Farm to fork food safety

Prof.Dr.Mustafa TAYARU.Ü. Veteriner Fakültesi Gıda Hijyeni ve TeknolojisiBölümü

Beyaz Et ve Ürünleri Üretiminde Tarladan Sofraya Gıda Güvenliği

SUNU PLANI

Kümesten sofraya gıda güvenliği

Öneriler

Güvenli gıda

TABLE OF CONTENTS

Kişisel tat

min,bilmsel üreti

m

Prestij, başarı, saygı görme

Başkaları ile ilişki kurma, bir yere ait olmak

Kendisini güven içinde tehlikeden uzak hissetmek

Yeme, içme, uyuma, üreme

Fizyolojik ihtiyaçlar

Güvenlik ihtiyaçları

Ait olma, sevgi ihtiyaçları

Değer ihtiyaçları

Kendini gerçekleştirme ihtiyaçları

MASLOW’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi

İnsanoğlu var olduğu sürece,beslenmek için tüketecek, tüketim olduğu sürece,

“üretim” olacaktır...

Gittikçe artan Dünya nüfusu nedeniyle gıda ihtiyacı her geçen gün artıyor...

Ancak;Üretim aynı hızla artamıyor.

Dünya nereye gidiyor?

Dünya nüfusunun beslenebilmesi için, küresel gıda üretiminin önümüzdeki kırk yıl içinde % 70

oranında artması gerekmekteKaynak: FAO: “2050’ de dünyayı nasıl besleyeceğiz” RAPORU

Dünya nereye gidiyor?

İklim değişikliği, kuraklıklar ve seller gıda üretimini olumsuz etkileyecektir. Kaynak: FAO: “2050’ de dünyayı nasıl besleyeceğiz” RAPORU

Toprak, su ve bio çeşitlilik gibi doğal kaynakların azalması

gibi sorunların ortaya çıkmasıyla gıda krizi gündeme

gelecek

Kaynak: FAO: “2050’ de dünyayı nasıl besleyeceğiz” RAPORU

Dünya nereye gidiyor?

Daha fazla arazi tarıma açılmadığı takdirde, yüzyılın

yarısına gelindiğinde yaklaşık 400 milyon insanın kıtlıkla

karşı karşıya kalması bekleniyor.

Dünya nereye gidiyor?

Bunun sonucunda:

“AÇLIK” ile karşı karşıya kalıyoruz...

Artış hızının yüksek olduğu 1950’li-1970’li yıllarda

Yeşil Devrim Yoğun girdi kullanımı

PestisitlerGübrelerHormonlarSulamaFosil yakıtlar (Enerji)

ÇÖZÜM!!!

Biyolojik çeşitliliğin yok olmasıToprakların çoraklaşması, üretimin marjinal topraklara kaymasıYüzey ve yer altı su kaynaklarının kıtlaşması ve kirlenmesiİklimsel değişiklikler, Küresel ısınma

1980’li yıllardaÇevreye olan olumsuz etkiler ortaya

çıkması

TABLE OF CONTENTS

Biyolojik tehlikeler

Kimyasal tehlikeler

Fiziksel tehlikeler

“......insan bulaşık bir gıdayı yedikten sonra

hastalanabilir....”

Gıda Kaynaklı Tehlikeler

Yontma taş devriAvcılık ve toplayıcılıkKüçük topluluklarParaziter enfestasyonlar

Tarihsel Epidemiyolojik geçiş

10,000 yıl önce; Tarımın başlamasıyla yeni sosyal yapılanmalar Hayvanların evcilleştirilmesiyle zoonozların çıkışı Enfeksiyöz hastalıklarda artış·Bağışık olmayan toplumlarda epidemiler

Tarihsel epidemiyolojik geçiş–

1. Dönem

19.yy. ortaları·Enfeksiyöz hastalıklardan ölümlerde azalma·Artan yaşam süresi İyileşen beslenme alışkanlıkları Antibiyotikler

“Uygarlık hastalıkları” – kanser, diabet, kalp damar hastalıkları Çevresel problemler Kronik hastalıklar

Tarihsel epidemiyolojik geçiş– 2. Geçiş

Son 25 yıl 19.yy.’ın başında olduğu gibi yeni enfeksiyöz hastalıklar ve mortalitede artış, Hastalılarda genetik değişiklikler Antimikrobiyal direnç Hastalıkların %75’i zoonoz Gıda kaynaklı faktörler önem kazanmaya başladı.

Tarihsel epidemiyolojik geçiş– 3.Dönem

Gıdalara İlişkin Tehlikeler

Mikrobiyolojik tehlikelerPestisit kalıntılarıGıda katkılarının yanlış kullanımıKimyasal bulaşanlarBiyolojik toksinlerAldatıcı uygulamalarGDO’larAlerjik maddelerVeteriner ilaç kalıntıları

80 000 Kimyasal madde çeşitli amaçlarla kullanılıyor.

İlaç aktif maddesi 4 000

İlaç yardımcı maddesi 2 000

Kozmetik 3 000

Gıda katkı maddesi 2 600

Pestisit 1 500

Endüstriyel kimyasal 48 000

Bu sayıya her yıl 1 000 yeni kimyasal katılıyor.

Günümüzde kimyasal madde kullanımı

Kalıntılar ve İnsan Sağlığına Olası Etkileri

AntibiyotiklerAllerji, direnç, kan yapan

organ hasarları

Hormon ve hormonal etkili maddeler

Doğurganlık kusurları, siklus anomolileri, kan sentezinde bozukluklar, tümör oluşumu

Antiparaziter ilaçlar ve diğerleri

Karaciğer hasarları

PestisitlerKaraciğer hasarları, sinir sisteminde bozukluklar

Ağır metallerBöbrek ve karaciğer hasarları, sinir sisteminde bozukluklar

Radyoaktif maddelerKan sentezinde

bozukluklar, tümör oluşumu

TABLE OF CONTENTS

Herkes potansiyel olarak risk altındadır. Ancak:

ÇocuklarHamilelerYaşlılarHastalar

Daha fazla duyarlıdır

Güvensiz gıdaya kimler daha duyarlıdır?

Neden hayvansal gıdalar daha riskli?

TABLE OF CONTENTS

HAYVANSALÜRÜNLER

BİTKİSEL ÜRÜNLER

GIDA

+

%10 %90

Hayvansal ürünler

+

%90

Bitkisel Ürünler

%10

RİSK DEĞERLENDİRMESİ

İTHALAT-İHRACAT

• İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

• Yağış rejimi değişikliği • Sel ve su baskınları

• KURAKLIK

• Sıcaklık artışı• Çölleşme

• SU YÖNETİMİ

• Havza yönetimi• Modern sulama sistemleri

• GIDA GÜVENCESİ

• Arz – talep dengesizliği• Fiyat artışları

• GIDA GÜVENLİĞİ

• Halk sağlığı• Güvenli gıda tüketimi

• SALGIN HASTALIKLAR

• Kuş Gribi,Domuz gribi,BSE• Sınır aşan hastalıklar

KÜRESEL GIDASORUNLARI

TABLE OF CONTENTS

Sağlık kaybıTazminat

Turizm gelirlerinde azalma

Prestij kaybı

İşgücü kaybı

Gıda ticaretinde azalma

Tedavi masrafları

Kapatma cezaları

Yasal yaptırımlar

Müşteri kaybı

DİREKT MALİYET

İNDİREKT MALİYET

Güvensiz gıda tüketimi sonuçları

• BSE Krizi (1990- 1994)

• Dioksin Krizi (1999-2000)

• Şap Hastalığı Krizi (2001)

• Kuş gribi krizi (2004)

• Domuz gribi krizi (2010)Tüketici güveninin sarsılması

Mevcut düzenlemelerin yetersizliğinin anlaşılması

John Gummer, İngiltere Tarım Bakanı

(6 Mayıs 1990)

Değişimi Hızlandıran Krizler

?

Kuduz

Leptospirosis

Batı Nil Virusu

Kuş Gribi

Tularemi

Pastörella

Lyme Hastalığı

Prion Hastalığı

Kırım kongo kanamalı

ateşi

TABLE OF CONTENTS

Gazete Başlıkları

TABLE OF CONTENTS

Kuş gribi ekonomik boyutları

Tüketici beklentileri

TazeHijyenik

Besleyici

DayanıklıGüvenli

Ucuz

TABLE OF CONTENTS

Neler tüketiyoruz?

Kalite

Sağlıklı mı?

Güvenli mi?

Güvenli gıda nedemekti

r?

Tüketici BeklentileriGüvenilir

GıdaKalite

Çevre Hayvan refahı

Adil ticaret

Sosyal sorumluluk

Organik tarım

GDO

YAŞAM BİÇİMLERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER

•Dışarıda yemek yeme alışkanlığındaki artış •Hazır gıda tüketimindeki artış•Seyahat olanaklarındaki artış•Kadının değişen rolü•Tüketici bilinçlenmesindeki araçlar• Medya• Tüketici dernek ve grupları• Eğitim

TABLE OF CONTENTS

Ürünün, insan sağlığına zararlı kimyasal, mikrobiyolojik ve fiziksel kalıntılar içermediği,

Çevreyi kirletmeden ve doğal dengeye zarar vermeden üretildiği,

Üretim sırasında insanlar ve diğer canlıların olumsuz etkilenmediği,

Üretimin yasal düzenlemelere uygun olarak yapıldığı yönündedir.

Tüketici’nin istediği güvenceler;

TABLE OF CONTENTS

• Gıda ticaretinin küreselleşmesi • Değişen Ürünler• Değişen Tüketiciler• Kalkan Sınırlar

Dolaşan GıdalarDolaşan İnsanlar

Neden gıda güvenliği günümüzde önem kazandı?

Neden gıda güvenliği günümüzde önem kazandı?

• Yemek alışkanlıklarındaki değişiklikler

• Gıdaya bulaşan patojen sayısında artışın sonucu olarak gıda zehirlenme olaylarında artış.

• Gıda katkı maddelerinin çeşidinin artması ve bilinçsiz kullanım

• Dünyada yaşanan gıda skandalları ve tüketicilerin güveninin otoritelere sarsılması

Internet Asparagas habercilik

“Bu benim hayvanım ve ben onunla ne istersem yapabilirim”

yerine

“O senin hayvanın değil benim gıdam ve ben gıdamın hiçbir sağlık riski taşımasını istemiyorum.”

Değişen beklentiler

TABLE OF CONTENTS

Avrupa Birliği’nde, 1996 yılında şu görüşü benimsemiştir:

“Gıda zehirlenmesine yol açan biyolojik ve kimyasal maddeler çok

sayıda ve çeşitlidir fakat hemen hemen tümünün ortak özelliği, bu

maddelerin hayvanla birlikte olması ve ahırda başlayıp, gıda ile

sofraya kadar gelmesidir. Bu nedenle; tüketicinin gereği gibi

korunması amaçlı bir girişim, üretim zincirinin tüm halkaları

tek tek ele alınmadıkça daima başarısız olmaya mahkumdur. ”

Kayn

ak: h

ttp:

//Eu

ropa

.EU

.int

/pol

/foo

d/in

dex_

en.h

tm

Gıda zinciri

Gıda zinciri

Tüm gıda zincirini kapsayan entegre gıda güvenliği yaklaşımı• Gıda güvenliği, hayvan sağlığı, hayvan refahı ve bitki sağlığının en üst düzeyde korunması• İç pazarın etkin işleyişinin sağlanması

Gıda Zinciri

Tehlike gıda zincirinin her hangi bir aşamasında ortaya çıkabileceği için zincirin tüm aşamalarında uygun tedbirler alınmış olmalıdır. Zincir içerisinde rol alan tüm tarafların eşit sorumluluğu vardır. Tehlikenin ortaya çıktığı andan sonraki zincir aşamalarında olan tarafların müteselsil sorumlulukları düşündürücüdür.

TOPRAKSUHAVA

DOĞA

ÜRETİCİ İŞLEYİCİ DAĞITICI DEPOLAMA SATICI HAZIRLIK

TÜKETİCİ

Gıda Zinciri Yaklaşımı

• Risk Analizi

• Risklerin kaynağında önceden engellenmesi

• Geriye dönük izleme

• Uyumlaştırılmış gıda güvenliği standartları

• Sistemlerin denkleştirilmesi

HASTALIKKONTROLÜ

CANLI HAYVAN TİCARETİ

HAYVANREFAHI

HAYVANSALYAN ÜRÜN

DAĞITIM

TRANSFER

İŞLEME

ÜRETİM

TARLADAN SOFRAYA GIDA GÜVENLİĞİ

TARLADAN SOFRAYA GIDA GÜVENLİĞİ

Tarladan Sofraya Güvenli Gıda Nedir?Tohum aşamasından başlayarak, tüketiciye ulaşana kadar geçen süreçlerde fiziksel, kimyasal ve biyolojik tehlikeleri taşımayan gıdadır.

Kümesten Sofraya Gıda Güvenliği

Hayvan Sağlığı Zoonozlar

Zootekni ve Yetiştirme

Çevresel Kriterler

Farmakolojik ve

Biyolojik Ürünler

Yemleme ve Sulama

Bitki Sağlığı

Halk SağlığıHayvansal Ürünlerde

Hayvan Refahı

Yan Ürünler

Hayvan Refahı

Hayvan Sağlığı

Hayvansal Gıdalarda

Halk Sağlığı

Çevresel Kriterler

ZootekniVe Hayvan

Yetiştiriciliği

YemlerVe Sulama

Tıbbi Ve Biyolojik

Ürünler

Bitki Sağlığı

Gıda Güvenliği

DiğerGıda Mad.Hijyen

Kümes

Sağlıklı Hayvan

SağlıklıÇevre

İyiÜretim

TeknikleriSağlıklıİnsan

Sofra

56

% 100 Güvenli mi?

Akşam

Milliyet

Radikal

Forum Diplomatik

Vatan

Vatan

Hürriyet

Referans

Posta

SONUÇ2006 yılı kuş gribi krizi doğal faktörlerden kaynaklanan bir kriz türü olupbelirtilerinin olmaması, beyaz et üreticilerinin erken uyarı sistemlerinin ve önlememekanizmalarının işlevsiz kalması nedeniyle şiddeti ağır yaşanan bir kriz olmuş,sektörde yıllık bir buçuk trilyonluk zarara neden olmuştur (Güzelay2006:6). ................kriz yönetimi tarihinde örneklerine pek rastlanmamış bir uygulama olduğu anlaşılmaktadır. Yine aynıdoğultuda bu krizi yaşanmış diğer krizlerden ayıran bir özelik de “kriz iletişiminde ünlükullanımıdır”. ......... kriz iletişimiuygulamalarında istenilen mesajı verebilecek güvenili bir kaynak olduğu düşünülenUğur Dündar’ın hem medya ilişkileri, hem de kriz reklamlarında kullanılması literatürdebulunan kriz yönetim modellerinin dışında bir uygulamadır.

Kaynak: Codex Alimentarius Food Hygiene Basic Texts. FAO, Word Health Organization, Rome,2001

Gıda Güvenliği

Gıda Güvenliği ; gıdanın amaçlanan kullanımına uygun olarak hazırlandığında ve/veya tüketildiğinde tüketiciye zarar vermeye neden olmayacağı yaklaşımıdır.

Gıda Güvenliği

Gıda Güvenliği Nedir?Gıdalarda olabilecek fiziksel,kimyasal,biyolojik her türlü zararın ortadan kaldırılması için alınan tedbirlerin bütünü.

Gıda Güvenliği Neleri Kapsar?Gıdaların üretimden son tüketiciye güvenli bir şekilde ulaşması için gereken bütün prosesleri kapsar. (işlenmesi, depolanması, marketeulaştırılması, saklanması ve son tüketiciye ulaştırılması)

TABLE OF CONTENTSKısaca Gıda Güvenliği…

Tüketici sağlığının korunması ve ulusal ve uluslararası anlamda ticareti geliştirme ve adil düzen sağlama gıda güvenliği konusunda otoritelerin temel amaçlarıdır.

Halka güvenli gıdanın sunumu otoritelerin sorumluluğunda olmasına karşın, güvenli gıdanın üretimindeki öncelikli görev, hem gıda hammadde ve hem de gıda üreticilerine düşmektedir.

Gıda güvenliğini sağlamak için bütünleşik bir yaklaşım esaslı olarak, gıda ve yem güvenliğine çiftlikten itibaren sofraya gelene kadar mevcut olabilen dolaylı veya dolaysız tüm etkileri kapsamaktadır.

Günümüzde Gıda Güvenliği Anlayışı

•Ne yapabil

iriz?

Kanatlı ve kanatlı ürünlerinin de insanlardaki gıda kökenli enfeksiyon kaynaklarından birisi olduğu bir gerçektir. •Gıda güvenliği konusundaki yasal düzenlemelerin yetersizliği •izlenmelerinin zorluğu, kanatlı sektörünün kendi ürettiği ürünlerin kalitesi ve güvenliği konusunda sorumluluk üstlenmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır.

PİLİÇ ETİ ÜRETİM VE TÜKETİMİ

Yıllar Piliç Eti Üretimi (Ton)

Toplam Kanatlı Eti Üretimi(Ton)

Kişi Başına Tüketim (kg/yıl)

1990 162.569 216.759 3,83

2000 662.096 752.382 11,05

2005 978.400 1.084.780 15,03

2006 945.779 1.031.779 14,422007 1.012.000 1.100.000 15,23

2008 1.170.000 1.262.000 16,94

2009 1.250.000 1.345.000 17,40

68Kaynak: BESD-BİR Raporu

“Türk Tüketicilerinde Gıda Güvenliği Algılaması Araştırması-2008”

“Türk tüketicilerinin gıda güvenliği konusunda algı ve bilinç düzeyini saptamak”

17 ilde TOPLAM 12 bölgede yapılan Araştırma kapsamında aşağıdaki hedef kitle niteliklere sahip toplam 661 kişi ile görüşüldü.

Cinsiyet: %74 Kadın, % 26 Erkek Yaş: 18 – 64 yaş arasında yer alan A, B, C1 ve C2 Sosyo-ekonomik

statüye sahipKarar verme kriteri: Evlerinde

gıda alışverişlerini yapan kişilerden

Tüketicilerin potansiyel risk olabilecek durumlara maruz kalma

olasılığı

SonuçlarSonuçlarTürk vatandaşları başlarına gelme

ihtimali en yüksek olan potansiyel riskler

1. Trafik Kazası (%88)

2. Çevre Kirliliği(%88)

3. Sağlıklarının gıdalar ya da herhangi bir

tüketici ürünü ile bozulabilmesi (%86)

“Gıda yoluyla sağlığın bozulması riski Trafik

Kazası kadar olası”

Nelerden Endişe Duyuyoruz??

SonuçlarSonuçlar

Türk tüketicisi en çok 1. ‘Sağlıksız üretim koşulları (%82) 2. ‘Çeşitli hileler ve aldatmalar (%81) konusunda endişe duyuyor.

“Türk tüketicisi sağlıksız üretim koşulları ve

hilelerden endişeli...”

SonuçlarSonuçlarTürk vatandaşları gıda güvenliğinin;

*(%52)’si 10 yıl önceye göre daha kötüye gittiğiniç * %38’i geliştiğini, * %7’si ise aynı düzeyde kaldığını düşünüyor.

“Türk tüketicisine göre Gıda Güvenliği’nde geriye gidiyoruz ”

Gıda güvenliği konusundaki gelişmelerin 10 yıl öncesiyle

kıyaslanması

TABLE OF CONTENTS

GIDA KONTROL HİZMETLERİ

Gıda denetim ve kontrolü 81 İl ve Yetkilendirilmiş İlçe Müdürlüklerinde göre yapan; 4350 Gıda Kontrolörü tarafından yürütülmektedir.

Bunun yanında;39 İl Kontrol Laboratuvar MüdürlüğüUlusal Gıda Referans Laboratuvar MüdürlüğüBursa Gıda Kontrol ve Merkez Araştırma Enstitüsü

Müdürlüğü52 Özel Gıda Kontrol Laboratuvarı

tarafından muayene ve analizler yapılmaktadır.

Gıda Güvenliği Hedefleri

– Gıda mevzuatının AB mevzuatına uyumlu hale getirilmesi,– Laboratuvarların uluslar arası kabulünün sağlanması,– Etkin kontrol sisteminin sağlanması,– Ulusal Gıda Güvenlik Stratejilerinin belirlenmesi,– Tüketicilerin korunması,– Uluslararası kuruluş toplantılarına etkin katılım (CODEX, ISO, DTÖ, AB, IDF, OIE, vb)

KANATLI ENDÜSTRİSİNİN GELECEĞİ

Kanatlı Endüstrisi tüm dünyada, özellikle Türkiye’de büyümeye devam edecek.

Kanatlı Endüstrisi düşük kârlılıklı bir segment olarak devam edecek. Üretim önemini kaybedecek, ancak pazarlama, lojistik ve dağıtım daha önemli olacak.

Global kanatlı şirketleri endüstrinin gelişmesinde ana faktör olacak.

Geleceğin en karanlık ve belirsiz konusu “kanatlı hastalıklarla mücadele” olacak. Hastalıklar büyük kayıplara yol açabilecek.

76

TÜRKİYE...

GSYIH; 14 trilyon 851 milyar DolarNüfus; 657 milyon

GSYIH; 766 milyar DolarNüfus; 145 milyon

GSYIH; 113 milyar DolarNüfus; 75 milyon

GSYIH; 1.258 milyar Dolar

Nüfus; 311 milyon

AVRUPA RUSYA FEDERASYONU

TÜRKİ CUMHURİYETLER

ORTA DOGU ve KUZEY AFRIKA

TÜRKİYE Dünya GSMH ve

Nüfusunun 1/5‘ine, 4 saatlik uçuş mesafesindedir.

ORTADOĞU’YAYAKINLIK

79

Suriye Irak İran Ürdün S. Arab. Lübnan Kuveyt İsrail

Toplam İthalatı (Milyon $) (2007)

14.500 32.000 44.942 13.511 90.217 12.251 23.642 59.039

Toplam Tarımsal İthalatı (Milyon $) (2007)

2.291 1.760 5.196 2.202 12.450 2.021 2.837 3.956

Türkiye’nin Tarımsal ihracatı (Milyon $) (2008)

245 1.182 186 66 259 71 55 150

ORTA DOĞU ÜLKELERİNDE DIŞ TİCARET

Orta Doğunun İthalatında Önemli Ürünler

• Meyve ve sebze mamulleri • Et ve Et ürünleri• Süt ve süt kreması• Hayvansal ve bitkisel Yağlar• Hububat ve Mamulleri• Tütün ve Mamulleri• Alkollü ve alkolsüz içecekler• Şeker, bal

Kaynak: DTÖ, TÜİK

TABLE OF CONTENTS

70 milyon Türkiye; 200 milyon Türk Coğrafyasına,

1.5 milyar İslam Coğrafyasına çok değildir.

ÜLKEMİZ İNSANLARININ SAĞLIKLI ve GÜVENİLİR GIDA TÜKETMELERİ EN DOĞAL HAKKIDIR.

Bu nedenle, sadece AVRUPA BİRLİĞİ’ni değil, kendi toplumumuzu da düşünerek sağlıklı ve güvenilir gıda elde etmek zorundayız.

1502 standartları

Gıda güvenliği

Tüketici hakları

Ülkemizde gıda ürünlerin niteliklerini belirleyen bilinen ilk mevzuat, Sultan II. Beyazıt idaresince

(1481-1512) çıkarılan “ Kanunnamei İhtisabı Bursa” (1502) FERMANI’dır.

Bu fermanda yiyecek , içecek ve giyecekler için nitelikler belirtilmiştir.

1502 standartları

Ekmek içinde kara bulunursa ve çiğ olursa, tabanına let uralar; eksük olursa tahta külah uralar veya ud para cezası alalar.

Türkiye 783,562 km2 toplam yüzölçümü ile dünyanın 34. büyük ülkesidir (% 35 tarımsal alan, % 27 orman, % 18

mera ve otlak, %20 diğer).

Nüfus yoğunluğu 94.8 kişi/km2’dir .Genç nüfus (<22 yaş) yaklaşık 30 milyon kişidir..

TABLE OF CONTENTS

Tüm dünyada insanların yaşamak, fiziksel ve mental gelişimlerini sağlamak için yeterli gıdaya ulaşmaları ve gıdaların sağlık yönünden güvenli olması devredilemez ve ertelenemez temel insan hakkıdır.

Kanatlı endüstrisi; sağlıklı ürünler içeren seçenekler

önererek,

bunu satın alınabilir kılarak,

açık ve sorumlu bir şekilde iletişime geçerek,

dengeli beslenmeyi teşvik ederek

toplum sağlığının bir parçası olmalıdır.

Beslenme ve gıda güvenliği küresel bir sorundur.

Son On Yıldaki Gelişmeler

Kaliteli Üretmeyi Öğrenmek Zorundayız

90

TOPLAMKALİTEYÖNETİMİ

KALİTE GÜVENCE

KALİTE KONTROL

MUAYENE DENEY

KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ

KALİTE UYGULAMALARININ GELİŞİMİ

Ön gereksinim programları

GAP/GMP/GHP

HACCP sistemiGüvenli Gıda

Gıda güvenliği Yönetimi araçları

24/06/2005

Gıda Güvenliği

Etkileşimli İletişim

Sistem Yönetimi

Proses Kontrolü

HACCP Prensipleri

Ön Şart Programları

Vizyon, Misyon,Politika,Strateji,Hedef

ISO 9001:2008 KYS

ISO 22000:2005

HACCP

BRC

IFS

GENEL TERMİNOLOJİ

FSSC

ISO 22000

Gıda zincirinde;Hammaddeden başlayarak her bir aşamada tehlike analizleri yaparak,Gerekli yerlerde kritik kontrol noktaları belirleyerek bu noktaları kontrol ederek izleyen,“herhangi bir problemi henüz oluşmadan önleyen sistemin korunmasını sağlayarak belirli normlara uygun, güvenli gıda üretimini ve tüketiciye sunumunu sağlayan” bir gıda güvenliği yönetim sistemidir.

TABLE OF CONTENTS

Gıda Güvenliği zincirinde ilk üretim noktasından sofraya kadar olan tüm aşamalarda izlenebilirliğin sağlanması en önemli unsurlardan biridir.

Bitkisel üretimde (kontrollü ve sözleşmeli tarım) nakliye, depolama ve güvenli gıda üretimi birbirine paralel hareket ettiği sürece gıda güvenliği artmaktadır.

İZLENEBİLİRLİK

AVRUPA BİRLİĞİ YASALARI

REGULATION (EC) 178/2002

Madde-11 :Birliğe ihraç edilecek bütün tarım ürünleri Birlik tarafından tanınan bütün şartlara uymak zorunluluğundadır.

REGULATION (EC) 178/2002

Madde-18 : Birliğe ihraç edilecek gıda, gıdanın elde edildiği

hayvan, bitki ya da gıda maddesinde öngörülen veya

ortaya çıkması beklenen herhangi bir maddenin tespit

edilmesi için üretim işleme ve dağıtım ile ilgili tüm aşamalarda

İzlenebilirlik tesis edilmesi zorunludur.

REGULATION (EC) 1829/2003

REGULATION (EC) 1830/2003Genetik olarak değiştirilmiş organizmalardan oluşan ürünler etiketlenmeli ve ürünün tüketiciye sunulması durumunda bütün bilgiler bu etikette yer almalı.

İşletmeciler bu ürünlerin İzlenebilirliğini sağlamaktan sorumludurlar.

Gıda GüvenliğininZayıf Yönleri

• Uluslararası kuruluşlarla yetersiz ilişki,• Kayıt dışı çok sayıda işletmenin olması,• Gıda kontrol ve denetiminde etkinliğin sağlanamaması,• Tüketicilerin gıda güvenliği konusundaki bilgilerinin yeterli olmaması,• Laboratuvar yetersizlikleri,

BAŞARISIZ ŞİRKETLERDE

ORTAK NOKTALAR NELERDİR?

• Ben liderim, yardıma ihtiyacım yok, ben hep böyle yaptı, yaparım, ben…, ben…, ben…,Ben eminim……

• Pazar şartları değişir, ancak onlar değişmez,• Pazar şartları değişir, onlar da değişir ancak ters yönde• İyi yapanları taklit ederler ancak daha iyisini yapmayı düşünmezler• 1980’lerin ve 1990’ların kalite devrimini görmezden gelmeleri• Tüketicinin kalite beklentilerini görmezden gelmeleri• Müşterinin yeni değerlerini görmezden gelmek• Uzun dönem strateji ve planlamalarının olmaması (nereye gideceğinizi

bilmiyorsanız, yol sizi mutlaka bir yerlere götürür, muhtemelen yanlış yere…)

• Yönetmeyi sadece maliyetleri azaltmak olarak görürler; Değer yaratmayı unuturlar

Tüketicilerin bilgilere karşı davranışları yıllar içinde değişiklik göstermiştir

1970’lerde

1990’larda

BUGÜN

Tüketici Beklentileri

SanayiciYasal otorite

TüketiciTüketici

Gıda güvenliğiSorumluluk dağılımı

• Gıda güvenliği devlet güvencesi altında olmalıdır.

• Tüketiciler ne yedikleri konusunda bilinçlendirilmelidir.

• Üreticiler gıda üretimini sosyal bir sorumluluk olarak görmelidirler.

Güvenli gıda için çabalarınıza

Teşekkürler