KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KANAMALARKANAMALARVEVE

ŞOKŞOK

ANKARA İL SAĞLIK ANKARA İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ ACİL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ ACİL SAĞLIK

HİZMETLERİ ŞUBE HİZMETLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜMÜDÜRLÜĞÜ

KanamalarKanamalar

Kanama nedir?Kanama nedir?

Damar bütünlüğünün bozulması Damar bütünlüğünün bozulması sonucu kanın damar dışına (vücudun sonucu kanın damar dışına (vücudun içine veya dışına ) doğru akmasıdır. içine veya dışına ) doğru akmasıdır. Kanamanın ciddiyeti ;Kanamanın ciddiyeti ;

• Kanamanın hızına,Kanamanın hızına,

• Vücutta kanın aktığı bölgeye,Vücutta kanın aktığı bölgeye,

• Kanama miktarına,Kanama miktarına,

• Kişinin fiziksel durumu ve yaşına Kişinin fiziksel durumu ve yaşına bağlıdır.bağlıdır.

KanamalarKanamalar

Kaç çeşit kanama vardır?Kaç çeşit kanama vardır?

Vücutta kanın aktığı bölgeye göre 3 Vücutta kanın aktığı bölgeye göre 3 çeşit kanama vardır :çeşit kanama vardır :

• Dış kanamalarDış kanamalar:: Kanama yaradan Kanama yaradan vücut dışına doğru olur.vücut dışına doğru olur.

• İç kanamalarİç kanamalar:: Kanama vücut içine Kanama vücut içine olduğu için gözle görülemez ( zaman olduğu için gözle görülemez ( zaman içinde kanama ile ilgili yan belirtiler içinde kanama ile ilgili yan belirtiler görülebilir ). görülebilir ).

• Doğal deliklerden olan kanamalarDoğal deliklerden olan kanamalar: : Kulak, burun, ağız, anüs, üreme Kulak, burun, ağız, anüs, üreme organlarından olan kanamalardır.organlarından olan kanamalardır.

KanamalarKanamalar

• Kanama Kanama atardamar, toplardamaratardamar, toplardamar yada yada kılcal damarkılcal damar kanaması olabilir. kanaması olabilir.

• Atardamar kanamalarıAtardamar kanamaları ; kalp atımları ; kalp atımları ile uyumlu olarak kesik kesik akar ve ile uyumlu olarak kesik kesik akar ve açık renklidir.açık renklidir.

• Toplardamar kanamalarıToplardamar kanamaları ; koyu ; koyu renkli ve sızıntı şeklindedir. renkli ve sızıntı şeklindedir.

• Kılcal damar kanamasıKılcal damar kanaması ; küçük ; küçük kabarcıklar şeklindedir.kabarcıklar şeklindedir.

• Kanamanın değerlendirilmesinde, şok Kanamanın değerlendirilmesinde, şok belirtilerinin izlenmesi çok önemlidir.belirtilerinin izlenmesi çok önemlidir.

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

Kanamalarda Kanamalarda ilkyardım ilkyardım

uygulamaları uygulamaları nelerdir?nelerdir?

KanamalarKanamalar

Dış kanamalarda Dış kanamalarda ilkyardım:ilkyardım:•Hasta/yaralının durumu Hasta/yaralının durumu

değerlendirilir değerlendirilir (ABC)(ABC), , •Tıbbi yardım istenir Tıbbi yardım istenir (112)(112),,•Yara yada kanama değerlendirilir,Yara yada kanama değerlendirilir,•Kanayan yer üzerine temiz bir Kanayan yer üzerine temiz bir

bezle bastırılır,bezle bastırılır,•Kanama durmazsa ikinci bir bez Kanama durmazsa ikinci bir bez

koyarak basıncı arttırılır,koyarak basıncı arttırılır,

KanamalarKanamalar

•Gerekirse bandaj ile sararak Gerekirse bandaj ile sararak basınç uygulanır,basınç uygulanır,

•Kanayan yere en yakın basınç Kanayan yere en yakın basınç noktasına baskı uygulanır,noktasına baskı uygulanır,

•Kanayan bölge yukarı kaldırılır,Kanayan bölge yukarı kaldırılır,

Dış kanamalarda Dış kanamalarda ilkyardım:ilkyardım:

KanamalarKanamalar

• Çok sayıda yaralının bulunduğu bir Çok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek ilkyardımcı varsa, yaralı ortamda tek ilkyardımcı varsa, yaralı güç koşullarda bir yere taşınacaksa, güç koşullarda bir yere taşınacaksa, uzuv kopması varsa ve/veya baskı uzuv kopması varsa ve/veya baskı noktalarına baskı uygulamak yeterli noktalarına baskı uygulamak yeterli olmuyorsa olmuyorsa turniketurnike uygulanır, uygulanır,

• Şok pozisyonu verilir,Şok pozisyonu verilir,

• Sık aralıklarla (2-3 dakikada bir) Sık aralıklarla (2-3 dakikada bir) yaşam bulguları değerlendirilir, yaşam bulguları değerlendirilir,

Dış kanamalarda Dış kanamalarda ilkyardım:ilkyardım:

KanamalarKanamalar

•Kanayan bölge dışarıda kalacak Kanayan bölge dışarıda kalacak şekilde hasta/yaralının üstü şekilde hasta/yaralının üstü örtülür,örtülür,

•Yapılan uygulamalar ile ilgili Yapılan uygulamalar ile ilgili bilgiler (turnike uygulaması gibi) bilgiler (turnike uygulaması gibi) hasta/yaralının üzerine yazılır,hasta/yaralının üzerine yazılır,

•Hızla sevk edilmesi sağlanır.Hızla sevk edilmesi sağlanır.

Dış kanamalarda Dış kanamalarda ilkyardım:ilkyardım:

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

Vücutta baskı uygulanacak Vücutta baskı uygulanacak noktalar nerelerdir?noktalar nerelerdir?

•Atardamar kanamalarında kan Atardamar kanamalarında kan basınç ile fışkırır tarzda olur. Bu basınç ile fışkırır tarzda olur. Bu nedenle, kısa zamanda çok kan nedenle, kısa zamanda çok kan kaybedilir.kaybedilir.

•Bu tür kanamalarda asıl yapılması Bu tür kanamalarda asıl yapılması gereken, kanayan yer üzerine veya gereken, kanayan yer üzerine veya kanayan yere yakın olan bir üst kanayan yere yakın olan bir üst atardamar bölgesine baskı atardamar bölgesine baskı uygulanmasıdır. uygulanmasıdır.

KanamalarKanamalar

BASKI NOKTALARIBASKI NOKTALARI

1-Boyun 1-Boyun : : Boyun atardamarı Boyun atardamarı (şah (şah damarı) baskı damarı) baskı yeriyeri

2-Köprücük kemiği üzeri2-Köprücük kemiği üzeri : : Kol atardamarı Kol atardamarı baskı baskı yeri yeri

3-Koltukaltı3-Koltukaltı :: Kol atardamarı Kol atardamarı baskı baskı yeri yeri

4-Kolun üst bölümü4-Kolun üst bölümü :: Kol atardamarı Kol atardamarı baskı baskı yeri yeri

5-Kasık5-Kasık :: Bacak atardamarı Bacak atardamarı baskı yeri baskı yeri

6-Uyluk6-Uyluk :: Bacak atardamarı Bacak atardamarı baskı yeri baskı yeri

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

Üçgen Bandaj Üçgen Bandaj

•Üçgen bandaj, vücudun değişik Üçgen bandaj, vücudun değişik bölümlerinde bölümlerinde bandajbandaj ve/veya ve/veya askıaskı olarak kullanılabilir. olarak kullanılabilir.

•Üçgen bezin tepesi tabanına doğru Üçgen bezin tepesi tabanına doğru getirilip yerleştirilir, sonra bir yada getirilip yerleştirilir, sonra bir yada iki kez daha bunun üzerine iki kez daha bunun üzerine katlanarak istenilen genişlikte bir katlanarak istenilen genişlikte bir sargı bezi elde edilmiş olur.sargı bezi elde edilmiş olur.

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

Elde üçgen bandaj Elde üçgen bandaj uygulamauygulama

•Parmaklar, üçgenin tepesine Parmaklar, üçgenin tepesine gelecek şekilde el üçgen sargının gelecek şekilde el üçgen sargının üzerine yerleştirilir. üzerine yerleştirilir.

•Üçgenin tepesi bileğe doğru Üçgenin tepesi bileğe doğru katlanır. katlanır.

•Elin sırtında, üçgenin alt uçları karşı Elin sırtında, üçgenin alt uçları karşı karşıya getirilir , tepe ucu altında karşıya getirilir , tepe ucu altında kalacak şekilde çaprazlanır, bilek kalacak şekilde çaprazlanır, bilek seviyesinde düğümlenir seviyesinde düğümlenir

KanamalarKanamalar

Elde üçgen bandaj Elde üçgen bandaj uygulamasıuygulaması

KanamalarKanamalar

Ayağa üçgen bandaj Ayağa üçgen bandaj uygulama:uygulama:•Ayak, üçgenin üzerine düz olarak, Ayak, üçgenin üzerine düz olarak,

parmaklar üçgenin tepesine parmaklar üçgenin tepesine bakacak şekilde yerleştirilir. bakacak şekilde yerleştirilir.

•Üçgen bandajın tepesini ayağın Üçgen bandajın tepesini ayağın üzerinde çaprazlayacak şekilde üzerinde çaprazlayacak şekilde öne doğru getirilir. öne doğru getirilir.

• İki ucu ayak bileği etrafında İki ucu ayak bileği etrafında düğümlenir.düğümlenir.

KanamalarKanamalar

Dize üçgen bandaj Dize üçgen bandaj uygulama:uygulama:

• Üçgenin tabanı dizin 3-4 parmak Üçgenin tabanı dizin 3-4 parmak altında ve ucu dizin üzerine gelecek altında ve ucu dizin üzerine gelecek şekilde yerleştirilir. şekilde yerleştirilir.

• Dizin arkasından uçları çaprazlanır, Dizin arkasından uçları çaprazlanır, dizin üstünde uçları düğümlenir.dizin üstünde uçları düğümlenir.

KanamalarKanamalar

Göğüse üçgen bandaj Göğüse üçgen bandaj uygulama:uygulama:•Üçgenin tepesi omuza yerleştirilir Üçgenin tepesi omuza yerleştirilir

ve tabanı göğsü saracak şekilde ve tabanı göğsü saracak şekilde sırtta düğümlenir. sırtta düğümlenir.

•Bu düğüm ile üçgenin tepesi, bir Bu düğüm ile üçgenin tepesi, bir başka bez kullanılarak birbirine başka bez kullanılarak birbirine yaklaştırılarak bağlanır yaklaştırılarak bağlanır

KanamalarKanamalar

Kalçaya üçgen bandaj Kalçaya üçgen bandaj uygulama:uygulama:

•Üçgenin tabanı uyluğun alt Üçgenin tabanı uyluğun alt kısmının etrafında düğümlenir, kısmının etrafında düğümlenir, tepesi ise belin etrafını saran bir tepesi ise belin etrafını saran bir kemer yada beze bağlanır.kemer yada beze bağlanır.

KanamalarKanamalar

Hangi durumlarda turnike Hangi durumlarda turnike uygulanmalıdır?uygulanmalıdır?

• Çok sayıda yaralının bulunduğu bir Çok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek ilkyardımcı varsa (kanamayı ortamda tek ilkyardımcı varsa (kanamayı durdurmak ve daha sonra da diğer durdurmak ve daha sonra da diğer yaralılarla ilgilenebilmek için),yaralılarla ilgilenebilmek için),

• Yaralı güç koşullarda bir yere Yaralı güç koşullarda bir yere taşınacaksa,taşınacaksa,

• Uzuv kopması varsa,Uzuv kopması varsa,

• Baskı noktalarına baskı uygulamak Baskı noktalarına baskı uygulamak yeterli olmuyorsa yeterli olmuyorsa

KanamalarKanamalar

TURNİKE UYGULAMASITURNİKE UYGULAMASI•Turnike uygulaması kanamanın Turnike uygulaması kanamanın

durdurulamadığı durumlarda durdurulamadığı durumlarda başvurulacak en son uygulamadır. başvurulacak en son uygulamadır.

•Ancak eskisi kadar sık Ancak eskisi kadar sık uygulanmamaktadır.uygulanmamaktadır.

•Uzun süreli turnike uygulanması Uzun süreli turnike uygulanması sonucu doku hasarı meydana sonucu doku hasarı meydana gelebilir ya da uzvun tamamen gelebilir ya da uzvun tamamen kaybına neden olunabilir.kaybına neden olunabilir.

KanamalarKanamalar

•Turnike, kol ve uyluk gibi tek Turnike, kol ve uyluk gibi tek kemikli bölgelere uygulanır, kemikli bölgelere uygulanır,

•Önkol ve bacağa el ve ayağın Önkol ve bacağa el ve ayağın beslenmesini bozabileceği için beslenmesini bozabileceği için uygulanmaz. uygulanmaz.

•Uzuv kopması durumlarında, Uzuv kopması durumlarında, önkol ve bacağa da turnike önkol ve bacağa da turnike uygulanabilir.uygulanabilir.

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

Turnike uygulamasında Turnike uygulamasında dikkat edilmesi dikkat edilmesi gerekenler :gerekenler :

•Baskı noktasına bir elle baskı Baskı noktasına bir elle baskı uygulamaya devam ediliruygulamaya devam edilir

•Diğer ele geniş , kuvvetli ve Diğer ele geniş , kuvvetli ve esnemeyen materyal alınıresnemeyen materyal alınır

•Şerit yarı uzunluğundan katlanır, Şerit yarı uzunluğundan katlanır, uzuv etrafına sarılıruzuv etrafına sarılır

•Bir ucu halkadan geçirilip çekilir Bir ucu halkadan geçirilip çekilir ve iki ucu bir araya getirilirve iki ucu bir araya getirilir

KanamalarKanamalar

Turnike uygulamasında Turnike uygulamasında dikkat edilmesi dikkat edilmesi gerekenler :gerekenler :

•Turnike uygulamasında kullanılacak Turnike uygulamasında kullanılacak malzemelerin genişliği en az 8-10 malzemelerin genişliği en az 8-10 cm olmalıdır.cm olmalıdır.

•Turnike uygulamasında ip, tel gibi Turnike uygulamasında ip, tel gibi kesici malzemeler kullanılmamalıdır.kesici malzemeler kullanılmamalıdır.

•Turnikeyi sıkmak için tahta parçası, Turnikeyi sıkmak için tahta parçası, kalem gibi malzemeler kullanılabilir.kalem gibi malzemeler kullanılabilir.

KanamalarKanamalar

•Turnike kanama duruncaya kadar Turnike kanama duruncaya kadar sıkılır, kanama durduktan sonra sıkılır, kanama durduktan sonra daha fazla sıkılmaz.daha fazla sıkılmaz.

•Turnike uygulanan bölgenin üzerine Turnike uygulanan bölgenin üzerine hiçbir şey örtülmez.hiçbir şey örtülmez.

•Turnike uygulamasının yapıldığı Turnike uygulamasının yapıldığı saat bir kağıda yazılmalı ve saat bir kağıda yazılmalı ve yaralının üzerine asılmalıdır.yaralının üzerine asılmalıdır.

•Uzun süreli kanamalardaki turnike Uzun süreli kanamalardaki turnike uygulamalarında, kanayan bölgeye uygulamalarında, kanayan bölgeye göre 15-20 dakikada bir turnike göre 15-20 dakikada bir turnike gevşetilmelidir.gevşetilmelidir.

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

El ve ayak kopmalarında El ve ayak kopmalarında ilkyardım nasıl ilkyardım nasıl

uygulanır?uygulanır?•Uzuv kopmaları, atardamar Uzuv kopmaları, atardamar

yaralanmaları nedeniyle ölüme yol yaralanmaları nedeniyle ölüme yol açmaktadır.açmaktadır.

•Hasta/yaralı sırt üstü yatırılır.Bacakları Hasta/yaralı sırt üstü yatırılır.Bacakları 30 cm kadar yükseltilir.30 cm kadar yükseltilir.

•Kanamayı durdurmak için kanayan yere Kanamayı durdurmak için kanayan yere veya baskı noktalarına bası veya baskı noktalarına bası uygulanır.Bu önlemlerle kanama kontrol uygulanır.Bu önlemlerle kanama kontrol edilemiyorsa turnike uygulanır edilemiyorsa turnike uygulanır

•Turnike uzvun koptuğu bölgeye en Turnike uzvun koptuğu bölgeye en yakın olan ve deri bütünlüğünün yakın olan ve deri bütünlüğünün bozulmamış olduğu bölgeye uygulanır.bozulmamış olduğu bölgeye uygulanır.

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

• Turnike Turnike uygulandıktan uygulandıktan sonra sonra sıkılaştırılarak sıkılaştırılarak uzuvdaki kanama uzuvdaki kanama kontrol edilir.kontrol edilir.

• Kopmuş uzuv Kopmuş uzuv parçası, su parçası, su geçirmeyen bir geçirmeyen bir plastik torbaya plastik torbaya konur.konur.

KanamalarKanamalar

• Daha sonra kopmuş uzuv parçasının Daha sonra kopmuş uzuv parçasının konduğu plastik torba ağzı konduğu plastik torba ağzı kapatıldıktan sonra, içerisinde kapatıldıktan sonra, içerisinde 1 ölçek 1 ölçek suya 2 ölçek buzsuya 2 ölçek buz konulmuş ikinci bir konulmuş ikinci bir torbaya yada kovaya konulur. torbaya yada kovaya konulur.

• Bu şekilde, kopmuş uzuv parçasının Bu şekilde, kopmuş uzuv parçasının buz ile direkt teması önlenmiş ve buz ile direkt teması önlenmiş ve soğuk bir ortamda taşınması soğuk bir ortamda taşınması sağlanmış olur.sağlanmış olur.

• Tıbbi birimler haberdar edilir (112)Tıbbi birimler haberdar edilir (112)

KanamalarKanamalar

•Torbanın üzerine kopan uzuv Torbanın üzerine kopan uzuv parçasının sahibine ait kimlik parçasının sahibine ait kimlik bilgileri kaydedilir ve yaralı ile bilgileri kaydedilir ve yaralı ile aynı araca konarak aynı araca konarak en geç 6 en geç 6 saat içerisindesaat içerisinde sağlık kuruşuna sağlık kuruşuna sevki sağlanırsevki sağlanır

KanamalarKanamalar

İç kanamalarda İç kanamalarda ilkyardım:ilkyardım:

• İç kanamalar, şiddetli travma, İç kanamalar, şiddetli travma, darbe, kırık, silahla yaralanma darbe, kırık, silahla yaralanma nedeniyle oluşabilir.nedeniyle oluşabilir.

• Hasta/yaralıda şok belirtileri vardır.Hasta/yaralıda şok belirtileri vardır.

•Hasta/yaralının bilinci ve ABC si Hasta/yaralının bilinci ve ABC si değerlendirilir,değerlendirilir,

KanamalarKanamalar

• Üzeri örtülerek ayakları 30 cm yukarı kaldırılır,Üzeri örtülerek ayakları 30 cm yukarı kaldırılır,

• Tıbbi yardım istenir Tıbbi yardım istenir (112)(112),,

• Asla yiyecek ve içecek verilmez.Asla yiyecek ve içecek verilmez.

KanamalarKanamalar

• Hareket ettirilmez (özellikle kırık Hareket ettirilmez (özellikle kırık varsa),varsa),

• Yaşamsal bulguları incelenir,Yaşamsal bulguları incelenir,

• Sağlık kuruluşuna sevki sağlanır Sağlık kuruluşuna sevki sağlanır

KanamalarKanamalar

Doğal deliklerden Doğal deliklerden çıkan kanamalarda çıkan kanamalarda

ilkyardım:ilkyardım:

KanamalarKanamalar

Burun kanaması:Burun kanaması:

•Hasta/yaralı sakinleştirilir, Hasta/yaralı sakinleştirilir, endişeleri giderilir,endişeleri giderilir,

•Oturtulur,Oturtulur,

•Başı hafifçe öne eğilir,Başı hafifçe öne eğilir,

•Burun kanatları Burun kanatları 5 dakika süre ile5 dakika süre ile sıkılır,sıkılır,

•Uzman bir doktora gitmesi Uzman bir doktora gitmesi sağlanır.sağlanır.

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

Kulak kanaması:Kulak kanaması:• Hasta/yaralı sakinleştirilir, endişeleri giderilir,Hasta/yaralı sakinleştirilir, endişeleri giderilir,• Kanama hafifse kulak temiz bir bezle Kanama hafifse kulak temiz bir bezle

temizlenir,temizlenir,• Kanama ciddi ise, kulağı tıkamadan temiz Kanama ciddi ise, kulağı tıkamadan temiz

bezlerle kapanır,bezlerle kapanır,• Bilinci yerinde ise hareket ettirmeden sırt Bilinci yerinde ise hareket ettirmeden sırt

üstü yatırılır, bilinçsiz ise kanayan kulak üstü yatırılır, bilinçsiz ise kanayan kulak üzerine yan yatırılır,üzerine yan yatırılır,

• Kulak kanaması, kan kusma, anüs, üreme Kulak kanaması, kan kusma, anüs, üreme organlarından gelen kanamalarda organlarından gelen kanamalarda hasta/yaralı kanama örnekleri ile birlikte hasta/yaralı kanama örnekleri ile birlikte uzman bir doktora sevk edilir.uzman bir doktora sevk edilir.

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

ŞOKŞOK

KanamalarKanamalar

Şok nedir?Şok nedir?

•Kalp-damar sisteminin Kalp-damar sisteminin yaşamsal organlara uygun yaşamsal organlara uygun oranda kanlanma yapamaması oranda kanlanma yapamaması nedeniyle ortaya çıkan ve nedeniyle ortaya çıkan ve tansiyon düşüklüğü ile tansiyon düşüklüğü ile seyreden bir akut dolaşım seyreden bir akut dolaşım yetmezliğidir.yetmezliğidir.

KanamalarKanamalar

Kaç çeşit şok vardır?Kaç çeşit şok vardır?

Nedenlerine göre 4 çeşit şok vardır:Nedenlerine göre 4 çeşit şok vardır:•Kardiojenik şokKardiojenik şok ,kalp kökenlidir ,kalp kökenlidir•Hipovolemik şokHipovolemik şok , , damardaki sıvının damardaki sıvının

azalması sonucu oluşurazalması sonucu oluşur•Toksik şokToksik şok , yabancı maddelere bağlı , yabancı maddelere bağlı

gelişirgelişir•Anaflaktik şokAnaflaktik şok , arı ve böcek , arı ve böcek

sokmaları sonucu allerşik nedenlerle sokmaları sonucu allerşik nedenlerle oluşuroluşur

KanamalarKanamalar

Şok belirtileri nelerdir?Şok belirtileri nelerdir?• Kan basıncında düşmeKan basıncında düşme• Hızlı ve zayıf nabızHızlı ve zayıf nabız• Hızlı ve yüzeyel solunumHızlı ve yüzeyel solunum• Ciltte soğukluk, solukluk ve nemlilikCiltte soğukluk, solukluk ve nemlilik• Endişe, huzursuzlukEndişe, huzursuzluk• Baş dönmesi,Baş dönmesi,• Dudak çevresinde solukluk ya da Dudak çevresinde solukluk ya da

morarmamorarma• Susuzluk hissiSusuzluk hissi• Bilinç seviyesinde azalmaBilinç seviyesinde azalma

KanamalarKanamalar

Şokta ilkyardım Şokta ilkyardım uygulamaları nelerdir?uygulamaları nelerdir?

• Kendinin ve çevrenin güvenliği Kendinin ve çevrenin güvenliği sağlanır,sağlanır,

• Hava yolunun açıklığı sağlanır,Hava yolunun açıklığı sağlanır,

• Hasta/yaralının mümkün olduğunca Hasta/yaralının mümkün olduğunca temiz hava soluması sağlanır,temiz hava soluması sağlanır,

• Varsa kanama hemen durdurulur,Varsa kanama hemen durdurulur,

KanamalarKanamalar

• Şok pozisyonu verilir,Şok pozisyonu verilir,

• Hasta/yaralı sıcak tutulur,Hasta/yaralı sıcak tutulur,

• Hareket ettirilmez,Hareket ettirilmez,

• Hızlı bir şekilde sağlık kuruluşuna Hızlı bir şekilde sağlık kuruluşuna sevki sağlanır sevki sağlanır (112)(112),,

• Hasta/yaralının endişe ve korkuları Hasta/yaralının endişe ve korkuları giderilerek psikolojik destek sağlanır. giderilerek psikolojik destek sağlanır.

Şokta ilkyardım Şokta ilkyardım uygulamaları nelerdir?uygulamaları nelerdir?

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

Şok pozisyonu nasıl Şok pozisyonu nasıl verilir?verilir?

• Hasta/yaralı Hasta/yaralı düz olarakdüz olarak sırt üstü sırt üstü yatırılır,yatırılır,

• Hasta/yaralının bacakları 30 cm Hasta/yaralının bacakları 30 cm kadar yukarı kaldırılarak, bacakların kadar yukarı kaldırılarak, bacakların altına destek konulur ( Çarşaf, altına destek konulur ( Çarşaf, battaniye yastık, kıvrılmış giysi vb. ),battaniye yastık, kıvrılmış giysi vb. ),

• Üzeri örtülerek ısıtılır,Üzeri örtülerek ısıtılır,

KanamalarKanamalar

• Yardım gelinceye kadar hasta / Yardım gelinceye kadar hasta / yaralının yanında kalınır,yaralının yanında kalınır,

• Belli aralıklarla (2-3 dakikada bir) bir Belli aralıklarla (2-3 dakikada bir) bir yaşam bulguları değerlendirilir yaşam bulguları değerlendirilir

ŞOK POZİSYONUŞOK POZİSYONU

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar

KanamalarKanamalar