فصل نهم از کتاب روشهای تحقیق کیفی نوشته جان کرسول.شیوه نگارش در تحقیقات کیفی- Chapter 9 From Crreswell's Book on Qualitative

پیام نوردانشگاه

مرکز تحصیالت تکمیلی دوره دکتری جامعه شناسی مسائل اجتماعی

درس روش های پیشرفته کیفی در جامعه شناسی

کتاب تحقیق کیفی و طرح تحقیق ؛ 9فصل انتخابی از بین پنج رویکرد ، جان دبلیو کرسول

استاد دکتر حمید عبداللهیان

محمود نوائی لواسانی: دانشجو[email protected]

1 . استفاده از مطالب در صورت ارجاع مانعی ندارد

فصل نهم

نگارش تحقیق کیفی


این در کرسول .است تحقیق کل همتراز روایی گزارش تألیف و نگارش ی استعاره» نیز و مطالعه «ساختار» ی واژه گرفتن عاریت با کتاب

چگونه نویسنده که دهد می نشان (1990) کوربین و اشتروس از «فضایی .دهد می سازماندهی و شکل را ساختار این

:شود می طرح سؤاالتی چنین رویکرد این با

امکان مجسمه یک پیرامون زدن قدم آرام مانند تصور یک از شدن جدا آیا کند؟ می فراهم را آن گوناگون های جنبه مطالعه

است؟ مرحله به مرحله سراشیبی از آمدن پایین مانند یا است؟ خانه یک های اتاق در زدن قدم مانند یا


از آنگاه و شود می ارزیابی کیفی تحقیق کلی ساختارهای فصل این در شکل مراحل و شوند تحقیق های اتاق وارد شود می دعوت خوانندگان

.ببینند را آنها گیری اجرای در بالغی مسئله چهار با رویکردها به توجه بدون فرایند این در

: کنیم می آغاز تحقیق .ها قول نقل و رمزگذاری ،مخاطبان ،بازنمایی و بازتابی

بکار بالغی ساختار دو در را تحقیقی رویکرد پنج از کدام هر ادامه در و (مطالعه یا گزارش کلی سازمان مانند) کلی ساختار :گیریم می

در نویسنده که خاص روایی های تکنیک و ابزارها مانند) درونی ساختاری . (برد می بکار گزارش

.شوند می مقایسه بعد چهار از رویکرد پنج روایت ساختارهای نهایت در


بحث برای پرسشهایی

اند؟ وابسته کیفی تحقیق نگارش به کلی بالغی مسائل چه رویکردهای از یک هر در مطالعه یک نوشتن برای بالغی ساختارهای

اند؟ کدام تحقیق پنجگانه از کدام هر در تحقیق نگارش برای درونی بالغی ساختارهای کدام

هستند؟ مطرح پنجگانه رویکردهای شوند؟ می متمایز هم از رویکرد پنج برای روایت ساختارهای چگونه


بالغی موضوع چند .است گسترده کیفی تحقیق در روایت های شکل

Glesne(1992) و Peshkin کردند توجه موضوع این به ها قالب انواع مرور در روزنامه داستانی، مطالعات بین حائل خطوط «گویی قصه» های شیوه در ها روایت که

.برند می بین از را دانشگاهی و نگاری اند افتاده اتفاق زمان طی که رخدادهایی مانند تاریخی رویکرد طریق از دیگر شکل

فرهنگ با گروهی ی مطالعه ی درباره موضوع خواه .کند می درگیر را خواننده .سازمان یک یا برنامه یک تحول یا فرد یک زندگی روایت داستان یا باشد مشترک لنز ی استعاره یادآوری یعنی .است تمرکز گسترش یا محدودیت دیگر تکنیک

.کند نمایی بزرگ یا نمایی کوچک شود می موفق که دوربینی دیگر برخی که حالی در رویدادهاست توصیف بر متکی شدت به گزارشها برخی .دهد می ارائه را ها دیدگاه یا موضوعات از کمی تعداد

.کند ثبت را گروهی یا فرد «زندگی در شاخص روزی» شاید روایت یک .دارد کمی نظری ادبیات برخی و است وابسته نظریه به کامالً گزارشات برخی


نوشتن در ها بازنمایی و بازتابندگی (1)

.اند شده خودافشاگر بیشتر گذشته سالهای به نسبت کیفی نگارش در محققان امروزه ریچاردسون قول به .است گرفته فاصله محقق بودن کل دانای از کیفی نویسنده دیگر

که ای ناشناخته کل دانای روایتگر همچون کنند، بازی را خدا نقش نباید » محققان .«است انتهایی بی جهانشمول و کلی دانش مدعی

چالش در متن با که کنند می «واسازی» را روایتی مدرن پست اندیشمندان اینجا از ی شده پنهان ایدهای به ارجاع بدون که ای زمینه سر بر مجادله مانند .است

.نیست درک قابل او زندگی های زمینه و نویسنده محقق، بر را کیفی تحقیق نوشتن اثر موضوع، این از حمایت با (1989) دنزین

.پذیرد می خواننده و کننده مشارکت فرهنگی، سیاستهای بر مبتنی خودمان تفسیر بر واکنشی نویسیم می چگونه اینکه

. کنیم می وارد تحقیق به که است شخصی و ای طبقه جنسیتی، اجتماعی،


نشان «ناپذیرفتنی» را خودش آشکارا نوشته بهترین (1994)ریچاردسون ازنظر ای ویژه مکان و زمان در را اطالعات که دارد «ضمنی پیامهای» نوشته هر .دهد می ای نوشته هیچ نگاه این در .گنجاند می و کند می مستقر تاریخی و محلی طور به .ندارد ها نوشته دیگر به نسبت برتری یا «ممتاز موقعیت»

برهم فرایندهای از هایی بازنمایی دارند، «باهمسازی» خصلت ها نوشته واقع در .تحقیق و محققان بین کنشی

.یابد می افزایش کنندگان مشارکت بر نوشته اثر اینجا در همچنین دید؟ خواهند را گزارش کنندگان مشارکت چگونه

شد؟ خواهند ناراحت آنها آیا شوند؟ می گرفته نادیده آنها اثر، این دلیل به آیا کرد؟ خواهند پنهان را شان واقعی های نگاه و احساسات آنها آیا و چالش تفسیر، مورد را تفسیر آن اند کرده مرور را اطالعات کنندگان مشارکت آیا

اند؟ داده قرار مخالفت نظر از که شود محقق نیز و کنندگان مشارکت سکوت باعث نوشته شاید البته

Gilgun(2005) و صداها همه شنیدن دنبال به که کیفی تحقیق با این .است متناقض هاست دیدگاه


او شاید و است مؤثر دارد گزارش از تفسیری که ای خواننده بر نوشته همچنین .نماید ارائه کنندگان مشارکت یا نویسنده از متفاوت کامالً تفسیری

دید؟ خواهند را نهایی گزارش معینی افراد که باشد نگران محقق باید آیا نوعی ، دارد رویدادها از محدود تفسیری ای خواننده که زمانی تواند می محقق آیا

دهد؟ ارائه نهایی گزارش

متنی در کیفی استاندارد ی نوشته .باشد پردردسری کار شاید نوشته واقع در کالژ، موسیقی، عکس، شعر، تئاتر، تکه، دو های متن شامل که یابد می گسترش .است رقص و نگاری شیشه دوزی، تکه چهل سازی، مجسمه نقاشی،

که فهمند می کیفی محققان و کند محو را شود می احساس که چیزهایی شاید زبان

.است ممکن غیر چیزی هر ی صادقانه گفتن


Weis(2000) و Fine آگاهی خودانعکاسیِ مطالب از ای مجموعه ی درباره .اند کرده بحث کیفی های نوشته در مسؤلیت نمایاندن چگونگی پیرامون انتقادی

:گیرد نظر در باید کیفی محقق هر که دارد وجود پرسشهایی اینجا در گاهی اما دهند می تشخیص گویندیا می مردم که بنویسیم چیزی ی درباره باید آیا

کنند؟ می انتخاب را آن ناخودآگاه یا بیاورند بخاطر را آن توانند نمی آنها دارد؟ سیاسی بازتابهای چه بیاید گزارشم در است الزم که چیزی

روابط مجموعه ی زمینه پس در حاضر افراد های داستان و صداها با من ی نوشته آیا دارد؟ ارتباطی اقتصادی و ساختاری تاریخی،

کنم؟ پردازی نظریه را کنندگان مشارکت کالم تا کنم پیشرفت باید چقدر سرکوبگر و کار محافظه مترقی، های سیاست برای را کلماتم سودمندی باید آیا

کنم؟ ارزیابی ام؟ کرده جدا تفسیر از را مسؤلیتم و ام بازگشته منفعل صدای به آیا

یا عمومی وجدان برای بتواند تا است ای گستره چه واجد من نگارش و تحلیل دهد؟ ارائه جایگزینی پیشنهاد غالب گفتمان


ها نوشته مخاطبین (2)

.نویسند می مخاطبین برای ها نویسنده ی همه که است این اولیه بدیهی اصل های شانه فراز بر که مخاطبی» Connelly و Clandinin(2000) نظر از

شده نوشته متن و نوشته بر افکندن سایه به نیاز نگرد می را صحنه دقت به نویسنده ی گانه چند مخاطبان یا مخاطب ی درباره آگاهانه نویسندگان بنابراین .«دارد

.کنند می فکر شان تحقیقTierney(1995) کند می شناسایی را بالقوه مخاطب نوع چهار:

.عمومی افکار و سیاستگذاران اند، بوده دخیل مصاحبه در که آنهایی دانشگاهیان، .آنهاست از یک کدام تحقیق مخاطب که است آن به وابسته ها یافته ی ارائه چگونگی


ها نوشته رمزگذاری (3)

.ماست کیفی متون گیری شکل در زبان اهمیت شناخت با مرتبط بسیار رمزگذاری آشکار را خودمان کنند، می رمزگذاری را ما گزارش کنیم می استفاده ما که لغاتی

.دهند می نشان را مخاطبان نیازهای از ما درک چگونگی و کنند می در .شد پرداخته تحقیق پرسشهای و هدف مسئله، در رمزگذاری به ششم فصل در

.گیرد می قرار توجه مورد روایی گزارش کل در رمزگذاری موضوع اینجا را کار یک تواند می نویسنده یک چگونه که داد نشان (1990) ریچاردسون تحقیق

.دهد شکل عام یا سیاسی مخاطبی یا دانشگاهی مخاطب یک ای، حرفه مخاطب برای


:مانند .کند می رمزگذاری ادبی فنون با را کارش او ای حرفه مخاطب یک برای محدودیت خاص، نامفهوم زبان بدون جذاب، های پوشش وبرق، زرق پر عناوین اولیه اطالعات و کتابی های توصیف و شمول جهان تصاویر و ها استعاره روشی، .اطالعات آن از عمومی ی بهره درباره :کند می رمزگذاری زیر فنون طریق از او اخالقی/سیاسی مخاطب برای

ی نوشته در فمینیست / زن /زنان مثال برای عنوان در گروهی درون کلمات در نویسنده نقش مانند نویسنده سیاسی فعالیت یا اخالقی صالحیت فمینیستی؛

اخالقی؛ یا سیاسی فعال های مسؤلیت به ارجاعات خاص؛ اجتماعی های جنبش ارتباط درباره اولیه اطالعات و کتابی های توصیف و توانمندسازی های استعاره .مردم واقعی زندگی با تحقیق

کتابهای و کنفرانس مقاالت مجالت، مانند دانشگاهی های نوشته برای نهایت در :کند می برجسته را موارد این او دانشگاهی

شناسی، روش بخشهای ها، پانویس ارجاعات، نویسنده، دانشگاهی صالحیت به توجه و قشربندی ها، نقش مبادله، نظریه مانند دانشگاهی مشهور های استعاره از استفاده .اند مربوط آن به که آموزشهایی و علم ی درباره اولیه اطالعات و کتابی های توصیف


یک رمزگذاری با مرتبط مواردی (1990) ریچاردسون های ایده از استفاده با کرسول :کند می بیان کیفی روایت

روش در بحث و نتایج ها، روش مقدمه، بندی قالب از که است کلی ساختاری- با نتایج و «ها رویه» عنوان با ها روش عوض در .کند نمی پیروی کمی استاندارد

.شوند می نامیده «ها یافته» عنوان و دوستانه خواندنی، بسیار نزدیک، تقریباً صمیمی، شخصی، که ای نوشته سبک-

در باید خوانندگان .است کننده قانع اثر دنبال به .است گسترده مخاطب برای .بیابند خاصی برجستگی و جذابیت نوشته

ذهن به را نمایی واقعیت سازد، می سرزنده را کار که دارد تفصیل از سطحی- و «واقعی» را نوشته که است مناسبی ادبی ی مطالعه معیار سازد، می متبادر

منتقل تحقیق دنیای به مستقیم طور به را خواننده نمایاند، می «سرزنده» و فرهنگ ضد خواه باشد جوانان مقاومت فرهنگی جایگاه دنیا این خواه کند می

.شان کودکی ی دوره درباره زنان ی شده بیان احساس یا غالب فرهنگ .فهمیم می یا بینیم می که است بازنمایی یک تنها نوشته که بدانیم باید وجود این با


ها نوشته در ها قول نقل (4) .برند می بکار تحقیق در را کنندگان مشارکت صدای رمزگذاری، بر عالوه نویسندگان .کند می مطرح را قول نقل نوع سه ریچاردسون

شوند، می خوانده راحت اینها .است کوتاه نواز چشم قولهای نقل شامل نوع اولین برای و هستند متمایز گر روایت متن از دهند، می اختصاص خود به را کمی فضای

.شوند می نوشته دار فاصله مختلف های دیدگاه شناسایی از ایدز، با افراد زندگی چگونگی پدیدارشناختی تحقیق در (2002)اسپنسر و اندرسون

استفاده «نکردن فکر جادوی» موضوع بیان برای مردان و زنان پاراگرافی قولهای نقل :کردند

فکر HIV داشتن به شما اگر چون .ام شده دچار آن به که کنم نمی فکر ام ذهن در اما است، بیماری یک آن الزم کردن تالش و ماندن سرزنده برای .است ذهنی بازی یک به شبیه بیشتر آن .ریزید می فرو بیشتر کنید .نیست من ذهن در آن .نکنید فکر آن ی درباره حتی شما که است

درباره تحقیق مانند .هستند استفاده قابل که هاست قول نقل از انواعی شامل گفتگو مکالمه آن در او و شد انجام (1994) ولکات توسط که «دانشکده انتخاب ی کمیته»

.کند می بیان را مصاحبه عوامل و کاندیداها بین


بین در را عباراتی خالصه طور به که است درونی قولهای نقل شامل رویکرد دومین قولها نقل این (1990) ریچاردسون نظر طبق بر .کند می نقل گر تحلیل روایت

دهد می اجازه و کند می آماده مطلب یک نمایش یا تأکید در تغییر برای را خواننده .رود پیش (خواننده یا) نویسنده

کردند استفاده بسیار درونی قولهای نقل از تیرانداز فرد مطالعه در کرسول و آسموسن تمرکز موضوع آن از پشتیبانی برای مطلعین درکلمات و داشتند کمی فضای آنها زیرا .داشتند مخاطب بر ای ویژه

نظریه تحقیق در گسترده طور به درونی قولهای نقل از اسمیت و مورو همچنین .کردند استفاده کودکی در جنسی سوءاستفاده درباره ای زمینه


.روند می بکار تر پیچیده مطالب درک برای که است طوالنی قولهای نقل نوع، سومین . است دشوار قولها نقل این از استفاده انتشارات در فضایی های محدودیت دلیل به

الزم که کند مطرح را بسیاری های ایده است ممکن طوالنی قولهای نقل همچنین کنترل رو این از و شود هدایت قولها نقل خارج و داخل به خواننده موقع به است

.است دشوار نیز جریان این بر نویسنده پاسخ تا کرد بیان طوالنی قول نقل چندین ، لی وونی بیوگرافی در (1994)آنگروسینو

:مانند پرسشهایی .دهد ارائه لی وونی از شده طرح پرسشهای برای ای پیچیده های داری؟ دوست خیلی را اتوبوس چرا


که دهد نشان است الزم نویسنده شد بیان که بالغی چهارگانه موضوعات به عالوه بهره گزارش در درونی ساختارهای از و کند می تألیف را کلی روایی ساختار او چگونه

.آورد فراهم پنجگانه رویکردهای درون در روایتی بردتا می انواع از کدام هر داخل در درونی و کلی ساختارهای مهم نکات از ای خالصه ادامه در

.شود می بیان تحقیق رویکردهای


ساختار تحقیق روایی


ساختارهای بالغی درونی ساختارهای بالغی کلی قابل انعطاف و درحال تحول مانند یک

(2000کلندینین و کانلی، )فرایند (1989دنزین، )شهودی

مدل تحقیق فضایی سه بعدی (2000کلندینین و کانلی، )

موضوع، رخداد کلیدی یا طرح (1994؛ اسمیت، 2004زارنیاوسکا، )

زمان بندی برای داستانها (2000کلندینین و کانلی، )

ها و مراحل استعاره (1986؛ لوماسک، 2000کلندینین و کانلی، )

و واپس گرا یا بزرگ نمایی -روش مترقی؛ دنزین، 2004زارنیاوسکا، )کوچک نمایی

1989)

ساختار تحقیق پدیدارشناختی


ساختارهای بالغی درونی ساختارهای بالغی کلی نسخه دست نویس »فصل ها در

(1994موستاکاس، )« تحقیق ارقام یا جدول برای همه

( 1995و مگل، گریگزبای)

( 1981هارپر، )درباره فلسفه بحث (1989 پلکینگرن،)« گزارش تحقیق»

(1994موستاکاس، )خالقیت محدود

ساختار تحقیق نظریه بنیادی


ساختارهای بالغی درونی ساختارهای بالغی کلی اجزای تحقیق نظریه بنیادی

(1986می، ) ( 1986، چنیتز و سوانسون)گستره تحلیل

شاخص های تحقیق نظریه بنیادی (1990 ،و کوربین اشتروس)

( 1990اشتروس و کوربین، )شکل مطالب

استفاده از نمودار تصویری (1995مورو و اسمیت، )

ساختار تحقیق قومنگاری


ساختارهای بالغی درونی ساختارهای بالغی کلی انواع داستان ها

(1988مانن، ) ( 1995، همرسلی و اتکینسون)مجاز ها

توصیف، تحلیل و تفسیر (1994 ولکات،)

( 1989دنزین، )توصیف فربه

روایت موضوعی ( 1995امرسون، فریتز و شاو، )

(1990نلسون، )گفتگو

(1995 امرسون، فریتز و شاو،)صحنه ها

(1990ریچاردسون، )ادبی فنون

ساختار تحقیق مطالعه موردی


ساختارهای بالغی درونی ساختارهای بالغی کلی قالب گزارشی با قطعه توصیفی

(1995استیک، ) رویکرد قیفی

( 1995، آسموسن و کرسول)

بنیادی قالب گزارش مورد (1985 لینکلن و گوبا،)

( 1988مرین، )میزان توصیف

انواع موارد ( 2003یین، )

روایی ساختارهای مقایسه : که شود می مطرح پرسش این تحقیق رویکرد پنج در دوگانه ساختارهای مقایسه با

است؟ رویکرد یک انتخاب بر مبتنی ساختارها در اساسی های تفاوت از یک کدام

شک بدون عمل در چه اگر .ایم مواجه مباحث از انواعی با روایی ساختارهای در ؛ اول .است اندک رویکرد پنج بین در ساختارها اشتراک نقاط دارد وجود ها تفاوت

شود می مطرح روایی محققان و نگاران قوم توسط که ادبی فنون و روایی مجازهای .هستند اجرا قابل رویکرد به توجه بدون

تحقیق یک .هستند ها داده تحلیل های رویه با مرتبط بسیار نگارش ساختارهای دوم؛

پیروی ها داده تحلیل مراحل از دقیقاً ای زمینه نظریه تحقیق یک و شناختی پدیدار نوشتن و تحلیل ها، داده آوری جمع های فعالیت جداکردن وجود این با .کنند می

.است دشوار کیفی تحقیق یک در گزارش


رویکردها بین در درونی روایی ساختارهای ویژه به روایت نوشتن بر تأکید سوم؛ .است متفاوت

هدایت روایت و متن ساخت ی درباره ای گسترده مباحث به را گروه نگاران قوم این برای را کمی زمان ای زمینه نظریه نویسندگان و پدیدارشناسان .کنند می

.کنند می صرف موضوع

مانند) است شده تعیین رویکردها برخی در آشکارا ، کلی روایی ساختار چهارم؛ در (موردی ی مطالعه شاید و شناختی پدیدار تحقیق ، ای زمینه نظریه تحقیق یک و روایت یک مانند) است تحول به رو و منعطف رویکردها بقیه در حالیکه

.(نگاری قوم کمتر رویکرد مقابل در تر یافته ساخت رویکرد ی دهنده نشان گیری نتیجه این شاید

.باشد تحقیق پنجگانه رویکردهای میان در کلی و یافته ساخت


پایان فصل نهم


Documents

فصل نهم از کتاب روشهای تحقیق کیفی نوشته جان کرسول.شیوه نگارش در تحقیقات کیفی- Chapter 9 From Crreswell's Book on Qualitative