UKŁAD NERWOWY NARZĄDY ZMYSŁÓW · 2020. 3. 26. · I- Nervus olfactorius- węchowy II- Nervus...

UKŁAD NERWOWYNARZĄDY ZMYSŁÓW

MÓZGOWIE - ENCEPHALON

Jest częścią ośrodkowego układu nerwowego położoną wewnątrz jamy czaszki.

Składa się z pięciu części:

- kresomózgowie

- międzymózgowie

- śródmózgowie

- tyłomózgowie wtórne

- rdzeniomózgowie

KRESOMÓZGOWIE

Składa się z:- dwóch półkul mózgu oddzielonych od

siebie przez szczelinę podłużną mózgu, w głębi której znajduje się ciało modzelowate łączące obie półkule.

Każda półkula składa się:- kory mózgu – jest to istota szarazbudowana z komórek nerwowych i tworzy zewnętrzną warstwę półkuli

- istoty białej – utworzona jest przez wypustki komórek nerwowych i znajduje się wewnątrz półkuli

- jąder kresomózgowia- komory bocznej – znajdującej się wewnątrz półkuli

KRESOMÓZGOWIE

W korze mózgu rozróżnia się płaty, które są od siebie oddzielone bruzdami:

- płat czołowy

- płat ciemieniowy

- płat skroniowy

- płat potyliczny

- wyspa

- płat limbiczny

KRESOMÓZGOWIE

ośrodki korowe - części kory kontrolujące określone czynności ustroju

- ośrodek korowy ruchu –płat czołowy (zakręt przedśrodkowy), w nim zaczynają się drogi, od których zależą ruchy dowolne przeciwległej połowy ciała

- ośrodek korowy czucia –płat ciemieniowy (zakręt zaśrodkowy), odbiera wrażenia czuciowe z przeciwległej połowy ciała, w nim kończą się drogi czuciowe

- ośrodek korowy wzroku –płat potyliczny

- ośrodek korowy słuchu –płat skroniowy

MIĘDZYMÓZGOWIE

Wzgórze – na jego powierzchni dolnej uwypuklają się – ciało kolankowate przyśrodkowe i ciało kolankowate boczne

Podwzgórze – czynnościowo dzielimy na część wzrokową, guzową i suteczkową przysadka mózgowa (hypophysis cerebri)

Komora trzecia – ventriculus tertius, jest to szczelina ograniczona po bokach przez wzgórze i podwzgórze

Szyszynka (corpus pineale)

MIĘDZYMÓZGOWIE

MIĘDZYMÓZGOWIE

- podkorowy ośrodek czucia – wzgórze -przyjmuje wrażenia czuciowe z różnych części ciała i przekazuje je do ośrodków korowych. - podkorowy ośrodek wzroku - ciało kolankowate boczne

- podkorowy ośrodek słuchu – ciało kolankowate przyśrodkowe

Przekazują one wrażenia wzroku i słuchu do ośrodków korowych

PODWZGÓRZE

- podkorowy ośrodek układu autonomicznego

(część przednia podwzgórza związana z układem przywspółczulnym a część tylna z układem współczulnym);kieruje on czynnościami wegetatywnymi ustroju:

-termoregulacja -regulacja pobierania pokarmu i wody(ośrodek głodu i pragnienia) -regulacja czynności płciowych -emocje -regulacja snu i czuwania

MIĘDZYMÓZGOWIE

ŚRÓDMÓZGOWIE

Część brzuszna:- konary mózgu (nakrywka i odnogi mózgu)- dół międzykonarowy

Część grzbietowa: - blaszka czworacza (lamina tecti):

a) wzgórki górne - podkorowy ośrodek wzroku

b) wzgórki dolne - podkorowy ośrodek słuchu

wodociąg mózgu (aquaeductus cerebri) jest to wąski kanał, łączący komorę trzecią z komorą czwartą

TYŁOMÓZGOWIE WTÓRNE

Most (pons)

Móżdżek (cerebellum), który składa się z- robaka (vermis)- półkul móżdżku (hemispherium cerebelli)

Czynność móżdżku:

- utrzymanie równowagi (istnieje ścisłe powiązanie z narządem równowagi)

- utrzymywanie napięcia mięśni szkieletowych, od których zależy postawa ciała

- koordynacja ruchowa

RDZENIOMÓZGOWIE

rdzeń przedłużony (medulla oblongata), który ku górze łączy się z mostem, a ku dołowi przechodzi w rdzeń kręgowy.

Na powierzchni brzusznejposiada dwie wyniosłości zwane piramidami utworzone przez włókna drogi korowo-rdzeniowej. Powierzchnia grzbietowa stanowi dno komory czwartej.

PIEŃ MÓZGU

śródmózgowie

most

rdzeń przedłużony

W pniu mózgu znajdują się:

- jądra nerwów czaszkowych od III – XII

- ośrodek krążenia i oddychania /leżą w tworze siatkowatym rdzenia przedłużonego/

- drogi korowo-rdzeniowe /piramidowe/ - są to drogi świadomych ruchów dowolnych

- drogi czucia powierzchownego i głębokiego

RDZEŃ KRĘGOWY – MEDULLA SPINALIS

Leży w kanale kręgowym

Jest przedłużeniem rdzenia przedłużonego i kończy się na wysokości II kręgu lędźwiowego przechodząc w nić końcową sięgającą do II kręgu guzicznego

Wyróżniamy część szyjną, piersiową, lędźwiową, krzyżową i guziczną rdzenia kręgowego

Z bruzd bocznych rdzenia wychodzą korzenie przednie /ruchowe/ i tylne/czuciowe/ tworzące nerwy rdzeniowe /31 par/

Korzenie n.rdzeniowych otaczające w kanale krzyżowym nić końcową tworzą wraz z nią tzw. koński ogon

RDZEŃ KRĘGOWY

Budowa wewnętrzna:

- istota biała – położona obwodowo i w niej znajdują się drogi nerwowe biegnące z mózgowia do rdzenia lub odwrotnie

- istota szara – położona centralnie, otacza kanał środkowy i tworzy węższy róg tylny /mieszczą się komórki czuciowe/, z których wychodzą korzenie tylne, szerszy róg przedni /mieszczą się komórki ruchowe/, z których wychodzą korzenie przednie oraz róg boczny w odcinku piersiowym /C8 – L2/ zawierający komórki współczulne, w odcinku krzyżowym /S2 – S4/ leżą komórki przywspółczulne

OPONY MÓZGOWIA – MENINGES ENCEPHALI

opona twarda (dura mater) opona pajęcza (arachnoidea) opona miękka (pia mater)

Przestrzenie pomiędzy oponami:- przestrzeń podtwardówkowa - między oponą twardą a pajęczą- przestrzeń podpajęczynówkowa - między oponą pajęczą a oponą miękką

Przestrzeń ta miejscami się rozszerza wytwarzając zbiorniki podpajęczynówkowe /zbiornik móżdżkowo-rdzeniowy, mostowo-rdzeniowy/ i wypełniona jest płynem mózgowo-rdzeniowym

OPONA TWARDA

Położona jest najbardziej zewnętrznie i przylega do wewnętrznej powierzchni czaszki

Składa się z dwóch blaszek, które przylegają do siebie z wyjątkiem zatok żylnych:

- blaszki zewnętrznej, która przylega do kości czaszki i pełni funkcję okostnej

- blaszki wewnętrznej, włóknistej, która wytwarza wypustki:

OPONY MÓZGOWIA – MENINGES ENCEPHALI

opona twarda opona pajęcza opona miękka

Przestrzenie pomiędzy oponami:

- przestrzeń podtwardówkowa -między oponą twardą a pajęczą

- przestrzeń podpajęczynówkowa -między oponą pajęczą a oponą miękką

OPONA PAJĘCZA I MIĘKKA

Opona pajęcza - przezroczysta, cienka błona osłaniająca całe mózgowie. Nie ma naczyń krwionośnych.

Wytwarza ziarnistości pajęczynówki, które wnikają do światła zatok opony twardej. Przez nie następuje filtracja i odpływ płynu mózgowo-rdzeniowego

Opona miękka otacza naczynia krwionośne zaopatrujące mózgowie w krew. Przylega bezpośrednio do mózgowia, wnika do wszystkich jego zagłębień i do komór mózgu wraz z naczyniami tworząc sploty naczyniówkowe komór.

PŁYN MÓZGOWO-RDZENIOWY –LIQUOR CEREBROSPINALIS

Jest bezbarwną, przejrzystą cieczą,

wypełnia przestrzeń podpajęczynówkową

Miejscem wytwarzania płynu są sploty naczyniówkowe komór

Ilość płynu w warunkach prawidłowych wynosi 130 – 150ml. Dobowa objętość wytwarzanego płynu wynosi ok. 550ml

KOMORY MÓZGOWIA

Komora boczna

Komora trzecia

Komora czwarta

KOMORA TRZECIA

Jest to szczelinowata przestrzeń leżąca w płaszczyźnie pośrodkowej w międzymózgowiu.

Jej ścianę boczną tworzą przyśrodkowe powierzchnie wzgórza i podwzgórza

Z komorami bocznymi łączy się za pośrednictwem parzystego otworu międzykomorowego

Z komorą czwartą łączy się za pomocą wodociągu mózgu – jest to wąski kanał leżący w śródmózgowiu

KOMORA CZWARTA Leży w tyłomózgowiu wtórnym i

rdzeniomózgowiu, ku dołowi przechodzi w kanał środkowy rdzenia przedłużonego a ten przedłuża się w kanał środkowy rdzenia kręgowego

Dno komory tworzy powierzchnia grzbietowa mostu i rdzenia przedłużonego tzw. dół równoległoboczny

Strop utworzony jest głównie przez móżdżek i znajdują się w nim trzy otwory: nieparzysty otwór pośrodkowy i parzyste otwory boczne, poprzez które komora komunikuje się z przestrzenią podpajęczynówkową mózgowia i rdzenia kręgowego

KRĄŻENIE PŁYNU MÓZGOWO-RDZENIOWEGO

sploty naczyniówkowe komór mózgu pod wpływem różnicy ciśnienia płyn z

komór bocznych przez otwory międzykomorowe przepływa do

komory trzeciej, a z niej przez wodociąg mózgu do

komory czwartej; Z komory czwartej mała ilość płynu odpływa do

kanału środkowego rdzenia kręgowego,

większość odpływa poprzez otwór pośrodkowy i otwory boczne w stropie komory czwartej do

zbiornika móżdżkowo-rdzeniowego i do całej przestrzeni podpajęczynówkowej mózgowia i rdzenia kręgowego

ziarnistości pajęczynówki zatoki żylne opony twardej

PŁYN MÓZGOWO-RDZENIOWY

Czynność płynu mózgowo-rdzeniowego:

- spełnia rolę ochronną tworząc poduszkę płynową dookoła mózgowia i rdzenia kręgowego; zabezpiecza je przed urazami mechanicznymi

- reguluje ciśnienie wewnątrzczaszkowe

- odprowadza nadmiar ciepła- odżywia mózgowie i odprowadza produkty przemiany materii

UNACZYNIENIE MÓZGOWIA

tętnice szyjne wewnętrzne, które odchodzą od tętnic szyjnych wspólnych i zaopatrują w krew korę półkul mózgu z wyjątkiem płata potylicznego

tętnice kręgowe, które pochodzą od tętnic podobojczykowych i zaopatrują w krew pień mózgu, wzgórzomózgowie, móżdżek i płat potyliczny

Połączenie układu tętnic szyjnych i tętnic kręgowych tworzy u podstawy mózgowia tzw. koło tętnicze mózgu

UNACZYNIENIE TĘTNICZE

Aorta

Tętnica szyjna wspólna(a. carotis communis)

Tętnica szyjna wewnętrzna(a. carotis interna)

Tętnica podobojczykowa(a. subclavia)

Tętnica kręgowa(a. vertebralis)

KOŁO TĘTNICZE MÓZGU Tętnice kręgowe - tętnica

podstawna mostu - tętnice mózgu tylne (a. cerebri posterior)

Tętnice łączące tylne

Tętnica szyjna wewnętrzna – tętnica mózgu środkowa(a. cerebri media)

Tętnica mózgu przednia(a. cerebri anterior)

Tętnica łącząca przednia (a. communicans anterior)

ODPROWADZENIE KRWI ŻYLNEJ

ODPROWADZENIE KRWI ŻYLNEJ

Zatoka esowata

Żyła szyjna wewnętrzna (v. jugularis interna)

Żyła ramienno-głowowa (v. brachiocephalica)

Żyła główna górna (v. cava superior)

Przedsionek prawy serca (atrium dextrum cordis)

ODPROWADZENIE KRWI ŻYLNEJ

UKŁAD NERWOWY OBWODOWY

Składa się z dwóch odrębnych układów

- somatycznego (łączy OUN z narządami)

- autonomicznego (koordynuje czynność narządów wewnętrznych)

Układ somatyczny nerwami czuciowymi doprowadza bodźce z eksteroreceptorów i proprioreceptorów do ośrodków mózgowia, a nerwami ruchowymi prowadzi bodźce ruchowe z korowych ośrodków ruchowych do mięśni poprzecznie prążkowanych

UKŁAD SOMATYCZNY

Składa się z:

- nerwów czaszkowych

- nerwów rdzeniowych

Nerwy te maja charakter: ruchowy

czuciowy

mieszany (włókna ruchowe, czuciowe i autonomiczne)

Unerwia ruchowo mięśnie poprzecznie prążkowane oraz czuciowo skórę

OBWODOWY UKŁAD NERWOWY

Komórki nerwowe mieszczą się w pniu mózgu (jądra 12 par nerwów czaszkowych); wypustki tych komórek nerwowych biegną tworząc 12 par nerwów czaszkowych

Komórki nerwowe mieszczą się w rdzeniu kręgowym (rogi przednie– komórki ruchowe, rogi tylne– komórki czuciowe); wypustki tych komórek nerwowych po wyjściu z rdzenia tworzą 31 par nerwów rdzeniowych

NERW RDZENIOWY – NERVUS SPINALIS

Składa się:

- korzenia tylnego /grzbietowego/ o charakterze czuciowym

- korzenia przedniego /brzusznego/ o charakterze ruchowym

Oba korzenie łączą się tworząc nerw rdzeniowy /ruchowo-czuciowy/ i przez otwór międzykręgowy opuszcza kanał kręgowy i następnie dzieli się na gałąź przednią /brzuszną/ i tylną

/grzbietową/

Wyróżniamy:

- 8 nerwów szyjnych ,12 nerwów piersiowych, 5 nerwów lędźwiowych, 5 nerwów krzyżowych i 1 nerw guziczny

SPLOTY NERWOWE

Wyróżniamy:

- splot szyjny – plexus cervicalis

- splot ramienny – plexus brachialis

- nerwy międzyżebrowe – nervi

intercostales

- splot lędźwiowy – plexus lumbalis

- splot krzyżowy – plexus sacralis

SPLOT SZYJNY – PLEXUS CERVICALIS

Powstaje z gałęzi brzusznych nerwów rdzeniowych (C1-C4).

Leży w okolicy bocznej szyi na mięśniach głębokich, pod mięśniem mostkowo-obojczykowo-sutkowym

Unerwia mięśnie i skórę szyi

NERW PRZEPONOWY- Nervus phrenicus

Najdłuższym nerwem jest nerw przeponowy –ruchowo unerwia przeponę

SPLOT RAMIENNY –PLEXUS BRACHIALIS

Powstaje z gałęzi brzusznych nerwów rdzeniowych (C5-Th1)

Dzieli się na:- część nadobojczykową- część podobojczykową

Część nadobojczykowa leży w trójkącie bocznym szyi

Nerwy tej części unerwiają mięśnie obręczy kończyny górnej oraz powierzchowne mięsnie grzbietu i klatki piersiowej

SPLOT RAMIENNY

Część podobojczykowa leży w jamie pachowej; tworzy pęczki:

Pęczek boczny- nerw mięśniowo-skórny- korzeń boczny nerwu pośrodkowego

Pęczek przyśrodkowy- korzeń przyśrodkowy nerwu pośrodkowego

- nerw łokciowy

Pęczek tylny- nerw pachowy- nerw promieniowy

NERWY MIĘDZYŻEBROWE – NERVI INTERCOSTALES

Gałęzie brzuszne nerwów rdzeniowych (Th1-Th12) nie tworzą splotów i nazywane są nerwamimiędzyżebrowymi

Leżąc w przestrzeniach międzyżebrowych razem z naczyniami tworzą triadę międzyżebrową.

Unerwiają mięśnie międzyżebrowe i mięśnie brzucha

SPLOT LĘDŹWIOWY – PLEXUS LUMBALIS

Powstaje z gałęzi brzusznych nerwów rdzeniowych (L1-L4). Leży wewnątrz mięśnia lędźwiowego większego

Unerwia mięśnie obręczy i kończyny dolnej oraz mięśnie brzucha (gałęzie krótkie)

Największymi nerwami są:

- nerw udowy- unerwia mięśnie przedniej grupy uda

- n. zasłonowy– unerwia mięśnie grupy przyśrodkowej uda

SPLOT KRZYŻOWY – PLEXUS SACRALIS

Powstaje z gałęzi brzusznych nerwów rdzeniowych (L5-Co1)

Leży w miednicy mniejszej na powierzchni miednicznej kości krzyżowej

Unerwia mięśnie obręczy kończyny dolnej, tylną grupę mięsni uda oraz mięsnie podudzia i stopy

Największym nerwem tego splotu jest nerw kulszowy

NERW KULSZOWY –NERVUS ISCHIADICUS

nerw piszczelowy nerw strzałkowy wspólny

Nerw piszczelowy unerwia grupę tylną mięśni uda, podudzia i mięśnie stopy

Nerw strzałkowy wspólny dzieli się na:

- nerw strzałkowy powierzchowny – unerwia grupę boczną mięśni podudzia

- nerw strzałkowy głęboki –unerwia grupę przednią mięśni podudzia

I- Nervus olfactorius- węchowy

II- Nervus Opticus - wzrokowy

III- Nervus Oculomotorius - okoruchowy

IV- Nervus Trochlearis - bloczkowy

V1- Nervus Ophthalmicus- oczny

V2- Nervus Maxillaris- szczękowy

V3- Nervus Mandibularis- żuchwowy

VI- Nervus Abducens- odwodzący

VII- Nervus Facialis- twarzowy

VIII- Nervus Vestibulocochlearis- przedsionkowo-ślimakowy

IX- Nervus Glossopharyngeus- językowo-gardłowy

X- Nervus Vagus- błędny

XI- Nervus Accessorius- dodatkowy

XII- Nervus Hypoglossus- podjęzykowy

NERWY CZASZKOWE

UKŁAD AUTONOMICZNY

Reguluje pracę narządów wewnętrznych; działa niezależnie od naszej woli

Kieruje czynnościami związanymi z trawieniem, oddychaniem, przemianą materii itp.

Dzieli się na dwie części działające względem siebie antagonistycznie:- część współczulną- część przywspółczulną

Unerwia mięśnie gładkie, mięsień sercowy i gruczoły

UKŁAD WSPÓŁCZULNY

Komórki nerwowe- odcinek piersiowy rdzenia kręgowego-rogi boczne (C8-L2)- jądro pośrednio-boczne

Wypustki tych komórek biegną z korzeniami brzusznymi razem z nerwami rdzeniowymi opuszczają kanał kręgowy; odłączają się i dochodzą do zwojów współczulnych leżących po obu stronach kręgosłupa, połączonych włóknami międzyzwojowymi; tworzą pień współczulny

UKŁAD PRZYWSPÓŁCZULNY

Komórki nerwowe mieszczą się w:

- mózgowiu – w jądrach nerwów czaszkowych

- w odcinku krzyżowym rdzenia kręgowego (S2-S4) w istocie szarej pośredniej - jądro krzyżowe przywspółczulne

NARZĄDY ZMYSŁÓW

Węchu

Smaku

Czucia

Wzroku

Słuchu

Równowagi

Narząd wzroku

Oko (oculus)- gałka oczna (bulbus oculi)- nerw wzrokowy (nervus opticus)

Narządy dodatkowe (organa oculi accessoria)- mięśnie gałki ocznej- aparat ochronny:

powieki spojówka narząd łzowy

Gałka oczna – bulbus oculi

Ściana- błona zewnętrzna –włóknista- środkowa – naczyniowa- wewnętrzna – nerwowa

Komory (wypełnione cieczą wodnistą):- przednia- tylna

Soczewka

Ciało szkliste

BŁONA WŁÓKNISTA

Rogówka - przezroczysta, silnie załamujaca światło, o dużym promieniu krzywizny

Twardówka - większa część błony włóknistej, przechodzi z tyłu w pochewkę nerwu wzrokowego

Błona naczyniowa –tunica vasculosa bulbi

Naczyniówka – chorioideawyściela twardówkę od wewnątrz, odżywia siatkówkę

Ciało rzęskowe – corpus ciliare

Tęczówka - iris

Ciało rzęskowe

Wyrostki rzęskowe (processus ciliares) tworzące wieniec rzęskowy (corona ciliaris)

Włókna obwódkowe

W bocznej części (przy rogówce) leży mięsień rzęskowy

Mięsień rzęskowy

Skurcze m. rzęskowego powodują zmiany kształtu soczewki i adaptację oka do widzenia ostrego z bliska lub z daleka –akomodacja

Skurcze m. rzęskowego wspomagają aktywne przemieszczanie cieczy wodnistej do zatoki żylnej twardówki

Tęczówka - iris

Przednia część błony naczyniowej

Zawiera centralny otwór – źrenica (pupilla)

Zawiera dwa mięśnie regulujące dopływ światła do wnętrza oka (adaptacja)

Siatkówka - retina

Część przednia – ślepa

Część tylna –światłoczuła (wzrokowa)

Siatkówka – budowa

Zawiera neurony drogi wzrokowej

Komórki zmysłowe posiadają wypustki:- czopki- pręciki

Siatkówka – budowa

Delikatna błona luźno przyciśnięta do naczyniówki

Histologicznie wyróżnia się 10 warstw- warstwa światłoczuła przylega do naczyniówki,- warstwa włókien nerwowych od strony ciała szklistego

Siatkówka – część światłoczuła

Barwa różowa

Plamka ślepa – 1.5 mm do środka i do góry od bieguna tylnego gałki, barwy białej – tarcza nerwu wzrokowego

Plamka żółta (macula lutea) z dołkiem środkowym (fovea centralis)

Soczewka - lens

Twór przejrzysty, dwuwypukły, sprężysty

Silnie załamuje światło

Pomiędzy tęczówką a ciałem szklistym zawieszona na włóknach obwódkowych ciała rzęskowego

Rola – skupianie promieni świetlnych i kierowanie ich na plamkę żółtą

Ciało szkliste – corpus vitreum

Przezroczysta, bezbarwna masa

Konsystencja galaretowata

Położona do tyłu od soczewki

Rola- utrzymywanie ciśnienia śródocznego- przyciska siatkówkę do naczyniówki- jest elementem układu optycznego

Powieki - palpebrae

Budowa, warstwy:- skóra- cz. powiekowa m. okrężnego oka- tarczka i gruczoły tarczkowe- spojówka

Mięśnie związane z powieką:- mięsień tarczkowy górny lub dolny (unerwienie współczulne)- m. dźwigacz powieki górnej (n.III)- m. okrężny oka (n.VII)

Spojówka – tunica conjunctiva

Delikatna błona śluzowa wyściełająca wewnętrzną powierzchnię powiek oraz powierzchnię przednią gałki ocznej

Przejście spojówki gałkowej w powiekową tworzy tzw. sklepienie spojówki

Całość powierzchni tworzy tzw. worek spojówkowy

Rola: chroni gałkę, zmniejsza tarcie, zawiera gruczoły

Narząd łzowy – apparatus lacrimalis

Gruczoł łzowy (glandula lacrimalis)

Drogi odprowadzające:- kanaliki łzowe- woreczek łzowy- przewód nosowo-łzowy

Mięśnie zewnętrzne gałki ocznej

Mięsień prosty- przyśrodkowy – m. rectus medialis- boczny – m. rectus lateralis- górny – m. rectus superior- dolny – m. rectus inferior

Mięsień skośny- górny – m. obliquus superior- dolny – m. obliquus inferior

Mięsień dźwigacz powieki górnejm. levator palpebrae superioris

Mięsień oczodołowy – m. orbitalis

NARZĄD PRZEDSIONKOWO-ŚLIMAKOWY

Jest narządem zmysłowym położonym w kości skroniowej (części skalistej),służącym do odbioru dźwięków i informacji o położeniu ciała i zmianach położenia głowy

Składa się z:

- ucha zewnętrznego

- ucha środkowego

- ucha wewnętrznego- zawiera narząd słuchu i równowagi

Ucho zewnętrzne i środkowe należą wyłącznie do narządu słuchu i służą do przewodzenia fal dźwiękowych

UCHO (AURIS) ZEWNĘTRZNE

Składa się z:

- małżowiny usznej –boczna powierzchnia małżowiny jest wklęsła i bogato wymodelowana

- przewód słuchowy zewnętrzny służy do przewodzenia fal dźwiękowych; jego koniec zamknięty jest błoną bębenkową

UCHO ŚRODKOWE Składa się z:

- jama bębenkowa leżąca w kości skroniowej, zawierająca kosteczki słuchowe (młoteczek, kowadełko, strzemiączko – służące do przewodzenia fali akustycznej)- błona bębenkowa- trąbka słuchowa-łącząca jamę bębenkową z gardłem- jama sutkowa i komórki sutkowe położone do tyłu od jamy bębenkowej

UCHO WEWNĘTRZNE

Składa się z:

- błędnika kostnego

- błędnika błoniastego- znajdującego się w błędniku kostnym

Pomiędzy błędnikiem kostnym, a błoniastym zawarta jest przestrzeń przychłonkowa wypełniona przychłonką (perilympha)

Wewnątrz błędnika błoniastego znajduje się śródchłonka (endolympha)

BŁĘDNIK KOSTNY Składa się z:

- przedsionka – tu znajdują się wejścia do kanałów półkolistych oraz do ślimaka.

- ślimaka łączącego się od przodu z przedsionkiem i zawierający kanał spiralny ślimaka- trzech kanałów półkolistych, łączących się z przedsionkiem od tyłu; ustawionych w trzech prostopadłych płaszczyznach- przewód słuchowywewnętrzny

BŁĘDNIK KOSTNY

Na bocznej ścianie przedsionka znajduje się- okienko owalne (przedsionka) zamknięte przez podstawę strzemiączka- okienko okrągłe (ślimaka) zamknięte błoną bębenkową wtórną

BŁĘDNIK BŁONIASTY

woreczek i łagiewka -zawierają plamki pokryte nabłonkiem zmysłowym odpowiadającym za równowagę statyczną

przewody półkoliste –z grzebieniami bańkowymi pokrytymi nabłonkiem zmysłowym odpowiadającym za równowagę kinetyczną

przewód ślimakowy, w którym mieści się narząd spiralny odbierający drgania i przetwarzający je na impulsy nerwowe

Droga impulsu dzwiękowego

Środowisko zewnętrzne (fala dźwiękowa) Otwór słuchowy zewnętrzny Przewód słuchowy zewnętrzny Błona bębenkowa (impuls mechaniczny) Młoteczek Kowadełko Strzemiączko – okienko przedsionka Przychłonka Błędnik błoniasty (przewód ślimakowy) Śródchłonka Narząd spiralny (impuls nerwowy) Nerw ślimakowy (część nerwu VIII) … ośrodek słuchu – płat skroniowy