View
10
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
T.KAYA1
İstatistikİstatistik
Dr. Tekiner KayaNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
T.KAYA2
“Ölçmediğini yönetemezsin”“Ölçmediğini yönetemezsin”
T.KAYA
İstatistik
Challenger faciası
T.KAYA
İstatistikNedir bu istatistik, ne işe yarar?
Gün gelecek, istatistik etkin vatandaşlık için okuma-yazma kadar gerekli olacak … Herbert g. Wells
• İstatistiğin bombardımanı… Suç oranları, kişi başına düşen doktor sayısı, tv kanallarının izlenme oranı, araba fiyatları, Gsmh, asgari ücret, futbol maç sonuçları-puan sırası, boşanma oranları vs. vs. vs.
• İşin önemine varan toplum Japonlar. 18 ekim istatistik günü
• Shakespeare kaç sözcük biliyor, türk romanında batı kaynaklı kelimeler, federalist yazıları kim yazdı gibi incelemeler yapılmış
• Bankacılık, borsa, denizcilik, deprem, emlakçılık, enerji, finansman, gazetecilik, havacılık, spor, siyaset, yöneticilik, pazarlama vs. vs. vs.
T.KAYA
İstatistik
İstatistik Verilerin derlenip toparlanması, işlenip özetlenmesi, düzenlenip sunulması, çözümlenip sonuçlara varılmasıaşamalarında kullanılan teknikler –yöntemler…
• Sayıların arkasında yatan gerçekleri anlamak…
• İstatistikle yalan söylenir mi? Elektriği aydınlatma için de kullanırsın, işkence için de
• Belirsiz durumlarda nasıl karar vermeni gerektiğini gösterir.
• Faizler yükselirse, yatırmlar ne olur? Azalır? Ne kadar azalır. Ülkeler, bölgeler, kültürler bazında değişiklik gösterir mi?
T.KAYA
İstatistik
Veri Derleme, deney tasarımı
Yeni bir gübrenin ürün verimine olan etkisi…
Bağımlı, bağımsız değişken kavramları
• Sorgulayıcı Veri Çözümlemesi Sayısal dedektiflik işi (Tukey)• Verilerin sorguya çekilmesi, verilerin söylediklerinin dinlenmesi,
sonrasında karar verilmesi
Bir veri kümesinin başlıca özellikleri:• Bakışım (simetri)• * Sivrilik-basıklık• * Sıradışı gözlemlerin varlığı• Ortalama düzey,• Ortalamadan uzaklaşma derecesi • 2 değişken arası ilişkiler
T.KAYA
İstatistik
Veri= Gerçeklik + Rassallık Rassallık= Bilinmeyenler, görünmeyenler, bozukluklar, hatalar, eksikler vs.
Depremler…
• Amaç Rassallığı azaltmak
• Yıldırım çarpması mı , sayısal lotoyu tutturmak mı?
• Ne işe yarar Rasyonel karar verme süreci* Veri derlemek, deney tasarımı yapmak* Verileri sorgulamak* Bir büyüklüğü kestirmek* Bir önsavı sınamak
T.KAYA
İstatistik
181 195217
238 252 267
4053
74100
131152
-31,3
5810
-6
-10 -12-15
-18 -20-22
0
50
100
150
200
250
300
Aylık
Ger
ekli
Isı (
KJ)
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
Dış
Hav
a Sı
cakl
ığı (
Sant
igra
t Der
ece)
Gerekli Isı (Kj)Dış Hava Sıcaklığı
26725223821719518115213116405374100Gerekli Isı (Kj)
-22-20-18-15-12-10-6-31410851,3Dış HavaSıcaklığı
T.KAYA
İstatistikTurizm Trendleri
86 %
Okurlar klasik reklamlara artık
güvenmiyor
Okurlar klasik reklamlara artık
güvenmiyor
39 %
Yazılı reklam/gazete benzeri reklamlarda
gelecek 4 yıldaki düşüşbeklentisi
Yazılı reklam/gazete benzeri reklamlarda
gelecek 4 yıldaki düşüşbeklentisi
T.KAYA
İstatistikTurizm Trendleri
50 %
Dünya nufüsunun yaşı30 dan küçük kısmı
Dünya nufüsunun yaşı30 dan küçük kısmı
96 %
1982-2002 arasında doğan kişilerin sosyal
medyada yer alma oranı
1982-2002 arasında doğan kişilerin sosyal
medyada yer alma oranı
T.KAYA
Gelen Ziyaretçi DağılımıKapadokya
Kaynak: Nevşehir İl Kültür Turizm Müd. KBS Verileri ve Jandarma Verileri
Toplam:3.183.337
2011 – 2014 Ziyaretçi Değişimi (%) (En büyük 19 ziyaretçi)
T.KAYA
Gelen Yabancı Ziyaretçi Değişimİstatistik
Kaynak: Nevşehir İl Kültür Turizm Müd. KBS Verileri ve Jandarma Verileri
2011 – 2014 Ziyaretçi Değişimi (%)
T.KAYA
İstatistikKültür Turizmi
17% 37%
1997 2007Kültür gezginlerinin toplam gezgin içindeki payı
ABD’de bu oran %65
Bu gezilerde amaç, sadece oradaki kültürel özellikleri yaşamak.(yerel kültürlere karışmak ve katılmak istemekte)
< Kültür Gezileri >
%50
2013
Tarihsel ve kültürel çekiciliğe sahip mekanlar, kültür gezginlerinin farklı doğal alanlarda, farklı tarihsel geçmişlerin izlerinde ve farklı kültürlerdeki anlam arayışına eşlik etmektedir.
Araştırmalar, tarihi yapıların fiziksel varlıklarından çok, o tarihi mekanda yaşanan deneyimlerin etkili olduğunu,
T.KAYA
Temel istatistikler
Booking.com 347 Kapadokya oteli
içinde 90 tanesinin memnuniyet skoru >
9.
Ve hepsi de küçük otel.
< Memnuniyet > “Küçük oteller memnun ediyor”
Kapadokya dünyada ort.memnuniyet skoru en yüksek bölge
İstatistik
T.KAYA
İstatistikTurizm Trendleri
T.KAYA
İstatistik2014 Performans – Kanallar
T.KAYA
İstatistikGoogle Analytics – Misafirler Bizi Nereden Buluyor?
frescomansions.com Ziyaretçi Kaynakları (kişi)
6387
2963770 162 122 112 810 114
18001520 521
7109
2997
203 133 1160
2000400060008000
goog
le /
orga
nic
(dire
ct) /
(non
e)
goog
le /
cpc
face
book
.com
/ ref
erra
l
tripa
dvis
or.c
om
/ re
ferr
al
fresc
okon
akla
ri.c
om /
refe
rral
whi
telin
ehot
els
.com
/ re
ferr
al
yaho
o /
orga
nic
bing
/ or
gani
c
T.KAYA
İstatistikGoogle Analytics – otel.com Ziyaret Süresi ve Sayısı
T.KAYA
İstatistik2015 Bütçe
2015 Bütçesi vs. 2014
13.431 ₺
76.659 ₺
8.157 ₺
85.000 ₺
32.447 ₺27.023 ₺
258.665 ₺
49.700 ₺28.230 ₺ 22.958 ₺ 18.829 ₺
41.768 ₺41.735 ₺22.996 ₺32.812 ₺54.060 ₺54.250 ₺
264.805 ₺
18.292 ₺
81.896 ₺
22.500 ₺ 20.400 ₺ 10.320 ₺ 25.300 ₺
Person
elFin.
Gide
rleri
Enerji
Buklet/
Temizli
kRekl
am/Ta
nıtım
Kırtasiy
e/Karg
o/Diğe
rY iye
cek/İ
çece
k/Mutf
akBak
ım/O
narım
İnş/Yatı
rımBah
çe/T.M
alzem
e/İlaç
vb.
Seyah
at
Demirb
aş
2014 Gerçek2015 Plan
2014 Gideri 619.602
2015 Harcama Bütçesi 692.631
2014 Gideri 619.602
2015 Harcama Bütçesi 692.631
T.KAYA
İstatistik?
TOPLAM 171 Anket
Otelimizi nasıl duydunuz?
70%
29%
Dergiler Internet /Website Arkadaş tavsiyesi
4
2014
T.KAYA
İstatistikÇocukların okul sonrası vakitleri
T.KAYA
İstatistik
Kestirim
Önümüzde bilinmeyen bir büyüklüğe ilişkin gözlenmişveriler varken, o büyüklüğü tahmin etmek
• Anahtar değişkenler…
• Sınama• “Toplam tüketim, toplam gelire bağlıdır” “Geliştirdiğimiz
yeni yöntem, verimliliği arttırır”
“3 tür yalan vardır: sıradan yalan, kuyruklu yalan bir de istatistik “ Benjamin Disraeli
• Bilgisayarla istatistik Veri analizi• Ön inceleme• Çizelgelerin hazırlanması, düzenlenmesi
T.KAYA
İstatistikNapolyoun un Rus Seferi (1812)
Türkçe: Haritanın Fransızca açıklaması söyledir:Rusya Seferi (1812-1813) sırasında Farnsız Ordusu'nun asker kayıplarını gösteren Temsili Harita.Çizen: M. Minard, Köprü ve Yollar Emekli Başmüfettişi. Paris, 20 Kasım 1869.
Asker sayısı renkli çizgilerin kalınlığı ile gösterilmiştir, on bin asker bir milimetre kalınlığa karşılık gelir; ayrıca her çiziginin kenarındada bu sayı belirtilmiştir. Kırmızı, Rusya'ya giren askerleri göstermektedir, siyah oradan geri gelenleri. —— Bu haritayı çizmek içinkullanılan bilgi, Segur'lü bay Thiers, Chambray'li bay Fezensac ve 28 Ekimden beri ordu eczacısı olan bay Jacob'un yayımlanmamışgüncesinden elde edilmiştir. Ölçek ortanın sağında, "lieues communes de France" (Fransız halk fersahı) olarak gösterilmiştir, buuzunluk birimi 4444 metreye denktir.
Haritanın alt kısmı sağdan sola okunmalıdır. Ordunun Rusya'dan geri dönüşündeki sıcaklıkları sıfırın altında Réaumur derecesiolarak gösterir. (Réaumur sıcaklığı 1¼ ile çarpılarak Santigrad derece değeri elde edilir, örneğin −30°R = −37.5 °C). Smolensk'te 14 Kasım'da sıcaklık −21° Réaumur'dü.
T.KAYA
İstatistik
Tarhiçesi İlk örgütlü insan toplulukları. Nüfus sayımları Askeri amaçlı
Kelime olarak ilk istatistik Girolama Ghilini
Halley Her yaş için hem ölme hem de yaşama olasılıklarını, doğum-ölüm-evlenme gibi olayların aralarındaki ilişkileri hesaplamış (1693)
Türkiye İstatistik genel müdürlüğü (1927)
Olasılık MÖ 4.yy : “Aşık atmak”
18. yy’da hem zamanı hem parası olan soyluların kumar düşkünlükleri nedeniyle, kendilerine kazanma yolları bulmaları için matematikçilere işverdikleri bilinmekte (Akalın, 1977)
Ekonometri İstatistiğin bir türevi: Frisch (Norveç) 1926
T.KAYA
Sorularınız &
Katkılarınız
Recommended