View
219
Download
1
Category
Preview:
Citation preview
Onderzoek voor bachelor studenten: Onderzoek voor bachelor studenten:
wat moeten, zouden moeten, en wat moeten, zouden moeten, en kunnen we ze eigenlijk leren?kunnen we ze eigenlijk leren?Daan Andriessen, Lector Hogeschool InhollandDaan Andriessen, Lector Hogeschool Inholland
Onderzoek voor bachelor studenten: Onderzoek voor bachelor studenten: over de kloof tussen wat we willen over de kloof tussen wat we willen en wat we (kunnen) doenen wat we (kunnen) doen
Daan Andriessen, Lector Hogeschool InhollandDaan Andriessen, Lector Hogeschool Inholland
Onderzoek = nieuwe kennisOnderzoek = nieuwe kennis
‘‘Onderzoek is een doelbewust en methodisch Onderzoek is een doelbewust en methodisch zoeken naar nieuwe kennis in de vorm van zoeken naar nieuwe kennis in de vorm van antwoorden op tevoren gestelde vragen antwoorden op tevoren gestelde vragen volgens een tevoren opgesteld plan’ .volgens een tevoren opgesteld plan’ .
(Verschuren, 1994)(Verschuren, 1994)
Onderzoek = nieuwe kennis (2)Onderzoek = nieuwe kennis (2)
• Doelbewust: Doelbewust: vanuit probleemveld, gericht op beantwoordenvanuit probleemveld, gericht op beantwoorden
van probleemstelling en deelvragen.van probleemstelling en deelvragen.
• Methodisch: Methodisch: systematisch en volgens erkende methoden ensystematisch en volgens erkende methoden en
wetenschappelijke criteria te werk gaan.wetenschappelijke criteria te werk gaan.
• Nieuwe kennis: Nieuwe kennis: nieuw voor de wereld met brederenieuw voor de wereld met bredere
geldigheid dan het individuele geval.geldigheid dan het individuele geval.
• Vragen: Vragen: ‘zonder vragen geen...’.‘zonder vragen geen...’.
• Plan: Plan: onderzoeksontwerp en - plan (acties, instrumenten, onderzoeksontwerp en - plan (acties, instrumenten,
tijd en geld).tijd en geld).
Wat Wat moetenmoeten we ze leren? we ze leren?
Dublin Descriptoren over onderzoek:Dublin Descriptoren over onderzoek:
…
Wat moeten we ze leren?Wat moeten we ze leren?
Dublin Descriptoren over onderzoek:Dublin Descriptoren over onderzoek:
Oordeelsvorming: Oordeelsvorming:
relevante gegevens verzamelen en relevante gegevens verzamelen en interpreteren.interpreteren.
Wat Wat moetenmoeten we ze leren? we ze leren?
Commissie Franssen over onderzoek:Commissie Franssen over onderzoek:
((Wetenschappelijke) toepassingWetenschappelijke) toepassing: :
de toepassing van beschikbare relevante de toepassing van beschikbare relevante (wetenschappelijke) inzichten, theorieën, (wetenschappelijke) inzichten, theorieën, concepten en onderzoeksresultatenconcepten en onderzoeksresultaten
Wat Wat moetenmoeten we ze leren? we ze leren?
Commissie Franssen over onderzoek:Commissie Franssen over onderzoek:
Probleemgericht werken: Probleemgericht werken:
het zelfstandig definiëren en analyseren van het zelfstandig definiëren en analyseren van complexe probleemsituaties en het complexe probleemsituaties en het ontwikkelen en beoordelen van oplossingen.ontwikkelen en beoordelen van oplossingen.
Wat Wat moetenmoeten we ze leren? we ze leren?
Commissie Franssen over onderzoek:Commissie Franssen over onderzoek:
Methodisch en reflectief denken en Methodisch en reflectief denken en handelenhandelen:: • planmatig aanpakken van werkzaamhedenplanmatig aanpakken van werkzaamheden• reflecteren op het handelen, op basis van reflecteren op het handelen, op basis van
het verzamelen en analyseren van het verzamelen en analyseren van relevante informatie.relevante informatie.
Wat Wat moetenmoeten we ze leren? we ze leren?
HBO-kenmerken over onderzoek:HBO-kenmerken over onderzoek:
Probleemgericht werkenProbleemgericht werken: :
(wetenschappelijke) kennis, inzichten, (wetenschappelijke) kennis, inzichten, houdingen en vaardigheden toepassen.houdingen en vaardigheden toepassen.
Wat Wat moetenmoeten we ze leren? we ze leren?
HBO-kenmerken over onderzoek:HBO-kenmerken over onderzoek:
Methodisch en reflectief denken en Methodisch en reflectief denken en handelen: handelen:
relevante informatie verzamelen en relevante informatie verzamelen en analyseren.analyseren.
Moeten we ze leren onderzoeken?Moeten we ze leren onderzoeken?
Bron Kenmerk Doel-bewust
Metho-disch
Nieuwe kennis
Vragen Plan
Dublin Oordeelsvorming xFranssen (Wetenschappelijke)
toepassing xFranssen Probleemgericht werken x xFranssen Methodisch en reflectief
denken en handelen x xHBO-kenmerken
Probleemgericht werken xHBO-kenmerken
Methodisch en reflectief denken en handelen x x x
Accreditatiekaders NVAOAccreditatiekaders NVAO
““BeleidBeleid: De instelling beschikt over adequaat : De instelling beschikt over adequaat beleid (…) op het gebied van (…) verankering van beleid (…) op het gebied van (…) verankering van onderzoek in het onderwijs. onderzoek in het onderwijs.
(…) verankering van onderzoek in het onderwijs is(…) verankering van onderzoek in het onderwijs is van belang omdat instellingen voor hoger van belang omdat instellingen voor hoger onderwijs alle in meer of mindere mate te maken onderwijs alle in meer of mindere mate te maken hebben met onderzoek, zelfs als ze (…) de hebben met onderzoek, zelfs als ze (…) de studenten slechts op de hoogte willen brengen studenten slechts op de hoogte willen brengen nieuwe wetenschappelijke ontwikkelingen (…)”. nieuwe wetenschappelijke ontwikkelingen (…)”.
Accreditatiekaders NVAOAccreditatiekaders NVAO
Standaard 2: Standaard 2:
““De oriëntatie van het programma waarborgt De oriëntatie van het programma waarborgt de ontwikkeling van vaardigheden op het de ontwikkeling van vaardigheden op het gebied van wetenschappelijk onderzoek en/of gebied van wetenschappelijk onderzoek en/of de beroepspraktijkde beroepspraktijk”.”.
Conclusie: wat Conclusie: wat moetenmoeten we ze leren? we ze leren?
• WEL: PROBLEEMOPLOSSINGWEL: PROBLEEMOPLOSSING• Planmatig gegevens/informatie verzamelen en Planmatig gegevens/informatie verzamelen en
interpreteren/analyseren voor het oplossen van interpreteren/analyseren voor het oplossen van een complex probleem in de praktijk.een complex probleem in de praktijk.
• NIET: ONDERZOEKNIET: ONDERZOEK• Volgens erkende methoden en wetenschappelijke Volgens erkende methoden en wetenschappelijke
criteria te werk gaan.criteria te werk gaan.• Genereren van kennis die nieuw is voor de wereld Genereren van kennis die nieuw is voor de wereld
met bredere geldigheid dan het individuele geval.met bredere geldigheid dan het individuele geval.
Waarom dan wel onderzoek?Waarom dan wel onderzoek?• Redenering: Redenering:
• Onderzoek doen leidt tot een kritische houding Onderzoek doen leidt tot een kritische houding en dat leidt tot vernieuwing.en dat leidt tot vernieuwing.
• Schuiling vanmorgen:Schuiling vanmorgen:• Hoe valide is die redenering? Evidence-based?Hoe valide is die redenering? Evidence-based?• Leidt beheersen van onderzoeksvaardigheden tot Leidt beheersen van onderzoeksvaardigheden tot
een kritische houding?een kritische houding?
Indien toch leren Indien toch leren onderzoeken…onderzoeken…
• … … wat voor een onderzoek dan?wat voor een onderzoek dan?• Welke onderzoeksfunctie?Welke onderzoeksfunctie?
(Oost & Markenhof, 2002)(Oost & Markenhof, 2002)
Wat Wat zouden we ze moeten zouden we ze moeten leren?leren?
Onderzoeksfunctie Exploratief Hypothese toetsend
Definiëren Tot welke klasse van fenomenen behoort dit?
Behoort dit fenomeen bij deze klasse?
Beschrijven Wat zijn de eigenschappen van X? Heeft X deze eigenschappen?
Vergelijken Wat zijn de verschillen tussen X en Y?
Zijn X en Y verschillend?
Evalueren Hoe succesvol is deze interventie? Is deze interventie een succes?
Verklaren Waarom Y? Is het waar dat X Y verklaart?
Ontwerpen Wat draagt bij aan de oplossing van Z?
Draagt X bij aan de oplossing van Z?
Bron: Oost & Markenhof, 2002
Oefening onderzoeksfunctiesOefening onderzoeksfuncties
Hoe vaak komt een bepaald type diabetes Hoe vaak komt een bepaald type diabetes voor bij achthonderd patiënten die de diabetes voor bij achthonderd patiënten die de diabetes polikliniek van het AZU bezoeken?polikliniek van het AZU bezoeken?
Oefening onderzoeksfunctiesOefening onderzoeksfuncties
Zijn er overeenkomsten met betrekking tot de Zijn er overeenkomsten met betrekking tot de didactiek tussen de inhoud van de didactiek tussen de inhoud van de vernieuwingspoging in het Amerikaanse wiskunde-vernieuwingspoging in het Amerikaanse wiskunde-onderwijs, zoals vormgegeven in “The Curriculum onderwijs, zoals vormgegeven in “The Curriculum and Evaluation Standards for School Mathematics”and Evaluation Standards for School Mathematics”
en de inhoud van een Nederlandse en de inhoud van een Nederlandse vernieuwingspoging, namelijk het Adaptief Groeps vernieuwingspoging, namelijk het Adaptief Groeps Onderwijs voor wiskunde aan 12-16 jarigen?Onderwijs voor wiskunde aan 12-16 jarigen?
Oefening onderzoeksfunctiesOefening onderzoeksfuncties
Zal het realiseren van een treinverbinding Zal het realiseren van een treinverbinding tussen Vleuten, Utrecht CS en de Uithof een tussen Vleuten, Utrecht CS en de Uithof een waardevolle aanvulling vormen op het waardevolle aanvulling vormen op het openbaar vervoernetwerk?openbaar vervoernetwerk?
Oefening onderzoeksfunctiesOefening onderzoeksfuncties
Is er een meer dan toevallig verband tussen Is er een meer dan toevallig verband tussen leesgewoonten en een aantal nader te leesgewoonten en een aantal nader te omschrijven persoonlijkheidskenmerken van omschrijven persoonlijkheidskenmerken van de respondenten?de respondenten?
Oefening onderzoeksfunctiesOefening onderzoeksfuncties
Hoe kunnen wij de waarde van ontastbare Hoe kunnen wij de waarde van ontastbare productiemiddelen bepalen en wel op productiemiddelen bepalen en wel op zodanige wijze dat deze informatie bijdraagt zodanige wijze dat deze informatie bijdraagt aan het oplossen van problemen binnen aan het oplossen van problemen binnen organisaties?organisaties?
PraktijkgerichtheidPraktijkgerichtheid
Com
ple
xit
eit
Com
ple
xit
eit
Wat Wat zouden we ze moeten zouden we ze moeten leren?leren?
• Exploratief ontwerpend onderzoek is het meest Exploratief ontwerpend onderzoek is het meest praktijkgericht onderzoek. praktijkgericht onderzoek.
• Dit zou goed passen bij het doel van HBO Dit zou goed passen bij het doel van HBO onderwijs.onderwijs.
• Het is echter de meest complexe vorm van Het is echter de meest complexe vorm van onderzoek.onderzoek.
• Is het realistisch dit te willen leren aan Is het realistisch dit te willen leren aan bachelor studenten?bachelor studenten?
Wat Wat kunnenkunnen we ze leren? we ze leren?
Vragen van afstudeerders in mijn praktijk:Vragen van afstudeerders in mijn praktijk:• Onderzoek? Dat is toch iets met SPSS?Onderzoek? Dat is toch iets met SPSS?• Is niet alles op internet waar?Is niet alles op internet waar?• Wat doe ik met literatuur?Wat doe ik met literatuur?• Wat is de functie van probleemstelling en deelvragen?Wat is de functie van probleemstelling en deelvragen?• Hoe zet ik een argumentatie op?Hoe zet ik een argumentatie op?• Hoe analyseer ik gegevens?Hoe analyseer ik gegevens?• Hoe schrijf ik een leesbaar verslag?Hoe schrijf ik een leesbaar verslag?• Hoe gebruik ik kopjes in Word zodat ik een inhoudsopgave kan Hoe gebruik ik kopjes in Word zodat ik een inhoudsopgave kan
genereren?genereren?
Soorten onderzoekSoorten onderzoek
1. Expert gebaseerd onderzoek (met 1. Expert gebaseerd onderzoek (met inbegrip van literatuur-onderzoek) inbegrip van literatuur-onderzoek) navragen. navragen.
2. Reflectief onderzoek = nadenken.2. Reflectief onderzoek = nadenken.
3. Empirisch onderzoek = nazoeken.3. Empirisch onderzoek = nazoeken.
(Verschuren, 2010)(Verschuren, 2010)
BACHELORBACHELOR
JAJA
JAJADEELSDEELS
Op zoek naar een realistisch ambitieniveauOp zoek naar een realistisch ambitieniveau
Beheersingsniveaus empirisch onderzoekBeheersingsniveaus empirisch onderzoek
1.1. Het gebruik van resultaten van Het gebruik van resultaten van onderzoek.onderzoek.
2.2. Het geven van opdracht voor Het geven van opdracht voor onderzoek.onderzoek.
3.3. Monitoring van uitgezet onderzoek.Monitoring van uitgezet onderzoek.
4.4. Het uitvoeren van onderzoek.Het uitvoeren van onderzoek.
BACHELORBACHELORJAJA
JAJA
JAJANEENEE
Verschuren (2010) Verschuren (2010) over over onderzoek empirisch in het HBOonderzoek empirisch in het HBO
““Voor een ontwikkeling op het vlak van empirisch Voor een ontwikkeling op het vlak van empirisch onderzoek zijn per definitie nodig competenties voor onderzoek zijn per definitie nodig competenties voor het uitvoeren van dit type onderzoek (…). De vraag is het uitvoeren van dit type onderzoek (…). De vraag is wel of de hoge kwalificaties en dito trainingen die dit wel of de hoge kwalificaties en dito trainingen die dit vereist, al prioriteit moeten hebben in de bachelor vereist, al prioriteit moeten hebben in de bachelor fase. Vooralsnog lijkt dit meer iets te zijn voor de fase. Vooralsnog lijkt dit meer iets te zijn voor de (research) masters.”(research) masters.”
ConclusieConclusie
We hoeven bachelorstudenten niet te leren onderzoeken.We hoeven bachelorstudenten niet te leren onderzoeken. Wat we ze zouden moeten leren lijkt te hoog gegrepen Wat we ze zouden moeten leren lijkt te hoog gegrepen
(exploratief ontwerponderzoek).(exploratief ontwerponderzoek). We kunnen ze wel leren:We kunnen ze wel leren:
1.1.Het gebruik van resultaten van onderzoek.Het gebruik van resultaten van onderzoek.
2.2.Het geven van opdracht voor onderzoek.Het geven van opdracht voor onderzoek.
3.3.Monitoring van uitgezet onderzoek.Monitoring van uitgezet onderzoek.
Echter: dit mag niet ten koste gaan van het aanleren van de Echter: dit mag niet ten koste gaan van het aanleren van de basisbekwaamheden voor kenniswerkers.basisbekwaamheden voor kenniswerkers.
Realistisch ambitieniveau: Realistisch ambitieniveau: Eerst opleiden tot kenniswerker Eerst opleiden tot kenniswerker
Driebouwstenen voor kennis
DrieDriebouwstenenbouwstenen voor kennisvoor kennis
Leren door het Leren door het terugkoppelen terugkoppelen van informatievan informatie
(Systeem (Systeem leren)leren)
Leren door Leren door interactie met interactie met
andere mensen andere mensen (Sociaal leren)(Sociaal leren)
Leren door het Leren door het ontwikkelen van ontwikkelen van
concepten en concepten en overtuigingen overtuigingen
(Cognitief leren)(Cognitief leren)
VragenVragenVindenVinden
Beoordelen Beoordelen en gebruikenen gebruiken
NetwerkenNetwerken
TeamwerkenTeamwerken
Dialoog Dialoog voerenvoeren
AnalyserenAnalyseren
ReflecterenReflecteren
Creatief zijnCreatief zijn
De kenniswerker De kenniswerker is in staat is in staat permanent permanent relatief veel te relatief veel te leren…leren…
LerenLerenvan de drie van de drie
bouwstenen voorbouwstenen voorkenniskennis
Beoordelen en gebruiken
Netwerken
Teamwerken
Dialoog voeren
Analyseren
Reflecteren
Creatief zijn
Lerenvan de drie
bouwstenen voorkennis
Vinden
Vragen
VragenVragen
De bekwaamheid de eigen informatiebehoefte De bekwaamheid de eigen informatiebehoefte te onderkennen en deze informatiebehoefte om te onderkennen en deze informatiebehoefte om te zetten in een zoekvraag.te zetten in een zoekvraag.
Indicatoren:Indicatoren: Het belang inzien van het formuleren van de juiste vraag.Het belang inzien van het formuleren van de juiste vraag. Inzien dat de vraag het antwoord stuurt.Inzien dat de vraag het antwoord stuurt. In staat zijn om te bepalen welke informatie precies nodig is.In staat zijn om te bepalen welke informatie precies nodig is. In staat zijn om de juiste ‘zoektermen’ te gebruiken.In staat zijn om de juiste ‘zoektermen’ te gebruiken.
VragenVinden
Beoordelen en gebruiken
Netwerken
Teamwerken
Dialoog voeren
Analyseren
Reflecteren
Creatief zijn
Lerenvan de drie
bouwstenen voorkennis
VragenVinden
Beoordelen en gebruiken
Netwerken
Teamwerken
Dialoog voeren
Analyseren
Reflecteren
Creatief zijn
Lerenvan de drie
bouwstenen voorkennis
Beoordelen en gebruikenBeoordelen en gebruikenDe bekwaamheid de gevonden informatie te selecteren, te De bekwaamheid de gevonden informatie te selecteren, te evalueren, te verwerken en in het eigen werk op te nemen.evalueren, te verwerken en in het eigen werk op te nemen.
Indicatoren:Indicatoren: Informatie beoordelen op bruikbaarheid.Informatie beoordelen op bruikbaarheid. Bij onvoldoende bruikbare informatie nieuw zoekproces opstarten.Bij onvoldoende bruikbare informatie nieuw zoekproces opstarten. Informatie beoordelen op betrouwbaarheid, objectiviteit en Informatie beoordelen op betrouwbaarheid, objectiviteit en
actualiteit.actualiteit. Informatie in de tekst verwerken en juiste bronvermeldingen Informatie in de tekst verwerken en juiste bronvermeldingen
toevoegen.toevoegen.
VragenVinden
Beoordelen en gebruiken
Netwerken
Teamwerken
Analyseren
Reflecteren
Creatief zijn
Lerenvan de drie
bouwstenen voorkennis
Dialoog voeren
VragenVinden
Beoordelen en gebruiken
Netwerken
Team-werken
Analyseren
Reflecteren
Creatief zijn
Lerenvan de drie
bouwstenen voorkennis
Dialoog voeren
VragenVinden
Beoordelen en gebruiken
Netwerken
Teamwerken
Dialoog voeren
Analyseren
Reflecteren
Creatief zijn
Lerenvan de drie
bouwstenen voorkennis
We leren ze wel discussiëren We leren ze wel discussiëren maar geen dialoog maar geen dialoog
DISCUSSIE:DISCUSSIE:
Gelijk krijgenGelijk krijgen
ArgumentatieArgumentatie
BesluitvormingBesluitvorming
““Ja, maar….”Ja, maar….”
DIALOOG:DIALOOG:
Op elkaar voort bouwenOp elkaar voort bouwen
Vragen stellenVragen stellen
Kennis uitwisselenKennis uitwisselen
““Ja, en…..”Ja, en…..”
VragenVinden
Beoordelen en gebruiken
Netwerken
Teamwerken
Analyseren
Reflecteren
Creatief zijn
Lerenvan de drie
bouwstenen voorkennis
Dialoog voeren
Reflecteren op kennisReflecteren op kennisHet vermogen de waarde van kennis voor het oplossen Het vermogen de waarde van kennis voor het oplossen van een bepaald probleem te beschouwen en hieruit van een bepaald probleem te beschouwen en hieruit lessen te trekken voor de toekomst.lessen te trekken voor de toekomst.
Indicatoren:Indicatoren: In staat zijn de perceptie en de waarde van een probleem te In staat zijn de perceptie en de waarde van een probleem te
beschouwen.beschouwen. In staat zijn de waarde van kennis (b.v. theorie) te beoordelen.In staat zijn de waarde van kennis (b.v. theorie) te beoordelen. In staat zijn de manier van oplossen van een probleem te In staat zijn de manier van oplossen van een probleem te
beschouwen.beschouwen.
VragenVinden
Beoordelen en gebruiken
Netwerken
Teamwerken
Dialoog voeren
Analyseren
Reflecteren
Creatief zijn
Lerenvan de drie
bouwstenen voorkennis
VragenVinden
Beoordelen en gebruiken
Netwerken
Teamwerken
Analyseren
Reflecteren
Creatief zijn
Lerenvan de drie
bouwstenen voorkennis
Dialoog voeren
SamenvattendSamenvattend
We hoeven bachelorstudenten niet te leren onderzoeken.We hoeven bachelorstudenten niet te leren onderzoeken. Wat we ze zouden moeten leren lijkt te hoog gegrepen Wat we ze zouden moeten leren lijkt te hoog gegrepen
(exploratief ontwerponderzoek).(exploratief ontwerponderzoek). We kunnen ze wel leren:We kunnen ze wel leren:
1.1.Het gebruik van resultaten van onderzoek.Het gebruik van resultaten van onderzoek.
2.2.Het geven van opdracht voor onderzoek.Het geven van opdracht voor onderzoek.
3.3.Monitoring van uitgezet onderzoek.Monitoring van uitgezet onderzoek.
Echter: dit mag niet ten koste gaan van het aanleren van Echter: dit mag niet ten koste gaan van het aanleren van de basisbekwaamheden voor kenniswerkers.de basisbekwaamheden voor kenniswerkers.
BijlageBijlage
AchtergrondinformatieAchtergrondinformatie
Wat moeten we ze leren?Wat moeten we ze leren?
Dublin Descriptoren over onderzoek:Dublin Descriptoren over onderzoek:
Oordeelsvorming:Oordeelsvorming:
“Is in staat om relevante gegevens te verzamelen “Is in staat om relevante gegevens te verzamelen en interpreteren (meestal op het vakgebied) met en interpreteren (meestal op het vakgebied) met het doel een oordeel te vormen dat mede het doel een oordeel te vormen dat mede gebaseerd is op het afwegen van relevante sociaal-gebaseerd is op het afwegen van relevante sociaal-maatschappelijke, wetenschappelijke of ethische maatschappelijke, wetenschappelijke of ethische aspecten.”aspecten.”
Wat moeten we ze leren?Wat moeten we ze leren?
Commissie Franssen over onderzoek:Commissie Franssen over onderzoek:
““((Wetenschappelijke) toepassingWetenschappelijke) toepassing: de : de toepassing van beschikbare relevante toepassing van beschikbare relevante (wetenschappelijke) inzichten, theorieën, (wetenschappelijke) inzichten, theorieën, concepten en onderzoeksresultaten bij concepten en onderzoeksresultaten bij vraagstukken waar afgestudeerden in hun vraagstukken waar afgestudeerden in hun beroepsuitoefening mee geconfronteerd beroepsuitoefening mee geconfronteerd worden.”worden.”
Wat moeten we ze leren?Wat moeten we ze leren?Commissie Franssen over onderzoek:Commissie Franssen over onderzoek:
Probleemgericht werken: Probleemgericht werken:
“het zelfstandig definiëren en analyseren van “het zelfstandig definiëren en analyseren van complexe probleemsituaties in de beroepspraktijk op complexe probleemsituaties in de beroepspraktijk op basis van relevante kennis en (theoretische) inzichten, basis van relevante kennis en (theoretische) inzichten, het ontwikkelen en toepassen van zinvolle (nieuwe) het ontwikkelen en toepassen van zinvolle (nieuwe) oplossingsstrategieën en het beoordelen van de oplossingsstrategieën en het beoordelen van de effectiviteit hiervan.”effectiviteit hiervan.”
Wat moeten we ze leren?Wat moeten we ze leren?Commissie Franssen over onderzoek:Commissie Franssen over onderzoek:
Methodisch en reflectief denken en handelenMethodisch en reflectief denken en handelen: :
““het stellen van realistische doelen, het plannen c.q. het stellen van realistische doelen, het plannen c.q. planmatig aanpakken van werkzaamheden en het planmatig aanpakken van werkzaamheden en het reflecteren op het (beroepsmatig) handelen, op basis reflecteren op het (beroepsmatig) handelen, op basis van het verzamelen en analyseren van relevante van het verzamelen en analyseren van relevante informatie.”informatie.”
Wat moeten we ze leren?Wat moeten we ze leren?
HBO-kenmerken over onderzoek:HBO-kenmerken over onderzoek:
Probleemgericht werkenProbleemgericht werken: :
“de afgestudeerde kan relevante “de afgestudeerde kan relevante (wetenschappelijke) kennis, inzichten, houdingen (wetenschappelijke) kennis, inzichten, houdingen en vaardigheden toepassen bij het definiëren, en vaardigheden toepassen bij het definiëren, analyseren en oplossen van complexe problemen analyseren en oplossen van complexe problemen in de beroepspraktijk”.in de beroepspraktijk”.
Wat moeten we ze leren?Wat moeten we ze leren?HBO-kenmerken over onderzoek:HBO-kenmerken over onderzoek:
Methodisch en reflectief denken en handelen: Methodisch en reflectief denken en handelen:
“de afgestudeerde is in staat relevante informatie te “de afgestudeerde is in staat relevante informatie te verzamelen en analyseren teneinde projectmatig te verzamelen en analyseren teneinde projectmatig te werken en te reflecteren op het beroepsmatig werken en te reflecteren op het beroepsmatig handelen, mede vanuit ethische en handelen, mede vanuit ethische en maatschappelijke vragen”.maatschappelijke vragen”.
Nogmaals Verschuren (2010)Nogmaals Verschuren (2010)
Type kennis Verklarend Prescriptief
Idiografisch CausaalFinaalHistorisch
Probleem-oplossing
Nomothetisch Causale theorieen Prescriptieve theorieen
Verschuren, P. (2010), Onderzoek in het HBO:soorten, scholingsniveaus en methodologische profielen
Nogmaals Verschuren (2010)Nogmaals Verschuren (2010)
Universiteit HBO
Interne validiteit ***** *****
Externe validiteit ***** ***
Controleerbaarheid ***** *****
Cumulativiteit *** ***
Implementaire validiteit * *****
Ethische validiteit ? *****
Verschuren (2010) over Verschuren (2010) over onderzoek onderzoek in/naar het eigen professionele handelen in/naar het eigen professionele handelen
““Dienen studenten het reflectief en enigerlei Dienen studenten het reflectief en enigerlei vorm(en) van expert gebaseerd onderzoek op vorm(en) van expert gebaseerd onderzoek op uitvoerend niveau te beheersen, vooralsnog is dit uitvoerend niveau te beheersen, vooralsnog is dit niet zo bij empirisch onderzoek naar het eigen niet zo bij empirisch onderzoek naar het eigen professionele handelen. professionele handelen. Hier dient primair te worden gemikt op gebruik van Hier dient primair te worden gemikt op gebruik van door anderen (universiteiten, onderzoeksbureaus, door anderen (universiteiten, onderzoeksbureaus, afdelingen onderzoek van overheden, R&D afdelingen onderzoek van overheden, R&D afdelingen van grote bedrijven) uitgevoerd afdelingen van grote bedrijven) uitgevoerd onderzoek.”onderzoek.”
Verschuren (2010) over Verschuren (2010) over onderzoekonderzoek in/naar de eigen werksituatie in/naar de eigen werksituatie
““Actieonderzoek. Ik heb twijfels of dit type Actieonderzoek. Ik heb twijfels of dit type onderzoek voor jonge mensen, met nog zo weinig onderzoek voor jonge mensen, met nog zo weinig ervaring en expertise, een haalbare kaart is. ervaring en expertise, een haalbare kaart is.
Naast methodologische kennis (die haalbaar is) Naast methodologische kennis (die haalbaar is) vergt het vooral veel materiedeskundigheid, vergt het vooral veel materiedeskundigheid, praktijkervaring, ervaring in het werken met praktijkervaring, ervaring in het werken met groepen, alsook enig persoonlijk overwicht.”groepen, alsook enig persoonlijk overwicht.”
Verschuren (2010) over Verschuren (2010) over onderzoekonderzoek in/naar de eigen vakdiscipline in/naar de eigen vakdiscipline
““Een kernvraag is of men voor reguliere HBO studenten Een kernvraag is of men voor reguliere HBO studenten ook expliciet moet mikken op grensverleggend bijdragen ook expliciet moet mikken op grensverleggend bijdragen aan de eigen vakdiscipline.aan de eigen vakdiscipline.
(…) Indien en voor zover deze vraag met ja wordt (…) Indien en voor zover deze vraag met ja wordt beantwoord, is een gedegen scholing in de uitvoering van beantwoord, is een gedegen scholing in de uitvoering van empirisch onderzoek nodig, en wel op het niveau van een empirisch onderzoek nodig, en wel op het niveau van een universitaire opleiding met een stevige empirische universitaire opleiding met een stevige empirische traditie, zoals die van sociologie en psychologie.” traditie, zoals die van sociologie en psychologie.”
VragenVragen
De bekwaamheid de eigen informatiebehoefte te De bekwaamheid de eigen informatiebehoefte te onderkennen en deze informatiebehoefte om te zetten onderkennen en deze informatiebehoefte om te zetten in een zoekvraag.in een zoekvraag.
Indicatoren:Indicatoren: Het belang inzien van het formuleren van de juiste vraag.Het belang inzien van het formuleren van de juiste vraag. Inzien dat de vraag het antwoord stuurt.Inzien dat de vraag het antwoord stuurt. In staat zijn om te bepalen welke informatie precies nodig is.In staat zijn om te bepalen welke informatie precies nodig is. In staat zijn om de juiste ‘zoektermen’ te gebruiken.In staat zijn om de juiste ‘zoektermen’ te gebruiken.
VindenVinden
De bekwaamheid om relevante informatiebronnen te kiezen De bekwaamheid om relevante informatiebronnen te kiezen en te raadplegen en de hiervoor benodigde en te raadplegen en de hiervoor benodigde informatietechnologie te hanteren.informatietechnologie te hanteren.
Indicatoren:Indicatoren: De kenmerken en voor- & nadelen van verschillende typen De kenmerken en voor- & nadelen van verschillende typen
informatiebronnen weten. informatiebronnen weten. In staat zijn informatiebronnen te vinden.In staat zijn informatiebronnen te vinden. In staat zijn zoektechnologie op het internet, in catalogi en in In staat zijn zoektechnologie op het internet, in catalogi en in
databanken te hanteren.databanken te hanteren.
Beoordelen en gebruikenBeoordelen en gebruikenDe bekwaamheid de gevonden informatie te selecteren, te De bekwaamheid de gevonden informatie te selecteren, te evalueren, te verwerken en in het eigen werk op te nemen.evalueren, te verwerken en in het eigen werk op te nemen.
Indicatoren:Indicatoren: Informatie beoordelen op bruikbaarheid.Informatie beoordelen op bruikbaarheid. Bij onvoldoende bruikbare informatie nieuw zoekproces opstarten.Bij onvoldoende bruikbare informatie nieuw zoekproces opstarten. Informatie beoordelen op betrouwbaarheid, objectiviteit en Informatie beoordelen op betrouwbaarheid, objectiviteit en
actualiteit.actualiteit. Informatie in de tekst verwerken en juiste bronvermeldingen Informatie in de tekst verwerken en juiste bronvermeldingen
toevoegen.toevoegen.
Autoriteit, objectiviteit en Autoriteit, objectiviteit en actualiteitactualiteit
Is duidelijk vanuit welk standpunt de aanbieder de Is duidelijk vanuit welk standpunt de aanbieder de informatie aanbiedt?informatie aanbiedt?
Doe een gok: wat is de officiële site van het witte Doe een gok: wat is de officiële site van het witte huis?huis?www.whitehouse.com www.whitehouse.org www.whitehouse.gov
NetwerkenNetwerkenDe bekwaamheid om op systematische wijze een persoonlijk netwerk te De bekwaamheid om op systematische wijze een persoonlijk netwerk te ontwikkelen en te onderhouden van mensen die in de toekomst mogelijk ontwikkelen en te onderhouden van mensen die in de toekomst mogelijk kunnen dienen als waardevolle bron van kennis of waarvoor de eigen kunnen dienen als waardevolle bron van kennis of waarvoor de eigen kennis waardevol kan zijn.kennis waardevol kan zijn.
Indicatoren:Indicatoren: Weten wat je zelf te bieden hebt.Weten wat je zelf te bieden hebt. In staat zijn te herkennen wat een ander eventueel te bieden heeft.In staat zijn te herkennen wat een ander eventueel te bieden heeft. In staat zijn jezelf niet centraal te stellen in de relatie en anderen te helpen.In staat zijn jezelf niet centraal te stellen in de relatie en anderen te helpen. In staat zijn je een beeld te vormen van anderen en te herkennen waarmee In staat zijn je een beeld te vormen van anderen en te herkennen waarmee
zij kunnen worden geholpen.zij kunnen worden geholpen. In staat zijn vertrouwen te wekken.In staat zijn vertrouwen te wekken.
TeamwerkenTeamwerkenDe bekwaamheid om in een team de diverse kennis en De bekwaamheid om in een team de diverse kennis en kunde van de teamleden te combineren en zo gezamenlijk kunde van de teamleden te combineren en zo gezamenlijk tot een beter resultaat te komen.tot een beter resultaat te komen.
Indicatoren:Indicatoren: In staat zijn de verschillende kennis en kunde van deelnemers te In staat zijn de verschillende kennis en kunde van deelnemers te
herkennen, te respecteren en op waarde te schatten.herkennen, te respecteren en op waarde te schatten. In staat zijn deze kennis en kunde te combineren door het In staat zijn deze kennis en kunde te combineren door het
organiseren en afstemmen van taken.organiseren en afstemmen van taken. In staat zijn te reflecteren op het functioneren van het team en In staat zijn te reflecteren op het functioneren van het team en
hierover met elkaar een dialoog te voeren.hierover met elkaar een dialoog te voeren.
We leren ze wel discussieren We leren ze wel discussieren
maar geen dialoog maar geen dialoog
DISCUSSIE:DISCUSSIE:
Gelijk krijgenGelijk krijgen
ArgumentatieArgumentatie
BesluitvormingBesluitvorming
““Ja, maar….”Ja, maar….”
DIALOOG:DIALOOG:
Op elkaar voort bouwenOp elkaar voort bouwen
Vragen stellenVragen stellen
Kennis uitwisselenKennis uitwisselen
““Ja, en…..”Ja, en…..”
Reflecteren op kennisReflecteren op kennisHet vermogen de waarde van kennis voor het oplossen Het vermogen de waarde van kennis voor het oplossen van een bepaald probleem te beschouwen en hieruit van een bepaald probleem te beschouwen en hieruit lessen te trekken voor de toekomst.lessen te trekken voor de toekomst.
Indicatoren:Indicatoren: In staat zijn de perceptie en de waarde van een probleem te In staat zijn de perceptie en de waarde van een probleem te
beschouwen.beschouwen. In staat zijn de waarde van kennis (b.v. theorie) te In staat zijn de waarde van kennis (b.v. theorie) te
beoordelen.beoordelen. In staat zijn de manier van oplossen van een probleem te In staat zijn de manier van oplossen van een probleem te
beschouwen.beschouwen.
AnalyserenAnalyseren
Het vermogen informatie, zienswijzen en Het vermogen informatie, zienswijzen en modellen afzonderlijk en in betrekking tot modellen afzonderlijk en in betrekking tot elkaar te vergelijken, te beoordelen en elkaar te vergelijken, te beoordelen en eventueel te combineren, teneinde inzicht te eventueel te combineren, teneinde inzicht te verschaffen in een vraagstelling, opvatting of verschaffen in een vraagstelling, opvatting of oplossing.oplossing.
Creatief zijnCreatief zijnDe bekwaamheid om flexibel te denken en op die manier kennis te De bekwaamheid om flexibel te denken en op die manier kennis te verbinden en te herschikken, teneinde nieuwe, verrassende ideeën te verbinden en te herschikken, teneinde nieuwe, verrassende ideeën te genereren die anderen nuttig vinden.genereren die anderen nuttig vinden.
Indicatoren:Indicatoren: Lef hebben.Lef hebben. Onverschrokken zijn.Onverschrokken zijn. Nieuwsgierig zijn.Nieuwsgierig zijn. Flexibel zijn.Flexibel zijn. Spontaan zijn.Spontaan zijn. Grenzen opzoeken.Grenzen opzoeken. Doorzettingsvermogen hebben.Doorzettingsvermogen hebben. Geen blokkadesGeen blokkades hebben.hebben. In staat zijn creatieve technieken toe te passen.In staat zijn creatieve technieken toe te passen.
Recommended