رشته داروسازي دادگستري، رسميكارشناس -حكيمي هانسيم دكتر: گردآورنده

Prepared by: Nasim Hakimiha 1

در واقع ايده . ارزش گذاري سرمايه فكري در بنگاه ها و صنايع توسط كارشناسان محترم حسابداري انجام مي گيردبراي و كارشناس داروسازياصلي اين مطالعه افزايش اطالعات در اين حوزه و لزوم استفاده از نيروي تخصصي

در اين مقاله بيشتر به معرفي مفهوم عبارات و . محاسبه ارزش گذاري سرمايه فكري شركتهاي داروسازي بود تا زمينه را براي مطالعه بيشتر عالقمندان فراهم كند شده لموس پرداختهماصالحات داراييهاي نا

ملموس مانند ميز و صندلي مكان و زمين يا ناملموس : واجد دو نوع سرمايه مي باشند تمامي شركتها و موسسات ...مانند اختراعات، كپي رايت و

Intangible Assetsهاي نامحسوس سرمايه

:معموال دو نوع سرمايه نامحسوس را طبقه بندي مي كنند

Identifiable intangible سرمايه قابل شناسايي Unidentifiable intangible سرمايه غير قابل شناسايي

مي باشند... سرمايه هاي قابل شناسايي شامل سرمايه فكري ، حق اختراعات، حق ثبت ، نشانهاي فكري و مي باشد Good Willاز مهمترين آنها سرقفلي يا : سرمايه هاي غيرقابل شناسايي

Prepared by: Nasim Hakimiha 2

Prepared by: Nasim Hakimiha 3

Intellectual capital فكري سرمايه

خود شركت دفتري ارزش و بازار ارزش تفاوت از كه باشد مي شركت يك نامشهود هاي دارايي كليه فكري سرمايه ارائه دارايي يك عنوان به سنتي ترازنامه در و است شركت تملك تحت و بوده دانش بر مبتني و داده نشان را .شود مي سازمان در ارزش خلق باعث اما شود نمي

مي تواند كه است سازماني يادگيري و رقابت تجربه، فكري، داراييهاي اطالعات، دانش، از مجموعه اي فكري سرمايه براي را آن تواناييهاي و سازماني دانش كاركنان، تمامي فكري سرمايه واقع در .شود گرفته كار به ثروت ايجاد براي )1997 استوارت( .مي شود مستمر رقابتي منافع باعث و مي گيرد بر در افزوده ارزش ايجاد

:از عبارتند كه گرديده مطرح مشهود نا هاي دارايي براي مثالهايي تجاري عالئم و ها رايت كپي ها، داده پايگاه كامپيوتر، افزار نرم ، كاركنان تجارب و ها مهارت تحصيالت، سطح

در مستقيم مداخله همچنين و كيفيت مديريت هاي سيستم و شده گرفته بكار بازاريابي هاي تكنيك سازمان، به متعلق .غيره و كنندگان تامين با ها نامه موافقت برندها، مشاركتي، هاي شبكه

Prepared by: Nasim Hakimiha 4

عناصرسرمايه فكري

سرمايه انساني

سرمايه ساختاري

سرمايه

رابطه اي

Prepared by: Nasim Hakimiha 5

(Human Capital)انساني در حوزه شايستگي فرديسرمايه

ارزش مجموعه اي از ويژگي هاي كيفي تحصيلي مهارتي و فرهنگي افراد سازماني است كه سبب ايجاد .كه مي توانند به منزله روح و فكر منابع سرمايه فكري باشند .افزوده براي سازمان گردد

اختصاص به پرسنل داشته و لزوم آموزشهاي صحيح و پيوسته را در صنايع داروسازي به PIC/Sفصل دوم قوانين (

)مي داند) GMP(عنوان يكي از اركان اصول بهينه توليد

PIC/S: Pharmaceutical Inspection Convention and - Pharmaceutical Inspection Co-operation Scheme دفتر طرح همكاري هاي بازرسي دارويي

GMP: Good Manufacturing Practice -روشهاي بهينه توليد

Prepared by: Nasim Hakimiha 6

(Structural Capital)در حوزه ساختار داخلي سرمايه ساختاري مي توان آن را بازآفريني كرد و با ديگران . اين سرمايه به كل شركت تعلق دارد. دانش موجود در سازمان است

(SOPs)كه در برگيرنده پايگاههاي داده، نمودارهاي سازماني، دستورالعمل هاي اجرايي. مبادله كرد ، برنامه هاي اجرايي و به (Quality manual, Quality Policy )، استراتژي ها (Procedures)فرايندها

كه در صنايع داروسازي طور كلي هر آنچه كه ارزش آن براي سازمان باالتر از ارزش مادي اش باشد است حقوق ثبت اختراع , (Patent)پتنت ها (Product License)ميتوان به تعداد پروانه هاي اخذ شده

اختصاص به مستندات داشته و به تشريح مستندات الزم درصنايع داروسازي به عنوان يكي از PIC/Sفصل چهارم قوانين ( )مي داند) GMP(اركان اصول بهينه توليد

Prepared by: Nasim Hakimiha 7

(Relational Capital)سرمايه رابطه اي در حوزه ساختار خارجي اين افراد و . شامل همه روابطي است كه بين سازمان با هر فرد يا سازمان ديگري وجود دارد

سازمانها مي توانند شامل مشتريان، واسطه ها، كاركنان، تأمين كنندگان داخلي و بين المللي، نمايندگان سرمايه . باشند.... داخلي و بين المللي، مقامات قانوني، جوامع، اعتباردهندگان، سرمايه گذاران و

مشتري به عنوان يك پل و سازمان دهنده عمليات سرمايه فكري تلقي مي شود و يك عامل تعيين نمونه هايي از اين روابط در شركتهاي . كننده در تبديل سرمايه فكري به ارزش بازار است

نمايندگان مواد اوليه ، محصوالت جانبي ، شركتهاي طرف قرارداد توليد مي : داروسازي عبارتند از . باشند

طور كلي، مي توان گفت كه مهمترين جزء اصلي و اساسي سرمايه فكري، سرمايه انساني است و در واقع بدون سرمايه انساني امكان رشد و توسعه . دو سرمايه ديگر تابعي از سرمايه انساني هستند

15در خصوص اهميت سرمايه انساني در مقايسه 93آن ها محدود است مطالعه اي كه در سال شركت داروسازي انجام شده عنوان ميكند به نظر مي رسد بازار صنعت 22شركت پتروشيمي و

داروسازي ايران تالش بيشتري براي استفاده از قابليت ها و دانش كاركنان را نشان نمي دهد كه اين . امر لزوم سرمايه گذاري بيشتر صنعت داروسازي بر سرمايه انساني را بادآور مي گردد

Prepared by: Nasim Hakimiha 8

Valuingارزش گذاري

يا تعيين موقت بهاي چيزي يا قيمت قابل خريد ... طبق تعريف عبارتست از معادل مبلغي يا پولي كاالها ، خدمات و .و فروش و در معناي ديگر بدست آوردن ارزش موجوديت چيزي است

Intellectual Capital measurement Method فكرياندازه گيري سرمايه روشهاي

(Direct Intellectual Capital Methods)فكري سرمايه مستقيم روشهاي

(Market Capitalization Methods)سرمايه گذاري بازار روشهاي

(Return on Assets Methods )داراييها بازده روشهاي

(Scorecard Methods)امتيازي كارتهاي روشهاي

Prepared by: Nasim Hakimiha 9

(Direct Intellectual Capital Methods)روشهاي مستقيم سرمايه فكري

برآورد ارزش پولي داراييهاي نامشهود يا سرمايه فكري به وسيله شناسايي عناصر مختلف تشكيل دهنده آنها

(Market Capitalization Methods)روشهاي بازار سرمايه گذاري

و حقوق صاحبان سهام تعديل شده از بابت تورم يا ) برمبناي قيمت بازار سهام(محاسبه كردن اختالف بين ارزش بازار شركت .بهاي جايگزيني به عنوان ارزش سرمايه فكري يا داراييهاي نامشهود در نظر گرفته مي شود

(Return on Assets Methods )روشهاي بازده داراييها

محاسبه ميانگين سودهاي قبل از ماليات چند سال شركت و تقسيم آن بر ميانگين داراييهاي مشهود شركت در آن سالها نتيجه اين تفاضل اين دو رقم در ميانگين داراييهاي . محاسبه را نرخ بازگشت داراييها مي نامند كه بعداً با ميانگين صنعت مقايسه مي شود

سپس اين ميانگين درآمد به دست . مشهود ضرب مي شود تا ميانگين درآمدهاي ساالنه حاصل از داراييهاي نامشهود به دست آيدآمده بر ميانگين وزني هزينه سرمايه يا نرخ بهره تقسيم مي شود تا از اين طريق برآوردي از ارزش داراييهاي نامشهود يا سرمايه

. فكري به دست آيد

(Scorecard Methods)كارتهاي امتيازيروشهاي

اين روشها بر مبناي شناسايي عناصر مختلف داراييهاي نامشهود يا سرمايه فكري و شاخصها و مقياسهاي به دست آمده براساس كارت امتيازي و گزارش آنها به صورت گراف استوارند

Prepared by: Nasim Hakimiha 10

(Intellectual Capital Report )گزارش سرمايه فكري

گزارش سرمايه فكري وضعيت شركت را در خصوص اجزاي سرمايه فكري شامل سرمايه انساني، سرمايه ساختاري و سرمايه :اين گزارش ها عبارتند از. ارتباطي نشان مي دهد كه هر يك از اين اجزا نيز به مولفه و شاخص هاي ديگري تقسيم بندي شده اند

(Intellectual Capital Flow Report )گزارش جريان سرمايه فكري

گزارش جريان سرمايه فكري پوشش دهنده افزايش ها و كاهش هاي سرمايه فكري در طي سال و همچنين نوسان جريان اهداف اصلي و . اين اطالعات براي هر شاخص، مولفه شاخص و جزء سرمايه فكري تهيه خواهد شد. خالص سرمايه فكري است

. فرعي براي هر شاخص، مولفه شاخص و اجزاي سرمايه فكري همچنين مشخص خواهد شد

(Intellectual Capital note Report ) گزارش يادداشت سرمايه فكري

دداشت سرمايه فكري اطالعات موجود در گزارش سرمايه فكري و نيز گزارش جريان سرمايه فكري را تكميل كرده و توضيح اييادداشت سرمايه فكري حاوي اطالعات مفيدي درباره فعاليت هاي شركت، هنجارهاي ارزيابي، همچنين اقدامات . خواهد داد

.صورت گرفته سرمايه فكري براي كاربران آن است

Prepared by: Nasim Hakimiha 11

(Intellectual Capital Disclosure )فكري سرمايه افشا

داليل مي تواند فكري سرمايه ارزش افشاي .است آن گزارشگري فرايند فكري سرمايه مديريت در نهايي مرحله براي مفيد اطالعات تهيه اصلي، هدف اما هستند كليدي اهداف جزو داليل اين همه اگرچه .باشد داشته مختلفي

افشاي برمبناي بايد شركت رويه كه هستند مختلفي اطالعاتي نيازهاي داراي نيز سهامداران .است سازمان سهامداران عالقه مورد فكـري سرمايه .كند تأمين را بيشتري گروه اطالعاتي نيازهاي بتوانند كه باشد اطالعاتي از دسته آن

.كند مي ايفا را برجستهاي نقش گروه دو اين گيري تصميم در آنها افشاي و است اعتباردهندگان و گذاران سرمايه ، ،مالي گران گذاران،تحليل سرمايه:مي شود زير گروههاي شامل فكري سرمايه به مربوط اطالعات از استفاده كنندگان

سودآوري، بين معناداري و منفي رابطة كه كرد مشخص فكري، سرماية اجزاي مطالعة .شود مي افراد ساير و كاركنان سرماية و مشتري سرماية افشاي درخصوص .دارد وجود انساني سرماية افشاي با شركت عمر و رشد فرصت

بين معنادار و منفي رابطة و شركت عمر و رشد فرصت بين معنادار و مثبت رابطة وجود مبين نتايج نيز، ساختاري .است ساختاري سرماية و مشتري سرماية افشاي و مالي اهرم

Prepared by: Nasim Hakimiha 12

:منابع

- فناوري و تحقيقات علوم، وزارت . پايان نامه .شركتها مالي عملكرد بر پتروشيمي صنعت با مقايسه در داروسازي صنعت در فكري سرمايه تاثير بررسي.)1393( عبدزاده مريم اقتصاد دانشكده - اروميه دانشگاه . نوروزي حسين ، نژاد محمدباقرمتولي: گردآورندگان ،فكري سرمايه

مديريت انداز ايران،چشم داروسازي صنعت در مالي عملكرد بر فكري سرمايه ،تاثير)1389(اصغر علي رستمي سجاد،انوري بهنام،موسوي جواد،شهائي محمد قرباني 4 بازرگاني،شماره

شماره / اول سال ومديريت، حسابداري دانش فصلنامه .بورس در شده پذيرفته شركتهاي واندازه مالكيت نوع با فكري سرمايه افشاي رابطه )1391( جليلي همتي،آرزو هدي 1391 تابستان /دوم 1391 زمستان /چهارم شماره /اول سال دانشسرمايهگـذاري پژوهشي علمي فصلنامـه مالي، گزارشگري كيفيت بر فكري سرمايه اجزاي افشاي تاثير ،)1391( دارابي رويا و حسابداري بررسيهاي تهران، بهادار اوراق بورس در شده پذيرفته شركت هاي در فكري سرماية افشاي بر مؤثر عوامل بررسي )1393(.يزد زرگران مشايخي،هستي، بيتا

270-251 صفحه ،1393 تابستان ،2 شماره ،21 دوره مديريت، دانشكده حسابرسي، .صـنعت تفكيـك بـه تهـران بهـادار اوراق بـورس در شـده پذيرفته شـركتهـاي در فكـري سـرماية بر مؤثر عوامل بررسي .)1393( .ه زرگران، و .ج سيدي، ؛.ب مشايخي،

.شيراز دانشگاه ماه، ارديبهشت حسابداري، ملـي همـايش دوازدهمـين تهران بهادار اوراق بورس در شده پذيرفته شركت هاي در فكري سرماية افشاي بر مؤثر عوامل بررسي اهللا بقيه دانشگاه تحقيقات مركز ناملموس، هاي سرمايه با آشنايي

270-251 صفحه ،1393 تابستان ،2 شماره ،21 دوره مديريت، دانشكده حسابرسي، و حسابداري بررسيهاي

The Value of Intellectual Property, Intangible Assets and Goodwill http://www.wipo.int/sme/en/documents/value_ip_intangible_assets_fulltext.html Intellectual Capital Measurement Methods, Institute of Organization and Management in Industry „ORGMASZ” Vol 1(1); p. 37 - 45 Year 2008 INTELLECTUAL CAPITAL AND ITS MEASUREMENT By David H. Luthy Professor of Accounting

Prepared by: Nasim Hakimiha 13