25
ωτιριου Γ. Ραπτόπουλου ΚΑΣΡΟ ΜΟΤΧΛΙΟΤ ΑΡΚΑΔΙΑ : ΟΙ ΟΧΤΡΩΕΙ ΣΗ ΚΛΑΙΚΗ – ΕΛΛΗΝΙΣΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΤ Παρουςιάηονται, με ςυνκετικό τρόπο, οι πλθροφορίεσ περί φπαρξθσ οχυρϊςεων τθσ Κλαςικισ Αρχαιότθτασ ςτθν κορυφι του υψϊματοσ του Μουχλίου, ςτον πάλαι Διμο Κορυκίου Αρκαδίασ. Η παρουςίαςθ γίνεται επ’ αφορμισ τθσ υλοποίθςθσ του ζργου «ΒΕΛΣΙΩΗ ΠΡΟΒΑΙΜΟΣΗΣΑ ΜΟΤΧΛΙΟΤ ΑΓΙΩΡΓΙΣΙΚΩΝ», που επιτρζπει πλζον τθν πρόςβαςθ ςε μνθμεία εντόσ των τειχϊν τθσ υςτεροβυηαντινισ Καςτροπολιτείασ. Σο Μουχλί τθσ Αρκαδίασ, οχυρωμζνθ πολιτεία του τζλουσ του 13 ου αιϊνα, ιδρφκθκε ςτθν περιοχι μεταξφ των ςθμερινϊν Αγιωργίτικων και Παρκενίου / Αχλαδοκάμπου (ςτο ςθμείο απόλθξθσ του Παρκενίου όρουσ και ζναντι τθσ οροςειράσ του Κτενιά), από τον ςτρατθγό των Παλαιολόγων Ανδρόνικο Αςάν. Αποτζλεςε για ενάμιςθ αιϊνα το κζντρο τθσ αμυντικισ γραμμισ των Παλαιολόγων ςτθν Πελοπόννθςο, όπωσ και τθν αιχμι τθσ επικετικισ τουσ γραμμισ κατά των Ενετϊν. Ο ςτόχοσ των Παλαιολόγων (να ανακαταλάβουν τον Μωριά με ορμθτιριο ζνα αςωαλζσ κάςτρο ςτο κζντρο του, το οποίο κα ζλεγχε, ταυτοχρόνωσ, τισ επικοινωνίεσ μεταξφ Ιςκμοφ και Μονεμβαςίασ / Μυςτρά) κόντευε να ολοκλθρωκεί λίγο πριν τα μζςα του 15 ου αιϊνα –όταν ιρκε και θ οριςτικι κατάρρευςθ τθσ τελευταίασ βυηαντινισ δυναςτείασ, με τθν τουρκικι κατάκτθςθ 1 . Οι εργαςίεσ που πραγματοποιικθκαν το 2013 ςτον χϊρο τθσ υςτεροβυηαντινισ Καςτροπολιτείασ του Μουχλίου Αρκαδίασ κατά το χρονικό διάςτθμα μεταξφ 8 θσ Απριλίου και 6 θσ Νοεμβρίου 2 , ζδωςαν ωσ αποτζλεςμα τθ δθμιουργία τεςςάρων διαωορετικϊν ατραπϊν που οδθγοφν ςε διαωορετικά ςθμεία του οχυρωμζνου χϊρου του Μουχλίου : Κοινι αρχι των ατραπϊν είναι οι πρόποδεσ του οικιςμοφ, αμζςωσ μετά τθν ςτροωι τθσ Εκνικισ Οδοφ προσ τον Αχλαδόκαμπο. το φψοσ τθσ Μουχλιϊτιςςασ, τθσ κφριασ εκκλθςίασ του οικιςμοφ 3 , ξεκινοφν οι τζςςερεισ διακλαδϊςεισ: Μία προσ τθν «περιοχι τθσ οικίασ Δ’» 4 , περιοχι που αντιςτοιχεί ςε μία εξωτερικι πφλθ του κατϊτερου οχυρωματικοφ περιβόλου. Μία προσ τισ τειχίςεισ του ανϊτερου τειχιςμζνου τμιματοσ, του «Γουλά», δια τθσ πφλθσ του μζςου οχυρωματικοφ περιβόλου (ςτθ κζςθ που ο Νταρκό ονομάηει «βορειοδυτικι 1 Ε.Νταρκό, Η ιςτορικι ςθμαςία και τα ςπουδαιότερα ερείπια του Μουχλίου, Ε.Ε.Β.. Ιϋ, 1930, 455- 460 . Β.Γ.Διαμαντόπουλοσ, Σο Μουχλί τθσ Αρκαδίασ, Ακιναι 1973,11-13, 16-21. 2 «Εργαςίεσ προςβαςιμότθτασ ςτον αρχαίο οικιςμό Μουχλίου Αρκαδίασ 2. Εργαςίεσ βελτίωςθσ προςβαςιμότθτασ και κακαριςμόσ του οικιςμοφ και τθσ Ακρόπολθσ των φςτερων Βυηαντινών Χρόνων Μουχλίου Αγιωργίτικων Αρκαδίασ». Η ςυγκεκριμζνθ δράςθ ΕΠΑ, είναι υποζργο τθσ με αρικμό ΟΠ 383776 πράξθσ του δικαιοφχου ΑΡΩΓΗ ΑΜΚΕ, με ςυμπράττοντα ωορζα το ΑΙΠ και με τίτλο «Βελτίωςθ προςβαςιμότθτασ, κακαριςμόσ του οικιςμοφ/τθσ Ακρόπολθσ Μουχλίου Αρκαδίασ». Περιελάμβανε τισ ακόλουκεσ ενζργειεσ: Βελτίωςθ τθσ ατραποφ που ςυνδζει τισ τειχίςεισ τθσ καςτροπολιτείασ του Μουχλίου, κοπι και απομάκρυνςθ χόρτων, ενίςχυςθ ξθρολικικϊν ςτθκαίων και αναλθμμάτων, λίκινων ξθρολικικϊν ςκαλοπατιϊν, οριοκζτθςθ και κακαριςμό ατραποφ.Βλ. .Ραπτόπουλοσ, Βελτίωςθ προςβαςιμότθτασ του Υςτερου Βυηαντινοφ οικιςμοφ και του κάςτρου ΜουχλίουΑγιωργίτικων Αρκαδίασ, ΟΡΟ ΑΡΚΑΔΙΑ 30, 2013, 25. .Ραπτόπουλοσ, Αρχαιολογικόσ περίπατοσ ςτον χϊρο τθσ Καςτροπολιτείασ του Μουχλίου, εφθμ. ΣΕΓΕΑ ω.50, Αφγ.-Δεκ.2013, 9. 3 N.Μουτςόπουλοσ, Η Παναγία του Μουχλίου, Πελοποννθςιακά, Γϋ, ΙΙΙ, Ακιναι 1959, 288-309. 4 Ν.Μουτςόπουλοσ, Βυηαντινά ςπίτια ςτο Μουχλί τθσ Αρκαδίασ, Βυηαντινά, ΙΓϋ, 1985, 334-7, 352 (πίν. ΙΔϋ). D R A F T A N T E E D I T I O N E M

ΚΑΣΤΡΟ ΜΟΥΧΛΙΟΥ ΑΡΚΑΔΙΑΣ : ΟΙ ΟΧΥΡΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΛΑΣΙΚΗΣ – ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ

Embed Size (px)

Citation preview

ωτιριου Γ. Ραπτόπουλου

ΚΑΣΡΟ ΜΟΤΧΛΙΟΤ ΑΡΚΑΔΙΑ : ΟΙ ΟΧΤΡΩΕΙ ΣΗ ΚΛΑΙΚΗ – ΕΛΛΗΝΙΣΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΤ

Παρουςιάηονται, με ςυνκετικό τρόπο, οι πλθροφορίεσ περί φπαρξθσ οχυρϊςεων τθσ

Κλαςικισ Αρχαιότθτασ ςτθν κορυφι του υψϊματοσ του Μουχλίου, ςτον πάλαι Διμο

Κορυκίου Αρκαδίασ. Η παρουςίαςθ γίνεται επ’ αφορμισ τθσ υλοποίθςθσ του ζργου

«ΒΕΛΣΙΩΗ ΠΡΟΒΑΙΜΟΣΗΣΑ ΜΟΤΧΛΙΟΤ ΑΓΙΩΡΓΙΣΙΚΩΝ», που επιτρζπει πλζον τθν

πρόςβαςθ ςε μνθμεία εντόσ των τειχϊν τθσ υςτεροβυηαντινισ Καςτροπολιτείασ.

Σο Μουχλί τθσ Αρκαδίασ, οχυρωμζνθ πολιτεία του τζλουσ του 13ου αιϊνα, ιδρφκθκε ςτθν

περιοχι μεταξφ των ςθμερινϊν Αγιωργίτικων και Παρκενίου / Αχλαδοκάμπου (ςτο ςθμείο

απόλθξθσ του Παρκενίου όρουσ και ζναντι τθσ οροςειράσ του Κτενιά), από τον ςτρατθγό

των Παλαιολόγων Ανδρόνικο Αςάν. Αποτζλεςε για ενάμιςθ αιϊνα το κζντρο τθσ αμυντικισ

γραμμισ των Παλαιολόγων ςτθν Πελοπόννθςο, όπωσ και τθν αιχμι τθσ επικετικισ τουσ

γραμμισ κατά των Ενετϊν. Ο ςτόχοσ των Παλαιολόγων (να ανακαταλάβουν τον Μωριά με

ορμθτιριο ζνα αςωαλζσ κάςτρο ςτο κζντρο του, το οποίο κα ζλεγχε, ταυτοχρόνωσ, τισ

επικοινωνίεσ μεταξφ Ιςκμοφ και Μονεμβαςίασ / Μυςτρά) κόντευε να ολοκλθρωκεί λίγο

πριν τα μζςα του 15ου αιϊνα –όταν ιρκε και θ οριςτικι κατάρρευςθ τθσ τελευταίασ

βυηαντινισ δυναςτείασ, με τθν τουρκικι κατάκτθςθ1.

Οι εργαςίεσ που πραγματοποιικθκαν το 2013 ςτον χϊρο τθσ υςτεροβυηαντινισ

Καςτροπολιτείασ του Μουχλίου Αρκαδίασ κατά το χρονικό διάςτθμα μεταξφ 8θσ Απριλίου

και 6θσ Νοεμβρίου2, ζδωςαν ωσ αποτζλεςμα τθ δθμιουργία τεςςάρων διαωορετικϊν

ατραπϊν που οδθγοφν ςε διαωορετικά ςθμεία του οχυρωμζνου χϊρου του Μουχλίου :

Κοινι αρχι των ατραπϊν είναι οι πρόποδεσ του οικιςμοφ, αμζςωσ μετά τθν ςτροωι τθσ

Εκνικισ Οδοφ προσ τον Αχλαδόκαμπο. το φψοσ τθσ Μουχλιϊτιςςασ, τθσ κφριασ εκκλθςίασ

του οικιςμοφ3, ξεκινοφν οι τζςςερεισ διακλαδϊςεισ: Μία προσ τθν «περιοχι τθσ οικίασ Δ’»4,

περιοχι που αντιςτοιχεί ςε μία εξωτερικι πφλθ του κατϊτερου οχυρωματικοφ περιβόλου.

Μία προσ τισ τειχίςεισ του ανϊτερου τειχιςμζνου τμιματοσ, του «Γουλά», δια τθσ πφλθσ

του μζςου οχυρωματικοφ περιβόλου (ςτθ κζςθ που ο Νταρκό ονομάηει «βορειοδυτικι

1Ε.Νταρκό, Η ιςτορικι ςθμαςία και τα ςπουδαιότερα ερείπια του Μουχλίου, Ε.Ε.Β.. Ιϋ, 1930, 455-

460 . Β.Γ.Διαμαντόπουλοσ, Σο Μουχλί τθσ Αρκαδίασ, Ακιναι 1973,11-13, 16-21. 2«Εργαςίεσ προςβαςιμότθτασ ςτον αρχαίο οικιςμό Μουχλίου Αρκαδίασ 2. Εργαςίεσ βελτίωςθσ

προςβαςιμότθτασ και κακαριςμόσ του οικιςμοφ και τθσ Ακρόπολθσ των φςτερων Βυηαντινών Χρόνων Μουχλίου Αγιωργίτικων Αρκαδίασ». Η ςυγκεκριμζνθ δράςθ ΕΠΑ, είναι υποζργο τθσ με αρικμό ΟΠ 383776 πράξθσ του δικαιοφχου ΑΡΩΓΗ ΑΜΚΕ, με ςυμπράττοντα ωορζα το ΑΙΠ και με τίτλο «Βελτίωςθ προςβαςιμότθτασ, κακαριςμόσ του οικιςμοφ/τθσ Ακρόπολθσ Μουχλίου Αρκαδίασ». Περιελάμβανε τισ ακόλουκεσ ενζργειεσ: Βελτίωςθ τθσ ατραποφ που ςυνδζει τισ τειχίςεισ τθσ καςτροπολιτείασ του Μουχλίου, κοπι και απομάκρυνςθ χόρτων, ενίςχυςθ ξθρολικικϊν ςτθκαίων και αναλθμμάτων, λίκινων ξθρολικικϊν ςκαλοπατιϊν, οριοκζτθςθ και κακαριςμό ατραποφ.Βλ. .Ραπτόπουλοσ, Βελτίωςθ προςβαςιμότθτασ του Υςτερου Βυηαντινοφ οικιςμοφ και του κάςτρου ΜουχλίουΑγιωργίτικων Αρκαδίασ, ΟΡΟ ΑΡΚΑΔΙΑ 30, 2013, 25. .Ραπτόπουλοσ, Αρχαιολογικόσ περίπατοσ ςτον χϊρο τθσ Καςτροπολιτείασ του Μουχλίου, εφθμ. ΣΕΓΕΑ ω.50, Αφγ.-Δεκ.2013, 9. 3N.Μουτςόπουλοσ, Η Παναγία του Μουχλίου, Πελοποννθςιακά, Γϋ, ΙΙΙ, Ακιναι 1959, 288-309.

4Ν.Μουτςόπουλοσ, Βυηαντινά ςπίτια ςτο Μουχλί τθσ Αρκαδίασ, Βυηαντινά, ΙΓϋ, 1985, 334-7, 352 (πίν.

ΙΔϋ).

D

R

A

F

T

A

N

T

E

E

D

I

T

I

O

N

E

M

πλευρά τθσ ακροπόλεωσ»)5. Μία που κατευκφνεται προσ ομάδα κτιρίων προ άλλθσ πφλθσ

τθσ μζςθσ τείχιςθσ. Σζλοσ, μία που διατρζχει ολόκλθρθ τθν άνω όψθ τθσ Δ. – ΝΔ πλευράσ

του τείχουσ, ωκάνοντασ ςε μία (ανϊνυμθ) εκκλθςία, που εγγίηει, ςχεδόν, τθν εςωτερικι

πλευρά του οχυρϊματοσ.

5Ε.Νταρκό, Η ιςτορικι ςθμαςία και τα ςπουδαιότερα ερείπια του Μουχλίου, Ε.Ε.Β.. Ιϋ, 1930, 473-5.

D

R

A

F

T

A

N

T

E

E

D

I

T

I

O

N

E

M

Θα αωιςουμε αςχολίαςτα, ςτθν παροφςα ανακοίνωςθ, τα (ςθμαντικά) ςτοιχεία που

αποκομίςαμε από τισ εργαςίεσ κακαριςμοφ για τα αρχιτεκτονικά ςτοιχεία του βυηαντινοφ

οικιςμοφ και τθσ οχφρωςισ του –και κα προχωριςουμε ςτα νζα ςτοιχεία για τισ αρχαίεσ

οχυρϊςεισ.

Ήδθ ο Μουτςόπουλοσ αναωζρεται ςε «βυηαντινι προςκικθ επάνω ςε ζνα ερείπιο τθσ

αρχαιότθτασ»6-πρόκειται, προωανϊσ, για τθν «ΟΙΚΙΑ Γ’» τθσ «ΒΔ πλευράσ τθσ

Ακροπόλεωσ». Θεωρϊ ότι, ςτθν πραγματικότθτα, θ (ςχεδιαςκείςα διϊροωθ) «ΟΙΚΙΑ Γ’» ζχει

απλϊσ χρθςιμοποιιςει, ςτο ςθμείο τθσ κεμελίωςθσ του «2ου ορόωου / δϊματοσ», μεγάλουσ

λίκουσ που απεκολλικθςαν (ςφρκθκαν, κα ιταν ο ακριβζςτεροσ όροσ) από τθν αρχικι τουσ

κζςθ, λίγο υψθλότερα, ςτο ςθμερινό τουσ ςθμείο –ωσ δομικά ςτοιχεία βυηαντινοφ

οικοδομιματοσ.

Ποια ιταν, όμωσ, θ αρχικι κζςθ των λίκων του τείχουσ;

Μία ςειρά τριϊν μεγάλων λίκων (τραπεηιόςχθμων ι, καλφτερα, ςε ςχιμα κόλουρθσ

πυραμίδασ), που εδράηεται απ’ ευκείασ επάνω ςτο ςκλθρό αςβεςτολικικό πζτρωμα, από το

οποίο ζχουν αποςπαςκεί7, απζχει μόλισ λίγα μζτρα από τθν «ΟΙΚΙΑ Γ’». Εξ άλλου, αμζςωσ

προσ Β. τθσ βυηαντινισ οικίασ, και παράλλθλα προσ τον Β. τοίχο τθσ, είναι ορατόσ ζνασ

ακόμθ κεμζλιοσ δόμοσ επτά ι οκτϊ ορκογϊνιων ι ακανόνιςτων λίκων, που ομοιάηουν με

εκείνουσ τθσ γειτονικισ οικίασ.

6Ν.Μουτςόπουλοσ, Βυηαντινά ςπίτια ςτο Μουχλί τθσ Αρκαδίασ, Βυηαντινά, ΙΓϋ, 1985, 331, 350.

7Ν.Μουτςόπουλοσ, Βυηαντινά ςπίτια ςτο Μουχλί τθσ Αρκαδίασ, Βυηαντινά, ΙΓϋ, 1985, 328-331.

D

R

A

F

T

A

N

T

E

E

D

I

T

I

O

N

E

M

Οι λίκοι δεν είναι, βζβαια, αποδοτζοι ςε δφο διαωορετικζσ ςειρζσ τειχϊν. Σο ςχζδιο του

περιβόλου αυτοφ (που δεν μπορεί, κατά τθ γνϊμθ μου, να χρονολογθκεί ςε εποχι

μεταγενζςτερθ των μζςων του 4ουαι.π.Χ.8), εκμεταλλεφεται τισ διαωορζσ μεταξφ των

επιπζδων του ΒΔ βραχϊδουσ πρανοφσ του υψϊματοσ –οι οποίεσ και ηεφγνυνται, εν είδει

«ποδιϊν», από τα (κατά το μάλλον ι το ιττον) ανεξάρτθτα τμιματα τθσ τείχιςθσ.

Φαίνεται ότι οι βυηαντινοί του 13ου-14ου αιϊνα δεν χρθςιμοποίθςαν τθν τείχιςθ αυτι, οφτε

και μπικαν ςτον κόπο να τθν επιδιορκϊςουν · οι λόγοι είναι ποικίλοι. Πρϊτ’ απ’ όλα, λίγο

υψθλότερα βρίςκονται τα τείχθ και οι πφργοι του Donjon9, βαςικοφ δομικοφ ςτοιχείου των

μεγάλων κάςτρων τθσ εποχισ. Χαμθλότερα υπιρχε το μζςο τείχοσ με τουσ πφργουσ του: Η

τριμερισ μορωι τθσ Καςτροπολιτείασ ιταν ολοκλθρωμζνθ, δεν υπιρχε θ ανάγκθ ενόσ

επιπλζον οχυρϊματοσ. Μετά, θ ενίςχυςθ / αναςτιλωςθ του υςτεροκλαςικοφ αυτοφ τείχουσ

κα διαιροφςε ςε δφο άνιςα μζρθ τθν, κατά Νταρκό, «ΒΔ πλευρά τθσ ακροπόλεωσ» -πράγμα

που δεν ιταν ευκταίο: Η περιοχι αυτι, εκτόσ από τθν «ΟΙΚΙΑ Γ’», περιζλαβε τα χρόνια

εκείνα ζναν μεγάλο αρικμό οικοδομθμάτων, τα κεμζλια των οποίων εκτείνονται ςε δφο

ςυγκοινωνοφντα επίπεδα. Σο μεγαλφτερο απ’ αυτά είναι ζνα από τα καλφτερα ςωηόμενα

μνθμεία του Μουχλίου, το (κατά Νταρκό) «ΛΟΤΣΡΟ», με τον μεγάλο του θμιχπαίκριο /

8Θυμίηουν, π.χ., τθν παλαιότερθ τειχοδομία του κάςτρου τθσ Άμωιςςασ –για τθ ςχετικι βιβλιογραωία

βλ. .ΡΑΠΣΟΠΟΤΛΟ, Α.ΣΑΡΟΤΧΑ, Άμωιςςα τειχόεςςα, εκπαιδευτικό ωυλλάδιο Μουςείου Δελωϊν, Δελωοί 2001. 9Πρβλ. Μ.Κορδϊςθσ, Χαρακτθριςτικά γνωρίςματα του κάςτρου Αράκλοβο ωσ ενιαίου οικιςτικοφ

ςυνόλου,Πρακτικά ∆ϋ∆ιεκνοφσ υνεδρίου Πελοποννθςιακϊν πουδϊν, Kόρινκοσ 9–16.9.1990, Πελοποννθςιακά Παράρτθµα 19 (1992–1993) τόµ. Bϋ, 7-10.

D

R

A

F

T

A

N

T

E

E

D

I

T

I

O

N

E

M

αφλειο χϊρο10. Επρόκειτο, λοιπόν, για τον κφριο οικιςτικό – διοικθτικό πυρινα τθσ άνω

πόλθσ, τον τομζα των αρχοντικϊν τθσ, ςτθν «πλάτθ» του οποίου εκτεινόταν ζνα ιδθ

κατεςτραμμζνο μνθμείο –πθγι ευπόριςτου και ιςχυροφ οικοδομικοφ υλικοφ11.

τθν περιοχι Ν. του «ΛΟΤΣΡΟΤ» βριςκόταν ζνα ακόμθ τμιμα κεμζλιου δόμου του

υςτεροκλαςικοφ τείχουσ: Οι πολυγωνικζσ του πζτρεσ αγκάλιαηαν τισ πτυχζσ του βραχϊδουσ

αςβεςτόλικου, ενϊνοντασ ζναν πφργο (;), αμζςωσ προσ Ν. του λουτροφ με τουσ πόδεσ του

βράχου επί του οποίου ανεγζρκθκε πολφ αργότερα θ «ΟΙΚΙΑ Γ’». Φαίνεται ότι ζνα άλλο του

τμιμα εκτεινόταν παράλλθλο προσ τθν οωρφ του βράχου ςτα Α. του λουτροφ, παρ’ όλο του

οι δόμοι του δεν ςϊκθκαν (οι μεγάλοι λίκοι που ζχουν ενςωματωκεί ςτον θμιχπαίκριο /

αφλειο χϊρο του λουτροφ δεν βρίςκονται ςτθν αρχικι τουσ κζςθ, αλλά ζχουν

υποκεμελιωκεί με μικρότερουσ λίκουσ που δθμιουργοφν «πόδιο». Σο ίδιο ακριβϊσ

ςυμβαίνει και ςτο βυηαντινό ανάλθμμα προσ Ν. τθσ «ΟΙΚΙΑ Γ’», όπου ζνα ανάλογο «πόδιο»

είναι παρατθριςιμο. ε αρκετά, ακόμθ, ςθμεία, αρκετά απομακρυςμζνα από τθν «ΟΙΚΙΑ

Γ’» είναι ορατοί αρχαίοι λικόπλινκοι, που χρθςιμοποιικθκαν ωσ κεμζλιοι λίκοι βυηαντινϊν

κτιςμάτων. Αυτό ςθμαίνει ότι δεν είχαμε ςτθν περιοχι ζνα δευτερεφον οχφρωμα, αλλά ζνα

τείχοσ που κα περιζβαλε μία αρχαία ακρόπολθ. Εάν αυτι κα αποτελοφςε το διοικθτικό

10

Ε.Νταρκό, Η ιςτορικι ςθμαςία και τα ςπουδαιότερα ερείπια του Μουχλίου, Ε.Ε.Β.. Ιϋ, 1930, 475. Βλ., όμωσ, Ν.Μουτςόπουλοσ, Βυηαντινά ςπίτια ςτο Μουχλί τθσ Αρκαδίασ, Βυηαντινά, ΙΓϋ, 1985, 328-9, πίν. Ιϋ, ΙΑϋ. 11

Για τθν γενικι εικόνα των οικοδομϊν ςτο Μουχλί, βλ. Ν.Μουτςόπουλοσ, Νφκλι-Μουχλί, δφο οχυροί βυηαντινοί οικιςμοί τθσ Μεςαρζασ, ΕϋΠανελλινιο Ιςτορικό υνζδριοτθσ Ελλθνικισ Ιςτορικισ Εταιρείασ, Θεςςαλονίκθ 1986, 153-238 –και ιδίωσ 216-219.

D

R

A

F

T

A

N

T

E

E

D

I

T

I

O

N

E

M

κζντρο ενόσ αρχαίου αρκαδικοφ Διμου, εκείνου του Κορυκίου12, ι κα είχε ζναν

παναρκαδικό χαρακτιρα, εκείνον τθσ προςταςίασ από κινδφνουσ που κα ενζςκθπταν για

τουσ Αρκάδεσ από τθν πλευρά τθσ γειτονικισ Αργολίδασ –είναι κάτι που δεν γνωρίηουμε

ςιμερα.

Η ςυνολικι εικόνα του τείχουσ κα ιταν εκείνθ των (άνιςων) ωφλλων ενόσ άνκουσ, που

διαχωρίηονται από τα ςζπαλα.

Πζρ’ από τισ τειχίςεισ ςτθν περιοχι του «Γουλά» / “Donjon”, αρχαίεσ τειχίςεισ

εντοπίςκθκαν ςε ζνα ακόμθ ςθμείο του Μουχλίου, κάτω από τθ «ροφγα» που

παρεμβάλλεται μεταξφ τθσ ακρόπολθσ και του Ν. – ΝΔ τμιματοσ του βραχϊδουσ

υψϊματοσ. Η «γειτονιά» αυτι ιταν πυκνοκατοικθμζνθ κατά τουσ βυηαντινοφσ χρόνουσ –

ενϊ ο βράχοσ αμζςωσ κάτω από τον κεντρικό πφργο – “Donjon” είναι γεμάτοσ από μικρζσ

«ποδιζσ» - οχυρϊματα. Ο «οιονεί πφργοσ» που ςχθματίηεται λίγο χαμθλότερα, ςε ςθμείο

που είναι ευκολότερθ θ πρόςβαςθ, είχε οχυρωκεί ςε τουλάχιςτον δφο ωάςεισ: Η πρϊτθ,

κατά τθν οποία δθμιουργείται ζνα εκτεταμζνο θμικφκλιο χάρισ ςτθν τοποκζτθςθ

ορκωγϊνιων, τραπεηιόςχθμων και ςωθνοειδϊν λίκων επάνω ςτον επίπεδο βράχο, κυμίηει

τθν περίπτωςθ ενόσ ανάλογου «πφργου» από το Λεφκτρο Μεγαλοπολίτιδοσ13. Κατά τθ

γνϊμθ μου, είναι λίγο μεταγενζςτερθ του τείχουσ του «Γουλά», και πρζπει να τοποκετθκεί

12

Ευχαριςτϊ τον ςυνάδελωο, αρχαιολόγο τθσ ΛΘϋΕΠΚΑ κον Γρ. Γρθγορακάκθ, που είχε τθν καλοςφνθ να ςυηθτιςει μαηί μου τα ηθτιματα του χαρακτιρα των οχυρϊςεων. 13

Λ.ουχλζρθσ, Οι οχυρϊςεισ του Χελμοφ και τα αρχαία και βυηαντινά οχυρά ςτον Β. Σαψγετο. Η ςυμβολι του Π. Βελιςςαρίου ςτθν ανάδειξθ και προςταςία των αρχαιοτιτων ςτθν επαρχία Μεγαλόπολθσ, ςτο: Ο Π.ΒΕΛΙΑΡΙΟΤ, Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΚΑΙ ΒΤΖΑΝΣΙΝΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΟ, Μεγαλόπολθ 2012, 119.

D

R

A

F

T

A

N

T

E

E

D

I

T

I

O

N

E

M

ςτο 2ο μιςό του 4ουαι.π.Χ.. Η δεφτερθ ωάςθ, κατά τθν οποία χρθςιμοποιοφνται οι

τραπεηιόςχθμοι λίκοι μιασ άλλθσ τειχοποιΐασ, οι οποίοι ζχουν κρθμνιςκεί (επί τοφτου;) από

ψθλότερα, χρονολογείται αςωαλϊσ ςτουσ φςτερουσ βυηαντινοφσ χρόνουσ –μαρτυρεί, όμωσ,

τθν φπαρξθ και άλλθσ οχφρωςθσ των πρϊϊμων ελλθνιςτικϊν χρόνων, ςε υψθλότερο

επίπεδο: Μπορεί άνω του «οιονεί πφργου» μασ να ζχουμε μία από τισ ωραιότερεσ και

καλφτερα διαρκρωμζνεσ βυηαντινζσ τειχίςεισ του Μουχλίου, αλλά αυτό δεν ςθμαίνει ότι

εκεί δεν κα υπιρχε και μια αρχαία τείχιςθ, ίςωσ ιδθ κατεςτραμμζνθ πζραν επιδιορκϊςεωσ

κατά τουσ χρόνουσ επανακατοίκθςθσ τθσ κζςθσ, τθσ οποίασ οι λίκοι επιςτρατεφκθκαν για

τθν βελτίωςθ του (καλφτερα ςωηόμενου) οχυρϊματοσ του κατϊτερου επιπζδου.

.Ρ.

(Τπό ζκδοςθ, ςτο: Πρακτικά Δ’ Σοπικοφ υνεδρίου Αρκαδικϊν πουδϊν, τθσ Εταιρείασ Πελοποννθςιακϊν

Μελετϊν).

D

R

A

F

T

A

N

T

E

E

D

I

T

I

O

N

E

M

ΒΕΛΣΙΩΗ ΠΡΟΒΑΙΜΟΣΗΣΑ ΜΟΤΧΛΙΟΤ

Σο ΑΙΠ κατζκεςε ςτθν ΕΤΠΟΣ, για τθν πρόςκλθςθ «ΕΤΣΟΠ 10 – ΒΕΛΣΚΩΗ

ΠΡΟΒΑΙΜΌΣΗΣΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΪΝ ΧΪΡΩΝ », τθν πρόταςι του για ςυνεργαςία με τθν

25θ ΕΒΑ (ευχαριςτίεσ οωείλονται ςτον Προϊςτάμενό τθσ κον Δθμιτρθ Ακαναςοφλθ) ςτο

πλαίςιο τθσ δράςθσ «Βελτίωςθ προςβαςιμότθτασ και κακαριςμοφ του υςτεροβυηαντινοφ

κάςτρου και οικιςμοφ Μουχλίου». Η πρόταςθ εγκρίκθκε τον Νοζμβριο του 2012 από τθν

Γενικι Γραμματεία Πολιτιςμοφ. Σα ζργα ξεκίνθςαν τον Απρίλιο του 2013. Σθν 6θ 11ου 2013,

ολοκλθρϊκθκε θ δράςθ «ΒΕΛΣΙΩΗ ΠΡΟΒΑΙΜΟΣΗΣΑ ΜΟΤΧΛΙΟΤ – ΨΗΦΙΑΚΗ

ΠΡΟΒΑΙΜΟΣΗΣΑ», θ οποία είχε ενταχκεί ςτο ζργο: «Δθμιουργία κζςεων Απαςχόλθςθσ ςε

τοπικό επίπεδο μζςω προγραμμάτων κοινωωελοφσ χαρακτιρα ςτο Αρχαιολογικό Ινςτιτοφτο

Πελοποννθςιακϊν πουδϊν ςτθν Περιωζρεια Πελοποννιςου» (δικαιοφχοσ ζργου: ΑΡΩΓΗ

ΑΜΚΕ, ςυμπράττων ωορζασ: ΑΙΠ).

Προχωριςαμε με ταχείσ ρυκμοφσ ςτο ζργο των κακαριςμϊν και τθσ βελτίωςθσ

προςβαςιμότθτασ τθσ Τςτεροβυηαντινισ Καςτροπολιτείασ του Μουχλίου Αρκαδίασ. Μζχρι

τα τζλθ του Ιουλίου είχαν διαμορωωκεί τρεισ διαδρομζσ πρόςβαςθσ ςτα μνθμεία του

Μουχλίου, που ξεκινοφν από τθ κζςθ τθσ εκκλθςίασ τθσ Μουχλιϊτιςςασ και το κατϊτερο

τείχοσ -και καταλιγουν ςτα άλλα αξιοκζατα του κάςτρου. Οι διαδρομζσ διανοίχκθκαν με

τθν απομάκρυνςθ τθσ βλάςτθςθσ, αλλά και με τθν ενίςχυςθ των αναλθμμάτων, τθν

ενίςχυςθ των κλιμάκων και τθν ανάςχεςθ των κρθμνίςεων με τθ μζκοδο των ξθρολικικϊν

ςτθκαίων. Η πρϊτθ διαδρομι ενϊνει το κατϊτερο τείχοσ με το μζςο τείχοσ, με τα κτίρια τθσ

Μζςθσ Πόλθσ -αλλά και με τθν (ανϊνυμθ) Δυτικι Εκκλθςία. Η δεφτερθ διαδρομι ςυνδζει το

κατϊτερο τείχοσ με τθν προσ Α. προζκταςθ του μζςου τείχουσ και τα κτίρια τθσ Κάτω Πόλθσ.

Η τρίτθ διαδρομι διατρζχει το μεγαλφτερο μζροσ του κατϊτερου τείχουσ, με τουσ

τριγωνικοφσ του πφργουσ, και ωκάνει μζχρι τθν (ανϊνυμθ) Ανατολικι Εκκλθςία και τα

προςκτίςματά τθσ. Χάρισ ςτουσ κακαριςμοφσ ωαίνονται, πια, κακαρά ςτο ζδαωοσ θ δομι

δφο πυλϊν του μζςου τείχουσ, θ δομι των (τριγωνικϊν) πφργων του κατϊτερου και των

(πεταλόςχθμων) πφργων του μζςου τείχουσ, θ δομι μιασ υπόςτεγθσ πυλίδασ ςτο κατϊτερο

τείχοσ, θ τειχοδομία, θ κεμελίωςθ και ο ςχεδιαςμόσ των τειχϊν. Κατά τθν διάρκεια των

τριϊν τελευταίων μθνϊν του ζργου, βελτιϊκθκε ςθμαντικά θ πρόςβαςθ του κοινοφ ςτθν

εκκλθςία τθσ Μουχλιϊτιςςασ, το κορυωαίο μνθμείο του χϊρου. Σο Μουχλί είναι ζνα

μεγάλο υπαίκριο μουςείο του "ζνδοξοφ μασ βυηαντινιςμοφ" (Καβάωθσ), και αποτελεί ζναν

"αναδυόμενο τουριςτικό προοριςμό" (κατά τισ εξαγγελίεσ του ΤΠ.ΠΟ.Α.). Η μορωι του

αλλάηει, ιδθ, προσ το καλφτερο. Ελπίηουμε, δε, ότι θ προςπάκεια αυτι κα ςυνεχιςκεί για

αρκετά χρόνια ςτο μζλλον.

(από το ipelsp.blogspot.com)

Εκδθλώςεισ Σεγεατικοφ υνδζςμου για τθν Ημζρα Περιβάλλοντοσ και ομιλία για τα ζργα

ςτο Μουχλί Αρκαδίασ

Σο πρωϊ του αββάτου, 31 Μαϊου, ςτισ 10:00, ο Σεγεατικόσ φνδεςμοσ, με αωορμι τθν Παγκόςμια Ημζρα Περιβάλλοντοσ, ςυμμετζχει ςτθν πρωτοβουλία κακαριςμοφ των δρόμων των χωριϊν τθσ Σεγζασ (Ριηϊν, ταδίου, Αλζασ, Λικοβουνίων, Σηίβασ, Μαγοφλασ, Καμαρίου, Γαρζασ, Κεραςίτςασ, Βουνοφ). τθν Παλαιά Επιςκοπι Αλζασ, ςτισ 12:30 μμ, ο Αναπλθρωτισ Προϊςτάμενοσ του Α.Ι.Π.. κοσ ωτιρθσ Ραπτόπουλοσ, κα μιλιςει με κζμα: "ΟΙ ΕΡΓΑΙΕ ΣΟ ΜΟΤΧΛΙ ΑΡΚΑΔΙΑ ΣΟ 2013, ΣΟ ΠΛΑΙΙΟ ΣΟΤ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΟ ''ΕΡΓΑ ΚΟΙΝΗ

D

R

A

F

T

A

N

T

E

E

D

I

T

I

O

N

E

M

ΩΦΕΛΕΙΑ ΣΟΝ ΠΟΛΙΣΙΜΟ''". Για πρϊτθ ωορά κα παρουςιαςκοφν αναλυτικά ςτο κοινό ςτοιιχεία και ωωτογραωίεσ για τα περυςινά ζργα -όπωσ καιτα πρόςωατα πορίςματα τθσ ζρευνασ για τθν Καςτροπολιτεία του Μουχλίου Αρκαδίασ. (από το ipelsp.blogspot.com)

D

R

A

F

T

A

N

T

E

E

D

I

T

I

O

N

E

M

D

R

A

F

T

A

N

T

E

E

D

I

T

I

O

N

E

M

D

R

A

F

T

A

N

T

E

E

D

I

T

I

O

N

E

M

D

R

A

F

T

A

N

T

E

E

D

I

T

I

O

N

E

M

D

R

A

F

T

A

N

T

E

E

D

I

T

I

O

N

E

M

D

R

A

F

T

A

N

T

E

E

D

I

T

I

O

N

E

M

D

R

A

F

T

A

N

T

E

E

D

I

T

I

O

N

E

M

Η ΤΕΓΕΑΗ εφημερίδα του Τεγεατικού Συνδέσμου Αύγουστος-Δεκέμβριος 2013Αρ. φύλλου 50

XΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΙΚΡΟΥΣ ΜΑΣ ΦΙΛΟΥΣ

Αγαπημένα μας παιδάκια, Φέτος ο Αι Βασίλης μαζί με τον Τεγεατικό Σύνδεσμο,

σας προσκαλεί να γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα στο θέα-τρο «ΚΙΒωΤΟΣ» (ΠΕΙΡΑΙωΣ 115- ΑθήΝΑ). Εκεί θα παρακολουθήσουμε τη θεατρική

παράσταση με το πολυβραβευμένο παραμύθι της Πηνελόπης Δέλτα «Το μαγικό κλει-δί».

Μέσα σε αυτό το έργο, αγαπητοί γονείς, θίγονται ζητήματα, όπως η ΑΦΟΣΙω-Σή, η ΑΛΛήΛΕΓ-ΓΥή, η ΧΑΡΑ ΤήΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ, η ΑΓΑΠή ΓΙΑ ΤήΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΚΑΙ ΤήΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ, ή ΕΥΤΥΧΙΑ, ή ΔΥΣΤΥΧΙΑ, ή ΛΥΠή.. όλα τα στοιχεία που αναπόφευκτα θα συναντήσου-με σ’ αυτή τη ζωή.

Την παράσταση μπορούν να παρακολουθήσουν παιδιά από 4 έως 12 ετών μαζί με ένα συνοδό ΔωΡΕΑΝ, στις 15 Δεκεμβρίου 2013, ημέρα Κυριακή και ώρα 3:00 μ.μ.

Για δηλώσεις συμμετοχής παρακαλούμε καλέστε στα τηλέφωνα: 210-82.11.116 και 210-88.37.732 έως και την Παρασκευή 12/12/2013.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος ή Γεν. ΓραμματέαςΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΔήΜ. ΨΥΧΟΓΥΙΟΣ ΕΛΕΝή ΑΝΔΡΙΑΝΟΠΟΥΛΟΥ- ΝΑΣ/ΛΟΥ

«Εν τ ῇ κ ο ι µ ή σ ε ι τόν κ ό σ µ ο ν ο ὐ κ α τέλιπες, Θ ε ο τ ό κ ε. Μ ε τ έ σ τ η ς π ρ ο ς τ ην ζ ω ή ν Μ ή τ η ρ υ π ά ρ χ ο υ σ α τ η ς ζ ω ή ς»

Στο κέντρο της Πελο-ποννήσου, η Τ ε γ έ α, για μια ακόμη χρονιά συγκέντρωσε

τα βλέμματα της ευρύτερης περιφέρειας και αποτέλεσε πόλο έλξης ντόπιων και ξέ-νων επισκεπτών στις πατρο-παράδοτες και χρονίζουσες από 1.10.1883 εκδηλώσεις, που έκτοτε διοργανώνει με μεγάλη επιτυχία ο Τεγεατι-κός Σύνδεσμος τον Δεκαπε-νταύγουστο, στα πλαίσια του εορτασμού της Κοίμησης της Θεοτόκου, που για φέτος το πρόγραμμα προέβλεπε διά-φορες εκδηλώσεις:

Ετσι λοιπόν σύμφωνα με το πρόγραμμα, την παραμονή του εορτασμού της Κοιμή-σεως της Υπεραγίας Θεο-τόκου, πλήθος κόσμου από όλη τη γύρω περιοχή, και όχι μόνο, συνέρρευσε μεν για τον Μεγάλο Εσπερινό και την Λι-τάνευση της Εικόνας της Πα-ναγίας της Επισκοπιώτισ-σας, που πραγματοποιήθηκε και φέτος με την πρέπουσα λαμπρότητα και επισημότη-τα, αλλά και για να επισκε-φθεί, τόσο την περίφημη και ξακουστή εμποροπανήγυρη, όσο και την 43η Παμπελο-ποννησιακή έκθεση, που μετά από τον καθιερωμένο αγιασμό και τις σχετικές ομι-λίες των επισήμων εγκαινιά-στηκε από τους παρισταμέ-νους και συμμετέχοντες κατά παράδοση στις εκδηλώσεις

Περιφερειάρχη Πελοποννή-σου κ. Πέτρο Τατούλη, Αντι-περιφερειάρχη κ. Ευάγγελο Γιαννακούρα, τον Βουλευτή Αρκαδίας και τέως Υπουργό κ. Ανδρέα Λυκουρέντζο, τον Δήμαρχο Τρίπολης κ. Γιάννη Σμυρνιώτη, τον Αντιδήμαρ-χο της Δημοτικής Ενότητας Τεγέας κ. Σταύρο Κουκάκη, τον Πρόεδρο του Τ.Σ κ. Βα-σίλειο Ψυχογυιό, τον τέως

Δήμαρχο του πρώην Δήμου Τεγέας κ. Δημήτρη Βόσνο κ.α.

Ακολούθως και μετά την τέλεση των εγκαινίων, πλή-θος κόσμου κατέκλυσε το

Πάρκο της Παλαιάς Επισκο-πής, το οποίο είχε ντυθεί στα γιορτινά του και για επτά (7) ημέρες φιλοξένησε χιλιάδες επισκεπτών, οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να Προσκυνή-

σουν την εικόνα της Παναγίας της Επισκοπιώτισσας, να πραγματοποιήσουν τις αγορές τους από τα υπαίθρια μαγαζιά (παράγκες), να ψυχαγωγη-θούν στις λαϊκές ταβέρνες και τα παιδιά τους να διασκεδά-σουν στο Λούνα πάρκ, παιδι-κή χαρά κ.λ.π., να επισκε-φθούν την Παμπελοπονησ-σιακή έκθεση, το Λαογραφικό Μουσείο και το Τουριστικό

Περίπτερο και να παρακο-λουθήσουν τις πολιτιστικές και λοιπές καλλιτεχνικές εκ-δηλώσεις, που πραγματοποι-ούνται στον μοναδικής ομορ-φιάς χώρο του Τεγεατικού Συνδέσμου, όπου οι επισκέ-πτες έχουν την δυνατότητα να εισέλθουν στα άδυτα της τε-γεατικής ιστορίας και να θαυ-μάσουν τις αρχαιότητες της Τεγέας, που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη και τις οποίες ο Σύνδεσμος έχει δια-φυλάξει με κάθε επιμέλεια ως κόρη οφθαλμού.

Ωστόσο είναι αξιοσημείω-το να αναφερθεί ότι παρά τις όποιες αντιξοότητες και το ά-σχημο οικονομικό κλίμα που μαστίζει τον Ελληνικό λαό, η Εμποροπανήγυρη του παρελ-θόντος Αυγούστου κινήθηκε

Παναγία Επισκοπιώτισσα

Αγαπητά μέλη του Τεγεατικού Συνδέσμου,

Ο Πρόεδρος και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Τεγεατικού

Συνδέσμου σας Εύχονται «ΧΑΡΟΥΜΕΝΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

καιτο 2014 να είναι γεμάτο Υγεία και Δημιουργία».

➜ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 3

«Τεγεατικός Σύνδεσμος 1883 - 2013 1 3 0 χ ρ ό ν ι α Κ ο ι ν ω φ ε λ ο ύ ς Π ρ ο σ φ ο ρ ά ς »

ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ « Η ΤΕΓΕΑ» ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013

Η ΤΕΓΕΑ2 Αύγουστος-Δεκέμβριος 2013

ΝΕΑ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ Τ.Σ. Στα πλαίσια της λειτουργίας της ιστοσελίδας www.tegeatikos.gr προσκαλούνται όσοι διαθέ-τουν για τη ΤΕΓΕΑ και τα χωριά τους- ιστορικά στοιχεία- φωτογραφίες- ανέκδοτα, παροιμίες- λαογραφικά στοιχεία-πολιτιστικά στοιχείανα τα αποστείλουν σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή στο ΤΣ ή στο e-mail [email protected]Γίνεται προσπάθεια ώστε να υπάρχει σελίδα ξεχω-ριστή για το κάθε χωριό της Τεγέας, με τη δυνα-τότητα να ανανεώνεται διαρκώς.Επίσης στοιχεία επικοινωνίας με Τοπικές Αρχές, Συλλόγους, Σχολεία , κλπ

Η 28η Οκτωβρίου 1940 είναι η μέρα κατά την οποίαν η μικρή το δέμας ΕΛΛΑΔΑ

μα μέγιστη στη τόλμη της ψυχής, απάντησε το αιώνιο Ελληνικό «μο-λών λαβέ» του Λεωνίδα, το σύγχρο-νο «ΟΧΙ» του Ελληνικού λαού, στη φτωχή απαίτηση της τότε μεγάλης Ιταλίας να ποδοπατή-σει τα ιερά ελληνικά χώματά μας.

Οι Έλληνες του 1940 «Ελευθερία ή θάνατος» όλοι μαζί φωνάξαν και τρέμοντας από χαρά τα άρματα αρπάξαν.

Σήμερα (28-10-2013) αυτούς γιορτάζουμε όλοι οι Έλληνες στην Οικου-μένη, κι ας ζούμε τώρα πια εμείς σαν να’ μαστε διωγμένοι.!

Η 28η Οκτωβρί-ου 1940 είναι η μέρα κατά την οποίαν «ιδρώνουν αίμα τα Ηπειρωτικά βου-νά, το δάκρυ πλημμυρίζει». !!!

Είναι το αίμα των παιδιών της Γενιάς Εκείνης, που πότισε το δένδρο της Λευτε-ριάς, για να φυτρώ-σει, να βλαστήσει και λευτεριά να καρ-ποφορήσει. !!!

Είναι το δάκρυ της Ελληνίδας μά-νας, της Τεγεάτισ-σας, που θυσίασε τον άνδρα της ή το παιδί της, για να ζή-σει η Ελλάδα λεύ-τερη να σώσει την τιμή της!

Η 28η του Οκτώβρη εκείνου, είναι η μέρα που μας θυμίζει τη βάτο τη φλεγομένη και μη καιο-μένη του Μωυσέως, και πυργούται σεις συνειδή-σεις των λαών ως Νόμος ακατάλητος, στη πορεία των πεπρωμένων!

Ελληνίδες, Έλληνες, παιδιά μου, μικρά Ελλη-νόπουλα.

Η Ελλάδα, οι Έλληνες δεν θέλουμε πόλεμο.

Πόλεμο με σφαίρες και κανόνια, ή και οικο-νομικό.

Μα αν πρόκειται εχθροί να ποδοπα-τήσουν τα ιερά τα χώματά μας, να βεβη-λώσουν τις εκκλησιές μας και τους ιερούς τάφους των προγόνων μας ή να μας εξα-θλιώσουν και δουλώσουν με οποιονδήπο-τε άλλο τρόπο.

Τότε ένα λόγο έχω να σας πω, δεν έχω άλλο κανένα. «Μεθύστε απ’ τ’ αθάνατο

κρασί του ΄21» όπως μέθυσαν και τα νιά-τα του 40, που ύψωσαν απόρθητα κάστρα τα στήθη τους και στους δύο τότε εχθρούς της αιώνιας Ελλάδας.

Τα παιδιά του 40, όπως πάντοτε οι Έλ-ληνες έταξαν στη ζωή τους «να φυλλά-τουν Θερμοπύλες».

Πότισαν με το αίμα τους το δένδρο της λευτεριάς για την πατρίδα τους. Για ολό-κληρη την Ευρώπη.!

Παιδιά του 40!Τόσα κορμιά φυτε-

μένα στα πλάγια - γι-νήκατε κλώνοι κι οι κλώνοι – δένδρα, που φέρουν τους καρπούς της Λευτεριάς, που απολαμβάνουμε εμείς και όλος ο κόσμος σή-μερα.

Σας θυμόμαστε και σας δοξάζουμε!

Ηρωικοί Νεκροί δεν πεθάνατε, οι ήρωες δεν πεθαίνουν!

Στη ζωή ξαναφαίνο-νται – και λαούς ανασταίνουν!

Ήρωές μας! Σεις διδάξατε τον κόσμο, ότι η Ελλάδα δεν έμαθε να κρύβεται και να προδίδει ούτε να γίνεται λιποτάχτης στις ιερώτερες στιγμές του χρέους.

Η πατρίδα μας χάριν σε Σας, είναι χι-λιοτραγουδισμέ-νη από όλο τον κόσμο. Είναι το άσβεστο, λαμπερό αστέρι στο περπά-τημα των αιώνων. !!! Είναι η φωνή που γκρεμίζει τα σκοτάδια και στε-ρεώνει τα ιδανικά. !!! Είναι το χρυ-σόφωτο άστρο και

η μεγάλη μας χαρά που μας γεμίζει τη ψυχή και μας σηκώνει τα φτερά της Ελπίδας στη γη του ήλιου. !!!

ΑΘΑΝΑΤΟΙ! Γίνατε ορόσημο στη

ψυχή των ανθρώπων, υψώσατε τη φεγγοβόλο δάδα και δώσατε το πα-γκόσμιο φως στη σκοτι-σμένη σκέψη για να μά-θουν οι λαοί το προορι-σμό της ζωής!

Ότι πρέπει να ζουν και για να πεθαίνουν. Και μάλιστα όταν πρόκειται

να πεθάνεις για την πατρίδα σου την Ελ-λάδα «θεία είν΄η δάφνη! Μια φορά κα-νείς πεθαίνει.!

Αιώνια είναι η μνήμη σας.!

ΓΙώρΓΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣΣυνταξιούχος Δάσκαλος Αλέα- ΤεγέαςΣύμβουλος του Τεγεατικού Συνδέσμου

Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Κ ΑΒΑΠΤΙΣΕΙΣ:

Την Κυριακή 22.9.2013 πρωτοστατούντος του Ηγου-μένου της Ι.Μ. Βαρσών τελέστηκε στον Ιερό Ναό

Αγίου Ευφραίμ Σταδίου το μυστήριο της βάπτισης της δεύτερης κόρης του ζεύγους Βασιλείου Λυγούρα και Αννας Κωνσταντοπούλου (μέλους του Δ.Σ του Τ.Σ) και εδόθη το όνομα αυτής Ευφραιμία – Δέσποινα.Το μυστήριο τίμησαν με την παρουσία τους μέλη του Τ.Σ.Στους ευτυχείς γονείς και στην νεοφώτιστη ευχόμαστε να ζήσει με ευτυχία και χαρά

ΘΑΝΑΤΟΙ:

Στις 2.11.13 στον Ιερό Ναό του Αγίου Νε-κταρίου Βουνού εδόθη το στερνό αντίο σε

έναν εξαίρετο και πολύ αγαπητό συντοπίτη μας, τον ΝΙΚΟΛΑΟ ΤΣΑΤΣΟΥΛΗ, ο οποίος ήταν υπόδειγμα οικογενειάρχη, καλοσύνης και αρετής, πά-ντα με ένα περίσευμα καρδιάς, για όλους.Τον αποχαιρέτησαν η σύζυγός του Κατερίνα, τα παιδιά του Κωνσταντίνος, Χριστίνα και Νικόλαος, η εγγονή του Κωνσταντίνα, λοιποί συγγενείς και φίλοι.Στους οικείους του απευθύνουμε τα ειλικρινή μας συλ-ληπητήρια και ευχόμαστε ο Πανάγαθος Θεός να ανα-παύει την ψυχή του.

Ε Υ Χ Α Ρ Ι Σ Τ ή Ρ Ι Ο Με τη λήξη του σχολικού έτους και την ευκαιρία της

αποχώρησής μου, λόγω συνταξιοδότησης, από τη θέση του Διευθυντή του Δημοτικού Σχολείου Σταδίου, θέλω να ευ-χαριστήσω θερμά, από τα βάθη της καρδιάς μου, τους μαθη-τές μου και το εκπαιδευτικό προσωπικό του Σχολείου μου, για τις θερμότατες και συγκινητικές εκδηλώσεις αγάπης, που μου επεφύλαξαν.

Επιπλέον ευχαριστώ θερμότατα τους συναδέλφους μου εκπαιδευτικούς για την αγάπη, το σεβασμό και την εμπιστο-σύνη, με την οποία με περιέβαλαν κατά την εντεκάχρονη θητεία μου στη θέση του Διευθυντή του Σχολείου, καθώς και για την άριστη συνεργασία μας.

Ευχαριστώ επίσης θερμά τους γονείς των μαθητών μου, τους / τις εκάστοτε προέδρους και μέλη των Διοικη-τικών Συμβουλίων του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του Σχολείου μας , το Κοινωφελές ίδρυμα «ΜΙΧΑήΛ Ν. ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ – ΒΙΟΧΑΛΚΟ», καθώς και τον ΤΕΓΕΑΤΙΚΟ ΣΥΝΔΕΣΜΟ, που πάντοτε ο καθένας με τις δικές του δυνάμεις, υπήρξε αρωγός στο έργο μου.

Ο απερχόμενος Διευθυντήςτου Δημοτικού Σχολείου Σταδίου ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΟΓΡΗΣ

28η Οκτωβρίου 1940

Η ΤΕΓΕΑ 3Αύγουστος-Δεκέμβριος 2013

➜ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 4

σε πολύ καλά επίπεδα, η Έκθεση, που προσέλκυσε το ενδιαφέρον μεγάλου αριθμού εκθετών, με ποικι-λία προϊόντων και υπηρεσιών, σημείωσε σημαντική εμπορική επιτυχία, σύμφωνα με τα κολακευτικά λό-για και τα σχόλια των συμμετεχόντων αξιόλογων ε-

πιχειρήσεων και οι χιλιάδες επισκέπτες, που καθη-μερινά κατέκλυζαν τους χώρους του πανηγυριού, ε-πέδειξαν αμείωτο ενδιαφέρον και παρακολούθησαν τις πλούσιες και πρωτότυπες εκδηλώσεις, που προ-γραμμάτισε και διοργάνωσε με μεγάλη επιτυχία το Δ.Σ του Τεγεατικού Συνδέσμου και οι οποίες αναλυ-τικά αναφέρονται ημεροχρονολογιακά παρακάτω:

* Την Παρασκευή 16 Αυγούστου 2013 στην κα-θιερωμένη εκδήλωση της Τελετής απονομής βρα-

βείων σε αριστεύσα-ντες μαθητές -- μαθή-τριες Tεγεατικής κα-ταγωγής, που ζωντάνε-ψαν στο χώρο των Πλα-τάνων, την παρουσίαση και την πρόσκληση των βραβευθέντων για την απονομή επαίνου και βιβλίου με τα άπαντα του μεγάλου Αλεξαν-δρινού ποιητή Κων-σταντίνου Καβάφη έ-κανε το μέλος του Δ.Σ κ. Εφη Αντωνοπούλου,

την δε κεντρική ομιλία πραγματοποίησε το μέλος του Δ.Σ κ. Κωνσταντίνα Σιούντρη, η οποία μετά την προσφώνηση των παρισταμένων είπε τα εξης:

«Η σημερινή εκδήλωση είναι μια από τις ση-μαντικότερες κατά τη διάρκεια του εορτασμού της Παναγίας της Επισκοπής, αφού είναι αφιερωμένη στην νεολαία της Τεγέας. Είναι επίσης μια από τις Ιστορικότερες του Τεγεατικού Συνδέσμου, ο οποίος την διατηρεί περί τα 80 από τα 130 έτη της ιστορίας του.

Όλα αυτά τα χρόνια είχαμε την χαρά και την τιμή να γνωρίσουμε εκατοντάδες νέους ανθρώπους, που με την βοήθεια των γονέων και των δασκάλων τους, έδωσαν με επιτυχία μια δύσκολη προσωπική μάχη, διεκδικώντας τους στόχους και τα όνειρά τους, τα οποία δεν χαρίζονται αλλά κατακτιόνται.

Έτσι και σήμερα, συνεπείς στο ετήσιο αντάμωμά μας, βρισκόμαστε εδώ, για να τιμήσουμε τα Τεγε-ατόπουλα, που με την προσήλωση στους στόχους, τη συστηματική προσπάθεια, τη συνεχή αναζήτηση της γνώσης και την ευγενή άμιλλα κατάφεραν και φέτος να αριστεύσουν.

Οι νέοι αυτοί, που χωρίς να είναι υπεύθυνοι, βι-ώνουν και αυτοί έντονα και με δραματικό τρόπο, τις συνέπειες αυτής της βαθιάς κρίσης στην οποία έχει εμπλακεί η χώρα μας. Δικαιολογημένα νιώθουν

αβεβαιότητα, ανασφάλεια, απογοήτευση, εισπράτ-τουν αντιφατικά μηνύματα και βασανίζονται από αναπάντητα ερωτήματα. Η απάντηση όμως σε όλα αυτά δεν είναι η αδιέξοδη αμφισβήτηση, η άρνηση και η οπισθοδρόμηση.

Η απάντηση είναι όλα αυτά που σας έφεραν σή-μερα εδώ!

Η σημερινή κρίση που βιώ-νει η χώρα μας δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά είναι και βαθιά κρίση θεσμών και αξιών, που θα πρέπει ως κοινω-νία με ειλικρίνεια και τόλμη, πρώτα να παραδεχτού-με, ώστε να μπο-ρέσουμε να αντι-δράσουμε αποτε-λεσματικά. Και θα αντιδράσουμε, πλέον των άλ-λων, εμπνεόμενοι και από τους με-γάλους Έλληνες

ποιητές.Το 2013 ανακηρύχτηκε ως «Έτος Καβάφη»,

λόγω της επετείου των 150 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου Αλεξανδρινού ποιητή, Κωνσταντίνου Καβάφη. Ο Τεγεατικός Σύνδεσμος, τιμώντας τον παγκοσμίως γνωστό και πιο μεταφρασμένο Έλληνα ποιητή, προσφέρει στα παιδιά μας τα απαντά του, για να μυηθούν στην ποίησή του.

Ορισμένοι ανάγουν τη σημερινή μεγάλη δημοτι-κότητα της ποίησης του Κωνσταντίνου Καβάφη στο γεγονός (ή στην υπόθεση) ότι ζούμε και σήμερα μια εποχή παρακμής, από αυτές που ταιριάζουν στον κόσμο του Αλεξανδρινού ποιητή.

Ας μην ξεχνάμε βέβαια, πως το ποιητικό έργο του Καβάφη είναι μεταξύ άλλων και αισιόδοξο, καθώς σε προτρέπει να πηγαίνεις μπροστά, να μην σταματάς και ας έχουν κτίσει τριγύρω σου «μεγάλα και υψηλά… τείχη».

Να τολμάς να λες το «μεγάλο Ναι ή το μεγάλο Όχι» όταν η ώρα το καλεί, και να χαράσσεις τη ζωή σου, σύμφωνα με τις επιθυμίες και όχι με τον φόβο των «Βαρβάρων». Γιατί οι «Βάρβαροι» μπορεί να μην έρθουν ποτέ, και γιατί πολλές φορές ο φόβος είναι πολύ χειρότερος από αυτό που φοβάσαι.

Να χαρείς το ταξίδι της ζωής προς την Ιθάκη, που θα σου δώσει πλούτη, όχι υλικά, αλλά σοφία και εμπειρίες. Και παρά τις ήττες, τα πεσίματα, να ξανασηκώνεσαι και να προχωράς, «σαν έτοιμος από καιρό, σαν θαρραλέος…».

Και για να το κάνετε αυτό, αγαπητά μας παιδιά, το μόνο εφόδιο που έχετε μέχρι στιγμής, είναι το βάρος και η ομορφιά της νεότητάς σας. Είναι το πά-θος σας και ο ενθουσιασμός σας για τη μάχη.

Να θυμάστε: Ο κόσμος και η πατρίδα μας θα αλ-λάξει, αν αλλάξει προς το καλύτερο ο καθένας μας την ζωή του και βέβαια όσο μπορεί….των διπλα-νών του.

Είστε το μάλαμα της πατρίδος.Και το μάλαμα, όπως ξέρετε, δεν πιάνει σκου-

ριά». Κωνσταντίνα Σιούντρη

Msc Αρχιτέκτων ΜηχανικόςΜέλος Δ.Σ του Τ.Σ

* Το βράδυ της 16ης Αυγούστου, την εκδή-λωση «Αρτος και Οίνος», παρουσίασε το μέλος του Τ.Σ κ. Αννα Κωνσταντοπούλου, η οποία προλογίζοντας την ωραία αυτή έκφανση από τα παλιά είπε χαρακτηριστικά «η χορευτική ομάδα του Τεγεατικού Συνδέσμου, υπό τις οδηγίες του χοροδιδάσκαλου κ. Γιάννη Θεοδωρακοπουλου θα ανασύρει μνήμες, θα φέρει στο προσκήνιο

εικόνες και αρώματα μιας άλλης εποχής, θα προσπαθήσει να εξαγάγει άρτον εκ της γης και να ευφράνει καρδίαν ανθρώπου».

Και πράγματι η εκδήλωση αυτή, ενδεικτικό της οποίας είναι οι παρακάτω σχετικές φωτο-γραφίες, συγκλόνισε τους παρευρισκόμενους, οι οποίοι ενθέρμως καταχειροκρότησαν τους εμπνευστές και συντελεστές της παράστασης, που περιλάμβανε - Εικόνες από την Αγροτική και Οικογενειακή ζωή στο Χωριό, σε συνδυα-σμό με τον χορό και το Τραγούδι.

* Το Σάββατο 17 Αυγούστου 2013, χορο-

σταντούντος του Σεβασμιώτατου Μητροπολί-τη Μαντινείας και Κυνουρίας κ.κ Αλέξανδρου τελέστηκε η Θεία Λειτουργία και όπως κάθε χρόνο ακολούθησε το Αρχιερατικό Μνημόσυ-νο στη μνήμη των Ιδρυτών, Ευεργετών και των

υπέρ της πατρίδος πεσόντων Τεγεατών και στη συνέχεια το μέλος του Δ.Σ κ. Πέτρος Αντωνά-κος εκφώνησε την κεντρική ομιλία, στην οποία ανέφερε:

Σεβασμιότατε,Σεβαστοί Πατέρες,Αξιότιμοι προσκεκλημένοι,Αγαπητά μέλη του Τεγεατικού Συνδέσμου,Αγαπητοί φίλοι και φίλες του Τεγεατικού Συν-

δέσμου,Συμπληρώνονται φέτος 130 Χρόνια από εκεί-

νο το καλοκαίρι του 1883, όταν μια ομάδα φωτι-σμένων Τεγεατών της Αττικής ίδρυσε τον Τεγεα-τικό Σύνδεσμο, ένα πατριωτικό κοινωφελές σω-ματείο, που έμελλε να σφραγίσει τη μοίρα αυτού του τόπου.

Ο πυρήνας της πρώτης ιδρυτικής ομάδας, που αποτελείτο από τους: Λεωνίδα Σβώλο, Κωνστα-ντίνο Ναύλερη και Ηλία Κολιόπουλο, διαμόρ-φωσε ένα εμπνευσμένο καταστατικό, το οποίο

➜ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1

Παναγία Επισκοπιώτισσα και άλλες εκδηλώσεις

(Από την εκδήλωση της βράβευσης των μαθητών – μαθητριών)

Η ΤΕΓΕΑ4αποτελεί οδηγό και σηματωρό της δράσης του Συνδέσμου μας έως σήμερα. Επέλεξαν δε τον όρο «Σύνδεσμος» αντί του όρου «Σύλλογος» προκει-μένου να δώσουν έμφαση στον ψυχικό σύνδεσμο και το αίσθημα αλληλοϋποστήριξης, που θα πρέ-πει να συνδέει τα μέλη του μεταξύ τους.

Με θεσμικό όπλο το καταστατικό του, αλλά κυρίως χάρη στην εθελοντική προσφορά των εκατόν πέντε ιδρυτικών μελών, που πολύ σύντο-μα πολλαπλασιάστηκαν, ο Τεγεατικός Σύνδεσμος ξεκίνησε για την πραγματοποίηση του σκοπού του, που δεν είναι άλλος από την αδιάκοπη συλ-λογική προσφορά προς τη Μητέρα Τεγέα.

Μερικά μόνο από τα σημαντικά αποτυπώματα του έργου του Τ.Σ. κατά τη διάρκεια της μακρό-χρονης Ιστορίας του είναι:

* Η αναστύλωση του Βυζαντινού Ναού Κοι-μήσεως της Θεοτόκου στην Παλαιά Επισκοπή Τεγέας. Οι σχετικές διαδικασίες ξεκίνησαν από το πρώτο κιόλας έτος λειτουργίας του Συνδέσμου, ανάγοντας το συγκεκριμένο ναό σε πνευματικό κέντρο και διαχρονικό σημείο αναφοράς των, όπου γης, Τεγεατών.

* Η ίδρυση πρότυπου αγροκηπίου, με κύριο στόχο τη διάδοση της δενδροκαλλιέργειας.

* Η ίδρυση πρακτικής Γεωργικής Σχολής.* Η ίδρυση και λειτουργία επί σειρά ετών της

Οικοκυρικής Σχολής.* Η τοποθέτηση στο κέντρο του Συνδεσμικού

χώρου Παντεγεατικού Ηρώου στη μνήμη των πε-σόντων στους πολέμους της πατρίδας μας.

* Η οργάνωση Παμπελοποννησιακής Έκθε-σης.

* Η δημιουργία και λειτουργία Λαογραφικού Μουσείου στο κτήριο της πρώην Οικοκυρικής Σχολής.

* Η κατασκευή αθλητικών εγκαταστάσεων και η οργάνωση αθλητικών αγώνων.

* Η βράβευση των αριστούχων μαθητών και η χορήγηση υποτροφιών σε Τεγεάτες μαθητές και φοιτητές.

* Τέλος, η καθιέρωση από την ίδρυσή του, με-γάλης θρησκευτικής και εμπορικής πανήγυρης και πολλών παράλληλων εκδηλώσεων με την ευκαιρία του εορτασμού της Κοίμησης της Θεοτόκου.

Το πολυσχιδές έργο του Τεγεατικού Συνδέ-σμου, δεν θα είχε μπορέσει να λάβει αυτό το ιδιαί-τερα μεγάλο εύρος, αν δεν στέκονταν αρωγοί του ορισμένοι Μεγάλοι Ευεργέτες.

Πρόκειται για εύπορους Τεγεάτες που συνέχι-σαν στη γενέθλια γη την παράδοση των Μεγάλων Ευεργετών του Έθνους.

Άνθρωποι που αγνόησαν τη ροπή των περισσο-τέρων προς την ιδιοτέλεια και στήριξαν το κοινό καλό στην πατρώα γη, με δράσεις στο θρησκευτι-κό, πολιτιστικό, κοινωνικό, αλλά και παραγωγικό τομέα.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Νικο-λάου Ναύλερη, ενός σεμνού Τεγεάτη βιοτέχνη, ο οποίος πρόσφερε το σύνολο σχεδόν της περιουσί-ας του για τους σκοπούς του Συνδέσμου.

Στο σημείο αυτό και με αφορμή την εν λόγω δωρεά, θα μου επιτρέψετε μια μικρή παρένθεση. Σε λίγο καιρό, θα λειτουργήσει στο κέντρο της Αθήνας υπερσύγχρονος, ρομποτικός, πλή-ρως αυτοματοποιημένος χώρος στάθμευσης, σε ακίνητο της δωρεάς Ναύλερη. Η επένδυ-ση αυτή, εκτός από τη σημαντική οικονομική της διάσταση, αποδεικνύει ότι οι νεώτερες γενιές Τεγεατών δεν υστερούν σε πρωτοπο-ριακή σκέψη και δράση. Και αυτός νομίζω είναι ο καλύτερος φόρος τιμής στα τιμώμε-να σήμερα πρόσωπα. Η προσφορά τους, όχι μόνο να τιμάται αλλά να βρίσκει και συνε-χιστές.

Συνεχιστές όμως χρειαζόμαστε και στο πεδίο των ευεργεσιών. Άλλωστε, ανέκαθεν

για τον Σύνδεσμο μας, Ευεργέτης δεν θε-ωρείται μόνο αυτός που διαθέτει μεγάλα οικονομικά μέσα για την επίτευξη των στόχων του Συνδέσμου, αλλά αυτός που με βάση τις αντικειμενικές του δυνατό-τητες επιδεικνύει διάθεση προσφοράς. Η προσφορά των δεύτερων τιμάται και εν-θαρρύνεται όσο και αυτή των πρώτων.

Για τους Τεγεάτες πεσόντες στους αγώνες τις πατρίδας, τα πολλά λόγια πε-ριττεύουν. Συνοψίζονται όλα σε ένα στί-χο: «ο Θάνατος στον Πόλεμο είναι Ζωή Αιώνια» (στίχος που είναι χαραγμένος στη βάση του Παντεγεατικού Ηρώου).

Από την αρχαιότητα έως και τις μέρες μας, οι Τεγεάτες διακρίθηκαν για την ανδρεία και το αδούλωτο πνεύμα τους, σε όλους τους αγώνες του Έθνους. Κατά τη διάρκεια των Περσικών Πολέ-μων, στη Ρωμαϊκή και Βυζαντινή Περίοδο, κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας και του αγώνα της Εθνικής Παλιγγενεσίας, στους Βαλκανικούς Πολέμους, στον πόλεμο του ΄40 αλλά και στη σύγ-χρονη εποχή, τεράστιος υπήρξε ο φόρος αίματος που πλήρωσε η Τεγέα υπέρ της Ελευθερίας και της προάσπισης των Ιδανικών του Έθνους.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των Περσι-κών Πολέμων, όπου οι Τεγεάτες πολέμησαν, όχι μόνο στην κρίσιμη, τελική μάχη των Πλαταιών, αλλά και στη θρυλική μάχη των Θερμοπυλών, στο πλευρό των 300 Σπαρτιατών του Λεωνίδα.

Αλλά και στη σύγχρονη εποχή, η φλόγα της φιλοπατρίας παραμένει άσβεστη στους Τεγεάτες. Ιδιαίτερη είναι η περίπτωση του Σμηναγού Βα-σιλείου Σταυρόπουλου, Ήρωα του ακήρυχτου πολέμου στον ουρανό του Αιγαίου, καθώς ήταν ο πρώτος πιλότος της Πολεμικής μας Αεροπορίας που θυσιάστηκε σε επιχείρηση αναχαίτισης τουρ-κικών πολεμικών αεροσκαφών, που είχαν παραβι-άσει τον Εθνικό μας Εναέριο Χώρο.

Ολοκληρώνοντας Φίλες και Φίλοι,Θα ήθελα να επισημάνω ότι αυτοί που υπήρ-

ξαν Μεγάλοι, δεν έχουν ανάγκη, ούτε από ύμνους ούτε από θρήνους. Το Έργο τους αλλά και η Θυ-σία τους, έχοντας περάσει πλέον στην Ιστορία, θα στέκουν διαχρονικοί μάρτυρες του ποιοι πραγμα-τικά ήταν και του τι πραγματικά πρόσφεραν.

Ας είναι η μνήμη τους, αλλά και το παράδειγ-μα τους αιώνια…

Σας ευχαριστώ πολύ !!Πέτρος Αντωνάκος

Μηχανολόγος Μηχανικός- Μέλος Δ.Σ του Τ.Σ

* Το βράδυ της 17ης Αυγούστου πραγματο-ποιήθηκε υπό την Αιγίδα του Τεγεατικού Συν-δέσμου η κορυφαία από ψυχαγωγικής πλευράς πολιτιστική εκδήλωση, που είχε τον τίτλο «40 Χρόνια Έφηβος» και ήταν μια εξαιρετική και πρωτόγνωρη στην ιστορία του Τεγεατικού Συν-δέσμου συναυλία με πρωταγωνιστή τον Αρκά-δα τραγουδιστή Βασίλη Παπακωνσταντίνου, ο οποίος έδωσε δυναμικό παρών και με την μοναδική του ερμηνεία προσείλκυσε το ενδια-φέρον σε περισσότερους από 2.000 παραληρού-ντες θεατές, οι οποίοι μετά από το εισαγωγικό πρόγραμμα από την Rock μπάντα του Αττικού

Ωδείου και το νεανικό συγκρότημα της Τρίπο-λης «Διαφωνούντες», καταχειροκρότησαν τους συντελεστές της εξαιρετικής αυτής συναυλίας.

* Την Κυριακή 18 Αυγούστου 2013 και στο πλαίσιο των παράλληλων εκδηλώσεων του Τεγε-ατικού Συνδέσμου η ομάδα του Κώστα Παυλό-πουλου με μουσική και αφήγηση και με Τεγεάτες να βοηθούν, προέβη στην αναπαράσταση του Αρκαδικού Γάμου. Ηταν μία σπάνια ευκαιρία για επιστροφή στην παράδοση και στο παρελθόν, σε ήθη και έθιμα του γάμου, που κάποια από αυτά, αν όχι τα περισσότερα, έχουν αρχίσει να σβήνουν στη σύγχρονη εποχή. Τίτλος της εκδήλωσης «Όσο ζυγώνω στο χωριό, τόσο καλοκαρδίζω». Μία εκ-δήλωση που παρακολούθησε πλήθος κόσμου, ενώ παρών ήταν και ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Μαντινείας και Κυνουρίας κ. Αλέξανδρος. Μία εκδήλωση -ιδιαίτερη- κυρίως για τους νεότερους που είδαν με τον χαρακτηριστικό τρόπο παρου-σίασης του Κώστα Παυλόπουλου και της ομάδας

του- πώς ξεκινούσε το «ειδύλλιο» στο παρελθόν και πώς έφθανε η ώρα του γάμου.... Μία εκδή-λωση που έκλεισε με το γλέντι του γάμου... ένα γλέντι που εκτός από τους συγγενείς και το σόι του ζευγαριού πήρε μέρος και όλος ο κόσμος που έδωσε το «παρών» για να παρακολουθήσει την αναπαράσταση ή για να κάνει μία βόλτα στην έκ-θεση....

* Την Δευτέρα 19 Αυγούστου 2013 μία υπέ-ροχη Μουσική βραδιά απόλαυσαν όσοι παρευ-ρέθηκαν στο χώρο της έκθεσης από τη χορωδία του Κοινωφελούς Ιδρύματος «Μιχαήλ Ν.Στα-σινόπουλος - Βιοχάλκο».

Αύγουστος-Δεκέμβριος 2013

Συνέχεια από τη σελίδα 3

Η ΤΕΓΕΑΝοέμβριος-Δεκέμβριος 2010 Η ΤΕΓΕΑ5 Αύγουστος-Δεκέμβριος 2013

Την Τρίτη 20 Αυγού-στου 2013 σειρά είχε η επετειακή εκδήλωση με τίτλο «Τεγεατικός

Σύνδεσμος» 1883 – 2013. 130 Χρόνια Κοινωφελούς Προσφο-ράς, την οποία τίμησαν με την παρουσία τους ο Βουλευτής Αρκαδίας και πρώην Υπουργός κ. Ανδρέας Λυκουρέτζος, ο Δήμαρχος Τρίπολης κ. Γιάννης Σμυρνιώτης, ο Αντιδήμαρχος Τεγέας κ. Σταύρος Κουκάκης, ο πρώην Δήμαρχος Τεγέας κ. Δημήτρης Βόσνος, ο Πρόεδρος του Τ.Σ κ. Βασίλης Ψυχογυιός, οι πρώην Πρόεδροι του Τ.Σ κ.κ. Αχιλλέας Σβώλος, Αργύρης Αγγελάκος, Αθανάσιος Γέρου-λας και Χρήστος Πολίτης, οι διατελέσαντες Αντιπρόσωποι του Συνδέσμου σε Τεγέα και Αρκαδία κ.κ. Γεώργιος Γκάνιος και Γιάννης Ψυχογυιός, πολλά μέλη του Δ.Σ του Τ.Σ και πλήθος κόσμου, που παρακολούθησαν όλοι με ιδιαίτερη συγκίνηση και συναισθηματική φόρτιση την μοναδική αυτή εκδήλωση μνή-μης και τιμής.

Στην επετειακή αυτή εκδήλω-ση κεντρικός ομιλητής ήταν

ο πρώην Πρόεδρος του Τεγεα-τικού Συνδέσμου κ. Αργύρης Αγγελάκος, ο οποίος απευθυ-νόμενος σε ένα πολυπληθές ακροατήριο, που προσήλθε στο χώρο της εκθέσεως για να πλη-ροφορηθεί και να λάβει ενεργό μέρος στη μυσταγωγία και τους οραματισμούς των εμπνευσμέ-νων και διακατεχομένων από αγνά ιδανικά και φιλάνθρωπα αισθήματα εκείνων των πατριω-τών Τεγεατών, οι οποίοι με αγα-θή προαίρεση, εθελοντική διά-θεση και ακάματη προσπάθεια συναποφάσισαν και ίδρυσαν το κοινωφελές αυτό σωματείο του Τεγεατικού Συνδέσμου, που για 130 συναπτά έτη προσφέρει την κοινωφελή του δράση, ανά-λωσε τον χρόνο της εμπνευσμέ-νης και μεστής περιεχομένου μακράς εκ των πραγμάτων ομι-λίας του, εις την ίδρυση, τους σκοπούς, τα επιτεύγματα, την αναγνωρισιμότητα από φορείς και επιφανείς προσωπικότητες του Συνδέσμου μας και τέλος την ωφελιμότητα που απλόχερα προσφέρει δια των άξιων Διοι-κητικών του Συμβουλίων στο διάβα του χρόνου μέχρι και σή-μερα.

Μέσα σε αυτά τα πλαίσια και υπό τους ήχους της πολυτά-ραχης εμπορικής ζωής και της κοσμοσυρροής που κατακλύζει το τεράστιο πάρκο και το θαυ-μάσιο αγροκήπιο της Παλαιάς Επισκοπής ο ομιλητής, μετά από την σύντομη προσφώνησε του Προέδρου του Τ.Σ κ. Βασιλείου Ψυχογυιού, αναφέρθηκε μεν λεπτομερώς στα τεκταινόμενα του Συνδέσμου, αλλά για λόγους δεοντολογίας και συμπυκνώ-σεως της ύλης της εφημερίδας μας, αρκούμεθα στην καταγρα-φή αυτών αποσπασματικά, με την συναίνεση βέβαια του κ. Αργύρη Αγγελάκου, ο οποί-

ος άρχισε την ομιλία του λέγων επί λέξει: «Η πρώτη μου λέξη θα ήθελα να είναι ένα μεγάλο «ευ-χαριστώ» στον Πρόεδρο και το Δ.Σ του Τ.Σ για την τιμή που μου έκαναν να μιλήσω απόψε, με τη συμπλήρωση 130 χρόνων από της ιδρύσεως του Τ.Σ., καθώς και ένα μεγάλο ευχαριστώ, σε όλους εσάς, που τιμάτε την εκδήλωση αυτή.

Στις 24 Ιουλίου 2013 συ-μπληρώθηκαν 130 χρόνια από τότε που ιδρύθηκε ο Τ.Σ., που δεν είναι μόνο ένα από τα αρ-χαιότερα κοινωφελή Σωματεία της χώρας μας, αλλά κατά κοι-νή ομολογία είναι και ένας από τους πλέον δραστήριους Συνδέ-σμους, που έχουν να επιδείξουν μια τόσο πολυσχιδή και πρω-τοποριακή δραστηριότητα και ειδικότερα στο χώρο της υπαί-θρου. Είναι δε ίσως το μοναδικό ελληνικό κοινωφελές σωματείο με μια θαυμάσια υποδομή στην ύπαιθρο και σ’ ένα από τα πλέον ιστορικά και μαγευτικά τοπία της χώρας μας, στην Παλαιά Επι-σκοπή Τεγέας. Σ’ αυτόν εδώ τον τόπο που βρισκόμαστε, που με τα χρόνια αναδείχθηκε σύμβολο της Συνδεσμικής ιδέας και λί-κνο των Τεγεατικών Ιδανικών.

Το έργο και οι δραστηριότη-τες του Τ.Σ δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια αδιάκοπη συλλογική προσφορά στο συνάνθρωπο και μια μεγάλη αγάπη στη γενέ-τειρα που – κι αυτό είναι περισ-σότερο αξιόλογο – δεν είναι το «συγκεκριμένο χωριό» αλλά μια ευρύτερη περιοχή, η ιστορι-κή Τεγέα. Όλα αυτά τα στοιχεία προσδίδουν ένα τόνο ιδιαιτερό-τητας στον Τ.Σ και μια γενικότε-ρη ακτινοβολία. Γι’ αυτό σήμερα που κυριαρχούν, ο εγωισμός και το ατομικό συμφέρον, η ευρύτε-ρη γνωστοποίηση της ιστορίας και των ιδανικών του Τ.Σ με τη συμπλήρωση 130 χρόνων ζωής, δράσεως και προόδου, δεν είναι μόνον επίκαιρη, αλλά και κοινω-νικά χρήσιμη. Μπορεί να συμβά-λει στον επαναπροσανατολισμό του ανθρώπου, προς την αιώνια αξία της ζωής, την αγάπη, την ανθρώπινη συνεργασία και την κοινωνική προσφορά. Γι’ αυτό επιβάλλεται για μια ακόμη φορά να ευχαριστήσουμε και να συγ-χαρούμε τον Πρόεδρο και όλο το Δ.Σ του Τ.Σ., που συμπεριέλα-βαν στο εφετινό πανηγυρισμό και την αποψινή μεγαλειώδη εκδήλωση.

Αναφερόμενοι λοιπόν στα γεγονότα, που ενδεχομένως

εδωσαν την ιδέα της ιδρύσεως του Τ.Σ., πρέπει να γνωρίζουμε, ότι κατά τα τέλη του δεκάτου ενάτου αιώνα ελάχιστα ήταν τα σωματεία στην Ελλάδα. Ο Τεγεα-τικός Σύνδεσμος λοιπόν ιδρύθη-κε στις 24 Ιουλίου 1883, ως νο-μικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαί-ου (Κοινωφελές Σωματείο) από θαρραλέους Τεγεάτες, εμπνευ-στές μιας αληθινής, ωραίας και ηθικής ιδέας. Είναι δημιούργη-μα των Τεγεατών Αθήνας και Πειραιά.

Ο νομομαθής Ν. Δημητρα-κόπουλος είπε τότε : «οι εν Αθήναις και Πειραιεί Τεγεά-τες υπήρξαν σημαιοφόροι και πρωταθληταί της θετικής, της αληθούς, της σοβαράς και αντικειμενικής αγάπης προς την γενέτειραν».

Οραματιστής της μεγάλης, ωραίας και ηθικής συνδεσμικής ιδέας, ιδρυτής και εμψυχωτής του Τ.Σ, υπήρξε ένας φλογερός Τεγεάτης, μια επιβλητική μορ-φή ο Λεωνίδας Σβώλος. Με τη σεβάσμια φυσιογνωμία του, την ακατάβλητη θέλησή του, την ερ-γατικότητά του, την επιμονή και υπομονή του, αλλά και τον εν-θουσιασμό του, κατόρθωσε να βάλει ασάλευτα θεμέλια στο οι-κοδόμημα του Τ.Σ και να παρου-σιάσει, μέσα στην εικοσαετία, που ήταν Πρόεδρος, θαυμαστό έργο, αξιοζήλευτη κοινωφελή δράση που θεωρείται πραγματι-κός άθλος για την εποχή εκείνη.

Στον επικήδειο λόγο του στις 23.11.1905 μεταξύ των άλλων για τον Λεωνίδα Σβώλο, ο μεγάλος Ν. Δημητρακόπου-λος είπε : «ο θαλερώτατος και ακαταπόνητος γέρων, αντι-ληφθείς το πυρ, που υπήρξε εκ της καρδίας των Τεγεατών, προσήγγισεν εις το πυρ την ιδέα και ανέλαμφεν ευθύς ο Τ.Σ με ζωήν, με νουν, με νεύρα, με δράσιν».

Κάπως έτσι λοιπόν συνελή-φθη η ιδέα της ίδρυσης του

Τεγεατικού Συνδέσμου, ο οποί-ος τέθηκε άμεσα σε λειτουργία και δράση με την δημοσίευση του πρώτου σοφού καταστα-τικού του (24 Ιουλίου 1883), στο οποίο αποτυπώνονται οι εν γένει σκοποί του, που έχουν ως επίκεντρο την Τεγέα και τους Τεγεάτες, την πρόοδο και την ανάπτυξη της Τεγέας, χωρίς να παραλείπονται και αναφορές για την Αρκαδία και το Πανελ-λήνιο.και στο οποίο κυριαρχούν οι λέξεις πρόοδος, αλληλουπο-στήριξη, πολιτισμός, ιστορία, οι οποίες χαρακτηρίζουν το κείμε-νο του άρθρου 2 του καταστατι-κού, που αναφέρεται στο σκοπό του Συνδέσμου και αυτούσιο έχει ως ακολούθως:

1) Η ίδρυσις κέντρου ενώσε-ως, αδελφικής συνεργασίας και αλληλουποστηρίξεως των εν τη περιφερεία του Νομού Αττικής Τεγεατών.

2) Η επικοινωνία του κέντρου τούτου δια του τύπου ή οπωσ-δήποτε άλλως, εν γένει μεν προς απανταχού διαμένοντας Τεγε-άτας και τα σωματεία αυτών τα κοινωφελείς διά την Τεγέαν σκο-πούς έχοντα, ειδικώς δε προς τας Τεγεατικάς Κοινότητας.

3) Η προς πρόοδον υποστή-ριξις των Κοινοτήτων τούτων δι’ επιτοπίου ή εν Αθήναις δη-μιουργίας εν γένει κοινωφελών ιδρυμάτων και διά της διενερ-γείας προσφορών γεωργικών, εκπαιδευτικών, ψυχαγωγικών, νοσηλευτικών και εισηγήσεων παρά ταις αρμοδίαις Αρχαίς.

4) Η εντός των ορίων της

φιλανθρωπίας υποστήριξις των ταύτης δεομένων Τεγεατών.

5) Η μέριμνα υπέρ της τελει-οτέρας μορφώσεως της Τεγεατι-κής νεολαίας, δια της χορηγήσε-ως υποτροφιών και χρηματικών βραβείων, ως δια παντός άλλου προσφόρου μέσου και δη της λειτουργίας Σχολών και Ιδρυ-μάτων, εις τα οποία δύνανται, μετ’ απόφασιν του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνδέσμου, να φοιτούν και μη Τεγεάται.

6) Η μέριμνα δια τα αρχαιο-λογικά, τοπωνυμικά, ιστορικά, καλλιτεχνικά, διοικητικά, συ-γκοινωνιακά, τεχνικά, πλουτο-παραγωγικά, κ.λ.π. ζητήματα της Τεγέας.

7) Η προαγωγή του Τουρι-σμού.

8) Η ανα την Ελλάδα και ιδι-αιτέρως της Τεγέας διάδοσις της δενδροκαλλιεργείας, προς αύ-ξησιν του Εθνικού ειδοσήματος και στολισμόν της Χώρας.

9) Φροντίς δια την καλλιέρ-γειαν, διάδοσιν και οργάνωσιν του αθλητισμού και της φυσικής αγωγής, δια της δημιουργίας σταδίου, γυμναστηρίου κ.λ.π. και δια της τελέσεως ή ενισχύσε-ως αγώνων και άλλων αναλόγων εορτών.

10) Η διάδοσις των αρχών της υγιεινής και της προστασίας της νεολαίας.

11) Η έκδοσις, είτε ενίσχυσις, συγγραφικών προαγουσών τους σκοπούς του Συνδέσμου.

12) Η οργάνωσις και διεξα-γωγή, κατ’ Αύγουστον ή και κατ’ άλλον χρόνον εκάστου έτους, εν Παλαιά Επισκοπή Τεγέας ή και αλλαχού, των κάτωθι τελετών και εκδηλώσεων: α) θρησκευτι-κής πανηγύρεως εις τον εν Πα-λαιά Επισκοπή Τεγέας ιδιόκτη-τον Ναόν του Τεγεατικού Συνδέ-σμου η «Κοίμησις της Θεοτό-κου» κατά την εορτήν αυτού ή και κατ’ άλλας εορτάς του έτους, ώς και της κατά τάς Χριστιανι-κάς και Τεγεατικάς παραδόσεις λειτουργίας και αποδόσεως εις πνευματικόν έργον, οσημέ-ραι εκτινόμενον, του ανωτέρω Ναού, β) Εμπορικής Πανηγύρε-ως, γ) Παμπελοποννησιακής Εκ-θέσεως Γεωργίας και Γεωργικών Μηχανημάτων, δ) Εκθέσεωες τοπικής λαϊκής τέχνης, ε) Διαγω-νισμού Εθνικών Λαϊκών χορών και δημοτικού τραγουδιού, στ) Συσκέψεων των Ιερέων, Κοινο-ταρχών και Εκπαιδευτικών της Τεγέας προς μελέτην των Τεγεα-τικών ζητημάτων και ζ) εν γένει πάσης φύσεως πνευματικών, ψυχαγωγικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων. Αποφάσει του Δι-οικητικού Συμβουλίου, δύναται ο Σύνδεσμος να επιτρέπη και δι-ευκολύνη την διεξαγωγήν, υπό τρίτων εις τον χώρον του πο-λιστικών εκδηλώσεων υψηλής στάθμης.

13) Η ίδρυσις λαογραφικού Μουσείου.

14) Η μέριμνα του Συνδέ-σμου όπως διαιωνίζη και τιμά τούς μετά της Κύπρου ιστορι-κούς και παραδοσιακούς δε-

σμούς της Τεγέας.Με αυτούς τους στόχους και

τις άοκνες προσπάθεις των με-λών του Τεγεατικού Συνδέσμου, επόμενον ήταν να εμφανισθούν και τα μεγάλα και αξιοθαύμαστα επιτεύματα του Συνδέσμου και συγκεκριμένα:

α) Ιερός Ναός: Το πρώτο μέλημα του Συνδέσμου ήταν η αναστήλωση του Βυζαντινού ναού της Παναγίας, στην Παλαιά Επισκοπή Τεγέας, έργο του 7μ.Χ αιώνα. Με πρωτόκολλο οι Πρό-εδροι των Κοινοτήτων Τεγέας παρέδωκαν τον Ναό στον Τεγε-ατικό Σύνδεσμο. Η στιγμή της υπογραφής του πρωτοκόλλου στις 19.8.1884, αποτελεί στην ιστορία του Συνδέσμου την ιερή απαρχή του θαύματος που επρόκειτο να συντελεσθή στο χώρο της Παλαιάς Επισκοπής. Αμέσως με την παραλαβή του Ιε-ρού Ναού, ο Σύνδεσμος προέβη στην εκκαθάριση των ερειπίων και την προσωρινή στέγαση με ξύλινη στέγη. Και στις 15 Αυ-γούστου 1885, με θρησκευτική κατάνυξη έγινε η πρώτη ιεροτε-λεστία.

Τον Ιούνιο του 1888 άρχι-σε η ανακαίνιση του Ναού με σχέδια του Π. Τσίλλερ, ο οποίος ήρθε για αυτό το σκοπό στην Τεγέα. Τον Νοέμβριο του ίδιου έτους ολοκληρώθηκαν οι εργα-σίες και τον Απρίλιο του 1889, κατά την εορτή της Ζωοδόχου Πηγής, έγιναν τα εγκαίνια του ανακαινισθέντος Ναού, ο οποίος και από τότε αποδόθηκε στους πιστούς για την λατρεία της Πα-ναγίας.

Ο Πρόεδρος του Τεγεατικού Συνδέσμου κατά την Γεν.

Συνέλευση του έτους 1889, έλε-γε : «Μετ’ απείρου χαράς, αγα-πητοί εταίροι, αγγέλλω Υμίν, ότι το υπό του Κ. Π. Τσίλλερ καταρτι-σθέν σχέδιον περί ανακαινίσεως του Ναού της Επισκοπής ακρι-βέστερα συνετελέσθη. Η Παλαιά Επισκοπή, το λαμπρόν τούτο κειμήλιον του Μεσαιωνικού Ελ-ληνισμού, ούτινος η ανακαίνισις ην ο ακρογωνιαίος λίθος του οι-κοδομήματος των έργων ημών, αναγεννήθη.

Ανωκοδομήθη, ως υπήρχε το πάλαι, το περικαλλέστατον τού-το καλλιτέχνημα και ήδη οι απα-νταχού Τεγεάται δύνανται να προσέρχωνται εις το ιερόν τούτο προσκυνημα εις ανάμνησιν των ηρώων και των προκρίτων της Πελοποννήσου, οίτινες, κρατού-ντες εν χερσί την σημαίαν της ελευθερίας προσήρχοντο εκεί λόγω της κατά την εβδομάδα της Διακαινισήμου τελουμένης της Ζωοδόχου Πηγής Πανηγυρίσεως και συνεσκέπτοντο περί της ανα-κτήσεως της ανεξαρτησίας του Έθνους. Εκεί οι Κολοκοτρωναίοι, οι Μαυρομιχαλαίοι, Μούρτζινοι, Λόντοι και λοιποί προύχοντες Πελοποννήσιοι, γονυπετούντες επεκαλούντο την βοήθειαν του υψίστου υπέρ της Ελευθερίας του Γένους. Εκεί ας μεταβώμεν και ημείς, φίλοι εταίροι, και ας

«Τεγεατικός Σύνδεσμος» 1883 – 2013130 Χρόνια Κοινωφελούς Προσφοράς

➜ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 6

Η ΤΕΓΕΑ Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2010 Η ΤΕΓΕΑ 6Αύγουστος-Δεκέμβριος 2013

γονυπετήσωμεν επικαλούμενοι την βοήθειαν του Θεού και της Παναγίας υπέρ της ευημερίας και της μορφώσεως του Τεγεατι-κού λαού και της αναγεννήσεως της αρχαίας Τεγέας.

Ο επισκέπτης ατενίζοντας σήμερα το λαμπρό τούτο μνη-μείο πρέπει να έχει υπόψη του ότι για να γίνει όπως είναι, εδα-πανήθησαν εκατομμύρια και μό-χθοι σχεδόν αιώνα. Συνεχίζεται δε η ανακαίνιση του Ιερού Ναού ως σήμερα με δαπάνες του Υπουργείου Πολιτισμού κατόπιν ενεργειών του συμπατριώτη μας τέως Υπουργού και Περιφερει-άρχη Πελοποννήσου κ. Πέτρου Τατούλη.

Πρέπει δε να σημειω-θεί ότι κάτω ακριβώς από το Ναό ευρίσκεται το θέατρο της αρχαίας Τεγέας, το οποίο κατό-πιν ενεργειών του Τ.Σ ερεύνησαν οι Γάλλοι κατά το έτος 1912 και το οποίο παρουσίασε μεγάλο αρχαιολογικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον.

β) Αγροκήπιο: Δεύτερη με-γάλη προσπάθεια του Τεγεατι-κού Συνδέσμου ήταν η δημιουρ-γία αγροκηπίου. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι όλος ο γύρω του Ναού χώρος ήταν άδενδρος. Οι αιωνόβιοι πλάτανοι που υπάρ-χουν σήμερα είναι τα πρώτα δένδρα που εμφυτεύτηκαν από τους τέσσερες (4) ιδρυτές του Συνδέσμου.

Το αγροκήπιο σε λίγα χρόνια έγινε πρότυπο. Εμφυτεύοντο και εκαλλιεργούντο χιλιάδες καλλωπιστικά, οπωροφόρα και χρήσιμα για τη σηροτροφία και αναδάσωση δένδρα, τα οποία εστέλνοντο δωρεάν σ’ όλες τις επαρχίες του Κράτους. Το αγροκήπιο τούτο, μοναδικό κι απαράμιλλο εχρησίμευσε και σαν γεωργικός Σταθμός, όπου ειδικός γεωπόνος εδίδασκε την καλλιέργεια και βελτίωση των κηπουρικών και γεωργικών γε-νικά προϊόντων. Η Γεωργική Εταιρεία το έτος 1927 το εχαρα-κτήρισε ως « το μεγαλύτερο και καλύτερο της Ελλάδος». Ο Σπύ-ρος Μελάς, σ’ ένα χρονογράφη-μά του το έτος 1953 μεταξύ των άλλων έγραφεν «…οι Τεγεάται μπορούν να καυχηθούν, ότι επύργωσαν στην επαρχία τους ένα υπέροχο υπόδειγμα, που τόσα μπορεί να κατορθώση, όταν κινήται με υψηλήν έμπνευ-σιν, αλλά και πρακτικόν πνεύμα. Πρόοδος υλική και πρόοδος ηθι-κή και πνευματική, αυτός είναι ο σκοπός του. Πως τον επεδίωξαν; Και τι κατόρθωσαν; Εστράφησαν πρώτα-πρώτα στην γη. Σοφό ξε-κίνημα. Και σοφή μέθοδος – η μέθοδος του παραδείγματος… Ετριβα τα μάτια μου, όταν αντί-κρυσα το Αγροκήπιό τους. Τα εξηντατρία στρέμματα του Τε-γεατικού κάμπου, που περιήλ-θαν συν τω χρόνω στην κατοχή του Συνδέσμου, είναι σήμερα μια γη επαγγελίας, ένας Παρά-δεισος. Είναι πελώριο, σμαρα-γδένιο άλσος, όπου το μάτι θέλγεται, σκλαβώνεται από το θέαμα των απείρων ρωμαλέων δένδρων (κερασιές, βυσσινιές κ.λ.π) κατάφορτων από ρουμπί-νια, που λάμπουν φαιδρά στον

καλοκαιριάτικον ήλιον. Αλλά και το πλήθος, πελώριες καρυδιές και άλλα καρποφόρα χαρίζουν τους καρπούς και την σκιά τους στην ωραία περιοχή».

Και συνεχίζει ο γλαφυρός χρονογράφος: «Και τα καλλω-πιστικά όμως δεν λείπουν. Τα τιτανικά πλατάνια, οι αγριοκα-στανιές, με τους διακοσμητικούς καρπούς, που τόσο στολίζουν τις λεωφόρους του Παρισιού, οι ανήσυχες και ασημόλευκες λεύ-κες, που φλοισβίζουν στην δρο-σερή αύρα κι ένα σωρό άλλα. Ευώνυμα καί τσιμισίρια πλαι-σιώνουν τους διαδρόμους. Και πίσω από αυτά, προβάλλουν τα λουλού δια, οι όμορφες τριαντα-φυλλιές, οι ίριδες, οι ντάλιες, ό,τι άνθος «πιάνει» στο Τεγεατικό οροπέδιο...» Και καταλήγει:

«Αλλ’ ό,τι μου έκανε μεγά-λη εντύπωση είναι τα φυτώρια —τα πλήθη των δενδρυλλίων διαφόρων καρποφόρων.... Εί-ναι ή πρακτική ακτινοβολία του Αγροκηπίου, η μεγάλη του ανα-πλαστική επίδρασις σ’ όλη τήν περιοχή».

Το Αγροκήπιο τούτο μέ τήν άφθαρτη ομορφιά του καί τήν αμάραντη δροσερότητά του, ιδρύθηκε, διατηρήθηκε αλλά και διατηρείται μέχρι σήμερα, με πολλές και δαπανηρές φρο-ντίδες όλων των Διοικήσεων του Συνδέσμου.

γ) Οικοκυρική Σχολή: Το έτος 1918 ο Τεγεατικός Σύνδε-σμος ίδρυσε στην Παλαιά Επι-σκοπή Οικοκυρική Σχολή. Ελει-τούργησε 63 ολόκληρα χρόνια

με λαμπρά αποτελέσματα. Για την λειτουργία της σχολής ο Σύνδεσμος έκτισε ένα μεγάλο και λαμπρό τριώροφο κτίριο. Η σχολή αυτή επετέλεσε ένα γιγά-ντιο μορφωτικό, ήθικοπλαστικό γενικά έργο. Σ’ αυτήν την σχολή οφείλουν την ελληνοπρεπή και πολύπλευρη μόρφωσή τους και την αξιοζήλευτη πρόοδό τους χιλιάδες Ελληνίδων θυγατέρων, συζύγων, μητέρων και οικοκυ-ρών και από την Τεγέα και από άλλα μέρη της Ελλάδας.

δ) Παντεγεατικό Ηρώον:Στο κέντρον του Συνδεσμικού χώρου στην Παλαιά ’Επισκοπή τοποθε-τήθηκε το Παντεγεατικό Ηρώον των πεσόντων στους πολέμους της πατρίδας μας. Το έργο αυτό φιλοτέχνησε ο γλύπτης καθη-γητής και Ακαδημαϊκός Μιχ. Τόμπρος και τ’ αποκαλυπτήρια έγιναν με εξαιρετική λαμπρότη-τα στίς 14.8.1931.

ε) Πέραν όλων αυτών πε-ριληπτικά κι ενδεικτικά αναφέ-ρουμε ότι:

Με ενέργειες του Τεγεατι-

κοϋ Συνδέσμου ιδρύθηκε παρ-θεναγωγείο στο χωριό Στάδιο (1888).

Ο Σύνδεσμος ίδρυσε σταύ-λους, όπου συντηρύσε διάφορα ζώα καλύτερης ράτσας για ανα-παραγωγή.

Επρωτοστάτησε στην ίδρυ-ση του πρώτου Νοσοκομείου Τριπόλεως «ο Εύαγγελισμός».

Ιδρυσε πρακτική Γεωργι-κή Σχολή (1893) και αργότερα (1930) παρεχώρησε έκταση 20 στρεμμάτων στο Αγροκήπιο για την ίδρυση Γεωργικής Σχολής.

Εξέδωσε τα παρακάτω βι-βλία:

α) Την Ιστορία της Τεγέας από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι της καταλύσεως της Αχαϊ-κής Συμπολιτείας (1896).

β) Τον «Τεγεατικόν Αστέρα« (1925).

γ) Τας «Πρακτικάς πτηνο-τροφικάς οδηγίας» Σ. Δ. Σαββο-πούλου (1934).

δ) «Πρακτικάς οδηγίας καλλι-εργείας και Υγιεινής όπωροφό-ρων δένδρων» Ν. I. Βοσυνιώτη (1935).

ε) «Η Τεγέα και ο Αθλητι-σμός» 1937.

Αναβίωσε τα «Άλεαΐα», δη-λαδή αθλητικούς αγώνες αρχαι-ότητος (1933).

Αποκάλυψε την «Ολυμπια-κή Πλάκα» στον χώρο που στις 22.5.1934 ελήφθη η απόφαση οργανώσεως λαμπαδηφορίας από Ολυμπίας εις Βερο λίνο (31ο Διεθνές ’Ολυμπιακό Συνέδριο, Πρόεδρος ο Κόμης Μπαγέ Λα-τούρ).

Εδώ ας μου επιτραπεί να αναφερθώ στο ιστορικό της υπόθεσης.

Είναι ιστορική αλήθεια πως η Ολυμπιακή Λαμπαδηδρομία σαν ιδέα ερρίφθη για πρώτη φορά, συζητήθηκε και αποφασίσθηκε στην Τεγέα, στις 22 Μαΐου 1934. Το ιστορικό βρίσκεται στα δη-μοσιεύματα του τύπου της επο-χής εκείνης, αλλά και στο βιβλίο επισκεπτών του Συνδέσμου μας, όπου υπάρχουν οι υπογραφές όλων των συνέδρων.

Είναι γνωστό ότι στις 22 Μαΐου 1834 η Διεθνής Ολυ-

μπιακή Επιτροπή υπό την προε-δρία του κόμη Μπάγιερ Λακούρ επιστρέφοντας από την Ολυ-μπία βρέθηκε στη Τρίπολη που γιόρταζε τους πολιούχους της. Ο Δήμαρχος Τριπόλεως Θ. Πετρι-νός τους παρέθεσε γεύμα υπό τη σκιά του πλατάνου. Το τοπίο ωραιότατο. Το γεύμα πλούσιο. Οι περιποιήσεις πολλές, η σα-μπάνια της Τεγέας – που είχε μεγάλη φήμη τότε – έρρευσε άφθονη. Όλοι ενθουσιασμένοι και γοητευμένοι για τη φιλοξε-

νία. Μίλησαν ο Δήμαρχος Τρίπο-λης, ο Πρόεδρος της Ολυμπια-κής Επιτροπής και όλα τα μέλη.

Εντύπωση προκάλεσε η ομι-λία του Γερμανού Συνέδρου Ρέτ-τερ Φον Χάλε, ο οποίος είπε:

Κύριοι σύνεδροι, Ταύτην την στιγμή λαμβάνω

μια σκέψιν και ορκίζομαι ενώπι-ον σας ότι θα την πραγματοποι-ήσω. Η έναρξη της μελλούσης 11ης Ολυμπιάδας του 1936 εις την πατρίδα μου, το Βερολίνο, θέλω να γίνει δια μιας μεγα-λειώδους, μεταξύ των όμορων κρατών σκυταλοδρομίας, της οποίας οι αθληταί των Εθνών τούτων, θα μεταφερώσι εις το στάδιον, το ολυμπιακό φως, από την Ιεράν Άλτιν. Αξίζει και πάλι η Ελλάς να μεταλαμπαδεύσει το φως εις την Δύσιν.

Έτσι αποφασίσθηκε η Ολυ-μπιακή λαμπαδηδρομία πραγ-ματοποιήθηκε για πρώτη φορά στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1956.

Εξέδωσε ακόμη:σ) «Τεγεατικός Σύνδεσμος –

100 χρόνια Προόδου» (1983) ζ) «Μ. Ευεργέτες, Ευεργέτες,

Δωρητές Τεγεατικού Συνδέσμου 1883-1983» (1983).

η) «Διοικητικά Συμβούλια Τεγεατικού Συνδέσμου 1883-1983» (1983).

θ) «Εορτασμός Εκατονταετη-ρίδος Τεγεατικοϋ Συνδέσμου» (1983).

ι) Συνέβαλε στήν έκδοση: I. Της Ιστορίας της Αρκαδί-

ας - Τεγέας. Ν. Άλεξόπουλου. II. «Της Ιστορίας της Τεγέ-

ας» Ν. Δ. Μωραϊτου.Επρωτοστάτησε στην ίδρυ-

ση του Μουσείου Τεγέας (1906).’Οργάνωσε υποδοχή στον

Πρόεδρο της Κυβερνήσεως Ε. Βενιζέλο (1929).

Κατεσκεύασε: α) Ειδικό στέγαστρο για την

προφύλαξη των άποκαλυφθέ-ντων παλαιοχριστιανικών μω-σαϊκών (καθηγ. Όρλάνδος).

β) Καλαίσθητο Τουριστικό περίπτερο (1950).

γ) Στην Αθήνα ανήγειρε το «Μέγαρο του Τεγεατικοϋ Συνδέ-σμου» (1983-1986).

Αγόρασε (1964) έκταση 12 στρεμμάτων, πλησίον του Συν-δεσμικού χώρου και ίδρυσε (1986) Αθλητικό Κέντρο.

Με την ίδρυσή του ο Τεγεα-τικός Σύνδεσμος (1883) καθιέ-ρωσε και το μεγάλο θρησκευ-τικό και έμπορικό πανηγύρι της Τεγέας, που οργανώνεται και μέχρι σήμερα, τόν 15Αύγου-στο, στην Παλαιά Επισκοπή. Το πρώτο πανηγύρι από τον Τεγα-τικό Σύνδεσμο οργανώθηκε με την πρώτη ιεροτελεστία στις 15 Αυγούστου 1885. ‘Η οργάνωση ήταν υποτυπώδης. Οι πρώτοι πανηγυριστές, κυρίως πλανόδι-οι έμποροι, εξέθεταν τα εμπο-ρεύματά τους γύρω στον Ναό και τα πουλούσαν μετά τη Θεία Λειτουρ γία στους προσκυνητές, όπου συνήθιζαν να παραμένουν όλην την ημέρα στο χώρο δια-σκεδάζοντες. Την υποτυπώδη αυτή συνάθροιση για διασκέδα-ση το επιχειρηματικό δαιμόνιο της Διοικήσεως του Τεγεατικοΰ Συνδέσμου κατόρθωσε να την κάνει μιά πολυάνθρωπη συγκέ-

ντρωση κι ένα σημαντικότατο σταθμό κοσμικής και έμπορικής κινήσεως, που εξυπηρετούσε όχι μόνο την Τεγέα, αλλά και την Τρίπολη και όλη την Αρκαδική και Πελοποννησιακή Περιφέ-ρεια.

Το πρώτο μέλημα του Συνδέ-σμου ήταν να πετύχει την επίση-μη αναγνώριση από το Κράτος. Και αφού τούτο έγινε με το από 1.10.1885 Π.Δ., ο Σύνδεσμος στη συνέχεια φρόντισε για την οργάνωση του χώρου και την διευκόλυνση των πανηγυρι-σμών. Ετσι σε λίγα χρόνια το πανηγύρι της Τεγέας έγινε τρι-ήμερο, καί πανελλήνια γνωστό. Σ’ αυτό βοήθησε η φήμη του Ναού, το ειδυλλιακό τοπίο τής Παλαιάς Επισκοπής καί σε πολύ καλή κατάσταση οικονομία τής περιοχής. Από τα πρώτα κιό-λας χρόνια, παράλληλα με την εμποροπανήγυρη, γινόταν και ζωοπανήγυρη. Λέγεται μάλιστα ότι οι Τεγεάτες, γιά να γεμίση ο χώρος της Πανηγυρίστρας από ζώα, απεφάσισαν να πάνε τά δικά τους ζώα στο μέρος εκεί-νο και να τους βάλουν και κλαρί ότι πουλιούνται. Ετσι την χρονιά αυτή μαζεύτηκαν κάπου 4 - 5 χι-λιάδες ζώα και το αλογοπανήγυ-ρο είχε μεγάλη επιτυχία.

Μ’ αυτόν τον τρόπο ξεκίνησε το Πανηγύρι της Τεγέας, γιά να φθάσει στη σημερινή του μορ-φή και δεν περιγράφεται με λό-για. Πρέπει κανείς να το ζήσει για να το καταλάβει, χωρίς να χάσει τίποτα από την παράδοση του εμπλουτισμένου με πολλές εκ-δηλώσεις (καλλιτεχνικές, πολιτι-στικές, θρη σκευτικές κ.ά.).

Με τήν παράλληλη λειτουρ-γία μιας σύγχρονης εκθέσεως αποτελεί πλέον μιά μεγάλη εκ-δήλωση που κρατάει σχεδόν 10 ημέρες.

Ο επισκέπτης έχει να ζήσει την χαρακτηριστική ατμόσφαι-ρα, την λαϊκή έμπορική αγορά, να ψυχαγωγηθεί στον χώρο του πανηγυριού και ν’ απολαύσει την παραδοσιακή γουρνοπού-λα.

Επισης οργάνωσε (1960), σε συνεργασία με το ‘Υπουργείο Γεωργίας, στο κέντρο του Συν-δεσμικού χώρου, τήν Γεωργο-εκπαιδευτική Εκθεση, η οποία από το έτος 1970 προήχθη σε Παμπελοποννησιακή.

Ακόμη ο Τεγεατικός Σύνδε-σμος, από της ιδρύσεώς του μέ-χρι σήμερα:

Προκήρυξε βραβείο, μέσω της Ακαδημίας Αθηνών, με θέμα «Ανά πτυξη Περιοχής Τεγέας».

Εόρτασε, με μεγαλοπρέπεια, τα 100 χρόνια ζωής και προό-δου του με λαμπρές εκδηλώσεις στην Τεγέα και στην Αθήνα.

Ενισχύει: Σχολεία, Εκκλησίες, Νοσοκομεία, Συλλόγους, Τεγεα-τικές Κοινότητες.

Βραβεύει: μαθητές, φοιτητές, καλλιεργητές, χορευτές, τραγου-διστές.

Χορηγεί υποτροφίες σ’ αρι-στούχους και απόρους φοιτη-τές.

Τελεί, κατ’ έτος, επίσημο μνη-μόσυνο, υπέρ των Ιδρυτών, Ευ-εργετών και Δωρητών του Συν-δέσμου, ως και των πεσόντων

Συνέχεια από τη σελίδα 5

➜ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 7

Η ΤΕΓΕΑ 7Αύγουστος-Δεκέμβριος 2013

στους πολέμους του Εθνους Τεγεατών.

Οργανώνει διαλέξεις, χορευ-τικά δείπνα, εκδρομές, συνέδρια κλπ.

Από τα τελευταία επιτεύγ-ματα του Τ.Σ είναι η ίδρυση και λειτουργία του Λαογραφικού Μουσείου και τούτο γιατί κυρι-άρχησε η σκέψη ότι αν ο άνθρω-πος ζούσε μόνο το παρόν, χωρίς αναφορά στο απώτερο και πρό-σφατο παρελθόν, χωρίς προο-πτική προς το μέλλον, δηλαδή χωρίς μνήμη και χωρίς προσδο-κία, θα ήταν πλάσμα αξιοθρή-νητο, θα ήταν ιστορικά έρημο. Εκείνο που ζούμε στο παρόν, το κατανοούμε καλύτερα μέσα στον καθρέπτη της Ιστορίας. Η ζωή μας προχωρεί με το αμφί-πλευρο φωτισμό του παρελθό-ντος και του παρόντος.

Το Λαογραφικό Μουσείο Τεγέας στεγάζεται από το έτος 1996 στους ειδικά φροντισμέ-νους χώρους ενός εξαίρετου αρχιτεκτονικοΰ οικοδομήμα τος

(στην πρώην Οίκοκυρική Σχολή του Τεγεατικού Συνδέσμου).

Το Μουσείο ζωντανεύει την νεώτερη κληρονομιά της Τεγέας καί την εκφράζει. Ευτύχημα υπήρ-ξε οτι προηγήθηκαν δύο επιτυχείς λαογραφικές εκθέσεις το 1993 καί το 1994, με αποτέλεσμα να προ-καλέσουν την εύαισθησία ορι-σμένων Τεγεατών, οι οποίοι απε-φάσισαν να βγάλουν τα αντικεί-μενα των παππούδων τους, από τις αποθήκες και τους αχυρώνες, να τα ξεσκονίσουν, να τα συντη-ρήσουν, να μιλήσουν γι’ αυτά στα παιδιά τους και να βρούν κάποια θέση να τα τοποθετήσουν και στην συνέχεια να τα προσφέρουν δωρεά στην τριμελή ομάδα του Τεγεατικού Συνδέσμου, αποτε-λουμένη από τον Κώστα Αθανα-σόπουλο, την Παγώνα Παγώνη -Τσιώση και την Σοφία Μαλλί-ρη - Κυριακούλη, για να τα φρο-ντίσουν και να τα εκθέσουν στο Λαογραφικό Μουσείο, όπου δι-αγράφεται η ιστορική διαδρομή διαφόρων επαγγελμάτων, του γεωργού, του ποιμένος, του ξυ-λουργού, του τσαγκάρη, καθώς και η πλήρης αναπαράσταση του λαϊκού βίου των αγροτικών και εν μέρει ευπόρων οικογενειών στην αρχή της εκατονταετίας.

Τα παραπάνω αποτελούν μέ-ρος από τα πολλά επιτεύγματα του Τεγεατικού Συνδέσμου στα 130 χρόνια του βίου του, αφού εί-ναι βέβαιο ότι για να εξιστορήσει κανείς τους αγώνες και γενικά τη δράση του και για να περιγράψει με πληρότητα το ωραίο, το θαυμα-στό, το ηθικό και μεγάλο έργο του Συνδέσμου, απαιτούνται ημέρες ομιλίας και πολλοί τόμοι γραφής. Ευτυχώς που ολόκληρο το αρχείο του Συνδέσμου έχει διαφυλαχθεί και ο ιστορικός του μέλλοντος

θα έχει την δυνατότητα να φέρει στην επιφάνεια ολόκληρο τον βίο και την αναγνωρισιμότητα από πολλούς φορείς (Ακαδημία Αθη-νών, Ινστιτούτο Αξιοποίησεως Πλουτοπαραγωγικών Πηγών Ελ-λάδος, Διεθνή Εκθεση Θεσσαλο-νίκης, Εθνικό Ιδρυμα, Αθλητικές, Κρατικές και λοιπές Αρχές), αλλά και από άπειρο αριθμό επιφανών ανθρώπων (Βασιλέων, Προθυ-πουργών, Καθηγητών, Στρατηγών, Δημοσιογράφων, Λογοτεχνών, πλήθους άλλων πνευματικών αν-θρώπων και ανθρώπων του λαού) του πλούσιου, θαυμαστού και γι-γάντιου έργου του, που κατατεί-νει στην εξυπηρέτηση κοινωφε-λών σκοπούς και συνακόλουθα αγκαλιάζει τον άνθρωπο.

Συμπερασματικά όλοι εμείς, που ως μέλη των Διοικητικών Συμ-βουλίων υπηρετήσαμε και υπη-ρετούμε τον Τεγεατικό Σύνδεσμο είμαστε υπερήφανοι γιατί αντα-ποκριθήκαμε στις απαιτήσεις των καιρών και του προσκλητηρίου, που μας κληροδότησαν οι οραμα-τιστές της ιδέας του Συνδέσμου, ο οποίος αντιστάθηκε με σθένος και

σταθερότητα στη δοκιμα σία του χρόνου και με οδηγό και προστά-τιδα την Υπεραγία Θεοτόκο έδωσε για 130 χρόνια την μάχη της προό-δου και ενίκησε.

Ενίκησε, γιατί όλοι ανεξαιρέ-τως οι Διοικούντες τον Σύνδεσμο, ήταν και είναι άνθρωποι θαρρα-λέοι και δυναμικοί και αγωνίσθη-καν και αγωνίζονται με ακράτητο ενθουσιασμό και ακλόνητη πίστη, για την πραγμάτωση της μεγάλης, της ωραίας και Ιερής Συνδεσμι-κής Ιδέας, μακριά από διαμάχες πολιτικές και κομματικά κριτήρια, με πνεύμα αγάπης, αλληλεγγύης, γενναιοδωρίας και αδελφικής συ-νεργασίας.

Ο Τεγεατικός Σύνδεσμος λοι-πόν σήμερα σφριγηλός, ακμαίος και υπερήφανος για την μέχρι σήμερα κοινωνική και κοινωφε-λή παρουσία του, συνεχίζει τον αγώνα και τη δημιουργική του δράση. Προς τούτο χρέος και καθήκον όλων μας είναι να αγω-νισθούμε με θέληση και ενεργη-τικότητα, ώστε ο δεύτερος αιώ-νας ζωής του Τεγεατικού Συνδέ-σμου να είναι πιο δημιουργικός και να εκπληρώσει στο ακέραιο την αποστολή του.

Μετά το πέρας της ομιλίας και υπό τα θερμά χειροκροτή-ματα των παρευρισκομένων ο Πρόεδρος του Τ.Σ κ. Βασίλης Ψυχογυιός, αφού ευχαρίστησε τον κ. Αργύρη Αγγελάκο για την εμπεριστατωμένη αναφο-ρά στην ιστορική διαδρομή του Συνδέσμου, ζήτησε να συνεχι-στεί η εκδήλωση με το δεύτερο μέρος, που περιελάμβανε την βράβευση των πρώην Προέ-δρων και Αντιπροσώπων του Τεγεατικού Συνδέσμου, μετά από ομόφωνη απόφαση του Δ.Σ

και συγκεκριμένα τους:

Αχιλλέα Σβώλο, ο οποίος είχε διατελέσει Σύμβουλος την

τετραετία 1970 έως 1974 και Πρόεδρος την τετραετία 1986 έως 1990.

Αργύρη Αγγελάκο, ο οποίος είχε διατελέσει Ειδικός Γραμμα-

τέας από το 1980 έως το 1982, Γενικός Γραμματέας από το 1982 έως το 1986, Σύμβουλος από το 1986 έως το 1988, Γενικός Γραμματέας από το 1988 έως το 1990, Σύμβουλος από το 1992 έως το 1998 και Πρόεδρος τη δι-ετία 1998 έως 2000.

Θανάση Γέρουλα, ο οποίος

είχε διατελέσει Σύμβουλος από το 1990 έως το 1992 και από 1996 έως το 2002 και Πρόεδρος την τετραετία 2004 έως 2008

Χρήστο Πολίτη, ο οποίος υπηρέτησε το Σύνδεσμο από το

1970, ως Σύμβουλος τη διετία 1970 έως 1972, ως Γενικός Γραμ-ματέας από το 1972 έως το 1975, ως Σύμβουλος από το 1975 έως το 1986 και από 1988 έως το 1990, ως Αντιπρόεδρος τη διετία 2006 έως 2008 και Πρόεδρος τη διετία 2008 έως 2010

Γεώργιο Γκάνιο, ο οποί-ος υπηρέτησε το Σύνδεσμο ως

αντιπρόσωπος πάνω από 23 χρόνια και μέχρι το 2006 σε κα-θημερινή ενασχόληση και με ιδιαίτερη αγάπη για το χώρο του αγροκηπίου και αλλού.

Ιωάννη Ψυχογυιό, ο οποίος πέρα από τη διδασκαλία αφιλο-κερδώς στην οικοκυρική σχολή

υπηρετεί το Σύνδεσμο από το 1992 έως και σήμερα ως αντι-πρόσωπος στην Αρκαδία και είχε διατελέσει Ειδικός Γραμματέας επί Προεδρίας Καραμεσούτη.

Τέλος τιμήθηκε για την προ-σφορά του ως αντιπροσώπου

του Συνδέσμου, αλλά και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση ο αείμνη-στος Γιώργος Σταυρόπουλος, οπότε την τιμητική πλακέτα πα-ρέλαβαν οι γιοι του Γιάννης και Βασίλης, οι οποίοι εξέφρασαν τις ευχαριστίες τους για την τιμή.

Μνεία έγινε από τον Πρόε-δρο του Συνδέσμου και για τον πρώην Πρόεδρο του Τ.Σ κ. Κων-σταντίνο Παναγάκη, ο οποίος απουσίαζε και δεν κατέστη δυ-νατή η βράβευση του, η οποία θα πραγματοποιηθεί ευκαιρίας δοθείσης, αφού ούτος είχε δια-τελέσει Σύμβουλος την περίοδο 1996 έως 1968 και Πρόεδρος του Συνδέσμου από το 1990 έως το 1996 και από το 2000 έως το 2004.

Ετσι μετά τις βραβεύσεις και τις αντιφωνήσεις των βραβευθέ-ντων, οι οποίοι με θερμά λόγια ευχαρίστησαν για την ιδάιτερη τιμή που τους εγένετο και ευχή-θηκαν από καρδιάς ο Τεγεατι-κός Σύνδεσμος να έχει ανάλογη ευδόκιμη συνέχεια για πολλά – πολλά ακόμη χρόνια.

* Την Τετάρτη 21 Αυγού-στου 2013, με τον τίτλο Αφι-έρωμα στον Μάνο Λοΐζο από συγκρότημα νέων μουσικών και τον καθιερωμένο Διαγω-νισμό δημοτικού χορού και τραγουδιού, στο χώρο της Οι-κοκυρικής Σχολής, που παρα-κολούθησε αρκετός κόσμος, ολοκληρώθηκαν οι πολιτιστι-κές εκδηλώσεις που διοργά-νωσε ο Τεγεατικός Σύνδεσμος στο πλαίσιο του εορτασμού του 15Αύγουστου, που εδώ και 10ετίες αποτελεί θεσμό και φέ-τος, σύμφωνα με τους διοργα-νωτές όλα πήγαν θαυμάσια και ο κόσμος ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα του Συνδέσμου.

Συνέχεια από τη σελίδα 6

Στις 18 Μαρτίου 2013: Κούλουμα Στο Πάρκο της Παλαιάς Επισκοπής

Οπως καθιερώθηκε και πραγματοποιούνται τα τελευταία χρόνια, έτσι και φέτος ο Σύν-δεσμος γιόρτασε τα Κούλουμα στην Τεγέα, παρουσία πλήθους Τεγεατών, αλλά και

συμπολιτών μας από την Τρίπολη και τις γύρω περι-οχές. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Δήμαρχος κ. Γ. Σμυρνιώτης, ο Πρόεδρος του Επι-μελητηρίου κ. Γ. Μπουτρούγκας, ο Περιφερεια-κός Σύμβουλος κ. Γ. Ρουμελιώτης, η Πρόεδρος του ΝΠΔΔ κ. Χρ.Ζαμπαθά, ο πρώην Δήμαρχος Τεγέας κ. Δ. Βόσνος, ο πρώην Αντιδήμαρχος κ. Ζαφ. Μπισι-ούλης κ.α.

Η παραδοσιακή φασολάδα και τα σαρακοστιανά ήταν άφθονα, ενώ ο χορός έδωσε και πήρε μέχρι αργά το απόγευμα.

Για τους μικρούς μας φίλους υπήρχε ψυχαγωγι-κό πρόγραμμα με κλόουν και διανεμήθηκαν χαρτα-ετοί, που γέμισαν τον ουρανό !!!!.

Η ΤΕΓΕΑ8ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΕΓΕΑΤΙΚΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ

Ο Τεγεατικός Σύνδεσμος στην προσπάθειά του να συνεχίσει ανταλάντευτα το έργο που είχαν προδιαγράψει και άφησαν ως παρακατα-θήκη οι αείμνησοι ιδρυτές του, παρά τις οικονομικές δυσκολίες και την συγκυρία της κρίσης που βιώνουν οι Πανέλληνες επραγματοποίησε τις

καθιερωμένες πλέον εκδηλώσεις μέσα στο χρόνο που πέρασε και οι οποίες συνοψίζονται ημεροχρονολογικά ως ακολούθως:

Η εκδήλωση αυτή πραγ-ματοποιήθηκε στο Ξε-νοδοχείο NOVOTEL

στην αίθουσα ΠΛΕΙΑΔΕΣ, ό-που οι συμμετέχοντες ξεπέ-ρασαν τα 320 άτομα και μετα-ξύ αυτών μας τίμησαν με πα-ρουσία τους ο κ. Γιάννης Πα-νούσης, Βουλευτή της ΔΗΜ.ΑΡ., ο Αντιπεριφερει-

άρχης Πελλοπονήσου κ. Βαγγέλης Γιαννακούρας, ο Δήμαρχος Τρίπολης κ. Γιάν-νης Σμυρνιώτης, ο Αντιδή-μαρχος Τεγέας κ. Σταύρος Κουκάκης, οι Πολιτευτές κ.κ. Βλάσης, Κουτσούγερας και Γ. Παπαηλίου, ο επικε-φαλής της μειζονος μειοψη-φίας του Δήμου Τρίπολης κ.

Παυλής, ο πρώην Δήμαρχος Τεγέας κ. Δημήτρης Βόσνος, οι πρώην Προέδροι του Τε-γεατικού Συνδέσμου κκ. Α. Αγγελάκος, Α. Γέρουλας και Χ. Πολίτης. Επίσης μας τίμη-σαν με την παρουσία τους η καθηγήτρια του Πανεπιστη-μίου Αθηνών κ. Μαντουβά-λου, ο καθηγητής ΕΜΠ κ. Σούντρης, ο Πρόεδρος της Ενωσης Τριπολιτών Αττικής κ. Τούντας, ο Πρόεδρος της Πανελλαδικής Ένωσης Αρ-κάδων κ. Ζαραφέτας και ο Πρόεδρος της Πανθεσσαλι-κής Ένωσης. Ιδιαίτερη όμως χαρά μας έδωσαν με την ευ-γενική τους παρουσία οι Τεγε-άτες της Αττικής, μέλη του Συνδέσμου.

Όπως κάθε χρόνο ο Σύνδε-σμος δεν παρέλειψε να βρα-βεύσει τους εισαχθέντες φοιτητές Τεγεατικής Κατα-

γωγής στα Α.Ε.Ι & Τ.Ε.Ι κατά το Ακαδημαϊκό έτος 2012-2013, καθώς και όσους έλα-βαν πτυχίο ή μεταπτυχιακό/διδακτορικό τίτλο κατά το έτος 2012.

Στην εκδήλωση, εκτός από την ομιλία του Προέδρου κ. Βασίλη Ψυχογυιού και τους σύντομους χαιρετισμούς των επισήμων πραγματοποιήθηκε

η επίσημη παρουσίαση του Ιστότοπου του Συνδέσμου www.tegeatikos.gr από το μέλος του Τ.Σ κ. Κυριακή Λαμπροπούλου, Μηχ. Πλη-ροφορικής και η εκδήλωση έκλεισε με το κόψιμο της πρω-τοχρονιάτικης πίττας και την ευχή από όλους για μια καλή και απαλλαγμένη από δυσκο-λίες χρονιά !!!!

Στις 24 Φεβρουαρίου 2013: Τακτική Γενική Συνέλευση του

Συνδέσμου

Πραγματοποιήθηκε στα γραφεία του Τεγεατι-κού Συνδέσμου στην Αθήνα η Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου. Το κλίμα

της Συνέλευσης ήταν εξαιρετικό, χωρίς εντάσεις και αντιθέσεις, που παραπέμπουν σε παλαιότερες επο-χές λειτουργίας των γενικότερων θεσμών της Ελλη-νικής κοινωνίας.

Η συμμετοχή άγγιξε τα πενήντα (50) μέλη και η διαδι-κασία ξεκίνησε με την εκλογή Προέδρου και Γραμματέα της Συνέλευσης.

Πρόεδρος εξελέγη ομόφωνα ο κ. Απόστολος Κα-στραντάς, από τα παλαιότερα (εάν όχι το παλαιότερο) εκ των παρόντων μελών. Άλλωστε αποτελεί παράδοση να προεδρεύει στην Γενική Συνέλευση ένα εκ των παλαι-ότερων μελών. Γραμματέας της Συνέλευσης εξελέγη η κ. Κυριακή Λαμπροπούλου, με καταγωγή από τις Ρίζες, Μηχανικός Πληροφορικής.

Στην συνέχεια έγινε ο Απολογισμός της Χρήσης 2012 από τον Πρόεδρο του Δ.Σ. κ. Βασίλη Ψυχογυιό. Ο Πρό-εδρος αφού ανέλυσε το έργο και τα οικονομικά στοιχεία επεσήμανε πως ο κύριος στόχος για το 2012 ήταν η συ-γκράτηση των δαπανών και η χρηστή διοίκηση, στόχος που επετεύχθη προς όφελος του Συνδέσμου. Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκε και η αναφορά στον προϋπολογισμό του 2013 τον οποίο και κατέθεσε στο Προεδρείο της Συ-νέλευσης.

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε από τον Πρόεδρο στο άρι-στο κλίμα συνεργασίας μεταξύ των μελών του Δ.Σ. καθ’ όλη την διάρκεια του έτους, καθώς και στο σημαντικό έργο που επιτελέστηκε.

Ακόμη έγινε η ανάγνωση της έκθεσης της Εξελεκτι-κής Επιτροπής από τον επικεφαλής αυτής και παλαιό μέλος του Συνδέσμου κ. Νικόλαο Μανδράκο και ακο-λούθησε διαλογική συζήτηση και τοποθετήσεις των πα-ρευρισκόμενων μελών και βέβαι η έγκριση από το σώμα των πεπραγμένων της Διοίκησης, αλλά και του Προϋπο-λογισμού του 2013.

Στις 10 Φεβρουαρίου 2013: Κοπή Πρωτοχρονιάτικης Πίττας

Αύγουστος-Δεκέμβριος 2013

Oπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος ο Τεγεατικός Σύνδεσμος, στα πλαί-σια της καθιερωμένης εορτής της

Ζωοδόχου Πηγής και της εορτής της Τε-γεάτισσας μάνας, πραγματοποίησε την Παρασκευή του Πάσχα 10 Μαίου εκδή-λωση στο χώρο της Οικοκυρικής Σχο-λής.

Σύμφωνα με το επίση-μο πρόγραμμα, μετά την Θεία Λειτουργία στην εκ-κλησία της Παναγίας

στην Παλαιά Επισκο-πή, επακολούθησε το τελετουργικό στο χώρο της Οικοκυρικής Σχολής, όπου μετά την προσφώ-νηση των επισήμων και την παρουσίαση του προγράμματος της εκδή-λωσης από τη Γεν. Γραμ-ματέα του Συνδέσμου κα Ανδριανοπούλου, τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο Αντιπρόε-δρος του ΔΣ. κος Πανα-γιώτης Γιαννιός.

Επακολούθησε η κα-τάθεση στεφάνων στην προτομή της Τεγεάτισ-σας μάνας και η ωραία και λιτή αυτή εκδήλωση έκλεισε με παραδοσια-κούς χορούς που επιμε-λήθηκε και παρουσίασε ο χοροδιδάσκαλος Γιάννης Θεοδωρακόπουλος με τη χορευτική ομάδα του Τεγεατικού Συνδέσμου, χωρίς να λείψει και το κέρασμα με τα παραδοσιακά κουλούρια, και τα κόκκινα αυγά.

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία

τους ο Δήμαρχος Τρίπολης Γιάννης Σμυρ-νιώτης, ο αντιδήμαρχος Τρίπολης Σταύρος Κουκάκης, η πρόεδρος του Ν.Π.Δ.Δ. Χρι-στίνα Ζαμπαθά, οι πρώην πρόεδροι του Συνδέσμου κκ Αργύρης Αγγελάκος, Αθανά-σιος Γέρουλας και Χρήστος Πολίτης, ο επι-κεφαλής της μείζωνος μειοψηφίας του Δή-μου Τρίπολης Κύριος Δημήτρης Παυλής, ο πρώην Δήμαρχος Τεγέας κος Δ. Βόσνος, ο

πρώην Αντιδήμαρχος κος Ζ. Μπισιούλης, ο κος Ηλίας Κούρος νύν Δημοτικός Σύμβου-λος και πλήθος κόσμου.

Παρασκευή 10 Μαΐου 2013 : Εορτασμός Ζωοδόχου Πηγής – Τιμή στην Τεγεάτισσα Μάνα

Η ΤΕΓΕΑ 9

Στο πλαίσιο της θεσμοθετημένης εκ-δήλωσης «ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ» ο Σύνδεσμος διοργάνωσε την Πα-

ρασκευή 28 Ιουνίου 2013 μουσική βραδιά με την Ομάδα Ελληνικής Μουσικής και την Νεανική μπάντα ΡΟΚ του ΑΤΤΙΚΟΥ ΩΔΕΙΟΥ ΤΡΙ-ΠΟΛΗΣ, στο Πάρκο του Τεγεατικού Συνδέσμου στην Παλαιά Επισκοπή.

Τη συναυλία, που ξεσή-κωσε τόσο τους νέους όσο και τους μεγαλύτερους παρευρισκόμενους, άνοι-ξε το νεανικό συγκρότημα Διαφωνούντες.

Η μουσική εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την ευγενική χορηγία της ΤΗ-ΛΕΗΧΗΤΙΚΗΣ Ο.Ε. και την επικοινωνιακή υποστήριξη της Δημοτικής Ραδιοφωνίας Τρίπολης.

Το πρωϊ της Κυριακής 30 Ιουνίου 2013 πραγματοποιήθηκε αρχαιολογικός περίπα-τος στο χώρο της Καστροπολιτείας του Μου-χλίου. Την ξενάγηση στην περιοχή, που είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ιστορία της Τε-γέας και πρόσφατα κηρύχτηκε επίσημα ως αρχαιολογικός χώ-ρος, πραγματοποίησε ο Αναπλ. Προϊστάμενος του Αρχαιολογι-κού Ινστιτούτου Πελοποννησι-ακών Σπουδών του ΥΠΑΙΘΠΑ δρ. Σωτήρης Ραπτόπουλος ο οποίος και γράφει:

«Συνήθως, πριν από μια ομι-λία ή διάλεξη, είτε μπροστά σε «ειδικούς» είτε μπροστά σε «ευ-ρύ κοινό», έχω άγχος. Λίγο, με-τρημένο, τονωτικό άγχος -ίσα-ίσα για να πατώ καλύτερα στα πό-δια μου...Την περασμένη Κυρια-κή, όμως, σηκώθηκα από το κρεβάτι με μια ανεξήγητη απου-σία άγχους. Σε λίγη ώρα, εγώ και οι εκδρομείς του «Τεγεατικού», θα παίρναμε το λεωφορείο για το Μουχλί: Είχα δεχθεί την πρότασή του Συνδέσμου να ξεναγήσω τα μέ-λη του στην Υστεροβυζαντινή Καστροπολι-τεία, όπου το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Πελο-ποννησιακών Σπουδών έχει, τελευταία, ξεκι-νήσει να εποπτεύει μία δράση του Προγράμ-ματος «Προσβασιμότητα Αρχαιολογικών Χώ-ρων». Στην φημισμένη Καστροπολιτεία (εφά-μιλλη -κάποτε- του Μυστρά και της Μονεμβα-σιάς, αφανής σήμερα και εκτός τουριστικών διαδρομών) θα έπρεπε να μιλήσω για την Ιστο-ρία του χώρου και για το έργο της Υπηρεσίας μας... Να «ξαναχτενίσω» τα τσιτάτα μου, να βρω τις «ευκολίες» και τις ρίμες μου.... Αλλά όχι, δεν κάθησα να φέρω ξανά στο μυαλό μου τον Νταρ-κό, τον Μουτσόπουλο και τον Διονυσόπουλο -ούτε τον Άντριους και τα «Κάστρα του Μο-ρέα»... Πήρα το σακίδιό μου, σαν ένας εκδρομέας που πήγαι-νε κι’ αυτός να μάθει κάτι και-νούργιο για τον τόπο.Κι’ έτσι ή-ταν... Στην πραγματικότητα, ε-κείνο που ήθελα ήταν να «μά-θω» από την αντίδραση του κόσμου σ’ αυτά που θα έβλε-πε...Οι -περίπου εικοσιπέντε- εκδρομείς ανέβηκαν αγόγγυ-στα την πλαγιά του βράχου, μέ-

σα στην πρωινή ζέστη. Κατάλαβαν γρήγορα τα τεχνικά στοιχεία (για τους τρεις περιβόλους, τις πύλες τους, τον «γουλιά» και το «μπόργο»), α-φομοίωσαν γρήγορα τα ιστορικά (για τους Πα-λαιολόγους, τον Ανδρόνικο Ασάν, τον Δημήτριο

Ασάνη και την κατάληψη από τους Τούρκους) -και έμειναν ε-κεί που θα περίμενα (και θα ή-θελα) κι’ εγώ: Φαντάσθηκαν πώς θα ήταν το κάστρο «τότε», που αποτελούσε βασικό μοχλό της πολιτικής των Παλαιολό-γων, οι οποίοι ξανάπαιρναν, λί-γο-λίγο, τον Μοριά στα χέρια τους... «Εδώ» ήταν οι πύργοι, τα τείχη, οι πύλες, όπου Νέοι Έλλη-νες, σαν κι’ εμάς, αμύνονταν. «Εκεί» ήταν τα σπίτια και οι εκ-κλησίες όπου Νέοι Έλληνες, σαν κι’ εμάς, ζούσαν κι’ εσύχναζαν... Εντύπωση μου προξένησαν οι

μαθητές του σχολείου, που ανέβηκαν μαζί μας -και ήδη ζητούσαν στοιχεία: «Σε ποιά βιβλία» αναφέρονταν όλ’ αυτά ;Και η «δουλειά «μας» ; Η «βελτίωση προσβασιμότητας» ;Ναι, ο κόσμος «ανέβηκε» ευκολότερα στα τείχη και τους μαχα-λάδες του Μουχλίου -πλατείς διάδρομοι έχουν ήδη διαμορφωθεί με τον καθαρισμό από τη

βλάστηση στις κλιτύες και στο πάνω μέρος των τειχών -και με την ενίσχυση των ξηρολιθικών πλατύσκαλων και των στηθαίων. Μένει, όμως, όπως κατάλαβα, αρκετή δουλειά να γίνει... Έ-χουμε ακόμη δρόμο, μέχρι τον Οκτώβρη, να δώσουμε μια πρώτη ώση σ’ αυτόν τον «αναδυ-όμενο τουριστικό προορισμό»...Μαζί με τις ευ-χαριστίες μου στον κ. Πρόεδρο του Τεγεατικού και στην Αρχιτέκτονα κ. Κ. Σιούντρη, που διορ-γάνωσαν την εκδρομή, να αναφέρω, εδώ, τα ο-νόματα των συνεργατών μας σ’ αυτό το εγχεί-ρημα -της Αρχαιολόγου κ. Βάλιας Μπούνα και του Εργατοτεχνίτη κ. Χρήστου Μουργελά. Τέ-λος, να ευχαριστήσω τον προϊστάμενο της 25ης ΕΒΑ κ. Δ. Αθανασούλη, που έδωσε στο Ινστιτού-το την άδεια να προχωρήσει στην δράση αυτή. Πιστεύω σύντομα να μπορούμε να πούμε πε-ρισσότερα πράγματα για το Μουχλί και τα μνη-μεία του.05.07.13» Σ.Ρ.

Αύγουστος-Δεκέμβριος 2013

ΑΝΑΚΟΙΝωΣή ΠΡΟΣΚΛήΣήΠαρακαλούνται οι Τεγεάτες της Τεγέας και οι Τεγεάτες όλου

του κόσμου αν έχουν ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΝΕΑ (όπως Γεννήσεις, Γάμους, Βαπτίσεις, θανάτους, Βραβεύσεις και άλλες κοι-

νωνικές εκδηλώσεις) να ενημερώνουν τον Τεγεατικό Σύνδεσμο είτε με ΦΑΞ είτε με e-mail ώστε να τα

φιλοξενουμε στο blog.. Ευχαριστούμε!

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥ ΤΕΓΕΑΤΙΚΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ

ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ

ΟΟ Τεγεατικός Σύνδεσμος στα πλαίσια της κοι-νωφελούς προσφοράς του και του σεβασμού και αγάπης προς την πολιτιστική μας κληρο-

νομιά, πραγματοποίησε την Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2013 επίσκεψη στο Μουσείο Ακρόπολης.

Παρευρέθησαν εβδομήντα (70) περίπου άτομα μέλη του Τεγεατικού Συνδέσμου, η Διοικητική Επιτροπή, οι Αντι-πρόεδροι και πολλοί Σύμβουλοι. Την ξενάγηση στον Ιερό αυτό χώρο είχαν αναλάβει δύο ξεναγοί – προσφορά του Τεγεατικού Συνδέσμου. Η ιερή μέθεξη, στα νάματα της πολιτιστικής μας κληρο-νομιάς, από τα μοναδικής τέχνης και αρίστου κάλλους μνημεία της ιστορίας μας, ήταν η επίσκεψη - εκδήλωση,

στις ανεπανάληπτης ομορφιάς αίθουσες των εκθεμάτων του Μουσείου. Οι ξεναγοί με τις γνώσεις τους, τη γλυκύτητα της φωνής τους και την ευγένειά τους άφησαν άφωνους όλους τους θεατές – ακροατές. Όλοι μας με αναπτερωμένο το ηθικό, διότι άλλη μία φορά θαυμάσαμε και χαρήκαμε τους ανεκτίμητους και σπου-δαίους θησαυρούς της χώρας μας, αναχωρήσαμε και δώ-σαμε ραντεβού για επόμενη επίσκεψη σε άλλα αξιόλογα Μουσεία και χώρους της Πολιτιστικής μας Κληρονομιάς.

Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Ελένη Ανδριανοπούλου - Νασιοπούλου

ΠΩΛΕΙΤΑΙ: Oικόπεδο άρτιο και οικοδομήσιμο, εντός ορίων του οικισμού Ψηλής Βρύσης, συνολικού εμβαδού 8.729 μ2.. Πληροφορίες: Τηλ. 210 6819001.

Η ΤΕΓΕΑΠεριοδική έκδοση

Ιδιοκτήτης: ΤΕΓΕΑΤΙΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ

Διεύθυνση: Αριστοτέλους 89,Αθήνα 10434Τηλέφωνο: 210-8211116, fax: 210-8837732

Eκδότης: Πρόεδρος Βασίλειος ΨυχογυιόςΣυντακτική Επιτροπή: Δρακόπουλος Ηλίας, Παπαηλίου Νικόλα-

ος, Σκαλούμπακας Νικόλαος Υπεύθυνος Ύλης: Δρακόπουλος Ηλίας, [email protected]

Σχεδιασμός: Aν. Χαλκιόπουλος / [email protected] / 2105244800

ΑΠΑΓΟΡΕΥΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφρα-ση ή διασκευή απόδοσης του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό,

ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογραφήσεως ή άλλο χωρίς άδεια εκδότης. Νόμοι 238/19702, 4301/1979, Ν. 100/1975 Ν.Δ. 3565/1956 και 4254, 1962 και κανόνες Διεθνούς Δικαίου.

Στις 28 & 30 Ιουνίου 2013 «ΦΥΣΗ & ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η ΤΕΓΕΑ10 Αύγουστος-Δεκέμβριος 2013

ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ

ΟΔΟΥ ΖΑΛΟΓΓΟΥ

Στο τελικό στάδιο ολοκλήρωσης βρίσκεται ο σύγχρονος και αυτοματοποιημένος Σταθμός Αυτοκινήτων στο οικόπεδο του Συνδέσμου επί

της οδού Ζαλόγγου.

Σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση από την κατα-σκευάστρια εταιρεία, αλλά και από επισκέψεις μελών του Δ.Σ του Συνδέσμου στον χώρο έχει πλέον ολοκληρωθεί το κατασκευαστικό κομμάτι και διενεργούνται ήδη δοκιμές του αυτοματοποιημένου συστήματος από την εταιρία ΘΕΟΧΑΡΑ-ΚΗΣ.

Εντός του τρέχοντος μηνός Δεκεμβρίου αναμένονται οι τελικές δοκιμές με την είσοδο αυτοκινήτων, ενώ ο Σύνδε-σμος αναμένει από την εταιρία να προσκομίσει την σχετική άδεια λειτουργίας του Σταθμού.

192η ΕΠΕΤΕΙΟΣ της ΑΛΩΣΗΣ της ΤΡΙΠΟΛΙΤΣΑΣ Εκδήλωση Μνήμης και Τιμής

Στην Μεγάλη Αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου «ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ» πραγματο-ποιήθηκε με απόλυτη επιτυ-χία εκδήλωση για τα 192 χρό-νια από την Άλωση της Τρι-πολιτσάς.

Η εκδήλωση συνδιοργα-νώθηκε από τους Αρκαδικούς φορείς: Παναρκαδική Ομο-σπονδία Ελλάδας, Τεγεατι-κό Σύνδεσμο, Ένωση Τρι-πολιτών Αττικής, Παγγορ-τυνιακή Ένωση και Σύλλογο Λεβιδιωτών Αττικής.

Το πρόγραμμα περιελάμ-βανε, εκτός από τους χαιρετι-σμούς των Προέδρων των παραπάνω φορέων:

* Κολοκοτρωναίικα Τρα-γούδια από τον Πατέρα Χρή-στο Κυριακόπουλο

* «Κολοκοτρώνης και Ά-λωση της Τριπολιτσάς» . Ομι-λία από τον Πρόεδρο της Έ-νωσης Τριπολιτών Αττικής κ. Φώτη Τούντα.

* « Οι Αρκάδες στην Άλωση της Τριπολιτσάς». Ομιλία από τον Δρ. Πανεπιστημίου Εδιμ-βούργου κ. Ηλία Γιαννικόπουλο.

* Επετειακό Χορευτικό πρόγραμμα από το Χορευτικό του Τεγεατικού Συνδέσμου, που επιμελήθηκε ο χοροδιδάσκαλος κ. Γιάννης Θεοδωρακόπουλος.

* Επίκαιρο πρόγραμμα από την χορωδία Παπάγου- Χολαργού υπό την διεύθυνση του Σταύρου Μπερή και συνοδία πιάνου από την κ. Πόπη Μάλφα.

Ο Σύνδεσμος συνεργά-στηκε με τον Δήμο Τρί-πολης και διέθεσε το

Πάρκο και τις αθλητικές Εγκα-

ταστάσεις για την διοργάνωση του τουρνουά μπάσκετ 3Χ3.

Η διοργάνωση έγινε από τον Δήμο Τρίπολης, σε συνερ-

γασία με την ΕΟΚ και την ΕΚΑΣ-ΚΕΝΟΠ. Στο τουρνουά, που είχε μεγάλη επιτυχία, συμμετείχαν 504 παιδιά (416 αγόρια και 88 κορίτσια) ηλικίας 8-18 ετών, τα οποία γέμισαν με το παιχνίδι και τις φωνές τους τον ιστορι-κό, πολιτιστικό και πανέμορφο αυτό αθλητικό χώρο.

Το τουρνουά παρακολού-θησαν ο Δήμαρχος Τρίπολης κ. Γιάννης Σμυρνιώτης, ο Αντι-δήμαρχος Τρίπολης κ. Σταύ-ρος Κουκάκης, η Πρόεδρος του Ν.Π.Δ.Δ. κ. Χριστίνα Ζα-μπαθά, ο Ταμίας του Δ.Σ της ΕΟΚ και Πρόεδρος της ΕΣΚΑ

κ. Δημήτρης Μπασούρης, το Μέλος του Δ.Σ της ΕΟΚ και Πρόεδρος της ΕΚΑΣΚΕΝΟΠ κ. Γιάννης Κουτραφούρης, το Μέλος του Δ.Σ της ΕΟΚ κ. Γιάννης Αλεξόπουλος, ο Α ν τ ι π ρ ό ε δ ρ ο ς της ΕΚΑΣΚΕΝΟΠ κ. Παναγιώτης Μάλαμας, ο Γ.Γ. της ΕΚΑΣΚΕΝΟΠ κ. Χρήστος Δα-μουράς, τα Μέλη της ΕΚΑΣΚΕΝΟΠ κ.κ. Μιχάλης Βα-καλόπουλος και Παναγιώτης

Παγκράτης, ο Πρόεδρος της τοπικής κοινότητας Μαγούλας κ. Χρήστος Μπάκος, καθώς και παράγοντες, προπονητές

και παίκτες τοπικών Συλλόγων.

Στις 12 & 13 Οκτωβρίου 2013:Τουρνουά Μπάσκετ “3 Χ 3” στο Πάρκο του Συνδέσμου

Στις 22 Μαίου 2013: Εκδήλωση για τα 50 Χρόνια από την δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη

Με την ευκαιρία της συ-μπλήρωσης 50 χρό-

νων από την δολοφονία του ΓΡΗΓΟΡΗ ΛΑΜΠΡΑΚΗ, η Παναρκαδική Ομοσπονδία Ελλάδος, ο Τεγεατικός Σύν-δεσμος και η Ένωση Τριπο-λιτών Αττικής, τίμησαν την μνήμη του αείμνηστου αγω-νιστή της Ελευθερίας με εκ-δήλωση που πραγματοποι-ήθηκε στην Αίθουσα τελε-τών της Παλαιάς Βουλής.

Την εκδήλωση τίμησαν πολλοί Βουλευτές, εκπρό-σωποι της Περιφέρειας Πε-λοποννήσου και του Δήμου Τρίπολης καθώς και πλήθος κόσμου, που γέμισε την αίθουσα.

Κεντρικός ομιλητής ήταν ο κ Ιωάννης Σπ. Καραχάλιος ενώ η εκδήλωση πλααισιώθηκε από την απαγγελία ποιημάτων από τον ηθοποιό κ. Άγγελο Αντωνόπουλο, με την μουσική παρέμβαση της κ. Νάντιας Καραγιάννη, που ερμήνευσε κομμάτια από τον Επιτάφιο του Μίκη Θεοδωράκη, σε ποί-ηση του Γιάννη Ρίτσου.

Στις 1-3 Νοεμβρίου 2013 Δ’ Τοπικό Συνέδριο

Αρκαδικών Σπουδών

Ο Σύνδεσμος συμμετείχε στο παραπάνω Συνέδριο που διοργάνωσε η Εταιρία Πελοποννησιακών Σπουδών Στην Τρίπολη.

Οι συνεδριάσεις πραγματοποιήθηκαν σε αίθουσες του Αποστολοπούλειου Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Τρίπο-λης από το απόγευμα της Παρασκευής 1η Νοεμβρίου και το πρωϊ και το απόγευμα του Σάββατο 2ας Νοεμβρίου, σε δύο τμήματα.

Το πρώτο Τμήμα των Αρχαίων και Βυζαντινών χρόνων και το δεύτερο Τμήμα των Νεότερων χρόνων.

Στην Δημητσάνα, όπου οι Σύνεδροι μετέβησαν το πρωϊ της Κυριακής (3ης Νοεμβρίου) τελέστηκε Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και φιλολογικό μνημόσυνο του αειμνήστου Τάσου Αθ. Γριτσοπούλου, ενώ οι εργασίες του Συνεδρίου συνεχί-στηκαν στο Διασυνεδριακό Πολιτιστικό Κέντρο Δημητσάνας.

Η συμμετοχή του Συνδέσμου πραγματοποιήθηκε με ομι-λία του Προέδρου του Συνδέσμου κ. Βασίλη Ψυχογυιού, με θέμα «Τεγεατικός Σύνδεσμος (1883 – 2013). Εκατόν τριά-ντα (130) χρόνια Κοινωφελούς Προσφοράς».