31 Aralık 1514 - 15 Ekim 1564

HAZIRLAYANNecmi KESKİN

Andreas Vesalius31 aralık 1514’te Roma İmparatoruV. Charles'ıneczacısının oğlu olarak Brüksel'de doğmuştur.

Küçük yaşlardan itibaren ailesinin ısrarları ile medikal kitaplar okumaya sevk edilmiştir.

1529’da LouvainÜniversitesi’nde her zengin ailenin çocuğu gibi Vesalius’da sanat eğitimi adı altında güzel konuşma, felsefe ve mantık eğitimi aldı. Bununla birlikte Klasik Yunanca ve İbranice de öğrendi.

Louvain Üniversitesi Kale Koleji

Louvain Üniversitesi’ndeki eğitimini tamamlayan Vesalius, daha sonra Kuzey Avrupa’nın o dönem en iyi okulu tıp okulu olan Paris Üniversitesine gitti.

1533

Vesalius burada Jacobus Sylvius ve Gunther vonAndernach’ın altında öğrenimine başlamıştır.

Jacobus Sylvius ve Gunther vonAndernack, Galen’in eserlerini tercüme etmiş ve kendi bulgularıyla karşılaştırma yapmışlardır. Ancak başarılı olmalarına rağmen Galen’in etkisinde kalmışlardır.

Fransa ile İmparator arasındaki savaş başladığında, VesaliusParis’ten ayrılıp Louvain’e döndü.

Vesalius profesörlerini yeterli bulmadığı için,

daha çok tecrübe kazanması gerekiyordu. O

da daha fazla diseksiyon yaptı.

1537’de Vesalius, o zaman için bütün

Avrupa’da bilinen, başarılı akademisyenler

için en güvenli ortam olan Kuzey İtalya’daki

Padua’ya taşındı.

Aynı yılın aralık ayında mezun oldu.

Yüksek lisansa başladı. Ancak bilgisi o kadar genişti ki, iki günlük sınavdan sonra doktora derecesini şeref payeleriyle birlikte aldı ve Padua Üniversitesi’nin Cerrahi ve Anatomi kürsüsünde ders vermeye başladı.

Padua Üniversitesi

Theatrum Anatomicum

Takip eden 18 ayda anatomi dalında ünlendi.

Aynı dönemde Vesalius, Tabulaeanatomicae sex’iyayımladı.

Vesalius, ressam ve oduncu olan Jan Van Calcar’aöğrencilerine yardım için altı tane tablo yaptırdı.

24 yaşındayken, Vesaliuskendini Galen ve takipçilerinin geleneksel yöntemlerinden arındıracak kadar cesurdu.

İnsan anatomisinin görülebilir kanıtı olarak, disekte edilen insan vücutlarından öğrenilebileceğine inanırdı.

Bu zamana kadar Galen sadece hayvan kadavraları disekte ettiğinden, Sylvius ve Vesalius’un zamanındaki diğer otoriteler Galen’in yazılarından öğrendiklerine bağlı kaldı.

Çoğu öğrenci ve cerrah bu şekilde diseksiyon uyguladı.

Vesalius argümanlarını ilk elden deneyerek tecrübe ediniyordu.

Birkaç yıl içinde, Vesalius’un ünüyle birlikte kazancı da arttı. Aynı zamanda bir başyapıt olan De Humani Corporis Fabrica’sını ortaya koymasının yolunu açtı.

Vesalius kitabına tahminen 1540’ta başladı ve 1542’nin yazında bitirdi.

Vesalius, Padua ve Venedik’teki entelektüel ortamdan yararlandı ve bu zamanı yayınına konsantre olarak kullandı.

1542’nin sonbaharında, Johannes Oporinus (1507-1568) tarafından tahta kalıplara resmedilen kitaplar İsviçre’nin Baselşehrine taşındı.

Johannes Oporinus bu çalışmasında resimlerinin kalitesi sayesinde fazlasıyla ün kazanmıştır.

Vesalius Fabrica’nın başkaları tarafından kopyalanmasını önleyerek kendisine büyük bir avantaj sağlamıştır.

Yayımı neden Basel’de yaptığı tam olarak bilinmemekle birlikte; Basel’in Rönesans boyunca kopyalamanın önemli merkezi olması, ayrıca Kuzey Avrupa’ya daha yakın olması ve dağıtımın daha kolay yapılabileceğini düşünmesi büyük bir faktör olduğu düşünülmektedir.

Ocak 1543’te Vesaliusbaşyapıtının son halini görmek için Basel’egeldi.

Ve ‘De Humani CorporisFabrica’ hazırdı.

Bu eser tamamlandığından Vesalius daha 29 yaşındaydı.

Claude Galen AristotelesHippokrates

Bu sürede Anatomist olarak yeteneklerini ihmal etmemişti ve idam edilmiş bir suçlunun vücudunu disekte etti.

İskeleti hala BaselÜnversitesi’nin Anatomi müzesinde görülebilir.

Orijinal Fabrica’da resimlendirme çok baştan sağmaydı ama renklendirme fena değildi.

Buna rağmen Fabrica’nın en güzel renklendirilmiş ve en pahalı kopyası V.Charles için hazırlandı.

İmparator kitap için çok mutlu oldu ve Vesalius’u medikalcilerinin arasına atadı.

1543 sonlarına doğru Vesalius V. Charles’a çalışmaya başlamadan önce İtalya’ya başka bir seyahat yaptı.

Padua’da yaklaşık 500 kişinin katıldığı bir konferans onun başarısının bir imzası oldu.

Fransa ile savaş halindeki imparatora katılmadan önce konferanslarına Pisa’dadevam etti. Vesalius oradayken, yaralılara ve gömülmek için hazırlananlara yardım etti.

1544’te zengin bir Brüksel Diplomatı’nın kızıyla evlendi.

1 yıl sonra da kızı dünyaya geldi.

Bu zaman süresince Vesalius’un Fabrica’sınapozitif ve negatif olarak bir çok eleştiri geldi.

Onun eski öğretmeni Sylvius, özellikle Vesalius’un çalışmalarından sonra sahip olduğu metodlarını bırakması için ağır eleştirilerde bulundu.

Vesalius’un Galen’i reddetmesine karşı çıkan Sylvius’a cevap, Fabrica’nın da savunucusu olarak The Epistle on the China Root’u yayımladı.

Vesalius, V. Charles’ın yanında çalışırken anatomi hakkındaki yazıları ve çalışması için yeterli zaman bulamayacağına inanıyordu.

Ama Vesalius kendi kütüphanesinin büyük bir kısmını ve Galen hakkındaki notlarını ortadan kaldırmaya kararlıydı.

Otopsi yaparken, Vesalius diseksiyonpratiklerine de devam etti.

Diseksiyon hakkındaki becerisi öyle yüksekti ki bunu kullanmak için birebir dersler verdi ve bundan çok para kazandı.

Birebir derslerden elde ettiği gelirlerle Brüksel’de büyük bir ev satın aldı ve Fabrica’nın II. baskısını hazırlamaya başladı.

İkinci baskı 1555’te yayımlandı. Fakat büyük bir kısmı 1552’de zaten bitmişti.

I. baskından daha iyiydi ve Vesalius’unanatomik bilgisi ve daha ustaca deneyimlerinin sonucuydu.

1556’da V. Charles tahttan indirilmişti. Vesalius’da bunu fırsat bilerek emekli olmuştu.

Fakat acilen II. Philiptarafından tekrar işe alındı.

1559’da Vesalius, Fransa Kralı II. Henry’e yardım için Fransa’ya çağırıldı.

II. Henry turnuva sırasında sakatlanmıştı.

Fakat onu kurtaramadı.II. Henry’nin otopsisini

bizzat kendisi yaptı.

Kısa bir süre sonra Vesalius İspanya’ya taşındı.

Burada son makalesini arkadaşça bir cevap olarak anatomik gözlemlerini GabrieleFallopio (1523-1562)’ya yazdı.

Son yıllarında taht varisi olan Don Carlos’un kırık kafatasının tedavisinde görev almıştır.

Vesalius 1564’te İspanya’dan ayrılıp

Kudüs’e gitmiştir.

Nedeni hala bilinmemektedir.

Kanıtlanamayan bir spekülasyona göre, bir

otopsi sırasında diseksiyon yaparken,

kadavrasının beklenmedik bir şekilde

hayatta olduğunu farketmiştir.

Daha sonra Vesalius’unbu diseksiyonu sebebiyle İspanya kiliselerinden sapkınlığı hakkında söylentiler çıktığı için İspanya’dan ayrıldığını ya da Kudüs’e hacca gitmek için oradan ayrıldığı düşünülmektedir

İspanya’dan 1564’te karısı ve kızı ile birlikte ayrılmıştı.

Karısı ve kızı Brüksel’e dönerken VesaliusVenedik’e devam etti.

Venedik’e geldiğinde Gabriele Fallopiotarafından Padua Üniversitesi’nde Anatomi akademisyeni olarak bir kürsü teklif edilmesine rağmen Kudüs’e doğru denize açılmıştır.

Bu onun Avrupa’yı son görüşü olacaktı.

Ortadoğu’dan geri dönüşü sırasında teknesi bir fırtınaya tutulmuş ve Zante(Zakynthos) adasına vurmuştur.

1564 yılında hastalığa yakalanıp orada ölmüştür.

Bu büyük Anatomist’in nerede gömülü olduğu hala bilinmemektedir.

1. KİTAPKemikler ve eklemlerle ilgiliydi. Ve beş değişik insan ırkına ait kafatası çizimlerini içermekteydi. Bunlar karşılaştırmalı etnografyaya ait ilk çizimlerdi.

2. KİTAPKaslarla ilgiliydi ve kitabın çizimlerinin en ünlü olan bölümüydü.

3. KİTAPİşe kalp ve kan damarlarıyla ilgiliydi. Burada Vesalius kanın karaciğerde yapıldığına ve kalbin iki karıncığı arasındaki semptumdan geçtiğine dair Galenci görüşü benimsemiş ise de şüphelerinin olduğu açıktı. Zira‘’ kanın görünmez delikler vasıtasıyla sağ karıncıktan sol karıncığa geçmesini sağlayan Tanrı'nın sanatına hayran oluyoruz’’ ifadesini kullanmıştır. 12 yıl sonra yayınlanan 2. baskıda ise daha kesin olarak hiçbir şeyin karıncıklar arasında geçiş yapamayacağını söyledi.

4. KİTAPSinir sistemiyle ilgiliydi. Burada Vesalius, Galen'in ileri sürdüğü gibi sinirlerin içinin boş olmadığı sonucuna varmıştı ki bu doğruydu.

5. KİTAPKarın organlarıyla ilgiliydi.

6. KİTAPGöğüs organlarıyla ilgiliydi. Bu sonuncu bölümde kalbi tanımlamış ve onu kasa benzetmişti.

7. KİTAPBeyni tanımlamış ve o zamana kadar bilinmeyen kısımlarını göstermişti. İnce damarlardan meydana gelen retemirabile (harika ağ), Galen'in ve diğerlerinin ileri sürdükleri gibi insan beyninin altında olmadığını sadece toynaklı hayvanların beyninde bulunduğunu açıklamıştır.

Öğrencilerine örnek olması için özellikle kendisi kan ve sinir sisteminin anatomik tablolarını oluşturmuştur.

O dönemlerde popüler bir tedavi yöntemi olan kan alma ile ilgili bir kitapçık yayınlamış.

Galen’in çalışmalarının sonuçlarının bir maymuna ait olduğunu ispat etti. Galen’in 200’den fazla hatasını düzeltti.

De Humani Corporis Fabrica modern anatomik tedavinin ilki sayılır.

Araştırmak için ilk dissesksiyonu yapan Andreas Vesalius'tur.

http://www.zanteweb.co.uk/images/greecemap.gif http://en.wikipedia.org/wiki/Carlos,_Prince_of_Asturias

#/media/File:Alonso_S%C3%A1nchez_Coello_-_Infant_Don_Carlos_of_Spain_-_Google_Art_Project.jpg

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9e/Gabriele_Falloppio.jpg

http://tr.wikipedia.org/wiki/II._Henri_%28Fransa_Kral%C4%B1%29#/media/File:Clouet_atelier_Henri_II_Roi_de_France.jpg

http://himetop.wdfiles.com/local--files/andreas-vesalius-skeleton-preparation/Andreas%20Vesalius%20skeleton%201.jpg

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2b/Oporinus_Johannes_2.JPG

http://www.1st-art-gallery.com/Edouard-Jean-Conrad-Hamman/Andreas-Vesalius-1514-64-At-Padua.html

http://www.scielo.cl/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0717-95022007000100002

http://www.scielo.cl/fbpe/img/ijmorphol/v25n1/fig02-10.jpg

http://www.vesaliusfabrica.com/en/vesalius/biography/vesalius-biography.html

"Vesalius at 500". The Physician's Palette.

^ Bonnier Corporation (May 1872). Popular Science.

Bonnier Corporation. pp. 95–100.ISSN 01617370.

^ http://www.vhsbb.ch/asp/pdf/senuni_07021213_zf_kurz

.pdf

Lambert Teuwissen (31 December 2014). "'Vesalius was belangrijkerdan Copernicus'" (in Dutch). Nederlandse Publieke Omroep. Retrieved 5 February 2015.

^ See C.D. O'Malley Andreas Vesalius' Pilgrimage, Isis 45:2, 1954 ^ Kusukawa, Sachiko. "De humani corporis fabrica. Epitome".

Cambridge Digital Library. Retrieved 3 July 2014. ^ Vallejo-Manzur F. et al. (2003) "The resuscitation greats. Andreas

Vesalius, the concept of an artificial airway." Resuscitation" 56:3-7 ^ Andreas Vesalius, De humani corporis fabrica (1544) Book II Ch. 24,

268. Trans. William Frank Rich son, On the Fabric of the HumanBody (1999) Book II, 234. As quoted by W.F. Bynum & Roy Porter(2005), Oxford Dictionary of Scientific Quotations AndreasVesalius,595:2 ISBN 0-19-858409-1

^ Michael Servetus Research Website with graphical study on theManuscript of Paris by Servetus

^ The Anatomical Plates of Pietro da Cortona, Dover, New York, 1986. They were published in the 18th century. Twenty of the drawings forthese plates are now in the Hunterian Library, Glasgow.