View
237
Download
1
Category
Preview:
Citation preview
REANIMACIJA-UMETNOST ili NAUKA
REANIMACIJA NA NOVORODENO I POGOLEMO DETE
- UMETNOST ILI NAUKA –Urgentna terapija vo neonato-pedijatrija
Ass. Dr. m-r.A. Sofijanova
Klinika za Detski Bolesti - Oddel za intenzivna terapija
Vo edna prilika eden roditel
za svoeto dete posle neuspe{na
reanimacija, vo moment koga
ne mo`e{e da ja prifati
vistinata go izjavi slednoto:
Posle prvata smrt, nema druga.
Napatstvijata za osnovnata (primarna) reanimacija kaj
decata se razlikuva od onaa za adultite, zaradi posebnite
karakteristiki na anatomskite i fiziolo{kite sostojbi,
kako i zaradi vlijanieto na drugi psihosocijalni aspekti.
Site ovie ne se identi~ni za novorodenite i za
pogolemite deca.
Vo resuscitacionata medicina voobi~aeno e decata da
bidat grupirani vo 4 grupi:
novorodeni
deca do 1 god.
od 1-8 god.
od 8 god. i nad (pri {to nekoi od napatstvijata se
odnesuvaat i za vozrasnite)
Voobi~aeni predominantni naru{uvawa kaj decata
od site vozrasni grupi se respiratornite.
Kardiorespiratornata resuscitacija kaj decata
mora da zapo~ne VEDNA[, u{te pred da se
kontaktira so urgentniot centar od lokacijata
kade nastanalo naru{uvaweto na sostojbata.
Procenkata na vitalnite funkcii reanimatorot
treba da ja napravi istovremeno so otpo~nuvaweto
na reanimacijata i se sostoi od slednive procenki.
DI[EWE
efikasnost na ventilacijata
spontano, ritmi~no, aritmi~no di{ewe
dispneja, poli, tahipneja
oksigeniranost preku bledilo, cijanoza i
periferna staza
1. Periferna cirkulacija:
- zagreanost, pregreanost
- bledilo
- periferna cijanoza
- brzina na kapilarno polnewe
2. Cirkulatoren
volumen:
- frekfenca na
kvalitet
na periferen puls
- arteriski pritisok
- dehidratacija
- cirkulatoren {ok
Funkcijata na srce:
- kvalitet na srcevi
tonovi
- srceva frekfencija
- znaci za srceva
dekompenzacija
CIRKULACIJA i SRCE
Somnolencija, sopor, koma
Prisustvo na patolo{ki dvi`ewa:
toni~ni, kloni~ni ili kombinirani konvulzii, atetoti~ni, horeati~ni
Patolo{ki polo`bi so dekortikacija, decerebracija ili flakcidnost
Funkcija na mozo~no steblo:
golemina, ednakvost/neednakvost na zenici, kornealni refleksi, kvalitet na spontano di{ewe
Asimetrija pri nevrolo{ki naodi
MOZOK
procenka na karakteristikite na
izgledot na urinata
diurezata
(bubre`nata funkcija e dobar monitor za
kardio-cirkulatornata funkcija)
BUBRE@NA FUNKCIJA
Zakanuva~ka smrt e nastan koj zboruva deka nastanuva namaluvawe na brojot na respiracii asocirani so cijanoza, bledilo ili bradikardija, bez ili so namaleni znaci za `ivot, {to roditelot ja percepira kako zakana za smrt.
Celta na ovaa prezentacija
e da se objasnat patolo{kite
kondicii poznati kako
potencijalni trigeri za
dekompenzacija na
vitalnite avtonomni
funkcii kaj prematurno,
zrelo, novorodeno i
pogolemo dete, preku
poremetuvawata vo:
CNS, cirkulacijata,
respiratorniot sistem,
GIT i metabolizmot.
Oddelot za Intenzivna Terapija na Klinikata za Detski Bolesti vo Skopje ve]e podolgo vreme se zdobiva so iskustvo i pri toa dosta uspe[no gi re[ava vitalno zagrozuva~kite dilemi vo odnos na selekcijata za neonatalnite i
pedijatriskite slu~ai
Prepoznavawe i pribli`uvawe do
kriti~no bolno dete
(novorodeno ili postaro)
Procenka na
prioretetite
Generalni principi
Isti sistemski priod pri medicinska ili hirur[ka urgentnost;
Stabilizacija na vitalnite sistemi;
Davawe na nadvore[na arteficielna poddr[ka na pacientite koi se bez mo`nost za sopstveno oddr`uvawe na vitalnite funkcii.
Fazi na inicijalna procenkaA. Identifikacija na
`ivotno zagrozuva~kite problemi (prvostepena procenka na rizik)
B. Reanimacija
C. Vtorostepena
procenka
D. Definitivna gri`a
i stabilizacija
Rizik za mortalitet:neonatalen i pedijatriski
Predstavuvaat prediktivni ocenuva~ki parametri koi gi sumiraat faktorite na rizik za eventualno neuspe{na kardio pulmonalna resustitacija (CPR), koja se o~ekuva pri:
* mozo~na smrt
* procenka na ponatamo{niot kvalitet na `iveewe
Eti~ki dilemi
Prethoden hendikep ili hroni~na bolest
Razgovor so semejstvoto vo interes na pacientot
Svesnosta za limitirawe na nadvore[nata poddr[ka kako integralen del na sekoja intenzivna edinica so prethodno dobieni anamnesti~ki podatoci
Kvalitet na socijalniot, kulturniot i dostoinstven na~in na `iveewe
Identifikacija na `ivotno
zagrozuva~ki problemi
A (Airway) - proodnost na di[ni pati[ta
B (Breathing) - di[ewe
C (Circulation) - cirkulacija - tkivna perfuzija
D (Drugs
disabilities) - lekovi, procenka na CNS
E (Envirnonment) -okolina, opkru`uvawe
Osnovni anamnesti~ki podatoci
ZO{TO? se slu~il problemot
KOGA? zapo~nale simptomite
KADE? se nao\alo deteto
{TO? prethodelo
KOJ? bil so deteto
Proodnost na di{ni
pati{ta i di{ewe
Lekarot nekoga{ mo`e da mu se sprotistavi
na srpot na smrtta, no nema mo} vrz tekot na
pesokot vo ~asovnikot na `ivotot.
Hester Pjioci
Proodnost na di[ni pati[ta i di[ewe (oksigenacija)
1. Fiziologija-trahea (povisoko/napred)-pomali otvori
2. Priod-gledaj, slu[aj, ~uvstvuvaj-stridor, retrakcii, dvi`bi
1. Fiziologija-pomala respiratorna rezerva
-pogolema potreba za kislorod
-MV= TV×RF
2. Priod-↑napor, prisustvo na interkostalna muskulatura
-dvi`ewe na gradniot ko{
-promena na boja/pulsoksimetrija
-frekfencija na di{ewe
♦↑ belodrobna, metabolna etiologija
♦↓ centralna hiperventilacija
o RDS, MAS
o infekcii
o HIE, poremetuvawa na CNS
o intoksikacii
infekcii
asmati~en napad
mehani~ka/anatomska opstrukcija
pulmonalen edem
hroni~no belodrobie
GIT poremetuvawa
3. ETIOLOGIJA
4. TRETMAN
sukcija
pozicija (otvarawe na mandibula i ekstanzija na vrat)
postavuvawe na tubus (postapka na intubacija)
kislorod (nazalni prodol`etoci, maska i [ator
asistirana ventilacija-so ambu-endotrahealna
intubacija-kislorod-set za sukcija-endotrahealni
tubusi-laringoskop
I
II
Vozrast Prosek Rang
Novorodeno 35 30-601-va godina 30 30-60
2-va godina 25 25-50
Pogolemo dete 15 15-30
Respiratorna frekfenca
Indikacii za intubacija
1. Apnea
2. Respiratorna slabost
-hipoksija pO2 <60 so
mah.kislorod preku maska
-hiperkarbija pCO2 >60
3. Pulmonalen edem
4. Opstrukcija na di{ni pati{ta
CIRKULACIJAhipotenzija
hipertenzija
{ok
“S# odi, s# se vra}a;
ve~no se dvi`i krugot na `ivotot…
Iskrivena e patekata na ve~nosta.”
Ni~e
Neadekvatna ili maldistribucija na cirkulacijata vo tkivata koja rezultira vo anaeroben metabolizam i produkcija na kiseli materii
Krvniot pritisok se oddr`uva preku kompenzatorni mehanizmi (tahikardija)
Kompenzirana i dekompenzirana (ireverzibilna) faza
1. F i z i o l o g i j a
Fizikalen pregled
nivo na svesnost (CNS perfuzija)
Krven pritisok (normalen/hipotenzija/hipertenzija)
Srceva akcija
(bradikardija/tahikardija)
Respiratorna frekfenca
(metabolna acidoza/tahipnea/apnea)
ko`na perfuzija (ladni ekstremiteti: kapilaren refil: ≤2sek; bledi: 2-3sek; cijanoti~ni: >3sek
Periferen puls (normalen, namalen, otsaten)
Urinaren output (oligurija/anurija)
2. PROCENKA
↑ srceva frekfenca
i minuten volumen
↑ Na i retencija na
voda
↑ Kontraktibilnost
Lekoviima intubacija
•adrenalin
•atropin
•lidokain
3. Terapija:Postavuvawe na centralna venska i arteriska linija
Te~nosti
(novoroden~e)
aa.umbilicalesv. umbilicales
(pogolemo dete)
v. femoralis
v. jugularis externa et
internav. subclavia
LEKOVI
1. Inotropni (slaba kontraktilnost)2. Vazodilatatori (redukcija na
afterload)3. Hronotropni (za bradikardija ili SVT)4. Bikarbonati (pH<7.2)5. Antibiotici (sepsa)6. Glikoza (0.5-1.0 gr/kg – hipoglikemija)7. Diuretici (belodroben edem)8. Imunoterapija
TE^NOSTI
tip:• kristaloidi• koloidi• krv
(hipovolemi~en {ok
20ml/kg/TT )
Terapija
PROBLEMATI^NI SOSTOJBI
torakalen dren: tenzionen pnevmotoraks
perikardiocenteza: tamponada
kardioverzija: SVT
hirur{ka sala: akutno krvarewe
C.N.S.nivo na svesnost
Istoriskoto izdignuvawe na ~ovekot vo celina mo`e da se
sumira kako posledovatelni pobedi na svesta vrz slepite
sili na prirodata, op{testvoto i vo samiot ~ovek.
Leon Trotcki
1.Procenka - Glazgov koma skala(Glasgow Coma Scale)
vidovi
odgovori
vidovi znaci ocenka
Verbalen
odgovor
otvara o~i,
pla~e na bolka,
iritabilno pla~e
1-5
Motoren
odgovor
nema, abnormalna
ekstenzija ili
fleksija, se dvi`i
spontano
1-6
Vizuelen
odgovor
ne otvara, na bol
otvara, na glas otvara,
spontano
1-4
2. E t i o l o g i j a
trauma
tumor
venska tromboza
m e t a b o b a l a n s
„ anoksija
„ hipoglikemija
„ elektroliten dizbalans
„ gre{ki vo metabolizmot
„ uremi~na encefalopatija
„ hipertenzivna
encefalopatija
„ hepati~na
encefalopatija
3. T r e t m a n
1. Ventilacija (cirkulatoren status)
2. Glikoza
3. Depresija na di{ewe (Naloxon)
4. Zgolemen intrakranijalen pritisok:
„ hiperventilacija
„ manitol
„ steroidi
„ kompjuter
Recommended