Brainstorming, Structuring,

Evaluation & Choice

1

ضرورت استفاده از طوفان فکری و قواعد پياده سازي آن

شيوه هاي ارزيابي ايده ها و كيفيت اطالعات حاصل از هر روش راي گيري

درجه بندي

ترجيح نسبي

اساختاردهي ايده ها با توجه به اهداف تصميم گيري و ويژگي ايده هروش باال به پائين

روش پائين به باال

نقش روش فرايند تحليل سلسله مراتبي تحليل(AHP)

2

ن مواجههههه بههها ملهههرل االههه بهههراي انسهههان ناخوشهههايند اسهههت و بهههراي رهههها ي از آاّما. بدنبال اولين راه حل ممكن مي گردد

داشهههههطن فقهههههی يهههههر اخهههههده خههههها راهرهههههار م هههههاطره آميههههه محسهههههو م شهههههود راكهههههه.انعطاف پذخری، شرط بقا در دنياي امروز، را کاهش م دهد

اردبا داشطن فقی خک ايده، امکان مقایسه مي ان کارای اخده، وجود ند.

ف بهطهههههرخن راه بهههههرای بهههههه دسهههههت آوردن خهههههک اخهههههده خهههههو داشهههههطن اخهههههده های م تلههههه.است

،فیلسوف فرانسویEmile Chartierهیچ امری خطرنها » : م گوید«.تر از آن نیست که فرد فقی خک اخده داشته باشد

ناسهها ي بههراي ش. روش طوفههان فکههری، خههک تکنیههک راخههی بههرای تولیههد اخههده اسههت.ملرل قابل استفاده است/ راهرارهاي م تلف ير مسئله

3

وع در خک جلسه طوفان فکری، افراد م تلف صاح نظر درباره خک موضخاص دور هم جمع شده و نظرات را که به ذهنلان م رسد، بدون هیچ

.گونه محدودختی بیان م کنند

4

آخندتمام افرادی که در اخن مرحله سهیم هستند، در خک اتاق گردهم م.

ابتدا خالصه ای از ملکل مطرح مي شود.

قواعد برگزاري جلسه و هدف جلسه، به همه افراد گفته م شود.

کااذ و قلم در اختیار افراد گذاشته مي شود.

افراد اخده های خود را به صورت شفاهی و کتبی بیان مي کنند.

5

،بهطههرخن یههدمان بههرای اتههاقU اخههن بههدان معسههی اسههت كههه صههند ی ها بههه . شههرل اسههتصههههههورت نههههههیم داخههههههره در اتههههههاق یههههههده شههههههوند و در وسههههههی کااههههههذ خادداشههههههت اخههههههده هههههههای

. را ببینندم تلف، به گونه ای قرار گيرد كه كلیه ی حاضران به راحتی بتوانند آن

6

دقیقه است40تا 30مدت زمان پيلنهاد شده براي خلق ايده در جلسه.

در هر ساعتی از روز به جز بعد از صرف ناهار ام ًران نلست طوفان فکری عمال

ست ها بهطر است كه نل. زیرا بعد از ناهار فعالیت مغز كاهش م خابد. پذخر استز صبح برگزار گردند، را كه در اخن زمان سطح فعالیت مغ11ا ی 10در ساعت

.باالست و جلسات عصر ني بازدهي باال دارند

خوردار اتاق باخد آرام باشد؛ تهویه مناس داشته باشد؛ و از روشنای كافی بر.وجود رنگ هاي م تلف به فعالیت مغز كمر م كند. باشد

7

استهدف از اين مرحله، توليد ير گروه بزرگ و انبوه از ايده ه: خلق ايده .يهههد تهههها ارزيهههابي ايهههده هههها با. در طهههي ايهههن مرحلهههه، مهمطهههرين يههه ، پرهيههه از انتقههههاد از ايهههده هاسهههت

. بيفتدزماني كه اعضاي تيم قبول كنند كه ايده ديگري به نظر آنها نمي رسد به تعويق

ودن و عههوام ي ماننههد امرههان ناپههذيري، ناموجههه بهه: كوتههاه نمههودن ليسههت ايههده ههها.هزينه براي حذف ايده هاي نامناس استفاده مي شوند

ا هههههدف از ايههههن مرحلههههه، انت ههههه: دسههههته بنههههدي و تركيهههه ايههههده ههههههاي باقيمانههههده.تعدادي از ايده ها براي ارزيابي است

8

در آن شرکت کنند( باخد)همه م توانند.

فیت در اين گام، کمیت و نه کی. اجازه خیال پردازی در تولید اخده وجود دارد.اخده ها مورد توجه است

نهاد و خهها پههه هههیچ گونههه قضههاوت دربههاره پیلهه. يهه ي بنههام اخههده بههد وجههود نههدارد.نظر افراد، انجام ندهيد

شههههههراخی. مسههههههائل حههههههدی را در نظههههههر بگيرخههههههد. بههههههه شههههههراخی اخههههههده آل فکههههههر کنیههههههدا بهههرای از ترکیههه اخهههده هههه. ايرمحتمهههل را ماننهههد شهههراخی محتمهههل در نظهههر بگيرخهههد

.تولید اخده جدخد کمک بگيرخد

9

فههههههههراهم آوردن محههههههههر ههههههههها، عامههههههههل کلیههههههههدی در افههههههههزایش.خالقیت است

ح در االههه طوفهههان فکهههری هههها، تولیهههد اخهههده ابتهههدا از سهههطن بيرونهه مغههز شههروع مهه شههود و سههره بهها عمیههق تههر شههد

.در الخه های مغز ادامه م خابد

ان اگهههر محهههر هههها بهههه انهههدازه کهههافی باشهههد، افهههراد از مغزشهههننهههد فقهههی بهههرای بيهههرون کلهههیدن اخهههده هههها اسهههتفاده نمهههی ک

خگهر نيه بلكه از آن برای تولید اخده با ترکی اخهده ههای د.استفاده مي کنند

10

محههههر مهههه توانههههد هههههر يهههه ی باشههههد کههههه افههههراد را از قالههههخههد معمههول فکههر کههردن بههه منظههور سههاخطن پیونههدهای جد

.خارج کند

،محهههري مهههي توانهههد ههههر يههه ي باشهههد كهههه شهههما مهههي شهههنويد.مزه، مله، يا بومي كنيد يا مي بينيد

ههاي در ير تحقيق در دانلگاه اكالهمها بها شهركت گهروهيهده نفره دانشجو ي ملاهده شد كه متوسی تعهداد ا4

با اسهتفاده ( snack food)ها در مورد اذاي سبر اره از نمونهههههه محصهههههوالت، تصهههههوير مجهههههالت، و تغييهههههر يكبههههه، از شرايی محيطي مثال با موسهيقي بلنهد و اهذاي خهو

. افزايش يافت310/8به 29/7

11

ادی از تعهداد كهم يها زیه... با در نظر گرفطن عم ی بودن، موجهه بهودن، هزینهه و.اخده ها حذف م شوند

مي گر ه در مرحله اول، انتقاد از اخده های دخگران ممنوع است، اما په از آن، اخده هاي نامناس حذف.شوند

رايند سلسله اخده های باقی مانده با فراخند های كه در ير طيف از ساده تا ت صص ي مثال از رأی گيری تا ف

.ارزیاب م شوند( AHP)مراتبي تحليل

ار نانچهههه تعهههداد زيهههادي از ايهههده هههها حهههذف شهههوندو فقهههی ايهههده هههها ي كهههه بسهههي. هههد بههودمناسهه تههر بنظههر مههي رسههند بههاقي بماننههد مرحلههه ارزيههابي آسههان تههر خوا

د نيهههه امرههههان حههههذف ايههههده ههههها ي كههههه در برربهههه ي تفصههههي ي مناسهههه تههههر باشههههناّماااا . افزايش مي يابد

12

رربه ي و قبل از رد كردن ير ايهده، امرهان يرهي شهدن آن بها بقيهه نظريهات بايهد ب، ارائهههه نظهههر نهههها ي را تههها زمهههاني كهههه اخهههده اي ارزيهههابي نلهههده اسهههت. رسهههيدگي شهههود

.ندهید

ئيههات در هميلههه ايههن نكتههه را بههه يههاد داشههته باشههيد كههه احتمههال ارزيههابي در جز.مرحله ي بعد فرايند وجود خواهد داشت

13

ی بعههد از حههذف اخههده هههای ايههر عم ههی، دسههته بنههدخهافطن و ترکی کردن اخده های باقی مانده، بهرای

.بهطرخن اخده مفید است

کل برخي ايده ها فقی بهه جنبهه ای خهاص از ملهي پرداختهههه و از ترکیههه آن بههها اخهههده ههههاي ديگهههر مههه

.توان راه ح ي كل نگر و جامع اخجاد کرد

ئله برخههي ايههده ههها بههراي حههل ملههكالتي ايههر از مسههآنهههههههههها را بهههههههههراي . تحهههههههههت برربههههههههه ي مناسههههههههه هسهههههههههتند(ايدهب نك.)استفاده در آينده نگهداري نماييد

14

تركيه از. بطور مثال، خک راه حل فقی به محصول و ديگري بهه بهازار مهي پهردازدی بهازار و آنها ير گزينهه جديهد مه توانهد ترکیبهی از اخهده ههای محصهول، ب هش بنهد

.فروش باشد

گزينههههه ههههها را بهههها سههههطح اهميههههت/ ميهههه ان وسههههوا خههههود در مههههورد كيفيههههت راهرارههههها.مسئله متناس سازيد

په از اين مرحله، نوبت به ارزيابي گزينه ها ميرسد.

15

رأی گيری روش ي پرطرفدار و ساده برای ارزیاب اخده ها است.

رأی گيری به سه شکل انجام م شود.

خير/ بله

ندگزينه اي

درجه بندی

16

ميركاآندركهشركتيمعمول كارساعتجايگزيسيهدفباكنيدفرض ندروشباانتهادروشدهتلكيلجلسه(بعدازظهر5تاصبح9)كنيدنظرخواهيآنهابرترگزينهبهنسبتجلسهدركنندگانشركتازايگزينه

Teamافزاري نرمبستهكمربامثال)شودمي Expert Choice).

؟ارزيابيحاصل

17

18

از در اين دو شيوه، كارشناسان شرکت کننده فقی اجازه دارند به خک.گزینه ها رأی دهند

ين روش کیفیت اطالعات حاصل از انت ا گزينه ها توسی كارشناسان با ا.حداقل و پائين است

ه اي كه افراد قادر نیستند توضيح دهند كه نسبت به شدت برتري گزين.انت ا كرده اند در مقايسه با سايرين ه احساب ي دارند

19

اجازه برای افزایش کیفیت اطالعات حاصل از پاسخ دهي كارشناسان، هرفرد10تا 1مي يابد هر ير از اخده ها را در محدوده مشخص شده مثال بين

.امتيازدهي کند

ودسره از درجه های اختصاص يافته به هر اخده میانگين گرفته م ش.

براي معنادار شدن اين متوسی، درجه بندي به صورت فاصله اي صورتملروط بر آنكه به كارشناسان تذكر داده شود كه( 9/5و 9مثال بين )پذيرد

فاصله . فاصله هاي يكسان به ير اندازه بزرگ هستندً3با فاصله 2تا 1مثال

. به ير اندازه اند9تا 8و فاصله 4تا

مقایسه اخده ها در روش درجه بندي واقعی تر و ملمو تر است.

20

ratio judgment:

بهتنسبگزينهيرمتوسیبطور كهباشدمهممابراي نانچهبگوييمكارشناسانبهبايداستشدهدادهترجيحبرابر ندديگري

4وگزينهيربه8ت صيصكهكننددقتامتيازدهيمرحلهدركهگزينهبرابر2اونگاهدراول گزينهكهمعناستبدينديگرگزينهبه

.داردترجيحدوم

21

ان ميدهد را نل( اساليد بعد)به نموداري كه ارزيابي گزينه ها براسا درجه بندي. توجه كنيد

(قبلنمودار)گيري رايروشدرflextimeهايگزينهرايدوميرحدودبادرجهاجازهدادنباآنكهحال.داداختصاصخودبهرا هارمرتبهدومواول

بدستراازامتيبيلطرينمتوسیبطور توانستكارشناسانبههاگزينهبندي.آورد

توانمينوداردوجودهاگزينهازديگري تعدادوگزينهاينبينكو ريتفاوتاما.داردترجيحسايرينبهنسبتروشسيبهگزينهاينكهكردادعا

را ؟. ندبرای پرداخطن به مسائل مهم و حیات رأی گيری و درجه بندی کافی نیست

22

23

ت آمده در اين مثال با تغيير روش از راي گيري به درجه بندي مي ان اطالعات بدسمثبت و با اهداف و جنبه هاي( گزينه)از ارزيابي افزايش يافت اما ارتباط هر ايده . !!منفي آنها را در ارزيابي در نظر نگرفته ايم

باخد به سواالت از اخن قبیل پاسخ داده شود :را خک از گزينه ها بر ديگري ترجیح دارد؟

ه اهدافی با حل اخن مسئله تصمیم گيری تعقي مي شوند؟

هر ير از اهداف ه قدر اهمیت دارد؟

هر ير از گزينه ها قدر به هر هدف م تواند کمک کند؟

با استفاده از روشAHP نه م توان اهميت نسبي اهداف و ترجيحات نسبي گزي.ها براي هر هدف را معين نمود

24

ي مدنظر ايجاد ير ساختار نردباني و درخت تصميم براي مسئله تحت بررب.استباال قابل انجام-به-پائين و پائين-به-قرار دارد كه به دو روش باال

پائين -به-روش باال(top-down ) يا راهبردي(strategic)تاكيد بر اينست كه ابتدا به شناسا ي اهداف پرداخته شود.

باال -به-روش پائين(bottom-up ) يا تاكتيري(tactical) پرداخته شود(گزينه ها)تاكيد بر اينست كه ابتدا به شناسا ي نقاط مثبت و منفي ايده ها

ت و در عمل، روش تركيبي استفاده مي شود و بين دو روش به دفعات رف.برگلت صورت مي گيرد

25

په ابتدا .تصميم گيرنده اطالعات و فهم بيلطري نسبت به اهداف دارد: فرضدي آنها به شناسا ي اهداف اص ي و جزئي مرتبی با هر هدف اص ي و خوشه بنه هرير از مي پردازد تا در ادامه با كمر آنها نقاط مثبت و منفي ايده ها نسبت ب

.اهداف را است راج نمايد

ايده برتر را 6په از حذف ايده هاي با درجه پائين، “ تغييرساعت كار ”در مثال، سره. به مرحله ساختاردهي مي رسانيم“ حفظ وضع موجود”در كنار ايده

:اهداف را شناسا ي مي نماييم

باال سوئيچ مي كنيم-به-په از شناسا ي اهداف به روش پائين26

يست الزم ن. با شناسا ي نقاط قوت و ضعف هر ير از گزينه ها آااز مي كندته الب. فهرست كام ي تهيه شود ون هدف نها ي شناسا ي اهداف است

.مستند نمودن فهرست كامل به دفاع در مقابل نقدها كمر مي نمايد

ه نرم براي هرير از ايده ها با استفاده از بست“ تغييرساعت كار”در مثال:مثال. براي هر ايده اقدام شد Team Expert Choiceافزاري

27

هرست با استفاده از فهرست كامل نقاط مثبت و منفي است راج شده و فاهداف در ير ار و ممكن است بتوان با تفسير برخي نرات اهداف

. جديدي است راج نمود

28

نمایش خوشه ای و درختی اهداف

29

30

اهمیت خلق اخده های جدخد

نکات کاربردی مهم در طراحی فضای في خک و روان جلسه

مجاز نبودن انتقاد در گام اول

عجله نکردن در حذف اخده ها در گام دوم

اشکاالت استفاده از روشهای رای گيری و امتیازدهی برای انت ا

باال برای -به-پاخين و پاخين–به -روشهای باالشفاف سازی ارتباط اهداف با گزینه ها

شناسای اهداف جزئ و تکمیل فهرست اهداف

31

32