TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ – I - duzce.edu.trBellek kartları genellikle fotoğraf makineleri,...

TEMEL BİLGİ

TEKNOLOJİLERİ

KULLANIMI – I

2017-2018

GÜZ YARIYILI

Hazırlayan

Baki ERDOĞAN 1

BİLGİSAYARA GİRİŞ

DİĞER DERSLERLE İNTİBAKI

Bilgisayara Giriş

Bilgisayar I

Temel Bilgisayar vb.

DERS HAKKINDA

Genel Olarak Neler Göreceğiz

Bilgisayar, Donanım, Yazılım, İşletim Sistemi, İnternet,

E-Posta

Ders Süresi

Toplam 14 Haftada 28 Saat (14 x 2 = 28)

Alınan Ders ÖSYM tarafında sertifika olarak tanınacak

Bilgi işleyen, depolayan, programlanabilen bir

makine

BİLGİSAYAR NEDİR?

Bilgisayar olarak nitelendirilebilecek

makinelere örnekler veriniz.

Bir makinenin bilgisayar olabilmesi için

sağlaması gereken şartlar:

BİLGİSAYAR NEDİR?

Bilgisayar olarak nitelendirilebilecek

makinelere örnekler veriniz.

İşlem Yapabilme

Hafızasının Olması

Elektronik Olma

BİLGİSAYAR NEDİR?

VERİ İŞLEM BİLGİ

Girdi İşlem Çıktı

Girdi: Bilgisayara işlenmek üzere girilen veri ve komutlar

Çıktı: Bilgisayarın veriyi işleyerek kullanıcıya ilettiği sonuç

ENIAC: (1945-1950) Sadece bellekte veri

saklayan bir sistem. 30 ton ağırlığında. 167

metrekare hacimde. ABD ordusu için geliştirildi.

BİLGİSAYARIN TARİHİ

UNIVAC (1951)

FORTRAN (1954)

TEMEL ÖZELLİKLER

Elektro Mekanik Olmaları

Çok Hızlı Olmaları ve işlemleri doğru yapmaları

Veri girişi yapılabiliyor olmaları

Matematiksel işlem yapabilmeleri

Mantıksal işlem yapabilmeleri

Sonuç bulup çıktı vermeleri

Depolayabilmeleri

Güç ünitesi ile çalışmaları

BİLGİSAYARLARIN TEMEL ÖZELLİKLERİ

BİLGİSAYAR TÜRLERİ

BİLGİSAYAR TÜRLERİ

• Masaüstü Bilgisayarlar

Kişisel Bilgisayarlara denir. Ev ve işyerlerinde kullanılır. Farklı

türlerde parçaların birleştirilmesi ile oluşur

• Dizüstü Bilgisayarlar

Elektrik olmadığı yerlerde kullanılır. Taşınabilir. Bileşenleri tek

parça halindedir.

• Ana Bilgisayarlar

Eş zamanlı olarak binlerce kişi bağlanabilir. Güçlü ve

pahalıdır. Büyük şirketler, kamu kurumları, üniversiteler

kullanırlar.

• Süper Bilgisayarlar

Genel ve özel amaçlı üretilirler. Yüksek işlem gücüne

sahiptirler. Bilim ve deneyler içim kullanılırlar.

BİLGİSAYAR TÜRLERİ

BİLGİSAYAR TÜRLERİ

• Tablet Bilgisayarlar

Tek bir ünitededir ve bataryalıdır. Mobil cihazlardır. Sanal

klavye gibi eklentilerle kullanılır.

• Cep Bilgisayarları (PDA)

Genelde isim ve adreslerin saklandığı küçük

bilgisayarlardır GPS özelliği nedeniyle plasiyerlerin

gözdesidir.

• Akıllı Telefonlar

Cep telefonlarının mobil işletim sistemlerini kullanan, klasik

cep telefonlarına PDA özellikleri eklenmiş halidir.

DONANIM NEDİR?

DONANIM NEDİR?

Bilgisayarın gözle görülebilen ve elle tutulabilen kısımlarına

donanım denir. Örnek olarak ekran, klavye, sabit disk, fare,

yazıcı. Donanımlar kasanın dışında olabileceği gibi içerisinde

de yer alır. Kasa içerisinde yer alan donanımlara dahili

donanım, kasa dışında yer alan donanımlara ise harici

donanım denir. Kasa içerisindeki donanımlara örnek olarak

işlemci, anakart, dahili depolama birimleri verilebilir.

KASANIN ARKADAN

GÖRÜNÜMÜ

1- GÜÇ KABLOSU (ENERJİ) BAĞLANTISI

2- FARE (MAUS) TAKILACAK YER

3- KLAVYE TAKILACAK YER

4- USB BAĞLANTI GİRİŞLERİ

5- ETHERNET TAKILACAK YER

6- SES, HOPARLÖR VE KULAKLIK

BAĞLANTILARI

7- HDMI BAĞLANTISI

8- MONİTÖR BAĞLANTISI (DİJİTAL/DVI)

9- MONİTÖR BAĞLANTISI(PCI)

DONANIM BİRİMLERİ

Ana Donanım

Hafıza Birimleri

Depolama Aygıtları

GirişBirimleri

Çıkış Birimleri

Giriş/Çıkış Birimleri

Güç Birimleri

Ana Kart RAM HDD Klavye Ekran Modem Power

Supply

CPU ROM CD-ROM Maus Ekran

Kartı

Akıllı

Tahta

UPS

BIOS DVD-

ROM

Tarayıcı E-

Okuyucu

Ön

Bellek

Blue Ray

Disk

Oyun

Çubuğu

Yazıcı

Disket Optik

Okuyucu

Barkod

Yazıcı

USB

Bellek

Barkod

Okuyucu

Hafıza

Kartı

DONANIM BİRİMLERİ

ANA DONANIM BİRİMLERİ

ANAKART

CPU

HAFIZA BİRİMLERİ

RAM (RANDOM ACCESS MEMORY)

ROM (READ ONLY MEMORY)

BIOS (BASIC INPUT OUTPUT SYSTEM)

ÖN BELLEK (CACHE MEMORY)

DEPOLAMA AYGITLARI

SABİT DİSK (HARD DİSK)

CD-ROM

DVD-ROMBLUE RAY DİSKDİSKET

USB BELLEK

HAFIZA KARTI

DONANIM BİRİMLERİ

GİRİŞ BİRİMLERİ

KLAVYE

FARE

TARAYICI

OYUN ÇUBUĞU

OPTİK OKUYUCUBARKOD OKUYUCU

ÇIKIŞ BİRİMLERİ

EKRANEKRAN KARTI

E-OKUYUCU

YAZICI

BARKOD YAZICI

DONANIM BİRİMLERİ

GİRİŞ/ÇIKIŞ BİRİMLERİ

MODEM

AKILLI TAHTA

GÜÇ BİRİMLERİ

GÜÇ ÜNİTESİ (POWER SUPPLY)

KESİNTİSİZ GÜÇ KAYNAĞI (UPS)

ANA DONANIM BİRİMLERİ

ANAKART (MAİNBOARD, MOTHERBOARD)

Anakart, bilgisayarın tüm iç ve dış donanım birimlerinin

üzerindeki bağlantı portlarına bağlandığı, üzerinde elektronik

devre elemanlarının bulunduğu bilgisayarın en temel

parçasıdır. Aynı zamanda mainboard olarak ta ifade

edilebilir. Bir bilgisayar için olmazsa olmaz en temel parçadır.Anakart olmadan bilgisayarın diğer hiçbir donanım birimini

kullanamazsınız. Çünkü diğer tüm donanımların birbirleri ile

bağlantıları anakart sayesinde gerçekleşir.

ANA DONANIM BİRİMLERİ

Anakart ÇeşitleriAnakart çeşitleri XT, AT, ATX, BTX olmak üzere 4 farklı yapıdadır. Bu farklılık

anakart boyutları, soket yapıları, vida yerleri, port sayıları, panel bağlantı uçları

gibi birçok yapıda kendini gösterir.

XT Anakartlar: Bu anakart çeşidi ilk kişisel bilgisayarlarda kullanılmıştır. İşlemcilerüzerinde sabit olarak bulunmaktaydı. 8086 ve 8088 işlemciler için üretilmişlerdir.

İşlemcide bir problem olması durumunda anakartın komple değiştirilmesi en

büyük dezavantajıydı.

AT Anakartlar: Bu anakart çeşidi XT’lerden sonra 1982 yılından itibarenkullanılmaya başalmışlardır. ATX anakartlarına benzer formdadırlar. Yapısında

veriyolu olarak AGP, ISA, PCI kullanılmaktadır. PS/2 bağlantı yapısı

bulunmamaktadır. İşlemci değiştirilmesi mümkün olmaktadır.

ATX Anakartlar: AT’lerden daha sonra üretilmeye başlanılan bir anakartçeşididir. Öncekilere nazaran çok daha fazla giriş ve çıkış bağlantı desteğine

sahiptirler. Çeşitli donanım kartları ATX anakart çeşidiyle birlikte tümleşik yapıda

kullanılmaya başlanmıştır. Günümüzün en çok kullanılan anakart çeşididir. Bu

anakartların küçük kasalar için üretilmiş olan Micro ATX çeşitleri de

bulunmaktadır.

BTX Anakartlar: BTX anakartlarda sistemin güç yönetimi, soğutma sistemi veçeşitli donanım birimlerinin yerleşiminde büyük değişiklikler ortaya çıkmıştır. Bu

anakart çeşidinin üretimin temel amacı işlemci gibi çok ısınan parçaları daha iyi

soğutabilmektir. Bunun için işlemci etrafındaki çeşitli bağlantılar ve elektronik

elemanlar anakartın daha farklı yerlerine taşınmışlardır.

ANA DONANIM BİRİMLERİ

ANA DONANIM BİRİMLERİ

İŞLEMCİ (CPU) NEDİR?

Bilgisayar üzerinde bulunan tüm donanım birimleri

ile yapılacak olan işlemleri Merkezi İşlem Birimi

yönlendirir. Sistemin beyni olarak da

nitelendirebiliriz. Bu birime İşlemci ya da

Mikroişlemci adı verilir.

ANA DONANIM BİRİMLERİ

HAFIZA BİRİMLERİ

RAM NEDİR?Temel anlamıyla Rastgele Erişimli Bellek olaraktanımlanır.

İşlemci tarafından kullanılmak üzere sabit diskten alınanveri veya bilgilere, işlemcinin daha hızlı erişebilmesi içintutulduğu bellektir.

RAM bellekteki veriler, elektrik kesintisi ve bilgisayarınkapatılması durumunda kaybolurlar.

RAM TÜRLERİ

SD RAM

DDR RAM

DDR2 RAM

DDR3 RAM

HAFIZA BİRİMLERİ

ROM NEDİR?

Sadece okunabilir bellek anlamına gelir.

Üzerinde sistem bilgileri kayıtlıdır. RAM’de olduğu gibikesintilerde kaybolmaz.

Gelişen teknoloji ile PROM ve EPROM olarakadlandırılan yeni sadece okunabilir belleklerüretilmektedir.

HAFIZA BİRİMLERİ

BIOS NEDİR?

BIOS aslında bir programdır. Farkı isegörevi ve kaydedildiği yerdir. Normalprogramlar bilgisayarın içerisindeki sabitdiske kaydedilir. Ama BIOS ROM Bellekiçerisine kaydolur.

BIOS’UN TEMEL GÖREVLERİ

Sistem her açıldığında donanım kontrolü yaparakarıza olup olmadığını denetlemek

Sistem her açıldığında RAM’de rezerve ettiğibloklara sistem hakkında bilgiler yazmak.

Yazılımların donanım ile iletişim halinde olmasınısağlamak.

HAFIZA BİRİMLERİ

HAFIZA BİRİMLERİ

ÖN BELLEK (CACHE MEMORY) NEDİR?

RAM belleğin hızı işlemci hızından daha düşüktür. Buhız düşüklüğünü ise ön bellek ortadan kaldırır. RAMile işlemci arasındaki veri transferinde görev yaparve hızı dengeler.

Dahili ve harici olabilir. Birincil ve ikincil olarak dasınıflandırılırlar

DEPOLAMA AYGITLARI

SABİT DİSK (HARD DISK)

Bilgi depolamak için kullanılan ikincil bellek birimidir.

Bilgisayar açılıp kapanması ile silinmez.

Plakalar ve okuma/yazma kafalarından oluşur.

SABİT DİSKİN PERFORMANSINIBELİRLEYEN UNSURLAR

Dönüş Hızı (5400 rpm, 7200 rpm)

Erişim Süresi (IDE Disklerde 10ms, SCSI disklerde 4 ms’ninaltında iken SATA disklerde 4,17ms)

Veri Aktarım Hızı (mbpscinsinden belirtilir. Ne kadaryüksek ise o kadar yüksekperformans sunar.

DEPOLAMA AYGITLARI

CD-ROOMSalt okunabilir optik belleklerdir. Bu belleklere verilersadece bir kez kaydedilir. Kaydı yapılan veriler silinemez vedeğiştirilemez.

Okuma ve yazma hızları X işareti ile belirtilir ve 1X’in karşılığısaniyede 150 KB demektir. DVD

Teknolojisi CD ile aynı olmakla birlikte daha büyükverilerin kaydedilmesinde özellikle de videokaydında kullanılır. 4.7 GB veri kaydı yapılabilir. BLUE RAY DİSK

Bilgi depolama kapasitesinin en yüksek olduğu optikdisk teknolojisidir. İlk üretildiğinde 50 GB, şu ankiteknolojide 128 GB’lara ulaşmıştır.

DEPOLAMA AYGITLARI

DİSKET (FLOPPY DİSK)Taşınabilir bellekler arasında kapasitesi en düşük ve enucuz olanıdır. Artık kullanım oranı da çok düşmüştür. 1,44MB veri kaydedebilmektedir.

USB BELLEKDaha çok Flash Bellek olarak adlandırılır. Müzik çalabilenya da radyo dinletebilen modelleri dahi vardır. En fazlakullanılan taşınabilir bellekler arasında yer alır. BilgisayarınUSB portuna takılarak kullanıldığı için bu isim ile anılır.

HAFIZA KARTIBellek kartları genellikle fotoğraf makineleri, kamera, ceptelefonu gibi teknolojilerde kullanılır.

GİRİŞ BİRİMLERİ

KLAVYE (KEYBOARD)

Klavye, üzerinde harf, rakam, özel karakterler ve özelfonksiyon tuşlarının bulunduğu bir bilgisayar giriş birimidir.Bilgisayar temelde klavye aracılığıyla yönlendirilir vekumanda edilir. Klavyenin tuşlarına basıldığında, basılantuşun kodu bilgisayarın CPU’su tarafından değerlendirilmeküzere belleğe aktarılır ve yankısı yada neticesi ekrana gelir.

Klavyeler üzerindeki harf tuşlarının diziliş şekline göre F veyaQ tipi olurlar. Farklı firmaların ürettiği klavyelerde bazı farklıtuşlar bulunabilir.

GİRİŞ BİRİMLERİ

GİRİŞ BİRİMLERİ

FARE (MAUS)

Fare işaretçinin (Ekrandaki Küçük Ok) ekran üzerindekikonumunu belirlemede kullanılan bir araç olaraktanımlanabilir.

Fare hareket ettikçe imlecin de yeri değişecektir. En sıkkullanılan fare türleri şunlardır

Optik Fare: Fare topu yerine LED teknolojisi ve küçük kamerakullanan bir teknoloji.

Lazer Fare: Optik fare ile aynı mantıkta çalışır. LED yerineLazer kullanır.

Touchpad: Taşınabilir bilgisayarlarda ve bazı farelerdegörülür. Parmak Touchpad üzerinde gezdirildikçe imleçhareket eder.

GİRİŞ BİRİMLERİ

GİRİŞ BİRİMLERİ

TARAYICI (SCANNER)

Yazıcıların yaptığı işlemin tersini gerçekleştirir. Yazıcılarbilgisayar ortamındaki bir veriyi kağıda aktarır, tarayıcılar isekağıt üzerindeki veriyi bilgisayara aktarır.

OYUN ÇUBUĞU

Fare gibi bilgisayarın hareketleri veya farklı konumlarıalgılamasını sağlar. Bilgisayar oyunlarında ve benzetimprogramlarında (simulators) kullanılırlar.

OPTİK OKUYUCU

Optik işaret okuyucular, kağıt üzerine işaretlenmiş işaretleriokur ve bilgisayar ortamına aktarır. Üniversite sınav kağıtlarıgibi.

GİRİŞ BİRİMLERİ

BARKOD OKUYUCU

Barkod okuyucular barkodların üzerinde bulunan siyah ve

beyaz çizgileri elektrik sinyallerine dönüştürürler. Okuyucuda

bulunan kod çözücüler de bu sinyalleri rakam ve karakterlere

çevirirler. Dönüşüm sonrası veriler bilgisayar ortamına aktarılır.

HANGİSİ GİRİŞ BİRİMİ DEĞİLDİR

ÇIKIŞ BİRİMLERİ

EKRAN (MONİTÖR)

Kullanıcının verdiği komutların işlem sonuçlarını gösteren, bilgisayar

ile kullanıcı arasındaki iletişimi sağlayan görüntü birimidir. Çok

sayıda noktalardan oluşur ki bu her noktaya piksel denir.

Bir monitörün kalitesini belirleyen en önemli faktör çözünürlüktür.

Çözünürlük ise yatay ve dikey piksel olarak (800x600) şeklinde

gösterilir.

Bir monitörün boyutu görüntü alanı boyutu ile ifade edilir. İnch ile

belirtilir ve (˝) ile gösterilir. 18˝ Monitör ifadesinde görüldüğü gibi.

1˝ = 2,54 cm’dir.

Göz Sağlığı için

LCD, Radyasyona

maruz kalmamak

için FLAT

ÇIKIŞ BİRİMLERİ

EKRAN KARTI

Bilgisayarların ekranlarının çalışması için görüntüyü aktaracak

bir karta ihtiyaç duyulmaktadır. Bu kart görüntülerin netliğini

belirler.

Ekran kartı üzerinde video RAM adlı bir bellek bulunur.

Günümüzde 1600 X 1200 çözünürlüğünü aşan ve 4 GB’a ulaşan

hızda ekran kartları bulunur.

ÇIKIŞ BİRİMLERİ

e-OKUYUCU

Dijital kitap okumak için üretilmiş, internet desteği olan

teknolojidir.

6-10 inch arası boyutlarda E-ink (e-Mürekkep) denen teknolojiyi

kullanır. Özelliği ise gözü yormaması, güneş ışığında bile

okunabilmesi, 180 derece görüş açısına sahip olması sayesinde

gerçek kitap okuma hissi veriyor olmasıdır.

e-book device olarak da adlandırılan

elektronik kitap okumaya yönelik cihazlara

verilen ad.

ÇIKIŞ BİRİMLERİ

YAZICI (PRİNTER)

Bilgisayardaki bilgilerin kağıt üzerinde gösterilmesini sağlayan çıkışbirimlerinden en önemlisi yazıcılardır. Yazıcılar basımda kullandıklarıteknolojiye göre üç sınıfa ayrılırlar.

1.Nokta vuruşlu (matris) yazıcılar : Sayfa üzerine harfleri ve şekilleriminik noktacıklarla oluştururlar. Yazma kafası, mürekkepli bir şeridevuran küçük iğnelerden (9 veya 24 pin) oluşur. Bu yazıcılar vuruşluoldukları için oldukça gürültülüdür.

Nokta vuruşlu yazıcılar, özellikle aynı anda birden çok kopya alınmasıgereken durumlarda kullanışlıdır. Genellikle sürekli form kağıt kullanırlar.Sürekli formun kenarında, yazıcıya takılmasını sağlayan delikler vardır.

2.Mürekkep püskürtmeli (inkjet) yazıcılar : Nokta vuruşlu yazıcılardandaha kaliteli baskı yaparlar ve daha sessiz çalışırlar. Renkli mürekkeppüskürtmeliler, normal kağıda baskı yapabilirler, ama özel kağıtkullanılırsa daha iyi sonuç verirler.

3.Lazer yazıcı : Sayfa görüntüsünü oluşturmak için lazer ışınlarınıkullanan, yüksek hızlı bir yazıcıdır. Lazer yazıcılar, yüksek kalitede belgeüreten bir fotokopi makinesi gibi çalışır.

ÇIKIŞ BİRİMLERİ

ÇIKIŞ BİRİMLERİ

BARKOD YAZICIBarkod; değişik kalınlıktaki dik çizgi ve bu çizgilerinin arasındaki

boşluklardan oluşur. Barkod verilerin farklı bir ortama hatasız bir

şekilde aktarılması için kullanılır. Barkod ürün ismi, ürünün kodu

gibi bilgiler içermemelidir. Barkod da ürüne ait referans

numarası bulunmalıdır. Çünkü bu referans numarası bilgisayara

tanıtıldığında ürüne ait bütün bilgiler detaylı bir şekilde

bilgisayar ortamına aktarılır.

Barkod yazıcılar; Piyasada çok değişik

marka ve modelde bulunur ve barkod

basmak için kullanılır.

Barkod yazıcıların iki baskı yöntemi

vardır;

ÇIKIŞ BİRİMLERİ

1.Direkt Termal Baskı

Bu yöntemde ısıya dayanaklı bir kâğıt fax makinelerinde yapıldığıgibi kâğıt ısıtılıp yakılarak baskı işlemi yapılır. Baskı işlemi sonundakâğıt yakıldığı için siyah renge dönüşmüş olur. Direkt termal baskıyöntemi kısa süreli bir baskıdır ve kısa süreli kullanımlar içinuygundur. Çünkü bu yöntem çevresel faktörler; güneş, ışık veısıdan dolayı bozulup dağılabilirler.

Direkt termal baskı yönteminin özellikleri;Etiket ömrü kısa olduğu için kısa süreli etiketler için idealdir.Yakarak basım işlemi olduğundan dolayı ribon masrafı yoktur.Isıya dayanıklı termal etiket kullanılır.

2. Termal Transfer Baskı

Bu baskı yönteminde yakmak işlemi olmadığı için kâğıt yerine ribonkullanılmaktadır. Baskı işlemi ribonun ısıtılması ve kâğıt üzerineyapıştırılması ile oluşur. Çevresel faktörlerden etkilenmediği içindaha dayanıklı ve uzun ömürlü bir baskı yöntemidir.

GİRİŞ/ÇIKIŞ BİRİMLERİ

MODEMModem; bilgisayarların telefon hatlarını kullanarak bilgi alıpvermesini, haberleşmesini sağlayan aygıttır. Sayısal bilgiyitelefon hatlarından geçebilecek şekle dönüştürmek içinmodülasyon; gelen veriyi tekrar bilgisayarın anlayabileceğiduruma getirmek için demodülasyon işlemi yapmasınedeniyle modem adını almıştır.

Modemler size internete ulaşmayı, uzaktaki bir bilgisayarıkontrol etmeyi, karşılıklı olarak her türlü haberleşmeyi sağlar.Faksınızı çekebilir, kağıda gereksinim duymadan faksınızıalabilirsiniz. Telefonun ahizesini kaldırmadan görüşmeyapabilir, onun bir telesekreter gibi çalışmasınısağlayabilirsiniz.

GİRİŞ/ÇIKIŞ BİRİMLERİ

AKILLI TAHTA

Akıllı tahta teknolojisini kısaca özetlersek, okullarımızda kullanılanbüyüklükte beyaz tahtaların etkileşimli bir ekrana dönüştürülmesiolarak tarif edebiliriz. Peki bildiğimiz beyaz tahta nasıl etkileşimli biraygıta dönüştürülüyor.

İşte bu sorunun karşılığı akıllı tahta teknolojilerini ayrıştırıyor. Şöyle birdüşünürsek bilgisayarımızın LCD ekranı okullarda kullandığımızboyutlarda dev bir LCD olsun ve bu LCD bir de dokunmatik olsun,neler yapabilirdiniz ? Yapabileceklerinizi sayarak bitirmeniz imkansızgibi.. Peki böyle dev bir dokunmatik LCD ekranın maliyeti sizce nedir?

Söylemeye bile gerek yok, böyle bir ekran aşırı pahalı olacaktır.. Pekibu LCD ekranda ders anlatan, ya da problem çözen öğrencileri birhayal edin? Sizce ne kadar bir süre bu dev ve pahalı LCD‘miz hayattakalabilir?.. İşte tüm bu nedenlerle akıllı tahta teknolojileri hayatbulmuştur. Bir akıllı tahta, bahsi geçen hayali dev LCD‘mizden çokdaha ucuz, çok daha dayanıklı olmalıdır..

GİRİŞ/ÇIKIŞ BİRİMLERİ

AKILLI TAHTA

GÜÇ BİRİMLERİ

GÜÇ ÜNİTESİ (POWER SUPPLY)

Gelişen teknoloji ile birlikte elektronik eşyaların kullanımı

artmış hatta vazgeçilmez olmuştur. Her aletin, makinenin bir

çalışma sekli ve düzeni vardır. Güç kaynağı bir sistem ya da

düzeneğin ihtiyacı olan enerjinin sağlanması için kullanılan

birimlere verilen genel isimdir. Bir el feneri için pil, ceptelefonu için şarj, pili doldurmak için adaptör birer güç

kaynaklarıdır. Güç kaynağı özellikle bilgisayarlar için hayati

önem taşır. Bilgisayarın çalışması esnasında ihtiyacı olan tüm

gücü üreten donanıma “güç kaynağı” ismi verilmektedir.

GÜÇ BİRİMLERİ

UPS (KESİNTİSİZ GÜÇ KAYNAĞI)

Kesintisiz güç kaynakları (İngilizce: Uninterruptible Power

Supply – UPS), elektrik enerjisi ile beslenen sistemleri

hem şebekede meydana gelen veya gelebilecek

çöküntüler, yükselmeler, ani değişikler, harmonikler gibi

gerilim dalgalanmalarına karşı koruyan hem de enerji kesintisisırasında enerji üreterek sistemin devamlılığını sağlayan

elektronik cihazlara denir.

GÜÇ BİRİMLERİ

UPS (KESİNTİSİZ GÜÇ KAYNAĞI)

Kesintisiz güç kaynakları, elektrik enerjisi ile beslenen

sistemlere karşı iki görevi vardır. Birincisi sistemi olumsuz

şebeke koşullarına karşı korumaktır. Diğeri ise enerji kesintisizi

sırasında bünyesinde depoladığı enerjiyi bir süreliğine sisteme

aktararak sistemdeki acil işlemleri tamamlamak adınakullancıya zaman sağlamaktır. Kısacası elektriksel sistemleri

besleyerek, şebekedeki anormal durumları düzelterek

sisteme temiz ve kaliteli enerji aktarımı yapan cihazlardır.

GÜÇ BİRİMLERİ

UPS ile Jeneratörler Arasındaki Fark

Kesintisiz güç kaynakları ile jeneratörler genelde

karıştırılmaktadır. Bir endüstriyel tesiste, veya özel işletmelerde

enerji kesildiği zaman jeneratör devreye girer ve sisteme

enerji verir. Ancak enerjinin kesildiği zaman ile jeneratörün

devreye girdiği zaman arasında bir süre vardır. Bu süre bazen

kısa bazen de uzun olabilmektedir. İşte bu sıra zarfında

kesintisiz güç kaynakları devreye girer. Bu ara zamanda UPS,

sistemi besler ve sistemdeki acil işleri tamamlar veyabilgisayarı içindeki önemli dosyaları korur. Kesintisiz güç

kaynakları, elektriksel sistemlere uzun süreli enerji sağlamazlar.

KLAVYE

Bir bilgisayar giriş birimi olan Klavye, üzerinde harf, rakam,özel karakterler ve özel fonksiyon tuşlarının bulundurur. Bu

komut tuşları aracılığı ile bilgisayar yönlendirilir ve kumanda

edilir.

KLAVYE

KLAVYE

FONKSİYON TUŞLARI

FONKSİYON TUŞLARI

F1 - Neredeyse bütün programlarda yardım

penceresini açar.

F2 - Seçili dosya veya klasörün ismini değiştirmeyi

sağlar.

F3 - Aktif pencerede arama özelliğini açar.

F4 - Alt + F4 aktif pencereyi kapatır.

F5 - Sayfayı yenilemek veya yeniden yüklemek

için kullanılır.

F6 - İnternet tarayıcılarının çoğunda imleci adres

çubuğuna taşır.

F7 - Microsoft uygulamalarında dosyaların yazım

ve dil bilgisi kontrolünü yapmaya yarar.

KLAVYE

FONKSİYON TUŞLARI

F8 - Windows'ta bilgisayarı açarken boot

menüsünü açmak için kullanılır.

F9 - Microsoft Word'de dosyayı yeniler; Microsoft

Outlook'ta e-posta göndermeyi ve almayı sağlar.

F10 - Açık uygulamada menü çubuğunu aktif

hale getirir. Shift + F10 sağa tıklamakla aynı

görevi görür.

F11 - İnternet tarayıcısında tam ekran moduna

geçmeye ve moddan çıkmaya yarar.

F12 - Microsoft Word'de Kaydet diyalog kutusunu

açar.

KLAVYE

ENTER TUŞU

KLAVYE

Bir komutu oluşturan tüm

harflerin girilmesinin

ardından yazım işleminin

bittiğini belirtir. onay tuşu

olarak da ifade edilebilir

Giriş tuşu olarak kullanılır. Yapılan işlemi

onaylamaya yarar.(Bilgisayarı kapatmada

oldugu gibi). Yazıda bir alt satıra geçmeye yarar.

Ayrıca seçili dosya ve klasörleri açar.

BÜYÜK HARF KİLİTLEME TUŞU (CAPS LOCK)

KLAVYE

Sürekli büyük veya küçük harf yazmakta kullanılır.

Tuşa basıldığında Caps Lock gösterge ışığı yanar.

Caps Lock tuşu ışığı yanıyorsa, büyük harfle yazar.

Harfler büyükken Shiftle harflere basılırsa harfler

küçük yazar.

SHİFT TUŞU

KLAVYE

Shift tuşu ile basılan alfabetik tuş, üzerindeki harfi

büyük yazar. Sayısal tuş ise rakamın üzerindeki

özel karakteri yazar. Klavyede bulunan ikinci

karakteri yazmak için kullanılır.

ALT GR TUŞU

KLAVYE

Klavye tuşları üzerindeki üçüncü harfleri yazmak

için kullanılır. Tek başına bir görevi yoktur, başka

tuşlarla birlikte kullanılır. Yazıda birden çok

karakter içeren tuşlarda üçüncü karakterin

yazılmasını sağlar. ({,[,],},) bu işlemleri ancak Alt Gr

tuşunu kullanarak ulaşılabilir. Örneğin @ işareti için

Alt Gr + Q tuşuna basılmalıdır.

CTRL TUŞU

KLAVYE

Tek başına bir görevi yoktur, Başka tuşlarla birlikte

kullanılır.(Ctrl+X, Ctrl + V, Ctrl + C, Ctrl + Esc vb.)

ALT TUŞU

KLAVYE

Tek basına bir görevi yoktur, başka tuşlarla birlikte

kullanılır. Açık pencerenin menüsünün

etkinleştirilmesini sağlar. Klavyede hiç olmayan

bazı sembollerin çıkarılmasında da kullanılır. (Alt +

Tab Pencereler arası geçişi sağlar)

ESC TUŞU

KLAVYE

Verilen komutları iptal etmekte, bazen de

programlardan çıkışta kullanır. Başka tuşlarla

birlikte kullanılabilir. (CTRL+ESC tuşu başlat

menüsünü açar)

TAB TUŞU

KLAVYE

Yazıda imleci sağa doğru hızlı bir şekilde

kaydırmaya yarar. İmleci 8 karakter ileriye

atlatmaya yarar. (Başka tuşlarla birlikte farklı

işlevler görür: Alt+Tab: Pencereler arasında geçişi

sağlar.)

PRİNT SCREEN TUŞU

KLAVYE

DOS Tabanlı bilgisayarda ekrandakileri yazıcıya

aktarır. Windows Tabanlı bilgisayarda ise ekran

görüntüsünü hafızaya alıp istenilen yere

yapıştırmaya olanak verir.

PAUSE TUŞU

KLAVYE

Çalışma anında işlemi bir tuşa basıncaya kadar

durdurma işlevini yerine getir. Başka tuşlarla birlikte

başka görevler yapabilir.

NUM LOCK TUŞU

KLAVYE

Sayı tuşlarının sayı yazması ile yön tuşu olarak

kullanılması arasında geçiş yapmasını sağlar.

HOME VE END TUŞU

KLAVYE

Home İmleci bulunulan satırın

başına götürür. End İmleci

bulunulan satırın sonuna

götürür.

Page Up Yazıda imleci bir ekran

yukarı götürür. Page Down

Yazıda imleci bir ekran aşağı

götürür.

PAGE UP VE PAGE DOWN TUŞU

DELETE TUŞU

KLAVYE

İmlecin sağ

tarafındaki karakteri

silmek için kullanılır

İmlecin sol tarafındaki

karakteri silmek için

kullanılır

BACK SPACK TUŞU

SAĞ TUŞ

MAUS

Yardımcı tuş

Onay Tuşu

SOL TUŞ

MAUS (FARE)

Fare ile peynir mantığına dayanır. Fare ile

bilgisayara en basit şekilde komut verilir. Masanın

üzerinde oynattıkça bilgisayarın ekranında çeşitli

komutları etkinleştirebilen bir işaretçi hareket

eder.

YAZILIM

YAZILIM VE PROGRAM

KAVRAMI

PROGRAM

YAZILIM

Belirli bir amaca yönelik olarak yazılmış, bilgisayar

aracılığı ile istenen sıralı işlemler için komut ve işlem

adımlarının tümüdür. Program bilgisayar ile kullanıcı

arasında iletişim kurar ve kullanıcının yapmak

istediğini bilgisayara aktarır.

YAZILIM

Bir amaca yönelik olarak hazırlanmış ve

bilgisayarda işlem yaptıran programlardır. Bir

bilgisayarın donanımı ne kadar gelişmiş olursa

olsun yazılım olmadan kullanılamaz.

PROGRAMLAMA DİLİ

YAZILIM

Programlama sırasında takip edilen kurallar dizisidir.

Kurallar dizisinin oluşturduğu gruba programlama

dili denir.

PROGRAMLAMA

Bilgisayarın anlayabileceği diller yardımı ile

program yazma işlemi.

YAZILIM

Bir işletmeye bilgisayar

kurduktan sonra şirketin

işleri ile ilgili olarak

çözümler üretmek için

oluşturulan programdır.

Stok kontrolü, maaş

bordrosu, faturalama

programları gibi.

PAKET PROGRAMLAR

Genel ve yaygın olarak belirlenmiş problemler ile

ilgili hazırlanan programlardır. Muhasebe

programları, proje planlama programları gibi.

UYGULAMA PROGRAMLARI

YAZILIM

İşletim sistemi bilgisayar donanımının uyumlu bir

şekilde çalışmasını, donanım birimleri arasındaki

iletişimin sağlanmasını, belleğin yönetilmesini,

programların hafızaya yüklenmesini, komutların

yorumlanmasını ve donanımın ne yapması

gerektiğini bildirir.

İŞLETİM SİSTEMLERİ

İşletim sistemi bilgisayarın temel işlerini nasıl

yapacağını yöneten geniş kapsamlı program.

Linux, Windows, OS, Ubuntu gibi)

YAZILIM

İŞLETİM SİSTEMLERİ

İşletim sistemi olmadan bilgisayar kullanmak

mümkün değildir. İşletim sistemi kullanıcı ile

bilgisayar arasında köprü görevi görür.

Kullanıcı İşletim Sistemi Donanım

İşletim sistemi açılışta RAM’i test eder, depolama

aygıtlarını test eder, yazıcının açık olup

olmamasını kontrol eder ve bilgisayarı kullanmak

için hazır eder.

YAZILIM

İŞLETİM SİSTEMİNİN GÖREVLERİ

İşlem Yönetimi: Bilgisayara verilen işlemleri belirli

bir sırada yapmasını sağlar

Bellek Yönetimi: Bellek ile ilgili denetimleri yapar.

Boş ya da doluluğunu test eder. İşlem için

bellekte alan rezerve eder.

Giriş ve Çıkış Yönetimi: Bilgisayar ile çevre

birimleri arasındaki veri alışverişini denetler.

Dosya Yönetimi: Dosyaların açılmasını, okuma ve

yazma işlemlerinin gerçekleştirilmesini,

programların depolama birimlerinden alınıp

hafızaya yüklenmesini, ve dosyalarla ilgili tüm

çalışmaları denetler.

YAZILIM