สถานการณ์ผู้สูงอายุ...

สถานการณผสงอาย ผสงอายกบครอบครว ชมชน สงคม

1

โดย นายไพฑรย พชรอาภา

ผอ านวยการกองสงเสรมศกยภาพผสงอาย กรมกจการผสงอาย

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

ดอกล าดวน ดอกหอมนวล

หรอ

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

ป 2557

คนไทยทวประเทศ ม 65 ลานคน

ผสงอาย ม 10 ลานคน

(คดเปน 14.9%)

ประเทศไทย เปนสงคมผสงอาย

คอ มผสงอายเกน 10 % ของ

คนทงประเทศ ตงแตป 2548

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

คาดวา ประเทศไทยจะมผสงอาย

มากกวา 20% ของคนทงประเทศ

เปนสงคมผสงอายเตมตว

ทมา : ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ป 2564

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

คาดวา ประเทศไทยจะมผสงอาย มากกวา 32% ของคนทงประเทศ

ทมา : ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ป 2583

ป 2548 เขาสสงคมสงอาย (ผสงอาย เกน 10%)

ป 2564 เปนสงคมสงอายเตมตว (ผสงอายเกน 20%)

ป 2583 คาดวามผสงอายมากกวา 32%

การเขาสสงคมสงอายของไทย

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

ป 2556 อายขยเฉลยรวม 74 ป

- หญง 77 ป - ชาย 70 ป

อก 10 ป - อายขยเฉลย 80 ป

- หญงอายยนกวา ทมา : ศ. ดร. ปราโมทย ประสาทกล

อายขยเฉลย

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

9

วยสงอาย

สงคมผสงอาย

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

10

การเตรยมความพรอม

ส วยสงอาย

ในสงคมผ สงอาย

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

ผสงอาย : แบงตามหลกการชวยตนเองในกจวตรประจ าวน (Activity Daily Living : ADL)

กลมผสงอาย ลกษณะผสงอาย

ดานสขภาพ ดานสงคม

กลม 1 : กลมทชวยตนเองไดด (ตดสงคม)

สขภาพทวไปด ชวยเหลอตนเองได อาจมโรคเรอรง แตควบคมได

เขา รวมกจกรรมทางส งคม ชวยเหลอคนอนได

กลม 2 : กลมทพอชวยเหลอตนเองไดบาง (ตดบาน)

ชวยตนเองไดในบางเรอง ตองการการชวยเหลอบางสวน อาจมโรคเรอรง และโรคทมผลตอการเคลอนไหว

มความจ ากดในการเขารวมกจกรรมทางสงคม

กลม 3 : กลมทชวยเหลอตนเองไมได (ตดเตยง)

ไมสามารถชวยเหลอตนเองได มโรคประจ าตวหลายโรค มโรค แทรกซอน หรอเจบปวยระยะ สดทาย

ไมสามารถเขารวมกจกรรมทางสงคมได

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

ผสงอาย : ภาวะพงพง

1. กลมทพงตนเองได

2. กลมทพอพงตนเองได

3. กลมทพงตนเองไมได

สภาวะไมคงท

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

ผสงอาย : แบงกลมตามสภาพปญหาสงคม

ผสงอายกลมท 1 (สแดง) ผสงอายกลมท 2 (สเขยว)

ทกขยากเดอดรอน 1. ขาดผดแล 2. ชวยเหลอตนเองไมได 3. ถกทอดทง 4. ถกทงใหอยตามล าพง 5. ถกละเลยเพกเฉย 6. ไดรบการดแลไมถกตอง 7. ยากจน

ไมทกขยากเดอดรอน

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

คณภาพชวตของผสงอาย

1. สขภาพ

2. เศรษฐกจ

3. สงคม

4. ทอยอาศยและสภาพแวดลอม

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

1. สขภาพกาย

2. สขภาพจต

3. ปญญาและความทรงจ า

4. เศรษฐกจ

5. สงคม

6. ทอยอาศยและสภาพแวดลอม 15

คณภาพชวตของผสงอาย

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

สงทผสงอายตองการมากทสด คอ

“ความสข”

คณภาพชวตทด

ความมนคง การมสวนรวม สขภาพ ทมา : นายแพทย บรรล ศรพานช กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

1. ดแลตนเอง (Self Care)

2. ครอบครวดแล (Family Care)

3. ชมชนชวยดแล (Community Care)

4. ดแลในสถาบน (Institutional Care)

5. การดแลระดบชาต (National Care)

ระดบการดแล

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

บตรหลาน

อบต. รพ.สต.

บานกลางของ

ผสงอาย

ศนยพฒนาคณภาพชวตผสงอาย

อ าเภอ

โรงพยาบาลศนย

จงหวด ประเทศ

ผสงอาย

เพอนบาน ญาต อผส. อพม. อสม.

เครอขายเกอหนนการด ารงชวตของผสงอาย

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

ขอมลผสงอายจ าแนกตามโรค

(รพ.สต.)

ขอมล จปฐ (พช.)

เบยยงชพ (อปท.)

อผส. อพม. อสม.

อาสาสมครอน

แหลงขอมลผสงอาย

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

20

แผนผสงอายแหงชาต ฉบบ 2 (พ.ศ. 2545- 2564)

ยทธศาสตรท 1: ดานการเตรยมความพรอมของประชากรเพอวยสงอายทมคณภาพ (1) มาตรการ – หลกประกนดานรายไดเพอวยสงอาย (2) มาตรการ – การใหการศกษาและการเรยนรตลอดชวต (3) มาตรการ - การปลกจตส านกใหคนในสงคมตระหนกถงคณคาและศกดศรของผสงอาย

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

21

(1) มาตรการ – หลกประกนดานรายได เพอวยสงอาย

1.1 ขยายหลกประกนชราภาพใหครอบคลมถวนหนา 1.2 สงเสรมและสรางวนยการออมทกชวงวย

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

22

(2) มาตรการ – การใหการศกษาและการเรยนรตลอดชวต

2.1 สงเสรมการเขาถงและพฒนาการจดบรการการศกษาและการเรยนรตอเนองตลอดชวต ทงการศกษาในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย

2.2 รณรงคใหสงคมตระหนกถงความจ าเปนของการเตรยมการเขาสการเปนผสงอาย

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

23

(3) มาตรการ - การปลกจตส านกใหคนในสงคมตระหนกถงคณคาและศกดศรของผสงอาย

3.1 สงเสรมใหประชาชนทกวย เรยนรและมสวนรวมในการดแลรบผดชอบผสงอายในครอบครว และชมชน 3.2 สงเสรมใหมกจกรรมสมพนธระหวางผสงอายกบคนทกวย โดยเปนสวนหนงของกจกรรมการศกษา ศาสนา วฒนธรรม และกฬา 3.3 รณรงคใหสงคมมจตส านกและตระหนกถงคณคาและศกดศรของผสงอาย

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

หลกการ : การดแลตองผสมผสาน (Integrated care)

- การดแลแบบองครวม (4 มต) - การประสานการดแลรวมกบหนวยงาน องคกรทเกยวของ เพอสนบสนนการดแลอยางตอเนอง

กรอบแนวคดการจดระบบดแลผสงอาย

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

1. การเตรยมตนเองเพอเขาสวยสงอายทมคณภาพ

2. การสรางความตระหนกแกสงคมไทยตอวยสงอาย

3. หลกประกนรายไดเพอผสงวย

4. การศกษาและการเรยนรตลอดชวต

5. การดแลระยะยาว

ประเดนส าคญตอ การเตรยมความพรอมสวยสงอาย

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

นยาม

การดแลทครอบคลมทกมต ทงสงคม สขภาพ เศรษฐกจ และสภาพแวดลอม ส าหรบผสงอายทประสบภาวะยากล าบาก อนเนองมาจากการเจบปวยเรอรง หรอมความพการทพพลภาพ ชวยเหลอตวเองไดบางสวน หรอไมสามารถชวยตนเองไดในชวตประจ าวน โดย

ผดแลทเปนทางการ (บคลากรดานสขภาพและสงคม) และ

ผดแลไมเปนทางการ (ครอบครว เพอน เพอนบาน) รวมถง

การบรการในครอบครว ชมชนหรอสถานบรการ (คณะอนกรรมการเพอผลกดนและขบเคลอนประเดนการดแลผสงอายระยะยาว)

การดแลผสงอายระยะยาว (Long Term Care)

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

27

การเตรยมความพรอม

ส วยสงอาย

ในสงคมผ สงอาย

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59

• เตรยมใจ • เตรยมสขภาพ • เตรยมเงน (ออมเงน) • เตรยมบาน/สภาพแวดลอม

• ชวยดแล

• หนนเสรมการดแล • จดบรการพฒนาคณภาพชวต

ผสงอาย

ครอบครว

ชมชน/ทองถน/ หนวยงานทเกยวของ

การเตรยมความพรอมเขาสวยสงอาย

กองสงเสรมศกยภาพผสงอาย 21/03/59