22
1 ذساب ثزف ؾ بثي، اضظقيبثي اضظييفب ؾبظي يىؿب بف ؾبظي قفطتبـ ق فطظا- سي اح آ چىيس ؤب ا ؾؤاي ثي ت ضا ثطاي پبؾد تطثي ي ي تؼ زض ػطني فيس زا اذيط، تبي ت ز تحؤبي ف چؤبظطا نبحت ترههب ؿئ اؾت. ايز ضي ضطبز قس ايز اظؤب ثؤب اؾؤتفبز ت اؾؤت زاقت ضا ثط آعطث س.ظقي لطاض ز آ ي ػحبف طاوع ضا زض اذتيبضػبت اع ايبثغ زؾت ا ظؤب ؤط بنؤط ػ رب و اظ آطيؤه اظ س، رسا وؤطزي ق ط تؼطيف زض اضتجبط ثب يه زي بزاض زاقتؼ سط پي ثب يه زي آظقي زض زاذ آ اي تكؤى ب ضا ثب ي زض غمي ي ضاثغز اير ثر ت ثسطي آي وبض ث زي ذبنط اظ ثؿتط ان ػبزي زض ف ظيؿبئ بثغ اظ اؾتفبز ،ي ثط آجت بي ؼضا زؾت ب ب ض ثرف نسبيس ي ثط ض. ي ظب بي يعا لطي زض ذهي ي ثطاي تهظقي آ تحمك ايفساف ذ ؤبثي ؾپؽ اضظي زفس ؾيبظ تبيذ يفىطز ذ ػس ا . اي اؾت:فا بضتىي ثط چ زف ؾ1 ) ب ي زازػز - ث: لجؤ نؤيفض تظ بضز زؾتب ؾيبؾتبي اثعاض بثغ ، ترهيمببي ثط ييػ ،ؼ حيت ن يبزظ، آف آبي زا طـ صاضي 2 ) ضب ضي زازغ آبي ر ـ - ـؤصي، ض وب، ؤؤبي ل ؤ آظ قبىؤطزي، اي، ػسكؤب ؤبي وبض،ق پت زضؾي ثغب ي ثبظثي طات ب ب وبضي تح ب، تزعي هبحج ترههب يؾي 3 ) وؤبضثطزب زاز- ا ، وطزمبيؿ ، زازط ،طييسايت يبز ، تسضيؽ عطاحي قب، تحهؤي يؤ ي ازا، ارؤبظ ي زازسي، ثطضؾي وبضآصاضي ، ؾيبؾتظقيبي آ ظطي ي تس ويفيت يت زضثبض لضب بثغ ب، ترهيم كي ذظب زضؾي، ثطبي ب ثطسضيؽ اؾتبي ت ـ ض ظقيبي آ 4 ) وبب زاز ضثطا- قب،ظاؤف آ زا،ؤبؼ ظقي آؿئ صاض ؾيبؾتظقياؾؿبت آ ،طز يب، ػا( ات ز ؼتزبضت، ن ، ت) . تؼطيف ثر تق ثسحبت فطيه اظ انغ ط اظ ا وبضثطزظقؤي آظؤب زض ذؤبل آز، قؤ اؾؤتفبزتؤبيذ بثي اضظي ظ ح زض ايطيي ي ته ضا ثبتكى رسيثط ضي بيس تؤب ثؤب ثط اؾؤت آجب ز ثمب . اي ضؾؤيبثي، اضظيف بثي اضظقيزف ، ؾ اي اظ ا ػ ثؤبي وؤبضثطزي اغ ػز زضؤ ب ثغظقؤي آبيض وكؤ اي ثر تي ػسطيىب چ آ بزا، وبؿتب ايب ػس ضا زضبقؤي اظ آ فؤي أحيطات ت ز ضا تجييكرم و يساضن ضؾ ب ب ب، ثرف ب ي آيس يؿت جيغ يؼب ت تفب بؾي قاغ ثحجي وزبي . اظ آز زاضز؛ ؾؤؼي وؤطزر كى ع ايي ظط ضز بيض زض وك ول آ وطز ثره ضا ح آا ثتمب زض يه و اي عطيك اظ ايكؤتطوي وؤبضثطز زضن اي و ض ثظقي وك آظب حبت ضا زض انغ اي تجييضت ضط ضاؿئ ،ظطا نبحت ثيبيس، بز ايزساسيك ا ضي آ فطا. ي ثببي ثطاي آق يظ حبثي/ اضظقيبثي اضظيض ز ظـ اؾت رسيس زض آًؿجتب ايظ حظقي و آ ياؾظ ز اظ ا آ ي ؾ1970 ػؤبه ثبضي ثطاي و ثؿيبي ـ، ت اؾتزي آ،بظ قسي

شفاف سازی و يکسان سازي مفاهيم ارزيابی، ارزشيابی و سنجش

  • Upload
    gsnu

  • View
    12

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

1

ث ب ذسا

قفبف ؾبظي يىؿب ؾبظي فبي اضظيبثي، اضظقيبثي ؾزف آ احسي - فطظا قطتبـ

چىيس چؤبف ؤبي تحالت ز بي اذيط، تيس زاف ي زض ػطن ي تؼي تطثيت ضا ثطاي پبؾد يي ث ؾؤاا ؤب

طثع ضا ثط آ زاقت اؾؤت تؤب ثؤب اؾؤتفبز اظ ايزبز قس ضطضي ز اؾت. اي ؿئ ترههب نبحت ظطا

اظ آ رب و ػبنؤط ؤط ظؤب بثغ زؾت ا اي اعالػبت ضا زض اذتيبض طاوع حبف ػي آظقي لطاض زس.

آظقي زض زاذ آ ثب يه زيط پيس ؼبزاض زاقت زض اضتجبط ثب يه زيط تؼطيف ي قس، رسا وؤطز طيؤه اظ

ػبنط اظ ثؿتط اني ذز ث وبضيطي آ ثس تر ث رز اي ضاثغ ي غمي زضي ب ضا ثب كؤىالت اي

.ضثط ي بيسنسض ثرف ب ب زؾتضاؼ بي جتي ثط آ، اؾتفبز اظ بثغ ؿبئ ظيبزي زض ف

يبظس ؾزف ؾپؽ اضظيؤبثي ساف ذيفتحمك اآظقي ثطاي تهي يطي زض ذهل يعا بي ظب ي

ظض تنؤيف لجؤ: ث -زػ ي زاز ب (1ؾزف تىي ثط چبض اف اؾت: . اياس ػىطز ذيف تبيذ

طـ بي زاف آظ، آبزي نالحيت ؼ، يػي بي ثطب، ترهيم بثغ اثعاضبي ؾيبؾت زؾتبضزب

ـ -ـ بي رغ آضي زاز بض (2صاضي ؤبي كؤبس اي، ػىؤطزي، قب آظؤ ؤبي لؤ وب،ؤصي، ض

وؤبضثطز (3 ؾي ي ترههب هبحج ب، تزعي تحي وبضب ب طات ثبظثيي غبت زضؾي ث پق، وبض

ي زاز، ارؤبظ ي ازاؤ ي تحهؤي، قب عطاحي تسضيؽ، سايت يبزيطي، ط زاز، مبيؿ وطز، ا -زاز ب

ذظ كي ب، ترهيم بثغ لضبت زضثبض ي ويفيت تسي ظطي بي آظقي، ؾيبؾت صاضي، ثطضؾي وبضآسي

ؼؤب، زاف آؤظا، قب -ضثطا زاز بوب (4 بي آظقي ضـ بي تسضيؽ اؾت ثطب بي زضؾي، ثطب

. (، تزبضت، نؼت زتا )ايب، ػ طز، اؾؿبت آظقيؾيبؾت صاض ؿئال آظقي

تؤبيذ اؾؤتفبز قؤز، ذؤبل آ زض ظؤب آظقؤي وبضثطزاط اظ طيه اظ انغالحبت فق ثس تر ث تؼطيف

ضؾؤي . اي مب ث زجب آ اؾؤت تؤب ثؤب ثط بيسي ضثطرسي كىالتثب ضا تهي يطي زض اي حظ اضظيبثي

وكؤضبي آظقؤي ثغ بؤ زض زػ اغ ؤبي وؤبضثطزي ث ػا اي اظ، ؾزف اضظقيبثيف اضظيبثي،

ضا تجيي ز تأحيطات فؤي بقؤي اظ آ ضا زض ػس بياؿتب، وببزا آطيىب چي ػس تر ث اي

. اظ آزبيي و ثحج اغ قبؾي تفبت ؼبي غجي يؿت سآيي ب ب، ثرف ب ب ساضن ضؾي كرم و

و زض يه مب ثتا آ ضا ح وطز ثرهل آ و زض وكضبي ضز ظط يع اي كى رز زاضز؛ ؾؤؼي وؤطز

ضا ضطضت تجيي اي انغالحبت ضا زض ظب آظقي وكض ث اي و زضن وؤبضثطز كؤتطوي اظ اي عطيك اي

.فطا آضي ال اسيكسا ايزبز بيس،ثي نبحت ظطا، ؿئ

آظقي و حظ اي ؿجتب رسيس زض آظـ اؾت زض اضظيبثي/ اضظقيبثيحظ ي ثطاي آقبيي ثب

يالزي آ،بظ قس اؾت، تالـ بي ثؿيبضي ثطاي وه ث ػؤبال 1970ي ؾ آ اظ ااؾظ ز ي

2

، اضظقؤيبثي زاكزيب ػ تطثيتي نضت طفت و ي تا تيؤ ي اؤبي اضظقيبثي، ؼب

زض ايطا يؤع . قطزثطلجي ضا اظ آ ر تزسيس چبح وتبة بي وتبة بي رسيس چبح مبالت،

. زض ث فبضؾي تطر قس اؾتاني ظثب ظيب ا ايؿيث ظثب آظقي -بثغ ػ تطثيتي ثيف تط

ؤبي اغ ي EVALUATION ASSESSMENT اغ ؤبي ػؤستب بثغ زض ظي ي اضظقؤيبثي اي

APPRAISAL اضظيبثي، اضظقؤيبثي ؾؤزف بي اغثب فبضؾيبثغ زض زضحبي و ث وبض ضفت اؾت

فط ب ب ث نضت زض ضعيؿسب تطرب ثؼضب ث زي قفبف جز .ؿتي ضثط

تفبت ػ وطز اظ اي رت كىالتي ضا زض زضن ث وبضيطي اي اغ ب تؾظ وبضقبؾؤب

ؼب ايزبز ز اس.

ي ظثب فبضؾيزض غت ب ب فط ب ب اضظقيبثياضظيبثي ،ؾزفو ث وه اضظـ ثطآضز ثطضؾي، اضظـث وه و بي اضظيبثي اغ ي زض فط زرسا

ػال ثط و ؤبي ثطاي تؼطيف ي اغ زض فط ؼي ؛تؼطيف قس اؾت اضظيس اضظبي

ؾزف اغ بيچي يع اؾتفبز قس اؾت. ؾزيس ؾزففق اظ و بي زض ؾؤزيس

زض فطؤ ؛تؼطيف قؤس اؾؤت اساظ ظ، مبيؿ، ليبؼ، آظزفط زرسا ثب و بي

اؾتفبز قس ثطاي اي اغ ب يع چيعي ضا تؼيي وطز اضظـػال ثط و بي فق اظ ػجبضت ؼي

اؾت.

، اضظيؤبثي وؤ ؤبي فطؤ ؤعاض زض EVALUATION اغ ي ؼبز قبيس ث ي ػت اؾت و

اؾتفبز قؤس ؾزف يبثياضظ يب و آضيبپض وبقبي ي زض فط فكطز ؾزف اضظقيبثي

، ؾؤزف ، اضظقيبثي و بي زض فط عاض ASSESSMENT اغ ي ؼبز ث ي تطتيت ؛ اؾت

يع زض فطؤ APPRAISALؼبز اغ ي .آس اؾت اضظيبثيزض فط فكطز ي آضيبپض اضظيبثي

زض ثؿؤيبضي اظ ايؤ اغ ؤب قطز تطازفآس اؾت. تري اضظقيبثي، اضظيبثيعاض و بي

ث ظط ي ضؾس.اطي ػبزي يع 1فط ب بي زيط

ي تؤا ضا اظ يه ضيك ي زاس، اضظقيبثي اضظيبثيب ي زرسا و غت اضربع ثثب ايؤ ؤ

يؼي زيط و ي EVALUATIONو ي ذباز ي ضا ؼبز و ي ز اي و وطزپيكبز

ضز زض بثغ آظقي APPRAISAL)و ي .زض ظط يطي ASSESSMENTضا ؼبز و ي ؾزف

(اؾتفبز قس اؾت.وتط ثطضؾي

.1375حؿ فط يي فطابي، فط اغب انغالحبت ػ تطثيتي. اتكبضات ضب. تطا: 1

3

غبثمؤت يؤع ؾؤيف ػي اوجط زوتط بس ػ تطثيتي وتبة بيافب ثب ظط ثطذي اظ پيكبز اي

زض ظط طفت قس EVALUATIONؼبز زف يه زيط تطااضظيبثي اضظقيبثي زاضز. زض اي وتبة

فق ضا وتبة فط زرسا چبچزض ظط طفت قس اؾت. ASSESSMENT ؼبز ؾزفاغ ي

ث وبض يطي ؼبز اي و ب ي تاي پبي اي ضا ثطاي ،وبضثطزي لج وي -ث ػا الن ػي

ايؤ ز اغ يؼؤي ظيؤطا وؤس ؤي تب حسزي حب ضا كى اي وبض ظط ثيطي. زض اي مب زض

ASSESSMENT EVALUATION ب اؾتفبز آ بثغ ؼال اظ و ب آظقي ظب بي ثؿيبضي اظ زض

زض ز ؤبي اذيؤط ي تغييؤط ظؤب اضظقؤيبثي ث وبض طفت ي قز ي وبضثطز آ ب ث ز ي وي

ضطضي اؾت ث ب اؾتبز، اتربة اؾتفبز قس اؾت انالحبتيزؾترـ اؾتبساضزؾبظي آ

تي ي زؾتضاؼ ب آيي ب ب ث اي ىبت تر ز. اظ آ ب زض تطر، تأيف يب

اؿتب زض بثغ وكض اضظيبثي )اضظقيبثي( ؾزف اؤساظ يؤطي رجؤ ؤبي اظ ػجبضت اؾؤت ؾزفاؿتب 2بثغ وكضفط ب ب ؾبيط زض

تب قؤب اؾؤتفبز اظ اؤاع ؾزف. بضت ب طـ ب ث نضت زاف، ػىطز يبزيطس

اوف بي زاف آظا )اػ اظ فطزي يب طؤي؛ قؤفبي يؤب وتجؤي ثؤ اثعاضب ثطاي اساظ يطي

زضثبض ي آ ب ثب اؾتفبز اظ ااع لضبتثى ث ؛نضت آظ، پطغ، اضائ ي قفبي ...( اؾت

ضع ب زض ؾزف قب: ضاثغ ي يؤب ؾؤزف يؤبزيطي، جبحج ي پطزاظز. الن ب يع

زض ؾزف .اؾت ، زبض طرغ يب الن طرغپبيبي تىيي يىطزبي يبزيطي، ضايي پبيبيي،ض

ثطلطاضي اضتجبط، سيطيت اعالػؤبت، ؤبيف زاؤف ي بي ظ زاف آظا زض تبيذ يبزيطي

، ح ؿؤئ، ؤسيطيت ضقؤس ؛ تفىط مبز تهي يطيزضن، بضت ب، عطاحي، ذالليت ارطا

ذز ضز ثطضؾي لطاض ي يطز. وبضبيي و ؼ زض ؾزف ثبيس ازب زس قب: عطاحي تىؤبيف

تضيح تىيف ؾزف ث زاف آظا، ط زاز، اضظيؤبثي ؾزف، تسي چبضچة ط صاضي،

اؾت. فؼبيت ؾزف

لضؤبت فطايسي اؾت و زض عي آ ثب اؾتفبز اظ الن ب ث اي وكضبثغ زض آظقي اضظقيبثي

ػىؤطز ؼؤ، ،يعا وبضآسي زضؼ، عطاحؤي زضؼ، اؤساف زضؼ، غبؤت آظقؤي زضثبض ي

ثطب ي زضؾي ث عض وي زض ي آظقي، آظقب، فؼبيت بي ؾزف، ي،ضـ قبؾ

چ وؿبي ث چؤ ثطاي اضظقيبثي ثساي و. ثبيس پطزاذت ي قز زض ظب آظقيػا احط ي

ظب آظقي اي وكض زض اي مب ضز ثطضؾي لطاض طفت اؾت. 2

4

ى اؾت اظ ضـ بي وي )بس آظ ؤب( اظ ضـ قيبثيزض اضظ ظضي نضت ي يطز.

.ي )بس كبس، زضر ثسي لضبت بي اضظقي( اؾتفبز قزبي ويف

بثغ وكض وببزاظب آظقي زض اضظيبثي )اضظقيبثي( ؾزف

ضاىبضؤبي ؤب ثؤطاي ثؤ ؾؤزف (ا)ايبت بي اتبضي ؾبؾىبچ وببزا ظب آظقيزض

پيكطفت تحهيي زاف آظا اػ اظ وي يؤب ويفؤي رغ آضي زاز ب زضثبض ي يعا يبزيطي يب

ثبظذضز زض ثبض ي ويفيت وبض ثب اي يػي و اط تفؿيط، لضبت اضائ ي ي ؛اعالق ي قز

.ؾپبضزي ث ؼ زاف آظ قيبثياضظ طح ييعا ػىطز يبزيطس ضا ث

انؤي طچبض ث تهي يطي ؼ ثطاي ؾت زاف آظ "ؾزفذبل 3بيضاىبض" تمؿؤي

ؾؤزف ، ؾزف بي فطزي، ايؿتب بي ؾزف) ي اسبيت ؾبظبقي بيي و زاضاي :زقي

قي بيي و ؼب ث ظؤض (،وبضپق ب، ؿبال ؾزف ذزؾزي، لطاضزازب، بي طي

كؤبس اضؾؤي بي فطؾت ،الؼ بضي/ حجت ضيساز) سي ز ضز اؾتفبز لطاض زاز ب حجت

زاف آظ و زاف آظا عي فؼبيت ؤبي 4طؿتفؼبيت بي (،ميبؼ بي زضر ثسي ، اي

، يػىؤطز ؾزف بي، اضائ ي غبت ،تىبيف قتي) ي يطس لطاض ؾزفيبزيطي ضز ػبزي

ي وس قطوت آظ زض فؼبيت بيو زاف آظا بي وتب آظ ب آظ ( تىيف ع

ؾؤاا ؤبي ، پبؾؤد ثبظ ؿتطز ي ؾاا بي ،آظ ػىطز ؾاا بي، قفبي ؾزفؾاا بي )

.(،ظ/ ؾاا بي زضؾت ،ؾاا بي چس عي اي ،رضوطزيؾاا بي ،پبؾدوتب

ث نضت يه فطايس چطذؤ ظقي سضؾ/والؼ زض وببزا ثطب ي آ پيكطفت تحهيي قيبثياضظ

ثب تر ث ؼيبضب يبثيقاضظ (3 ؾزف (2 5ؾبظيآبز (1: طفت ي قزاي چبض طح اي زض ظط

.قزي فق زضيط طاحث ػا تهي يطس زض ي . ؼ 6تأ)تفىط غمي(( 4

رف رغ آضي اعالػبت ث طح ي ؾؤزف ثرؤف تفؿؤيط آظقي وببزا ث قيبثياضظ ظب زض

زاز ؤبي يعا اضظـ يب اػتجبض يبثيقي اضظزض طح اصاض ي قز. قيبثيلضبت ث طح ي اضظ

آؤظ ي پيكطفت تحهيي زافثطاي لضبت زضثبض آ ب اظ ثطضؾي طح ي ؾزف حبن اظ

ح ي ثؤبظذضز ي يبزيطي زاف آظ ي ثطبب، زضثبضتلضباي اؾبؼ ي قز. ثط اؾتفبز

سضؾ، عاضـ زاز ي قز. آظا، ايب ؿئالث زاف و طززي اتربشتهيبتي آ ب

3 techniques 4 ongoing activities 5 preparation 6 reflection

5

ب ي بس ثط احط زض ظب آظقي ؾبيط ػا زضثبض ي اعالػبت تفؿيطرغ آضي زض اي ظب

قؤيبثي اضظ ذؤز زضثبض ي ؼ ث ثرف 7ثطب قيبثياضظ ثرف ث والؼ ي سضؾ/آظق 8ؼؤ

ضا فؤطا يوؤب آظقي قيبثياضظ عطح ،زاف آظ قيبثياضظي قز ؾپؽ زض تطويت ثب ح

.آضزي

آطيىبزض بثغ وكض اضظيبثي )اضظقيبثي( ؾزف

اؤس. ز ضي يه ؾى يبزيطي ؾزف ،ي اطيىبي جتي ثط اؾتبساضزب آظقي ظب رسيسزض

لبث اساظ يؤطي ػجبضت بي زاز ب ث نضت اغ ب رغ آضي ضـ بي اؾتفبز قس ثطاي

زاز تؼطيف قس اؾت. ،زضثبض ي آچ ؼب ثبيس تسضيؽ وس آچ زاف آظا ثبيس يبز ثيطس

ز ي قز ثى اثتسا لضبت زضثبض ي آ ب نضت ي يطز بي ؾزف ث عض ذب عاضـ زا

وؤ ؼؤ ؤي ؤطزز. ثؤبثطاي ؤبي ؾپؽ ث طا الن بي لضبت ث وبضثطا زاز ب اضائ

زاف آظا ضا ث ايكب، ىبضا ايب ؾيبؾت صاضا عاضـ ؤي پيكطفت ػىطز زؾتيبثي

يع فطا آضز. ػىطز ذز الن بي اضظقيبثي بض ي ؼيبضبيزضث زس ثبيس اعالػبتي

( اتربة حظ 1 :9اؾت ؼطفي قسز طح زض قيبثياضظ -ؾزفچطذ ي ، پيكبزي يه سزض

زؤسز تطوع (8( تحي 7 يبثيقاضظ( 6( تفؿيط 5( سيطيت 4( عطح 3( كرهبت سف 2 تؼطيف

.ثطلطاضي اضتجبط (10 يطيثطب ضيعي/ تهي ( 9

ظب س چس طح اي قؤب فطايسي ؾزفو آس اؾت ي ي آظـاؾتبساضزب ثرف زض

ي زاز ؤب ثؤ زػؤ (1ػجبضت اؤس اظ: اي طاحاؾت. تفؿيط زاز بي آظقي رغ آضي

الحيت ؼ، يػؤي ؤبي زؾتبضزب طـ بي زاف آظ، آبزي ن ظض تنيف لج

قب آظ بي ضـ بي رغ آضي زاز ب (2اضي ثطب، ترهيم بثغ اثعاضبي ؾيبؾت ص

ب، تزعي تحيؤ وبضبؤ ، هبحجب وبض پق بي كبس اي، ػىطزي، ضـ ل وب،صي،

قب عطاحؤي تؤسضيؽ، از بوبضثطز ز (3ي ي ترههب طات ثبظثيي غبت زضؾي ث ؾ ب،

سايت يبزيطي، ط زاز، مبيؿ وطز، اي زاز، اربظ ي ازا ي تحهي، تسي ظطي بي

ؾيبؾت صاضي، ثطضؾي وبضآسي ذظ كي ب، ترهيم بثغ لضبت زضثؤبض ي آظقي،

قؤب وبضثطا زاز ؤب (4ؾت بي تسضيؽ اثطب بي زضؾي، ثطب بي آظقي ضـ ويفيت

7 program evaluation 8 teacher self-evaluation 9 (13) Wilson, M. J. (2001) The Assessment-Evaluation Cycle Model for Instruction. ERIC Identifier: ED458263, Clearinghouse Identifier:

TM 33426.

6

ؼب، ؿئال آظقي ؾيبؾت صاضا )ايب، ػ زاف آظا، طثيب/ يبزيطسب/

.(ؾؿبت آظقي، تزبضت، نؼت زتطز، ا

زاز اؾت. ثطاي خب ثبظذضز اي وكض غطح ث ع ي قي ي ثبظذضز زض ظب آظقي ؾزف

، ث ؼب زضثبض ي ويفيت ت تأي اتظبضات ؼب ايبؾزف ث زاف آظ زضثبض ي ويفيبي

ث ؾيبؾت صاضا زضثبض ي وبضآسي ؼب ثطب ب آظقي يبزيطي زاف آظا، ث بعك

ثؤ تغييؤط آ بؾت. زػ ي ثبظذضزب ث ظب آظقي زضثبض ي ويفيت ػىطز ذظ كي بي

، ضع زضؾيتطثيت ؼ تكيك زاف آظا ث افعايف زضن ذز اظ ظب ذظ كي ب، سايت

تي ي قز.

يعا يؤبزيطي آؤب اؾؤت يبزاف آظا ي پيكطفت تحهي ؾزف ؼبز زض اي وكض ؾزف

قب ثرف لضبت ثط اؾبؼ الن ب عاضـ زي يع ي قز.

"اساظ يؤطي، ؾؤزف اضظقؤيبثي آظقؤي " وتبةزض يبثي اضظقيبثي، اضظؾزف

تأيف زوتط ػي اوجط ؾيف

آ اظ .قؤس اؾؤت اضائب ؾي نبحت ظطااظ تؼطيف 10حسز وتبة زض اي ؾزفثطاي

ب زض ي پصيطز اؤ نضت آظزلتي و اساظ يطي نطفب ثب اؾتفبز اظ آظ ازب قز، " :ر

آ ب ي تا ي ضس. اظ ر يرغ آضي اعالػبت ث وبض ؾبي ف رتفي ثطاي ؾزف

ث آظ، پطؾكب، ميبؼ زضر ثسي، فطؾت اضؾي، وبض آظبيكبي، پطغ ي تحميمي، اتحب

بي رتؤف لؼيت ي ػىطز ضفتبض زاف آظا زض قفبي، تىيف زضؾي، هبحج كبس

اساظ يطي آظز اي اؾت وؤ ؤ اؤساظ ؾزفتفبت زيط يب "؛ )ؾيف( "اقبض وطز

اعاب ث ويت حهط ي قؤز. ثؤ ؾزفيطي آظز ػب ثب ويت ؾطوبض زاضس، اب

ساز يؤب اضلؤب ي پصيطز، تيز ثؤ نؤضت اػؤ نضت آظزيب اساظ يطيظبي و ؾر زيط،

ي )تنؤيفي( ؤعاضـ نضت ،يط و ؤ ي تاس ث ؾزف)ويت( كب زاز ي قز اب تيز ي

ي تؼطيؤف ؤي قؤز وؤ ثؤطاي فطايسيه انغالح وي اؾت ث نضت ؾزف" .)ؾيف( "قز

طزآضي اعالػبت ضز يبظ تهي يطي زضثؤبض ي زاؤف آؤظا، ثطبؤ ؤبي زضؾؤي

تؤبي ضا ثؤ ػؤا والؾؤي ؾؤزف "؛ )يتى( "ي يطزضز اؾتفبز لطاض يبؾت بي آظقيؾ

)اؤ "تؼطيف وؤطز اؤس زضثبض ي يبزيطي زاف آظايطي فطايسبي ضز يبظ ثطاي تهي

ؾؤزف ؛ )ييؤع( "ث يه تحي ربغ چس ري اظ ػىطز فت ي قز ؾزف"؛ وبچبن(

7

تحي ػي ؾزفاؾتفبز اظ ف رتف اؾت تأويس ظيبزي ثط كبس ي ػىطز زاضز..... قب

زػ ي وبي اظ اعالػؤبت وؤ ؼال ث ؾزف "؛ )وطاجبخ( "اؾت ثبيي پيف ثيي ػىطز

اعالػؤبت طثؤط ثؤ ... ي قؤز رغ آضي والؼ بيكبي زاف آظا تؾظ ؼب زضثبض

ؾزف" ؛)آضسظ( "ث حؿبة آيس ؾزفوالؼ بي زضؼ آظـ ؼب يع ي تاس ثركي اظ

لهس يؤب ي قز ثى ث رغ آضي زاز ب طا ثب غ آضي زاز ب يب اعالػبت ذالن تب ث ر

ي زض آظـ پطضـ ث ز ظض ازب ؾزففت ي قز. ث ػميس ي اي ترههب، ظض

(2 تؼيي تكريم كىالت زاف آظا )زض ؾ ظي ي تحهيي، ضفتؤبضي رؿؤي( (1يطز:

ت. فطاتط اظ رغ آضي اعالػؤبت اؾؤ ؾزف" ؛(زايه)ؾبيب يؿ "زضثبض ي آبتهي يطي

.)پي( "سزاقت ثبق اعالػبت ثبيس ؼي

تؼجيؤط قؤس زاز ؤب اعالػبت/ غ آضيضـ بي ربي ث زفؾ :ثط اؾبؼ تؼبضيف اضائ قس

اؾت بي ث ي فطايسبي ضز يبظ ثطاي تهي يطي زضثبض ي يبزيطي زاف آظا اؾت

ي آظقي.ثطب بي زضؾي ؾيبؾت ب زضثبض ي بي

ثرف بي زيط زض ؼب قس اضظيبثي ثب تطازف اي تؼطيفزض تب اضظقيبثي اغ يزض اي وتبة

قس اؾت تؼطيفي ب ػجبضت بثب اضظقيبثياؾت. ث و ي اضظقيبثي ثؿس قس : اظ رؤ

وؤطز 10ث عض ؾبز، ث تؼيي اضظـ ثطاي ط چيع يب زاضي اضظقؤي )اضظيبثي(، اضظقيبثي انغالح"

تحي تفؿيط اعالػؤبت فطايس ظب زاض ثطاي رغ آضي، ث يه اضظقيبثي" ؛)ؾيف( "فت ي قز

ث يه فؼبيت ضؾي فت ي قز وؤ ثؤطاي تؼيؤي ويفيؤت، احؤط اضظقيبثي"؛ )ي( "فت ي قز

)ضت "ثركي يب اضظـ يه ثطب، فطاضز، پطغ، فطايس، سف يب ثطب ي زضؾي ث ارطا زضي آيس

ثب ضع بي زيطي يع 11ظقيآ اضظقيبثيزاف آظا، ػال ثط پيكطفت تحهيي "؛ ؾسضظ(

ي تا ػىطز ؼب سيطا، ضـ بي آظقي، ثطب ؤبي ؾطوبض زاضز. اظ ر ي آ ب

زضؾي، زض بي آظقي، از آظقي، پطغ بي آظقي، ط بي آظقي ؾؤبظب ؤبي

حبنؤ اظ كؤبسات ؾزفا ثط اؾبؼ ي تايس زاف آظا ض" ؛)ؾيف( "آظقي ضا ب ثطز

؛)يتىؤ( "ثس آى ث اساظ يؤطي الؤسا بييؤس -ويس اضظقيبثيظب زاض تنيف بي ويفي

اضظقيبثي اظ يب اضظقيبثي اظ پيكطفت تحهيياظ زاكزيب زاف آظا ػستب اضظقيبثيظض اظ "

، زاز بي ظيبزي رغ آضي ي طزس ؾبي رتف آب اؾت.... ثطاي اي ظض يعا يبزيطي

10 Value judgement 11 Educational Achievement

8

آظ بي ؼ ؾبذت يعا قس، پؤطغ اساظ يطي ضز اؾتفبز لطاض ي يطز. اظ ر ...

)ؾيف(. "بي وبض ػي، عاضـ بي قفبي كبسات ضؾي ،يط ضؾي

اضظقؤيبثي پيكؤطفت ... " ثطز قس اؾت:ؾزف بو ي زضتؼطيف اضظقيبثي پيكطفت تحهيي اظ

فميت ب زؾتبضزبي يبزيطي زاف آظا زاكزيب ؤضز ظؤط و زض آ نطفب 12تحهيي

في ثؿيبض عزيه ثؤ اضظقيبثي پيكطفت تحهيياؾت .... اؾؤت اؤب يؤبزيطي ؾؤزف فؤ

اضظقؤيبثي پيكؤطفت ")ؾؤيف(؛ يؤب "اضززض ف وي آ ؼبيي ثؿؤيبض ؾؤيغ ز اضظقيبثي آظقي

ضا ي تا ث نضت ظيط تؼطيف وطز: تحهيي مبيؿؤ ي تؤبيذ ؾؤزف ػىؤطز يبزيطؤسب

حبن ثب سف بي آظقي اظ پيف تؼيي قس ث ظض تهي يطي زض اي ثبض وؤ آيؤب فؼبيؤت

يب ث تبيذ غة ازبيس اس زاف آظا يب زاكز بي آظقي ؼ وقف بي يبزيطي

ؤسف ( تؼيي 1لسا اؾبؾي ضطضي اؾت: ث چ يعاي. ثبثطاي زض اضظقيبثي پيكطفت تحهيي ز ا

)ؾيف(. "اساظ يطي ػىطز يبزيطسبيب ؾزف (2بي آظقي،

ؤي رتف وه بي ث تهي يطي ثطاي ظض آظقي اضظقيبثيفتي و " :آس اؾت چي

اساظ جطزب، ضـ ب اثعاضبي ب ؿتس، ضا سف زض ضاثغ ثب وس. اي تهي يطي ب

زض ؾؤ زؾؤت ي رتف ضااي تهي يطي ب (1991)ي يطي، اضز زيطي ظيط اي ب.

پؽؾؤ ."طاضز ايطح ي ف (3( طح ي فطايسي 2( طح ي عطاحي 1 زاز اؾت: لطاض زض ؤت

آظقي اضظقيبثي بي طاحطاح تهي يطي ثطاي قزتهي يطي ي عياضظقيبثي ربي

ؾ طحؤ ي ذالن ي تهي ب فؼبيت بي 5-1 رس" بس: ي قز. زض ظط طفت يع

اؤساظ بة تيؤس ؾؤبي اترؤ عطح ؾ طح اي اضظقيبثيزض " "(119ل. ) "اضظقيبثي اني

يطي ؾزف ظيط آظ ب، پطؾكب ب، وبضي ترههي قطز ي قز و ثبيس ؿئيت آ ضا

ث ترههب اصاض وطز ي چبچ ثطاي اؾتفبز ي والؾي ذز ؼب ثبقس چسا كى آفطي

.(ؾيف) "يؿت

ثبقس ثب اضظقيبثي پيكطفت تحهيي ؾطوبض زاضي يبزيطس ضع اضظقيبثيلتي ي تا فت و

اضظقيبثي اظ ثطب بي زضؾي از آظقي، اضظقيبثي اظ ر: زض ،يط آ ثب اضظقيبثي بي زيط

وبضوب. اضظقيبثي اظ آظقب پطغ ب ثطب بي آظقي اظ

12 Achievement evaluation

9

قؤي: جؤبي ؾؤزف تاؤبيي اضظقؤيبثي آظ " وتبةزض ؾزف، اضظيبثي اضظقيبثي

تأيف ضيچبضز ا. ف، تطر ي ػيطضب ويبف "ثطضؾي ثطبؤضز "ؾزف قبيؿؤتي "اضظقيبثي ث نضت اضائ قس ثطاي وي تؼطيف زضوتبة زض اي ؾزف

اؾتفبز لطاض طفت اؾت.

اؾؤت ثؤ نؤضت يي آظق ثطب اضظقيبثي آظقي ب اضظقيبثيظض اني اي وتبة اظ

تؼطيف قس "رغ آضي وبضثطز اعالػبت ث ظض تهي يطي زضثبض ي يه ثطب ي آظقي"

يع ذز يىي اظ ارؤعاي اضظقؤيبثي ثطبؤ قؤطز ؤي قؤز "ػىطز فطايط اساظ يطي" .اؾت

قت فك ثز اؾت. زاكرم ي وس و يه فؼبيت آظقي تب چ حس زض ازب آچ لهسـ ضا

فتؤ قؤس "اضظقيبثي بيقي "ػىطز فطايط اساظ يطي رغ آضي اعالػبت ثطايث ضا بي

قي بي اضظقيبثي زض ضاثغ ثب سف ب تؼيي ي قؤس قؤب آظؤ ؤب ضـ ؤبي اؾت.

زاقتثيف تط اظ ثمي وبضآيي (2( بؾت ثبقس 1ثبيس اي قي ب. اؾتس يب تىبيف بس آ كب

اظ اساظ يطي بي چسب اؾتفبز قز. زض آ طرب و اىب زاقت ثبقس ... (3 ثبقس ػي تط

13اضظيبثي فطايط" ب زيطي ث زض اي وتبة و ي: قؤس اؾؤت اي تؼطيف و رز زاضز "

عزيه زاضز. اضظيبثي تجحط فطايطا ث ظؤض تكؤريم، اضظيبثي فطايط ثب ف اساظ يطي اضتجبعي

عجم ثسي، ط زاز زضر ثسي ؼال يىي اظ اذتيبضات يؤػ ي افؤطزي اؾؤت وؤ يفؤ ي

ػس زاضس، يؼي ػستب ؼب. آظقي ضا ثط

ثؤب ؾؤ يبثياضظقؤ " :آس اؾتچيؿت اضظقيبثي آظقي زض "اضظيبثي فطايط" مف زضثبض ي اي و

، اضظقؤيبثي ثؤ زجؤب اضظيؤبثي فطايؤط پؤػف ، ظ يطياسافؼبيت اضتجبط زاضز و ػجبضت اس اظ

زض ؛ "ث زجب تنيف مبيؿؤ ي افؤطاز تنيف تأحيطات ػ بي آظقي اؾت اساظ يطي

طا اضظقيبثي اظ ظط لؤط اضظقيبثي اضظيبثي فطايط ز فؼبيت رساب اس ظي" اؾت ربي زيط آس

اؾت. اضظقيبثي ػال ثط تأحيط ػ آظبيكي زض فطايطا، ؿؤبئ "اضظيبثي فطايط"ثؿيبض ؾيغ تط اظ

طثط ث عي، اوف فطايطا، ؼب، سيطا زيطا حتي اضظـ سف بي زجب قس ضا يؤع

."زض ظط ي يطز

آچ ؼؤ زض وؤالؼ "فطايط"تفىيه قس اس. اضظيبثي ضا ثطاي اضظيبثي اضظقيبثيزض اي وتبة

ي زس اضظقيبثي ضا ثطاي لضبت تهي يطي زض ثبض ي ثطب بي آظقي زض ظط ي ازب

13 Learner appraisal

10

ثؤ "اساظ يطي ػىطز فطايط"زض اي رب ؼبز 18اظ جغ "اضظقيبثي پيكطفت تحهيي"يطز.

غطح اؾت.ي آظقي ػ ي اضظقيبثي ثطب ػا ظيط ز

تأيف زوتط ػجبؼ ثبظضب "اضظقيبثي آظقي"وتبة زض ؾزف، اضظيبثي اضظقيبثيثس تؼطيف ذبني ث وبض طفتؤ قؤس اؾؤت؛ بؤس ؾؤزف يػؤي ؤبي ؾزفزض اي وتبة

پطؾكب ي ذزؾزي. يبزيطسب، تسضيؽ سضؾب يب فطايسبي ظب آظقي، ؾزف يبظب

آظقي اؾؤتفبز قؤس اضظيبثياغ ي اظ ثيف تط قكفه ااي تب "آظقي اضظقيبثي" وتبة زض

فه ثب زض وبض ضفتث اضظقيبثي اضظيبثياغ ي ط ز اظ فه قك اؾت. تؤسي " ػؤا

.اظ و ي اضظقيبثي اؾتفبز قس اؾت نطفب "اضظقيبثيعاضـ

سز ي اضظيؤبثي پطؾؤف ح (1قب رج بيي ث قطح ظيط اؾت: طاح اضظيبثييب عطح اضظيبثي

؛ تؤسي ؤعاضـ؛ ارؤطاي اضظيؤبثي. تحي تفؿؤيط زاز ؤب ؛ تظي، طزآضي زاز ب (2بي آ؛

قي بي رغ آضي زاز ؤب قس اؾت. يظيط زػ ي طاح اضظيبثي تم طزآضي زاز ب ثؤ

بصاضي قس اؾت. ااع اثعاض اساظ يطي ثطاي اضظيبثي آظقؤي قؤب: "بثغ اعالػبت اضظيبثي"

حطوتؤي؛ ة( - ضاؤي يػؤي ؤبي قؤبذتي اف( آظ بي ضز اؾتفبز ثطاي ؾزف اف(

(ث( كؤبس؛ تحج؛ هؤب (ح؛ حظ ي ػبعفي طقي() ميبؼ بي طـ ؾزيپطؾكب

ي زض ايزب آظ ب ضا اثعاض اساظ يؤط بيط اثعاض )فط بي اعالػبتي اخب آ( ؼطفي قس اؾت.ؾ

زض آظ بي ـ ضا ؼطفي ي وس. "آظ پيكطفت تحهيي"قبذتي اظ آ ر انغالح

، ؤسضؼ، زضثبض ي يبزيطس ى اؾت ضع لضبت تؼيي ي قز و تفؿيط زاز بطح ي

ثطب ي زضؾي، فطايس ظب آظقي، ثطساز ظب آظقي يب ثطاي تهي يؤطي زضثؤبض ي ػاؤ

. ثبقسظب آظقي، تؼيي ويفيت ظب آظقي يب ثطاي مبيؿ ي ويفيت ظب بي آظقي

زاز بؾت ـ، عاضتحي تفؿيط ،طزآضي يب رجاضظيبثي زاضاي ث عض وي ي تا فت

ػا ظب آظقي ث وبض ي ضز. ي ظي ب ثطاي

زض اؾبز آظـ پطضـ ؾزف، اضظيبثي، اضظقيبثي وبت اثؿتثطاي آقبيي ثب زض ظب آظقي ب ؼب ػب اظ بثغ تطر قس يب زؾتضاؼ ب آيي ب ب

ؤبثغ . زضساضسبي ي اي اغ ب . اي بثغ زض ث وبضيطوس اؾتفبز ي چي اضظقيبثي

ثبقس ايؤ تؼك زاقت وسا ؾب ث وسا وكض اي و ثبثطب عض و صقت يع تطر قس

11

س زضيبفت بي تؼسزي اظ اغ ؤبي اغ ب زض آ ظب آظقي ث چ ؼبيي ث وبض طفت قس ثبق

. اي ؿئ زض زؾؤتضاؼ رز زاضز ي فبي طتجظ ثب آاضظيبثي )اضظقيبثي( زػ ؾزف،

ب، آيي ب ب ثرف ب بيي و ث اؾتبز اي بثغ تي ي قس ث ضح لبث كبس اؾت.

بضت ؤب اغ ؤب ػجؤ بي زض ث وؤبضيطي ػس بقي اظ پبض اي اظ كىالت كبس ي طاي ث

ب زؾتضاؼ ب، آيي ث شوط بيي اظ وكض يآظق ظبزض ؾزف قيبثياضظ زضثبض ي

ي پطزاظي. زض اي ظي ب ضابب

كرهي ثؤطاي تؼطيفاؾتفبز ي قز ؾزفاظ و ي ؼالآظـ پطضـ 14اؾبززض -

22جؤغ ) ."ؤي قؤز س ري اظ ػىطز فتؤ بغ چث يه تحي ر ؾزف" آ رز ساضز؛

(18ثططفت اظ جغ

اظ ؾؤزف 17زض جؤغ .ث وبض ضفت اؾؤت ح ي اضظقيبثي ؼبيث ؾزفاغ ي 20زض جغ -

اضظقؤيبثي پيكؤطفت ؾؤزف ضؤاثظ " :قؤس اؾؤت اؾؤتفبز اضظقؤيبثي ثطاي ػس تىطاض و ي

ث ف اساظ يطي يؤع ؾزف 17. زض جغ "تحهيي ياضظقيبث زفؾ ازاض و"يب ؛"تحهيي

حط زض آؤظـ اظ عطيؤك تحيؤ تؤبيذ ويفيت حتاي ثطب ب ػا ؤا ؾزف" آس اؾت:

ؤ )تىيي( صا اي اضظقيبثي" 15جغ زض يب "ب ضفغ آ اضظقيبثي ب ث ظض يبفت بضؾبيي ب

."اتظبضات بيي ضا زض ذز زاضز زفؾتب ػي

ي تاؤس چي زاف آظا": آس اؾت يعث ؼبي اضظقيبثي ثبظذضز 16جغ ؾزف زض -

س وؤ ي ز ثبظذضزث ىالؾي بيكب ثبظذضز ثسس. زض قى ػيك تط، زاف آظا ث ذز

ب وطز رطيؤب ثؤبظذضز اظ بحيؤ ي ذؤز زض نضت فؼ" "اؾت اضظقيبثي ذزاي قى ب

.(... ؾزيؿب ) ىالؾي ب (ذزؾزي)

اثعاضؤبي ضا بيااع " ػاث يب ف آ ؾزفزض اؾبز آظـ پطضـ اضزي و ث -

:ػجبضت اس اظاقبض ي قز، "رغ آضي اعالػبت

و سف اني اضظقيبثي بي ؿتط اؾت اظ بزيطيرغ آضي اعالػبت طثط ث فطايسبي ي" -1

زاف آظ ثبيس نالحيت زاف ذز ضا زض لبت يه پبؾد يب تيس عطيك ضـ بيي و زض آ ب

، پق وبضضـ بيي ظيط ز. آقبيي طچ ثيف تط ؼب ثب ي ق ازبآؾب تط فىطي كب زس،

"احط ذاس ثؤز زؾتيبثي ث تبيذ ثتط زض ث ؾااالت اكبيي پبؾد مب يؿي، بيف ،ؾرطاي

.ث ربي ػا ؾس تب ث شوط قبز ي آ زض فطؾت بثغ اوتفب قس اؾت 14

12

(2 رغ آضي اعالػؤبت يؤب قؤاس (1اضظقيبثي ز طح رز زاضز: زض يه فطايس" ؛(14جغ )

زاضي ثط اؾبؼ الن ب )زبضب، اتظبضات ...( زض نضتي و مم ضؼفي زض اؤي طحؤ

زاقت ثبقس ثس قه طح ز آؾيت ي ثيس صا ؤي ثبيؿؤت رز رغ آضي قاسيؼي

زيط بض(، ثطي حجت كبسات، ذز ؾزي، پق وبض، چه يؿت ب )ؾيب ضفتظيط: اثعاضبي تؼسز

اػتجؤبض اعيؤب زاضي ث وبض طفت قز يب رغ آضي اعالػبت اظ بثغ تؼسزؾزي آظ ب

.(15)جغ ززؼ ثيف تط ي ط

وبضب ي ( ث وبضيطي 0-20ث ربي ميبؼ فبن اي ) اي ضتج ايث وبضيطي ميبؼ م " -2

اضظقيبثي پيكطفت تحهيي زاف آظا تبؾت ثب ميبؼ ضز اثعاضبيي ثطاي ؾزف تنيفي

زاف آظ تب اظ فطايس پيكطفت اثعاضبي رغ آضي اعالػبت تالـ ي قز و زض اي عطحظط.

چه يؿت ب، ثطي حجت عاضـ، پق وؤبض )پؤضت زيطي چ اثعاضبيتىي ثط اتحب جبقس

.(15)جغ " ... ث وبض طفت ي قز في(

قفبي ؼ ثؤب زاؤف نحجت بيااع الؿب زاضز: ،يط ضؾي، بس ثبظذضزبي تنيفي" -3

چه حي وبض فؼبيت يبزيطي كضت زاف آظا؛ ضؾي، ث نضت قتي بس آظا زض

. (16)جغ "ي قز حجتزاف آظا آحبضو ثط تني بيي ، ضزب يؿت

،ف ،اثعاضب" ثب ػبيي چ 15ي ؾزفضاىبضباظ و: تيز طفتثط اؾبؼ اضز فق ي تا

تؼؤسز اؾبي ااع ضاىبضب ثب ب بي يبز قس اؾت " بي رغ آضي اعالػبتضا ،ب قي

الؼ بضي/ حجؤت اظ ي قز؛ ثطاي خب ي تا بي ثب فبي رسيس ث فض زض اي اؾبز يبفت

ثطي حجت كؤبسات ( 15)جغ تنيفي ثطي حجت عاضـ بي ثب ب (anecdotal records) ضيساز

چؤه يؿؤت ؤب ؤبي ثب (observation checklist) ؛ فطؾت اضؾي كبس اي(19 16 ثغب)

پؤضت يؤب پق وبض ثب ب (portfolio) وبضپق؛ (19 15ثغ ب) ضفتبض ي ؾيب ( 16 15ثغ ب)

ثؤب ؤب (extended open-response items)پبؾد ؿتطز ي ثبظ (؛ ؾاا بي23 19، 15)جغ في

زاف آظا اظ ر تىبيف فؼبيت بي ؿتط ؾزف اظ ااع(؛ 14)جغ پبؾد ث ؾااالت اكبيي

ؤب ثؤب (presentations) اضائ ي غت (،14)جغ مب يؿيثب ب (written assignments) قتي

(performance assessment) ؾزف ػىطز (،14)جغ ؾرطاي زضؾؤي تىؤبيف ؤبي ثؤب ؤب

( 19)جؤغ ياضظقؤيبثي ػىؤطز (، 19)جغ ػىطزي فطايسي ـ بيض (،16)جغ ػىطزي

ؾيف مبيؿ قس اؾت. اغ بي اؾتفبز قس زض اؾبز ثب ؼبز بي آ ب زض وكض وببزا تطازف بي ظثب فبضؾي اظ وتبة زوتط ػي اوجط 15

13

ثغ ب)ؤ تىبيف زضؾي بي ثب ب (homework) تىبيف ع (؛ 23)جغ اساظ يطي يعا ػىطز

ب ثطز.( 19)جغ ي يب طيفؼبيت بي زاذ ذبضد اظ والؼ اػ اظ فطز( 16 19

ؾزف ػىطز آظؤ يىي اظ ااع ضـ بي ؾزف ث قبض ي آيس ثب ب بي زيطي چؤ

و ث آ ب آظ بي الؼي يب اني آظ بي ػىطزيزض .قبذت ي قزيع بي ػىطزي

ظا زاكزيب ث عض ؿتمي ؾؤزف زاف آفطايسب فطاضز بي يبزيطي يع فت ي قز

ب ث عض ػيي ب تؤيحي اقؤبض اي ضـ. زض اؾبز آظـ پطضـ ث (18)جغ ي قز

اضظقيبثي زض زض ي اثتسايي زض ع ؾب تحهيي ث عض " بس: قس اؾت ثؤب اؾؤتفبز اظ پيؾؤت

ق ي وبض، ؾيب ي ضفتبض، آظ ؤب، تىؤبيف اثعاضبيي بس پ ػىطزي فطايسيضـ بي

زضؾي، ثطي حجت كبسات، فؼبيت بي زاذ ذبضد اظ والؼ اػ اظ فطزي يب طي ظؤبيط

بي وؿت قس ي زاف آظ ضا زض بضت ث وبضيطي زاف ب " (؛19)جغ "آ ازب ي يطز

آحبض زاف آظا، تزطث فؼبيتت اي اعالػبت ػستب ضز اضظقيبثي لطاض ي زس. بثغ وؿ ػ

؛ )ب جؤغ( " ثبظز يبزيطي تأويس ي طزز فطايسبي آب اؾت. زض اي قي اظ اضظقيبثي ثط

ؤبضت )فؼبيؤت( زض اي ضـ زاف آظ ث ازب ضفتبض ذبل ي پطزاظز. اي وبض، ؿتع يؤه "

(؛ 23)جغ "لطاض ي يطز اضظقيبثيي قز ضز ؾزيسفطايس وبض زض زاف آظ ػىطزاؾت.

پق وبض، ثؤطي ػجبضت اس اظ وبضب ي تنيفي، ثبظذضز تنيفي، 16اثعاضبي اضظقيبثي تنيفي"

.(16)جغ "، آظ ب تىبيف زضؾي ػىطزيحجت كبسات، چه يؿت

يه ويف چطي پ ثطاي ح ثط بي وب،ؤص، نؤفحبت زضغت ث / پق وبضپقوبض انغالح

ايؤ اؾؤبز زض پيف يؽ يه بيف ب يب زػ مبقي بي فطز ث وبض ي ضز، فت ي قز.

زض "؛ (15)جؤغ "اي اثعاض ؾي ي فيسي ثطاي اضظقيبثي فطايسي ػىطزي اؾت" :اؾتآس

بيي و اظ زاز تابيي ب پيكطفت وبض ذز، خب ب زاف آظ ثطاي كب اي ضـ،

ثب ذز ث والؼ ؤي آضز حهيي ازب زاز رطيب وبض ذز زض ع ؾب، ثت اتحبي يب تط ت

(.18ثططفت اظ جغ 23 )جغ "ي زساي اضظقيبثي زض اذتيبض ؼ لطاض ثط

جي ثط اتحب )وتجي قفبي( پطؾؤف اضظقيبثيتبو 1303زض بثغ آظـ پطضـ اظ ؾب

.(15( رؤز زاقؤت اؾؤت )جؤغ 0-20 )والؾي و آ ػي اتحب اؾت، ثب الن بي ؤط

اضظـ التؤساض ؤط " :جغ ث وبض ضفت اؾت قبزض اي اتحبث ؼبي اضظقيبثياضزي و

اظ آزبيي و اضظقيبثي تنيفي ث نضت يه اثعاض اضظقيبثي ؼطفي طزيس اؾت زض ثرف ؾزف ث آ ي پطزاظي. 16

14

تط، زض ا،ت البت ثب اؾتطؼ فكبض طا اؾت اؾؤتطؼ آضتؤط اظ وؿت طات ثبالتط ؼس ث

ضطضت ب: زض اي ثرف ثؤطاي تجيؤي آظـ پطضـ چيعي رز ساضز؛ ضز اتحب اضظقيبثي

ضطضت بي تجسي ميبؼ وي ث ويفي يب اضظقيبثي تنؤيفي، ثؤ آؾؤيت قبؾؤي ضيىؤطز ضايؤذ

ػهط ي اظ يه ظب اضظقيبثيسف قس اتحب: ت ي قز؛طؾ پطزاذ اتحببت اضظقيبثي

ث لهس تؼيي يعا زؾتطؾي ث اساف اضظقيبثييبزيطي اؾت. -ثطب ي زضؾي ثطب ي يبززي

( اثعاضي اتحب)زضاي رب اضظقيبثي كىالت ضؼف بي فطايس يبزيطي ث وبض ي ضز، زض الغ

يبزيطي، زض اي و -اعالػبت زض ذهل و ويف فؼبيت بي يبززياؾت ثطاي رغ آضي

".ذز سف ،بيت اي فؼبيت ثبقس

اضائؤ (اضظقيبثياضظيبثي )اظ زيطيتؼطيف بي ؾب بي اذيط ي آظقي آيي ب رع ب زض

زض يرسيس ي اذيط ثب فاضظقيبثي لجال ث ؼبي اتحب زض ؾب ب. ي تا فت و قس اؾت

قى يطي اؾت. حب

زاضي ثط اؾبؼ (2رغ آضي اعالػبت يب قاس (1ز طح رز زاضز: اضظقيبثي فطايسيه زض "

ث عض ؾؤبز ثؤ تؼيؤي اضظـ اضظيبثييب اضظقيبثي" ؛(15 غ)ج "الن ب )زبضب، اتظبضات ...(

ثطاي رغ آضي، ضث يه فطايس ظب زا اضظقيبثيي قز. طز فت ط چيع يب زاضي اضظقي وثطاي

تحي تفؿيط اعالػبت فت ي قز ث اي ظض و تؼيي ي قز آيب سف بي ضز ظط تحمك

، اضظقؤيبثي " ؛(18ثططفت اظ جؤغ 22)جغ "يبفت اس يب زض حب تحمك يبفت ؿتس ث چ يعاي

زاف آظ زض رت ي ث سف بي آظقي زض ضز آذت ب تغييط ضفتبض لضبت زاضي

ثرف رساكسي فطايؤس اضظقيبثي .حبن ي قز اساظ يطي ؾزفپطضقي اؾت و اظ عطيك

(23 17)جغ ".ي يطز لؼيت بي رتف تؼسز ازب يبزيطي اؾت زض -يبززي

آس ؿتط اضظقيبثي بي ؼبز ،(15اؾت )جغ فت قسيع اضظيبثي تىييو يتىي ياضظقيبث

( ث ظض تميت اػتبز ث فؽ، تحىي آذت بي زاف آظا، ؿتط) تىيي ظقيبثيضا" :اؾت

-آبي ؼب اظ مبط ل ت ضؼف زضؾي حؤ ي ػىؤطز زاؤف آؤظ زض فطايؤس يؤبززي

تساضن ثبظذضز بؾت ثؤ ي پطضـ ضحي ي تحميك، تفىط، تالـ فؼبيت بي طي،يبزيط

يؤبزيطي -زاف آظا، ايب اتربش ضـ بي بؾت ث ظض ثجز فطايس يؤبززي ؼب،

فؼبيؤت اظ ح ي كبضوت زاف آؤظ زض ؿتطث نضت تىيي اضظقيبثي" يب "ي قز ازب

قي بي ب ثب تىي ثط آظ بي وتجي، قفبي، ػي، ثطضؾي يبزيطي ث -بي يبززي

اثتىبض ذالليت ... تىبيف فطزي طي، فطؾت اضؾي كبس ي ضفتبض، يعا فؼبيت، تالـ،

15

تؼيي ز ثتزض ي يطز ط ي اي اضظقيبثي زض ط بز ي زضؾي زض ط ؾب تحهيي ازب

.(17جغ )"ي قز ظض

تىؤيي طات اضظقيبثي "خب: ؛ ثطايآس اؾت "بيب اتحب"ف ثببي اضظقيبثي تىيي

ضا ثبيس ؼ طثط ثس ذسق ل ذضزي زض ثطي ضيؤع ؤطات ثت اتحب زاذيط پبيبي

پبيؤبي اضظقيبثي طاتفت لج اظ قطع اتحببت پبيبي ز تىيياضظقيبثي طاتحجت وس.....

س ث زفتؤط احؤس آظقؤي تحيؤ حساوخط يه فت ثؼس اظ ازب اتحببت ط زضؼ زض آ ثت ثبي

اتحببت پبيبيزط ث وبف اػتجبض تىييثطرؿت تط قس ضيىطز اضظقيبثي "يب (؛17)جغ "قز

. (15 )جغ "يع ذاس قس

ـ " ، "ضيىؤطز ": بؤس ياضظقيبثي تىيي ث نؤضت ؤبي زيؤط ، "اضظيؤبثي اظ فطايؤس آؤظ

تىؤيي اضظقؤيبثي " :يع آؤس اؾؤت "ؾزف اتظبضات آظـ" "اضظقيبثي فطايسي پيؾت"

ضيىطزي ف اؾت و تر نطف ؼ ضا اظ پبيب فؼبيت يبزيطي ث فطايس فؼبيت يؤبزيطي ؼغؤ

ؤي وؤس حؤ ي تحمؤك ػي آ و ي بي ثؤ اتظؤبضات زاضز ؾؤؼي زض ضيىطزي زاضز. اي

اضظقؤيبثي اتظبضات ضا زض ػىطز زاف آظ ضز ػبيت لطاض زس چطا وؤ لتؤي ؼؤ زض حؤي

س زاف آظ ث ويفيت يبزيطي ا آبي پيؤسا ؤي بيؤ اظ ح ي پيكطفت پيؾت فطايسي

ي ثطز اي آبي ظبي اتفبق ي افتس و فطنتي ثطاي تغييؤط فبن ا ضا ثب اتظبضات اساف پي

ضا زض ذؤز زاضز ثىؤ اتظؤبضات ؤبيي ؾزفضـ فطا ي قز صا اي اضظقيبثي تب ػي

سبي وبف احتبي ي ضؾبس. ثطاي ارتبة اظ پي آجز فطايس يبزيطي سز زضفطنت بؾت ث ث

اضظيؤبثي انؤغالحب اضظيبثي اظ فطايس آظـتالـ ثطاي ثجز ويفيت آظـ پطضـ الظ اؾت

، تميت قز پيكطفت زاف آظا زض رج بي رتف ضقس زضع فطايس، ؤضز ترؤ تىيي

.(15)جغ "آ فطا ثبقسلطاض يطز تب اط مهي زض اي فطايس رز زاقت ثبقس، اىب رجطا

ضا ؤي ث اضظقيبثي تىيي اقبض اي كس اؾت. زػ ي اي تؼبضيف اضظقيبثي ؿتط زض تؼطيف

لج اظ اتحببت پبيبي ازب ي قز ط ي آ لج اظ اتحبؤبت " تا چي رغ ثسي وطز و:

اضظقيبثي زضؼ ؤبي اترؤبثي "؛ (17)جغ "زي ق پبيبي ث اعالع زاف آظ ي ا اعالع زاز

زاف آظ زض ع ط ثت ازب ي قز اضظقؤيبثي اظ زػ ي فؼبيت بي ؿتطث نضت

زض تىبيف زضؾي، پطؾف ؤبي آظاوقف ب ػىطزبي زاف "؛ )ب جغ( "ساضز پبيبي

يعا كبضوت زاف آظ زض فؼبيؤت ؤبي ، بي طتجظ ثب زضؼ ذبضد اظ والؼ تسضيزي فؼبيت

يبزيطي اظ عطيك ثطضؾي تىبيف زضؾي، ازب پطؾف بي تسضيزي، ثطضؾي فؼبيت ؤبي ؤطتجظ ثؤب

ؿؤتط ي تاس جبي الظ ضا ثطاي تؼيي ؤط ي اضظقؤيبثي ؤبي ... زضؼ ذبضد اظ والؼ

16

بي طتجظ ثب زضؼ ذبضد اظ والؼ فطنؤت بؾؤجي فؼبيت "؛ (14جغ ) "تؾظ ؼ ضا فطا وس

ثطاي تطي بضت وبضثطز آذت ب زض ح ؿبئ ظسي اؾت .... زض آيي ب، ثركي اظ ؤط ي

"زاف آظ اذتهبل يبفت اؾتط( ث اي ع فؼبيت بي 20 ط اظ 5)حسال ؿتطاضظقيبثي

پبيبي ؿتط تفبت اؾت، ثبثطاي طات حبن اظ آ ؤب ضع اضظقيبثي بي "؛ )ب جغ(

، اتحببت پبيبي ىؤطض ؿتطظض اظ اضظقيبثي ، عب ثطاثط جز جؿتي قسيس راس زاقت

غ آضي اعالػبت طثط ث فطايسبي يبزيطي و سف انؤي اضظقؤيبثي ر"؛ )ب جغ( "يؿت

ضـ بيي و زض آ ب زاف آظ ثبيؤس نؤالحيت زاؤف ذؤز ضا زض اؾت اظ عطيك ؿتطبي

لبت يه پبؾد يب تيس فىطي كب زس، آؾب تط ازب ي قز. آقبيي طچ ثيف تؤط ؼؤب ثؤب

ضـ بيي ظيط پق وبض، ؾرطاي بيف، مب يؿي پبؾد ث ؾااالت اكبيي زض زؾؤتيبثي ثؤ

ث اؾبز فق ي تا يب ثب تىي ي تا الحظ وطز و .)ب جغ( "اس ثزتبيذ ثتط احط ذ

تىيي طظ كرهي ضا ؼي وطز. اضظقيبثي اضظقيبثي ؿتط

زض ع ؾؤب تحهؤيي زض ز ثؤت ا پبيبياضظقيبثي "آس اؾت: زض تؼطيف اضظقيبثي پبيبي

ثت ا اظ حسز پزب زضنس ا حتاي ثطب ي زضؾؤي زض پبيبيي قز. اضظقيبثي ز ازب

ط اظ حتاي ي ا ثطبؤ 5) ثت ز اظ تب حتاي ثطب زضؾي پبيبيزي ب اضظقيبثي

اظ ضيفبتؼؤ . زض ثؼضؤي "ذطزاز ب ث ػ ي آيؤس ؾي( زض ط اظ حتاي ي ز ثطب زض 15

تبيذ اضظقؤيبثي پبيبياضظقيبثي بي " ؛ بس:ي قز اؾتجبط ياتحب پبيب ف اضظقيبثي پبيبي

اظ ظط ضع سف تفؤبت ي زس فطايس يبزيطي ضا ضز ثطضؾي زاضي لطاض ؿتطبي

بي )تطاوي( ث ظض حه اعيب اظ يعا تحمك سف پبيبياضظقيبثي "(؛ 17)جغ "ؿتس

)ؤب ."آظقي پطضقي حه اعيب ثطاي احطاظ قطايظ لجي زض ط زضؼ ازب ي يطز

جغ(

تيز يطي

اغ ي تا بيي اظ ػس اؿؤزب يؤب قس، الحظ زض اؾبز آظـ پطضـب و

كبس وطز؛ بس: اؾبز بي ث وبض طفت قس زض اي

اي ز اغ ث ربي يه ثبظذضز اضظقيبثيثس تجيي ضاثغ ي -وبضيطي ثس اضائ ي زي ث -1

"ذز اضظقؤيبثي "ي زس و اي قى ب ثبظذضززاف آظا ث ذز "زيط اؾتفبز ي قز:

ؤي تجؤسي ؾزفث اضظقيبثي ،و يچ تؼطيفي اظ ؾزف اضائ كس اؾت ؾپؽ زض حبي "اؾت

17

ي تا تيز "(ؾزي ؿب ؾزيذز ىالؾي ب ) اظ بحي ي ذز ثبظذضزرطيب "قز:

.استطازف زض ظط طفت قس ؾزف اضظقيبثي ثبظذضز 16 جغ طفت و زض

ث وبضيطي ": ي قز تؼطيفاضظقيبثي تنيفي چي -آظط طفت ربيب ثس زض عجم ثسي -2

وبضبؤ ي تنؤيفي ( ثؤ وؤبضيطي 0-20ث ربي ميبؼ فبنؤ اي ) ضتج ايؼ م اي ميب

ثبيؤس ." اضظقيبثي پيكطفت تحهيي زاف آظا تبؾت ثب ميبؼ ضز ظط ؾزفثطاي اثعاضبيي

مؤ ثب ميبؼ بي طا اضظقيبثي عاضـآيب رز ػجبضت بي تنيفي زض 15زض جغ پطؾيس و

يب ظض اضظقؤيبثي ثؤ نؤضت تنؤيفي زاز اؾتضتج اي آ ضا ث اضظقيبثي تنيفي تغييط ب اي

آ ضا رز ي آضز و عاضـ زي زاز ب ثطاي اضظقيبثي ف رسيسي ضا ث ضـ اؾت؟ آيب

؟آضززض وبض ؾبيط تمؿيبت اضظقيبثي بس تىيي پبيبي تكريهي ي

)و ذز ؼبز عاضـ پيكطفت زاف آظ طفت وبضب ي تنيفيثبيس پطؾيس و چ چي

ضاىبضؤب ضزيف و ثبيس زض اضظقيبثي تنيفي ث وبض طفت قز، ثبظذضز تنيفيقس اؾت(

يب اثعاضبي ؾزف و ي اظ يه م اس يؼي پق وبض، ثطي حجت كبسات، چه يؿؤت يؤب

)جؤغ تمؿي ثسي چيؿؤت؟ اؾبؼ اي لطاض طفت اؾت تىبيف زضؾي ي ضفتبض، آظ ب ؾيب

ثبظذضز تنيفي ضا زليمؤب ": ي وس اقىب اضز(. ب عض و ذز ؾس يع ث اي تمؿي ثسي 16

زض ظؤط طفتؤ ي تا ث ػا يه اثعاض تمي وطز. زض ايزب ثب اسوي تؿبح آ ضا زض ظط اثؤعاض

."اي

اؾتفبز اظ اغ ب يع كىالتي ثطظ وطز زض ؼبي -تؼبضيفتؼسز كىالت ػي ث زي ثطظ -3

اي اثعاض ؾي ي فيسي ثطاي اضظقيبثي فطايؤسي " اؾت، ثطاي خب زض تؼطيف وبضپق آس اؾت

كب زاز تابيي ب پيكطفت وؤبض ثطاي زاف آظزض اي ضـ، " (؛15)جغ "ػىطزي اؾت

ذز، خب ب بيي و اظ رطيب وبض ذز زض ع ؾب، ثت اتحبي يب تط تحهيي ازؤب

زض حبي و .(23)جغ " ثطاي اضظقيبثي زض اذتيبض ؼ لطاض ي زس ثب ذز ث والؼ ي آضززاز

بيي و زض وبضپق لطاض ي يطس ث آ وبضبيي و ثتط اظ آس اؾت: وبض يتىاظ ل 18زض جغ

ثمي سف وبضپق ضا ثطآضز ي ؾبظز، حسز ي قس... ازي و زض وبضپق لطاض ي يطس ثؤ

اي اتربة ي قس و زػ ي وبضؤبي اترؤبثي، زض وؤ، ث ػسي ث عض زليكعض

بيي ضا »ثب اتربة ػسي، زليك. زض اي تؼبضيف و بي "سسف ضز ظط ضا تحمك ثرك

رز ؤي آضز بي وبفي ساضز زض ش ؼ اثب ث «ثب ذز ث والؼ ي آضززاف آظ

و اي ب ثبالذط چ اتربة ي قس؟

18

يب ث وبضيطي ااع ضاىبضؤبي ؾؤزف ظ ؼتمس اس اضظقيبثياط -،يط زليكثيب ثطزاقت بي -4

يت ب ثبظذضز ي زس؛ حب آ و ثيف تط ث ؼب زضثبض ي وبضآيي ضـ بي تسضيؽ ع فؼب

ازب ؤي ثبظذضزاظ بحي ي زاف آظا ث ؼ بيتطزيسي يؿت و "( آس اؾت: 16 جغ)

اط يبزيطي ؾزف ز ضي ."ذز اؾتفبز ي وس يطز و ؼ اظ آ ب ثطاي ثجز فؼبيت بي

يه ؾى اس يب آظـ اضظقيبثي ث پيس زاضس ؼب فؼبيت بي ؿتط زاف آؤظ ضا زض

زضحبي و اضائؤ ي اؾتفبز وطز بيآيب ثبظ ي تا اظ و ي ،اضظقيبثي تىيي زض ظطي يطس

؟ف آظ اطي ؿتط يكي اؾتزا ثبظذضز اظ ربت

اضظقيبثي زض زض ي اثتسايي ث عض " چي اؾت: 19اضظقيبثي زض جغ تؼطيف -پيچيسي تؼبضيف -5

، "ازب ي يطز اثعاضبيي بس پق وبض ... ػىطزي فطايسياؾتفبز اظ ضـ بي ثب پيؾت

اضظقؤيبثي اظ ،ضـ بي فطايؤسي ي تحي وطز و ظض اظ اي تزع اي تؼطيف ضا ي تا

اؾؤت؛ بضت بي تفىطث ػا ثركي اظ )بس ثطلطاضي اضتجبط ح ؿئ( بضت بي فطايسي

ثؤ وؤبضيطي آ اؾت و ياضظقيبثي ػىطز ؾسيب ث تؼجيط ي ضـ بي ػىطزيظض اظ

زاف آؤظ ضا زض قس ث ؾي ي بضت بي وؿت زاف ؤضز بؤس تاؤبيي قؤت، ػؤ

اضظقيبثي لطاض زس. اؾتفبز اظ غبت رسيسي و ذز حتبد تنيف اس، ؼب ضا زض زضن ػؤ

ثب كى ضثط ي وس.

ي ثب ثطضؾي قاس رز ي تا ضيكؤ -اغ ب ث وبضيطي آ بضس تغييط ىطزغطح -6

ضا/ اثعاض/ قؤي و ثب ضاىبض/تنيفي ضا چي تنيف وطز و تب اضظقيبثي تنيفي يب وبضب ي

( اؾؤت، ؾؤطوبض 18 زضن 17قؤبذتي )زاؤف ي حؤظ و تطي ضاىبض ؾزف ثبظزي آظ

تهي بضت بي مبز ذالق بس ح ؿئ اظ ر) ،زاقتي؛ بي و اظ بضت بي تفىط

بس تحي تفؿيط؛ بضت بي ثطلطاضي اضتجبط( فطايسبي يبزيطي/ بضت بي فطايسييطي؛

الظ اظ اي بضت ب يع غؤطح قؤس. آس، چي اضظقيبثي طـ ب اضظـ ب نحجت ث يب

حظ بي ،يط قبذتي ثز ضاىبضبي ؾزف ثبظز ػؤ ي زاز ؤبي ز )بضتي طقي( ثؤ

اي حؤظ زاز بي حبن اظ ثطاي حجت زيطيقي بي اضبف قز. ثطاي ازب اي وبض اضظقيبثي

ضـ ،(الؼ بضيؼطفي قس و تطي اي قي ب ػجبضت اس اظ ضـ بي تنيفي )بس ب

ؤب زاز ؤبي ضـ ايؤ ؤط وؤسا اظ زض ميبؼ بي زضر ثسي. اظ آزبيي و بي كبس اي

طز زاؤف آؤظا ثؤ ض عاضـ ػىؤ اظ اي ض ي ثبيؿت ز ،قسي حجتث اي ضا قيبثياضظ

17 Knowledge 18 Understanding

19

ثبثطاي ع ضز ػجبضت بي آضز قز. ،اي و تيس ي قس ث ب زاز باي وبضثطا يع

ثؤ ؾؤجت ثؤ اظ ميبؼ ؤبي وؤي( تنيفي )تكطيح ضؼيت پيكطفت تحهيي ث ظض ضفغ اثب

ضـ ؤبي كؤبس اي بؤس فطؾؤت اضؾؤي الؼ بضيوبضيطي ضـ بي تنيفي بس

زض عاضـ پيكطفت تحهيي و ثب ب بي زيطي چ ميبؼ بي زضر ثسي ث طاكبسبي

، ثؤبظذضز تنؤيفي ،وبضب ي تنؤيفي ، عاضـ ضؼيت زاف آظ، عاضـ ػىطز زاف آظ

.؛ پسيس آسآس اؾت يع تكطيح رطيب پيكطفت زاف آظ

الظ ث يبزآضي اؾت و ػجبضت بي تنيفي ثب ميبؼ زضر ثسي زض عاضـ پيكطفت تحهيي يؤب

ؤعاضـ حؤظ ي زض ثؿيبضي اظ وكضب اذيط اؾت بي ؾب طثط ث زاف آظ يعا زؾتيبثي

ث تبضيرچ حؤ ي ضز اغ ثطاي زضن ثتط اؾت ثبثطاي الظ ثط طفت اؾت. ضقبذتي ضا يع ز

بي رسيس ث ؼب تضيحبتي زاز قز.

ػس آقبيي ػيك ثس ست ثب اي ع ضـ ب ث عض ػؤي ثبػؤج -ب صاضي بي رسيس -7

اغ ،يؤه اغ ط ثبض ثطاي تضؤيح چسبي رز زاضزاغ ب زض وبضثطز طؾسثقس و ث ظط

تطازف بي ثؿيبض ثؼضب بب ثطاي يه فؤ تطتيتثسي ي ؾبذت ي قز؛زيط بي بي

پؤب و ؼبز وبت زض ظثب ايؿي ث نضت ظيط يؽ يب . اظ تط آي آيس ث رز

بصاضي زض اي اؾبز ضا ي ضس بي يىؿب طزز.ي قز تب ثطزاقت اظ ف زاز و تط قت

اظ نفتي اؾتفبز قس ثالفبن آ نفت زض طتجؤ طب زض تؼطيف يه اغوطز و ثيبتا چي

ي قز؛ ثؤطاي خؤب ثؤ چؤس فت اؾت تطويت رسيسي ؾبذتاني ربي ط اغ ياؾ زض وبض

تر ويس:

تضيحبت قت قس اي اظ رطيب ضقؤس " آس اؾت: بضي حجت ضيساز / الؼ زضتؼطيف -1

ي بيؤس، ثؤ ػجؤبضت زيؤط پيكطفت ضفتبضبي زاف آظ و ؼ آ ب ضا تظي زاضي

زاف آظ زض لؼيت بي رتف ضفتبضبي يػ اي وؤ اظ ي ؾؤط ي اؾت اظ كبس تنيفي

تغييط ب زاز اس. ثطي حجت عاضـ تنيفياي آ ضا ث ثبثط "ي ظس

قيبثي(، اضظ18ث وبض طفت ي قز )جغ ويفيثطاي تضيح ميبؼ تنيفيلتي اغ ي -2

يب لتي فت ي قز: تجسي ي قز؛ اضظقيبثي تنيفيث اغ ي رسيس ويفيثط اؾبؼ ميبؼ بي

ؤي ؿؤبة ثؤ ح تنيفي اضظقيبثيآ ضا "ت بي تنيفي ازب ي قزعاضـ اضظقيبثي ثب ػجبض"

ؤب آ ضا "ي زس ثبظذضزث زاف آظا تنيفيؼ ث نضت "آضس لتي فت ي قز:

.ي بس ثبظذضز تنيفي

20

اظ ،سؤ ؤي زا يبزيطي -يبززي فطايسثرف رساكسي اضظقيبثي ضا بي رسيس زض تؼطيف -3

يب چ اضظقؤيبثي اظ حؤظ ي ،يؤط قؤبذتي اظ ثرز آس اؾت؛ اضظقيبثي فطايسياي ض تطويت

فت ي قز. اضظقيبثي فطايسييع نضت ي يطز ث آ فطايسيبضت بي ر

اس اظ اي وطز تنيف ؿتطآ ضا فطايسي قيبثيزض تؼطيف ضيىطز رسيس اضظ -4 ض ؤب

پيؾت ؾزف"و انغالح حب آ زض ظط طفت ي قز. ثطاي اي ضيىطز اضظقيبثي ؿتطرسيس

چي تؼطيف ؤي (6زض فط ب ي ػ تطثيتي )جغ (continuous assessment)ؼبز "يب ؿتط

ض عي يه زض يب زض اي ضيىطز الظ اؾت ؾزف اظ وبضب تالـ بي ضاؾد زاف آظ ز"قز:

تحببت ضا تحؤ ستي ؼي ربيعي/ تأ ثب اتحببت ضؾي ثطاي آ زؾت و ي تاس فكبض ا

."وس، ازب يطز

ػىؤطز زضثبض ي اضظقيبثي ػىطزي آس اؾت: آظ بي ل وب،صي لبزض يؿتس تب -5

زض ازثيبت تطثيتي اضظقيبثي ػىطزيس صا ضيىطز الؼي زاف آظا ضا زض رطيب يبزيطي ثؿز

زاف يب اضظقيبثي اظ آچ ػىطزاظ قيبثيزض ثي سيطا ؼب غطح قس اؾت. زض ايزب يع اضظ

.تغييط ب پيسا وطز اؾت اضظقيبثي ػىطزيازب ي زس ث اغ ي ػآظا زض

اغ و آيؤب ايؤ آزبؾتتؼجيط وطز ي كى اغ بي ؾبظي ث ضسضا ث ضسقبيس ثتا اي

رسيس زض ظب بي آظقي بثغ ؾبيط وكضب ؼبزي زاضز؟ اط زاضز آيب ث ي ف ث بي

س؟وبض طفت ي ق

ظب يتي ث زضثبض ي اتمب ث وبض يطي نحيح زاف ػ تطث ثب اؾتبز ث ساضن اضائ قس رب زاضز

نضت يطز تب يع تالـ بيي ظيط ثبيي آظقي

؛ايزبز قز زض اي حظ زضن ظثب كتطن يب تيس وسب وبضثطا زاف -

تحميمؤي ذؤز ؼؤبي ازب فؼبيؤت ؤبي پػكؤي ي بثغ ػكطا ب غبؼپ -

؛ ث ربعجب اتمب زس كتطوي ضا زضن وس

؛ رز آيس بي ث ب زؾتضاؼ بي نبزضثرف ب ب، آيي ب ،بثغزض -

.اغ ب ثب ؾيبؾت بي آظقي پطضقي ؾيي زاقت ثبقساي -

ؤ تطثيتؤي پػكطا، اؾبتيس، زاكزيب زؾت اسوبضا ػ ي زض قطايظ وي اؾتايس

تب بيستؼس اغ ب زليك وبضيطي ثؿجت ث ثيف اظ پيفز ضا يبزيطي ذ -ؿئال اط يبززي

اي كؤى فمؤظ ايؤ ؾؤ اغ اط چ .ب ثطزاضس يىؿب ؾبظي آ بؾبظي قفبف زض رت

ث چك ؤي يع زاضس عزيه ث فبياغ بيي و ؾبيط زض ي يطز ضا زضثطآ ب حمبت

21

زض ظب ضا كىالت بقي اظ آ اي ؿئ قبيس ثتا تر ب جص طزز ي چبچ ذضز؛

.ز ثطعطف س،ق بسبضآظقي لج اظ آ و

فطؾت بثغ ث تطتيت وبضثطز .1328اتكبضات زاكب تطا، ، تطا:غت ب زرسا -1

.1353 ،اؾؿ اتكبضات ايط وجيط :، تطافط فبضؾي زوتط حس ؼي -2

اتكؤبضات فطؤ ؼبنؤط، تطا: ؽ اتربثي، فبضؾي، ػي حس حك قبؼ، حؿي ؾبؼي ط - فط ؼبنط عاض ايؿي -اف -3

1382.

. 1375وجيط، اؾؿ اتكبضات ايط تطا: ث فبضؾي. ايؿي فكطز فط زوتط ػجبؼ چط آضيبپض وبقبي، -ة -3

(4a) Lambert D. & Lines D. (2000) Understanding Assessment: Purposes, Perceptions, Practice. Routledge,

Falmer, London & New York.

(4b) Dunn, L. & Others (2004) The Student Assessment. Routledge, Falmer, London & New York.

(5) Hodgson, B. (1993) Key Terms and issues in open and Distance Learning. Kogan Page, London.

(6) Blake D. & Hanley V. (1995) The Dictionary of Educational Terms. Ashgate Publishing Company, Great

Britain.

(7) Harris, M. & McCann, P. (1994) Assessment. (Page 2) Heinemann, Scotland.

(8) Richards, J. C. & Schmidt, R. (2002) Dictionary of Language Teaching &Applied Linguistics. (Third Ed.)

Pearson & Longman, England.

وببزا - اؾتب اتبضي -زض ي تؾغ -اؾبز ثطب ي زضؾي (9)

http:// www.edu.gov.on.ca/eng/document/curricul/secondary/progplan/progpla.html

(10) Student Evaluation: Evaluation and students records division of Saskatchewan Education, Canada. 1991. (11) A curriculum guide for the middle level, Saskatchewan, Canada. 1993.

(12) National science education standards, Chapter five, USA

http://www.nap.edu

(13) Wilson, M. J. (2001) The Assessment-Evaluation Cycle Model for Instruction. ERIC Identifier: ED458263,

Clearinghouse Identifier: TM033426.

.1380، تطا: اتكبضات سضؾ،آيي ب اتحببت زض بي اثتسايي ضابيي تحهيي -14

22

حهؤيي ، تيؤ قؤس زض زفتؤط اضظقؤيبثي ت عطح اضظقيبثي تنيفي )اساف، ان ضاىبضب(زوتط حس حؿي، زوتط يحيي وب ي. -15

.1382تطثيتي. تطا: اتكبضات آحبض ؼبنط،

.1383، ؼبت آظـ ػي اض تطثيتي تطا: ضابي اضظقيبثي تنيفي )پبي ي ا ز اثتسايي(. زوتط حس حؿي. -16

.1379طضـ، . تطا: ؼبت آظقي ظاضت آظـ پآيي ب ي آظقي زض ؾ ؾب تؾغ ضظا -17

. 1382. تطا: كط زضا، يطايف ؾ، اساظ يطي، ؾزف اضظقيبثي آظقي زوتط ػي اوجط ؾيف. -18

.1382. تطا: اتكبضات سضؾ، زػ هثبت قضاي ػبي آظـ پطضـ -19

.1376ذب ازثيبت، -. تطا: اتكبضات يكبتؾغزػ ا آيي ب ب زؾتض اؼ بي ظب رسيس آظـ حؿي ضحي. -20

.82-83ضا قبؾي، ؾب تحهيي تطا. ط 12وبضقبؾي ف آضي ط بي آظقي تؾغ، غم -اضظقيبثي ؿتط -21

.ضـ ظطي بضتيؼبت آظـ پط -ازاض و ؾزف اضظقيبثي تحهيي - انغالحبت فبي اضظقيبثي اتحببت -22

.ؼبت آظـ پطضـ ظطي بضتي -ازاض و ؾزف اضظقيبثي تحهيي -قي ارطاي آ -اضظقيبثي تىيي -23

. تطر ي ػيطضب ويبف تطا: طوع كط زاكؤبي، چؤبح اضظقيبثي آظقي: جبي ؾزف تابيي ثطضؾي ثطبضيچبضز ا. ف. -24

.1381چبض

.1383. تطا: اتكبضات ؾت، چبح ؾ اضظقيبثي آظقيزوتط ػجبؼ ثبظضب، -25