HAMAMBÖCEKLERİ, BİYOLOJİSİ ve KONTROL YÖNTEMLERİ

EĞİTİMİN İÇERİĞİ1. Genel Böcek Şeması

2. Hamam Böceklerinin Yaşam Döngüsü

3. En Önemli Türleri

4. Alman Hamam Böceği

5. Doğu Hamam Böceği

6. Amerikan Hamam Böceği

7. Üç türün Biyolojik Verileri

8. Hamam Böceklerinin Taşıdığı Hastalıklar

9. Hamam Böcekleri ile Savaşım

10. Sonuç

29.06.2016 1

MORFOLOJİSİ

Hamam böceklerinin biyolojisi, davranışları ve kontrol yöntemlerini incelemeden önce morfolojik özelliklerini incelemek gerekir.

Böcek vücudu üç ana bölümden oluşur:

Baş

Gövde

Karın

Isırıcı-çiğneyici ağız parçaları ile yenebilecek her şeyi yiyebilirler. Ağız parçaları ile yenebilecek her şeyi yiyebilirler. Ağız parçaları tatma ve koklama almaçları ile donatılmıştır.

29.06.2016 2

Genel Bir Böcek Şeması

29.06.2016 3

29.06.2016 4

Yarı Başkalaşım

gösteren”Hemimetabol”

böceklerdir.

Yumurta, Nimf ve Ergin dönemlerini

içerirler.

29.06.2016 5

Hamamböceklerinde yaşam döngüsü

29.06.2016 6

En önemli türleri

Blattella germanica L.

(fam:Blattellidae ).

Blatta orientalis L. ve

Periplanata americana L.

(fam: Blattidae ) dır.

29.06.2016 7

Blattella germanica L.

29.06.2016 8

Her türlü gıda maddesini yemekle birlikte

mayalı yiyecekleri tercih ederler. Su

olması halinde ergin böcekler yaklaşık bir

ay yiyecek olmadan yaşabilirler. Su ve

yiyecek olmadığı zaman ergin böcekler iki

haftadan az zamanda ölürler.

Ergin boyları 10-15 mm. Uzunluğunda,

sarımsı-kahverengi renginde ve pürüzlü-

cilalı yüzeylere hızla tırmanır, dişisi

kapsülü yumurta açılana kadar taşır.

29.06.2016 9

Oldukça yaygın bir tür olan

B.germanica L. (kalorifer

böceği) yumurtalarını kapsül

içerisinde oluşturur ve açılana

kadar abdomen ucunda taşır.

29.06.2016 10

Kaloriferböceği değişik nimf evreleri

29.06.2016 SARICAN İLACLAMA ve DANIŞMANLIK 11

29.06.2016 12

29.06.2016 13

29.06.2016 SARICAN İLACLAMA ve DANIŞMANLIK 14

29.06.2016 15

29.06.2016 16

B. germanica L. Kapsül oluşumu

29.06.2016 17

29.06.2016 18

29.06.2016 19

Blattella germanica L. kapsülü

29.06.2016 20

Blatta orientalis L.29.06.2016 21

Nimf ve erginleri, iç ve dış mekanlarda çürümekte olan organik maddelerin bulunduğu yerlerde, ayrıca kanalizasyon ve lağım sistemlerinde bulunur. Su varsa yüksek dolaplar üzerinde nadiren bulunurlar. Su varsa yiyecek olmadan bir ay yaşayabilirler, su olmadığı durumlarda iki hafta içinde ölürler.

Erkeğin kanatları karnının yaklaşık ¾ ‘ünü kaplarken dişinin küçük kanatları vardır.

Çürümekte olan maddelerin yakınında bulunurlar ve yaprakların altında, çöplüklerde ve kurumuş çiçek yataklarında görülebilirler. Lağım ve drenaj gibi nemli alanları severler.

29.06.2016 22

B. orientalis L.’ de Kapsül oluşumu

29.06.2016 23

29.06.2016 24

29.06.2016 25

29.06.2016 26

29.06.2016 27

Periplanata americana L.29.06.2016 28

Periplenata americana L.

29.06.2016 29

Üç türün en büyüğüdür. Ergin böcekler

ve nimfler, küvet, çamaşır sepeti ve

lağım gibi karanlık ve rutubetli

alanlarda görülürler. Çürümekte olan

organik maddelerle beslenirler. Ayrıca,

kağıt, kumaş gibi maddelerle de

beslenirler. Ergin böcekler su olmadan

yalnızca bir ay yaşabilirler. Uçabilme

özellikleri vardır.29.06.2016 30

Önemli üç türün genel biyolojik verileri

B. germanica L B. orientalis L. P. americana L.

Kapsül sayısı 6 8 21

Kapsüldeki yumurta

sayısı

49 16 28

Yumurta açılım

süresi

21 gün 60 gün 40 gün

Deri değişim sayısı 6-7 7-10 7-13

Nimf süresi 49 gün 150-300 gün 5-15 ay

Ergin süresi 3-6 ay 1-6 ay 1 yıl

Yıllık nesil sayısı 4 1-2 1

29.06.2016 31

HAMAMBÖCEKLERİNİN TAŞIDIĞI

HASTALIKLAR

Salmonella

Staphylacoocus

Streptococcus ve

Coliform bakterileri

29.06.2016 32

29.06.2016 33

• Bazı Parazit yumurtalarını

taşımaları

Dışkı ve döküntülerinin

allerjik reaksiyonlara

neden olmaları

29.06.2016 34

Hamamböcekleriyle Savaşım

Kültürel Savaşım

Fiziksel (mekanik) Savaşım

Biyolojik Savaşım

Kimyasal Savaşım

29.06.2016 35

Kültürel Savaşım

HAMAMBÖCEKLERİNİN

biyolojisi,

yaşam biçimi

taşıdığı hastalıklar

savaşım yöntemleri

gibi özelliklerinin temel eğitimde ve

değişik iletişim araçları ile halka

tanıtımının sağlanmasıdır.

29.06.2016 36

Fiziksel (mekanik) Savaşım

Hamamböceklerinin yaşama ve beslenme ortamlarının ortadan kaldırılması.

Çatlak

Oyuk

Dolap

Çekmece gibi barınma alanları ile

Açıkta gıda maddesi

Yemek artıkları

Bulaşık gibi beslenme ortamlarının kaldırılması.

29.06.2016 37

Kimyasal Savaşım

Hamamböceklerini kontrol altında tutmak oldukça zordur. Sadece ve sürekli insektisitkullanılarak hamamböceklerinin yok edilebileceğini düşünmek oldukça yanlıştır. Her türlü olumsuz koşula (sıcaklık dışında) uyum sağlayabilen bu böceklerinsektisitlere de çok kısa bir sürede dirençmekanizmalarını geliştirebilmektedirler.

29.06.2016 38

Yoğun hamamböceği

populasyonu olan bir konutta

nasıl bir kontrol çalışması

yapmalıyız ?

29.06.2016 39

29.06.2016 SARICAN İLACLAMA ve DANIŞMANLIK 40

29.06.2016 41

Kullanılacak,

İNSEKTİSİT

FORMULASYON ve

UYGULAMA YÖNTEMİNİN

belirlenmesi

uygulama yapılacak alanlar

29.06.2016 SARICAN İLACLAMA ve DANIŞMANLIK 42

Uygulama Sonrası

kontrol

29.06.2016 43