EKRAN KARTI

HAZIRLAYAN: UĞUR UZUNKAVAK

İÇİNDEKİLEREKRAN KARTİ NEDİR …………………………………………………………………..3

ÇALIŞMA PRENSİBİ………………………………………………………………….….4

ÖZELLİKLERİ……………………………………………………………….………….……5

SİSTEM ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ……………………………………………………8

ANAKARTA BAĞLANTI ÇEŞİTLERİ…………………………………………………9

EKRAN KARTI BİLEŞENLERİ………………………………………………………..14

ÇIKIŞ BAĞLANTI ÇEŞİTLERİ……………………………………………………….21

FİYAT ARALIĞI……………………………………………………………………………24

EKRAN KARTI NEDİREkran kartı, mikroişlemcide (CPU) işlenen verileri monitörde görüntülenmesinisağlayan sinyallere dönüştüren bir genişleme kartıdır.

EKRAN KARTI ÇALIŞMA PRENSİBİ• Bilgisayarın işlemcisi tarafından işlenen veriler anakart ile

ekran kartının görüntübelleğine aktarılır

• Görüntü işlemcisi görüntü belleğindeki verileri işler ve görüntühesaplamalarını yaptıktan sonra görüntü belleğine gönderir

• Bu veriler buradan RAMDAC birimine gider• RAMDAC bu dijital verileri

monitörde görüntülenecek analog sinyallere dönüştürüp ekran kartının çıkışına gönderir.

EKRAN KARTININ ÖZELLİKLERİ1.Çözünürlük:• Görüntü üzerinde her rengi oluşturmak için kontrol

edilebilecek noktaya piksel denir.• Çözünürlük ise ekranda görünen piksel sayısıdır.• Çözünürlük artarsa görüntü kalitesi de artar.• Çözünürlük değeri ne olursa olsun nesneleri piksel değeri

değişmez.

2. Renk Derinliği:•Renk derinliği bir pikselin alacağı renk miktarıdır.•Renk derinliği artarsa her pikselin alabileceği renk sayısı da artar.•Piksellerdeki renkler kırmızı, yeşil mavi (RGB) renklerininkarışımından oluşur.

3.Ekran Kartı Tazelenme Hızı:•Bir ekran kartında, ekran kartı belleğinin (video belleği) içeriğini okumaktan sorumlu aygıt RAMDAC’tir•RAMDAC’in veriyi dönüştürmesi ve aktarması tazeleme hızını belirlemektedir•Tazeleme hızıdüşük olursa görüntüde titreşime neden olur. Ekran kartı tazelenme hız birimi Hz (hertz)‘dir.

4. Görüntü Arayüzü:Görüntü arayüzü ekran kartının çözünürlük ve renk derinliğini belirler. Görüntü arayüzü ekran kartının görüntü kalitesi etkilemektedir.

EKRAN KARTININ SİSTEM ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

•Günümüzdeki ekran kartları ise görüntülenecek bilgileri işleyebilecek hızlandırıcılar bulundurduğundan mikroişlemcinin yükünü önemli bir ölçüde hafifletmektedir.

•Ekran kartı bilgisayar sisteminin 4 bileşeni kullanır;1. Anakart; ekran kartına veri için bağlantı ve enerji sağlar2. Mikroişlemci; Her bir pikselle ne yapacağı kararını verir.3. Bellek; Ekran kartına gönderilecek bilgileri geçici olarak tutar.4. Monitör; Ekran kartında gelen bilgileri görüntüler

•Çözünürlük artırılırsa belleğe olan ihtiyaç artmaktadır.

•Renk derinliği arttıkça arttıkça piksellerdeki veri miktarı da artar bu yüzden kullanılan ram miktarı artar

ANAKARTA BAĞLANTI ŞEKİLLERİ

•Bu en eski PC kartı arabirimidir.

•ISA kartların 8 bit ve 16 bit olan iki çeşidi vardır; resimde görülen iki bağlantı bloğunun ikisini de sadece 16 bit olan modeller kullanır.

1.ISA

2.AGP

•AGP (Accelerated Graphics Port) Hızlandırılmış Grafik Yuvası; özellikle ekran kartları için tasarlanmış yüksek hızlı bir ara yüz.

•Ancak PCI' nın paylaşılan veri yolunun tersine AGP tek bir aygıta ayrılmış veri yoluna sahiptir. Bu özelliği sayesinde AGP, PCI ' a göre pek çok artı sağlar; sistem belleğine doğrudan yazma, verinin hazırlanmasında ve aktarımında basitleştirme ve yüksek saat hızları gibi.

3. PCI Express

•ISA, PCI ve AGP' nin tersine PCI Express seri ara yüze sahip bir sistemdir. Bu sayede çok az bağlantı ile çalışabilir. Paralel veri yollarından farklı olarak toplam veri yolu bütün aygıtlar için geçerlidir, örneğin PCI kartlar veri yolunu paylaşırlar.

•32 bit genişliğe ve 33 MHz aktarım hızına sahiptir ve teorik olarak saniyede 133 MB veri aktarımı yapabilir.•PCI şu anda pek çok bilgisayar bileşeninin standart bağlantı ara yüzüdür ancak gelişmiş ekran kartları AGP' ye ( ve oradan PCI Express'e ) geçerek PCI ara yüzünü çoktan bir kenara itmişlerdir.•Ancak pek çok durumda büyük üreticilerin bilgisayarlarında AGP ve PCI Express ara yüzü yoktur.

4.PCI

5.PCI-X

• 64 bit veri yolu genişliğine sahip bu ara yüz aktarım hızına bağlı olarak saniyede 4,266 PCI-X MB' ye kadar veri aktarabilir

• PCI veri yolu üzerinde yapılan ilk hız yükseltmesidir ancak daha çok sunucu alanında kullanılmıştır

EKRAN KARTI BİLEŞENLERİ

Grafik işlemcisi görüntü hesaplamalarını ve görüntü işlemlerini ekran kartında gerçekleştiren bir yongadır. Günümüz ekran kartlarındaki grafik işlemciler, işlemciye yük bindirmeden görüntü işlemleri çok başarılı bir şekilde gerçekleştirmektedir. Grafik işlemcileri GPU adıyla adlandırılmaktadır.

1.GRAFİK İŞLEMCİSİ:

2. Görüntü Belleği (Video RAM):

•Görüntü ile ilgili hesaplamaların tutulduğu bellektir. Bilgisayar sistemindeki ana bellek gibi çalışır. Görüntü belleği bilgileri grafik işlemcisinden alır ve bunları saklar. Görüntü belleğinin büyüklüğü ekran kartının performansıyla doğru orantılıdır. Yüksek çözünürlükle kaliteli görüntü alabilmek için görüntü belleği kapasitesinin büyük olması gerekir.

3. Video BIOSVideo BIOS, ekran kartı içindeki tüm veri akışını düzenler ve ekran kartı bileşenleri arasındaki koordinasyonu sağlar. Bu işlemleri yapabilmesi için için video bios içinde bir yazılım vardır

4. Soğutma AygıtlarıEkran kartlarında da bilgisayar işlemcisi üzerinde bulanan soğutma sistemi gibi ekran kartının görüntü işlemcisi üzerinde soğutma sistemi vardır. Görüntü işlemcisinin ısınmasını engeller.

4.1.Isı Emiciler (Heatsink)Isı emici terimi genellikle pasif soğutucular için kullanılır. Bir ısı emici (heatsink), hangi yüzeye yapışıksa oranın ısısını emerek ya da yüzey alanını genişleterek sıcaklığını düşürür.

4.2.Isı Borusu (Heat Pipes)•Özellikle pasif şekilde soğutulmuş ekran kartlarında ısı borusu çözümü kullanılır.

4.3.Tek Yuvalı Soğutuculular

•Hem grafik işlemcisini hem de grafik belleklerini soğutuyor ancak bir yuvanın sunduğundan daha fazla yer kaplamıyor.

4.4.Çift Yuvalı SoğutucularEğer ekran kartı soğutucusu çok büyükse ve komşu yuvaya her hangi bir kart takılmasına izin vermiyorsa buna çift yuvalı soğutucu denir. Genellikle çift yuvalı soğutucular sıcak havayı kartın arka tarafından kasanın dışına atmak için ikinci yuvayı kullanırlar.

EKRAN KARTI ÇIKIŞ BAĞLANTILARI

• Şekil de görülen analog ekran çıkışı 15 adet iğnesi ve mavi rengiyle tanınabilir. VGA; "video grafik adaptörü" (video graphics adapter) çıkışıdır.

• DVI çıkış, LCD ekranların standart sayısal çıkış arabirimidir

•Hem video hem de sesi aynı kablo üzerinden taşıyabilen tek aktarım standardıdır.•Yüksek Netlikte Çoklu Ortam Ara yüzü

EKRAN KARTI FİYAT ARALIĞI