Upload
artavazd97
View
947
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
ԱՇԽԱՐՀԱԳՐԱԿԱՆ ԵՎ ԱՇԽԱՐՀԱԳՐԱԿԱՆ ԵՎ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ԱՆՈՒՆՆԵՐԻ ՊԱՏՄԱԿԱՆ ԱՆՈՒՆՆԵՐԻ
ԲԱՑԱՏՐԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ ԲԱՑԱՏՐԱԿԱՆ ԲԱՌԱՐԱՆ
Ադրբեջանը պարսկերենից առաջացած : բառ է Պարսկերեն ազեր բառը
« », ` նշանակում է կրակ իսկ բայջանը« », երկիր այդ բառերի զուգակցումից
« »:ստացվում է կրակի երկիր Անվանումը կապված է իր նավթի հանքերի
ժայթքող գազերի բոցավառման երևույթի: հետ
ԱԴՐԲԵՋԱՆ
Ադրիանապոլիս կամ Ադրիանապոլ
: Ներկայումս Էդիրնե Քաղաք : Եվրոպական Թուրքիայում
Այդպես է կոչվել ի պատիվ Հռոմեական Ադրիան
( ) : Հադրիանոս կայսեր Հուներեն պոլիս նշանակում է
« ». քաղաք այսինքն Ադրիան: քաղաք
ԱԹԵՆՔԱԹԵՆՔ , Աթենքը Հունաստանի մայրաքաղաքն է նրա անունը
: ունի երկու բացատրություն Ըստ հին Հունական դիցաբանության անունը տրվել է քաղաքի
, հովհանավորուհու Աթենաս աստվածուհու պատվին իսկ այլ բացատրությամբ այն ծագել է հուներեն
, « », աթենայ բառից որը նշանակում է բարձրադիր այդպես են կոչել քաղաքի բարձրադիր լինելու
:պատճառով
Ալաշկերտ- : Բնա պատմական մարզ Արևմտյան Հայաստանում
, Ընկած է Արածանիի վերին հոսանքի արգավանդ : ջրարբի ու գեղեցիկ դաշտում Ալաշկերտը
համընկնում է պատմական Այրարատ նահանգի :Բագրևանդ գավառի հետ Ալաշկերտ անունը առաջացել է Վաղարշակերտ
: կոչվող բերդաքաղաքի անվան ձևափոխումից , Վաղարշակերտը հիմնվել էր երկրորդ դարի վերջում
հայոց Վաղարշ թագավորի կողմից (193-213 ) թթ և 19- : այդ անունով հայտնի էր մինչև րդ դարը
` Ալաշկերտը բաժանվում է երկու մասի արևելյան և: արևմտյան Արևելյան մասում են գտնվում Ձիրավի
, դաշտը և Դիադին բնակավայրը իսկ արևմտյան - մասում են գտնվում Ղարաքլիսիա և Թոփրագ Կալե
( ) :պատմական Վաղարշկերտ բնակավայրերը Վաղարշակերտ բնակավայրի անունը թուրքերեն
- ( ), փոխեցին և կոչեցին Թոփրագ Կալե Հողաբերդ : նկատի ունենալով բլրի վրա եղած բերդը
Հետագայում հայերի մոտ Վաղարշակերտը հայտնի , 1918 էր ուղղակի բերդ անվամբ որը մինչև թ
, , սկզբները այսինքն մինչև վերջին գաղթը հայաբնակ :գյուղ էր
Ալավերդի : Քաղաք Հյաստանում Անվան
առաջացումը հնարավոր է համարվում « » ալան ցեղից և ավելացրած վրացերեն
` « » : գվերդի ձոր բառը Պատմական Հայաստանում
եղել է Տաշիր գավառի: կենտրոնը Հետագա
` վերաիմաստավորումը իբրև « » թուրքերեն աստվածատուր
, բառից է որը սոսկ :sզուգադիպում է
ԱԼԲԱՆԻԱ
Այս երկրի անվան` ալբ-ը կամ ալպ-ը նշանակում է լեռ կամ լեռնային երկիր: Մյուս մեկնաբանումը լատիներեն է ալբիս-ը նշանակում է սպիտակ, 12-13-րդ դարերում երբ վենետիկցիները ափ դուրս եկան այս երկրում բնակիչները նրանց դիմավորեցին իրենց սպիտակ ազգային տարազով:Նրանք իրենց երկիրը անվանում են Շկիպերիա, որը նշանակում է «Արծվի Եկիր»:
Ալեքսանդրապոլ
• : . , Անցյալում Գյումրի Գյումրիից մի կմ Արևմուտք դրվեց բերդի - ` հիմքը և քաղաքն էլ Նիկոլայ Ա ի կնոջ Ալեքսանդրա Ֆեդորովայի
: պատվին կոչվեց Ալեքսանդրիապոլ Ալեքսանդրա անվանը ` << >> : ավելացվել է կրճատ պոլ քաղաք բառը Սակայն
Ալեքսանդրապոլ անունը շիրակցիների մեջ ժողովրդականություն. չստացավ Նրանք դրա փոխարեն գործածում էին ուղակի
<< >> :քաղաք բառը
ԱԼԵՔՍԱՆԴՐԻԱ , Ալեքսանդրիան գտնվում է Եգիպտոսում
: Միջերկրական ծովի ափին Կոչվել : Ալեքսանդր մակեդոնացու Անունով
Քաղաքը համարվում է Հելլենիստական մշակույթի խոշոր
կենտրոն և փառաբանվում է իր , նավահանգստում գտնվող փարոսով
:որը աշխարհի յոր հրաշալիքներից է
ԱԼԺԻՐ
Պետություն Հյուսիսային , Աֆրիկայում համանուն
: Մայրաքաղաքով Անունը առաջացել , է արաբերեն ալ ճեզիրե բառից որը
« »: նշանակում է կղզի Հետագայում ժամանակի
ընթացքում այս երկրի Անունը :տարածվեց որպես Ալժիր
ԱԼՅԱՍԿԱ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներից
, 1958 մեկն է որը կազմավորվեց թվականին Անվանումը գալիս է « ալեուտյան լեզվից նշանակում է մեծ
»: 1867 կղզի Մինչև թվականը կոչվում էր Ռուսական Ամերիկա և
, պատկանում էր Ռուսաստանին հետո այն վաճառեցին Ամերիկայի Միացյալ
12.500.000 Նահանգներին:դոլլարով
ԱՄՆ , Պետություն Հյուսիսային Ամերիկայում
1776 որը ձևավորվեց թվականին Հյուսիսային Ամերիկայում եղած : անգլիական նախկին գաղութներից Նորաստեղծ պետությունը սկզբում
ֆեդերալ հիմունքներով միավորում էր 13 թվով նահանգ ( 50 ներկայումս
): նահանգ Այստեղից էլ պետության: անվանումը Այսինքն նահանգների ( ): միությույն ֆեդերացիա Իսկ
« » Միացյալ նահանգներ անվան գաղափարը փաստորեն ընդորինակում է
16- դեռ րդ դարում բուրժուական հեղափոխության հետևանքով
« Հոլանդիաոյւն ստեղծված միացյալ»: նահանգների
Ամստերդամ ( ) Նիդերլանդիայի Հոլանդիայի
խոշորագույն նավահանգիստը և , երկրորդ մայրաքաղաքը որը գտնվում է Ամստել գետի
: գետաբերանում Քաղաքի անունը , առաջացել է այդ գետի անունից ` ավելացրած գերմաներեն դամ
« » (« ամբարտակ բառը Ամստելի»):ամբարտակ
Այրարատ : Պատմական Հյաստանի գլխավոր նահանգներից մեկը
Աշխարհագրական դիրքով Հայաստանի մյուս , նահանգների նկատմամբ միջին տեղն էր գրավում որի
համար կոչվել է նաև « »: Միջնաշխարհ Հայոց Այրարատի արևելքում են Սյունիք և Վասպուրական, ` , ` նահնգները արևմուտքում Բարձր Հայքը հարավում
, Տուրուբերան ու դարձյալ Վասպուրական նահանգները` : հյուսիսից Տայք և Գուգարք նահանգները Այրարատ
40 . նահանգի բռնած տարածությունն էր հազար քառ: ( կիլոմետր Լեռներից նշանավոր էին Արարատը որից էլ ), , նահանգի անվան մի ստուգաբանությունը Արագածը
: 20 . Նպատը և Սուկավետը Այրարատը ուներ գավառ, , , , Բասեն Գաբեղյանք Հավնունիք Արշակունիք
, , , , , Բագրևանդ Ծաղկոտն Շիրակ Վանանդ Արագածոտն, , , , , , Ճակատք Մասյացոտն Կոգովիտ Աշոցք Նիգ Կոտայք
, , , : Մազազ Վարժնունիք Ոստան Արած Վերջին Արշակունիների ժամանակ Այրարատ նեղ իմաստով
:հասկացվում էր Արարատյան դաշտ , , Այրարատ անվան մյուս այն է ավանդական
ստուգաբանությունը կապվում է Արա Գեղեցիկի անվան: հետ
ԱՆԱՏՈԼԻԱ • , Փոքր Ասիայի մյուս անվանումը որը
« » ( հունարենից նշանակում է արևելք տես « » ): նաև Փոքր Ասիա անվան բացատրությունը
ԱՆԻ : Բագրատունյաց հայաստանի նշանավոր մայրաքաղաքը Գտնվում
: , է Ախուրյան գետի աջ ափին Ենթադրվում է որ այս անունը , առաջացել է Անահիտ աստվածուհու անունից նաև ենթադրվում
, է որ այս անունը առաջացել է Հայասա ժողովրդի Անիա :թագավորի անունից
Անկարա Թուրքիայի մայրաքաղաքը
1923 : թվականից Անունը ծագել է հնդեվրոպական
« » ( ) , անկեր խարիսխ բառից , որը տրվում էր կանգառներին
: թե ցամաքում և թե ծովում , Այդպես են կոչվել որովհետև
Անկարան եղել է մեծ : ճանապարհների կանգառ
1930 Մինչև թվականը : հայտնի էր Անգորա անունով
Աշտարակ : Շրջանային կենտրոն Հայաստանում Աշտարակ
անումը ծագել է « » , աշտարակ բառից որը տրվում , էր քարե այն բարձր կառուցվածքներին որ հնում
, շինում էին ամրոցների պարիսպների` անկյուններում թշանամուն դիտելու կամ : պաշտպանվելու համար Հետագայում այս տերմինը
: դարձել է աշխարհագրական հատուկ անուն Աշտարակ անունով մի քանի տեղանուններ կան , , , Հայկական բարձրավանդակում ինչպես օրինակ
, Բագրևանդի Աշտարակը որն ամենից նշանավորն : ու երկարակյացն եղավ մեր պատմության մեջ
. Անվանի գիտնական Գր Ղափանցյանը« » -աշտարակ բառը ծագած է համարում ասուր
« » , բաբելական իշտար աստվածուհու անունից որի « » : Խանանյան արտասաձևը աշտար է Այդ աստծուն
- նվիրված խորհրադանշող ֆետիշ քարերը կրում էին : նրա անունը Ուրեմն աշտարակ բառի արմատն է
« » « »: իշտար կամ աշտար Նրան ավելացվել է« » :ակ ածանցը
ԱՐԱԼՅԱՆ ԼԵՌՆԱՇՂԹԱ ` « » ,Անունը ծագել է սանսկրիտերեն արայ կացարան բառից իսկ
« »- թուրքական մեկնաբանությամբ ալ ը նշանակում է պահիր և« »- , , այ ը ամիս այս բառերի միացումից ստացվում պահիր
: բայց շտապելու իմաստով
Ավարայր Պատմական նշանավոր դաշտ
: Վասպուրականի Արտազ գավառում Դաշտն իր անունն ստացել է
, համանուն գյուղից որի մոտով : հոսում է Տղմուտ գետը Այստեղ
451 թվականին տեղի ունեցավ ճակատամարտ հայերի և
, պարսիկների միջև որտեղ ընկավ զորավար Վարդան Մամիկոնյանը իր
1036 : հերոսների հետ Բայց և այնպես հայերը թույլ չտվեցին
Հազկերտին հասնելու իրենց, նպատակին այսինքն Հայստանում :տարածելու կրակապաշտությունը
ԲԱԳԱՐԱՆ , Քաղաք պատմական Հայաստանում
Այրարատ նահանգի Արշարունիք: գավառում Գտնվում է Ախուրյան
: գետի աջ ափին Քաղաքը հայտնի է ` Հեթանոսական տաճարներով
: Բագիներով Անունն առաջացել է ` « » , Պահլավերեն բագ աստված իսկ
`« » արան դաշտ բառերի միացումից Բագարանի ավերակները գտնվում
` են Ախուրյան գետի մյուս ափին Արևմտյան Հայաստանում
Եգիպտոս
• ` : Երկիր Հյուսիսային Աֆրիկայում Նեղոսի հովտում Եգիպտոս << >> անունը գալիս է հին Հուարեն Այգուպտոս կիոպտերի երկիր
. - - . բառից Հին եգիպտերեն դա հնչում էր Հետ կա պտա Դա Մեմֆիսի : կրոնական անվանումներից մեկն էր Հետագայում Այգուպտոսը , Հուարենի միջոցով դարձավ Եգիպտոս որը անցավ հայերին և :աշխարհի շատ ժողովուրդների
Թբիլիսի• : ` < > : Վրաստանի մայրաքաղաքն է Վրացերեն Թբիլի տաք բառից
, Այսպես է կոչվել հանքային տաք ջրերի տաք գոյության պատճառով : որպիսիք շատ կան քաղաքում Քաղաքի անվանման մասին մեզ է
: հասել մի գեղեցիկ ավանդություն Վրաց Վախթանգ Գորգասալի : թագավորը Մցխեթից գալիս է այս կողմերը որսի Նա մի թռչուն է
: խփում և նրա հետևից բաց է թողնում բազե Սակայն թե բազեն և թե : վիրավոր թռչունն անհետանում են Թագավորը փնտրում է և , : երկուսին էլ գտնում է տաք ջրում գրեթե կիսաեռ վիճակում
, Թագավորը այս տաք ջրերի մոտ էլ հիմնում է քաղաքը որը իր : անունը ստանում է դրանից
Թբիլիսյա ն գիշերը
Կիլիկիա• , - : 11-Երկիր որը գտնվում է Միջերկրական ծովի Հյուսիս Արևելյան մասում Այստեղ
14- ` րդ դարերի վերջը գոյություն է ունեցել Հայկական պետականություն Ռուբինյան: թագավորությունը Կիլիկիա անունը առաջացել է Հույն դիցաբանական հերոս
: :Կիլիկիոս անունից Կիլիկիան հայերի մոտ հայտնի է եղել նաև Սիսուան անվամբ
Կոստանդինապոլիս• : Քաղաք Թուրքիայում Հին
: բյուզանդիոնն է Երբ 329 . Կոնստանդին Ա Մեծը թ
Այստեղ տեղափոխեց իր, մայրաքաղաքը քաղաքին տվեց
իր անունը ավելացնելով ` << >> Հունարեն պոլիս քաղաք
: վերջավորությունը Թուրքերն :այն ձևափոխեցին Ստամբուլի
Հնդկաստան
• , Միջին դարերում մասնաորապես աշխարհագրական մեծ հայտնագործումների, դարաշրջանում Հնդկաստան էին կոչվում ընդհանրապես Արաբիայից արևելք ընկած այսպես
, : կոչված մուսսոնայի Ասիայի շատ երկրներ Այսօր էլ այդ մասին աշխարհագրական շատ << >> << >> , , անվանումներ կազմած են Հնդկաստան կամ հնդկական բառից ինչպես օրինակ , - Հնդկաստանից արևելք ընկած թերակղզին կոչվում է Հնդկաչին իսկ նրանից հարավ արևելք
: ցրված կղզիների խումբը Ինդոնեզիան