36
พพพพ พพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพ 20 พ.พ. 2554 พพพพพพพพพพพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพพพพพ 1

พีระ เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20 ก.ย. 2554

Embed Size (px)

DESCRIPTION

นโยบายอุตสาหกรรมภายใต้ทักษิโณมิกส์. พีระ เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20 ก.ย. 2554. Outline. บทนำ การทบทวนกรอบแนวคิดทางเศรษฐศาสตร์ในการกำหนดนโยบายอุตสาหกรรม โครงสร้างของภาคอุตสาหกรรมไทย รวมทั้งปัญหาและแนวทางแก้ไขที่ผ่านมา - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

1

พี�ระ เจร�ญพีร คณะเศรษฐศาสตร� ธรรมศาสตร�

20 ก.ย. 2554

นโยบายอุ�ตสาหกรรมภายใต�ทั กษ�โณม�กส�

Page 2: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

2

Outline

บทนำ�� ก�รทบทวนำกรอบแนำวคิ�ดท�งเศรษฐศ�สตร�ในำก�รก��หนำด

นำโยบ�ยอ�ตส�หกรรม โคิรงสร��งของภ�คิอ�ตส�หกรรมไทย รวมท !งปั#ญห�และ

แนำวท�งแก�ไขท'(ผ่*�นำม� ก�รทบทวนำนำโยบ�ยอ�ตส�หกรรมในำช่*วงร ฐบ�ลท กษ�ณ

(พ.ศ. 2544-2549) รวมท !งคิว�มล�มเหลวบ�งปัระก�รในำ สม ยร ฐบ�ลท กษ�ณ

นำโยบ�ยอ�ตส�หกรรมหล งย�คิร ฐบ�ลท กษ�ณ คิว�มท��ท�ยของภ�คิอ�ตส�หกรรมไทยในำอนำ�คิตและข�อ

เสนำอแนำะท�งนำโยบ�ย

Page 3: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

3

พี ฒนาการขอุงอุ�ตสาหกรรมไทัยในช่&วง 50 ปี*

ภ�คิอ�ตส�หกรรมของไทยม'ก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมจ�กระบบท�นำนำ�ยมโดยร ฐเปั0นำระบบเศรษฐก�จเสร' พ ฒนำ�จ�กก�รผ่ล�ตเพ2(อทดแทนำก�รนำ��เข�� (Import Substitution) ส3*ก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมโดยส*งเสร�มก�รส*งออก(Export Promotion) ในำช่*วงปั4 พ.ศ.2503-12 ก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมเนำ�นำกลย�ทธ์�ก�รผ่ล�ตเพ2(อทดแทนำก�รนำ��เข�� ต*อม�ต !งแต*แผ่นำพ ฒนำ� ฯ ฉบ บท'( 3 (พ.ศ.2515-19) จ8งเนำ�นำนำโยบ�ยส*งเสร�มก�รส*งออก

ก�รลงท�นำจ�กต*�งปัระเทศ ต !งแต*ปั4 2530 เพ�(มก�รลงท�นำในำภ�คิอ�ตส�หกรรมม�กข8!นำ

ม'ก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมต�มช่�ยฝั่#( งทะเลตะว นำออก (Eastern Seaboard) ม'ก�รกระจ�ยอ�ตส�หกรรมส3*ภ3ม�ภ�คิ ม'ก�รก��หนำดอ�ตส�หกรรมเปั:�หม�ย ม'ก�รส*งเสร�มอ�ตส�หกรรมสนำ บสนำ�นำ ก�รส*งเสร�มผ่3�ปัระกอบก�ร SMEs ม'ก�รส*งเสร�ม cluster อ�ตส�หกรรม

Page 4: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

4

พี ฒนาการขอุงอุ�ตสาหกรรมไทัยในช่&วง 50 ปี*

นำโยบ�ยอ�ตส�หกรรมของไทยม�*งเนำ�นำก�รขย�ยต วท�งเศรษฐก�จเปั0นำเปั:�หม�ยหล ก

ไม*ได�ให�คิว�มส��คิ ญก บก�รพ ฒนำ�โคิรงสร��งก�รผ่ล�ตและยกระด บก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมภ�ยในำปัระเทศเพ2(อลดก�รพ8(งพ�ก�รนำ��เข��อย*�งจร�งจ ง

นำโยบ�ยอ�ตส�หกรรมของไทย โดยเฉพ�ะนำโยบ�ยส*งเสร�มก�รลงท�นำท'(ผ่*�นำม�ไม*ม'ย�ทธ์ศ�สตร�เช่�งร�กและร บท'(ช่ ดเจนำ

นำโยบ�ยอ�ตส�หกรรมแบบไทยๆ ม กไม*เจ�ะจงอ�ตส�หกรรม ว�กฤต�เศรษฐก�จในำปั4 พ.ศ. 2540 ท��ให�ปัระเทศไทยห นำม�ด��เนำ�นำนำโยบ�ย

ก�รปัร บโคิรงสร��งอ�ตส�หกรรม ให�ม'ผ่ล�ตภ�พและคิว�มส�ม�รถในำก�รแข*งข นำท'(ส3งข8!นำ และปัร บต วกล�ยเปั0นำอ�ตส�หกรรมท'(ผ่ล�ตเพ2(อก�รส*งออก (Export-oriented Industry)

Page 5: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

5

พี ฒนาการขอุงอุ�ตสาหกรรมไทัยในช่&วง 50 ปี*

0

2,000,000

4,000,000

6,000,000

8,000,000

10,000,000

20101960 1970 1980 1990 2000

RiceCrude RubberOres & Metal ScrapTextile FiberFruit & Vegetable

RiceCrude RubberFruit & VegetableNon-ferrous MetalTextile Fiber

ClothingElectrical machinerySeafoodOther MachineryRice & Rubber

Electrical MachineryComputer-Parts, AccessoriesSeafoodTelecom EquipmentApparelTourism

What’s Next???

Agri…Manuf……Service

RiceFruit & VegetableNon-ferrous Metal

Crude rubberElectrical machinery

Import Substitution, Export-led growth, FDI Innovation + Knowledge

Key Policies/Drivers:

GDP Mil Baht

ท'(ม�: ส��นำ กง�นำคิณะกรรมก�รพ ฒนำ�ก�รเศรษฐก�จและส งคิมแห*งช่�ต�

Page 6: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

ทั กษ�โณม�กส�(Thaksinomics)

ร ฐบ�ลท กษ�ณ (พ.ศ. 2544-2549) ได�ด��เนำ�นำย�ทธ์ศ�สตร�พ ฒนำ� ปัระเทศภ�ยใต�ท กษ�โณม�กส� (Thaksinomics) ท'(ม'ส�ระส��คิ ญ

คิ2อ นำโยบ�ยปัระช่�นำ�ยม (People-centered Policy Menu) และ ย�ทธ์ศ�สตร�ก�รพ ฒนำ�ทว�ว�ถ' (Dual-Track

Development Strategy) ซึ่8(งแบ*งออกได� 2 ว�ถ' ได�แก* ย�ทธ์ศ�สตร�ก�รพ ฒนำ�แบบเปั?ด (Outward Orientation) และ

ก�รพ ฒนำ�ในำระด บร�กหญ�� (Grass-Root Development) ด��นำก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมร ฐบ�ลท กษ�ณม�*งเนำ�นำเร2(องของก�ร

พ ฒนำ�ข'ดคิว�มส�ม�รถในำก�รแข*งข นำของภ�คิอ�ตส�หกรรมม'นำโย บ�ยยกระด บอ�ตส�หกรรม เช่*นำ ก�รพ ฒนำ�และสนำ บสนำ�นำ SMEs

ก�รเพ�(มข'ดคิว�มส�ม�รถด��นำเทคิโนำโลย'และคิ�ณภ�พแรงง�นำ ก�ร ก��หนำดอ�ตส�หกรรมเปั:�หม�ยและก�รพ ฒนำ�ในำร3ปัแบบคิล สเตอร�

รวมท !งก�รปัฏิ�ร3ปัระบบร�ช่ก�ร ในำย�คิท กษ�ณแนำวท�งก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมม'คิว�มช่ ดเจนำ

ม�กกว*�ในำอด'ต แต*ก�รยกระด บข'ดคิว�มส�ม�รถในำก�รแข*งข นำกA ย งไม*ปัระสบคิว�มส��เรAจเท*�ท'(คิวร เนำ2(องจ�กๆข�อจ��ก ดของภ�คิ

ร�ช่ก�รไทยและก�รข�ดแรงผ่ล กด นำท�งด��นำก�รเม2อง (Laurids, 2004)

Question: ร ฐบาลใหม&น�,จะสานต&อุนโยบายอุ�ตสาหกรรมขอุง อุดี�ตนายกทั กษ�ณอุย&างไร และจะสามารถก�าวข�ามอุ�ปีสรรคใน

การพี ฒนาอุ�ตสาหกรรมขอุงปีระเทัศไทัยไดี�อุย&างไร ?

6

Page 7: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

7

2. แนวค�ดีทัางเศรษฐศาสตร�ในการ ก0าหนดีนโยบายอุ�ตสาหกรรม

เศรษฐศ�สตร�ก�รพ ฒนำ� ก�รท��ให�เปั0นำเศรษฐก�จอ�ตส�หกรรม

(industrialization) และก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรม(industrial development)

นำโยบ�ยอ�ตส�หกรรม (industrial policy) หม�ยถ8ง แนำวท�งด��เนำ�นำก�รในำด��นำต*�ง ๆ เพ2(อท��ให�ภ�คิ

อ�ตส�หกรรมหร2ออ�ตส�หกรรมใดอ�ตส�หกรรมหนำ8(งภ�ยในำ ปัระเทศ ม'คิว�มเจร�ญเต�บโต (growth) และพ ฒนำ�

(development) คิว�มล�มเหลวของตล�ด (market failure) vs. คิว�ม

ล�มเหลวของร ฐ (government failure) “ ” ฉ นำทมต�แห*งวอช่�งต นำ (Washington

Consensus) และก�รกล บม�ของนำโยบ�ยอ�ตส�หกรรม

Page 8: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

8

2. แนวค�ดีทัางเศรษฐศาสตร�ในการ ก0าหนดีนโยบายอุ�ตสาหกรรม

1. น กเศรษฐศาสตร�ส0าน กคลาสส�ค ก�รแทรกแซึ่งของร ฐคิวรเก�ดในำกรณ'ท'(กลไกตล�ดล�มเหลว ก�รใช่�งบของร ฐต�องใช่�

กรณ'เปั0นำส�นำคิ��ส�ธ์�รณะ (public goods) หร2อเสร�มก�รท��ง�นำของตล�ดกรณ'เก�ด คิว�มล�มเหลวของตล�ดไม*ใช่�ในำก�จกรรมท'(เปั0นำปัระโยช่นำ�ส*วนำต วของเอกช่นำ บทบ�ทของ

ร ฐบ�ลคิวรเปั0นำต วกระต��นำและผ่3�สร��งคิว�มท��ท�ย (catalyst and challenger)

2. ส0าน กน�ยมปีร บโครงสร�าง (structuralist) ม'คิว�มเช่2(อว*� ก�รพ ฒนำ�เศรษฐก�จเปั0นำกระบวนำก�รเปัล'(ยนำโฉมโคิรงสร��งเศรษฐก�จ

โดยม'ภ�คิอ�ตส�หกรรมเปั0นำก�ญแจส��คิ ญในำก�รพ ฒนำ�เศรษฐก�จ ไม*เช่2(อถ2อบทบ�ทของ กลไกตล�ดหร2อกลไกร�คิ�ในำก�รจ ดสรรทร พย�กร แต*เช่2(อว*�ก�รปัร บโคิรงสร��งก�ร

ผ่ล�ตและแก�ไขปั#ญห�ก�รจ ดสรรทร พย�กรในำปัระเทศก��ล งพ ฒนำ� จ��เปั0นำต�องอ�ศ ยก�รแทรกแซึ่งของร ฐบ�ลโดยก�รปัร บโคิรงสร��งก�รคิ��ม'แนำวโนำ�มท'(จะลดคิว�มส��คิ ญของ

ส�นำคิ��ส*งออกข !นำปัฐมและห นำม�ส*งเสร�มบทบ�ทของภ�คิอ�ตส�หกรรม ส��นำ กนำ�ยมปัร บ โคิรงสร��งจ8งเสนำอแนำวท�งท'(ปักปั:องคิ��มคิรองอ�ตส�หกรรม และก�รด��เนำ�นำกลย�ทธ์�ก�ร

พ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมเพ2(อทดแทนำก�รนำ��เข�� (import substitution industrialization) เพ2(อพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมภ�ยในำปัระเทศก*อนำไปัส3*ข !นำก�รพ ฒนำ�ต*อไปั

Page 9: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

9

2. แนวค�ดีทัางเศรษฐศาสตร�ในการ ก0าหนดีนโยบายอุ�ตสาหกรรม

“ส0าน กน�ยมปีร บโครงสร�างใหม&” (New Structural Economics)

โดยแนำวคิ�ดนำ'!จะเช่2(อในำบทบ�ทของร ฐในำก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรม แต*ปัระย�กต�ใช่�ว�ธ์'ก�รท�งเศรษฐก�จนำ'โอคิล�สส�คิเพ2(อให�เข��ใจโคิรงสร��ง

ท�งเศรษฐก�จก�รเปัล'(ยนำแปัลงในำก�รพ ฒนำ� กล*�วคิ2อ เช่2(อว*� โคิรงสร��งอ�ตส�หกรรมเปั0นำปั#จจ ยภ�ยในำ (endogenous) ของ

โคิรงสร��งปั#จจ ยพ2!นำฐ�นำ (endownment) ก�รพ ฒนำ�ปั#จจ ยพ2!นำฐ�นำ จะท��ให�เก�ดก�รยกระด บโคิรงสร��งอ�ตส�หกรรม และก�รพ ฒนำ�ต�ม

คิว�มได�เปัร'ยบเช่�งเปัร'ยบเท'ยบเปั0นำว�ธ์'ท'(ด'ท'(ส�ดในำก�รปัร บปั#จจ ยendownment และเพ2(อร กษ�ก�รยกระด บอ�ตส�หกรรมก�รเจร�ญ

เต�บโตของร�ยได�และลดปั#ญห�คิว�มย�กจนำ ( ด3 Lin and Monga, 2010)

ปัระเทศไทยด��เนำ�นำย�ทธ์ศ�สตร�ก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมแบบเปั0นำม�ตร ก บตล�ด (market-friendly approach) ท'(ได�ร บก�รส*งเสร�มจ�ก

ธ์นำ�คิ�รโลกและคิว�มคิ�ดแบบเศรษฐศ�สตร�กระแสหล กหร2อ เศรษฐศ�สตร�นำ'โอคิล�ส�กของข�นำนำ�งนำ กว�ช่�ก�ร (technocrats) ท'(

ม'บทบ�ทในำก�รก��หนำดนำโยบ�ย ท��ให�นำโยบ�ยอ�ตส�หกรรมจ��ก ดอย3* แคิ*ก�รแทรกแซึ่งหร2อส*งเสร�มของร ฐในำระด บกว��ง ๆ (function

intervention)

Page 10: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

10

2. แนวค�ดีทัางเศรษฐศาสตร�ในการ ก0าหนดีนโยบายอุ�ตสาหกรรม

“ ” ปัระเทศไทยไม*ให�คิว�มส��คิ ญก บ นำโยบ�ยว�ทย�ศ�สตร�และเทคิโนำโลย'และแทบจะไม*ม'นำโยบ�ยท'(เนำ�นำก�รสนำ บสนำ�นำส�ข�อ�ตส�หกรรมท'(เปั0นำกล�*ม

เปั:�หม�ย อย*�งเฉพ�ะเจ�ะจง (selective policies) และไม*ม'ก�รกฏิเกณฑ์�ในำก�รเช่2(อมโยงก�รอ�ดหนำ�นำของร ฐก บก�รพ ฒนำ�คิว�มส�ม�รถท�งเทคิโนำโลย'ของบร�ษ ทท'(ได�ร บก�รสนำ บสนำ�นำ

ปัระเทศไทยปัระสบคิว�มส��เรAจในำก�รเปัล'(ยนำแปัลงในำท�งโคิรงสร��งของเศรษฐก�จจ�กภ�คิเกษตรไปัส3*อ�ตส�หกรรมและด�วยก�รเปั?ดเสร'ก�รคิ��

และก�รลงท�นำจ�กต*�งปัระเทศ ท��ให�ม'ก�รกระจ�ยในำผ่ล�ตภ ณฑ์�ใหม*ๆ ในำ ภ�คิอ�ตส�หกรรม (Sectoral Diversification) แต*ก�รกระจ�ยส�ข�

อ�ตส�หกรรมอ�จเปั0นำก�รเปัล'(ยนำเปั0นำเศรษฐก�จอ�ตส�หกรรมท'(ไร� เทคิโนำโลย' (Technology less Industrialization)

ก�รยกระด บคิว�มส�ม�รถด��นำเทคิโนำโลย'เปั0นำกระบวนำก�รระยะย�ว ท'( ต�องผ่*�นำก�รเร'ยนำร3 � แบบลองผ่�ดลองถ3กด�วยก�รท��เอง (learning by

doing) ซึ่8(งต�องใช่�คิว�มพย�ย�มม�กม'ต�นำท�นำส3ง เพร�ะต�องใช่�เวล�ส (งสมคิว�มร3 �

ก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมจ8งไม*ใช่*เพ'ยงแคิ*ม�*งเนำ�นำก�รท��ร�คิ�ให�ถ3กต�อง(Getting the price right) เพ'ยงด��นำเด'ยว ห�กคิวบคิ3*ไปัก บก�ร

ออกแบบสถ�บ นำท'(ถ3กต�อง (Getting the Institution Right) และ ท��ก�รแทรกแซึ่งให�ถ3กต�อง (Getting the Intervention Right)

Page 11: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

11

3. โครงสร�างขอุงภาคอุ�ตสาหกรรมไทัย

ผ่ล�ตภ ณฑ์�ภ�คิอ�ตส�หกรรมม'ส ดส*วนำส3งท !งท�งด��นำก�รผ่ล�ตและก�รส*งออก อ ตร�ก�รเจร�ญเต�บโตของภ�คิอ�ตส�หกรรมม'ผ่ลต*อก�รเจร�ญเต�บโตต*อเศรษฐก�จไทยโดยรวม

ก�รส*งออกของส�นำคิ��อ�ตส�หกรรมในำปัระเทศย งต�องพ8(งพ�ส�นำคิ��เข��จ�กต*�งปัระเทศท !งเคิร2(องจ กรและว ตถ�ด�บ

ปัระเภทของส�นำคิ��อ�ตส�หกรรมในำปัระเทศไทยม'ก�รกระจ�ยต วคิ*อนำข��งด'

ส ดส*วนำก�รจ��งง�นำภ�คิอ�ตส�หกรรมเม2(อเท'ยบก บจ��นำวนำก�รจ��งง�นำรวมของปัระเทศอย3*ในำระด บต�(� โดยเม2(อพ�จ�รณ�ในำส*วนำของแรงง�นำท !งหมดนำ !นำ

ก�รลงท�นำโดยตรงจ�กต*�งปัระเทศม'อ�ทธ์�พลต*อก�รพ ฒนำ�ภ�คิอ�ตส�หกรรมของไทยม�ก

Page 12: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

12

โครงสร�างขอุงภาคอุ�ตสาหกรรมไทัย

TU-RAC

โครงสร�าง GDP ภาคการผล�ต จ0าแนกตามหมวดีธ�รก�จปี* 2550

Refined Petroleum Products 6.6%

Funiture; Manufacturing n.e.c.

6%

Textiles 5%Chemicals and Chemical

Products 5%

Wearing Apparel 5%

Food Products and Beverages

15%

Motor Vehicles 11%

Office, Accounting and Computing Machinery

10%

Radio, Television and Communication Equipment

and Apparatus 9%

Machinery and Equipment 6%

ทั�2มา: ส0าน กงานคณะกรรมการพี ฒนาการเศรษฐก�จและส งคมแห&งช่าต�

ส ดีส&วนอุ�ตสาหกรรมทั�2ม�ม3ลค&า GDP ส3งส�ดี 10 อุ นดี บม3ลค&า 1,317 ล�านบาทั ค�ดีเปี4นร�อุยละ 78.1 ขอุง GDP ภาคการผล�ต

42

Page 13: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

13

โครงสร�างขอุงภาคอุ�ตสาหกรรมไทัย

TU-RAC

TotalTotal

Employment(Employee)

668,185(72.75%)

3,460,967(66.1%)

996,163(33.65%)

1,828(27.25%)

1,776,884(33.9%)

670,596670,596 5,237,8515,237,851 2,960,1362,960,136

1,963,973(66.35%)

3,460,967(66.1%)

668,185(72.75%)

Employment(Employee)Employment(Employee)Employment(Employee)

SME

LE

TotalTotal

Employment(Employee)

668,185(72.75%)

3,460,967(66.1%)

1,821,337(24.9%)

3,576(0.8%)

2,325,606(52.15%)

457,968 โรง

5,483,17(75.1%)

2,134,678(47.85%)

454,393(99.2%)

Employment(Employee)Employment(Employee)Employment

SME

LE

4,460,284 คินำ 7,304,513 ล��นำบ�ท

จ0านวนคนงานเก�นกว&า 200 คน

จ0านวนคนงานต02ากว&า 200 คน

Value(million THB)(million THB)Number (Employee)

Employment

ท'(ม� : ปัระมวลจ�กส��มะโนำอ�ตส�หกรรม ส��นำ กง�นำสถ�ต�แห*งช่�ต� 2550

Page 14: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

14

ปี5ญหาและความทั�าทัายขอุงภาคอุ�ตสาหกรรมไทัย

ภ�คิอ�ตส�หกรรมไทยม'เทคิโนำโลย'ก�รผ่ล�ตท'(ล��สม ย ม'ต�นำท�นำก�รผ่ล�ตส3ง แรงง�นำไร� ท กษะ ผ่3�ผ่ล�ตข�ดก�รพ ฒนำ�ตร�ส�นำคิ��ของตนำเอง ผ่3�ปัระกอบก�รข�ดคิว�มร3 � คิว�ม

ส�ม�รถในำก�รจ ดก�ร ก�รตล�ดและข�อม3ลก�รตล�ด ข�ดก�รส*งเสร�มพ ฒนำ� อ�ตส�หกรรมสนำ บสนำ�นำขนำ�ดกล�งและขนำ�ดย*อม ผ่ล�ตภ�พและปัระส�ทธ์�ภ�พก�ร

ผ่ล�ตต�(�และข�ดก�รพ ฒนำ�ว ตถ�ด�บและคิว�มเช่2(อมโยงระหว*�งอ�ตส�หกรรม “ปัระเทศไทยก��ล งเผ่ช่�ญก บปั#ญห�ท'(เร'ยกว*� ”ก บดี กรายไดี�ปีานกลาง (middle –

income trap) บร�ษ ทส*วนำใหญ*เต�บโตม�โดยไม*ม'ก�รเพ�(มพ3นำคิว�มส�ม�รถท�ง เทคิโนำโลย' ก�รเร'ยนำร3 �เทคิโนำโลย'ของบร�ษ ทย งเปั0นำไปัอย*�งเช่2(องช่��

ก�รยกระด บอ�ตส�หกรรมไม*ปัระสบคิว�มส��เรAจส*วนำหนำ8(งเก�ดจ�กก�รท'(ภ�คิแรงง�นำ นำอกระบบม'ขนำ�ดใหญ* (informal sector)

ช่*องว*�งท�งนำโยบ�ยอ�ตส�หกรรมไทย: นำโยบ�ยอ�ตส�หกรรมก บก�รลดคิว�มเล2(อม ล�!�ในำส งคิม ก�รสร��งสมรรถนำะในำก�รแข*งข นำก บก�รผ่นำวกเข��ก บเคิร2อข*�ยก�รผ่ล�ต

ระด บโลก ก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมไทยภ�ยใต�กรอบคิว�มร*วมม2อในำระหว*�งปัระเทศ และก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมก บคิว�มย (งย2นำท�งทร พย�กรและส�(งแวดล�อม

Page 15: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

15

ปี5ญหาและความทั�าทัายขอุงภาคอุ�ตสาหกรรมไทัย อ�ตส�หกรรมไทยจะอ*อนำไหวก บก�รเปัล'(ยนำแปัลงเศรษฐก�จโลกเนำ2(องจ�กพ8(งพ�

ตล�ดส*งออกม�กข8!นำ และก�รท'(อ�ตส�หกรรมในำปั#จจ�บ นำม'คิว�มเปั0นำนำ�นำ�ช่�ต� ม' ก�รแบ*งข !นำตอนำก�รผ่ล�ตและแหล*งผ่ล�ต เก�ดก�รเปัล'(ยนำแปัลงในำกระบวนำก�ร

ผ่ล�ต วงจรช่'ว�ตของผ่ล�ตภ ณฑ์�ท'(ส !นำลง ก�รบร�ก�รก*อนำและหล งก�รข�ยม'คิว�ม ส��คิ ญม�กข8!นำ ส�นำทร พย�ท'(ไม*ม'ต วตนำม'คิว�มส��คิ ญม�กข8!นำ

ก�รพ ฒนำ�เทคิโนำโลย'ของไทยม'ก�รใช่�จ*�ยในำก�รคิ�นำคิว��ว�จ ยอย3*ในำระด บท'(ต�(� ส*วนำ ใหญ*เปั0นำก�รว�จ ยของร ฐบ�ลซึ่8(งไม*ส�ม�รถนำ��ม�ใช่�ได�จร�งในำภ�คิก�รผ่ล�ต พ8(งพ�

เทคิโนำโลย'จ�กต*�งปัระเทศเปั0นำหล กม'ปั#ญห�ข�ดแคิลนำบ�คิล�กรด��นำว�ทย�ศ�สตร� และเทคิโนำโลย'

ภ�ยใต� WTO และข�อตกลงก�รคิ��เสร' ก�รใช่�นำโยบ�ยอ�ตส�หกรรม ก�รปักปั:อง อ�ตส�หกรรม ก�รให�เง�นำอ�ดหนำ�นำท��ได�ย�กข8!นำ

ม'คิว�มพย�ย�มแก�ไขปั#ญห�ของภ�คิอ�ตส�หกรรมไทย แผ่นำแม*บทอ�ตส�หกรรม ฉบ บท'( 1 (พ.ศ.2540-2544) ต*อม�หล งว�กฤตปั4 2540 ม'ก�รด��เนำ�นำก�ร

แผ่นำปัร บโคิรงสร��งอ�ตส�หกรรมระยะท'( 1 (พ.ศ. 2542-2543) และระยะท'( 2 (พ.ศ. 2544-2545)

Page 16: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

16

4. นโยบายอุ�ตสาหกรรมในย�คทั กษ�ณ(17 ก�มภาพี นธ� พี.ศ. 2544 – 19 ก นยายน พี.ศ. 2549= รวม 5 ปี*, 214 ว น)

ทั กษ�โณม�กส� (Thaksinomics) เนำ�นำนำโยบ�ยเศรษฐก�จ สองแนำว (dual track policies) คิ2อ ในำด��นำหนำ8(งเปั0นำก�รมอง

ออกข��งนำอก (Outward Orientation) ม�*งเพ�(มข'ดคิว�ม ส�ม�รถในำก�รแข*งข นำระหว*�งปัระเทศ เช่*นำ เพ�(มก�รส*งออก ก�ร

ลงท�นำโดยตรงจ�กต*�งปัระเทศ และก�รท*องเท'(ยว ในำขณะเด'ยวก นำ กAใช่� Inward-Looking Strategy ให�คิว�มส��คิ ญแก*

Domestic-Led Growth ม�*งเสร�มสร��งคิว�มส�ม�รถของ เศรษฐก�จในำปัระเทศโดยเฉพ�ะในำระด บร�กหญ�� (Grass-Root

Development) ท กษ�โณม�กส� ไม*ปัฏิ�เสธ์ฉ นำทมต�แห*งวอช่�งต นำ (Washington

Consensus) และ แนำวคิ�ดเสร'นำ�ยมใหม* (Neoliberalism) เพร�ะร ฐบ�ลท กษ�ณได�ด��เนำ�นำนำโยบ�ยเปั?ดเสร'ท�งเศรษฐก�จ

(Liberalization) ก�รถ*�ยโอนำก�รผ่ล�ตไปัส3*ภ�คิเอกช่นำ(Privatization) ก�รลดก�รก��ก บ/ คิวบคิ�ม (Deregulation) แต*ก�รด��เนำ�นำนำโยบ�ยท�งด��นำก�รคิล งกล บม'คิว�มส�*มเส'(ยงในำก�ร

ร กษ�เสถ'ยรภ�พท�งเศรษฐก�จ (Stabilization ท กษ�โณม�กส�ไม*ม'อะไรใหม*ในำด��นำปัร ช่ญ�เศรษฐศ�สตร� ระเบ'ยบว�ธ์'

ก�รว�เคิร�ะห� และแนำวคิว�มคิ�ดพ2!นำฐ�นำ แต*จ�ดเด*นำของท กษ�โณม�กส� อย3*ท'(ก�รผ่สมผ่ส�นำแนำวคิ�ดด !งเด�มเพ2(อนำ��เสนำอเมนำ3นำโยบ�ย และนำ��

กรอบคิว�มคิ�ดไปัด��เนำ�นำนำโยบ�ยระบบต�ข*�ยคิว�มปัลอดภ ยท�ง ส งคิม (Social Safety Net) ในำปัระเทศไทย

ด3เพ�(มเต�มจ�ก อ�จ�รย�ร งสรรคิ� ธ์นำพรพ นำธ์� (2547)

Page 17: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

17

4. นโยบายอุ�ตสาหกรรมในย�คทั กษ�ณ ร ฐบ�ลท กษ�ณยกเร2(องของก�รเพ�(มคิว�มส�ม�รถในำก�รแข*งข นำเปั0นำว�ระแห*งช่�ต�

โดยม�*งหว งท'(จะข บเคิล2(อนำปัระเทศไทยส3*ปัระเทศ "เศรษฐก�จฐ�นำคิว�มร3 �” (knowledge-based economy)

ม'ก�รต !ง “ ” คณะกรรมการพี ฒนาข�ดีความสามารถในการแข&งข นขอุงปีระเทัศ ท'( ม'นำ�ยกร ฐมนำตร'เปั0นำปัระธ์�นำข8!นำ และม'ก�รท��ง�นำใกล�ช่�ดก บภ�คิเอกช่นำม�กข8!นำ ม�*ง

เนำ�นำของก�รพ ฒนำ�ข'ดคิว�มส�ม�รถในำก�รแข*งข นำของภ�คิอ�ตส�หกรรม สนำ บสนำ�นำผ่3�ปัระกอบSMEs ก�รเพ�(มข'ดคิว�มส�ม�รถด��นำเทคิโนำโลย'และคิ�ณภ�พแรงง�นำ ก�ร

“ ” ก��หนำด อ�ตส�หกรรมเปั:�หม�ย ต�องก�รให�เศรษฐก�จไทยใช่�จ�ดแขAงของต วเอง ใช่� ภ3ม�ปั#ญญ�ท�องถ�(นำ ใช่�กลย�ทธ์ท�งก�รตล�ดและเทคิโนำโลย'ส�รสนำเทศในำก�รขย�ยต ว

ก��หนำดย�ทธ์ศ�สตร�ให�เก�ดก�รลงท�นำด��นำว�จ ยและพ ฒนำ�อย*�งต*อเนำ2(อง ก�รสร��งส�(ง แวดล�อมท'(ด8งด3ดและกระต��นำให�เก�ดนำว ตกรรม ผ่ล กด นำให�เก�ดแผ่นำกลย�ทธ์�

ว�ทย�ศ�สตร�และเทคิโนำโลย' (2547-2556) ใช่�แนำวคิ�ดระบบนำว ตกรรมแห*งช่�ต�และ คิล สเตอร�เปั0นำแนำวคิ�ดหล กในำก�รจ ดท��แผ่นำ ( ได�แก* อ�ห�ร รถยนำต� ซึ่อฟแวร� แฟช่ (นำ

ท*องเท'(ยว) ร ฐบ�ลท กษ�ณผ่ล กด นำก�รปัฏิ�ร3ปัระบบร�ช่ก�ร

Page 18: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

18

4. นโยบายอุ�ตสาหกรรมในย�คทั กษ�ณ ร ฐบ�ลท กษ�ณให�คิว�มส��คิ ญก บก�รสร��งคิว�มส�ม�รถในำก�รแข*งข นำในำ

ระด บจ�ลภ�คิ ( ระด บบร�ษ ท องคิ�กร) และระด บม ช่ฌิ�มภ�คิ (ระด บร�ยอ�ตส�หกรรมหร2อร�ยคิล สเตอร�) ก�รเปัล'(ยนำนำโยบ�ยในำสม ยร ฐบ�ลท กษ�ณท'(

เนำ�นำนำโยบ�ยในำระด บม ช่ฌิ�ม�ภ�คิและจ�ลภ�คิม�กข'!นำ ได�ผ่ล กด นำก�รก��หนำดนำโยบ�ยอ�ตส�หกรรมท'(เนำ�นำก�รสนำ บสนำ�นำอ�ตส�หกรรมท'(เปั0นำกล�*มเปั:�หม�ย

อย*�งเฉพ�ะเจ�ะจง (selective policies) ร ฐบ�ลท กษ�ณพย�ย�มสร��งคิว�มต2(นำต วให�ภ�คิเอกช่นำม'คิว�มตระหนำ กในำ

คิว�มจ��เปั0นำท'(จะต�องเพ�(มข'ดคิว�มส�ม�รถท�งเทคิโนำโลย'และนำว ตกรรมองคิ�กรเอกช่นำเร�(มเปัล'(ยนำบทบ�ทจ�กก�รเปั0นำเพ'ยงแคิ*กล�*มผ่ลปัระโยช่นำ�ม�ท��หนำ��ท'(ในำก�รส*งเสร�มให�สม�ช่�กพ ฒนำ�คิว�มส�ม�รถในำก�รแข*งข นำและร*วมม2อในำล กษณะคิล สเตอร�อ�ตส�หกรรม

ผ่ล กด นำให�องคิ�กรว�จ ยและมห�ว�ทย�ล ยให�ปัร บต วเองให�ตอบสนำองคิว�ม ต�องก�รของภ�คิเอกช่นำ ท��ให�ในำปั#จจ�บ นำมห�ว�ทย�ล ยของร ฐม'ก�จกรรมร*วม

ก บภ�คิเอกช่นำม�กข8!นำ

Page 19: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

ความแตกต&างนโยบายเก�2ยวก บการพี ฒนาข�ดีความสามารถขอุงภาคอุ�ตสาหกรรมก&อุนย�คทั กษ�ณ ย�คทั กษ�ณ

Japanese Style Michael E. Porter

Market friendly/ horizontal Vertical (sector and cluster specific)

Mainly macro Macro/meso/micro Fairly separated Better alignment

Linear model of innovation More innovation systemic approach

Focused on the improvement of competitiveness for the specific manufacturing Industry

Improvement of competitiveness at a cluster level (geographical and sectoral) including non-manufacturing sector ex. Services /• New entrepreneur-ship development

Capacity building at the workplace in each company or factory (using “industry institute”)

The transformation of company in each firm in line with the development of the global value chain

National Industrial Development Committee (technocrat)

National Competitiveness Committee (private & Thaksin)

19

Page 20: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

20

ความล�มเหลวในการพี ฒนาอุ�ตสาหรรมในสม ยทั กษ�ณ (1) ความล�มเหลวในการลดีการพี62งพี�งต&างปีระเทัศ: ร ฐบ�ล

ท กษ�ณย งไม*ปัระสบคิว�มส��เรAจเท*�ท'(คิวรในำก�รปัร บโคิรงสร��ง อ�ตส�หกรรม โดยเฉพ�ะเร2(องก�รลดก�รพ8(งพ�ก�รส*งออกและ

สร��งม3ลคิ*�เพ�(มภ�ยในำปัระเทศ ( หร2อ re-balancing growth) (2) ความล�มเหลวในการผล กดี นระบบนว ตกรรมแห&งช่าต�ทั�2

เข7มแข7ง: ก�รข�ดคิว�มต*อเนำ2(องในำก�รผ่ล กด นำจ�กร ฐบ�ลนำ��ไปัส3*คิว�มล*�ช่��และไม*สอดคิล�องก นำในำก�รก��หนำดและก�รด��เนำ�นำก�ร

ปัฏิ�ร3ปัก�รพ ฒนำ�ทร พย�กรมนำ�ษย� ก�รเช่2(อมโยงระหว*�งบร�ษ ทท !ง ก บหนำ*วยต*�งๆ ท'(เก'(ยวข�องย งคิงเปั0นำจ�ดท'(อ*อนำแอในำระบบ

นำว ตกรรมของปัระเทศไทย ก�รปัร บโคิรงสร��งและก�รปัร บปัร�งโคิรงสร��งพ2!นำฐ�นำด��นำว�ทย�ศ�สตร�และเทคิโนำโลย'พ2!นำฐ�นำท'(ได�ร บ

คิว�มสนำใจนำ�อยและด��เนำ�นำก�รได�ช่��

Page 21: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

21

ความล�มเหลวในการพี ฒนาอุ�ตสาหรรมในสม ยทั กษ�ณ (3) ความล�มเหลวในการยกระดี บเทัคโนโลย�ระดี บสาขา

อุ�ตสาหกรรม: ก�รศ8กษ�ของ World Bank ในำปั4 พ.ศ. 2548 พบว*�คิว�มคิ2บหนำ��ในำก�รปัร บโคิรงสร��งองคิ�กรช่��ม�กเนำ2(องจ�กปั#ญห�

ข�ดแคิลนำเง�นำสนำ บสนำ�นำจ�กร ฐบ�ล โคิรงสร��งก�รบร�ห�รและก�รด��เนำ�นำ ง�นำของหนำ*วยร�ช่ก�รท'(ล*�ช่�� ร ฐบ�ลท กษ�ณไม*ปัระสบคิว�มส��เรAจในำก�ร

เพ�(มคิ*�ใช่�จ*�ยในำก�รว�จ ยและพ ฒนำ� (R&D) ต*อ GDP ต�มเปั:�หม�ยท'( ว�งไว� งบปัระม�ณท'(ม'ให�ก บสถ�บ นำเฉพ�ะท�งอ�ตส�หกรรมม'จ��ก ด

(4) ความล�มเหลวในการยกระดี บผล�ตภาพีแรงงาน: ก�รปัฏิ�ร3ปัก�ร ศ8กษ�ท'(ม'คิว�มส��คิ ญก บก�รยกระด บอ�ตส�หกรรม ได�แก* อ�ช่'วศ8กษ�

ก�รพ ฒนำ�ท กษะ และก�รศ8กษ�ระด บอ�ดมศ8กษ� ย งไม*ปัระสบคิว�มส��เรAจอ�จเปั0นำเพร�ะก�รเปัล'(ยนำแปัลงต วร ฐมนำตร'ว*�ก�รกระทรวงศ8กษ�ธ์�ก�ร

บ*อย แรงต��นำท�นำก�รเปัล'(ยนำแปัลงจ�กสถ�บ นำก�รศ8กษ� (มห�ว�ทย�ล ยไม*ยอมออกนำอกระบบ) ก�รข�ดก�รปัระส�นำง�นำระหว*�งกระทรวง

Page 22: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

22

ความล�มเหลวในการพี ฒนาอุ�ตสาหรรมในสม ยทั กษ�ณ (5) ความล�มเหลวในการยกระดี บผ3�ปีระกอุบ

การอุ�ตสาหกรรมทั�อุงถ�2น: ร ฐบ�ลท กษ�ณนำ !นำ เนำ�นำท'(ก�รช่*วยเหล2อ SMEs ม�ก โดยเฉพ�ะ

ว�ส�หก�จขนำ�ดเลAกในำต*�งจ งหว ด (micro-enterprises) แต*ในำแง*ของก�รสร��งข'ดคิว�ม

ส�ม�รถด��นำอ2(นำๆและก�รสร��งคิล สเตอร� ก�ร สนำ บสนำ�นำ supplier ของก�จก�รข��มช่�ต�ท'(ม'

คิว�มเช่2(อมโยงก บ Global Production Network ย งไม*ม'คิว�มช่ ดเจนำในำก�รด��เนำ�นำง�นำ

Page 23: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

23

สาเหต�ทั�2เปี4นไปีไดี�ส0าหร บความล�มเหลวในการพี ฒนาอุ�ตสาหกรรมขอุงร ฐบาลทั กษ�ณ ร ฐบ�ลท กษ�ณส�ม�รถรวมศ3นำย�อ��นำ�จเข��ส3*ต วนำ�ยกฯได�ส��เรAจ ( ร ฐธ์รรมนำ3ญ 2540

และจ�กก�รสนำ บสนำ�นำจ�กปัระช่�ช่นำ) ส�ม�รถนำ��เอ�อ��นำ�จรวมศ3นำย�นำ !นำไปัส (งก�รข บเคิล2(อนำนำโยบ�ยให�ม'ท�ศม'ท�งและสอดคิล�องตรงก บคิว�มต�องก�รของภ�คิอ�ตส�หกรรม

ม�กข8!นำ แต*นำ !นำกAย งไม*เพ'ยงพอต*อก�ร แต*ก�รยกระด บข'ดคิว�มส�ม�รถในำก�รแข*งข นำ ของภ�คิอ�ตส�หกรรมกAย งไม*ปัระสบคิว�มส��เรAจเท*�ท'(คิวร เนำ2(องจ�ก

ข�อจ��ก ดของภ�คิร�ช่ก�รไทยและก�รข�ดแรงผ่ล กด นำท�งด��นำก�รเม2อง เพร�ะ เศรษฐก�จขย�ยต วได�ด'ข8!นำก�รส*งออกเพ�(มข8!นำจ�กก�รขย�ยต วของเศรษฐก�จโลก รวมท !ง

คิว�มนำ�ยมจ�กปัระช่�ช่นำท'(เพ�(มข8!นำท��ให�แรงกดด นำท�งก�รเม2องต*อร ฐบ�ลท กษ�ณในำก�ร ยกระด บอ�ตส�หกรรมลดลง

ระบบร�ช่ก�รไทยท'( ขาดีทั�ศทัางหล ก (overarching policy) ในการดี0าเน�นนโยบายอุ�ตสาหกรรม และ การเม8อุงแบบเปี9ดีและร ฐบาลหลายพีรรค (หล�ยม�ง) ม'

ก�รปัร บเปัล'(ยนำนำโยบ�ยและก�รปัร บคิณะร ฐมนำตร' (คิรม.)กAท��ให�หนำ*วยง�นำและ ข��ร�ช่ก�รปัร บต วไม*ท นำท��ให�นำโยบ�ยไม*ต*อเนำ2(อง ก�รปัฏิ�ร3ปัระบบร�ช่ก�ร กล บท��ให�

จ��นำวนำกระทรวง เพ�(มข8!นำ คิว�มส��เรAจของก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรม (ท'(ต�องใช่�ก�รท��ง�นำแบบบ3รณ�ก�ร) ข8!นำอย3*ก บ

คิว�มใส*ใจของนำ�ยกท กษ�ณต*อก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมเปั0นำส��คิ ญ

Page 24: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

24

สาเหต�ทั�2เปี4นไปีไดี�ส0าหร บความล�มเหลวในการพี ฒนาอุ�ตสาหกรรมขอุงร ฐบาลทั กษ�ณ ผ่ลปัระโยช่นำ�ของกล�*มท�นำท'(หนำ�นำหล งร ฐบ�ลท กษ�ณ ซึ่8(งส*วนำ

ใหญ*เปั0นำกล�*มท�นำจ�กภ�คิบร�ก�รและเนำ�นำตล�ดภ�ยในำปัระเทศ เปั0นำหล ก เช่*นำ กล�*มธ์�รก�จม2อถ2อ กล�*มอส งห�ร�มทร พย� กล�*ม

ธ์�รก�จบ นำเท�ง ไม*ใช่* กล�*มท�นำภ�คิอ�ตส�หกรรมโดยเฉพ�ะอย*�งย�(งกล�*มท�นำส*งออก

Doner (2005) สร�ปัไว�ว*� แรงกดด นำเร'ยกว*�“Systemic vulnerability” ท'(ม'ต*อช่นำช่ !นำนำ��ไทยม'นำ�อยเก�นำไปัและไม*ต*อเนำ2(องเพ'ยงพอท'(จะบ'บบ งคิ บให�ร ฐไทย

ต�องเพ�(มข'ดคิว�มส�ม�รถของร ฐ (capacity building) ยกระด บต วเองข8!นำเปั0นำร ฐแห*งก�รพ ฒนำ�

(developmental state) เพ2(อเอ�ต วรอด โดยเฉพ�ะในำท�งก�รเม2อง

ร ฐบ�ลนำ�ยกท กษ�ณ สม ยท'(สอง (9 ม'นำ�คิม 2548 -19 ก นำย�ยนำ 2549) ภ�ยใต�สโลแกนำ “4 ปั4ซึ่*อม 4 ” ปั4สร��ง เนำ�นำ

ท'(ก�รปัร บโคิรงสร��งท�งเศรษฐก�จของปัระเทศ" ม�ตรก�ร เพ�(มข'ดคิว�มส�ม�รถในำก�รแข*งข นำท�งธ์�รก�จ อ�ท� ภ�ษ'ก�ร

ว�จ ยและพ ฒนำ� หร2อม�ตรก�รให�เง�นำก3�ดอกเบ'!ยผ่*อนำปัรนำ เพ2(อ ปัร บปัร�ง หร2อเปัล'(ยนำเคิร2(องจ กรท'(ล��สม ยท'(ไม*ส�ม�รถแข*งข นำ

ก บคิ3*แข*งได� เปั0นำต�นำ ม'ก�รว�งแผ่นำลงท�นำโดยเฉพ�ะก�รสร��ง โคิรงสร��งพ2!นำฐ�นำด��นำก�ยภ�พ

Page 25: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

25

5. นโยบายอุ�ตสาหกรรมขอุงไทัยหล งย�คร ฐบาลทั กษ�ณ ร ฐบ�ลพล.อ. ส�รย�ทธ์� จ�ล�นำนำท� (1 ต�ล�คิม พ.ศ. 2549 – 29 มกร�คิม พ.ศ.

2551 รวม 1 ปั4, 120 ว นำ) ในำสม ยร ฐบ�ลส�รย�ทธ์�ได�ม'ก�รผ่ล กด นำ แผ่นำแม*บทโคิรงสร��งพ2!นำฐ�นำท�งปั#ญญ� (พ.ศ. 2551-2555) แผ่นำแม*บทก�รเพ�(มปัระส�ทธ์�ภ�พและผ่ล�ตภ�พ (พ.ศ. 2551-2555) และแผ่นำก�รส*งเสร�มว�ส�หก�จ

ขนำ�ดกล�งและขนำ�ดย*อม ฉบ บท'( 2 (พ.ศ.2550-2554) เพ2(อเปั0นำท�ศท�งหล ก ของก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมในำปัระเทศไทย แต*ก�รด��เนำ�นำง�นำต�มแผ่นำแม*บทด ง

กล*�วกAไม*ถ3กนำ��ไปัใช่�อย*�งม'ปัระส�ทธ์�ภ�พ เนำ2(องจ�กปั#ญห�โคิรงสร��งก�รท��ง�นำ ของระบบร�ช่ก�รไทย ก�รข�ดก�รสนำ บสนำ�นำท�งจ�กภ�คิก�รเม2องและคิว�มไร� เสถ'ยรภ�พของร ฐบ�ล

แม�ร ฐบ�ลพล.อ. ส�รย�ทธ์�จะเปั0นำถ3กจ ดต !งโดย คิณะมนำตร'คิว�มม (นำคิงแห*งช่�ต � (คิมช่.) แต*แนำวนำโยบ�ยเศรษฐก�จรวมท !งนำโยบ�ยอ�ตส�หกรรมม'กรอบแนำวคิ�ด

คิล��ยคิล8งก บนำโยบ�ยเศรษฐก�จสม ยนำ�ยกท กษ�ณ เช่*นำเด'ยวก บ นำโยบ�ยเศรษฐก�จ ของร ฐบ�ลของนำ�ยกสม คิร ส�นำทรเวช่ (29 มกร�คิม พ.ศ. 2551 – 9 ก นำย�ยนำ

พ.ศ. 2551 รวม 223 ว นำ) และร ฐบ�ลนำ�ยกสมช่�ย วงศ�สว สด�E (18 ก นำย�ยนำพ.ศ. 2551 – 2 ธ์ นำว�คิม พ.ศ. 2551 รวม 75 ว นำ) ท'(ม'คิว�มคิล��ยคิล8งก นำ

Page 26: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

26

กระบวนการก0าหนดีนโยบายอุ�ตสาหกรรมขอุงไทัย

Page 27: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

27

5. นโยบายอุ�ตสาหกรรมขอุงไทัยหล งย�คร ฐบาลทั กษ�ณ สม ยนำ�ยกอภ�ส�ทธ์�E เวช่ช่�ช่'วะ (17 ธ์ นำว�คิม พ.ศ. 2551 –

10 พฤษภ�คิม พ.ศ. 2554) จ�กปัระก�ศในำแผ่นำก�รบร�ห�ร ร�ช่ก�รแผ่*นำด�นำ พ.ศ. 2552-2554 (27 มกร�คิม 2552)

ซึ่8(งแนำวท�งก�รด��เนำ�นำนำโยบ�ยส*วนำใหญ*กAคิล��ยก บนำโยบ�ย เศรษฐก�จสม ยร ฐบ�ลนำ�ยกสม คิรและนำ�ยกสมช่�ย (ภ�ยใต�ร ฐ

ธ์รรมนำ3ญฯปั4 พ.ศ. 2550 และแผ่นำบร�ห�รร�ช่ก�รแผ่*นำด�นำ 4 ปั4 พ.ศ. 2551-2554 เหม2อนำก นำ)

นำโยบ�ยเร*งด*วนำเก'(ยวก บภ�คิอ�ตส�หกรรม เช่*นำ ก�รก��หนำด จ งหว ดช่�ยแดนำภ�คิใต�เปั0นำเขตพ ฒนำ�พ�เศษ สนำ บสนำ�นำ

อ�ตส�หกรรมฮ�ล�ล เร*งลงท�นำเพ2(อพ ฒนำ�ปัระเทศและเสร�ม สร��งบรรย�ก�ศก�รลงท�นำ ร*วมม2อก บภ�คิเอกช่นำในำก�รด��เนำ�นำ

ม�ตรก�รช่ะลอก�รเล�กจ��งและปั:องก นำก�รขย�ยต วของก�ร เล�กจ��งในำภ�คิอ�ตส�หกรรม รองร บปั#ญห�แรงง�นำว*�งง�นำ

จ�กภ�คิอ�ตส�หกรรมและนำ กศ8กษ�จบใหม* เร*งผ่ล�ตบ�คิล�กร ด��นำอ�ช่'วะต�มคิว�มต�องก�รของภ�คิอ�ตส�หกรรม

”ร ฐบ�ลอภ�ส�ทธ์�Eได�ต !ง คิณะกรรมก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมแห*ง” ช่�ต� (กอช่.) ข8!นำเพ2(อให�ก�รผ่ล กด นำนำโยบ�ยอ�ตส�หกรรมเปั0นำ

ไปัอย*�งม'เอกภ�พโดยม'รองนำ�ยกร ฐมนำตร' ( นำ�ยไตรรงคิ�ส�วรรณคิ'ร') เปั0นำปัระธ์�นำคิณะกรรมก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรม

แห*งช่�ต� (กอช่.) ( ปัระช่�มคิร !งท'( 1 ว นำท'( 9 ก.คิ. 2553)

Page 28: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

28

5. นโยบายอุ�ตสาหกรรมขอุงไทัยหล งย�คร ฐบาลทั กษ�ณ ร ฐบ�ลอภ�ส�ทธ์�Eได�จ ดท��กรอบย�ทธ์ศ�สตร�เพ2(อเพ�(มข'ดคิว�ม

ส�ม�รถของปัระเทศในำ 8 ด��นำ รวมท !งได�เสนำอแนำวคิ�ด“เศรษฐก�จเช่�งสร��งสรรคิ�” เปั0นำแนำวท�งในำก�รก��หนำดท�ศท�งก�รพ ฒนำ�ของเศรษฐก�จ

เพ2(อร บม2อก บว�กฤต�เศรษฐก�จก�รเง�นำโลกร ฐบ�ลอภ�ส�ทธ์�E ได�ผ่ล ก ด นำ ม�ตรก�รกระต��นำเศรษฐก�จระยะท'( 1 (SP 1) (พ.ศ.

2551) ซึ่8(งกAท��ให�เศรษฐก�จโดยรวมม'ท�ศท�งท'(ด'ข8!นำ ต*อม�ได� “ ผ่ล กด นำ แผ่นำปัฏิ�บ ต�ก�รไทยเข�มแขAง 2555 ” ซึ่8(งจะเปั0นำ

โคิรงก�รลงท�นำภ�ยใต�แผ่นำฟG! นำฟ3เศรษฐก�จระยะท'( 2 (SP2) (พ.ศ. 2552-2555) เพ2(อช่*วยกระต��นำเศรษฐก�จและเพ�(มก�ร

จ��งง�นำอย*�งต*อเนำ2(อง ก�รศ8กษ�ของ Walsh (2010) ปัระเม�นำว*� ก�รด��เนำ�นำง�นำของ

ม�ตรก�รด งกล*�ว ข�ดคิว�มโปัร*งใสในำแง*ของก�รจ ดล��ด บ คิว�มส��คิ ญโคิรงก�ร (ม กเปั0นำไปัต�มแรงผ่ล กด นำด��นำ

ก�รเม2อง) ม'ปั#ญห�ในำก�รเบ�กจ*�ยงบปัระม�ณท'(ล*�ช่�� ก�รใช่�จ*�ย เง�นำม กเปั0นำเร2(องก�รช่*วยเหล2อคินำจนำ (กระจ�ยร�ยได�) ม�กกว*�

คิ��นำ8งถ8งก�รเจร�ญเต�บโตของเศรษฐก�จในำระยะย�ว ข�ดว�ส ย ท ศนำ�ด��นำเศรษฐก�จท'(ช่ ดเจนำของปัระเทศในำอนำ�คิต (เนำ�นำแก�

ปั#ญห�ระยะส !นำ) ข�ดก�รปัระส�นำง�นำระหว*�งหนำ*วยง�นำภ�คิร ฐ ต*�งๆ เช่*นำ ม'นำโยบ�ยเร'ยนำพร'แต*ไม*ได�ช่*วยแก�ปั#ญห�ข�ดแคิลนำ

แรงง�นำม'ฝั่4ม2อในำภ�คิอ�ตส�หกรรม เปั0นำต�นำ

Page 29: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

29

5. นโยบายอุ�ตสาหกรรมขอุงไทัยหล งย�คร ฐบาลทั กษ�ณ ภ�ยใต�กรอบร ฐธ์รรมนำ3ญฯปั4 พ.ศ. 2550 ร ฐบ�ลนำ�ยกอภ�ส�ทธ์�Eให�คิว�มสนำใจ

ก บก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมย (งย2นำ โดยให� สศช่.ทบทวนำแผ่นำแม*บทก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมของปัระเทศใหม*โดยให�คิงไว�ซึ่8(งคิว�มส�ม�รถก�รส*งออกของภ�คิอ�ตส�หกรรมแต*ให�เพ�(มส ดส*วนำก�รเต�บโตเศรษฐก�จของปัระเทศจ�กภ�ยในำปัระเทศให�ม�กข8!นำและปัระช่�ช่นำเก�ดคิว�มส�ขม�กข8!นำ

ปั#ญห�คิว�มไม*แนำ*นำอนำท�งก�รเม2อง ท��ให�ร ฐบ�ลไม*ส�ม�รถยกระด บคิว�ม ส�ม�รถท�งด��นำเทคิโนำโลย'ภ�คิอ�ตส�หกรรม รวมท !งไม*ส�ม�รถผ่ล กด นำ

นำโยบ�ยก�รลงท�นำในำระยะย�ว ก�รปัฏิ�ร3ปัท�งเศรษฐก�จและส งคิมและก�รพ ฒนำ� ทร พย�กรมนำ�ษย� ซึ่8(งปั#จจ ยต*�งๆเหล*�นำ'! จะม'ผ่ลกระทบต*อก�รพ ฒนำ�ของ

เศรษฐก�จไทยและศ กยภ�พในำก�รท��ก��ไรของธ์�รก�จไทยในำระยะย�ว ส��หร บนำโยบ�ยท'(เก'(ยวข�องก บอ�ตส�หกรรมของร ฐบ�ลนำ�ยกอภ�ส�ทธ์�ท'(ย ง

ด��เนำ�นำก�รไม*เสรAจ ได�แก* ก�รปัร บโคิรงสร��งภ�ษ'สรรพส�ม�ตรถยนำต� นำโยบ�ย อ�ตส�หกรรมเช่�งนำ�เวศนำ� ( อ'โคิ ท�วนำ�) และก�รปัร บปัระเภทก�จก�รส*งเสร�มก�ร

ลงท�นำ ให�สอดคิล�องก บก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมย (งย2นำ

Page 30: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

30

6. ทั�ศทัางการพี ฒนาอุ�ตสาหกรรมไทัยและความทั�าทัายขอุงร ฐบาลย�2งล กษณ�

แนวทัางการพี ฒนาอุ�ตสาหกรรม ระยะ 20 ปี* (พี.ศ. 2555-2574)

“ ”ม�&งส3&อุ�ตสาหกรรมสร�างสรรค�ทั�2สมดี�ลและย 2งย8น ม�*งเนำ�นำไปัท'(ก�ร พ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมบนำพ2!นำฐ�นำคิว�มร3 � ก�รพ ฒนำ�ท กษะฝั่4ม2อแรง�นำ

และนำว ตกรรมในำผ่ล�ตภ ณฑ์�อ�ตส�หกรรมตลอดจนำคิว�มสมด�ล ระหว*�งช่�มช่นำ ส งคิมและส�(งแวดล�อมเพ2(อก��วไปัส3*คิว�มย (งย2นำ

นำโยบ�ยในำก�รยกระด บคิว�มส�ม�รถในำเช่�งแข*งข นำ (Capacity Building)

นำโยบ�ยในำก�รพ ฒนำ�ปั#จจ ยสนำ บสนำ�นำ (Enabling Factor) นำโยบ�ยในำก�รขจ ด/ผ่*อนำคิล�ยข�อจ��ก ดต*�งๆ (Relaxing

Constrain) นำโยบ�ยในำก�รย2นำหย ดอย3*ท*�มกระแสโลก�ภ�ว ตนำ� (Global

Reach) นำโยบ�ยในำก�รใช่�โอก�สในำก�รพ ฒนำ�ส�นำคิ��ใหม*/กล�*มอ�ตส�หกรรม

สร��งโอก�สใหม* (New Product) โดยม'ปัระเดAนำก�รพ ฒนำ� เศรษฐก�จสร��งสรรคิ� (Creative economy policy) เศรษฐก�จบนำฐ�นำร�กเกษตร (Agro-based resource policy) ก�รแสวงห�โอก�สจ�กปัระช่�คิมเศรษฐก�จอ�เซึ่'ยนำ (AEC) และก�รพ ฒนำ�จ งหว ดและกล�*มจ งหว ดแบบบ3รณ�ก�ร (Cluster of city

policy)

Page 31: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

31

นโยบายอุ�ตสาหกรรมขอุง น.พี. วรรณร ตน� ช่าญน�ก3ล" ร ฐมนตร�ว&าการกระทัรวงอุ�ตสาหกรรม

ก�รม�*งเนำ�นำด��นำก�รส*งเสร�มก�รลงท�นำท !งก�รลงท�นำโดยตรง จ�กต*�งปัระเทศ (FDI) และก�รส*งเสร�มให�ก�จก�รของคินำไทย

ท'(ม'คิว�มเข�มแขAงออกไปัลงท�นำในำต*�งปัระเทศเพ�(มข8!นำ “ ปัร บปัร�ง นำโยบ�ยส*งเสร�มก�รลงท�นำใหม*ระยะเวล� 5 ปั4

(2555-2559)” ก�รปัร บโคิรงสร��งภ�ษ'รถยนำต� เพ�(มพ2!นำท'(ก�รลงท�นำแห*งใหม*ในำท�กภ3ม�ภ�คิ เช่*นำ พ2!นำท'(ช่�ยแดนำ

แม*สอด เช่'ยงของ และ 3 จ งหว ดช่�ยแดนำใต� ให�คิว�มส��คิ ญก บอ�ตส�หกรรมก�รเกษตร อ�ตส�หกรรม

เกษตรท'(ไม*ใช่*อ�ห�รอ�ตส�หกรรมต*อยอดว ฒนำธ์รรม(Cultural Industry) อ�ตส�หกรรมส'เข'ยว อ�ท�

อ�ตส�หกรรมพล�สต�กช่'วภ�พ โคิรงก�รเหลAกต�นำนำ�!� เหม2องแร* โปัแตช่ ก�รพ ฒนำ�แหล*งแร*ท'(ม'ศ กยภ�พ เนำ�นำก�รอย3*ร *วมก นำ

ระหว*�งภ�คิอ�ตส�หกรรมและส�(งแวดล�อมอย*�งโปัร*งใส ยกระด บม�ตรฐ�นำผ่ล�ตภ ณฑ์�ของ SMEs และโอทAอปั เตร'ยม

คิว�มพร�อมให�ผ่3�ปัระกอบก�รก��วส3*ปัระช่�คิมเศรษฐก�จอ�เซึ่'ยนำ

Page 32: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

32

ความทั�าทัายขอุงร ฐบาลย�2งล กษณ�(1) ความทั�าทัายในการปีร บเศรษฐก�จให�ม�ความสมดี�ลมากข6,น

(Rebalancing Strategies) นำอกเหนำ2อจ�กก�รสนำ บสนำ�นำว�ส�หก�จขนำ�ดย*อม OTOP แล�ว

ร ฐบ�ลต�องไม*ล2มท'(จะสนำ บสนำ�นำก�รลดก�รนำ��เข��ส�นำคิ��ท�นำโดย สนำ บสนำ�นำผ่3�ปัระกอบก�รท�องถ�(นำท'(ม'คิว�มเช่2(อมโยงก บ Global

Production Network ให�ม'ข'ดคิว�มส�ม�รถด��นำเทคิโนำโลย'ท'( ส3งข8!นำเพร�ะกล�*มนำ'!ต�องเผ่ช่�ญก บก�รแข*งข นำท'(ร�นำแรง

ก�รปัร บโคิรงสร��งภ�ษ'โดยก�รลดภ�ษ'นำ�ต�บ�คิคิลและปัร บลด ขอบเขตก�รให�ส�ทธ์�ปัระโยช่นำ�ท�งด��นำภ�ษ'ฯ กAนำ*�จะท��ให�คิว�ม

ล��เอ'ยงท'(ภ�คิร ฐเคิยม'ก บ MNEs ม�กกว*�ก�จก�รท�องถ�(นำลดลง อ�ปัสงคิ�ในำปัระเทศย งไม*ส�ม�รถเข��ม�ทดแทนำก�รส*งออกได� ด ง

นำ !นำไทยต�องเร*งใช่�ปัระโยช่นำ�จ�กเศรษฐก�จอ�เซึ่'ยนำ

Page 33: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

33

ความทั�าทัายขอุงร ฐบาลย�2งล กษณ�(2) ความทั�าทัายในการยกระดี บปีระส�ทัธ�ภาพีแรงงาน

(Labor Productivity) ก�รร ฐบ�ลย�(งล กษณ�ปัระก�ศนำโยบ�ยปัร บข8!นำคิ*�แรงข !นำต�(�เปั0นำ 300

บ�ทอ ตร�เด'ยวท (วปัระเทศ ช่*วยลดคิว�มเหล2(อมล�!�ในำส งคิมได�ในำระด บ หนำ8(ง แต*ก�รเปัล'(ยนำแปัลงด งกล*�วย*อมท��ให�ต�นำท�นำเพ�(มข8!นำอย*�งม'นำ ย

ส��คิ ญ โดยเฉพ�ะอ�ตส�หกรรมท'(ใช่�แรงง�นำเข�มข�นำและผ่3�ปัระกอบก�ร อ�ตส�หกรรม SMEs ท'(ม'ข�อจ��ก ดในำก�รยกระด บเทคิโนำโลย'เพ2(อทดแทนำ

แรงง�นำท'(ม'ต�นำท�นำส3งข8!นำ แต*กAเปั0นำแรงกดด นำให�ผ่3�ปัระกอบก�ร อ�ตส�หกรรมในำปัระเทศไทยต�องปัร บต วก นำคิร !งใหญ* ท !งก�รยกระด บ

ผ่ล�ตภ�พแรงง�นำไทยและก�รยกระด บเทคิโนำโลย'ก�รผ่ล�ต(Technology Upgrading) รวมท !งอ�จจต�องม'ก�รนำ��เข��เข��

แรงง�นำจ�กต*�งปัระเทศ และ ก�รออกไปัลงท�นำในำต*�งปัระเทศ ก�รข8!นำคิ*�จ��งต�องสอดคิล�องก บผ่ล�ตภ�พแรงง�นำและสอดคิล�องก บ

อ�ปัสงคิ�และอ�ปัท�นำแรงง�นำในำแต*ละพ2!นำท'( ก�รเพ�(มคิ*�จ��งท'(ไม*สะท�อนำ ผ่ล�ตภ�พแรงง�นำท'(แท�จร�งอ�จนำ��ม�ส3*ผ่ลท'(ไม*พ8งปัระสงคิ�ได� อ�จม'ผ่ล ข��งเคิ'ยงท��ให�ม'ก�รลดก�รจ��งง�นำแรงง�นำไทยของนำ�ยจ��ง และ บ�ง

ส*วนำถ3กผ่ล กให�เปั0นำแรงง�นำนำอกระบบม�กข8!นำ ผ่*�นำใช่�ก�รจ��งแบบเหม� ช่*วง (Outsourcing) หร2อ ระบบส ญญ�จ��งช่ (วคิร�ว (Sub-

contracting) เพ2(อลดต�นำท�นำแรงง�นำ นำ�ยจ��งเล2อกท'(จะจ��งแรงง�นำต*�งด��วแทนำ แต*ก�รนำ��เข��แรงง�นำต*�ง

ช่�ต�อ�จส*งผ่ลถ*วงขบวนำก�รพ ฒนำ�เพ�(มปัระส�ทธ์�ภ�พก�รผ่ล�ตและอ�จก*อให�เก�ดปั#ญห�ท�งส งคิมอ2(นำๆต�มม�

Page 34: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

34

ความทั�าทัายขอุงร ฐบาลย�2งล กษณ�(3) ความทั�าทัายในการพี ฒนาความสามารถทัาง

เทัคโนโลย�ขอุงผ3�ปีระกอุบการ ท'(ผ่*�นำม�ร ฐบ�ลท กษ�ณให�คิว�มส��คิ ญก บ SMEs ท'(ม'คิว�มเช่2(อมโยงก บ

MNEs นำ�อยเก�นำไปั (เพร�ะคิ�ดว*�ไม*อย�กช่*วยก�จก�รต*�งช่�ต�) แต*ภ�ยใต�กระแสโลก�ภ�ว ตนำ�ก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมของไทยไม*อ�จจะแยกต ว

เองออกจ�กห*วงโซึ่*ก�รผ่ล�ตระด บด บโลก (Global Production Chain)

ก�รเตร'ยมคิว�มพร�อมในำเร2(องก�รตรวจสอบม�ตรฐ�นำและก�รสร��ง ศ3นำย�ทดสอบ จ8งกล�ยเปั0นำส�(งจ��เปั0นำส��หร บก�รส*งเสร�มคิว�มส�ม�รถ

ในำก�รด3ดซึ่ บเทคิโนำโลย'เพ2(อส*งเสร�มคิว�มเช่2(อมโยง ภ�ยใต� WTO ร ฐบ�ลย�(งล กษณ�กAย งม'ช่*องท�งท'(เช่*นำ เง2(อนำไขก�รจ��ง

ง�นำ ก�รถ*�ยทอดเทคิโนำโลย'และก�รท�� R&D รวมท !งส�ม�รถสร��ง (แบบม'ข�อแม�) ให�บร�ษ ทต*�งช่�ต�ลงท�นำในำก�รพ ฒนำ�ข'ดคิว�มส�ม�รถ

ด��นำเทคิโนำโลย'ให�ก บคินำง�นำไทยและบร�ษ ทไทยม�กกว*�ท'(เปั0นำอย3* เช่*นำ ก�รให�ส�นำเช่2(อเพ2(อพ ฒนำ� อ�จใช่�ม�ตรก�รลงท�นำร*วมก นำระหว*�งร ฐบ�ล

ไทยก บบรรษ ทข��มช่�ต� ก�รให�เง�นำอ�ดหนำ�นำก บภ�คิเอกช่นำท'(ต�องก�รท�� นำว ตกรรมผ่ล�ตภ ณฑ์�และนำว ตกรรมกระบวนำก�ร จ ดให�ม'โคิรงก�รนำ��

ว�ศวกรบรรษ ทข��มช่�ต�ม�ฝั่Hกอบรมว�ศวกรไทยและช่*�งเทคินำ�คิของ บร�ษ ทไทย ก�รให� matching grant ก บภ�คิเอกช่นำ

เง2(อนำไขท'(ต�องระว งม�กกว*�คิ2อ เง2(อนำใขในำข�อตกลง FTAs ต*�งๆ ท'(ม ก จะม�กกว*�เง2(อนำไขในำข�อตกลง WTO)

Page 35: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

35

ความทั�าทัายขอุงร ฐบาลย�2งล กษณ�(4) ความทั�าทัายในการยกระดี บระบบนว ตกรรมแห&งช่าต� ร ฐบ�ลต�องพย�ย�มสร��ง ปั#จจ ยเอ2!อต*อก�รยกระด บคิว�ม

ส�ม�รถด��นำเทคิโนำโลย'ของผ่3�ปัระกอบก�รอ�ตส�หกรรม อ นำ ได�แก* ก�รม'ท�นำท'(จะช่*วยพ ฒนำ�คิว�มพย�ย�มเร'ยนำร3 �อย*�งม'

ปัระส�ทธ์�ภ�พ ก�รม'ระบบสถ�บ นำท'(จะก��ก บให�เก�ดกระบวนำก�ร เร'ยนำร3 �ท'(ได�ผ่ลต�มเปั:�หม�ย และ ก�รจ ดคิว�มส มพ นำธ์�ระหว*�ง

กล�*มอ��นำ�จต*�งๆท'(เหม�ะสมเพ2(อให�ส งคิมบรรล�เปั:�หม�ยของ ก�รยกระด บเทคิโนำโลย'

ร ฐบ�ลย�(งล กษณ�คิวรให�คิว�มส��คิ ญก บก�รพ ฒนำ�เทคิโนำโลย'และร บผ่�ดช่อบในำก�รนำโยบ�ยก�รจ ดสรรทร พย�กรเพ2(อก�ร

สนำ บสนำ�นำเทคิโนำโลย'ในำอ�ตส�หกรรมเปั:�หม�ย ก�รสนำ บสนำ�นำ“ ”สถ�บ นำอ�ตส�หกรรมเฉพ�ะส�ข� ม'คิว�มส��คิ ญ

Page 36: พีระ  เจริญพร คณะเศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ 20  ก.ย.  2554

36

ความทั�าทัายขอุงร ฐบาลย�2งล กษณ�(5) ความทั�าทัายในการผล กดี นนโยบายอุ�ตสาหกรรม ก�รกล บม�ของ “ ” นำโยบ�ยอ�ตส�หกรรม ต�มแนำวคิ�ดกล�*ม

“New Structural Economics” ก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรมนำ !นำเปั0นำนำโยบ�ยในำระยะย�ว ต�องม'

ล กษณะมองไปัข��งหนำ��ว�งแผ่นำและปั:องก นำปั#ญห�หร2อ อ�ปัสรรคิท'(จะเก�ดข8!นำในำอนำ�คิต ม�กกว*�ก�รแก�ไขปั#ญห�ท'(

เฉพ�ะหนำ�� ปัระเทศไทยไม*เคิยข�ดแคิลนำแผ่นำแม*บทนำโยบ�ย

อ�ตส�หกรรมท'(ด' แต*ส�(งท'(ข�ดคิ2อก�รผ่ล กด นำนำโยบ�ย(implement) และก�รปัระส�นำง�นำระหว*�งหนำ*วยง�นำ(coordination)

นำ�ยกย�(งล กษณ�จะม'อ��นำ�จท�บโตIะนำ�อยลงม�กเนำ2(องจ�ก ร ฐธ์รรมนำ3ญ 2550 ก�รผ่ล กด นำนำโยบ�ยยกระด บคิว�ม

ส�ม�รถของภ�คิอ�ตส�หกรรมไทยภ�ยใต�ร ฐบ�ลใหม*จะม' คิว�มย�กล��บ�กม�กข8!นำ (และอ�จม'งบปัระม�ณม�ลงท�นำ

นำ�อยลงห�กด��เนำ�นำนำโยบ�ยปัระช่�นำ�ยม) เร'ยนำร3 �คิว�มผ่�ดพล�ดในำอด'ต: นำโยบ�ยและร ฐมนำตร'ท'(ม'ก�ร

เปัล'(ยนำแปัลงบ*อย คิว�มไม*ต !งใจจร�ง เข��ใจเง2(อนำไขคิว�มส��เรAจในำก�รพ ฒนำ�อ�ตส�หกรรม ไทย

ต�องก�รข'ดคิว�มส�ม�รถท�งสถ�บ นำใหม*ท'(ส3งข8!นำต*�งจ�ก เด�ม ภ�คิร ฐ ก�รเม2อง ข��ร�ช่ก�รและเอกช่นำต�องเปัล'(ยนำว�ธ์'

คิ�ดและว�ธ์'ท��ง�นำ