Afli, stofnstærð og ráðgjöf makríls, norsk-íslenskrarsíldar, sumargotssíldar

og kolmunna

Vorráðstefna Félag íslenskra fiskimjölsframleiðenda, 1. apríl 2015

Guðmundur J. Óskarsson

Makríll

1. ársfjórðungur

179 þús. tonn (19%)

2. ársfjórðungur

48 þús. tonn (5%)

Dreifing makrílsafla 2013, alls 932 þús. t.

3. ársfjórðungur

482 þús. tonn (52%)

4. ársfjórðungur

223 þús. tonn (24%)

Dreifing makrílsafla 2013, alls 932 þús. t.

Prósentuskipting heildarafla (932 þús. t) árið 2013 milli þjóða:

Ísland; 16

Noregur; 18

Færeyjar; 15Rússland; 9

Grænland; 6

EU-þjóðir; 36

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1972

1975

1978

1981

1984

1987

1990

1993

1996

1999

2002

2005

2008

2011

2014

Ár

Lan

dað

ur

afli

(þ

ús.

to

nn

)

Uppgefinn heildarafli makríls 1972-2013, og áætlaður árið 2014:

ICE

S á

ætl

ar

Ráðgjöf ICES fyrir 2014: 1.01 milljón tonn

32° 28° 24° 20° 16° 12° 8° 4° 0°

64°

66°

68°

70°

< 1 1 - 10 10 - 25 25 - 50 50 - 100100 - 200> 200

500 m200 m

32° 24° 16° 8° 4° 0°

62°

64°

66°

68°

70°

72°

< 1

1 - 10

10 - 25

25 - 50

50 - 100

100 - 200

> 200

500 m200 m

32° 24° 16° 8° 4° 0°

62°

64°

66°

68°

70°

72°

< 1

1 - 10

10 - 25

25 - 50

50 - 100

100 - 200

> 200

500 m200 m

Dreifing makrílsafla íslendinga 2012-2014:

149 þús. t 151 þús. t

2012 2013

12 700 t

2014

3 300 t

Samtals 173 þús. t

Magn makríls byggt á trollvísitölu:

Afli (kg) × Lengd trollhals (m) × Lárétt opnun trolls (m) = Vísitala um lífmassa (kg/m2)

Vísitala lífmassa (kg/m2) × stærð reita (1°breidd og 2°lengd; m2) = Lífmassa vísitala í reit (kg)

Summan yfir alla reiti gefur vísitölu um lífmassa makríls á fæðuslóðí norðurhöfum

Gefin forsenda að allur

fiskur sé í efstu 30m

~65 m

~30 m

Niðurstöður makrílleiðangurs 2014

Niðurstöður makrílleiðangurs 2014

Niðurstöður makrílleiðangurs 2014

100.089842453Samtals

6.8611105Svalbarði

13.01164335Grænland

0.98352Alþjóðasvæði vestur

19.61759275Alþjóðasvæði norður

8.2732222Jan Mayen

6.1549268Færeyjar

17.71593478Ísland

25.22267640Noregur

2.522678EU

Lífmassi(%)

Lífmassi(þús. tonn)

Flatarmál(km2)

Hafsvæði

Niðurstöður makrílleiðangurs 2014

Endurheimtur makrílmerkja á Íslandi 2014:

• Alls endurheimtust 24 merki hjá HB-Granda á Vopnafirði 2014

• Árið 2015 bætast við merkjaskannar hjá Síldarvinnslunni og Skinney-Þinganes

Niðurstöður stofnmats og ráðgjafar 2014:

• Til grundvallar að nýja stofnmatinu voru aflagögn og eggjaleiðangur líkt og áður, en einnig sumarleiðangur í Norðurhöfum, merkingargögn norðmanna og nýliðunnar vísitala.

• Merkingargögn takmörkuð við árin 1976-2005 (nýjustu gögnin ekki notuð).

• Gögn frá sumarleiðangri takmörkuð við 6 ára og eldri og notuð sem þéttleika vísitölur (fjöldi/km2) í stað hefðbundna vísitalna (fjöldi).

• Takmörkun gagna réttlætanleg en hefur veruleg áhrif á stofnmatið.

Nýliðun (0-ára)

Hrygningarstofn

Sterkir árgangar frá 2010 –

Hrygningarstofn í apríl 2014 metinn 4.6 milljónir tonn

Afli 2014 upp á 1.4 mill. tonn þýðir 4.3 mill. tonna hrygningarstofn 2015

Fiskveiðidauði

Ráðgjöf ICES fyrir 2015: 906 þús. tonn (F=0.22)

Niðurstöður stofnmats og ráðgjafar 2014:

• Samkomulag milli Noregs, Færeyja og Evrópusambandsins um skiptingu afla í gildi frá mars 2014 (taka sér samtals 85%).

• Hinsvegar, ósamkomulag um heildaraflamark (F=0.22 ekki nógu hátt að mati sumra), því stefnir í áframhaldandi ósamkomulag og miklar veiðar.

Horfur um veiðar 2015:

• Heildarafli 2014 áætlaður 1.4 mill. tonn, ráðgjöf ICES var 1.01 mill. tonn (skv. Ftarget=0.22)

• Afli íslenskra skipa 2014 var 173 þús. tonn.• Vísitölur frá sumarleiðangri 2014 sýna

áframhaldandi mikla útbreiðslu og sterkan stofn.

• Nýtt stofnmat árið 2014 byggt á nýjum gögnum og líkani.

• Hrygningarstofn metinn 4.3 mill. tonn árið 2015.

• Ráðgjöf ICES um afla 2015 er 906 þús. tonn• Líklegt að aflinn verði enn meiri vegna

ósamkomulags milli þjóða.

Samantekt um makríl:

Norsk-íslensk síld

©Jón Baldur Hlíðberg

1. ársfjórðungur 2. ársfjórðungur

3. ársfjórðungur 4. ársfjórðungur

Dreifing afla norsk-ísl. síldar 2013 eftir ársfjórðungum

Alls 685 þús. t

158 þús. t

165 þús. t

353 þús. t

8 þús. t

Skipting heildarafla (685 þús. t) norsk-ísl. síldar milli þjóða 2013:

Ísland13%

Noregur53%

Rússland11%

Færeyjar15%

Grænland2%

EU-Þjóðir6%

(91 þús. tonn)

61.00Noregur

12.82Rússland

6.51Evrópusambandið

5.16Færeyjar

14.51Ísland

PrósentuhlutfallAðili

Samningur Strandríkja frá 2007:

0

500

1000

1500

2000

1950

1953

1956

1959

1962

1965

1968

1971

1974

1977

1980

1983

1986

1989

1992

1995

1998

2001

2004

2007

2010

2013

Ár

Afl

i (þ

ús.

to

nn

)

Heildarafli norsk-ísl. síldar 1950-2013 og áætlaður 2014 (436 þús. t.):

Ráðgjöf ICES fyrir 2014 var 419 þús. t.

14° 12° 10° 8° 6° 4° 2° 0° 2°

63°

64°

65°

66°

67°

68°

14° 12° 10° 8° 6° 4° 2° 0° 2°

63°

64°

65°

66°

67°

68°

14° 12° 10° 8° 6° 4° 2° 0° 2°

63°

64°

65°

66°

67°

68°

14° 12° 10° 8° 6° 4° 2° 0° 2°

63°

64°

65°

66°

67°

68°

14° 12° 10° 8° 6° 4° 2° 0° 2°

63°

64°

65°

66°

67°

68°

14° 12° 10° 8° 6° 4° 2° 0° 2°

63°

64°

65°

66°

67°

68°

Nóv.: 3 200 tOkt.: 18 600 t

Sept.: 26 000 t

Alls tæp 59 þús. tonn

Ágúst: 7 200 tJúlí: 2 500 t

Veiði íslendinga á norsk-ísl. síld 2014:

Des.: 1 200 t

Byrja veiðar seinna og eru lengur fram eftir haustinu …

60°

65°

70°

75°

55°40° 0°10° 10° 20°20° 30°30°

HerringJuly 2014

Dreifing norsk-ísl. síldar sumarið 2014 samkvæmt bergmálsmælingum:

Maí 2014

Júlí 2014

Vísitala um lífmassa frá maí leiðangri:í samanburði við hrygningaleiðangur og stofnmat

Stæ

rð h

ryg

nin

gar

sto

fns

(mill

. to

nn

)

Ár

Stofnmat ICES 2014 Hrygningarleiðangur (febrúar) Maí leiðangur

Niðurstöður stofnmats 2014:

Nýliðun (0-ára)

Hrygningarstofn

Árgangar frá 2004 – 2013 litlir

Enn enginn sterkur árgangur sjáanlegur

⇒Fyrirsjáanlegt að stofninn minnki frekar, allavega til 2018/19

Fiskveiðidauði

Hrygningarstofn; 4.1 m.t. 2014; 3.5 m.t. 2015

Aflaregla, F=0.125

14.51 % af því er 41 þús. tonn –sem er leyfilegur heildarafli skv. ANRRáðgjöf ICES um aflamark 2015: 283 þús. tonn

Með

altö

l !

Ástæður lélegrar nýliðunnar óþekktar

Vísitala um magn 0-grúbbu síldar í Barentshafi

Frá: imr.no

**

*

**

*

*

* Urðu sterkir árgangar

*

• Mikið af 0-grúbbu ísept. 2013.

• En, haustið 2014 var lítið af eins árs fiski

• Afrán þorsks eða makríls um að kenna?

0

0.025

0.05

0.075

0.1

0.125

0.15

0.0 2.5 5.0 7.5 10.0

Hrygningarstofn (millj. tonn)

F

Horfur 2016 miðað við stofnmat 2014

Veiðihlutfall (F) lækkar samkvæmt samþykktri aflareglu

Hrygningarstofn 2015 metinn 3.5 mill. t sem

segir F=0.08 og aflamark 283 þús. t.

Afli 2016 við F=0.07 er ~220 þús. tonn

Hrygningarstofn 2016 metinn 3.2 mill. t

• Heildarafli 2013 var 685 þús. tonn og afli 2014 er áætlaður 437 þús. tonn (ráðgjöf 419 þús. t)

• Aflamark 2015 er 283 þús. tonn (14.51% hlutur Ísl. er um 41 þús. tonn)

• Nýliðun léleg síðan 2004 og þróun stofnsins því áfram á niðurleið.

• Hrygningarstofn kominn undir varúðarmörk (BPA= 5 mill. tonn) og því lækkandi veiðihlutfall samfara lækkandi stofnstærð.

Norsk-ísl. síld, samantekt:

Umhverfisathuganir í maí leiðangri 2014:Frávik hitastigs á 100 m

dýpi frá meðaltali 1995-2013Frávik hitastigs á 20 m dýpi

frá meðaltali 1995-2013

0

2

4

6

8

10

12

14

16

1995 2000 2005 2010 2015

Year

Zoo

plan

kton

dry

wei

ght (

g m-2

)

Umhverfisathuganir í maí leiðangri 2013:

Dreifing og magn átu (þurrvigt)

Tímasería um magn átu fráhafsvæðinu

ÁrÞu

rrvi

ktát

u (

g/f

erm

etra

)

Íslensk sumargotssíld

Afli sumargotssíldar 1947-2014:

Aflamark 2014/2015: 90 þús. tonn (ráðgjöf 83 þ.t., 7 þ.t. flutt milli ára)

Afli sumarið 2014 (júní-ágúst): 7 þús. tonn

Afli vertíðinni 2014/2015: 88 þús. tonn, samtals 95.5 þús. t

0

20

40

60

80

100

120

140

160

1947

1950

1953

1956

1959

1962

1965

1968

1971

1974

1977

1980

1983

1986

1989

1992

1995

1998

2001

2004

2007

2010

2013

Fiskveiðiár (að hausti)

Lan

da

ðu

r af

li (þ

ús

. to

nn

)

Afli sumargotssíldar 1975-2014:

50 t

86053 t

8872 t

0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%

100%1

97

5

19

77

19

79

19

81

19

83

19

85

19

87

19

89

19

91

/92

19

93

/94

19

95

/96

19

97

/98

19

99

/00

20

01

/02

20

03

/04

20

05

/06

20

07

/08

20

09

/10

20

11

/12

20

13

/14

Ár/fiskveiðiár

Net Nót Flotvarpa

24° 20° 16° 12° 8°

64°

66°

< 1

1 - 20

20 - 50

50 - 100

100 - 200

200 - 500

> 500

500 m

200 m

Dreifing afla sumargotssíldar 2014/2015:

“Sumarveiði”(jún.-okt)

12.5 þús. t

Haustveiði82.5 þús. t

Breytingar á vetursetuslóðum stofnsins- fyrsta vísbending um slíkt í fyrra sem gekk eftir í vetur

28° 24° 20° 16° 12°

64°

66°

Breiðamerkurdjúp

Kolluá

ll

Jöku

ldjúp

Vestmannaeyjar

Rannsóknarleiðangrar 2014/2015:

Bjarni Sæmundsson:

Kolluáll: 345 þús. t

Breiðamerkurdj.: 92 þús. t

Eyjar: 10 þús. t

Bolli SH:

Kolgrafafjörður: 10 þús. t

Dröfn RE:

Ungsíldarmælingar (86% mældist í Jökuldýpi)

Samtals veiðistofn (<26 cm): 450 þús. t

Fjöldi eins árs: 438 milljónir -> 2013 árg. lítill

Rannsóknarleiðangrar 2014/2015:

Bergmálsvísitölur aldur 4+ að hausti

0

100

200

300

400

500

600

700

800

9001

97

3

19

75

19

77

19

79

19

81

19

83

19

85

19

87

19

89

19

91

19

93

19

95

19

97

19

99

20

01

20

03

20

05

20

07

20

09

20

11

20

13

Haust

Þú

su

nd

to

nn

Vestur Austur Samtals

Samanburður við fyrri ár …

Sýking í síldarstofni veturinn 2014/2015:

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

0 2 4 6 8 10 12 14

Aldur (ár)

Sýk

igar

hlu

tfal

l (%

)

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

Fjö

ldi f

iska

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

25 27 29 31 33 35 37 39

Lengd (cm)

Sýk

ing

arh

lutf

all (

%)

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

Fjö

ldi f

iska

0

10

20

30

40

50

60

1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012

Year class

Pre

vale

nce

of

infe

ctio

n (

%)

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

Samanburður á sýkingarhlutfalli milli ára:

Stofnmat síðustu tveggja ára: Ekki gert ráð fyrir sýkingardauða nema árin 2009 og 2010.

Niðurstöður stofnmats vorið 2014:

• Hrygningarstofn 2014: 430 þús. tonn, og 420 þús. t árið 2015 ef fylgt ráðgjöf.

• Nýtt stofnmat í júní notað til grundvallar að ráðgjöf fyrir 2015/2016

0100200300400500600700800900

1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015

Ár

Hry

gn

ing

ars

tofn

(þ

ús

. to

nn

)

Horfur um þróun stofnstærðar:

Niðurstöður bergmálsmælinga í ár og undanfarinna ára:

•Árgangur frá 2010 nálægt meðalstærð

• Árgangur frá 2011 lítill.

• Árgangar 2012 og 2013 undir meðallagi

Þ.a.l. ekki að vænta stórra breytinga á stofnstærð

2 3 4 5 6 7 8 9 1 0 1 1 1 2 1 3 1 4 1 5

A g e

0

5 0 0

1 0 0 0

1 5 0 0

2 0 0 0

2 5 0 0

Num

ber

(mill

ions

)

Niðurstöður bergmálsmælinga í ár í samanburðivið fyrri ár

Fjö

ldi (

mill

jóni

r)

Aldur

• Afli vertíðinni 2014/2015: 88 þús. tonn, + 7.6 þús. t. sumarafli 2014, samtals 95.5 þús. t

• Breytingar á megin vetursetuslóðum stofnsins, −orðin úti í hafi aftur

• Árgangar um og undir meðallagi, engar vísbendingar um sterka uppvaxandi árganga.

• Ekki að vænta stórra breytinga á stofnstærð • Sýkingarhlutfall svipað, hátt í eldri árgöngum –

ekki talin valda auknum dauða í stofninum • Hrygningarstofn 2014 metinn 430 þús. t., nýtt

stofnmat og ráðgjöf í vor

Samantekt um sumargotssíld:

Kolmunni

Dreifing afla kolmunna 2013 eftir ársfjórðungum

Alls 626 þús. t

25 þús. t

281 þús. t

22 þús. t

287 þús. t

Ísland17%

Noregur31%

Færeyjar14%

Rússland19%

EU-þjóðir19%

Skipting heildarafla (626 þús. t) kolmunna milli þjóða 2013:

Kolmunnaafli eftir árum og svæðum:

Áætlaður afli 2014: 1.2 mill. tonn (ICES ráðlagði 949 þús. t.)

Alls 183 þús. tonn

Veiði Íslendinga á kolmunna 2014:

24° 20° 16° 12° 8° 4° 0° 4°

60°

62°

64°

66°

68°

< 1 1 - 10 10 - 25 25 - 50 50 - 100100 - 200> 200

500 m

200 m

Alþjóða sv. Færeyjar Ísland Alls1. ársfjórðungur 4.9 7.3 12.32. ársfjórðungur 7.7 137.1 10.9 155.73. ársfjórðungur 3.6 3.64. ársfjórðungur 10.6 1.1 11.7Samtals 12.6 155.1 15.6 183.3

Skv. Fiskistofu

50°

54°

60°

62°

58°

52°

56°

0°12°20° 4°4°8°16°

sA - values

0 - 100 100 - 500 500 - 10001000 - 40000

Stofnmælingar á hrygningarslóð í mars:

2014

2.97 mill. t

2011

1.5 mill. t

2012

2.2 mill. t

2013

3.16 mill. t

0

10

20

30

40

50

0

10

20

30

10 15 20 25 30 35 40 45 3 8

%

Length in cm

%

Age (years)

Spawning stock

2.97 mill. tonnes

26428 mill. individuals

Stofnmælingar á hrygningarslóð í mars:2014

62°

65°

70°

75°

30° 0°10° 10° 20°20° 40°30°

0

0

0

300 Blue WhitingMay 2013

0

0

400 100500

100

500

Maí leiðangur sýnir góða nýliðun síðustu ár:20132012 2014

Stofnmat ICES 2014:

Nýl

iðu

n (

# ei

ns

árs)

Hry

gn

ing

arst

ofn

(þ

ús.

t.)

Hrygningarstofn 2014: 5.5 mill. tonnÁrgangar 2009-2012 allir metnir um og yfir meðalstærð.

Mat og 95% öryggismörk

Ráðgjöf ICES fyrir 2015:

• Hrygningarstofn 2015 metinn 5.7 millj. tonn

• Ráðlagt aflamark: 840 þús. tonn (F=0.18 skv. “gömlu”aflareglu)

• ICES prófaði mismunandi aflareglur í skýrslu frá 2013 að beiðni Strandríkja.

• Strandríki hafa hvorki komið sér saman um nýja aflareglu né skiptingu veiðanna.

• Strandríki ákváðu heildarveiði: 1260 þús. tonn fyrir 2015

Aflamark íslenskra skipa 2015: 203 þús. tonn(~16.1% af heildaraflamarki strandríkja), skv. ákvörðun stjórnvalda.

Samantekt um kolmunna:• Heildarafli 2013 var 626 þús. tonn og afli

2014 er áætlaður 1200 þús. tonn (ráðgjöf 950 þús. t)

• Strandríki ákváðu 1260 þús. tonn aflamark fyrir 2015 (ísl. aflamarkið 203 þús. tonn)

• Nýliðun góð síðan 2009 og þróun stofnsins því á uppleið.

• Ósamkomulag um skiptingu veiðanna og veiðar langt umfram ráðgjöf ICES.

• Aflareglan varfærnisleg (F=0.18) og þvílitlar líkur á að umframveiðin hafi veruleg áhrif á þróun stofnsins.

Takk fyrir !