Universiteit Antwerpen Ken Lawrence Narratologie Van De Film Sin City

Prof. M. Bekaert Master in de Filmstudies en Beeldcultuur

Narratologie van de Film

Ken Lawrence

Universiteit Antwerpen

Universiteit Antwerpen

Ken Lawrence

Narratologie van de Film

Master in de Filmstudies en Beeldcultuur Prof. M. Bekaert

Inhoudstafel

Inhoudstafel ................................................................................................................................ 1

Inleiding ..................................................................................................................................... 2

Hoofdstuk 1: De actanten........................................................................................................... 4

1.1.Voorstelling personages ................................................................................................... 4

1.2.De fundamentele functies volgens Greimas..................................................................... 4

1.3.Evolutie van de personages .............................................................................................. 8

Hoofdstuk 2: Thema en motief................................................................................................. 10

2.1.Thema............................................................................................................................. 10

2.2.Motieven......................................................................................................................... 10

Hoofdstuk 3: Verhaal ............................................................................................................... 11

3.1.Verhaaltijd...................................................................................................................... 11

3.2.De relatie tussen de verteltijd en de vertelde tijd ........................................................... 12

3.2.1.Volgorde .................................................................................................................. 12

3.2.2.Duur ........................................................................................................................ 13

3.2.3.Frequentie ............................................................................................................... 14

Hoofdstuk 4: Vertelling............................................................................................................ 15

4.1.Vertelsituatie .................................................................................................................. 15

4.2.De vertellende instantie bij Genette ............................................................................... 15

4.3.De filmische vertelwijze................................................................................................. 16

4.4.De aanwezigheid van de vertellende instantie ............................................................... 17

Hoofdstuk 5: Ocularisatie......................................................................................................... 18

5.1.Zero-ocularisatie............................................................................................................. 18

5.2.Partiële ocularisering...................................................................................................... 19

5.3.POV-ocularisatie ............................................................................................................ 19

Hoofdstuk 6: Detail-analyse van een fragment ........................................................................ 21

Conclusie.................................................................................................................................. 36

1

Inleiding Sin City miste zijn start niet op het Filmfestival van Cannes in 2005. Vele toeschouwers en

critici zeiden te zijn geschokt door het extreme geweld in de film, maar allen waren ze het

erover eens dat de verfilming van de ‘graphic novel’ van Frank Miller bijzonder trouw was

gebleven aan het bronmateriaal. Zelden werden zulke geavanceerde digitale technieken

gebruikt om een uniek audiovisueel product te genereren.

De structuur van de film was echter verre van eenvoudig. Personages kruisten elkaar in de

verschillende verhaaldelen en de chronologie van de gebeurtenissen werd duchtig door

mekaar geschud. In deze paper wordt de complexe structuur van de film aan een

narratologische analyse onderworpen.

Het eerste hoofdstuk gaat over de actanten in de film. Wie zijn de hoofdpersonages? Welke

fundamentele functies vervullen ze volgens de typologie van Greimas? Hoe evolueren ze

doorheen de film?

In het tweede hoofdstuk wordt stilgestaan bij het thema en de motieven doorheen de film.

Het derde hoofdstuk gaat over het verhaal. Wat is de chronologie van de verschillende

verhaaldelen? Wat is de relatie tussen de verteltijd en de verteltijd op het gebied van de

volgorde, de duur en de frequentie?

In hoofdstuk vier staat de vertelling centraal. Wat kunnen we zeggen over de vertelsituatie?

Hoe kaderen we de film binnen de theorie van Genette m.b.t. de vertellende instantie? Kunnen

we de vertelwijze van Sin City wel degelijk kaderen binnen het film noir genre? Hoe vinden

we de Firstness, Secondness en Thirdness terug in de film?

In hoofdstuk vijf wordt de ocularisatie behandeld. Vinden we de drie vormen van ocularisatie

terug in de film? Is er een bepaalde vorm dominant aanwezig?

Hoofdstuk zes bevat een detail-analyse van een fragment uit Sin City. Binnen het fragment

worden de opnames besproken m.b.t. de locatie, de handeling, het POV, de ocularisatie en de

2

beeldgrootte. Op die manier wordt de algemene narratologische analyse toegepast op een

specifiek segment van de film.

Tenslotte wordt een algemeen besluit geformuleerd waarin de belangrijkste bevindingen kort

worden samengevat.

Het was verre van eenvoudig een analyse te maken van een film die slechts een gedeelte

omvat van de stripverhalen waarop hij is gebaseerd. Er zijn nog twee vervolgfilms gepland

die meer duidelijkheid zullen brengen rond het universum van Sin City. Desalniettemin ben ik

ervan overtuigd dat deze paper een goed beeld geeft van de narratieve component van dit

visueel verbluffende werk.

3

Hoofdstuk 1: De actanten

1.1.Voorstelling personages

Het door Frank Miller gecreëerde universum van (Ba)sin City wordt bevolkt door een

allegaartje van personages. In bijlage nummer 1 kan de lezer een lijst vinden van de

verschillende personages. Het onderscheid tussen ‘hoofdpersonages’ en ‘andere personages’

valt gedeeltelijk, maar niet volledig, samen met een verdeling tussen functionele en niet-

functionele acteurs. Zo zien we dat de ‘assistant district attorney’ slechts enkele seconden in

beeld komt. Het is echter wel hij die Marv kan dwingen om een bekentenis te ondertekenen.

Zoniet zal Marvs’ moeder worden vermoord.

1.2.De fundamentele functies volgens Greimas

Volgens Greimas is de kern van een verhaal het streven naar een bepaald doel. Een reeks

individuen hebben dezelfde relatie met betrekking tot dit streven. Zij worden door Greimas

‘actanten’ genoemd. Vervolgens onderscheidt Greimas zes fundamentele functies en actanten.

In de kaders hieronder werd deze theorie toegepast op de verschillende verhaaldelen in Sin

City.

Verhaaldeel 1 – The Customer Is Always Right

SUBJECT The Man

OBJECT Het doden van de dame in de rode jurk

BEGUNSTIGER Wie de opdrachtgever is van de moord kunnen we niet uitmaken.

BEGUNSTIGDE The Man

HELPER Geen helper

TEGENSTANDER Geen tegenstander

Verhaaldeel 2 –That Yellow Bastard ( Deel I )

SUBJECT Hartigan

OBJECT Voorkomen dat Roark Jr. een nieuw slachtoffer ( Nancy ) kan

maken.

BEGUNSTIGER De samenleving die ervan uitgaat dat de politie de opdracht heeft

misdadigers te stoppen.

4

BEGUNSTIGDE Nancy, die niet verkracht, gemarteld en vermoord zal worden;

evenals Hartigan die met een goed gevoel zijn politiecarrière kan

beëindigen.

HELPER Geen helper; Hartigan staat er alleen voor

TEGENSTANDER Hartigan’s (ex-)partner Bob, de handlangers van Roark Jr. ( de

tweeling en de welbespraakte Schlubb en Klump ) en tenslotte

Roark Jr.

Verhaaldeel 3 –The Hard Goodbye

SUBJECT Marv

OBJECT Wraak nemen door de moordenaar van Goldie te pakken te krijgen

BEGUNSTIGER Marv; hij stelt zichzelf als doel om Goldie te wreken.

BEGUNSTIGDE Aanvankelijk is Marv alleen de begunstigde. Later zal ook Wendy,

de tweelingzus van Goldie een begunstigde zijn. Ook zij zweert

wraak.

HELPER -Lucille helpt Marv door hem zijn noodzakelijke medicijnen te

bezorgen en hem onderdak te geven wanneer de politie hem op de

hielen zit.

-Wendy wordt ook een helper van Marv. Eerst was ze een

tegenstander, nadien een helper ( zie: evolutie van de personages ).

Zij bezoekt Marv ook de avond voor zijn executie.

-Nancy Callahan biedt Marv ook even onderdak aan.

TEGENSTANDER -De politie die Marv van een reeks gruwelijke moorden beschuldigt.

-Kevin, de psychopaat en kannibaal die Goldie en talloze andere

hoertjes vermoordde.

-Cardinal Roark, de behoeder van Kevin en de opdrachtgever van de

moord op Goldie waarvoor hij de schuld in de schoenen van Marv

trachtte te schuiven.

Verhaaldeel 4 –The Big Fat Kill

SUBJECT Dwight

OBJECT Diverse objecten: zie de uitleg onder deze kader.

5

BEGUNSTIGER Het is Dwight zélf die stabiliteit nastreeft.

BEGUNSTIGDE Net als het OBJECT wijzigt dit doorheen het verhaaldeel.

Aanvankelijk is Shellie de begunstigde van Dwight’s inspanningen.

Nadien zijn zowel Jackie Boy en diens groep evenals de prostituées

van Old Towne begunstigden. De eersten omdat ze niet zouden

worden afgeslacht. De prostituées omdat ze geen problemen zouden

krijgen met politie en rivaliserende bendes. Uiteindelijk houdt

Dwight alleen nog rekening met zichzelf. Hij en Gail moeten

overleven als de heersers van Old Towne.

HELPER De prostituées van Old Towne helpen Dwight met op kop Miho.

TEGENSTANDER Aanvankelijk is deze actant kleinschalig; enkel Jackie Boy is

Dwight’s tegenstander. Nadien breiden de problemen zich uit. De

politie en haar controles, een groep Ierse huurlingen en de bende

rond Manute zijn er allen op gericht om Dwight te verhinderen zijn

OBJECT te bereiken.

Het object in The Big Fat Kill:

Datgene wat Dwight wil, wijzigt doorheen het verhaaldeel dat aan hem gewijd is.

Aanvankelijk wil Dwight een gewelddadige (ex-)vriend ( Jackie Boy ) van een one-night-

stand ( de dienster Shellie ) een lesje leren. Wanneer Dwight merkt dat hij Jackie Boy

daardoor zo kwaad heeft gemaakt dat deze in staat is een moord te plegen besluit Dwight hem

te volgen. Jackie Boy en zijn maten gaan naar Old Towne waar de prostituées de plak

zwaaien. Dwight kan niet voorkomen dat Jackie Boy en de zijnen zich de toorn van de

prostituées op de hals halen. Na het resulterende bloedbad ontdekt Dwight dat Jackie Boy bij

de politie is. Het doel van Dwight wordt dan om de lichamen te dumpen teneinde te

voorkomen dat de politie achter de waarheid komt en hard reageert. Dat zou namelijk een

machtsvacuüm creëren waardoor andere bendes de controle over Old Towne zouden weten te

bemachtigen. Hoewel de bewijzen uiteindelijk worden vernietigd tracht een andere bende

toch de macht in handen te krijgen in Old Towne. Dwight beseft dat stabiliteit in Sin City

onmogelijk is. Hij sluit zich aan bij zijn ex, Gail, en de andere prostituées. Samen zullen ze

keihard reageren tegen eenieder die hen iets in de weg legt.

6

De opeenvolgende OBJECTEN die Dwight nastreeft:

1.) Problemen met Shellie voorkomen

2.) Problemen met de prostituées van Old Town voorkomen

3.) Problemen met de politie en rivaliserende bendes voorkomen

4.) Zich neerleggen bij de situatie en samen met zijn ‘Walkure’ genieten van de macht

over Old Towne.

Verhaaldeel 5 – That Yellow Bastard ( Deel II )

SUBJECT Hartigan

OBJECT Hartigan moet de nu volwassen Nancy redden uit de klauwen van

Roark Jr. die nu door het leven gaat als Yellow Bastard.

BEGUNSTIGER In tegenstelling tot verhaaldeel 2 is het verlangen van Hartigan om

Nancy te redden nu minder ingegeven door een plichtsbewustzijn

ten opzichte van de samenleving. Hoewel Hartigan zijn werk deed

en Nancy redde werd hij door de grote invloed van Senator Roark

jarenlang opgesloten in erbarmelijke omstandigheden. Bij zijn

vrijlating zoekt hij Nancy op, maar beseft te laat dat hij haar

daardoor opnieuw in de armen drijft van Roark Jr./Yellow Bastard.

Verbitterd, vernederd en voor dood achtergelaten gaat Hartigan

achter Yellow Bastard aan, vastbesloten om er ditmaal komaf mee te

maken voor alle ellende die hij veroorzaakte.

BEGUNSTIGDE Uiteraard is Nancy opnieuw een begunstigde partij daar ze wederom

is overgeleverd aan het perverse brein van Roark Jr./Yellow Bastard.

Net als in verhaaldeel 2 is ook Hartigan een begunstigde. In deel 2

leek het redden van Nancy hem een waardig afscheid van zijn

politie-carrière. In dit deel is het redden van Nancy en het

vermoorden van Yellow Bastard in Hartigan’s ogen een waardig

afscheid van het leven.

HELPER Geen helper; Hartigan staat er opnieuw alleen voor.

TEGENSTANDER De twee hulpjes van Roark Jr., Schlubb en Klump, zijn opnieuw

aanwezig als tegenstander. Verder zijn er nog een reeks bewakers

van de boerderij van de Roark familie. Uiteraard is Yellow Bastard

de belangrijkste tegenstander van Hartigan.

7

Verhaaldeel 6 – The Man & Becky

SUBJECT The Man

OBJECT Door het feit dat we The Man in verhaaldeel 1 iemand zagen

neutraliseren én we in verhaaldeel 4 zagen hoe Becky haar collega’s

verraadde, leiden we af dat het de opdracht van The Man is om

Becky uit de weg te ruimen.

BEGUNSTIGER Waarschijnlijk zijn de oude collega’s van Becky die ze verraden

heeft de opdrachtgevers van de moord.

BEGUNSTIGDE The Man

HELPER Geen helper

TEGENSTANDER Geen tegenstander

1.3.Evolutie van de personages In dit deel van de paper wordt de evolutie geschetst van een aantal belangrijke personages in

Sin City.

Marv: Vóór Marv Goldie leerde kennen was hij een kolossale geweldenaar die diverse vuile

werkjes opknapte. De kennismaking met Goldie geeft Marv kortstondig een sprankeltje hoop;

de hoop dat zo’n engel voor iemand als hem kan vallen. Zijn geluk is van korte duur. Goldie

zocht enkel bescherming bij hem, maar werd toch vermoord. Marv zweert wraak. Doorheen

zijn Odyssey raakt Marv alsmaar verder weg van de realiteit. Aanvankelijk spaart hij de

politieagenten die op zijn hielen zitten. Wanneer de ‘arm der wet’ zijn goeie vriendin Lucille

voor zijn ogen neerschiet slaan de stoppen bij Marv helemaal door en is niets of niemand

meer veilig, zij het de wereldlijke macht ( politiekorps ) of de religieuze macht ( de priester,

Cardinal Roark ). Wanneer Marv geconfronteerd wordt met de tweelingzus van Goldie,

Wendy, begint hij even aan zijn geestelijke gezondheid te twijfelen. Hij herpakt zich zodra hij

beseft wie Wendy is en gaat verder op zijn Odyssey die hem naar Cardinal Roark leidt. Dan is

zijn tocht ten einde. Het kan hem hoegenaamd niets schelen dat hij voor zijn daden zal

worden geëxecuteerd. Toch toont hij nog even wat affectie. Ten eerste ten opzichte van zijn

moeder: wanneer de ‘assistant district attorney’ hem verteld dat ze haar zullen vermoorden als

Marv geen verregaande bekentenissen – zelfs voor andere moorden – ondertekent, breekt hij

de mans’ arm op drie plaatsen én tekent de verklaring. Een tweede teken van affectie zien we

8

op de avond voor zijn executie wanneer Wendy hem komt bezoeken. Marv, de man die zich

er vrijwel bij had neergelegd nooit een goeie daad in zijn hele leven te zullen doen, beschouwt

het uitschakelen van Cardinal Roark als zijn ‘finest moment’. Van die persoon zal Sin City

alvast geen last meer hebben...

Wendy: De tweelingzus van Goldie is eerst een tegenstander van Marv omdat ze hem

verdenkt van de moord op Goldie. Wanneer ze achter de waarheid komt wordt ze Marvs’

helper in het vinden van Goldie’s echte moordenaar.

Kevin: Geen evolutie merkbaar. Zijn moordtalenten bleven in dienst staan van Cardinal Roark

die hem religie leerde kennen en hem onderdak bood. Hij tolereerde ook Kevins’

kannibalistische neigingen.

Hartigan: Vind dat niemand boven de wet staat. Roark Jr. moet dus worden tegengehouden.

Na zijn eerste aanvaring met Roark Jr. ondervindt hij dat vele van zijn collega’s er anders

over denken. Wannneer hij eindelijk vrijkomt merkt hij dat hij enkel diende om de tot Yellow

Bastard getransformeerde Roark Jr. alsnog aan zijn trekken te laten komen. Hartigan besluit

het recht in eigen handen te nemen. Rechtvaardigheid zal zegevieren al beseft hij op het einde

dat hij zijn eigen leven zal moeten nemen om Nancy de toorn van Senator Roark te besparen.

Roark Jr.: In feite niet meer dan een fysische transformatie naar Yellow Bastard. Hij kan zijn

pedofiele neigingen en perversiteiten nog steeds niet onder controle houden en beschouwt

meisjes nog steeds als speelgoed dat je eenvoudigweg kan dumpen. Sinds zijn eerste

aanvaring met Hartigan is zijn viriliteit nog afgenomen. Het te pakken krijgen van Nancy

beschouwt hij niet langer als het vervullen van een seksuele obsessie, maar als een wraakactie

voor wat Hartigan hem aandeed.

9

Hoofdstuk 2: Thema en motief

2.1.Thema Volgens mij zijn er meerdere thema’s doorheen het werk. Ik denk voornamelijk aan moraliteit

en rechtvaardigheid.

2.2.Motieven Motieven worden gezien als ‘iets dat regelmatig terugkeert’. In Sin City komt het plegen van

zonden en de daaropvolgende bestraffing in alle verhaaldelen terug. In verhaaldeel één weten

we niet wat de zonde is van de vrouw in de rode jurk, maar we krijgen wel haar bestraffing te

zien. In verhaaldeel twee is het Roark Jr. die wordt bestraft voor zijn zonden. Zijn zonde was

het ontvoeren en vermoorden van jonge meisjes. Hartigan straft hem: “I took away his

weapons…both of them”. In het derde verhaaldeel worden de kannibalistische moordenaar

van Goldie en Cardinal Roark die Kevin’s moordlust tolereert door Marv bestraft. Marv

belandt hiervoor vervolgens zélf op de elektrische stoel. In het vierde verhaaldeel komen er

verschillende zonden voor: het gewelddadig gedrag van Jackie Boy ten opzichte van Shellie,

de groep rond Jackie Boy die het waagt zich in Old Towne te begeven en een prostituee lastig

valt, Manute die de macht wil grijpen, de groep Ierse huurlingen die zich in de machtsstrijd

mengen. Allen worden ze gestraft voor deze zonden, meestal door Dwight en de dames van

lichte zeden uit Old Towne ( “deadly little Miho” en Gail op kop ). In het vijfde verhaaldeel

probeert de intussen in Yellow Bastard veranderde Roark Jr. wraak te nemen door alsnog

Nancy te mishandelen en vermoorden. Ditmaal bekoopt hij het met zijn leven. In het laatste

deel tenslotte wordt gesuggereerd dat de verraadster Becky voor haar zonde wordt bestraft

door The Man.

10

Hoofdstuk 3: Verhaal

3.1.Verhaaltijd Vooraleer de theorie van Genette toe te passen op Sin City is het handig om in het achterhoofd

te houden hoe de verschillende verhaaldelen elkaar chronologisch opvolgen. Ik heb hiervoor

aan de hand van de chronologie van de stripverhalen waarop de film is gebaseerd en het

schema op http://surbrook.devermore.net/adaptionscomic/sincity/sincitytimeline.html een

eigen overzicht gemaakt. Dit overzicht staat in de bijlage.

De volgende elementen helpen om de delen in de correcte volgorde te zetten:

-In verhaaldeel 5 gaat Hartigan achter Yellow Bastard aan. Deze houdt zich schuil op de

boerderij. In één shot zien we Kevin in de Bijbel lezen. Bijgevolg komt verhaaldeel 5 voor 3

omdat in deel 3 Marv Kevin uitschakelt. Bovendien bezoekt Hartigan in deel 5 de bar Kadie’s

waar Nancy danst. Marv zit daar ook dus komt diens verhaaldeel ( The Hard Goodbye ) later

in de chronologie van de gebeurtenissen

-In verhaaldeel 3 is Nancy Callahan reeds volwassen wanneer ze Marv onderdak biedt. In

verhaaldeel 2 is ze nog een kind. Deel 3 komt dus na 2.

-Daar Becky in verhaaldeel 3 nog tot de groep van de prostituées van Old Towne behoort ( we

zien haar zitten in een shot waarin Marv op een stoel zit vastgebonden terwijl hij wordt

‘ondervraagd’ door Wendy ) komt deel 3 voor deel 4 waarin Becky haar groep verraadt.

Bovendien leert Dwight in deel 3 de dienster Shellie kennen die hij in deel 4 beschermt voor

haar gewelddadige vriend Jackie Boy.

-Becky’s verraad wordt bestraft in verhaaldeel 6. Bijgevolg is dat chronologisch het laatste

deel van het verhaal.

-Verhaaldeel 1 is het moeilijkste te plaatsen. Het kan in feite overal gezet worden. Deze

sequentie werd trouwens gebruikt door regisseur Robert Rodriguez om de steun van Frank

Miller te bekomen, evenals de sterrencast te overtuigen hun medewerking te verlenen aan het

project.

11

http://surbrook.devermore.net/adaptionscomic/sincity/sincitytimeline.html

3.2.De relatie tussen de verteltijd en de vertelde tijd

De relatie tussen deze twee tijden wordt door Genette onderzocht aan de hand van diverse

aspecten. In dit deel worden achtereenvolgens de volgorde, de duur en de frequentie

behandeld.

3.2.1.Volgorde

Het is een hele opgave bij Sin City om na te gaan op welke wijze de diverse gebeurtenissen

elkaar opvolgen. Opmerkelijk is dat alle anachronieën van het prolepsis-type zijn. Er komt

geen enkele flashback-scène in voor. Bij het bespreken van de anachronieën in Sin City is er

een grote moeilijkheid: het is onmogelijk te bepalen wat nu juist moet worden verstaan onder

het ‘primaire verhaal’. Het lijkt alsof regisseur Rodriguez ervoor heeft geopteerd om het

verhaal van Hartigan en Nancy min of meer centraal te stellen, maar dan nog wegen de andere

delen zwaar door in het geheel.

Een analepsis is een verwijzing naar het “verleden” vanuit het “heden” van het primaire

verhaal. Dit gebeurt nooit in Sin City. De verhaaldelen zijn weliswaar niet chronologisch

gerangschikt, maar binnen een bepaald verhaaldeel wordt er nooit expliciet een flashback

ingelast. Het enige wat veelvuldig gebeurt is dat binnen een bepaald verhaaldeel een

personage kan opduiken dat in een ander verhaaldeel een hoofdrol vervult. Soms kan dit een

echte ontmoeting zijn zoals Marv die aan komt kloppen bij Nancy in verhaaldeel drie.

Anderzijds kunnen personages elkaar kruisen op een bepaalde locatie zoals gebeurt met Marv

en Dwight in Kadie’s bar waar Nancy danst.

Wanneer men een bepaalde gebeurtenis vertelt vooraleer men eerdere gebeurtenissen toont of

noemt hebben we te maken met een prolepsis of vooruitwijzing. Er zitten twee grote

prolepsen in de film. De eerste prolepsis heeft te maken met het verhaaldeel gewijd aan Marv

( The Hard Goodbye ). Dit verhaal wordt in de film verteld vóór Hartigan Yellow Bastard

doodt hoewel de historie van Marv in feite later komt. Wanneer we op het einde van de film

Hartigan op de boerderij zien zit Kevin namelijk in de Bijbel te lezen en het is Marv die

Kevin doodt. De executie van Marv komt chronologisch zelfs niet alleen na het verhaal van

Hartigan ( That Yellow Bastard ), maar ook na dat van Dwight en Jacky Boy ( The Big Fat

Kill ).

12

De tweede prolepsis situeert zich bij het verhaaldeel rond Dwight en Jacky Boy. Dit wordt in

de film verteld vóór de ondergang van Yellow Bastard en de zelfmoord van Hartigan, hoewel

het zich chronologisch daarna afspeelt.

De vraag rijst waarom de makers zo’n complexe structuur hebben gehanteerd. Een eerste

verklaring ligt in het oorspronkelijke werk van Frank Miller dat zelf ook al een puzzel was die

de talrijke fans trachtten op te lossen. Een andere verklaring ligt in het feit dat door het

hanteren van de volgorde zoals nu het geval is in de film, de impact van het Nancy Callahan-

personage groter wordt. Eerst ziet de kijker haar als elfjarig meisje. Ze wordt ternauwernood

gered door Hartigan die ervan overtuigd is dat hij vlak voor zijn dood toch nog een goeie daad

heeft kunnen stellen: door zijn tussenkomst is er nog een toekomst voor Nancy. Nadien

krijgen we het verhaaldeel van Marv die een bar bezoekt waar een exotische danseres zwoele

bewegingen op het podium maakt. Die danseres blijkt Nancy te zijn! We voelen het

bitterzoete en ironische aan het hele verhaal: Hartigan offert zich volledig op om de jonge

Nancy te redden. Hij verblijft vervolgens acht jaar in een isoleercel. Wanneer hij vrijkomt

blijkt dat Nancy het niet bepaald ver geschopt heeft in haar leven en de smerige buurten van

Sin City jammer genoeg niet achter zich heeft kunnen laten.

3.2.2.Duur

Wanneer men het heeft over de tijdsaspecten van een film gaat men voornamelijk de relatie

nagaan tussen drie begrippen: de screentijd, plottijd en storytijd. In Sin City hebben we

voornamelijk te maken met ‘versnelling’ en ‘ellips’. Twee illustraties zullen dit

verduidelijken. Wanneer Hartigan wordt veroordeeld tot acht jaar cel krijgen we een aantal

scènes te zien in zijn isoleercel waar hij brieven van Nancy krijgt. In screentijd bedraagt deze

sequentie ongeveer een minuut. De plottijd is dan de tijd die wordt ingenomen door het

doornemen van de brieven. De storytijd tenslotte is maar liefst acht jaar. Dat is de tijd die

Hartigan daadwerkelijk in de gevangenis heeft doorgebracht. Het is een periode die niet in

beeld wordt gebracht en die de kijker zelf moet invullen. Hartigan zegt het zelf wel in de

voice over: “Eight years pass”. Dit is een voorbeeld van een versnelling. De kijker vult zelf de

ontbrekende informatie aan: Nancy is al die jaren brieven blijven schrijven.

In The Hard Goodbye zitten twee ellipsen. Wanneer Marv op zoek is naar de moordenaar van

Goldie vertelt de huurmoordenaar hem dat het in opdracht was van een zekere Telly Stern. De

13

daaropvolgende scène in het toilet betreft echter Marv’s ondervraging van een zekere Louie.

Als kijker krijgen we niet te zien hoe Marv bij deze Louie is terecht gekomen of wie die man

is.

Wie de stripverhalen erbij neemt merkt een tweede ellips in het verhaaldeel rond Marv. Nadat

hij Cardinal Roark vermoordde wordt hij ter dood veroordeeld. Dit gebeurt allemaal erg snel

in de film, maar de stripversie van Sin City leert ons dat er in feite zo’n achttien maanden

tussen zitten.

3.2.3.Frequentie

Sin City maakt gebruik van de enkelvoudige presentatie.

14

Hoofdstuk 4: Vertelling

4.1.Vertelsituatie

Sin City is een complexe vermenging van een ik-verhaal en een meervoudig personale

vertelsituatie. Doorheen de verschillende verhaaldelen heb je steeds een ik-persoon die zijn

gedachten, plannen en gevoelens met de kijker deelt. Anderzijds wordt er doorheen de film

overgeschakeld naar het oogpunt van andere personages en krijgen we een ander verhaaldeel

aangereikt van gebeurtenissen die zich afspelen in de stad. Sterker nog: soms wordt er tijdens

een bepaald verhaaldeel kortstondig overgeschakeld naar een personage dat de ik-verteller is

in een ander verhaaldeel. Dit personage geeft dan commentaar op de hoofdpersoon uit het

bewuste verhaaldeel. Een mooi voorbeeld is dat van Dwight die in het verhaaldeel van Marv

kort aan het woord wordt gelaten en in de voice off vertelt dat Marv beter was geboren in een

tijd waarin hij het zou kunnen opnemen tegen andere gladiatoren of op een middeleeuws

slagveld met een bijl in iemands gezicht zou kunnen slaan.

De ik-persoon is steeds een personage in het verhaal. Het is in Sin City onmogelijk om met

zekerheid te zeggen wat het primaire verhaal is. Bijgevolg kan men ook geen hoofdpersonage

aanduiden voor de hele film. Er is steeds een hoofdpersonage binnen elk verhaaldeel. Vermits

dat personage de ik-verteller is hebben we te maken met een autodiëgetisch ik-verhaal.

Rest ons nog de vraag waarom er tijdens de film zo vaak gewisseld wordt tussen

vertelsituaties. Volgens mij is het bronmateriaal – de stripverhalen van Frank Miller – hiervan

de oorzaak.

4.2.De vertellende instantie bij Genette

Genette wijst er op dat de narratieve instantie tijdens het verhaal niet constant hoeft te blijven.

Dat is zeker zo bij Sin City waar er vier verschillende vertellers zijn: The Man, Hartigan,

Marv en Dwight. Genette heeft het ook over de gelaagdheid die kan ontstaan tijdens een

verhaal: enerzijds heb je de ‘histoire’ die wordt verteld, anderzijds het ‘discours’, het gegeven

dat het verteld wordt. Bij Sin City lopen die voortdurend door elkaar. Personages delen hun

gedachten, ze vertellen ons wat er op een bepaalde avond gebeurde en bovendien zien we die

gebeurtenissen ook.

15

De complexiteit van Sin City blijkt ook uit een ander element waar Genette aandacht aan

besteedt: de tijd van het vertellen. Sin City valt in de categorie van het tussendoor vertellen

wat Genette als de meest complexe vorm beschouwt. Er is een zeer korte afstand tussen de

gebeurtenissen en het vertellen ervan. Doorheen de film wordt er voortdurend gewisseld

tussen ten eerste het vertellen ( alsof het personage zowel de gebeurtenissen als zijn eigen rol

en emoties in een dagboek opschrijft ), ten tweede een soort stream of consciousness van alles

wat men voelt, zegt en onderneemt en ten derde de gebeurtenissen waarover het gaat.

Wanneer we de verteller van een verhaal willen benoemen, kunnen we ons beroepen op de

vier basistypen die Genette onderscheidt. Hoewel Sin City vier verschillende vertellers heeft

die elk de hoofdrol hebben binnen een of meerdere verhaaldelen behoren ze allen tot hetzelfde

type: intradiëgetisch-homodiëgetisch. Het is de protagonist binnen het welbepaalde

verhaaldeel die zijn eigen geschiedenis vertelt.

Wat de functie van de verteller betreft onderscheidt Genette vijf types. Mijns inziens zijn twee

types daarvan van toepassing op de vertellers in Sin City: ten eerste de verteller als

overbrenger van de narratieve inhoud en ten tweede de verteller die een getuigenisfunctie

vervult. Nemen we het voorbeeld van The Man in verhaaldeel één dan zien we dat hij

hoofdzakelijk een getuigenisfunctie vervult. Hij vertelt ons niet wie de dame in de rode jurk

is, maar wel wat hij voelt wanneer hij haar tegen zich drukt en wat hij haar vertelt vlak voor

hij haar neerschiet. Marv, Dwight en Hartigan vervullen beide functies. Ze verklaren waarom

ze bepaalde acties verrichten en zetten zo het verhaal in gang. Anderzijds vertellen ze ook wat

ze voelen bij bepaalde acties, waarom ze iets doen en wat ze daarbij voelen.

4.3.De filmische vertelwijze

Het is belangrijk te beseffen dat hoewel Sin City vaak het label krijgt opgeplakt van film noir

het toch op een belangrijk punt afwijkt van de gangbare vertelwijze binnen dat genre. Bij film

noir gaat een verteller terugblikken op gebeurtenissen waar hij nauw bij betrokken was of

misschien zelfs aan ten onder is gegaan. We hebben te maken met een analeptische

vertelwijze. Bij Sin City spreken personages in de voice over echter nooit in de verleden tijd.

Ze geven uitleg bij hun daden, vertellen wat ze doen of wat ze voelen. We weten niet wat het

eindresultaat zal zijn, bijvoorbeeld dat Marv terechtgesteld wordt na de moord op Cardinal

Roark of dat Hartigan zelfmoord pleegt. Er is dus geen sprake van een analeptische

vertelwijze.

16

4.4.De aanwezigheid van de vertellende instantie

In dit deel van de paper wordt de theorie van Corner rond ‘communicative modes of

documentarism’ toegepast op Sin City. Hoewel de typologie niet kan worden toegepast op een

fictiefilm is de wijze waarop Corner tot zijn Visual and Speech Modes is gekomen

verhelderend voor een diepgaandere analyse van de verteller bij Sin City. Bovendien heeft de

vertelwijze van de personages soms verbazingwekkend veel weg van een documentairemaker

die expliciet aanwezig is en becommentarieert wat hij doet, zegt of voelt.

Corner’s uitgangspunt is het opsplitsen van de film in twee componenten: beeld en geluid.

Wanneer we dat toepassen op Sin City merken we dat de hierboven genoemde vertellende

instanties ( The Man, Hartigan, Marv en Dwight ) zich situeren op beide niveau’s, maar

hoofdzakelijk het geluid domineren door hun voice over. Op het niveau van het beeld vinden

we hen ook terug, maar daar sluipt nog een andere verteller het verhaal binnen, met name die

van de regisseur Robert Rodriguez en striptekenaar Frank Miller. Hun visuele stijl draagt

namelijk in grote mate bij tot de manier waarop alle verhaaldelen worden verteld.

Wanneer we de theorie uit de cursus toepassen komen we tot de volgende conclusie: de

personages die in het verhaaldeel dat aan hen gewijd is de voice over voor hun rekening

nemen zijn manifest aanwezig in de diëgetische wereld. Hun explicitering valt onder de

Secondness. Ze geven commentaar bij het verloop van het verhaal. Er zijn ook opvallende

composities en het gebruik van intra-frame montage. De visuele stijl van Rodriguez en Miller

leidt ertoe dat zij ook als verteller dienen te worden beschouwd. Ze behoren tot de groep van

de extra-diëgetische vertellers. Hun acties zoals het bewerken en transformeren van de

beelden, het toepassen van opvallende montage-ingrepen – bijvoorbeeld de herordening van

de chronologie van de verhaaldelen – evenals het op een opvallende manier aanwenden van

kleureffecten, behoren tot de Thirdness.

De personages vertellen hun verhaal wel, maar Rodriguez en Miller opteren ervoor om dit te

brengen in zwartwit en hier en daar kleuraccenten te leggen. Zo dragen ze bij tot het narratief

van de film.

17

Hoofdstuk 5: Ocularisatie

Met ocularisatie bedoelen we de mate van visuele identificatie met zowel de vertellende

instantie van de film als de visuele ervaring van een bepaald personage. In dit hoofdstuk

worden de drie vormen van ocularisatie besproken in de context van Sin City.

5.1.Zero-ocularisatie

Zero-ocularisatie duidt op het feit dat men geen enkele vorm van personale ocularisatie kan

toekennen aan een opname. Het POV van waaruit de actie wordt bekeken is niet verbonden

aan een bepaalde subjectieve blik van een personage in de diëgetische wereld.

Op het eerste zicht zitten er in Sin City amper opnames die hieraan beantwoorden. Doorheen

alle verhaaldelen begeleidt een personage de kijker. Dit personage vertelt ons zijn gevoelens,

gedachten, acties en impressies waardoor we kunnen aannemen dat alles wat we zien wordt

gevormd door de subjectieve kijk van de bewuste actant. In dat geval zijn slechts de schaarse

momenten waarop bijvoorbeeld een locatie wordt geïntroduceerd vanuit een (very) long shot

echt als zero-ocularisatie te bestempelen. Meer specifiek kan men deze momenten – zoals

bijvoorbeeld de kerk waar Marv de priester bezoekt – onderbrengen bij het zogenaamde

‘Onbeperkt POV’. De camera maakt op die momenten vaak complexe bewegingen. De

revolutionaire digitale technieken die Rodriguez hanteert zorgen er voor dat de camera

volledig vrij en ongebonden deze indrukwekkende crane shots kan uitvoeren.

Naar mijn mening zit de zero-ocularisatie in Sin City echter dieper dan die enkele locatieshots.

In het hoofdstuk over de vertelling besprak ik reeds de rol van regisseur Robert Rodriguez en

striptekenaar Frank Miller. Hun impact op het audiovisuele aspect van de film valt onder de

Thirdness. Een tweede categorie binnen de zero-ocularisatie sluit perfect aan bij het

ongewone kleurenpalet dat wordt gehanteerd doorheen de film. Wanneer de verteller

indexicaal te werk gaat en op een bepaalde manier elementen uit de diëgetische wereld gaat

benadrukken op een consistente wijze spreken we van een ‘Beperkt POV’ ( indexicaal-

canoniek ). Het kleurgebruik binnen Sin City is uiterst belangrijk omdat elementen die

belangrijk zijn voor de afwikkeling van het verhaal specifiek van kleur worden voorzien daar

waar minder relevante zaken meestal in zwartwit worden getoond. Het gouden haar van

Goldie, het passionele rood van het bed, de medicijnen van Marv, de huidskleur van Yellow

Bastard en de ogen van de mensen die The Man moet uitschakelen zijn slechts enkele van

18

deze elementen. Zelfs het bloed wordt geësthetiseerd door het kleurgebruik: soms wordt het

rood gelaten; op andere momenten lijkt het een felle lichtgevende witte kleur te hebben. Het

bloed van Yellow Bastard heeft ook de gepaste kleur.

5.2.Partiële ocularisering

De vorm van ocularisering die het meest voorkomt in de film is partiële ocularisering. Het

POV is duidelijk verbonden met dat van een personage op basis van een zekere

aangrenzendheid. We kijken met The Man, Hartigan, Marv of Dwight. Daar de voice over er

vaak nadrukkelijk op wijst, heeft de kijker de neiging de omgeving van het hoofdpersonage

binnen een bepaald verhaaldeel te interpreteren doorheen diens visie. We spreken in dit geval

van partiële ocularisering door positie.

Sin City bevat ook scènes met een decoupage op basis van internal reverse angle wat ook een

vorm van deze ocularisering is. Nemen we bijvoorbeeld de ontmoeting tussen de dienster

Shellie en Dwight tijdens het korte bezoek van Marv aan Kadie’s. Wanneer Shellie naar

Dwight toe komt, diens glas op tafel zet met een knipoogje en vervolgens wegwandelt is het

personage van Dwight niet in beeld. Het POV van de toeschouwer bevindt zich echter min of

meer op het bankje waar Dwight zit waardoor er als kijker een sterke identificatie met hem

optreedt.

5.3.POV-ocularisatie

Wat de derde vorm van ocularisatie betreft, POV-ocularisatie, kan men in Sin City twee

subcategorieën herkennen: de interne ocularisatie en de mentale ocularisatie.

Hoewel partiële ocularisatie dominant is kan men toch subjectieve opnames vinden in de film.

Wanneer Marv bijvoorbeeld Kadie’s binnenwandelt kijkt hij naar Nancy op het podium.

Nadien wandelt hij naar de toog. Dwight bekijkt Marv ook tijdens diens bezoek. Dit zijn allen

voorbeelden van interne ocularisatie. Het kijken als een personage komt echter bitter weinig

voor in de film.

Wat mentale ocularisatie betreft is er één scène die er met kop en schouders bovenuit steekt.

Dit is uiteraard de autorit van Dwight richting teerputten waar hij de lijken van de vermoorde

agenten wil dumpen. Tijdens deze rit hallucineert hij dat de dode Jacky Boy tegen hem begint

te spreken. Jacky Boy begint hem te jennen dat hij een verstokte roker is, dat hij binnenkort

19

geen benzine meer heeft en dat de prostituées van Old Towne hem in de steek hebben gelaten.

Wanneer een politieagent Dwight dwingt zijn wagen aan de kant te zetten zegt Jacky Boy dat

het nu over is voor Dwight. Deze laatste antwoordt: “Sure he’s an asshole. Sure he’s dead.

Sure I’m just imagining that he’s talking. None of that stops the bastard from being absolutely

right.”. Het gaat hier om een mentale ocularisatie op basis van contiguïteit waarbij de kijker

simultaan de autorit van Dwight evenals diens mentale beelden te zien krijgt.

20

Hoofdstuk 6: Detail-analyse van een fragment Nr Locatie Handeling POV, ocularisatie,

beeldgrootte Beeld

1 Daken van Sin City

Marv doorkruist de stad en tracht uit te dokteren hoe hij meer informatie kan vinden over de moordenaar(s) van Goldie

POV 1 Partiële ocularisering ( Marv ) (Very) Long Shot

2 Steeg Marv rookt en zweert wraak te zullen nemen.

POV 2 Partiële ocularisering ( Marv ) Medium Shot

3 Steeg Idem als 2; Marv zal Goldie’s moordenaar ‘The Hard Goodbye’ geven

POV 3 Partiële ocularisering ( Marv ) Medium Close-Up

4 Ingang Kadie’s Een buitenwipper gooit iemand uit Kadie’s

POV 4 Partiële ocularisatie ( Marv ) (Close) Medium Shot

5 Ingang Kadie’s Marv kijkt toe hoe iemand wordt buitengegooid en wandelt – over de man heen – naar de ingang

POV 5 Partiële ocularisering ( Marv ) Medium Long Shot

6 Ingang Kadie’s De buitenwipper maakt een beledigende opmerking over Marv’s jas en gezicht

POV 6 Partiële ocularisering ( Marv ) (Close) Medium Shot

21

7 Ingang Kadie’s De buitenwipper schreeuwt in het gezicht van Marv dat hij weg moet gaan

POV 7 Partiële ocularisering ( Marv ) Close-Up

8 Ingang Kadie’s Marv duwt zijn vingers in de man’s ogen en wandelt zo naar binnen


9 Kadie’s Marv gooit de buitenwipper op een bankje en wandelt verder naar binnen


10 Kadie’s Marv wandelt verder

POV 9 Partiële ocularisering ( Marv ) Close Medium Shot

11 Kadie’s Podium

Marv kijkt naar het podium waar Nancy zich opwarmt voor haar ‘optreden’

POV 10 Interne ocularisatie ( Marv ) Medium Shot

12 Kadie’s Bezoekers van Kadie’s die rondwandelen, roken, drinken, ...

POV 11 Interne ocularisatie ( Marv ) Medium Long Shot

13 Kadie’s Podium

Nancy danst verder POV 12 Interne ocularisatie ( Marv ) Medium Close-Up

22

14 Kadie’s Toog

Marv gaat zitten aan de toog


15 Kadie’s Toog

Dienster Shellie vraagt wat Marv wil hebben.

POV 14 Partiële ocularisering ( Shellie ) Medium Close-Up

16 Kadie’s Toog

Marv bestelt “a shot and a brew Shellie and keep it coming”.

POV 15 Partiële ocularisering ( Shellie ) Medium Close-Up

17 Kadie’s Toog

Shellie vertelt Marv ‘to take it slow now honey’; dan kijkt ze naar links: iets heeft haar aandacht gegrepen

POV 16 Partiële ocularisering ( Shellie ) Close-Up

18 Kadie’s Shellie wandelt naar wat ze gezien heeft

POV 17 Partiële ocularisering ( Shellie ) Medium Shot

19 Kadie’s Tafel Dwight

Dwight zit nootjes te eten en kijkt op naar Shellie

POV 18 Interne ocularisatie ( Shellie ) Close Medium Shot

20 Kadie’s Shellie kijkt naar Dwight en zet zijn glas neer terwijl ze knipoogt

POV 19 Partiële ocularisering ( Dwight ) Medium Close-Up

23


Shellie zet het glas neer

POV 20 Partiële ocularisering ( Shellie ) (Big) Close-Up

22 Kadie’s Shellie wandelt weg terwijl ze Dwight blijft bekijken



Dwight kijkt naar Shellie en vervolgens naar Marv


24 Kadie’s Toog

Dwight kijkt naar Marv en filosofeert over diens aard

POV 21 Interne ocularisatie ( Shellie ) Close Medium Shot


Idem als 24 POV 20 Partiële ocularisering ( Dwight ) Medium Close-Up

26 Kadie’s Toog

Marv rookt. Voice over is de stem van Dwight die nog steeds commentaar geeft over Marv.

POV 22 Partiële ocularisering ( Dwight ) Close-Up

27 Kadie’s Toog

Marv dooft sigaret. Voice over is de stem van Dwight die nog steeds commentaar geeft over Marv.

POV 23 Partiële ocularisering ( Dwight ) (Big) Close-Up

24

28 Kadie’s Toog

Barman plaatst nieuw glas op de bar. Voice over is de stem van Dwight die nog steeds commentaar geeft over Marv.

POV 24 Partiële ocularisering ( Dwight ) (Big) Close-Up

29 Kadie’s Toog

Marv slaat het achterover. Voice over is de stem van Dwight die nog steeds commentaar geeft over Marv.

POV 22 Partiële ocularisering ( Dwight ) Close-Up

30 Kadie’s Podium

Nancy danst op het podium. Voice over is de stem van Dwight die het nu heeft over Nancy.

POV 25 Partiële ocularisering ( Dwight ) Close Medium Shot

31 Kadie’s Toog

Marv plaatst glas op bar en schuift het met een snelle beweging weg.

POV 26 Partiële ocularisering ( Marv ) (Big) Close-Up

32 Kadie’s Toog

Het glas belandt bij een hele reeks andere glazen waarvan de kijker uitgaat dat Marv ze heft opgedronken.

POV 27 Partiële ocularisering ( Marv ) (Big) Close-Up

33 Kadie’s Toog

Iemand plaatst een pistol tegen Marv’s rug.

POV 28 Partiële ocularisering ( huurmoordenaars ) Close Medium Shot

34 Kadie’s Toog

Marv kijkt verbaasd achterom. De mannen zeggen dat de show over is voor Marv.


25

35 Kadie’s Toog

Marv antwoordt dat de ene kerel ‘one fine looking coat’ draagt.


36 Kadie’s Uitgang

Huurmoordenaar één opent de deur; Marv wordt onder schot gehouden.


37 Kadie’s Uitgang

De drie gaan langs een reeks trappen naar beneden.

POV 32 Partiële ocularisering ( Marv ) Long Shot

38 Steeg Marv wandelt gewillig mee. Voice over van Marv vertelt ons waarom hij zo graag huurmoordenaars heeft.


39 Steeg Marv draait zich bruusk om en geeft huurmoordenaar twee een vuistslag in het gezicht.


40 Steeg De eerste huurmoordenaar wil Marv neerschieten, maar die is hem te snel af. Marv grijpt zijn arm.


41 Steeg Marv schiet huurmoordenaar twee neer.


26

42 Steeg Marv draait zich snel om naar huurmoordenaar één.


43 Steeg Marv geeft huurmoordenaar één een vuistslag.


44 Steeg Marv geeft huurmoordenaar één een trap in diens maagstreek.


45 Steeg Marv grijpt huurmoordenaar één vast aan de nek.


46 Steeg Marv knalt het hoofd van de eerste huurmoordenaar brutal tegen (in?) de muur.


47 Steeg Marv wandelt naar de bloedende tweede huurmoordenaar en vertelt hem dat hij zijn jas moet uitdoen.

POV 41 Partiële ocularisering ( Marv+Huurmoordenaar twee) Medium Shot

48 Steeg Marv verklaart zich nader: “A fine coat like that and you’re bleeding all over it”.

POV 42 Partiële ocularisering ( Marv+Huurmoordenaar twee ) Medium Close-Up

27

49 Steeg De huurmoordenaar doet de jas uit.

POV 43 Partiële ocularisering ( Marv+Huurmoordenaar twee ) Close Medium Shot

50 Steeg Marv doet zijn jas uit en begint zijn ondervraging: hij wil weten wie hen heeft ingehuurd.

POV 44 Partiële ocularisering ( Marv+Huurmoordenaar twee ) Medium Shot

51 Steeg Marv verkoopt de man een uppercut met het pistool.


52 Steeg De impact van de vuistslag op de huurmoordenaar.


53 Steeg Marv grijpt de man bij de kraag.


54 Steeg Marv krijgt niet snel genoeg de naam die hij wil horen dus besluit hij radicaler te werk te gaan.


55 Steeg Marv schiet de man in de edele delen. De huurmoordenaar schreeuwt “No!”

POV 49 Partiële ocularisering ( Marv+Huurmoordenaar twee ) (Medium) Close-Up

28

56 Marv in de voice over: “You keep holding out on me like this and I’m gonna have to get really nasty”

POV 50 Volledig zwart scherm; huurmoordenaar is flauwgevallen na het schot in de edele delen. Interne ocularisatie ( Huurmoordenaar twee )

57 Steeg Marv steekt een sigaret op. De huurmoordenaar gaat door de knieën en zegt de naam: “Telly Stern”

POV 51 Partiële ocularisering ( Marv+Huurmoordenaar twee ) Medium Shot

58 Steeg Hij vertelt Marv ook dat deze Telly de lakens uitdeelt in de ‘Triple Ace Club’.


59 Steeg Marv bedankt de man, neemt zijn pistool, mikt en haalt de trekker over.


60 POV 50 Volledig zwart scherm; hoormoordenaar door het hoofd geschoten. Interne ocularisatie ( Huurmoordenaar twee )

61 Steeg Marv doet de jas van de huurmoordenaar aan die hij zo mooi vond.


62 Steeg Marv wandelt weg en maakt de bedenking dat hij Goldie’s parfum lijkt te ruiken.


29

63 Steeg Marv wijt het aan zijn nood aan medicijnen. Wendy kijkt toe hoe Marv wegwandelt.

POV 53 Partiële ocularisering ( Wendy ) Medium Shot

64 Steeg Wendy zweert wraak voor “what you did to me” en trekt haar pistool.

POV 54 Partiële ocularisering ( Wendy/Marv ) Medium Close-Up

65 Toilet ( niet nader bepaald waar )

Marv ploft Louie met zijn hoofd in het toilet.



Marv wil weten hoeveel mensen betaald werden voor de moord op Goldie en het in zijn schoenen schuiven ervan.



Louie zegt dat Connelly hem erin geluisd heeft.



Marv duwt hem opnieuw kopje onder en slaat de toiletbril op Louie’s hoofd.



Louie voegt eraan toe: “He’ll never talk”.

POV 58 Partiële ocularisering ( Marv ) (Medium) Close-Up

30

70 Straat ( niet nader bepaald )

Marv rijdt met een open deur terwijl hij Connelly langs de baan schuurt. ( “I don’t know ‘bout you but I’m having a ball” )


71 Voice over van Marv die vertelt dat Connelly toch gesproken heeft, net als alle anderen.

POV 50 Volledig zwart scherm

72 Kerk Stem van priester die vraagt naar de zonden van Marv. Marv antwoordt dat hij enkel de laatste paar zal vertellen...

POV 60 Zero-ocularisatie Long Shot

73 Kerk Biechtstoel

Marv zit in de biechtstoel tegenover de priester en zegt dat zijn handen vol bloed zitten.


74 Kerk Biechtstoel

De priester vraagt Marv of hij dat in figuurlijke zin bedoelt.


75 Kerk Biechtstoel

Marv antwoordt dat wanneer hij iets moet uitzoeken hij het aan iemand vraagt die meer weet dan hij.


76 Kerk Biechtstoel

Marv zegt dat hij het soms nogal vrij ruw vraagt. Hij vertelt dat hij drie mannen heeft gemarteld en vermoord.

POV 64 Partiële ocularisering ( priester ) Medium Close-Up

31

77 Kerk Biechtstoel

Marv zegt: “You might say I’m working my way up the food chain”.


78 Kerk Biechtstoel

Hij vertelt dat de eerste twee niets voorstelden, maar...


79 Kerk Biechtstoel

Het was de derde, Connelly, die de naam van de priester noemde. Marv trekt zijn pistool. Priester zegt dat het het Huis van God is.


80 Kerk Biechtstoel

Marv antwoordt dat de priester hem gewoon een naam moet geven.


81 Kerk Biechtstoel

De priester antwoordt: “Roark”.


82 Kerk Biechtstoel

Marv gelooft de man niet.


83 Kerk Biechtstoel

De priester zegt dat er een boerderij is bij Cross & Lennox waar Marv moet gaan kijken.


32

84 Kerk Biechtstoel

Marv lijkt de informatie in zich op te nemen. De priester gaat verder en zegt tegen Marv dat hij zich de vraag moet stellen of:


85 Kerk Biechtstoel

“That corpse of a slut is worth dying for”.


86 Kerk Biechtstoel

Marv schiet één keer. Voice over van Marv: “Worth dying for”.


87 Kerk Biechtstoel

Marv schiet een tweede keer.

POV 70 Partiële ocularisering ( Marv ) Big Close-Up

88 Kerk Biechtstoel

Priester wordt in het hoofd geraakt. Voice over van Marv: “Worth killing for”.


89 Kerk Biechtstoel

Kruis boven op de kerk. We horen een derde schot. Voice over van Marv: “Worth going to hell for”.

POV 72 Zero-ocularisatie Close-Up

90 Kerk Biechtstoel

Marv blaast de rook van zijn pistool, richt het op waar de priester zat en zegt: “Amen”.


33

34

Bijkomende opmerkingen bij dit fragment:

Nummer 1: Partiële ocularisering: het is geen zero-ocularisatie omdat de kijker door de voice over van Marv de

neiging heeft de omgeving te interpreteren doorheen de visie van Marv. Sin City heeft amper zero-ocularisatie

omdat er vrijwel nooit een volledig objectieve blik wordt gegeven op de gebeurtenissen. Meestal worden de

gebeurtenissen vanuit het standpunt van een bepaalde actant aanschouwd. Uiteraard is er wél sprake van zero-

ocularisatie m.b.t. het indexicaal-canonieke POV gehanteerd door de regisseur en striptekenaar die bepaalde

accenten leggen in het verhaal via het ongewone kleurgebruik.

Nummers 20 en 22: ik dacht eerst dat het om interne ocularisatie ging van Dwight, maar het beeld komt niet

volledig overeen met wat Dwight zou zien. Daarvoor zou Shellie in de camera moeten kijken want het is toch

duidelijk dat ze in Dwight’s ogen kijkt terwijl ze knipoogt, het glas neerzet en wegwandelt. We kijken met

Dwight en niet als Dwight.

Nummers 31 en 32 zouden misschien kunnen doorgaan voor zero-ocularisatie, maar naar mijn mening kijkt

men nu toch eerder mee vanuit het standpunt van Marv.

Nummers 47 tot 60: Hier kan men zowel beargumenteren dat men meekijkt via het personage van Marv of dat

van de tweede huurmoordenaar. Marv domineert de scène – het lage camerastandpunt benadrukt dit – en ik zou

in dit geval zeggen dat de dreiging die wordt ervaren door de huurmoordenaar ervoor zorgt dat de partiële

ocularisering hier betrekking heeft op die huurmoordenaar.

Voor de hele ondervragingsscène is het moeilijk te bepalen wat de ocularisatie is. Vermits het scherm twee

maal volledig zwart wordt door wat Marv met de man doet zouden we kunnen aannemen dat we hier met de

huurmoordenaar en niet met Marv zitten te kijken. Sterker nog: in de twee opnames met het zwarte scherm is er

zelfs sprake van interne ocularisatie met de huurmoordenaar.

Bij de tweede ondervraging vind ik dat het meer wijst op partiële ocularisering van Marv. We kijken met hem

hoe hij Louie in het toilet duwt.

Nummer 63: Hier is de ocularisering niet eenvoudig te bepalen. We kijken weliswaar met Wendy, maar horen

de voice over van Marv. Ik leun meer aan bij het beschouwen van dit shot als een partiële ocularisering vanuit

het standpunt van Wendy.

35

Nummer 64 is pas echt problematisch: wie de film een tweede keer bekijkt weet dat het niet Goldie is, maar

haar tweelingzus Wendy. Toch blijft dit shot bizar: Wendy zegt: “Bastard. You’re gonna pay for what you did

to me”. Dat is verwarrend want het lijkt alsof het om Goldie zélf gaat. We lijken dus wel mee te kijken met

Wendy ( partiële ocularisering Wendy ), maar anderzijds kijken we mee met Marv want hij is degene die

verward zou worden als hij hij haar zag. De verwarring die Marv zal voelen in het vervolg van de film wordt

hier dus als het ware naar de kijker getransfereerd.

Nummer 72: Doorheen Sin City zijn er zo nu en dan ( crane ) shots die diverse locaties introduceren. Dit zijn de

momenten waarop er van zero-ocularisatie sprake is. Uiteraard geldt hier opnieuw de opmerking dat Rodriguez

en Miller ook als vertellende instantie gelden daar ze met hun visuele aanpak een invloed hebben op het

verhaal.

Nummer 76: Het gaat hier niet om interne ocularisatie van de priester want dan zou je het gaas moeten zien. We

kijken hier wel met de priester.

Tenslotte zou ik er nog even op willen wijzen dat er nauwelijks terugkerende POV’s zijn. Dit is uiteraard het

gevolg van het intensieve gebruik van digitale technieken waarbij de acteurs worden gefilmd voor een green

screen. Nadien worden de locatie en attributen digitaal toegevoegd. Er is hoegenaamd geen nood aan

bijvoorbeeld een establishing shot als veiligheidsmaatregel waar men naar kan terugcutten. Rodriguez genoot

duidelijk van de vrijheid die hem dit bood en gaat eerder als een schilder te werk dan als een filmmaker.

Conclusie

Bij de bespreking van Sin City zijn een aantal zaken opgevallen. Eerst en vooral is er geen

primair verhaal te onderscheiden. Er zijn vier aparte verhalen die elk even belangrijk zijn voor

het geheel. Toch heeft Robert Rodriguez er duidelijk voor gekozen om het verhaal rond

Hartigan en Nancy ietwat meer te belichten. Rodriguez deelde That Yellow Bastard namelijk

in twee delen. Het eerste zette hij vooraan in de film; het tweede achteraan.

De verhaaldelen met de huurdoder The Man verdienen ook meer uitleg. Het allereerste

verhaaldeel werd namelijk door Rodriguez gemaakt om Frank Miller’s toestemming te

krijgen voor het project evenals om de indrukwekkende cast aan te trekken. Wanneer The

Man op het einde van de film terugkeert is dit vergelijkbaar met een zogenaamde ‘clincher’

zoals bijvoorbeeld de man die op het einde van The Great Train Robbery ( 1903 ) in de

camera schiet.

De hoofdpersonages in Sin City streven allen naar een bepaalde vorm van rechtvaardigheid als

tegengewicht voor het onrecht en de zonden waarmee ze zich geconfronteerd zien. Hun

definitie van moraliteit bepaalt hun acties.

De relatie tussen de verteltijd en de vertelde tijd is bijzonder complex. De chronologie van de

gebeurtenissen wordt grondig door elkaar gegooid, er zitten grote prolepsen in het verhaal

evenals versnellingen en ellipsen die voor een grote discrepantie zorgen tussen de plottijd en

de storytijd. Bovendien worden sommige gebeurtenissen uit de stripverhalen niet vermeld wat

het geheel nog complexer maakt. De Amerikaanse Recut-Extended-Unrated editie van de

DVD heeft een speciale optie om de film te bekijken in de correcte volgorde én biedt een

interactieve ‘mindmap’ aan die de regisseur en de striptekenaar in hun achterhoofd hadden om

de elkaar kruisende verhaaldelen tot een coherent geheel te smeden.

Sin City heeft meerdere vertellers die in de ik-persoon als het ware ‘live’ commentaar

verzorgen m.b.t. hun acties en emoties. De film valt in de categorie van het ‘tussendoor

vertellen’ wat Genette als de meest complexe vorm beschouwt. De voice over is steeds voor

de rekening van de intradiëgetische vertellers.

36

Omdat de film soms het gevoel geeft op een bijna documentaire-achtige wijze een fictief

verhaal te vertellen leek het me nuttig een belangrijke typologie uit de documentaire theorie,

Corner’s communicative modes of documentarism, toe te passen. Door het splitsen van het

beeld en het geluid komt men tot de constatatie dat er nog een andere verteller zijn stempel

drukt op Sin City. De visuele stijl en de kleuraccenten van Frank Miller en Robert Rodriguez

dragen ook hun steentje bij tot de wijze waarop het verhaal wordt verteld.

Deze paper onderzocht ook de ocularisering. Daarbij kan worden geconcludeerd dat de zero-

ocularisatie zich situeert op het niveau van enerzijds de shots die locaties introduceren en

anderzijds op het niveau van het ongewone kleurenpalet doorheen de film dat ik als

indexicaal-canoniek bestempelde. De dominante vorm van ocularisatie is de partiële

ocularisering door positie. Veel minder aanwezig is de POV-ocularisatie hoewel de scène

waarin Dwight hallucineert dat de dode Jacky Boy een gesprek met hem voert wel duidelijk

binnen deze categorie valt.

Deze bevindingen werden bevestigd in de detail-analyse van een deel uit The Hard Goodbye.

Hierbij stelde ik ook vast dat er nauwelijks POV’s zijn die meermaals terugkeren. Dit is

uiteraard het gevolg van de digitale technieken die konden worden aangewend teneinde de

artistieke visie van Miller zo nauwgezet mogelijk te vertalen naar het grote scherm.

Sin City is narratief gezien een extreem gewelddadige versie van het meesterwerk van Marcel

Proust. De madeleintjes en de zoektocht naar de verloren tijd zijn weliswaar vervangen door

‘blood, bullets and broads’ en de zoektocht naar verloren onschuld en rechtvaardigheid in een

moreel corrupte samenleving.

37

38

Bijlagen: Bijlagen:

Bijlage 3: Sin City: Chronologisch overzicht

Bijlage 2: Vergelijking chronologie

Bijlage 1: Overzicht hoofdpersonages en nevenpersonages

1.Hoofdpersonages

Nancy Callahan

Miho

Becky

Senator Roark

Gail

Jackie Boy

Manute

Lucille

The Man

Cardinal Roark

Goldie/Wendy

Bob

Shellie

Dwight

Marv

Roark Jr./Yellow Bastard

Hartigan

Kevin

2. Nevenpersonages

Sin City: Chronologisch overzicht

Verhaaldelen in de film Feitelijke chronologie gebeurtenissen

Verhaaldeel 1 -Hartigan zit op de hielen van de kindermolesteerder Roark Jr.

-Hartigan en partner Bob hebben een meningsverschil. Hartigan slaat Bob buiten westen.

-De huurmoordenaar The Man schakelt een vrouw in een rode jurk uit.

-Hartigan redt Nancy van Roark Jr.Verhaaldeel 2

-Hartigan zit op de hielen van de kindermolesteerder Roark Jr. -Hartigan in ziekenhuis

-Hartigan veroordeeld voor het molesteren van kinderen-Hartigan en partner Bob hebben een meningsverschil. Hartigan slaat Bob buiten westen.

-Hartigan in isolatiecel voor 8 jaar

-Hartigan redt Nancy van Roark Jr. -Hartigan vrijgelaten; gaat naar Kadie’s waar hij Nancy ( nu 19 jaar oud ) opnieuw treft

Verhaaldeel 3-Marv ziet hoe Nancy en Hartigan de bar verlaten

-Marv wordt wakker naast Goldie die dood is-Hartigan en Nancy worden gevolgd door de tot Yellow Bastard getransformeerde Roark Jr.-Marv zoekt hulp bij Lucille

-Marv gaat naar de bar waar Nancy danst -Nancy valt in handen van Yellow Bastard; Hartigan voor dood achtergelaten-Shellie leert de nieuwe Dwight kennen ( neemt hem mee naar huis )

-Hartigan weet te ontsnappen en vindt Nancy en Yellow Bastard op The Farm-Marv wordt lastiggevallen door twee kerels die hij vakkundig

uitschakelt-Hartigan redt Nancy, doodt Yellow Bastard en pleegt zelfmoord

-Marv wordt gevolgd en aangevallen door Wendy

-Marv belandt op The Farm waar hij gevangen wordt genomen door Kevin. Ook Lucille werd gevangen.

-Marv wordt wakker naast Goldie die dood is

-Marv zoekt hulp bij Lucille-Marv weet te ontsnappen, maar Lucille komt om. -Marv gaat naar de bar waar Nancy danst

-Marv doorzoekt Old Towne, wordt gevangen genomen door de prostituées die de macht in handen hebben.

-Shellie leert de nieuwe Dwight kennen ( neemt hem mee naar huis )

-Marv wordt lastiggevallen door twee kerels die hij vakkundig uitschakelt-Marv leert de tweelingzus van Goldie, Wendy kennen. Samen gaan ze achter de moordenaars van Goldie aan. -Marv wordt gevolgd en aangevallen door Wendy

-Marv valt The Farm aan en doodt Kevin. -Marv belandt op The Farm waar hij gevangen wordt genomen door Kevin. Ook Lucille werd gevangen.

-Marv ontdekt dat Cardinal Roark hoofdverantwoordelijke is voor de moord op Goldie en doodt hem.

-Marv weet te ontsnappen, maar Lucille komt om. -Wendy bezoekt Marv op de vooravond van zijn executie

-Marv doorzoekt Old Towne, wordt gevangen genomen door de prostituées die de macht in handen hebben.-Marv wordt geëxecuteerd ( tweemaal geëlektrocuteerd )

-Marv leert de tweelingzus van Goldie, Wendy kennen. Samen gaan ze achter de moordenaars van Goldie aan.Verhaaldeel 4

-Marv valt The Farm aan en doodt Kevin.-Miho vermoordt Jackie Boy; bendeoorlog voor de controle van Old Towne breekt los.

-Marv ontdekt dat Cardinal Roark hoofdverantwoordelijke is voor de moord op Goldie en doodt hem.-Dwight weet via een list Manute’s bende in een hinderlaag

te lokken.

-Miho vermoordt Jackie Boy; bendeoorlog voor de controle van Old Towne breekt los.

Verhaaldeel 5

-Hartigan in ziekenhuis-Dwight weet via een list Manute’s bende in een hinderlaag te lokken.-Hartigan veroordeeld voor het molesteren van kinderen

-Hartigan in isolatiecel-Wendy bezoekt Marv op de vooravond van zijn executie

-Hartigan wordt vrijgelaten

-Marv wordt geëxecuteerd ( tweemaal geëlektrocuteerd )-Hartigan gaat naar Kadie’s waar hij Nancy ( nu 19 jaar oud ) opnieuw treft

Moeilijk te plaatsen:-Marv ziet hoe Nancy en Hartigan de bar verlaten

-Hartigan en Nancy worden gevolgd door de tot Yellow Bastard getransforrmeerde Roark Jr.

-De huurmoordenaar The Man schakelt een vrouw in een rode jurk uit.

-Becky stapt een lift in waar ook de huurmoordenaar The Man inzit. Chronologisch alleszins na het verraad van Becky in The Big Fat Kill.-Nancy valt in handen van Yellow Bastard; Hartigan voor dood

achtergelaten

-Hartigan weet te ontsnappen en vindt Nancy en Yellow Bastard op The Farm

-Hartigan redt Nancy, doodt Yellow Bastard en pleegt zelfmoord

Verhaaldeel 6

-Becky stapt een lift in waar ook de huurmoordenaar The Man inzit.

SIN CITY Timeline

DATE STORY EVENT-23 Years That Yellow

Bastard Nancy Callahan born.

-12 Years That Yellow Bastard

Roark Jr. kidnaps Nancy. Saved by John. The resulting shootout puts both Roark Jr. and John in the hospital. John is framed for multiple accounts of child molestation. Sent to prison and spends 8 years in solitary.

-4 Years and 3 Months

A Dame To Kill For

Ava leaves Dwight for Damien Lord.


That Yellow Bastard

John Hartigan walks into Katie's and finds Nancy Callahan (who at this point is 19). According to the background action, Ava broke off her engagement to Dwight a month ago. Shelly takes Dwight home.

Just Another Saturday Night

Marv sees Nancy run off with John. Ends up wondering where he got his coat and gloves from.

That Yellow Bastard

John and Nancy leave Katie's. Roark Jr. follows. Eventually, the three of them end up at The Farm, where John kills Roark Jr., frees Nancy, and then kills himself.


A Dame To Kill For

Dwight saves Miho from two Tong members.

-9 Months A Dame To Kill For

Dwight last saw Shelly.

-3 Months and 3 Weeks

A Dame To Kill For

The Twins take over Old Town.

-3 Months and 2 Days

A Dame To Kill For

Dwight contacted by Ava Lord and meets Manute.

-3 Months and 1 Day

A Dame To Kill For

Dwight goes to Damien Lord's. Is beaten for his trouble.

-3 Months A Dame To Kill For

Dwight and Marv attack Damien Lord's. Marv blinds Manute in one eye. Dwight Kills Damien. Ava shoots Dwight repeatedly. Marv takes Dwight to Old Town.

-2 Months (?) Blue Eyes Gail tells Shelly Dwight is still alive. Delia kills her old lover, Jim. Becomes an assassin for the Colonel, and takes the code name of "Blue Eyes."

0 Hour Sin City Marv wakes up next to Goldie, who is dead. +1 Day Sin City Marv walks into Katie's, where Nancy is dancing. He talks to Weevil.

A Dame To Kill For

Bob and Mort walk into Katie's, talk to Shelly.

+2 Days Sin City Marv looks for answers, ends up at The Farm. Is captured by Kevin, but escapes. Lucille has been captured by Kevin as well. She is killed in the escape.

+3-5 Days (?) Sin City Marv scopes out Old Town. Is captured a second time. Meets Wendy. He attacks The Farm, kills Kevin, then finds and kills Cardinal Roark.

A Dame To Kill For

Bob and Mort argue over Ava Lord and the Damien Lord murder case. Mort shoots Bob, then shoots himself.

+3 Months A Dame To Kill For

Dwight is fully healed. Ava approaches Wallenquist. He states he will merge their operations, and sends a man from Phoenix to set up the arraignment.

+3 Months and 1 Day

A Dame To Kill For

Dwight McCarthy, Gail, and Miho attack Ava Lord's. Manute is shot by Dwight, Shot by Ava, and stabbed by Miho. He lives. Ava is killed by Dwight.

Unknown Wrong Turn Phil is killed by Delia. Gordo pushes his car into the tar pits. This story occurs somewhere between Blue Eyes and Hell and Back, since Wallace kills both Delia and Gordo in the latter story.

Unknown Hell And Back Wallace saves Esther from suicide. She is then captured by the Colonel. Wallace wages war on the Colonel and his operation, and when it's all over, Wallace has killed Blue Eyes, Maxine, and Gordo, while Leibowitz kills the Colonel. As a side note, there is a problem with this story, continuity-wise. In one panel it looks like Dwight is driving the Cadillac from Family Values, except he doesn't get that until after Manute is dead, and Manute is very much alive in Hell And Back.

Unknown The Babe Wore Red

Dwight saves Mary from Fat Man and Little Boy (who were working for Wallenquist). He puts a bullet into each of their legs. The Farm is now abandoned, and Dwight states Marv is on Death Row.

Unknown The Big Fat Kill Miho kills Detective Jack Rafferty. After it is all over, Manute is finally killed for good. Unknown Family Values Dwight investigates the murder of an Old Town girl. Best guess makes this about 3 Months after The Babe

Wore Red. +18 Months Sin City Marv has been sent to Death Row. While there he is visited by Wendy. +18 Months and 1 Day

Sin City Marv executed. It takes two tries.

Bron: http://surbrook.devermore.net/adaptionscomic/sincity/sincitytimeline.html

http://surbrook.devermore.net/adaptionscomic/sincity/sincitytimeline.html

Business

Universiteit Antwerpen Ken Lawrence Narratologie Van De Film Sin City