View
9
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Konjenital adrenal hiperplazi(KAH)(KAH)
Dr. İhsan ESEN
Fırat Üniversitesi Hastanesi
Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
Dersin Amacı
• KAH patogenezinin öğrenilmesi
• KAH’lı hastaların klinik ve laboratuar bulgularının öğrenilmesi
• KAH’lı hastalarda tedavi prensiplerinin öğrenilmesi
Adrenal korteks fonksiyonları:
Mineralokortikoidler – sodyum geri alımı ve potasyum atılımını
düzenler.
Glukokortikoidler – enerji ve kemik metabolizmasında ve nöronal
ve immün hücre fonksiyonlarının düzenlenmesinde rol alır.
Androjenler – büyüme, genital gelişim ve puberteyi rol alırlar.
Adrenal medulla fonksiyonları:
Adrenalin ve noradrenalin – kan basıncı ve kalp atım hızını artırır.
Konjenital adrenal hiperplazi
� İlk vaka 1865 yılında tanımlanıyor
� Adrenal steroidogenezin kalıtsal bozuklukları
� Otozomal resesif kalıtım (E=K)
Pregnenolon
Progesteron
17 α - Hidroksi Pregnenolon
17α- Hidroksi Progesteron
Dehidroepiandrosteron
Androstenedione
Östriol
Östron
3β hidroksisteroid dehidrojenaz
17
αh
idro
ksil
az
17
,20
de
zmo
laz
Aro
mat
az
21 hidroksilaz
Kolesterol
11 deoksikortikosteron (DOC)
Kortikosteron
Aldosteron
11- Deoksikortizol
Kortizol
Testosteron Östradiol
11β hidroksilaz
KAH tipleri
� Klasik tip – tuz kaybı ile giden, enzim aktivitesi < %1
� Basit virilizan tip , enzim aktivitesi %1-2
� Non klasik tip enzim aktivitesi %10-50
21 hidroksilaz eksikliği
� En sık KAH nedeni (%85-95)
Pregnenolon
Progesteron
17 α - Hidroksi Pregnenolon
17α- Hidroksi Progesteron
Dehidroepiandrosteron
Androstenedione
Östriol
Östron
3β hidroksisteroid dehidrojenaz
17
αh
idro
ksil
az
17
,20
de
zmo
laz
Aro
mat
az
21 hidroksilaz
Kolesterol
11 deoksikortikosteron (DOC)
Kortikosteron
Aldosteron
11- Deoksikortizol
Kortizol
Testosteron Östradiol
11β hidroksilaz
21 hidroksilaz eksikliği
� En sık KAH nedeni (%85-95)
� Kalan enzim aktivitesine göre klinik değişken olabilir.
� Kızlar daha ciddi etkilenirler
� Genital organlarda virilizasyon
� Beyin virilizasyonu
Clinical Endocrinology (2007) 66 , 162–172
Başvuru özellikleri
� Kızlarda virilizasyon Androjenler ↑ ↑
� Tuz kaybı olan hastalar Aldosteron ↓↓ , Renin ↑↑
� Na ↓↓, K ↑↑
Hipoglisemi� Hipoglisemi
� Hiperpigmentasyon ACTH ↑ ↑
� Dehidratasyon, şok
ACTH biyosentezi ve hipotalama-hipofize-adrenal aks
Gong, R. (2011) The renaissance of corticotropin therapy in proteinuric nephropathiesNat. Rev. Nephrol. doi:10.1038/nrneph.2011.190
11β hidroksilaz eksikliği
• İkinci en sık KAH nedeni (%5-15)
• Kızlarda cinsel farklılaşma bozukluğu
• Hem kız hem erkeklerde postnatal virilizasyon
• Aldosteron öncülerinin tuz tutucu etkileri var, tuz kaybı olmaz.
•• ↑ ↑ 11-deoksikortizol ve deoksikortikosteron (DOC)
(hem bazal hem ACTH sonrası)
•• ↑↑ ACTH ve ↓↓ plazma renin düzeyi
Pregnenolon
Progesteron
17 α - Hidroksi Pregnenolon
17α- Hidroksi Progesteron
Dehidroepiandrosteron
Androstenedione
Östriol
Östron
3β hidroksisteroid dehidrojenaz
17
αh
idro
ksil
az
17
,20
de
zmo
laz
Aro
mat
az
21 hidroksilaz
Kolesterol
11 deoksikortikosteron (DOC)
Kortikosteron
Aldosteron
11- Deoksikortizol
Kortizol
Testosteron Östradiol
11β hidroksilaz
3β hidroksisteroid dehidrojenaz eksikliği
• Nadir KAH nedenlerinden
• Her üç serideki hormon üretimi bozulmuştur.
• Tuz kaybı
• Hem erkek hem kızlarda cinsel farklılaşma bozukluğu
• ↑ Δ5/Δ4 serum steroidleri
Pregnenolon
Progesteron
17 α - Hidroksi Pregnenolon
17α- Hidroksi Progesteron
Dehidroepiandrosteron
Androstenedione
Östriol
Östron
3β hidroksisteroid dehidrojenaz
17
αh
idro
ksil
az
17
,20
de
zmo
laz
Aro
mat
az
21 hidroksilaz
Kolesterol
11 deoksikortikosteron (DOC)
Kortikosteron
Aldosteron
11- Deoksikortizol
Kortizol
Testosteron Östradiol
11β hidroksilaz
Aro
mat
az
Pregnenolon
Progesteron
17 α - Hidroksi Pregnenolon
17α- Hidroksi Progesteron
Dehidroepiandrosteron
Androstenedione
Östriol
Östron
3β hidroksisteroid dehidrojenaz
17
αh
idro
ksil
az
17
,20
de
zmo
laz
Aro
mat
az
21 hidroksilaz
Kolesterol
Pregnenolon/Progesteron ↑↑↑↑
11 deoksikortikosteron (DOC)
Kortikosteron
Aldosteron
11- Deoksikortizol
Kortizol
Testosteron Östradiol
11β hidroksilaz
Aro
mat
az
17OH pregnenolon/17OH progesteron ↑↑↑↑
DHEA/Androstenedion ↑↑↑↑
Basit virilizan KAH
Tuz kaybı olmaksızın
Glikokortikoid eksikliği
Kızlarda virilizasyon
.
Kızlarda virilizasyon
Erkeklerde artmış androjenemi bulguları
Non-klasik KAH
• Tipik olarak geç çocukluk, ergenlik ve erişkin yaşta
• Aşırı androjen salgısının belirti ve bulgularını gösterirler
• Sıklığı 1/1000 (Askenazi Yahudileri, Akdeniz, Ortadoğu ve Hint
toplumunda daha sık)
Non-klasik KAH belirti ve bulgular
• Pubertal kızlarda, hirsutizm, akne, androjenik alopesi,
anovulasyon, menstrual disfonksiyon, infertilite
• Prepubertal çocuklarda uzun boy, ileri kemik yaşı, erken koltuk
altı ve pubik kıllanma, erişkin gibi ter kokusu
Laboratuvar
� Serum elektrolit ve glikoz
� düşük Na & yüksek K
� Açlık hipoglisemisi
� Dehidratasyona bağlı yüksek üre düzeyi
� Yüksek plazma Renin & ACTH düzeyi
� Düşük kortizol
� Yüksek 17 OH-progesteron
� Yüksek androjen düzeyleri (özellikle testosteron)
� Düşük aldosteron
�Üriner steroid profili
�Kromozom analizi
Laboratuvar
�Pelvik USG
Görüntüleme
TedaviTedavi
� Hidrokortizon 12-15 mg/m2/gün
� Fludrokortizon 0,05 – 0,2 mg/gün
� Stres durumunda hidrokortizon dozunun 3 katı verilmeli
Adrenal kriz durumunda IV hidrokortizon ve sıvı tedavisi
.
� Adrenal kriz durumunda IV hidrokortizon ve sıvı tedavisi verilmeli
� Kızlarda virilize genitalya için cerrahi
Yenidoğan taraması
• Doğumdan sonra 3. gün Guthrie kağıdına
• Kan 17-hidroksiprogesteron düzeyi (17OH-P)
.
Soru ve katkılar lütfenSoru ve katkılar lütfen
Dr. İhsan ESEN
Fırat Üniversitesi Hastanesi
Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
http://kisi.deu.edu.tr/ihsan.esen/
Recommended