Upload
agropec
View
169
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Workshop realizado pela SBDA e SEAPA em 11 de setembro de 2014, em Bento Gonçalves, RS.
Citation preview
O perigo mora ao lado: 158 pragas quarentenárias para o Brasil relatadas nos países da América do SulRegina Sugayama, Andrea Stancioli & Giliardi AlvesAgropec Consultoria
Workshop Ameaças Fitossanitárias – Bento Gonçalves –Setembro 2014
3 Imigrantes + 3 Gerações + 80 anos = 130 descendentes
Colonização como processo
ConteúdoInvasão biológicaHistórico de entrada de pragas pelo Sul do BrasilRiscoPragas quarentenáriasMetodologia da pesquisaResultadosConsiderações finais
Invasão biológica
TransporteAtivo/ passivo
Não sobrevive
Entrada
Não estabelece
Estabelecimento
Permanece localizada
Dispersão
Impacto baixo
Impacto alto
Estima-se que de 5 a 20% das espécies exóticas introduzidas tornam-se invasoras (EUA):
-Características da espécie- Características do ambiente
Período de latência
Populações baixas/ indetectáveis em seus novos habitatspor anos/décadas até que ocorram explosões populacionais ou expansão geográfica
– fatores bióticos e abióticos – mudanças no ambiente tornando-o mais favorável
– adaptação genética da praga– habilidade de detecção e reconhecimento
Detecção de pragas no Brasil
• Abrir gráficos interativos
2013: 63
2003: 42
1993: 25
1983: 18
21
17
7
2
1
4
1
1
15
2
2
1
3
21
2
12
3
5
20
Década
Núm
ero
cum
ulat
ivo
Pragas cuja primeira detecção no Brasil ocorreu nos estados do Sul
1929: Grapholita molesta
2014: Fusarium circinatum
1991-2014: Cydia pomonella
22 x 1
Ainda dá para piorar?
Risco = Perigo x Probabilidade
Perigo = Acidente
Qual a probabilidade do perigo, considerando que um motoqueiro faça:
- 1 corrida por mês?- 1 corrida por dia?- 10 corridas por dia?
Perigo = Entrada clandestina de produtos agropecuários
Qual a probabilidade do perigo, considerando a entrada de:
- 1 passageiro por dia?- 100 passageiros por dia?- 1.000 passageiros por dia?
Foto: MAPA/Vigiagro
Foto: MAPA/Vigiagro
Foto: MAPA/Vigiagro
Foto: MAPA/Vigiagro
Quais as pragas quarentenárias para o Brasil que ocorrem na América do Sul?(Odilson Ribeiro e Silva)
Levantamento de dados de distribuição geográfica-Bases de dados internacionais-Bibliografia especializada
Elaboração de matriz espécie x situação nos países da América do Sul
http://agropec.socialgo.com/ameacasfitossanitarias
158 espécies
Pragas quarentenárias para o Brasil com relato nos países da América do Sul
5958
28
4322
36
8
20
2912 7 7
0
20
40
60
80
100
1 2 3 4 5 6 7 8 10
Número de países com presença
Núm
ero
de e
spéc
ies
Coleoptera
Diptera
Fungus
HemipteraHymenoptera
LepidopteraMiteNematodaProcariont
Superior plant
ThysanopteraVirus
Grupo de organismos:
Acarus siro
Produtos armazenados em geral
Acari: Acaridae
Aculus schlechtendali
Malus domestica, Pyrus communis, Malussylvestris
Acari: Eriophydae
Brevipalpus chilensis
Actinidia deliciosa, Annona cherimola, Ficusbenghalensis, Ligustrum sinense, Vitisvinifera,Antirrhinum, Chrysanthemum, Citrus aurantium, Citrus limon, Citrussinensis, Diospyros kaki, Geranium, Convolvulus arvensis
Acari: Tenuipalpidae
Brevipalpus lewisi
Citrus spp., Vitis vinifera, Juglans regia
Acari: Tenuipalpidae
Rhizoglyphus echinopus
Alho, cebola, ginseng
Acari: Acaridae
Brachycerus albidentatus
Allium sativum
Coleoptera: Curculionidae
Callidiellum rufipenne
Chamaecyparis obtusa, Cryptomeriajaponica, Chamaecyparis nootkatensis, Cypressus macrocarpa, Juniperuscommunis, Juniperus virginiana, Thujaoccidentalis, Pinaceae, Cupressaceae
Coleoptera: Cerambycidae
Hylotrupes bajulus
Pinus spp., Abies spp., Larix spp., Pseudotsuga spp.
Cerambycidae
?
Prodiplosis longifila
Cynara scolymus, Medicago sativum, Gossypiumspp, Allium cepa, Asparagus oficinalis, Spinaceaoleracea, Fragaria vesca, Phaseolus vulgaris, Chenopodium murale, Solanum nigrum, Ricinuscommunis, Pisum sativum v. Macrocarpum, Citrus aurantifolia, Citrus sp., Tagetes erecta, Cucumis melo, Morus nigra, Phaseolus lunatus, Persea americana, Solanum tuberosum, Capsicum annuum, Cucumis sativus, Capsicumchinense, Capsicum annuum, Citrullus vulgaris, Glicyne max, Pisum sativum v. Macrocarpum, Lycopersicon esculentum, Lycopersiconpimpinellifolium, Vitis vinifera, Amaranthus spp.
Cecidomyidae
Stagonospora sacchari
Cana-de-açúcar, Imperata cylindrica, Rottobellia cochinchinensis, Saccharumspontaneum, Miscanthus japonica, Miscanthus chinensis
Thecaphora solani (=Angiosorus solani)
Batata, Solanum spp., Datura stramonium, outros tubérculos
Tremex fuscicornis
Praga de florestas
Siricidae
Chilecomadia valdiviana
Eucalyptus spp.
Lepidoptera: Cossidae
Cydia fabivora
Soja, feijão
Larvas perfurem o caule
Tortricidae
Diaphania indica
Cucurbitáceas, soja, algodão
Crambidae
Rhyacionia buoliana
Pinus spp.
Tortricidae
Globodera pallida
Tomate, berinjela, batata, solanáceas em geral
Cistos (ca. 500 ovos): vários anos
Globodera rostochiensis
Tomate, berinjea, batata, Solanáceas em geral
Cistos (sobrevivência até 30 anos)
Heterodera schachtii
Polífago, ataca plantas de várias famílias: Chenopodiaceae, Brassicaceae, Polygonaceae, Caryophyllaceae, Amaranthaceae, Lamiaceae, Portulacaceae, Scrophulariaceae,Fabaceae e Solanaceae
Heteroderidae
Meloidogyne chitwoodi
Cenoura, tomate, alfafa, batata, feijão, ervilha, milho
Nacobbus aberrans
PolífagaBrássicas, beterraba, cenoura, alface,
tomate, ervilha, batata, espinafre, pepino, etc
Xiphinema rivesi
Aveia, morango, maçã, alfafa, tabaco, Prunus spp., videira, etc
Xiphinematidae
Acroptilon repens
Triticum, Medicago, Avena sativa, Hordeum, pastagens
PereneAlelopatiaRedução da qualidade da farinha, como
contaminanteTóxica a alguns animaisImpacto sobre biodiversidade
Asterales: Asteraceae
Alopecurus myosuroides
Brassica napus, Hordeum vulgare, Secalecereale, Triticum aestivum, Allium cepa, Beta vulgaris, Malus, Prunus, Pyrus, Solanum tuberosum, Zea mays
Redução de produtividade: 15,6% em Hordeum vulgare
Cyperales: Poaceae
Asphodelus tenuifolius
Cicer arietinum, Linum usitatissimum, Nicotiana tabacum, Pisum sativum, Solanum tuberosum, Triticum aestivum, Beta vulgaris, Brassica juncea, Citrus, Gossypium hirsutum, Hordeum vulgare, Medicago sativa, Phoenix dactylifera, Saccharum officinarum, Zea mays
AnualRedução na produtividade: 42% (Cicer
arietinum)
Liliales: Liliaceae
Cardaria draba
Aveia, beterraba, Citrus spp., frutíferas, girassol, tabaco, batata, trigo, videira, milho, morango, algodão
PereneAlelopatiaForte competidora
Capparales: Brassicaceae
Cirsium arvense
Aveia, brássicas, Soja, Algodão, Girassol, poáceas, pastagens, milho, trigo, alho, cebola, amendoim, cucurbitáceas, morango, tomate, tabaco, pera, maçã, Prunus spp., videira, etc
Uma das piores invasoras do mundoPereneSementes sobrevivem > 20 anosControle caroReduz alimentação por animais em pastagensTóxicaAlelopatia
Asterales: Asteraceae
Ludwigia adscendens
Arroz (irrigado)
AnualCompetidora
Myrtales: Onagraceae
Orobanche minor
Trifolium spp., Vicia faba, amendoim, cenoura, girassol, alfafa, tabaco, etc
ParasitaRetira açúcares, minerais e água do
hospedeiro1 planta à 100.000 sementesMenos severa que Striga spp.
Scrophulariales: Orobanchaceae
Senecio vulgaris
Desenvolve-se em uma ampla gama de agroecossistemas, tanto anuais quanto perenes: alho, cebola, brássicas, cucurbitáceas, frutas, algodão, girassol, soja, alface, feijão, batata, trigo, videira, milho, etc
AnualMilho: -8-13% produtividade
Asteraceae: Asteraceae
Striga gesnerioides
Amplo círculo de hospedeiros, que inclui tanto plantas lenhosas perenes quanto algumas gramíneas
Parasita1 planta: 60.000 sementes
Scrophulariales: Scrophulariaceae
Pantoea stewartii
Zea mays, Zea mexicana, Triticum aestivum, Cucumis sativum, Shorgum spp., outras poáceas
Vetor: Chaetocnema pulicaria (A)
Dados inconsistentes sobre impacto
Bacterial wild of maize
Frankliniella cestrum
Prunus spp., pera, videira, Diospyros spp.
Thysanoptera: Thripidae
Spiroplasma citri
Citrus spp. e Brassicaceae
Transmitido por cigarrinhas
Entomoplasmatales: Spiroplasmataceae
?
?
Barley stripe mosaic virus - (BSMV)
Hordeum vulgare, Triticum aestivum, Avenasativa
Transmissível por sementes
?
?
?
Plum pox virus - (PPV)
Prunus armeniaca, Prunus domestica, Prunus persica, Prunus alviu, Prunusspp., Juglans regia
Transmissão por enxertia ou vetores (Aphisspiraecola, Myzus persicae e outros)
Potato spindle tuber viroid - (PSTVd) (=Tomato bunchy top viroid)
Tomate, abacate, batata, batata doce, berinjela, Solanum spp.
Transmissão: sementes, pólen, seiva
Lobesia botrana
Videira
Lepidoptera: Tortricidae
Considerações finais
•Espécies com mecanismos naturais de dispersão
•Espécies fortemente associadas com atividades humanas
Prevenção Combate
Suspensão de produtos
Demora no registro de
novos produtos
Leque reduzidode ferramentas
para MIP e manejode resistência
SUSTENTABILIDADE?
Maior trânsito de pessoas
e mercadorias
Introdução de pragasagrícola
Novas fronteirasagrícolas
Disseminaçãofacilitada
É esta a agricultura que queremos/iremos deixar para as gerações futuras?
Vigilância Detecção precoce Diagnóstico
Avaliação dePotencial de Impacto
Econômico Planos de
contingência
‘Preparedness’
Sensibilização
Educação sanitária
P&D&I
Regina [email protected]
Obrigada por não terem afundado o navio.