5 perzijska umjetnost

Perzijska umjetnost

- Indoeuropski narod- U 2. tisućljeću - južni dio Iranske visoravni- U 7. st ujedinjuju se medijska plemena u kraljevstvo- Ruše zajedno s Babiloncima Asirsko carstvo- Utemeljena dinastija Ahmenida- G.547. - osvajaju Lidiju- G.545. - maloazijske Grke- G.539. - Babilon, Fenikinju i Palestinu- Kir II. - provodi politiku vjerske snošljivosti- Dopušta Židovima povratak u domovinu- Obnavlja hram u Jeruzalemu- G.530. – Kira nasljeđuje sin Kambiz - osvaja Egipat i Nubiju- Darije I.- Država podijeljena na satrapije - na čelu satrap- Prijestolnica Perzepolis- Gradi ceste - kraljevska cesta - povezuje Efez i Suzu- Platno sredstvo - Darik- Behistijska stijena- Kserkso - država slabi- Darije III. - Perziju osvaja Aleksandar Makedonski- Despocija - apsolutan oblik vlasti u kojoj kralj vlada- Proskineza - padanje pred vladara- Prorok Zaratustra- Zoroastrizam

-Područje Elama

-Medianski imperij

-Prostori ahemenidskog imperija

-Seleukidski imperij Dijadoha I.

-Partska karta

-Sasanidska karta -Imperij Sasanida Shapura I.

-Safavidska vladavina

-Prostorni raspored Perzepolisa

*Pravilan raspored*Raskošne prosto- rije s mnoštvom stupova

-Zračni snimak Perzepolisa

-Rekonstrukcija Perzepolisa

-Monumentalnost i prozračnost

-Ostaci Perzepolisa

-Darijeva palača u Perzepolisu

- Rekonstrukcija detalja krovne konstrukcije u Perzepolisu

*Savršenstvo arhitektonskih detalja

-Dveri Perzepolisa

*Monumentalnost*Stilizacija*Jedinstvo arhitekture i kiparstva

-Detalji iz vladarske rezidencje u Perzepolisu

*Naglašena profilacija likova*Hijerarhija*Stilizacija

-Grobnica Kira I. Pasargad

-Hram Naqsh i Rustam

*Monumentalni način zidanja

-Jedna od ulaznih vrata(Kserksove palače) uPerzepolisu s karakteristi-čnim stupom sličnom Darijevu (dolje)

-Pretpostavljena situacija na perzijskom trgu

-Mitološka figura iz Korshabada

-Prikazi Ahuramazde- Darivate- lja života (Ormazd – gospodar mudrosti), izvor dobra, istine i svjetla, nasuprot Arimanu, zlomduhu s kojim je u vječnoj borbi

*StilizacijaAntropozoomorfizacija

-Ahuramazda uzdiže kralja Darija

-Ahuramazda ubija boga tame

-Sfinga s Darijevim likom, na ziduPalače u Suzi

*Personalna antropozoomorfizacija*Stilizacija

-Stela iz Untash Napirisha

*Frontalnost*Narativnost*Stilizacija

-Povorka strijelaca s Darijeve palače u Suzi

*Polikromija*Narativnost*Ritmizacija

-Darije III. na prijestolju

-Zidovi s povorkom vladarske garde iz Perzepolisa

*Naglašena ritmičnost vodoravnog nizanja*Monumentalnost prilaza i dekoracije

*detalj

-Ceremonijalne povorke

-Ahuramazda predaje znakove vlasti Ardeshiru gazeći boga tame Ahrimana

*Pojava reljefnog uobličavanja u prirodnom ambijentu (živa stijena)*Simetričnost

-Prikaz mitraističkog kulta

-Sol Invictus – Nepobjedivo sunce,-Mitra, bog sunca,-Mazdajsko vjerovanje da je iz sjemena svetog bika nastalo sve živo na zemlji

*Dinamičnost*Mali odmak od stilizacije

-Protoelamski pečatnjak s parom lavova

-Obredni zlatni riton

-Obredni srebreni pehar

-Zlatni novac Shapura I.

-Škrinja perzijske povijesti