Hoofdstuk 4

Vrede met eer?

Het Tet - offensief• In januari 1968 belegerden 80.000 Noord- Vietnamezen

een Amerikaanse legerbasis in het uiterste noorden van Z- Vietnam, Khe Sanh

• Maar het beleg van Khe San bleek een afleidingsmanoeuvre van de N- Vietnamezen. Grote groepen Amerikaanse soldaten waren uit de steden gelokt om Khe Sanh te helpen verdedigen

• Op 31 januari 1968, de dag waarop het Boeddhistische nieuwjaar Tet werd gevierd, waren de meeste Z- Vietnamese regeringssoldaten met verlof. Plotsklaps vielen de communisten in heel Vietnam Amerikaanse legerbases en belangrijke steden aan.

Gevolgen van Tet:

1. Het Tet-offensief draaide uit op een bitttere teleurstelling voor de leiders in Hanoi

→ de spontane opstand van de bevolking waarop zij hadden gerekend, bleef uit.

2. De publieke opinie in de VS sloeg definitief om. Tot 1968 steunde het Amerikaanse publiek de Vietnamoorlog. Maar het Tet-offensief maakte duidelijk dat een snelle overwinning niet te verwachten viel.

→ Dit alles werd versterkt door de verschrikkelijke beelden die het publiek dagelijks via televisie en kranten onder ogen kreeg.

De rol van de media

• De Vietnamese oorlog was de eerste televisieoorlog in de Amerikaanse geschiedenis. De Amerikanen konden de oorlog vanuit hun huiskamers volgen.

• Aan de media werd herhaaldelijk verzocht een al te kritische toon te vermijden. Aanvankelijk hielden zij hier rekening mee. Tot 1968 overheerste optimisme: de Zuid –Vietnamese bevolking was de Amerikanen dankbaar en met de Vietcong zou snel worden afgerekend

Five o’clock follies

• In de loop van 1967 en 1968 lieten verslaggevers zich steeds vaker kritisch uit over het regeringsbeleid:

- Er waren geruchten dat in de hoogste kringen getwijfeld werd over de juistheid van de ingeslagen koers

- Er kwamen signalen dat Washingthon bepaalde feiten die tot de oorlog hadden geleid, had achtergehouden.

- De dagelijkse uitzendingen toonden een heel ander beeld dan wat de officiële woordvoerders op hun persconferenties beweerden

→ de persconferenties kregen de bijnaam five o’clock follies

Zelfcensuur van hoofdredacteuren

• Vaak constateerden journalisten dat hun hoofdredacteur terugschrok voor het plaatsen van hun artikelen

• De hoofdredactie meende dat zelfbeheersing van de media nodig was om de situatie in Amerika niet verder uit de hand te laten lopen.

De meest gezaghebbende t.v.-journalist, Walter Cronkite vermeldde aan de kijkers tijdens het Tetoffensief van 1968 dat hij niet langer geloofde in de overwinning.

Waarop president Johnson zou hebben gegd: 'Als ik Walter kwijt ben, dan is het gebeurd'.

Protesten: De babyboom

• Juist in de jaren zestig werd in Amerika en West – Europa de babyboom – generatie volwassen. Zij waren gewend aan betrekkelijke vrede en welvaart (televisie)

• Veel jongeren beschouwden de regeringspraatjes over de Koude Oorlog als holle retoriek van de oudere generatie

• Ook de studenten roerden zich. Op de immens grote universiteiten voelden zij zich vaak een nummer, zonder enig recht van inspraak in het studieprogramma

Bob Dylan:

Come mothers and fathers throughout the land,And don’t criticize what you can’t understandYour sons and daughters are beyond your

commandYou’re old road is rapidly agingPlease get out of the new one if you can’t lend

your handThere’s a battle outside and it’s ragin‘It’ll soon shake your windows and rattle your wallsFor the times, they are a- changin’.

De protestgeneratie

• De babyboomers ontwikkelden een subcultuur, waarin zij zich met hun popmuziek, eigen kledingstijl en lang haar duidelijk onderscheidden van het establishment: de protestgeneratie

• Door de oorlog in Vietnam werd in 1965 de dienstplicht drastisch uitgebreid. Ineens zagen miljoenen jongeren hun toekomst op het spel gezet omdat zij moesten vechten in een verre oorlog met een onduidelijk doel.

Hey hey, LBJ, how many kids did you kill today?

• Op universiteiten werden sit – ins en teach – ins georganiseerd, bijeenkomsten waarin felle toonaarden gediscussieerd werd over de zin van de oorlog.

• Ook opinieleiders uit politiek, wetenschap en media keerden zich tegen de oorlog.

• Ook in de rest van de westerse wereld klonken massale protesten.