Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 1/30

ARHITEKTONSKE KONSTRUKCIJE I MATERIJALI I 

voditelj kolegija: doc. Mateo Biluš 

2.b. predavanje: 7. 10. 2014. 

K O N S T R U K T I V N I S U S T A V I Z G R A D A

predavač: doc. dr. sc. Iva Muraj 

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 2/30

2

KONSTRUKTIVNI SUSTAVI ZGRADA

sadržaj predavanja 

2.a. elementi konstrukcije

stabilitet konstrukcije

napadne sile

podjela konstruktivnih sustava

1. sustavi punih nosivih stijena2. skeletni sustavi

…………………………………. 2.b. sustavi okvira i lukova

3. prostorni sustavi

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 3/30

3

SUSTAVI OKVIRA I LUKOVA

To su linijski sustavi velikih raspona (u armiranom betonu uobičajeno 10 do 20 m, a učeliku znatno više). Mogu biti ravninski i prostorni, jednopoljni i višepoljni.S obzirom na uvjete pridržanja ravninski okviri mogu biti upeti, dvozglobni i trozglobni.

Okviri su mogući u betonskim, čeličnim i suvremenim drvenim konstrukcijama.

Uobičajene vrste zgrada s okvirnim i lučnim konstruktivnim sustavom:hale, mostovi, tornjevi, nadstrešnice i sl. 

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 4/30

4

SUSTAVI OKVIRA I LUKOVA

LUK - DJELOVANJE

OPTEREĆENJA I REAKCIJE UOSLONCIMA

VRSTE OKVIRA I LUKOVA

PREMA STATIČKOJ SHEMI 

JEDNOSTAVNI OKVIR – 

ŠTAPOVI POVEZANI KRUTIMVEZAMA

Izvor: Jahić, E., Arhitektonske konstrukcije, 2012., str. 35-37

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 5/30

5

NATKRIVENO IGRALIŠTE, Pamplona, Španjolska 

X/2007.

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 6/30

6

IZLOŽBENI PAVILJON / HALA, Linz, Austrija

XI/2013.

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 7/30

7

OBJEKT 37 (BIVŠE VOJNO SKLADIŠTE), Kampus Borongaj, Zagreb 

Izvor: Raič, S., 2012. 

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 8/30

8

SPORTSKA DVORANA Af-a, Kačićeva 23, Zagreb 

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 9/30

9

IZLOŽBENI PAVILJON, Brno, Češka 

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 10/30

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 11/30

11

KRČKI MOST, 1976.-1980. MASLENIČKI MOST, obnovljen 2005. 

NADSTREŠNICA, Dresden NADSTREŠNICA, Bilbao 

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 12/30

3. P R O S T O R N I S U S T A V I

pregled osnovnih oblika

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 13/30

13

PROSTORNI (TRODIMENZIONALNI) SUSTAVI

- djeluju kao jedna konstruktivna cjelina

- prostorni elementi imaju naglašene sve 3 dimenzije: dužinu, širinu/raspon, debljinu/visinu

- imaju veliku čvrstoću u odnosu na svoju težinu - materijali od kojih se izvode su armirani beton, čelik i drvo 

OBLICI PROSTORNIH SUSTAVA:

SVODOVI I KUPOLE

REŠETKASTE KONSTRUKCIJE 

NABORI ILI NABORANE KONSTRUKCIJE

LJUSKE

VISEĆE I VLAČNE KONSTRUKCIJE 

PNEUMATSKE KONSTRUKCIJE - ŠATORI, MEMBRANE I DR. 

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 14/30

14

SVODOVI I KUPOLE

Geometrijski oblik svoda nastaje translacijom luka.

Kupola je sferni nosivi element čiji geometrijski oblik nastaje rotacijom luka oko okomite osi. 

PRESJECI SVODApolukružni, segmentni, eliptični iparabolični 

Izvor: Jahić, E., Arhitektonske konstrukcije, 2012., str. 47  

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 15/30

15

REŠETKASTE KONSTRUKCIJE 

ČVOROVI ČELIČNEPROSTORNE REŠETKEsustav Mero: detalj spoja - kugla

priključak 18 štapova 

- rešetkasti nosači se dijele: ravninske i prostorne sustave 

- prostorni: štapni i kabelski sustavi - materijal: najčešće čelik 

- upotreba: krovne konstrukcije velikih raspona

TETRAEDAR

POLUOKTAEDAR

Izvor: Ching, F. D. K.: Building Construction Illustrated, 2008., space frames 6.10

Osnovni oblici prostornih struktura

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 16/30

16

KROVIŠTE TRŽNICE UTRINA, Barčev trg, Zagreb: Fedor Tolja, Ivan Piteša, 1978. 

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 17/30

17

SCHOOL OF ARCHITECTURE OF NAVARRE UNIVERSITY, Pamplona, Španjolska: Eugenio Aguinaga, Rafael Echaide, Carlos Sobrini, 1980. 

X/2007.

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 18/30

18

Vanjska vidljiva čelična konstrukcija

(trokutasta zrcalna konstrukcija) kroz 4 etaže. 

HEARST TOWER, MANHATTAN, NEW YORK, dogradnja: Foster & Partners, 2003.-2006.

I/2012.

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 19/30

19

- plošne ravne konstrukcije 

- nose svojim oblikom

- materijal: armirani beton

NABORI ILI NABORANE KONSTRUKCIJE

Izvor: Deplazes, Andrea (ed.): Constructing Architecture - Materials,

Processes, Structures, 2005., str. 76

KROVNE KONSTRUKCIJE VELIKIH RASPONA

List papira ne može podnijeti ni vlastitu težinu.Kada dobije nabore postaje nosiv.

CIK-CAK NABOR

Izvor: Jahić, E., Arhitektonske konstrukcije, 2012., str. 48  

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 20/30

20

POLJOPRIVREDNA I VETERINARSKA ŠKOLA, OSIJEK: Mladen Jošič, 2001.-2005.

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 21/30

21

LJUSKE

- prostorne tankostijene konstrukcije

- nose svojim oblikom

- materijal: armirani beton

Izvor: Podhorsky, I.: Nosive konstrukcije I, 2008., str. 154

LJUSKE JEDNOSTRUKE ZAKRIVLJENOSTI

LJUSKE DVOSTRUKE ZAKRIVLJENOSTI

(rotacijske, translacijske, hiperbolni paraboloid)

LJUSKE SLOBODNIH OBLIKA

(membrane pod tlakom, ovješene plohe) 

List papira postaje nosiv svojim oblikom.

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 22/30

22

DOGRADNJA MUZEJA ORDRUPGAARD, DANSKA: Zaha Hadid Architects, 2001.-2005.

V/2007.

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 23/30

23

PAVILJON NEW AMSTERDAM, PETER MINUIT PLAZA, BATTERY PARK, NEW YORK: Ben van Berkel (UN studio), 2009.

I/2012.

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 24/30

24

VISEĆE KONSTRUKCIJE 

- osnovni nosivi element visećih konstrukcija jenapregnut na zatezanje

- takav element obješen između 2 oslonca, visi uobliku krive linije koja se naziva lančanica 

- elementi visećih konstrukcija: kablovi, užad imembrane

PNEUMATSKE KONSTRUKCIJE

- konstrukcije od tankih, mekih i fleksibilnih membrana

- oblik se postiže pomoću razlike u pritisku,s jedne i druge strane membrane

- višeslojne konstrukcije ispunjene zrakom 

- bezbroj oblika

- materijal: suvremeni plastični materijal velikeotpornosti, ojačan plastičnim ili žičanim pletivom 

- kombiniraju se s kablovima, užadima ili drugim krutimelementima

PRINCIP VISEĆE KONSTRUKCIJE

uže opterećeno visećim teretom 

Izvor: Jahić, E., Arhitektonske konstrukcije, 2012., str. 53  

Č

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 25/30

25

LANČANICE 

(materijal: čelik) MOST GOLDEN GATE, San Francisco: Joseph Strauss, 1937.

XII/2010.

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 26/30

26

ŠATORI (materijal: čelik i tekstil / plastika) KNJIŽNICA I STANICA PODZEMNA ŽELJEZNICE, Burgstrasse/Stadthalle, Beč: Ernst Mayr, 1999./2000.-2003.

V/2006.

PRIVREMENI PAVILJON, Weimar, 2005.

Š Š

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 27/30

27

ŠATORI / NADSTREŠNICE (materijal: čelik i tekstil / plastika) FIERA: Milano, 2005. / Trg slobode, Osijek, 2013.

V/2005.

NADSTREŠNICE, rijeka Hudson: New York, 2012. 

I/2012.

IV/2013.

KROVNA MEMBRANA ( t ij l č lik i t k til / l ik )

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 28/30

KROVNA MEMBRANA (materijal: čelik i tekstil / plastika)

KROV, sanacija Glavnog kolodvora, Dresden, arhitekt: Sir Norman Foster, 2005. teflon = P.T.F.E.= politetrafluoretilen

+ staklena vlakna

PNEUMATSKE MEMBRANE ( t ij l č lik i t k til / l tik )

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 29/30

29

PNEUMATSKE MEMBRANE (materijal: čelik i tekstil / plastika)  ALLIANZ ARENA, München: Herzog & de Meuron, 2001.-2005.

I/2009.

8/20/2019 Ak1 03 Konstruktivni Sustavi Zgrada

http://slidepdf.com/reader/full/ak1-03-konstruktivni-sustavi-zgrada 30/30

30

Literatura

Bertol-Vrček, Jasenka: Predavanja kolegija Arhitektonske konstrukcije 1, Konstruktivni sustavi, Arhitektonski fakultet, Zagreb, 2010./11.

Ching, Francis D. K.: Building Construction Illustrated, John Wiley&Sons, Inc., New Jersey, USA, 2008.

Ching, Francis D. K.: A Visual Dict ionary of Architecture, John Wiley&Sons, Inc., USA, 1995.

Deplazes, Andrea (ed.): Constructing Architecture - Materials, Processes, Structures, Birkhäuser, Basel, Switzerland, 2005.

Frei, Otto: Alte Baumeister, Institut f ür leichte Flächentragwerke, Universität Stuttgart, Stuttgart, 1994.

Frick; Knöll; Neumann; Weinbrenner: Baukonstruktionslehre, Teil 1, B.G. Teubener Stuttgart, 1997. 

Jahić, Edin: Arhitektonske konstrukcije: principi, sistemi i materijali, Tuzla, 2012. 

McMorrough, Julia : Materials, structures, and standards: all the details architects need t know but can never find, Rockport Publishers, USA, Inc.,

2006.

Podhorsky, Ivo: Nosive konstrukcije I, Udžbenik za studij arhitekture, Golden marketing-Tehnička knjiga, Arhitektonski fakultet, Zagreb, 2008.

Podhorsky, Ivo: Nosive konstrukcije II, Udžbenik za studij arhitekture, Golden marketing-Tehnička knjiga, Arhitektonski fakultet, Zagreb, 2007.

Sulyok-Selimbegović, Marta: Drvene konstrukcije u arhitekturi, Udžbenik za studij arhitekture, Golden marketing-Tehnička knjiga, Arhitektonski

fakultet, Zagreb, 2008.

Sulyok-Selimbegović, Marta: Čelične konstrukcije u arhitekturi, Udžbenik za studij arhitekture, Golden marketing-Tehnička knjiga, Arhitektonski

fakultet, Zagreb, 2008.