Ψηφιακές Βιβλιοθήκες Διδάσκων: Σαράντος Καπιδάκης

Τμήμα Αρχειονομίας και Βιβλιοθηκονομίας Ιόνιο Πανεπιστήμιο

Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα στην Επιστήμη της Πληροφορίας

Ψηφιακές ΒιβλιοθήκεςΔιδάσκων:

Σαράντος Καπιδάκης

Εργασία με θέμα:Open Source Software:

θεωρητικό πλαίσιο και σύγκριση τριών προτύπων για ψηφιακές βιβλιοθήκες CDSware, Dspace,

Greenstone

Εισηγητής:Σταμάτιος Γιαννουλάκης

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 3 από 34

Σημεία Παρουσίασης Ορισμός Open Source

Software(OSS). Ιστορική Αναδρομή OSS. Λόγοι ύπαρξης των OSS. CDSware. Dspace. Greenstone. Μελλοντικές τάσεις. Σύγκριση των τριών λογισμικών. Βιβλιοθήκες και OSS.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 4 από 34

Ορισμός OSS

Open Source Software δηλαδή Προγράμματα Ανοιχτού Κώδικά.

Ελεύθερη χρήση. Ελεύθερη διανομή. Ανοιχτός κώδικας.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 5 από 34

Ιστορία OSS

Τέλη δεκαετίας 70 και αρχές 80. Δύο διαφορετικές ομάδες βάζουν

την βάση. Τέλος δεκαετία 80. Δεκαετία του 90.

Σημαντική περίοδος ανάπτυξης των OSS.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 6 από 34

Λόγοι ύπαρξης OSS

Δυνατότητα μάθησης. Εσωτερικοί λόγοι. Εξωτερικοί λόγοι. Εργασιακοί λόγοι Οικονομικές δραστηριότητες.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 7 από 34

CDSware

Μπορεί να χαρακτηριστεί ως μια εφαρμογή που προσφέρει τον σκελετό και τα εργαλεία για την δημιουργία και την διαχείριση ενός αυτόνομου διακομιστή(server) ψηφιακής βιβλιοθήκης.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 8 από 34

CDSware ιστορία

1993 Cern Reprint Server.

1996 Cern Library Server.

2000 Cern Document Server.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 9 από 34

CDSware αρχιτεκτονική

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 10 από 34

CDSware δυνατότητες(1)

Φιλική αναζήτηση. Απλή και σύνθετη αναζήτηση. Δυνατότητα αναζήτησης στα

μεταδεδομένα καθώς και στο πλήρες κείμενο.

Δυνατότητα πλοήγησης(browse). Τα αποτελέσματα μπορεί ο χρήστης να

τα δει σε μορφή: HTML HTML MARC XML DC XML MARC

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 11 από 34

CDSware δυνατότητες(2)

Προσωποποιημένες υπηρεσίες: «Καλάθι»(WebBasket). «Ειδοποίηση»(WebAlert).

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 12 από 34

Παράδειγμα CDSware

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 13 από 34

Παράδειγμα CDSware

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 14 από 34

Dspace

Στόχος του Dspace είναι η μακροπρόθεσμη διατήρηση του υλικού που παράγουν τα ερευνητικά και εκπαιδευτικά ινστιτούτα, ώστε να επιτευχθεί η συνεργασία των μελών για περεταίρω έρευνα.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 15 από 34

Dspace ιστορία

Συνεργασία των εργαστηρίων της Hewlett-Packard και των βιβλιοθηκών της MIT.

Το σχέδιο κράτησε δύο χρόνια. Το Νοέμβριο του 2000

εφαρμόζεται στις βιβλιοθήκες του MIT και από τότε είναι ελεύθερο λογισμικό.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 16 από 34

Dspace αρχιτεκτονική

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 17 από 34

Dspace δυνατότητες(1) Απλή και σύνθετη αναζήτηση. Δυνατότητα αναζήτησης στα

μεταδεδομένα καθώς και στο πλήρες κείμενο.

Τα αποτελέσματα εμφανίζονται σε μορφή DC.

Πλοήγηση(browse) με βάση: Τίτλο. Ημερομηνία. Συλλογή. Συγγραφέα.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 18 από 34

Dspace δυνατότητες(2)

Προσωποποιημένες υπηρεσίες: Δυνατότητα προσωπικού Dspace,

όπου ο χρήστης μπορεί να επιλέξει τις συλλογές που τον ενδιαφέρουν.

Παράλληλα, μπορεί να ενημερώνεται με ηλεκτρονικό μήνυμα, όταν στη βάση δεδομένων εισάγεται ένα νέο αντικείμενο που τον ενδιαφέρει.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 19 από 34

Dspace παράδειγμα

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 20 από 34

Dspace παράδειγμα

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 21 από 34

Greenstone

Το Greenstone θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα περιεκτικό σύστημα για την οικοδόμηση και παρουσίαση συλλογών ψηφιακών βιβλιοθηκών.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 22 από 34

Greenstone ιστορία Το Greenstone ξεκίνησε το 1995,

από μια μικρή ομάδα που ήθελε να οι τεχνικές αναφορές να γίνουν πιο προσβάσιμες στην ερευνητική κοινότητα.

Το Greenstone ουσιαστικά παράγεται από το Πρόγραμμα Ψηφιακών Βιβλιοθηκών της Νέας Ζηλανδίας στο πανεπιστήμιο του Waikato, σε συνεργασία με την UNESCO και του Human Info NGO.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 23 από 34

Greenstone αρχιτεκτονική

Η αρχιτεκτονική του Greenstone3 βασίζεται στην λογική της τμηματοποίησης(module).

Το κάθε τμήμα(module) ονομάζεται “agent”(πράκτορας).

Ο τρόπος επικοινωνίας των “agent” είναι η γλώσσα XML.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 24 από 34

Greenstone δυνατότητες Απλή και σύνθετη αναζήτηση. Δυνατότητα αναζήτησης στα

μεταδεδομένα και στο πλήρες κείμενο.

Δυνατότητα εξαγωγής της συλλογής σε CDROM.

Πλοήγηση με βάση: Τίτλο. Θέμα. Συλλογή.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 25 από 34

Greenstone παράδειγμα

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 26 από 34

Greenstone παράδειγμα

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 27 από 34

Μελλοντικές τάσεις Το CDSware περισσότερο στοχεύει

στην βελτίωση της ανάκτησης της πληροφορίας.

Το Dspace: Διατήρηση του στο μέλλον και μεγαλύτερο

άνοιγμα σαν OSS. Αυτοματοποίηση στην μετατροπή των

αρχείων και στην ενημέρωση των μεταδεδομένων.

Το Greenstone ενδιαφέρεται για την συμβατότητα των διαφόρων επεκτάσεων του λογισμικού με τα προηγούμενα.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 28 από 34

Σύγκριση των λογισμικών(1)

Το CDSware μπορεί να ειπωθεί ότι η διεπαφή(interface) του είναι καλύτερη από τα άλλα δύο.

Το CDSware είναι το μόνο που παρουσιάζει τα αποτελέσματα σε τέσσερεις μορφές HTML, HTML MARC, XML DC, XML MARC.

Το CDSware δίνει την δυνατότητα πλοήγησης σε όρους, ενώ τα άλλα δύο σε μεταδεδομένα.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 29 από 34

Σύγκριση των λογισμικών(2)

Εκτός από το Greenstone, τα άλλα δύο έχουν αναπτύξει προσωποποιημένες υπηρεσίες.

Το Dspace υποστηρίζει πολύ την δυνατότητα διατήρησης ενώ τα άλλα δύο δεν μπορούμε να το πούμε.

Το Greenstone είναι το μόνο που μπορεί κανείς να εξάγει την βιβλιοθήκη σε ένα CD-ROM.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 30 από 34

Σύγκριση των λογισμικών(3)

To Greenstone μπορεί να εφαρμόσει σε όλε τις διαθέσιμες πλατφόρμες, ενώ τα άλλα δεν μπορούν.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 31 από 34

Βιβλιοθήκες και OSS

OSS vs COTS. Σε ένα πρώτο επίπεδο η χρήση

ενός OSS αποτελεί λύση ιδίως στις βιβλιοθήκες που δεν έχουν πόρους για να προμηθευτούν ένα εμπορικό πρόγραμμα.

Κατά πόσο συμφέρει μια βιβλιοθήκη να χρησιμοποιήσει ένα OSS;

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 32 από 34

Βιβλιοθήκες και OSS

Κόστος. Υποστήριξη. Ασφάλεια. Άδεια χρήσης.

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 33 από 34

Συμπερασματικά

Τελικά η βιβλιοθήκη έχει οφέλη από την χρησιμοποίηση ενός OSS;

Η βιβλιοθήκη ποιο OSS χρειάζεται;

19 Δεκεμβρίου 2005 Open Source Software 34 από 34

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΚΑΙ ΤΗΝ

ΥΠΟΜΟΝΗ ΣΑΣ. ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΙ ΚΑΛΑ

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ.