uvod u baze podataka cas tip podataka.pdf · omogućava identifikaciju entiteta u skupu ......

uvod u baze podataka

Podatak je zapis o nekom objektu posmatranja (dogaĊaju, pojavi, ĉinjenici).

Informacija - podaci postaju informacije kada spoznamo njihov smisao, kada nam povećaju znanje i kada poĉnemo da ih koristimo.

Baza podataka - je kolekcija povezanih podataka sa višestrukom namjenom. To je skup podataka koji se odnose na jednu temu ili namjenu.

Osnovni elementi baze podataka su ENTITETI njihova svojstva opisuju se OBILJEŢJIMA.

Entitet moţe biti: realni objekat (osoba, mašina..) apstraktni objekat (boja, mjera, radna mjesta...) dogaĊaj (roĊenje, upis ...) odnos (predmet-nastavnik, uĉenik-nastavnik..)

Kljuĉno svojstvo (KLJUĈ) za neki entitet omogućava identifikaciju entiteta u skupu entiteta.

Kljuĉevi mogu biti primarni i sekundarni.

PRIMARNI KLJUĈ omogućava jednoznaĉnu identifikaciju entiteta u skupu entiteta.

SEKUNDARNI KLJUĈ sluţi za identifikaciju grupe entiteta u skupu entiteta.

Entitet - STANOVNIK

STANOVNIK

(IME, PREZIME, ADRESA, GOD_ROĐ,…)

OBILJEŢJE NAZIV

OBILJEŢJA

VRIJEDNOST OBILJEŢJA

JED. MATIĈNI BROJ JMB 1111000187515

PREZIME PRZ PERIĆ

IME IME PETAR

DATUM ROĐENJA DATR 11.11.2000.

MJESTO ROĐENJA MJR BRĈKO

GODINE GOD 18

POL POL M

ADRESA ADR IVE ANDRIĆA 24

Entitet - STANOVNIK

Prilikom kreiranja tabela moraju se odrediti tipovi podataka koji će biti upisivani u tabele.

Tip podataka je najvaţnije svojstvo obiljeţja.

TEXT - tekst (slova, brojevi i svi specijalni

znakovi)

◦ Ime, prezime, adresa …

◦ Kombinacija teksta, brojeva, znakova 1J3-369

◦ Tekst sa kojim se ne vrše raĉunske operacije, a duţine do 255 karaktera

MEMO - memo podaci, ◦ Tekst duţine do 65.535 karaktera.

◦ Koriste se prilikom memorisanja tekstualnih podataka sa više karaktera (napomene).

NUMBER - NUMERIĈKI PODACI (BROJEVI),

◦ Brojevi koji se upotrebljavaju u aritmetiĉkim izrazima

◦ Mogu se koristiti razliĉiti prikazi brojeva

Byte – pozitivni cijeli brojevi izmeĊu 1 i 255

Integer – pozitivni i negativni brojevi izmeĊu -32.768 i 32.768

Long Integer – pozitivni i negativni brojevi izmeĊu -2 biliona i 2 biliona

Decimal – Dozvoljava decimalne brojeve

DATE / TIME - DATUMSKI PODACI,

◦ Kratki zapis (05/09/04)

◦ Srednji zapis (Septembar 05, 2004)

◦ Dugi zapis (ponedeljak, 05-Septembar-04)

CURRENCY - NOVĈANI PODACI

◦ Currency $3,456.79

◦ Euro € 3,456.79

AutoNumber - AUTOMATSKO NABRAJANJE,

◦ Svako upisivanje novih podataka u tabelu dovodi do automatskog dodjeljivanja rednog broja.

Yes/No - LOGIĈKI PODACI ,

◦ T – taĉno (TRUE, Yes, On)

◦ F – netaĉno (False, No, Off)

OLE Object ◦ Objekat kao zvuk, grafika, slika … povezan ili

ugraĊen u MS Access tabelu

Lookup Wizard – ĉarobnjak lista ◦ Daje mogućnost kreiranja liste vrijednosti (nove ili

već postojeće)

Hyperlink ◦ Daje mogućnost kreiranja linka (veze) sa nekom

adresom na Internetu ili unutar kompjutera.

Operatori su simboli kojima se oznaĉavaju operacije nad podacima.

Operacije se dijele na ◦ aritmetiĉke,

◦ logiĉke i

◦ relacione.

Aritmetiĉki operatori izvršavaju osnovne matematiĉke operacije nad numeriĉkim i znakovnim podacima.

(+, - , * , / )

Relacioni operatori vrše poreĊenje argumenta u izrazu.

PoreĊenje se moţe vršiti izmeĊu numeriĉkih, znakovnih i datumskih tipova podataka.

Rezultat poreĊenja je logiĉki tip podataka (sa vrijednošću T ili F)

(>, < , = , <> , >= , <= ) 3 > 4 T ili ┴

Logiĉki operatori sluţe za poreĊenje elemenata logiĉkog izraza. ◦ NOT

◦ AND - logiĉki operator “i” Operator AND (i) predstavlja relaciju logiĉkog mnoţenja.

Vrijednost izraza je T ako i samo ako oba argumenta imaju vrijednost T

◦ OR- logiĉki operator “ili” Operator OR(ili) predstavlja relaciju logiĉkog sabiranja.

Vrijednost izraza je T ako bilo koji od argumenta ima vrijednost T

AND OR

T T T T

┴ T ┴ T

T ┴ ┴ T

┴ ┴ ┴ ┴

AND - logički operator “i” Pr. (2+1=3)AND(5-2=3) = T AND T = T

OR- logički operator “ili” Pr1. (4=5)OR(3<4) = ┴ OR T = T

Pr2. (4=5)OR(3>4) = ┴ OR ┴ = ┴

NOT [(3*3<>3+3) OR (2+3<5*3)] AND (8=5)=

[(8<>3) OR (5<3)] AND NOT (5+3>5*3) =

NOT[ (3<>3*1) AND (5<3)] AND [NOT(5+3<5*3)] =

NOT{ (3=8) OR [(3=3) AND(5<3)]} AND (5+3<5*3) =

NOT [(3*3>8+3) OR (2+3<>5*3)] AND (8=5) =

Model entiteta i veza nekog sistema, izraţavamo preko entitete, atribute i veze pomoću dijagrama nazvanog ER dijagram (Entity Relationship)

KANDIDAT(IDkandidata, imekan, przkan)

PREDMET (IDpredmeta,nazpred)

PRIJEMNI_ISPIT(IDkandidata, Idpredmeta, datpol,mjestopol, brbod)

PRIJEMNI ISPIT KANDIDAT PREDMET se polaže polaže

KOMPONENTA (id_komponente, tip, naziv), PROIZVODJAC (sifra_proizvodjaca, naziv), PROIZVODI (sifra_proizvodjaca, id_komponente, godina_proizvodnje)

LJEKAR

PACIJENT

PREGLED ODABRA

N

DOŠAO

PREGLEDAO

KARTON IMA

UPISAN

DIJAGNOZA

POSTALJA SE

TERAPIJA

PROPISUJE