BİLGİSAYARDA VERİANALİZİ VE RAPORLAMAenformatik.cu.edu.tr/VeriAnaliz/1.Hafta.pdf · İşletim...

BİLGİSAYARDA VERİ ANALİZİVE RAPORLAMA

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ

Ders İzlencesi

• Dersin amacı

• Dersin İçeriği

• Dersin öğrenme kazanımları

• Ölçme ve değerlendirme

• Öğretim materyalleri

Dersin Tanıtımı Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 2

Dersin Amacı

Bu dersin amacı; öğrencilerin temel veri yönetim tekniklerini kullanması, MS

Excel programı kullanarak veri analizi yapması ve analiz sonucunda MS Word

ve MS PowerPoint programları yardımıyla raporlama ve sunma etkinliklerini

geliştirerek işletmelerde ve çalışma dünyasında önemli bir fonksiyonun

geliştirilmesine katkıda bulunmasının sağlanmasıdır.

Dersin Tanıtımı Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 3

Dersin İçeriği

• Temel Veri Analiz Teknikleri

• MS Excel

• MS Word

• MS Powerpoint

• İnternet ve Teknolojileri

Dersin Tanıtımı Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 4

Dersin Öğrenme Kazanımları1. Bilgisayar temel donanım bilgileri bilir

2. Temel istatistik ve veri yönetim becerilerini kullanır

3. Çalışma kitabı, çalışma sayfası, satır, sütun ve hücre tanımlarını açıklar.

4. Tablolara bilgi girişlerini yapar ve bu verileri kullanarak formül oluşturur.

5. Tabloları biçimlendirir, düzeltir ve kayıt eder.

6. Verilen verilere uygun grafikler oluşturur.

7. Verileri sıraya dizer, istenilen bilgileri süzer ve analizlerini yapar.

8. Tablo ve dokümanları düzenleme ve yazdırma işlemlerini yapar.

9. Resim, şekil, nesne ve grafikler ekler ve düzenler.

10. Konuya uygun sunu şablonunu seçer ve sunu çalışması hazırlar.

11. Sunu için en uygun slayt düzenlerini seçer, tasarımını yapar ve hazırlanan sunuyudüzenler.

Dersin Tanıtımı Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 5

Ölçme ve Değerlendirme

• Öğrenci başarısının değerlendirilmesinde;

Vize: %40 (Test)

Final: %60 (Test)

oranında etki yapacaktır.

Dersin Tanıtımı Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 6

Bu dersi başarıyla tamamlayanlara Çukurova Üniversitesi Kariyer Planlama Araştırma ve Uygulama Merkezi

tarafından SERTİFİKA verilecektir.

Ders Araçları

Derste anlatılacak konuların haftalık bazdaki sunuları dersin web sitesi

üzerinden tüm öğrencilere açıktır.

http://enformatik.cu.edu.tr

Web sitesinde Dersler Sekmesini seçtikten sonra açılan Bilgisayarda Veri

Analizi ve Raporlama alt menüsünden dersin hafta hafta içeriğine

ulaşılabilmektedir.

Dersin Tanıtımı Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 7

Haftalık Ders KonularıHafta Konu Başlığı

1 Ders Tanıtımı, Bilgisayar Tanımı, Temel Kavramlar, Donanım, Yazılım

2 Windows 10 İşletim Sistemi, Dosya-Klasör, Kes-Kopyala-Yapıştır

3 Kelime İşlemci (MS Word 2016)

4 Kelime İşlemci (MS Word 2016)

5 Veri Analizi ve Hesap Tablosu

6 Hesap Tablosu (MS Excel 2016)

7 Genel Tekrar ve Uygulamalar

8 Vize

9 Hesap Tablosu (MS Excel 2016)

10 Hesap Tablosu (MS Excel 2016)

11 Hesap Tablosu (MS Excel 2016)

12 Hesap Tablosu (MS Excel 2016)

13 Sunu Hazırlama ve Sunum Teknikleri (MS PowerPoint 2016)

14 İnternet ve Teknolojileri

15 Genel Tekrar ve Uygulamalar

Dersin Tanıtımı Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 8

1. HAFTABİLGİSAYAR, DONANIM, YAZILIM

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ

BİLGİSAYARDA VERİ ANALİZİ VE RAPORLAMA

1.BilgisayarBilgisayarın Tanımı

Bilgisayarlar

Bilgisayar Nasıl Çalışır?

Bit-Byte Bellek Ölçü Birimleri

2.DonanımBilgisayarın Birimleri

Giriş-Çıkış Birimleri

Depolama Birimleri

3.YazılımYazılım Türleri

İşletim Sistemi

İşletim Sisteminin Özellikleri

İşletim Sistemleri

4. İşletim SistemleriUnix

Linux

Windows

MacOS

Android

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 10

1. Hafta Konuları

BİLGİSAYARBilgisayarın Tanımı

Bilgisayarlar

Bilgisayar Nasıl Çalışır?

Bit-Byte Bellek Ölçü Birimleri

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 11

Bilgisayar

Kullanıcının girdiği verileri alan (sayılar, harfler,

semboller, ses sinyalleri veya bunların karışımı) bu

verileri kullanıcının isteğine göre işleyebilen, veriler

üzerinde aritmetiksel ve mantıksal işlemler yaparak,

yaptığı işlemlerin sonucunu karşılaştırabilen,

saklayabilen, paylaşabilen ve istenildiğinde kullanıcılara

oluşturduğu kullanılabilir bilgiyi sunabilen elektronik

bir makinedir.

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 12

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 13

Bilgisayarlar

Masaüstü (Desktop)Monitör PC (All In One)

Dizüstü (Laptop) 2’si bir arada Laptop

TabletAkıllı Telefon(Smart Phone)

Süper Bilgisayarlar(Super Computers)

E-kitap Okuyucu(E-book Readers)

Oyun Konsolları(Game Devices)

Sunucular (Servers)

Akıllı Saatler (Smartwatches)

Aktivite takipçisi(Activity trackers)

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 14

Bilgisayarların İçi

Server

All In One

Bilgisayarlar Nasıl Çalışır?• Bir bilgisayar sistemi çok karmaşık işler yapıyor gibi görünür. Aslında

sistem çok basit olarak Okuma / Aritmetiksel ve Mantıksal İşlem

Yapma / Yazma işlemlerini gerçekleştirir.

• Bilgisayar dış dünyadan verileri alır. Daha sonra her farklı veri türünü

sayılara çevirir. Bilgisayar sistemi Klavye ile yazılmış yazılan ve tuş

girişlerini Fare hareketlerini ve tıklamalarını, Taranan

fotoğraflan, Kaydedilen sesleri sayılara çevirmektedir.

• Bilgisayar her türlü veriyi sayılara çevirmek zorundadır çünkü iç

yapısı ve çalışma prensipleri bunu gerektirir. Bilgisayar sadece

sayılardan anlar hatta sadece iki sayıdan anlar. Bilgisayar kendi

içinde ikili sayı sistemini (binary sistem) kullanmaktadır.

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 15

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 16

Bit - Byte, Bellek Ölçü Birimleri8 bit 1 Byte

1024 Byte 1 KB (KiloByte)

1024 KB 1 MB (MegaByte)

1024 MB 1 GB (GigaByte)

1024 GB 1 TB (TeraByte)

1024 TB 1 PB (PetaByte)

1024 PT 1 EB (ExaByte)

1024 EB 1 ZB (ZettaByte)

1024 ZB 1 YB (YottaByte)

1024 YB 1 BB (BrontoByte)

1024 BB 1 GeB (GeopByte)

1024 GeB 1 SB (SaganByte)

1024 SG …

Tek bir Karakter -> A

2 Harfli Bir Kelime - > ÇÜ

Bit-Byte Örnekleri

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 17

1 Byte (8 bit) : 1 Karakter (A harfi)

~3.000 Byte (2,93 KB) : 500 Kelimelik Düz Yazı

~1.172 KB (1,12 MB) : 200.000 Kelimelik Roman

~5.120 KB (5 MB) : Shakespeare'in Tüm Eserleri (Düz Yazı)

~1.024 MB (1 GB) : Ortalama 5 dk.’lık 200 adet mp3

~1.024 GB (1 TB) : Her biri ~700 MB’lık 1.500 Tane CD

~1.024 TB (1 PB) : 10.000 Saatlik Standart TV programı

Kaynak: https://www.makeuseof.com/tag/memory-sizes-gigabytes-terabytes-petabytes/

DONANIMBilgisayarın Birimleri

Giriş Birimleri

Çıkış Birimleri

Merkezi İşlem Birimi

Depolama Birimleri

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 18

DonanımBir bilgisayarı oluşturan fiziksel parça ve bileşenlerin genel adıdır. (Hardware)

Bilgisayarın Donanım Birimleri

Sistem Birimleri

Giriş Birimleri

Çıkış Birimleri

Merkezi İşlem Birimi (CPU)

Depolama Birimleri

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 19

Sistem BirimleriBilgisayarların çalışmasını sağlayan donanım bileşenleridir.

Ana kart

İşlemci

Bellekler (ROM-RAM)

Güç Kaynağı

Kartlar (Ekran, Ses, Ağ)

Sürücüler(HDD,CD,DVD)

USB

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 20

Veri girişini gerçekleştirmeyi

sağlayan donanım elemanlarıdır.

Klavye

Fare

Dokunmatik ekran

Tarayıcı

Mikrofon

Barkod okuyucu

vb.

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 21

Giriş Birimleri

Verileri görebildiğimiz, okuyabildiğimiz,

duyabildiğimiz ortamlara aktarmayı

sağlayan donanım elemanlarıdır.

Ekran

Yazıcı

Hoparlör

vb.

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 22

Çıkış Birimleri

Merkezi İşlem Birimi (CPU-İşlemci)

Gelen bilgilerin hangi birime gideceğine karar veren ve girilen bilgilerin

işlendiği ve sonuçların üretildiği birimdir. Aritmetiksel-Mantıksal birim ile

Kontrol birimi vardır.

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 23

Verileri kaydetmeyi sağlayan

donanım elemanlarıdır.

Sabit Disk Sürücü (HD)

Katı Hal Sürücü (SSD)

Hafıza Kartı

Optik Diskler (CD, DVD, Blue-Ray)

USB Bellek

vb.

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 24

Depolama Birimleri

YAZILIMYazılımın Tanımı

Yazılım Türleri

İşletim Sistemi

İşletim Sisteminin Özellikleri

İşletim Sistemleri

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 25

YazılımYazılım(Software), Bir bilgisayarı belirli işlevleri yerine getirmek üzere yöneten, bilgisayara ne yapacağını söyleyen, kodlanmış komutlar dizisidir.

Değişik ve çeşitli görevler yapma amaçlı tasarlanmış elektronik araçların birbirleriyle haberleşebilmesini ve uyumunu sağlayarak görevlerini ya da kullanılabilirliklerini geliştirmeye yarayan makina komutlarıdır.

Bir başka deyişle, var olan bir problemi çözmek amacıyla bilgisayar dili kullanılarak oluşturulmuş anlamlı anlatımlar bütünüdür.

Hem bilgisayar sistemini oluşturan donanım parçalarının yönetimini hem de kullanıcıların işlerini yapmak için gerekli olan komutlar topluluğuna yazılım denilmektedir.

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 26

Yazılım Türleri1. Sistem Yazılımları

Bilgisayarın donanım araçlarının çalışmasını sağlayan yazılım türüdür.

Sistem yazılımlarının en önemlisi işletim sistemleridir.

İşletim Sistemleri

Bilgisayar donanımının doğrudan denetimi ve yönetiminden, temel sistem işlemlerinden ve uygulama yazılımlarını çalıştırmaktan sorumlu olan sistem yazılımıdır.

2. Uygulama Yazılımları

İşletim sistemi aracılığı ile çalışabilir duruma gelen, kullanıcı arayüzü olan ve kullanıcıların komutlarına göre hareket eden yazılımlar, diğer isimleri ile programlardır.

Bilgisayarda her türlü işlerimiz için yaptığımız yazı, resim, müzik vb. kullandığımız programlardır.

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 27

Bilgisayar donanımlarının doğrudan denetimi ve yönetiminden, temel sistem işlemlerinden ve uygulama yazılımlarını çalıştırmaktan sorumlu olan sistem yazılımıdır.

İşletim sistemi, bütün diğer yazılımların belleğe, girdi/çıktı aygıtlarına ve dosya sistemine erişimini sağlar.

Kullanıcı ile donanım birimleri arasında işbirliği ve kullanımı gerçekleştirir.

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 28

İşletim Sistemi

Kullanıcı

Uygulama

İşletim Sistemi

DONANIM

İşletim Sistemlerinin ÖzellikleriDonanımların verimli kullanımı ve uygulamaların doğru çalışabilmesi için çeşitli özellikleri sağlayacak programlara sahiptir. Bu programlar işletim sistemini oluştururlar.

Giriş/Çıkış

İşlem yönetimi

Bellek yönetimi

Dosya sistemi

Aygıt yöneticileri

Bilgisayar ağı

Bilgisayar güvenliği

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 29

İŞLETİM SİSTEMLERİUnix

Linux

Windows

macOS

Android

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 30

İşletim SistemleriUnix ve Çeşitleri System V, BSD, Solaris, AIX..

Linux ve Dağıtımları Pardus, Debian, Ubuntu, Fedora, Mint, …

Windows ve Sürümleri Windows 7, 8, 10

Windows Server 2012, 2016, 2019

macOS ve Sürümleri Mac OS X, IOS

Android ve Sürümleri 2.3, 4.0, 4.2, 4.4, 5, 6, 7, 8, 9

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 31

• 60’lı yılların sonunda “C” diliyle yazılan

bir işletim sistemidir.

• Çok kullanıcılı (multiuser) ve aynı anda

birçok işi yapabilen (multitasking) bir

işletim sistemidir.

• Komut yorumlayıcı programlar (shell)

aracılığı ile kullanıcı ve bilgisayar

sisteminin iletişimi sağlanır.

• Pek çok Unix çeşidi vardır.

• BSD Unix, OpenSolaris, HP-UX, AIX,

SCO Unix, Sun OS…

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 32

Unix

Linux• Linux, işletim sisteminin çekirdeğidir, aynı zamanda genel adıdır.

• Linus Torvalds tarafından 1991 yılında geliştirilmiştir.

• Günümüzde Özgür Yazılım (Açık kaynak kod) felsefesi olarak kabul edebileceğimiz bir yapı ile geliştirilmektedir (GNU/GPL).

• Çekirdek olarak Linux kullanan ve dağıtım adı verilen çeşitli sürümler mevcuttur.

• Dağıtım, bir GNU/Linux sistemini kurmayı ve yönetmeyi kolaylaştırmayı amaçlayan yazılımlar bütünüdür.

• Pek çok dağıtım mevcuttur, bunlardan bir kaçı ; Pardus, Debian, LinuxMint, Ubuntu, Fedora, OpenSuse, Elementary, KNOPPIX, … Daha fazla detaylı dağıtımlar için https://distrowatch.com adresine bakabilirsiniz.

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 33

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 34

Linux Dağıtımlarının Masaüstü Görünümleri

Pardus Debian Linux Mint Ubuntu

openSUSE Fedora Elementary Knoppix

WindowsMicrosoft şirketinin geliştirdiği Windows (pencereler) kullanıcıya grafik arabirimler ve

görsel iletilerle yaklaşarak, yazılımları çalıştırmak, komut vermek gibi klavyeden yazma zorunluluğunu ortadan kaldıran, dünyada en çok kullanılan işletim sistemi ailesidir.

İlk Windows 1981 yılında satışa sunulmuştur.

Günümüzde en çok kullanılan sürümü Windows 10 olmuştur.

Özellikle tablet bilgisayarlar için Windows 8 geliştirilmiştir.

Son olarak Windows 10 sürümü bulunmaktadır.

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 35

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 36

Windows 7

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 37

Windows 8

Dünya genelinde masaüstünde %53kullanım oranına sahip Windows 10 dur.Kaynak: http://gs.statcounter.com/windows-version-market-share/desktop/worldwide/ 2019 Ocak

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 38

Windows 10

macOS (Apple Mac OS X)• Apple firması tarafından piyasaya sürülen Apple bilgisayarlarında çalışan sistem yazılımı ilk olarak

1984 yılında orijinal Macintosh adı (Mac) ile tanıtılmıştır.

• En son sürümü macOS Mojave’dir. (10.14)

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 39

macOS2000 yılından itibaren X (10.) sürümün devamı niteliğinde ilerleyen sürümleri mevcuttur.

En son sürümü macOS Mojave (10.14).

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 40

Cheetah/Puma (1), Jaguar (2), Panther (3), Tiger (4), Leopard (5), Snow Leopard (6), Lion (7), Mountain Lion (8), Mavericks (9), Yosemite (10), El Capitan (11), Sierra (12), High Sierra (13).

Mojave (14)

Apple iOS• iOS, Apple'ın mobil cihazları için kullandığı işletim sistemidir. Güncel son sürümü iOS 12 dir. iPhone

iPad

iPod touch

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 41

AndroidAndroid, Google, Open Handset Alliance ve özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilen,

Linux tabanlı, mobil cihaz ve cep telefonları için geliştirilmekte olan, açık kaynak kodlu bir

mobil işletim sistemidir.

Son sürümü 9.0 Pie ’dır.

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 42

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 43

Android Sürümleri

Android Sürümleri ve Kullanım OranlarıSürüm No Kod Adı API Oranı

2.3.3 -2.3.7 Gingerbread 10 0.2%

4.0.3 -4.0.4 Ice Cream Sandwich 15 0.3%

4.1.x

Jelly Bean

16 1.1%

4.2.x 17 1.5%

4.3 18 0.4%

4.4 KitKat 19 7.6%

5.0Lollipop

21 3.5%

5.1 22 14.4%

6.0 Marshmallow 23 21.3%

7.0Nougat

24 18.1%

7.1 25 10.1%

8.0Oreo

26 14.0%

8.1 27 7.5%

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 44

Kaynak: (26.10.2018)https://developer.android.com/about/dashboards/

1. Bilgisayar, Donanım, Yazılım Ç.Ü. - Bilgisayarda Veri Analizi ve Raporlama – © 2019 45

Android Tablet