บทที่ 6...

การสอสารขอมลเบองตน

ความหมายของการสอสารคอ กระบวนการสงขอมล จากบคคลหนงไปยงอกบคคลหนง โดยผานสอน าขอมล เ พอน าสารหรอสาระส าคญของขอมล จากผสงขอมล ไปยงผรบขอมล จนครบถวนกระบวนความ

ทรงศกด พรหมเมตจต

องคประกอบของการสอสารขอมล

❑ผสงสาร (Sender)

• แหลงก าเนดสาร

❑ผรบสาร (Receiver)

• จดหมายปลายทางของขาวสาร

❑สาร (Message)

• ขอความตวอกษร เสยง ภาพนง และภาพเคลอนไหวทรงศกด พรหมเมตจต

องคประกอบของการสอสารขอมล

❑สอกลาง (Media)

• สอทใชในการสงขอมล

❑โปรโตคอล (Protocol)

• ระเบยบวธการในการสงขอมลระหวางอปกรณทรบและสงขอมล

ทรงศกด พรหมเมตจต

ทศทางการสอสารของขอมล

❑แบงทศทางการสอสารของขอมลไดเปน 3 ลกษณะ

• แบบทศทางเดยว

• แบบกงสองทศทาง

• แบบสองทศทาง

ทรงศกด พรหมเมตจต

ทศทางการสอสารของขอมล

❑แบบทศทางเดยว (Simplex)

เปนทศทางการสอสารขอมลแบบทขอมลจะถกสงจากทศทางหนงไปยงอกทศทาง โดยไมสามารถสงขอมลยอนกลบมาได เชน ระบบวทย ระบบโทรทศน

ทรงศกด พรหมเมตจต

ทศทางการสอสารของขอมล

❑แบบกงสองทศทาง (Half duplex)

• เปนทศทางการสอสารขอมลแบบทขอมลสามารถสงกลบกนได 2 ทศทาง แตจะไมสามารถสงพรอมกนได

• ตองผลดกนสงครงละทศทางเทานน เชน วทยสอสารแบบผลดกนพด

ทรงศกด พรหมเมตจต

ทศทางการสอสารของขอมล

❑แบบสองทศทาง (Full duplex)

เปนทศทางการสอสารขอมลแบบทขอมลสามารถสงพรอม ๆ กนไดทง 2ทศทาง ในเวลาเดยวกน เชน ระบบโทรศพททว ๆ ไป

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายคออะไร

เครอขาย หรอทมกเรยกตดปากวา เนตเว รค (network) กคอ กลมของคอมพวเตอรหรออปกรณสอสารชนดตาง ๆ ทน ามาเชอมตอกนเพอใหผใชในเครอขาย สามารถตดตอสอสาร แลกเปลยนขอมล และใชอปกรณตาง ๆ รวมกนในเครอขายได ตวอยางของเครอขายทเราคนเคย ไดแก เครอขายของโทรศพท เครอขายดาวเทยม เครอขายวทย หรอเครอขายคอมพวเตอร โดยชองทางทใชในการตดตอสอสารกน เรยกวา ชองสญญาณ (communication channel) การสรางระบบเครอขายคอมพวเตอร (computer network) กคอการน าเครองคอมพวเตอรตงแตสองเครองขนไป มาเชอมตอกนดวยสายเคเบล โดยม Adapter Card และ Software ชวยในการท างานของระบบเครอขายทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายคอมพวเตอร

ทรงศกด พรหมเมตจต

วตถประสงคของการใชเครอขาย

• ใชทรพยากรรวมกน

• เชน เครองพมพ พนทในดสก ฯลฯ

• ใชขอมลในไฟลรวมกน

• เชน ยอดเงนในบญชธนาคาร เลขทตวหนงหรอทนงในเครองบน

• ความงายในการดแลระบบ

• ผดแลระบบสามารถตรวจสอบสถานการณท างาน และท ากจกรรมอน ๆ ไดจากแหลงเดยว

ทรงศกด พรหมเมตจต

ประเภทของเครอขาย

• เครอขายแพน (Personal Area Network: PAN)

• เครอขายแลน (Local Area Network: LAN)

• เครอขายแมน (Metropolitan Area Network: MAN)

• เครอขายแวน (Wide Area Network: WAN)

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายแพน (Personal Area Network: PAN)

PAN คอ “ระบบการตดตอสอสารไรสายสวนบคคล” ยอมาจาก Personal Area Network หรอเรยกวา Bluetooth Personal Area Network (PAN) คอเทคโนโลยการเขาถงไรสายในพนทเฉพาะสวนบคคล โดยมระยะทางไมเกน 1 เมตร และมอตราการรบสงขอมลความเรวสงมาก (สงถง 480 Mbps) ซงเทคโนโลยทใชกนแพรหลาย กเชน Ultra Wide Band (UWB) : Bluetooth : Zigbee เทคโนโลยเหลานใชส าหรบการตดตอสอสารระหวางคอมพวเตอรและอปกรณตอพวง(Peripherals) ใหสามารถรบสงขอมลถงกนได และยงใชส าหรบการรบสงสญญาณวดโอทมความละเอยดภาพสง (high-definition video signal)

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายแพน (Personal Area Network: PAN)

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายแพน (Personal Area Network: PAN)

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายแลน (Local Area Network: LAN)

เปนระบบเครอขายทใชงานอยในบรเวณท ไมกวางนก อาจใชอยภ า ย ใ น อ า ค า ร เ ด ย ว กน ห ร อ อ า ค า ร ท อ ย ใ ก ล กน เ ช น ภ า ย ใ นมหาวทยาลย อาคารส านกงาน คลงสนคา หรอโรงงาน เปนตน การสงขอมลสามารถท าไดดวยความเรวสง และมขอผดพลาดนอย ระบบเครอขายLAN จงถกออกแบบมาใหชวยลดตนทนและเพอเพมประสทธภาพในการท างาน และใชงานอปกรณตาง ๆ รวมกน

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายแลน (Local Area Network: LAN)

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายแลน (Local Area Network: LAN)

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายแมน (Metropolitan Area Network: MAN)

เ ปนระบบเครอขายทมการเ ชอมตอกนในระหวาง ทกวางใหญ ครอบคลมระยะทางเปน 100 กโลเมตร ทมการตดตอกนในระยะทไกลกวาระบบแลน เปนการตดตอระหวางเมอง เชน กรงเทพฯ กบเชยงใหม เชยงใหมกบยะลาหรอเปนการตดตอระหวางรฐ

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายแมน (Metropolitan Area Network: MAN)

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายแวน (Wide Area Network: WAN)

เปนระบบเครอขายทตดต งใชงานอยในบรเวณกวาง เชน ระบบเครอขายทตดต งใชงานทวโลก เปนเครอขายทเชอมตอคอมพวเตอรหรออปกรณทอยหางไกลกนเขาดวยกน อาจจะตองเปนการตดตอสอสารกนในระดบประเทศ ขามทวปหรอทวโลกกได ในการเชอมการตดตอนน จะตองมการตอเขากบระบบสอสารขององคการโทรศพทหรอ การสอสารแหงประเทศไทยเสยกอนซงจะมคาใชจายหรอการเชา Leased Line (เชอมตอตลอดเวลา)

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายแวน (Wide Area Network: WAN)

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายแวน (LAN MAN WAN)

ทรงศกด พรหมเมตจต

ขอจ ากดของระบบเครอขาย

• การเรยกใชขอมลท าไดชา

• ขอมลไมสามารถใชไดทนท

• ยากตอการควบคมและดแล

ทรงศกด พรหมเมตจต

องคประกอบของเครอขาย

• ฮารดแวร (Hardware)

• ซอฟตแวร (Software)

• ตวกลางน าขอมล (Media)

ทรงศกด พรหมเมตจต

ฮารดแวรของเครอขาย

• การดเชอมโยงเครอขาย (Network Interface Card : NIC)

• ฮบ (Hub)

• เราเตอร (Router)

• โมเดม (Modem)

• รพเตอร (Repeater)

• บรดจ (Bridge)

• สวตซ (Switch)

ทรงศกด พรหมเมตจต

ฮารดแวรของเครอขาย

ทรงศกด พรหมเมตจต

การดเชอมโยงเครอขาย

ทรงศกด พรหมเมตจต

Hub

Printer

Com1 Com2

Com3Com4

Server

Hub

ทรงศกด พรหมเมตจต

Router

ทรงศกด พรหมเมตจต

Modem

ทรงศกด พรหมเมตจต

Repeater

ทรงศกด พรหมเมตจต

Bridge

ทรงศกด พรหมเมตจต

Switch

ทรงศกด พรหมเมตจต

ซอฟตแวร (Software)

• ตงแตโปรแกรมทเปนไดรเวอรควบคมการด LAN

• โปรแกรมทจดการโปรโตคอลในการตดตอสอสาร เชน IPX/SPX, TCP/IP

• โปรแกรมควบคมระบบทมความสามารถท างานกบเครอขาย เชน Netware, Windows, Linux หรอ Unix

• รวมถงโปรแกรมส าหรบจดการสอสารทเกยวของอน ๆ

ทรงศกด พรหมเมตจต

ซอฟตแวร (Software)

ทรงศกด พรหมเมตจต

ตวกลางน าขอมล (Media)

• ใชสายหรอไรสาย

• ลกษณะของสญญาณไฟฟาทรบสงกน

ทรงศกด พรหมเมตจต

ชองทางการแบบใชสาย

• สาย Coaxial (โคแอกเชยล)

• สาย UTP (Unshielded Twisted-Pair)

• สาย STP (Shielded Twisted-Pair)

• สายใยแกวน าแสง (Fiber Optic)

ทรงศกด พรหมเมตจต

สาย Coaxial (โคแอกเชยล)

ฉนวนชนใน

สาย Coaxial

ฉนวนหมดานนอก ลวดทองแดง

ลวดถกกนสญญาณ

ทรงศกด พรหมเมตจต

สาย UTP (Unshielded Twisted-Pair)

ฉนวนหมสาย

สาย UTP

ฉนวนหมดานนอก ลวดทองแดง

ทรงศกด พรหมเมตจต

สาย STP (Shielded Twisted-Pair)

ฉนวนหมสาย

สาย STP

ฉนวนหมดานนอก ลวดทองแดง

ลวดถกกนสญญาณ

แผนฟอยล

ทรงศกด พรหมเมตจต

สายใยแกวน าแสง (Fiber Optic)

ฉนวนสาย Fiber Optic

ฉนวนหมดานนอก เสนใยแกวน าแสง

เสนใยเพมความแขงแรง

ทรงศกด พรหมเมตจต

ชองทางการสอสารแบบไรสาย

• เครอขายโทรศพทเคลอนท

• wi-fi

• ดาวเทยม

• บลทธ

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายโทรศพทเคลอนท

• พฒนามาจากเครอขายโทรศพทเคลอนทสมยกอนทรองรบเสยงอยางเดยว

• รองรบขอมลไดหลากหลายมากขน

• เชน 3G, 4G, TRUE, CAT, GSM, DTAC

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขาย Wi-Fi (Wireless Fidelity : Wi-Fi)

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขาย Wi-Fi (Wireless Fidelity : Wi-Fi)

• เครอขายทอาศยคลนวทย (Radio Frequency) ในการรบสงขอมล

• คณสมบตคอทะลทะลวงสงกดขวางตาง ๆไดด ไมวาจะเปนผนง ก าแพง เพดาน

• เหมาะกบใชในบานหรอทซงไมสะดวกในการเดนสาย

• สถานทตดตงตองไมถกรบกวนดวยสญญาณวทยมากนก

• เหมาะกบการใชงานทไมหนก เชน รบสงอเมล ทองเวบ ฯลฯ

ทรงศกด พรหมเมตจต

การจดสรรความถของเครอขายแบบไรสาย

ทรงศกด พรหมเมตจต

การเชอมตอแบบไรสาย

อ น เ ท อ ร เ น ต

C ab le หรอD SL m od em

Sh ared หรอL ocal P rin ter

W ireless P C M C IAN etw ork A d ap ter

W ireless P C IN etw ork A d ap ter

W ireless U SBN etw ork A d ap ter

W irelessA ccess P oin t

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายดาวเทยม (Satellite)

• รบและสงสญญาณขอมลกบสถานดาวเทยมภาคพนโลก

• การสงสญญาณขอมลขนไปยงดาวเทยมเรยกวา “อบลงค” (Uplink)

• การสงสญญาณขอมลกลบมายงพนโลกเรยกวา “ดาวนลงค” (Downlink)

• เชน เทคโนโลย GPS (Global Positioning System)

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายดาวเทยม (Satellite)

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายบลทธ (Bluetooth)

• เปนคลนวทย ชวยใหอปกรณอเลกทรอนกสสามารถเชอมตอกนได เชน

โทรศพทมอถอ พดเอ

ทรงศกด พรหมเมตจต

ลกษณะของสญญาณไฟฟาทรบสงกน

0 1 0 1 0

สญญาณทสงในแบบ broadband

สญญาณดจตอลธรรมดา

ทรงศกด พรหมเมตจต

โครงสรางของระบบเครอขาย

• โครงสรางเครอขายแบบบส (Bus Network)

• โครงสรางเครอขายแบบดาว (Star Network)

• โครงสรางเครอขายแบบวงแหวน (Ring Network)

• โครงสรางเครอขายแบบผสม (Hybrid Network)

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายแบบบส

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายแบบดาว

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายแบบวงแหวน

ทรงศกด พรหมเมตจต

เครอขายแบบผสม

ทรงศกด พรหมเมตจต

ชองทางการสอสาร

• หมายถง สอ(Medium) ทเปนตวกลางและอนญาตใหขอมล/สารสนเทศผานจากจดสงถงผ รบในระบบเครอขายคอมพวเตอร หรอระหวางคอมพวเตอรในระบบเครอขายหนงไปยงอกเครอขายหนง

• ปรมาณของขอมลทชองทางการสอสารสามารถน าไปไดนน เรยกวา ความจของชองทางการสอสาร หรอ แบนดวดธ (Bandwidth) ซงนบเปนจ านวนบต (Bits) ตอ 1 วนาท (bits per second : bps)

ทรงศกด พรหมเมตจต

การท างานของคอมพวเตอรในเครอขาย

• ม 2 แบบใหญคอ

• Peer-to-Peer = แตละเครองยอมใหเครองอนในระบบเขามาใชขอมลหรออปกรณของตนไดโดยเสมอภาคกน

• Server-based หรอ Dedicated server = มบางเครองท าหนาทเปนผ ใหบรการแกเครองอน

ทรงศกด พรหมเมตจต

Peer-to-Peer

ทรงศกด พรหมเมตจต

Server-based หรอ Dedicated server

ทรงศกด พรหมเมตจต