View
7
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
| 5
Bu kitabı sizin için
hazırlarken dikkat
e iklerimiz.
01
0203
04
05
Analiz• Yüksek Öğretim Kurumları
sınavının uygulanmaya başlandığı 2018 yılından itibaren son 3 yılın TYT kimya soruları analiz edildi.
• Milli Eğitim Bakanlığının yayımladığı 9 ve 10. sını�ar düzeyindeki beceri temelli sorular incelendi.
• TYT’de son 3 yılda sorulan kimya sorularının 2018 yılında yayımlanan Ortaöğretim Kimya Dersi Öğretim Programındaki kazanımlar ile ilişkilendirildi.
• Beceri temelli soru hazırlama ile ilgili akademik kaynaklar incelendi.
Ölçme• Denemelerin nasıl
kullanacağına ilişkin yönerge hazırlandı.
• Hazırladığımız TYT denemelerindeki soruların Ortaöğretim Kimya Dersi Öğretim Programındaki 9 ve 10. sınıf kimya kazanımları-na göre dağılımını gösteren tablolar oluşturuldu.
Değerlendirme• Her öğrencinin kendisini
bireysel olarak değerlendi-rebileceği, eksik bilgilerini tespit edebileceği ve hatalı öğrendiği kazanımları belirleyebileceği bireysel değerlendirme tabloları oluşturuldu.
• Öğrencilerin eksik bilgilerini tamamlayabileceği, hatalı bilgilerini düzeltebileceği ve soruların video çözüm-lerini de içeren web sayfası oluşturuldu.
Sentez• 2018 yılında yayımlanan
Ortaöğretim Kimya Dersi Öğretim Programındaki 9 ve 10. sınıf tüm kazanımlarını içeren bir soru havuzu oluşturuldu.
• Yüksek Öğretim Kurumları sınavında TYT kimya sorularında sıklıkla sorulan kazanımlardan daha fazla soru hazırlandı.
• Hazırlanan soru havuzunda-ki sorular 5 öğretmen tarafından ayrı ayrı puanlandırıldı ve soru kalitesi değerlendirilerek her soru için kalite etiketi oluşturuldu.
• Her deneme; soru havuzun-dan 1 soru kolay, 5 soru orta ve 1 soru zor düzeyde seçilerek oluşturuldu.
• Her denemede en az 1 tane beceri temelli soruya yer verildi.
• Yüksek Öğretim Kurumları sınavına TAMAMEN uygun, 2018 yılında yayımlanan Ortaöğretim Kimya Dersi Öğretim Programındaki TÜM kazanımları kapsayan, Beceri Temelli Soruların yer aldığı, ÖLÇME ve DEĞER-LENDİRME süreçlerinin ele alındığı 30 tane TYT denemesinin hazırlan-masıdır.
Amaç
KA
ZA
NIM
BE
LİR
TK
E T
AB
LO
SU
VE
SO
RU
DA
ĞIL
IMI
Ün
ite
Ad
ıK
azan
ımla
r20
18T
YT
*20
19T
YT
2020
TY
TT
YT
1
TY
T
2T
YT
3
TY
T
4T
YT
5
TY
T
6T
YT
7
TY
T
8T
YT
9
TY
T
10T
YT
11
TY
T
12T
YT
13
TY
T
14T
YT
15
TY
T
16T
YT
17
TY
T
18T
YT
19
TY
T
20T
YT
21
TY
T
22T
YT
23
TY
T
24T
YT
25
TY
T
26T
YT
27
TY
T
28T
YT
29
TY
T
30KİMYA BİLİMİ
Kim
yanı
n b
ilim
olm
a sü
reci
ni a
çıkl
ar.
✔✔
✔
Kim
yanı
n ve
kim
yacı
ları
n ba
şlıc
a ça
lışm
a al
anla
rını
aç
ıkla
r.✔
✔
✔✔
✔✔
Gün
lük
haya
tta
sıkl
ıkla
etk
ileşi
md
e bu
lunu
lan
ele-
me
ntle
rin
adla
rını
se
mb
olle
riyl
e e
şle
ştir
ir.✔
✔✔
Bile
şikl
erin
form
ülle
rini
ad
ları
yla
eşl
eşt
irir.
✔✔
Kim
ya la
bor
atu
varl
arın
da
uyu
lma
sı g
erek
en
iş
sağ
lığı v
e g
üve
nliğ
i kur
alla
rını
açı
klar
.✔
✔✔
✔
Kim
yasa
l mad
del
erin
insa
n sa
ğlığ
ı ve
çevr
e üz
erin-
dek
i etk
ileri
ni a
çıkl
ar.
✔✔
✔
Kim
ya la
bor
atu
varı
nd
a ku
llanı
lan
bazı
tem
el m
al-
zem
eler
i tan
ır.
✔✔
✔
ATOM VE PERİYODİK
SİSTEM
Dal
ton,
Th
om
son,
Ru
ther
ford
ve
Bo
hr a
tom
mo
d-
elle
rini
açı
klar
.✔
✔ ✔
✔✔
Ele
ktro
n, p
roto
n ve
nöt
ronu
n yü
kler
ini,
kütle
leri
ni
ve a
tom
da
bulu
nd
ukla
rı y
erle
ri k
arşı
laşt
ırır
.✔
✔
✔✔
✔✔
Ele
me
ntle
rin
per
iyo
dik
sis
tem
dek
i yer
leşi
m
esa
slar
ını a
çıkl
ar.
✔✔
✔✔
✔✔
✔
Ele
me
ntle
ri p
eriy
od
ik s
iste
md
eki y
erle
rin
e g
öre
sını
flan
dırı
r.✔
✔✔
Per
iyod
ik ö
zelli
kler
in d
eğiş
me
eğili
mle
rini a
çıkl
ar.
✔✔
✔✔
✔✔
KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER
Kim
yasa
l tür
leri
açı
klar
.✔
✔
Kim
yasa
l tür
ler
ara
sın
dak
i etk
ileşi
mle
ri s
ınıf
lan
dırı
r.✔
✔✔
✔✔
✔✔
İyo
nik
bağı
n o
luşu
mun
u iy
onl
ar a
rası
etk
ileşi
mle
r ile
iliş
kile
nd
irir.
✔✔
✔
İyo
nik
bağ
lı b
ileşi
kler
in s
iste
mat
ik a
dla
ndı
rma
sını
ya
par.
✔✔
✔
Kov
ale
nt b
ağın
olu
şum
unu
ato
mla
r ar
ası
ele
ktro
n or
takl
aşm
ası
tem
elin
de
açık
lar.
✔✔
✔✔
Kov
ale
nt b
ağlı
bile
şikl
erin
sis
tem
atik
ad
lan
dırm
ası
nı y
apa
r.✔
✔
Met
alik
bağ
ın o
luşu
mun
u aç
ıkla
r.✔
✔
Zay
ıf ve
gü
çlü
etki
leşi
mle
ri b
ağ e
ner
jisi e
sası
na
gör
e ay
ırt e
der
. ✔
✔
Kim
yasa
l tür
ler
ara
sın
dak
i zay
ıf et
kile
şim
leri
sı
nıfla
ndı
rır.
✔
✔✔
✔
Hid
roje
n ba
ğla
rı il
e m
add
eler
in fi
ziks
el ö
zelli
kler
i ar
ası
nd
a ili
şki k
urar
.✔
Fiz
ikse
l ve
kim
yasa
l değ
işim
i, ko
pan
ve o
luşa
n ba
ğ en
erjil
erin
in b
üyük
lüğü
tem
elin
de a
yırt
ede
r.✔
✔
Mad
de
nin
fark
lı hâ
llerd
e o
lma
sını
n ca
nlıla
r ve
çe
vre
için
ön
em
ini a
çıkl
ar.
✔✔
✔
MADDENİN HALLERİ
Kat
ıları
n öz
ellik
leri
ile
bağ
ları
n g
ücü
ara
sın
da
ilişk
i kur
ar.
✔✔
✔
Sıv
ılard
a vi
skoz
ite k
avra
mın
ı açı
klar
.✔
Sıv
ılard
a vi
skoz
iteyi
etk
ileye
n fa
ktör
leri
açık
lar.
✔✔
✔✔
✔
Kap
alı k
apla
rda
gerç
ekle
şen
buha
rlaşm
a-yo
ğuşm
a sü
reçl
eri ü
zerin
den
deng
e bu
har b
asın
cını
açı
klar
.✔
✔ ✔
✔✔
Do
ğal
ola
ylar
ı açı
klam
ada
sıvı
lar
ve ö
zelli
kler
i ile
il-
gili
kav
ram
ları
kul
lanı
r.✔
Ga
zlar
ın g
en
el ö
zelli
kler
ini a
çıkl
ar.
✔
Gaz
ları
n ba
sınç
, sıc
aklık
, hac
im v
e m
ikta
r öze
llikl
erin
i bi
rimle
riyle
ifad
e ed
er.
✔✔
Saf
mad
dele
rin h
âl d
eğiş
im g
rafik
lerin
i yor
umla
r.✔
✔✔
✔
Pla
zma
hâlin
i açı
klar
.✔
* 20
18 T
YT
sın
avın
da
çıka
n 2
soru
yür
ürlü
kte
ola
n ki
mya
öğ
retim
pro
gram
ı ka
zanı
mla
rı a
rası
nd
a ye
r al
mad
ığı i
çin
tab
lod
a g
öst
erilm
em
iştir
.
6 |
KA
ZA
NIM
BE
LİR
TK
E T
AB
LO
SU
VE
SO
RU
DA
ĞIL
IMI
Ün
ite
Ad
ıK
azan
ımla
r20
18T
YT
*20
19T
YT
2020
TY
TT
YT
1
TY
T
2T
YT
3
TY
T
4T
YT
5
TY
T
6T
YT
7
TY
T
8T
YT
9
TY
T
10T
YT
11
TY
T
12T
YT
13
TY
T
14T
YT
15
TY
T
16T
YT
17
TY
T
18T
YT
19
TY
T
20T
YT
21
TY
T
22T
YT
23
TY
T
24T
YT
25
TY
T
26T
YT
27
TY
T
28T
YT
29
TY
T
30
DOĞA VE KİMYA
Su
yun
varl
ıkla
r iç
in ö
ne
min
i açı
klar
.✔
Su
tasa
rru
funa
ve
su k
ayna
klar
ının
kor
unm
ası
na
yön
elik
çöz
üm ö
ner
ileri
gel
iştir
ir.✔
Suy
un s
ertli
k ve
yum
uşak
lık ö
zelli
kler
ini a
çıkl
ar.
✔
Hav
a, s
u ve
topr
ak k
irlil
iğin
e se
be
p o
lan
kim
yas-
al k
irle
ticile
ri a
çıkl
ar.
✔✔
✔✔
Çev
reye
zar
ar v
eren
kim
yasa
l kirl
etic
ilerin
etk
ilerin
in
azal
tılm
ası k
onus
unda
çöz
üm ö
neril
erin
de b
ulun
ur.
✔✔
KİMYANIN TEMELKANUNLARI VE KİMYASAL
HEAPLAMALAR
Kim
yanı
n te
mel
kan
unla
rını
açı
klar
.✔
✔✔
✔✔
✔
Mo
l kav
ram
ını a
çıkl
ar.
✔✔
✔✔
Kim
yasa
l te
pki
mel
eri a
çıkl
ar.
✔✔
✔✔
✔✔
✔
Kü
tle, m
ol s
ayıs
ı, m
olek
ül s
ayıs
ı, at
om s
ayıs
ı ve
ga
zlar
için
nor
mal
şar
tlard
a ha
cim
kav
ram
ları
nı
birb
irler
iyle
ilişk
ilend
irere
khe
sapl
amal
arya
par.
✔✔
✔✔
✔✔
✔✔
✔✔
KARIŞIMLAR
Kar
ışım
ları
nite
likle
rin
e g
öre
sını
flan
dırı
r.✔
✔✔
✔✔
Çöz
ünm
e sü
reci
ni m
ole
küle
r d
üzey
de
açık
lar.
✔✔
Çöz
ünm
üş m
adde
ora
nını
bel
irte
n ifa
dele
ri yo
-ru
mla
r.✔
✔ ✔
✔✔
✔✔
✔✔
✔✔
✔
Çöz
eltil
erin
öze
llikl
erin
i gün
lük
haya
ttan
ör
nek
lerl
e aç
ıkla
r.✔
✔✔
✔✔
✔✔
En
dü
stri
ve
sağ
lık a
lanl
arın
da
kulla
nıla
n ka
rışı
m
ayır
ma
tekn
ikle
rini
açı
klar
.✔
✔
✔✔
✔✔
✔
ASİTLER, BAZLAR VE TUZLAR
Asi
tleri
ve b
azla
rı bi
linen
öze
llikl
eri y
ardı
mıy
la a
yırt
ed
er.
✔✔
✔✔
✔✔
✔
Mad
del
erin
asi
tlik
ve b
azl
ık ö
zelli
kler
ini m
ole
kül-
er d
üzey
de
açık
lar.
✔✔
✔✔
✔
Asi
tler
ve b
azla
r ar
asın
daki
tepk
imel
eri a
çıkl
ar.
✔✔
✔✔
✔✔
✔✔
Asi
tleri
n ve
ba
zlar
ın g
ünlü
k ha
yat a
çısı
nd
an
ön
em
li te
pki
mel
erin
i açı
klar
.✔
✔✔
Asi
tlerin
ve
bazl
arın
fayd
a ve
zar
arla
rını
açı
klar
.✔
Asi
t ve
bazl
arla
çal
ışır
ken
alın
ma
sı g
erek
en
sağ
lık v
e g
üve
nlik
önl
em
leri
ni a
çıkl
ar.
✔✔
✔✔
✔
Tuzl
arın
öze
llikl
erin
i ve
kulla
nım
ala
nlar
ını a
çıkl
ar.
✔✔
✔
KİMYA HER YERDE
Tem
izlik
mad
del
erin
in ö
zelli
kler
ini a
çıkl
ar.
✔✔
✔✔
✔
Yay
gın
polim
erle
rin k
ulla
nım
ala
nlar
ına
örne
kler
ve
rir.
✔✔
✔✔
✔
Pol
imer
, kâğ
ıt, c
am v
e m
etal
mal
zem
eler
in g
eri
dönü
şüm
ünün
ülk
e ek
onom
isin
e ka
tkıs
ını a
çıkl
ar.
✔✔
Koz
met
ik m
alze
mel
erin
içer
eb
ilece
ği z
arar
lı ki
mya
salla
rı a
çıkl
ar.
✔
İlaçl
arın
fark
lı fo
rmla
rda
kulla
nılm
ası
nın
ne
de
n-
leri
ni a
çıkl
ar.
✔✔
Ha
zır
gıd
alar
ı se
çerk
en
ve tü
ketir
ken
dik
kat e
d-
ilmes
i ger
eke
n hu
susl
arı a
çıkl
ar.
✔✔
✔
Ye
nile
bili
r ya
ğ tü
rler
ini s
ınıf
lan
dırı
r.✔
* 20
18 T
YT
sın
avın
da
çıka
n 2
soru
yür
ürlü
kte
ola
n ki
mya
öğ
retim
pro
gram
ı ka
zanı
mla
rı a
rası
nd
a ye
r al
mad
ığı i
çin
tab
lod
a g
öst
erilm
em
iştir
.
| 13
T Y T K İ M Y A DENEME 4
1. Elektronik tablolama yazılımında satır ve sütunların kesişmesiyle oluşan kutulara hücre adı verilir. Hücreleri oluşturan satırlar sayılarla, sütunlar ise harflerle isim-lendirilir. Bir hücreyi oluşturan sütunun harfi ile satırın numarası, o hücrenin adresini belirler.
Aşağıda bazı kimyasal maddelerin formüllerinin yazılı
olduğu bir elektronik tablolama yazılımına ilişkin ekran
görüntüsü verilmiştir.
A B C
1 HCI H2O Na2CO3
2 H2SO4 KOH NaHCO3
3 HNO3 NaCI CaO
Yukarıdaki elektronik tabloya göre seçeneklerde hücre adresi verilen kimyasal maddelerden hangisinin yaygın adı yanlış yazılmıştır?
Hücre adresi
Kimyasal maddenin yaygın adı
A) A1 Tuz ruhu
B) B3 Sofra tuzu
C) C2 Çamaşır sodası
D) A2 Zaç yağı
E) B2 Potaskostik
2. Mendeleyev, elementlerin periyodik sistemini oluşturur-ken bazı çalışmalar yapmıştır. Bu çalışmalar netice-sinde geliştirdiği periyodik sistem günümüzdeki peri-yodik sisteme benzemektedir. Ancak Mendeleyev’in geliştirdiği periyodik sistemde bazı hatalar ve eksiklikler bulunmaktadır.
Mendeleyev’in yapmış olduğu periyodik sistem ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur?
A) Periyodik sistemde keşfedilmemiş elementlerin yerlerini tahmin ederek boş bırakmıştır.
B) Benzer kimyasal özelliklere sahip olan elementleri aynı periyotta göstermiştir.
C) Asal gazları keşfederek aynı grupta sınıflandırmıştır.
D) X-ışını spektrumundan yararlanarak elementlerin atom numaralarını belirlemiştir.
E) Elementleri artan atom numaralarına göre sıralamıştır.
3.
1 mol He(g) 1 mol Xe(g) 1 mol CH4(g)
Aynı ortamda He, Xe ve CH4 ideal gazlarını içeren
özdeş tüplerin ucuna özdeş balonlar bağlanarak tüp-
lerin musluğu açılmıştır. Yeterince beklendiğinde balon-
lara 1’er mol gazın geçtiği ve balonların eşit hacim
kapladığı görülmüştür.
Buna göre;
I. Tüplerin bulunduğu ortamın sıcaklığı 0oC’dir.
II. Balonların birim hacimlerinde eşit sayıda tanecik bulunur.
III. Gazların basıncı 760 Torr’dur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
4.
Mol Sayısı Madde
n1 N2O4
n2 SO2
n3 Ne
Tabloda verilen N2O4, SO2 ve Ne maddelerinde bulunan toplam atom sayıları eşittir.
Buna göre, bu maddelerin mol sayıları arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru gösterilmiştir?
A) 3n1 = 2n2 = n3 B) 6n1 = 3n2 = n3
C) n1 = n2 = n3 D) n1 = 6n2 = 3n3
E) n1 = n2 = 3n3
18 |
T Y T K İ M Y A DENEME 6
5. Polimer olduğu bilinen X, Y ve Z maddeleri ile ilgili bazı bilgiler verilmiştir.
X: Monomeri etilendir.
Y: Yapışmaz tava yapımında kullanılır.
Z: Kurşun geçirmez yelek yapımında kullanılır.
Buna göre, bu polimer maddeler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
X Y Z
A) PS Kevlar Teflon
B) PE Teflon Kevlar
C) PVC Kauçuk PVC
D) PE PS Kauçuk
E) PE Teflon PVC
6.
ZX Y
Mavi Kırmızı Mavi
I II III
İçerisinde X, Y ve Z maddelerinin sulu çözeltisini içeren
I ve III. kaplara mavi, II. kaba kırmızı turnusol kâğıtları
daldırılıyor. I ve II. kapta renk değişimi gözlenmezken
III. kapta turnusol kâğıdının rengi kırmızıya dönüyor.
Buna göre X, Y ve Z maddeleri aşağıdaki seçenek-lerin hangisinde gösterildiği gibi olabilir?
X Y Z
A) NaCI HCI HNO3
B) H3PO4 NaCI CH3COOH
C) H2SO4 H3PO4 H2SO4
D) Na2CO3 NaOH NH4CI
E) NH3 HNO3 KOH
7. Aşağıda gıdalar ve gıda katkı maddeleri ile ilgili
verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) Pastörizasyon işlemi ile sütte zararlı mikroorganiz-malar yok edilir.
B) Hazır gıdalarda kullanılan koruyucu maddeler gıda-ların raf ömrünü uzatır.
C) Emülsiyonlaştırıcılar, gıdalarda faz ayrımını sağla-mak için kullanılır.
D) Hazır gıdalar işlenmiş ve ambalajlanmış gıdalardır.
E) Renklendiriciler, gıdaları çekici hâle getirmek için kullanılan doğal ve sentetik kimyasallardır.
T Y T K İ M Y A DENEME
| 23
9
1.
T
İyonlaşmaenerjisi (kJ/mol)
Atom numarası
Z
Y
X
Atom numaraları ardışık ve 3. periyot elementleri olan
X, Y, Z ve T’nin 1. iyonlaşma enerjileri grafikteki gibidir.
Buna göre;
I. Y elementi 2. grupta ise Z elementi 3. gruptadır.
II. X elementi 1. grupta ise T’nin değerlik elektron sayısı 4’tür.
III. Y elementi 15. grupta ise T halojendir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
2.
Z
Buhar basıncı (mmHg)
Sıcaklık (oC)
Y760
0 30 50 60
X
Aynı ortamda bulunan saf hâldeki X, Y ve Z sıvıları için
buhar basıncı-sıcaklık grafiği verilmiştir.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Normal kaynama noktası en yüksek olan Z’dir.
B) Uçuculuğu en fazla olan Z’dir.
C) Aynı sıcaklıkta buhar basıncı en yüksek olan X’tir.
D) Y, deniz seviyesinde 50 oC’de kaynamaya başlar.
E) Tanecikler arasındaki etkileşim Z > Y > X’tir.
3. Eda, suyun tasarruflu kullanımına dikkat çekmek için bir
infografik bilgi afişi hazırlamıştır. Ancak hazırladığı
afişte su tasarrufu için yapılmasını önerdiği ifadelerde
hatalar yapmış olabileceğini düşünmektedir.
SU TASARRUFUDuş almak yer�ne banyo küvet�n�doldurarak banyo yapın.
IV
Duş almak yer�nebanyo küvet�n�doldurarakbanyo yapın.
IV
Su damlatan musluğu tam�rett�r�n.
I
Musluklarıaçık bırakmayın.
V
B�tk�ler� yeterl� m�ktarda su �le kontrollü b�rşek�lde sulayın.
II
D�şler�n�z�fırçalarken b�r bardak su kullanın.
VI
III
Sebzeler�, su dolukabın �ç�ndeyıkayın.
e
Buna göre, Eda’nın su tasarrufu yapılması için bilgi
afişinde önerdiği ifadelerden hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) II ve III C) Yalnız IV
D) II ve V E) III ve VI
4. Bir tarım ve endüstri bölgesinde bulunan büyük bir
gölde toplu balık ölümleri başlamıştır. Bir çevre
mühendisi bu çevre sorununun nedenlerini araştırmıştır.
Buna göre çevre mühendisi,
I. Endüstriyel atıklar
II. Deterjanlar
III. Organik sıvılar
maddelerinden hangilerini balık ölümlerine neden olan etkenler arasında gösterebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
26 |
5. Aşağıdaki olaylardan hangisi çözeltilerin koligatif
(derişime bağlı) özelliklerindeki değişim ile
açıklanamaz?
A) Kaynayan makarna suyuna tuz atıldığında kayna-manın bir süre durması
B) Buzdolabından çıkarılan reçelin oda sıcaklığında bulunan aynı türdeki reçele göre ekmeğe zor sürül-mesi
C) Buzlanmaya karşı kışın yolların tuzlanması
D) Deniz seviyesinde bulunan tuzlu suyun 100°C’nin üzerinde kaynaması
E) Donmasını engellemek için kışın arabaların cam suyuna antifiriz katılması
6. Günlük hayatta kullanılan birçok ürünün ambalajı ince-lendiğinde ambalajların üzerinde içeriklerindeki mad-delerin pH değerlerinin yazdığı görülür. Tüketicinin, alacağı ürünün ambalajında yazan pH değerini doğru yorumlaması sağlık açısından önemlidir. Örneğin, bazı insanlarda özellikle yemek sonrasında oluşan ekşime ve yemek borusunda yanma yakınmaları mevcuttur. Bu rahatsız edici durum genellikle midenin salgıladığı asidin fazlalığından kaynaklanır. Mide ekşimesi rahatsızlığı tedavi edilmediğinde reflü adı ile bilinen daha önemli bir hastalığa neden olabilir.
Buna göre, reflü hastalığı olan bir kişinin,
Limon suyu (pH=3,9) Domates (pH=4,8) Gazoz (pH=4,2) I II III
gıdalarının hangilerinden uzak durması gerekir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
7. Kişisel bakım ve estetik amaçlı kullanılan ürünler ile
vücudun herhangi bir kısmının temizlenmesi, bakımı,
kokusunun veya görünümünün değiştirilmesi amaçlanır.
Ancak günümüzdeki bazı kozmetik ürünlerinin uzun
süreli kullanımı vücuda zararlı olabilir.
Buna göre;
Saç boyası Parfüm Saç jölesi
I II III
kozmetik ürünlerinden hangileri uzun süreli kullanımlarda vücuda zarar verir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
T Y T K İ M Y A DENEME 10
28 |
T Y T K İ M Y A DENEME 11
4. xHNO3 + 3P + yH2O → zH3PO4 + 5NO
Yukarıdaki denkleştirilmiş tepkime denkleminde x, y ve z ile belirtilen katsayılar aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
x y z
A) 9 2 3
B) 5 3 2
C) 5 2 3
D) 9 3 2
E) 6 2 3
5. Arda, ayırma tekniklerinin kullanıldığı bazı işlemleri
defterine aşağıdaki şekilde listelemiştir.
Deniz suyundan tuz elde edilmesi
Gül yaprağından gül esansının ayrılması
Çayın demlenmesi
Şeker pancarından şeker eldesi
Zeytinin çeşme suyuyla karıştırılarak acılık veren maddelerin zeytinden uzaklaştırılması
Buna göre, Arda’nın oluşturduğu listede özütleme tekniğinin kullanıldığı işlemlerin başına (3), özüt-leme tekniği kullanılmayan işlemlerin başına (✗) işareti yazıldığında seçeneklerde verilenlerden hangisi elde edilir?
A) ✗
3
✗
3
✗
B) ✗
3
3
3
3
C) 3
✗
✗
✗
✗
D) ✗
✗
3
✗
3
E) 3
✗
✗
3
✗
6. Şekilde verilen kaplara toz hâlinde AI, Ag ve Zn metalleri ekleniyor.
HBr(suda)
AI(k) Ag(k)
HCI(suda)
Zn(k)
NaOH(suda)
I II III
Tepkimelerde açığa çıkan gazlar aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru verilmiştir?
I II III
A) H2 H2 –
B) – H2 –
C) – CI2 H2
D) Br2 – H2
E) H2 – H2
7. • NO
• N2O
• CO2
• NH3
Aşağıdaki adlandırmalardan hangisi formülü verilen bileşiklerden birine ait değildir?
A) Karbon dioksit
B) Trihidrojen mononitrür
C) Azot dioksit
D) Azot monoksit
E) Diazot monoksit
T Y T K İ M Y A DENEME
| 29
12
1. Saf X gazının 1 atm basınçta kapalı bir kapta
soğutulmasına ilişkin sıcaklık zaman grafiği verilmiştir.
Zaman
90
78
0
a
b c
d
Sıcaklık (oC)
Buna göre, X ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) a noktasında ortalama kinetik enerjisi en yüksektir.
B) Normal kaynama noktası 78°C’dir.
C) b-c aralığında kinetik enerjisi sabittir.
D) b noktasında sıvı hâle dönüşmeye başlamıştır.
E) c-d aralığında kaptaki tüm X tanecikleri sıvı hâldedir.
2. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi hem polar
hem de apolar kovalent bağ içerir?
(1H, 6C, 7N, 8O, 17CI)
A) CCI4 B) CO2 C) NH3
D) C2H6 E) H2O
3. Aynı ortamda bulunan saf X, Y ve Z sıvılarının
ısıtılmalarına ilişkin buhar basıncı-sıcaklık grafiği
verilmiştir.
Z
Buhar basıncı (cmHg)
Sıcaklık (oC)
Y78
0 20 35 50
X
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Uçuculukları arasındaki ilişki X > Z > Y şeklindedir.
B) Tanecikleri arasındaki etkileşimi en zayıf olan X’tir.
C) Aynı sıcaklıkta Z’nin buhar basıncı en yüksektir.
D) Dış basınç arttırılırsa Z sıvısı 50°C’nin altında kay-nar.
E) Y’nin normal kaynama noktası 35°C’dir.
4. N ve O elementlerinden oluştuğu bilinen iki farklı
bileşikteki N ve O kütleleri aşağıda verilmiştir.
mN(g) mO(g)
1. bileşik 14 32
2. bileşik 21 60
1. bileşiğin formülü NO2 olduğuna göre 2. bileşiğin formülü nedir?
A) N2O5 B) N2O C) N2O3
D) N2O4 E) NO
32 |
T Y T K İ M Y A DENEME 13
5.
: X : Br– : H3O+ : H2O
+
, , ,
Yukarıda verilen olay bir X maddesinin suda çözün-
mesine ilişkindir.
Buna göre X maddesi ile ilgili,
I. Sulu çözeltisi asidik özelliktedir.
II. Sulu çözeltisine H+ iyonu vermiştir.
III. Sulu çözeltisi elektriği iletir.
IV. Kimyasal formülü NaBr olabilir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I, II ve III B) I, II ve IV C) II, III ve IV
D) III ve IV E) I, II, III ve IV
6. Sanayide pek çok madde asit-baz tepkimeleri sonucunda
üretilmektedir. Bu maddelerden biri de tuzdur. Asitlerin ve
bazların tepkimesi sonucu tuz elde edilir. Tuzlar, bazdan
gelen katyon ile asitten gelen anyondan oluşan, kristal
yapıda iyonik bileşiklerdir. Bir X tuzunun oluşumuna ilişkin
tepkime denklemi aşağıda verilmiştir.
H2CO3(suda) + Ca(OH)2(suda) → X(suda) + 2H2O(s)
Buna göre;
I. Tebeşir yapımı
II. Asidik toprakların pH değerinin artırılması
III. Kabartma tozu olarak pasta ve börek imalatı
kullanım alanlarından hangileri X tuzuna ait değildir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
7. Dış basınç Sıvının kütlesi
Sıvının cinsi Sıvının saflığı
Isıtıcının gücü Kabın şekli
Yukarıdaki kartonda kaynama noktasını etkileyen fakat buhar basıncını etkilemeyen kısımlar kesilerek çıkarıldığında kalan şekil aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dış basınç
Sıvının kütlesi
Sıvının saflığı
Isıtıcının gücü
B)
Sıvının kütlesi
Sıvının cinsi
Sıvının saflığı
Isıtıcının gücü
Kabın şekli
C) Dış basınç Sıvının cinsi
Sıvının saflığı
Isıtıcının gücü
D)
Sıvının kütlesi
Sıvının cinsi
Sıvının saflığı
Kabın şekli
E) Dış
basınç
Sıvının saflığı
Isıtıcının gücü
Kabın şekli
T Y T K İ M Y A DENEME
| 33
14
1. Şehir Ca2+ (mg/L) Mg2+(mg/L)
X 4,2 2,5
Y 2,1 1,7
X ve Y şehirlerinden alınan birer litrelik içme suyu örneklerinde bulunan Ca2+ ve Mg2+ iyonlarının miligram olarak değerleri yukarıda verilmiştir.
Buna göre;
I. X şehrindeki içme suyunun sertlik derecesi daha fazladır.
II. Eşit miktardaki aynı tür çamaşırın aynı sıcaklıkta yıkanması için Y şehrinde daha fazla sabun tüketilir.
III. X şehrinde sıcak su kullanılan mutfak eşyaları, çamaşır ve bulaşık makinesi gibi aletler daha çabuk kireçlenir.
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
2. Bir lisenin kimya laboratuvarında bulunan bazı kimyasal madde şişeleri aşağıda verilmiştir. Bu şişelerde bulunan
bileşiklerin kimyasal formülü şişelerin üzerinde yazılıdır.
Ca(OH)2Fe2(SO4)3 Pb(NO3)2
I II III
Buna göre, bu şişelerin üzerinde formülleri verilen bileşiklerin sistematik adları aşağıdaki seçeneklerin
hangisinde doğru gösterilmiştir?
I II III
A) Kalsiyum oksit
Demir (III) sülfat
Kurşunnitrat
B) Kalsiyum oksit
Demir disülfat
Kurşun mononitrat
C) Kalsiyum hidroksit
Demir (III) sülfat
Kurşun (II) nitrat
D) Kalsiyum dihidroksit
Demir (II) sülfat
Kurşun nitrat
E) Kalsiyum hidroksit
Didemirtrisülfat
Kurşun dinitrat
3. Belirli bir sıcaklıkta aynı ortamda bulunan ağzı açık üç özdeş cam kap içerisinde eşit hacimde X, Y ve Z sıvıları bulunmaktadır.
X(s) Y(s) Z(s)
I II III
Belirli bir süre beklendiğinde kaplarda bulunan sıvı seviyeleri Y > Z > X şeklinde olduğuna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Z’nin viskozitesi Y’ninkinden küçük olabilir.
B) Z’nin akışkanlığı X’inkinden az olabilir.
C) Tanecikleri arasındaki çekim kuvveti en zayıf olan X’tir.
D) Viskozitesi en düşük olan X olabilir.
E) Buhar basıncı en yüksek olan Y’dir.
4. SO2 ve O2 gazlarından oluşan 128 gramlık karışım tam
verimle tepkimeye girdiğinde 1 mol SO3 oluşurken
normal koşullarda 33,6 litre gazın arttığı gözleniyor.
Buna göre, başlangıçtaki karışımda kaçar mol SO2 ve O2 gazları bulunmaktadır? (S: 32 g/mol, O: 16 g/mol)
SO2 O2
A) 1 1
B) 1 2
C) 0,5 1
D) 1 0,2
E) 2 1
38 |
T Y T K İ M Y A DENEME 16
5. C3H4 bileşiğinin kütlece %90’ı karbondur.
CxHy bileşiğinin ise kütlece %25’i hidrojen olduğuna göre x ve y kaçtır?
x y
A) 1 4
B) 4 3
C) 2 3
D) 3 4
E) 3 2
6. X ve Z karışımları su ile hazırlanmıştır. Homojen olduğu bilinen X karışımındaki su buharlaştırıldığında saf hâlde katı Y maddesi elde ediliyor. Z karışımı süzüldüğünde saf hâlde T katısı süzgeç kağıdında kalıyor.
Buna göre, aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) X karışımı çözeltidir.
B) Y maddesi kum olabilir.
C) Z karışımı süspansiyondur.
D) Z heterojen bir karışımdır.
E) T tebeşir tozu olabilir.
7. Utku, okuduğu lisenin kimya laboratuvarında öğretmeni ile birlikte asit-baz tepkimelerini gözlemlemek için iki ayrı beherglasta asit ve baz çözeltisi hazırlamıştır. Öğretmeni aşağıdaki güvenlik uyarı etiketlerini Utku’ya vererek bu etiketlerden uygun olanlarını, hazırladıkları çözeltileri içeren behergasların üzerine yapıştırmasını istemiştir.
Buna göre Utku,
I II III IV
etiketlerinden hangilerini beherglasların üzerine yapıştırmalıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve IV
T Y T K İ M Y A DENEME
| 41
18
1. Aşağıda verilen elementlerden hangisinin sembolü doğru verilmiştir?
Element Sembol
A) Bakır Ba
B) Kobalt K
C) Nikel Ni
D) Brom B
E) Fosfor F
2.
Yukarıdaki periyodik sistemde yerleri belirtilen X, Y, Z ve T elementleri ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) X’in 1. iyonlaşma enerjisi Z’ninkinden büyüktür.
B) Z, Y ve T’nin elektron bulunduran katman sayıları eşittir.
C) X ve Z ısı ve elektriği iyi iletir.
D) T’nin çekirdek yükü en fazladır.
E) X ve Z aralarında bileşik oluşturabilir.
3. H2O, H2S ve HF bileşiklerinin molekül modelleri ve deniz seviyesindeki kaynama noktaları ve donma noktaları aşağıda verilmiştir.
KN: 100 oC KN: –60 oC KN: 19,5 oC
DN: 0 oC DN: –85,5 oC DN: –83,6 oC
Buna göre;
I. H2O bileşiğinin kaynama noktasının H2S bileşiğin-den büyük olmasının nedeni molekülleri arasında hidrojen bağı içermesidir.
II. H2O bileşiğinin sıvı olduğu her sıcaklıkta HF gaz hâldedir.
III. H2S bileşiğinin kaynama noktasının HF bileşiğinden küçük olmasının nedeni H2S moleküllerinin polar, HF moleküllerinin apolar yapıda olmasıdır.
yargılarından hangileri yanlıştır? (1H, 8O, 9F, 16S)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
4. Su kirliliği; göl, nehir, okyanus, deniz ve yer altı suları gibi su barındıran havzalarda görülen kirliliğe verilen genel addır. Su kirliliğinin her çeşidi, kirliliğin olduğu yer ve çevresinde yaşayan tüm canlılara zarar verir, türlerin ve biyolojik toplulukların yaşamlarını tehdit eder.
Aşağıdakilerden hangisi su kirliliğine sebep olan etkenler hakkında farkındalık yaratmak ve kirliliği önlemek için yapılması gerekenler arasında yer almaz?
A) Petrol ve petrol ürünlerinin kullanımının azaltılması
B) Tarımda doğal olmayan gübre kullanımının yaygın-laşması
C) Atık yağların belediyeler tarafından etkin bir şekilde toplanması
D) Kullanımı biten pillerin pil toplama kutularına atılması
E) Fabrikaların kirli sularının arıtılmasına yönelik filtre kullanımının zorunlu hâle getirilmesi
50 |
T Y T K İ M Y A DENEME 22
4. CO2 gazı hava kirliliğine neden olan gazların en önemlileri arasındadır.
CO2 gazının salınımını azaltmak için aşağıdaki önlemlerden hangisinin alınması uygun değildir?
A) Toplu taşıma araçları yerine kişisel araçlar ile yolcu-luk yapılmalıdır.
B) Tarım alanları sanayi ve kentleşmeye açılmamalıdır.
C) Yeşil alanların artırılması sağlanmalıdır.
D) Fosil yakıt kullanımı azaltılmalıdır.
E) Arabaların egzoz borularına filtre takılmalıdır.
5. • 1 atom-gram Mg, 1 mol Mg atomunu,
• 1 molekül-gram H2O, 1 mol H2O molekülünü,
• 1 formül-gram NaCl, 1 mol NaCl bileşiğini ifade etmektedir.
Buna göre;
I. 2 atom – gram Mg 48 gramdır,
II. 1 molekül – gram H2O bileşiğinde 3·NA tane atom bulunur.
III. 0,5 formül – gram NaCl 29,25 gramdır.
yargılarından hangileri doğrudur? (Na: 23 g/mol, Mg: 24 g/mol, Cl: 35,5 g/mol, NA: Avogadro sayısı)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
6. 30 g su içeren kütlece %40’lık şeker çözeltisine sabit sıcaklık ve basınçta önce birinci işlem, birinci işlemin ardından ikinci işlem ve ardından son olarak üçüncü işlem uygulanmıştır.
1. işlem: 30 g saf su ekleme
2. işlem: 10 g şeker 10 g saf su ekleme
3. işlem: Kütlece % 30’luk 200 g şeker çözeltisi ekleme
Kütlece %40’lik şeker çözeltisi
Kütlece %30'luk 200 gşeker çözeltisi
30 g su
1.işlem
10 g şeker
10 g su
2.işlem 3.işlem
Buna göre, her bir işlemin sonunda oluşan çözeltinin kütlece % derişimi hangi seçenekte doğru verilmiştir?
1. işlem 2. işlem 3. işlem
A) 25 30 22
B) 25 25 22
C) 40 30 35
D) 25 30 30
E) 18 36 30
7. Tuzlar; asit ve bazların tepkimeleri sonucunda elde edilebilmektedir.
Buna göre;
I. Yemek tuzu
II. Kireç taşı
III. Çamaşır sodası
IV. Yemek sodası
tuzlarından hangilerinin üretiminde aynı baz kullanılabilir?
A) I ve III B) II ve III C) I ve II
D) II ve IV E) I, III ve IV
T Y T K İ M Y A DENEME
| 53
24
1. Aşağıdaki grafikte X, Y ve Z elementlerinin elektron içeren katman sayıları ve değerlik elektron sayıları verilmiştir.
Xelement�
Yelement�
Zelement�
876543210
Katman sayısı
Değerl�k elektronsayısı
Buna göre;
I. Atom numarası en büyük olan X’tir.
II. X ve Z aynı grupta bulunur.
III. Atom yarıçapı en büyük olan Y’dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
2. Aynı ortamda bulunan X ve Y sıvılarının buhar basıncı-sıcaklık grafiği aşağıda verilmiştir.
Basınç (mmHg)
Sıcaklık (oC)
Y760
0 100 101
X
Buna göre;
I. X’in normal kaynama noktası 100°C’dir.
II. Y, uçucu olmayan bir katının sulu çözeltisi olabilir.
III. X ve Y deniz seviyesinde bulunmaktadır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
3. NO2 gazı ve MgO katısı kullanılarak aşağıdaki sulu çözeltiler hazırlanıyor.
NO2(g)
H2O
1 2
H2O
MgO(k)
Hazırlanan sulu çözeltiler ile ilgili,
I. 25oC’de pH değerleri arasında 1 > 2 ilişkisi vardır.
II. İki çözelti de elektrik akımını iletir.
III. 2. kaptaki çözeltide OH– iyonu sayısı H+ iyonu sayısından azdır.
yargılarından hangileri doğrudur? (7N, 8O, 12Mg)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
4. 10. sınıf öğrencisi olan Birsel üzerinde araştırma yaptığı saf bir maddenin özelliklerini şu şekilde belirtmiştir.
• Oda koşullarında katı hâlde bulunur.
• Erime ve kaynama noktası yüksektir.
• Sert ve kırılgandır.
Birsel’in özelliklerini araştırdığı bu saf madde aşa-ğıdakilerden hangisi olabilir? (1H, 6C, 8O, 12Mg, 16S, 17Cl)
A) NaCl B) Mg C) CO2 D) SO2 D) H2O
58 |
5. 9. sınıfta öğrenim gören Özge, karışımları ayırma teknikleri ile ilgili laboratuvarda deney yaparken bazı fotoğraflar çekmiştir. Özge, tanecik boyutu farkıyla ayırma tekniği için (a) harfini, yoğunluk farkıyla ayırma tekniği için (b) harfini, kaynama noktası farkıyla ayırma tekniği için (c) harfini, mıknatısla ayırma tekniği için (d) harfini kullanarak çektiği fotoğrafları sınıflandırmıştır.
I II
III IV
Buna göre, Özge’nin yapmış olduğu sınıflandırma aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
I II III IV
A) c a b d
B) b a c d
C) d c b a
D) c b a d
E) d b a c
6. Çaydanlıktaki kireç, NaOH veya KOH kullanılarak giderilebilir.
Lavabo açıcı olarak HCl ve HNO3 gibi asidik maddeler kullanılır.
Asit yağmurlarının başlıca nedenleri arasında fosil yakıt kullanımı gelmektedir.
Çamaşır suyu ile tuz ruhu karıştırılırsa çok daha iyi temizlik sağlanır.
Yukarıdaki ifadelerden doğru olanların başına (D) yanlış olanların başına (Y) işareti koyan bir öğren-cinin hangi doğru sonuca ulaşması gerekir?
A) D
D
D
Y
B) Y
Y
D
Y
C) D
D
Y
D
D) Y
Y
D
D
E) Y
D
Y
Y
7. Yağ gibi organik maddeler sadece çeşme suyu ile temiz-lenemediği için kirliliğe neden olur. Kirlilik oluşturan mad-deler genellikle apolar yapıya sahiptir. Su molekülleri ise polar yapıdadır. Kirlerin temizlenmesi için deterjan ve sabun gibi maddeler kullanılır. Deterjan ve sabunun temizleme işlemine ilişkin aşağıda bir model verilmiştir.
Sabun veyadeterjan
Kir
Kirliçamaşır
Buna göre;
I. Kiri çözmek için deterjan ve sabun gibi hem polar hem de apolar yapıya sahip maddeler kullanılır.
II. Deterjan ve sabundaki polar kısım su ile etkileşir.
III. Deterjan ve sabundaki kuyruk kısım kir ile etkileşir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
T Y T K İ M Y A DENEME 26
T Y T K İ M Y A DENEME
| 59
27
1. Canlı organizmalar tarafından ihtiyaç duyulan başlıca element ve bileşiklerin insan sağlığına etkileri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Canlılar İçin Önemi Element/Bileşik
I. Kandaki alyuvarlarda olan hemoglobinin yapısında bulunur. Eksikliğinde kansızlık, yorgunluk ve halsizlik görülür. Fazlalığında ise kalp ve karaciğer rahatsızlıkları oluşur.
a. Kalsiyum
II. Vücutta büyük çoğunluğu kemik ve dişlerin yapısında bulunur. İskelet ve dişlerin korunmasında etkilidir. Eksikliği raşitizm hastalığına neden olur.
b. Su
III. İnsan vücudunun yaklaşık %75’ini oluşturur. Hücrelerin yaşamsal faaliyetlerinin sürdürülmesinde, vücut sıcaklığının düzenlenmesine ve toksinlerin vücuttan atılmasında önemli rol üstlenir. Vücuda fazla miktarda alındığında vücut sıvısının elektrolit dengesini bozar.
c. Demir
Buna göre, tablodaki element ve bileşiklerin insan sağlığına etkileri ile eşleştirilmesi aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) I-a, II-b, III-c B) I-c, II-a, III-b
C) I-b, II-a, III-c D) I-a, II-c, III-b
E) I-c, II-b, III-a
2. Değerlik elektronlarının 2. katmanda olduğu bilinen bir X atomu ile atom numarası 1 olan Y atomundan oluşan bir molekülde 2 tane ortaklanmamış elektron bulunduğuna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Molekülün Lewis formülü XX X
Y şeklindedir.
B) X ve Y atomları arasında polar kovalent bağ oluşur.
C) Molekülde 3 çift ortaklanmış elektron vardır.
D) X’in 5 tane değerlik elektronu vardır.
E) Y periyodik sistemde 1A grubundadır.
3. Toprak kirliliği hakkında aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Toprak kirliliği; toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik olarak dengesinin kirleticilerle bozulmasıdır.
B) Suda çözünmeyen maddeler toprakta birikerek toprağın geçirgenliğini ve bazı özelliklerini bozar.
C) Deterjanlar organik moleküller olduğu için toprakta hemen çözünür ve kirlilik oluşturmazlar.
D) Tarımsal mücadelede kullanılan ilaçların bilinçsiz kullanımı, toksik maddelerin toprakta birikmesine ve toprak kirliliğine neden olur.
E) Atık pillerden çıkan ağır metaller toprağa karışır ve bitkiler yoluyla besin zincirine taşınıp insan sağlığını tehdit eder.
4. Deniz seviyesinde bulunan su için hâl değişimi sırasındaki ısı değişimleri aşağıdaki şemada gösterilmiştir.
Sadece bu şemadan yararlanarak,
I. Su, donarken toplam enerjisi azalır.
II. Su, gaz fazında en düzensiz tanecik yapısına sahiptir.
III. Deniz seviyesinden yukarılara çıkıldığında suyun kaynama noktası azalır.
IV. Buzun normal erime noktası 0°C, suyun normal kaynama noktası 100°C’dir.
yorumlarından hangileri yapılabilir? (Mavi ok taneciklerin sahip olduğu enerjinin azalma, kırmızı ok ise enerjinin artma yönünü belirtir.)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I, II ve III E) I, II ve IV
T Y T K İ M Y A DENEME
| 61
28
1. Tarihin en eski çağlarından beri, dünyanın hemen her yerinde, insanlar bitkilerden gerek besin olarak gerekse hastalıklarına şifa bulmak amacıyla yararlanmışlardır. Bu bitkilerden biri de sarı kantarondur. Kantaron yağı genellikle yılan ısırığı, ateş, sarılık, hazımsızlık ve şişkinlik gibi şikayetleri tedavi etmek için kullanılmak-tadır. Bu bitkinin yararları daha önceleri deneme yanılma yolu ile belirlenmiştir. Karbon, hidrojen ve oksijen elementlerini içerdiği öğrenilen bu yağın özellikleri bilimsel çalışmalar ile ortaya çıkarılmıştır.
Buna göre kantaron yağının özelliklerinin ve etkilerinin ortaya çıkarılmasında,
I. Analitik kimya
II. Organik kimya
III. Fizikokimya
yukarıdaki kimya alt disiplinlerinin hangilerinden yararlanılmamıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
2.
H21
F199
F–199
H31
Na+
Mg2+
a.
f.
b.
c.
e. d.
2411
2412
Şekilde verilen taneciklerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) a ile d izotoptur.
B) b ile c izobardır.
C) b ile e farklı fiziksel ve kimyasal özelliklere sahiptir.
D) b, c ve e izoelektroniktir.
E) e ile f izotondur.
3. Kovalent bağlı bileşik oluşturmak isteyen Beren, aşağı-
daki resimde Cl elementini 1. yola, Na elementini 2. yola
yerleştirmiştir.
Yukarıdaki resme göre Beren 1H, 7N, 12Mg, 17Cl ve
19K elementlerini hangi yoldan gönderirse bu ele-mentleri kullanarak sadece kovalent bağ oluştura-bilir?
A) 1. yoldan H, Cl, N
B) 2. yoldan Cl, Mg
C) 1. yoldan K
D) 2. yoldan N, Mg, K
E) 1. yoldan H, N, K
4. Bir kristal katı türü ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
I. Katının tanecikleri arasındaki etkin olan çekim kuvvetleri dipol-dipol, London ya da hidrojen bağları olabilmektedir.
II. Bu tür katılardaki etkileşimler, diğer katı türlerindeki etkileşimlerden genellikle daha zayıftır.
III. Bu tür katılara örnek olarak iyot, kuru buz ve naftalin verilebilir.
Buna göre, yukarıda özellikleri verilen katı türü seçeneklerde verilenlerden hangisi olabilir?
A) İyonik B) Moleküler C) Amorf
D) Kovalent E) Metalik
64 |
T Y T K İ M Y A DENEME 29
4. Kütlece %50 oksijen içeren XnOm bileşiğinin 1 molünde 32 gram oksijen vardır.
Buna göre;
I. m’nin sayısal değeri
II. X’in atom kütlesi
III. Bileşiğin mol kütlesi
niceliklerinden hangileri hesaplanabilir? (O: 16 g/mol)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
5. Saf su ile hazırlanan kütlece %10’luk ve %15’lik şeker çözeltileri ve saf su 3 ayrı kapta aynı ortamda bulun-maktadır.
Saf su%10’lukşekerçözeltisi
%15’likşekerçözeltisi
Saf su ve şekerli sulara ait kaynama noktası-zaman grafiği aşağıda verilmiştir.
Saf su
Zaman (dk)
Sıcaklık (oC)
%10’luk şeker çözeltisi%15’lik şeker çözeltisi
Sadece bu grafikten yararlanarak,
I. Çözeltilerin tümünün kaynamaya başlama sıcaklığı saf çözücünün kaynama sıcaklığından büyüktür.
II. Şeker çözeltisinin derişimi arttığında kaynamaya başladığı sıcaklık da artar.
III. Kış aylarında yollardaki buzlanmayı önlemek için yollara tuz yerine şeker atılabilir.
yargılardan hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III
6. Bir kimyager hacimce %25’lik etil alkol çözeltisini aynı
sıcaklıkta hacimce %10’luk etil alkol çözeltisine
dönüştürmek istemektedir.
Buna göre kimyager,
I. Su ekleyerek çözelti hacmini 3 katına çıkarma
II. Çözeltiye içerdiği su hacminin 2 katı su ekleme
III. Çözeltiye eşit hacimde hacimce %5’lik alkol çözeltisi ekleme
işlemlerinden hangilerini gerçekleştirmelidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) I ve II E) I, II ve III
7.
H2SO4(suda)
NaOH(suda)
Kütlece %10’luk 80 g NaOH çözeltisi ile kütlece %5’lik H2SO4 çözeltisi yavaş yavaş karıştırıldığında oda sıcaklığında pH’si 7 olan çözelti elde ediliyor.
Buna göre, kullanılan H2SO4 çözeltisi kaç gramdır?
(NaOH: 40 g/mol, H2SO4: 98 g/mol)
A) 196 B) 98 C) 49
D) 32 E) 24
T Y T K İ M Y A DENEME
| 65
30
1. Kimya alanı ile ilgili bir mesleğe sahip olan Ahmet mesleğini şöyle tanımlamaktadır: ”Kimya bilimi yanında matematik, fizik, biyoloji, ekonomi ve işletme dersleri aldım. Farklı sanayi dallarında kimyasal maddelerin en ekonomik biçimde üretilmesi, geliştirilmesi, tesislerinin tasarlanması, kurulması ve işletilmesi benim işimdir.”
Buna göre, Ahmet’in mesleği aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Kimyager
B) Eczacı
C) Kimya öğretmeni
D) Metalurji mühendisi
E) Kimya mühendisi
2. Aşağıda Mg elementinin atom ve iyonlarının yarıçapları, iyon yükleri ve bu taneciklerden elektron koparmak için gereken enerjiler yer almaktadır.
Mg Mg+ Mg2+ Mg3+
r = 130 pm r = 121 pm
738 kJ/mol 1450 kJ/mol 7730 kJ/mol
r = 86 pm r = 78 pm
Buna göre;
I. Elektron kopardıkça tanecik yarıçapı azalır.
II. Tanecik yarıçapı azaldıkça bu tanecikten elektron koparmak için gereken enerji artar.
III. İyonun yükü arttıkça iyonun yarıçapı artar.
yargılarından hangileri doğrudur? (pm: pikometre)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III
3. Yelda hanım, çiğ süt kullanarak ev yoğurdu yaparken
aşağıdaki işlem basamaklarını uygulamıştır.
I. işlem : Sütü tencereye koyup orta ateşte 10 dakika kaynattı.
II. işlem : Kaynama başladıktan sonra kısık ateşte 5-6 dakika daha kaynatıp ocağın altını kapattı.
III. işlem : 40 oC sıcaklığa soğuması için sütü bir süre bekletti.
IV. işlem : Maya olarak kullanmak üzere 1 yemek kaşığı yoğurdu ılınmış olan tenceredeki süt ile yavaşça karıştırdı.
Buna göre, Yelda hanımın ev yoğurdu yaparken uygulamış olduğu işlem basamaklarından hangileri kimyasal değişime neden olmuştur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IV
D) I ve II E) III ve IV
4.
Gliserin
2. tüp
Su
1. tüp
Aynı koşullarda bulunan özdeş cam tüplere eşit
hacimde su ve gliserin sıvıları konulmuştur. Özdeş
bilyeler eşit yükseklikten aynı anda serbest bırakıl-
dığında 2. tüpün tabanına daha geç ulaşmaktadır.
Buna göre, aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) Gliserinin sıcaklığı artırılırsa bilyelerin tüpün tabanı-na ulaşma süreleri eşitlenebilir.
B) Akışkanlığı daha düşük olan gliserindir.
C) Moleküller arası çekim kuvveti daha büyük olan gliserindir.
D) Viskozitesi daha yüksek olan sudur.
E) Buhar basıncı daha yüksek olan sudur.
66 |
T Y T K İ M Y A DENEME 30
5. Sönmemiş kirecin ham maddesi olan ve doğada bol miktarda bulunan kireçtaşı, magnezyum ve kalsiyumun karbonatlı tortul kayaçlarıdır. Bunun yanı sıra kireçtaşının içinde değişik oranlarda demir, alüminyum, silisyum, kükürt gibi safsızlıklara da rastlanabilmektedir. Dünya’da çok çeşitli yapılarda ve türlerde kireçtaşı bulunmaktadır. Sönmemiş kireç, yaklaşık %80 ve üstü saflık değerine sahip olan kireçtaşının 900oC sıcaklığa kadar ısıtıl-masıyla üretilir ve bu esnada karbon dioksit gazı açığa çıkar.
Bir kireç fabrikasında % 80 saflıktaki 125 g kireçtaşın-
dan safsızlıkları uzaklaştırıldıktan sonra %90 verimle
sönmemiş kireç elde ediliyor.
Buna göre, bu tepkime sonucunda elde edilen sönmemiş kireç kaç gramdır?
(H:1 g/mol, C:12 g/mol, O:16 g/mol, Ca:40 g/mol)
A) 56,8 B) 50,4 C) 42 D) 36 E) 28
6. Dünya sağlık örgütü (DSÖ) tarafından Dünya genelinde
salgın bir hastalık olduğu kabul edilen COVID-19
(koronavirüs hastalığı 2019) nedeniyle el antiseptik-
lerinin hazırlanmasına yönelik bir döküman yayımlan-
mıştır. Ülkemizde alınan tedbirler çerçevesinde el
antiseptiklerinin temininde çeşitli zorluklar yaşanmasın-
dan dolayı Sağlık Bakanlığı eczanelerde DSÖ tarafın-
dan yayımlanan bu dökümana göre antiseptik hazılan-
masını istemektedir. DSÖ tarafından yayımlanan el
antiseptiği için ihtiyaç duyulan kimyasal malzemeler
aşağıda verilmiştir.
• İzopropil alkol
• Hidrojen peroksit
• Gliserol (Gliserin)
• Distile su
Yukarıda verilen listedeki maddeleri kullanarak 1 L el
antiseptiği hazırlanmıştır. Bunun için hidrojen peroksitten
50 mL kullanılmıştır.
Gliserin ile distile suyun el antiseptiğindeki hacimce yüzdelerininin toplamı %15 olduğuna göre, izopropil alkolden kaç mL kullanılmıştır?
A) 700 B) 750 C) 800 D) 820 E) 935
7. Yağlar, üretildikleri maddeye, üretim şekillerine ve oda sıcaklığındaki fiziksel hâllerine göre sınıflandırılabilir.
Yağın Özelliği Yağ türü
I. Yağın yapısını değiştirmeden saflığını ve tadını koruyarak mekanik yöntemlerle elde edilen sıvı yağdır.
a. Vinterize
II. Yağlarda bulunan donmuş yağ asitlerinin süzülerek yağdan uzaklaştırılması sonucu elde edilen sıvı yağdır.
b. Sızma
III. Yüksek erime noktasına sahip krema, A vitamini ve renklendiricilerle işlem görerek elde edilen katı yağdır.
c. Riviera
IV. Rafine zeytinyağına belirli oran-larda sızma zeytinyağının karıştırılması ile elde edilen sıvı yağdır.
d. Margarin
Buna göre, yukarıdaki tabloda gösterilen yağın özelliği ile yağ türünün eşleştirilmesi aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru yapılmıştır?
A) I-b, II-a, III-d, IV-c
B) I-d, II-b, III-a, IV-c
C) I-b, II-c, III-d, IV-a
D) I-c, II-a, III-d, IV-b
E) I-a, II-b, III-c, IV-d
Recommended