Witam Państwa na wykładzie z podstaw makroekonomii, :)…

Będziemy się uczyć makroekonomii, .

CEL WYKŁADOWCY I ASYSTENTÓW

- Nauczyć słuchaczy podstaw makroekonomii na dobrym poziomie.

CELE STUDENTÓW

- Nauczyć się makroekonomii. - Zdobyć jak najlepszą ocenę na EGZAMINIE KOŃCO-WYM.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie ćwi-czeń.

ABY ZALICZYĆ ĆWICZENIA, musicie Państwo na ćwi- czeniach i podczas pisanego przez wszystkich studentów ra-zem sprawdzianu (tzw. KOLOKWIUM) zdobyć odpowied-nią liczbę punktów.

Aby zaliczyć semestr, wystarczy zebrać 50 ze 100 możliwych do zdobycia punktów. 1. Do 50 punktów można zarobić, pisząc sprawdzian z wykładu i literatury, czyli tzw. KOLOKWIUM. 2. Następne 50 punktów czeka na Państwa na ćwiczeniach. Pro-wadzący rozdaje je np. za: a/ celne wypowiedzi, b/ udział w konkursach, c/ odpowiedzi na pytania w czasie zapowiedzianych z wyprze-dzeniem krótkich kartkówek.

Punkty przeliczane są na oceny zaliczeniowe wedle takiej oto tabeli:

PUNKTY OCENA<50 – 70> 3 – 3+<70 – 90> 4 – 4+Ponad 90 5 – 5+

ABY ZDAĆ EGZAMIN, trzeba poradzić sobie z innym pi-sanym przez wszystkich studentów jednocześnie sprawdzia-nem.

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

2. PODRĘCZNIK

- B. Czarny: Podstawy ekonomii, PWE Warszawa 2011, 694 strony

O konstrukcji typowego rozdziału podręcznika…

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

2. PODRĘCZNIK

3. ĆWICZENIA

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

2. PODRĘCZNIK

3. ĆWICZENIA

4. SERWIS INTERNETOWY 1.

www. podstawyekonomii. pl

O konstrukcji serwisu …

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

2. PODRĘCZNIK

3. ĆWICZENIA

4. SERWIS INTERNETOWY 1. www. podstawyekonomii. pl O konstrukcji serwisu …

5. SERWIS INTERNETOWY 2.

www. podstawyekonomii.pl/podstawyekonomii/

O konstrukcji serwisu …

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

2. PODRĘCZNIK

3. ĆWICZENIA

4-5. SERWISY INTERNETOWE:a) www. podstawyekonomii. plb) www. podstawyekonomii. pl /podstawyekonomii/

Na przykład…

Na 1. ćwiczenia trzeba się zapoznać Z 1. ROZDZIAŁEM części Makroekonomia PODRĘCZNIKA pt. Mierzymy do-chód narodowy .

Inaczej nie zrozumiecie Państwo, o co chodzi na ćwi-czeniach, :) .

UWAGA!

Do kolokwium i do egzaminu obowiązuje znajomość CAŁE-GO podręcznika i – dodatkowo - INFORMACJI PRZEKA-ZANYCH LUB WSKAZANYCH NA WYKŁADZIE.

To już koniec spraw techniczno-organizacyjnych, .

ZACZNIJMY TAK OTO…

To, ze ekonomista interesuje się różnymi podmiotami (np. człowiekiem, przedsiębiorstwem, gałęzią przemysłu, całą gospodarką), skutkuje podziałem ekonomii na MIKRO-EKONOMIĘ i MAKROEKONOMIĘ.

MIKROEKONOMIA zajmuje się pojedynczymi podmio-tami (np. firmami). MAKROEKONOMIA bada zjawiska dotyczące całego społeczeństwa.

Studia MAKROEKONOMII zwykle rozpoczyna analiza sposobu mierzenia EFEKTÓW PRACY CAŁEGO SPOŁE-CZEŃSTWA, a zarazem także POZIOMU ŻYCIA SPOŁE-CZEŃSTWA (przecież poziom życia społeczeństwa zależy właśnie od wielkości produkcji gospodarki…).

Chodzi o sposób mierzenia tzw. PRODUKTU KRA-JOWEGO BRUTTO (PKB) i grupy spokrewnionych z PKB mierników pochodnych (np. PRODUKT NARODOWY BRUTTO, PNB).

PRODUKT KRAJOWY BRUTTO

Oto metoda WYDATKOWA (ang. expenditure approach) pomiaru PKB.

Sumujemy roczne wydatki na nowe dobra FINALNE (na dobra gotowe, a nie na dobra POŚREDNIE, czyli zużywa-ne do ich produkcji ).

Chodzi o:

- wydatki konsumentów na konsumpcję, C,

Chodzi o:

-wydatki firm na inwestycje, I,

Chodzi o:

- wydatki firm na inwestycje, I,

-wydatki państwa na zakup dóbr, G,

Chodzi o:

- wydatki firm na inwestycje, I,

- wydatki państwa na zakup dóbr, G,

- wydatki zagranicy na dobra wytworzone w naszym kra-ju, (eksport, X).

Sumujemy roczne wydatki na nowe dobra FINALNE.

Y1 = C + I + G + XPowstałą sumę pomniejszamy o zakupy dóbr zagranicz-nych (import, ZA)…---------------------------------------------------------------------------A Dla uproszczenia założymy, że importowane są tylko dobra konsump-cyjne.

Y1 = C + I + G + XPowstałą sumę pomniejszamy o zakupy dóbr zagranicz-nych (import, ZA). Suma tych wydatków stanowi PRO-DUKT KRAJOWY BRUTTO (PKB, Y). (Y1)

Y1 = C + I + G + X - Z

---------------------------------------------------------------------------A Dla uproszczenia założymy, że importowane są tylko dobra konsump-cyjne.

Y1 = C + I + G + XPowstałą sumę pomniejszamy o zakupy dóbr zagranicz-nych (import, ZA). Suma tych wydatków stanowi produkt krajowy brutto (PKB, Y). (Y1)

Y1 = C + I + G + X - Z

(Y1 = C + I + G + NX)

---------------------------------------------------------------------------A Dla uproszczenia założymy, że importowane są tylko dobra konsump-cyjne.

To jest EKSPORT NETTO, czyli

BILANS HANDLOWY.

A oto metoda DOCHODOWA (ang. income approach) po-miaru PKB.

PKB JEST SUMĄ DOCHODÓW WŁAŚCICIELI CZYN-NIKÓW PRODUKCJI (Y2).

W danym okresie SUMA WARTOŚCI kupionych przez kon-sumentów, firmy, państwo i zagranicę nowych DÓBR FI-NALNYCH RÓWNA SIĘ SUMIE DOCHODÓW właścicieli czynników produkcji użytych w celu wyprodukowania tych dóbr.

Przecież:

Wartość powstałych w ciągu roku dóbr finalnych (czyli PKB) składa się zA:

1. Zysku właścicieli kapitału rzeczowego (maszyny, urzą-dzenia techniczne, budowle, budynkiB).

-----------------A Zakładam, że „ziemia” jest rodzajem kapitału.

B Zakładam, że kapitał rzeczowy się nie zużywa.

2. Płac pracowników;

3. KOSZTÓW RZECZOWYCH (wartość zużywanych dóbr pośrednich „1. rzędu” bezpośrednio zużywanych do produkcji dóbr finalnych.

Jednak wartość dóbr pośrednich „1. rzędu” (WDP1) też składa się z:

1. Zysku. 2. Płac. 3. KOSZTÓW RZECZOWYCH,

czyli – tym razem wartości dóbr pośrednich „2. rzędu”, zużywanych do produkcji dóbr pośrednich „1. rzędu”. (WDP2 - utarg producentów dóbr pośrednich „2. rzędu”)

I tak dalej…

gdzie: WDF - utarg producenta dobra finalnego. Z – zysk. P – płace. WDP1 - utarg producentów dóbr pośrednich „1. rzędu”. WDP2 - utarg producentów dóbr pośrednich „2. rzędu”. WDPO - utarg producentów (właścicieli) dóbr pośrednich „ostat-niego rzędu”, czyli np. bogactw naturalnych.

Z P WDP1

Z P WDP2........

Z P WDP1

Z P WDP2

Z P WDPO

........

Posuwając się „w głąb” procesu produkcji dowolnego dob-ra finalnego, odkrywamy w końcu, że producent dóbr poś-rednich kolejnego rzędu nie zużywa dóbr pośrednich. Wartość tych dóbr pośrednich „ostatniego rzędu” w ca-łości składa się z dochodów właścicieli czynników.

WARTOŚĆ DÓBR FINALNYCH SKŁADA SIĘ Z ZYSKU, PŁAC, czyli wynagrodzenia pracy I Z WYNAGRODZENIA WŁAŚCI-CIELI dóbr pośrednich ostatniego rzędu, czyli np. BOGACTW NATURALNYCH.

Jest jeszcze metoda PRODUKCYJNA (ang. production approach) liczenia PKB.

PKB jest sumą tzw. WARTOŚCI DODANEJ w gospodarce.

WARTOŚĆ DODANA (ang. value addad) jest różnicą wartości sprzedanych dóbr i kosztu kupionych w celu ich wyprodukowania dóbr pośrednich.

Jest jeszcze metoda PRODUKCYJNA (ang. production approach) liczenia PKB.

PKB jest sumą WARTOŚCI DODANEJ w gospodarce.

WARTOŚĆ DODANA (ang. value addad) jest różnicą wartości sprzedanych dóbr i kosztu kupionych w celu ich wyprodukowania dóbr pośrednich.

Na rysunku tworzonej przez kolejnych producentów war-tości dodanej odpowiadają zsumowane zysk i płace powstające przy produkcji, kolejno, dóbr finalnych, dóbr pośrednich „pierw-szego rzędu”, dóbr pośrednich „drugiego rzędu” itd. Ponieważ wartość dóbr pośrednich „ostatniego rzędu”, WDPO, składa się wy-łącznie z wartości dodanej, suma wartości dóbr finalnych jest rów-na sumie wartości dodanej.

Z P WDP1

Z P WDP2

Z P WDPO

................

A zatem PKB obliczony metodą wydatkową (Y1) jest rów-ny PKB obliczonemu metodą dochodową (Y2).

Ułatwia to sporządzenie RYSUNKOWEGO MODELU POWSTAWANIA I DZIELENIA PKB w gospodarce.

Chodzi o tzw. model RUCHU OKRĘŻNEGO WYDAT-KÓW I DOCHODÓW W GOSPODARCE.

Ruch okrężny wydatków i dochodów w gospodarce

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Yd = Y2 - NT Y2

PAŃSTWO

NT=Td –B

C Y1 = C+I+G+X-Z

OZNACZENIA: C – wydatki na konsumpcyjne dobra finalne; S – oszczędności; Z – import; X – eksport; I – inwestycje; Td – podatki bezpośrednie;

G – wydatki państwa na zakup dóbr; B – zasiłki wypłacane przez państwo; (NT = Td – B) – podatki netto;

Y1 – suma wydatków na dobra wchodzące w skład PKB;

Y2 – równa Y1 suma dochodów właścicieli czynników;

Yd – dochód do dyspozycji gospodarstw domowych.

ZADANIEa) Narysuj ruch okrężny dóbr i płatności w gospodarce otwartej.

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Yd = Y2 - NT Y2

PAŃSTWO

NT= Td –B

Z S C Y1 = C+I+G+X-Z

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

NT=T d–B

b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom.

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

NT=T d–B

b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice.

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

NT=T d–B

b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

NT=T d–B

b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję, C (lub import Z). (iv) Akcyza ukryta w cenie paliwa.

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

NT=T d–B

b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję, C (lub import Z). (iv) Akcyza ukryta w cenie paliwa. W tym uproszczonym modelu podatki pośrednie, Te, nie istnieją.(v) Nie podzielone zyski spółek akcyjnych.

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

NT=T d–B

b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję, C (lub import Z). (iv) Akcyza ukryta w cenie paliwa. W tym uproszczonym modelu podatki pośrednie, Te, nie istnieją.(v) Nie podzielone zyski spółek akcyjnych. Dochody do dyspozycji gospodarstw domowych, Yd, przeznaczone na oszczędności (gospodarstwa domowe zdecydowały się zostawić te środki w dyspozycji przedsiębiorstw, których są akcjonariuszami).(vi) Wydatki na utrzymanie więzienia we Wronkach.

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

NT=T d–B

b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję, C (lub import Z). (iv) Akcyza ukryta w cenie paliwa. W tym uproszczonym modelu podatki pośrednie, Te, nie istnieją.(v) Nie podzielone zyski spółek akcyjnych. Dochody do dyspozycji gospodarstw domowych, Yd, przeznaczone na oszczędności (gospodarstwa domowe zdecydowały się zostawić te środki w dyspozycji przedsiębiorstw, których są akcjonariuszami).(vi) Wydatki na utrzymanie więzienia we Wronkach. Wydatki państwa, G.(vii) Pieniądze wydane przez firmę przewozową na nową ciężarów-kę.

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

NT=T d–B

b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję, C (lub import Z). (iv) Akcyza ukryta w cenie paliwa. W tym uproszczonym modelu podatki pośrednie, Te, nie istnieją.(v) Nie podzielone zyski spółek akcyjnych. Dochody do dyspozycji gospodarstw domowych, Yd, przeznaczone na oszczędności (gospodarstwa domowe zdecydowały się zostawić te środki w dyspozycji przedsiębiorstw, których są akcjonariuszami).(vi) Wydatki na utrzymanie więzienia we Wronkach. Wydatki państwa, G.(vii) Pieniądze wydane przez firmę przewozową na nową ciężarów-kę. Inwestycje, I.

PRZYPŁYWY I ODPŁYWY DO I Z RUCHU OKRĘŻNEGO

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Yd = Y2 - NT Y2

PAŃSTWO

NT=Td –B

C Y1 = C+I+G+X-Z

PRZYPŁYWY I ODPŁYWY DO I Z RUCHU OKRĘŻNEGO

(1) Y1 = C+I+G+X-Z

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Yd = Y2 - NT Y 2

PAŃSTWO

NT=Td –B

C Y1 = C+I+G+X-Z

PRZYPŁYWY I ODPŁYWY DO I Z RUCHU OKRĘZNEGO

(1) Y1 = C+I+G+X-Z(2) Y1=Y2

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y2

PAŃSTWO

NT=Td –B

C Y1 = C+I+G+X-Z

(1) Y1 = C+I+G+X-Z(2) Y1=Y2

(3) Yd = Y2 - NT

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y2 - NT Y2

PAŃSTWO

NT=Td –B

C Y1 = C+I+G+X-Z

(1) Y1 = C+I+G+X-Z(2) Y1=Y2

(3) Yd = Y2 – NT(4) Yd = C + S.

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y2 - NT Y2

PAŃSTWO

NT=Td –B

C Y1 = C+I+G+X-Z

(1) Y1 = C+I+G+X-Z(2) Y1=Y2

(3) Yd = Y2 – NT(4) Yd = C + S.

NT+S+Z=I+G+X

(1) Y1 = C+I+G+X-Z(2) Y1=Y2

(3) Yd = Y2 – NT(4) Yd = C + S.

NT+S+Z=I+G+X

ODPŁYWY są dochodami gospodarstw domowych nie wyda-nymi na konsumpcję dóbr wyprodukowanych w kraju.

(1) Y1 = C+I+G+X-Z(2) Y1=Y2

(3) Yd = Y2 – NT(4) Yd = C + S.

NT+S+Z=I+G+X

PRZYPŁYWY to dochody firm nie będące wydatkami gos-podarstw domowych sfinansowanymi dzięki sprzedaży czynników produkcji.

(1) Y1 = C+I+G+X-Z(2) Y1=Y2

(3) Yd = Y2 – NT(4) Yd = C + S.

NT+S+Z=I+G+X

NT+S+Z=I+G+X S-I = (G-NT) + (X-Z)

Z równania opisującego równość prezypływów i odpływów wynika wiele ważnych wniosków dotyczących STRUKTURY przepły-wów pieniężnych w gospodarce. Na przykład…

NT+S+Z=I+G+X S-I = (G-NT) + (X-Z)

Sektor prywatny w gospodarce może oszczędzać więcej niż inwes-tuje (S-I>0), pod warunkiem, że nadwyżkę tę sfinansuje państwo (G-NT>0) i (lub) zagranica (X-Z>0).

Pomówmy teraz o pochodnych w stosunku do PKB mier-nikiach efektów pracy (i poziomu życia!) społeczeństwa

PKB jest sumą wartością dóbr finalnych powstałych NA TERYTO-RIUM KRAJU. To nie to samo, co suma wartości dóbr finalnych powstałych dzięki wykorzystaniu naszych (narodowych) czynni-ków produkcji. PRZECIEŻ NA NASZYM TERYTORIUM PRA-CUJĄ OBCE CZYNNIKI, A NASZE CZYNNIKI PRACUJĄ ZA GRANICĄ!

Saldo dochodów z tytułu wynagrodzenia naszych i obcych czynników produkcji

2000 2005 2006 2007Ogółem 741,7 964,6 1 033,1 1 132,9

PKB 744,4 983,3 1 060,0 1 175,3Dochód z zagranicy (saldo)a -2,7 -18,7 -26,9 -42,4

Dochód narodowy brutto w Polsce (2000-2007; mld zł, ceny bieżące)

a Stanowi saldo wynagrodzeń, dochodów z inwestycji bezpośrednich i portfe-lowych oraz pozostałych dochodów i odsetek.

Źródło: Rocznik Statystyczny RP 2008, GUS, Warszawa 2008, s. 682.

Pochodne w stosunku do PKB mierniki efektów pracy i poziomu życia społeczeństwa

Pochodne w stosunku do PKB mierniki efektów pracy społeczeństwa

Inna nazwa: dochód narodowy (ang. national income)

Pochodne w stosunku do PKB mierniki efektów pracy społeczeństwa

UWAGA! Wcześniej Y1 = Y2, bo „saldo*”=0, amortyzacja=0 i podatki pośrednie=0.

WADY PKB i mierników pochodnych jako miar efektów pracy i poziomu życia (dobrobytu) (ang. welfare) społe-czeństwa gospodarującego.

I. PKB globalny nie informuje zadowalająco o poziomie życia mieszkańców kraju. Rozwiązaniem jest PKB per capita.

Kraje PKB Ludność PKB per capitaIndiea

PolskaNowa Zelandia

457,0189,0 59,3

1033,038,23,9

4564 94415 443

PKB, ludność i PKB per capita w Indiach, Nowej Zelandii i Polsce w 2002 r. (PKB w mld USD, ceny bieżące, ludność w mln osób, PKB per capita w USD)

a W 2001 r.

Źródło: Rocznik Statystyczny RP 2003, jw., s. 651, 653, 654, 761.

PKB globalny a PKB per capita

II. Zmiany PKB nominalnego nie informują zadowalająco o zmianach wielkości produkcji i poziomu życia. Rozwiąza-niem jest PKB realny.

PKB nominalny a PKB realny

PKB PKB

PKB nominalny a PKB realny

PKB PKB

DEFLATOR jako miara zmiany cen dóbr wliczanych do PKB między okresem bazowym a okresem docelowym

DEFLATOR =

(YN/YR)•100.

DEFLATOR = (YN/YR)•100, więc w naszym przykładzie DEFLATOR = (63/31)•100= 203,2

Oznacza to, że ceny wszystkich dóbr wliczanych do PKB wzrosły przeciętnie o 103,2% (w okresie między momen-tem, z którego pochodzą ceny stałe użyte do obliczenia YR, a okresem, z którego pochodzi YN).

PKB PKB

III. Ceny w różnych krajach silnie różnią się od siebie (np. cena strzyżenia męskiego w Zürichu i w Kutnie; cena pokoju hotelowego w Katmandu i w Warszawie), co sprawia, że wartość PKB nie informuje zadowalająco o ilości dóbr składającej się na ten PKB.

Ceny w różnych krajach silnie różnią się od siebie (np. cena strzyżenia męskiego w Zurichu i w Kutnie…).

W celu ułatwienia porównań międzynarodowych statystycy publikują informacje o PKB w różnych krajach, przeliczając ich waluty np. na dolary nie według oficjalnego kursu walu-towego, lecz według kursu odzwierciedlającego różnice po-ziomu cen w tych krajach, czyli odzwierciedlającego tzw. PARYTET SIŁY NABYWCZEJ (ang. purchasing power pa-rity – PPP).

PKB per capita w Nowej Zelandii, Polsce i Indiach; kurs oficjalny (2002 r.) i kurs PPP (2000 r.)

Źródło: Dane ONZ.

Nowa Zelandia

Polska India

Kurs oficjalny 15443 4944 456

Kurs PPP 20372 9837 2340

Okazuje się wtedy, że w rzeczywistości biedni nie są aż tak biedni, a bogaci aż tak bogaci!

PKB nie uwzględnia produkcji dóbr finalnych w „szarej strefie” i w gospodarstwach domowych.

IV. Inne wady PKB i mierników pochodnych

V. PKB nie uwzględnia wielu innych zjawisk, od których za-leży poziom życia społeczeństwa.

Na przykład:

a) bezpieczeństwa.

b) złych i dobrych skutków czyjegoś gospodarowania dla osób postronnych (ang. externalities) (np. zanieczyszczenie środowiska).

c) ilości czasu wolnego.

d) struktury dochodów („sprawiedliwości”).

ZADANIEEkonomiści uważają, że PKB zaniża wartość efektów rocz-nej pracy społeczeństwa o około ⅓, bo PKB nie uwzględnia m. in. wykonywanej głównie przez kobiety pracy w domuA. a) O jaką pracę chodzi? Podaj przykłady.

----------------------------------------A/ Na przykład, z badań dr hab. Ilony Błaszczak-Przybycińskiej z SGH w Warszawie wynika, że w Polsce wartość pracy domowej wy-nosiła w 2004 r. około 30% PNB. Udział pracy domowej kobiet w tej wartości wyniósł 66%, a udział mężczyzn 34% (zob. Katarzyna Growiec, Praca domowa czyli bez kasy na drugim etacie, w: „Gaze-ta.pl” z 24 lutego 2009 r.).

Ekonomiści uważają, że PKB zaniża wartość efektów rocz-nej pracy społeczeństwa o około ⅓, bo PKB nie uwzględnia m. in. wykonywanej głównie przez kobiety pracy w domu. a) O jaką pracę chodzi? Podaj przykłady.

Chodzi m. in. o zwykle wykonywane przez kobiety: - SPRZĄTANIE,

Ekonomiści uważają, że PKB zaniża wartość efektów rocz-nej pracy społeczeństwa o około ⅓, bo PKB nie uwzględnia m. in. wykonywanej głównie przez kobiety pracy w domu. a) O jaką pracę chodzi? Podaj przykłady?

Chodzi m. in. o zwykle wykonywane przez kobiety: - sprzątanie, - PRZYGOTOWYWANIE POSIŁKÓW,

Chodzi m. in. o zwykle wykonywane przez kobiety: - sprzątanie, - przygotowywanie posiłków, - PRANIE,

Chodzi m. in. o zwykle wykonywane przez kobiety: - sprzątanie, - przygotowywanie posiłków, - pranie, - WYCHOWANIE DZIECI,

Chodzi m. in. o zwykle wykonywane przez kobiety: - sprzątanie, - przygotowywanie posiłków, - pranie, - wychowanie dzieci, - OPIEKA NAD DZIEMI,

Chodzi m. in. o zwykle wykonywane przez kobiety: - sprzątanie, - przygotowywanie posiłków, - pranie, - wychowanie dzieci, - opieka nad dziemi, - OPIEKA NAD OSOBAMI CHORYMI,

Chodzi m. in. o zwykle wykonywane przez kobiety: - sprzątanie, - przygotowywanie posiłków, - pranie, - wychowanie dzieci, - opieka nad dziemi, - opieka nad osobami chorymi, - OPIEKA NAD OSOBAMI STARYMI.

(Przez chwilkę pomyśl o kwalifikacjach potrzebnych do wy-konywania tych wszystkich prac…).

Ekonomisci uważają, że PKB zaniża wartość efektów rocz-nej pracy społeczeństwa o około ⅓, bo PKB nie uwzględnia m. in. wykonywanej głównie przez kobiety pracy w domu. a) O jaką pracę chodzi? Podaj przykłady?

Chodzi o wykonywane zwykle przez kobiety: sprzątanie, przygotowywanie posiłków, pranie, wychowanie dzieci, opie-ka nad osobami chorymi, opieka nad osobami starymi.

b) Czy w Polsce kobiety dostają wynagrodzenie za tę pracę (podaj argument za i argument przeciw)?

ARGUMENT ZA (TAK, DOSTAJĄ!) (przykłady): (i) Wynagrodzeniem dla kobiety są dobra produkowane przez mężczyznę w ramach domowego podziału pracy (np. naprawa kranu).

ARGUMENT ZA (TAK, DOSTAJĄ!) (przykłady): (i) Wynagrodzeniem dla kobiety są dobra produkowane przez mężczyznę w ramach domowego podziału pracy (np. naprawa kranu). (ii) Natura kobiety jest taka, że zwykle lubi ona wykonywać te prace, a wynagrodzeniem jest dla niej zadowolenie męż-czyzny.

ARGUMENT PRZECIW (NIE, NIE DOSTAJĄ!) (przykłady):

(i) To głównie kobiety wykonują prace domowe (ZOB. WY-ŻEJ), a obserwacja pokazuje, że nie dostają pieniężnego wy-nagrodzenia za tę pracę. Nie dostają także EMERYTUR z tytułu pracy w gospodarstwie domowym.

ARGUMENT PRZECIW (NIE, NIE DOSTAJĄ!) (przykłady):

(i) To głównie kobiety wykonują prace domowe (ZOB. WY-ŻEJ), a obserwacja pokazuje, że nie dostają pieniężnego wy-nagrodzenia za tę pracę. Nie dostają także emerytur z ty-tułu pracy w gospodarstwie domowym.

(ii) To nieprawda, że „z natury rzeczy” kobiety lubią te pra-ce. W dodatku praca domowa jest w powszechnej opinii mniej „prestiżowa” od pracy zarobkowej wykonywanej poza domem.

c) Niektórzy twierdzą, że praca zarobkowa stwarza mężczyź-nie możliwości, których nie ma pracująca w domu kobieta (np. dostępu do informacji…

c) Niektórzy twierdzą, że praca zarobkowa stwarza mężczyź-nie możliwości, których nie ma pracująca w domu kobieta (np. dostępu do informacji, zdobywania kapitału ludzkiego…

c) Niektórzy twierdzą, że praca zarobkowa stwarza mężczyź-nie możliwości, których nie ma pracująca w domu kobieta (np. dostępu do informacji, zdobywania kapitału ludzkiego, osiągania prestiżu…

c) Niektórzy twierdzą, że praca zarobkowa stwarza mężczyź-nie możliwości, których nie ma pracująca w domu kobieta (np. dostępu do informacji, zdobywania kapitału ludzkiego, osiągania prestiżu, nawiązywania znajomości…

c) Niektórzy twierdzą, że praca zarobkowa stwarza mężczyź-nie możliwości, których nie ma pracująca w domu kobieta (np. dostępu do informacji, zdobywania kapitału ludzkiego, osiągania prestiżu, nawiązywania znajomości, zatajania dochodów…

c) Niektórzy twierdzą, że praca zarobkowa stwarza mężczyź-nie możliwości, których nie ma pracująca w domu kobieta (np. dostępu do informacji, zdobywania kapitału ludzkiego, osiągania prestiżu, nawiązywania znajomości, zatajania dochodów, decydowania o przeznaczeniu zarobionych pieniędzy).

c) Niektórzy twierdzą, że praca zarobkowa stwarza mężczyź-nie możliwości, których nie ma pracująca w domu kobieta (np. dostępu do informacji, zdobywania kapitału ludzkiego, osiągania prestiżu, nawiązywania znajomości, zatajania do-chodów, decydowania o przeznaczeniu zarobionych pienię-dzy). Sugerują oni, że sprzyja to ekonomicznemu uzależnie-niu kobiet od mężczyzn. Skomentuj tę opinię.

Zdania w tej sprawie są podzielone; oto niektóre opinie:

(i) Ci „niektórzy” mają po prostu rację; często jest właśnie tak, jak oni twierdzą.

(ii) To bzdury! Przestrzeganie naturalnego podziału pracy w

rodzinie zapewnia spoistość i szczęście rodziny, .

Harding, S. (1995) Can Feminist Thought Make Economics More Objective? „Feminist Economics”, vol. 1, nr 1.

Witam Państwa na wykładzie z podstaw makroekonomii, :)…

Documents

Witam Państwa na kolejnym wykładzie z MAKROEKONO-MII, :)…

Witam Państwa na wykładzie z podstaw makro-ekonomii, :)…

Witam Państwa na wykładzie z podstaw mikro-ekonomii, :)…

Witam Państwa na wykładzie z MAKROEKONOMII II, :)…

Witam Państwa na wykładzie z podstaw ekonomii, :)…

Witam Państwa na wykładzie z podstaw polityki gospodarczej, :)…

Witam Państwa na wykładzie z podstaw mikroekonomii, :)…

Witam Państwa na wykładzie z MAKROEKONOMII, :)…

Witam Państwa na wykładzie z podstaw makroekonomii, :)… Co tu się będzie działo??