Upload
petrea-pantaz
View
46
Download
7
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Богуславский А.А. Одомашненная современная физика. Часть 1
Citation preview
" "
. .
1
2009
2
53 22.3 73
--
: . , - ,
. .
73 . . 1. / . . . : . . , 2009. 143 .
. . : - , , - - .
- , , . - - .
- () , . - , - .
.
53 22.3
. . , 2009 - , 2009
3
................................................................................. 5 .................................................................... 6 ................................................................................... 9 ............................................................................ 12 WWW ............................................................ 15 ............................................................................... 18 .................................................................................. 22 ............................................................................................ 25 ............................................................ 29 ...................................................................................... 32 ................................................................................... 35 .................................................................................. 38 ............................................................................................ 42 .......................................................................................... 46 ........................................................................................... 50 .............................................................. 53 ............................................................... 57 .................................................................................................... 62
1. ............................................................................................ 62 2. ........................................................................................ 62 3. , ........................................................................ 62 4. .............................................................................................. 63 5. : ...................................................................................... 63 6. . . ........................... 64 ............................................................................ 64 7. ...................................................................................... 65 8. . ............................................................ 65 9. ............................................................................................... 66 10. ................................................ 66 11. .................................................................................................. 66 12. " " ...... 67 13. , ................................................................................ 68 14. .................................................................................. 68 15. ? ............................................................................ 69 16. ?........................................................ 69 17. .............................................................................. 70 18. ................................................................................... 70 19. ? ..................................................................................................... 71 20 ................................................................ 71 21. - ...................................................................................... 72 22. ? ......................................................................... 73
4
!............................................................................................ 74 ?................................................................................................... 74 . ............................................................................................... 76
................................................................................ 77 ....................................................................................... 77 ............................... 79 ...................................................................................................... 80 .............................................................................................. 82
................................................................................ 83 ...................................................................................... 85 ................................................................................. 85 ................................................................................... 86 ( ) ............................................. 88 ? ........................................................................................................ 88
( ) .......................................... 90 : ............................................................................................ 102 ....................................................................................................... 107 .................................................................................................... 110 ..................................................................................................... 113 ...................................................................................... 114 ......................................................................... 116 ............................................................................................... 118
? .............................................................................................................................................. 119 , ................................................................................................................................... 120
........................................................... 126 :..................................................................................................... 130
- ................................................................................. 136 ............................................................................. 136 ..................................................................................... 139 .................................................................................... 141
5
(www.webster.aip.org)
6
1954 , - , 30,000$. . - , , . - : - - . , , , . , , , - .
, . "" - .
, -. 1950- - .
. - . 1995 . - 3.5 .
, , . - . - , , 60 %.
7
:
LASER = Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation
, , - . , .
-, - , , , - .
- . 80,000 . - , - 100 .
, . - . . , -.
8
:
( ). 1860 . , - ( ) .
1900 . "" -.
1917 . - , .
1953 . - - ( , 1964 .).
1958 . . (- ) - " ", .
1960 . - .
1961-65 . - (1981 .) . , - - , -. . , . . -. General Electric, IBM - - . .
, - , .
1968-69 NASA - , . - - - . .
1982 - - VISA - .
1980--90- -. -, , , , -, -, , - .
9
- , . - . 6,5% - (400 2,6 ). : - , , , , , , - . , -.
,
. 3,5" - 1000 , . - 60 , - - 40 . - , .
, , - . 1995 150 - , 250 000 .
550 000$ 25 1,5$ .
30 500 .
10
-, . 1 , 100 . 9 . 32% 25 25 000 .
- 1,5 . ( "Popular Mechanics", 1949) 1940- IBM - , "- ". - - -. , - . - . , . , . - ( , 1956). 1950- 1956 . 10 . , - . - -. - . 1960- 70- . , DEC : " , - - ".
, . . 1980- 90- Apple Macintosh IBM PC. - - - SEMATECH, - - -. - , . -, - . - (), . - , -.
11
, 30 , 100 2
19 000 . (1971) 5,55,5 -
. -.
-
, , , ..
1978 . 8086 360$. 1996 321$, -
150 . ,
, .
"".
12
, 360 000 , 1,5 , , - . : , , , , - 50 . , - . , - - .
-, , - , - . - 60 000 ./ 1956 . 60 ./. - 100 -/. (, ): 1950-60 . , AEC ( DOE) : 1980-90 .: DARPA, NSF, NIST
- , . ARPAnet, , , . 1971 . ARPAnet 23 . - . : 1960-70- .: DARPA : 1980-1990 .: DARPA, NSF, DOE, NIH, NASA
13
, . , 3 . - . : 1940-1970 .: DARPA, NASA. : 1970-1990 .: DARPA, NASA
- - , -, . - 100 000 - .
- - , - - - .
-, , - - . - - 10 . .
- -.
14
-, . . ( , -, 1876) 1838 . - . 1876 - . 1909 - . . 1910- - - . - - . 1930- -, (). - . 1947 - ( , 1956), - . 1960- NASA - - . DARPA , -. . -
. 1970- Corning Glass . 1980- - 1 . - . - -. . 1990- - Mo-saic, - -. - 13.5 . 2000 . , - , . - -. "" - - , , -, ..
15
WWW
1960- . , - . - , - . 80- , - , - , (World Wide Web, WWW) - . , , - WWW , - , .
, - , - .
1998 . 30 102 .
WORLD WIDE WEB WWW
WWW (Web) , - - . - (), - WWW.
- , - , WWW - - .
16
WWW -: 60 WWW.
-
NCSA - Mosaic - . - - .
NCSA ( )
-.
21- (NSF), NCSA .
: -
, , -
" " - -, - - .
-
.
1998 . 320 Web-.
Web -.
, - Web - , -, - . , Web - .
17
-
( ) 1997 28 .
1998 - 6,2 .
Mars Pathfinder 46 .
- , -
.
:
1876 .. - . 1946 - . 1947 (- 1956 .). 1957 - - - (ARPA, DARPA). 1965 ARPA " - -, - ."
1969 ARPANET. - . 1970--90- . - - , , NASA NSF. 1983 - TCP/IP ( / ) - . . 1985 - (NCSA).
18
1988 -"", 10% -, DARPA - . - . 1990 - World Wide Web. 1993 NCSA - Mosaic WWW. - . 1995 -, - - -
. NSF - - , . 1997 NSF - - - . - , , .
, , . - . . 1995 . , - , 500 - (2000 ). 2 , - 5 .
, - .
-
30%. 25%.
, , 25% - .
19
, , , - , "" , .
, - , - 20 . 35% - (, -
, ). 630 - , 760 - .
, - , , . 35-45%.
3-8 3-14 . 100
, 42% .
:
-
2,5 , 25 .
-
, , . , - 20% -
20
. - .
-
- , 66% , .
- -
- , .
800 .
21
: " - , - " ( , : " ?")
1700-1800- - - - . - .
1930- , . - .
1950-60- 98% . - 8 % . . - .
1970- , . - -. . . - -
-.
1980- - . - - , - -. , - - 17 %.
1990- , - , - . - - 25% ( 24 ). - - 400 . - - 80 5 ( -). - 2015 . - .
22
, - , - , . , , - , , - , - . - , , , , , . . "-" 21- "" , -, . , .
, , - . - -. , 3,5 , - , - . : 1930-40 . : 1950-90 .
, - - . - 1-2 . . - -, , , . : 1960-70 . : 1980-90 .
23
- , , , , . , 5000 , . - . - , . : 1960-70 . : 1980-90 .
, - Saturn, , .
: -
1995 . - 4,3 . . , - -, - -, , - .
- , -, .
,
-, 1996 .
NIKE -, - - , - . 1995 . NIKE 4 . .
24
-. , - - .
- - ( . , ). 1909 - - . 1920-30- . Dupont . 1940- . - -. , - . - . 1947 . . , . , . ( ) (- , 1956 .). - - .
1960- . Macy - 6,94 . - - . . . (RCA) - . . 1970- . Boeing 727 737. - . 1980- . - - . - - . 1990- . -. 10% 777, , . - - . , "" - -.
25
, - . 400 . . , . - - , - . "" , , , - (1996 .) GM EV1.
90 % - 1981, - - . - 2000 . 2,4 . , - . : 1970 . : 1980-90 .
- . - - 0,0000000001%. - , . : 1960- . : 1960-90 .
26
-
. - - 600% 1987 . 1993 . 1993 . 63 % . : 1960 70 . : 1980 -90 .
"" -
1996 . - Dodge Ram Pickup, - " -" -, . .
(, - ),
- . , 50% 1970 .
, - -, - . - , - - .
27
- 15%, - 90 %. 1978 . - 500%. ? - -? ! (-, . - - . 1859) 1839 . - -. 1861 . - , - . 1930 . . (S.Capman) - . 1958 . , . 1970- . . (), .. (, ) . - ( ) (M. Molina (MIT), F. S. Rowland (U. C. Irvine), P. Crutzen (Max-Planck Insti-
tute) . 1995 . 1973 . , - . 1977 . - . 1978 . - . 1987 - : -, - , . 1994 . 133 . 1990 . - - - - . - , - -, . 1994 . - 50 % - . 1995 1 . . - , () 5 . . - 70%,
28
- 31% , 1970- . ,
, - .
29
-
- . 4-5% - 2,3 . - 14 000 1 . - , - . , - (GPS). , - .
-
- -, , - , -. - .
1 /46 - .
- - . , - - . 1980- . ,
30
50 . -. 650 000 1 500 -.
- , - , , - , -
777 - - . - . 1995 . - 267 000 -, 25 . .
, - -, GPS ( -) "" -.
, - - GM EV1
, - 70-90 . - (ITS)
- , - , . GPS - -. -
31
1996 . , -. ( , - , 1895). 1900- . - -, 10 . 1910 20 - . . - . . 1930 40 . - " -, ". " ". - - - 65 %. 1950 60 . -, - . - . . - - -. 1970- . - . - - -.
- . " ", - - ; - - - . 1980- - -. - , - - 1960- . - , -, - . - . 1990-2000 . - . - 150 . - 2 . - 70-90%. , - -, -. - - - .
32
, , . - , CD- c . 1947 . - : - : , , . 11% - , . , - .
- -. - . : 1940-60 . : 1960-90 . - 6 . - .
-
- , - , - : 1940-60 . : 1970-90 . , - - - - .
33
- - , -
. - - . : 1960-80 . : 1980-90 : Gillette 1995 . 1.1 . -.
, , - , , .
- - .
- 240 175 . -
, - - - .
34
- , - - - . 10 . . , -. ( , , - Digital Equipment Corp., 1977) 1870-80- . -. 1920-1930- . . -. 1940- - ( , 1956 .), - -. - . (P. Spencer, Raytheon Co.) , - . - . 1950- . - 750 3000. .
. ( ) -, ( , 1964 .). - , - --. 1960-70- . - 6.94 . - . , - . 1980- . - . , , . "-" -. 1990- . () , - -, -: 10 1 , - 1 1000 . - " " - - ( HDTV). 100 CD- , - . - . "-" - , -.
35
, . , , . , - , - . - . .
-
, , , - - . : 1940- . : 1960 -90 . - , - .
-
- . - . - -. : 1960-80 . : 1980-90 . , - .
36
-
, - , -
, -. : 1930-40 . : 1960-90 . - , - ; 2 .
-
- - -.
- - - , -
- .
- . - - -.
37
CD-ROM
- CD-ROM - -. - , - , . 1996 . 38 000 . - -. (. , , 1872) 1930- . - ( , 1935 .). - - . - , - -. 1940- . - . - . 1950- .- -, . -
- - . 1960- . . , - - -. . 1970- . - - . -. - , - . - . 1980-90 . - - (-). - . - , - , -, . -, - , - , - .
38
GPS
24 GPS - . GPS - . GPS - , GPS , - . GPS -, , . , - , , . - , - 1940- ., . 1995 . GPS - 2.3 . , 70 000 GPS.
GPS 1993 . 40- . 2000 . 100 000 , GPS. GPS 15-30 -.
- - - GPS. GPS - , - , - . GPS -, , , .
39
GPS
4 . - . 24 , , - . : 1930-40 . : 1950-90 .
40
-
GPS - , - - .
GPS 1984 . 150 000 . . 200 .
GPS , , , , . : NIST-7
. - . - - , - , - . ( - GPS " ", 2/6/96). 1930- . .. ( -) - , ( , 1944 .). 1940- . . - , ( , 1989 .). 1950- .- - . - - NIST-7, - . 1958 . . 1964 . - - GPS, -, -. 1970-80 . GPS - . - , - -. - 1978 .
41
1983 . 007 GPS . 1993 . 24- GPS, . 1995 . ', - - , - - GPS, . 1996 . - GPS 10 . 2000- GPS 11,6 . , 100 000 .
42
, -, , . , , , - . , - . 10 . . , , .
""
.
, , . - - . : 1982-1985 . : 1986-1990 .
-
-LCD . -. - . , - GPS.
43
- - -"" . 1999 . 27- . . : 1970-1980 . : 1980-90 .
44
-
, - , -
. -.
- -
. - .
- , .
- - , - .
-
- LCD
. LCD , - - . 1988 . - , - . 1958 . . . Chem.l Reviews , - . 1965 .- - - ( ), 1968 . . 1967 twist- . - 1971 ., - - - . 1970- . , , . -, . 1980 . - - "supertwist" . -, .
45
1990- - , - - . 1991 - , - -. - - , - . " " , , - - .
46
- , . , - . , - .
-. - - - - -. - -, , - , - . : 1960-70 . : 1980-90 . - - , .. -.
, - - - , - -. : 1940-70 . : 1980-90 . 1990 1994 . - 3196 - , 306 - 1 . .
""
" " Nighthawk -
47
- -. - -, - . : 1970-90 .
48
-,
- , - 40 % .
- . - - .
- . - -.
- - - . , - ( , - , 1911). 1930-40 . - - . - . . 1950- . . (-) - ( , 1964 .). , - . . , 50 000 . 1960-70 . - . , - . . . 1980-90- . - ,
49
, - . - - , - . - - - , 173 -. - - -. - "" .
50
, . -, - , . 1996 . , , 6 . - 33 000 .
CAT
, CAT.
- . : 1960- . : 1970-80 . CAT- 1995 . 500 . . , .
-
-
. - . - - , 50%. : 1940- . : 1970-90 . -
PET
: PET
. : 1950- . : 1960-90 . - -.
51
PET-
PET - - -, , -.
- , - . - , .
-
- .
-
- - .
-, - (1995 .) , - - ( .. , - , 1873). 1895 . . - ( , 1901 .) 1938 . .. ( ) , - . - - . 1946 . . (-) . () - ( , 1952 .) 1970- . . (P. Lauterbur (SUNY-Stony Brook) - - - . 1972 . . - - CAT - 1979 . . -. 1970-80- . - PET.
52
1980-90- . - -. - , - - . - -: - , , , . (., , 1991 .) -.
53
. , , . - - , - . . - -
"" , , - - . - - - .
- , - - . 1400 . 90-100 .
54
- , - "" , - . 1996 . 15 . -. - "" .
55
"" .
, - - .
, , .
-
- - , , -.
" " - - .
- , "- " - - . " , - , - , ." ( - " ", 1877 .) 1826 . . . . . . . 1880-1881 . . . . 1900 . - - - . 1915 . . , - - . . 1925-1950 . . - - . ( , 1961 .). 1940-45- . "SOFAR"-,
56
, . 1958 . . , . .. -. 1960- . (A.. .. ). . 1975 - - , , . 1985 - . 1990 . 1997 - , - .
57
-
-: , - , , , . , -, , 6 , 400 - 1,5 .
- , - - . - , , - . , - - , - - .
58
- , - - -.
, - , - - , . - .
59
, - , (), - , 75%. -. , , .
60
, , - - , -, .
- (Lixiscope) NASA. -, , .
IDL Interface Definition Language - , Mariner, .
, -, . , , , , - .
61
(428 . . 348 . .) 10 .. " " . 1543 -. 1687 " Principia Mathematica ". 1800 . 1910- - ( ). 1916 . . 1927 . 1932 . 1949 , - - - V2, - . 1940- " ". 1960- , Aerobee 150, , - , Cygnus X-1. 1963 . 1965 . 1969 . 1976 - . 1978 Pioneer . - . 1985 Explorer , - . 1990- Hubble (HST). (COBE) - - . . 1994 M87. 2000 , ( ) - .
62
http://www.nobel.se/physics/educational/matter/12.html 1. , , -. , . . .
10-10
2.
, - . -, , . ( , 1921 .) , , , . .
3. , 1930 - . , , - ( , , 1935 .), ( , , 1906 .). , - .
63
: , ? ? . , - , - . , - - . 4.
, ( -, , 1960 .) - . , , , - ( ), () . , . - . - : " , ?".
5. :
- ( , - , 1968 .). , ? , , , . , - - (). . ( ), - . , , . - , . -, , , . , - , 1/2 . = h/2 = 1,05 10-34 ( , , 1918 .). ( -, = " "
64
6. . . , . . , - : , - "" . , , , -. . - , . . .
(- -) - -
-
-, - 1/2 , - . ? ?
- -, - . , - -. , , - - .
, . , .
65
7. - . .. -, , - , . , (0, 1, 2, 3, ) (1/2, 3/2, 5/2,). , . - , -.
8. .
-, , 1969 .
. , -. - . , . -, - - . - ( , 1969 .) , - - (-), "". . , . - - (-). - . -, -. , - .
66
9. - -, , "" "" .
" ", ,
, , . .
- , , (qqq), , ( qq ).
(up- ( ) u, down- ( ) - d. up down - "" "" ). 10. . - , . - , - . , . - , - . -, -, . -, - , .
11. , , - , , , -, , qqqqqqq ,, , .
67
- , , . "" "-" , , -, "" , . , . "", .. - "" -, , .. .
, , (, , ) . , - , .. qqqqqq .
12. " "
- . - . , . - - . -? , -
, -. , ?
- -, . , , - .
, - / qq .
68
- . , . -.
13. , - , . , , , . , 1,3% -
. , .
- , ? ? ( ) -, ( = ). -.
. 14. , , , -.
( , 1949 .) , - - (- --). , - . -
, .
69
, , . , , .
. "" ("glues") . , . 15. ? , "-" . . (Jerome I. Friedman), . (Henry W, Kendall) . (Richard E. Taylor) ( , 1990 .) ( , 1908 .). , - , - , - , - . , , . -, - .
"" , , "" .
- , - .
, .. - ( -), - .
16. ? , - - . - , , . - .
70
17. , - , - . .
, . , , -, , . , - .
"" -, .
- (udd) (uud), .
- (u-) (d-)
, - . - -1/3, +2/3, . , W- -1.
W- -, .
, , . - , .. 10-18 .
18. , - , , - . , , (u-, d- s-). -
71
(s-) , .
. , - , - , (charm). , , , .
, 1974 ., , (Samuel Ting) (Burton Richter) ( , 1976 .) , . J- , . J/ -. 19. ?
, -, , . , ( , 1988 .) - . bottom () b- -1/3.
, +2/3. , 20 , , .
20 - , . , - (Gerardus't Hooft) . . (Martinus J. G. Veltman) (- , 1999 .), top- (t-
) . , t- , 20-30 b-. t-, -. 1971 1972 . ,
72
, - . 21. -
1990- -, -. 1995 . - - , . - -
175 /2, , 30 b-! -, , .
. . 1954 ., 1955 . . 1969 . ( ) SLAC. J/ , , - SLAC 1974 . 1976 . SLAC -. 1983 . W Z- (-- ). 1995 . - top-.
73
22. ? , . , - . - , .
, - 10-19 .
, -. - .
74
!
Steve Gagnon. ? " " , - . , . 90 . - 25 . :
, , .
-
, .
1968 . . - .
. , - . - .
75
1932 . - , - . ?
1968 . . - .
. , - . -
-. 1911 . - - 21 , -.
. "" , , - -.
- "" . . - .
76
.
10 , -!
.
. - -. - ! - , .. "" !
- , 1 , "" -
, 2 000 , , .
77
-
How Semiconductors Work Marshall Brain
. "" , -. , -, .
, . , , , " ", " ", " ". , .
( ): , .
. - , , . HowStuffWorks , -, , -, .
. , . -
78
Si .. , , - Al, C Ge.
Si Al, C Ge.
, (, -, ) . -. , . , , - , . , , .
. -
79
, . , .
, , , - " ", - , . , , , . - , . - - .
, . .
:
n- n- - P As. - , , . . , , , . n - . negative charge, n -.
80
p- p- - B -Ga. - . , "" , . positive charge. (, , "-" , ). . "" , , . p- .
, n- p- ( - ) "". n- p- . "" , - p- n-, .. p n-. , - . , . , , - , - . , .
p- n- , -, "" - .
, n-, p- - , .. " ", , - , .
81
n- . -. p-n - , , "" ".
, . n- . p- - . p n - p n . , .. , - . -, . - p n - .
, , - , . - . , , - , , - . , , .. - . , , . - - :
82
. - 10 , , , . , , - . , - , , .
, , , . 0,7 . - p -n -. , , . npn pnp "". -.
, . , , , . ! , . , -. !
, . -, , , .
: , . , - . - , - .
83
.
- , .. ,
() . , , , -, . - , , - , - , . , .. - , , , , () - , .. , - (), , - Titan Pulse Sciences Division (), . , , -, . - A.. , , , , .
84
, , , - . - , , - .
, , . 1923 . .. -
- . 40 , , - . -
, - . .. , - , .. , 70- XX . - ( , - ) . 2000 ., , . 1990- 100 .
, . - : , , , . -
( ) ( ). , , .
85
, - . , , -, . , 2007 . - , 2012 . -. 20% ,
, -, . , - , 20 - 120 . . -, 2010 ., - , - 100 . -, . , - , . . () (n) -, ( - n-) n- p-, ( , . . , , ) p- n-. (
), (- ) (- ). , - - , . , , , , , , - , , . 1960- ..
, - . ( ), , . - - . .
86
, - . - , - - , . - . , 10-2 2. - . - , 545. : 24 1030 20120 . 525% 130 , - 130 (, ). 12 50100 , , -, - , . - 50 / ( 300 /). . -
. , . , . . 2002 . 80 . ., , , 2007 . 500 . . 1998 . XXI 4 , 2010 . . , 2020 . 2001 . 2002 . - . 2011 . - , - 50 . . . ( - 40- ).
87
, -. , - Hewlett-Packard Philips LumiLeds; Siemens Osram Osram Optosemiconductors; General Electric Emcore Gelcore . . 1 0,2 . , , - , , , -. , ? . ( ), 960 -, . 850- 1000 -. , , -, -. - , . , - : , , , , . . . , , - . 70 , 100 . -, , -, . Osram Optosemiconductors, - , 14 . , -, , . - , : , , , . , , . , - - - .
88
( -)
2002
2007 2012 2020 --
-
, / 25 75 150 200 16 85
, . 20 >50 >100 >100 1 10
, 25 200 1000 1500 1200 3400
, 1 2,7 6,7 7,5 75 40
1 , . 200 20
89
, -. ,
-, -. . , , ( ), . , . -
. , - .
, 4(33)'2003
90
( )
.. , 6, 2001 .
, - , . .. . , - , , , , , - . , , , - XX . , -, . -, - . . 1923 . .., - . : () ( ) - 0.4 [1]. 60-70- , - AIIIBV . - - [2]. . .. (, - . .., ) - Ga1-xAlxAs 70- . 2000 ., , , , [3, 4].
91
90- 100 - ; . - : , , , . - ( ) - ( ). , -, AIIIBV , [5].
InGaN AlInGaP , . ; ( ). , . - , , , , , . , , 2010 ., -, 100 . ? , - . , p-n , .. (p-) (n-) , p- ( n-) - p-n n- - -, p- n-. , - h ( ), , , ( ).
92
- , - p- n- , . p-n - , , -.
() p-n - U. - ; -. (U = 0) ( ) Fp = Fn, , p-n , - eU = Fn Fp. 60- . , GaAs AlGaAs, [3, 4]. . , p- n- Eg2, Eg3 Eg1. d , - . p-n Ec Ev. , - . , - , , . - , . , , - -
93
. , , , . , Ec, Ev, , - . : , - [6]. - - . Eg - . . -, ( ) , . - ( ) - , . e p , -: = p2/2m, m0 ~ 1030 - mn, mp , .
p-n InGaN/AlGaN/GaN U. - p-n . , . ( Eg1) , - - Eg1 ( ).
94
p, , . , p = Eg/c, p = 2mnEg;
95
, . , - ( ), . . - , - (0,25x0,25)-(0,5x0,5) 2. - 3-10 . , o. - 5-45. - . , : - 2-4 10-30 , 20 120 . 5-25% 1-30 ( 1-30 ). - 12 50-100 . . - .
() . - . , . -, . , , , -
96
. , - .
. - , , . - . , . - AlxGa1-xAs e 15%. GaP, - , e ~ 0.1%, - (l= 555 ) 70-90- -. , - - InyAlxGa1xyP 90- e = 25-55% [5]. , - : 20-50 , . -, , - 90- . : SiC, AIIBVI, AIIIBV. ZnSe (AIIBVI) , . - - , SiC . - . -
97
GaN, InxGa1xN, AlxGa1xN e = 9-16 % [8-10]. - . - , . GaN, AIIIBV, - GaAs, InP, AlAs -
( a = 3,18 oA , = 5,18
oA ) -
Eg = 3,5 . - , GaN ~2000, 40 . GaN ; GaN , n- n = 1018-1019 3 [11]. AlN InN
(a=3,11; 3,54 oA = 4,98; 5,70
oA );
Eg=6,5 1,8 . Ga1xInxN, Ga1xAlxN. Ga1xInxN , Eg , . 70- . IBM GaN. - ( %), -. - p-n , - , . 80- .. .. - . .. , - GaN, Zn, . - 1-10 . - Zn . . . [10]. , Zn - , - Zn-H+ . Zn-H+ Zn - . , - p-n GaN. Mg -, - GaN Mg , -
98
, p-n . GaN -. 1989 . . ( ) - III , . - N2. - , NH3, Mg -. - GaN- [8, 9]. - Mg Zn. - GaN/Ga1yAlyN, GaN/Ga1xInxN, Ga1xInxN/Ga1yAlyN - 10-2 [8, 9]. - Ga1xInxN/Ga1yAlyN Ga1xInxN:Zn. - 1 2 460 520 , 3 2%.
InGaN/AlGaN/GaN ( ) AlInGaP/GaP (). , . GaN/ /Ga1xInxN Ga1xInxN 2-3 . , GaAs/Ga1xAlxAs GaAs/InxAlyGa1x-yP, - [8-10]. - , -
99
. , - , , , . -, . , - . - . - . , AlN ( 30 ), (4 ) n-GaN:Si. , - InxGa1xN (3-4 ) GaN (4-5 ). - InxGa1xN - (450-580 ), x = 0,2-0,4; d. p-Al0.1Ga0.9N:Mg (100 ) p-GaN:Mg (0.5 ), Ni-Au. (Ti-Al) n-GaN .
InGaN/AlGaN/GaN .
100
1999 . , , -, - . 1999 . , - 60 /, InGaN 6 [8]. - , , . - ; , -, . . 850- 1000 ; . . -, -, , 16 . ; ( ) . - 70 , 100 . , , , . -, -, 14 . , , , . , - , , , . , , . , (), - , . - 20-30%. 1999 . 420 . . . 4,5 2009 . , - . .. . - , , , . 1. .. : . ., 1972. 2. .. . ., 1983.
101
3. .. . ., 2000. 4. .. 2000 . .. -, . , . // . 2001. 1. .3-7. 5. Craford M.G. // MRS Bull. 2000. V.25. 10. P.27-31. 6. ., . / . . . .. . ., 1979. 7. .. // . 1998. .32. 1. .3-18. 8. Nakamura S., Fasol G. The blue Laser Diode; GaN based Light Emitters and La-sers. Heidelberg, 1997. 9. Nakamura S.et al. // Jap. J. Appl. Phys. Part II. 1999. V.38. 7a. P.3976. 10. Amano H., Kito M., Hiramatsu K., Akasaki I. // Jap. J. Appl. Phys. 1989. V.28. P.L2112-2114. 11. Group III Nitride Semiconductor Compounds: Physics and Applications / Ed. B.Gil. Oxford, 1998.
102
: , 21 2004
, 20 . - ! , , -. , - . - . , - . - . - , . - . ! ? , , - . , , . , , , . , . , . - - , . - " " . - 1960 . , , , , . ? . , , - . , -. , - . , - . -, ? , -, . , -. , , .
103
, ? ? ! , , , . , . - . . (), (). , - . . . , , , - . -, , , - . , (, , ), -. , , - . . - . , "" , , . - , , , -, . - , , - , . - . , . - , - . - . , , - , , .
104
? , , , , - "" , . . -, . - . -, , . , . , . , - , , ( ) ( ). , . ? . . " ". , . - , . . - - , - , - , - , - , - . . , , . ! "" "- "? , . , , , - . , , , , -. - . . " " .
105
, , . . , , . , . . - . . - . , . . , . , , , , -, . ( ?) - .
! , . , - , , ! - , - . "" . ,
106
, .
. , - "" , -, - - "", - . , , , "" CD-.
107
, 9, 2003. 39-40
, , - , , , , , - , -, , . , - , . 1962- - (. , . . , . .), . . 1958 . GaAr. - . - . . (. 4, 2001 .). , .
, - . .
108
, - . , - , - , . , , - -, . E - () , , E. = (E E)/h. - , . - ( = 300 ) 40 (1 =1000 ). - , - 100 300 . - - 40.
. (1) - 1,2 . (2) (3). 630 680 () . (4) . 3 ( 50% - ); ( , , -). , ( 100 ) (13 ) , , - . .
109
: -. - , . , . : , , . , - , , .
. , , , - .
. http://zpselectronics.com/. , , 1015 -. . - , , . - , - . .
110
XX
2006 1902 , 1910 . - . - .
- - 50 .
, - . XX .
- - . 1913 , - . - , 1917 , - , , ( , -
111
, ). . . 1928 -, - , - (. - ), . - , - . : - , , . . 1930 . , 1940 . 1951 .. , .. .. - -, . -, 8 , - - - . 1957 , - . , , , . - - , , . . 1951 - . (, . 3 1880 , - . , , , . .) , , . - , , -
112
. , . - . , - 12,6 . , . 1954- ( ) . (MASER Microwave Amplification by Stimulated Emission of Radiation). - . 1952 - , . 1954 , , , , - . 1964 , . , 1950- - ( ) , . - . - , - . , - - , 1956 - . 1957 - . , . . , Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation ( - , , , amplification generation lgser), - , - . 1957 - , -
113
. , , , . , 19701980- , -. Hughes Aircraft , . , ( -). , . - . Union Carbide, . , . 1960 . - - ( ), , - . 50 , - . , - - . , . 1961 , , -, , . 1963 - , ( 6 ). , . - . , , XX .
114
? , . , , - . , . , 1980- - . - , - . , , . - (. . ). 2000 - . . .
, -
115
. , - , . - , -, . - , , , -. , - . . - , , . - , . ( ), , ( ). - ( , ) , - ( ). ( ): - . , . 1955 . - ( - , - ). ( - , ). , , - , . , , . -: , .
116
, ! . . , -. . - , . , . , . , , , ( ). - , . - 632,8 1,96 . . , . - , . , . , . ( ). (10191020 !). , , - . , -, - . -, . - ,
117
. - , - . -: , - . ? , . - (, - , , ) . , . , . -, -, - . , - , . , . : http://www.popmech.ru/part/?articleid=393&rubricid=3 Independent Media Sanoma Magazines ==
118
:
TerraLab 01 2006 , . . 1916 . (Albert Einstein) , - - .
50- , , - - . (Charles Townes) (James Gordon) - (Herbert Zeiger), - . 1958 . (Arthur Schawlow) - , , . 1960 . - Hughes (Theodore Maiman) . IBM , (Peter Sorokin) (Mirek Stevenson) ( ). , Bell Laboratories (Ali Javan), (William Bennett) (Donald Herriotte) - , - . , . , - . 50- , . .
119
? " " -, - -, . , . -, E2. , E2 E1 , "" , , E1. , E2E1, - , . , "" . - ( 1924 . - , John van Vleck). . . -, - , . - ( -), , - ( ). - , , - -. , -. - 1928 ., . -. (, , ) - , E2 , E1. E2E1 - , . , , . , , . -, , - , . , - 1981 . . , , , - . ( -
120
, ) ( ). -. , , . , , . , - - . , , - . - , - . - , . , ( -, , ). - , ( - ) . . , , -. , - . , : - , ; , ( ); -, ( - ), . . , E1 . , . (E0) (E1 E2), - . , E2, E1 , - . , , - - . , -. 1924 . (Richard Tolman) -, - , , , - . - (Rudolph Laden-burg) (Hans Kopfer-mann)
121
, . 1934 . (Claude Cleaton) (Neil Williams) , , -, . 30- - - . 1947 . (Willis Lamb) (Robert Retherford) , . - , - , - . , 26 1951 . , - . , , - , - . - , , ( ) . (Joseph Weber). , - . - , - . 1952 . , , - . , - , - . , ( ) -. , -. , - , , . - , 70- . . ,
122
. (Robert Dicke), - , - . 1956 . , - , . , -- , , , . , -, . , (Bruce Hawkins) . ( 195253 . [Alfred Kastler] ). , - , . 50- - . ( , ), -. (Nicolaas Bloembergen). 1956 ., , " ", . , 1955 . . , - - . , 1981 . ( ). , 50- , . , . -, , ( -!) . .
123
(Gordon Gould) 1920 . "", , . 1942- -, , - , . , 1945 . , . , . , (Polykarp Kusch), - . - . , . , - 1957 . , - , . , - , . , -, . - , ( ) . . - . 37 , , -. , , . , . , 13 -. .
124
. . , , - . 1959 . - , - , - , , , . , 1880 ., . , , . - 1958 .; , 1960- . TRG, . -, , - . - , - , , 1985 . . , , . , . 1977 . . , -, . - - 1986 . . 1979 . , . , 1957 ., - . - , 1962 . , . , . 1987 . , - . - , . . 80-
125
, -. , . , 70- . , . 1991 . - . , - , . ""
126
, . , - :
? -
()? -
?
? , - , - . (Xerox) 1972 -. . : , . :
. . ( ,
). 1. .
() . , - :
. - .
127
. 1. ("")
- , .
. 2.
:
. . ( ,
). - . , . . , - . - . - : -.
128
- . - . , . . - ( ) 9, 18 24. . , , . - . -, . - , . , , - . , - , , . , . , - . - , , . , - . - -. . -, "". , - . . , -, . , - , .
129
5 , - . 3.
. 3.
- , - . - . : , .
20-100 -
1014-1016 -. , .
. 4.
130
. , - , , - . : :
1. -, . - ( ), . ( ). - , - .
. 5.
2. : ,
, . ( ).
. , . . , , .. - . , , .. , . .
131
. 6.
3. - . (), (). , - 10 . , - . "", .
. 7.
(, , -) , - . , , . -.
4. . (. . 3), . -
132
- .
5. . "", . ("" -). - , - . - .
( 6 . 3) , .. - ( 1). . . "", - Xerox. -. , -, , "". - - . (). , . , , - . , . . , , , - . , , - .
133
. , " ". . 8.
. 8. .
: 1. , - . 2. , .
1. : - . - . , - , . , - . . , .
134
680-850 .
, . . , -. , ( ). 2.
, - . , . ( ) . , - (. . 8).
: . - . . , . , . , . , . , , - ( ). . - ( -). , .
135
. , "" . , - - ( ). - , . , , - . . , , , . , - , (" -"). , -. , . , :
1. . 2. . 3. . 4. .
, - .
136
How Camera Flashes Work by Tom Harris
-
, (., How Cameras Work), , . , , , .. "" - . , , . - "" . - - . - , , , - . , . HowStuffWorks, , - . , - , . -, "-" - .
, . , -
. ( -
), . - . , "" . , , , ,
137
(., , How Batteries Work - - ). ( ). , - . , - .
-, - , -
.
-
, -
.
138
, - ( ) . , . , (., , How Light Works ). , , .. -. ( 10-20 ). , - , .
-: -
? - , , . , - . , - , . . , . , , - . - . - (., , How Fluorescent Lamps Work ). , -. , ,
139
200 , , , . - 1,5 , . , . , , - , . - , , - . - HowStuffWorks:
, , - (. How Capacitors Work -).
, , , (. How Inductors Work ).
, - (. see How Semiconductors Work ).
, - (. How Amplifiers Work ).
, -.
, -. - .
140
"" , , - . - , - (, - ).
, (, How Electromagnets Work ), , , - , . , , (, How Inductors Work - ), , , - , - . , ( ), - , (- ), . ( ) . , -, , -. , , - . , , . , . , , . , - . , -.
141
, , - . - , , - - . . - , ( ) , .
, - . - (. How Amplifiers Work -). "" , - . - . - , - . , , - (). -
142
. , "".
, , .. . .
-
"-" - - . - , - . -, , . - . -, . , .
143
- - . - , , -
. (, !)
- . , , . 200 1 000 4 000 , - -. - . . - , , - . , , .
- , - . - () , () , - . , - , - .
144
-
-
1
. . . .
6084 1/16 . . . 9. 100 .
- - ""
140410, . , . , . 30.