Nhan thuc to chuc hoat dong cua htx

3. Lợi ích khi thành lập Hợp tác xã là gì?

1.2. Bước 2: Thực hiện nghiên cứu tính khả thi

1.4. Bước 4: Báo cáo với UBND cấp xã nơi dự định đặt trụ sở chính

1. Hợp tác xã là gì ?

NHẬN THỨC VỀ HỢP TÁC XÃ và CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH THÀNH LẬP HỢP TÁC XÃ

I. NHẬN THỨC VỀ HỢP TÁC XÃ

4. Lợi ích khi gia nhập Hợp tác xã là gì?

II CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH THÀNH LẬP HỢP TÁC XÃ

1. Các bước thành lập Hợp tác xã như thế nào?

1. 1. Bước 1: Sáng lập viên và ý tưởng thành lập HTX mới

1.2. Bước 2: Thực hiện nghiên cứu tính khả thi 1.3. Bước 3: Xây dựng phương án sản xuất, kinh doanh và kế hoạch hoạt động

1.5. Bước 5: Tiến hành các hoạt động tuyên truyền, vận động

1.6. Bước 6: Xây dựng dự thảo Điều lệ HTX

1.7. Bước 7: Chuẩn bị và tiến hành Hội nghị thành lập HTX

1.8. Bước 8: Đăng ký kinh doanh và Tổ chức triển khai hoạt động của HTX

2. Thành viên Hợp tác xã.

1

1. Hợp tác xã là tổ chức kinh tế tập thể, đồng sở hữu, có tư cách pháp nhân, do ít nhất 07 thành viên tự nguyện thành lập và hợp tác tương trợ lẫn nhau trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm nhằm đáp ứng nhu cầu chung của thành viên, trên cơ sở tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ trong quản lý hợp tác xã.

2. Liên hiệp hợp tác xã là tổ chức kinh tế tập thể, đồng sở hữu, có tư cách pháp nhân, do ít nhất 04 hợp tác xã tự nguyện thành lập và hợp tác tương trợ lẫn nhau trong hoạt động sản xuất, kinh doanh nhằm đáp ứng nhu cầu chung của hợp tác xã thành viên, trên cơ sở tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ trong quản lý liên hiệp hợp tác xã.

3. Khi hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã phát triển đến trình độ cao hơn thì sẽ hình thành các doanh nghiệp của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; doanh nghiệp của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã hoạt động theo Luật doanh nghiệp.

1. Hợp tác xã là gì ?

NHẬN THỨC VỀ HỢP TÁC XÃ.

2

Theo điều 3 Luật HTX 2012

Định nghĩa trên phản ánh những điểm cơ bản sau đây: (1). HTX là tổ chức kinh tế tập thể. Các thành viên là chủ của HTX, có toàn quyền quyết định những vấn đề tổ chức, hoạt động và phân phối lợi ích trong HTX trên cơ sở những quy định của Luật Hợp tác xã và những văn bản liên quan.(2). Hợp tác xã có thể được thành lập

khi có số lượng thành viên từ 7 trở lên, được đăng ký và hoạt động tất cả các ngành, nghề mà pháp luật không cấm.


3

(3). HTX có tư cách pháp nhân, hoạt động như một loại hình doanh nghiệp, bình đẳng với các doanh nghiệp khác. HTX tự chủ, tự chịu trách nhiệm về các nghĩa vụ tài chính trong phạm vi vốn điều lệ, vốn tích luỹ và các nguồn vốn khác của Hợp tác xã theo quy định của pháp luật.

(4). HTX là tổ chức mang tính xã hội, mở rộng cho tất cả những ai có nguyện vọng tham gia HTX. HTX ra đời dựa trên sự hợp tác, hợp lực, tự nguyện của các thành viên nhằm tạo ra sức mạnh tập thể, giải quyết những vấn đề mà từng thành viên riêng lẻ không thể làm được, hoặc làm không hiệu quả.

4

-“Hạt nhân, trung tâm của hợp tác xã là thành viên; thành viên là chủ đích thực của hợp tác xã, là mục tiêu mà hợp tác xã phải phục vụ; hợp tác xã là phương tiện để phục vụ thành viên, phải đảm bảo đem lại lợi ích cho thành viên” (Hồ Chí Minh, Đường Kách mệnh, 1927).Như vậy, hợp tác xã thực hiện những hoạt động kinh doanh, trong đó thành viên là khách hàng chủ yếu của hợp tác xã. Nét đặc thù của hợp tác xã thể hiện ở nguyên tắc mở “hợp tác xã kết nạp rộng rãi thành viên” (Điều 7, khoản 2).- Xét dưới góc độ kinh tế, cộng đồng thành viên chính là thị trường chính của hợp tác xã. Hợp tác xã có càng nhiều thành viên thì “doanh nghiệp” hợp tác xã càng có thị phần rộng lớn, lượng khách hàng trung thành càng cao. Lúc này, hợp tác xã hoạt động càng có hiệu quả hơn nhờ vào lợi thế theo quy mô. Để gia tăng số lượng thành viên - khách hàng, nhiều hợp tác xã trên thế giới thường mở rộng thị trường nội bộ bằng cách mở rộng địa bàn hoạt động, thu hút và kết nạp thêm nhiều thành viên mới hoặc bằng cách liên kết, sáp nhập hoặc hợp nhất các hợp tác xã lại với nhau.- Xét về mặt xã hội, cộng đồng thành viên càng lớn thì hợp tác xã càng có lợi thế trong việc phát huy tinh thần hợp tác, tinh thần tự quản, mở rộng dân chủ, nâng cao hiệu quả sinh hoạt văn hóa, cộng đồng. Nguyên tắc “mở” luôn được xem là nguyên tắc quan trọng nhất, đưa lên là nguyên tắc đầu tiên, cùng với “tính tự nguyện” trong suốt thời gian qua. Ngày nay, trong bối cảnh hội nhập, “tính mở” của hợp tác xã đã xóa nhòa ranh giới hành chính của hợp tác xã. Như nhiều loại hình doanh nghiệp khác, hợp tác xã không nhất thiết phải bó hẹp trong địa bàn dân cư hay vùng lãnh thổ. “Tính mở” của hợp tác xã cũng xóa bỏ tình trạng một người chỉ có thể là thành viên của một hợp tác xã như trước kia.


5

(5). Nhu cầu chung của thành viên, hợp tác xã thành viên là nhu cầu sử dụng sản phẩm, dịch vụ giống nhau phát sinh thường xuyên, ổn định từ hoạt động sản xuất, kinh doanh, đời sống của thành viên, hợp tác xã thành viên. Đối với hợp tác xã tạo việc làm thì nhu cầu chung của thành viên là nhu cầu việc làm của thành viên trong hợp tác xã do hợp tác xã tạo ra. (Điều 4, khoản 6),

Thông qua hoạt động như: mua chung sản phẩm, dịch vụ từ thị trường để phục vụ cho thành viên, bán chung sản phẩm, dịch vụ của thành viên ra thị trường, chế biến sản phẩm của thành viên, hợp tác xã thành viên, cung ứng phương tiện, kết cấu hạ tầng kỹ thuật phục vụ thành viên, tín dụng cho thành viên, tạo việc làm cho thành viên đối với hợp tác xã tạo việc làm, thành viên tiết kiệm được chi phí sản xuất, nâng cao hiệu quả sản xuất và sức cạnh tranh của sản phẩm do mình làm ra. Như vậy, sứ mệnh quan trọng nhất của hợp tác xã không phải là tối đa hoá lợi nhuận, mà là tối đa hóa lợi ích trước mắt và lâu dài của thành viên bằng cách đáp ứng nhu cầu chung của thành viên về sản phẩm, dịch vụ, hoặc tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho thành viên một cách hiệu quả hơn - điều mà từng thành viên đơn lẻ không thực hiện được hoặc thực hiện kém hiệu quả trong điều kiện kinh tế thị trường.

6

(6). HTX hoạt động và phát triển dựa trên nguyên tắc: dân chủ, bình đẳng, công khai và đoàn kết. Mỗi thành viên có 1 phiếu bầu.

- Thành viên thực hiện vai trò làm chủ của mình bằng cách tham gia vào quá trình ra quyết định. “Đại hội thành viên có quyền quyết định cao nhất của hợp tác xã” (Điều 30, khoản 1). “Thành viên có quyền bình đẳng, biểu quyết ngang nhau không phụ thuộc vốn góp” (Điều 7, khoản 3). Quyền biểu quyết của thành viên là bình đẳng theo nguyên tắc “một thành viên, một phiếu bầu”. “Phiếu biểu quyết có giá trị ngang nhau, không phụ thuộc vào số vốn góp hay chức vụ của thành viên” (Điều 34, khoản 3), không phụ thuộc vào địa vị xã hội và cũng không phụ thuộc vào mức độ sử dụng dịch vụ của thành viên đó. Ý nghĩa sâu xa của nguyên tắc “mỗi thành viên, một phiếu bầu” không chỉ đơn thuần là tư tưởng bình đẳng, mà còn ở chỗ khống chế sự xâm hại của đồng tiền đối với con người. Hợp tác xã mang đặc tính “trọng nhân”.

7

Trong hợp tác xã, bình đẳng là nguyên tắc áp dụng trong chia sẻ quyền lực; công bằng là nguyên tắc áp dụng trong phân phối thu nhập.

Giá trị bình đẳng và tính công bằng là những đặc tính nguồn cội của hợp tác xã. Giá trị bình đẳng thể hiện ở việc tổ chức điều hành và chia sẻ quyền lực. Tính công bằng được thể hiện dựa trên cơ sở: thu nhập của hợp tác xã được phân phối lại cho thành viên theo mức độ sử dụng dịch vụ và chia lãi theo vốn góp bị giới hạn ở mức tối đa.

Thành viên cùng góp vốn gây dựng sản nghiệp chung, cùng sử dụng dịch vụ, cùng chia sẻ chi phí, cùng chịu trách nhiệm và cùng hưởng lợi từ hoạt động sản xuất, kinh doanh của hợp tác xã. Thành quả của hợp tác xã được phân phối lại một cách công bằng (chứ cũng không phải là cào bằng) cho mọi thành viên. Thành viên nào giao dịch càng nhiều với hợp tác xã thì nhận được phần phân phối lại càng cao. Điều này góp phần gia tăng mức độ trung thành của thành viên với hợp tác xã và là tiền đề để hợp tác xã phát triển bền vững.

(7). Mục tiêu hoạt động của HTX là mang lại lợi ích vật chất và tinh thần cho tất cả các thành viên, tập thể và cộng đồng

(8). Thành viên có trách nhiệm và nghĩa vụ tuân thủ, thực hiện tốt những quy định trong Điều lệ của HTX, hợp tác, xây dựng phát triển HTX.

2. Thành viên Hợp tác xã

Thành viên HTX có thể là

- Cá nhân;

- Hộ gia đình;

- Pháp nhân.

+ Đối với Cá nhân + Đối với Cá nhân

Phải là công dân Việt Nam, đủ 18 tuổi, có đủ mọi năng lực hành vi dân sự.

Có đơn xin gia nhập HTX; tán thành Điều lệ, Nội quy, Quy chế của HTX.

Góp vốn theo quy định của Điều lệ HTX..

Góp sức dưới các hình thức trực tiếp quản lý, trực tiếp tham gia lao động sản xuất, tư vấn cung cấp kiến thức kinh doanh và khoa học kỹ thuật cho HTX tuỳ thuộc vào nhu cầu của HTX.

8


+ Đối với Hộ gia đình+ Đối với Hộ gia đình

Các thành viên của hộ gia đình có tài sản chung để hoạt động kinh tế như: quyền sử dụng đất, quyền sử dụng rừng, tài sản lưu động (bàn, ghế, tủ,...) hay các tài sản cố định khác (như nhà cửa,…) phục vụ sản xuất, kinh doanh của hộ gia đình.

Hộ gia đình phải cử người đại diện bằng giấy uỷ quyền

Người đại diện của hộ phải có đủ điều kiện như các quy định đối với cá nhân.

Khi muốn thay đổi người đại diện, hộ gia đình phải có đơn đề nghị Hội đồng quản trị xem xét, quyết định.



9

+ Đối với pháp nhân:+ Đối với pháp nhân:

Pháp nhân là tổ chức (trừ quỹ xã hội và quỹ từ thiện) được thành lập một cách hợp pháp, có cơ cấu tổ chức chặt chẽ, có tài sản độc lập với các cá nhân và tổ chức khác và chịu toàn bộ trách nhiệm đối với tài sản của mình; tham gia vào các mối quan hệ pháp lý dưới tên của mình.

Pháp nhân phải có đơn xin gia nhập HTX, người đứng tên trong đơn phải là đại diện theo pháp luật của pháp nhân.

Pháp nhân phải tham gia vào hoạt động của HTX, thực hiện các nghĩa vụ của một thành viên theo quy định của Điều lệ HTX.

Pháp nhân phải góp vốn, góp sức theo quy định của Điều lệ HTX.



10

2.1 Quyền của thành viên HTX

1. Được hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã cung ứng sản phẩm, dịch vụ theo hợp đồng dịch vụ.;


2. Được phân phối thu nhập theo quy định của Luật này và điều lệ.;

3. Được hưởng các phúc lợi của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.

4. Được tham dự hoặc bầu đại biểu tham dự đại hội thành viên, hợp tác xã thành viên.5. Được biểu quyết các nội dung thuộc quyền của đại hội thành viên theo quy định

tại Điều 32 của Luật này6. Ứng cử, đề cử thành viên hội đồng quản trị, ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên

và các chức danh khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.7. Kiến nghị, yêu cầu hội đồng quản trị, giám đốc (tổng giám đốc), ban kiểm soát

hoặc kiểm soát viên giải trình về hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; yêu cầu hội đồng quản trị, ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên triệu tập đại hội thành viên bất thường theo quy định của Luật này và điều lệ.

11

8. Được cung cấp thông tin cần thiết liên quan đến hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; được hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng và nâng cao trình độ nghiệp vụ phục vụ hoạt động của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.

…….Và các nội dung khác theo điều 14 Luật HTX năm 2012

2.2 Nghĩa vụ của thành viên sau đây:

1. Sử dụng sản phẩm, dịch vụ của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo hợp đồng dịch vụ.


2. Góp đủ, đúng thời hạn vốn góp đã cam kết theo quy định của điều lệ.; mức vốn góp không vượt quá 20% ( hai mươi phần trăm) vốn điều lệ của HTX;

3. Chịu trách nhiệm về các khoản nợ, nghĩa vụ tài chính của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trong phạm vi vốn góp vào hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.

4. Bồi thường thiệt hại do mình gây ra cho hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của pháp luật.

5. Tuân thủ điều lệ, quy chế của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, nghị quyết đại hội thành viên, hợp tác xã thành viên và quyết định của hội đồng quản trị hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.

6. Nghĩa vụ khác theo quy định của điều lệ.

12

2. LỢI ÍCH KHI THÀNH LẬP HỢP TÁC XÃ LÀ GÌ ?2.1.Lợi ích kinh tế - xã hội

Ví dụ: HTX Chăn nuôi lợn Sơn Lôi ở huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc HTX có 23 hộ thành viên. Trung bình, mỗi hộ thành viên có khoảng 50 con lợn. Họ cùng hợp tác thành lập HTX, họ thu được nhiều lợi thế trong việc mua sản phẩm đầu vào và tiêu thụ sản phẩm- Đối với sản phẩm đầu vào: • HTX mua được cám rẻ vì trung bình khi mua 1000 bao cám HTX được giảm 4 triệu đồng; thành viên mua cám của HTX sẽ rẻ hơn giá thị trường khoảng 5000-6000 đồng/bao. Bình quân, mỗi năm 23 hộ thành viên giảm được 72 triệu đồng chi cho việc mua cám lợn.

Khi thành viên là người sản xuất trực tiếp, họ có nhiều cơ hội tiếp cận các sản phẩm đầu vào với giá hợp lý cũng như có cơ hội tiếp cận thị trường trong việc tiêu thụ sản phẩm. Đồng thời, họ được hưởng các dịch vụ tư vấn, kỹ thuật thuận lợi hơn.


• HTX thuê dịch vụ kiểm tra, tư vấn chăn nuôi cũng thuận tiện và chi phí ít hơn. Bình thường, nếu một hộ gia đình riêng lẻ thuê kiểm tra, tư vấn rất tốn kém. Trong khi đó, khi thành lập HTX, một ngày HTX có thể thuê chuyên gia kiểm tra, tư vấn cho đồng thời 10 hộ gia đình chăn nuôi lợn nên chi phí sẽ thấp hơn. 13

• Khi HTX phát triển tốt, HTX có thể mua máy chế biến thịt lợn tại chỗ. Trong khi đó, một hộ gia đình riêng lẻ rất khó có khả năng mua được các máy móc hiện đại này.

- Đối với sản phẩmđầu ra:

• Nếu từng hộ bán riêng lẻ, bên thu mua thường trả giá rẻ. Khi các hộ cùng nhau thành lập HTX, họ có thể tiếp cận thị trường thuận lợi hơn và thương lương với bên thu mua giá cao hơn.• HTX đại diện cho các hộ gia đình đứng ra làm đầu mối ký kết hợp đồng với các cơ sở, doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm.

- Mặt khác, khi thành lập HTX, các hộ gia đình chăn nuôi có thể cùng nhau chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm, đoàn kết, hợp tác kinh doanh, tức là không còn sự cạnh tranh giữa từng hộ chăn nuôi.

2. LỢI ÍCH KHI THÀNH LẬP HỢP TÁC XÃ LÀ GÌ ?


14

Khi thành viên là người cung cấp, sử dụng dịch vụ, họ được hưởng các hàng hoá, dịch vụ có chất lượng tốt với những điều kiện thuận lợi nhất

- Hơn nữa, việc thành lập HTX cũng mang lại ưu thế trong việc đàm phán với chính quyền địa phương như xin cấp đất để phát triển hoạt động của hợp tác xã và tham gia các chương trình ứng dụng công nghệ, kỹ thuật tiên tiến của địa phương,...



15

Khi thành viên là người lao động của Hợp tác xã, họ được tham gia vào việc quản lý, điều hành và giám sát HTX, họ có việc làm và được hưởng tiền lương, tiền công thỏa đáng tương ứng với đóng góp của họ cho HTX và được hưởng các quyền lợi, chế độ khác theo quy định của pháp luật.

Khi thành viên là người gửi tiết kiệm hoặc người đi vay, nếu họ thành lập HTX tín dụng (Quỹ tín dụng nhân dân) họ được hưởng lãi tiết kiệm với mức thỏa đáng, được tiếp cận tín dụng dễ dàng hơn với lãi suất thấp nhất có thể. Ngoài việc huy động vốn của thành viên, HTX tín dụng còn có thể huy động vốn từ các cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước và tiếp cận các nguồn vốn tài trợ của Nhà nước. Ngoài ra, các loại hình HTX khác có thể thực hiện dịch vụ tín dụng nội bộ (chỉ cho thành viên vay) khi HTX đáp ứng các yêu cầu và quy định của pháp luật liên quan.

HTX được Nhà nước hỗ trợ trong các lĩnh vực sau:

2.2. Các chính sách hỗ trợ của Nhà nước đối với HTX2.2. Các chính sách hỗ trợ của Nhà nước đối với HTX

• Hỗ trợ chuẩn bị thành lập HTX;

• Hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực;

• Hỗ trợ về đất đai;

• Hỗ trợ về tín dụng;

• Hỗ trợ xúc tiến thương mại;

• Hỗ trợ lao động, việc làm;

• Hỗ trợ ứng dụng đổi mới công nghệ;

• Hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng;

• Ưu đãi đầu tư.


16

5. Khác nhau giữa HTX kiểu mới và doanh nghiệp


Đặc trưngĐặc trưng HTX kiểu mớiHTX kiểu mới Cty TNHH, Cty CPCty TNHH, Cty CP

Mục tiêuGiúp đỡ, tương trợ lẫn nhau

trong hoạt động SXKDThu được lợi nhuận tối đa trên

số vốn bỏ ra tối thiếu

Về giá trịTự lực, tự trợ giúp, tính cộng

đồng, Dân chủ, Bình đẳng, Công bằng và Đoàn Kết

Lợi nhuận, tăng trưởng và kiểm soát (theo vốn góp)

Về loại hinh tổ chức Tổ chức Kinh tế tập thể Lọai hình Doanh nghiệp

Về sở hữuSở hữu cá nhân là vốn góp

SHTT : vốn tích lũy, công trợ, quỹ không chia

Sở hữu thành viên là vốn góp cổ phần

Về nguyên tắc quản lý

Quản lý trong HTX trên cơ sở đối nhân

Quản lý trong Cty trên cơ sở đối vốn

Về mức vốn gópVốn góp tối đa của một thành viên không vượt quá 30% vốn

điều lệ.

Vốn góp của một thành viên và một cổ đông không bị hạn chế

17

5. Khác nhau giữa HTX kiểu mới và doanh nghiệp


Đặc trưngĐặc trưng HTX kiểu mớiHTX kiểu mới Cty TNHH, Cty CPCty TNHH, Cty CP

Về quan hệ phân phối

Lãi sau thuế trước hết dành trích lập các quỹ (quỹ PTSX và quỹ dự phòng là bắt buộc phải trích lập) Việc phân phối lãi cho thành viên thực hiện theo nguyên tắc công bằng, cùng có lợi, vừa theo lao động vừa theo vốn góp và theo mức độ sử dụng dịch vụ.

Lãi được phân phối theo vốn góp

Về số lượng thành viên

Tối thiếu là 7 thành viên, không hạn chế số lượng tối đa

Cty TNHH : 2-50Cty Cổ phần : Tối thiếu là 3 thành viên, không hạn chế số lượng tối đa

Về chứng khoán

Không được quyền phát hành cố phiếu

Cty TNHH : Không được quyền phát hành cố phiếuCty Cổ phần có quyền phát hành cố phiếu 18

CÁC BƯỚC THÀNH LẬP HỢP TÁC XÃ NHƯ THẾ NÀO ?

Bước 1: Sáng lập viên và ý tưởng thành lập HTX mới

Bước 2: Thực hiện nghiên cứu tính khả thi

Bước 3: Xây dựng phương án sản xuất, kinh doanh và kế hoạch hoạt động Bước 4: Báo cáo cho UBND cấp xã nơi dự kiến đặt trụ sở chính

Bước 5: Tiến hành các hoạt động tuyên truyền, vận động

Bước 6: Xây dựng dự thảo Điều lệ HTX

Bước 7: Chuẩn bị và tiến hành Hội nghị thành lậpBước 8: Đăng ký kinh doanh

Bước 9: Tổ chức triển khai hoạt động của HTX 19

PHẦN II: TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA HỢP TÁC XÃ

1. Đại hội thành viên

2. Hội đồng Quản trị

3. Giám đốc HTX và Ban Giám đốcHTX4. Ban Kiểm soát

I. CƠ CẤU TỔ CHỨC CỦA HỢP TÁC XÃ

1. Các nguồn vốn của HTX

2. Vốn điều lệ3. Quỹ của HTX

4. Phân phối lãi của HTX

II. CƠ CẤU TÀI CHÍNH TRONG HỢP TÁC XÃ

5. Xử lý lỗ của HTX20

CƠ CẤU TỔ CHỨC CỦA HỢP TÁC XÃCƠ CẤU TỔ CHỨC CỦA HỢP TÁC XÃ

Theo Luật HTX năm 2012, cơ cấu tổ chức của HTX bao gồm có 4 cơ quan: (1) Đại hội thành viên (2) Hội đồng quản trị HTX (cơ quan quản lý), (3) Giám đốc HTX/ Ban Giám đốc HTX (cơ quan điều hành) và, (4) Ban kiểm soát.

♦ Ngoài bốn cơ quan trên, HTX còn tổ chức bộ phận nghiệp vụ để giúp việccho cơ quan điều hành của HTX như bộ phận kế toán, hành chính, kỹ thuật,…; ♦ HTX có thể mở chi nhánh, văn phòng đại diện ở trong nước và nước ngoài;

♦ HTX có thể thành lập doanh nghiệp trực thuộc theo quy định của pháp luật.

CƠ CẤU TỔ CHỨC CỦA HỢP TÁC XÃCƠ CẤU TỔ CHỨC CỦA HỢP TÁC XÃ

* Sơ đồ tổ chức Hợp tác xã thành lập riêng bộ máy quản lý và bộ máy điều hành

ĐẠI HỘI XÃ VIÊN

Hội đồng quản trị: quản lý HTX-Chủ tịch Hội đồng quản trị.; -Các ủy viên Hội đồng quản trị;

Ban kiểm soát:-Trưởng ban kiểm soát.-Kiểm soát viên.

Bộ phận nghiệp vụ:- Kế toán, Thủ quỹ,- Bộ phận hành chính....

Bầu trực tiếp theo đa số phiếu bầu Ghi chú

Bổ nhiệm, thuê

Ban Giám đốc: điều hành HTX:- Giám đốc HTX;- Các phó Giám đốc HTX

Ví dụ: Quỹ tín dụng nhân dân phường Nông Trang - Việt Trì - Phú Thọ. Quỹ tín dụng có 1500 thành viên và được tổ chức như sau: • Đại hội thành viên;• Hội đồng quản trị (bộ máy quản lý);• Ban điều hành: Giám đốc, Phó giám đốc, kế toán, thủ quỹ;• Ban kiểm soát.

22

Đại diện cho

Quản lý tính dân chủ của xã viên

Quyết định về

TRÁCH NHIỆM CỦA BAN QUẢN TRỊ

Ban Quản Trị

Giám sát các hoạt động của HTX

Các mục tiêuChiến lược

Các chính sách về nhân sự

Thuê người điều hành

Các chính sách vềHàng hoá & dịch vụ

Xã viên Hợp tác xã

23Luật Hợp tác xã 2012 Phòng CSPT / Liên minh HTX thành phố Đà Nẵng

Bầu

Xã viên

Doanh nghiệp

Giám đốc

Thuê

Nhân viên

Phục vụ

Thuê

Ban kiểm soát

Hưởng lươngTự nguyện

Ban Quản Trị

Hiệp hội

24Luật Hợp tác xã 2012 Phòng CSPT / Liên minh HTX thành phố Đà Nẵng

SƠ ĐỒ TỔ CHỨC HỢP TÁC XÃ

CƠ CẤU TÀI CHÍNH TRONG HTX CƠ CẤU TÀI CHÍNH TRONG HTX

Phân phối lãi của HTX (Toàn bộ lãi trong năm của HTX

Phân phối lãi của HTX (Toàn bộ lãi trong năm của HTX

Bù các khoản lỗ các năm trước (không quá 5 năm) của HTX theo quy định của Luật thuế Thu nhập doanh nghiệpBù các khoản lỗ các năm trước (không quá 5 năm) của HTX theo quy định của Luật thuế Thu nhập doanh nghiệp

Nộp thuế theo quy định của pháp luật về thuếNộp thuế theo quy định của pháp luật về thuế

Số lợi nhuận còn lại được phân phối như sau:Số lợi nhuận còn lại được phân phối như sau:

Trừ các khoản tiền vi phạm hợp đồng, vi phạm pháp luật thuộc trách nhiệm của HTXTrừ các khoản tiền vi phạm hợp đồng, vi phạm pháp luật thuộc trách nhiệm của HTX

- Trích lập các quỹ khác do Đại hội thành viên quyết định tuỳ thuộc vào điều kiện của HTX;- Trích lập các quỹ khác do Đại hội thành viên quyết định tuỳ thuộc vào điều kiện của HTX;

- Trích lập các quỹ bắt buộc theo quy định gồm: Quỹ phát triển sản xuất, quỹ dự phòng;- Trích lập các quỹ bắt buộc theo quy định gồm: Quỹ phát triển sản xuất, quỹ dự phòng;

- Chia theo tỷ lệ vốn góp, công sức đóng góp của thành viên và theo mức độ sử dụng dịch vụ của HTX. - Chia theo tỷ lệ vốn góp, công sức đóng góp của thành viên và theo mức độ sử dụng dịch vụ của HTX. 25

CÁC BƯỚC THÀNH LẬP HỢP TÁC XÃ NHƯ THẾ NÀO ?Bước 1: Sáng lập viên và ý tưởng thành lập HTX mới

a. Ý tưởng thành lập HTX

• (hoặc) một nhóm người có chung nhu cầu,cùng cam kết sẽ hợp tác với nhau trong sản xuất, kinh doanh sản phẩm hay thực hiện dịch vụ trong một số lĩnh vực nhất định,

• (hoặc) một người, một tổ chức, doanh nghiệp hay một cơ quan chức năng của địa phương

Ví dụ 1: Hợp tác xã Chăn nuôi và Phát triển bò sữa ở xã Thái Hòa, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc được thành lập từ ý tưởng của một người chăn nuôi bò sữa. Anh đã tập hợp được 42 người nuôi bò sữa tham gia HTX.

Ví dụ 2: Liên minh HTX tỉnh Phú Thọ đề xuất ý tưởng thành lập các HTX Môi trường ở huyện Thanh Ba sau khi đã phân tích tình hình và khả năng của địa phương trong lĩnh vực này.

26

Lưu ý đối với Sáng lập viên và ý tưởng thành lập HTX mới

Thông thường, một hoặc nhiều người có thể tập hợp lại với nhau để đưa ra kế hoạch thành lập HTX.

- Những người này phải cùng có nhu cầu hợp tác, thấy được lợi ích của HTX, - Những người này phải cùng có nhu cầu hợp tác, thấy được lợi ích của HTX,

- Họ có kiến thức về lĩnh vực hoạt động dự tính của HTX, - Họ có kiến thức về lĩnh vực hoạt động dự tính của HTX,

- Họ có ý tưởng, chiến lược, định hướng về khả năng phát triển của HTX,- Họ có ý tưởng, chiến lược, định hướng về khả năng phát triển của HTX,

- Họ sẽ tuyên truyền, vận động những người khác tham gia vào kế hoạch thành lập HTX. - Họ sẽ tuyên truyền, vận động những người khác tham gia vào kế hoạch thành lập HTX.


27

c. Cam kết và năng lực

HTX hoạt động như một loại hình doanh nghiệp, làm việc dựa trên nguyên tắc giám sát dân chủ bởi các thành viên. Thành công của HTX phụ thuộc vào việc thành viên tham gia vào hoạt động của HTX. Cam kết của thành viên vào quá trình thành lập HTX dựa trên 3 phương diện sau:

(1). Giá trị và nguyên tắc hợp tác: thành viên phải tôn trọng các giá trị của HTX như tương trợ, chịu trách nhiệm cá nhân và tập thể, dân chủ, công bằng, bình đẳng và đoàn kết. thành viên cần cam kết sử dụng dịch vụ của HTX;

(1). Giá trị và nguyên tắc hợp tác: thành viên phải tôn trọng các giá trị của HTX như tương trợ, chịu trách nhiệm cá nhân và tập thể, dân chủ, công bằng, bình đẳng và đoàn kết. thành viên cần cam kết sử dụng dịch vụ của HTX;

(2).Cam kết tài chính-nguồn lực: mỗi thành viên phải đầu tư tài chính, nguồn lực vào HTX bằng cách góp vốn, góp sức theo quy định của Điều lệ HTX

(2).Cam kết tài chính-nguồn lực: mỗi thành viên phải đầu tư tài chính, nguồn lực vào HTX bằng cách góp vốn, góp sức theo quy định của Điều lệ HTX

(3). Thời gian dành cho HTX: các thành viên cần đầu tư thời gian cho HTX, gắn bó với HTX, thực hiện các nghĩa vụ và trách nhiệm đối với HTX.

(3). Thời gian dành cho HTX: các thành viên cần đầu tư thời gian cho HTX, gắn bó với HTX, thực hiện các nghĩa vụ và trách nhiệm đối với HTX.


28

thành viên cần có lòng nhiệt tình với kế hoạch thành lập HTX. Mặt khác, để HTX được quản lý tốt và hoạt động hiệu quả, HTX cần tập hợp các thành viên có năng lực nhất định (tùy theo từng lĩnh vực hoạt động của HTX và vị trí của xã viên trong HTX), bao gồm:

• Chuyên môn, kỹ thuật(cần thiết trong việc làm ra sản phẩm, dịch vụ của HTX); • Chuyên môn, kỹ thuật(cần thiết trong việc làm ra sản phẩm, dịch vụ của HTX);

• Marketing (cần thiết để kinh doanh sản phẩm);• Marketing (cần thiết để kinh doanh sản phẩm);

• Quản lý(cần thiết để đảm bảo việc vận hành của HTX); • Quản lý(cần thiết để đảm bảo việc vận hành của HTX);

• Điều hành (cần thiết để lãnh đạo và đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động của HTX). • Điều hành (cần thiết để lãnh đạo và đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động của HTX).

c. Cam kết và năng lực


29

d. Mục tiêu chiến lược

Sáng lập viên, phải cùng nhau xác định rõ mục tiêu của HTX cũng như chiến lược phát triển của HTX trong tương lai.

Ví dụ: HTX nông nghiệp có mục tiêu là cung cấp vật tư chất lượng cao với giá cạnh tranh và chiến lược của họ là tham gia vào sự phát triển của cộng đồngĐể xác định chiến lược và các mục tiêu của HTX, sáng lập viên cần trả lời các câu hỏi sau:

Các mục tiêu phải rõ ràng, cụ thể, có thể đánh giá được và có thể đạt được. Từ các mục tiêu này, các thành viên sẽ xác định các hoạt động của HTX. Trong trường hợp có nhiều mục tiêu đặt ra, các thành viên phải xếp loại ưu tiên cho các mục tiêu đó.

CÁC BƯỚC THÀNH LẬP HỢP TÁC XÃ NHƯ THẾ NÀO ?Bước 1: Sáng lập viên và ý tưởng thành lập HTX mớiBước 1: Sáng lập viên và ý tưởng thành lập HTX mới

Câu hỏi 1

• Cộng đồng có được hưởng lợi từ các dịch vụ và sản phẩm do HTX chúng ta cung cấp không?

• Tại sao chúng ta cần tập hợp nhau lại và thành lập HTX? Chúng ta sẽ gặp khó khăn gì nếu không thành lập HTX?

Câu hỏi 2 • Chúng ta phải làm gì? ở đâu? như thế nào ?

• Sau khi thành lập HTX, thành viên sẽ được hưởng lợi ích gì?Câu hỏi 3

Câu hỏi 430

Bước 2: Thực hiện nghiên cứu tính khả thiBước 2: Thực hiện nghiên cứu tính khả thi

Bước 2 là bước đánh giá các cơ hội thành công của đề án thành lập HTX thông qua nghiên cứu tính khả thi để tìm hiểu liệu HTX có cơ hội phát triển và tồn tại lâu dài không?

+ Một đánh giá hiện trạng nhằm đánh giá khả năng tiếp nhận đề án hợp tác trong môi trường địa phương;

Nghiên cứu tính khả thi bao gồm 6 phần:

+ Một nghiên cứu thị trường;

+ Một nghiên cứu kỹ thuật về các nhu cầu vật chất cần thiết để thực hiện đề án: nhà xưởng, máy móc, công cụ...;+ Một nghiên cứu về cơ cấu,tổ chức xác định rõ quy trình kỹ thuật của đề án;

+ Một nghiên cứu pháp lý để đánh giá tính hợp lý của mô hình HTX đối với đề án này (tìm hiểu Luật Hợp tác xã và các văn bản pháp luật liên quan...); + Một nghiên cứu tài chính cho phép đánh giá tổng chi phí và các sản phẩmcủa HTX cũng như kết quả hoạt động của HTX.


31

Bước 3: Xây dựng phương án sản xuất, kinh doanh và kế hoạch hoạt động

Phương án sản xuất, kinh doanh và kế hoạch hoạt động tốt phải đáp ứng được các yêu cầu sau:

• Thể hiện rõ các mục tiêu cần đạt được;

• Mô tả các biện pháp nhằm đạt được các mục tiêu đã đề ra;• Xác định các nguồn tài chính và nhân lực cho hoạt động sản xuất, kinh doanh;

• Mô tả cách thức tìm được các nguồn lực này;

• Dự báo các kết quả sẽ đạt được.

Phương án sản xuất, kinh doanh là kim chỉ nan định hướng phát triển HTX và là công cụ quý giá để huy động nguồn lực. Trong quá trình tiến hành thành lập HTX, phương án sản xuất, kinh doanh và kế hoạch hoạt động sẽ được bổ sung, hoàn thiện và được thảo luận, thống nhất tại Hội nghị thành lập.

Phương án sản xuất, kinh doanh là kim chỉ nan định hướng phát triển HTX và là công cụ quý giá để huy động nguồn lực. Trong quá trình tiến hành thành lập HTX, phương án sản xuất, kinh doanh và kế hoạch hoạt động sẽ được bổ sung, hoàn thiện và được thảo luận, thống nhất tại Hội nghị thành lập.


32

Bước 4: Báo cáo với UBND cấp xã nơi dự định đặt trụ sở chính

Theo quy định tại Điều 10 - Luật Hợp tác xã năm 2003, sáng lập viên phải báo cáo bằng văn bản với UBND cấp xã (xã, phường, thị trấn) nơi dự định đặt trụ sở chính của HTX các vấn đề sau:• Ý tưởng thành lập HTX, dự kiến nơi đặt trụ sở chính của HTX• Phương án sản xuất, kinh doanh và kế hoạch hoạt động của HTX.Ngoài ra, sáng lập viên có thể báo cáo với UBND cấp xã về:

• Số lượng cá nhân, hộ gia đình, pháp nhân có nguyên vọng tham gia HTX• Dự kiến thời gian tổ chức Hội nghị thành lập HTX.

Việc báo cáo với UBND cấp xã chỉ mang tính thông báo, không mang ý nghĩa xin phép. Vì vậy, ngay sau khi thông báo cho UBND cấp xã, các sáng lập viên có thể tiến hành các khâu chuẩn bị cần thiết để thành lập HTX (tuyên truyền, vận động, xây dựng dự thảo điều lệ…) mà không cần phải chờ đợi được sự đồng ý hay không đồng ý cho thành lập của UBND cấp xã.

Việc báo cáo với UBND cấp xã chỉ mang tính thông báo, không mang ý nghĩa xin phép. Vì vậy, ngay sau khi thông báo cho UBND cấp xã, các sáng lập viên có thể tiến hành các khâu chuẩn bị cần thiết để thành lập HTX (tuyên truyền, vận động, xây dựng dự thảo điều lệ…) mà không cần phải chờ đợi được sự đồng ý hay không đồng ý cho thành lập của UBND cấp xã.


33

Bước 5: Tiến hành các hoạt động tuyên truyền, vận độngBước 5: Tiến hành các hoạt động tuyên truyền, vận động

Để khuyến khích các thể nhân, pháp nhân, các hộ gia đình và các công chức tham gia HTX, sáng lập viên tuyên truyền và vận động các vấn đề sau:Để khuyến khích các thể nhân, pháp nhân, các hộ gia đình và các công chức tham gia HTX, sáng lập viên tuyên truyền và vận động các vấn đề sau:

• Sự cần thiết phải thành lập HTX;

• Giới thiệu đề án xây dựng HTX,phương án sản xuất và kinh doanh, kế hoạch hoạt động của HTX• Giải thích các nguyên tắc và giá trị HTX, lợi ích khi tham gia HTX;• Nội dung của Luật Hợp tác xã và các văn bản pháp luật liên quan

• Chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương về kinh tế tập thể, tình hình phát triển HTX trên cả nước và trong địa phương.

Sau khi được tuyên truyền, vận động, các thành viên trong cộng đồng tự nguyện viết đơn xin gia nhập HTX gửi tới sáng lập viênSau khi được tuyên truyền, vận động, các thành viên trong cộng đồng tự nguyện viết đơn xin gia nhập HTX gửi tới sáng lập viên


34

Hình thức tuyên truyền, vận động ?Hình thức tuyên truyền, vận động ?

(1). Tuyên truyền miệng;

(2).Dán niêm yết, panô, aphích

(3).Phát tờ rơi và quảng cáo khi có sự kiện chung;

(4).Tổ chức hội thảo, hội nghị về HTX và những vấn đề liên quan đến HTX;

(5).Phương tiện thông tin đại chúng: đài, báo, ti vi.

Bước 5: Tiến hành các hoạt động tuyên truyền, vận độngBước 5: Tiến hành các hoạt động tuyên truyền, vận độngCÁC BƯỚC THÀNH LẬP HỢP TÁC XÃ NHƯ THẾ NÀO ?

35

Bước 6: Xây dựng dự thảo Điều lệ HTXBước 6: Xây dựng dự thảo Điều lệ HTX

a. Cơ sở xây dựng Điều lệ HTX a. Cơ sở xây dựng Điều lệ HTX

(1). Phù hợp với quy định tại Điều 21 Luật Hợp tác xã năm 2012;

(2). Được xây dựng dựa trên Mẫu hướng dẫn xây dựng Điều lệ Hợp tác xã do Chính phủ ban hành

(3). Không trái với các quy định của pháp luật có liên quan;

(4). Phù hợp với điều kiện cụ thể của lĩnh vực hoạt động sản xuất, kinh doanh của HTX và của thành viên.


36

b. Nội dung Điều lệ HTX b. Nội dung Điều lệ HTX Điều lệ HTX cần quy định 5 nhóm vấn đề sau:;

Nhóm 1: Các vấn đề liên quan đến HTXNhóm 1: Các vấn đề liên quan đến HTX

- Tên của HTX và biểu tượng của HTX (nếu có);

- Địa chỉ trụ sở chính của HTX;

- Ngành, nghề sản xuất, kinh doanh của HTX.

Nhóm 2: Các vấn đề liên quan đến thành viên Nhóm 2: Các vấn đề liên quan đến thành viên

- Điều kiện, thủ tục gia nhập và ra khỏi HTX của thành viên;

- Quyền của thành viên;

- Nghĩa vụ của thành viên.

Bước 6: Xây dựng dự thảo Điều lệ HTXBước 6: Xây dựng dự thảo Điều lệ HTXCÁC BƯỚC THÀNH LẬP HỢP TÁC XÃ NHƯ THẾ NÀO ?

37

Nhóm 3: Các vấn đề liên quan đến quản lý kinh tế - tài chính HTX Nhóm 3: Các vấn đề liên quan đến quản lý kinh tế - tài chính HTX

- Vốn điều lệ của HTX- Vốn góp tối thiểu: mức góp, hình thức góp và thời hạn góp vốn; điều kiện trả lại vốn góp cho thành viên;

- Thẩm quyền và phương thức huy động vốn;- Nguyên tắc trả công và thanh toán các khoản lỗ;- Hình thức chia lãi theo vốn góp, theo công sức đóng góp của thành viên hoặc theo mức độ sử dụng dịch vụ của HTX; - Trích lập, quản lý và sử dụng các quỹ của HTX;

- Thể thức quản lý, sử dụng, bảo toàn, xử lý tài sản chung và vốn tích luỹ của HTX khi HTX đang hoạt động cũng như trong trường hợp bị giải thể


b. Nội dung Điều lệ HTX b. Nội dung Điều lệ HTX

38

Nhóm 4: Các vấn đề liên quan đến tổ chức HTX, bộ máy quản lý, điều hành HTX Nhóm 4: Các vấn đề liên quan đến tổ chức HTX, bộ máy quản lý, điều hành HTX

- Mô hình tổ chức của HTX;

- Người đại diện theo pháp luật của HTX;

- Thể thức tiến hành Đại hội thành viên và thông qua quyết định của Đại hội thành viên.



- Chức năng, quyền hạn, nhiệm vụ và trách nhiệm của Hội đồng quản trị và Trưởng Hội đồng quản trị, Giám đốcHTX, Ban kiểm soát và Trưởng ban kiểm soát cũng như các bộ phận giúp việc cho HTX;

39

Nhóm 5: Các vấn đề liên quan đến xử lý vi phạm và các quy định áp dụngNhóm 5: Các vấn đề liên quan đến xử lý vi phạm và các quy định áp dụng

- Biện pháp xử lý vi phạm điều lệ HTX và nguyên tắc giải quyết tranh chấp nội bộ;

- Thể thức sửa đổi điều lệ HTX;

- Các quy định khác do Đại hội thành viên tự quyết định nhưng không trái với quy định của pháp luật.

Trong trường hợp cần có các quy định chi tiết cho những hoạt động cụ thể

của Hợp tác xã mà Điều lệ không quy định hết thì Hợp tác xã xây dựng các nội quy, quy chế riêng cho từng hoạt động đó (Ví dụ: quy chế làm việc của Hội đồng quản trị, Trưởng Hội đồng quản trị và Giám đốcHTX; quy chế hoạt động tài chính, quy chế quản lý tài sản,..). Nội quy và quy chế của HTX thường được hoàn thiện sau khi thành lập HTX và trình Đại hội thành viên thông qua.

Trong trường hợp cần có các quy định chi tiết cho những hoạt động cụ thể

của Hợp tác xã mà Điều lệ không quy định hết thì Hợp tác xã xây dựng các nội quy, quy chế riêng cho từng hoạt động đó (Ví dụ: quy chế làm việc của Hội đồng quản trị, Trưởng Hội đồng quản trị và Giám đốcHTX; quy chế hoạt động tài chính, quy chế quản lý tài sản,..). Nội quy và quy chế của HTX thường được hoàn thiện sau khi thành lập HTX và trình Đại hội thành viên thông qua.



40

c. Nội qui chung của HTX c. Nội qui chung của HTX

Nội quy chung của HTX thường quy định những vấn đề sau:Nội quy chung của HTX thường quy định những vấn đề sau:

- Chính sách nhân sự (thử việc, tuyển dụng, thuê nhân viên);

- Giờ làm việc, giờ nghỉ, ngày nghỉ, ngày phép;

- Chế độ lương, thưởng, trợ cấp (bảo hiểm);

- Họp hành và đào tạo; - Hoạt động;

- Vai trò và chức năng của Hội đồng quản trị, Giám đốc, Phó chủ nhiệm, uỷ viên Hội đồng quản trị, kiểm soát viên;

- Trách nhiệm của thành viên;

- Quản lý tài chính và quản lý/ sử dụng công cụ lao động;

- Xây dựng ngân sách và phân chia lợi nhuận;

- Khen thưởng và kỷ luật.


41

Bước 7: Chuẩn bị và tiến hành Hội nghị thành lập HTXBước 7: Chuẩn bị và tiến hành Hội nghị thành lập HTX

Bước 8: Đăng ký kinh doanhBước 8: Đăng ký kinh doanh

Bước 9: Tổ chức triển khai hoạt động HTXBước 9: Tổ chức triển khai hoạt động HTX


42

Business

Nhan thuc to chuc hoat dong cua htx