Wikis

Ερευνητική Ομάδα GreekLIS

Βιβλιοθήκη 2.0: το Web 2.0 στις Βιβλιοθήκη 2.0: το Web 2.0 στις διαδικτυακές υπηρεσίες της διαδικτυακές υπηρεσίες της

βιβλιοθήκηςβιβλιοθήκης

Wikis: Επεξεργάσιμοι ΙστότοποιWikis: Επεξεργάσιμοι Ιστότοποι

Ιωάννα Ανδρέου (([email protected])[email protected])

Βιβλιοθήκη Ελληνοαμερικανικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος

Κολλέγιο Αθηνών-Κολλέγιο Ψυχικού

Σεμινάριο ΕΕΒΕΠ, Αθήνα 3/6/2008

3/6/2008

Ερευνητική Ομάδα GreekLIS 2

Δομή της παρουσίασης

Τι είναι ένα wiki Δομή και φιλοσοφία ενός wiki Κοινότητα του wiki Θεματικές κατηγορίες, ποια, πόσα wikis

υπάρχουν Παρουσίαση wikis Λογισμικά-πλατφόρμες για wikis Σύνταξη του wiki Οδηγοί και παρουσιάσεις ppt για wikis Wikis-Βιβλιοθήκες-Κοινό Wikis-Βιβλιοθήκες Wikis-Βιβλιοθηκονόμοι3/6/2008 2


1. Τι είναι ένα wiki

Wiki είναι ένας ευέλικτος και επεξεργάσιμοςιστότοπος που επιτρέπει στον οποιονδήποτενα επέμβει και να δημιουργήσει, να επιμεληθείκαι να επεξεργαστεί τις σελίδες του.

3/6/2008 3


Τι είναι ένα wiki (συνέχεια)

Προφέρεται “γουίκι”, “ουίκι’’, “βίκι” Προέρχεται από τη χαβανέζικη λέξη Wikiwiki = γρήγορα Το πρώτο wiki δημιουργήθηκε το 1994 και

αναρτήθηκε στον ιστό στις 25 Μαρτίου 1995 από τον Ward Cunningham

“What I Know Ιs” = Αυτό που εγώ ξέρω είναι Η ίδια η ιστοσελίδα Το ίδιο το λογισμικό για τη δημιουργία του

ιστοτόπου3/6/2008 4


Τι είναι ένα wiki (συνέχεια)

♦Εργαλείο δημιουργίας και διαμόρφωσης διαδικτυακών κειμένων

♦Τόπος ελεύθερης δημοσίευσης♦Τόπος ανταλλαγής αρχείων♦Μέσο διαμοιρασμού της πληροφορίας♦Ανταλλαγή απόψεων και ιδεών♦Ασύγχρονο μέσο επικοινωνίας♦Wikis in plain English

3/6/2008 5

http://www.youtube.com/watch?v=-dnL00TdmLY


2. Δομή και φιλοσοφία

Δίνει τη δυνατότητα είτε σε ένα άτομο (μεμονομένα) είτε σε μία ομάδα ατόμων (συνεργατικά) να αναπτύξουν έναν ιστότοπο πάνω σε οποιαδήποτε θεματική ενότητα επιθυμούν χωρίς να χρειάζεται να έχουν γνώση της γλώσσας HTML ή κάποια άλλη markup language.

3/6/2008 6


Δομή και φιλοσοφία (συνέχεια)

Ανοιχτή πρόσκληση για όλους (edit, create) Ανοιχτός κώδικας Εύκολη χρήση και πρόσβαση Συνεργασία, συμμετοχικότητα Εκδημοκρατισμός του περιεχομένου Θεματικοί συσχετισμοί μεταξύ των

ιστοσελίδων με τη δημιουργία συνδέσμων Αέναη διαδικασία δημιουργίας Συμβάλει στις συνεχείς αλλαγές στο τοπίο του

Διαδικτύου Απλό περιβάλλον επικοινωνίας (Interface)

3/6/2008 7



Γιατί Wiki

-η εύκολη σύνταξη το καθιστά εύχρηστο

-δεν χρειάζονται εξειδικευμένες γνώσεις,

αφού είναι σαν να γράφουμε σε έναν κειμενογράφο

-ο καθένας μπορεί να κάνει αλλαγές χωρίς τη βοήθεια κάποιου webmaster

-εύκολη διόρθωση λαθών

-είναι εύπλαστο, ευέλικτο και επεκτάσιμο

3/6/2008 8



-μαθαίνεται εύκολα και γρήγορα

-εύκολη εγκατάσταση

-μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε οποιονδήποτε

υπολογιστή και σε οποιονδήποτε browser

-ελεύθερη δομή που τη διαμορφώνει ο χρήστης

-είναι δωρεάν

-ποικίλη θεματολογία

3/6/2008 9



Γιατί όχι

-γιατί είναι προσβάσιμο, επεξεργάσιμο, ανοιχτό και σε πολλούς που δεν γνωρίζω-γιατί υπάρχουν περιστατικά βανδαλισμού του περιεχομένου των σελίδων-γιατί δεν μπορώ/προλαβαίνω να ελέγχω την εγκυρότητα και την αξιοπιστία των πηγών που προστίθενται από άλλους

3/6/2008 10



-γιατί υπάρχει έλλειψη δομής και χάνεται η πληροφορία -υπάρχουν προβλήματα πνευματικής

ιδιοκτησίας για το περιεχόμενο του wiki - μπορεί

κάποιος να αντιγράψει το περιεχόμενο του; (

GNU GeneralPublic Licence – Creative Commons Licence)

3/6/2008 11

http://creativecommons.org/licenses/GPL/2.0/

http://creativecommons.org/licenses/GPL/2.0/



♦Η δομή πηγάζει από τη φιλοσοφία δημιουργίας ενός wiki, ενδεικτικά:-Αρχική σελίδα-Οδηγίες χρήσης-Αναζήτηση-Πρόσφατες αλλαγές-Εμφάνιση κώδικα-Ιστορικό-Βοήθεια-Συζήτηση-Εργαλειοθήκη3/6/2008 12


3. Κοινότητα του wiki

♦Διαχειριστής: βιβλιοθηκονόμος, υπεύθυνος ιστοσελίδας (υπάρχει προσωπικό/χρόνος;)

-Πλήρη δικαιώματα♦Κοινό: χρήστες, μέλη, φίλοι (υπάρχει

ανταπόκριση;)

-Ανώνυμα-Επώνυμα = χτίζεται εμπιστοσύνη-Περιορισμένα δικαιώματα

3/6/2008 13


4. Πόσα και ποια wikis υπάρχουν

Χρησιμοποιούμε wikis για ερευνητικούς, για εκπαιδευτικούς, για επαγγελματικούς, για προσωπικούς λόγους

Θεματολογία: Compilations / Computers / Culture and entertainment / Directories / Education / Geographic / How-to manual / Political / Other languages / Products / Recreational / Religion / Science and technology / Search engine / Wikimedia / Foundation projects / Societal / Travel...

Ο κατάλογος από τα μεγαλύτερα MediaWikis αριθμεί 2373/6/2008 14

http://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_largest_wikis


Πόσα και ποια wikis υπάρχουν (συνέχεια) List of largest wikis

3/6/2008 15

http://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_largest_wikis


Πόσα και ποια wikis υπάρχουν (συνέχεια)

List of wikis

3/6/2008 16

http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_wikis


5. Παρουσίαση wikis

Βοιωτικός Κόσμος: Ελεύθερη Ηλεκτρονική Εγκυκλοπαίδεια για τη Βοιωτία

Το Wiki της Περιοχής Ελληνική Βικιπαίδεια Knol LivePedia

3/6/2008 17

http://viotikoskosmos.wikidot.com/



http://blog.libver.gr/wiki/index.php/

http://el.wikipedia.org/

http://knolstuff.com/

http://www.livepedia.gr/index.php/

Ερευνητική Ομάδα GreekLIS 183/6/2008 18



6. Λογισμικά για wikis

Web-based wiki. Το πρώτο wiki βασιζόμενο στον ιστό δημιουργήθηκε το 1995 από τον Ward Cunningham που τώρα έχει εξελιχθεί σε πολύπλευρο σύστημα διαχείρισης περιεχομένου

Personal wiki ή Desktop wiki. Το προσωπικό wiki δεν προορίζεται για συνεργατική δουλειά αλλά για την προσωπική οργάνωση της πληροφορίας

Mobile wiki. Το κινητό wiki είναι επέκταση του web-based wiki το οποίο είναι αναγνώσιμο ακόμα και επεξεργάσιμο και μέσω κινητού τηλεφώνου εφόσον υπάρχει ασύρματη σύνδεση

3/6/2008 20

http://en.wikipedia.org/wiki/Personal_wiki


Λογισμικά για wikis (συνέχεια) MediaWiki

-μπορούμε να το εκφορτώσουμε (download) και να το εγκαταστήσουμε ελεύθερα και ανέξοδα στο server της βιβλιοθήκης μας -από τη στιγμή που υποστηρίζεται από τους MediaWiki developers, θα μπορούμε να έχουμε και τις βελτιωμένες εκδόσεις του λογισμικού (updates) -θα μπορούμε να έχουμε τις κατευθυντήριες οδηγίες της Wikipedia ως οδηγό στην οργάνωση και ανάπτυξη του δικού μας wiki -επειδή πολλοί χρήστες είναι εξοικειωμένοι με τη δομή και τις λειτουργίες της Wikipedia θα μπορούν να αφομοιώσουν καινα χειριστούν ευκολότερα το δικό μας wiki

3/6/2008 21

http://www.mediawiki.org/wiki/MediaWiki


Λογισμικά - πλατφόρμες για wikis (συνέχεια)

MediaWiki Pbwiki Seedwiki Wikidot

3/6/2008 22

http://www.mediawiki.org/wiki/MediaWiki

http://pbwiki.com/

http://www.seedwiki.com/

http://www.wikidot.com/



Λογισμικά για wikis (συνέχεια)

Τι πρέπει να προσέχουμε:-Γλώσσα προγραμματισμού -Ασφάλεια και αδειοδότηση-Ευκολία στην εγκατάσταση-Ευκολία στη χρήση-Κόστος-Σύνταξη του wiki-Έλεγχος των προηγούμενων εκδοχών-Επικοινωνία/Συζήτηση-RSS-Δυνατότητα αλλαγής του φόντο

3/6/2008 24


Λογισμικά για wikis (συνέχεια)

Comparison of wiki software List of wiki software Wiki Matrix Which Open Source Wiki Works For You?

3/6/2008 25

http://en.wikipedia.org/wiki/Comparison_of_wiki_software

http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_wiki_software

http://www.wikimatrix.org/

http://lwn.net/Articles/109752/



7. Σύνταξη του wiki

3/6/2008 27


8. Οδηγοί και παρουσιάσεις ppt για Wikis

Οδηγός του pbwiki

Meredith’s presentations

The Wonderful World of Wikis: Applications for Libraries

Five weeks to a Social Library: Week 3: Wikis

3/6/2008 28

http://www.opal-online.org/5weeksHoffman_files/frame.htm

http://meredithfarkas.wetpaint.com/page/Wikis+Basics+Tools+and+Strategies+CIL08?t=anon

http://www.opal-online.org/5weeksBoeninger_files/frame.htm

http://www.opal-online.org/5weeksBoeninger_files/frame.htm

http://www.sociallibraries.com/course/week3


9. Wikis-Βιβλιοθήκες-Κοινό

Δημιουργία ενός wiki μιας συγκεκριμένης κοινότητας (Community Wiki)

-Wiki της Περιοχής -

Βοιωτικός Κόσμος: Ελεύθερη Ηλεκτρονική Εγκυκλοπαίδεια για τη Βοιωτία

-University of Calgary Wiki -Ann Arbor Wiki -RocWiki -Davis Wiki

3/6/2008 29

http://blog.libver.gr/wiki/index.php/





Wikis-Βιβλιοθήκες-Κοινό (συνέχεια)

Δημιουργία ενός wiki ως θεματικό οδηγό (Subject Guide Wiki)

-Biz Wiki-SJCPL’s Subject Guides

3/6/2008 31




Με τη δημιουργία ενός wiki ως λογισμικό διαχείρισης περιεχομένου (Wiki Content Management Software)

-USC Aiken Gregg-Graniteville Library

3/6/2008 33




Με την ‘γουικιποίηση’ του Ανοιχτού Δημόσιου Κατάλογου (Wikify the OPAC)

-Open WorldCat

3/6/2008 35





Με τη δημιουργία ενός wiki ως πλατφόρμα διεξαγωγής μαθημάτων (Wiki as Courseware)

-E-Rhetoric Wiki-Teaching writing with Technology Wiki

3/6/2008 38



10. Wikis και Βιβλιοθήκες

Ένα wiki μπορεί να λειτουργήσει ως ένα εσωτερικό δίκτυο επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ του προσωπικού (staff intranet)

-University of Minnesota Libraries Staff Homepage

3/6/2008 40



Wikis και Βιβλιοθήκες (συνέχεια)

♦ Ένα wiki ως οδηγός (Guidebook)

-ALA Chicago 2005 Unofficial Wiki-Internet Librarian International 2005 Unofficial Wiki

423/6/2008 42




Ένα wiki ως μια βάση συλλογής

γνώσης (Collective Knowledge

base)

-Library Success Wiki-Library Instruction Wiki-LISWiki-DigiWiki3/6/2008 44




♦ Ένα wiki ως χώρος

προγραμματισμού ενός

συνεδρίου, μιας ημερίδας

-HigherEd BlogCon planning wiki

-ALA Chicago 2005 wiki

463/6/2008 46



11. Wikis και Βιβλιοθηκονόμοι

Εσωτερικό δίκτυο προσωπικού της βιβλιοθήκης

-University of Minnesota Libraries Staff Home Page

Δημιουργία ενός πληροφοριακού e-εγχειριδίου

Χρήσιμο για τον reference librarian (πληροφοριακή βάση για άμεση εξυπηρέτηση)

3/6/2008 48


12. Συμπεράσματα

♦Κατάργηση της στατικής ιστοσελίδας♦Κατάργηση της γραμμικής συγγραφής ενός

(υπερ)κειμένου♦Νέος τρόπος δημιουργίας και διάχυσης της

πληροφορίας♦Δημοκρατική διαχείριση της πληροφορίας♦Επαναπροσδιορισμός της ηλεκτρονικής

δημοσίευσης ♦Νέο εργαλείο για την προώθηση της συνεργασία

και της συμμετοχής ♦Νέος τρόπος πρόσβασης και ανάκτησης της

πληροφορίας3/6/2008 49


13. Προβληματισμοί

♦Η χρήση και η επίδραση των wikis στο μέλλον

3/6/2008 50


14. Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Σχορτσανίτη, Φαίνη (2006). Wiki. Διαθέσιμο στο http://dlib.ionio.gr/ctheses/0506tab575a/Schortsaniti_Wiki.doc

Χαρβαλά, Χαρίκλεια (2005) Weblogs & wikis στις βιβλιοθήκες: Νέα εργαλεία στη διαχείριση γνώσης; Διαθέσιμο στο http://eprints.rclis.org/archive/00012115/01/14psab035.pdf

Farkas G., Meredith (2007). Social software in libraries. Medford: Information Today.

Hanson, K., & Cervone H.F. (Eds) (2007). Using interactive technologies in libraries. New York: Neal-Schuman Publishers.

Lueg, Christopher, & Fisher, Danyel (Eds) (2003). From Usernet to CoWebs: Interacting with Social Information Spaces. London: Springer.

Wikis and Libraries: Resources, Articles and Links. Available at http://library2.usask.ca/~fichter/wiki/ 3/6/2008 51


Ευχαριστώ για την προσοχή σας!

Βιβλιοθήκη 2.0: το Web 2.0 στις Βιβλιοθήκη 2.0: το Web 2.0 στις διαδικτυακές υπηρεσίες της διαδικτυακές υπηρεσίες της

βιβλιοθήκηςβιβλιοθήκης

Wikis: Επεξεργάσιμοι ΙστότοποιWikis: Επεξεργάσιμοι Ιστότοποι

3/6/2008 52