KIYASLAMA TEKNİĞİNİN KAVRAMSAL ANALİZİ

ENGİN MUTLU

ARDA TOKAÇ

FİKRET BATIRHAN

ADEM SALAN

B.EMİR ERTEN

BARBAROS TOSUN

• Bilgiyi elde etmek, onu en verimli biçimde kullanabilmek ve bunlardan da önemlisi sürekli ‘’yeni bilgi’’ üreten, aktaran, depolayan ve bunu örgütsel davranışına yansıtan bir yapı oluşturmak; yani öğrenmeyi öğrenen bir örgüt olmak, günümüz örgütlerinin en temel başarı koşuludur.

• Bu noktada önemli bir bilgi toplama aracı da Kıyaslama Tekniğidir.

• Gereksinim duyulan bilginin ‘’karşılaştırma’’ yoluyla -örgüt içinden ve dışından-elde edilmesini ve değerlendirilmesini sağlayan bu teknik, 1970’lerin sonlarından bu yana örgütlerin öğrenmesindeki önemini sürdürmektedir.

• Kıyaslama tekniği,örgütlerin iç ve dış kaynaklardan sürekli bilgi alarak öğrenme yeteneklerini geliştirmelerini ve bilgiye işlerlik kazandırmalarını kolaylaştıran çağdaş bir tekniktir.

KIYASLAMA TEKNİĞİNİN TANIMI VE BELİRLEYİCİ ÖZELLİKLERİ

• Kıyaslama tekniği, örgütsel gelişme amacıyla bir örgütün ürünlerinde,hizmetlerinde ve iş sürecinde,en iyi uygulamalar olarak kabul edilenlerin araştırılması, bulunması, sürekli iyileştirilmesi ve bunların kendi süreçlerine uyarlanması yönündeki sürekli ve sistematik faaliyetler bütünüdür’

• Bir başka tanıma göre kıyaslama, örgütün herhangi alanda kendi performansını,sınıfının en iyisi olan örgüt/örgütler ile karşılaştırarak,‘’en iyi’’ nin bu seviyeyi nasıl yakaladığını belirleyip, elde edilen bilgileri örgütün amaç ve stratejileri için bir temel oluşturacak biçimde kullanmaktır.

KIYASLAMA TEKNİĞİNİN BELİRLEYİCİ ÖZELLİKLERİNİ ŞU ŞEKİLDE SIRALAYABİLİRİZ

• Kıyaslama tekniği, süreklilik gerektiren sistematik bir çalışmadır.

• Kıyaslama tekniği çift yönlü(karşılıklı) bir bilgi alışverişi ve çıkar sağlamayı amaçlar.

• Kıyaslama tekniği salt diğer örgütlerin elde ettiği sonuçlarla değil; bu sonuçların nasıl elde edildiği ile ilgilenir.

• Kıyaslama tekniği, bir yönetim tekniği olarak çağdaş yönetim yaklaşımlarının hemen hemen tümünde kullanılan standart araçlardan biri haline gelmiştir.

• Kıyaslama tekniği, yalnızca ‘’rakiplerle karşılaştırma yapma’’ anlamına gelmez; örgüt içi, sektörel ve genel anlamda çok yönlü araştırma ve karşılaştırmaya olanak tanır.

• Kıyaslama tekniği, kesinlikle bir kopyalama ve taklit aracı değildir; bir uyarlama faaliyetidir.

• Kıyaslama tekniği aynı zamanda örgütsel bir öğrenme yoludur.

• Kıyaslama tekniği, tüm sektörlerde uygulanabilen bir tekniktir.

KIYASLAMA TEKNİĞİNİN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİ

• Kıyaslama tekniğinin temelleri uzakdoğu felsefesine dayanmaktadır.

• Bir Çin generali olan Sun Tzu ''eğer düşmanınızı ve kendinizi tanıyorsanız, yüzlerce savaşın sonucundan korkmanız gerekmez demiştir.

• Kıyaslama tekniği çıkış tarihi kesin olarak bilinmeyen ''Dantatsu'' kavramından ortaya çıkmıştır.

• Bu günkü anlamda kıyaslama tekniğini adını alması ABD de gerçekleşmiştir.

• En iyi olmayı hedefleyen bu teknik ABD'de ilk kez Xerox örgütü tarafından uygulanmıştır.

• Fotokopi teknolojisini geliştiren xerox örgütü 1960'ların ortasından 1970'lerin ortasına kadar karını her yıl %20 oranında arttırmasına rağmen 1980'li yıllarda fiyat ve kalite boyutunda ciddi bir rekabetle karşı karşıya kalmıştır.

• Kıyaslama tekniği xerox'un diğer operasyonlarında kademe kademe yayılmış, 1980'li yılların başında Xerox faaliyetlerinin ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir.

• Daha sonraki yıllarda Kıyaslama (Benchmarking) yerine ''Benchlearning'' terimi kullanılmaya başlamış ve kıyaslama öğrenme boyutu içind yerini bulmuştur.

• En son gelişmeler ise Kıyaslama tekniğinin örgüt stratejisiyle bütünleştirilmesine yönelik bir eğilimin artmakta olduğunu göstermektedir.

KIYASLAMA TEKNİĞİNİN İLKELERİ

• Kıyaslama tekniğinden arzu edilen sonuçlara ulaşabilmek için aşağıda ki ilkelere uymak gerekmektedir.

A)Üst Yönetimin Liderliği

B) Kıyaslamanın Takım Çalışması Çerçevesinde Ele Alınması

C) Kıyaslama konusunda Örgüt Çalışanlarının Eğitilmesi

D) Örgütün Değişime Açık Olması ve Başkalarından Öğrenmeye Gönüllü Olunması

E) Kıyas Ortağının da Çıkarının Gözetilmesi

F) Bilgi Paylaşımı Kurallarına Uygun Hareket Edilmesi

KIYASLAMA TEKNİĞİNİN ÖRGÜTLERE SAĞLADIGI KATKILAR

• Müşteri ihtiyaçlarının tanımlanmasını sağlar

• İhtiyaçların karşılanmasında daha gelişmiş yolların belirlenmesi

• Maliyetler üzerinde etkisi olan yenilikçi düşüncelerin toplanmasını dolayısıyla maliyetlerin düşürülmesi

• Örgütlerin kalite programlarını güçlendirir.

• Örgütlerin zayıf ve güçlü yanlarının ortaya çıkarılmasını sağlar

• Örgütlerin iç ve dış çevrelerini sürekli incelemelerini ve değerlendirmelerini sağlar.

• Performans açıklarının tespit edilmesi ve bu açıkların kapatılması konusunda örgütlerin stratejilerinin geliştirmelerine olanak sağlar

• Örgütsel amaçların ve hedeflerin belirlenmesinde etkinliği sağlar.

• Örgütsel verimliliğe ilişkin doğru ölçütlerin geliştirilmesine yardımcı olur.

• Rekabet üstünlüğünün yakalanmasını olanaklı sağlar.

• Örgütleri araştırma, öğrenme ve uygulama konusunda sürekliliği olan sistematik bir süreç sunar.

KIYASLAMA TEKNİĞİ TÜRLERİ

Dikkate alınan tarafa göre kıyaslama tekniği türleri:

• Örgüt içi kıyaslama tekniği• Rekabetçi kıyaslama tekniği• Sektörel kıyaslama tekniği• Jenerik ( Genel Kıyaslama) tekniği• Global kıyaslama tekniği

ÖRGÜT İÇİ KIYASLAMA TEKNİĞİ

• Örgüt içi kıyaslama tekniği aynı örgütün farklı konumlarda, birimlerde, süreçlerde ve ülkelerdeki benzer faaliyetlerin karşılaştırmaya konu olduğu kıyaslama türüdür.

• Örgüt sadece mevcut durumu tespit etmekle yetinmez, örgüt içinde en iyi uygulamaların neler olduğunu,zayıf noktalarını ve bu konuda nelerin yapılabileceğini ortaya koyar.

REKABETÇİ KIYASLAMA TEKNİĞİ

• Bir örgütün sınıfında kendisinden daha iyi ya da en iyi olan doğrudan rakipleri ile karşılaştırmasıdır.

• Bir banka kredilenme sürecini sınıfında en iyi olan rakip bir banka ile kıyaslama konusu yapabilir.

SEKTÖREL KIYASLAMA TEKNİĞİ

• Aynı sektörde faaliyet gösteren rakip veya rakip olmayan örgütleri kapsar.

• Örneğin yiyecek içecek sektöründe faaliyet gösteren bir ‘’ catering’’ örgütü gıda güvenliğine ilişkin yürüttüğü faaliyetleri, bir otel örgütünün yiyecek içecek bölümündeki uygulamalarla kıyaslayabilir.

JENERİK (GENEL) KIYASLAMA TEKNİĞİ

• Kıyas ortağının içinde bulunduğu sektöre bakılmaksızın, uygulanan kıyaslama türüdür.

• Örneğin motorola, ürettiği telefonların dağıtım sürecini hızlandırabilmek için Domino’s Pizza ve Federal Express örgütleri ile kıyaslama çalışmaları sürdürmüştür.

GLOBAL KIYASLAMA TEKNİĞİ

• Coğrafi açıdan ülke sınırlarının dışında bir örgüt ile yapılan kıyaslama türüdür.

• Ülke sınırları dışında, rakip ve rakip olmayan, sınıfında iyi ve en iyi uygulamalarla kıyaslama söz konusudur.

DİKKATE ALINAN KAPSAMA GÖRE KIYASLAMA TEKNİĞİ TÜRLERİ

• İşlevsel kıyaslama tekniği

• Süreç kıyaslama tekniği

• Ürün kıyaslama tekniği

• Örgütsel performansa dayalı kıyaslama tekniği

• Stratejik kıyaslama tekniği

• Rekabet üstünlüğünü yakalamaya yönelik

DİKKATE ALINAN NEDENE GÖRE KIYASLAMA TEKNİĞİ TÜRLERİ

• İşbirliği sağlamaya ve güçlendirmeye yönelik

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLERTEŞEKKÜRLER