Ε Τ Η Σ Ι Α Ε Κ Θ Ε Σ Η 2 0 1 0 Τ Η Σ E U R O J U S T

Κτήριο Arc

3

Λίστα ακρωνυμίων ...................................................................................................................7

ΠρόΛόγόσ ..................................................................................................................................8

1 συνόψη ...............................................................................................................................11

Διαχείριση υποθέσεων ................................................................................................................................. 11Σχέσεις με οργανισμούς της ΕΕ ..................................................................................................................... 11Σχέσεις με τρίτες χώρες και οργανισμούς εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης ............................................................ 12Διοικητικά θέματα ....................................................................................................................................... 13Τεχνολογία πληροφοριών ............................................................................................................................ 14Δημόσια πρόσβαση στα έγγραφα της Eurojust ................................................................................................ 14

2 ΕΠίχΕίρησίακΕσ δραστηρίότητΕσ .....................................................................................16

2.1 Εισαγωγή ............................................................................................................................................. 162.2 Στατιστικά στοιχεία διαχείρισης υποθέσεων ............................................................................................... 162.3 Εμπόδια στη διαχείριση υποθέσεων δικαστικής συνεργασίας της Eurojust ...................................................... 172.4 Χρήση εργαλείων δικαστικής συνεργασίας της Eurojust .............................................................................. 19

Συντονιστικές συναντήσεις ............................................................................................................................ 19

Άρθρα 6 και 7 της Απόφασης για τη Eurojust .................................................................................................. 20

Η Σύμβαση για την αμοιβαία δικαστική συνδρομή του 2000 και θέματα αποδεικτικών στοιχείων ............................. 22

Ευρωπαϊκά Εντάλματα Σύλληψης ................................................................................................................... 25

Αποφάσεις δέσμευσης .................................................................................................................................. 27

Δήμευση και ανάκτηση περιουσιακών στοιχείων ............................................................................................... 28

Ελεγχόμενες παραδόσεις ............................................................................................................................... 31

ΠΙνΑΚΑΣ ΠΕρΙΕΧομΕνων

4

2.5 Δικαστική συνεργασία σε κατηγορίες εγκλημάτων των οποίων η καταπολέμηση έχει προτεραιότητα .................. 32 Τρομοκρατία ............................................................................................................................................... 32

Διακίνηση ναρκωτικών ................................................................................................................................. 36

Εμπορία ανθρώπων ...................................................................................................................................... 38

Απάτη ........................................................................................................................................................ 40

Διαφθορά ................................................................................................................................................... 43

Έγκλημα στον κυβερνοχώρο (cybercrime)....................................................................................................... 43

νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες – Ξέπλυμα Βρώμικου Χρήματος ...................................... 45

Δραστηριότητες του οργανωμένου εγκλήματος ................................................................................................ 46

2.6 Κοινές ομάδες Έρευνας ......................................................................................................................... 47 Η Eurojust και η οικονομική υποστήριξη των επιχειρήσεων των ΚοΕ ................................................................... 49

2.7 Διαχείριση υποθέσεων της Eurojust που αφορούν τρίτες χώρες ................................................................... 50

Αποσπασμένοι εισαγγελείς-σύνδεσμοι από τρίτες χώρες στη Eurojust ................................................................... 51

3 σχΕσΕίσ μΕ Εταίρόυσ αΠό την ΕΕ .....................................................................................52

Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο ........................................................................................................................ 52Europol ..................................................................................................................................................... 52OLAF ........................................................................................................................................................ 54Frontex ..................................................................................................................................................... 55Ευρωπαϊκό Δίκτυο Δικαστικής Εκπαίδευσης .................................................................................................... 55CEPOL....................................................................................................................................................... 56

4 ΕξΕΛίξΕίσ ............................................................................................................................58

Εφαρμογή της Απόφασης 2009/426/ΔΕΥ του Συμβουλίου ................................................................................ 58Στρατηγική Εσωτερικής Ασφάλειας (COSI, Συμβουλευτικό Φόρουμ Γενικών Εισαγγελέων και Διευθυντών Εισαγγελικών Αρχών) ................ 59Ειδική ομάδα για το μέλλον της Eurojust ....................................................................................................... 61Συνεργασία ΔΕΥ ......................................................................................................................................... 62

5

5 μελέτη στα συμπεράσματα του συμβουλίου ............................................................................................64

Παράρτημα ...........................................................................................................................................................76

Εικόνα 1: Εξέλιξη υποθέσεων 2002 – 2010 .................................................................................................... 76Εικόνα 2: Γενική κατηγοριοποίηση υποθέσεων ................................................................................................ 77Εικόνα 3: Κατηγορίες εγκλημάτων των οποίων η καταπολέμηση έχει προτεραιότητα, στις υποθέσεις

της Eurojust ................................................................................................................................ 78Εικόνα 4: Κατηγορίες εγκλημάτων των οποίων η καταπολέμηση έχει προτεραιότητα και άλλες

κατηγορίες εγκλημάτων, στις υποθέσεις της Eurojust ........................................................................ 79Εικόνα 5: Υποθέσεις Eurojust, χώρες που υπέβαλαν αιτήματα ........................................................................... 80Εικόνα 6: Υποθέσεις Eurojust, χώρες που δέχτηκαν αιτήματα ........................................................................... 81Εικόνα 7: Συνολικός αριθμός συντονιστικών συναντήσεων ............................................................................... 82Εικόνα 8: Συντονιστικές συναντήσεις, χώρες που υπέβαλαν αιτήματα ................................................................ 83Εικόνα 9: Συντονιστικές συναντήσεις, χώρες που δέχτηκαν αιτήματα ................................................................. 84

6

Απόφαση για τη Eurojust – Η απόφαση του Συμβουλίου της 28ης Φεβρουαρίου 2002 σχετικά με τη σύσταση της Eurojust, προκειμέ-

νου να ενισχυθεί η καταπολέμηση των σοβαρών μορφών εγκλήματος, όπως τροποποιήθηκε τελευταία από την απόφαση 2009/426/

ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, για την ενίσχυση της Eurojust, θα αναφέρεται εφεξής στην παρούσα έκθεση ως

«Απόφαση για τη Eurojust».

Στο δικτυακό μας τόπο www.eurojust.europa.eu διατίθεται μια ενοποιημένη έκδοση της Απόφασης για τη Eurojust, την οποία έχει προ-

ετοιμάσει η Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου.

Σημείωση σχετικά με την Απόφαση για τη Eurojust

7ΛΙΣΤΑ ΑΚρωνΥμΙων

AWF ............. Αναλυτικός Φάκελος Εργασίας

CEPOL .......... Ευρωπαϊκή Αστυνομική Ακαδημία

CMS .............. Σύστημα Διαχείρισης Υποθέσεων

COSI ............ μόνιμη Επιτροπή για την επιχειρησιακή συνεργασία σε θέματα εσωτερικής ασφάλειας

ΕΕσ .............. Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης

Εδδ .............. Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο

EJTN ............ Ευρωπαϊκό Δίκτυο Δικαστικής Εκπαίδευσης

ENCS ............ Εθνικό Συντονιστικό Σύστημα της Eurojust

EPPO ............ Ευρωπαϊκή Εισαγγελική Αρχή

Frontex ........ Ευρωπαϊκός οργανισμός για τη Διαχείριση της Επιχειρησιακής Συνεργασίας στα Εξωτερικά Σύνορα των

Κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης

IWG ............. Άτυπη ομάδα εργασίας για την εφαρμογή της νέας Απόφασης για τη Eurojust στα Κράτη-μέλη

κόΕ .............. Κοινή ομάδα Έρευνας

MLA .............. Αμοιβαία δικαστική συνδρομή

OCC .............. On-Call Coordination –Συνεχής επιφυλακή συντονισμού

OCTA ............ Αξιολόγηση Απειλών του οργανωμένου Εγκλήματος

OLAF ............ Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης

OSR .............. Αναθεώρηση της οργανωτικής Δομής

ROCTA .......... Αξιολόγηση Απειλών του ρωσικού οργανωμένου Εγκλήματος

TE-SAT ......... Αναφορά για την Κατάσταση και τις Τάσεις της Τρομοκρατίας

σΛΕΕ ............ Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

THB .............. Εμπορία ανθρώπων

Λίστα ακρωνυμίων

8

Η ένατη Ετήσια Έκθεση της Eurojust περιγράφει τις δραστηριότητές της κατά το 2010. Η Συνθήκη της Λισαβόνας ορίζει ως αποστολή μας την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος που αφορά δύο ή περισσότερα Κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην παρούσα έκθεση παρουσιάζονται οι κύριες πτυχές του συγκεκριμένου επιχειρησιακού έργου.

Όπως και κατά τα προηγούμενα έτη, ο αριθμός των υποθέσεων που παραπέμφθηκαν στη Eurojust από τα Κράτη-μέλη αυξήθηκε. Για πρώτη φορά, περισσότερες από 1.400 υποθέσεις ενεγράφησαν στο Σύστημα Διαχείρισης Υποθέσεων (CMS). Η Eurojust διοργάνωσε περίπου 140 συντονιστικές συναντήσεις, στις οποίες παρέστησαν ανακριτικοί υπάλληλοι και δικαστικές αρχές με σκοπό την προώθηση υποθέσεων δια-συνοριακού εγκλήματος και την επίλυση επιχειρησιακών ζητημάτων. οι συναντήσεις αυτές επίσης αυξήθηκαν σε σχέση με το προηγούμε-νο έτος. Το σημαντικότερο είναι ότι άνω του 90% των εν λόγω συναντήσεων αφορούσαν εγκλήματα τα οποία προσδιορίζονται ως ιδιαίτε-ρες απειλές για τους πολίτες της ΕΕ. Πρόκειται για την τρομοκρατία, τη διακίνηση ναρκωτικών, την εμπορία ανθρώπων, την απάτη, τη δια-φθορά, το έγκλημα στον κυβερνοχώρο (cybercrime), τη νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες (ξέπλυμα βρώμικου χρή-ματος) και άλλες δραστηριότητες που σχετίζονται με την ύπαρξη ομάδων οργανωμένου εγκλήματος στην οικονομία.

Η Eurojust, ωστόσο, δεν έχει ξεφύγει από τις πιέσεις που προέρχονται από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Η αύξηση του όγκου της δια-χείρισης υποθέσεων και των συντονιστικών συναντήσεων αντιμετωπίστηκε με δεδομένες τις σημαντικές ελλείψεις ανθρώπινου δυναμικού σε ορισμένα Εθνικά Γραφεία, στο πλαίσιο των οικονομικών περιορισμών στα Κράτη-μέλη.

Δεδομένης της επιχειρησιακής σημασίας της νέας Απόφασης, η Eurojust διοργάνωσε συναντήσεις σχετικά με την εφαρμογή της στα Κράτη-μέλη (η οποία θα πρέπει να πραγματοποιηθεί έως τις 4 Ιουνίου 2011). Τα στοιχεία της Απόφασης, με πιθανή άμεση επίδραση στις βασικές δραστηριότητες της Eurojust, είναι εκείνα που καθιστούν αναγκαία την ανταλλαγή ορισμένων πληροφοριών, σχετικά με τη διαχείριση υπο-θέσεων μεταξύ των Κρατών-μελών και της Eurojust και τη διαθεσιμότητα «24/7» της βοήθειας της Eurojust προς τους ασκούντες επάγγελ-μα συναφές προς τη δικαιοσύνη στα Κράτη-μέλη.

Κατά το 2010, ο ρόλος της Eurojust στη δικαστική καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος ενισχύθηκε σημαντικά και σε άλλους ση-μαντικούς τομείς. οι Κοινές ομάδες Έρευνας (ΚοΕ) αναγνωρίζονται ολοένα και περισσότερο ως ένα αποτελεσματικό μέσο για την καταπολέ-μηση του διασυνοριακού εγκλήματος. Επίσης, κατά το 2010, η Eurojust ανέλαβε την ευθύνη της αξιολόγησης και κατανομής των επιχορη-γήσεων προς τις Κοινές ομάδες Έρευνας, με χρηματοδότηση από την Επιτροπή και διόρισε ένα συντονιστή για το Δίκτυο των ΚοΕ. Σε επί-πεδο πολιτικής, η Eurojust συνέβαλλε από δικαστικής απόψεως στις διασκέψεις της μόνιμης Επιτροπής για την επιχειρησιακή συνεργασία σε θέματα εσωτερικής ασφάλειας (COSI - συστήθηκε βάσει του άρθρου 71 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης-ΣΛΕΕ). Η

Πρόλογος

9ΠροΛοΓοΣ

Eurojust παρείχε επίσης υποστήριξη στο Συμβουλευτικό Φόρουμ Γενικών Εισαγγελέων και Διευθυντών Εισαγγελικών Αρχών. Προκειμένου να προωθηθεί η κοινοβουλευτική αξιολόγηση των δραστηριοτήτων της, ενόψει των προβλέψεων της Λισαβόνας, η Eurojust προέβη σε δρα-στικές ενέργειες για την επεξήγηση του ρόλου της στο επίπεδο τόσο του ευρωπαϊκού, όσο και των εθνικών κοινοβουλίων.

Σε εσωτερικό επίπεδο, η Eurojust συνέχισε την προσπάθεια βελτίωσης της αποτελεσματικότητάς της και αξιολόγησης των αλλαγών που ενδέχεται να επέλθουν λόγω των μελλοντικών προτάσεων κανονισμών για τη Eurojust και της σύστασης μιας Ευρωπαϊκής Εισαγγελικής Αρχής (EPPO) από τη Eurojust. Επίσης, αναπτύχθηκε ένα πρόγραμμα εφαρμογής για την Αναθεώρηση της οργανωτικής Δομής (OSR), ενώ σημειώθηκε πρόοδος σε σχέση με τις διαπραγματεύσεις για τις νέες εγκαταστάσεις στη Χάγη, προκειμένου η Eurojust να μπορεί πλέον να εγκατασταθεί σε ένα ενιαίο κτίριο.

Η Ετήσια Έκθεση του 2010 βασίζεται στη μορφή, στο αντικείμενο και στις αλλαγές που εισήχθησαν στην περσινή έκθεση και οι οποίες έγι-ναν ευρέως αποδεκτές. Εύχομαι η φετινή έκθεση να παράσχει έναν χρήσιμο απολογισμό των δραστηριοτήτων της Eurojust για την κατα-πολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος.

ALED WILLIAMS

Πρόεδρος της Eurojust

μάρτιος 2011

10

Κολλέγιο Εθνικών μελών (Συλλογικό Όργανο), Φεβρουάριος 2011

Καθιστοί από αριστερά προς τα δεξιά: Mariana Lilova (Βουλγαρία), Juan Antonio García Jabaloy (Ισπανία), Donatella Frendo Dimech (Μάλτα), Λάμπρος Πατσαβέλλας (Ελλάδα), Michèle Coninsx (Βέλγιο, Αντιπρόεδρος), Aled Williams (Ηνωμένο Βασίλειο, Πρόεδρος), Raivo Sepp (Εσθονία, Αντιπρόεδρος), Ilona Lévai (Ουγγαρία), Mariusz Skowroński (Πολωνία), Elena Dinu (Ρουμανία), Ursula Koller (Αυστρία)Όρθιοι από αριστερά προς τα δεξιά: Lukáš Starý (Τσεχική Δημοκρατία), Hans-Holger Herrnfeld (Γερμανία), João Manuel Da Silva Miguel (Πορτογαλία), Francesco Lo Voi (Ιταλία), Ritva Sahavirta (Φινλανδία), Laima Čekelienė (Λιθουανία), Ladislav Hamran (Σλοβακία), Carlos Zeyen (Λουξεμβούργο), Ola Laurell (Σουηδία), Arend Vast (Ολλανδία), Robert Sheehan (Ιρλανδία), Jesper Hjortenberg (Δανία), Malči Gabrijelčič (Σλοβενία), Gérard Loubens (Γαλλία), Gunars Bundzis (Λεττονία), Κατερίνα Λοΐζου (Κύπρος)

11ΣΥνοψΗ

Διαχείριση υποθέσεων

Κατά το 2010, τα Κράτη-μέλη ζήτησαν τη

βοήθεια της Eurojust σε 1.424 νέες υποθέ-

σεις, αντιστοιχώντας σε αύξηση κατά 4%

στις παραπομπές υποθέσεων (κατά το 2009

υπήρξαν 1.372 αιτήματα για βοήθεια).

Περίπου το ένα πέμπτο των υποθέσεων αυ-

τών αφορούσε τρεις ή περισσότερες χώρες.

Σε συνδυασμό με την έμφαση που δίνει η

ΕΕ στην καταπολέμηση των εγκλημάτων

τα οποία συνιστούν εξαιρετική απειλή για

τους πολίτες της, η Eurojust εστίασε κατά το

2010 στην τρομοκρατία, τη διακίνηση ναρ-

κωτικών, την εμπορία ανθρώπων, την απά-

τη, τη διαφθορά, το έγκλημα στον κυβερνο-

χώρο (cybercrime), το ξέπλυμα βρώμικου

χρήματος και άλλες δραστηριότητες που

σχετίζονται με την ύπαρξη ομάδων οργα-

νωμένου εγκλήματος στην οικονομία. Αυτές

οι κατηγορίες εγκλημάτων παρατηρήθηκαν

1.015 φορές σε υποθέσεις της Eurojust,

αντιστοιχώντας σε αύξηση κατά 4% έναντι

των 974 περιπτώσεων κατά το 2009.

Το 2010, η Eurojust διοργάνωσε 141 συ-

ντονιστικές συναντήσεις, αντιστοιχώντας

σε μία ακόμη αύξηση κατά 7% έναντι του

αριθμού των συναντήσεων (131) που δι-

οργανώθηκαν κατά το 2009. Τα δύο τρί-

τα περίπου των συντονιστικών συναντήσε-

ων αφορούσαν τρεις ή περισσότερες χώρες.

Άνω του 90% των συντονιστικών συναντή-

σεων είχαν ως θέμα μία από τις προαναφερ-

θείσες κατηγορίες εγκλημάτων των οποίων

η καταπολέμηση έχει προτεραιότητα.

Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με

τη διαχείριση των υποθέσεων της Eurojust,

ανατρέξτε στο Κεφάλαιο 2.

Σχέσεις με οργανισμούς της ΕΕ

Η Eurojust συνέχισε το έργο της με επιχει-

ρησιακούς και στρατηγικούς εταίρους, όπως

το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο (ΕΔΔ), η

Ευρωπαϊκή Αστυνομική Υπηρεσία (Europol),

η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της

Απάτης (OLAF), ο Ευρωπαϊκός οργανισμός

για τη Διαχείριση της Επιχειρησιακής

Συνεργασίας στα Εξωτερικά Σύνορα των

Κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης

(Frontex), το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Δικαστικής

Εκπαίδευσης (EJTN) και η Ευρωπαϊκή

1 Σύνοψη

Επίσκεψη κας Viviane Reding

12

Αστυνομική Ακαδημία (CEPOL). οι πληρο-

φορίες αυτές αναφέρονται λεπτομερώς στο

Κεφάλαιο 3.

Η Eurojust ανέπτυξε τις σχέσεις της με τους

κύριους οργανισμούς της ΕΕ κατά το 2010.

Τον Ιούνιο, η Επίτροπος Δικαιοσύνης,

Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και Υπηκοότητας,

κα Viviane Reding, επισκέφθηκε τη Eurojust

για να συζητήσει το έργο της και το μέλλον

του οργανισμού. Για πρώτη φορά, ένας εκ-

πρόσωπος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

παρέστη σε μια τακτική συνάντηση με

τους εκπροσώπους των τριών Προεδριών,

της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Γενικής

Γραμματείας του Συμβουλίου. Η Eurojust

κάλεσε επίσης τους οργανισμούς της ΕΕ στις

συναντήσεις της Άτυπης ομάδας Εργασίας

για την εφαρμογή της νέας Απόφασης για

τη Eurojust στα Κράτη-μέλη (IWG).

Η Eurojust συμμετείχε επίσης στις συναντή-

σεις της μόνιμης Επιτροπής για την επιχει-

ρησιακή συνεργασία σε θέματα εσωτερικής

ασφάλειας (COSI), η οποία συστήθηκε βά-

σει του άρθρου 71 της Συνθήκης για τη λει-

τουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).

μέσω της συμμετοχής της στην COSI, η

Eurojust σκοπεύει να βοηθήσει στην ανά-

πτυξη κατάλληλης δικαστικής συμμετοχής

σε θέματα εσωτερικής ασφάλειας.

Η Eurojust συνέβαλλε σε φόρα για τη βελ-

τίωση της συνεργασίας στον τομέα της ποι-

νικής δικαιοσύνης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

μεταξύ αυτών ήταν η ομάδα «Συνεργασία

σε Ποινικές Υποθέσεις» (COPEN), όπου

η Eurojust παρείχε εμπειρογνωμοσύνη

ως προς τις συναφείς νομοθετικές εξελί-

ξεις, όπως η Ευρωπαϊκή Εντολή Έρευνας

(EIO). Κατόπιν αιτήματος της Προεδρίας

του Συμβουλίου, η Eurojust συμμετείχε σε

συναντήσεις της Συντονιστικής Επιτροπής

στον τομέα της αστυνομικής και δικαστικής

συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις (CATS)

(πρώην Επιτροπή του άρθρου 36), προκει-

μένου να διασφαλιστεί ότι η συμβολή των

αντιπροσώπων της ελήφθη υπόψη κατά τη

διαδικασία λήψης αποφάσεων. Η Eurojust

συμμετείχε επίσης στο έργο της ομάδας

«Γενικά Θέματα και Αξιολόγηση».

Σχέσεις με τρίτες χώρες και οργανισμούς εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Η Eurojust διεύρυνε την παγκόσμια εμβέ-

λειά της στον τομέα της δικαστικής συνερ-

γασίας, κατά το 2010. Στις 26 Φεβρουαρίου

2010, υπεγράφη το μνημόνιο Συνεννόησης

μεταξύ της Eurojust και του Γραφείου

των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο

των ναρκωτικών και την Πρόληψη του

Εγκλήματος (UNODC). Η Eurojust προ-

σέθεσε τη Βραζιλία, το Πράσινο Ακρωτήρι

(Cape Verde), την Ινδία και το Καζακστάν,

στο δίκτυο των σημείων επαφής σε τρί-

τες χώρες. Η Eurojust υποστήριξε διάφο-

ρες πρωτοβουλίες στα Βαλκάνια, συμπερι-

λαμβανομένου του σχεδίου της ΕΕ για τη

σύσταση Κέντρων Διεθνούς Συντονισμού

της Επιβολής του νόμου (ILECUs) και της

Υπογραφή Μνημονίου Συνεννόησης με UNODC

13ΣΥνοψΗ

Γραμματείας της Σύμβασης Αστυνομικής

Συνεργασίας στη νοτιοανατολική Ευρώπη

(PCC SEE).

οι προσπάθειες για τη διεύρυνση των δυ-

νατοτήτων της επιχειρησιακής συνεργασίας

συνεχίστηκαν. Κατά το 2010, οι συμφωνίες

συνεργασίας με τη ρωσική ομοσπονδία, την

ουκρανία και το Λιχτενστάιν επανεπιβεβαι-

ώθηκαν ως προτεραιότητες. Η πρώτη συνά-

ντηση της ομάδας Εργασίας για την επίλυ-

ση πρακτικών ζητημάτων σχετικά με τη δι-

καστική συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και της

ρωσικής ομοσπονδίας πραγματοποιήθηκε

στη μόσχα. Ακόμη, συνεχίστηκαν οι δια-

πραγματεύσεις για μια συμφωνία συνεργα-

σίας με την ουκρανία. Τον Ιούνιο, η Eurojust

ενημέρωσε το Συμβούλιο, σχετικά με την

πρόθεσή της να ξεκινήσει επίσημες διαπραγ-

ματεύσεις για τη σύναψη συμφωνίας συνερ-

γασίας με το Λιχτενστάιν. Η Τουρκία προ-

στέθηκε στη λίστα προτεραιοτήτων για τη

διαπραγμάτευση συμφωνιών συνεργασίας.

Τα αποτελέσματα των έως τώρα προσπαθει-

ών καρποφόρησαν. Η συμφωνία για τη συ-

νεργασία μεταξύ της Eurojust και της π.Γ.Δ.μ.

(fYROM) τέθηκε σε ισχύ την 23η Ιουνίου

2010. Η Eurojust συμμετείχε επίσης σε μια

ενημερωτική αποστολή στο Κοσσυφοπέδιο,

με σκοπό την ενημέρωση σχετικά με το δι-

καστικό σύστημα και τη δημιουργία επαφών

με την Αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης

για την επιβολή του κράτους δικαίου στο

Κοσσυφοπέδιο (EULEX).

Για πληροφορίες σχετικά με τη διαχείριση

των υποθέσεων της Eurojust που αφορούν

τρίτες χώρες και το ρόλο των αποσπασμένων

στη Eurojust εισαγγελέων-συνδέσμων από

τρίτες χώρες, ανατρέξτε στην Ενότητα 2.7.

Διοικητικά θέματα

Η Eurojust προετοίμασε ένα πολυε-

τές στρατηγικό σχέδιο (MASP) για πρώ-

τη φορά το 2010. Το MASP καλύπτει τα

έτη 2012 – 2014 και καθορίζει τέσσερεις

στρατηγικούς στόχους: βελτίωση επιχει-

ρησιακού έργου, ανάδειξη σε κέντρο για

την αποτελεσματική δικαστική δράση κατά

του διασυνοριακού εγκλήματος, βελτίωση

σχέσεων με βασικούς εταίρους και επίτευ-

ξη περαιτέρω αποτελεσματικότητας στις

εργασιακές μεθόδους.

ο προϋπολογισμός της Eurojust το 2010

ανήλθε σε €30,2 εκατομμύρια. Εκτελέσθηκε

το 98% του προϋπολογισμού πιστώσεων

για ανάληψη υποχρεώσεων. Το λειτουρ-

γικό μέρος του προϋπολογισμού αυξήθη-

κε (μέσω εσωτερικής μεταφοράς κονδυ-

λίων προϋπολογισμού) κατά 14%, κυρίως

λόγω της περαιτέρω ανάπτυξης της βάσης

δεδομένων της (όπου συμπεριλήφθη η αλ-

λαγή προμηθευτή) και της αγοράς πρόσθε-

του υλικού. Κατά το 2010, διεκπεραιώθη-

καν συνολικά περίπου 6.500 συναλλαγές

(πληρωμές και δεσμεύσεις για πληρωμές).

Η Eurojust αναμένει την παραλαβή έκθε-

σης ελέγχου αξιοπιστίας από το Ευρωπαϊκό

Ελεγκτικό Συνέδριο.

Επίσκεψη Ρωσικής Ομοσπονδίας

14

Τον Ιούλιο του 2010, η Eurojust έλαβε μια

προσφορά για νέες εγκαταστάσεις από τη

χώρα που την φιλοξενεί, την ολλανδία. Η

φιλοξενούσα χώρα προσφέρθηκε να χρη-

ματοδοτήσει και να κατασκευάσει ένα νέο

κτίριο για τη Eurojust, έως τα τέλη του

2015. Η Eurojust κατά το 2011 θα υποβάλει

μια ανάλυση κόστους-ωφέλειας στην αρμό-

δια για τον προϋπολογισμό Αρχή και θα ζη-

τήσει τη γνωμοδότησή της.

Η Αναθεώρηση της οργανωτικής Δομής

(OSR) ξεκίνησε το Φεβρουάριο του 2009

και αναπτύχθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια του

2010. Η φάση της εφαρμογής της ξεκίνη-

σε κατά το δεύτερο ήμισυ του 2010, με επι-

μέρους σχέδια για τις υποδομές διοίκησης,

την απόδοση και τη συνεργασία μεταξύ της

Eurojust και της διοίκησής της, την εκπαί-

δευση και την οργανωτική κουλτούρα.

Τεχνολογία πληροφοριών

Η Eurojust συνέχισε την ανάπτυξη του

Συστήματος Διαχείρισης Υποθέσεων (CMS),

του εργαλείου πληροφόρησης για τη διαχεί-

ριση επιχειρησιακών υποθέσεων. Το 2010,

εισήχθη μια νέα έκδοση του CMS με περαιτέ-

ρω βελτιώσεις της χρηστικότητας. Επιπλέον,

συστήθηκε μια ομάδα για την προετοιμα-

σία και τη διαχείριση των τεχνικών αλλα-

γών που απαιτούνται για την εφαρμογή της

Απόφασης για τη Eurojust. μεταξύ των αλ-

λαγών αυτών συμπεριλήφθηκαν το σύστη-

μα On-Call Coordination-Συνεχής επιφυλα-

κή συντονισμού (OCC) και το σχέδιο EJ27

για τη δημιουργία ενός ασφαλούς καναλιού

επικοινωνίας με κάθε Κράτος-μέλος. Το κα-

νάλι αυτό θα υποστηρίζει τόσο τη σύνδεση

του Εθνικού Συντονιστικού Συστήματος της

Eurojust (ENCS) στα Κράτη-μέλη με το CMS,

όσο και την αυξανόμενη ανταλλαγή πληρο-

φοριών που απαιτείται από το άρθρο 13.

Το ερευνητικό πρόγραμμα Ευρωπαϊκής

Κοινοπραξίας κατά του οργανωμένου

Εγκλήματος (EPOC) IV, το οποίο συγχρηματο-

δοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξε-

λίχθηκε από τη συγκέντρωση πληροφοριών

στην ανάλυση και παρήγαγε τις πρώτες

προτάσεις για ένα πρότυπο ανταλλαγής δε-

δομένων σε δικαστικό επίπεδο. Παράλληλα,

στο πλαίσιο του προγράμματος αναπτύχθη-

κε ένα παράγωγο του CMS για χρήση στα

Κράτη-μέλη, ως το στοιχείο διεθνούς συ-

νεργασίας των εθνικών βάσεων δεδομένων.

Τρία Κράτη-μέλη/εταίροι, η Βουλγαρία, η

Ιταλία και η ολλανδία, προσφέρθηκαν να

δοκιμάσουν αυτή την πιθανή λύση.

Δημόσια πρόσβαση στα έγγραφα της Eurojust

Κατά το 2010, ελήφθησαν τέσσερα αιτήμα-

τα για πρόσβαση στα έγγραφα της Eurojust.

Τρία αιτήματα σχετίζονταν με έρευνες ή

διώξεις στις οποίες συμμετείχε η Eurojust

και ένα αίτημα αφορούσε ένα ζήτημα προ-

σωπικού.

Επίσκεψη κου Jozias van Aartsen, Δημάρχου της Χάγης

15ΣΥνοψΗ

Επικεφαλείς Μονάδων και Υπηρεσιών, Φεβρουάριος 2011Από αριστερά προς τα δεξιά: Joannes Thuy, Υπεύθυνος Γραφείου Τύπου, Diana Alonso Blas, Υπεύθυνη Προστασίας Δεδομένων, Carla García Bello, Νομική Γραμματέας Κολλεγίου, Mike Moulder, Επικεφαλής Μονάδας Προϋπολογισμού, Χρηματοοικονομικών και Προμηθειών, Linda Scotts, Επικεφαλής Μονάδας Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού, Hans Jahreiss, Γενικός Διευθυντής Διοικητικών Υπηρεσιών, Catherine Deboyser, Επικεφαλής Νομικής Υπηρεσίας, Alinde Verhaag, προσωρινά Επικεφαλής Μονάδας Διαχείρισης Υποθέσεων, Jon Broughton, Επικεφαλής Μονάδας Πληροφορικής, Jacques Vos, Επικεφαλής Μονάδας Εταιρικών Υπηρεσιών (Δεν εμφανίζεται στη φωτογραφία: Fatima Adelia Pires Martins, Γραμματεία ΕΔΔ)

Το αίτημα που αφορούσε ζήτημα προσωπι-

κού απορρίφθηκε με την αιτιολογία ότι «η

πλήρης αποκάλυψη θα έθιγε την προστασία

των δικαστικών διαδικασιών και των νομι-

κών συμβουλών».

Ένα αίτημα αφορούσε μια επιχειρησια-

κή υπόθεση και τα υπόλοιπα δύο αιτήματα

προέκυψαν από πανεπιστημιακές ερευνητι-

κές μελέτες, ζητώντας πρόσβαση σε συστά-

σεις της Eurojust σχετικά με συγκρούσεις

δικαιοδοσίας, βάσει των άρθρων 6 και 7 της

Απόφασης για τη Eurojust και πληροφορί-

ες σχετικά με ταυτόχρονα ή συγκρουόμε-

να Ευρωπαϊκά Εντάλματα Σύλληψης (ΕΕΣ).

ορισμένες πληροφορίες δόθηκαν, όμως

υπήρξαν και αρνήσεις λόγω «της προστασί-

ας των δικαστικών διαδικασιών και των νο-

μικών συμβουλών…» και του ότι «η πλήρης

αποκάλυψη θα έθιγε την προστασία του δη-

μόσιου συμφέροντος… την ιδιωτική ζωή και

την ακεραιότητα, τις δικαστικές διαδικασί-

ες και τις νομικές συμβουλές…» και «τη δι-

αδικασία λήψης αποφάσεων της Eurojust».

Διοίκηση Eurojust, Φεβρουάριος 2011

16

2.1 Εισαγωγή

Στο παρόν κεφάλαιο συνοψίζονται τα στα-

τιστικά στοιχεία για τη διαχείριση υποθέσε-

ων και σύμφωνα με τα Συμπεράσματα του

Συμβουλίου για την Ετήσια Έκθεση του

περασμένου έτους, εξετάζονται τα εμπό-

δια για τη δικαστική συνεργασία, η χρήση

των εργαλείων δικαστικής συνεργασίας της

Eurojust στη διαχείριση υποθέσεων και

η αξιολόγηση των δικαστικών μέσων. Τα

εμπόδια για τη δικαστική συνεργασία τα

οποία έχουν προσδιοριστεί, οπωσδήποτε

αντανακλούν την εμπειρία της Eurojust από

τις υποθέσεις οι οποίες παραπέμπονται σε

αυτήν και δεν προκύπτουν από μια ευρύ-

τερη βάση.

Το κεφάλαιο αυτό εξετάζει επίσης τις κατη-

γορίες εγκλημάτων των οποίων η καταπο-

λέμηση έχει προτεραιότητα, υπό το πρί-

σμα του συντονισμού και της συνεργασί-

ας των δικαστικών αρχών. οι προτεραιό-

τητες αυτές εγκρίθηκαν στο πλαίσιο των

Συμπερασμάτων του Συμβουλίου για τις

αξιολογήσεις απειλών του οργανωμένου

εγκλήματος και της τρομοκρατίας, όπου

συνέβαλε η Eurojust. Αυτές οι κατηγορί-

ες εγκλημάτων είναι η τρομοκρατία, η δια-

κίνηση ναρκωτικών, η εμπορία ανθρώπων,

η απάτη, η διαφθορά, το έγκλημα στον

κυβερνοχώρο (cybercrime), η νομιμοποί-

ηση εσόδων από εγκληματικές δραστηρι-

ότητες (ξέπλυμα βρώμικου χρήματος) και

άλλες δραστηριότητες που σχετίζονται με

την ύπαρξη ομάδων οργανωμένου εγκλή-

ματος στην οικονομία.

2.2 Στατιστικά στοιχεία διαχείρισης υποθέσεων

Κατά το 2010, η Eurojust ενέγραψε 1.424

νέες υποθέσεις στο CMS, κατά τις οποί-

ες τα Κράτη-μέλη ζήτησαν τη βοήθειά της.

Στις εικόνες 1, 5 και 6 του παραρτήματος,

παρουσιάζονται λεπτομερή στατιστικά στοι-

χεία σχετικά με την αύξηση του όγκου της

διαχείρισης υποθέσεων και του αριθμού

των εμπλεκόμενων χωρών.

Στις εικόνες 2, 3 και 4 του παραρτήμα-

τος παρέχονται στατιστικά στοιχεία σχετι-

κά με τη διαχείριση υποθέσεων σύμφωνα

με τους στόχους και τις προτεραιότητες για

τις δραστηριότητες της Eurojust, που ορί-

ζονται από το Συμβούλιο. Περίπου το 90%

των υποθέσεων που παραπέμπονται στη

Eurojust αφορούν τις κατηγορίες εγκλημά-

των και τα αδικήματα για τα οποία είναι επί-

σης αρμόδια να ενεργεί η Europol (άρθρο

4(1) της Απόφασης για τη Eurojust).

Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, ζητήθηκε η

βοήθεια της Eurojust, βάσει του άρθρου

4(2) για άλλες κατηγορίες εγκλημάτων,

κατόπιν ειδικού αιτήματος των αρμόδιων

αρχών των Κρατών-μελών.

ο αριθμός των συντονιστικών συναντή-

σεων αυξήθηκε κατά 7% σε σχέση με

το 2009, από 131 σε 141. Εκ των συνα-

ντήσεων αυτών, 14 πραγματοποιήθη-

καν εκτός Eurojust για επιχειρησιακούς

λόγους. Το 63% των συντονιστικών συνα-

ντήσεων αφορούσαν τρεις ή περισσότε-

2 Επιχειρησιακές δραστηριότητες

17ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

ρες χώρες. Κατά το 2010, το 92% (130

εκ των 141) των συντονιστικών συναντή-

σεων αφορούσαν τις κατηγορίες εγκλη-

μάτων που ενέπιπταν στις κατηγορίες

προτεραιότητας. οι υπόλοιπες συναντή-

σεις αφορούσαν σοβαρά εγκλήματα (όπως

ανθρωποκτονίες), τα οποία δεν ενέπιπταν

στις κατηγορίες εγκλημάτων των οποίων

η καταπολέμηση έχει προτεραιότητα. οι

εικόνες 7, 8 και 9 του παραρτήματος περι-

έχουν λεπτομερή στατιστικά στοιχεία για

τις συντονιστικές συναντήσεις που διεξή-

χθησαν κατά το 2010.

2.3 Εμπόδια στη διαχείριση υποθέσεων δικαστικής συνεργασίας της Eurojust

Η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης

της 20ής Απριλίου 1959 για την αμοιβαία

δικαστική συνδρομή επί ποινικών υπο-

θέσεων (εφεξής «Σύμβαση για την αμοι-

βαία δικαστική συνδρομή του 1959»), η

Σύμβαση της 29ης μαΐου 2000 για την

αμοιβαία δικαστική συνδρομή επί ποινικών

υποθέσεων μεταξύ των Κρατών-μελών της

Ευρωπαϊκής Ένωσης (εφεξής «Σύμβαση

για την αμοιβαία δικαστική συνδρομή του

2000») και η Απόφαση-Πλαίσιο της 13ης

Ιουνίου 2002 για το ευρωπαϊκό ένταλμα

σύλληψης (εφεξής «Απόφαση-Πλαίσιο για

το ΕΕΣ»), εξακολούθησαν να αποτελούν τα

νομικά μέσα που χρησιμοποιούνται περισ-

σότερο στο έργο της δικαστικής συνεργασί-

ας της Eurojust. Στις περιπτώσεις κατά τις

οποίες διαπιστώθηκαν νομικά προβλήματα,

η Eurojust βοήθησε με τις συμβουλές της

σχετικά με την αλληλεπίδραση μεταξύ των

ευρωπαϊκών και των εθνικών νομικών δια-

τάξεων και τον τρόπο υπέρβασης των νομι-

κών δυσκολιών.

Η διαχείριση υποθέσεων της Eurojust κατά

το 2010 καταδεικνύει ότι τα πρακτικά και

νομικά εμπόδια στη δικαστική συνεργασία

στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι συχνά αλλη-

λοσυνδεόμενα. Τα πρακτικά εμπόδια περι-

λαμβάνουν την έλλειψη πόρων σε εθνι-

κό επίπεδο για την έγκαιρη εκτέλεση των

αιτημάτων δικαστικής συνδρομής, κάτι που

αποδεικνύεται όχι μόνο από την καθυστέ-

ρηση, αλλά και από τις δυσκολίες οι οποίες

ανακύπτουν λόγω της χαμηλής ποιότητας

της μετάφρασης ή των ανεπαρκών πληρο-

φοριών που περιλαμβάνονται στα αιτήματα.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η έλλειψη επαρ-

κούς εξοπλισμού δυσκόλεψε τη φυσική

εκτέλεση των αιτημάτων και συγκεκριμένα

την παρακολούθηση ελεγχόμενων παραδό-

σεων, την τηλεδιάσκεψη ή την καταγραφή

τηλεπικοινωνιών.

Αυτά τα προβλήματα που αφορούσαν

στους πόρους σχετίζονται με άλλα προβλή-

ματα που αφορούν στην έλλειψη εκπαίδευ-

σης και εμπιστοσύνης. Σε ορισμένες περι-

πτώσεις, οι εκτελούσες αρχές ζήτησαν ανα-

λυτικές πρόσθετες πληροφορίες για διάφο-

ρα θέματα, όπως όλες τις προηγούμενες

δικαστικές αποφάσεις που σχετίζονται με

το ερευνώμενο άτομο, τα μέτρα επίλυσης,

τις αποφάσεις για τα μέτρα αυτά, τις ειδικές

νομικές διατάξεις, τον τρόπο ζωής του ατό-

μου, κ.λπ. Τα αιτήματα αυτά για πρόσθε-

τες πληροφορίες συνέβαλαν σε σημαντικές

καθυστερήσεις. Η έλλειψη εμπιστοσύνης

και εκπαίδευσης μπορεί ακόμη να κρύβο-

νται πίσω από εμφανείς τεχνικές δυσκολί-

ες που παρεμποδίζουν την ταχεία διαβίβαση

των αιτημάτων δικαστικής συνδρομής. Τα

προβλήματα αυτά καταγράφηκαν σε περι-

πτώσεις που αφορούσαν σε ΕΕΣ.

Η Eurojust συνέβαλε συχνά στη μείωση

των καθυστερήσεων που σχετίζονται με την

παραδοσιακή μορφή αμοιβαίας δικαστικής

συνδρομής, διευκολύνοντας την ανταλλα-

γή πληροφοριών, την παροχή άμεσης βοή-

θειας προς τις αρχές των Κρατών-μελών

και βοηθώντας με αυτό τον τρόπο στην

προστασία των πολιτών. Για παράδειγμα, η

Eurojust έλαβε ένα επείγον αίτημα κατά την

εκδίκαση μιας σοβαρής υπόθεσης εγκλήμα-

18

τος κατά της γενετήσιας ελευθερίας. Εντός

48 ωρών κατόρθωσε να διασφαλίσει ότι

το δικαστήριο ενός Κράτους-μέλους είχε

την πλήρη εικόνα της απειλής που έθεσε ο

κατηγορούμενος, μέσω πληροφοριών από

τα δικαστικά αρχεία ενός άλλου Κράτους-

μέλους, συμπεριλαμβάνοντας μια ανάλυση

των αλλαγών στη νομοθετική αντιμετώπιση

του αδικήματος.

Κατά την εκτέλεση αιτημάτων δικαστικής

συνδρομής ανέκυψαν και πιο τεχνικά προ-

βλήματα λόγω των διαφορών στην πρακτι-

κή χρήση συναφών όρων. Π.χ. η εκτέλε-

ση αιτημάτων «δέσμευσης», «κατάσχεσης»

και «δήμευσης», θα μπορούσε να δημι-

ουργήσει δυσκολίες. ωστόσο, η Eurojust

ενήργησε καθοριστικά, αποσαφηνίζοντας

τις ανάγκες των εμπλεκόμενων αρχών και

προτείνοντας πρακτικές λύσεις.

Η προβληματική εκτέλεση αποφάσεων

δέσμευσης αποτελεί έναν άλλο τομέα στον

οποίο ανέκυψαν νομικές δυσκολίες. οι

Εθνικές Αρχές επέδειξαν ορισμένες φορές

διστακτικότητα ως προς τη χρήση των

μέσων που παρέχονται για συνεργασία σε

ευρωπαϊκό επίπεδο και αυτό γιατί τα μέσα

αυτά δεν φάνταζαν, εκ πρώτης όψεως,

ικανά να καλύψουν τις ανάγκες των ασκού-

ντων επάγγελμα συναφές προς τη δικαι-

οσύνη. Π.χ. η φόρμα που περιλαμβάνεται

στην Απόφαση-Πλαίσιο της 22ας Ιουλίου

2003 σχετικά με την εκτέλεση των αποφά-

σεων δέσμευσης περιουσιακών ή αποδει-

κτικών στοιχείων στην Ευρωπαϊκή Ένωση

(εφεξής «Απόφαση-Πλαίσιο σχετικά με την

εκτέλεση των αποφάσεων δέσμευσης περι-

ουσιακών ή αποδεικτικών στοιχείων»),

έχει χρησιμοποιηθεί ελάχιστα, ακόμη και

στις περιπτώσεις που το νομικό μέσο έχει

μεταφερθεί στην εθνική νομοθεσία. Στην

Ενότητα 2.4 εξετάζονται αναλυτικότερα οι

αποφάσεις δέσμευσης.

Ένα συναφές νομικό εμπόδιο που εντοπίζε-

ται στη διαχείριση υποθέσεων της Eurojust

Επίσκεψη προεδρίας στην Interpol, Σεπτέμβριος 2010

19ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

είναι η έλλειψη ή η ανεπαρκής ενσωμά-

τωση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Σε ορι-

σμένες περιπτώσεις, π.χ., οι δικαστικές

αρχές αντιμετώπισαν δυσκολίες ως προς τη

σύσταση Κοινών ομάδων Έρευνας (ΚοΕ),

λόγω της ανεπαρκούς ενσωμάτωσης της

νομοθεσίας της ΕΕ στην εθνική νομοθεσία

ορισμένων Κρατών-μελών.

Άλλα νομικά εμπόδια μπορεί να ανακύ-

ψουν, περιστασιακά, λόγω των διαφο-

ρετικών κανόνων ως προς το αποδεκτό

των αποδεικτικών στοιχείων. Παραδείγματα

εμποδίων παρατηρούνται επίσης στη νομο-

θεσία σχετικά με τη νόμιμη καταγραφή των

επικοινωνιών, την εξέταση μαρτύρων, το

βαθμό της διαθέσιμης προστασίας μαρτύ-

ρων και τις απαιτήσεις της δίκαιης δίκης.

Ακόμη, οι διαφορετικές διαδικασίες σχετικά

με τις καταθέσεις μαρτύρων έχουν οδηγή-

σει σε πρακτικά προβλήματα. Π.χ., οι κατα-

θέσεις που λαμβάνονται χωρίς προηγού-

μενη ενημέρωση της υπεράσπισης σε ένα

Κράτος-μέλος ενδέχεται να μην είναι απο-

δεκτές ως αποδεικτικό στοιχείο σε κάποιο

άλλο Κράτος-μέλος.

Προβλήματα ανακύπτουν επίσης λόγω των

διαδικαστικών διαφορών. Υπάρχουν, π.χ.,

διάφοροι τρόποι με τους οποίους μπορούν

να διαβιβασθούν τα αιτήματα για δικαστι-

κή συνδρομή. μεταξύ αυτών περιλαμβά-

νονται η άμεση διαβίβαση μεταξύ δικαστι-

κών αρχών, της Ιντερπόλ, του Συστήματος

Πληροφοριών Σένγκεν (SIS), της Eurojust

και του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου

(ΕΔΔ). Η κατάσταση αυτή μπορεί να δημι-

ουργήσει αβεβαιότητα στους ασκούντες

επάγγελμα συναφές προς τη δικαιοσύ-

νη, σχετικά με το ποιο είναι το κατάλλη-

λο κανάλι.

Ακόμη, προβλήματα λόγω των διαφορε-

τικών ορισμών των ποινικών αδικημά-

των ή των ανακριτικών πράξεων, εμφα-

νίζονται περιστασιακά. Στην παράγραφο

«Νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματι-

κές δραστηριότητες – Ξέπλυμα Βρώμικου

Χρήματος» της Ενότητας 2.5 παρουσιάζεται

ένα σχετικό παράδειγμα.

Πολλές από τις προαναφερθείσες γενι-

κής φύσεως δυσκολίες θα μπορούσαν να

περιοριστούν, εστιάζοντας στην εμπειρία

των ασκούντων επάγγελμα συναφές προς

τη δικαιοσύνη σε πρώιμο στάδιο και δια-

σφαλίζοντας ότι αυτή συνδυάζεται με μια

ακριβή εικόνα της υπόθεσης. Η Eurojust

καλείται συχνά να επιλύσει ένα συγκεκρι-

μένο πρόβλημα, ωστόσο δεν ενημερώνε-

ται πάντα για ορισμένες πτυχές της υπό-

θεσης, στις οποίες θα μπορούσε να συμβά-

λει θετικά. Η πλήρης εφαρμογή των απαι-

τήσεων γνωστοποίησης της Απόφασης για

τη Eurojust μπορεί να συμβάλει θετικά σε

αυτό το πλαίσιο.

Εν συντομία, οι διασυνοριακές έρευνες και

διώξεις θεωρείται ότι ενέχουν δυσκολίες

και απαιτούν πολλούς πόρους. Η ευαισθη-

τοποίηση των δικαστικών αρχών ως προς

τη σπουδαιότητα της διεθνούς δικαστικής

συνεργασίας γενικότερα και το ρόλο της

Eurojust ειδικότερα, είναι ζωτικής σημα-

σίας. Συμπερασματικά, η συμμετοχή της

Eurojust σε πρώιμο στάδιο, δηλαδή από την

αρχή της αστυνομικής συνεργασίας, είναι

κρίσιμη προκειμένου να διασφαλιστεί ότι

η επένδυση σε ερευνητικούς πόρους απο-

φέρει αποτελέσματα σε δικαστικό επίπεδο.

2.4 Χρήση εργαλείων δικαστικής συνεργασίας της Eurojust

συντονιστικές συναντήσεις

οι συντονιστικές συναντήσεις εξακολουθούν

να αποτελούν ένα ζωτικής σημασίας εργα-

λείο για δικαστές, εισαγγελείς και ανακριτι-

κούς υπαλλήλους των Κρατών-μελών, σε

διασυνοριακές υποθέσεις. Προωθούν την

20

άμεση ανταλλαγή πληροφοριών, αναφορικά

με σχετιζόμενες έρευνες και το συντονισμό

επιχειρησιακών δράσεων. οι συναντήσεις

αυτές δίνουν τη δυνατότητα στις αρμόδιες

Εθνικές Αρχές και στα Εθνικά μέλη της

Eurojust, συμπεριλαμβανομένων των

εκπροσώπων σχετικών εταίρων της ΕΕ, όπως

η Europol και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία

Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), να κατα-

λήγουν σε μια κοινή στρατηγική, να σχεδιά-

ζουν και να συντονίζουν ταυτόχρονες ενέρ-

γειες και δράσεις, όπως συλλήψεις, έρευνες

και κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων.

οι συντονιστικές συναντήσεις παρέχουν

«συμμετρία των πληροφοριών», υπό

την έννοια ότι δίνουν στις συμμετέχου-

σες χώρες τη δυνατότητα να προσδιορί-

ζουν το είδος των πληροφοριών που χρει-

άζονται να ανταλλάξουν, σε μορφή έγκυ-

ρη για όλους τους εταίρους. Τους παρέ-

χουν επίσης τη δυνατότητα να προσδιορί-

ζουν τα κατάλληλα κανάλια και τη χρονι-

κή στιγμή για τη μετάδοση των πληροφορι-

ών. Επιπροσθέτως, οι εμπλεκόμενες αρχές

έχουν τη δυνατότητα να συναντώνται και

να αναπτύσσουν σχέσεις αποτελεσματικής

συνεργασίας.

Υπάρχουν δύο απλά βήματα για τη βελτί-

ωση της χρήσης των συντονιστικών συνα-

ντήσεων. Το πρώτο βήμα είναι να διασφα-

λίζεται ότι οι συμφωνίες που συνάπτονται

κατά τις συντονιστικές συναντήσεις εκτε-

λούνται εγκαίρως από όλα τα μέρη. Το δεύ-

τερο βήμα είναι η αξιοποίηση της ανταλλα-

γής των πληροφοριών και της συζήτησης

για τα νομικά εμπόδια, πριν από τις συντο-

νιστικές συναντήσεις, προς όφελος των

συναντήσεων αυτών. Κατά τις συναντή-

σεις πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη προσοχή

στις συγκεκριμένες ενέργειες που απαιτού-

νται για την εκτέλεση αιτημάτων δικαστικής

συνδρομής (π.χ. ελεγχόμενες παραδόσεις,

ταυτόχρονες κατ’ οίκον έρευνες, κ.λπ.).

Άρθρα 6 και 7 της απόφασης για τη

Eurojust

Τα άρθρα 6 και 7 της Απόφασης για τη

Eurojust προβλέπουν την πραγματοποίηση

Συντονιστική συνάντηση, 14 Κράτη-Μέλη κράτη μέλη, 3 εισαγγελείς-σύνδεσμοι και Europol

21ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

συστάσεων, με βάση τη διαχείριση υποθέ-

σεων, από τα Εθνικά μέλη και το Κολλέγιο

(Συλλογικό Όργανο), προς τις αρμόδιες

Εθνικές Αρχές. οι συστάσεις αυτές αποτε-

λούν πολύτιμα εργαλεία για τη βελτίωση της

δικαστικής συνεργασίας σε διασυνοριακές

υποθέσεις, που αφορούν την Ευρωπαϊκή

Ένωση και αντανακλούν αυτό που στην

πραγματικότητα είναι ένας συνεχής διάλο-

γος μεταξύ των Εθνικών μελών της Eurojust

και των Εθνικών τους Αρχών, για επιχειρη-

σιακά θέματα διαχείρισης υποθέσεων.

μερικές φορές, η συζήτηση σχετικά με τα

ζητήματα αυτά αποτελεί αντικείμενο επίση-

μων ανταλλαγών (π.χ. αποφάσεις ή επίση-

μα αιτήματα από το Εθνικό μέλος προς τις

δικαστικές αρχές του/της), όμως στην πλειο-

ψηφία των περιπτώσεων, η ανταλλαγή είναι

ανεπίσημη. Η χρήση επίσημων αιτημάτων

θα αντανακλά συχνά συγκεκριμένες διαδι-

καστικές πρακτικές στα Κράτη-μέλη, όπως

την ανάγκη δημιουργίας μιας επίσημης δια-

δικασίας ελέγχου των αποφάσεων δίωξης.

Κατά τη διάρκεια του 2010, εκδόθηκαν

29 επίσημα αιτήματα βάσει του άρθρου 6.

Π.χ., ορισμένα αιτήματα εκδόθηκαν βάσει

του άρθρου 6.1(α)(i) (να προβούν σε έρευ-

να ή δίωξη για συγκεκριμένες πράξεις): η

Eurojust κατόρθωσε να προσδώσει προ-

στιθέμενη αξία, ενημερώνοντας τις αρμό-

διες αρχές σε ένα Κράτος-μέλος, σχετι-

κά με την ανάγκη εξέτασης του ενδεχόμε-

νου πραγματοποίησης έρευνας και δίωξης,

παρά το γεγονός ότι η υπόθεση ξεκίνησε

από άλλο Κράτος-μέλος. Το Πορτογαλικό

Γραφείο, π.χ., ζήτησε από τις Εθνικές του

Αρχές να εξετάσουν το ενδεχόμενο πραγ-

ματοποίησης έρευνας, με αφορμή μια βελ-

γική υπόθεση εγκλήματος στον κυβερνο-

χώρο και ξεπλύματος βρώμικου χρήματος

και στην οποία ενεπλάκησαν τελικά οκτώ

Κράτη-μέλη και δύο τρίτες χώρες. Σε μια

άλλη περίσταση, η Eurojust ενημέρωσε δια-

φορετικές αρχές επιβολής του νόμου, ανα-

φορικά με την ανάγκη ανάληψης δράσης.

Στην υπόθεση μιας αυστριακής έρευνας για

επενδυτική απάτη, στην οποία εμπλέκονταν

επτά Κράτη-μέλη και δύο τρίτες χώρες, οι

τοπικές δικαστικές αρχές σε έξι διαφορε-

τικές ιταλικές πόλεις κλήθηκαν να εντοπί-

σουν τα θύματα των δόλιων δραστηριο-

τήτων και να προωθήσουν την υπόθεση,

καταγράφοντας επίσημες καταγγελίες και

παρέχοντας τραπεζικές πληροφορίες.

Υπάρχουν επίσης παραδείγματα που αφο-

ρούν στο άρθρο 6.1(α)(ii) (οι αρμόδιες

αρχές να δεχθούν ότι μία εξ αυτών ίσως

βρίσκεται σε πλεονεκτικότερη θέση για

να προβεί σε έρευνα ή δίωξη για συγκε-

κριμένες πράξεις): οι πορτογαλικές και

οι ισπανικές Εθνικές Αρχές κλήθηκαν να

δεχθούν ότι οι πορτογαλικές αρχές βρίσκο-

νται σε πλεονεκτικότερη θέση για να προ-

βούν σε έρευνα και περαιτέρω σε δίωξη, σε

μια υπόθεση απαγωγής, απόπειρας φόνου,

εμπρησμού και πλαστογραφίας, στην οποία

εμπλέκονταν πορτογάλοι πολίτες. Σε μία

άλλη υπόθεση που αφορούσε σε διακίνη-

ση ναρκωτικών, η Eurojust μεσολάβησε

για την υπογραφή συμφωνίας μεταξύ των

ισπανικών, των ολλανδικών και των βρετα-

νικών αρχών, αναφορικά με το ποια χώρα

θα ήταν σε πλεονεκτικότερη θέση για να

προβεί σε δίωξη. Σε όλες τις υποθέσεις, οι

αρμόδιες Εθνικές Αρχές ακολούθησαν τις

συστάσεις της Eurojust.

Τα Εθνικά Γραφεία υπέβαλαν αιτήματα

βάσει του άρθρου 6.1(α)(iii) (να αναλά-

βουν το συντονισμό μεταξύ των αρμόδι-

ων αρχών των οικείων Κρατών-μελών): Σε

μία υπόθεση καταγραφής τηλεπικοινωνιών,

η Eurojust διασφάλισε την εκτέλεση ενός

ισπανικού εγχώριου εντάλματος, το οποίο

ήταν ζωτικής σημασίας για την επίτευξη

συντονισμού με ένα αιτούν Κράτος-μέλος.

Τα Εθνικά Γραφεία υπέβαλαν αιτήματα

βάσει του άρθρου 6.1(α)(v) (να παρά-

σχουν κάθε πληροφορία που είναι απαραί-

22

τητη στο Εθνικό μέλος για να εκτελέσει τα

καθήκοντα της Eurojust): Η Eurojust μπο-

ρεί να παράσχει συχνά πληροφορίες γρή-

γορα και αποτελεσματικά, οι οποίες, αν και

απλές, είναι εντούτοις σημαντικές για την

ορθή έρευνα του διασυνοριακού εγκλή-

ματος. Στο πλαίσιο της διάταξης αυτής, ο

γρήγορος προσδιορισμός από τη Eurojust

του αρμόδιου εισαγγελέα ή δικαστηρίου για

την εκτέλεση του αιτήματος έκανε τη δια-

φορά: Επειδή ζητήθηκε η άμεση παρέμβα-

ση των εκτελουσών αρχών, οι τηλεφωνικές

καταγραφές και οι κατ’ οίκον έρευνες απέ-

δωσαν αποτελέσματα, ως προς τα αποδει-

κτικά στοιχεία.

Κατά τη διάρκεια του 2010, εκδόθηκε ένα

επίσημο αίτημα από το Κολλέγιο (Συλλογικό

Όργανο) της Eurojust, βάσει του άρθρου 7

της Απόφασης για τη Eurojust. Το άρθρο

7 προβλέπει ότι η Eurojust ενεργεί ως

Συλλογικό Όργανο. Σύμφωνα με το άρθρο

7.1(β), το Συλλογικό Όργανο εξασφαλίζει

ότι οι αρμόδιες αρχές σε όλη την Ευρωπαϊκή

Ένωση ενημερώνονται για τις έρευνες

και τις διώξεις που ενδεχομένως σχετίζο-

νται με αυτές. Το Κολλέγιο χρησιμοποίησε

την αρμοδιότητα αυτή, δυνάμει του άρθρου

7.1(β), σε μία περίπτωση κατά το 2010.

οι βελγικές αρχές ερευνούσαν μια σειρά

ανθρωποκτονιών και εγκλημάτων κατά της

γενετήσιας ελευθερίας, που είχαν διαπρα-

χθεί στο Βέλγιο από τη δεκαετία του 1990

και μετά, ενώ ως ύποπτος φερόταν ένας

δάσκαλος. ο φερόμενος ως ύποπτος, κατά

τη σύλληψή του για το φόνο ενός νεαρού

ζευγαριού, ομολόγησε τη δολοφονία ενός

κοριτσιού μερικά χρόνια πριν. Θεωρήθηκε,

λοιπόν, ότι ο συλληφθείς ευθυνόταν για

την εξαφάνιση νεαρών γυναικών, σε αρκε-

τές διαφορετικές δικαιοδοσίες.

Σύμφωνα με το άρθρο 7.1(β), το Κολλέγιο

αποφάσισε να ενεργήσει στην περίπτω-

ση αυτή προκειμένου να «εξασφαλίσει την

αμοιβαία ενημέρωση των αρμοδίων αρχών

των Κρατών-μελών, σχετικά με τις έρευνες

και τις διώξεις των οποίων έχει γνώση και

οι οποίες έχουν επιπτώσεις στο επίπεδο της

Ένωσης ή θα μπορούσαν να αφορούν και

άλλα Κράτη-μέλη πέραν των άμεσα ενεχο-

μένων». ως απάντηση, οι βελγικές αρχές

διερεύνησαν το ενδεχόμενο δημιουργίας

βάσης δεδομένων αγνοουμένων ατόμων

σχετικά με σεξουαλική εκμετάλλευση.

η σύμβαση για την αμοιβαία δικαστική

συνδρομή του 2000 και θέματα

αποδεικτικών στοιχείων

Τα Εθνικά Γραφεία αναφέρθηκαν θετικά

στη χρήση της Σύμβασης για την αμοιβαία

δικαστική συνδρομή του 2000. Θεωρείται

ως ένα καλό και σταθερό πλαίσιο για τη

δικαστική συνεργασία και, γενικά, δεν αντι-

μετωπίστηκαν σημαντικά νομικά εμπόδια

κατά την εφαρμογή του. ωστόσο, εξα-

κολουθεί να υφίσταται η δυσκολία της

ύπαρξης πολλών διαφορετικών διαθέσι-

μων εργαλείων. οι ασκούντες επάγγελ-

μα συναφές προς τη δικαιοσύνη βρέθη-

καν αντιμέτωποι με την επιλογή μεταξύ της

Σύμβασης για την αμοιβαία δικαστική συν-

δρομή του 2000, συναφών άρθρων της

Σύμβασης για την εφαρμογή της συμφω-

νίας Schengen της 14ης Ιουνίου 1985 (το

κεκτημένο Schengen) και της Σύμβασης για

την αμοιβαία δικαστική συνδρομή του 1959

και σχετικών πρωτοκόλλων. Το γεγονός

ότι η Σύμβαση για την αμοιβαία δικαστική

συνδρομή του 2000 θεωρείται ως συμπλη-

ρωματική της Σύμβασης για την αμοιβαία

δικαστική συνδρομή του 1959, θα μπορού-

σε να δημιουργήσει επίσης αβεβαιότητα ως

προς τη χρήση της.

Επιπλέον, η Σύμβαση για την αμοιβαία

δικαστική συνδρομή του 2000, είτε δεν

έχει επικυρωθεί είτε δεν έχει εφαρμοστεί

πλήρως από όλα τα Κράτη-μέλη, γεγονός

που μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα,

όπως η δυσκολία σύστασης ΚοΕ ή η απου-

σία εξοπλισμού τηλεδιάσκεψης. Η Eurojust

23ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

κατέβαλε προσπάθειες για την εξεύρε-

ση πρακτικών λύσεων για τα προβλήμα-

τα αυτά. Ένα συχνό πρόβλημα ήταν η

δυσκολία εξισορρόπησης των απαιτήσεων

του αιτούντος Κράτους-μέλους, ως προς

τα αποδεικτικά στοιχεία, με τις διαδικασί-

ες του εκτελούντος Κράτους-μέλους, παρά

τις διατάξεις του άρθρου 4 της Σύμβασης

για την αμοιβαία δικαστική συνδρομή του

2000, σύμφωνα με την οποία το προς εκτέ-

λεση κράτος πρέπει να συμμορφώνεται

με τις διαδικασίες και τις διατυπώσεις που

υποδεικνύονται ρητά από το αιτούν κρά-

τος. Για παράδειγμα, αυστηροί κανόνες για

τη γνωστοποίηση αποδεικτικών στοιχείων

στην υπεράσπιση θα μπορούσαν να εμπο-

δίσουν την εκτέλεση εμπιστευτικών αιτη-

μάτων αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής.

οι διαφορές των αρμοδιοτήτων και των

εξουσιών μεταξύ των εθνικών συστημάτων

(δηλ. οι διαφορετικοί ρόλοι της αστυνομί-

ας, των ανακριτών και εισαγγελέων), δημι-

ούργησαν επίσης αβεβαιότητα μεταξύ των

ασκούντων επάγγελμα συναφές προς τη

δικαιοσύνη των διαφόρων Κρατών-μελών

αναφορικά με το ποιος συνομιλητής θα είχε

συμμετοχή.

Η Eurojust διαδραμάτισε ένα σημαντικό

ρόλο στη συγκέντρωση αποδεικτικών στοι-

χείων, αποσαφηνίζοντας τις νομικές δια-

τάξεις και τις απαιτήσεις σύμφωνα με το

εθνικό δίκαιο, προωθώντας την ανταλλα-

γή πληροφοριών μεταξύ των αρμόδιων

αρχών, επαναδιατυπώνοντας αιτήματα και

παρέχοντας συμπληρωματικές πληροφο-

ρίες. Σε επείγουσες περιπτώσεις, η παρέμ-

βαση της Eurojust διευκόλυνε την επαφή

μεταξύ των Εθνικών Αρχών, έτσι ώστε η

έκδοση ενός επίσημου αιτήματος δικαστι-

κής συνδρομής να μπορούσε να καταστεί

ως μη απαραίτητη.

ο διαφορετικός βαθμός συγκέντρωσης στα

Κράτη-μέλη των πληροφοριών που αναζη-

τούνται συχνά σε ποινικές υποθέσεις, οδή-

γησε επίσης σε αιτήματα για βοήθεια από

τη Eurojust. Η λήψη τραπεζικών πληροφο-

ριών αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα.

ορισμένα Κράτη-μέλη (π.χ. Γαλλία, Ιταλία,

Γερμανία, Πορτογαλία, ρουμανία) έχουν

συστήσει κεντρική βάση δεδομένων τρα-

πεζικών λογαριασμών, η οποία διευκολύ-

νει την εκτέλεση αιτημάτων για τραπεζικές

πληροφορίες. Άλλα Κράτη-μέλη δεν διαθέ-

τουν τέτοιο κεντρικό σύστημα και ο εντο-

πισμός λογαριασμών συγκεκριμένου δικαι-

ούχου απαιτεί ενδεχομένως χρονοβόρες

έρευνες. Παρόμοιες δυσκολίες αντιμετωπί-

στηκαν με πληροφορίες για ακίνητα, όπου

οι πληροφορίες κτηματολογίου δεν είναι

συγκεντρωμένες κεντρικά.

Σε αντίθεση με τη λήψη αποδεικτικών στοι-

χείων, ως προς το αποδεκτό των αποδεικτι-

κών στοιχείων αναφέρθηκαν σχετικά λίγα

προβλήματα. Η Eurojust συνέβαλε με τη

σειρά της σε αυτό το θετικό αποτέλεσμα.

Ειδικότερα, διευκόλυνε εκ των προτέρων

το αποδεκτό των αποδεικτικών στοιχείων,

αποσαφηνίζοντας σχετικές νομικές απαι-

τήσεις, γνωμοδοτώντας και προωθώντας

πρακτικές λύσεις.

Εντούτοις, υπήρξαν πτυχές της Σύμβασης

για την αμοιβαία δικαστική συνδρομή του

2000 που διαπιστώθηκαν ως τομείς δυσκο-

λίας. Το άρθρο 8(1), σχετικά με την επι-

στροφή κλαπέντων αντικειμένων, θα μπο-

ρούσε να δημιουργήσει προβλήματα όταν

χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με τις κατα-

χωρήσεις SIS. Π.χ. ένα κλεμμένο αυτοκί-

νητο που έχει αποκτηθεί bona fide θα μπο-

ρούσε να αποτελέσει αντικείμενο καταχώ-

ρησης SIS. Συνεπώς, θα πρέπει να χρη-

σιμοποιηθεί η διαδικασία για την ακύρωση

των καταχωρήσεων SIS.

μια διαφορετική επιχειρησιακή δυσκολία

διαπιστώθηκε σχετικά με την έγκριση της

καταγραφής τηλεπικοινωνιών, βάσει του

άρθρου 20(2) της Σύμβασης για την αμοι-

βαία δικαστική συνδρομή του 2000. Η διά-

ταξη αυτή εφαρμόζεται σε υποθέσεις όπου

24

μια βελγική Εισαγγελική Αρχή έλαβε ΕΕΣ από την

Αυστρία και τη Γερμανία, για δύο Γερμανούς πολίτες

που βρίσκονταν σε προσωρινή κράτηση από τα βελγι-

κά δικαστήρια. Τα ΕΕΣ εκδόθηκαν παράλληλα με την

αυστριακή και τη γερμανική δίωξη, για εμπορία μαρι-

χουάνας. Το άρθρο 29, παράγραφος 1, του βελγικού

νόμου εφαρμογής της 19ης Δεκεμβρίου 2003, σχετικά

με το ΕΕΣ, αναφέρει ότι «όταν διάφορα Κράτη-μέλη

έχουν εκδώσει Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης για το

ίδιο πρόσωπο, η εισαγγελική αρχή ενημερώνει σχετικά

την ομοσπονδιακή εισαγγελική αρχή και παραπέμπει το

ζήτημα ενώπιον του συμβουλίου προκειμένου να απο-

φασίσει ποιο Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης θα εκτε-

λεσθεί». Η ομοσπονδιακή εισαγγελική αρχή ζήτησε τη

βοήθεια της Eurojust για την επίλυση του ζητήματος

αυτού, ειδικά δεδομένων των χρονικών περιορισμών

που επιβάλλονται από το δικαστήριο. Στη Eurojust, το

Βελγικό Γραφείο εξέτασε το ζήτημα από κοινού με το

Αυστριακό και το Γερμανικό Γραφείο. Εντός 72 ωρών

επετεύχθη συμφωνία, δηλαδή να δοθεί προτεραιότη-

τα στο γερμανικό ΕΕΣ, λόγω της υπηκοότητας των

εκζητουμένων ατόμων και των ειδικών συνθηκών

των αδικημάτων. Η σύσταση δόθηκε από τη Eurojust

στην ομοσπονδιακή εισαγγελική αρχή. Το δικαστήριο

ακολούθησε τη σύσταση και οι δύο ύποπτοι παραδό-

θηκαν στις γερμανικές αρχές το μάιο του 2010.

Σε μια άλλη περίπτωση, ένα ισπανικό δικαστή-

ριο ζήτησε τη γνωμοδότηση της Eurojust, σχετικά

με την παράδοση ενός Εσθονού πολίτη, την οποία

επιδίωκαν τόσο η Εσθονία, όσο και η Ιταλία. Το

Ισπανικό Γραφείο στη Eurojust συμβουλεύθηκε συ-

ναδέλφους και εξέδωσε μια γνωμοδότηση, σύμφω-

να με την οποία ο κατηγορούμενος έπρεπε να πα-

ραδοθεί στην Εσθονία, λαμβάνοντας υπόψη τις συ-

ναφείς διατάξεις της ισπανικής εθνικής νομοθεσίας

και το άρθρο 16(2) της Απόφασης-Πλαίσιο για το

ΕΕΣ. μεταξύ των παραγόντων που ελήφθησαν υπό-

ψη, ήταν οι εξής: τα εγκλήματα για τα οποία ο εκζη-

τούμενος καταζητείτο από την Εσθονία ήταν πιο σο-

βαρά (ανθρωποκτονία και ένοπλη ληστεία) σε σχέ-

ση με τα εγκλήματα για τα οποία καταζητείτο από

την Ιταλία (ένοπλη ληστεία, συμμετοχή σε εγκλη-

ματική οργάνωση και παράνομη κατοχή όπλων),

το εσθονικό ΕΕΣ εκδόθηκε πριν από το ιταλικό ΕΕΣ

(2006 και 2007, αντίστοιχα), παρότι και τα δύο ΕΕΣ

εκδόθηκαν με σκοπό τη δίωξη, στην περίπτωση

της Εσθονίας, το ανακριτικό στάδιο της διαδικασί-

ας είχε ολοκληρωθεί το 2006 και, στην περίπτωση

της Ιταλίας, το 2007, επίσης οι πράξεις για τις οποί-

ες εκδόθηκε το ΕΕΣ διαπράχθηκαν, στην περίπτω-

ση της Εσθονίας, το 2001 και, στην περίπτωση της

Ιταλίας, το 2004.

οι αρχές ενός Κράτους-μέλους δύνανται

να καταγράψουν τις τηλεπικοινωνίες εντός

του εδάφους ενός άλλου Κράτους-μέλους,

χωρίς να απαιτείται η τεχνική βοήθεια του

δεύτερου για την πραγματοποίηση της

καταγραφής.

Στην περίπτωση αυτή, το άρθρο 20(2) της

Σύμβασης για την αμοιβαία δικαστική συν-

δρομή του 2000, απαιτεί από το Κράτος-

μέλος που πραγματοποιεί την καταγρα-

φή να ενημερώνει το άλλο Κράτος-μέλος,

πριν από την καταγραφή, όταν γνωρί-

ζει, κατά την εντολή για καταγραφή, ότι

το υποκείμενο ευρίσκεται στο έδαφος του

προς γνωστοποίηση Κράτους-μέλους, ή

σε άλλες περιπτώσεις, μετά τη διαπίστω-

ση ότι το υποκείμενο ευρίσκεται στο έδα-

φος του προς γνωστοποίηση Κράτους-

μέλους. ωστόσο, η πλειοψηφία των κατα-

γραφών πραγματοποιούνται μηχανικά

και, στη συνέχεια, αναλύονται αργότερα

από μια αρμόδια αρχή. Το άρθρο 20(4)

της Σύμβασης για την αμοιβαία δικαστι-

κή συνδρομή του 2000 (το οποίο επιτρέ-

πει στο προς γνωστοποίηση Κράτος-μέλος

να εγκρίνει, να αρνείται ή να ενεργεί δια-

φορετικά ως προς τη γνωστοποίηση) δεν

25ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

καλύπτει την κατάσταση όταν υπάρχει

αυτόματη καταγραφή και μεταγενέστερη

ανάλυση.

Στο πλαίσιο αυτό, η Eurojust υπέβαλε ορι-

σμένες ερωτήσεις, όπως εάν είναι αναγκαία

η ενημέρωση ενός άλλου Κράτους-μέλους

σχετικά με πραγματοποιηθείσα διασυνορια-

κή καταγραφή και εάν είναι πιθανή η εκ των

υστέρων έγκριση των καταγραφών αυτών.

Ελήφθησαν απαντήσεις από 20 Κράτη-μέλη.

Η έκβαση απέδειξε ότι οι γνώμες, η νομο-

θεσία και οι πρακτικές των Κρατών-μελών

στον τομέα αυτό της συνεργασίας διαφέρουν

σημαντικά και ότι το ζήτημα αυτό ενδεχο-

μένως να χρειάζεται διευκρίνιση σε επίπεδο

ΕΕ. Καθώς το άρθρο 20 της Σύμβασης για την

αμοιβαία δικαστική συνδρομή του 2000 δεν

ανταποκρίνεται πλέον στην κοινή πρακτική,

κατά την οποία οι περισσότερες καταγρα-

φές πραγματοποιούνται αυτόματα και στη

συνέχεια αναλύονται, ενδέχεται να ανακύ-

ψουν προβλήματα σχετικά με το αποδεκτό

του προϊόντος της καταγραφής. Δύο είναι

οι πιθανές λύσεις που μπορεί να ληφθούν

υπόψη: (1) η έγκριση σε ένα Κράτος-μέλος θα

μπορούσε να θεωρηθεί ως επαρκής βάση για

την καταγραφή που διεξάγεται σε ένα άλλο

Κράτος-μέλος, όταν δεν απαιτείται τεχνι-

κή βοήθεια, (2) εναλλακτικά, το Κράτος-

μέλος που πραγματοποιεί την καταγραφή

ζητά άδεια χρήσης του αποτελέσματος της

καταγραφής, όταν η καταγραφή διεξάγεται

εντός του εδάφους άλλου Κράτους-μέλους,

χωρίς την ανάγκη για τεχνική βοήθεια.

Ευρωπαϊκά Εντάλματα

σύλληψης

Κατά το 2010, ενεγράφησαν στη Eurojust

συνολικά 280 υποθέσεις που αφορούσαν

στην εκτέλεση ΕΕΣ, αντιστοιχώντας σε

περίπου 20% όλων των υποθέσεων.

Υποθέσεις που αφορούν πολλαπλά αιτή-

ματα ΕΕΣ (άρθρο 16(2), Απόφαση-Πλαίσιο

για το ΕΕΣ)

Σύμφωνα με το άρθρο 16(2) της

Απόφασης-Πλαίσιο για το ΕΕΣ, η δικα-

στική αρχή εκτέλεσης μπορεί να ζητήσει

τη γνώμη της Eurojust κατά την επιλογή

του ΕΕΣ που θα εκτελεσθεί, εάν πλείονα

Κράτη-μέλη έχουν εκδώσει ΕΕΣ εναντίον

του ιδίου προσώπου. Κατά το 2010, ενε-

γράφησαν ορισμένες υποθέσεις, στο πλαί-

σιο των οποίων η Eurojust ασχολήθηκε με

συγκρουόμενα ΕΕΣ και παρείχε τη γνώμη

της. Επιπλέον, η Eurojust διαδραμάτισε

σημαντικό πρακτικό ρόλο για τη διευκό-

λυνση της εκτέλεσης των ΕΕΣ, προωθώ-

ντας εγκαίρως την επικοινωνία μεταξύ των

εμπλεκόμενων δικαστικών αρχών.

Υποθέσεις που αφορούν παραβίαση προθε-

σμιών (άρθρο 17(7), Απόφαση-Πλαίσιο για

το ΕΕΣ)

Σε ειδικές περιπτώσεις, όταν ένα Κράτος-

μέλος δεν μπορεί να τηρήσει την προθε-

σμία που προβλέπεται στο άρθρο 17 της

Απόφασης-Πλαίσιο για το ΕΕΣ, ενημερώνει

τη Eurojust, αναφέροντας τους λόγους της

καθυστέρησης. Κατά το 2010, αναφέρθη-

καν στη Eurojust 85 υποθέσεις παραβίασης

προθεσμιών. Τρεις εξ αυτών των υποθέσε-

ων, ενεγράφησαν στη Eurojust και απαιτή-

θηκαν περαιτέρω ενέργειες από τα εμπλε-

κόμενα Εθνικά Γραφεία, ενώ οι υπόλοι-

πες προωθήθηκαν για ενημέρωση. ωστόσο,

υπήρξε σημαντική διαφοροποίηση ως προς

την πρακτική αναφοράς, καθώς 70 εκ των

85 παραβιάσεων αφορούσαν στην Ιρλανδία.

οι υπόλοιπες υποθέσεις παραπέμφθηκαν

26

στη Eurojust από 8 Κράτη-μέλη (Τσεχική

Δημοκρατία, Σουηδία, μάλτα, Λεττονία,

Γαλλία, Ισπανία, Βέλγιο και Σλοβακική

Δημοκρατία), κάτι που σημαίνει είτε ότι τα

υπόλοιπα 18 Κράτη-μέλη δεν προέβησαν

σε παραβιάσεις των προθεσμιών για τα ΕΕΣ

είτε ότι δεν τις ανέφεραν στη Eurojust.

οι κύριοι λόγοι για τις καθυστερήσεις στην

εκτέλεση των ΕΕΣ, ήταν τα αιτήματα για

πρόσθετες πληροφορίες (π.χ. αποσαφήνι-

ση του νομικού χαρακτηρισμού των γεγο-

νότων ή μη παραλαβή των πρωτοτύπων

εγγράφων) και η φύση των εφέσεων.

Ζητήματα που εντοπίζονται στην πρακτική

εφαρμογή του ΕΕΣ

Συνολικά, οι διαδικασίες του ΕΕΣ λειτουρ-

γούν καλά και η κατάσταση έχει βελτιω-

θεί, καθώς οι αρμόδιες Εθνικές Αρχές έχουν

αποκτήσει εμπειρία από τη χρήση τους.

Εντούτοις, εξακολουθούν να υπάρχουν

πρακτικές δυσκολίες ως προς τη διαχείριση

των υποθέσεων της Eurojust. Ειδικότερα,

τα προβλήματα που εντοπίστηκαν αφορούν

στους ακόλουθους τομείς:

• Ελλιπείς ή ασαφείς πληροφορίες: σε ορι-

σμένες περιπτώσεις, η περιγραφή των

αδικημάτων υπήρξε ανεπαρκής ή ασαφής,

η λήψη των πρωτότυπων εγγράφων ήταν

δύσκολη, η σύνδεση μεταξύ ποινής και

αδικήματος ήταν αβέβαιη, υπήρχε έλλειψη

κατανόησης των ειδικών νομικών απαιτή-

σεων και δεν παρέχονταν πληροφορίες

σχετικά με το χρόνο που το εκζητούμε-

νο άτομο είχε τελέσει ήδη υπό κράτηση.

• Αιτήματα για πρόσθετες πληροφορίες:

μερικές φορές οι αρνήσεις εκτέλεσης ΕΕΣ

συνδέονταν με αιτήματα για πρόσθετες

πληροφορίες, σε περιπτώσεις που η ανά-

γκη για τις πληροφορίες αυτές δεν ήταν

εμφανής. Σε μερικές υποθέσεις, αυτό θα

μπορούσε να ερμηνευθεί από το εκδί-

δον κράτος ως ένδειξη έλλειψης εμπιστο-

σύνης προς την απόφαση της εκδίδου-

σας αρχής ή διαφοροποίηση των απόψε-

ων ως προς τον τρόπο εφαρμογής της

αρχής της αναλογικότητας, βάσει του

άρθρου 49.3 του Χάρτη των Θεμελιωδών

Δικαιωμάτων. οι δυσκολίες εξακολου-

θούν να υφίστανται στην εφαρμογή της

αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης.

• μεταφραστικά θέματα: η κακή ποιότητα

και η ανακρίβεια των μεταφράσεων των

ΕΕΣ προκάλεσε βασικά προβλήματα στην

κατανόηση των ΕΕΣ. μερικές φορές, η

Eurojust κατόρθωσε να ξεπεράσει αυτές

τις πρακτικές δυσκολίες, χάρις στο συν-

δυασμό της εμπειρίας των ασκούντων

επάγγελμα συναφές προς τη δικαιοσύνη

και των γλωσσικών ικανοτήτων. Η επιλο-

γή μεταξύ της λέξης «κατηγορούμενος»

και της λέξης «ύποπτος» θα μπορούσε να

έχει σοβαρές συνέπειες για την εκτέλεση

ενός ΕΕΣ.

• Ερημοδικίες: ένα ιδιαίτερο πρόβλημα

υπήρξαν οι ερημοδικίες. Στις υποθέσεις

αυτές, η εγγύηση εκ νέου εκδίκασης κατά

την παράδοση ήγειρε το ερώτημα του αν

το ΕΕΣ είχε εκδοθεί με σκοπό τη δίωξη

ή με σκοπό την εκτέλεση μιας ποινής.

Το σημείο αυτό είχε πρακτική σημασία

λόγω των διαφορετικών πληροφοριών

που πρέπει να περιέχει το ΕΕΣ, ανάλογα

με το αν εκδίδεται για δίωξη ή εκτέλεση

ποινής. Η κατάσταση ενδέχεται να βελτι-

ωθεί όταν τα Κράτη-μέλη εφαρμόσουν

την Απόφαση-Πλαίσιο 2009/299/ΔΕΥ της

26ης Φεβρουαρίου 2009, η οποία τρο-

ποποιεί, μεταξύ άλλων, την Απόφαση-

Πλαίσιο για το ΕΕΣ, εισάγοντας μια νέα

διάταξη για τις ερημοδικίες.

• Διαφορές μεταξύ των νομικών συστημά-

των: εξακολουθούν να υπάρχουν προβλή-

ματα που σχετίζονται με διαφορές μεταξύ

αγγλοσαξονικού και ηπειρωτικού δικαίου.

Στις υποθέσεις αυτές, η Eurojust διαδρα-

27ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

μάτισε ένα σημαντικό ρόλο, βοηθώντας

τις Εθνικές Αρχές, προωθώντας την αμοι-

βαία κατανόηση και παρέχοντας πρακτικές

λύσεις. Η υιοθέτηση της νομολογίας του

Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

και, ειδικότερα, της αρχής της υπόθεσης

Pupino, C-105/03, σύμφωνα με την οποία

επιβάλλεται η υποχρέωση ερμηνείας της

εθνικής νομοθεσίας προκειμένου να ισχύ-

σουν οι Αποφάσεις-Πλαίσιο, μπορεί να

συμβάλει στην επίλυση των δυσκολιών

που εξακολουθούν να υπάρχουν.

• Αναλογικότητα: η έκδοση ενός ΕΕΣ μπο-

ρεί να θεωρηθεί δυσανάλογη, λόγω

παραγόντων όπως η σχετικά μικρή σοβα-

ρότητα του αδικήματος, η πιθανή κατα-

δίκη, ο χρόνος πιθανής κράτησης κατά

τη διάρκεια των διαδικασιών του ΕΕΣ και

το υψηλό κόστος επεξεργασίας του ΕΕΣ.

Όλοι αυτοί οι παράγοντες θα μπορούσαν

να προκαλέσουν διστακτικότητα κατά την

εκτέλεση του αιτήματος.

• Κανόνας της ειδικότητας: οι διαφορές

μεταξύ των Κρατών-μελών ως προς την

εφαρμογή του άρθρου 27 της Απόφασης-

Πλαίσιο για το ΕΕΣ, σχετικά με τη δίωξη

για άλλα αδικήματα που διαπράττονται

πριν από την παράδοση, εξακολούθησε

να θέτει ορισμένες πρακτικές δυσκολίες.

• Επιστροφή υπηκόων για την έκτιση ποι-

νής μετά την παράδοση για δίκη: οι

δυσκολίες στον τομέα αυτό προκάλεσαν

καθυστερήσεις σε μερικές δικαστικές δια-

δικασίες. Η εκτέλεση αυτού του τύπου

του ΕΕΣ θα διευκολυνόταν εάν οι εκδί-

δουσες αρχές ανέφεραν σαφώς στο έντυ-

πο του ΕΕΣ, από την αρχή, τη συναίνε-

σή τους για την επιστροφή του εκζητου-

μένου ατόμου στην εκτελούσα χώρα υπό

συγκεκριμένους όρους.

• Πρακτική οργάνωση της παράδοσης

του υπόπτου: σε ορισμένες υποθέσεις,

η καθορισμένη ημερομηνία παράδοσης

δεν τηρήθηκε, γεγονός που δημιούργησε

πρακτικές δυσκολίες.

Όταν η επείγουσα λήψη πληροφοριών,

για τη διευκόλυνση μιας τελικής απόφα-

σης παράδοσης, ήταν ζωτικής σημασίας, η

Eurojust διαδραμάτισε βασικό ρόλο για την

επιτάχυνση της επικοινωνίας μεταξύ των

εμπλεκόμενων Εθνικών Αρχών και την απο-

σαφήνιση των απαιτήσεων των δικαστικών

αρχών εκτέλεσης. Ακόμη, η Eurojust παρεί-

χε βοήθεια, γνωμοδοτώντας σχετικά με τη

σύνταξη του ΕΕΣ, πριν από την έκδοσή

του. Επιπροσθέτως, η Eurojust ενθάρρυνε

ενεργά τους ασκούντες επάγγελμα συνα-

φές προς τη δικαιοσύνη να χρησιμοποιούν

τα υφιστάμενα εργαλεία του ΕΕΣ, όπως το

Ευρωπαϊκό εγχειρίδιο για την έκδοση ενός

ΕΕΣ και τον Άτλαντα του ΕΕΣ, που διατίθε-

νται στο δικτυακό τόπο του ΕΔΔ.

αποφάσεις δέσμευσης

Παρά το γεγονός ότι τα Κράτη-μέλη όφει-

λαν να εφαρμόσουν την Απόφαση-Πλαίσιο

σχετικά με την εκτέλεση των αποφάσεων

δέσμευσης περιουσιακών ή αποδεικτικών

στοιχείων έως τη 2α Αυγούστου 2005, η

εμπειρία που έχει αποκτηθεί από την εφαρ-

μογή του μέσου αυτού είναι ακόμη πολύ

περιορισμένη. Η διαχείριση υποθέσεων της

Eurojust έχει δείξει ότι αντιμετωπίστηκαν

διάφορες δυσκολίες κατά την πρακτική

εφαρμογή της.

Το έντυπο της Απόφασης-Πλαίσιο σχετικά

με την εκτέλεση των αποφάσεων δέσμευ-

σης περιουσιακών ή αποδεικτικών στοιχεί-

ων θεωρείται ότι είναι ασκόπως περίπλοκο

και ότι απαιτεί πληροφορίες που δεν είναι

πάντοτε διαθέσιμες κατά τη χρονική στιγ-

μή της συμπλήρωσής του. Επιπροσθέτως,

όταν δεν προσδιορίζονται τα περιουσια-

κά στοιχεία, πρέπει να εκδίδεται πρώτα

αίτημα δικαστικής συνδρομής, προκειμέ-

νου να προσδιοριστούν τα στοιχεία αυτά

και μόνο τότε πρέπει να εκδίδεται η απόφα-

28

ση δέσμευσης. Η χρήση του μέσου αυτού

δεν είναι επίσης πρακτική στο πλαίσιο των

ερευνών, καθώς θεωρείται ότι ένα κανονι-

κό αίτημα δικαστικής συνδρομής, σύμφωνα

με τη Σύμβαση για την αμοιβαία δικαστική

συνδρομή του 1959 ή τη Σύμβαση για την

αμοιβαία δικαστική συνδρομή του 2000,

είναι πιο εύχρηστο.

Η πολυπλοκότητα των επίσημων απαιτήσε-

ων, η αποκλίνουσα ερμηνεία τους, η αβε-

βαιότητα σχετικά με το αν η χρήση του

προτύπου εντύπου είναι υποχρεωτική ή

όχι και οι σημαντικές διαφορές στα νομικά

συστήματα και τις διαδικασίες, καθιστούν

προβληματική την εκτέλεση των αποφάσε-

ων δέσμευσης βάσει της Απόφασης-Πλαίσιο

σχετικά με τις αποφάσεις δέσμευσης περι-

ουσιακών ή αποδεικτικών στοιχείων.

οι δυσκολίες αυτές ενδέχεται να εντα-

θούν λόγω των μεταφραστικών απαιτήσε-

ων. Π.χ., σε μία υπόθεση, δεν χρησιμοποι-

ήθηκε το αρχικό έντυπο για τη μεταφρα-

σμένη έκδοση της απόφασης και η εκτε-

λούσα αρχή δεν μπόρεσε να αναγνωρίσει

ότι το έγγραφο ήταν απόφαση δέσμευσης

και ότι απαιτείτο να δράσει άμεσα. ως απο-

τέλεσμα, η απόφαση αποσύρθηκε, όταν δεν

ήταν πλέον εφικτό να εντοπιστούν τα περι-

ουσιακά στοιχεία.

Σε πολλές υποθέσεις, η Eurojust έχει δια-

δραματίσει βασικό ρόλο προτείνοντας πρα-

κτικές λύσεις και προωθώντας την αμοι-

βαία κατανόηση και συνεργασία μετα-

ξύ των εμπλεκόμενων αρχών, ενώ επί-

σης θα μπορούσαν να γίνουν ορισμένες

πρακτικές προτάσεις. Η πλήρης εφαρμο-

γή της Απόφασης-Πλαίσιο για τις αποφά-

σεις δέσμευσης περιουσιακών ή αποδεικτι-

κών στοιχείων από τα Κράτη-μέλη, θα μπο-

ρούσε να καταστήσει πιο εφικτή την αποτε-

λεσματικότερη χρήση του μέσου αυτού. Η

σύνταξη ενός συγκεκριμένου «Άτλαντα»,

παρόμοιου με αυτού που διατίθεται ήδη για

το ΕΕΣ, θα μπορούσε να διευκολύνει περαι-

τέρω τη χρήση των αποφάσεων δέσμευσης.

Ακόμη, η παράθεση των συγκεκριμένων

απαιτήσεων για την εκτέλεση των αποφά-

σεων δέσμευσης στα διάφορα Κράτη-μέλη,

θα μπορούσε να παράσχει πρακτική βοή-

θεια για τη χρήση τους.

δήμευση και ανάκτηση περιουσιακών

στοιχείων

Η δήμευση και η ανάκτηση των προϊόντων

εγκλήματος είναι δύο ισχυρά εργαλεία για την

καταπολέμηση του σοβαρού διασυνοριακού

εγκλήματος. Προκειμένου να αποκρύψουν

τον παράνομο πλουτισμό τους, οι ομάδες

οργανωμένου εγκλήματος κρύβουν πολύ

συχνά χρήματα σε τραπεζικούς λογαρια-

σμούς του εξωτερικού ή μετατρέπουν τα

κέρδη τους σε περιουσιακά στοιχεία τα οποία

είναι δύσκολο να εντοπιστούν. Κατά συνέ-

πεια, η κατάσχεση και η δήμευση των προ-

ϊόντων σοβαρού εγκλήματος λειτουργούν

ως αποτελεσματικά αποτρεπτικά μέτρα.

ωστόσο, οι διαφορές των ουσιαστικών και

διαδικαστικών κανόνων στα Κράτη-μέλη,

εξακολουθούν να αποτελούν σημαντικά

εμπόδια για την έρευνα, τον προσδιορισμό,

τον εντοπισμό και την ανάκτηση περιουσια-

κών στοιχείων, που προέρχονται από δρα-

στηριότητες του διασυνοριακού οργανω-

μένου εγκλήματος. Η εφαρμογή της αρχής

του διττού αξιόποινου και το εμπόδιο της

απόδειξης της παράνομης προέλευσης των

περιουσιακών στοιχείων, αποτελούν συνή-

θη νομικά εμπόδια για την αναγνώριση και

την εκτέλεση των αποφάσεων δήμευσης.

Τα Κράτη-μέλη έχουν πολύ διαφορετικά

καθεστώτα ανάκτησης περιουσιακών στοι-

χείων. Ενώ στα περισσότερα εξ αυτών τα

περιουσιακά στοιχεία μπορούν να ανακτη-

θούν μετά από ποινική καταδίκη, ορισμένα

Κράτη-μέλη προβλέπουν αποφάσεις αστι-

κής ανάκτησης ή άλλα μέσα με τα οποία

είναι εφικτή μια απόφαση δήμευσης, χωρίς

ποινική καταδίκη. Κατά συνέπεια, η διασυ-

29ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

κράτος μέλος Περιουσιακά στοιχεία που υπόκεινται σε δήμευση με τη βοήθεια της Eurojust

Βέλγιο Δύο σκάφη προς δήμευση στην Ισπανία (αφορά δύο διαφορετικές υποθέσεις της Eurojust)

Βουλγαρία Δημεύθηκαν μετρητά ύψους €37.000 και ακίνητη περιουσία στο Ηνωμένο Βασίλειο (ΗΒ)

τσεχική

δημοκρατία

Διευκολύνθηκε η δήμευση από τις Αυστριακές Αρχές 700.000 τσεχικών κορώνων (€28.650)

γερμανία Δημεύθηκαν €100.000.000 στο πλαίσιο μιας μεγάλης υπόθεσης φορολογικής απάτης που περιελάμβανε

συντονισμένες έρευνες σε 15 χώρες

ίρλανδία Δημεύθηκαν σημαντικές ποσότητες περιουσιακών στοιχείων στην Ισπανία και την Ιρλανδία

ίσπανία Πέντε υποθέσεις που αφορούν τη δήμευση €112.000.000, €17.000.000, €1.000.000, €23.000 και €9.000.000

(όλα τα ποσά υπόκεινται σε δήμευση μετά την τελεσίδικη δικαστική απόφαση)

γαλλία Περιουσιακά στοιχεία και οχήματα στην Ιταλία, ένα πλοίο και κατάσχεση 1.400 kg κοκαΐνης

ίταλία Προσωρινή δήμευση €400.000 στην ολλανδία

Κατάσχεση 800 kg παραποιημένων εμπορευμάτων σε 10 χώρες

Κατάσχεση πολυτελούς ωρολογίου στη Γερμανία

Κατάσχεση 300 kg κοκαΐνης στο Βέλγιο, στην Ισπανία, στην Ιταλία και στην Τσεχική Δημοκρατία

Κατάσχεση εγγράφων που σχετίζονται με την καταχώριση 100 οχημάτων στη Γερμανία

Κατάσχεση 700 kg χασίς, ενός υπολογιστή, κινητών τηλεφώνων και εγγράφων στη Γαλλία, την Ισπανία και το ΗΒ

Κατάσχεση ενός διακομιστή (server) στην Αυστρία

αυστρία Δημεύθηκαν €140.000 στην Τσεχική Δημοκρατία στο πλαίσιο μιας μεγάλης υπόθεσης απάτης ως προς το Φ.Π.Α.

€200.000 προς δήμευση στο Βέλγιο στο πλαίσιο μιας μεγάλης υπόθεσης απάτης ως προς το Φ.Π.Α.

Φινλανδία €13.000 προς δήμευση στην Ισπανία στο πλαίσιο μιας υπόθεσης ξεπλύματος βρώμικου χρήματος

€47.500 προς δήμευση στην Πορτογαλία

σουηδία Δημεύθηκαν €1.685.800 στη Σουηδία και ένα πλοίο σε άλλη χώρα

ηνωμένο

Βασίλειο (ηΒ)

Όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τα χρήματα ενός βασικού υπόπτου (συμπεριλαμβανομένων μίας οικίας, ενός

ταχύπλοου και χρημάτων συνολικής αξίας άνω των €1.200.000)

Διάφορα πολυτελή οχήματα στην Ισπανία.

30

νοριακή αναγνώριση της κατάσχεσης και

της δήμευσης σε αστικές υποθέσεις είναι

προβληματική στην Ευρωπαϊκή Ένωση. οι

δυσκολίες εντείνονται λόγω των διαφορών

στην ορολογία και τις νομικές έννοιες.

Τα ζητήματα δήμευσης και ανάκτησης

περιουσιακών στοιχείων εξετάζονται στη

Eurojust είτε στο πλαίσιο συναντήσεων

με τα Εθνικά Γραφεία είτε στο πλαίσιο

συντονιστικών συναντήσεων με τις Εθνικές

Αρχές. Π.χ., δύο Εθνικά Γραφεία συμμετεί-

χαν σε συνάντηση, όπου συζητήθηκε εάν

στο πλαίσιο μίας δικαιοδοσίας θα ήταν εφι-

κτή η έκδοση απόφασης δέσμευσης για τα

περιουσιακά στοιχεία του κατηγορούμενου,

προκειμένου να διασφαλιστεί η μελλοντική

αποζημίωση του θύματος. Η Eurojust δια-

δραμάτισε ένα σημαντικό ρόλο, διασφαλί-

ζοντας την εφαρμογή των μέσων της ΕΕ

στον τομέα της δέσμευσης και δήμευσης

των περιουσιακών στοιχείων, με σκοπό τη

βέβαιη αποζημίωση των θυμάτων.

Κατά το 2010 δημεύθηκαν ή πρόκειται να

αποτελέσουν αντικείμενο δήμευσης σημα-

ντικές ποσότητες περιουσιακών στοιχείων,

στο πλαίσιο υποθέσεων που ενεγράφησαν

στη Eurojust στη διάρκεια του ίδιου έτους.

ο παρακάτω πίνακας παρέχει μια σύνοψη

ορισμένων υποθέσεων, στις οποίες, με τη

βοήθεια της Eurojust, τα Κράτη-μέλη ανέ-

κτησαν χρήματα και περιουσιακά στοιχεία ή

προέβησαν σε συμφωνία για την ανάκτη-

σή τους.

Κατά το 2010, η Eurojust εξέτασε το ενδε-

χόμενο μη βασιζόμενης σε καταδίκη δήμευ-

σης ή αστικής ανάκτησης στα Κράτη-μέλη,

μέσω ερωτηματολογίου. Βάσει 22 απαντή-

σεων, εξήχθη το συμπέρασμα ότι λόγω

συνταγματικών περιορισμών κυρίως, μόνο

σε ορισμένα Κράτη-μέλη υπήρχε πρόβλε-

ψη από τη νομοθεσία για τέτοιου είδους

μέτρα. Π.χ., η Ιταλία έχει μεγάλη εμπει-

ρία στην αντιμετώπιση του οργανωμένου

εγκλήματος, κάτι το οποίο έχει αποτυπωθεί

στη νομοθεσία της για τη μη βασιζόμενη σε

καταδίκη δήμευση.

Στο ερωτηματολόγιο, ερωτούνταν επίσης

τα Κράτη-μέλη εάν τα νομικά τους συστή-

ματα προέβλεπαν εργαλεία ανάλογα με τη

μη βασιζόμενη σε καταδίκη δήμευση ή την

αστική ανάκτηση. Ακόμη και στην περίπτω-

ση που τα Κράτη-μέλη δεν προβλέπουν

τη μη βασιζόμενη σε καταδίκη δήμευση ή

την αστική ανάκτηση, πολλά Κράτη-μέλη

έχουν εφαρμόσει την Απόφαση-Πλαίσιο

2005/212/ΔΕΥ της 24ης Φεβρουαρίου 2005

για τη δήμευση των προϊόντων, οργάνων

και περιουσιακών στοιχείων του εγκλήμα-

τος και έχουν συμπεριλάβει πρόβλεψη για

εκτεταμένη δήμευση. ωστόσο, λίγα είναι

τα Κράτη-μέλη που διαθέτουν ένα σύστη-

μα στο οποίο τα περιουσιακά στοιχεία μπο-

ρεί να δημευθούν εν τη απουσία σχετικών

ποινικών διαδικασιών.

Κατ’ αρχήν, ένα αίτημα δικαστικής συνδρο-

μής πρέπει να επαρκεί για την εκτέλεση από-

φασης είτε για δέσμευση είτε για δήμευση,

στο πλαίσιο μιας ποινικής διαδικασίας.

ωστόσο, οι διαδικασίες δεν είναι άμεσες.

Π.χ., οι παραλήπτες των αιτημάτων δικα-

στικής συνδρομής μπορεί να διαφέρουν

από ένα Κράτος-μέλος σε ένα άλλο, ανά-

λογα με το στάδιο των διαδικασιών και την

τοποθεσία των προς κατάσχεση ή δήμευ-

ση περιουσιακών στοιχείων. Σε ορισμένες

υποθέσεις, τα αιτήματα δικαστικής συν-

δρομής πρέπει να αποστέλλονται στα πρω-

τοδικεία ή στις εισαγγελικές αρχές που

διαθέτουν την εδαφική δικαιοδοσία στην

περιοχή όπου βρίσκονται τα περιουσιακά

στοιχεία. Σε άλλες υποθέσεις, τα αιτήμα-

τα δικαστικής συνδρομής πρέπει να απο-

στέλλονται στις κεντρικές αρχές για διεθνή

συνεργασία, ενώ σε άλλες, στα Υπουργεία

Δικαιοσύνης.

οι απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο υπο-

δηλώνουν ότι η εκτέλεση των αποφά-

31ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

σεων δήμευσης είναι πιο απλές σε όσα

Κράτη-μέλη έχουν ενσωματώσει τις διατά-

ξεις της Απόφασης-Πλαίσιο 2006/783/ΔΕΥ

για την αμοιβαία αναγνώριση στις αποφά-

σεις δήμευσης.

Περισσότερες δυσκολίες ανακύπτουν στην

περίπτωση αιτημάτων για τη διασυνοριακή

εκτέλεση δήμευσης μη βασιζόμενης σε κατα-

δίκη ή εντολών αστικής ανάκτησης, λόγω

των διαφορετικών νομικών εννοιών

και απαιτήσεων. μια προσπάθεια αντι-

μετώπισης αυτής της δυσκολίας είναι ο

νόμος του Λουξεμβούργου της 1ης

Αυγούστου 2007, σχετικά με τη δήμευ-

ση, σύμφωνα με τον οποίο επιτρέπεται

η αναγνώριση και η εκτέλεση μιας από-

φασης δήμευσης από την αλλοδαπή, η

οποία βασίζεται είτε σε ποινική καταδί-

κη είτε, εφόσον πληρούνται ορισμένες

προϋποθέσεις, σε δικαστική απόφαση ποινι-

κής φύσεως, αναγνωρίζοντας ότι έχουν δια-

πραχθεί ένα ή περισσότερα αδικήματα ίδιας

προέλευσης με την απόφαση δήμευσης.

Διάφορες συμφωνίες μεταξύ των Κρατών-

μελών, σχετικά με τη διάθεση και την

κατανομή δημευμένων περιουσιακών στοι-

χείων έχουν διευκολύνει την αποστέρηση

των εγκληματιών από τα περιουσιακά στοι-

χεία που έχουν αποκτήσει μέσω εγκλημα-

τικών δραστηριοτήτων. Η Eurojust βοήθη-

σε τα Κράτη-μέλη να επιτύχουν τέτοιου

είδους συμφωνίες. Π.χ., δύο υποθέσεις

ξεπλύματος βρώμικου χρήματος που ενε-

γράφησαν στη Eurojust το 2010, αφο-

ρούσαν αποφάσεις δήμευσης προς εκτέ-

λεση στην Ισπανία και την Πορτογαλία.

Κατόπιν παρέμβασης της Eurojust, και οι

δύο Εθνικές Αρχές συμφώνησαν να μετα-

φέρουν τα ανακτηθέντα χρήματα σε ένα

τρίτο Κράτος-μέλος.

Ελεγχόμενες παραδόσεις

Σύμφωνα με το άρθρο 12(1) της Σύμβασης

για την αμοιβαία δικαστική συνδρομή του

2000, κάθε Κράτος-μέλος πρέπει να δια-

σφαλίζει ότι, κατόπιν αιτήματος άλλου

Κράτους-μέλους, οι ελεγχόμενες παραδό-

σεις μπορεί να επιτρέπονται εντός του εδά-

φους του στο πλαίσιο ποινικών ερευνών για

αδικήματα για τα οποία προβλέπεται έκδο-

ση. οι ελεγχόμενες παραδόσεις είναι δυνα-

τό να εμπίπτουν στο πεδίο τόσο της αστυ-

νομικής, όσο και της δικαστικής συνεργασί-

ας, καθώς σε ορισμένα Κράτη-μέλη απαι-

τείται δικαστική έγκριση για την εκτέλε-

ση τέτοιων επιχειρήσεων. Επίσης οι ελεγ-

χόμενες παραδόσεις αναφέρονται ρητά στα

άρθρα 9γ.1(δ), 9δ.(α) και 13.7(β) της

Απόφασης για τη Eurojust, όπου τονίζεται η

διάσταση της δικαστικής συνεργασίας των

μέτρων αυτών.

Κατά το 2010, τα Κράτη-μέλη παρέπεμ-

ψαν υποθέσεις ελεγχόμενης παράδοσης στη

Eurojust, για τη διευκόλυνση της έγκαιρης και

αποτελεσματικής εκτέλεσής τους. Η επιτυχία

των ελεγχόμενων παραδόσεων εξαρτάται

σε πολύ μεγάλο βαθμό από τον αποτελεσμα-

τικό συντονισμό και τους χρόνους γρήγορης

ανταπόκρισης. Σε μία μεγάλη υπόθεση δια-

κίνησης ναρκωτικών, η Eurojust βοήθησε

στην εκτέλεση μιας ελεγχόμενης παράδο-

σης σε τέσσερα Κράτη-μέλη, η οποία κατέ-

ληξε στην κατάσχεση 1.400 kg κοκαΐνης.

Η Eurojust συνέβαλε επίσης στη διευκρίνιση

των νομικών απαιτήσεων που σχετίζονται

με τις διαδικασίες ελεγχόμενης παράδοσης,

οι οποίες μπορεί να διαφέρουν σημαντι-

κά από ένα Κράτος-μέλος σε ένα άλλο. Σε

μία υπόθεση όπου επρόκειτο να χρησιμο-

ποιηθεί το εργαλείο της ανακριτικής διείσ-

δυσης για μια ελεγχόμενη παράδοση, έπρε-

πε να ληφθούν υπόψη οι ειδικές απαιτήσεις

ως προς την ασφάλεια των εκτελούντων

ανακριτική διείσδυση ανακριτικών υπαλλή-

λων. Η Eurojust διαδραμάτισε αποφασιστι-

κό ρόλο αποσαφηνίζοντας αυτές τις απαι-

τήσεις και συμβουλεύοντας τα εμπλεκόμε-

να Κράτη-μέλη για τις περαιτέρω ενέργειές

32

Στο πλαίσιο μιας ιταλικής υπόθεσης, διεξήχθη έρευ-

να σχετικά με τις δραστηριότητες, οι οποίες ξεκί-

νησαν το 2007, μιας ομάδας οργανωμένου εγκλή-

ματος, με δράση στο Αφγανιστάν, το Πακιστάν, τη

ρουμανία, την Αλβανία και την Ιταλία. Η ομάδα είχε

την έδρα της στη ρώμη και το μιλάνο και ήταν ανα-

μεμειγμένη σε παράνομη μετανάστευση και διακίνη-

ση ναρκωτικών, με εικαζόμενο σκοπό τη χρηματο-

δότηση της ισλαμικής τρομοκρατίας. Η ομάδα διακι-

νούσε Αφγανούς και Πακιστανούς υπηκόους με πλα-

στά έγγραφα προς την Ιταλία, μέσω Ιράν, Τουρκίας

και Ελλάδας. μετά την άφιξή τους στην Ιταλία, τα

θύματα μεταφέρονταν σε φορτηγά, με προορισμό

τη Γερμανία, τη Σουηδία, το Βέλγιο, το ΗΒ και τη

νορβηγία. Η Eurojust διευκόλυνε την έρευνα, απο-

τρέποντας την επικάλυψη μεταξύ των εθνικών ερευ-

νών και του ενδεχόμενου ne bis in idem, συγχρόνι-

σε την εκτέλεση ΕΕΣ, συμμετείχε ενεργά στο συντο-

νισμό των τελικών και πολύ δύσκολων συγχρονισμέ-

νων αστυνομικών επιχειρήσεων σε τρία Κράτη-μέλη

και, επίσης, προώθησε τη συνεργασία των δικαστι-

κών αρχών καθ’ όλη τη διάρκεια της επιχείρησης.

Η Eurojust παρείχε υποστήριξη σε μια δανική υπόθε-

ση, όπου ο κουρδικός τηλεοπτικός σταθμός, Roj TV,

με έδρα στη Δανία, καταδικάστηκε το 2010 για την

προώθηση της τρομοκρατίας, έπειτα από έτη ερευ-

νών. Η υπόθεση αυτή είναι η πρώτη υπόθεση δίω-

ξης ενός δανικού μέσου ενημέρωσης με κατηγορίες

σχετικά με την τρομοκρατία. Η βοήθεια της Eurojust

ήταν απαραίτητη για την προώθηση μιας κοινής

αντίληψης της ιδιαιτερότητας του εγκλήματος, μετα-

ξύ των εμπλεκομένων κρατών. Η δίκη αναμένεται να

διεξαχθεί το 2011.

2.5 Δικαστική συνεργασία σε κατηγορίες εγκλημάτων των οποίων η καταπολέμηση έχει προτεραιότητα

Όπως προαναφέρθηκε, οι κατηγορίες

εγκλημάτων που επί του παρόντος θέτουν

το μεγαλύτερο κίνδυνο για την Ευρωπαϊκή

Ένωση, είναι η τρομοκρατία, η διακίνη-

ση ναρκωτικών, η εμπορία ανθρώπων,

η απάτη, η διαφθορά, το έγκλημα στον

κυβερνοχώρο (cybercrime), η νομιμοποί-

ηση εσόδων από εγκληματικές δραστηρι-

ότητες (ξέπλυμα βρώμικου χρήματος) και

άλλες δραστηριότητες που σχετίζονται με

την ύπαρξη ομάδων οργανωμένου εγκλή-

ματος στην οικονομία. Στη συνέχεια εξε-

τάζονται διάφορες πτυχές της διαχείρισης

υποθέσεων της Eurojust.

τρομοκρατία

Η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, ειδικό-

τερα της χρηματοδότησης της τρομοκρατί-

ας, της τρομοκρατίας στον κυβερνοχώρο και

της χημικής, βιολογικής, ραδιενεργής και

πυρηνικής τρομοκρατίας, αποτελεί έναν

κύριο τομέα εστίασης για τη Eurojust. ο

αριθμός των επιχειρησιακών υποθέσεων, οι

οποίες αφορούν σε τρομοκρατικά αδικήματα,

συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότη-

τους. Στην ίδια υπόθεση, η Eurojust παρεί-

χε υποστήριξη στο αιτούν Κράτος-μέλος

για τον γρήγορο προσδιορισμό των αρχών

του εκτελούντος Κράτους-μέλους οι οποί-

ες είναι αρμόδιες για την υλικοτεχνική υπο-

στήριξη και την ασφάλεια των εκτελούντων

ανακριτική διείσδυση ανακριτικών υπαλλή-

λων. με τη βοήθεια της Eurojust, η ελεγ-

χόμενη παράδοση διεξήχθη με επιτυχία και

ο βασικός ύποπτος συνελήφθη.

Εντούτοις, εξακολουθούν να υπάρχουν

δυσκολίες και νομικά εμπόδια που ενέχουν

τον κίνδυνο παρακώλυσης της εκτέλεσης

των ελεγχόμενων παραδόσεων στα Κράτη-

μέλη. Π.χ., οι αρχές μιας χώρας προορι-

σμού ενημερώνονται για ένα παράνομο

φορτίο μόνο μετά τη διαμετακόμισή του ή

όταν έχει ήδη φθάσει εντός του εδάφους

τους. Ακόμη, οι αρχικές διαδρομές ενδέχε-

ται να αλλάξουν ξαφνικά.

33ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

σης της τρομοκρατίας και στις οποίες ζητή-

θηκε η βοήθεια της Eurojust, αυξήθη-

κε σε 28 το 2010, έναντι 21 το 2009.

οι πληροφορίες βάσει της απόφασης του

Συμβουλίου 2005/671/ΔΕΥ της 20ής

Σεπτεμβρίου 2005, έδωσαν στη Eurojust

τη δυνατότητα να έχει μια καλύτερη συνο-

λική εικόνα, σχετικά με τα αιτήματα δικα-

στικής συνδρομής που εστάλησαν σε όλη

την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και την

πρόοδο των δικών.

Η Eurojust εξέδωσε τρεις εκδόσεις

της Παρακολούθησης Καταδικών για

Τρομοκρατία, κατά το 2010. Διανεμήθηκαν

στους Εθνικούς Ανταποκριτές για την

Τρομοκρατία, για τον προσδιορισμό όχι

μόνο υποθέσεων με ενδιαφέρον σε όλη την

Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και για τη συγκέ-

ντρωση πληροφοριών σχετικά με τις νομο-

θετικές εξελίξεις και τις βέλτιστες πρακτικές,

μέσω αναλύσεων δικαστικών υποθέσεων.

Κατά το 2010, έλαβαν χώρα στη Eurojust

πέντε συντονιστικές συναντήσεις για υπο-

θέσεις που σχετίζονταν με την τρομοκρα-

τία. Η Europol παρέστη σε μία εκ των συνα-

ντήσεων αυτών.

Λαμβάνοντας υπόψη την εστίαση της

Eurojust, κατά το 2009, στις δραστηριό-

τητες του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος

(PKK) στην Ευρώπη, η μόνιμη Επιτροπή

(COSI) κατά το 2010 πρότεινε να εξετάσει

η Eurojust τις πρακτικές και νομικές δυνα-

τότητες για τη σύσταση μιας ΚοΕ, ανάμε-

σα σε ένα Κράτος-μέλος και σε ένα τρίτο

κράτος. ωστόσο, αυτό δεν κατέστη δυνα-

τό, λόγω της έλλειψης κατάλληλης νομο-

θεσίας στο δεύτερο. με την υποστήριξη της

Eurojust συνεστήθη, εντούτοις, μια ΚοΕ

ανάμεσα στο Βέλγιο και τη Δανία, σε μια

υπόθεση τρομοκρατίας, όπου ένα άτομο

τσετσενικής καταγωγής προσπάθησε να

πραγματοποιήσει μια βομβιστική επίθεση

στην Κοπεγχάγη. Η επίθεση απέτυχε και

ο ύποπτος συνελήφθη. Η ΚοΕ αυτή έλαβε

χρηματοδότηση από την Επιτροπή μέσω

της Eurojust.

Βομβιστική επίθεση σε τρένα στη Μαδρίτη, 11 Μαρτίου 2004

34

Τον Ιούνιο του 2010, η Eurojust φιλοξένησε

την έκτη της ετήσια στρατηγική συνάντηση

για την τρομοκρατία. οι συναντήσεις αυτές

στη Eurojust, παρέχουν στους ασκούντες

επάγγελμα συναφές προς τη δικαιοσύνη,

κυρίως στους Εθνικούς Ανταποκριτές για

την Τρομοκρατία, τη δυνατότητα ανταλ-

λαγής απόψεων, πληροφοριών και βέλτι-

στων πρακτικών στον τομέα της καταπολέ-

μησης της τρομοκρατίας. Τα κύρια θέματα

της ημερήσιας διάταξης ήταν η αξιολόγηση

της εμπειρίας αναφορικά με τις λίστες ατό-

μων και οντοτήτων, της ΕΕ, για την κατα-

πολέμηση της τρομοκρατίας και της χρη-

ματοδότησής της και η χρήση της τεχνο-

λογίας κρυπτογράφησης για τρομοκρατι-

κούς σκοπούς. Όσον αφορά στο τελευταίο

θέμα, οι συμμετέχοντες αναγνώρισαν ότι οι

μελλοντικές γενεές αρχιτεκτονικών δικτύω-

σης μεταξύ ομότιμων (peer-to-peer) πλευ-

ρών θα εξακολουθήσουν να αναπτύσσο-

νται, δημιουργώντας περισσότερες δυσκο-

λίες για τις αρχές επιβολής του νόμου, όσον

αφορά στην παρακολούθηση και την κατα-

γραφή των επικοινωνιών μεταξύ ατόμων

με πρόθεση για διάπραξη εγκληματικών ή

τρομοκρατικών πράξεων. Η ενίσχυση της

νομοθεσίας της ΕΕ, στον τομέα των κατα-

γραφών, των απόρρητων και των ηλεκτρο-

νικών επικοινωνιών, προκειμένου οι αρχές

επιβολής του νόμου και οι δικαστικές αρχές

να μπορούν να λαμβάνουν πληροφορί-

ες από τους παρόχους Voice over Internet

Protocol (VoIP), τόσο για τα μετα-δεδομένα

(προέλευση και προορισμός, ημερομηνία,

ώρα, διάρκεια, τύπος, εξοπλισμός χρήστη),

όσο και το περιεχόμενο των επικοινωνιών,

κρίθηκε σημαντική.

Όσον αφορά στις λίστες της ΕΕ, οι συμμε-

τέχοντες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι

λίστες αυτές καθ’ εαυτές ενδεχομένως να

μην επαρκούν για την καταδίκη για τρομο-

κρατικά αδικήματα, όμως πρέπει πάντα να

αναλύονται παράλληλα με άλλες συνθήκες

της υπόθεσης. Παρά ταύτα, η τακτική ενη-

μέρωση των εθνικών λιστών, πέραν των

ενημερώσεων σε επίπεδο ΕΕ ανά εξάμηνο,

είναι αναγκαία για τις Εθνικές Αρχές.

Εκτός των ανωτέρω θεμάτων, στην ετή-

σια στρατηγική συνάντηση συζητήθηκαν η

Αναφορά για την Κατάσταση και τις Τάσεις

της Τρομοκρατίας (TE-SAT), η ανταλλα-

Στρατηγική συνάντηση για την τρομοκρατία

35ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

γή πληροφοριών βάσει της απόφασης

2005/671/ΔΕΥ του Συμβουλίου και δύο

παρουσιάσεις υποθέσεων από τη Γαλλία

και την Ισπανία. Η πρώτη εκ των υποθέ-

σεων, αφορούσε σε μια ετυμηγορία κατά

των Απελευθερωτικών Τίγρεων του Ταμίλ

Ιλάμ (LTTE), σχετικά με χρηματοδότη-

ση της τρομοκρατίας, ενώ η δεύτερη αφο-

ρούσε στις τρομοκρατικές δραστηριότη-

τες της ETA, καθώς και σε δραστηριότη-

τες που διεξάγονται από οργανωμένα πολι-

τικά κόμματα, αναφορικά με μια απόφαση

του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων

Δικαιωμάτων της 30ής Ιουνίου 2009.

Συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ για το Πρόγραμμα

Παρακολούθησης της Χρηματοδότησης της

Τρομοκρατίας

Η Συμφωνία για το Πρόγραμμα

Παρακολούθησης της Χρηματοδότησης

της Τρομοκρατίας (TFTP), μεταξύ της

Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων

Πολιτειών της Αμερικής, τέθηκε σε ισχύ

την 1η Αυγούστου 2010. Η Συμφωνία

TFTP επιτρέπει τη διαβίβαση στο Υπουργείο

οικονομικών των ΗΠΑ ορισμένων κατηγο-

ριών δεδομένων, που είναι αποθηκευμέ-

να στο έδαφος της ΕΕ και αφορούν τρα-

πεζικές συναλλαγές, από ένα καθορισμέ-

Το Βουλγαρικό Γραφείο της Eurojust κλήθηκε να πα-

ράσχει βοήθεια σε μια υπόθεση που αφορούσε σε

μια ομάδα οργανωμένου εγκλήματος, η οποία δια-

κινούσε εγκύους Βουλγάρες στην Ελλάδα προκειμέ-

νου να γεννήσουν. Στη συνέχεια, οι μητέρες εξανα-

γκάζονταν να δώσουν τα νεογέννητά τους για υιο-

θεσία. Για τα θύματα χρησιμοποιήθηκαν πλαστά έγ-

γραφα ταυτότητας. οι βουλγαρικές αρχές ζήτησαν

να ανοιχθεί η υπόθεση από τη Eurojust, προκειμένου

να υπάρξει συντονισμός και να εξεταστεί το ενδε-

χόμενο σύστασης μιας ΚοΕ. Η Eurojust διοργάνωσε

μια συντονιστική συνάντηση, στην οποία παρέστη-

σαν βουλγαρικές και ελληνικές δικαστικές και αστυ-

νομικές αρχές, καθώς και η Europol. ως αποτέλεσμα

της συνάντησης, επιταχύνθηκαν τόσο η έρευνα στην

Ελλάδα, η οποία είχε ήδη ξεκινήσει, όσο και η εκτέ-

λεση του βουλγαρικού αιτήματος δικαστικής συν-

δρομής. Στη συνέχεια, διεξήχθησαν και άλλες συνα-

ντήσεις με τις δικαστικές και αστυνομικές αρχές στη

Βουλγαρία και την Ελλάδα. οι αστυνομικές αρχές και

των δύο Κρατών-μελών ενίσχυσαν επίσης τη συνερ-

γασία τους, ενώ συναφείς πληροφορίες αντηλλάγη-

σαν απευθείας, καθώς και μέσω της Eurojust. Ακόμη,

πραγματοποιήθηκαν συντονισμένες συλλήψεις στη

Βουλγαρία και στην Ελλάδα. ως αποτέλεσμα, συνε-

λήφθηκαν έξι άτομα στη Βουλγαρία και πέντε άτο-

μα στην Ελλάδα, ενώ εκδόθηκαν πέντε ΕΕΣ από τη

Βουλγαρία και εστάλησαν στην Ελλάδα.

Πολίτες από την Τσεχική και τη Σλοβακική

Δημοκρατία και διάφορες άλλες χώρες της

Ανατολικής Ευρώπης μεταφέρονταν στο Ηνωμένο

Βασίλειο (ΗΒ) από μια ομάδα οργανωμένου εγκλή-

ματος, με την υπόσχεση εξεύρεσης εργασίας. Το τα-

ξίδι οργανωνόταν από τον ιδιοκτήτη μιας εικονι-

κής εταιρείας, χρησιμοποιώντας τις ηλεκτρονικές δι-

ευθύνσεις, τα κινητά τηλέφωνα και τα μέσα μετα-

φοράς του συνεργάτη του. Τα ταξιδιωτικά έγγρα-

φα των θυμάτων χρησιμοποιούνταν από την ομάδα

οργανωμένου εγκλήματος για την παράνομη λήψη

επιδομάτων και άλλων παροχών από τις βρετανικές

αρχές. Η ομάδα οργανωμένου εγκλήματος αποτε-

λείτο από Τσέχους και Σλοβάκους υπηκόους. Στο

Ηνωμένο Βασίλειο δημιουργήθηκε μία άλλη εικονι-

κή εταιρεία από ένα Σλοβάκο υπήκοο, με σκοπό την

καταγραφή των θυμάτων ως εργαζομένων της εται-

ρείας και το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών στο

ΗΒ, όπου καταβάλλονταν τα επιδόματα της κυβέρ-

νησης. Ελέγχοντας τους τραπεζικούς λογαριασμούς

των θυμάτων, ο ιδιοκτήτης της εικονικής εταιρεί-

ας μπορούσε να καρπώνεται τα κεφάλαια που κατα-

θέτονταν. Αρκετές ημέρες μετά την καταβολή των

επιδομάτων, τα θύματα εξαναγκάζονταν να φύγουν

από το ΗΒ. Η Eurojust βοήθησε με επιτυχία στο συ-

ντονισμό των δράσεων, οι οποίες οδήγησαν στη

σύλληψη και τη δίωξη έξι υπόπτων και την ανάκτη-

ση ορισμένων περιουσιακών στοιχείων.

36

νο πάροχο χρηματοπιστωτικών μηνυμά-

των. Βάσει της Συμφωνίας TFTP, η Eurojust

λαμβάνει και μπορεί να διαβιβάσει ορισμέ-

νους τύπους πληροφοριών, με σκοπό την

πρόληψη, την έρευνα, τον εντοπισμό ή τη

δίωξη της τρομοκρατίας ή της χρηματοδό-

τησης της τρομοκρατίας. Ακόμη, η Eurojust

μπορεί να ζητήσει τη διενέργεια αναζήτη-

σης για συναφείς πληροφορίες, που λαμ-

βάνονται μέσω της Συμφωνίας TFTP από

το Υπουργείο οικονομικών των ΗΠΑ, όταν

υπάρχουν αποχρώσες ενδείξεις για το ότι

ένα άτομο ή μια οντότητα έχει σχέσεις με

την τρομοκρατία ή τη χρηματοδότησή της.

Η Eurojust ξεκίνησε συζητήσεις με τους

σχετικούς φορείς, ιδίως τη Europol, για τον

προσδιορισμό των κατάλληλων διαδικασιών

για την εφαρμογή των συναφών διατάξεων

και έχει παράσχει δικαστική εμπειρογνωμο-

σύνη σχετικά με τη συμμετοχή στην αναθε-

ώρηση της συμφωνίας. Η αναθεώρηση θα

υποβληθεί, μεταξύ άλλων, στο Ευρωπαϊκό

Κοινοβούλιο.

διακίνηση ναρκωτικών

Το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για την καταπο-

λέμηση της διεθνούς διακίνησης ναρκω-

τικών – αχρήστευση των οδών διακίνη-

σης της κοκαΐνης και της ηρωίνης – το

οποίο εγκρίθηκε από το Συμβούλιο της

Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Ιούνιο του 2010,

καθιστά σαφές ότι η διακίνηση ναρκωτι-

κών εξακολουθεί να απειλεί την ασφά-

λεια και την ευημερία των πολιτών της

ΕΕ. Αποτελεσματικά μέτρα έναντι των

διασυνοριακών απειλών λαμβάνονται σε

ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς τα εμπλεκόμε-

να δίκτυα οργανωμένου εγκλήματος είναι

διεθνικά και προσαρμοσμένα στα αντίμε-

τρα που λαμβάνονται από μεμονωμένα

Κράτη-μέλη.

Τα Κράτη-μέλη έχουν χρησιμοποιήσει τους

πόρους της Eurojust, για την προώθηση της

συνεργασίας και του συντονισμού μεταξύ

των Εθνικών δικαστικών Αρχών που είναι

απαραίτητες για την αντιμετώπιση της δια-

κίνησης ναρκωτικών. ο μεγαλύτερος αριθ-

μός υποθέσεων (254) που ενεγράφησαν

στη Eurojust κατά το 2010, αφορούσαν στη

διακίνηση ναρκωτικών. Λόγω του ενεργού

ρόλου που κατείχε η Eurojust στο συντονι-

σμό των υποθέσεων διακίνησης ναρκωτι-

κών, αναπτύχθηκαν διασυνδέσεις με χώρες

εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε πολ-

λές περιπτώσεις. Ειδικότερα, η διαχείρι-

ση υποθέσεων της Eurojust έχει καταστή-

σει εμφανή την αυξανόμενη εμπλοκή υπη-

κόων κρατών της δυτικής Αφρικής, με δια-

κινητές ναρκωτικών στην Τουρκία και την

Κολομβία.

Κατά το 2010, η Eurojust διοργάνωσε 39

συντονιστικές συναντήσεις για υποθέσεις

διακίνησης ναρκωτικών, η οποία αποτέλε-

σε τη μεγαλύτερη κατηγορία εγκλημάτων.

Η Eurojust κάλεσε τη Europol να συμμετά-

σχει στις μισές εξ αυτών των συντονιστικών

συναντήσεων. Σε τρεις υποθέσεις, συνε-

στήθη ΚοΕ με τη βοήθεια της Eurojust, ενώ

σε μία εκ των τριών ΚοΕ συμμετείχε επί-

σης η Europol.

Κατά τη δίωξη στο πλαίσιο υποθέσεων

διακίνησης ναρκωτικών, αντιμετωπίστηκαν

ειδικά προβλήματα. Π.χ. τα ζητήματα σχετι-

κά με την αναλογικότητα μπορεί να προκα-

λέσουν καθυστερήσεις στην εκτέλεση των

αιτημάτων δικαστικής συνδρομής, όταν το

εκτελούν Κράτος-μέλος δεν κρίνει σημα-

ντική την ποσότητα των ναρκωτικών. Σε

άλλα Κράτη-μέλη, η αρχή των υποχρεωτι-

κών διώξεων απαιτεί από τις Εθνικές Αρχές

την έναρξη ερευνών, αναφορικά με διακί-

νηση ναρκωτικών, ανεξαρτήτως της ποσό-

τητας των ναρκωτικών. Η Eurojust μεσο-

λάβησε σε αιτήματα σχετικά με αποδεικτι-

κά στοιχεία, π.χ. για καταγραφές, όπου οι

37ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

Η ουγγαρία ζήτησε την υποστήριξη της Eurojust

στη μεγαλύτερη υπόθεση απάτης ως προς το

Φ.Π.Α., τύπου «καρουσέλ». Η υπόθεση αφορού-

σε 13 Κράτη-μέλη, 5 τρίτα κράτη και Ισραηλινούς

πολίτες, κατά κύριο λόγο. Η εκτιμώμενη απώλεια

Φ.Π.Α. στην ουγγαρία ήταν €33,4 εκατομμύρια.

Τον κεντρικό ρόλο κατείχε μια εμπορική εταιρεία,

στην οποία πολλές εταιρείες από τις εμπλεκόμενες

χώρες παρείχαν αγαθά ή απλώς πλαστά τιμολόγια,

στη συνέχεια τα «εισήγαγαν» ξανά μέσω πολλών

ενδιάμεσων εταιρειών, με αποκλειστικό στόχο να

καθίσταται δυνατή για την κεντρική εμπορική εται-

ρεία η διεκδίκηση είσπραξης, από τις αρμόδιες αρ-

χές, (πιστωτικού) Φ.Π.Α. με παράνομο τρόπο. οι

δραστηριότητες ορισμένων εξ αυτών των ξένων

εταιρειών εισαγωγών/εξαγωγών βρίσκονταν ήδη

υπό έρευνα στις χώρες όπου ήταν εγγεγραμμένες,

π.χ. στη Λεττονία και την Ισπανία, ως μέρος ενός

εγκληματικού δικτύου μεγαλύτερου από αυτό που

βρισκόταν υπό έρευνα στην ουγγαρία. Υπεράκτιες

(offshore) εταιρείες στις Σεϋχέλλες χρησιμοποι-

ήθηκαν για τη νομιμοποίηση των χρημάτων από

την εγκληματική δραστηριότητα. οι δράστες απο-

κόμιζαν διπλό κέρδος, καθώς επίσης πωλούσαν τα

αγαθά. Η υπόθεση δεν είναι μια συνήθης υπόθε-

ση απάτης τύπου «καρουσέλ», καθώς σε διάφο-

ρες περιστάσεις υπήρξαν πλαστά τιμολόγια χωρίς

απτά αγαθά και μερικές φορές τα πλαστά τιμολό-

για αφορούσαν σε αγαθά άλλου τύπου ή ποσό-

τητας. Λόγω της πολυπλοκότητας της απάτης, οι

ουγγρικές αρχές ζήτησαν τη βοήθεια της Eurojust

και της Europol. Στις αρχές του 2010 μια συντο-

νιστική συνάντηση στη Eurojust, με εισαγγελείς

και ανακριτικούς υπαλλήλους από τη Βουλγαρία,

την Κύπρο, τη Γερμανία, την Ελλάδα, τη Λεττονία,

τη Λιθουανία, την Πολωνία, τη ρουμανία, την

Ισπανία και τη Σλοβακική Δημοκρατία, συνέβαλ-

λε στην ανταλλαγή πληροφοριών, βοήθησε στη

σύνταξη αιτημάτων δικαστικής συνδρομής, εμπε-

ριέχοντας όλα τα στοιχεία των πληροφοριών που

αντηλλάγησαν και δημιούργησε μια στρατηγική

για την εξάρθρωση του δικτύου. Χάρις στο συντο-

νισμό της Eurojust, τα περισσότερα ουγγρικά αιτή-

ματα δικαστικής συνδρομής εκτελέστηκαν έως το

τέλος του 2010.

Τον Ιούλιο του 2010, η ολλανδική Υπηρεσία

Πληροφοριών και Ερευνών, υπό τη διεύθυνση της

Εθνικής Εισαγγελικής Αργής για τη Σοβαρή Απάτη

και το Περιβαλλοντικό Έγκλημα, συνέλαβε εννέα

αγρότες σε μια υπόθεση ξεπλύματος χρημάτων,

πλαστών εγγράφων και συμμετοχής σε εγκλημα-

τική οργάνωση. Η ολλανδική Εισαγγελική Αρχή

θεωρούσε υπόπτους τους αγρότες για ξέπλυ-

μα δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, μέσω της χρή-

σης μιας εικονικής επιχείρησης. Συνολικά, συμμε-

τείχαν στην έρευνα 225 στελέχη αρχών επιβολής

του νόμου, καθώς επίσης και εφοριακοί υπάλλη-

λοι. Έρευνες διεξήχθησαν επίσης στην Πολωνία,

την Κύπρο, το Βέλγιο, τη Δανία, τη Γαλλία και την

Ελβετία. οι συλλήψεις πραγματοποιήθηκαν μόνο

στην ολλανδία, όμως ζητήθηκαν αρχεία και κατα-

σχέθηκαν χρήματα σε όλες τις εμπλεκόμενες χώ-

ρες. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτή η δομημέ-

νη και συντονισμένη δράση, διεξήχθησαν αρκετές

συναντήσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας συντονι-

στικής συνάντησης στη Eurojust, με ανακριτικούς

υπαλλήλους και εισαγγελείς από τις εμπλεκόμενες

χώρες, με σκοπό τη διαχείριση της συγκέντρωσης

αποδεικτικών στοιχείων, την κατάσχεση περιουσι-

ακών στοιχείων και τις συλλήψεις.

Η έγκαιρη συμμετοχή της Eurojust απέτρεψε τη

σύγκρουση δικαιοδοσίας σε μια σοβαρή υπόθε-

ση απάτης, στην οποία εμπλέκονταν δύο Κράτη-

μέλη. οι εγκληματίες σε ένα Κράτος-μέλος A εί-

χαν θέσει ως στόχο πλούσιους απόδημους στο

Κράτος-μέλος Β και τους είχαν υπεξαιρέσει αρκε-

τά εκατομμύρια λίρες, μέσω της λειτουργίας ενός

σχεδίου τύπου Ponzi. Κεφάλαια από ένα σύνο-

λο επενδυτών χρησιμοποιήθηκαν για την πληρω-

μή «μερισμάτων» σε άλλους επενδυτές. Και στις

δύο δικαιοδοσίες εντοπίστηκαν ύποπτοι και ξεκί-

νησαν έρευνες. Η Eurojust ενημερώθηκε για την

ύπαρξη παράλληλων ερευνών και διοργάνωσε μια

συντονιστική συνάντηση, όπου ετέθη το θέμα της

πιθανής σύγκρουσης δικαιοδοσίας και όπου συμ-

38

διαφορετικές οπτικές των Κρατών-μελών

δημιούργησαν δυσκολίες.

Εμπορία ανθρώπων

Η διαχείριση υποθέσεων της Eurojust, επιβε-

βαιώνει ότι οι συνηθέστεροι λόγοι εμπορίας

ανθρώπων είναι η εξαναγκαστική εργασία

και/ή η σεξουαλική εκμετάλλευση. ο

συντονισμός των ερευνών και των διώξε-

ων σε υποθέσεις εμπορίας ανθρώπων εξα-

κολούθησε κατά το 2010 να προωθείται

μέσω της βελτιωμένης συνεργασίας με τη

Eurojust.

Κατά το 2010, ενεγράφησαν συνολικά 87

υποθέσεις. οι υποθέσεις αυτές αντιστοι-

χούν σε 6% της συνολικής διαχείρισης υπο-

θέσεων.

ο αριθμός των συντονιστικών συναντήσε-

ων για υποθέσεις που αφορούν στην εμπο-

ρία ανθρώπων, αυξήθηκε από 5 κατά το

2009, σε 13 κατά το 2010.

Τα νομικά εμπόδια για τη δικαστική συνερ-

γασία μεταξύ Κρατών-μελών στον τομέα

της εμπορίας ανθρώπων σχετίζονταν κυρί-

ως με το αποδεκτό των αποδεικτικών στοι-

χείων. Σε πολλές περιπτώσεις, τα θύμα-

τα της εμπορίας με σκοπό τη σεξουαλική ή

εργασιακή εκμετάλλευση ήταν επίσης παρά-

νομοι μετανάστες. Όταν εξαρθρώνεται μια

φωνήθηκε, κατ’ αρχήν, η εισαγγελική πρόσβαση

σε υλικό που βρισκόταν στην άλλη δικαιοδοσία.

Η έγκαιρη παρέμβαση της Eurojust περιόρισε τον

κίνδυνο των δαπανηρών διώξεων που συνεχίζο-

νταν παράλληλα, μείωσε το περιττό κόστος για τα

Κράτη-μέλη και αύξησε την πιθανότητα για μια δί-

καιη δίκη.

οι βουλγαρικές αρχές ζήτησαν τη βοήθεια της

Eurojust σε μια υπόθεση απάτης, με έργα που

χρηματοδοτούνταν στο πλαίσιο του προγράμμα-

τος SAPARD (ένα πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής

Επιτροπής για τη βελτίωση και την επεξεργασία

αγροτικών και αλιευτικών προϊόντων), η οποία

διαπράχθηκε μεταξύ του 2004 και του 2006. οι

βουλγαρικές αρχές είχαν ήδη ξεκινήσει να επε-

ξεργάζονται την υπόθεση με την OLAF και η βο-

ήθεια της Eurojust ήταν αναγκαία για τη σύστα-

ση μιας ΚοΕ μεταξύ Ισπανίας και Βουλγαρίας. οι

βουλγαρικές έρευνες ξεκίνησαν με την ταυτοποί-

ηση των εταιρειών και των ατόμων που μετείχαν

στο σχέδιο απάτης. οι αρχές έπρεπε να αναγνω-

ρίσουν τα προϊόντα, τα οποία είχαν αγοραστεί με

χρήματα από το πρόγραμμα SAPARD, καθώς και

να χαρτογραφήσουν τις ροές χρημάτων. Όταν

προέκυψε η συνολική εικόνα, οι βουλγαρικές αρ-

χές σχεδίαζαν να κατασχέσουν τα προϊόντα του

εγκλήματος και να παραπέμψουν την υπόθεση

ενώπιον του δικαστηρίου. Η Eurojust φιλοξένησε

μια συντονιστική συνάντηση τον Ιούνιο, μεταξύ

Βουλγαρίας, Ισπανίας, ουγγαρίας και OLAF, κατά

την οποία προέκυψε ότι η έρευνα σε ένα Κράτος-

μέλος ήταν ήδη σε πολύ προχωρημένο στάδιο, σε

σχέση με τα υπόλοιπα. Η συντονιστική συνάντη-

ση έδωσε τη δυνατότητα της εξέτασης ολόκλη-

ρης της υπόθεσης υπό διαφορετικό πρίσμα, παρό-

τι, στη συγκεκριμένη υπόθεση, είχαν αρμοδιότη-

τες διαφορετικές εισαγγελικές αρχές σε διαφορε-

τικές δικαιοδοσίες.

39ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

ομάδα οργανωμένου εγκλήματος, τα θύμα-

τα συλλαμβάνονται και καλούνται ως μάρ-

τυρες κατά των μελών της εγκληματικής

οργάνωσης. ως μάρτυρες, τα θύματα είναι

συχνά απρόθυμα ή μη διαθέσιμα να εμφανι-

στούν ενώπιον του δικαστηρίου. Επομένως,

οι αρχικές τους μαρτυρίες δεν είναι δυνα-

τό να επιβεβαιωθούν στις δίκες και δεν είναι

δυνατό να γίνουν δεκτές ως αποδεικτι-

κά στοιχεία στα περισσότερα Κράτη-μέλη.

Ακόμη, οι άμεσες απειλές και η βία κατά των

θυμάτων και των οικογενειών τους είναι

σημαντικά αποτρεπτικά μέτρα για την κατά-

θεση των μαρτύρων. Σε ορισμένες υπο-

θέσεις που ενεγράφησαν στη Eurojust, τα

εγκληματικά δίκτυα γνώριζαν τις οικογένει-

ες των θυμάτων, αυξάνοντας την πιθανό-

τητα ότι οι μάρτυρες θα απειλούνταν και θα

βρίσκονταν σε κίνδυνο τόσο πριν, όσο και

μετά τη δίκη. Σε κάποιες υποθέσεις, οι οικο-

γένειες των θυμάτων έπρεπε να ξεπληρώ-

σουν ένα «χρέος» στο εγκληματικό δίκτυο.

οι δυσκολίες αυτές υπογραμμίζουν την

ανησυχία που εκφράζεται στην με αριθ.

Χάρις στην παρέμβαση της Eurojust, συνεστήθη μια ΚοΕ μεταξύ δύο Κρατών-μελών, με σκοπό την προώθηση της έρευνας και της δίωξης σε μια υπόθεση που περιελάμβα-νε σοβαρές κατηγορίες για διαφθορά. Είχαν διατεθεί κονδύλια για την αγορά φαρμά-κων με προορισμό χώρες όπου συγκεκριμένες ασθένειες ήταν ενδημικές. Η ανάθεση της σύμβασης για τα φάρμακα εικάζετο ότι είχε πραγματοποιηθεί παράνομα. Λόγω της διεθνούς φύσης της υπόθεσης, ανέκυψαν συγκεκριμένα προβλήματα αναφορικά με τη λήψη αποδεικτικού υλικού από μάρτυρες που βρίσκονταν σε διαφορετικές δικαιοδοσίες. Η Eurojust προώθησε τη σύνταξη και τη σύναψη μιας συμφωνίας ΚοΕ στη Χάγη, μετα-ξύ των εμπλεκομένων Κρατών-μελών. Αμέσως συγκεντρώθηκαν σημαντικά αποδεικτι-κά στοιχεία και η υπόθεση βρίσκεται σε εξέλιξη.

40

7/2010 γνώμη της ομάδας εμπειρογνωμό-

νων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με

την εμπορία ανθρώπων. Παρά το ότι διάφο-

ρες εξειδικευμένες υπηρεσίες έχουν διαπι-

στώσει μια αύξηση στον αριθμό των θυμά-

των εμπορίας ανθρώπων, η αύξηση στον

αριθμό των διώξεων δεν είναι εμφανής.

απάτη

Στην ενότητα αυτή δίνεται έμφαση στα

εγκλήματα που σχετίζονται με την απάτη,

συμπεριλαμβανομένης της φορολογι-

κής απάτης, της απάτης με υπολογιστή,

της απάτης με προκαταβολές χρηματικών

ποσών, της υπεξαίρεσης εις βάρος εταιρι-

κής περιουσίας και της απάτης ως προς το

Φ.Π.Α. Κατά το 2010 ενεγράφησαν συνο-

λικά 198 υποθέσεις που σχετίζονται με

την απάτη, παρουσιάζοντας μια μικρή μεί-

ωση σε σχέση με τα προηγούμενα έτη.

οι υποθέσεις αυτές αντιστοιχούν σε 14%

της συνολικής διαχείρισης υποθέσεων της

Eurojust. Ακόμη, κατά το 2010 ενεγράφη-

σαν έξι υποθέσεις που αφορούσαν σε ποινι-

κά αδικήματα, τα οποία επηρεάζουν τα χρη-

ματοοικονομικά συμφέροντα της ΕΕ.

Η Eurojust συντόνισε μια πανευρωπαϊκή αστυνομική και δικαστική δράση σε 13 χώρες, κατά ομάδων δια-

κομιστών (servers) υπολογιστών, που φιλοξενούσαν παράνομο υλικό και δίκτυα διάδοσης του υλικού αυ-

τού. Από την έναρξη των ερευνών το 2008, εντοπίστηκαν οι τέσσερεις από τις σημαντικότερες ομάδες

που συμμετείχαν στη διανομή στο διαδίκτυο του 80% των παραγωγών στην ολλανδική γλώσσα ή σε ξένες

γλώσσες με ολλανδικούς υπότιτλους. ο ανακριτής και η μονάδα Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Βελγικής

ομοσπονδιακής Αστυνομίας απευθύνθηκαν στη Eurojust και την Europol, για το συντονισμό των διεθνών

δράσεων και την παροχή βοήθειας κατά την εκτέλεση αιτημάτων δικαστικής συνδρομής στα Κράτη-μέλη

και στους εισαγγελείς-συνδέσμους της Κροατίας και της νορβηγίας. ο διεθνής συντονισμός των δράσεων

διευκολύνθηκε τόσο από τη Eurojust, όσο και από την Europol. Στόχος ήταν το κλείσιμο και η κατάσχεση

48 διακομιστών ή ομάδων διακομιστών, που είχαν διαπιστωθεί ότι ανήκαν στο δίκτυο διανομής παράνομου

υλικού. Τελικά, συνελήφθηκαν 16 άτομα. Υπολογίστηκε ότι το παράνομο υλικό συνιστούσε απώλεια πνευ-

ματικών δικαιωμάτων και εισοδήματος για τις εταιρείες παραγωγής, ύψους €30 εκατομμυρίων μόνο στο

Βέλγιο και έως €6 δισεκατομμυρίων στην Ευρώπη.

Ακόμη, διελευκάνθη μία ιταλική υπόθεση η οποία αφορούσε σε μια πολύ μεγάλη εγκληματική οργάνωση,

η οποία δραστηριοποιείτο στον τομέα της παιδικής πορνογραφίας και κακοποίησης μέσω του διαδικτύου,

με κρυπτογραφημένο λογισμικό. Λόγω της εκτενούς και έγκαιρης υποστήριξης της Eurojust, η περιοχή της

έρευνας επεκτάθηκε σε 11 ακόμη χώρες. Κατά τη διάρκεια μιας συντονιστικής συνάντησης, αντηλλάγησαν

τα αρχεία καταγραφής των υπολογιστών και οι διευθύνσεις Ιρ που συνδέονταν με αυτές τις χώρες και ξεκί-

νησαν οι έρευνες σε αυτές. Η Eurojust κατόρθωσε να παρακολουθήσει τις έρευνες και συντόνισε την εκτέ-

λεση συλλήψεων και τις κατασχέσεις υλικού και στη συνέχεια, μπόρεσε να παράσχει σε διάφορες Εθνικές

Αρχές τις νέες διευθύνσεις Ιρ σε αυτές τις χώρες, όπου, λόγω των νομοθεσιών τους για την προστασία δε-

δομένων, οι λίστες Ιρ είχαν διαγραφεί από τους παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου. Κατόπιν της συντονισμέ-

νης έρευνας, διεξήχθησαν 12 κατ’ οίκον έρευνες σε 10 χώρες και συνελήφθησαν 8 άτομα. Κατασχέθηκαν

διάφοροι υπολογιστές και άλλα αντικείμενα. Η υπόθεση βρίσκεται σε εξέλιξη.

41ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

Η Eurojust διοργάνωσε 17 συντονιστικές

συναντήσεις στα πλαίσια υποθέσεων που

σχετίζονταν με την απάτη.

Όπως και με άλλες κατηγορίες εγκλημά-

των, ένα σύνηθες πρόβλημα στις υποθέ-

σεις διασυνοριακής απάτης είναι η καθυ-

στέρηση της εκτέλεσης αιτημάτων δικαστι-

κής συνδρομής. οι υποθέσεις απάτης συνή-

θως περιλαμβάνουν σημαντικές ποσότητες

έγγραφων αποδεικτικών στοιχείων και απο-

τελούν έτσι δοκιμασία για τις δυνατότητες

τόσο των δικαστικών αρχών έκδοσης, όσο

και των εκτελουσών δικαστικών αρχών.

Όσον αφορά στο χρόνο και το προσωπικό,

η εκτέλεση αιτημάτων δικαστικής συνδρο-

μής μπορεί να θεωρηθεί ότι απαιτεί σημα-

ντικούς πόρους, οι οποίοι πρέπει να εκτρέ-

πονται από άλλες επείγουσες εθνικές δρα-

στηριότητες. Η εκτέλεση διεθνών αιτημά-

των δικαστικής συνδρομής σπάνια περι-

λαμβάνεται στους δείκτες απόδοσης για τις

εγχώριες αρχές. Αντίθετα, μπορεί να εκλη-

φθεί ως εμπόδιο για την επίτευξη των εθνι-

κών στόχων απόδοσης.

μια σχετική δυσκολία είναι ότι ορισμέ-

νες υποθέσεις απάτης οδηγούν σε αρνητι-

κή σύγκρουση δικαιοδοσίας, χωρίς καμία

χώρα να επιθυμεί να προβεί σε έρευνα και

δίωξη. μέσω ορισμένων υποθέσεων κατά

μία συντονιστική συνάντηση αφορούσε στη δυσκολία απόκτησης αποδεικτικών στοιχείων που σχετίζονται με τις

μεταφορές χρημάτων. Σε αυτή την υπόθεση, τα κεφάλαια που μεταφέρονταν μέσω της Western Union από την

Ελλάδα, βρίσκονταν σε επίπεδο χαμηλότερο του ορίου για πραγματοποίηση ελέγχων. Στα Κράτη-μέλη υπάρ-

χουν διαφορετικά συστήματα για τους ελέγχους αυτούς, οι οποίοι μπορεί να παρακαμφθούν εάν, π.χ., οι μετα-

φορές χρημάτων πραγματοποιούνται με την παροχή χρηματοοικονομικών ή άλλων προϊόντων. Η συμμετοχή της

Eurojust και η χρήση της συντονιστικής συνάντησης προσέδωσαν προστιθέμενη αξία στην προσπάθεια απόκτη-

σης αποδεικτικών στοιχείων: αποσαφηνίζοντας τις νομικές διατάξεις, προωθώντας την ανταλλαγή πληροφορι-

ών μεταξύ των Εθνικών Αρχών, συντάσσοντας εκ νέου ένα αίτημα αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής και παρέχο-

ντας συμπληρωματικές πληροφορίες.

οι ομάδες οργανωμένου εγκλήματος διερευνούν ταχύτατα τις οικονομικές δυνατότητες της εικονικής εμπορίας

δικαιωμάτων εκπομπών, με τη διάπραξη απάτης ως προς το Φ.Π.Α. και το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, σε διε-

θνή κλίμακα. Από το 2009, οι φερόμενοι ως δράστες είχαν συστήσει διάφορες αλυσίδες εμπορίας δικαιωμάτων

εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, στη Γερμανία, που ήταν τμήμα ενός δομημένου διεθνούς δικτύου απάτης ως

προς το Φ.Π.Α. τύπου «καρουσέλ». Ένας Γερμανός «εξαφανισμένος έμπορος» (“missing trader”) αγόραζε δι-

καιώματα εκπομπών από ξένους προμηθευτές και παρείχε στους αγοραστές του τιμολόγια με τον αναλογούντα

Φ.Π.Α. Κατά την επαναπώληση των δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, ο Φ.Π.Α. ούτε δηλωνόταν,

ούτε καταβαλλόταν στις φορολογικές αρχές. Στη συνέχεια, τα δικαιώματα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα

πωλούνταν σε διάφορους «ενδιάμεσους», έως ότου εξάγονταν ξανά σε άλλο Κράτος-μέλος από τον αποκαλού-

μενο «διανομέα». ο διανομέας αυτός υπέβαλλε αίτημα επιστροφής της προηγούμενης φορολογικής επιβάρυν-

σης (Φ.Π.Α.) στις φορολογικές αρχές, βάσει των τιμολογίων που ελάμβανε από τα προηγούμενα μέλη της αλυσί-

δας συναλλαγών. Η Eurojust υποστήριξε την έρευνα, συντονίζοντας πάνω από 100 αναζητήσεις και δεσμεύσεις

περιουσιακών στοιχείων, που είχαν προγραμματιστεί να διεξαχθούν ταυτόχρονα σε εννέα Κράτη-μέλη και σε πέ-

ντε τρίτες χώρες. Λόγω της άμεσης εκτέλεσης αιτημάτων δικαστικής συνδρομής και του συντονισμού μέσω της

Eurojust, ο Γενικός Εισαγγελέας της Φραγκφούρτης κατόρθωσε να κατασχέσει συνολικά €100.000.000. Χάρις

στην έγκαιρη διαβίβαση των αποδεικτικών στοιχείων που κατασχέθηκαν στα διάφορα Κράτη-μέλη, υπήρξαν

επαρκή στοιχεία που να δικαιολογούν τη σύλληψη διαφόρων εγκεφάλων της ομάδας οργανωμένου εγκλήματος,

οι οποίοι θα μπορούσαν να κατηγορηθούν για περισσότερα του ενός σοβαρά εγκλήματα. Η υπόθεση αυτή αντα-

νακλά την προστιθέμενη αξία που έδωσε η Eurojust σε διάφορα Κράτη-μέλη σε υποθέσεις φορολογικής απάτης.

42

Στα τέλη του νοεμβρίου του 2010, εκτελέστηκε ταυτόχρονα μία μεγάλης

κλίμακας αστυνομική και δικαστική δράση στη Γαλλία και την Ιταλία, κατά

μιας διεθνούς συμμορίας με την ονομασία «Παιδιά των μετρό». Η εγκλημα-

τική οργάνωση χρησιμοποιούσε παιδιά από 10 έως 16 ετών για να διαπράτ-

τουν κλοπές πορτοφολιών και τσαντών στα μετρό. Τα θύματα ήταν κυρί-

ως τουρίστες. οι νεαροί συνεργοί ηλικίας 17 έως 19 ετών οργάνωναν επιτό-

που τις ληστείες. Η γαλλική αστυνομία συνέλαβε 16 υπόπτους, ενώ η ιταλι-

κή αστυνομία 6. Η εγκληματική οργάνωση ήταν επίσης ύποπτη για την ορ-

γάνωση ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και σχεδίων κλοπής αυτοκινήτων.

οι συλλήψεις πραγματοποιήθηκαν κατόπιν συμφωνιών και μιας στρατηγικής

που συζητήθηκε στο πλαίσιο μιας συντονιστικής συνάντησης, η οποία διεξή-

χθη στη Eurojust τον οκτώβριο του 2010. μετά τη συνάντηση εκδόθηκε ΕΕΣ

από ένα Γάλλο ανακριτή.

Στην υπόθεση «Γκομόρρα», η οποία αφορούσε στη διακίνηση παραποιημέ-

νων προϊόντων, όπως ηλεκτρικές γεννήτριες, αλυσοπρίονα, σφυρο-τρύπανα

και ρουχισμός, τα παράνομα προϊόντα κατασκευάζονταν στην Κίνα και δια-

νέμονταν σε όλο τον κόσμο μέσω της νάπολης. Πριν από την πώληση των

προϊόντων, η συμμορία τοποθετούσε πλαστές ετικέτες γνωστών εταιρειών

και στη συνέχεια τα πωλούσε μέσω κατ’ οίκων προμηθευτών σε αγροτι-

κές περιοχές. Τα ηλεκτρικά προϊόντα δεν συμμορφώνονταν με τα πρότυ-

πα ασφαλείας της ΕΕ, θέτοντας κίνδυνο για την υγεία και την ασφάλεια των

χρηστών. Η εγκληματική δραστηριότητα ήταν εξαιρετικά επικερδής, π.χ. μια

ομάδα δύο προμηθευτών κέρδισε €250.000 μετά από μόλις 2-3 μήνες πα-

ράνομης δραστηριότητας. Η εγκληματική ομάδα αποτελείτο από περισσότε-

ρα από 60 άτομα, με υψηλού επιπέδου οργάνωση και παρακλάδια σε όλη

την Ευρώπη. οι χρηματοοικονομικές έρευνες κατέληξαν στη νάπολη, ενώ

τα κέρδη διαφάνηκε ότι ξεπλένονταν επίσης μέσω της Αυστραλίας και της

Ισλανδίας. Η επιχείρηση ξεκίνησε με μία βελγική έρευνα και συνεχίσθηκε

στην Europol, της οποίας οι εκθέσεις ανάλυσης οδήγησαν στην έναρξη δια-

φόρων ερευνών σε όλη την Ευρώπη, μέσω της παρέμβασης της Eurojust.

Διεξήχθησαν πέντε συντονιστικές συναντήσεις για την ανταλλαγή πληροφο-

ριών, την ενημέρωση σχετικά με τις διασυνδέσεις μεταξύ εγκλημάτων των

οποίων η καταπολέμηση φαινομενικά συνιστά δευτερεύουσα προτεραιότη-

τα (παραχάραξη), με συμπράξεις εγκληματικών ομάδων που συνδέονται με

την Καμόρα, καθώς και το συντονισμό των δράσεων μεταξύ διαφόρων αρ-

χών επιβολής του νόμου και δικαστικών αρχών, για τη διεξαγωγή ταυτόχρο-

νων επιχειρήσεων. Υιοθετήθηκε μια συγκεκριμένη στρατηγική συνεργασία

για το συντονισμό των επιχειρήσεων (συλλήψεις και κατασχέσεις), οι οποίες

στη συνέχεια διεξήχθησαν σε διάφορα Κράτη-μέλη, με σκοπό την αποφυγή

της απώλειας αποδεικτικών στοιχείων ή της διαφυγής των εγκληματιών. οι

προκλήσεις της εν λόγω έρευνας ήταν πολλές: η ανακατασκευή του εγκλη-

ματικού δικτύου, η έναρξη ερευνών και η εκτέλεση ταυτόχρονων επιχειρή-

σεων. Η τελευταία φάση των συλλήψεων και οι ταυτόχρονες έρευνες και κα-

τασχέσεις έθεσαν περαιτέρω προκλήσεις: το επείγον των δράσεων (σε λιγό-

τερο από δύο εβδομάδες), ο προσδιορισμός των κατάλληλων αρχών, οι δι-

αφορετικές νομικές απαιτήσεις και το βάρος της απόδειξης για έγκριση των

ερευνών σε ορισμένες χώρες, η κακή ποιότητα της μετάφρασης των αιτημά-

των δικαστικής συνδρομής και η ανάγκη για εκτέλεση σε πραγματικό χρόνο

των αιτημάτων αυτών κατά την ημέρα της επιχείρησης. Η Eurojust διοργά-

νωσε μια συνάντηση με τα εμπλεκόμενα Κράτη-μέλη για την επίλυση όλων

αυτών των προβλημάτων και συντόνισε την ημέρα της επιχείρησης, από κοι-

νού με την Europol, μέσω ενός κινούμενου γραφείου στη νάπολη. ως απο-

τέλεσμα της επιχείρησης, συνελήφθησαν 67 ύποπτοι, πραγματοποιήθηκαν

143 έρευνες σε αποθήκες, κατασχέθηκαν περισσότεροι από 800 τόνοι παρα-

ποιημένων προϊόντων (αξίας €12 εκατομμυρίων), ανακτήθηκαν περιουσιακά

στοιχεία η αξία των οποίων υπερβαίνει τα €16 εκατομμύρια και εντοπίστηκαν

νέα στοιχεία έρευνας που οδηγούν σε ακόμη μία χώρα.

43ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

το 2010, κατέστη σαφές ότι η απάτη δια-

πράττεται σε παγκόσμια κλίμακα, συχνά

με τη χρήση του διαδικτύου και όπου η

αρχή της εδαφικής δικαιοδοσίας θα μπο-

ρούσε να παρεμποδίσει μια αποτελεσματι-

κή αντίδραση. Η απάτη μπορεί να διαπρα-

χθεί, εκ προθέσεως, σε διάφορες τοπο-

θεσίες και ώρες, από άτομα διαφορετι-

κών υπηκοοτήτων. οι ύποπτοι βρίσκονται

συχνά σε άλλες χώρες, οι οποίες δεν υφί-

στανται τις συνέπειες του εγκλήματος και

των οποίων οι δικαστικές αρχές δεν έχουν

αρμοδιότητα δίωξης βάσει των αρχών της

εδαφικότητας/εθνικότητας.

Κατά το 2010, η Eurojust συνέχισε την

παρακολούθηση δύο εξελισσόμενων προ-

γραμμάτων:

• το στρατηγικό πρόγραμμα με στόχο την

ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφορι-

ών και της αμοιβαίας δικαστικής συνδρο-

μής μεταξύ των δικαστικών αρχών των

Κρατών-μελών της ΕΕ, στον τομέα της

απάτης ως προς το Φ.Π.Α. και

• το πρόγραμμα με στόχο την ενίσχυ-

ση της αμοιβαίας δικαστικής συνδρο-

μής και της ανταλλαγής πληροφοριών

μεταξύ των Κρατών-μελών της ΕΕ και

άλλων ευρωπαϊκών χωρών και εδαφών

(territories), στον τομέα του χρηματοοι-

κονομικού εγκλήματος.

Ταυτόχρονα, η Eurojust συμμετείχε ως

παρατηρητής στον πέμπτο γύρο αμοιβαίων

αξιολογήσεων, για το χρηματοοικονομικό

έγκλημα και τις χρηματοοικονομικές έρευ-

νες. οι παρατηρητές της Eurojust κατείχαν

ενεργό ρόλο κατά τις επισκέψεις αξιολόγη-

σης και συνέβαλαν στη σύνταξη των τελι-

κών εκθέσεων αξιολόγησης, διασφαλίζο-

ντας ότι δίδεται αρκετή προσοχή στις πτυ-

χές της δικαστικής συνεργασίας στον τομέα

αυτό και ότι εντοπίζονται όλα τα πρακτικά

και νομικά εμπόδια.

διαφθορά

Κατά το 2010 ενεγράφησαν συνολικά 31

υποθέσεις διαφθοράς, αντιστοιχώντας

σε 55% αύξηση σε σχέση με το 2009.

Εγκλήματα διαφθοράς συζητήθηκαν σε 11

εκ των 141 συντονιστικών συναντήσεων,

κατά το 2010.

μία εκ των νέων διατάξεων της Απόφασης

για τη Eurojust είναι η δημιουργία του

Εθνικού Συντονιστικού Συστήματος της

Eurojust (ENCS), το οποίο θα συμπερι-

λαμβάνει, από κοινού με άλλους βασι-

κούς εθνικούς παράγοντες για τη δικα-

στική συνεργασία, σημεία επαφής κατά

της διαφθοράς. Η απόφαση 2008/852/

ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 24ης οκτωβρίου

2008, για ένα δίκτυο σημείων επαφής

κατά της διαφθοράς, ορίζει στο άρθρο 1

ότι: «Προκειμένου να βελτιωθεί η συνερ-

γασία μεταξύ των αρχών και υπηρεσιών

πρόληψης και καταπολέμησης της διαφθο-

ράς στην Ευρώπη, δημιουργείται δίκτυο

σημείων επαφής των Κρατών – μελών

της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή

Επιτροπή, η Europol και η Eurojust, είναι

πλήρως συνδεδεμένες με τις δραστηριό-

τητες του δικτύου». Η Eurojust θα δια-

σφαλίσει ότι το δίκτυο καταπολέμησης της

διαφθοράς λαμβάνεται προσεκτικά υπόψη

κατά την υλοποίηση του ENCS.

Έγκλημα στον κυβερνοχώρο

(cybercrime)

Το έγκλημα στον κυβερνοχώρο αποτε-

λεί εμφανή απόδειξη των δυσκολιών στην

έρευνα και τη δίωξη του εγκλήματος που

υπερβαίνει τα εθνικά σύνορα. Από τη δια-

χείριση των υποθέσεών της, η Eurojust έχει

παρατηρήσει ότι σε υποθέσεις εγκλήματος

στον κυβερνοχώρο, οι οποίες είναι συχνά

διμερής εκ φύσεως, προκύπτουν αρνητι-

κές συγκρούσεις δικαιοδοσίας: οι Εθνικές

Αρχές επικεντρώνονται μόνο στην εγκλη-

44

Από το 2004, η Eurojust έχει εγγράψει συνολικά 135 υποθέσεις που

αφορούν σε ανηλίκους, ενώ τέσσερεις ακόμα υποθέσεις ενεγράφησαν

από τη νορβηγία για ζητήματα σχετικά με ανηλίκους. Η Eurojust ενέγρα-

ψε 40 υποθέσεις εγκλήματος κατά ανηλίκων κατά το 2010.

μεταξύ των υποθέσεων της Eurojust, οι συνηθέστερες κατηγορίες εγκλη-

μάτων που αφορούν σε ανηλίκους είναι η σεξουαλική κακοποίηση, συ-

μπεριλαμβανομένων των βιασμών και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης,

οι εικόνες κακοποίησης ανηλίκων (παιδική πορνογραφία) και η εμπορία

ανθρώπων.

Το Σημείο Επαφής για την Προστασία Ανηλίκων στη Eurojust ενίσχυσε τη

συνεργασία της Eurojust με τον Ευρωπαϊκό Χρηματοδοτικό Συνασπισμό

για την πάταξη της εμπορικής σεξουαλικής εκμετάλλευσης των παιδιών

στο Διαδίκτυο (EFC) και διεύρυνε τις επαφές με την ομάδα Εργασίας ΕΕ-

ΗΠΑ για την προστασία των ανηλίκων στο πεδίο αυτό. Το Σημείο Επαφής

για την Προστασία Ανηλίκων και ο εισαγγελέας-σύνδεσμος για τις ΗΠΑ

διοργάνωσαν μια συνάντηση της εν λόγω ομάδας εργασίας στη Eurojust.

οι συζητήσεις αφορούσαν στις αρχές που διέπουν τις ηλεκτρονικές ομά-

δες και τους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, ως μέσα για την ανταλ-

λαγή εικόνων κακοποίησης παιδιών, τις τεχνολογίες που χρησιμοποιού-

νται πρόσφατα για το σκοπό αυτό (π.χ. ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, συνο-

μιλία στο διαδίκτυο, υπηρεσίες SMS, συστήματα πίνακα ανακοινώσεων,

P2P, κ.λπ.) και τις στρατηγικές για την καταπολέμηση της κρυπτογράφη-

σης και άλλων προσπαθειών από τα δίκτυα κακοποίησης παιδιών. Υπήρξε

επίσης ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών σχετικά με τον τρόπο αντιμετώ-

πισης των κρυπτογραφημένων και ανώνυμων δεδομένων.

οι ΗΠΑ εμπλέκονταν σε υποθέσεις με παράνομες εικόνες σεξουαλικής

κακοποίησης παιδιών. Από τις υποθέσεις αυτές προέκυψαν τεχνικές δυ-

σκολίες με την κρυπτογράφηση ή άλλες μεθόδους συγκάλυψης και κα-

θορισμού της πραγματικής ταυτότητας των δραστών. με την ανάμει-

ξη του Σημείου Επαφής για την Προστασία Ανηλίκων στη Eurojust, συ-

νεστήθη μια τεχνική ομάδα εργασίας στη Eurojust, με την Europol και

το Τμήμα Εγκλημάτων του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, το οποίο

ασχολείται με τη δίωξη των εγκλημάτων αυτών. Στο πλαίσιο της ομάδας

εργασίας, εισαγγελείς και ειδικοί στην εγκληματολογική έρευνα και ανά-

λυση, αντήλλαξαν τις πιο πρόσφατες τεχνολογίες και προσδιόρισαν τον

τρόπο με τον οποίο οι εν λόγω δράστες προσπαθούν να συγκαλύψουν

τις δραστηριότητες και τις ταυτότητές τους. Η ομάδα εργασίας συναντή-

θηκε αρκετές φορές με το Σημείο Επαφής για την Προστασία Ανηλίκων

στη Eurojust. Για το 2011 έχει προγραμματιστεί επίσκεψη στις μονάδες

και τα κέντρα προστασίας ανηλίκων στην ουάσινγκτον των Ηνωμένων

Πολιτειών.

σημείο Επαφής για την Προστασία ανηλίκων

ματική δραστηριότητα εντός των συνό-

ρων τους, χωρίς να επιδιώκουν την κατα-

πολέμηση του προβλήματος σε επίπεδο

ΕΕ, αυξάνοντας τον κίνδυνο να παρα-

μείνει το έγκλημα ατιμώρητο. Κατά το

2010, η Eurojust συνεργάστηκε με εταί-

ρους της για την αντιμετώπιση της ατιμω-

ρησίας αυτής. Ιδιαίτερης σημασίας υπήρξε

η συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα

45ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

για Εγκλήματα στον Κυβερνοχώρο, η οποία

περιλαμβάνει το Επιγραμμικό Σύστημα

Αναφοράς Διαδικτυακών Εγκλημάτων

(Internet Crime Reporting Online System)

και τον Αναλυτικό Φάκελο Εργασίας (AWF)

CYBORG της Europol.

Η Eurojust ενέγραψε 32 υποθέσεις εγκλή-

ματος στον κυβερνοχώρο κατά το 2010.

Σε αυτά τα αριθμητικά στοιχεία ενυπάρχει

ένα στοιχείο ελλιπούς αναφοράς. Καθώς

οι Εθνικές Αρχές έχουν εύλογα επικεντρω-

θεί στα αποτελέσματα του εγκλήματος στον

κυβερνοχώρο (διάδοση τρομοκρατικού υλι-

κού, απάτη, κλοπή πνευματικής ιδιοκτησί-

ας, πορνογραφία, κ.λπ.), εντός των δικαι-

οδοσιών τους, οι μέθοδοι με τις οποίες δια-

πράττεται το έγκλημα δεν έχουν αποτελέ-

σει πάντα κεντρικό στοιχείο καταγραφής.

Το 2010, η Eurojust διοργάνωσε μία συντο-

νιστική συνάντηση.

νομιμοποίηση εσόδων από

εγκληματικές δραστηριότητες –

ξέπλυμα Βρώμικου χρήματος

Κατά το 2010, το ξέπλυμα βρώμικου χρή-

ματος εξακολούθησε να αποτελεί κύρια

κατηγορία εγκλήματος, με συνολικά 146

υποθέσεις. ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί σε

μια μικρή, ωστόσο σημαντική, αύξηση στον

αριθμό των υποθέσεων ξεπλύματος βρώμι-

κου χρήματος, με 103 υποθέσεις το 2008

και 125 το 2009.

Το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος απασχόλη-

σε 26 συντονιστικές συναντήσεις που διορ-

γανώθηκαν από τη Eurojust. Σε εννέα εξ

αυτών των συναντήσεων, κρίθηκε απαραί-

τητη και η συμμετοχή της Europol. Κατά

το 2010, συνεστήθησαν τρεις ΚοΕ σε αυτή

την κατηγορία εγκλήματος.

Η Eurojust, από κοινού με την Ισπανική

Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, φιλο-

ξένησε ένα στρατηγικό σεμινάριο στη

Γρανάδα της Ισπανίας το 2010, σχετικά με

τη νομιμοποίηση προϊόντων εγκλήματος,

τον εντοπισμό και τη διάθεση παράνομων

περιουσιακών στοιχείων. Το κύριο αντικεί-

μενο του σεμιναρίου υπήρξε η ανταλλα-

γή πληροφοριών για το χρηματοοικονομικό

έγκλημα μεταξύ των Κρατών-μελών και η

χρήση μέσων αμοιβαίας δικαστικής συνδρο-

μής και αμοιβαίας αναγνώρισης σε ζητήμα-

τα οικονομικού εγκλήματος και ανάκτησης

περιουσιακών στοιχείων. οι συμμετέχοντες

συμφώνησαν ότι απαιτούνται αποτελεσμα-

τικά εθνικά συστήματα καταπολέμησης του

ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, βελτιω-

μένη εθνική συνεργασία και μια πιο ενερ-

γή συμβολή της Eurojust σε σύνθετες και

πολυμερείς υποθέσεις ξεπλύματος βρώμι-

κου χρήματος, δέσμευσης και δήμευσης

περιουσιακών στοιχείων, που προέρχονται

από εγκληματικές δραστηριότητες.

Ένα συγκεκριμένο δικαστικό εμπόδιο στην

καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου

χρήματος ανακύπτει όταν η εθνική νομο-

θεσία απαιτεί την επακριβή διαπίστωση του

βασικού αδικήματος που σχετίζεται με τη

συνεπακόλουθη νομιμοποίηση εσόδων από

εγκληματικές δραστηριότητες. Η διαχείριση

υποθέσεων της Eurojust αποδεικνύει ότι οι

ομάδες οργανωμένου εγκλήματος διαφορο-

ποιούν συχνά την εγκληματικότητά τους:

η διακίνηση ναρκωτικών μπορεί να αποτε-

λέσει τμήμα μιας εγκληματικής επιχείρησης

εμπορίας ανθρώπων και ένα βαποράκι μπορεί

επίσης να αποτελέσει αντικείμενο εμπορίας

για σεξουαλική εκμετάλλευση. οι απαιτή-

σεις για ακριβή καθορισμό του βασικού αδι-

κήματος μπορεί να καταστήσουν ιδιαίτερα

δύσκολη την καταπολέμηση του ξεπλύματος

βρώμικου χρήματος. Ακόμη, οι διαφορές στην

οργανωτική δομή των αρχών έρευνας και

δίωξης οικονομικού εγκλήματος στα διάφορα

Κράτη-μέλη μπορεί να προκαλέσουν δυσκο-

λίες. Επίσης, ορισμένα Κράτη-μέλη δεν ποι-

νικοποιούν το «ξέπλυμα βρώμικου χρήματος

για ίδιους σκοπούς»: το ξέπλυμα βρώμι-

κου χρήματος σε αυτές τις δικαιοδοσίες δεν

46

αποτελεί αντικείμενο δίωξης αν πραγματο-

ποιείται από το άτομο που έχει αποκτήσει

παράνομα τα έσοδα αυτά. Επομένως, η ροή

«μαύρου χρήματος» είναι πολύ δύσκολο να

διερευνηθεί και να εντοπιστεί.

Στην πλειοψηφία των σύνθετων υποθέσεων

ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, το κύριο

αδίκημα είναι η διακίνηση ναρκωτικών.

Στην Ιταλία, στις υποθέσεις αυτές εμπλέ-

κονται εγκληματικές ομάδες τύπου μαφίας.

Τα παράνομα κέρδη από αυτές τις δραστη-

ριότητες ξεπλένονται συχνά, εν μέρει, στην

Ιταλία. Εναλλακτικά, τα έσοδα επενδύονται

σε ξένες ιδιοκτησίες ή εταιρείες μέσω δια-

φόρων χρηματοοικονομικών καναλιών. Το

πρόβλημα που ανακύπτει από την εγκλη-

ματική ανάμειξη σε νόμιμες εμπορικές δρα-

στηριότητες είναι ότι μπορεί να επηρεά-

σει τον υγιή ανταγωνισμό για άλλες νόμι-

μες επιχειρήσεις. Η στρέβλωση του αντα-

γωνισμού της αγοράς μπορεί να καταδείξει

πιθανές δραστηριότητες ξεπλύματος βρώ-

μικου χρήματος, που προκύπτουν από δρα-

στηριότητες του οργανωμένου εγκλήματος.

δραστηριότητες του οργανωμένου

εγκλήματος

Στα συμπεράσματά του για την Ετήσια

Έκθεση της Eurojust του 2009, το

Συμβούλιο υποστήριξε την «πρόθεση της

Eurojust να βελτιώσει τα στατιστικά της

εργαλεία προκειμένου να παράσχει στο

Συμβούλιο πιο λεπτομερή στοιχεία για τα

εγκλήματα που χαρακτηρίζονται από το

φαινόμενο αυτό». Το έργο αυτό είναι συνε-

χές και το CMS περιλαμβάνει δύο κατηγο-

ρίες εγκλημάτων που συνδέονται ειδικά με

την ύπαρξη ομάδων οργανωμένου εγκλή-

ματος. Αυτές οι κατηγορίες εγκλημάτων

είναι η «συμμετοχή σε εγκληματική οργά-

νωση» και η «οργανωμένη ληστεία». Το

2010, οι δύο αυτές κατηγορίες εγκλημάτων

καταγράφηκαν σε υποθέσεις της Eurojust

233 φορές (153 και 80 φορές αντίστοιχα),

έναντι 254 το 2009.

Σε 13 συντονιστικές συναντήσεις το αντικεί-

μενο ήταν υποθέσεις οργανωμένης ληστεί-

ας, ενώ η συμμετοχή σε εγκληματική οργά-

νωση απασχόλησε 30 συντονιστικές συνα-

ντήσεις. Η Europol κλήθηκε σε συντονιστι-

κές συναντήσεις σε 6 υποθέσεις για οργα-

νωμένη ληστεία και σε 15 συντονιστικές

συναντήσεις που αφορούσαν σε συμμετοχή

σε εγκληματική οργάνωση.

Κατά το 2010, η Eurojust συνέβαλε στην

έκθεση για την Αξιολόγηση Απειλών του

οργανωμένου Εγκλήματος (OCTA) της

Europol, με συγκεκριμένα ευρήματα για τις

διασυνδέσεις μεταξύ των δραστηριοτήτων

του οργανωμένου εγκλήματος και άλλων

κατηγοριών εγκλημάτων, από δικαστικής

άποψης. Παρότι στο ηνωμένο Βασίλειο,

τη γαλλία και τη μάλτα, οι υποθέσεις

οργανωμένου εγκλήματος συνδέονται κατά

κύριο λόγο με τη διακίνηση ναρκωτικών,

την παράνομη διακίνηση λαθρομετανα-

στών, το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, το

λαθρεμπόριο όπλων και την απάτη, στη

Φινλανδία οι υποθέσεις αυτές συνδέονται

κυρίως με εγκλήματα κατά της ζωής, της

σωματικής ακεραιότητας και της ελευθερί-

ας (απαγωγή, παράνομη κατακράτηση και

περιαγωγή σε oμηρία). Στην ίρλανδία, η

τρομοκρατία (συμμετοχή στον IRA) είναι η

κύρια κατηγορία εγκλήματος που σχετίζεται

με τη συμμετοχή σε εγκληματική οργάνω-

ση. Στην Πολωνία, η πλειοψηφία των ομά-

δων οργανωμένου εγκλήματος εμπλέκο-

νται στη διακίνηση ναρκωτικών, τον εκβια-

σμό, την παράνομη εισαγωγή οινοπνευμα-

τωδών ποτών και BMK (αμφεταμινών) από

τη ρωσική ομοσπονδία (όπου η παραγω-

γή BMK είναι νόμιμη). Στη Λιθουανία, οι

περισσότερες ομάδες οργανωμένου εγκλή-

ματος ασχολούνται με τη διακίνηση ναρ-

κωτικών, τις οργανωμένες ληστείες, την

απάτη ως προς το Φ.Π.Α., την παράνομη

εισαγωγή προϊόντων, την εμπορία ανθρώ-

πων και την απάτη. Στην ίταλία, στις υπο-

47ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

θέσεις οργανωμένου εγκλήματος εμπλέ-

κονται συχνά εγκληματικές ομάδες τύπου

μαφίας, οι οποίες συμμετέχουν άμεσα σε

εγκληματικές δραστηριότητες ή δίνουν

την έγκρισή τους σε άλλες εγκληματι-

κές ομάδες για να τις φέρουν εις πέρας. Η

Πορτογαλία, από την άλλη, δεν διαθέτει

σταθερές, εδραιωμένες ομάδες οργανωμέ-

νου εγκλήματος (π.χ. τύπου μαφίας, συμ-

μορίες του δρόμου, οικογενειακές φατρίες,

κ.λπ.). Πρόκειται κυρίως για ad hoc οργα-

νώσεις που λειτουργούν για συγκεκριμέ-

νη χρονική περίοδο. οι κύριες ενασχολή-

σεις τους είναι η διακίνηση ναρκωτικών και

η παράνομη διακίνηση λαθρομεταναστών.

οι υποθέσεις που σχετίζονται με το

οργανωμένο έγκλημα και ενεγράφησαν

στη Eurojust το 2010 αντανακλούν τα

Συμπεράσματα του Συμβουλίου για την

καταπολέμηση εγκλημάτων που διαπράτ-

τονται από μετακινούμενες εγκληματι-

κές ομάδες. οι εγκληματικές αυτές ομά-

δες διαπράττουν εγκλήματα κατά της ιδι-

οκτησίας, κυρίως κλοπές και απάτες και

μετακινούνται διαρκώς, εκμεταλλευόμενες

την απουσία συνόρων στην ΕΕ, ενώ επί-

σης δρουν εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

στη Σκανδιναβία, τη ρωσική ομοσπονδία,

την ουκρανία, τη Λευκορωσία και την

Κίνα. Π.χ. στην Εσθονία, οι οργανωμένες

εγκληματικές ομάδες που ασχολούνται ειδι-

κά με τις ληστείες κοσμηματοπωλείων και

καταστημάτων πολυτελών αγαθών μετέφε-

ραν τις δραστηριότητές τους από το εσθο-

νικό έδαφος σε άλλα Κράτη-μέλη. Στη

Λιθουανία, ορισμένες ομάδες που συμμε-

τείχαν σε διακίνηση ναρκωτικών, οργάνω-

ναν τις εγκληματικές τους δραστηριότητες

εκτός της χώρας και απέφευγαν τη μεταφο-

ρά ναρκωτικών/πρόδρομων ουσιών μέσω

του λιθουανικού εδάφους.

Ακόμη, εντοπίστηκαν ορισμένα ειδικά προ-

βλήματα δικαστικής συνεργασίας μεταξύ

των Κρατών-μελών για την καταπολέμηση

του οργανωμένου εγκλήματος. Στην απόφα-

ση-πλαίσιο 2008/841/ΔΕΥ του Συμβουλίου,

της 24ης οκτωβρίου 2008, για την καταπο-

λέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, το

Συμβούλιο ζήτησε την προσέγγιση, σε όλα

τα Κράτη-μέλη, των ορισμών των εγκλη-

μάτων που σχετίζονται με τη συμμετοχή σε

εγκληματική οργάνωση και την επιβολή ποι-

νών που αντιστοιχούν στη σοβαρότητα των

αδικημάτων αυτών, σε φυσικά και νομικά

πρόσωπα που τα διαπράττουν ή είναι υπεύ-

θυνα για την τέλεσή τους.

Τα Κράτη-μέλη κλήθηκαν να συμμορ-

φωθούν με τις απαιτήσεις των διατάξε-

ων της απόφασης-πλαίσιο έως την 11η

μαΐου 2010. Η νομοθεσία στο πεδίο αυτό

ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των Κρατών-

μελών. Πρόκειται για σημαντικές διαφορές

σε συγκεκριμένα πεδία (π.χ. τύπος κύρι-

ων αδικημάτων, εξακολούθηση, ποινές,

κ.λπ.) και ορισμένα Κράτη-μέλη δεν δια-

θέτουν πρόβλεψη για αδικήματα που σχε-

τίζονται με τη συμμετοχή σε εγκληματική

οργάνωση στους ποινικούς τους κώδικες,

όμως διαθέτουν προβλέψεις για αδικήμα-

τα συνωμοσίας για τη διάπραξη συγκεκρι-

μένων εγκλημάτων. Η ανωτέρω κατάσταση

αιτιολογεί ενδεχομένως τις σημαντικές δια-

φορές μεταξύ των παραπομπών υποθέσεων

στη Eurojust από τα Κράτη-μέλη, οι οποίες

σχετίζονται με την κατηγορία εγκλήματος

«Συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση»,

με ορισμένα Κράτη-μέλη να μην εγγρά-

φουν καμία υπόθεση αυτής της κατηγορίας.

2.6 Κοινές ομάδες Έρευνας

Κατά το 2010, η Eurojust συνέχισε να

παράσχει υποστήριξη στις ΚοΕ και ενθάρ-

ρυνε τη σύστασή τους, παρέχοντας πλη-

ροφορίες και συμβουλές στους ασκούντες

επάγγελμα συναφές προς τη δικαιοσύνη.

Βάσει του άρθρου 9στ της Απόφασης για

τη Eurojust, το 2010, τα Εθνικά μέλη της

48

Συνέντευξη τύπου για το παγκόσμιο δίκτυο παιδόφιλων

Από το 2008, η Eurojust, μέσω του νορβηγού

εισαγγελέα-συνδέσμου, παρείχε υποστήρι-

ξη σε μια έρευνα για σεξουαλική κακοποίηση

ανηλίκων και την παραγωγή και διανομή ει-

κόνων κακοποίησης ανηλίκων. Καθώς η έρευ-

να εξελισσόταν, αποκαλύφθηκαν πιθανές δια-

συνδέσεις με άλλες χώρες και υπόπτους, συ-

μπεριλαμβανομένων της Ιταλίας, των ΗΠΑ, της

ρουμανίας, του ΗΒ, του Βελγίου, της Γαλλίας,

της Γερμανίας, της Τσεχικής Δημοκρατίας,

του Αφγανιστάν και της Βραζιλίας. ως αποτέ-

λεσμα των προσπαθειών των εμπλεκόμενων

Εθνικών Αρχών, οι οποίες συντονίστηκαν από

τη Eurojust, αποκαλύφθηκε ένα παγκόσμιο δί-

κτυο παιδόφιλων. μέχρι τώρα, περίπου 30

ύποπτοι βρίσκονται υπό έρευνα, οι περισσότε-

ροι από τους οποίους βρίσκονται στις ΗΠΑ, ενώ

έχουν εντοπιστεί περισσότερα από 70 θύματα.

Διοργανώθηκαν πέντε συντονιστικές συναντή-

σεις, κατά τη διάρκεια των οποίων οι συμμετέ-

χουσες χώρες αντήλλαξαν αποδεικτικά στοιχεία

και συντόνισαν αιτήματα για αμοιβαία δικαστι-

κή συνδρομή, καθώς και ενέργειες κατά των

δραστών. ο συντονισμός και η ανταλλαγή πλη-

ροφοριών μέσω της Eurojust προώθησαν την

έναρξη και τη διεξαγωγή ερευνών. Επιλύθηκαν

επίσης ζητήματα σχετικά με τη δικαιοδοσία η

οποία ήταν αρμόδια για την έρευνα και τη δίω-

ξη. Σχεδιάστηκαν και εκτελέστηκαν κοινές δρά-

σεις από τις νορβηγικές, τις ιταλικές, τις ρουμα-

νικές και τις αμερικανικές αρχές, συμπεριλαμ-

βανομένων κατ’ οίκων ερευνών, συλλήψεων

και ανακρίσεων υπόπτων. Η διεθνής συνεργα-

σία, την οποία διευκόλυνε η Eurojust, επέτρε-

ψε στις δικαστικές αρχές και στις αρχές επιβο-

λής του νόμου να εντοπίσουν τους δράστες και

να διασώσουν πολλά ανήλικα θύματα.

Η Κροατική Υπηρεσία για την Καταστολή της

Διαφθοράς και του οργανωμένου Εγκλήματος,

διενέργησε έρευνα κατά οκτώ υψηλόβαθμων

στελεχών, συμπεριλαμβανομένου ενός πρώην

πολιτικού, για παράνομη έγκριση και διάθεση

δανείων από το 2006 έως το 2009, για την από-

κτηση μέσων χρηματοδότησης της αγοράς με-

τοχών, μέσω διαφόρων άλλων εταιρειών, στην

Κροατία και το εξωτερικό. οι ζημιές υπολογίσθη-

καν, κατά προσέγγιση, σε €54.000.000. Κατά τη

διάρκεια της εκτεταμένης αυτής έρευνας, ανα-

κρίθηκαν 29 μάρτυρες σε άλλες χώρες, υποβλή-

θηκαν σε έλεγχο διάφορες εταιρείες και τραπε-

ζικοί λογαριασμοί σε άλλες χώρες και συγκε-

ντρώθηκαν τα αντίστοιχα έγγραφα. Εστάλησαν

αιτήματα αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής στο

ΗΒ, τη νορβηγία, την ουγγαρία, την Τσεχική

Δημοκρατία, τη μάλτα, τη Δημοκρατία της

Σερβίας, την Ελβετία και την Ιταλία, η εκτέλε-

ση των οποίων διευκολύνθηκε από τη Eurojust.

Η διευκόλυνση αυτή παρείχε εξαιρετικά αποτε-

λέσματα, με ορισμένα από τα αιτούμενα έγγρα-

φα να λαμβάνονται εντός 24 ωρών και στις πε-

ρισσότερες περιπτώσεις εντός μερικών ημερών.

οι εισαγγελείς από την Κροατία ήταν παρόντες

στην ανάκριση μαρτύρων στην ουγγαρία και

τη μάλτα. οι έρευνες στη μάλτα ήταν ιδιαίτερα

επιτυχείς και εξασφαλίστηκαν σημαντικά έγγρα-

φα. Η δίκη θα ξεκινήσει στην Κροατία το 2011.

49ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

Eurojust συμμετείχαν σε 20 ΚοΕ, ενερ-

γώντας είτε εκ μέρους της Eurojust είτε

ως αρμόδιες Εθνικές Αρχές, σε κατηγορίες

εγκλημάτων που αφορούν, μεταξύ άλλων,

στην απάτη, τη διαφθορά, την κλοπή αυτο-

κινήτων, τη διακίνηση ναρκωτικών και την

εμπορία ανθρώπων. Ακόμη, η Eurojust

έλαβε 11 γνωστοποιήσεις από Κράτη-μέλη

σχετικά με τη σύσταση ΚοΕ, σύμφωνα με το

άρθρο 13.5 της Απόφασης για τη Eurojust.

Η Eurojust εξακολουθεί να παράσχει την

υποστήριξη και την ενθάρρυνσή της για τη

βελτιωμένη δικαστική εκπαίδευση αναφορι-

κά με τη χρήση των ΚοΕ, εντός και εκτός της

Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Eurojust συμμετείχε

στο εσωτερικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα για

τις ΚοΕ της Europol και παρείχε εκπαίδευ-

ση σε φόρα ασκούντων επάγγελμα συνα-

φές προς τη δικαιοσύνη, όπως η Ευρωπαϊκή

Αστυνομική Ακαδημία (CEPOL), καθώς και

σε εργαστήρια που διοργάνωσε η Γραμματεία

της Σύμβασης Αστυνομικής Συνεργασίας

στη νοτιοανατολική Ευρώπη (PCC SEE).

Το Δεκέμβριο του 2010, η Eurojust και

η Europol διοργάνωσαν από κοινού την

έκτη ετήσια συνάντηση του δικτύου εθνι-

κών εμπειρογνωμόνων για τις ΚοΕ στην

Europol, όπου παρέστησαν εμπειρογνώ-

μονες και ασκούντες επάγγελμα συνα-

φές προς τη δικαιοσύνη από 22 Κράτη-

μέλη και εκπρόσωποι της Επιτροπής και

της Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου.

Παρουσιάστηκαν θέματα που κάλυπταν

τομείς, όπως οι πρακτικοί όροι των διαφό-

ρων εθνικών συστημάτων για τη σύσταση

ΚοΕ, η υποστήριξη προς τις ΚοΕ, οι ΚοΕ με

τρίτες χώρες και οι μελλοντικές τάσεις στις

ΚοΕ. Πραγματοποιήθηκαν δύο εργαστήρια,

ένα για τις «απαιτήσεις του προφίλ του επι-

τυχημένου εμπειρογνώμονα ΚοΕ σε εθνικό

επίπεδο, προσδιορίζοντας το ρόλο και την

αποστολή» και το άλλο αφορούσε σε μια

συζήτηση σχετικά με τις λύσεις σε συνήθη

προβλήματα που προκύπτουν κατά τη διάρ-

κεια της σύστασης, της λειτουργίας και της

ολοκλήρωσης των ΚοΕ, όπως προσδιορίζο-

νται από τους ασκούντες επάγγελμα συνα-

φές προς τη δικαιοσύνη.

η Eurojust και η οικονομική

υποστήριξη των επιχειρήσεων των

κόΕ

Η Eurojust συνέχισε να παράσχει υπο-

στήριξη στις ΚοΕ κατά το 2010, παρέχο-

ντας οικονομική και λειτουργική βοήθεια.

με βάση δύο επιτυχείς αιτήσεις που υπο-

βλήθηκαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο

πλαίσιο του χρηματοδοτικού της προγράμ-

ματος «Πρόληψη και καταπολέμηση της

εγκληματικότητας 2007-2013», η Eurojust

έλαβε κεφάλαια για δύο Προγράμματα

Χρηματοδότησης ΚοΕ. Και στα δύο, η

Eurojust συνέβαλε καλύπτοντας δύο συνή-

θεις τύπους εξόδων που σχετίζονται με τις

δραστηριότητες των ΚοΕ: έξοδα ταξιδιών

και διαμονής και έξοδα μετάφρασης και

διερμηνείας. Πέραν της οικονομικής υπο-

στήριξης, η Eurojust κατόρθωσε να δανεί-

σει εξοπλισμό, όπως κινητά τηλέφωνα και

φορητούς υπολογιστές και στο πλαίσιο του

δεύτερου προγράμματος, φορητούς σαρω-

τές και εκτυπωτές.

Το πρώτο (πιλοτικό) Πρόγραμμα

Χρηματοδότησης των ΚοΕ, «οικονομική,

διοικητική και λειτουργική υποστήριξη

των Κοινών ομάδων Έρευνας με σύστα-

ση κέντρου εμπειρογνωμοσύνης με κεντρι-

κό σημείο επαφής» ξεκίνησε τον Ιούλιο

του 2009 και ολοκληρώθηκε την 31η

Δεκεμβρίου 2010. ο προϋπολογισμός του

προγράμματος αυτού ανήλθε σε €316.473.

Εκ των 34 συνολικά αιτήσεων για χρημα-

τοδότηση που υποβλήθηκαν στο πλαίσιο

50

αυτού του προγράμματος, οι 29 κατατέθη-

καν το 2010. Το πρόγραμμα παρείχε υπο-

στήριξη σε 10 ΚοΕ σε 13 Κράτη-μέλη κατά

το 2010, διαθέτοντας συνολικά €292.537.

Το δεύτερο Πρόγραμμα Χρηματοδότησης

των ΚοΕ, «Υποστήριξη της μεγαλύτε-

ρης χρήσης των ΚοΕ», ξεκίνησε την 1η

οκτωβρίου 2010 και θα διαρκέσει έως την

30ή Σεπτεμβρίου 2013. ο προϋπολογισμός

του δεύτερου αυτού προγράμματος αυξή-

θηκε σημαντικά σε €2.272.800. Η Eurojust

έλαβε 12 αιτήσεις χρηματοδότησης στο

πλαίσιο του προγράμματος αυτού, από την

25η οκτωβρίου έως την 26η Δεκεμβρίου

2010 και παρείχε υποστήριξη σε 12 ΚοΕ

σε 15 Κράτη-μέλη, διαθέτοντας συνολικά

€265.161.

Περισσότερα στοιχεία σχετικά με την πορεία

του Προγράμματος Χρηματοδότησης των

ΚοΕ διατίθενται στο δικτυακό τόπο της

Eurojust.

2.7 Διαχείριση υποθέσεων της Eurojust που αφορούν τρίτες χώρες

Η συνεργασία της Eurojust με τρίτες χώρες

πραγματοποιείται βάσει των άρθρων 3.2,

26α και 27β της Απόφασης για τη Eurojust.

Το 2010, πραγματοποιήθηκε μια μελέτη

για τη διαχείριση υποθέσεων της Eurojust

αναφορικά με τρίτες χώρες, για την περί-

οδο από 1η Σεπτεμβρίου 2008 έως 31η

Αυγούστου 2010.

οι τρίτες χώρες από τις οποίες ζητήθη-

κε συχνότερα βοήθεια ήταν η Ελβετία

και έπειτα, οι Ηνωμένες Πολιτείες,

η νορβηγία, η Κροατία, η ρωσική

ομοσπονδία, η Τουρκία, η Αλβανία και η

ουκρανία. οι κύριες κατηγορίες εγκλη-

μάτων στις υποθέσεις που αφορούσαν

τουλάχιστον μία τρίτη χώρα ήταν η δια-

κίνηση ναρκωτικών, η υπεξαίρεση και η

απάτη, το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος,

η συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση

και η παράνομη διακίνηση ανθρώπων.

οι περισσότερες υποθέσεις αφορούσαν στη

διευκόλυνση εκτέλεσης αιτημάτων δικα-

στικής συνδρομής και συντονισμού. Στις

περισσότερες εξ αυτών, η Eurojust διευ-

κόλυνε την ταχύτερη εκτέλεση αιτημάτων

αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής, συμπε-

ριλαμβανομένων αιτημάτων έκδοσης. οι

καθυστερήσεις στην εκτέλεση αιτημάτων

για δικαστική συνδρομή ήταν ένα επανα-

λαμβανόμενο εμπόδιο που εντοπίστηκε στο

πεδίο αυτό.

Τα αιτήματα δικαστικής συνδρομής προς τρί-

τες χώρες, τα οποία προώθησε η Eurojust,

περιελάμβαναν, μεταξύ άλλων, αιτήματα

για τραπεζικές πληροφορίες, καταθέσεις

μαρτύρων και υπόπτων, καταθέσεις μέσω

τηλεδιάσκεψης, καταγραφή τηλεπικοινωνι-

ών, έρευνες, ελεγχόμενες παραδόσεις, επί-

δοση κλήσεων και δέσμευση, κατάσχεση

και δήμευση περιουσιακών στοιχείων.

Η Eurojust διοργάνωσε επίσης συντονι-

στικές συναντήσεις, με τις οποίες διευκο-

λύνθηκαν η ανταλλαγή πληροφοριών και

αποδεικτικών στοιχείων μεταξύ αρμόδιων

αρχών, οι ταυτόχρονες εκτελέσεις αιτημά-

των δικαστικής συνδρομής, οι εκτελέσεις

διεθνών ενταλμάτων σύλληψης, καθώς

και οι κατ’ οίκον έρευνες και οι ελεγχό-

μενες παραδόσεις. οι τρίτες χώρες που

συμμετείχαν συχνότερα στις συντονιστικές

συναντήσεις στη Eurojust ήταν η Ελβετία,

οι Ηνωμένες Πολιτείες, η νορβηγία, η

Κροατία, η ρωσική ομοσπονδία, η Τουρκία,

η Αλβανία και η ουκρανία. Σύμφωνα με

τους κανόνες για την προστασία δεδομέ-

νων, οι ανταλλαγές επιχειρησιακών πλη-

ροφοριών, συμπεριλαμβανομένων προσω-

πικών δεδομένων, προωθήθηκαν από τη

Eurojust μόνο με εκείνες τις τρίτες χώρες

με τις οποίες έχει συναφθεί συμφωνία

συνεργασίας.

51ΕΠΙΧΕΙρΗΣΙΑΚΕΣ ΔρΑΣΤΗρΙοΤΗΤΕΣ

Η βοήθεια προς τις αρμόδιες αρχές στα

Κράτη-μέλη διευκολύνθηκε μέσω της επα-

φής με τα σημεία επαφής της Eurojust σε

τρίτες χώρες. Ακόμη, στις περιπτώσεις που

ήταν αναγκαίο, υπήρξε επαφή με τους αξι-

ωματικούς-συνδέσμους και τους δικαστι-

κούς συνδέσμους που έχουν ορίσει τα

Κράτη-μέλη σε τρίτες χώρες.

αποσπασμένοι εισαγγελείς-σύνδεσμοι

από τρίτες χώρες στη Eurojust

οι εισαγγελείς-σύνδεσμοι από τρίτες χώρες

που έχουν αποσπαστεί στη Eurojust μπο-

ρούν να εγγράψουν τις δικές τους υπο-

θέσεις, βάσει των συμφωνιών συνεργα-

σίας των χωρών τους με τη Eurojust. Επί

του παρόντος υπάρχουν τρεις εισαγγε-

λείς-σύνδεσμοι.

ο εισαγγελέας-σύνδεσμος από τη νορβηγία

ενέγραψε στη Eurojust 50 υποθέσεις κατά

το 2010. οι υποθέσεις αφορούσαν στη δια-

κίνηση ναρκωτικών, τα εγκλήματα κατά

της ιδιοκτησίας ή των δημόσιων αγαθών,

συμπεριλαμβανομένης της απάτης, τα

εγκλήματα κατά της ζωής, της σωματικής

ακεραιότητας και της ελευθερίας, την εμπο-

ρία ανθρώπων και το έγκλημα στον κυβερ-

νοχώρο. ο εισαγγελέας-σύνδεσμος διοργά-

νωσε τρεις συντονιστικές συναντήσεις κατά

το 2010, στις οποίες συμμετείχαν αντιπρό-

σωποι από οκτώ Κράτη-μέλη, τις ΗΠΑ και

την Ιντερπόλ.

ο εισαγγελέας-σύνδεσμος από την Κροατία

ενέγραψε στη Eurojust 11 υποθέσεις κατά

το 2010. οι υποθέσεις αφορούσαν στη δια-

φθορά, τα εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας

ή των δημόσιων αγαθών, συμπεριλαμβανο-

μένης της απάτης, τα εγκλήματα κατά της

ζωής, της σωματικής ακεραιότητας και της

ελευθερίας και τη διακίνηση ναρκωτικών.

Επτά εκ των έντεκα υποθέσεων που ενέ-

γραψε η Κροατία ήταν υποθέσεις διαφθο-

ράς, μερικές εκ των οποίων αφορούσαν στη

δέσμευση τραπεζικών λογαριασμών, περι-

ουσιακών στοιχείων, κ.λπ.

ο εισαγγελέας-σύνδεσμος από τις ΗΠΑ ενέ-

γραψε στη Eurojust τρεις υποθέσεις κατά

το 2010. οι υποθέσεις αφορούσαν, κατά

κύριο λόγο, σε εγκλήματα κατά της ιδιοκτη-

σίας ή των δημόσιων αγαθών, συμπεριλαμ-

βανομένης της απάτης, τη διαφθορά, την

εμπορία ανθρώπων και το έγκλημα στον

κυβερνοχώρο. ο εισαγγελέας-σύνδεσμος

διοργάνωσε δύο συντονιστικές συναντή-

σεις κατά το 2010, όπου μετείχαν εκπρό-

σωποι από τη Γερμανία, την Ελλάδα, τη

Γαλλία, την ουγγαρία, την ολλανδία και το

Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς επίσης από την

πΓΔμ και την Ελβετία.

οι εισαγγελείς-σύνδεσμοι επιβεβαίωσαν ότι

κατά τη διαχείριση υποθέσεων αντιμετώπι-

σαν παρόμοια εμπόδια με αυτά που αντιμε-

τώπισαν τα Εθνικά Γραφεία.

Η οργάνωση συντονιστικών συναντήσε-

ων για σύνθετες υποθέσεις είναι μία από τις

κύριες δυνάμεις της Eurojust, στο πλαίσιο

της συνεργασίας της με τους εισαγγελείς-

συνδέσμους. Η συνεργασία αυτή επιταχύ-

νει σημαντικά την εκτέλεση αιτημάτων και

βοηθά στην επίλυση άλλων νομικών και πρα-

κτικών προβλημάτων. Γενικά, η παρουσία

των εισαγγελέων-συνδέσμων στη Eurojust

έχει βοηθήσει τους ασκούντες επάγγελμα

συναφές προς τη δικαιοσύνη να εξετάσουν

και να κατανοήσουν τις σύνθετες διατάξεις

που διέπουν τη δικαστική συνεργασία μετα-

ξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των Κρατών-

μελών και των εξωτερικών εταίρων.

52

Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο

Σύμφωνα με το άρθρο 25α.1(β) της

Απόφασης για τη Eurojust, η Γραμματεία

του ΕΔΔ αποτελεί τμήμα του προσωπικού

της Eurojust, αλλά λειτουργεί ως χωριστή

μονάδα.

Κατά το 2010, οι σχέσεις μεταξύ της Eurojust

και του ΕΔΔ ενισχύθηκαν. Τον Ιούνιο και το

νοέμβριο, οι εκπρόσωποι του ΕΔΔ κλήθη-

καν να συμμετάσχουν σε δύο συναντήσεις

του IWG. μεταξύ άλλων, οι συμμετέχοντες

συζήτησαν σχετικά με το ρόλο των Κρατών-

μελών, της Eurojust και του ΕΔΔ, για τη δι-

ασφάλιση μιας πιο αποδοτικής σχέσης μετα-

ξύ της Eurojust και του ΕΔΔ.

Σε δύο συγκεκριμένες συναντήσεις στη

Eurojust, εξετάστηκε το ζήτημα της συ-

μπληρωματικότητας μεταξύ της Eurojust

και του ΕΔΔ. Τον οκτώβριο, η Προεδρία

του Κολλεγίου, ο Γενικός Διευθυντής

Διοικητικών Υπηρεσιών και ο Προεδρεύων

της ομάδας του ΕΔΔ και των Δικαστών-

Συνδέσμων, συναντήθηκαν με τις τρεις

Προεδρίες του ΕΔΔ και τη Γραμματεία του

ΕΔΔ, για να συζητήσουν σχετικά με τον

τρόπο βελτίωσης της συνεργασίας μετα-

ξύ της Eurojust και του ΕΔΔ. Η συζήτη-

ση εστιάστηκε σε τρεις τομείς: τον τρόπο

βελτίωσης της ροής πληροφοριών μεταξύ

της Eurojust και των Σημείων Επαφής του

ΕΔΔ, τους τύπους επιχειρησιακών υποθέσε-

ων στους οποίους η Eurojust και το ΕΔΔ θα

μπορούσαν να διεξάγουν συμπληρωματι-

κές δραστηριότητες και τον τρόπο τακτικής

αξιολόγησης της συνεργασίας μεταξύ της

Eurojust και του ΕΔΔ. Περαιτέρω συμφω-

νία επετεύχθη σχετικά με τη σύσταση μιας

Κοινής Ειδικής ομάδας, αποτελούμενης από

εκπροσώπους της Eurojust, του ΕΔΔ και

της Γραμματείας του, με σκοπό την εξεύ-

ρεση πρακτικών τρόπων για την ενίσχυση

της συνεργασίας μεταξύ της Eurojust και

του ΕΔΔ.

Η Κοινή Ειδική ομάδα συναντήθηκε για

πρώτη φορά στο περιθώριο της 5ης συνά-

ντησης του IWG. Τα μέλη συμφώνησαν ότι,

σε επίπεδο ΕΕ, θα πρέπει να υπάρχει κοινό

μάρκετινγκ της Eurojust και του ΕΔΔ, προ-

κειμένου οι δύο οργανισμοί να εκλαμβά-

νονται ως μία ομάδα από τα Κράτη-μέλη.

Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να αξιοποιηθεί στο

έπακρο η ευκαιρία για στενότερη συνερ-

γασία μεταξύ της Eurojust και του ΕΔΔ, η

οποία παρέχεται από το Εθνικό Συντονιστικό

Σύστημα της Eurojust. ομοίως, τα Εθνικά

μέλη της Eurojust θα μπορούσαν να κατα-

στούν Σημεία Επαφής του ΕΔΔ, όποτε συ-

ντρέχει περίπτωση και σύμφωνα με τα δια-

φορετικά εθνικά δικαστικά συστήματα.

Europol

Η Eurojust και η Europol συνέχισαν τις προ-

σπάθειές τους για ενίσχυση της στενότερης

συνεργασίας για την καταπολέμηση του σο-

βαρού διασυνοριακού εγκλήματος, αυξάνο-

ντας την ανταλλαγή πληροφοριών και βελ-

τιώνοντας τη στρατηγική και επιχειρησιακή

τους συνεργασία. Την 1η Ιανουαρίου 2010,

τέθηκε σε ισχύ η αναθεωρημένη Συμφωνία

3 Σχέσεις με εταίρους από την ΕΕ

53ΣΧΕΣΕΙΣ μΕ ΕΤΑΙροΥΣ ΑΠο ΤΗν ΕΕ

Συνεργασίας, παρέχοντας ένα φάσμα νέων

δυνατοτήτων για τη βελτιωμένη συνεργασία

μεταξύ των δύο οργανισμών, καθορίζοντας

ειδικότερα τις συνθήκες κατά τις οποίες χρη-

σιμοποιείται η συνεργασία κατά τη διαχείρι-

ση υποθέσεων, μεταξύ των δύο πλευρών.

Προβλέπει επίσης την προσωρινή τοποθέ-

τηση εκπροσώπων του ενός οργανισμού

στις εγκαταστάσεις του άλλου, καθώς και

την υποχρέωση αμοιβαίας ενημέρωσης για

τη συμμετοχή τους σε ΚοΕ. Σύμφωνα με το

άρθρο 22 της αναθεωρημένης Συμφωνίας

Συνεργασίας, κάθε χρόνο πρέπει να υπο-

βάλλεται στο Συμβούλιο μια κοινή ετήσια

έκθεση αναφορικά με τη συνεργασία.

Το 2010, η Eurojust κάλεσε την Europol να

συνεχίσει την ενεργή συμμετοχή της στις

συναντήσεις του IWG, ειδικότερα για τη

συζήτηση σχετικά με τον τρόπο προώθη-

σης στενότερων σχέσεων μεταξύ του ENCS

και των Εθνικών μονάδων της Europol,

όπως προβλέπεται στο άρθρο 12.5(δ) της

Απόφασης για τη Eurojust.

Η Eurojust συμμετείχε σε διάφορες συναντή-

σεις των Επικεφαλής των Εθνικών μονάδων

της Europol, στην Europol. Διοργάνωσε επί-

σης μια συνάντηση για τους Επικεφαλής

των Εθνικών μονάδων και το Κολλέγιο, με

σκοπό την ενίσχυση της ενημέρωσης για το

ρόλο που διαδραματίζει η Eurojust στους

Αναλυτικούς Φακέλους Εργασίας (AWFs)

και την πιθανότητα αυξημένης συνεργασί-

ας, εν όψει των νέων διατάξεων της αναθε-

ωρημένης Συμφωνίας Συνεργασίας.

Η Eurojust συνέχισε την ανάπτυξη της

στρατηγικής συνεργασίας της με τη Europol

στα πεδία του οργανωμένου εγκλήματος

και της τρομοκρατίας. Τον οκτώβριο του

2010, η Eurojust είχε μια σημαντική συμβο-

λή στην έκθεση OCTA 2011, σύμφωνα με

μια αυστηρή μεθοδολογία που ανέπτυξαν

οι αναλυτές της Eurojust και της Europol.

Η συμβολή αυτή περιλαμβάνει ποιοτική και

ποσοτική ενημέρωση σχετικά με τα δύο έτη

διαχείρισης υποθέσεων της Eurojust, στις

κύριες κατηγορίες εγκλημάτων των οποί-

ων η καταπολέμηση έχει προτεραιότητα,

που καλύπτονται από την έκθεση OCTA. Τα

δεδομένα για την ποσοτική ανάλυση εξή-

χθησαν από το CMS και διαμορφώθηκαν

από την ομάδα Διαχείρισης Υποθέσεων της

Eurojust, ενώ η ποιοτική αξιολόγηση βασί-

στηκε κυρίως σε συνεντεύξεις που πραγμα-

τοποιήθηκαν με τα Εθνικά Γραφεία, σε επι-

λεγμένες υποθέσεις.

Η Eurojust συνέχισε τη στρατηγική συνερ-

γασία της με την Europol σε θέματα τρο-

μοκρατίας, συζητώντας σε διάφορες συνα-

ντήσεις για τις πολιτικές και τις στρατηγι-

κές σχετικά με την καταπολέμηση της τρο-

μοκρατίας και συμβάλλοντας στις εκθέσεις

TE-SAT της Europol.

Στο πεδίο της επιχειρησιακής συνεργασί-

ας, η Eurojust συμμετείχε σε τρεις ακόμη

Αναλυτικούς Φακέλους Εργασίας (AWFs),

κατά το 2010. Αυτοί οι Αναλυτικοί Φάκελοι

Εργασίας αφορούν στο έγκλημα στον κυ-

βερνοχώρο, την πειρατεία στη θάλασσα και

τη διακίνηση ηρωίνης και αυξάνουν το συ-

νολικό αριθμό των συμμετοχών της Eurojust

σε 15 AWFs. Η Europol συμμετείχε σε 41

συντονιστικές συναντήσεις της Eurojust. Η

ανταλλαγή πληροφοριών μέσω της ασφα-

λούς επικοινωνιακής σύνδεσης αυξήθηκε

κατά 27%. Το 2010 αντηλλάγησαν 675 μη-

νύματα. Η ποιότητα της συνεργασίας επέ-

φερε εξαιρετικά αποτελέσματα στις επιχει-

ρησιακές υποθέσεις με την Europol, παρέ-

χοντας εκθέσεις ανάλυσης, βάσει των οποί-

ων η Eurojust μπόρεσε να συντονίσει δρα-

στηριότητες δικαστικής συνεργασίας.

Προκειμένου να καταστεί δυνατή η ανταλ-

λαγή πληροφοριών υψηλότερης διαβάθμι-

σης, στις 20 οκτωβρίου 2010, η Europol

πρότεινε στη Eurojust την αναθεώρηση του

Πίνακα Ισοδυναμίας μεταξύ των αντίστοι-

χων προτύπων τους εμπιστευτικότητας και

54

ασφάλειας, ώστε να επιτρέπεται η ανταλλα-

γή πληροφοριών έως του επιπέδου «Άκρως

Απόρρητο ΕΕ». οι διαπραγματεύσεις για

ένα νέο μνημόνιο Συνεννόησης μεταξύ της

Eurojust και της Europol ολοκληρώθηκαν

τον Ιανουάριο του 2011 και το μνημόνιο

τέθηκε σε ισχύ την 15η Φεβρουαρίου 2011.

Για υποθέσεις στις οποίες εμπλέκεται η

Europol, ανατρέξτε στο Κεφάλαιο 2 και

ιδιαίτερα στις παραγράφους «Δραστηριό-

τητες του οργανωμένου εγκλήμα-

τος» και «Έγκλημα στον κυβερνοχώρο

(cybercrime)».

OLAF

Για να ενισχυθεί η καταπολέμηση της απά-

της, της διαφθοράς ή άλλων ποινικών αδι-

κημάτων που επηρεάζουν τα οικονομι-

κά συμφέροντα της ΕΕ, η Eurojust και η

OLAF συνέχισαν κατά το 2010 το συντονι-

σμό των προσπαθειών και διατήρησαν τα-

κτικές επαφές. Η υλοποίηση της Πρακτικής

Συμφωνίας του 2008 για τους μηχανισμούς

συνεργασίας μεταξύ Eurojust και OLAF

(εφεξής «Πρακτική Συμφωνία»), απέδει-

ξε ότι η συνεργασία σε σύνθετες υποθέσεις

έχει ενισχυθεί με αυξημένη ανταλλαγή πα-

ραπομπών υποθέσεων, περιλήψεων υπο-

θέσεων και σχετικών πληροφοριών, καθώς

και τακτική παρακολούθηση των υποθέσε-

ων σε εξέλιξη. Κατά το 2010, η OLAF πα-

ρέπεμψε τέσσερεις υποθέσεις στη Eurojust,

ενώ η Eurojust παρέπεμψε μία υπόθεση

στην OLAF.

Στις 09 Ιουλίου 2010, ο Πρόεδρος της

Eurojust και ο εκτελών χρέη Γενικού

Διευθυντή της OLAF, συναντήθηκαν στις

Βρυξέλλες, με σκοπό την αξιολόγηση της

συνεργασίας και τη συζήτηση σχετικά με

την ανάγκη βελτίωσης των μεθόδων προσ-

διορισμού κατάλληλων υποθέσεων, οι οποί-

ες θα ωφεληθούν από μια προσέγγιση συ-

νεργασίας. Η ανάγκη διερεύνησης των συ-

νεργιών μεταξύ των δύο οργανισμών υπο-

γραμμίστηκε στο πλαίσιο των δυνατοτήτων

βάσει της Συνθήκης της Λισαβόνας.

Κατά το 2010, συνεχίστηκαν οι τακτικές συ-

ναντήσεις μεταξύ της Eurojust και της OLAF,

προκειμένου να ενισχυθεί η συνεργασία,

ανταλλάσσοντας περιλήψεις συναφών υπο-

θέσεων και παρέχοντας γενικά σχόλια για

τις δραστηριότητες στο πλαίσιο των υπο-

θέσεων αυτών. Κατά τις συναντήσεις αυ-

τές παρακολουθείται επίσης η πρόοδος που

καταβάλλεται για τη σύσταση ενός δικτύ-

ου ασφαλούς επικοινωνίας για την ανταλ-

λαγή πληροφοριών μεταξύ της Eurojust και

της OLAF. Το δίκτυο αυτό συστήνεται στο

πλαίσιο της απόφασης 2009/917/ΔΕΥ του

Συμβουλίου, για τη χρήση της πληροφορι-

κής για τελωνειακούς σκοπούς. Η απόφα-

ση αυτή θα χορηγήσει στη Eurojust πρό-

σβαση ανάγνωσης στο τελωνειακό σύστη-

μα πληροφοριών και στο Αρχείο Φακέλων

Τελωνειακών Ερευνών, από το μάιο του

2011, δίνοντας στη Eurojust τη δυνατό-

τητα λήψης άμεσων πληροφοριών που θα

ενισχύσουν την υποστήριξη των δικαστικών

αρχών στα Κράτη-μέλη.

Στο πλαίσιο του Προγράμματος Ανταλλαγής

Eurojust-OLAF, το μάρτιο πραγματοποιήθη-

κε μια εκπαιδευτική επίσκεψη στη Eurojust

από ανώτερους επιθεωρητές και επικεφα-

λής μονάδων της OLAF. οι εκπρόσωποι

της OLAF ενημερώθηκαν για το ρόλο της

Eurojust, για την υποδομή ασφαλών επι-

κοινωνιών και την επίπτωση της υλοποί-

ησης της Πρακτικής Συμφωνίας και της

Απόφασης για τη Eurojust, στη δικαστι-

κή συνεργασία. Αντίστοιχα, οι εκπρόσωποι

των Εθνικών Γραφείων της Eurojust συμ-

μετείχαν το Σεπτέμβριο στη συνεδρίαση του

Συμβουλίου Διοίκησης της OLAF και είχαν

την ευκαιρία να ανταλλάξουν εμπειρίες με

55ΣΧΕΣΕΙΣ μΕ ΕΤΑΙροΥΣ ΑΠο ΤΗν ΕΕ

τους εκπροσώπους διαφόρων μονάδων της

OLAF, συμπεριλαμβανομένων των ερευνη-

τικών και τελωνειακών μονάδων.

Το Δεκέμβριο, η Eurojust φιλοξένησε από

κοινού με τη Europol τη 18η συνάντηση του

Δικτύου επικοινωνίας για την καταπολέμη-

ση της απάτης της OLAF (OAFCN). Από το

2004, η Eurojust είναι θεσμικό μέλος του

OAFCN, του δικτύου των επικεφαλής επι-

κοινωνίας των Εθνικών Αρχών και των ορ-

γανισμών που εμπλέκονται στην καταπολέ-

μηση της απάτης.

Για υποθέσεις στις οποίες εμπλέκεται η

OLAF, ανατρέξτε στην Ενότητα 2.5 στην πα-

ράγραφο Απάτη.

Frontex

Το 2010, η Eurojust ενίσχυσε τις επα-

φές με τον Ευρωπαϊκό οργανισμό για τη

Διαχείριση της Επιχειρησιακής Συνεργασίας

στα Εξωτερικά Σύνορα των Κρατών-μελών

της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Frontex), με σκο-

πό τη σύναψη και διατήρηση σχέσεων συ-

νεργασίας, σύμφωνα με το άρθρο 26.1 της

Απόφασης για τη Eurojust.

Τον Απρίλιο του 2010, σε συνέχεια των

ανεπίσημων επαφών μεταξύ των δύο ορ-

γανισμών, ο Πρόεδρος της Eurojust και ο

Εκτελεστικός Διευθυντής της Frontex συνα-

ντήθηκαν στη Eurojust για να συζητήσουν

τους πιθανούς τομείς μιας μελλοντικής συ-

νεργασίας. ο Εκτελεστικός Διευθυντής της

Frontex παρέστη σε μια συνάντηση του

Κολλεγίου και πραγματοποίησε παρουσία-

ση της οργάνωσης και της λειτουργίας της

Frontex.

Η Eurojust ξεκίνησε τις επαφές με τη

Frontex για την πιθανή διαπραγμάτευση

ενός προκαταρκτικού μέσου συνεργασίας,

σύμφωνα με το άρθρο 26.1 της Απόφασης

για τη Eurojust.

Ευρωπαϊκό Δίκτυο Δικαστικής Εκπαίδευσης

Η βάση για τη συνεργασία μεταξύ της

Eurojust και του Ευρωπαϊκού Δικτύου

Δικαστικής Εκπαίδευσης (EJTN), στο πεδίο

της δικαστικής εκπαίδευσης, ορίζεται στο

μνημόνιο Συνεννόησης που υπεγράφη στις

7 Φεβρουαρίου 2008. Στο πλαίσιο του προ-

γράμματος ανταλλαγής για το 2010, πραγμα-

τοποιήθηκαν δύο τρίμηνες εκπαιδεύσεις στα

Εθνικά Γραφεία της Ιταλίας και της Αυστρίας

στη Eurojust. Ακόμη, η Eurojust συμμετεί-

χε και παρείχε ενεργή υποστήριξη στα σε-

μινάρια του EJTN για τη «Διεθνή Δικαστική

Συνεργασία σε Ποινικά Θέματα στην Πράξη

– προσομοιώσεις Ευρωπαϊκού Εντάλματος

Σύλληψης και Αμοιβαίας Δικαστικής

Συνδρομής», τα οποία πραγματοποιήθηκαν

τον οκτώβριο και το νοέμβριο του 2010.

Το 2010, η Eurojust πρότεινε την από κοι-

νού παρουσία και τη συμμετοχή αστυνο-

Κος Ilkka Pertti Juhani Laitinen, Εκτελεστικός Διευθυντής, Frontex

56

των εισαγγελέων, στα πλαίσια της καταπο-

λέμησης του σοβαρού εγκλήματος, τέθηκε

σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2010.

Η συνεργασία μεταξύ της Eurojust και της

CEPOL συνέχισε την ανάπτυξή της, μέσω

της υποστήριξης από πλευράς Eurojust των

εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων της CEPOL

και της παρουσίας της CEPOL σε σεμινάρια

και συνέδρια της Eurojust. Ειδικότερα, κατά

το 2010 η Eurojust φιλοξένησε δύο εκπαι-

δευτικές επισκέψεις της CEPOL. Ακόμη,

η Eurojust υποστήριξε ενεργά το σεμινά-

ριο της CEPOL για τις ΚοΕ, το οποίο διεξή-

χθη τον οκτώβριο του 2010 και κλήθηκε να

μικών και δικαστικών αντιπροσωπειών σε

ένα προγραμματισμένο σεμινάριο, αναφο-

ρικά με τις ΚοΕ, στη Λυών, περιλαμβάνο-

ντας έτσι τόσο το EJTN, όσο και τη CEPOL.

Η Eurojust είχε άμεση συμβολή, παρέχο-

ντας εξειδικευμένη εκπαίδευση.

CEPOL

Το μνημόνιο Συνεννόησης μεταξύ της

Eurojust και της Ευρωπαϊκής Αστυνομικής

Ακαδημίας (CEPOL), στόχος του οποίου εί-

ναι ο καθορισμός, η ενθάρρυνση και η βελ-

τίωση της εκπαίδευσης των αστυνομιών και

συμμετάσχει στη συνάντηση της Επιτροπής

Ετήσιου Προγράμματος της CEPOL, που

πραγματοποιήθηκε το Σεπτέμβριο του

2010. Η Eurojust συνέβαλε επίσης στην πε-

νταετή εξωτερική αξιολόγηση της CEPOL.

Η Eurojust και η CEPOL συμφώνησαν να

διερευνήσουν τις επιλογές για την καθι-

έρωση εκπαίδευσης για ανώτερους αξι-

ωματικούς των αστυνομιών και εισαγγε-

λείς, σχετικά με τις ΚοΕ, σε συνεργασία με

το EJTN. Επιπλέον, η Eurojust θα συμβά-

λει στην ανάπτυξη και τη χρήση εκπαιδευ-

τικού υλικού και ενός Κοινού Εκπαιδευτικού

Προγράμματος για τη Eurojust.

57ΣΧΕΣΕΙΣ μΕ ΕΤΑΙροΥΣ ΑΠο ΤΗν ΕΕ

58

Εφαρμογή της Απόφασης 2009/426/ΔΕΥ του Συμβουλίου

Η αναθεώρηση της Απόφασης για τη

Eurojust, η οποία δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο

του 2009, έχει ως στόχο να καταστεί η

Eurojust πιο λειτουργική. Πληροφορίες

σχετικές με τη διαχείριση υποθέσεων με-

ταδίδονται στη Eurojust μέσω σημαντικών

υποδομών, ενώ η βοήθειά της καθίσταται

διαθέσιμη στους ασκούντες επάγγελμα συ-

ναφές προς τη δικαιοσύνη στα Κράτη-μέλη,

σε βάση «24/7».

Λόγω του ότι οι διατάξεις της Απόφασης

για τη Eurojust πρέπει να ενσωματω-

θούν από τα Κράτη-μέλη έως τον Ιούνιο

του 2011, η Eurojust συνέχισε το φιλόδο-

ξο πρόγραμμα εφαρμογής κατά το 2010,

μέσω της Άτυπης ομάδας Εργασίας (IWG),

με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων από

το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο,

την Επιτροπή και τα Κράτη-μέλη. Το πρό-

γραμμα διαμορφώθηκε για να διασφαλιστεί

η καθιέρωση επαρκών μηχανισμών συντο-

νισμού, επικοινωνίας, αναφοράς και αξιο-

λόγησης.

Κατά το 2010 πραγματοποιήθηκαν δύο συ-

ναντήσεις του IWG. οι συναντήσεις αυτές

επικεντρώθηκαν κυρίως στη σύσταση και τη

λειτουργία του ENCS, τη ροή των πληροφο-

ριών μεταξύ της Eurojust και των Σημείων

Επαφής του ΕΔΔ και στις εξωτερικές σχέσεις

της Eurojust με τρίτες χώρες. Η πρόταση

EPOC IV για ένα πρότυπο ανταλλαγής δε-

δομένων (βλ. Κεφάλαιο 1) παρουσιάστηκε

ως ένα πιθανό εργαλείο ΤΠΕ (Τεχνολογίες

Πληροφορίας και Επικοινωνίας - ICT) για το

ENCS.

Ένα σημαντικό στοιχείο για το πρόγραμμα

εφαρμογής είναι ο μηχανισμός για τη διευ-

κόλυνση της μετάδοσης των πληροφοριών

της διαχείρισης υποθέσεων από τα Κράτη-

μέλη στη Eurojust. Για το σκοπό αυτό, η

Eurojust έχει αναλάβει το έργο να δημιουρ-

γήσει ένα πρότυπο κανάλι, μέσω του οποί-

4 Εξελίξεις

Ομιλία του κου Williams στην Επιτροπή LIBE, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

59ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

ου θα μεταφέρονται οι πληροφορίες και να

αναπτύξει τη συνοδευτική τεχνική διάταξη

για την ασφαλή μετάδοση και επεξεργασία

των πληροφοριών.

Παράλληλα, εγκαθίσταται το σύστημα OCC,

το οποίο θα επιτρέπει στη Eurojust να λαμ-

βάνει και να επεξεργάζεται αιτήματα που

παραπέμπονται σε αυτή σε βάση «24/7». Το

OCC θα ξεκινήσει να λειτουργεί το 2011 και

θα ενισχύσει τη δυνατότητα της Eurojust να

επεμβαίνει σε επείγουσες υποθέσεις.

οι τροποποιήσεις της Απόφασης για τη

Eurojust προβλέπουν επίσης ότι η Eurojust

θα είναι υπεύθυνη για τις Γραμματείες των

Δικτύων για τις Κοινές ομάδες Έρευνας και

για τη Γενοκτονία και τα συναφή εγκλήμα-

τα. Το 2010, η Eurojust ολοκλήρωσε τη δι-

αδικασία πρόσληψης για τους συντονιστές

του κάθε δικτύου, οι οποίοι θα αναλάβουν

τα καθήκοντά τους στις αρχές του 2011 και

θα ανήκουν στο προσωπικό της Eurojust.

Στρατηγική Εσωτερικής Ασφάλειας (COSI, Συμβουλευτικό Φόρουμ Γενικών Εισαγγελέων και

Διευθυντών Εισαγγελικών Αρχών)

Το 2010, η Eurojust συμμετείχε σε διά-

φορες εξελίξεις πολιτικής, σε επίπεδο ΕΕ.

Η Στρατηγική Εσωτερικής Ασφάλειας, η

οποία εγκρίθηκε από το Συμβούλιο τον

νοέμβριο του 2010, ορίζει ένα κύκλο πολι-

τικής τεσσάρων βημάτων, για την καθιέρω-

ση ενός πλαισίου αναφοράς για την εσωτε-

ρική ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η

μόνιμη Επιτροπή για την επιχειρησιακή συ-

νεργασία σε θέματα εσωτερικής ασφάλειας

(COSI), συνεστήθη σύμφωνα με μια από-

φαση του Φεβρουαρίου 2010, με την εντο-

λή του συντονισμού και της αξιολόγησης

πολιτικών ασφαλείας εντός της Ευρωπαϊκής

Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης, όπου απαι-

τείται, της δικαστικής συνεργασίας σε ποινι-

κές υποθέσεις, σχετικά με την επιχειρησι-

ακή συνεργασία στο πεδίο της εσωτερικής

ασφάλειας. ο στόχος του Προγράμματος

Harmony, το οποίο ξεκίνησε η Βελγική

Συνάντηση Συμβουλευτικού Φόρουμ Γενικών Εισαγγελέων και Διευθυντών Εισαγγελικών Αρχών

60

για ένα γενικό ευρωπαϊκό μοντέλο πληρο-

φοριών, αναφορικά με το έγκλημα και ενός

αυθεντικού κύκλου ευρωπαϊκής πολιτικής.

Στα Συμπεράσματα του Συμβουλίου για τη

δημιουργία και την εφαρμογή ενός κύκλου

πολιτικής της ΕΕ, για το οργανωμένο και

το σοβαρό διεθνές έγκλημα, όπως εγκρί-

θηκαν από το Συμβούλιο ΔΕΥ το νοέμβριο

του 2010, προτείνεται η εγκαθίδρυση ενός

κύκλου πολυετούς πολιτικής, όσον αφορά

στο σοβαρό διεθνές και οργανωμένο έγκλη-

μα, που θα αποτελείται από τέσσερα βήμα-

τα: αξιολόγηση των απειλών, ορισμός των

προτεραιοτήτων των πολιτικών, εφαρμογή

και αξιολόγηση.

Στο πλαίσιο των εξελίξεων αυτών, η

Eurojust θεωρεί ότι η συμμετοχή της στη δι-

καστική διάσταση των θεμάτων εσωτερικής

ασφάλειας μπορεί να έχει αξία και υποστή-

ριξε το έργο του Συμβουλευτικού Φόρουμ

Γενικών Εισαγγελέων και Διευθυντών

Εισαγγελικών Αρχών των Κρατών-μελών

της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά το 2010.

Η Eurojust παρείχε εκτεταμένη υποστή-

ριξη στις συναντήσεις που διοργάνωσε η

Ισπανική Προεδρία το μάιο του 2010 και η

Σεμινάριο στη Μπρυζ, Σεπτέμβριος 2010Από αριστερά προς τα δεξιά: Michèle Coninsx, Αντιπρόεδρος, Paul Demaret, Πρύτανης του Κολλεγίου της Ευρώπης, Stefaan De Clerck, Υπουργός Δικαιοσύνης Βελγίου, Françoise Le Bail, Γενική Διευθύντρια ΓΔ Δικαιοσύνης, Aled Williams, Πρόεδρος, Johan Delmulle, Ομοσπονδιακός Εισαγγελέας Βελγίου

Προεδρία το 2010, είναι ο εκσυγχρονισμός

και η ενσωμάτωση των υφιστάμενων μέ-

σων της ΕΕ και των νέων εξελίξεων παρέ-

χοντας, μεταξύ άλλων, την κεντρική ιδέα

61ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

Βελγική Προεδρία το Δεκέμβριο του 2010.

Κατά τη συνάντηση του Δεκεμβρίου, το

Συμβουλευτικό Φόρουμ συμφώνησε για τη

μελλοντική αποστολή του και ζήτησε από

τη Eurojust να αναλάβει την ευθύνη φιλο-

ξενίας των συναντήσεών του και να εξετά-

σει το ενδεχόμενο παροχής διοικητικής και

γραμματειακής υποστήριξης, τόσο κατά τη

διάρκεια, όσο και κατά την προετοιμασία

των συναντήσεων αυτών.

Ειδική ομάδα για το μέλλον της Eurojust

Το Δεκέμβριο του 2009, η Eurojust ενέκρι-

νε τη σύσταση μια Ειδικής ομάδας για το

μέλλον της, η οποία θα εξετάσει τις πιθανές

εξελίξεις στο πλαίσιο των άρθρων 85 (κα-

νονισμοί για τη Eurojust) και 86 (σύστα-

ση Ευρωπαϊκής Εισαγγελικής Αρχής από

τη Eurojust), της ΣΛΕΕ. ο κύριος στόχος

της Ειδικής ομάδας είναι η προώθηση του

εσωτερικού διαλόγου, βάσει της πρακτικής

εμπειρίας της Eurojust και η συμβολή, όπο-

τε απαιτείται, σε συζητήσεις στα διάφορα

ευρωπαϊκά όργανα και φόρα.

Η Ειδική ομάδα συνεδρίασε τακτικά κατά το

2010, για να ασχοληθεί με τα διάφορα ζη-

τήματα σχετικά με το μέλλον της Eurojust,

στο πλαίσιο της Συνθήκης της Λισαβόνας,

με τη συμμετοχή τόσο εξωτερικών εμπειρο-

γνωμόνων, όσο και ειδικών από τη Eurojust.

Το Σεπτέμβριο του 2010, η Eurojust διοργά-

νωσε στη μπρυζ το σεμινάριο «Η Eurojust

Σεμινάριο στη Μπρυζ, Σεπτέμβριος 2010

62

και η Συνθήκη της Λισαβόνας: προς μια πιο

αποτελεσματική δράση», σε συνεργασία

με τη Βελγική Προεδρία της Ευρωπαϊκής

Ένωσης. Περισσότεροι από 120 εμπειρο-

γνώμονες, συμπεριλαμβανομένων ακαδη-

μαϊκών, εκπροσώπων από τα Κράτη-μέλη,

τα όργανα και τις υπηρεσίες της ΕΕ και των

Εθνικών μελών της Eurojust, συζήτησαν

τις μελλοντικές εξελίξεις για τη Eurojust

και την πιθανή σύσταση μιας Ευρωπαϊκής

Εισαγγελικής Αρχής (EPPO), στο πλαίσιο

των νέων διατάξεων που εισάγει η Συνθήκη

της Λισαβόνας. Η σύνοψη του σεμιναρίου

δημοσιεύθηκε ως έγγραφο του Συμβουλίου.

Η Eurojust συνέβαλε σε μια μελέτη αναφο-

ρικά με την EPPO, η οποία πραγματοποιή-

θηκε για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στη

μελέτη αυτή, τονίστηκε η σημασία μιας λε-

πτομερούς εκτίμησης επιπτώσεων και των

αναλύσεων που βασίζονται σε αποδείξεις,

από την οπτική γωνία της διαχείρισης υπο-

θέσεων και των ασκούντων επάγγελμα συ-

ναφές προς τη δικαιοσύνη.

Συνεργασία ΔΕΥ

Η ανάγκη για βελτιωμένη συνεργασία με-

ταξύ των ευρωπαϊκών οργανισμών που

εμπλέκονται στον τομέα της Δικαιοσύνης

και των Εσωτερικών Υποθέσεων, έχει το-

νιστεί συχνά. Τον οκτώβριο του 2009,

η Eurojust, η Europol, η CEPOL και η

Frontex, κλήθηκαν από την Προεδρία του

Συμβουλίου να συμμετάσχουν στη σύνταξη

μιας κοινής έκθεσης για τη βελτιωμένη συ-

νεργασία μεταξύ των υπηρεσιών καταπολέ-

μησης του εγκλήματος της ΕΕ. Η Eurojust

και οι εταίροι της προσδιόρισαν τους τομείς

βελτίωσης για τη διμερή και την πολυμε-

ρή συνεργασία και η τελική τους έκθεση

εγκρίθηκε από την COSI τον Ιούνιο του

2010. Η COSI κάλεσε τους οργανισμούς

να εφαρμόσουν τα μέτρα που περιέχονται

στην τελική έκθεση έως το τέλος του 2011

και να διοργανώσουν τακτικές συναντήσεις

των Επικεφαλής των υπηρεσιών ΔΕΥ. Για

την παρακολούθηση της κατάστασης των

διαφόρων μέτρων και τον προσδιορισμό

συγκεκριμένων ιδεών για την εφαρμογή

των μέτρων αυτών, συντάχθηκε ένα δελτίο

επιδόσεων το οποίο ενημερώνεται τακτικά.

Κατά τη συνάντηση των Επικεφαλής των

υπηρεσιών ΔΕΥ το νοέμβριο του 2010, την

οποία φιλοξένησε η Europol, συμφωνήθη-

κε ότι η Eurojust θα πρέπει να φιλοξενή-

σει τη Γραμματεία των υπηρεσιών ΔΕΥ κατά

το 2011.

63ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

64

5 μελέτη στα Συμπεράσματα του Συμβουλίου

Στις 3 Ιουνίου 2010, το Συμβούλιο ΔΕΥ υιοθέτησε τα Συμπεράσματα

για την 8η Ετήσια Έκθεση της Eurojust (Έγγραφο 9959/10). Όπως

και στις προηγούμενες εκθέσεις, στο παρόν κεφάλαιο η Eurojust

παρέχει πληροφορίες για τους τομείς εκείνους όπου το Συμβούλιο

έκανε συστάσεις.

διαχείριση υποθέσεων: ανάλυση, αξιολόγηση και προσδιορισμός εμποδίων

Αύξηση της ικανότητας της Eurojust

για ανάλυση των εμποδίων στη δικα-

στική συνεργασία σε επίπεδο ΕΕ, με

χρήση των εργαλείων αξιολόγησης

διαχείρισης υποθέσεων. Παροχή τα-

κτικών πληροφοριών σχετικά με την

κατάσταση της δικαστικής συνεργα-

σίας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Συγκέντρωση πληροφοριών για τις

πρακτικές και νομικές δυσκολίες,

σχετικά με τη χρήση των μέσων δικα-

στικής συνεργασίας και αναφορά στο

Συμβούλιο, στο Κοινοβούλιο και στην

Επιτροπή.

Η Eurojust συνέχισε την αξιολόγηση της διαχείρισης υποθέσεων σε συστηματική βάση,

με στόχο τον προσδιορισμό των εμποδίων για τη διεθνή δικαστική συνεργασία. Στο κε-

φάλαιο 2 της παρούσας Ετήσιας Έκθεσης, συνοψίζονται τα στατιστικά στοιχεία για τη δι-

αχείριση υποθέσεων και σύμφωνα με τα Συμπεράσματα του Συμβουλίου για την Ετήσια

Έκθεση του περασμένου έτους, εξετάζονται τα εμπόδια για τη δικαστική συνεργασία, η

χρήση των εργαλείων δικαστικής συνεργασίας της Eurojust στη διαχείριση υποθέσεων

και η αξιολόγηση των δικαστικών μέσων. Τα στοιχεία αυτά βασίζονται στις υποθέσεις που

ενεγράφησαν στη Eurojust.

Η Eurojust επεξεργάζεται τη σύνταξη ενός οδηγού για τη διαχείριση υποθέσεων της

Eurojust.

65μΕΛΕΤΗ ΣΤΑ ΣΥμΠΕρΑΣμΑΤΑ ΤοΥ ΣΥμΒοΥΛΙοΥ

κατηγοριοποίηση και στατιστικά στοιχεία διαχείρισης υποθέσεων

Παροχή στατιστικών στοιχείων για

απλές/σύνθετες υποθέσεις και διμε-

ρείς/πολυμερείς υποθέσεις και περαι-

τέρω επικέντρωση σε σύνθετες υπο-

θέσεις που απαιτούν συντονισμό.

Η κατηγοριοποίηση των υποθέσεων ως διμερείς ή πολυμερείς εισήχθη εκ νέου. Είναι φυ-

σικά σαφές ότι μια διμερής υπόθεση δεν σημαίνει ότι αφορά ένα λιγότερο σοβαρό ποινικό

αδίκημα ή ότι ενδείκνυται μια πιο περιορισμένη ανάμειξη της Eurojust. μια διμερής υπό-

θεση απάτης ως προς το Φ.Π.Α. μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια πολλών εκατομμυρίων

ευρώ και μπορεί να απαιτεί την πλήρη δέσμευση των πόρων της Eurojust, λόγω της νο-

μικής πολυπλοκότητάς της και της ανάγκης για χρήση μέσων όπως οι διασυνοριακές κα-

ταγραφές και η δήμευση περιουσιακών στοιχείων. Αντίθετα, ορισμένες πολυμερείς υπο-

θέσεις διακίνησης ναρκωτικών μπορεί να περιλαμβάνουν μόνο μικρής κλίμακας κατα-

σχέσεις και να απαιτείται περιορισμένη υποστήριξη από τη Eurojust. Επίσης, μια διμερής

υπόθεση για τη Eurojust μπορεί να αποτελεί πολυμερή υπόθεση για ένα Κράτος-μέλος.

Η εκ νέου εισαγωγή της κατηγοριοποίησης απλών/σύνθετων υποθέσεων εξετάστηκε σε

βάθος, αλλά δεν υιοθετήθηκε. Η Eurojust δοκίμασε ένα σύνολο διαφορετικών παραγό-

ντων σε μια προσπάθεια αντικειμενικής αντιμετώπισης του διαχωρισμού, όμως κατέληξε

στο συμπέρασμα ότι αυτό δεν ήταν πρακτικά δυνατό. Τα στοιχεία που υποδηλώνουν την

πολυπλοκότητα δεν ήταν πάντα εμφανή κατά την εγγραφή της υπόθεσης στο Σύστημα

Διαχείρισης Υποθέσεων, αλλά εμφανίζονταν αργότερα. ομοίως, μια υπόθεση που αρ-

χικά διαφαινόταν ως σύνθετη, δεν απαιτούσε τελικώς την πλήρη δέσμευση πόρων της

Eurojust, όπως οι συντονιστικές συναντήσεις και θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί ως απλή

υπόθεση. Επιπροσθέτως, μια υπόθεση την οποία η Eurojust είχε κατηγοριοποιήσει ως

απλή μπορεί να είχε επιπλοκές καθιστώντας την σύνθετη για τις εμπλεκόμενες δικαστι-

κές αρχές. Η περιορισμένη υποστήριξη από τη Eurojust μπορεί εντούτοις να είναι ζωτι-

κής σημασίας και να διαθέτει σημαντική επίδραση σε εθνικό επίπεδο.

66

ο διαχωρισμός μεταξύ απλών και σύνθετων υποθέσεων δεν συνέβαλε επίσης στην εξέτα-

ση της διαχείρισης υποθέσεων της Eurojust από άποψη πολιτικής. Ακόμη, έχει διατυπωθεί

ή άποψη ότι οι σύνθετες υποθέσεις συνδέονται με υποθέσεις οργανωμένου εγκλήματος,

ωστόσο αυτό δεν ισχύει πάντοτε. ομοίως, η κατηγοριοποίηση απλών/σύνθετων υποθέσε-

ων μπορεί να συγχέεται άσκοπα με την κατηγοριοποίηση διμερών/πολυμερών υποθέσε-

ων: η διμερής και η απλή υπόθεση (όπως και η πολυμερής και η σύνθετη υπόθεση) θε-

ωρούνται λανθασμένα συνώνυμες. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε λανθασμένες πα-

ραπομπές υποθέσεων σε άλλα όργανα, για τις οποίες πράγματι απαιτείτο η βοήθεια της

Eurojust. Στο παρακάτω παράδειγμα διαφαίνεται η δυσκολία: η διευκόλυνση της εκτέλε-

σης ενός Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης μπορεί να περιλαμβάνει την επίλυση «τυ-

πικών» προβλημάτων επικοινωνίας και πληροφόρησης που σχετίζονται με διαφορετικές

νομικές πρακτικές. ωστόσο, η εκτέλεση μπορεί να αποκαλύψει επίσης θέματα που είναι

«σύνθετα» (π.χ. ne bis in idem, η φύση της κατηγορίας και εντάλματα στα πλαίσια κα-

ταδίκης, η ερμηνεία του τι είναι μια «τελεσίδικη» απόφαση, η αλληλεπίδραση μεταξύ της

νομοθεσίας της ΕΕ και της εθνικής νομοθεσίας, η ύπαρξη συγκρουόμενων ενταλμάτων).

Τα 9 στατιστικά παραρτήματα που ακολουθούν παρέχουν αντίστοιχα πληροφορίες σχε-

τικά με (1) τον αριθμό των υποθέσεων που ενεγράφησαν στη Eurojust από το 2002 έως

το 2010, με την κατανομή σε διμερείς και πολυμερείς υποθέσεις, (2) την κατηγοριοποίη-

ση σύμφωνα με το πεδίο των αρμοδιοτήτων της Eurojust (άρθρο 4(1) και (2) και υποθέ-

σεις νομικών θεμάτων), (3) τις κατηγορίες εγκλημάτων των οποίων η καταπολέμηση έχει

προτεραιότητα στις υποθέσεις της Eurojust, (4) τις κατηγορίες εγκλημάτων των οποίων

η καταπολέμηση έχει προτεραιότητα και άλλες κατηγορίες εγκλημάτων, στις υποθέσεις

της Eurojust, (5) τις υποθέσεις της Eurojust ως προς τις χώρες που υπέβαλλαν αιτήματα,

(6) τις υποθέσεις της Eurojust ως προς τις χώρες που δέχτηκαν αιτήματα, (7) το συνολι-

κό αριθμό των συντονιστικών συναντήσεων, (8) τις συντονιστικές συναντήσεις ως προς

τις χώρες που υπέβαλλαν αιτήματα και (9) τις συντονιστικές συναντήσεις ως προς τις χώ-

ρες που δέχτηκαν αιτήματα.

67μΕΛΕΤΗ ΣΤΑ ΣΥμΠΕρΑΣμΑΤΑ ΤοΥ ΣΥμΒοΥΛΙοΥ

Eurojust - Εδδ

Έκθεση για τα συγκεκριμένα μέτρα

σχετικά με την παραπομπή υποθέ-

σεων στο ΕΔΔ, καταδεικνύοντας τα

σχετικά εμπόδια.

Υποθέσεις παραπέμπονται συχνά από τη Eurojust στα Σημεία Επαφής του ΕΔΔ, αποτελε-

σματικά και γρήγορα. Υποθέσεις έχουν ομοίως παραπεμφθεί στους Δικαστές-Συνδέσμους

των Κρατών-μελών.

Όσον αφορά στις υποθέσεις που θα μπορούσαν να παραπεμφθούν στα Σημεία Επαφής

του ΕΔΔ, η Eurojust έχει αναπτύξει διάφορες πρακτικές, ανάλογα με τη φύση της υπόθε-

σης: ορισμένα Εθνικά Γραφεία συνήθως ενημερώνουν τις Εθνικές τους Αρχές ότι το ζή-

τημα θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί από το ΕΔΔ. Άλλα Εθνικά Γραφεία κάνουν άμεσες

παραπομπές στα σημεία επαφής του ΕΔΔ και άλλα έχουν αναπτύξει στενές επαφές με τα

Σημεία Επαφής και τους Εθνικούς Ανταποκριτές, στο ΕΔΔ. Ενθαρρύνεται η αποστολή αι-

τημάτων δικαστικής συνδρομής πρώτα στη Eurojust για τη διενέργεια ελέγχου ποιότη-

τας, προκειμένου να προλαμβάνονται προβλήματα που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίν-

δυνο μια εθνική διαδικασία σε μεταγενέστερο στάδιο.

Πρέπει επίσης να υπογραμμιστεί ότι η Eurojust και το ΕΔΔ λειτουργούν συμπληρωματικά

και επωφελούνται αμοιβαία από την εμπειρία τους κατά την εκτέλεση των καθηκόντων

τους. Στο πλαίσιο των Συμπερασμάτων του Συμβουλίου, τα εμπόδια που οδήγησαν σε

παραπομπές υποθέσεων στη Eurojust, αντί του ΕΔΔ, είναι δύο ειδών. Πρώτον, ορισμέ-

νες υποθέσεις παραπέμπονται στη Eurojust επειδή οι προσπάθειες για την επίλυση ζητη-

μάτων δικαστικής συνεργασίας μέσω του ΕΔΔ δεν είχαν αποτέλεσμα. Η Eurojust επιλέ-

χθηκε καθώς άλλα κανάλια δεν επέφεραν αποτελέσματα. Δεύτερον, άλλες υποθέσεις πα-

ραπέμφθηκαν στη Eurojust λόγω μιας ειδικής ανάγκης για επείγουσα δράση, την οποία

η δομή ενός σημείου επαφής δεν μπορεί πάντοτε να παράσχει.

68

συντονιστικές συναντήσεις και εμπλοκή της Europol και της OLAF

Προώθηση συντονιστικών συναντή-

σεων και εμπλοκή, όπου απαιτεί-

ται, άλλων οργάνων της ΕΕ, όπως η

Europol ή η OLAF. Ενίσχυση της πρό-

σβασης της Eurojust σε πληροφορί-

ες από τους Αναλυτικούς Φακέλους

Εργασίας της Europol και της πρό-

σβασης της Europol σε πληροφορίες

κατά τη συμμετοχή της σε συντονι-

στικές δραστηριότητες.

Το 2010, η Eurojust διοργάνωσε 141 συντονιστικές συναντήσεις, δέκα περισσότερες

από το 2009. Η Europol συμμετείχε σε 41 συντονιστικές συναντήσεις και η OLAF σε μία.

Η Eurojust συμμετείχε σε τρεις ακόμη Αναλυτικούς Φακέλους Εργασίας (AWFs) κατά το

2010, αυξάνοντας το συνολικό αριθμό των συμμετοχών της Eurojust σε AWFs σε 15.

Η Eurojust και η Europol συνεργάστηκαν στενά σε πρωτοβουλίες ΚοΕ.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη συνεργασία με τη Europol και την OLAF,

ανατρέξτε στο κεφάλαιο 3.

συμβολή της Eurojust στις εκθέσεις OCTA και TE-SAT

Συμβολή της Eurojust στις εκθέσεις

OCTA και TE-SAT.

Τον οκτώβριο του 2010, η Eurojust συνέβαλε σημαντικά στην έκθεση OCTA 2011. Η

συμβολή αυτή περιελάμβανε ποιοτική και ποσοτική ενημέρωση σχετικά με τα δύο έτη της

διαχείρισης υποθέσεων της Eurojust στις κύριες κατηγορίες εγκλημάτων, των οποίων η

καταπολέμηση έχει προτεραιότητα, που καλύπτει η έκθεση OCTA. Η Eurojust συνέβαλε

επίσης στην Έκθεση TE-SAT, παρέχοντας ποιοτική και ποσοτική ενημέρωση για ζητήμα-

τα τρομοκρατίας. Επιπροσθέτως, η Eurojust παρέστη σε συναντήσεις του συντονιστικού

συμβουλίου της Europol για την έκθεση TE-SAT.

69μΕΛΕΤΗ ΣΤΑ ΣΥμΠΕρΑΣμΑΤΑ ΤοΥ ΣΥμΒοΥΛΙοΥ

χρήση των άρθρων 6 και 7 της απόφασης για τη Eurojust

Αυξημένη χρήση των παραπομπών

βάσει των άρθρων 6 και 7.

Τα Εθνικά Γραφεία συνέστησαν συχνά δράσεις στις Εθνικές τους Αρχές, χωρίς την επίση-

μη παραπομπή στις αρμοδιότητές τους δυνάμει του άρθρου 6. Από την εμπειρία στη δια-

χείριση υποθέσεων, προκύπτει ότι μόνο μερικά Κράτη-μέλη, λόγω των ειδικών κανόνων

σχετικά με τη διεξαγωγή ερευνών, χρησιμοποιούν επίσημες γραπτές συστάσεις. Σε ορι-

σμένες υποθέσεις όπου εκδόθηκαν επίσημα αιτήματα, ορισμένα οδήγησαν στο άνοιγμα

νέων υποθέσεων στη Eurojust και στην οργάνωση συντονιστικών συναντήσεων. Κατά το

2010, εκδόθηκε μία σύσταση του Κολλεγίου βάσει του άρθρου 7.

Η Eurojust θεωρεί πρώιμη την εκτίμηση σχετικά με τη χρήση του άρθρου 7.2 για τις συ-

γκρούσεις δικαιοδοσίας και του άρθρου 7.3 για τις επαναλαμβανόμενες δυσκολίες της δι-

καστικής συνεργασίας. Τα Εθνικά Γραφεία επί του παρόντος επιλύουν συγκρούσεις δικαι-

οδοσίας μέσω της άσκησης των εξουσιών τους και χωρίς την έκδοση γραπτών μη δεσμευ-

τικών γνωμών από το Κολλέγιο. Όσον αφορά στις γραπτές γνώμες του Κολλεγίου αναφο-

ρικά με δυσκολίες, απαιτείται ενδεχομένως μια πιο ενεργητική χρήση του άρθρου 7.3. Η

Eurojust σκοπεύει να προετοιμάσει οδηγίες σχετικά με την έκδοση γραπτών μη δεσμευτι-

κών γνωμών. Θα προετοιμάσει επίσης οδηγίες για την έκδοση γνωμών σε υποθέσεις συ-

γκρουόμενων ΕΕΣ, σύμφωνα με το άρθρο 16(2) της Απόφασης-Πλαίσιο για το ΕΕΣ.

Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στην Ενότητα 2.4 σχετικά με τη χρήση των άρ-

θρων 6 και 7.

70

Εθνικό συντονιστικό σύστημα της Eurojust

Ενίσχυση των προσπαθειών της

Eurojust και των Κρατών-μελών για

την αποτελεσματική εγκαθίδρυση του

συστήματος έως τον Ιούνιο του 2011.

Λαμβάνοντας υπόψη την προθεσμία εφαρμογής της νέας Απόφασης για τη Eurojust και

εντός του πλαισίου του ENCS και του Προγράμματος Ανταλλαγής Πληροφοριών, οι δια-

δικασίες προς την επίτευξη των στόχων αυτών σημείωσαν πρόοδο και τα σχετικά έγγρα-

φα θα καταστούν διαθέσιμα έως τον Ιούνιο του 2011:

• Πρότυπο κανάλι για τη μετάδοση πληροφοριών στη Eurojust, σύμφωνα με το άρθρο

13.5-7 της Απόφασης για τη Eurojust,

• Έγγραφο σχετικά με την ερμηνεία του άρθρου 13.5 -7 της Απόφασης για τη Eurojust,

• Έγγραφο για τα καθήκοντα του ENCS (συμπεριλαμβανομένου του «κοινού παρονο-

μαστή») και το προφίλ και τα πρακτικά καθήκοντα των Εθνικών Ανταποκριτών της

Eurojust και τη χρήση, ειδικότερα, του άρθρου 12.5,

• όδηγίες για το περιεχόμενο, τη συχνότητα και τη μορφή των πληροφοριών και την

ανατροφοδότηση (feedback) που παρέχονται από τη Eurojust στις αρμόδιες Εθνικές

Αρχές και τις αρχές της ΕΕ και

• Πρότυπο «Fiches Suédoises» για τη συγκέντρωση των διαθέσιμων δεδομένων για

τις ιδιαιτερότητες της εφαρμογής της Απόφασης για τη Eurojust, σχετικά με τη σύστα-

ση και τη λειτουργία του ENCS και την ανταλλαγή πληροφοριών (συμπεριλαμβανομέ-

νων στοιχείων επικοινωνίας).

71μΕΛΕΤΗ ΣΤΑ ΣΥμΠΕρΑΣμΑΤΑ ΤοΥ ΣΥμΒοΥΛΙοΥ

κοινές όμάδες Έρευνας

Προώθηση μεταξύ των ασκούντων

επάγγελμα συναφές προς τη δικαιο-

σύνη της σύστασης ΚοΕ, καθώς και

της συμμετοχής, όπου απαιτείται, άλ-

λων οργάνων της ΕΕ, όπως η Europol

και η OLAF.

Κατά το 2010, βάσει του άρθρου 9στ της Απόφασης για τη Eurojust, τα Εθνικά μέλη της

Eurojust συμμετείχαν σε 20 ΚοΕ, ενεργώντας είτε εκ μέρους της Eurojust είτε ως αρ-

μόδιες Εθνικές Αρχές, για κατηγορίες εγκλημάτων που αφορούν, μεταξύ άλλων, στην

απάτη, την κλοπή αυτοκινήτων, τη διακίνηση ναρκωτικών και την εμπορία ανθρώπων.

Ακόμη, η Eurojust έλαβε 11 γνωστοποιήσεις από Κράτη-μέλη σχετικά με τη σύσταση

ΚοΕ, σύμφωνα με το άρθρο 13.5 της Απόφασης για τη Eurojust.

Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στην Ενότητα 2.6.

σύστημα διαχείρισης υποθέσεων

Εφαρμογή των νέων διατάξεων της

Απόφασης για τη Eurojust και αξιο-

ποίηση του πλήρους δυναμικού του

CMS, ως προς τα πιθανά αιτήμα-

τα προς τα Κράτη-μέλη, βάσει της

ανάλυσης με διασταυρώσεις, για την

έναρξη ερευνών.

Βρίσκεται σε εξέλιξη μια εις βάθος αξιολόγηση του CMS. Κατά το 2010, εισήχθησαν ση-

μαντικές αλλαγές προκειμένου να καταστεί πιο φιλικό προς το χρήστη. ωστόσο, συνε-

χίζονται οι προσπάθειες προκειμένου να καταστεί ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την

αποθήκευση συναφών δεδομένων για τη διαχείριση υποθέσεων και για την ανάλυση και

την αξιολόγηση της διαχείρισης υποθέσεων, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ανάλυ-

σης με διασταυρώσεις, όπου απαιτείται. οι νέες διατάξεις της Απόφασης για τη Eurojust

θα εισαχθούν στο μελλοντικό CMS. Το πρότυπο κανάλι για τη μετάδοση πληροφοριών,

στο πλαίσιο του άρθρου 13, αναπτύσσεται, προκειμένου η καταχώριση στο CMS να γί-

νεται ημι-αυτόματα.

72

δικτυακός τόπος της Eurojust – γραμματείες για τα δίκτυα

Καθιέρωση ενοτήτων στο δικτυα-

κό τόπο της Eurojust, σχετικά με

τα Δίκτυα στα οποία θα παρέχει

Γραμματείες η Eurojust.

Η Γραμματεία Δικτύων ΚοΕ θα αποκτήσει τη δική της ενότητα στο δικτυακό τόπο της

Eurojust, κατά τη διάρκεια του 2011 και το ίδιο θα γίνει με τις μελλοντικές γραμματεί-

ες άλλων δικτύων.

στρατηγικό πρόγραμμα – απάτη ως προς το Φ.Π.α.

Ενημέρωση για την έκβαση του στρα-

τηγικού προγράμματος.

Κατά το 2010, η Eurojust, σε στενή συνεργασία με τη Europol, συνέχισε να επεξεργάζε-

ται το στρατηγικό πρόγραμμα με στόχο την ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφοριών και

της αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής μεταξύ των δικαστικών αρχών των Κρατών-μελών

της ΕΕ, στον τομέα της απάτης ως προς το Φ.Π.Α. Βάσει ενός ερωτηματολογίου που δι-

ανεμήθηκε στις δικαστικές αρχές των Κρατών-μελών, η Eurojust και η Europol προετοί-

μασαν την ημερήσια διάταξη και τις μελέτες περιπτώσεων για το συνέδριο σχετικά με την

απάτη ως προς το Φ.Π.Α., το οποίο θα διεξαχθεί στις 28 μαρτίου 2011 στη Eurojust. Στη

συνάντηση θα παραστούν ασκούντες επάγγελμα συναφές προς τη δικαιοσύνη με εμπει-

ρία σε έρευνες και διώξεις κατά της απάτης ως προς το Φ.Π.Α., οι οποίοι θα οριστούν

μέσω των Εθνικών Γραφείων.

συνεργασία μεταξύ της Eurojust και της Frontex

Καθιέρωση πρακτικών διευθετήσεων

με τη Frontex, πέραν της ήδη καθιε-

ρωμένης ad hoc συνεργασίας.

Η Eurojust ξεκίνησε τις επαφές με τη Frontex, για την πιθανή διαπραγμάτευση ενός

προκαταρκτικού μέσου συνεργασίας, σύμφωνα με το άρθρο 26.1 της Απόφασης για τη

Eurojust. Ανατρέξτε στο κεφάλαιο 3.

73μΕΛΕΤΗ ΣΤΑ ΣΥμΠΕρΑΣμΑΤΑ ΤοΥ ΣΥμΒοΥΛΙοΥ

Ενίσχυση των σχέσεων με τρίτες χώρες και οργανισμούς

Ενίσχυση των σχέσεών της με τρίτες

χώρες και οργανισμούς εκτός της ΕΕ,

ειδικότερα λόγω και των δυσκολιών

που σχετίζονται με θέματα προστασί-

ας δεδομένων.

Ανατρέξτε στις ενότητες σχετικά με τις τρίτες χώρες και τους οργανισμούς και τη διαχεί-

ριση υποθέσεων της Eurojust όπου εμπλέκονται τρίτες χώρες, στο κεφάλαιο 1 και στην

ενότητα 2.7.

Πρόγραμμα για την απόδοση του κολλεγίου και την OSR

Παρουσίαση των αποτελεσμάτων των

προγραμμάτων αυτών. Επικέντρωση

στις βασικές δραστηριότητες της

Eurojust, εξετάζοντας ενέργειες για

τη μείωση του φόρτου εργασίας του

Κολλεγίου και των Εθνικών μελών,

που προκύπτει από δραστηριότητες

πλην των όσων ορίζονται στα άρθρα

6 και 7 της Απόφασης για τη Eurojust.

Η Eurojust ενέκρινε αποφάσεις για την αναδιάρθρωση της διοικητικής δομής της, σύμ-

φωνα με τα συμπεράσματα για την Τελική Έκθεση της εταιρείας παροχής συμβουλών

για τη Φάση 1 – Βήμα 4, του Προγράμματος για την OSR, τον Ιούνιο του 2010. Τον

οκτώβριο του 2010 υιοθετήθηκε ένα σχέδιο δράσης για τις αναγκαίες οργανωτικές αλ-

λαγές, στο οποίο περιγράφονταν οι κύριες δραστηριότητες, οι ανθρώπινοι πόροι και οι

προθεσμίες, συμπεριλαμβανομένων των προτάσεων για μέτρα που πρέπει να ληφθούν,

κατά τη φάση εφαρμογής.

Προκειμένου να διευκολυνθούν οι δραστηριότητες της Eurojust έχουν αναπτυχθεί επτά

διαφορετικά προγράμματα: (1) ανάθεση ορισμένων αποφάσεων για διαχείριση από το

Κολλέγιο της Eurojust σε ένα Συμβούλιο Διοίκησης, (2) ομαδοποίηση τομέων εργασίας,

που επί του παρόντος υπάγονται στις ομάδες του Κολλεγίου, σε μια δομή διαχείρισης

χαρτοφυλακίου, (3) διαχείριση απόδοσης και κινδύνου, (4) διασφάλιση της ευθυγράμ-

μισης των διοικητικών δομών της Eurojust με τις βασικές δραστηριότητές της, (5) ανα-

διάρθρωση και εκ νέου διαβάθμιση της διοίκησης, (6) πολιτισμός και (7) εκπαίδευση.

74

Ακόμη, εξετάζεται το ενδεχόμενο της αναθεώρησης της έννοιας της επιχειρησιακής

στρογγυλής τράπεζας «tour de table», που σχετίζεται στενά με τις βασικές δραστηριότη-

τες, με στόχο τη δυνατότητα περαιτέρω συζήτησης των νομικών εμποδίων για τη δικα-

στική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις.

Εφαρμογή της απόφασης για τη Eurojust

Συνέχιση των ενεργειών για την εφαρ-

μογή της Απόφασης για τη Eurojust.

Ανατρέξτε στην ενότητα για την εφαρμογή της Απόφασης 2009/426/ΔΕΥ, της 16ης

Δεκεμβρίου 2008, του Συμβουλίου, στο κεφάλαιο 4.

αναθεώρηση του Εσωτερικού κανονισμού της Eurojust

Αναθεώρηση του Εσωτερικού

Κανονισμού.

Έχει αναπτυχθεί ένα στρατηγικό πρόγραμμα για τα καθήκοντα, τις αρμοδιότητες, τη

διαχείριση και τις μεθόδους εργασίας του Κολλεγίου, καθώς και μια αναθεώρηση του

Εσωτερικού Κανονισμού του. Ακόμη, εξετάζονται προτάσεις σχετικά με τους τρόπους

βελτίωσης των μεθόδων εργασίας της Eurojust, με στόχο την εφαρμογή της Απόφασης

για τη Eurojust, καθώς και την εξέταση, στο πλαίσιο της OSR, των προτάσεων για την

ανάθεση αποφάσεων.

On-Call Coordination –συνεχής επιφυλακή συντονισμού

Αναφορά σχετικά με τη σύσταση του

OCC και της προστιθέμενης αξίας αυ-

τού.

Το πρόγραμμα OCC ξεκίνησε το μάιο του 2010 και θα επιτρέπει στη Eurojust να λαμβά-

νει και να επεξεργάζεται αιτήματα που παραπέμπονται σε αυτή, σε βάση «24/7». οι εσω-

τερικές πολιτικές και οι διαδικασίες έχουν εγκριθεί. Επίσης, έχει αποφασιστεί η έγκριση

μιας τεχνικής λύσης, ώστε οι δικαστικές αρχές και οι αρχές επιβολής του νόμου, να μπο-

ρούν να επικοινωνούν ανά πάσα στιγμή με τη Eurojust. Το πρόγραμμα παρέχει επίσης

μια τεχνική λύση για την αυτόματη ενημέρωση και την κυκλοφορία του χρονοδιαγράμ-

ματος των εκπροσώπων του OCC. Επίσης, προετοιμάζεται διαφημιστικό υλικό σε όλες τις

επίσημες γλώσσες της ΕΕ.

75μΕΛΕΤΗ ΣΤΑ ΣΥμΠΕρΑΣμΑΤΑ ΤοΥ ΣΥμΒοΥΛΙοΥ

76

Παράρτημα

ΣΥΝΟΛΑΔιμερείςΠολυμερείς

201020092008200720062005200420032002

202

300

381

588

771

1085

1193

1424

1177

1096

956

813

575

458

272222

109130

196

272237

276247

144

58 78

1372

Εικόνα 1

Κατά το 2010, η Eurojust ενέγραψε 1.424

υποθέσεις, οι οποίες συνέβαλαν στην ανο-

δική τάση του αριθμού των αιτημάτων

για βοήθεια από τα Κράτη-μέλη, από το

2002. Περίπου το ένα πέμπτο των υποθέ-

σεων αυτών αφορούσε τρεις ή περισσότε-

ρες χώρες.

Εξέλιξη υποθέσεων 2002 – 2010

77ΠΑρΑρΤΗμΑ

20102009

Υποθέσεις νομικών θεμάτων

Υποθέσεις βάσει του άρθρου 4(2)

Υποθέσεις βάσει του άρθρου 4(1)

1249

9627

1270

135

19

Εικόνα 2

Σύμφωνα με το άρθρο 4(1) της Απόφασης

για τη Eurojust, η γενική αρμοδιότητα της

Eurojust καλύπτει τις κατηγορίες εγκλη-

μάτων και τα αδικήματα για τα οποία η

Europol είναι αρμόδια να ενεργεί και άλλα

αδικήματα που διαπράττονται μαζί με αυ-

τές τις κατηγορίες εγκλημάτων και αδικη-

μάτων.

Για άλλες μορφές αδικημάτων, η Eurojust

δύναται, σύμφωνα με τους στόχους της,

να συνδράμει στις έρευνες και στις διώ-

ξεις, κατόπιν αιτήματος της αρμόδιας αρ-

χής ενός Κράτους-μέλους, βάσει του άρ-

θρου 4(2).

Ακόμη, ένα Κράτος-μέλος μπορεί να ζη-

τήσει από τη Eurojust να του παράσχει βο-

ήθεια σε ζητήματα ή θέματα γενικότερης

φύσης, που δεν συνδέονται άμεσα με μια

επιχειρησιακή υπόθεση που βρίσκεται σε

εξέλιξη, η οποία αφορά, μεταξύ άλλων,

εθνική νομοθεσία ή εθνικές διαδικασίες

(υποθέσεις νομικών θεμάτων).

γενική κατηγοριοποίηση υποθέσεων

78

20102009 Άλλ

ες δ

ραστη

ριό

τητε

ςπου σ

χετί

ζοντ

αι με

τοοργα

νωμέν

ο έ

γκλη

μα

Έγκ

λημα σ

τον

κυβερ

νοχώ

ρο

(cyb

ercr

ime)

Ξέπ

λυμα β

ρώ

μικ

ου

χρήματο

ς κα

ι συνα

φή

ποιν

ικά α

δικ

ήματα

Δια

φθορά

Απάτη

Τρομοκρ

ατί

α

Εμπορία

ανθ

ρώ

πω

ν

Δια

κίνη

ση

ναρκω

τικώ

ν

230

254

7487

2128

2031

125

146

254

233

31 32

221204

Εικόνα 3

οι τομείς επιχειρησιακής προτεραιότη-

τας που υιοθέτησε η Eurojust το 2009 κα-

λύπτουν τη διακίνηση ναρκωτικών, την

εμπορία ανθρώπων, την τρομοκρατία, την

απάτη, τη διαφθορά, το ξέπλυμα βρώμι-

κου χρήματος, το έγκλημα στον κυβερνο-

χώρο (cybercrime) και άλλες δραστηριότη-

τες που σχετίζονται με την ύπαρξη ομάδων

οργανωμένου εγκλήματος στην οικονομία.

Στην παρακάτω εικόνα παρουσιάζεται πό-

σες φορές αυτές οι κατηγορίες εγκλημά-

των αφορούσαν υποθέσεις που ενεγρά-

φησαν στη Eurojust το 2009 και το 2010.

μία υπόθεση μπορεί να περιλαμβάνει πε-

ρισσότερες από μία κατηγορίες εγκλημά-

των. Στις σχετικές ενότητες του κεφαλαίου

2 παρέχονται περισσότερες πληροφορίες.

κατηγορίες εγκλημάτων των οποίων η καταπολέμηση έχει προτεραιότητα,

στις υποθέσεις της Eurojust

79ΠΑρΑρΤΗμΑ

2009 2010

Άλλες κατηγορίες εγκλημάτωνΚατηγορίες εγκλημάτων των οποίων η καταπολέμηση έχει προτεραιότητα

976

21

553 574

1015

31

Εικόνα 4

οι τομείς επιχειρησιακής προτεραιότη-

τας που υιοθέτησε η Eurojust το 2009

καλύπτουν την τρομοκρατία, τη διακίνη-

ση ναρκωτικών, την εμπορία ανθρώπων,

την απάτη, τη διαφθορά, το έγκλημα στον

κυβερνοχώρο (cybercrime), το ξέπλυμα

βρώμικου χρήματος και άλλες δραστηριό-

τητες που σχετίζονται με την ύπαρξη ομά-

δων οργανωμένου εγκλήματος στην οικο-

νομία.

Στην παρακάτω εικόνα παρουσιάζεται πό-

σες φορές αυτές οι κατηγορίες εγκλη-

μάτων των οποίων η καταπολέμηση έχει

προτεραιότητα, καθώς και οι άλλες κατη-

γορίες εγκλημάτων, αφορούσαν υποθέ-

σεις οι οποίες ενεγράφησαν στη Eurojust

κατά το 2009 και το 2010. μία υπόθεση

μπορεί να περιλαμβάνει περισσότερες από

μία κατηγορίες εγκλημάτων.

κατηγορίες εγκλημάτων των οποίων η καταπολέμηση έχει προτεραιότητα και άλλες κατηγορίες εγκλημάτων,

στις υποθέσεις της Eurojust

80

20102009

UKSEFISKSIROPTPLATNLMTHULULTLVCYITFRESELIEEEDEDKCZBGBECOLL

1 1

24

47

55

20

30

22

28

19

9

63

4644

11

0

17

32

4852

39

54

41

36

27

61

84

52

69

78

64

110

95

47

30

5659

44 42

58

41

46

2932

54

75

82

99

87

68

74

57

7172

92

102

Εικόνα 5

Στην παρακάτω εικόνα παρουσιάζεται,

ανά Κράτος-μέλος, πόσες φορές ζητήθη-

κε η βοήθεια της Eurojust, κατά το 2009

και το 2010.

υποθέσεις Eurojust, χώρες που υπέβαλαν αιτήματα

81ΠΑρΑρΤΗμΑ

20102009

UKSEFISKSIROPTPLATNLMTHULULTLVCYITFRESELIEEEDEDKCZBGBE

142

109

194

182

166

138

193187

136

106

224

201

152

225

196

5855 56

6052

41 41

27

46

29

71 69

50

38

48

28

57

40

53

40

65

4441

22

87

67

120

67

53

96

47

31

5151

36

24

57

46

87

Εικόνα 6

Στην παρακάτω εικόνα παρουσιάζεται πό-

σες φορές ζητήθηκε η βοήθεια των αρ-

χών σε κάθε Κράτος-μέλος, μέσω της

Eurojust, κατά το 2009 και το 2010.

υποθέσεις Eurojust, χώρες που δέχτηκαν αιτήματα

82

20102009

Εκτός της Eurojust Εντός της Eurojust ΣΥΝΟΛΑ

16 14121

115

131

141

127

96

Εικόνα 7

Στην εικόνα παρουσιάζεται ο αριθμός των

συντονιστικών συναντήσεων που διορ-

γανώθηκαν από τη Eurojust. οι συντονι-

στικές συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν

κυρίως στις εγκαταστάσεις της Eurojust

στη Χάγη. Σε ορισμένες περιπτώσεις, δι-

οργανώθηκαν συντονιστικές συναντή-

σεις εκτός της Eurojust, σε κάποιο από τα

Κράτη-μέλη ή σε τρίτη χώρα.

συνολικός αριθμός συντονιστικών συναντήσεων

83ΠΑρΑρΤΗμΑ

20102009

USANOUKSEFISKSIROPTPLATNLMTHULULTLVCYITFRESELIEEEDEDKCZBGBE

1 1

45

101 1

3

10

3

2

01

6 6

0 0 0

5 5

10

1

2

1

2

0

3

4 4

7

12

5

3

4

0 0

2

0

4

2

9

8

19

32

0

3

29

18

14

16

7

25

00 0

7

Εικόνα 8

Στην εικόνα παρουσιάζεται ο αριθμός των

συντονιστικών συναντήσεων που διορ-

γανώθηκαν από τη Eurojust, κατόπιν αι-

τήματος για βοήθεια από κάθε Κράτος-

μέλος ή τρίτη χώρα.

συντονιστικές συναντήσεις, χώρες που υπέβαλαν αιτήματα

84

28

20102009

UKSEFISKSIROPTPLATNLMTHULULTLVCYITFRESELIEEEDEDKCZBGBE

8

18

23

35

24

3635

24

12

30

22

2827

23

5

11

8

10

6

11

432

4

13

1

4 4 4

6

12

34 4

5

2

4

9

1110

4

9

12

6

11

13

3 3

1

5 5

4 4

Εικόνα 9

Στην εικόνα παρουσιάζεται ο αριθμός των

συντονιστικών συναντήσεων στις οποί-

ες συμμετείχαν οι Εθνικές Αρχές κάθε

Κράτους-μέλους, κατόπιν αιτήματος βοή-

θειας που δέχτηκαν.

συντονιστικές συναντήσεις, χώρες που δέχτηκαν αιτήματα

με την επιφύλαξη όλων των δικαιωμάτων. Απαγορεύεται η αναπαραγωγή ή η

χρήση όλης ή μέρους αυτής της έκδοσης με οποιοδήποτε γραφικό, ηλεκτρονικό

ή μηχανικό μέσο, συμπεριλαμβανομένης της φωτοτύπησης, της αντιγραφής, της

ηχογράφησης ή και της αποθήκευσης πληροφοριών, χωρίς την άδεια της Eurojust.

Φωτογραφίες: Joannes Thuy, Eurojust

Michel Mees

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Federal Police Belgium

AFP Christophe Simon

© Eurojust 2011

86

Κτήριο Haagse Veste 1

Federal Police Belgium

AFP Christophe Simon