrf;? uav;NrdKU?
wufaevif;rsufpdrsm;udkkpepfwusprf;oyfay;onf/
EdkkifiHjcm;rSef? EdkkifiHjcm;udkkif;trsdK;rsdK;?
ypönf;rSef? aps;rSef? txl;avSsmhaps;jzihf
&ufjcif;NyD;jyKvkkyfay;onf/
rsufrSefESihfywfoufvm&if wufaevif;odkkYvSrf;vmcJhyg/
1990 r&m vTwfawmftrwf a[mif; Pu Ro Uk uG,fvGef (ukd,fa&;tusOf;)
qdkifcGJ0,fpvD taemufvrf; vrf;axmifh
wyfMunfh&if.......[wfxdoGm;r,f......
The Special One"Chelsea abmfvHk;toif; udk tjrifhqHk;ae&m
a&mufatmif BuKd;pm; oGm;r,f"
csKd; (csif;)wkdU\ &dk;&m "g;odkif; tu
Kalamyo Super Model LalrohluiawGUqkH ar;jref; jcif; - 8
usef;rma&;owif;
cdkEIrf;xkefaeUpOf owif;rsm;udk tGefvdkif;a0UtdkufwGif zwf&Iedkifygonf/
avESif&mygoGm;awmhrvm; armyDa&
jynfaxmifpk tpkd;& ESi fh jynfe,ftpkd;& vkyf&yfEIdif;,SOfjcif;
rdcifbmompum;
EdkifiHa&;tusOf;om;rsm; vGwfajrmufa&; aqmif&Gufrnf
EdkifiHjcm;rSUSD oef; 3000 cef h &if;ESD;jrKyfESHrI 0ifa&mufrnf
csif;jynfe,f txufwef; ausmif;wkdif; wGif uGefysKwm wyfqifrnf
enf;ynm owif;
or®w wm0ef,lvdk[k a':pkajym
w,fvDzkef;vkyfief; jrefrmeSifh tde´d, 0efjuD;rsm; aqG;aeG;
2 | Khonumthung News Journal June 2013 | Vol.1 No.2
The Khonumthung
News Journal
Editorial Borad
Chief Editor - Zalatt Thetni
Managing Editor - J. Sangtea
Editor - Tuidim
Reporters - Moe Kyaw Aung Ling Rokung Hniangte Board Members - Salai Peter - David Thanga - Salai Robert
Distribution Managers
Kalamyo - Ramzuia 09400507310
Tahan - Mah Mah 09400305261 Yangon - Ney Myo Aung 09450044627 Address - Tahan, Kalemyo
Registration No. - 1885 of 2013 Printing Press - Shwe Naing Agan
One Stop Printing Service No. 90 (C), Kabar Aye Pagoda Rd. Bahan Tsp, Yangon. 01-554474, 400890,
Khonumthung
owif;*sme,fwGif aMumjimtrsKd;rsKd;
xnfhoGif;Ekdifygonf/
þ*sme,fonf csif;jynfe,f 6 NrKdUe,f?
uav;uabmf ESifh &efukefNrKdUrsm;wGif
jzefUa0vsuf&Sdonf/
qufoG,fvdkygu ...
0900507310 & 09400305261
email addresses:
[email protected] [email protected] [email protected]
t,f'Dwmhtmabmf
Hot Spot eJUvGJaevkdUygAsm
jrefrmEkdifiHynma&; 0efMuD;Xmeu oli,fwef;rS 10 txd pmar;yGJukd yxrtprf;? 'kwd,tprf;?
twef;wif pm ar;yGJqkdNyD; ynmoifESpfwESpftwGuf pmar;yGJokH;MudrfajzqkdzkdU jyXmef; xm;ygw,f? ausmif;om;
ausmif;ol awG [m yxrtprf;eJU 'kwd,tprf; pmar;yGJukd odyftav; rxm;Muyg? wcsKdU aom q&m q&mr
rsm; onfvnf; t vm;wlyifjzpfygonf/ trSefqkd,if yxr tprf;eJU 'kwd,tprf; pmar;yGJ[m twef;wif
pmar;yGJtwGuf t av; xm;&rnfh t&nftcsif;ppf pmar;yGJyg? wenf; ajym&,if tJ'Dt&nftcsif;ppf
pmar;yGJonf twef;wifpm ar;yGJ twGuf ynm&nfwkd;wufrIwkdif;wmonfh aywHyifjzpfayonf/
usawmf ,ckESpf{NyD? arvwGif csif;jynfe,fNrdKUMuD; wcsKdUeJU e,frsm;okdU oGm;a&mufcJhygonf/
10 wef;pm ar;yGJ ajzqkdNyD; cgpaygh? rdbjynfolrsm;onf om;orD;awGukd aiG odef;csDtukefcHNyD;
ausmif;xm;cJhMuay&m ukd,fh om; orD;pmar;yGJrsm;ajzqkdEkdifMurnfavm? NrdKUausmif;wuf
om;orD;awG tdrfukd jyefa&mufaeMuNyDavm tcsif;csif; Mum;ar;jref;aeMuonf/
usawmf n tdyf,mwGif vJavsmif;,if; wzufcef;wGif pmppfXme rwlwJh 10 wef;ausmif; om;ajzqkd
ol ESpfOD; teuf pmar;yGJudpö aqG;aEG;aeMuwmukd Mum;&onf/ 'gayrJh olwkdU bmukd ajymaeMuonf r&Sif;yg?
olwkdU&JhhU pmar;yGJ pum;0Sufxifygw,f? wkd;ovm; wJh? aemufwOD;u wkd;wmvnf; &Sdw,f? rwkd;wm vnf;&Sd
w,fwJh? usawmf bmrS em;rvnfyg? usawmfjyefMum;&jyefw,f? jyefrMum;vkdUrS r&wm? tcef;csif;u uyf&uf
ukd;? 'Dwcgawmh t*FvdyfvkdygvmNyD? Hot Spot xJu[m rwkd;wmrsm;aew,fwJhAsm/bmvJ Hot Spot /
owif;wck Mum;&wmu 10wef;pmar;yGJrajzqkdcif bk&m;ausmif; wckrSm ,ckESpf pmar;yGJajzqkdol
awGtwGuf ygpwmwOD;ukd qkawmif;zkdU zdwfMum;MuowJh? pastor u b,fvkd qkawmif;
w,frSwfovJ? t&m&m zefqif;&Sif bk&m;ocif? Eufzef 10 wef;pmar;yGJajzqkdrnfh olawGtwGuf qkaw-
mif; ay;ygw,f? (Hot Spot) ukd tm;ukd;NyD; pmar;yGJ ajzqkdolawGukd tatmifray;yJ pmMudK;pm; aom
olawGukd oem; awmfrlyg wJh/ (Hot Spot) orm;awG xHrS ygpwmukd wD;wkd; qJqkdaeMuonf qkdygvm;/
usawmfh a'orSm (M.A) bGJU&awG okH;av;OD; &Sdw,f? trSefqkd,if olwkdU[m
t&nftcsif; owfrSwf csuft& (University Level) ukd oif,l&rnfh ausmif;q&m
awGjzpf oifhygw,f? okdUaomf rlvwef;ausmif; q&mukd avSsmuf aeMu&onf/
,if;udpöeJU ygwfoufNyD; rdbjynfol wOD; ajymjyonfrSm vuf&Sdynma&;pepfu 10
wef;atmif tqifhqkdwm tpkd; & 0efxrf;tvkyf&zkdU b,fvG,fvdrfhrvJwJh? (Hot Spot) qkd vm;
tJ'gukd tm;ukd; aeMuawmh 'g tpkd;&u olwkdU t&nf tcsif; r&SdrSef;odawmh ol wkdU t&nftcsif;eJUxkduf
wefwJh rlvwef;ausmif; q&m? ti,f wef;pm a&; avmufyJ &awmh rSmaygh? wefygw,fwJh?
ZGefv 9 &ufaeUrSm 10 wef;pmar;yGJatmifpm&if; aMunmaeygNyD? (Hot Spot) eJU vGJaeMuovm;?
ckdEkrf;xkefowif; *sme,frS OD;aqmifNyD; csif;owif; zGHUNzdK;wkd;wufa&;ESifh
yl;aygif;aqmif&GufEkdifa&; twGuf tajccHowif;a&; om;enf;? Layout/ Design &ufwkdoifwef;ukd
Mo*kwfv twGif; ckdEkrf;xkefowif;Xme &kH;pkduf&m uav;NrdKUwGif jyKvkyf &efjyifqifxm;ygonf/
xkdUaMumifh vlMuD;rif;taejzifh all Chin News groups & Chin Land Media Network rS wOD;pD apvTwfay;yg &ef zdwfMum;tyfygonf/
qufoG,f &ef -
email:[email protected] & [email protected]
rSwfcsuf/ /
1/ jzpfEkdifygu csif;jynfe,f? uav;uabmfwGif tajcpkdufonfh vlyk*¾Kdvfrsm;ukd apvTwfay;&ef?
2/Chin Land Media Network wGifryg0ifonfhowif;tzGJUrsm;rSvnf;wOD;pDzdwfMum;xm;ygonf?
3/ oif wef;wuf a&mufEkdif rnfh tao; pdyf pm&if;ukd tjrefqkH; ay;ykdUap csifonf?
INVITATIONoifwef;(tajccHowif;a&;om;enf;?Layout/Design)wufa&muf&ef zdwfMum;jcif;/
News Journal Khonumthung | 3June 2013 | Vol.1 No.2 LOCAL NEWS
'def;rwf tpkd; &rS
csif;jynfe,f &Sd tpkd;& tx-
ufwef; ausmif;wkdif;wGif uGefysLwm?
tifwmeuf wyfqif&ef w&m;0if
vu fr Sw fx k d ;v k du f N y D j zp fon f /
NyD;cJhwJh arv 31 &ufaeUu
xkdif;EkdifiHqkdif&m 'def;rwfoHtrwf ES-
ifh pDtJeftufzf ygwDtaxGaxG twGif;
a&;rSL; csKyf (3) a'gufwm a&Tcg; wkdU
rS bef aumufNrdKU wGif ESpfzuf vuf
rSwf xkd; vkdufjcif;jzpfonf/ ,ck ESpf
ynm oif ESpfwGif p wif taumif
txnf azm fEkdifrnf[k od&onf/
" w e f z k d ; t m ; j z i f h
'def;rwf aiG 5000000 (USD 800000) axmufyhH rnfjzpf-
NyD; tpkd;&ESifh pDtJeftufzftMum;
Nidrf;csrf;a&; vkyfief;pOf twGif;
pDtJeftufzf\ vlxk awGUqkHyGJ
twGufvnf; yg0if rnfjzpf onf["k a'gufwm a&Tcg;u ajymonf/
"txufwef; ausmif; wef;
15 OD;rSm uGefysLwm wvkH;uspDt
okH;jyKEkdifzkdcefUrSef; xm;ygw,f? 8
wef;uae 10 wef;txd uGefjyL-
wm oifjyEkdif r,fhq&mawG&SdayrJh
uGefjyLwm tifwmeufr&Sdbl;aygh?
tJ'gawGtwGuf wyfqifEkdif zkdU
MudK;pm;xm;wmyg"[k ajymonf/
xkdUtjyif vSsyfppfrD; tm;
enf; csuf aMumifh vkdtyfaom Gen-erator, "gwfqD rsm;ukdvnf; waeU
4 em&Dpm tvkHt avmufyhHykd; oGm;
MurSmjzpf onf[k Mum;od &onf/
csif;jynfe,f &Sd txuf
wef; ausmif; 30 wGif wyfqif
oGm;MurSmjzpfaMumif; ,ckESpf twGif;
zGifhvSpf xm;onfh t xufwef;
ausmif;ESifh txufwef; ausmif;cGJ rsm;
ryg0if ao;aMumif; xyfrHod&onf/
"txl;txl;ukd 0rf;om
w,fAsm? oif p&mjrif p&m pm
tkyfpmayawG r&SdwJh csif;jynfe,f
txufwef;ausmif;awGrSm tifwme-
ufawG wyfqifEkdif,if ausmif;q&mu
tp ausmif;om; awGvnf; to-
dynm A[kokwawG wkd;yGm;vm rS-
maygh" [k kdifvif;yD txuf
wef;ausmif; q&m wOD;u ajymonf/
uGefysLwm tifwmeuf
xdef;odrf;a&; twGuf pDrH c efUcGJ a&;
aumfrDwDukd csif;jynfe,f tpkd;&rS
wOD; pDtJeftufzf vkdifpif&kH;rS
wOD;? ausmif;q&m rsm;rS wOD;?
ausmif;om; rdbrsm;zufrS wOD;?
&yfrd &yfzrS wOD; pojzifh zGJUpnf;
oGm; rnfjzpf onf[k od& onf/
NyD;cJhwJh {NyDv 26 &ufaeU
we*FaEGaeUu vli,f 4 OD;rS wkwf
jzifh OD;acgif;wGif &kdufESufxm;aom
touf 18 ESpf t&G,f q,fwef;
ausmif;om; wOD; ,aeUtxd
owdr&ao;aMumif; od&onf/
csif; jynfe,f rwlyDNrdKUe,f
vkdifvif;yD&Gm wGif r&m{0Ha*vd
toif;awmfrS odu©awmf&q&mawmf
OD;a&TwvkH;\ wwd,ajrmufom;
awcl; qkdolonf vli,f 4 OD;rS wkw-
fjzifh OD;acgif;? cg; ? ausm&kd;? ezl; wGif
(4) Mudrf &kduf ESufMu&m vli,fonf
aq;&kHwGif ,aeUtxd owdr&
ao;aMumif; a'ocHwOD;u ajymonf/
"aemufaMumif; jyomemawGawmh
r&Sdavmufygbl;? t&ufrl;
aeykHawmh&ygw,f" [k ajymonf/
vlemonf rDZkd&rf jynfe,f
qkdif[m; aq;&kHu vufajrS-
muf xm;Muojzifh tkdifaZmvf
aq;&kHokdU vTJajymif;xm; aMumif;
q&m0efrSwfcsuft& OD;aESmuftwGif;
aoG; 0ifoGm;bG,f&SdaMumif; od&onf/
"OD;acgif;'gPf&mqkdawmhcGJpdwfzkd
Uvnf; tifrweftEå&m,f&Sdw,f?
w j c m ; ' g P f & m a w G u k d v n f ;
q&m0ef awGu bmrS ppfaq;rI
rjyKEkdif Mubl;" [k vlem\
aqGrsKd;jzpfol ta':u ajymonf/
vlem\ OD;av; awmf-
pyfol txuf wef;jy ausmif;tkyf
q&mMuD;uom vlpk rcGJygu
vlemonf trIjzpfpOfwGif ao
qkH;oGm;EkdifaMumif; xyfrHod&onf/
epfemol rsm;zufrS trIrvkyf
aom aMumifh oufqkdif&m vkdifvif;yD
&JwyfzGJUrSvnf; wpkHw&m ta&;,lrI
rjyK vkyf aMumif; xyfrHqkdonf/
vkdifvif;yDe,f (r&ma'o)
a'oonf csif;jynfe,ftwGif; jypfrI
wpkHwck jzpfyGm;ygu oufqkdif&mokdU
wkdifMum; rItenf;qkH;a'ojzpfonf[k
a'ocH &J wyfMuyfwOD;u ajymonf/
"r&m ( csif; ) vlrI
"avh xkH;wrf; ESifh c&pf,mef
"r®w&m; t&om aMuat;
avh&Sd Muygw,f"[k ajymonf/
vli,f 4 OD;&kdufESufrIaMumifh 'gPf&m& vlem ,aeUxd owdr&ao;csif;jynfe,ftxufwef;ausmif;wkdif;wGif uGefysKwm wyfqifawmhrnf
KHONUMTHUNG4THJUNE
KHONUMTHUNG NEWS 6 JUNE
20013 {jyDv 29 &ufaeU
u csif;vlrsKd; trsm;pkaexkdifonfh
rDZkd&rfjynfe,f usefzkdif;c&kdif Saikhum-phai aus;&Gm&Sd tkd;rJhtdrfrJh vlOD;a&
200 ausmftm;ta&;ay:ulnDekdif&ef
Saikhumphai Emergency Relief Committee( SERC) ukd jyD;cJhwJh arv
26 &ufaeUu zGJUpnf;vkdufMuonf/
tqkdyg SERC ukd Glo-bal Laimi Facebook tzGJUrS
OD;aqmifzGJUpnf;jcif;jzpfjyD; aumf rD-
wDwGif OuúX tjzpf TL Rualawia? 'kwd,OuúXtjzpf T.Saithiaua? twGif;a&;rSl;tjzpf Biakliankima? wGJzuftwGif; a&;rSl;tjzpf Nu Chin? b@xdef;tjzpf Ronald Lalkhu-ma? tMuHay;tjzpf Robert Vanla-lruata (Pastor) eSifh Pu Lalthan-lala wkdUyg0ifMuonf[k od&onf/
vlOD;a& 200 aus-
mf\ tdrf ajc 40 ukd Vaphai aus;&GmvlxkrS a'otwGif; &Gmwnf
SaikhumphaiEmergencyReliefCommitteezGJUpnf;
aqmuf onfukd rvkdvm;aomaMumifh
rD;&Idh vkdufMu&m rS,ckuJhokdU
tkd;rJhtdrfrJh jzpfcJh&jcif;jzpfonf/
“vlom;c si f ;pmemaxmu f
xm;wJhtaeeJU ,ckvkd aumf rDwD
ukd zGJUpnf;vkdufwmyg? wjcm;txl;
taxGr&Sdygbl;” [k aumfrD-
wD wm0ef&SdwOD;u ajymonf/
S a i k h u m p h a i aus;&GmrD;&dIUjcif; udpöeJUywfoufNyD;
jrefrmEdkifiH &efukefNrKdUtajcpdkuf CHIN WELFARE ORGANIZATION rS rDZdk&rfjynfe,f Central Young Mizo Association (CYMA) xH odkU
o0PfvTm pmwapmif ay;ydkUcJhonf/
, i f ; o 0 P f v T m p m a p m i f w G i f
“rDZdk&rfjynfe,f&Sd csif;vlrsKd;rsm;tay:
rw&m;ESdufpufjcif;udk aemufxyfqufr
vkyfzdkU&ef ESifh wu,fvdkUqufvkyfrdygu
rmEdkifiHtwGif;aexdkifMuaom rDZdk;
rsKd;EG,fpkrsm;tay:rSmvnf; us
aem fw d k Urvky fb l ;v d k Ura jymE d ki fb l ; ?
'gaMumifh csif;vlrsKd;tenf;pkrS
vkyfrdaomtrSm;aMumifh tjypfr&Sd
c s i f ; v l r s K d ; t m ; v H k ; t a y :
'Dvdkvkyf&ufrIrsm; qufvufrjzpf&ef
awmif;qdkaMumif; od&onf/” qufvufNyD; Saikhumphai aus;&Gm&Sd csif;vlrsKd; trsm;pkaexdkifonfh
aetdrfrsm; rD;&dIUjcif;udpöudk uefUuGuf
aMumif; ESifh aemufxyf'DvdkjyóemrsKd;
a e m u f x y f r j z p f a t m i f
rDZdk&rftpdk;&taeeJU umuG,fay;zdkU?
'ku©a&mufaeaom csif;vlrsKd;rsm;udkvnf;
tultnD rsm;ay;&ef qdkNyD; NyD;cJh
onfh ar vqef;u jrefrm Edkif iH
csif;EdkifiH a&;ygwD 4 ygwDyl;aygif;NyD;
xkwfjyefcsufwGif awGU&onf/
Saikhumphai 'ku©onfrsm;
ulnDaxmufyHhrnfudpöukd oufqkdif&m
Vaphai a'ocHrsm;u [efUwm; rIjyKae
aMumif;vnf; owif;rsm;t& od&onf/
avmavmq,fwGif vlOD;a& 200 ausm-
fonf tqkdyg&GmwGifyif rkd;um wJxkd;jyD;
ae xkdif cJhMu aMu-
mif; Farkawn aus;&Gm YMA \
tenf ;i, faomtaxmufty H h j zi f h
aexkdifaeqJjzpfaMumif; od&onf/
S a i k h u m p h a i aus;&Gm jyomem onf ESpf&Snf
vrsm ;& Sn f Mumc J h j y D j zp f aom fvnf ;
,aeUxufwkdif rDZkd&rftpkd;&?
tpkd;&r [kwfaom tzGJUtpnf;rsm;rS
a j z & S i f ; e k d i f j c i f ; r & S d a o ; a y /
r DZ d k &r ftmPmy d ki fr sm ;onf
2012ckeSpf edk0ifbmvqef;ydkif;u
csif;vlrskd;vlOD;a& 80 cefUudk aus;&Gm uae
armif;xkwfvdkufjujyD; olwdkUae xkdifcJhwJh
tdrfawGudk vnf; csdwfydwfcJhao;onf/
KHONUMTHUNG4THJUNE
4 | Khonumthung News Journal June 2013 | Vol.1 No.2
1990 ckESpf a&G;aumufyGJwGif
r&mjynfolUygwD? rwlyDrJqE´e,ftrSwf(1)
rS vTwfawmf ukd,fpm;vS,ftjzpf ta&G;cs,f
Pu Ro Uk NyD;cJhwJh arv 16 &ufaeU eHeuf 2
em&DcefUu 4if;\ aetdrf wm[ef;? uav;NrdKUwGif
uG,fvGefoGm;cJhonf/
Pu Ro Uk onf wuúokdvf aemufqkH;
ESpfwuf a&muf pOfwGif EkdifiHa&; avmu okdU ajc
pkHypf0ifa&mufNyD; ygwDtaxGaxG twGif; a&;rSL;
wm0efukd xrf;aqmifcJhNyD; 1990 t axGaxG
a&G;aumufyGJwGif vTwfawmfukd,fpm;vS,ftjzpf
a&G;cs,fcH&onf/
wyfrawmf tpkd;&rS EkdifiHa&;ygwDrsm;
zsufodrf;NyD; aemufykdif; csif;acgif; aqmif
Pu HrangNawl eJUvufwGJNyD; bmom
a&;vkyfief;rsm;ukd vkyfukdifcJh&m Pu HrangNawl uG,fvGefNyD;aemufykdif; 4if;\ t&kduft&mukd
qufcHcJhonf/
avhvmcsufrsm;t& r&m(csif;) rsKd;EG,fpkwGif
'kwd,ajrmufvTwfawmftrwfjzpfonf/ Pu Mang Tling onf yxrOD;qkH;vTwfawmftrwfjzpfonf[k
ajymMuonf/
xkdUtjyif 90 a&G;aumufyGJwGif ta&G;cHvTwfa
wmfukd,fpm;rsm;xJwGif toufti,fqkH;jzpfaMumif;
Pu Hrang Nawl onfvnf; zqyv ygwDrS
ta&G;cHpOfwGif toufti,fqkH;jzpfonf[k ajym-
Muonf/
wuúokdvfb0wGif rwlyDNrdKUe,fausmif;om;rsm;t
oif;wGif twGif;a&;rSL;wm0ef? r&m ausmif;om;
vli,frsm;toif;wGif twGif;a&;rSL;wm0efESifh
OuúX wm0efrsm;ukd xrf;aqmifcJhonf/
ukd,fa&;tusOf;
yl;&kdtkyf csif;jynfe,f rwlyDNrdKKUe,f
wD;qD;aus;&GmrS tb OD;vS abG;?trd a':aeul;
wkdU\ 'kwd ,ajrmuf om;jzpfNyD; 1959 ckESpf at-
mufwkdbm 15 &ufaeUwGif arG;zGm;cJhonf/
1990 r&m vTwfawmftrwf a[mif; Pu Ro Uk uG,fvGef
i,fpOfu olUZmwdajr wD;qD;&Gm?
vGDAef;&GmwkdUwGif rlvwef; ynmukd 4if;?
tvu vkdifvif;yDESifh rif;wyfNrdKU wkdU-
wGif tv,fwef; ynmukd4if; qnf;yl;cJhonf/
tv,fwef;ynmqnf;yl;pOfwGif usef;rma&;
tajctae aMumifh ausmif; ESpfESpf&yfem;cJhonf/
txufwef;ynmukd rGefjynfe,f armfvNrdKifNrdKUrS I st div jzifh atmifjrifcJh onf/ 10 wef;atmifpwGif
olUOD;av; (t&mcHAkdvf vrf; nGefcsuft&) a&
wyfrawmftrIxrf;&ef csOf;uyfjcif; cH&aomfvnf;
jiif;y,fcJh onf/
xkdUaemuf wuúokdvfynm yxrESpfESifh
'kwd,ESpfukd &lyaA'txl;jyKbmomjzifh &efukef
jrdKU vIdifwuúokdvfwGif qufvuf qnf;yl;cJhonf/
wuúokdvfausmif;om;b0wGif Mara Students Association wGif OuúX ESifh taxGaxGtwGif;
a&;rSL;wm0efrsm;ukd xrf;aqmifcJhonf/ xkdUtjyif
rwlyDNrdKUe,f wuúokdvf ausmif;om;rsm; toif;\
OuúX wm0efukdvnf; xrf;aqmifcJhonf/
wwd,ESpfESifh aemufqkH;ESpf &efukefyifr
wuúokdvf qnf;yl;pOfwGif 1988 ckESpf wjynfvkH;'Drkd
u a&pDta&; tcif;ESifh MuKHMudKufcJh&m wuúokdvf
ynmukd qkH;cef;wkdif roifMum;cJhawmhyJ EkdifiH a&;
avmuokdU ajcpkHypf 0ifa&mufcJhonf/
ygwDpkH'Drkdua&pDpepft& r&mjynf
olUygwDukd wnf axmifcJh&m wGif Pu Ro Uk tm; ygwDtaxG axG twGif;a&;rSL;tjzpf
qifhac:cefUtyfjcif;cH&onf/ xkdUaemuf 1990
ygwDpkH 'Drkdua&pD taxG axGaumuf yGJ wGif
r&mjynfolUygwDrS rJqE´e,f (4) ae&mrSm
,SOfjyKdifzkdUjzpfcJh&mwGif Pu Ro Uk onf
csif;jynfe,frwlyDNrdKUe,f rJqE´e,f trSwf(1)
vTwfawmfukd,fpm;vS,favmif;tjzpf wifajrSmuf
jcif;cH&onf/
xkdpOfu ol,SOfjyKdifrnfh rJqE´e,f
trSwf(1)e,fajrwGif r&mjynfolUygwDtygt0if
trsKd;om; 'Drkdua&pDt zGJUcsKyf? wkdif;&if;om;pnf;vkH;
nDnGwfa&;ygwD? csif;trsKd;om;'Drkdua&pDtzGJU csKyf
wkdUrS ukd,fpm;vS,f avmif;rsm; yg0if,SOfjyKdifcJhMu&m
yl; &kdtkyfrS trsKd;om;'Drkdua&pDtzGJUcsKyfrS vTwf
awmfukd,fpm;vS,favmif;tm; rJjym; 300 eD;yg;jzifh
tEkdif&&SdcJhonf/
1990 ckESpf ta&G;cs,f cHvTwf awmf
ukd,fpm;vS,fxJwGif tdrfaxmifr&Sd? Touft
i,fqkH;jzpfonf[k rSwfwrf; rsm;t& od&onf/
ol tEkdif&&SdNyD;aemufykdif; trsKd;om;'Drkd ua&pDtzGJU
csKyfrS wkdifMum;jcif;cHcJh&ao;onf/
1990 a&G; aumufyGJwGif a':atmifqef;p k
MunfOD; aqmifonfh trsKd;om;'Drkdua&pDtzGJUcsKyfrS
90 &mckdifEIef;ausmf tjywftowf tEkdif&&SdchJ aomf
LOCAL NEWS
KHONUMTHUNGNEWS15jUNE
vnf; wyfrawmftpkd;&rStmPmrvTJtyfonfht
jyif r&mjynfolUygwD tygt0if EkdifiHa&;ygwD
tm;vkH;eD;yg;ukd zsufodrf;vkdufonf/
xkdtcg jynfwGif;EkdifiHa&; ygwDrS
acgif;aqmifrsm;? vTwfawmfukd,fpm; vS,frsm;onf
jynfyokdU xGufajy;wdrf; a&Smifjcif;cJhMu&m Pu Ro Uk tm; tar&dueftajcpkduf (NCGUB) rS okH;Mudrfwkdifwkdif qifhac:jcif;cHcJh&onf/
1995 - 1996 ckESpf wGif
csif;awmfvSefa&; acgif;aqmif? zqyvumvu
vTwfawmftrwfa[mif; (Pu Hrawng Nawl) ESifh a&puf qkHcJhMu&mrS vufwGJNyD; bmom a&;zufokdU
tvkH;pkH ul;ajymif; oGm;awmhonf/
r&m jynfolUygwD(vGwfajrmufe,fajr)
rS tMudrfMudrf qifhac:jcif;cH&aomfvnf; "ig EkdifiHa&;ukd ynmwykdif; wpeJU ajcpkHypfvkyfcJhw,f?
tck bmoma&;ukdvnf; ajcpkHypfjyefvkyfawmhr,f" qkdNyD; jiif;y,fcJhawmhonf/
olUq&m yl; [&efaemvf uG,fvGefNyD;
aemufykdif; ol\ t&kduft&mukd qufcHcJhNyD;
bmoma&;ukd wpkdufrwfrwfvkyfaqmifcJhcsdef 2011
ckESpfuwnf;u pNyD; vnfacsmif; uifqm a&m*gjzifh
ae xkdifraumif;jzpfcJh&m &efukefokdU aq;uko
cHcJh&onf/ a&m*gaysmufNyD; q&m0efrsm;rS pum;
odyfr ajym&ef wm;jrpfcJhMu aomfvnf; "r®w&m;ukd
qufvufa[mMum;jyefaomaMumifh a0'em jyefx
vmNyD;w ESpfeD;yg; tdyf,mxJvJ&awmhonf/
2013 ckESpf arv 16&ufaeUeHeuf jrefrm-
pHawmfcsdef 4;00 cefUwGif ol aexkdif&m wm[ef;NrdKU
aetdrfwGif "r®trIapckdif;ol ol tvkH;pkH,kHMunfaom
bk&m;&SifxH xm0&tem;,lcJh onf/ uG,f vGefcsdef
wGif om;okH;OD;? orD; wOD; usef&pfcJhonf/
(yl;&kdtkyfonf ta[mtajymraumif;
vSaomfvnf; vlcspf vlcifaygrsm;ol?
taygif;toif;tay: pdwfapwemxuf oef ol?
rdwfaqGtokdif; t0kdif; rsm;rS ,kHMunf ukd;pm;cH
&oljzpf onf? oltjrJwrf; ajym wwf onf rSmt
ajymxuf tvkyfeJU oufao jy,if tokdif; t0kdif;u
,kHMunfvmrSmyJ? ,kH Munfjcif;cH&rSom rdwfaqGppf
awGUEkdifrSm?)
cdkEIrf;xkefowif;Xme t,f'DwmcsKyf\ tudk
q&m Ro Uk uG,fvGefjcif;tay:
cdkEIrf;xkeftzGJUom;rsm;rS txl;0rf;enf;
aMuuGJaMumif; ESifh
usef&pfolrdom;pktay: Nidrfoufjcif;
oufa&mufygapvdkU
qkrGefaumif;awmif;ay;vdkufygw,f
News Journal Khonumthung | 5June 2013 | Vol.1 No.2 LOCAL NEWS
rDZdk&rfjynfe,f&Sd rl;,pfa
q;0g;wdkufzsufa&;tzGJUrS Pseu-doephedrine aq; 115385 vHk;
wefzdk;tm;jzifh &lyD; 807695 wef
rI;,pfaq;udk csif;trsKd;om;wOD;xHrS
NyD;cJhonfh ZGefv 2 &ufaeU u
zrf;qD;rdcJhw,fvdkU od&onf/
r I ;,p faq;y d ki f& Si f jzp fo l
csif;jynfe,f zvrf;NrKdUe,f? Tilum, aus;&Gmae Tuanneihthang (28)
udk tmPmydkifrsm;u zrf;qD;rdcJhNyD;
trIzGifhqdkcJhw,fvdk od&ygw,f/
tqdkygaq;ydkif&Sif eJU aq;jym;
udk olaexdkifaom rDZdk&rfjynfe,f
tdkifaZmvfNrKdU Chhinga Veng &yfuGufwGif zrf;qD;rdcJhjcif;jzpfNyD;
,if;aq;jym;rsm;udk e,l;a'vDNrKdUwGif
oGm;a&muf 0,f,lcJh w,fvdkU
vnf; xyfrHod &ygw,f/
“Electric &yfuGuf Young Mizo Association (YMA) wm0ef&Sdrsm;uae rl;,pfaq;0g;?
vufeuf ponfht&mrsm; r&Sdap&ef
csif;trsKd;om;wOD;xH &IyD; 8 odef;ausmfwefzdk;&Sd
Pseudoephedrine aq; zrf;qD;rd
KHONUMTHUNGNEWS5JUNE
eJU &yfuGufydkrdk vHkjcHKap&efqdkNyD;
&yfuGuftwGif; tdrf? v,fajr rsm;udk
jrefrmEdkifiHom;rsm;xH vHk;0ra&mif;&ef
a'ocHvlxkrsm;udk today;
taMumif;Mum; xm;cJhaMumif;” arv
14 &ufxGuf a'oxkwf Vanglaini owif;pmwGif awGU&onf/
“ P s e u d o e p h e d r i n e aq; [m tvGef aps; aumif;NyD;
tusK d;tjrwftvGefrsm;wJ htwGuf
þaq;jym; a&mif;? 0,f a&;rSm
csif;jynfol awmfawmfrsm;rsm; yg0if
aeaMumif;” a'vDNrKdUwGifaexdkifol
csif;trsKd;orD;wOD;u ajymygw,f/
“a'v D N r K d U r S m aex d k i fw J h
csif; Refugee rsm; twGuf awmh
tvGefudkufw,f/ aq;jym; tcGH-
cGmwJhtvkyfudkyJ vkyfMuw,f/
wnudk &IyD; 2000? 3000
txd &wJholawGvnf;&Sdw,f/
csif;vlrsKd;awmfawmfrsm;rsm;rSm tjcm;
vkyfief;awGudk rvkyfcsifMuawm-
hbl;” vkdU tqdkygtrsKd;orD;wOD;u
cdkEIrf;okefudk qufajymygw,f/
tBuHjyKcsifwm wpfck &Sdw,f....
1/ tck *sme,f a&mufvmwm t&rf;rS t&rf;udk aemufusw,f.. ae-
muf 'Dvdk qufydkYzdkYuvnf; update rjzpfovdk jzpfr,fxifw,f....
vrf;yef;qufoG,fa&; aMumifhyg qdkawmh usaemf vdkcsifwm A3 printer udk wpf cgwnf; 0,fay;Muyg... 'gqdk&if 'DaeY Print xkwfwJh[mudk arvf;eJYydkY usaemfwdkY vnf;&&csif; print xkwf-
NyD; jzefYa0r,f 'gqdk&if ydkNyD;tqifajyr,fxifw,f.... 'Dvdk rS r[kwf&if
rwlyDtwGufawmh t&rf; aemufusr,f vdkY usaemf jrifw,f.....
2/ aqmif;yg; a&;wwfwJholawGu jrefrmjynf
ppfom;rsm;b0eJY 'Drdkua&EdkifiH&JU ppfom;awG uGmjcm;rIUtydkif;
rsm;rsm;a&;apcsifw,f.... (Oyrm- tdE´d, ppfAdkvf wpfyGifhu olYudk,fydkif um;
ydkif qdkifEdkifNyD jzpfwJh ppfom;b0eJY usaemfwdkY jrefrmjynfppfom;
oHk;yGifhawGawmif um;rydkif Ekdifao;wJh pojzifh rwlnDwJh t&mudkEIdif; ,SOfjywm rsKd;)
3/ EdkifiHa&; vuf&Sdjzpfysufjzpf&yf awGudk jywfjywfom;om; a&;om;rI
udk ydktm;us aeMuw,f... oG,f0dkufa&;&if em;rvnfMubl;....
'gav;awGudk tBuHjyKcsifw,f....
aus;Zl;yg
SalaiRokungMatupi,ChinState
t,f'DwmxHay;pm
tded´, - jrefrme,fpyftajcpkduf
c si f ;ausmy k d ;t dw fuse f ;rma&;v ky f
om;tzGJU (Chin Backpack Health Worker Team) rS
uruxjyKusif;yonfh vlxkusef;rma&;
apmifha&SmufrIpepf (Consulta-tion on Health Care system) qkdif&m vlxk awGUqkHaqG;aEG;yGJ at-
mifjrif pGmusif;yjyD;pD;aMumif; od&onf/
2013 arv 3 &ufaeU
rS 2013 arv 25 &ufaeUtxd
csif;jynfajrmufykdif; wD;wdef? xef
wvef eSifh jrdKUawmf [m;cg;wkdUwGif
usif;yjcif;jzpfjyD; tqkdyg aqG;aEG;yGJokdU
csif;jynfe,ftajcpkduf a'o tmP-
mykdifrsm;? usef;rma&; wm0ef&Sdrsm; eS-
ifh vlxk toif;tzGJUrsm; toD;oD;
yg0ifwufa&mufMuaMumif; od&onf/
Consultation on Health Care system aqG;aEG;yGJokdU CBH-WT rS 'g&kdufwm Salai Dawt Mang ESifh twl CBHWT rS usef;rma&;wm0ef
&Sdrsm; wufa&muf Muonf/
“ a q G ; a E G ; y G J
acgif;pOft&ayghaemf? csif;vlxktwGif;
usef;rma&; apmifha&SmufrIukd vuf&Sd
csif;jynfe,f jrdKUMuD;wcsKdUwGif Health Care System vlxk awGUqkHaqG;aEG;yGJusif;yjyD;pD;
KHONUMTHUNGNEW6JUNE
usef;rma&;0efxrf;rsm;? UNDP, Mer-lin, Gret- CORAD, HIV/AIDS, roefrpGrf;apmifha&Smuf a&;tzGJUESifh
pdwf0ifpm;olrsm;rS ukd,fpm;vS,frsm;
y g 0 i f w u f a & m u f M u o n f /
wufa&mufolrsm;zufrS ,ck-
ESpfrukefcifrSm Health Policy Work-shop ukd jykvkyfay;oifhaMumif;? CB-HWT ukd w&m;0ifrSwfykHwif&efJESifh
csif;jynfe,fukd MuGyfMuGyftdwf Free
Zone tjzpf4if;? csif;jynfe,ftwGif;
&SdxGuf&SdwJh opfoD;0 vHtm;vkH;
Chemical Free zone taeeJU owf
rSwfEdkifa&; qufvufvkyfoGm;juzkdU
t M u H j y K a q G ; a E G M u o n f /
“,c ku s awm fw k d Ut aee J U
csif;jynfe,fawmifykdif; rwlyD? rif;wyf?
uefyufvuf? yvuf0 eSifh a&ZGm
jrdKU wdkUrSm qufvufjyKvkyfoGm;zkdU
jyifqifaeygw,f” [k
qvkdif;a'ghref;u qufajym onf/
usef;rma&; apmifh a&SmufrIpepfxuf
ykdrkdaumif;rGefatmif b,fvkdvkyfrvJ?
'DudpöeJU ygwfoufjyD; bmtMuHjyKcsifovJ
qkdwJh atmufrSm t"du aqG;aEG;w,f?” [k qvkdif;a'ghref;u ajymonf/
xefwvefjrdKUvlxkaqG;aEG;yGJwGif Mer-lin (Health group), UNDP, tpkd;&usef;rma&;Xme? HIV Pre-vention, Thantlang Associa-tion Baptist Church, Thant-lang Baptist Church, BI, rS
wm0e f& S d r s m ;wu fa&mu f Muonf/
awGUqkHyGJwGif Health Pol-icy Workshop ukd 'DeSpfrukefcif
jyefvnfjyKvkyfjyD;rS csif;wrskd;om;vkH;eJU
ygwfoufwJh Health Policy csrS
wfzkdUtxd qufvufMuKd;yrf;oifhaMumif;
wufa&mufol toD;oD;rS tMuHjyKaqG;aEG;
MuaMumif; xyfrHod &onf/
wD;wdefjrdKUvlxkaqG;aEG; yGJwGifrl
aemufwjudrf 'Dvkd rsKd; awGUqkHaqG; aEG;yGJ
awG jyKvkyf ay;MuzdkU tMuHjyK xm;Muonf/
[m;cg ; jr d K U awm fv lx kaw G U
qkHaqG;aEG;yGJwGif HCVG, CPTC, YMCA, Blood Donation Group, BDDC, [m;cg;jynfolUaq;&kHtpkd;&
owif; rsm; t&
csif;jynfe,fonf jrefrmEdkifiH twGif;
qif;&JrItedrf husqkH;jynfe,fjzpfonfh
enf;wl usef;rma&; apmifha&SmufrIvnf;
tifrwefedrfhusaeao;aMumif; od&onf/
csif;ausmyk d;tdwfusef;rma&;
vkyfom;tzGJU (CBPHWT) ukd tdEd´,
- jrefrm e,fpyfa&muf vli,f 13
OD;u 2002 ckeSpf rwfv 8 &ufaeU-
wGif csif;jynfolUa&;&maumfrDwDatm
ufwGif zGJUpnf;vkdufMuonf/ t"du
vkyfief;rsm;rSm aq;0g;ukoa&;tpDtpOf?
rdcifeSifh uav; usef;rma&;apmifha&Smuf
rItpDtpOf? vlxkusef;rma&;ynmay;eSifh
jr Si f hwi fa&;tp DtpO fw k d U jzp fonf/
“,cifu 'DvkdrsKd;tpDtpOfawG
vky fjzpfcJhcsifwm EdkifiHa&;tajctaeu
ray;bl;? ,ckvkd vkyfEdkifwmu
EdkifiHa&; tajctaeajymif;vJrIaMumifhyg?
t"du vlxkeJU vufwGJjyD;vkyfEdkifzkdUu
qe´aygh ” [k csif;jynfolUa&;&m
aumfrDwD wm0efcH yl; xufeDu ajymonf/
6 | Khonumthung News Journal June 2013 | Vol.1 No.2SPECiAL REPORT
Speical Report.
jre f rmE d k i f i H & J U E d k i f i H a& ;
rwnf Ni d r f r I a Mumi f h aom fvn f ;
aumif;? pD;yGm;a&;tcuftcJ
trsKd;rsKd;aMumifh rdrd arG;zGm;&majr?
rdrdwdkif;jynf rdrdEdkifiHjzpf wJhjref rm
Ed kifiHBuD;udkpGef fUcGmNyD;tdrfeD;csif;Ed k fi
Hjzpf aom tdEd´,EdkifiH ta&SU ajr-
mufbuf rDZdk&rfjynfe,ftwGif;
0ifa&mufaexdkif vmwm Espf
aygif; 20 ausmf &SdcJhygNyD/
NyD;cJhonfh ar vu
rDZdk&rfjynfe,f \ tBuD;rm;qHk;
wckjzpfaom Central Young Mizo Association (CYMA) OD;aqmifNyD;
jrefrmEdkifiHom;trsm;pk aexdkifonfh
Phunchawng ES ifh Rangvamual &yfuGuf rsm;wGif aexdkif aom jref
rm Edkif iH om; rsm;eJUtwl t&ufcsuf?
t&uf a&mif;wJholrsm; tdrfajc 120
ausmfudk CYMA rS armif;xkwfcJhwJh
owif;udk cdkEIrf;okefowif;
wGif azmfjycJhNyD jzpfw,f/
, c k & u f y d k i f ; t w G i f ;
rDZdk&rfjynfe,f toD;oD;twGif;
jzpfysufaeaomt&m Champhai c&dkif&Sd csif;vlrsKd; trsm;pkaexdkifonfh
Saikhumphai aus;&Gm&Sd
vlaetdrfrsm;udk Vaphai aus;&GmvlxkrS
rD;&Ijcif;udpö? Phunchawng ES-
ifh Rangvamual &yfuGufrsm;wGif
w & m ; r 0 i f a e x d k i f a o m
j re f r mE k d i f i Hom ;r s m ;tygt0i f
t&ufcsuf? t&ufa&mif;
&if;aexdkifolrsm;udk Central YMA u &yfuGufrS armif; xk-
wfjcif; udpörsm;eJU ywfoufNyD;
tdEd´,EdkifiH \ Oya'eJUudkuf rud-
kufnD udk pHkprf;ppf aq;ay;&efeJU
tjypf&Sd olrsm;udk w&m;Oya't&
ta&;,lay;&efqdkNyD; Zofa Welfare Organization (ZWO) tzGJUtpnf;rS
rDZdk&rfjynfe,f\ Chief Min-ister Lal Thanhawla xH
o0PfvTmpmay;ydkUcJhw,fvdkU The Aizawl Post owif;pmwGif
azmfjycJhaMumif; od&onf/
tckvdk Central YMA
rS OD;aqmifNyD; w&m;r0if
aex d k i fo l j re f r mE d k i f i Hom ;r s m ;
tygt0if t&ufcsuf?
t&ufa&mif; olrsm;udk &yfuGuf
rS armif;xkwfwJhudpöeJUywfoufí
Rangvamual &yfuGufwGif aexdk
ifol jrefrmEdkifiH om; wOD;jzpfwJh Pu Ramlawma udk cdkEIrf;okefowif;
Xme rS awGUqHk ar;jref; cef;
rsm;udk azmfjyvdkjcif; jzpfygw,f/
ar;/ / 'D&yf uGufrSm ae xdk if
vmwm b,f avmufMumNyDvJ¿
ajz/ / ESpfaygif; 20 ausmf&SdygNyD/
ar;/ / vuf&Sdwm0efubmvJ¿
ajz/ / EdkifiHa&;bufrSmawmh
Zoram National Party (ZNP) &JU&yfuGuf Unit President jzpfygw,f/bmoma&;ydkif; rSmawm-
husaemfaexdkifwJh &yf uGuf rSm Unit-ed Pentecostal Mizoram (UPC) oif;awmf vlBuD;wOD;jzpfygw,f/
ar;/ / 'Djyóem b,fvdk
pNyD; jzpfay: vmwmvJ¿
ajz/ / NyD;cJhwJh arv qef;wkef;u
Phunchawng &yfuGufteD; Sakawr-tuichhun &yfuGufrSm t&ufrI;&if;
tcsif;csif;&efjzpfMu&m rDZdkvlrsKd;wOD;
udkjrefrmEdkifiH om; 2 OD;u &dwfowf
vdk uf wJh jyóem uae pNyD; 'Djyó
jzpf vmwmvdkUyJ usaemfjrifygw,f/
ar;/ / vuf&Sd t
ajct aeudk od yg&ap¿
ajz/ / &yfuGufuae xGuf
rJhol awGuawmh xGufNyD;
oavmuf&SdygNyD? rxGuf&ao;wJh
rdom;pk &Sdr&Sdudkawmh tmPmy-
dki f rsm;u vdkufNyD; ppfaq;aeqJyg/
NyD;awmh 'D&yfuGuf[m t&ifu qdk&if
t&uf0,f wJholawG? rdef;rysuf awGeJU
&Iyf&SufaewJh &yfuGufqdk&ifvnf;
rrSm;ygbl;/ ckvdk Central YMA uae
taeeJUusaemf vnf; t&ifwkef;
uawmh t&ufcsuf&if; touf
arG;0rf;ausmif;jyKaewJh olwOD;yg/ ck
awmh usaemf a&a&mif; pm;ygw,f/
ar;/ / a&a&mif;wm wae-
Uudk b,favmuf &ovJ¿
ajz/ / t&ufcsufwm av-
muf awmh rudkufvS bl;ayghAsm;/ 'g
ayrJh a&a&mif; wmu t&ifuqdk&if
waeUudk 800? 1000 &IyD txd
&wJhtcgvnf;&Sdygw,f/ ckvdk Central YMA uae jrefrmEdkifiHom;rsm;udk
armif;xkwfvdkufwJhtcsdefuaepNyD;
awmfawmfav;cufcJvmw,f/ wae-
Uudk 250? 300 &IyD;avmufyJ &ygw,f/
ar;/ / Cental YMA
awG&JU vkyf&ufudk at-
mifjrif r,fvdkU xifovm;¿
ajz/ / atmifjrifr,f? rat-
mifjrif bl;qdkwmudk awmh usaemf
rajymcsifbl;/'gayrJh usaemhtaeeJU
ajym&r,fqdk&if 'D&yfuGufrSm t&ufudk
vHk;0r&Sd apcsifwmuawmh trSefyJ/
bm jzpfvdkUvJqdkawmh 'Dt&ufaMumifh
vlxkrSmb,f avmufxd xdcdkufepf
emovJqdkwm tm;vHk;odygw,f/
usaemhtaeeJU uawmh jzpfEdkif&if
t&ufudk vHk;0yaysmufapcsifygw,f/
ar;/ / jrefrm EdkifiH&JU vuf&Sd
tajctaeudk b,f vdkjrifvJ¿
ajz/ / t&ifvdkawmh r[kwf aw-
mhygbl;/ aumif;vm wJhtaetxm;
rSmawmh &Sdvmw,f/ jzpfEdkif&if us-
aemf vnf; udk,fhjrefrmjynfrSm ae-
csifwmaygh/ 'gayrJh om;? orD; awG&JU
a&SUa&;udk iJh&ao;w,f/ 'Dbuf
rSm ausmif;wufae usNyD qdkaw-
mh? jrefrmjynfudkjyefvmNyD; u? c?
uae poifzdkUawmh rvG,fvSbl;/
jzpfEdkif&if udk,fhajr? udk,fha'o
udk,fhEdkifiHrSmyJ tajccsaecsifw-
maygh vdkU cdkEIrf;okefudk ajymygw,f/
,if; udpöeJUywfoufNyD;
Central YMA uae awm jrefrmEdkifiH
om; &Sdr&Sd? t&uf csuf? t&ufa&mif;
wJhol &Sdr&Sdudk wtdrf0if? wtd
rfxGufeJU ppfaq;aeqJjzpfaMumif;
od&ygw,f/ 'D &yfuGufESpf
c kw Gi fusp f&p f Ny D ;aexd ki f aeaom
tdrfaxmifrdom;pkrsm;\ Elec-tors Photo Identity Card (EPIC) ppfrppfudkvnf; quf-
vufNyD; &SmazGoGm;r,fvdkU ZGef
rkd;wdrfvkd vGifharsmaewJh csif;vlrsKd;
t&ufcsuf? t&ufa&mif; wJhol ty-
g0if w&m;r0ifaexdkifwJh EdkifiHjcm;om;
awGudk armif;xkwf wJhtcsdefuaep-
NyD; &yfuGufvrf;rBuD;[m aw-
mfawmfav; &Sif;w,f/ rdef;rysuf
awGawmif rawGU&awmhbl;/
ar;/ / jrefrmEdkifiH om;awG
udkyJ armif;xkwf wmvm;¿
ajz/ /r[kwfygbl;/ t&ufcsuf?
t&ufa&mif; wJhol rSefo rSs
jrefrmEdkifiHom;jzpfap? a'ocH
rDZDkvlrsKd;jzpfap armif; xkwf
wmyg/ 'gayrJh trsm;pkrSmawmh
j re f r mE d k i f i Hom ; aw Gr s m ;w, f /
ar;/ / Foreigner EdkifiHjcm;om;
jzpfvdkU armif; xkwf w,fqdkwJhhtay:rSm
tudk,fh&Jutjrifav; odyg&ap¿
ajz/ / t&ufcsuf? t&ufa&mif;
wJholawGudk &yfuGufuae
armif;xkwfwmuawmh w&m;ygw,f/
'gayrJh jrefrmEdkifiHom;w&m;r0ifae
xdkifwJholjzpfaeygap t&ufra&mif;yJ
&yfuGuf\ aumif;&maumif;usKd;udk
tzufzufrS vkyfaqmifaewJholqdk&if
rarmif;xkwfoifhygbl;vdkU us-
aemhtaeeJU jrifygw,f/
ar;/ / w&m;0ifaexdkif cGifh (Iden-tity Card) udpö eJU ywf oufNyD;
awmh bmrsm; ajymcsif ygao; ovJ¿
ajz/ / Cental YMA uae arv
15 &ufaeUudk aemufqHk;xm;NyD;
w&m;r0ifaexdkifwJholrsm; &yfuGufrS
xGufom;ygvdkU BuKdwifNyD;rS ajyxm;
awmh? ID u'fjym;r&SdwJhjrefrmEdkifiH
om; rSeforSs &yfuGufuaexGuf oGm;
awmhwmyJ/ tcsKdUqdk&if jrefrmEdkifiHom;
jzpfNyD; ID u'f&SdwJhol awGvnf;&Sdygw,f
olwdkUusawmh &yfuGufuae
xGufoGm;&rvdkvdk? rxGuf&r,fvdkvdk
tajctaersKd;rSm &Sdygw,f/
ar;/ / t&ufcsuf? t&uf a&mif;cGifh
wm;rpfydwfjyif vdkufw,fqdkawmh
usef&pfaewJh olawG[m b,fvdk
toufarG;0rf;ausmif;jyKMuovJ¿
ajz/ / tm;vHk;udk jcHKNyD;
ajym&wmawmh cufw,f/ Oyrm
PuRamlawma
News Journal Khonumthung | 7June 2013 | Vol.1 No.2 LOCAL NEWS
v 3 &ufxGuf The Aizawl Post owif;pmwGif azmfjyonf/
jrefrm EdkifiH&JUEdkifiHa&;? pD;yGm;
a&; tajc tae raumif;vdkU rdrdb0
vHkjcHKzdkU&Sm tdrfeD;jcif;EdkifiHjzpfaom
tdEd´,EdkifiH rDZdk&rfjynfe,fwGif
c s i f ; v l r s K d ; a j r m u f r s m ; p G m
x Gu f a j y ;v m & j c i f ; j z p fon f /
rDZDk&rfjynfe,f toD;oD;wGif aexd-
kifNyD; rdrd0rf;a&; twGuf aumif;rGefwJh
vkyfief;jzifh tvkyfvkyfudkif aeol
tajrmuftrsm; &SdwJhtxJrS tenf;pk\
raumif;rIvkyf&yf rsm;aMumifh tckvdk
jyefvnf xGufajy; &jcif;jzpfygonf/
2003 ckESpfwkef;uvnf; jref
rmEdkifiHom; wOD;u a'ocH trsKd;orD;
wOD;udk rk'def;usifhwJh jyóemaMu-
mifh rDZdk&rfjynfe,f twGif; ae xdkif-
Muaom jr efrm EdkifiHom; tm;vHk;udk
armif; xkwfcJh&onfh jzpf&yfrsm; ud-
kvnf; tm;vHk;odMuNyDjzpfw,f/
ckwacgufvnf; jrefrmEdki-
fiHom; 2 OD; 3 OD;wdkU\ jyKvkyfrd-
cJhaom trSm;aMumifhjzpfw,fvdkU
qdkvdk&ygw,f/ usaemf wdkU csif;
vlrsKd;rsm; [m b,ftcsdef xd
rkd;wdrfvkd vGifharsm aeOD; rSmvJ¿
Khonumthung'sreporterandPuLawma
pnfum;odyfjrwfwJhvrf; ckawmh wdwfqdwfvdkUae
yxrqHk;tBudrf ZdkrD;(csif;)vli,frsm; nDvmcH wD;wdefwGif usif;y
ajrmufa&; tzGJY0if udkxefuif;cdkif
u cdkElrf;xkef udk ajymonf/
"c si f ;tr s K d ;om ;wO D ;x H
&IyD; 8 odef;ausmfwefzdk;&Sd Pseu-doephedrine aq; zrf;qD;
r du saem fw d k Ytc si f ;c si f ; Mum;r S m
aumif;rGefwJh uGef,ufwck&SdEkdifzdkY?
ynma&;? usef;rma&;? pD;yGm;a&;?
pdkufysKd;a&;? tJ'Dopöm awGudk
b,fvdkwdk; wufatmifvkyfrvJ?
tJvdkrsKd;av;awG wwfEkdif oavmuf
aqG;aEG;r,f? wa,muf eJYwa,muf
tjye ftvSe faqG ;aE G ; Mur,f"[k
udkxefuif;ckdifu ajymonf/
,cknDvmcHonf ZdkrD;(csif;)
vli,frsm;tMum; yxrOD;qHk;tBudrf
usif;yjyKvkyfonfh nDvmcHjzpfaoma-
Mumifh aumif;rGefaom tusKd;&v'frsm;
ay:x Gu fvmE k d i f rn f[ k, H k Munf
aMumif; olu qufajymonf/
"tcktae xm;rSmawmh
trsm;BuD;r ajymEkdif ayr,fh trsm;BuD;
arsmfvifhxm; ygw,f?bmjzpfvdkY
vnf; qdkawmh usaemfwdkY&nf&G,f
csufu tzufzufuae 'Dx-
ufru t&m&mudk b,fvdk
armf'Dzdkif;(Modify) vkyf rvJ
tJ'D&nf&G,f csufyg'gaMumifh
usaemf wdkYarsmf vifh xm;
ygw,f"[k 4if;uajymonf/
,refaeYu pwifusif;ywJh
tqdkyg nDvmcHudk rEåav;NrdKUrS
wufa&mufvmaom ZdkrD;vli,fudk
Tan Siam Nun Siam uvnf; olnD
vmcHwufa&mufvmwJh&nf&G,fcsuf
ESifhywfoufNyD; cdkElrf;xkefowif;Xme
udk ,ck vdk ajymqdkonf/
"'DyGJu usaemfwdkYvufvSrf;rDS
oavmuffayghaemf usaemfwdkYordkif;rSm
wcgrSr&Sdbl;wJhyGJaygh? NyD;awmh
'Dvdk rsKd;enf; enf;yg;yg;
vGwfvyfwJhaemufydkif;rSm vGwf vG-
wfvyfvyf aqG;aEG;vdkY &wJhyGJwck
vdkYjrifw,fayghaemf? 'DaqG;aEG;yGJ
tm;jzifhaygh 'Davmuf yrmP
vli,fawG pnf;&Hk;w,fqdkwm jrif
csifwmyg" [k oluajymonf/
,cknDvmcHwGif tjcm;aom
rn fon f h t a Mu m i f ; t & m r s m ;
aqG;aEG;Murnfqdkwm rod&ao;
aomfvnf; ajrGawmif? zm;awmif;
pDrHudef; ESifh csif;trsLd;om;wyfOD;rS
wD;wdefNrdKU ay:wGif qufqHa&;&Hk;
zGifhvSpfxm;onfh udpörsm;udk
vnf; ajymqdk aqG;aEG;Murnf[k
owif;rsm;xGuf ay:aeonf/
Zosuan Tuailai Khawmpi [kac:aom yxrqHk;tBudrf ZdkrD;(csif;)
vli,frsm; nDvmcHudk csif;jynfe,f
wD;wdefNrdKU&mjynfhcef;rwGif ,ckv
5 &ufaeYrS pwifusif;yMuonf/
ZGefv 5 &ufaeYrS 9 &ufaeY
txd usif;yjyKvkyfrnfh ,if;nDvmcHudk
puFmyla&muf ZdkrD;(csif;)vlrsKd;rsm; ESifh
wD;wdefNrdKUZdkrD;vli,frsm;tzGJYu t"d
uOD;aqmifusif;ycJhMujcif;jzpfonf/
nDvmcHwGif csif;jynfe,f
twGif;&Sd ZdkrD;(csif;) vli,f rsm;tjyif
csif;jynfe,fjyifyESifh EkdifiHjcm;a&muf&Sd
aeMuaom ZdkrD;(csif;) vli,f pkpkaygif;
ta,muf 500 cefY wufa&mufcJhMuNyD;?
ZdkrD;(csif;) vli,frsm; tMum; tjyef
tvSef qufoG,fa&; ydkrdktm;aumif;
v m a p a & ; t w G u f , c k u J h o d k Y
usif;y&jcif; jzpfonf[k nDvmcHjzpf
KHONUMTHUNG NEWS 6 JUNE
jyD;cJhwJh arv 2 &ufaehu r[mpif avrkefwdkif; tzsm;&dkufcwfrIajumifh csif;jynfe,fwD;wdefjrdkhe,ftwGif;&Sd 'drfZefaus;&GmrS tv,fwef;ausmif;acgifrdk;avxJvTifhygoGm;cJhonfhyHkjzpfonf/
,ckvdk ausmif;acgifrdk;ysufqD; oGm;jcif;ajumifh ,aehcsdefxd 'drfZefaus;&GmrSuav;i,frsm; ausmif;rwufedkifjuao;ajumif; od&onf/
Photo News
8 | Khonumthung News Journal June 2013 | Vol.1 No.2
Super Model Lalrohlui awGU qkH ar; jref; jcif; (interview)
uG,fvGefol (Pu C. Lalru-ata & Pi Hmingthansangi) wkdU\
om;orD;rsm;rS olwkdU\ rdbrsm;
atmufarhzG,f&m tcrf;tem; April 21-26, Tahan, Kalamyo wGif Su-per Model yxrqk qGwfcl;oGm;wJh
Lalrohluii udk ckdEkrf;xkef owif;
*sme,frS awGUqkH ar;jref;cJhonf/
ar;/ / Super Model jzpfzdkUt-
wGuf b,f avmufxd BuKd;pm;&ygovJ?
ajz/ / xl;xl; axGaxG BuKd;pm;wm
awmhr&Sdygbl;/ 'gayrJh tpm;
taomufydkif; rSmawmh toD;awG
pm;wm rsm; w,f/ naepmudk
enf;enf; yJpm;NyD; avhusifh cef;udkawmh
tcsdef &&if&ovdk avhusifhygw,f/
ar;/ / 'DNydKifyGJrSm b,fvdk0if a&mufjzpf
cJhovJ? b,f ESpf OD; yg0if ,SOfNyKdif cJhovJ?
ajz/ / vlOD;a& 20 ausmfu Form jznfhygw,f? wcsKdU ryg0ifEdkifwJh
olawGvnf;&Sdygw,f/ vlOD;a& 20
wdwd 0ifa&muf ,SOfNyKdifcJhygw,f/
5 Budrftprf; avhusifhNyD; 4 n
wdwd 0ifa&muf ,SOfNydKif cJhygw,f/
ar;/ / yxrqk aMu nm wJh
t csdef rSm ,f vdkrsKd;cH pm; &ygovJ?
ajz/ / t&rf;udk 0rf;ajrmuf 0rf;omjzpf
ygw,f/ udk,fhudk,f ukd,HkMunf
rIawmh&SdayrJh rxifxm; bl;av/
'g ayrJh jzpfvm awmhr ajymjy
Edkif avmuf atmif MunfEI; rdw,f/
ar;/ / 'kwd,ESifh wwd, u b,f ol awG vJ?
ajz/ / 'kwd,u Lalroh-nuni (wrl;)? wwd,u awmh
a[rmausmf (uav;NrKdU)/
ar;/ / ,ck Super Model contest usif;yyHk usif;yenf;[m aumif;w,f xif
ovm;? wckckvdk aeovdkrsKd; cHpm;&ovm;?
ajz/ / yxrqHk; tBudrf qdk ay rJh
jynfhpHkygw,f/ trSwfay;'dkifudkvnf;
'DbufuvlawGroHk;yJ tjcm;a'ou
t & n f t c s i f ; & S d w J h v l a w G e J U
emrnfBuD;vlawG toHk;jyK wm
qdk awmh tm;vHk; jynfhpHkygw,f/
ar;/ / t&if wkef;u 'Dvdk
NyKdif yGJ rsKd;rSm yg0ifcJh zl;ovm;?
ajz/ / B.E.H.S (2) vS,Ofaus;r,frSm
uav;NrdKU udk,fpm;yg0ifcJhzl;ygw,f/
NyD;awmh rDZkd&kd;&myGJawmf (Chap-char kut) &JU fashion show
awGrSmvnf; yg0ifcJhzl;ygw,f/
ar;/ / tjcm; aomZdkrsKd; EG,fpkawG
aewJha'oawG? tjcm;aomEdkifiHawGrSm
zdwfac:jcif; cHcJhvdkU&Sd&if oGm;
a&mufzdkU tqifoifh &Sdygovm;?
ajz/ / tqifhoifh &Sdyg w,f?
zdwf ac:jcif; cH cJh& ,ifaygh/
ar;/ / Modeling tvkyf[m csif; vl
rsKd; awGtwGuf toufarG;0rf;aMumif;zdkU
jzpf Edkif r,f xif ovm;?
iNTERViEW
Profile of Super Model 2013 emrnf - Lalrohluii rdbtrnf - U Thein Htay & Daw Suiro arG;ouú&mZf - 1989 ckESpf Ekd0ifbm 29 &ufaeU
ynmt&nftcsif; - BA (ordkif;)
ae&yfvdyfpm - wm[ef; (A)
tvkyftudkif; - txnfqdkif
t&yftjrifh - 5 ay 5 vufr
tav;csdef - 110 aygif
ajz/ / ckvuf&Sd tajc tae rSm awmh r
xifbl;/ aemifvm rnfh rsKd;qufopfawG
twGufawmh jzpfEdkifr,f vdkUxifw,f/
ar;/ / rjzpfEdkifavmuf ao;bl; qdk
awmh vli,f awGtwGuf b,fvrf;
[ m t a u m i f ; q H k ; j z p f r , f x i f o v J ?
ajz/ / ta&;BuD; qHk;uawmh
ynma&;ygyJ/ 'D armf',f
vkyfief;udk pdwf 0ifpm;ayrJh ynm
a&; rSm edrfh usae r,fqdk,if
ukd,fum, tvSwck wnf;eJUvnf;
rjzpfao;bl;/ rsKd;qufopf awGu
quf vkyfoGm; r,fvdkUvnf;
,lqygw,f? 'gayrJh tvSw&m;udk
raumi f ;w J ht&mtwGu fr[ kw fy J
aumif;wJh t&mtwGuf toHk;cszdkU
vdkygw,f/ 'dkUcsif;vlrsKd; awGt-
wGuf bk&m;ocif zefqif;xm;wJh
obm0 tvSw&m;udk aumif;rGefwJh
udk,fhusifhw &m;tm;jzifh azmf
xkwftokH;jyK wwfzdkU vdkygw,f/
ar;/ / jynf wGif; ?jynfy Super Model awGxJuae oif txif-
BuD; av;pm;wJh olawG odyg&ap?
ajz/ / jynfwGif; rSm qdk,if wifrdk;vGif
eJU atmifpdef wdkUjzpf ygw,f/
jynfy EdkifiH awG rSmu emrnf rod
awmh 2011 ckESpf &JU urÇmh tvS
r,fudk t xifBuD; av;pm;w,f/
ar;/ / tcspfa&;ydkif;rSm oifh&JUESvHk;
om;udk ydkifqdkifxm;wJhol&SdaeNyDvm;?
arSsmfvifh csuf&Sdao;o vm;?
ajz/ / &nf;pm;r&Sdao;ygbl;/
arSsmfvifhcsuf&Sdygao;w,f/ [J[J[J/
ar;/ / Super Model jzpfzdkUtwGufqdk&if b,f t&mu
t a & ; B u D ; q H k ; j z p f r , f x i f o v J ?
ajz/ / yxrqHk;taeeJU cE¨mudk,f
ta&;BuD;ygw,f/ udk,f cE¨mudk *&k
pdkuf zdkU vdkygw,f/ 'kwd,taeeJU
ar;cGef; rsm;ajzEdkifzdkU tawGUtBuKH?
A[kokw rsm;rsm; &SdzdkUvdkygw,f/
NyD;awmh vkyf&Sm; rIrsm;udkvnf; Munfh
wmjzpf wJht wGuf vlawG&JU qGJaqmif
rI&Sdatmif aewwf zdkU vdkyg w,f/
ar;/ / 0ifa&muf,SOfNyKdifwJhtcsdefrSm
b,fvdktcuftcJrsKd;rsm; &ifqdkif&ygovJ?
ajz/ / NyKdifyGJrSm wkef;u usr&JU
udk,fcE¨m t&rf;udk yifyef;awmh
vrf; avQmuf wJhae &mrSm odyf
NyD; awmh pdwf wdkif;r usbl;/
ar;/ / vli,fawG twGuf aomf
vnf; aumif;? oifh&JUy&dowf
awGudk bmrsm; ajymcsif ygovJ?
ajz/ / rxifrSwfyJ usr plyg armf',fjzpf
vmawmh? usefrudk tm;ay;wJhol
tajrmuftrsm;&Sd w,fqdkwm od&wJh
twGuf tm;vHk; tay:rSm aus;Zl;wif
aMumif; ajymvdkygw,f/ bmyJvkyf
vkyf bk&m;ocif udktm;udk;yg/
usr plygarmf',fjzpf vmwm [mvJ
bk&m;ocif&JU aus;Zl; aMumifh
omjzpfw,f/ b,fvdk tcsdefrsKd; rSm
jzpfjzpf bk&m;udk t&ifOD;qHk; atmuf
arhowd &NyD; bk&m;udktm;udk;,if;
t&m&m udkvkyfyg/ bk&m;ocifh&JU
tvdkawmfjzpf r,fqdk,if b,ft
&mrSmrqd katmif jrif jcif;&Ed ki fw,f
qdkwm tm;vHk;udk ajymvdkygw,f/
ar;/ / bmrsm;xyfajymcsifao;ovJ?
ajz/ / ckvdk tifwmAsL;vm vkyf
wJhtay: txl; aus;Zl;wifygw,f/
cdkEkrf;xkefowif;*sme,f quf-
vufNyD; atmifjrifyg apvdkU qkrGef
aumi f ;awmi f ;ay;v d ku fygw,f/
trSwfay;'dkifvlBuD;rsm;
1.Mawitei-NorthEastModel(Aizawl)2.Zikpuii(Aizawl)3.LalthansangaandTuarpuii(Aizawl)4. csrf;csrf;-Model,Singer(Yangon)5.Goldeni-Tourguide(Yangon)6.Lalthianghlimiandrcspf (wm[ef;)
Super Model u usyfaiG 10 odef;? 'kwd,qk
usyfaiG 7 odef; ESifh wwd,qk usyfaiG 5 odef;
toD;oD; csD;jrSifhcJhMuonf/
News Journal Khonumthung | 9June 2013 | Vol.1 No.2 NATiONAL NEWS
EdkifiHa&; ,kHMunf csuf
aMumifh tusOf;us aeMuaom
yk*¾dKvfrsm; vGwfajrmufEkdif a&;twGuf
aq m i f & Gu fo G m ; rn f j z p f a Mu m i f ;
or®w OD;odef;pdefu EdkifiHaw-
mf &kyfjrifoHMum;uae xkwf vTifhcJhonfh
rdef hcGef;wGif xnfhoGif;ajymMum;cJhonf/
Ed ki fi Ha&;,k H MunfcsufaMumif h
tusOf;uscJhonfh EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;
r&SdapvdkaMumif;? jrefrmEdkifiH trsKd;om;
jyefvnf pnf;vkH;nDnGwfa&;twGuf
tusOf;om;rsm; vGwfajrmuf&ef tpOftjrJ
tm&kHpdkuf vkyfaqmifvSsuf&SdaMumif; ajym-
Mum; onf[kZGefv 4 &ufae hxkwf bDbD
pDjrefrmydkif; tpDtpOfwGif az:jyxm;onf/
jrefrmEdkifiHrSm EdkifiHa&;
tusOf;om; 200 cefU&Sdonfhteuf
2013ckESpf arv 23 &ufaeUwGifEdki fiH
awmf or®w\ vGwfjidrf;csrf;omcGifh
trdefUt& tusOf;om; 93 OD;vTwfay;
onfhteuf EdkifiHa&; tusOf;om;
59 OD;om yg0ifaMumif; od&onf/
tusOf;om; 93 OD;vGwf ajr-
mufcJhonfh teuf jrefrmEdkifiHom; 90
OD;jzpfjyD; EdkifiHjcm;om; 3 OD;yg0ifaMumif;
jrefrmEdkifiH jyefMum;a&;0efMuD;Xme
'kwd,0efMuD; OD;&JxG#f\ azhbGwf vl-
EdkifiHa&;tusOf;om;rsm; vGwfajrmufa&; aqmif&GufoGm;rnf
rIa&; pmrsufESmwGif az:jyxm;onf/
tqdkygtusOf;om; rsm;onf
tif;pdef? om,m0wD? rEåav;ESifh
jrpfMuD;em; tusOf;axmif rsm; rS-
vGwfajrmuf vmjcif;jzpfonf/
jyD;cJhonfh arv 17
&ufaeU EdkifiHawmf or®w OD;odef;pdef
tar&duefjynfaxmifpk c&D;pOf rpwifrD
EdkifiHa&;tusOf;om; 23 OD;vTwfay;cJhonf/
EdkifiHawmf or®w OD;odef;pdefu
vpOf jynfolvlxkudk ajymMum;aeonfh
or®w\ rdefUcGef;wGif trSefwu,f
,kHMunfrIaMumifh tusOf;usonfhEdkifiH
a&; tusOf;om;rsm; tm;vkH;
vGwfay;rnf [k ajymMum;jyD;aemuf
ydkif; rMumrDwGif tusOf;om; 93
OD;udk vTwfay; vdkufjcif;jzpfonf/
EdkifiHa&;tusOf; om;awG
jyefvTwfay;a&; udpötygt0if
tar&duefu pdk;&drfwJh udpörsm; &SdaeqJjzpf
onfh twGuf jrefrmEdkifiH tay: 1997
ckESpfu tar&duef tpdk;&u ta&;,l
'Pfcwf xm;aom jrefrmEkdifiHqdkif&m
trsKd;om;ta&; ay: tuf Oya'udk
arvqef;ydkif;rSm or®w Barack Obama u aemufxyf 1 ESpf oufwrf;wdk;zdkY
v u f r S w f a & ; x d k ; x m ; y g o n f /
&cdkifjynfe,f wjynfvkH;twdkif;
twmjzifh uav;ESpfOD;xuf ydkr,la&;
trdefUxkwfjyef&ef 2013 ckESpf ZGefv
(4) &ufaeU aeUv,fydkif;ü ppfawGjrdK h
a'ocHrsm;u qE´jyawmif;qdk cJhMuonf/
r Mum ao ;ci fux kw f j y e f
xm;onfh wpftdrfaxmifvsif
uav; ESpfOD;xuf ydkr,la&; twGuf
a'oEå&trdefU udk axmufcHonfh taejzifh
,ckvdk qE´jyawmif; qdkjcif;jzpfaMumif;
RFA owif; wGifaz:jyxm;onf/
&cdkifjynfe,f armif;awm
c&dkifwGif aexdkifMuonfhrlqv-
if tdrf axmifpkrsm; twGuf a'oEå&
trdefh udk oufqdkif&m wm0ef&Sd
olrsm;u xkwfjyefcJhjcif;jzpfonf/
ppfawGjrdKU NrdKUrdNrdKUzrsm;?
ppfawGNrdKUe,f trsdK;om;'Drdkua&pD
tzGJYcsKyf(NLD)? &cdkifwdkif;&if;om;
r s m ;w d k ;wu f a & ; y gw D (RNDP ) ?
jynfaxmifpkBuHHHUcdkifa&;eJY zGHYNzdK;a&;ygwD
wm0ef&Sdolrsm;ESifh &cdkifjynfe,f vl-
rItzJG htpnf; 14 ckwdkUyg0if onfh
qE´jyyJGudk &cdkifjynfe,f jrdKUawmf ppf
awG wGif jyKvkyfusif;yjcif;jzpfonf/
tvm;wl &cdkifjynfe,f
ajrmufOD;jrdKUü vnf; uav; ESpfOD;xuf
ydkr,la&; qE´jyyJGudk vltiftm; 500 cefU
jzifh usif;y&ef pDpOfaepOf oufqdkif&m
&Jrsm;\ [efUwm;um vlpk cJGcJh jcif;aMumifh
ratmifjrifcJhaMumif; od&onf/
&cdkifjynfe,f armif;awm
c&dkiftwGif;&Sd &kd[if*sm- rGwfqvi-
frsm; wpftdrfaxmifvsif uav; ESpfOD;om
arG;zGm;&ef a'oEå& trdefUudk ax-
mufcHaMumif; ppfawGc&dkif trsKd;om;
'Drdkua&pD tzJGUcsKyf\ jrdKUe,f&kH;cJG 8
ckaygif;jyD; 2013 ckESpf arv 31 &uf
aeUpJGjzifh xkwf jyefcsuf xkwfjyefcJhonf/
odkUaomf &cdkifjynfe,f rG-
wfqvif bmom0ifrsm;aexdkif
onfh a'owGif uav; arG;zGm;rI
uefUowfjcif;tay: trsKd;om;'Drdkua&pD
tzJGUcsKyf OuúX a':atmifqef;pkMunfu
&IwfcsaMumif; ajymqdkcJhygonf/
jrefrmEdkifiH ppftpdk;&
vufxuf 1997 ckESpfaemufydkif;wGif
&ckdifjynfe,f bl;oD;awmifESifh
armif;awm a'owGif aexdkifMu
onfh wcsKdU rGwfqvifrsm;onf ZeD;
wpfOD;xufydk,lMujyD; om;orD;rsm;vnf;
txdef;tuGyfr&Sd arG;zGm;vmonfh
twGuf vlOD;a& xdef;csKyfEdkif&ef
nTefMum;csuf xkwfjyefcJhjyD;jzpfonf/
wjynfe,fvkH; uav;arG;rI uefUowf&ef qE´jyawmif;qdk
aejynfawmfrSmusif;yaewJh
2013 ckeSpf ta&Shtm&SpD;yGm;a&;zdk&rf
'kwd,ajrmufaehrSm wpfOD;wnf;
oD;jcm;vkyfwJh owif;pm&Sif;vif;yGJ
twGif; a':atmifqef;pkjunfu
e k d i f i H a c gi f ; aqmi fwp f O D ;t jzp f
wdkif;jynfudk OD;aqmifzdkhvnf;
tqifoihfyJvdkh ajymyg w,f/
tJ'Dowif;pm &Sif;vif;yGJrSm
udk,fwdkif&SdaewJh udkausmfaus-
mfodef; u aejynfawmfuae
owif;ay;ydkh xm;ygw,f/ekdifiH-
wGif; b,fae&mudkyJ oloGm;oGm;
vlawGudk olwdkhtvkdtyfqHk;u
bmvnf;vkdh ar;wJhtcgwdkif;rSm
tm;vHk; wnD wnGwfxJajymju wJh
vdktyf csuf ajcmufcsuf&Sdygw,fvkdh
jrefrmEd ki fi HtwGi f;E d ki fi H jcm;
&if;ESD;jrKyfESHrI ,ck b@mESpfwGif
tar&duefa':vm 3 bDvD,H (oef;
3000) cefU 0ifa&mufrnfjzpfum
,cif b@mESpfESifh ESKdif;,SOfygu 2
qcefU EdkifiHjcm; &if;ESD;jrKyfESHrIwdkuf&kd
uf0ifa&mufzG,f&SdaMumif; od&onf/
jrefrmEdkifiHwGif EdkifiH
jcm; wdkuf&kduf &if;ESD;jrKyfESHrI onf
jyD;cJhonfh {jyD? arv tawm twGif;wGif
tar&duef a':vm 380 cefU
0ifa&mufrI&SdaMumif; &if;ESD;jrKyfESHrIESifh
ukrÜPDrsm; nTefMum;a&;rSL; OD;pD;Xme
nTefMum;a&;rSL;csKyf OD;atmifEdkifOD;\
ajymMum;csufudk ukd;um;jyD; 'DADbD tifw-
meuf pmrsufESmwGifaz:jyxm;onf/
EdkifiHjcm;&if;ESD; jrKyf ESH rI
udk tcktwdkif; tar&duef a':vm
oef; 180 ESifh 190 tMum;ykHrSef
0if a&mufvmrnfqdkygu 2003-
14 b@mESpftwGif; tenf;qkH;
tar&duef a':vm 2 bDvD,HrS
trsm;qkH; 3 bDvD,H txd 0ifa&mufEdkif
zG,f&Sd aMumif; az:jyxm;onf/
or®w wm0ef,lvdk[k a':pkajymxyfcgwvJvJajymjuajumif;a':a
tmifqef;pkjunfu &Sif;jyygw,f/
yxrqHk;uawmh tvkyf
tudkif yg/ ol wdkh tvkyfvdk
csifjuygw,f/ ay;wm urf;wm
u dk rvdkcsif ygbl;/ olwdkh udk,f
w dki f twGuf tvkyfvkyfedkifw,fqkdwJh
*kPfodu©m&Sdcsifygw,f/ eHygwfwpf
uawmh tvkyftudkifygyJ/ eHygwf
eSpfu a&yg? eHygwfoHk;u vrf;awGyg?
eHygwfav;u vQyfppfrD;? eHygwfig;u
ynma&;eJh eHygwfajcmufu
usef;rma&;apmihfa&SmufrI yg/ 'gudk
ae&mwdkif;rSm xyfcgwvJvJajymju-
wmyg/ 'gajumihf tvkyftudkif[m
OD;pm;ay;udpöjzpfygw,f/ txl;ojzihf
awmh vli,fawGtvkyftudkif &zdkh
yg/" vdkh a':atmifqef;pkjunf
u ajymoGm; ygw,f/
ZGefv 5 &ufaehu pjyD;
aejynfawmfrSm usif;yaewJh
ur m Ç h p D ; y G m ; a & ; z d k & r f tw G i f ;
tck owif;pm&Sif;vif;yGJ[m
a ' : a t m i f q e f ; p k j u n f & J h
yxrqH k;owif;pm&Si f;vif;y G Jyg/
urÇmhpD;yGg;a&; zdk&rfudk ae
j yn f awm fw G i fu s i f ; y j y Kv k y f c s d e f
rS pí jrefrmEdkifiHtwGif; EdkifiHjcm;
wdkuf&dkuf&if;ESD;jrKyfESHrI 0ifa&mufEdkifrnfh
tvm;tvmydkrsm; vmonfESifht-
nD jrefrmEdkifiH twGuf &if;ESD;jrKyfESHrI
tvm;tvm ydkrdkaumif;rGefEdkif rnfh
tajctae jzpfaMumif; od&onf/
jyD;cJhonfh arvwGif
usif;yjyK vkyfonfh (22)Mudrfajr-
muf urÇmhpD;yGm;a&; zdk&rfwGif EdkifiH-
wumrS yk*¾Kdvf 900 ausmfwufa&mufjyD;
usif;ycJhonfhzkd&rfrsm;teuf jrefrmEdkifiH-
wGif usif;yonfh zdk&rfonf vlOD;a& rsm;qkH;
wufa&mufEdkifjcif;jzpfaMumif; od&onf/
v u f & S d j r e f r m E d k i f i H
wGifEdkifiHjcm;wdkuf&kduf &if;ESD;jrKyfESHrI
yrmP tar&duefa':vm oef;
42.689 &SdjyD; ukefxkwfvkyfrI u@
tay: &if;ESD;jrKyfESHrIonf tar&duef
a':vm oef; 2.574 &SdonfhtwGuf
pkpkaygif; &if;ESD;jrKyfESHrI\ 5 &mcdkifESKef;
ausmf&SdaMumif; 'DADGbD wGif az:jyxm;onf/
EdkifiHjcm;rS tar&duefa':vm oef; 3000 cef h &if;ESD;jrKyfESHrI 0ifa&mufrnf
KHONUMTHUNG7JUNEKHONUMTHUNG7JUNE
KHONUMTHUNG5JUNEKHONUMTHUNG5JUNE
10 | Khonumthung News Journal June 2013 | Vol.1 No.2FEATURE
&kd;&m ,Ofaus;rIonf trsKd;om
;qufvuf&yfwnf&Sifoefa&;? trsKd;om;
*kPftifvu©Pm ryaysmufatmif xdef;
odrf;a&;twGuf r&Sdrjzpf vkdtyfonf/
,aeU csif;vlrsKd;rsm;\ &dk;&m,Ofaus;rI
rsm;pGmteuf trsKd;om;a&; rSwfaus-
mufwif onfhh ,Ofaus;rIrsm;&Sdovkd
e*kd &Sd&if;pGJ ,Ofaus;rIukd wkdif;wyg;?
vlrsKd;jcm;,Ofaus;rIrsm;jzifh a&maESmNyD;
ta&mifwifcsJUum;aom zufpyf
,Ofaus;rIrsm; vnf;&Sdaeonf? Oyrm
,aeU csif;&kd;&m 0wfpm;qif,ifrI
wcsKdUonf a&S;&kd;&me*kd&Sd&if;pGJ
0wfpm;qif,ifrIukd pwkdiftrsKd;rsKd;?
tqiftuGuf trsKd;rsKd;jzifh
zefwD;xmonfukdawGU&rnfjzpfonf/
4if;udk &dk;&mt 0wftpm;
[k owfrSwf&ef tvGef-
cufcJ ovkd acwfopf csif;&kd;&m
0wfpm;qif,ifrI[kvnf; rqkdtyf&m/
xkdUtwl &dk;&mtursm;wGifvnf;
vlrsKd;jcm;rsm;\ ,Ofaus;rIrsm;xJu
aumif;onf[k xif&aom uuGuf
rsm;ukd ckd;,lNyD; ukd,fh&kd;&m tursm;wGif
acwfqefonfh twD;trIwfrsm;jzifh
trTrf;wifum a&maESmxm;onfh xGifvkH;
&kd;&m tursm;vnf; wykHwyif&SdaeNyD/
okdUaomf csif;vlrsKd;rsm;\ &kd;&m
,Ofaus;rItursm;pGmteuf csKd;csif; &kd;&m
"g;okdif;tuonf rnfonfh vlrsKd;jcm;
rsm; xHrS wkduf&dkufaomfvnf;aumif;?
o G , f 0 I d u f a o m f v n f ; a u m i f ;
a&maE S mw Dx Gi fxm ; j ci f ; r& d Son f h
t jyif tpOf tvmMuD;onfh
a& ra&mtESpfjynfhonfh &kd;
&m,Ofaus;;rItu wrsKd;jzpfonf/
csKd;csif;wkdUonf csif;jynfe,f
awmifykdif; rif;wyf? uefyuf-
vuf? rwlyDNrdKUe,f rsm;wGif
trsm; tm;jzifh aexkdif Muonf/
þ tuonf &kd;&m yGJvrf;owif?
usif;yonfh yGJ taetxm;ukd vkduf-
NyD; uenf; u[ef wrsKd; pD&SdMuonf/
tajctaet& 0rf;enf;aMuuGJjcif;rsm;?
rauseyfcHjyif;jcif;rsm;? atmifyGJrsm;ukd
azmfxkwf&mwGif pnf;csufnDnD
atmf[pfMudrf;(MuKH;0g;)0g;NyD; u&onf/
uenf; u[efuGJjym; aomf vnf;
toHk;jyKonfh wl&d,mrsm;onf
wxyf wnf;om jzpfonf/
csKd;csif;wkdU\ yGJvrf;obif wkdif;wGif
&dk;&macgif&nfonf rygrjzpfay/
tokbyGJ ESifh "g;okdif;tu csKd;csif; wkdUonf
tokbyGJ&SdvSsif tavmif; ab;wGif
"g;jzifh uav &SdMuonf? qkdvkd &if;rSm
a,musFm; om;wkdU\ 0rf;enf; jcif;udk
csKd; (csif;)wkdU\ &dk;&m "g;odkif; tu - ZvyfeD
jyoonfh oabm ukdaqmifonf/
xkdokdU u&mwGif wD;vHk;jrdKifqdkif
vmonfESifhtrSs "g;ykvkdif;(ESD;,uf) xJrS
"g;udk xkwfjyD; a0SU ,rf;um tdrfx&H?
eH&Hrsm;udk xdk;Muonf? tdrfeH&Hudk
tMudrfaygif;ajrmufrsm;pGm xdk;jyD; uolukd
ydkrkd0rf; enf;aMuuGJ ol[krSwf,l&onf/
Oyrm csKd; trsKd;orD;wOD;
aoqkH;vSsif romyGJwufolrsm;onf
aoqHk;oltrsKd;orD;\ armif tuukd
ykdjyD;tm&Hkpdkdufavh&SdMuonf? taMumif;rSm
armif jzpfolu rdrdtpfr touf&SifpOf
&SmazGpkaqmif;onfh ypönf;Opöm [lorSsudk
tvkH;pkHzsufqD;ypfEdkifcGifh&Sdaom aMu-
mifhjzpfonf? tpfrjzpfol touf&SifpOf
a,mufzjzpfolu aumif;rGefpGm
jyKpk ,k,rI r&Sdjcif;? cspfcspfcifcif
raygif;oif;jcif;rsm;udk armifjzpfol\
tujzifh odomEkdifonf? armifjzpfol
u ypönf;Opöm pwifzsufqD;jyDqdkvSsif
a,mufzjzpfolonf rsufESmysuf&jyD?
yGJwufolrsm;uvnf; a,mufzudk
r0Hhr&J MunfhMuonf? a,mufz
cif Asm vlUa&SU olUa&SU wGif acgif;
razmf&JawmhbJ t&SufuGJav awmhonf/
csKd;a'owGif "g;csuf&m
rsm;pGmjzifh &kyfysufqif;ysuf jzpfae-
aom tdrfx&Hrsm;awGUyguþtdrf wGif
rMumao;rDu tokb&Sdonf[kodEdkif
onf? tdrfx&Hudk rnfolrqdk "g;jzifh
u,if; xkd;ydkifcGifh&Sdonf? tdrf ukd
tokbtjyD; wv cefU tMumwGif jy
e fvnf jy K jyi fzgax;E d ki f jy D jzp fonf?
xkd okdUzmax;jyifqif&mwGif0g;um
tdrf onf jyKjyif& vG,faomfvnf;
ysOf um tdrfonf jyKjyif&ef tvGef-
cufcJNyD; tusnf;wef &kyfysufvSonf/
rdrdaqGrsKd;wpfOD;OD; towfcH&
onfhtokbyJGrsKd;wGif “iga,musFm;om;
rif; (aoqHk;ol\trnf)udk owf
wJhvludk igudk,fwkdif jyefowfr,f?
rif; tcsnf;ESD; eJU raoap&bl;/
igwkdUtrsKd;awG b,fawmhrS tcsnf;ESD;
raozl;bl;" qkd NyD; uvJhpm;jyefacs&ef
MuKH;0g;NyD; tHMudwfum u Muonf/
EGm;aemuf owf yGJ ESifh"g;okdif; tu*kPf yumoe pnf;
pdrfjyo onfh yGJjzpf onf? acgifyGJ[k
vnf;ac:Edkifonf? yGJusif;yEkdif
a&;twGuf ESpfaygif;rsm;pGm EGm;aemuf?
0uf? Muuf? qef? qyf 0g? ajrtdk;? acgiftkd;
tp&Sdonfrsm;udk ESpfaygif;rsm;pGm Mud-
KwifNyD; pkaqmif;jyifqifrI rsm;jyK
vkyf& onf/ yGJvkyfrnfhyk*¾Kdvfonf
,cifESpfrsm;u jyKvkyfaom EGm;aemuf
owfyGJ wckckwGif yGJusif;yrnfh taMu-
mif; MudKwifNyD; today;aMumfjim&onf/
odkU rSom vlxku b,folu EGm;aemuf
b,fESpfaumif tm;jzifh b,ftcsdefrSmyGJ
vkyfrnfudk od&rnfjzpfonf?
wcsdefwnf;wGif EGm;aemuf 10 aumifjzifh
vkyfvSsif Sek be [kac:onf? qkdvkd&if;rSm
wif;jynfhyGJ [líjzpfonf? yGJpNyDqkdvSsif
wif;jynfhyGJ jzpfygu trSwf&ausmufyHk
wckvkyf&onf? ausmufjym;tMuD;MuD;
wpfckudk ausmufwkdif av;wkdifjzifh ax-
mufrjyD; xrif;pm;pm;yGJ yHkpHjzifh awmifu
kef;wpfae&mwGifvnf;aumif;? &Gmt0if0
wGif vnf;aumif; jrifomxifom&Sdonfh
ae&mwGif pkdufxlavh&SdMuonf/
yxr? 'kwd,aeU tNyD;
wwd,ajrmufaeUwGif EGm;aemufrsm;udk
jrSm;jzifh ypfowf&onf? xdkUae-
muf EGm;aemufOD; acgif;udk jzwfjyD;
EGm;aemufcsnfonfh wdkifay:wGif pepf
wus csdwf&onf? xkdyGJrsKd;wGif vlwkdif; u
csifwkdif; u ír&yJ yGJ&Sifu urnfh oludk
a&G;&onf? AkH? armif;? aMu;jym;rsm;jzifh
pnf;csufnDnD pwifwD;cwf&onf/
rdepfydkif;MumvSsif tuorm; onf
"g;udk ykvdkif;rSxkwf? a0SU,rf;um
rdrdukd,fukd,frdrd pwifMuGm;vHk;xkwf
trTrf;wifNyD; MuHK;0g; u&awmhonf?
uaepO f" g ; jzi f hwp k Hw&mu k d rc kw f
rxp f & y g /o H 0 gwa Mum f a Mu f j z -
ifh “a,musFm;om; iguGJU? EGm;aemuf
wif;jynfhyGJ b,fEScg vkyfcJhonf?
olrsm;yGJrSm ig qkdwJhig[m tvum;ESifh
b,fawmhrS rpm;bl;? ightzdk;tazu
b,fEScg yJGvkyfcJhonf? b,fawmif?
b,fae&mrSm oGm;MunhfMuprf;?
ighausmufyHkawG? ightdrf x&HrSm
EGm;aemufacgif;awG jynfhaew,f? ig
[Jh iguG" [k Mudrf;0g;jyD; u&onf?
u jyolrsm;twGuf yGJ&Sifu MudKwifNyD;
acgiftdk; oD; oefU jyifqifay;&onff/
EGm;aemufcsKdjzifh toifh
xnfhxm;aom acgif&nfudk
ujyjyD;onfESifh wjydKifeuf wdkuf& onf?
xkdUaemuf rdrduJhokdU EGm;aemufyGJtMuD;
tus,f usif;yzl;olrsm;udk tdrf&SifrS
wvSnhfpD zdwfac:NyD; ucdkif;onf/
pw kx åa jrmu faemu fq k H ; ae Uw Gi fr l
"g;okdif;jzifh taysmfu u&onf?
þtuonf "g;tu uGsrf;usifolESifh
'dkif;o rm;wkdU wOD;csif;pD wdkufcdkuf&onfh
uuGufjzpfonf? tvGef tEå&m,frsm;NyD;
aoG;xGuf oH,dkrIrsm;onf? 'kdif;o
rm;u "g;ukd um? "g;orm;udk wGef;?
"g;orm;uvnf; 'dkif;orm;udk "g;jzifh
xdk;? 'kdif;orm;wGef;wmukd a&Smif po-
jzifh uMu&onf? y&dowfrsm; \
tm;ay; oHrsm;? wD;cwfoHrsm;jzifh pD-
nHNyD; tifrwef pdwfvIyf&Sm;p&m
aumif; onfh uuGuf jzpfonf?
awm&kdif;om;aumif owf yGJ ESifh "g;okdif; tu
csKd;a'oonf awmeuf
tvGef xlxyf onfh a'ojzpfojzifh
usm;? awm0uf?0uf0Hponfh
awm&kdif;wd&dpämefrsm; orif? '&,f?pkdif?
ajymif ponfh om;aumifMuD;rsm;
tvGefaygrsm;onf?vltkyfjzif aw-
macsmufí aomfvnf;aumif; ?
wuk d,fawm f jzi f haom fvnf;aumi f ;
awmxGuf avh&SdMuonf/ awm au-
mif tMuD;MuD; &vSsif &Gmr0ifcif
awmi fu k e f ;wae& mr S & G m zu fo d k U
aoewfajymif;vSnfhum tcsufaygif;
rsm;pGm aoewf ypfazmufNyD; awmaumif
tMuD;MuD; &aMumif; tcsufay;Muonff/
xkdtcg &Gmom;rsm; onf aoewfoH
vm&mzufqDodkU uokwfu,uf ajy;jyD;
oGm;a&mufMudKqdkMuonf? trJaumif
&ol tdrfodkU tom; tm;vHk;o,fay;&NyD;
vlMuD;rsm;u tom;rsm;udktdrfwdkif;
nDwlnDrSs a0iSay;&onf? xdkUaemuf
tdrf&Sif rS trJaumif taumifMuD;vSsif
MuD; ovdk tdrfarG; EGm;aemuf? 0uf ukd
owfjyD; *kPfjyKyGJvkyf&onf? oufqkdif&m
aqGrsKd;rsm;u acgtdk; wvHk;? ESpfvHk;jzifh
vma&muf *kPfjyKay;Muonf? xkd
yGJrsKd; twGuf "g;okdif; u&mwGif
om;aumifMuD;&zl;olrsm;u rdrd-
wdkU\ tpGrf;tp? “igonf
usm;b,fESaumif? 0uf0H b,fESaumif?
pdkif? ajymif b,fESaumif &zl;on" ponfjzifh MuHK;0g;NyD; uMuonf?
wu, f h a, mu s F m ; au m i f ; w d k \
uyGJ [kvnf; qdkEdkifonff/
xkdyGJrsKd;wGif rkqkd;tvkyfruGsrf;
usifolrsm; ucGifh r&Sday/
rsKd;EG,fpk aygif;pkHaom csif;vlrsKd;rsm;\
rwlnDaom &kd;&myGJvrf; owifwkdif;wGif
csKd;csif;wkdU\ &kd;&m "g;okdif;
tuonf r&Sdrjzpf r&kd;Ekdifaom
&kd;&m"g;okdif; tuyifjzpfonf/
tifrwefpdwf0ifpm;p&m? &ifxdwfbG,f&m
aumif;onfh tcs,fto rygaom
&kd;&m,Ofaus;rItu [k qkd&rnf/
txl;ojzifh ,aeU jynfwGif;jynfy&Sd csif;
wkdif;&if;om;rsm;u ESpf pOf azaz:0g&Dv
20 &ufwGif usif;yNrJjzpfonfhh
csif;trsKd;om;aeU wkdif;wGif csKd;&kd;&m
"g;okdif;tuonf yGJMunfh y&dowf\
pdwft0ifpm;qkH; &kd;&m,Ofaus;rI
tu tjzpf ae&m ,lpjrJyifjzpfonf/
jcKHygu þ &kd;&mtuonf
a,muFsm;aumif;wkdU\ pGrf;&nf?
a,musFm;aumif;wkdU\ pdwf"gwfrsm;ukd
azmfxkwf onfh tEdkifrcHt&SLH;ray;onfh
oabmukd aqmifaom xdef;odrf;
jrwfEkd;tyfonfh csKd;csif; wkdU\
&kd;&m tu yifjzpf ayawmhonf/
News Journal Khonumthung | 11June 2013 | Vol.1 No.2 NATiONAL NEWS
arv 20-21 &ufaeU&efukefjrdKU? uefawmfMuD; [dkw,fjzpfonfh Place Ho-tel wGif usif;yjyK vkyfonfh 'kwd, tMudrf rD'D,mnDvmcHwGif wdkif;&if;om;rD'D,mrsm;
wufa&mufrI enf;yg;jyD; wdkif;&if;om; rD'D,mudpö aqG;aEG;rIvnf; r&SdaMumif; od&onf/
“'DnDvmcHrSm wdkif;&if;om; rD'D,mudpöaqG;aEG;zdkUwckwavrSryg
yg bl;? tJ'gaMumifh wdkif; &if;om; rD'D,mudpöudkvnf; raqG; aEG;jzpfbl;” [k cdkElrf;xkefowif;XmerS t,f'Dwmjzpfol udkqef;oJ uajymonf/
,if;rD'D,mnDvmcHwGif jyefMum;a&;0efMuD;Xme OD;atmifMuD;
tyg t0if at*sifpD? EdkifiH wumrS rD'D,mrsm;? oufqdkif&m Xmeqdkif&m
0efxrf;rsm;? oufqdkif&m owif;Xmersm;rS owif;axmuf? t,f'Dwmrsm;ESifh
{nfh onfawmf pkpkaygif; 369 OD; yg0ifwufa&muf cJhaMumif; od&onf/
wdkif;&if;om;rD'D,mrsm;rS rGef? &cdkif? u&if rD'D,mrsm;
wufa&mufcGifh&&SdMujyD; csif;owif; Xmersm;rS cdkElrf;xkef owif;? The Hakha post ESifh Chin world Media rsm;rSwOD;pD wufa&muf EdkifaMumif; od&onf/
2013ckESpf tdE´d,EdkifiH umvuwm;jrdKUwGif zJGUpnf;xm;onfhEdkifiHwum
jrefrmowif; tzJGU wGif wdkif;&if;om; rD'D,mrsm;jzpfMuonfhvGwfvyfaom
rGefowif;at*sifpD? ucsifowif;Xme? ukvm;wefowif;Xme?
uEÅm&0wDwdkif;(rf)? a½T[oFm owif;Xme? Karen Information Cent-er (autdkifpD)? ckdElrf;xkefowif;Xme? rZÑdrowif;Xme? ed&Oö&mowif;Xme?
owif;ESifhrD'D,muGef,ufESifh oSsrf;oHawmfqifh owif;Xme (11)zJG h yg0ifMuonf/
nDvmcHwGif jrefrmEdkifiH 'Drdkua&pDtajymif;tvJtwGif; rD'D,m\ atmifjri frI?
tcuf tcJ ESifh a&SUqufvkyfaqmif&rnfh tajctaersm; udk aqG;aEG;cJhMujyD;EdkifiHwum
jrefrmhowif;(bDtJeftdkif) rS cdkElrf;xkefowif;Xme t,f'Dwmu Media, Peace and Conflict ESifhywfouf onfh tajctaeudkaqG;aEG;cJhaMumif; od&onf/
2013ckESpf {jyDv 25 &ufaeUrS 27 &ufaeUtxd armfvjrdKifjrdKU px&if;
[dkw,frSm usif;y jyKvkyfonfh yxrtMudrf wdkif;&if;om; rD'D,mnDvmcHwGif vGwf
vyfpGm ajymqdkcGifhudk tajccHjyD; EdkifiHwum pHEIef;ESifh tnD rD'D,may:xGef;vma&;ESifh
tJ'D Oya'rSm wdkif;&if;om; rD'D,m zGHUNzKd;vmap&efESifh wdkif;&if;om;
rD'D,mrsm;\ zGHUjzKd;a&;udk vufwGJulnDoGm;&ef? wdkif;a'oMuD;ESifh jynfe,frsm;u
tpdk;&rsm;ESifh a'owGif; yHkESdyfowif;? a&'D,dk? &kyfoHrsm;? owif;rD'D,m
wdk;wufa&; vkyfief;udk vGwfvyfpGm aqmif&GufcGifh ay;&ef xkwfjyefcJhMuonf/
odkUaomf jrefrmEdkifiHtpdk;& jyefMum;a&;0efMuD;Xmeu
OD;pD;usif;yonfh 'kwd,tMudrf rD'D,m nDvmcHwGif wdkif;&if;om;rD'D,m
udpöaqG;aEG; &ef ryg&Sdjcif;onf wdkif;&if;om;rD'D,m rsm;\ wdk;wufa&;
zHG h jzKd;a&; twGuf t[efUtwm;wckjzpfvmEkdifaMumif; okH;oyfMuonf/
'kwd,tMudrf rD'D,mnDvmcHwGif wdkif; &if;om;rD'D,m wufa&mufrIenf;
vGefcJhonfh arv aemufqkH;ywfü okH;&ufMum jrpfMuD;em;jrdKUwGif
aqG;aEG;cJhjyD; jzpfonfh ucsifvGwfajrmufa&;tzJGU ESifh jrefrmtpdk;& jidrf;csrf;a&;
udk,fpm;vS,frsm; jrpfMuD;em;jrdKUrSmyif jyefvnfaqG;zdk h&SdaMumif; od&onf/
'kwd,tMudrf aqG;aEG;yJGudk rMumcif ucsifjynfe,f jrpfMuD;em;jrdKUrSm
jyefusif;y&ef &SdaMumif; jidrf;csrf;a&; tusKd;awmfaqmif OD;vSarmifa&T\ ajymMum;csufudk
udk;um;jyD; AGDtdkat jrefrmydkif; tifwmeuf pmrsufESmwGifaz:jyxm;onf/
ucsifvGwfajrmufa&; tzJGUESifh tpdk;&ppfwyf
tMum; tjyeftvSefypfcwf rIrsm;udk &yfpJa&; oabmwl-
rI &&SdEdkif&ef þaqG;aEG;yJGudk jyefvnfusif;yjyKvkyf oGm;rnfjzpfaMumif; od&onf/
yxrtMudrf jrefrmtpdk;& bufrS jynfaxmifpk0efMuD; OD;atmifrif;
OD;aqmifonfh jidrf;csrf;a&; ukd,fpm;vS,ftzJGUESifh ucsifvGwfajrmufa&;tzJGUacgif;aqm
if 'kwd, ppfOD;pD;csKyf AdkvfcsKyf *Grfarmf tzJGUwdkU awGUqHkaqG;aEG;yJGwGif vkH;0 typftcwf
&yfpJa&; r[kwfbJ wdkufyJGrsm; avsmhusapa&; tygt0if EdkifiHa&;aqG;aEG;yJGrsm;
jyKvkyf&ef qdkonfh oabmwlnDcsuf 7 csufudk vufrSwfa&;xdk; cJhjcif;jzpfonf/
yxrtMudrf ESpfbuf udk,fpm;vS,frsm; awGUqkHaqG;aEG;cJhtjyD;
ucsifjynfe,ftwGif; tpdk; &wyfESifh ucsifvGwfajrmufa&; wyfrawmft-
Mum; ypfcwfrI ododomom avsmhusoGm;onf[k qdkEdkifaomfvnf; ucsifjynfe,f
ta&SUajrmufbufürl wdkufyJGrsm; tenf;i,f&Sdaeao;aMumif; od&onf/
odkUaomf ucsifvGwfajrmufa&;tzJGUu EdkifiHa&;aqG;yJG az:aqmifEdkif&ef
jyif qifaepOfwGif jrefrm tpdk;&bufu ucsifjynfe,ftwGif;
ppfwyftiftm;wdk;jyD; wyfcsxm;onfrsm;udk qufvufvkyfaqmifaeaMumif; KIO
ajymcGifh& OD;vmeef\ ajymMum;csufudk udk;um;jyD; ADGtdkat uaz:jyxm;onf/
jynfaxmifpktqifh jidrf;csrf;a&;az:aqmifa&; aumfrDwDESifh
ucsifvGwfajrmufa&;tzJGUwdkUonf vGefcJhonfh 2012ckESpf rS pwifum ESpfbuf-
ppfwyfrsm; typftcwf&yfpJa&; tygt0if jirf;csrf;a&; aqG;aEG;yJGrsm;jyKvkyfEdkif&ef
w&kwfEdkifiH a&TvDjrdK hü 7 Mudrfwdkifwdkif aqG;aEG;jyD;jzpfonf/
arv aemufqkH;wGif aqG;aEG;onfh ucsifjynfe,f jrpfMuD;em;jrdKUrSm
aqG;aEG; cJhonfh 8 Mudrfajrmuf aqG;aEG;rIjzpfjyD; ,ckaemufqkH;awGUqkHyJGrS ppf
rSef onfh jidrf;csrf;a&;ESifh jynfwGif; ppf&yfpJa&;wdkUtwGuf ESpfbufoabmwl-
nDrI rsm; &&SdEdkif&ef ucsifvlxkrS vkdvm;aeMujcif; jzpfonf/ ESpfbuf ppfyJGaMu-
mifh ppf ajy; 'ku©onf (1) odef;cefU wdrf;a&Smifykef;atmif;aeqJ jzpfaMumif; od&onf/
ucsifNidrf;csrf;a&;aqG;aEG;yGJ rMumcif xyfrHusif;yrnfKHONUMTHUNGNEWS8JUNE
tpdk;&wyfeSifh KIA jum;wdkufyGJrsm;jzpfyGm;csdef upí ae&m,l
xm;jcif;jzpfjyD; ucsifjynfe,f wif;rmrI ae&m a'o tvdkuf vkHjckHa&;tzGJhrsm;udk
&xm;vrf;ab;wGif ae&mpdyfcsxm;jcif;jzpfonf [k c&D;oGm; a'ocHrsm;rSajymonf/
ucsifjynfe,f twGif; wdkufyGJrsm;jidrfouf aecsdefjzpf aomf vnf;
vkHjckHa&;wyfrsm;ukd avsSmhcsjcif;r&SdyJ tpdk;&wyfrsm;eSifh wif;juyfxm;
qJjzpfonf[k &xm;vrf;ab;rS rdk;aumif; a'ocHwpfOD;ajymonf/
“tckawmh jidrf;csrf; oGm;jyD/ wdkufyGJoH awGvnf;
rjum;& awmhbl;/ tpdk;&ppfwyfawGu awmh wdkuf
yGJp jzpfu wnf;uyJ tJ'Dvdkae&m ,lxm;wm” [kajymonf/
4if;wyfrsm;csxm;aomae&mwGif wJrsm;xdk;xm;jyD; wyfzGJh0if
5 OD; cefhvIyf&Sm;aeonfudkawGh&onf[k c&D;oGm;a'ocHrsm;ajymonf/
reÅav;-jrpfjuD;em; &xm;vrf;wavQmuf tpdk;&ppfwyf vkHjckHa&; wif;juyfxm;qJ
xdka'ocHrsm;onf 4if;ppfwyfrsm;vkHjckHa&; csxm;jcif;ajumifh tpdk;&eSifh
ucsifvTwfajrmufa&;tzGJh KIO wdkufyGJoHrsm;rjum;&aomfvnf;
oGm;vm&ef pdk;&drfaeqJjzpfonf[k ajymonf/
tpdk;&jidrf;csrf;a&;azmfaqmifa&;vkyfief;aumfrwD eSifh KIO wkdh
arv 28-30 xd jrpfjuD;em;wGif awGhqkHaqG;aeG;cJhcsdef wdkufcdkufrIawG avs-
mhcsjyD; xyfrH rjzpfyGm;atmifxdef;odrf;jcif;? eSpfzuf udk,fpm;vS,f rsm;
yg0i fwJh apmihfjunhfjuD;juyfa&; tzGJh zGJhpnf;&ef rltm;jzihfoabmwlum
'ku©onfrsm;twGuf jyefvnf xlaxmifa&; udpö&yf wyfykdif;qkdif&m wyfae&m
csxm;rIrsm;eJh ywfoufjyD; qufvufndSeIdif; aqmif&Guf&ef oabmwlcJhjuonf/
BNINEWS7JUNE
12 | Khonumthung News Journal June 2013 | Vol.1 No.2NATiONAL NEWS
1/ jynfaxmifpk tpkd;&
or®w OD;odef;pdef onf vlrsKd;?bmom *kdPf;*P
rcGJjcm;yg? trsKd;om;vTwfawmf? jynf olvT-
wfawmf ukd,fpm;vS,f? vlxkoab-
mxm; qE´ukd av;pm;orIjyKonf/ ukd,fusifh
w&m; raumif;wJh vTwfawmfukd,fpm;vS,f?
tpkd;& 0efxrf;awGukd ay:wifjzKwfcs&Jonf/
jynfe,ftpkd;&
0efMuD;csKyf ESifh 0efMuD;tzGJU onf ygwD? yk*¾Kdvfa&;?
a'o cGJjcm;rI&Sdonf? vTwfawmf ukd,fpm;vS,f?
vlxkqE´ukd tav;rxm;yJ olwkdU oabmxm;qE´ukd
ykdNyD;tav;ay;onf? ukd,fusifhw&m; raumif;aom
tpkd;& 0efxrf;rsm; ay:wifta&; ,lrIr&Sd/
2/ jynfaxmifpktpkd;&
vTwfawmftwGif; ygwD? yk*¾Kdvf? ae&ma'orcGJyJ
wef;wlqufqHrI&Sdonf? vTwfawmfukd,fpm;vS,frsm;
wifjycsufukd wkduf&kduf ta&;,ltvm;xm;ay;onf/
jynfe,ftpkd;&
twkduftcH CNP, CPP, ENDP ukd,fpm;vS,fawGukd
cGJjcm;qufqHonf? tpnf;ta0;wGif aemufwef;rSm
xkdifckdif;NyD; olwkdU wifjycsufawG ta&;,l
vkyfaqmifay;rI r&Sdoavmuf jzpfaeonf/
3/ jynfaxmifpktpkd;&
or®w ESifh 0efMuD;wkdU\ vkyffief;aqmif&GufrI?
bwf*suf okH;pGJrI awGukd wDAGD? owif;pm?
*sme,fu wqifh vlxka&SUarSmuf csjy-
onf? vkyfief;aumfrDwDzGJUpnf;rIu tp
vlxk oabmxm;&,lNyD;rS vkyfaqmifonf?
jynfe,ftpkd;&
vkyfief;okH; bwf*sufaiG ukd vTwf awmf
ukd,fpm; vS,fawG? jynfolawG a&SUarSmufrSm
&Sif;&Sif;vif;vif;rwifjycsif yg?vTwfawmf
twGif; ar;cGef;awG ajzMum;rI rjywfom;yg?
jynfe,fbwf*sufpm&if;pmtkyf vTwfa
wmfukd,fpm;vS,fawGray;csifyg? vlxkrS
wifjycsufrsm;ukd vTwfawmfukd,fpm;vS,fawG
rdwåLray;zkdUwm;jrpfxm;onf? aumfrDwDzGJUpnf;jcif;?
a&G;cs,fjcif;rsm;wGif vTwfawmfukd,fpm;vS,f?
vlxk oabmxm;r,lyJ wkduf&kduf vkyf
aqmifrIaMumifh jyomemrsm; &Sdaeonf/
4/ jynfaxmifpktpkd;&
vkyfief;wif'grsm;ukd jynfolw&yf vkH;xH
owif; pmjzifh aMumfjim ac:,lonf/
jynfe,ftpkd;&
vkyfief;wif'grsm;ukd vTwfawmfukd,f pm;vS,f? jynf
olvlxkxH rcsjyyJ aiG&SifaMu;&Sif? aqGrsKd; tokdif;t0kdif;
awGukd OD;pm;ay;vkyfaqmifckdif;onf? tao;pdyfukd
vTwfawmfukd,fpm;vS,f awGawmif odcGifhr&Sdyg/
5/ jynfaxmifpk tpkd;&
vTwfawmfwGif jyifqif&efvkdtyfonfh
Oya'rsm; jyifqifMuonf? tpnf;ta0;ukd
Mum&Snfvkyfonf? jynfyavhvma&;c&D;pOfrsm;
vkyfonf? vTwfawmf ukd,fpm;vS,fvpm?
armfawmf,mOf tjynfhtpkH ay;onf/
jynfe,ftpkd;&
bmOya'rS ra&;qGJyg? vTwfawmftpnf;t
a0;&ufwkdwkdeJUvkyfonf? jynfyavhvm a&;
c&D;pOfr&Sd? vTwfawmf ukd,fpm;vS,fvpm
enf;enf;ay;NyD;? armfawmf,mOf vkH;0 ray;yg/
6/ jynfaxmifpktpkd;&
or®w? vTwfawmf OuúX? 0efMuD;tzGJU?
vTwfawmfukd,fpm;vS,f tMum; vGwfvyfyGifhvif;pGm
tvG,fwul qufqHrI&Sdonf? c&D;pOf?
EkdifiHawmftxl;{nfhonfrsm; MudKqkdrIrsm;? qufqHr-
Irsm; wGif cGJjcm;rIr&SdyJ yl;wJGaqmif&Gufonf?
jynfe,f? NrdKUe,fta&;aqmif&Guf&mwGif oufqkdif&m
vTwfawmfukd,fpm;vS,frsm; qE´oabmxm;&,lNyD;rS
trdefUxkwf taumiftxnf azmfonf/
'Drkdua&pD usifhpOfukd av;pm; usifhokH;onf/
jynfe,ftpkd;&
0efMuD;csKyf? 0efMuD;tzGJUESifh jynfe,fvTwfawmfukd,fp
m;vS,frsm;tMum;qufqHrI tvSrf;a0;onf? twl-
wuG vkyfief;aqG;aEG;rI? pDrHcefUcGJrIr&Sdoavmufjzpf
aeonf? a'ota&; aqmif&Guf&mwGif oufqkdif&m
vTwfawmf ukd,fpm;vS,frsm; wkdifyifrIr&Sdyg?
NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL awGutp oufqkdif&m vT-
wfawmf ukd,fpm;vS,frsm;xH tMuH&,lrIr&Sdyg?
'Drkdua&pD usifhpOfw&m; jynfe,ftpkd;&u
oabm raygufao;[k qkd&rnfom/
7/ jynfaxmifpktpkd;&
0efMuD;rsm; rdrdukdifwG,faom XmewGif bwf*suf?
vkyfief;aqmif&GufrI tmPm tjynfh&Sdonf? vTwfa
wmfukd,fpm;vS,fwifjycsufrsm;xda&mufonf/ vT-
wfawmfOuúX ESifh vTwfawmftmPm jrifhrm;onf/
jynfe,ftpkd;&
0efMuD; awG bmtmPm rSr&Sd? bwf*sufokH;
p&mr&Sd? bwf*sufokH; pGJcGifhvnf; r&Sdo av-
mufjzpfaeonf? A[kdeJU 0efMuD;csKyftrdefU
csrSom vkyfief; aqmif&GufcGifh&Sdonf?
vTwfawmfukd,fpm;vS,frsm; wifjycsuf xda&mufrI
r&Sdyg?vTwfawmf OuúX tmPm enf;yg;vGef;onf/
8/ jynfaxmifpktpkd;&
vTwfawmf ukd,fpm;vS,frsm; wifjycsuf-
awG 0efMuD;eJU wm0ef&Sdrsm;u wkdawmif;aom
umvtwGif; taumif txnfazmfonf/
jynfe,ftpdk;&
vTwfawmf ukd,fpm;vS,frsm; wifjy onfh
aqmif&Guf&ef csrSwfNyD;aom vkyfief;rsm;
trSefwu,f azmfaqmifrIenf;yg;onf? Oyrm - Saika eJU Fungkah Mum;um;vrf;? Tlangpi eJU Lungding Mum;um; vrf;twGuf odef; 40 pD
axmufyHHha&;vTwfawmfqkH;jzwfcsuf wESpfMumNyD?
Fungkah &Gm tkyfcsKyfa&;rSL;a&G;cs,fa&; t&Iyft&Sif;
Oya't& ta&;,lay;&ef vTwfawmf tpnf;ta0;
wifjycsuf ,aeUxd taumiftxnfrazmfyg/
jynfaxmifpk tpkd;& ESifh jynfe,ftpkd;& vkyf&yf EIdif;,SOfjcif;Pu Lal Maung Cung ( MLA)
BNI NEWS8JUNE
oHvGifta&Shydkif; rdkif;qwfc&dkif rdkif;wkHjrdkhe,f
twGif; tajccs vIyf&Sm;aeonhf trSwf 171 ppfa'o
awmifydkif; 0 wyfzGJh eSihf jrefrmppfwyfwdkhjum;
ppfa&;wif;rm vsSuf&Sd aomajumihf eSpfbufwyf
tjydkif tiftm;jznhfae ajumif;pkHprf;od&Sd&onff/
2013 *sGef 7 &uf aemufqkH;xm;í aw-
mifydkif; 0 wyfzGJhrsm; ajrmufydkif;wdkh wyf&kyfjyef&ef
tpdk;&wyf u &mZoHay;xm;ajumif;? odkhaomf *sGefv
2 &ufaeh awmifydkif;0 tpnf;ta0; usif;y&mwGif
wyf&kyf jyefa&;udpö aqG;aeG;jcif;vkH;0r&SdcJhajum
if;? xdkhajumihf tpdk;&wyf &mZoH twdkif; 0 wyfzGJhrS
wyf&kyfjyefjcif; r&Sdaomajumihf tpdk;&wyfu oH-
csyfumum; 14 pD; vltiftm;tjynhf wif aqmif
onhf ppfum;juD; 10 pD;udk wmcsDvdwfjrdkhrS (rdkif;wkH?
rdkif;qwf) rdkif;wkrf; rdkif; uef;? xdk rSawmif
ydkif; 0 Xmecskyf buf tiftm;jznhfjcif;jzpfekdif aju-
mif; a'otwGif; owif;&yfuGufu qdkonf/
þuJhodkh ppfa&; wif;rmvm&jcif;rSm
jrefrmppfwyf wyf&if; 3&if;uawmifydkif;
0 wyfzGJh\ &mbmpdkufcif;rsm;tm;
arvaeSmif;ydkif;u odrf;ydkufvdkufjcif;rS pwifv-
majumif; okH;oyfolrsm;u vnf; ajymonf/
“jrefrmppfwyfu 0 wyf&Jh
&mbmpdkufcif;juD;qDudk tiftm;tvkH;t&if;eJh
wdk;0ifw,f/ 0 bufu aemufqkwfay;vdkufawmh
aoewf wcsufav;rS razmufvdkuf&bJ
&mbmpdkufcif;juD;udk Armwyfu odrf;ydkufvdkufw,f?
tJovdkaemufydkif; 0 u xdkif;e,fpyfwajumvkH;
rSm tiftm;toihfjyifqif ae&m ,lxm;ae
w,ftck” [k 4if;u qufajymygonf/
&mbmpdkufcif;twGuf ykHygusifjrdkhe,f
cGJtm;udk;&onhf erhfcJrfacsmif;tm; 0 wyfzGJhrS
jzwf,loG,fwef; &m vlxku aomufokH;a&?
v,f,moHk;a&r&SdonhftwGuftmPmydkif rsm;
xHwdkifjum;cJhzl;onf/ xdkwdkifjum;rIajumifh 0
&mbmjcHudk jrefrmtpdk;&wyfu oGm;a&mufodrf;
ydkufvdkufjcif;jzpfonf[k a'ocHrsm;uajymonf/
,ckppfwif; rmaecsdefwGif 0
jynfaoG; pnf;nDnGwfa&;wyfrawmfonf
w&kwfedkifiHrS ppfwdkuf&[wf ,mOfrsm;
wihfum;rsm; oHcsyfumum;rsm; 0,f,l&&Sdonf[k
owif;xGufay:aecsdef? 0acgif;aqmif rsm;u 0
e,ftm; osSrf;jynfe,frS cGJxGufjyD; aejynfawmf-
vufatmufcH oD;oehf jynfe,fwnf axmifcGihfjyk&ef
awmif;qdkaecsdefeSifhvnf; wdkufqdkifaeonf/
0 wyfzGJheSihf ppfa&;wif;rmrIajumihf tpdk;&wyf
oHcsyfumum; 10 pD;ausmf tiftm;jznhf
News Journal Khonumthung | 13June 2013 | Vol.1 No.2 WORLD NEWS
qD;&D;,m;tpdk;&wyfu twdkuftcH-
wyfzJG hrsm;eSifh tpkd;&wyfrsm;tjum; jzpfyGm;aeaom
vufeufudkif y#dyu© rsm;wGif "gwkvufeu-
frsm; tokH;jykcJhonf[k jyifopftpdk;&u ,kH jun-
fjyD; ppfa&;qdkif&m vIyf&Sm;rIrsm; tygt0if jynfwGif;ppfudk
tqkH;owfap&ef aqG;aeG; yJG wpf&yf jykvkyfoGm;rnfjzpfonf/
þaqG;aeG;yJG wpf&yf jzpfay:vmap&eftwGuf
jyifopftpdk;&rS aqmif&Guf taumiftxnf
az:oGm;rnfjzpfajumif; t*Faehü jyifopf
edkifiH edkifiHjcm;a&;0efjuD;Xmeu ajymjum;jcif;jzpfajumif;
jr0wD tifwmeuf pmrsufeSmwGif az:jyxm;onf/
qD;&D;,m;tpdk;&eSifh 4if;\ taygif;tygwdk honf
,if;odk h"gwkvufeufrsm; tokH;jykjcif; ajumifh ab-
mifukd ausmf vGefaejyDjzpfajumif;? ,if;twGuf jyifopf?
qD;&D;,m; "gwkvufeuf tokH;jykrI udpö
wkef hjyefzdk h aqG;aeG;rnf
tpöa&;ESifh ygvuf-
pwkdif; tMum;jzpfyGm;aeonfh
y#dyu©tay: jidrf;csrf;a&; jyef
vnfwnf aqmufEdkif&ef &nf&G,fjyD;
EdkifiHwum nDvmcH wpf&yfudk
w&kwfEdkifiH? abZif;jrdKUwGif
usif;y jyKvkyfrnfjzpfonf/
vrnfhtywf 18 eSifh 19
&ufae htwGif; Sofitel Wanda [dkw,fwGif jyKvkyfrnfh nDvmcH wGif
tpöa&;eSifh ygvufpwdkif;tMum;
jzpfyGg;aeonfh jyoemudk EdkifiH-
wumrS rnfodkUudkif oG,f&rnfudk
aqG;aEG;oGm;rnfjzpfaMumif; ZGef v
(5) &ufaeUxkwf ukvor*¾\ xk-
wfjyef csufwGifaz:jyxm;onf/
ygvufpwdkif; t cGihf
t a&; qdkif&m ukvor*¾ aumf
rwD wpf&yf\ arwÅm&yfcH csuft&
eSpfEdkifiH jidrf;csrf;a&; twGuf
tm;ay;ulnD a&;qdkif&m nD-
vmcHukd ukvor*¾rS MuD;rSl;jyD;
usif;yoGm;rnfjzpfaMumif; od&onf/
nDvmcHudk Sofitel Wanda [dkw,f (7)xyf wGif
usif;yjyKvkyfrnfjzpfjyD; nD-
vmcH usif;yonfh tdrf&SifEdkifiHrS
tqifhjrifh udk,fpm;vS,fu
pmwrf;zwfMum;oGm;rnfjzpfonf/
nDvmcHwGif ukvor*¾ taxGaxG
twGif;a&;rSl;csKyf befuDrGef;vnf;
w&kwfEdkifiHwGif tpöa&;-ygvufpwdkif; ta&;
nDvmcH wpf&yfusif;yrnff;KHONUMTHUNGNEWS
ygupöwef EdkifiH-
wGif 0efjuD;csKyf wm0ef (3)
judrf xrf;aqmifrnfh yxrOD;qkH;
0efjuD;csKyf tjzpf Nawaz Shar-
if onf ZGefv (7) &ufwGif
usrf;opöm usdefqdkvdkufjyDjzpfonf/
ygudpöwefEdkifiH tpövrft-
mbwfjrdKUwGif or®w Asif Ali Zardari u OD;pD;usif;yjyKvkyfonfh
usrf;usdefyJG tcrf;tem;wGif
t p d k ; & w m 0 e f & S d o l r s m ; ?
ppfwyft&m&Sdrsm;ESifh oufqdkif&m
oHwrefrsm;a&S harSmufwGif
usrf;opöm usdefqdkjcif;jzpfonf/
vGefcJhonfh arv (11)
&ufaeUu pwifjyD; usif;yjyK vkyf
cJhonfh taxGaxGa&G;aumufyJGwGif
ygupöwefrlqviftzJGcskyf u
tEdkif&&SdcJhonf/ Nawaz Shar-if onf 4if;\ygwDrS tEdkif
&&SdjyD;aemuf ygupöwef vTwfaw-
mfu 0efMuD;csKyf wm0efxrf;aqmif&ef
a&G;cs,fcH& oljzpfonf/
0 e f M u D ; a e & m r s m ;w G i f
wm0efxrf;aqmifrnfh yk*¾Kdvfrsm;
trnfudk ygupöweftpdk;&u
w&m;0if xkwfjyef jcif; r&Sdao;
aomfvnf; b@ma&;0efMuD;Xme
KHONUMTHUNGNEWS
ygupöwef 0efjuD;csKyftjzpf Nawaz Sharif usrf;opömqdk
wufa&mufrnfjzpfaMumif; od&onf/
t a r & d u e f
EdkifiHjcm;a&;0efMuD; *Gsefu,f&Donf
tp öa&;-ygvufpwk di f ;E Sp fE d ki fi H
tMum; aqG;aEG;yGJrsm; jyef vnf
pwifEdkifa&;twGuf arv 23
&ufaeUwGif tpöa&; t&m&SdMuD;rsm;?
ygvufpwkdif; acgif;aqmifrsm;ESifh
oD;jcm; awGUqHk aqG;aEGcJhonf/
xdktjyifh u,f&Donf
ygvufpwkdif; or®w rmrGwf
tbwfpfeSifh &mrmvmjrdKUü arv
23 &ufwGifvnf; aeUv,fpm
twlpm;í awGUqHkcJhao;onf/
tpöa&; taejzifh jidrf;csrf;a&;
aqG;aEG;yGJrsm;ukd jyefvnfpwif&ef
qe´&Sdonf[k *Gsefu,f&DESifh rawGU-
qHkcif tcsdefüyif aewef,m
[ku ajymMum;cJjyD;jzpfonf/
ygvufpwkdif; or®w rm-
rGwftbwfpfESifh tpöa&;0efjuD;csKyf
bif*srif aewef,m[kwkdUonf
w&kwfacgif; aqmif opfrsm;ESifh
awGqHkaqG;aEG;&ef rMum-
rDu w&kwfEdkifiHokdU oD;jcm;pD
vma&mufcJ hMujyD;aemuf
ta&SUtv,fykdif; a'oqdkif&m
ukvor*¾ nDvmcHudk w&kwfEdkifiHü
jyKvkyf&ef vrf;yGifhoGm; jzpfaMu-
mif; yDwDtdkif uaz:jyxm;onf/
&mxl;udk Nawaz Shar-if \ orD;ESifh vufxyf,lol
Mr. Dar tm;wm0efay;
cefUtyfbG,f&Sdajumif; The Time of India owif;pmwGifaz:jyxm;onf/
Nawaz Sharif acgif;aqmifaom ygupöwef
rlqvif tzJGUcsKyf onf 272
ae&m&Sdonfhteuf 126 ae&m
&&SdjyD; tEdkif&&SdcJhjcif;jzpfonf/
Paskistan Peoples Party (PPP) ygwDu 31 ae&m &&Sdum
'kwd,ae&m &&Sdonfh ygwDjzpfonf/
,ck ygupöwef
0efMuD;csKyfjzpfvmol Nawaz Sharif onf 1990 rS 1993
txd 0efjuD;csKyf wm0ef,laepOf
tusihfysuf jcpm;rI pGyfpJGcsufaMu-
mifh wm0efrS eIwfxGufcJh&ol jzpf
jyD; 1997 ckeSpfü aemufwMudrf
0efMuD;csKyf wm0ef,lcJholjzpfonf/
olonf 0efMuD;csKyf wm0ef 2 eSpft-
Mum xrf;aqmifjyD;aemuf ppfwyfu
tmPmodrf; z,f&Sm;cHcJh&ol jzpfonf/
xdkUtjyif 1998ckESpf wGif
ygupöwef 0efMuD;csKyfwm0efx
rf;aqmifcJhonfh Nawaz Sharif onf yxrOD;qkH;ygudpöwefEdkifiH
tPkjrK prf;orf; ypfvTwf&ef
trdef hay;cJholvnf;jzpfonf/
tar&duefeSifh jAdwdef edkifiHwdk hu aqG;aeG;usif;yrnfjzpfjyD;
rnfodk hwkef hjyefrnfudk enf;vrf;rskd;pkHjzifh aqG;aeG;
oGm;&ef &Sdajumif; jyifopfedkifiH? edkifiHjcm;a&;0efjuD;Xme
avm&efhaz;bD;,ufpfu jyifopf edkifiH &kyfoHvdkif;wGif
jykvkyfcJhonfh ar;jref;wGif ajymjum;cJhonf/
qufvufjyD; qD;&D;,m;ü "mwkvufe uf rsm;
odkavSmif odrf;qnf;xm;aom ae&mrsm;udk ypfrSwfxm;
wdkufcdkufonfh vufeufudkif vIyf&Sm;rIrsm; tygt0if
tiftm;oHk;í wHkhjyefjcif;&Sd? r&Sdudk ¤if;aqG;aeG;yGJü qHk;jzwfoGm;
rnfjzpfajumif; ¤if;u qufvuf ajymjum;cJhonf/
xdk haemuf qD;&D;,m; twdkuftcH wyfzGJhrsm;udk
wkdufcdkuf&mwGif toHk;jykcJhonfh "mwkvufeuf[k
,lq&onfh tpdwftydkif; erlemrsm;udk jyifopfedkifi-
Hu prf;oyfppfaq;vsuf ajumif;? ,if; prf;oyfppfaq;
csufrsm;t& qD;&D;,m; tpdk;&onf "mwkvufeufrsm;udk
tjudrfaygif;rsm;pGm toHk;jyk cJhonfudk avhvmawGh &Sd-
cJhajumif; tpD&ifcHpm wpfapmifwGif ajymjum;xm;onf/
jAdwdefedkifiHonf qD;&D;,m;wGif "mwk-
vuf eufrsm; tokH;jykonfh taxmuftxm;rsm; &Sdae-
rItwGuf tvGeftrif; pdk;&drfvsuf&SdjyD; ,if;uJhodkh
pGyfpGJrIrsm;twGuf pkHprf;ppfaq;rI tjynfhtpkHudk tvsiftjref
jykvkyf&rnf[k jAdwdefedkifiHjcm;a&; 0efjuD; 0DvsH[d*fu
vGefcJhonfh tywfu *sD-8 0efjuD;rsm; tpnf;ta0;udk
jyefvnfaqG;aeG;pOf ygvDreftrwf rsm;tm; ajymjum;cJhonf/
olu ukvor*¾ twGif;a&;rSl;cskyf\
pGyfpGJrIrsm;twGuf pkHprf;ppfaq;rIrsm; jykvkyf&ef ajun-
mcsufudk judkqdkajumif;eSifh qD;&D;,m; tpdk;&taejzifh
pkHprf;ppfaq;rIrsm;udk tjynfht0 yl;aygif;ulnDjyD;
a'otm;vkH;odkh oGm;a&mufpkHprf;jcif;udk
cGifhjyk&rnf[k yefjum;vdkajumif;vnf; ajymcJhonf/
14 | Khonumthung News Journal June 2013 | Vol.1 No.2
1/ &kyfykdif;qkdif&mzHGYNzdK;&ef rdcifbmompum; ta&;ygykH/ (Physical Development) uav;i,frsm;onf tNrJwrf;
ukd,fcE¨mt&yftarmif;? ukd,fvkH;ukd,fxnfESifh tav;csdef
rsm; wkd;wufzHGYNzdK;ae&rnf jzpfonf/ þokdY aumif
;rGefpGmBuD;rm;zHGYNzdK;Ekdif &ef aumif;rGef oifhjrwfaom
tpm;t pmrsm;? ukd,fvuf vIyf&Sm;upm;jcif;rsm;? tc-
sdefrSDESifh tcsdef rSefjyKvkyf okH;aqmif&ef vkdtyfygonf/
usef;rm a&;aumif;NyD; a&m*g? toufab;tEå&m,f
rsm;rS uif;a0;í vkHNcHKrI&Sdae&efvnf; vkdtyfy-
gonf/ þt&m tm;vkH;twGuf oGef oifvrf;nTef rI?
tkyfxdef;apmifha&SmufrIvnf; tNrJwrf;vkdtyfaeygonf/4if;
t wGuf rdbrsm;ESifh pOfquf rjywf qufqHEkdif&ef
rdcifbmompum;wwfuGsrf;zkdY vkdtyfaeygonf/
2/ pdwfykdif;qkdif&mzHGYNzdK;wkd;wuf&ef rdcifbmompum; ta&;ygykH/ (In-tellectual Development) tawG;tac:ESifh bmompum; onf quf-
pyf vSsuf&Sdaeygonf/ vlonf rdrdtawG; tac:tm;
bmomp um;jzifh azmfjyavh&Sdygonf/ pum;rajymEkdifvSsif
tawG;tac:vnf; zHGYNzdK;rI&Sdoifhoavmuf r &SdEkdifyg/
awG;ac: EkdifpGrf;? ykdif;jcm;a0zefEkdifpGrf;? taumif; tqkd;a0
zefqkH;jzwfEkdifpGrf;? pdwful;EkdifpGrf;ESifh rSwfnPfrsm;onf
vlom; üzHGYNzdK;wkd;wufae &rnf jzpfonf/ 4if; pdwfykdif;qkdif
&mzHGYNzdK;wkd;wufrI&SdEkdif&ef u av;i,frsm;onf olwyg; t
awG;tac:? ajymqkdaompum;teuf t"dyÜg,fem;vnfNyD;
rdrdukd,fwkdif awG;ac: ? ajym qkdEkdifpGrf;&SdrSom zHGYNzdK;wkd;
wufEkdifrnf jzpfygonf/
3/ vlrIa&;qkdif&mzHGYNzdK;wkd;wuf&ef rdcifbmompum; ta&;ygykH/ (So-cial Development) vlrsKd;wkdif;? ,Ofaus;rIwkdif;ü trGeftjrwf
xm;aomt&mrsm; &SdMuygonf/ rsm;aom tm;jzifh arwåm?
orm"d? *kPf odu©m? tMuifemw&m;? onf;cHjcif;w&m;?
owåd? ZJG0d&d, pojzifh &SdMuygonf/ 4if; t&mrsm;tm;
rdrd\ rdcifbmompum;jzifh xdrdpGmazmfjyEkdif-
NyD;? rdrd tokdif;t0kdif;rS vufawGYusifhMuefae xkdifum
uav;ol i,frsm;tm; xda&muf pGmay;a0EkdifrI&SdNyD;?4if;
rSuav;oli,frsm;onf rdrdrSDwif;aom vlYtzJGYtpnf;
rSjyefvnfrSD ckdtm;xm; avmufaom yk*¾dKvfBuD;rsm;tjzpf
ykdrkdarG;xkwfay;Ekdifygonf/ xkdYjyif rdrdrSvnf;
tjcm;olrsm;tm; jyefvnf rSsa0Ekdifygonf/
4/ pdwfcHpm;csufqkdif&m zHGYNzdK;wkd;wuf&ef rdcifbmompum; ta&;ygykH/
(Emotional Development) ukd,fcEmtpdwftykdif;rsm;? tm&kHaMumrsm;?
pdwfykdif;qkdif&mESifh tawG;tac:ykdif;qkdif&mrsm;?
om rmeftaetxm;rS tajctaew&yfokdY
ajymif;vJoGm;aomtcg pdwfcHpm;rI (Emotional Feel-ing) jzpfay: vmapygonf/ arwåmw&m;? tMuifemw&m;?
trsufa'go? rkef;wD;rIESifh taMumufw&m; rsm;onf pdwf
cHpm;rI aMumifhjzpf ay:vmaom t&mrsm;jzpfMuygonf/
pdwfcHpm;rIonf tjyKoabm aqmifNyD; vlYb0w ckvkH;tm;
yJhjyifxdef; odrf;ay;Ekdifaom pGrf;tif&Sdygonf/ okdYaomf
tysufoabm aqmifNyD; yJhjyifxdef;odrf; oGm;ygu ysufpD;&m
ysufpD;aMumif;vJ zefwD;Ekdifygonf/ Oyrm arwåmw&m;
onf aysmf&TifESpf oufzG,f aumif;aom tdrf axmifwck
zefwD;ay;Ekdif ovkd arwåm w&m;aMumifh azmufjyef
rIjzpfay:apNyD; tdrfaxmif NydKuJGrIvnf; zefwD;Ekdif ygonf/
rdrdaexkdifaom vlYtzJGYtpnf;rS vufcHEkdifrItwkdif;twma
bmiftwGif; pdwfcHpm;rIukd xdef; odrf; csKyfwnf;NyD; aexk-
difwwf &ef vkdtyfyg onf/4if; twGuf rdcifbmompum;rS
rsm;pGmt axmuf tuljyKEkdifygonf/ rdcifbmompum;
rwwf uGsrf;cJhaomolonf vlrsm;aysmfcsdefESifh 0rf;enf;ae
csdefrsm; rcJGjcm;wwfawmhyJ ywf0ef; usifESifh vkdufavsm
nDaxGpGm raewwfrxkdif wwf jzpfae yg awmhrnf/
5/ pm&dwåESifh pdwf"gwfykdif;qkdif&m zHGYNzdK;wkd;wuf&ef rdcifbmompum;
ta&;ygykH/ (Moral and Spiritual Development) vlrsKd;wkdif;bmomwkdif;wGif pm&dwåESifh ywfoufí
t,ltqukd,fpD&SdMuNyD;? 4if; twGuf pHcsdefpH nTef;rsm;vnf;
owfrSwfavh&Sdonf/ rdrdwkdY&ifaoG;i,frsm;tm;
ukd,fusifhw&m;? pm&dwåESifh ywfoufí pHcsdefpHnTef;rSD&ef?
olrsm; av;pm;Munfnkdvmap&ef BudK;pm;
oifMum;ay;avh&Sdonf/ vlom;rsm;zHGYNzdK;wkd; wuf&ef jyi-
fytqif; o@mef wpfckwnf;ESifh rvkHavmufyJ twGif;o@
mef? pdwf"gwf? pdwf0dnmOf? pdwf qE´rsm;vnf; tjyK oabm
aqmifaom ajymif;vJzHGYNzdK;rI&Sd&ef txl;vkdtyfygonf/
pm&dwåESifh pdwf"gwfykdif;qkdif&moifMum;&mw
Gif uav;oli,frsm;onf aeYpOfESifh trSs ae&m wkdif;rS
oif,l& avh&Sdonf/ trsm;tm;jzifh rdom;pktwGif;
rdb? nDtukdarmifESrrsm; rS aomf4if;? ausmif;ü
q&m? q&mrrsm; ausmif;aezuftazmfrsm;rS aomf4if;?
&yf&GmtwGif; vlrItokdif;t0kdif;acgif;aqmifrsm;rS aom-
f4if;? bk&m; ausmif;uefrsm;rS &[ef;oHCm? bk&m;vlBuD;?
bmoma&;acgif;aqmifrsm;rS aomf4if;? pOfqufr-
jywf oifMum; vufcHae& rnf jzpfonf/ þok-
dY oifMum;&mü uav;oli,frsm; em;vnfvufcH &kHESifh
atmifjrifrI r&&SdEkdifyg/ ESvkH;om;xJü aocsm*Ceuem
;vnfoabmaygufvufcHusifhokH;EkdifrSom atmifjrifEkdif
rnfht&mrsm;jzpfaom aMumifh þtajctaexdoifay;&ef
tjcm;bmompum;jzifh ayguf a&mufrIr&SdEkdifbJ rdcifb-
mom pum;jzifh om oifMum;ay;&ef vkdtyfaeygonf/
6/ wDxGifBuHqrIpGrf;tifzHGYNzdK;wkd;wuf&ef rdcifbmompum; ta&;ygykH/
(Development of Creative ability) uav;oli,frsm;wGif arG;&myg?
yg&rDwckukd,fpD &SdMuonf[k ynm&SifwcsKdUrS ,lq-
vuf cHaeqJ jzpfonf/ þokdY vufcHEkdif&ef
tcsKdUaomuav;i,frsm;wGif wae&müxl;cGsefaom
yg&rD? txkH0goem rsm; trSefwu,fvnf; &SdaeMuy-
gonf/ Oyrtm;jzifhwifjy&vSsif yef;csD? yef;ykt&mü
4if;? vufrItwwf ynmt&mü 4if;? pufrIt ww-
fynmü 4if;? pmay? uAsmESifh oDcsif;rsm;a&;pyfoDukH;&mü
4if;? taet xkdifoefY&Sif;oyf&yfaomt&mü 4if;?
olrsm;wumxuf ykdrkdxl;jcm;ajymifajrmufpGm vkyfaqmi-
faexkdif wwfMuygonf/ þ okdYaom xl;jcm; onfhyg
&rDrsm;tm; “ wDxGifBuHqrIpGrf;tif “ (Creative
ability) ü NcHK ikHxnfhoGif;azmfjyavh&Sdygonf/ txkH?
yg&rD&Sd aom uav;i,frsm;tm; rdrdwkdYyg&rDtvkduf
oifhawmf aomq&maumif;rsm;ESifh qufvuf oifMum;
ay;jcif; tm;jzifh BuD;rm;aom b0atmifjrifrI &&SdEkdify-
gonf/ xkdokdY oifMum;ay;&mwGifvnf; rdrdemt;vnf qkH;
jzwf aom rdcif bmompum;jzifh oifMum;ay;EkdifvSsif
ykdrkdatmifjrifrI&&SdEkdifNyD; xl;jcm;jrifhjrwfaom yk*¾dKvfBuD;rsm;
arG; xkwf Ekdif rnf jzpfygonf/
7/ uav;i,f\ ynma&;ü rdcifbmompum;
ta&;ygt&ma&mufykH/ (Role of Mother tongue in the Education of the Child ) bmompum;onf pdwfjzifhpOf;pm;
awG;awmxm;aom t&mrsm;tm; EIwfjzifhtoH xGuf xk-
wfazmf jcif;jzpfonf[k ynm&Sifrsm;u qkdMuygonf/ EI-
wfjzifhqufwkdufoGufvufpGm pum;ajymaeaom olwOD;
onf rdrdajymrnfht &m av;qcefYBudKí pOf;pm;ESifhNyD; om;
jzpfaeonf/ pdwfjzifhaocsmpGmpOf;pm;NyD;om; tm; EIwfjz-
ifhjyefvnf xkwfazmf ajym qkdjcif;jzifh rSwfnPfüykdrkdpJGuy-
faeapEkdifygonf/ EIwfpum;ESifh pdwf\ awG;awmrIonf
euf&Idif;pGmtjyef tvSefqufEG,faerIaMumifh pd-
wfnPfpGrf; vIyf&Sm;Ekd;xap &ef EIwf pum;onf
ta&;ygaomt&m jzpfaeygonf/ ausmif; ü oifMum;aom
bmom&yfrsm;wGif tcsKdUaombm om&yf? txl;ojzifh
ocsFmbmom&yfonf pdwfjzifht xl;pOf; pm;awG;ac:aom
bmom &yfjzpfaeojzifh ausmif;om;rsm;twGuf
pdwf OmPf pGrf;vIyf &Sm;Ekd;x&ef txl;vkd tyfy-
gonf/ þokdY nPfpGrf;vIyf&Sm;ap&ef rdrdem;vnfwwf
uGsrf;aom rdcifbmompum;onf toifh awmfqkH;ESifh
taumif;qkH;jzpfaeygonf/ tb,faMumifhqkdaomf
ocsFmbmom&yfESifh yk'fpm4if;rsm;tm;aocsmwduspGm
em;vnf xm;&ef vkdtyfaeygo jzifh rdcifbmompum;onf
ta&;ygt&m a&mufqkH; aom bmom pum;jzpf aoma-
Mumifh jzpfonf/ xl;cGsefaomausmif;om;rsm;ausmif;wuf&
efESifh pmoifMum; &ef 0efav;jcif;rsm;onf bmom&yfqkdif
&mrsm; tm; em;vnfrIr&Sdjcif;aMumifh NiD;aiGYrI&Sdvmum
ausmif;wuf&ef 0efav;vmonftxd jzpfvmwwfyg
onf/ þjyoem tm; em;vnfoabmaygufjcif;r&Sdaom
q&m^ r rsm;onf tvGwfusufrSwfjcif; pHepf
(by heart system) usifhokH;vmMu&m?
ESpfpOftwef;wifEkdifMuaomfvnf; t&nft csif; &Sdao-
molrsm; arG;xkwfEkdifrIusqif;vmMuygonf/ xkdYa-
Mumifh rdcifbmompum;ESifh oifMum;jcif; tm;jzifh
ausmif;om;rsm;tm; em;vnfrIay; NyD; ausmif;wGif
ynmoifMum;rI wGif aysmfarGYrIay;um t&nftcsif; &Sdaom
olrsm; ynma&;pHepf rS arG;xkwfay;Ekdifrnf vnf; jzpfonf/
rsufpdESifhrjrifEkdifaomt&mrsm;tm; rsufpdESifh jrifou-
JhokdYpdwf ul;ykH&dyfazmf aqmifEkdif &ef rdcifbmompum;ESifh
ajymqkdEkdifrSom atmifjrifEkdif rnf vnf;jzpfonf/
bmomjcm;pum; oifMum;&mwGifvnf; txl;ojzifh
uav;oli,frsm; twGuf rdcif bmompum;om
tokH;jyKoifh onf/ rdcifbmompum;wwfuGsrf;rSom
tjcm; bmompum;vnf; em;vnfEkdifrnfjzpfonf/
xkdenf;wl pdwfwGufwGuf csuf&mwGif vnf;
bmomjcm;pum;xufrdcifbmom pum;onf
ykdrkdvsifjrefxda&muf aMumif; tm;vkH;em; vnfNyD;jzpfrnf
xifygonf/ pdwf\cHpm;csufrsm;? ukd,fwkdifawGYBuHK
cHpm;aom t&mrsm;vnf; rdcifbm ompum;jzifh
om xda&mufpGmazmfxkwfEkdifygonf/ xkdYaMu-
mifh vlYb0 wGifuav;i,frsm;twGuf ykdrdkta&; yg-
aomfvnf; t&G,fa&mufaom yk*¾dKvfrsm; twGufy-
if ta&;ygt&ma&mufaeqJjzpfaom rdcifbmom pum;
ausmif;wGif oifMum; ykdYcsEkdif&ef vlom; tm;vkH;ü
wm0ef&Sdygonf/ uGsefawmfaexkdifaom tdEd´,EkdifiHwGif rd-
cifbmompum; ta&;ygrItm; em; vnfod&SdaomaMumifh
ynma&;ü ta&; ygaom aumfrD&Sif rsm;jzpfonfh “Sec-ondary Education Commission (1952–53)”ES-
ifh “Kothari Commission (1964–66)” wkdYonf
tajccH ynma&; pHepfrS tqifh jrifh ynma&;pHepfxd
rdcifbmompum;tm; wEkdifiHvkH;twkdif;twmtxd
oifMum;rIay; &ef jyXmef; csrSwf cJhygonf/
tESpfcsKyf
rdcifbmompum;onf uav;oli,frsm;bufpkH
zHGYNzdK;wkd;wuf&efESifh ynma&;pHepf ü ta&;ygykHtm;atmuf
ygtwkdif;tESpfcsKyfwifjyygonf/
1/ uav;oli,frsm; usef;rm oefpGrf;&ef ?bufpkHzHG-
YNzdK; wkd;wuf&eftwGuf ppfrSefíem;vnf xda&mufaom
vrf;nTef oifMum;rIay;Ekdif&ef rdbESifh rdom;pkokH;? rdcif
bmom pum; tokH;jyKoifhonf/
2/ todynm? awG;awmqifjcifEkdifpGrf;? tjrifESifh cH
pm;csufrsm;xkwfazmfzGifhjyEkdif&ef rdcif bmompum; onf
ta&;ygqkH; jzpfonf/
3/ pm&dwåoifMum;jcif;? vlYtzJGYtpnf;ESifhvkdufavs
mnDaxG aexkdifwwfjcif;? olwyg; cHpm;csuf rsm;tm; rSs
a0cHpm; wwfjcif;? pmemaxmufxm;pdwf&Sdjcif;rsm;twGuf
rdcif bmom pum;onf rsm;pGmt axmuftuljyK onf/
4/ pdwf"gwfykdif; qkdif&moifMum;&mwGif rdcifb-
mompum; onf ta&;ygqkH;jzpfonf/
5/ arG;&mygyg&rD? vufrIESifhtwwfynmykdif;qkdif&
mrsm; jrSifhwif&mwGif rdcifbmom pum; onf taumif;
qkH;jzpf onf/
6/ r d r d u k d , f r d r d , k H M u n f p d w f c s j c i f ; ?
ukd,fhtm;ukd,fukd;jcif;? rSm;rSefa0zefykdif;jcm; qkH;jzwf
wwfjcif; rsm; rdcif bmomp um;rS ay;a0ygonf/
7/ olwyg;tm;nSmwm axmufxm; wwfjcif;?
rSsa0ay; urf;vkdjcif;rsm; rdcifbmompum;rS xda&mufpGm
yHhykd;ulnDyg onf/
rdcifbmompum;
FEATURE
,cifvtquf - Bernard L. Chhangte
News Journal Khonumthung | 15June 2013 | Vol.1 No.2 WORLD NEWS
w&kwfEdkifiH ta&SU
ajrmufydkif;u Muufom; xkwfvkyf
onfh puf&Hkwck rD;avmifrI jzpfyGm;
cJh&mrS tenf;qHk; vl 119 a,muf
aoqHk; oGm;jyD; wjcm; vl 50 ausmf
'Pf&m &&SdoGm;aMumif; od&onf/
*sDvif; jynfe,frSm jzpf yGm;
cJhjcif;jzpfjyD;? aoqHk;ol trsm;pkrSm
rD;avmifaeonfh taqmuf tOD;
xJwGif ydwf rd aecJhaomaMu-
mifh jzp f jzpfonf/vlaygif; 100
cefUonf puf&HkrS xGuf ajy; vG-
wfajrmuf EdkifcJhonf[k &Sif-
0Sm owif;Xmeu qdkonf/
xGufajy; vmEdkifcJholrsm;
ajymjycsuft& xGufayguf
wcg;rsm;rSm aomhcwfjcif;? ydwf qdkU
aeonf[k qdkonf/ trdk;eD;,m;
"mwfaiGU,dkpdrfhrIrS rD;pavmifjcif;
jzpfEdkifaMumif; ,lq&ygonf/
w&kwf EdkifiHwGif
tvkyform;rsm;taejzifh tqdyfoifh
aponfh "gwkypönf;rsm; udkifwG,f
toHk;jyKenf;u tp vkyfief;cGifESifh
qdkifonfh emrusef;jzpfonfh tqHk;
tvkyform;rsm; ab;uif; vHkjcHKrI
&Sdapa&; pnf;rsOf; pnf;urf; axmif
aygif; rsm;pGmudk w&kwf A[dk
tpdk;&u a&;qGJ csrSwfxm;onf/
odkUaomf wu,fh vufawGU-
wGif þpnf;rsOf;pnf;urf;rsm;twdkif;
vdkufemaqmif&Gufjcif;rsKd; r&SdyJ
j r e f r m e d k i f i H w G i f ;
w,fvDzkef; vkyfief;vkyfudkifcGifh
&a&; ,SOfjydkifavQmufxm;onhf
ukrÜPDrsm;udk a&G;cs,faerIeSihf
pyfvsOf;í jrefrmedkifi-
Hodkh a&muf&Sdaeaom tde´d,
ul;oef; a&mif;0,fa&;eSihf
ukefoG,fa&;0efjuD; tmeef;&Sm;rm;
u jrefrmaju;eef; qufoG,fa&;Xme
0efjuD; OD;jrwf[def;eSifh aomju-
maehu awGhqHkaqG;aeG;cJhonf/
yPmr a&G;cs,fxm;aom
ukrÜPDrsm;udk tjyD;owf
a&G;cs,f&mwGif yx0D taetxm;t&
qufpyfaerI? eSpfedkifiHtjum;
r[mAsl[m tuskd;pD;yGg;rsm;udk
xnfhoGif;í tav;teuf
pOf;pm;yg&ef tde´d, 0efjuD;u
wkdufwGef;ajymjum;cJhajumif; IANS
owif;w&yf wGif a&;om;onf/
OD;jrwf[def; uvnf;
, S O f j y d k i f a v Q m u f x m ; o n h f
tde´d,ukrÜPDrsm;\ t&nftcsif;
jynhf0rIeSihfywfoufí tjyn-
fht0 ,Hkjunf pdwfcsygajumif;?
,cka&G;cs,f&mwGifvnf; tjyn-
fht0 yGifhvif;jrifomrI &Sdum vGw-
fvyfrIvnf; &Sdrnfjzpfajumif; rpöwm
&Sm;rm;udk tmrcH ajymjum;chJonf[k
tde´d,tpdk;&\ xkwfjyefajun-
mcsufwGif azmfjyxm;onf/
,ckt csdef xd rwdkhrxd&
ao;aom rdkbdkif;zkef;aps;uGuf&Sdonhf
jrefrmedkifiHu rdkbdkif; w,fvDzkef;
vkyfief; vkyfudkifcGifh vdkifpif eSp-
fck csxm;ay;&ef wif'gac:,lcJhjyD;
edkifiHwum ukrÜPDpkjuD; 12 ckudk
yPmr tqifha&G;cs,fxm;onf/
w&kwf Muufom; puf&HkrD; vl 119 OD; aoqHk;
KHONUMTHUNG NEWS 6 JUNE
a'ocH tmPmydkif rsm;ESifh puf&Hk
ydkif&Sifrsm;u tjrwf&&Sda&;udkom
a&SUwef; wifavh&SdaMumif; od&onf/
w&kwf A[kdtpdk;&u
'gudk ajymif;ypf&ef
MudKyrf;aqmif&Gufae&mrSm jyD;cJhonfh
5 ESpftwGif; vkyfief;cGifrawm f
wq jzpf&yfrsm; oHk;yHkwyHk avs-
mhus oGm;cJhonf[k w&kwf
'kwd, 0efMuD;csKyfa[mif;
usefwd*sef u ajymMum;cJhonf/
odkUayr,fhvnf; w&kwf
EdkifiH\ vlxkab;uif; vHkjcHKa&;
AsL&dkXmeuawmh 2010 ckESpf ESifh
ESdif;,SOf&if 2011 ckESpfü aqmufvky-
fa&; vkyfief;cGifrsm;rSm rD;avmifrIEIef;
6 &mcdkifEIef; eD;yg; wdk;vmjyD;
pdkufysdk;a&; puf&Hkrsm;rSmvnf; 9
&mcdkifEIef;eD;yg; wdk;vmaMumif;ESifh
puf&Hk ydkif&Sifrsm;onf
vQyfppfESif htyl"gwftm;ay;&mwGif
p dw frc s&onf h en f ;r s m ;o H k ; j y D ;
ab;uif;vHkjcHka&; qdkif&m
pnf;rsOf;rsm;udk vdkufem&ef ysuf-
uGuf aeMuaMumif; ajymqdkcJhonf/
'ghtjyif vkyfief;cGif raw-
mfwq jzpf&yfrsm;twGuf tvkyf&Hk
ydkif&Sifrsm;udk tjypfay;jcif;rsKd;vnf;
r&Sdoavmuf &Sm;yg;rIaMumifhvnf;
,ckuJhodk h jzpf&yfrsm; rMum-
cP MuKHae&jcif;jzpfaMumif; a0zef
ajymqdkrIrsm;vnf; &Sdonf/ (bDbDpD)
w,fvDzkef;vkyfief; vkyfudkifcGifh ,SOfjydkifrI
jrefrmeSifh tde´d, 0efjuD;rsm; aqG;aeG;
BNINEWS8JUNE
,ckoDwif;ywf tapmydkif;u
tde´d,rS Bharti Airtel ukrÜPD
u aemufqHk;tqifh,SOfjydkif rIt-
wGuf avQmufxm;vdkufonf/
vmrn f h e S p ften f ;i, ftw Gi f ;
“tde´d,u jrefrmedkifi-
HrSm &if;eSD;jrSkyfeSHrI[m tar&d
uefa':vm 2.6 bDvD,Hcefh &Sdae-
rSm udk jrifawGh&rSm jzpfygw,f” [k
ta&Shtm&S qdkif&m urÇmhpD;yGg;a&;zdk&rf
wufa&mufaeonhf tde´d,
0efjuD;u ajymqdkvdkufonf/
t d e ´ d , e d k i f i H \
jrefrm edkifiH wGif; &if;eSD;jrSkyfeSHrIrSm
cefhrSef;ajc a':vm 273.5 oef;&SdjyD;
tqifh 10 wGif &Sdaeonf/
aejynfawmfwGif usif;yonfh
2013 ckeSpf urÇmhpD;yGg;a&;zdk&rf\
“a&&Snftjriff” acgif;pOfjzifh
usif;yonfh aqG;aeG;yGJwGif rpöwm
&Sm;rm; u tde´d,edkifiH\ jre-
frmedkifiHwGif; qufoG,faqmif&Guf
rIrsm;onf cdkifcHhonhf zGhHjzdk;a&;twGuf
vufwGJ aqmif&GufrItay:wGif
tajccH aqmif&Gufaejcif;jzpfjyD;
jrefrmedkifiH\ pD;yGg;a&;t& OD;pm;ay;
vkyfief;rsm;tay:wGif yl;aygif;
aqmi f & Gu fo G m ;v d k y g a jumi f ;
tav;ay; ajymjum;cJhonf/
2015 wGif eSpf
edkifiH ukefoG,frIyrmP a':vm 3
bDvD,Htxd a&muf&Sd&ef tde´d,eSihf
jrefrmwdkhu &nfrSef; xm;onf/ 2011
ckeSpfwGif eSpfedkifiHjum; ukefoG,frIrSm
a':vm1.708 bDvD,H&SdjyD; 2012
u 1.872 bDvD,H &SdcJhonf
awmifeJhajrmufudk&D;,m; eSpfedkifiHjum;u ppfrJhZkefjzpf wJh Panmun-jom jrdkhrSmeSpfedkifiHu udk,fpm;vS,fawG 'DuaehawGhqHkjuygw,f/ vm-
rJh Ak'¨[l;aehus&if qdk;vfjrdkhawmfrSm eSpfbuf0efjuD;awG awGhqHkaqG;aeG;juzkdh
twGuf vdktyfwJh judkwifjyifqifrIawGeJh owfrSwf csufawG twGuf
udk eSpfbuf udk,fpm;vS,fawG aqG;aeG;aejuwmjzpfygw,f/
we*FaeGaeh reufydkif;rSm awmifeJhajrmufudk,fpm;vS,fawG
45 rdepf avmuf yxrwacgufawhGcJhjujyD; aehvnfydkif;rSm qufwdkuf
aqG;aeG;rIawG vkyfaejuygw,f/ reufydkif;u aqG;aeG;yGJudk at;at;aq;aq;
aqG;aeG; edkifcJhjuovdk juD;juD;us,fus,f tajctwifrjzpfbJ
aqG;aeG;ekdifcJhw,f vdkh awmifudk&D;,m;bufu jyefvnfaygif;pnf;a&;0efjuD;Xme
ajymcGifh&ol Kim Hyung-Seok uowif;axmufawGudkajymygw,f/
Ak'¨[l;aeh 0efjuD;tqifh aqG;aeG;yJGus&if bmawG
aqG;aeG;vdkovJ qkdwmawGudk udk,fpm;vS,fawGuwqifh ajymjycJhw,fvdkh
awmifudk&D;,m; wm0ef&SdolawGu ajymygw,f/ awmifeJhajrmufudk&D;,m;
2 ekdifiHaygif; jyD; jykvkyf xm;wJh Kaesong pufrIZkef jyefvnf
zGifhvSpfedkifa&;aqG;aeG;yGJawG vkyfr,fvdkh ajrmufudk&D;,m;bufu jyD;cJhwJh
jumomyaw;ehrSm rxifrSwfbJ urf;vSrf;cJhwmjzpfygw,f/
ajrmufudk&D;,m;edkifiHxJrSm&SdwJh Kumgang tyef;ajzae&mudk
awmif udk&D;,m;awGudk jyefvnfvma&muf vnfywfcGifhay;zkdh
aqG;aeG;r,f vdkhvnf; ajrmufudk&D;,m;tpdk;&u tqdkjykcJhygw,f/
udk&D;,m;eSpfedkifiH udk,fpm;vS,fawG ppfrJhZkefrSmawGh
16 | Khonumthung News Journal June 2013 | Vol.1 No.2SPORT NEWS
The Special One vdkU
trsm; odMuwJh José Mourinho &JU
udk,fa&;&mZm0ifrsm;udk abmfvHk;0goem&Sifrsm;
zwf&IEdkif&ef azmfjyoGm;rSm jzpfygw,f/
Chelsea y&dowfrsm;twGuf “Spe-cial One” qdkwJh Jose Mourinho udk
olUoli,fcsif;rsm;uawmh “Ze” vdkU ac:vSsuf&Sdw,f/
Mourinho [m Setubal jynfe,f? ay:wluDEdkifiHol
Matilde “Tami” Faria trsKd;orD;eJUawGUqkHcJhNyD;
1989 ckESpf wGif vufxyf cJhMuonf/ 1996 ck-
ESpf wGif Matilda ac: trsKd;orD;udk arG;zGm;cJhNyD;?
4 ESpfMumaomtcg om;a,musmF José Mário
udk xyfrSefarG;zGm;cJhonf/ Mourinho b0\
ta&;BuD;qHk;aomt&mrSm olUrdom;pkta&; eJU
zcifaumif; wOD;jzpfzdkUjzpfygw,f/ José Mourin-ho [m Catholic bmom0if wOD;jzpfNyD; vlrIa&;
udpörsm;wGif pdwftm;xufoefolwOD;jzpfonf/
vuf&Sdtajctae
2007 ckESpfu pGefUcGmcJhNyDjzpfaom Chel-sea toif;udk tjrifhqHk;aomae&ma&mufatmif
tpGrf;ukefBuKd;pm;oGm;r,fqdkwJh José Mour-inho [m Chelsea toif;udk rae*smtjzpf 4
ESpfoufwef;oabmwlpmcsKyfudk ,cif&ufydkif;u
oabmwlpmcsKyfcsKyfqdkcJhonf/ 2007 ck-
ESpfu Cheasel toif;udk pGefUcGmcJhaomfvnf;
'Dtoif;[m usaemfhESvHk;om;rSm tjrJ&Sdw,f/
Chelsea toif;rSmae&wmusaemfaysmfw,f/
'Dtoif;udk jyefvm&jcif;rSm Chelsea toif;udk
'Dxufru atmifjrifatmif qufvuf vkyf
aqmif oGm;zdkUygyJvdkU Mourinho u ajymygw,f/
José Mourinho \ t&ifb0
“The Special One” vdkU em-
rnf ausmfMum;aom Mourinho [m
abmfvHk;upm;orm;? abmfvHk; enf;jyrsm;&JU
av;pm;MunfnSdjcif;udk cH&aom yk*¾dKvfwOD;jzpfw,f/
urÇmhabmfvHk;wavSsmufrSm taumif;qHk;
abmfvHk;enf;jy (rae*sm) wOD;jzpf w,fqdk&ifvnf;
rrSm;ygbl;/ José Mourinho[m1990rwdkif
cif abmfvHk; avmurSm vufaxmuf enf;jy?
Youth team enf;jyeJU? Physical Education ydkif;qdkif&mrSm enf;jyq&mvkyfcJhzl;oljzpfw,f/
tJ'Daemufydkif; ol[m Sir Bobby Rob-
emrnf - José Mário dos Santos Mourinho Félix (José Mourinho) arG;ouú&mZf - 26Ze0g&D1963(touf 50)arG;zGm;&mZmwd - Setubal,ay:wluDEdkifiH
t&yftjrifh - 5ay9vufr
son &JU pum;jyefjzpfvmcJhw,f/ Robson eJU-
vufwGJvkyfaqmifaewJhtcsdefrSm ay:wluDEdkifiH\
abmfvHk;uvyf (Club) rsm;jzpfaom Sporting Lisbon ESifh Porto toif;udk udkifcJhzl;onf/
aemufNyD; Benfica ESifh União de Leiria toif;awGrSm oifwef;enf;jyjzpfvmcJhNyD;aemf
2002 ckESpfwGif FC Porto toif;\ rae*sm
tjzpf pwifudkifwG,fcJhNyD; Porto
toif;udkudkifaecJhpOf Primeira Liga, Taca de Portugal ESifh UEFA zvm;udk 2003 ckESpfu
&,lcJhonf/ aemuf&moDrSmawmh abmfvHk;avmu&JU
tjrifhjrwfqHk;aom qkzvm;jzpfwJh UEFA Champions League zvm; udkvnf; &
,l Edkif cJhonf/ tJ'Daemufydkif; 2004 ck-
ESpfwGif Chelsea rae*smtjzpf Chelsea toif;udk jyefvnfOD;aqmifcJhNyD; ESpf 50 twGif;
yxrqHk;tBudrftjzpf Permier League zvm;udk
95 rSwfeJU pHcsdefwif&,lEdkifcJhw,f/ tJ'DESpfrSmyJ
League Cup zvm;udkyg &,lEdkifcJhonf/ Chel-sea toif;udk udkifwG,faepOf oufwef; 2 ESpf
ajrmuf rSmawmh Permier League zvm;udk
xyfrSef&,lcJhNyD; 2006-07 ckESpfrSm F A zvm;ESifh League zvm; ESpfckudkyg &,lEdkifcJhjyefonf/
ol\ rMumcP ajymxGuf onfh
Murf;wrf;aom pum;vHk; rsm;tay:
abmfvHk;avmuwGif tjypfwif&IHUcscH&ayrJh FC Porto ESifh Chelsea FC toif;tay: vkyfaqmif
atmifjrifcJh aomt&mudk Munfh&I&jcif;tm;jzifh
urÇmxdyf oD;abmfvHk; rae*smtjzpf
owfrSwfvdkU&ygw,f/ 27 pufwifbm 2007 ckESpf
wGif Mourinho [m olatmifjrifhcJhaom Chelsea toif;udk pGefUcGmNyD; tDwvDEdkifiHodkU xGufcGmcJhonf/
2008 ckESpfrSmawmh Mourinho [m Serie A Club jzpfaom Internazionale (Inter Mi-lan) toif;eJU 3 ESpfoufwef;oabmwlpmcsKyf
csKyfqdk cJhNyD; ,if;pmcsKyf csKyfqdkaomESpfrSmyJ
Supercoppa Italiana zvm; ESifh Serie A
zvm;udk &,lcJhonf/ 2009-10ckESpf rSm awmh
Inter Milan toif;udk 1965 ckESpfaemufydkif;
yxrqHk;tBudrftjzpf Serie A, Coppa Italia ES-ifh UEFA Champions league zvm; 3 qk udk
wESpftwGif; &,lEdkif cJhjyef onf/ Mourinho [m Ernst Happel ESifh Ottmar Hitzfeld wdkU
eJUtwl abmfvHk;toif; 2 oif;udk Champion League zvm; 2 Budrf &,l Edkif cJhaom rae*sm
wOD;tjzpf urÇmhp&if0ifcJhonf/ urÇmhtaumif;qHk;
abmvHk; rae*smqkac: FIFA Ballon d’Or qk
ay;tyfjcif;udkvnf; cH&onf/ aemufNyD; 2010 ck-
ESpfwGif urÇmhtBuD;qHk;abmfvHk; Club wpfckjzpf
aom Real Madrid udk jyefvnfudkifwG,fcJhNyD; Real Madrid toif;udk Spanish zvm;ESifh
Copa del Rey zvm; 2 ckudk&,lEdkifcJhonf/
tem*wf (Future) Chelsea toif;\ t"du NyKdifbufjzpfaom
Manchester United toif;udk tjrifhqHk;ae&mrSm
ta&mufydkUaqmifcJhaom Sir Alex Ferguson abmfvHk;avmu rae*smrS tem;,lcJhwJhESpfrSmyJ
Chelsea toif;udk NyKdifvnfudkifwG,fzdk&ef
pmcsKyfcsKyfqdkcJhaom Mourinho rSm Chel-sea toif;udk b,favmufxd at-
mifjrifatmif pGrf;aqmifoGm;EdkifrvJqdkwm
abmfvHk;0goem&Sifrsm; apmifharsmfMuygpdkU/
&,lEdkifcJhaom zvm;rsm;rSm -;
PORTO:
2003PortugueseLeague2003PortugueseCup2003UEFACup2003PortugeseLeague2004UEFAChampionsLeague
CHELSEa:
2005EnglishLeague2005EnglishLeagueCup2006EnglishLeague2007EnglishLeagueCup2007FACup
INTERMILaN:
2009ItalianLeague2010ItalianLeague2010ItalianCup2010UEFAChampionsLeague
REaLMadRId:
2011SpanishCup2012SpanishLeague
The Special One "Chelsea abmfvHk;toif;udk tjrifhqHk;ae&ma&mufatmif BuKd;pm;oGm;r,f"
"Please don't call me arrogant, but I'm European champion and I think I'm a special one."
News Journal Khonumthung | 17June 2013 | Vol.1 No.2
aq;eJU wGJzuf rpm;oifhwJh tpmrsm;
vlawGtrsm;pku aq;udk b,ft&nfeJU rqdk aomuf&if jyD;a&mqdkjyD;
jzpfovdk aewwfMuygw,f/'gayr,fh aq;awGrSmvnf; olwdkUeJU wGJzuf
pm;roHk;oifhwmawG &Sdygw,f/ tJ'gawGuawmh ...
1/ Grape Fruit Juice u aq;awGudk acszsufapygw,f/
2/ Orange, tomato Juice ydk;owfaq; yd#dZD0aq;udk cE´mu
pkyf,ljcif;udk aESmuf,Sufapygw,f/
3/ tpdrf;a&mif&Sd [if;oDd;[if;&Guf(yef;a*:zD?a*:zDxkyf?unGefU...) pwm
awGu vitamin-K "mwfawG trsm;MuD; yg0ifygw,f/ vitamin-K rsm;wmu aoG;MuJaq;udk aomufolawG twGuf aESmifh,Sufygw,f/
4/ EdkU eJU EdkUxGufypönf;qdk&if oH"mwfpkyf,lrI aESmuf,SufapwmaMumifh
oH"mwftm;aq; eJU oH"mwf csdKUwJhol[m EdkU eJU EdkUxGuf aomuf&mrSm
owdxm;oifhygw,f/
5/ Fibers u aq;pkyf,lrI ajymif;vJ apygw,f/aq;wdkif;eJU rwGJoifhyg
bl;/ ESvHk;aq; Digitals ,Penicillin pwJh aq;tcsdKUeJU wGJzuf
rpm;oifhyg/
6/ Coffee, Cola pwJU umzif;ygwJh tpm;taomufu
yef;em&ifusyfaq; tmedoifeJU wlygw,f/ asthma aq;jzpfwJh
thephylline pwm aomuf&if caffeine raomufoifhygbl;/
Edk;Mum;apygw,f/ 'gaMumifhqefUusifbufaq;awGudk roHk;oifhygbl;/
7/ Wine eJU Cheese wGJzufaomuf&if pdwf"mwfus&mrSm oHk;wJh Anti- depressant aq;&JU raumif;wJhtmedoif xufawmifydkqdk;Edkif ygw,f/
tcefUroifh&if toufawmif aoapEdkifygw,f/
(b,fvdkyJjzpfjzpfaemf aq;awGudk a&eJU aomufwm tEå&m,f tuif;qHk;ygyJ......)
qm;0ufjcH aMumifhpdwfnpfae ovm;?pmzwfy&dowfrsm;twGuf &dk;½Sif;vG,fulaomenf;vrf;rsm;
1/ oGm;wdkufaq;udk cyfyg;yg;vdrf;yg/ em&D0ufcefUMumvSsif a&aq; jypf yg/ jyD;vSsif
facial formESifh rsufESmopfyg/oGm;wdkufaq;ESifh quf;0ufjcH"gwfjyKum tay:ydkif;
wpf 0ufom xGufoGm;ojzifh wpfywfESpf
MudrfhcefU tywfwdkif;jyKvkyfoifhonf/
2/a&aEG;jzifh rsufESmopf yg/ a&SmufoD;udk
cGufxJnSpfjyD; qm;enf; enf;xnfhum
arTyg/ 20rdepfcefUvdrf;xm;yg/ jyD;vSsifa&
aEG;jzifhrsufESmjyefopfyg/
3/ c&rf;csOfoD; tcGHyg;udk cTmjyp-
fyg/tESpfudkajcum vdrf;jyD;tdyfyg/
c&rf;csOfoD;{/f ydk;aoapaomtmedoifaMumifh qm;0ufjcHjzpfapaom bufwD;&D;,m;rs
m;aooGm;jcif;aMumifh qm;0ufjcHrsm;avsmhyg;vmvdrfhrnf/
4/ oHyk&ma&ESifh opfMuHydk;rIef hqwla&myg/ ntdyf&m 0ifvdrf;jyD; reufrSom
a&jzifhaq;jypfyg/
5/ qefudk EGm;EdkUxJwGif 5em&DcefU pdrfxm;yg/ jyD;vSsif tESpfjzpfoGm;onftxd Mudwf
ajcjypfyg/ jyD;vSsif qm;0ufjcH&Sdaomae&mrsm;udk qyfjymwdkufouJhodkU qefESpfjzifh cyf
MumMumyGwfwdkufyg/
6/ ysm;&nfudk 15 rdepfcefU vdrf; xm;yg/jyD;vSsif a&aq;jypfyg/ b,faomtcgrS
ukw fjcif;? qdwfjcif;? n§pfjcif;rjyKvkyfygESifh/ qm;0ufjcHudk ydkqdk;apEdkifovdk? tem
tjzpfodkU a&mufoGm; apEdkifonf/ ESmacgif;udkvnf; 'Pfjzpfcg yHkyef; o@me fys-
ufaponf/ xdkUjyif rjrifEdkifaomydk;rTm;rsm;aMumifh rarSsmfhvifhaom t&mrsm;udk
qdk;0g;pGmjzpfapEdkifonf/ tjypfuif; acsmarmvSyaom rsufESmydkif&Sifrsm;jzpfusygap/
Ref: https://www.facebook.com/
HEALTH & HEALTH TiPS
http://www.simon-vlog.com/2013/05/blog-post_9738.html
vufudkifzkef; bufx&D ta[mif; udk jyefoHk; Edkifenf;
yHkrSefoHk;vmwJh vufudkifzkef; bufx&D[m wajz;ajz;eJU toHk;r
cHawmhwm awG&wwfygw,f/ tm;oGif; xm;ayr,fhvnf; cPav;eJU
tm;ukef oGm;wm[m bx&D raumif;awmhvdkU jzpfygw,f/ tJ'D
bufx&Dudk toHk;cHatmif tm;jynfh vmatmif vkyfMu &atmifyg/
toHk;jyK&r,fh ypönf;awGuawmh
1. Owif;pmpuúLtyGpm;
2. uyfaMu; (vufeJUjzwfvnf;&ygw,f)
3. om;a&uGif;
4. yvyfpwpftdwf ([if;xkwftdwft&G,f)
5. a&cJaowåm
jyKvkyfyHktqifhqifh
1. owif;pmpuúLtyGpm;udk (bufx&DtBuD;tao;ay:rIwnfNyD;)
puúLudkjzwfyg/
2. vufudkzkef;bufx&Dta[mif;udk jzwfxm;wJh puúLwpf&GufeJU txyf
xyfxkyfyg/
3. om;a&uGif;eJU pnf;yg/
4. puúLeJU xkwfxm;wJh bufx&Dudk a&cJaowåxJu yHkrSeftcef;rSm 3
&ufxJxm;yg/
5. xkyfNyD;om; vufudkifzkef;bufx&Dudk a&cJaowåmxJu yHkrSeftcef;rSm 3
&ufxJhxm;yg/
6. a&cJaowåmxJrSm 3 &ufjynfhNyD;aemufjyefxkwfyg/ yvyfpwpftdyfeJU
puúLudkajzyg/
7. yHkrSeftylcsdef&SdwJh rdrdaetdrf&JU wae&m&mrSm 3 &ufxm;yg/
8. 3 &uf xm;NyD;aemuf tJh'Dbufx&Dudk 8 em&Dmum tm;oGif;yg/
9. tJh'Dvdktm;oGif;NyD;&ifawmh toHk;cHwJh bufx&Djzpfvmygvdrfhr,f/
www.whfoods.com
18 | Khonumthung News Journal June 2013 | Vol.1 No.2
102 rkdif a0;onfh
csif;jynfe,f awmif ykdif; rif;wyfeJU
rwlyDNrdKU tMum; um; ESpf pD;
a&SUqifhaemufqifh ajy;aeonf/
csif;trsKd;om;wyfOD;onf tem *gwf
jynfaxmifpk zGJUpnf;wnfaqmufa&;
qkdif&m vlxk oabmxm; ppf wrf;
aumuf,lzkdUtwGuf 2013 ck-
ESpf {NyDv aemufqkH;ywfuwnf;u
csif; jynfe,fawmifykdif; c&D;pOf ukd p
wifcJhMu &mrSm usawmfowif; rSwfw
rf;twGufyg0ifcJhjcif;jzpfygw,f/ rdrd
onf yhl;xef,Jef;? a'gufwmvsefrIef;
qmacgif;wkdU ESifhtwl aemufum;eJU
ygvmw,f? a&SUum;ukd yl; ayg
vfqDxm u OD;aqmifvsufaygh?
rwlyDNrdKU ukd oGm;zkdU
rif;wyf uae eHeuf 7 em&DwdwdrSm
c&D;pxGufvmcJhMuw,f? tzGJU0if
tm;vkH; (8) OD;aygh? vrf; wavSsmufrSm
pdrf;pkdaewJh awmtkyfawGawGU&ovkd
0 o k e f r k d ; O D ; a v a M u m i f h
&eHUoif;aewJh xif;&l;awmeJU twl
awmifZvyfeJUcs,f&Dyif awGtpDt&DESifh
MunfEl;p&m aumif; vSygw,f/
yifv,fa&rsufESmjyif ay 4000
txuf vSywJhobm0awmawmif
awGtMum; at;pdrfhpdrfh &moDOwk[m
usaemfwkdU tzGJUom;tm;vkH;
twGuf rqef;awmhayrJhvGefcJhwJh
tESpf 20 ausmf uwnf;u rjrif
rawGU& awmhwJha'o[m ckaewcg
jyefawGU&awmhvnf; tm;vkH;&Jh pd-
wftpOfrSm wrsKd;pD cHpm;Mu&wmaygh/
wuúokdvfausmif;om;b0?
1988 ta&;tcif; rwkdifcif
tenf;qkH; ESpf&ufMumoGm;ae&wJh
tqkdygum;vrf;[m ckcsdefrSm aeU-
w0ufeJUcsufcsif; aygufaewmu
tifrwefrS auseyftm;&p&myg? awm
awmif wavSsmufajrvdrfajrGau muf
um; vrf;av; ta0;u aeMunfh
vkduf,if vScsifwkdif;vSaeawmhw,f?
qvkdi f;aomeuajreDvrf;
uav;Munfh vkduf,if um;av;pD;
awmhzkH xvm? 'g[m vnf;
csif;jynf&Jh tvSwck ygwJh ,ck
rif;wyf rwlyDum;vrf;[m uwå&m
vrf;cif;xm;NyD? zkHawG odyf rxaw-
mhyg? ,cifu ajreDvrf; Murf;uav;
,ck uwå&mvrf;jzifh tpm;xkd;aeNyD?
,ckvuf&Sd csif; jynfe,f
vrf;yef;quf oG,fa&; 0efMuD; yl;
iGefqef;atmif&Jh vuf&myg?
avESif&mygoGm;awmhrvm; armyDa&ZvyfxufeD
tifrwef &kd;om;NyD;
cifcsifp&m aumif;wJh usawmfwkdUa&SU
um; armif;ol ukd EkdifEkdif wu,f
tvkdufodw,f? &Icif;vS vSav;awG
awGUwkdfif; um;ukd &yf&yfay;wwfw,f?
tJ'DrSm uifr&mawGeJU rSwfrSwf,,
tjzpfawG usawmfhw oufwmt-
wGuf trSwfw&aygh/
a'gufwmvsefrIef;qmacgif; url arm
yD ra&mufcifawmifay: wae&mrSm
um;ukdcP &yfckdif;NyD; tqkdyg
ae&mukd Van Lai tlang vkdU trnf
rSnfhvkdufao;w,f/ tm;vkH;oabm
wlvufckyfwD;Muao;w,f/ t"dyg,f
uawmh rkd;jrifhxufu csif;awmifaygh/
trSwf &p&mav;yg/
u m ; v r f ; w a v S s m u f
pum;pjrnf awGzGJU,if; cP
em;csdefrSm ukd,fh uifr&mukd xkwf
NyD; &Icif;wae&mukd vSrf;csdefvkduf
awmh awmifukef; rJrJwck
uifr&mzefom; rSmay: vmw,f?
usawmf wcsufwefUoGm;w,f?
awmifukef; ay:rSm opfom;eJU
pkdufxlxm;wJh rD;avmifNyD; vuf0g;
um;wkdif rnf;rnf;ukd vSrf;awGUvkduf
onf/ raeEkdifvkdU uifr&mukd
wcsufESdyfvkdufw,f/
'DarmyD? csKd; wkdUa'o
obm0 awmawmif tvS[m
b,fcsdef b,fumvtxdckdifcefU
wnfwhHEkdifrvJ? obm0 awm
awmif&Jh tvSukd awmrD;ckd;u
tusn f ;we fz su fq D ;o G m ;w,f ?
olUobm0 twkdif;&SdaewJhawmawmif
[m awmrD; ckd; aMumifh touf&I
rGef;usyf aew,f/ w&m;cHu jynf
olyJ r[kwfaybl;vm;? olUe*kdtwkdif;
vSaewJhobm 0 t vS ukd bmjzpfvkdU
zsufqD;aeMu&wmvJ? awmrD;aMumifh
csif;awmifrSm obm0opf
awmawGysufpD;aeNyD; acsmif;a&awG
wESpfxufwESpfenf;enf;vm w,f vkdU
rwlyDaus;vufa'ovli,fwOD;u
ajymygw,f?
c s i f ; j y n f o l v l x k [ m
a & T U a j y m i f ; aw m i f, m p e p f e J U
toufarG;0rf;ausmif;ae&awmhtcg
,mrD;&IdUae&wm txl;r ajym-
vkdyg? ,mrD;&IdUw,fyJ xm;yg?
rD;wm; vrf;awmhtwwfEkdif qkH;
vkyfoifhygw,f? rD;wm;vrf;vkyfNyD;rS
rD;ul;rdwm qkd,if wrsKd;aygh?
ukd,fhajr? ukd,fha&? ukd,fha'o
a & & S n f & y f w n f a & ; u k d
ukd,fukd,fwkdifuyJ umuG,f xdef;
odrf; oifhw,fr[kwfbl;vm;?
"awmif ,mrSr
vkyf,if bmeJU vkyfpm;rvJ?
tjrJwrf;pkduf uGufvnf;r&Sd? wjcm;
pD;yGm;a&;vkyfp&m vnf;rodqkd awmh?
rod ovkdvkyfaewmygAsm" vkdU
a'ocHwOD;uawmh ajymcJhygw,f?
csif;awmifobm0ywf0ef;
usifxdef;odrf;zkdU tajz&SmoifhygNyD?
tajzuawmh &SdrSmyg? Oyrm
avSum;xpfpkdufysKd;a&; pepf? 'grS
r[kwf wykdifwEkdif arG;jrLa&;pepf?
qefpyg;r[kwfwJh tjrJwrf;
pkdufysKd;a&;pepfawG pojzifh...
wckqkd;wmu um;vrf;
ysuf,if atmufcHtwGuf Zvyf
yifukd ckwfvSJNyD; um;vrf;ukd
jyif aeMuwmukdyg? 'gwifru-
yg? vrf;ab;aus;&Gmav; w&GmrSm
Zvy f0 k d i fq k d N y D ; a&mi f ; Muw,f ?
Zvyfyef;ukd 0kdiftjzpfxkwf vkyf Mu
w,fqkdyJ? csif;awmifrSm Zvyfyef;
awGjyKef;rSmukdawmh 0rf;enf;p&m?
nae 3;00 em&D avmuf rSm
usawmf wkdU tzGJUawG rwlyDNrdKU rS 3
rkdiftuGm bkHwvma&wHcGefjrpfzsm;cH&m
avrsKdjrpfrSm a&rkd; csKd;Muw,f?
i,fwkef;u a&upm; rwl&kd;&mrkd;a
c:ig;zrf;yG JawGvkyfwJhavrsKdjrpf[m
a&nSpfawGeJUjynfhaew,f? t&if;cHu
ig;awGjyKef;ukefwmyg/
"i g ; aw G r & S d a w m h b l ; ?
ig;rajymeJU? ykZGefawG? ykZGefvkH;awGu
tp 'kdiferkdeJUtukefzrf;oGm;Muw,"[k wuúokdvf ausmif;om;vli,fu
ajymonf/ ajymolukd,fwkdif yJ zrf;ae
ovm;rS rodwm/
csif;jynfeJU t0Srf; a&owå0g
awG tqdyfcyf owf vkdU rsKd;jyKwf
pjyKaeNyD? tzkd;wefopfcGawG vJ
ukefaeygNyD? 'gawmif ty ifwufcl;
wmr[kwfyJ opfcGwG,fuyf wJh
tyifMuD;ukd t&if;uaejzwf ckwfcl;&a
o;w,f Asm...
,aeUurÇmrSm ae&m aysmuf
vkdU trsKd;aysmuf vlrsKd;awG &Sdae-
wmukdawmh owdxm;oifhygw,f?
ukd,fh csif;vlrsKd; aysmufrSmukdawmh
b,folrS vkdcsifMuvdrfhr,frxifyg?
trsKd;om;a&; 'kdUta&;vkdU yg;pyfu
atmfaeayrJh vufawGU tvkdtyfqkH;u
ukd,fhajr? ukd,fha&awmawmifobm0
&SifoefwnfjrJaewmu t"duyg?
,aeUcsif; vlrsKd;wkdU&Jh wef
zkd; txm;qkH; wd&dpmefawG[m
EGm;aemuf? qif? usm;? 0uf0H? *sD?
arsmuftrsKd;rsKd; eJU atmufcsif;iSuf
awGyg? 'gwifruyg? csif;awmif[m
awmawmifa&ajrxlxyfwJ htwGuf
awm&kdif;wd&dpmefaygrsm; wJh e,fajryg?
,ck olwkdU psefaysmfusufpm;&m
awmawmifawG[m ,mrD;aMumifh
ysufokOf;aeygNyD?
qif;&JrGJawrI&Jh 70
&mckdifEIef; atmufa&mufae
wJhcsif;jynf olawG&Jh b0 epfem-
rI? qkH;&SLH;rIawG[m 'Dawmawmif o
bm0 tvSatmufrSm w'*Fawmh
arS;pufaysmufuG,foGm;ayrJh bmrS
rod&SmwJh awmawmif obm0?
tzkd;wef opfcGawG? awmwd&dpmef
awG? om;ig;awG&JhrsKd;jyKef;awmhr,fht
a&;ukdomawG;rdawmhonf/
FEATURE
News Journal Khonumthung | 19June 2013 | Vol.1 No.2
SPS a&Tyifqihf
vSsyfppfypönf; ESifh qdkvmrsKd;pHk
jzefUcsD a&mif;0,fa&;
trSwf (1^7)? AdkvfcsKyfvrf;?
wm[ef;&yfuGuf? uav;NrdKU/
Phone: 073-21304, 09-6472014, 09-6472165
Ultra Violet light vdkh ac:wJh c&rf;vGef a&mifjcnf&Jh 'Pfudk yg
a&mjyD;cH&edkifwmrdkh 'DteÅ&m,feJh ygwfoufjyD; odoifhwmawGu ajymjyyg
&p/ jrefrm ekdifiH rSm &Sdr,fh tylcsdefudk junfh&if aehtcgrSm t
y l csdef100 'Du&D uae 102 'D*&D zg&if[dkuftxd &Sdaer,fvdkh cefhrSef;xm;wmawGh&jyD;
c&rf;vGefa&mifjcnf usa&mufwJh tnTef;udef;uawmh 11 rSm &Sdaewm awGh&ygw,f/
jyif;xefwJh tyl'Pfajumifh heat stroke vdkhac:wJh tyl&SyfwJh a0'em[m
toufqHk;wJh txd jzpfedkifovdk c&rf;vGefa&mifjcnfuvnf; vludk'ku©ay;edkifygw,f/
aea&mifxJrSmygwJh infrared IR vdkhac:wJh teDatmufa&mifjcnfu aeylavmifwmrsdk;udk
jzpfapayr,fh ultraviolet UV vdkhac:wJh c&rf;vGefa&mifjcnfu rylayr,fh
ta&jym;udk xdcdkufapedkifovdk gene vdkhac:wJh ouf&Sd rsdk;ADZudk ysufpD;apedkifwmyg/
'gudkpawGhwm 1970 avmufrSm odyÜHynm&SifawGu odw,f/
wu,fhwu,fu Atlantic puf0dkif;rSm jzpfaewmjzpfw,f/ 'gayr,fh tcktcsdef rSm
wurmÇvHk;rSm tJ'D jyóemu wu,fjuD;vmw,f/ 'D UV ua&pdkwJhtcsdefrSmvnf;
azguf0ifedkfifwmrdkh pdk;&drf&wmjzpfw,f/ 'gajumifhawmfawm owdxm;&r,f/
tdkZHk;vTmysufpD;apwJh j'yfaygif;uawmh uvdk&dk zvdk&dk umAGefaygh/ uvdk&if;? zvdk&if;eJh
umAGef 3ckudk aygif;xm;wm? bmeJh wlovJqdkawmh arhaq;rSm uvdk&dkazgif;eJh
wlw,f/ uvdk&dkazgif;rSm umAGef&,f [dkuf'&dk*sif&,f uvdk&if;&,fygw,f/
c&rf;vGefa&mifjcnf&Jh qdk;usdk;
c&rf;vGefa&mifjcnfu wu,fhwu,frSm aumif;wmawG trsm;juD;vnf;
&Sdygw,f/ usGefawmfwkdh olhudk UV light wdkh bmwdkhvdk toHk;vdkhh trsm;juD;
&wmawG &Sdygw,f/ 'gayr,fh qdk;usdk;uawmh olu genes vdkhac:wJh
rsdk;ADZawGudk trsm;juD; zsufqD;edkifwJh taetxm;rSm &Sdw,f/ tJ'Drsdk;&dk;ADZawG
zsufqD;cH&&if wcsdkhae&mawGrSm uifqmjzpfvmwm J'D tjyifu a&m*gawGudk
umuG,fxm;wJh tvTm ysufpD;&if usefwJh[m a&m*gawG trsm;juD; 0ifvmr,f/
umuG,fzdkh oHk;wJh ta&jym;ay:rSm vdrf;wJh vdrf;aq;awG&Jh tusdk;typf
water base eJh oil base qdkjyD;awmh 2 rsdk; &Sdw,f/ qDeJhvm; a&udk
tajccHxm;wm oHk;rvm;aygh/ olu UV udk umuG,f edkifwJh compound awGygw,f/
tJ'DuGefaygif;awGeJh UV eJh "gwfjykjyD;awmh tom;xJudk xyfjyD;awmh r0ifawmhbl;/
'gayr,fh tJ'Daumifu "gwfjyk "gwfjyk&if; ukefoGm; wwfw,f/ tckavmavmq,frSm
UV umuG,fedkifw,f qdkwJh taetxm;[m ajumfjim taeavmufyJ&Sdygw,f/
usGefawmfwdkh jrefrmjynfrSm oeyfcg; qdk&if tawmfav;udk
umuG,fekdifr,fvdkh usGefawmf,lqw,f/ 'gayr,fh b,favmuftxd
umuG,frvJ/ b,fvdkumuG,frvJ/ 'gudkokawoe vkyf&if tusdk;&SdrSmyg/
tck UV jrefrmjynfudk uswm Index u 11 avmuftxd &Sdw,f/ wcgwav 11
&Sdw,f/ wu,fhwu,f 11 ausmfoGm;&if teÅ&m,f p&SdjyD/ 16 avmufqdk teÅ&m,f &Sdw,f/
c&rf;vGefa&mifjcnf&Jh teÅ&m,f
20 | Khonumthung News Journal June 2013 | Vol.1 No.2
vkyfoufESpf(40)tawGUtBuHK&Sd uRrf;usif0g&ifh OD;xGef;vif; (Experience-Optical) OD;pD;NyD; OD;pGmyxr
(orm;½dk;us-Ring Testing) jzifh rsufpdprf;oyfay;jcif;? (Manual Refrectometer) uGefysLwm
jzifh rsufpd prf;oyfay;jcif;? (Digital PD) pufjzifh rsufpdprf;oyfay;jcif;? (Manual -PD Ruler) jzifh rsufpH
wkdif;wmay;jcif;rsm;udk wdus? oyf&yf? aocsmpGm tmrcHjzihf prf;oyfjyKvkyfay;aeNyD/
xGef;vif; rsufrSefrS EkdifiHjcm;rS wifoGif;aom (Titanium) owåKukdif; (Stainless steel) ukdif; ? (Aluminum) ukdif; trsKd;rsKd;ESifh ,aeUacwf vli,ftMudKuf (Item Fancy Jelly) ukdif;rsKd;pkHukd
trsKd;tpm;tvkduf oifhwifhaom aps;EIef;jzifh &&SdEkdifjyD; (Fiber SP) ac: aumfrSef (CR) ac: zkdifbmrSef (UV Protection) yg aea&mifjcnfrS c&rf;vGefa&mifjcnf umuG,faom zkdifbmrSef?(Hardcoted) ac: omrefxuf
tpif;aMumif;jzpfjcif;tm; okH;qykdrkdumuG,fay;aom zkdifbmrSef? (Antireflextion) yg a&mifjyefumuG,faom
MC (Single) ac: Multi rSef (Antireflextion) yg a&mifjyefumuG,faom MC (Double) ac: Multi rSef MC (1.61) ac: tMurf;cHa&aiGU'PfcH Multi rSef (Bifoculs) ac: teD; ta0; ESpfxyfrSef (Multi focal) ac: teD;ta0;ESifhMum;tuGmta0;Munfh wpfajy;wnf;rSefESifh PG. PB (Colour Change) ac: ta&mifajymif;
rSeftrsKd;rsKd;wkdUudkvnf; pdwfwkdif;us a&G;cs,f0,f,l&&SdEkdifygonf/
trSwf(at-33)? EFCM wef;vsm;? a&T0gvrf;? yef;oD;wkdufvrf;Mum;? wm[ef; 0,fpvDaq;½kHa&SU uav;NrdKU/Ph:09-400478445,09-421150132,09-450048269,09-450008727
rdrdwwfEkdifaom aps;EIef; ESihf xkdufwefaom t&nftaoG; &&SdzkdYudk
]xGef;vif;} rS tjynfht0 wm0ef,lygonf/ qkdifcGJ vkH;0r&Sdyg/
rsufpda0'emrsm;aysmufuif;bkdU xGef;vif;qkdif rSm prf;oyfpkdU/
rdwfaqGrsm; rsufpdysufrSm raMumufbl;vm;?
rdrdrsufpdudk wefbkd;xm;olwkdif;twGuf
rSefuefwdus - xGef;vif;rSm
jywfom;&Sif;vif; - xGef;vif;wGif
jyKvkyfMunfhyg - xGef;vif;rSm
pdwfwkdif;usrI - &&SdrSm
qkdwJh aqmifyk'feJUtnD rdwfa[mif;rdwfopfrsm;udk wpfBudrfwpfcgvma&muf avUvmMunfUzkdUzdwfac:tyfygonf/
rSwfcsuf/ yg0gwdusrIukd tmrcHonf/
wwfodaocsm - rsufrSefurÇm ? uRrf;usif0g&ifh
&efukef
rS
tqihfjrihf 'pf*spfw,fuGefysLwm rsufpdprf;oyfcefESihf