Business model canvas 161220 smart biz

พื้นผาใบจําลองธุรกิจ Business Model Canvas

สิริพงศ จึงถาวรรณ และคณะที่ปรึกษา

+6686-368-2805 [email protected]

facebook.com/DoingLess

ตําแหนง

• ทีป่รึกษา และอาจารยพิเศษใหกับสถาบันชั้นนาํตางๆ

• สามัญวิศวกรอุตสาหการ (สอ. 922) และวิศวกรอาเซียน (ACPE-01454/TH)

• คณะอนุกรรมการวิชาการวิศวกรรมความปลอดภัย วิศวกรรมสถานแหงประเทศไทย

ประสบการณ

• 10 ป ดานการจัดการโซอุปทานแบบลีน และระบบมาตรฐานสากลตางๆ

ประกาศนียบัตร

• Executive Program on Production Management (EPPM) Lean Master, AOTS, Japan

• Certified Supply Chain Professional (CSCP), APICS, USA

• ที่ปรึกษาดานการบริหารจัดการการผลิตและสินคาคงคลงั (PIM#2) การบริหารจัดการคลังสินคาและกระจายสินคา (WDM#3) และการบริหารจัดการการจัดหาและจัดซื้อวัตถุดิบและสินคา (SPM#2) กระทรวงอุตสาหกรรม 2

อาจารยสิริพงศ จึงถาวรรณ บธ.ม. (การจัดการทั่วไป), วศ.บ. (วิศวกรรมอุตสาหการ),CSCP, EPPM (Lean Master)

อ.สิริพงศ จึงถาวรรณ, บธ.ม., วศ.บ., CSCP, EPPM M: 086-368-2805

หัวขอการในการบรรยาย Agenda

3

• ธุรกิจที่เปนเลิศ Business excellence

• วิวัฒนาการของแนวคิดระบบสินคา-บริการ Evolution of the Product-Service System Concept

• พื้นผาใบจําลองธุรกิจ Business Model Canvas: BMC

• พื้นผาใบจําลองธุรกิจเชื่อมโยงเขากับการจัดการกลยุทธ BMC and Strategic Management

• กรณีศึกษา Case study

• Workshop

อ.สิริพงศ จึงถาวรรณ, บธ.ม., วศ.บ., CSCP, EPPM

ธุรกิจท่ีเปนเลิศ Business excellence

4

บุคลากรที่เปนเลิศ(People Excellence)

นวัตกรรมที่เปนเลิศ (Innovation)

พาณิชยท่ีเปนเลิศ (Commercial)

ปฏิบัติการท่ีเปนเลิศ(Operation Excellence)

เวลา Timeระดับ

ของก

ารพัฒ

นา D

egre

e of

dev

elop

men

t

ศักยภาพและแรงจูงใจ: ทําใหเกิดสมรรถนะท่ียอดเยี่ยมขององคกร Competence and motivation: Enable best performance for company success

เติมโต: สรางขีดความสามารถใหมโดยนวัตกรรมกระบวนการและผลิตภัณฑGrowth: Create new potential by systematic product and process innovation

ขยายตลาด: ทําตลาดแบบเนนลูกคาเปนศูนยกลางMarket exploitation: Capitalize on existing potential by customer oriented market development

ตนทุนและคุณภาพ: กระบวนการแบบลีนมีประสทิธิภาพและประสิทธิผล ผลิตภาพสงูCost and quality: Set the base for growth by lean and efficient processes


จาก...ทะเลแดงเดือด...สูทะเลสีคราม Read to Blue Ocean

5อ.สิริพงศ จึงถาวรรณ, บธ.ม., วศ.บ., CSCP, EPPM

กระบวนการสรางนวัตกรรมที่เปนเลิศProcess of Innovation Excellence


กลับไปสูตัวเงิน.. To cost and benefit


วิวัฒนาการของแนวคิดระบบสินคา-บริการ Evolution of the Product-Service System Concept

8ที่มา: Sheng-Tsung Samuel Hou, 2014, Principles and Practices of Service Quality for SMEs to Create New Value for Customers, Workshop on SME Best Practices in Service Excellence, 19-23 May 2014, Thailand: APO.

Product Service System

Product(s) and

Service(s)

Service(s) and

Product(s)

Product(s) Service(s)

Innovations

Technology-driven forces Human-driven forces


กรอบการสรางแบบจําลองธุรกิจท่ีมุงเนนกระบวนการ Design business process with process approach

9ที่มา: ดัดแปลงจาก Ralf Plattfaut, 2014, Process-Oriented Dynamic Capabilities: Framework Development, Empirical Applications and Methodological Support, New York: Springer.

การเงิน Financials ทรัพยากร Resources กระบวนการ Process มุมมองคุณคาValue Propositions

ตนทุน Cost

รายรับ Revenue

ภายนอกExternal

ภายในInternal

ธุรกิจBusiness

ลูกคาCustomer

ธุรกิจBusiness

ลูกคาCustomer

คุณคา

1Va

lue

คุณคา

2คุณ

คา 3

กิจกรรม 1Activity

ชองทาง AChannel

กิจกรรม 2


ชองทาง B


ทรัพยากร 1Resource

ทรัพยากร 2



ตนทุน 1Expense

ตนทุน 2

รายรับ 1Revenue

ตนทุน 3


ทําเงินไดอยางไร... แบบจําลองธุรกิจแตกตางกันไหมHow they make money… difference

อ.สิริพงศ จึงถาวรรณ, บธ.ม., วศ.บ., CSCP, EPPM 10

• แลกเปลี่ยนความเขาใจในแบบจําลองธุรกิจ Understand business model

• อธิบายดวยบล็อกทั้ง 9 บล็อก Explore 9 blocks and linkage

• สามารถนํามาใชในการสรางธุรกิจ ปรับปรุง และพัฒนาธุรกิจ Build modify develop

• เปนภาษาภาพทําใหเขาใจไดงายๆ Visualization - easy to understand

• ไดรับการประยุกตใชมาแลวทั้งโลกImplement for IBM Ericsson Deloitte etc. หนวยงานภาครัฐตางๆ

พื้นผาใบจําลองธุรกิจ Business Model Canvas: BMC


ตัวอยางหนวยงานที่ใช BMC success case




Customer Segments: CS


• กําหนดลูกคาของธุรกิจ who is your customer

• เราสรางคุณคาไปใหลูกคากลุมใด deliver value to target

• STP Segment, Target, Position ตลาดที่เราสนใจ Mass, Niche

• Solution or value for them หรือ คุณคาที่เรามอบใหลูกคาในกลุมใด

• สงผลตอบล็อกอื่นๆ เชน การกระจาย การบริหารความสัมพันธลูกคา ความแตกตางของกําไร Link with 8 blocks

Value Propositions: VP

• คุณคาใดที่เราสงมอบใหลูกคาคนสุดทาย Value deliver to ultimate customer

• การแกปญหาใดใหกบัลูกคาของเรา และทําใหลูกคาพึงพอใจไดอยางไร solve their problems and can their satisfaction

• สินคาอาจจะเปนไดทั้งผลิตภัณฑจับตองได หรือบริการ หรือผสมกันYour product is physical or service or both !!!

• คุณคาใดที่เรานําสงใหลูกคา What is your value

• ใครตองการสินคาของเรา Who want our products

• สินคาเราอยูในรูปแบบใดเปน Stand alone หรือ Bundle หรือ Plug and Play หรือ Universal ที่เราเสนอใหแตละกลุมลูกคาเปนอยางไร How we present them ?

• ในเชิงปริมาณหรือคุณภาพก็ได In quality or quantity


Value Propositions: VP

• Time from network

• Skilled labor, skilled operation

• Good from network

• Service from network

• Data from network

• Information form network

• Knowledge from network

• Experience from network


Channel: CH• เราสงสินคาผานชองทางใดในแตละกลุมลูกคา ทําใหลูกคาไดรับสินคา

What is your channel and custom can get it

• เราพบลูกคาของเราไดอยางไร จะชวยใหลูกคาซ้ือสินคาไดงายไดไหมCustomer can know us how ? and it should easier ?

• การนําสงคุณคาใหกับลูกคา เราสามารถบูรณาการชองทางไดไหมIntegrate with the other channels ?

• ดูแล/สนับสนุนกิจกรรมหลังการสงมอบคุณคา/การขาย support after sale activity

• ตองรูจักลูกคากอน เพื่อจะไดใชชองทางท่ีเหมาะสม Know your customer clearly

• ชองใดที่ทําใหตนทุนไดประสิทธิภาพและประสิทธิผลท่ีสุด Productive channel

• เราสามารถบูรณาการชองทางเขากับลูกคาประจําไดไหมConsolidate all of channels to 1 channel ?

• ชองทางใดดีที่สุด the best channel อ.สิริพงศ จึงถาวรรณ, บธ.ม., วศ.บ., CSCP, EPPM 18

Customer Relationship: CR

• รูปแบบของความสัมพันธกับลูกคาในแตละกลุมเปนเชนใด How are customer relationship in each group

• การบริหารความสัมพันธของลูกคาเพื่อทําใหลูกคากลับมาใชสินคาซ้ําCustomer relationship management help customer repeated buy?

• กลุมลูกคาแตละกลุมคาดหวังเราใหสรางและรักษากลุมลูกคาอยางไรWhat their expectation in each group

• การชวยเหลือในดานตางๆ เชน ปญหาเทคนิค การบริการ ขอรองเรียน ออกแบบผลิตภัณฑรวมกัน การวิจัยตลาด Support as technical term, service, complaint, design and co-creation, marketing research

• เราจะสรางลูกคาอยางไร แลวตนทุนเปนอยางไร Create the new customer, cost per head?

• เราจะบูรณาการลูกคาของเราใหอยูในแบบจําลองธุรกิจไดอยางไร จะชวยเพ่ิมยอดขายตอหัวไดอยางไรKeep customer’s heart and increase sell volume


Revenue Streams: R$

• แทจริงแลว คุณคาใดที่ลูกคายอมจายเงิน แตละกลุมลูกคายอมจายเพ่ือ ???How much can customer pay, pay for what ?

• แกปญหาของลูกคาได อะไรที่ลูกคายอมจายในปจจุบัน และลูกคาจายอยางไรCustomer pay for …. and how customer pay – cash, credit card, token, coin

• ลูกคาตองการจายเงินอยางไร (ในอนาคต) The best way that customer expected• ไดรับเงินจากการจําหนาย/สงมอบสินคา From sell product• ไดรับเงินจากการบริการหลังการขาย From service• รายไดเกิดจาก คาสินคา คาบริการ คาลงทะเบียน คาสมาชิก คารักษาสภาพ คาเชา คาเชาซื้อ

คาลิขสิทธิ์ คาสิทธิบัตร คาคอมมิชชั่น คาตัวแทน คาโฆษณาproduct, service, register, member, maintain, rent, leasing, IP, copyright, commission, agent, advertisement

• แตละสายธารรายรับสงผลโดยรวมตอรายรับมากเทาไร % from each, and more than cost


Key Resources: KR

• ทรัพยากรที่ทําใหองคกรสราง/นําเสนอคุณคาไดคืออะไรResource that deliver value to customer

• ทรัพยากรที่ใชจะขึ้นกับคุณคาที่นําเสนอใหกับลูกคา Resources base-on value• สินทรัพย เครื่องจักร อาคาร ยานพาหนะ ระบบ เครือขาย Assets, machine,

building, automobile, system, network• ยี่หอ ลิขสิทธิ์ สิทธิบัตร ฐานขอมูล พันธมิตร brand, IP, database, partner• พนักงานฝมือ นักวิจัยและพัฒนา นักการตลาด รูปแบบการเงิน labour skill,

research and develop, marketeer, financial solution• ชองทางการกระจายสินคาของเราคือ channels• ลูกคาสัมพันธเปนอยางไร customer relation• สายธารรายรับเปนอยางไร revenue stream


Key Activities: KA

• กิจกรรมหลักทีต่องการในการนําเสนอคุณคาคืออะไร key activities for deliver value to customer– การออกแบบ แปรสภาพ สงมอบ design, transform, deliver

– แกไขปญหาของลูกคา ดวยวิธีการใหมๆ solve customer’s problem in the new way

– Platform/network

• ชองทางการกระจายสินคาของเราคือ channels

• ลูกคาสัมพันธเปนอยางไร customer relation

• สายธารรายรับเปนอยางไร revenue stream


Key Partnerships: KP

• พันธมิตรที่ทําใหองคกรไดเปรียบคูแขงขันคือใคร get advantage from partner

• ผูจัดหาวัตถุดิบ suppliers • ผูรวมทุนทําธุรกิจรวมกัน investor• มีองคความรูที่องคกรเราไมมี know-how, business secret, formula• ทรัพยากรหลักใดที่เราตองอาศัยพันธมิตรหลัก key activities from partner– ความสามารถจากพันธมิตร competence, potential – ลดความเสี่ยง/ความไมแนนอน reduce risk, uncertainty– ลดระยะเวลา/การลงทุน/การเรียนรู faster, cheaper, better

• กิจกรรมหลักใดที่เราตองอาศัยพันธมิตรหลัก partner do what activities


Cost Structure: C$

• ตนทุนใดที่สําคัญที่สุดในแบบจาํลองธุรกิจ the major cost is ?• ทรัพยากรหลักใดที่แพงที่สุด the expensive resource is?• กิจกรรมหลักใดที่แพงที่สุด the expensive key activity is?• ตนทุนคงที่ (Fix cost: FC) เชน ทีมงาน ระบบ staff, system• ตนทุนแปรผัน (Variable cost: VC) เชน วัตถุดิบ สาธารณูปโภค

raw material, facilities • ตนทุนในการบริการในแตละผลติภัณฑและชองทางการจําหนาย

Cost to serve in each channels • ตนทุนที่เกิดจากบล็อกตางๆ cost from 9 blocks • R$ > C$ องคกรถึงจะอยูรอดและเติบโต survive and grow


The business model canvas

25

ที่มา: Lino Cinquini, Alberto Di Minin, and Riccardo Varaldo, 2013, New Business Models and Value Creation: A Service Science Perspective, Italy: Springer.อ.สิริพงศ จึงถาวรรณ, บธ.ม., วศ.บ., CSCP, EPPM

ศูนยกลางของนวัตกรรมแบบจําลองธุรกิจ(Epicenters of Business Model Innovation)

• ธุรกิจเกิดข้ึนที่ไหน startup for ....

• แตละบล็อก ทั้ง 9 บล็อก สามารถเปนจุดเริ่มตน (ศูนยกลาง) ได epicenter form 9 block

• การแปรสภาพแบบจําลองธุรกิจสงผลโดยตรงตอบล็อกอื่นๆ link to each block

• มี 5 แบบ types



1. ขับเคลื่อนดวยทรัพยากร (Resource-driven)

• เกิดจากทรัพยากรที่องคกร หรือพันธมิตรมี resources

• Amazon.com เปนตัวอยางท่ีมีทรัพยากรดานเว็บบริการจําหนายสินคา และใหบริษัทอื่นๆ เชาพื้นที่หนารานบนเว็บservice from platform and rent space on website



2. ขับเคลื่อนดวยขอเสนอ (Offer-driven)

• เกิดจากคุณคาที่องคกรมอบใหลูกคา offer product

• แนวทางในการแกไขปญหาของลูกคา solve problems

• CPAC สามารถสงปูนผสมสาํเรจ็ชนิดตางๆ ในปริมาณไมมากนักไดภายในเวลา 1 วัน call for cement in a day



3. ขับเคลื่อนดวยลูกคา (Customer-driven)

• เกิดจากสิ่งที่ลูกคาตองการ customer want

• ทําใหลูกคาสะดวกมากขึ้น easier and convenient

• รพ.ยันฮ ีศัลยกรรมตกแตงและเสริมความงาม Yanhee surgery hospital



4. ขับเคลื่อนดวยการเงิน (Finance-driven)

• เกิดจากการสรางกระแสรายรับใหม create revenue

• กลไลราคา โครงสรางการลดตนทุน cost structure

• ที่ตองปรับตัวจากเครื่องพิมพธรรมดามาเปน Canon All-In-One



5. ขับเคลื่อนที่หลากหลาย (Multiple-driven)

• เกิดจากหลายๆ บล็อก Multi blocks

• iPhone SE ขับเคลื่อนทรัพยากร ขอเสนอ ลูกคา


กรณีศึกษา Apple Inc.


กรณีศึกษา หนังสือพิมพ newspaper


กรณีศึกษา Gillette


Workshop กิจกรรมเลาเรื่องจากภาพ


• ลองออกแบบ BMC ขององคกรของกลุมละ

1 BMC• จากนั้นนําไปเชื่อมโยงกับการจัดการเชิงกลยทุธ

• ลองเลาใหเพื่อนๆ ฟง

10 Minutes

กิจกรรมเลาเรื่องจากภาพ (Visual Storytelling Activity)

1. วาดแบบจําลองธุรกิจของคุณ (MAP YOUR BUSINESS MODEL)

• เริ่มจากวาดอะไรงาย ภาพ ตัวอักษร และระบุรุนไวดวย (Begin by mapping out a simple, text-based version of your business model)

• เขียนแตละหนวยธุรกิจลงไปบนกระดาษ (Write each business element on an individual Post-it™ note)

• เรียบเรียงใหเสร็จ (Mapping can bedone individually or with a group)



2. เขียนแตละหนวยธุรกิจ (DRAW EACH BUSINESS MODEL ELEMENT)

• เอากระดาษ Post-it ออกแลวเขียนแทนดวยเนื้อหา (take each Post-it™ note and replace it with a drawing representing the content)

• วาดรูปงายๆ ไมตองลงรายละเอียด (Keep the images simple: omit detail)

• ความสวยงามไมสําคัญเทาสาระสําคัญท่ีจะถายทอด (Drawing quality is unimportant as long as the message is conveyed)



3. กําหนดเคาโครงเรื่องท่ีจะเลา (DEFINE THE STORYLINE)

• ตัดสินใจเลือกวาจะเลาเรื่องอยางไร ( Decide which Post-it™ notes you will put up first when telling your story)

• ลองเปลี่ยนหลายๆ เสนทาง อาจจะเริ่มจากลูกคา หรือ คุณคา (Try different paths. start with Customer Segments, or maybe the Value Proposition)

• เริ่มที่จุดไหนก็ไดที่เปนไปไดแลวเลาเรื่องราวของคุณ (Any starting point is possible if it effectively supports your story)



4. เลาเรื่อง (TELL THE STORY)

• ตัดสินใจเลือกวาจะเลาเรื่องอยางไร ( Decide which Post-it™ notes you will put up first when telling your story)

• เลาเรื่องรูปแบบจําลองธุรกิจของคุณ (Tell your business model story one drawn Post-it™ picture at a time)

• ขึ้นกับบริบท และความถนัด อาจจะใช PowerPoint ดวยก็ได (Depending on the context and your personal preferences, you may want to use PowerPoint or Keynote Slideware)


สรางแบบจําลองธุรกิจใหม New BMC


• การสรางสรรคแบบจําลองธุรกิจใหมจะตองมีทีมงานจาก...Creat from all of staffs

• หลากหลายหนวยงาน different unit

• อายุท่ีแตกตาง age

• ความเชี่ยวชาญที่ตางกัน experts

• ประสบการณที่ตางกัน expericences

• วัฒนธรรมที่ตางกัน culture

ตัวตนแบบในธุรกิจจริง Prototype BMC

• รางแนวคิดแบบคราวๆ draft your BMC

• สํารวจวาตองทําอะไรบาง เพื่อใหธุรกิจเกิดข้ึนไดจริง hypothesis test

• ทดสอบเลยวาลูกคายอมรับ และเปนได test with customer

• ตรวจสอบวาแนวคิดมีความคุมคาในการลงทุนหรือไม business plan


พื้นผาใบจําลองธุรกิจเชื่อมโยงเขากับการจัดการกลยุทธ

From as is to be >> SWOT

• As is ของธุรกิจ

• To be ของธุรกิจ

• ใชทํา SWOT ในภาพใหญ


การประเมินแตละสวนประกอบอยางละเอียดดวย SWOT

43

S W

O Tอ.สิริพงศ จึงถาวรรณ, บธ.ม., วศ.บ., CSCP, EPPM

เราจะไปทิศทางไหน ?


รายละเอียดเพิ่มเติม For more information

อ.สิริพงศ จึงถาวรรณ, CSCP, EPPMSiripong Jungthawan, CSCP, EPPM

M/L: +6686-368-2805 E: [email protected] F: facebook.com/doingless
