42
CONSTRUCTING OF HOUSEHOLD ASSET INDEX: CASE STUDY OF ASSET HOLDING OF THAI’S HOUSEHOLD โโโ โโ.โโโโโโ โโโโโโโโโ โโโโโโโโโโโโโโ โโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโ 1 โโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโ โโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโโ โโโโโโโโโโ 26 โโโโโโโ 2554

การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Constructing of Household Asset Index: Case study of Asset Holding of Thai’s Household โดย ดร.ศุภชัย ศรีสุชาติ คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม 2554. หัวข้อการศึกษา. ความสำคัญของการสร้างการสร้างดัชนีสินทรัพย์ - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

1

CONSTRUCTING OF HOUSEHOLD ASSET INDEX:CASE STUDY OF ASSET HOLDING OF THAI’S

HOUSEHOLD

โดย ดร.ศุ�ภชัย ศุร�สุ�ชัาติ�คณะเศุรษฐศุาสุติร� มหาวิ�ทยาลัยธรรมศุาสุติร�

การสุมมนาเผยแพร"ควิามร#$ คณะเศุรษฐศุาสุติร�มหาวิ�ทยาลัยธรรมศุาสุติร� 26 ธนวิาคม 2554

Page 2: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

2

หวิข้$อการศุ'กษา ความสำ�าค�ญของการสำร�างการสำร�างดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์� วรรณกรรมปร�ท�ศนี�

งานีศ�กษาท��การประย์�กต์�ดั�ชนี�เพ"�อระบุ�ฐานีะทางสำ�งคมและเศรษฐก�จของคร�วเร"อนีในีงานีศ�กษาของต์)างประเทศ

การประย์�กต์�ในีงานีศ�กษาของประเทศไทย์การศ�กษาเก��ย์วก�บุว�ธี�การจ�ดัท�าดั�ชนี�เพ"�อระบุ�ฐานีะทางสำ�งคม

และเศรษฐก�จของคร�วเร"อนี แหล)งข�อม-ลและการเล"อกต์�วแปร ว�ธี�การศ�กษา

เทคนี�ค PCA และ MCA ผลการศ�กษา สำร�ปผล ข�อจ�าก�ดั และข�อเสำนีอแนีะเช�งนีโย์บุาย์

Page 3: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

3

ควิามสุ(าคญข้องการสุร$างดชัน�สุ�นทรพย�

การสำร�างดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�ของคร�วเร"อนี (Household Asset Index) หร"อการสำร�างดั�ชนี�ความม��งค��งของคร�วเร"อนี (Household Wealth Index)

การสำร�างดั�ชนี�อาจม�ล�กษณะเป1นีดั�ชนี�แบุบุประสำม (Composite Index) เพ"�อลดัจ�านีวนีต์�วแปรในีแต์)ละดั�านีให�เป1นีเพ�ย์งต์�วแปรเดั�ย์วดั�วย์นี�2าหนี�ก (weight) ท��ให�อย์)างเหมาะสำม

ต์�วแปรในีการระบุ�ฐานีะทางสำ�งคมและเศรษฐก�จของคร�วเร"อนี ป3ญหาของการใช�ต์�วแปรแบุบุดั�2งเดั�ม

การสำร�างดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�เป1นีการลดัม�ต์�ในีการเปร�ย์บุเท�ย์บุข�อม-ล

Page 4: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

4

ควิามสุ(าคญข้องการสุร$างการสุร$างดชัน�สุ�นทรพย�

ความเอนีเอ�ย์งของข�อม-ล (Bias) ท��นี�อย์กว)าว�ธี�การศ�กษาในีอดั�ต์ท��ว�ดัฐานีะทางสำ�งคมของคร�วเร"อนีจากต์�วแปรราย์ไดั� (Household Income) และค)าใช�จ)าย์ของคร�วเร"อนี (Household Expenditure)

เหต์�ใดัจ�งไมใช�ม-ลค)าต์ามราคาต์ลาดัของสำ�นีทร�พย์�เป1นีต์�วแปรแทนี หร"อ การว�เคราะห�โดัย์ใช�ข�อม-ลท��ดั�นีเพ�ย์งอย์)างเดั�ย์วเพ"�อระบุ�สำถานีภาพทางเศรษฐก�จของคร�วเร"อนี

Page 5: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

5

วิติถุ�ประสุงค�ข้องศุ'กษา เพ"�อสำร�างดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�จากข�อม-ลการถ"อครอง

สำ�นีทร�พย์�กล�)มต์)างๆ ค"อ กล�)มท��อย์-)อาศ�ย์และสำ�นีทร�พย์�คงทนี กล�)มสำ�นีทร�พย์�เพ"�อการลงท�นี กล�)มสำ�นีทร�พย์�ท�นีมนี�ษย์� และกล�)มสำ�นีทร�พย์�รวม

การศ�กษาย์�งม�)งเนี�นีท��จะทดัสำอบุความสำามารถของเทคนี�คท��ใช�ในีการว�เคราะห�ซึ่��งอาจให�ผลของการศ�กษาท��ม�ความแต์กต์)างก�นี

เพ"�อเปร�ย์บุผลการสำร�างดั�ชนี�ทร�พย์�สำ�นีก�บุข�อม-ลสำถานีภาพทางเศรษฐก�จและสำ�งคมแบุบุเดั�ม ค"อ ราย์ไดั�และค)าใช�จ)าย์ของคร�วเร"อนี

ข้อบเข้ติ ข�อม-ลสำ�ารวจสำ�งคมและเศรษฐก�จของคร�วเร"อนี 2006 และ 2008

Page 6: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

6

วิรรณกรรมปร�ทศุน�งานศุ'กษาท�.การประย�กติ�ดชัน�เพ/.อระบ�ฐานะทางสุงคมแลัะเศุรษฐก�จข้องครวิเร/อนในงานศุ'กษาข้องติ"างประเทศุ

งานีศ�กษาเพ"�อระบุ�ฐานีะสำถานีภาพทางสำ�งคมและเศรษฐก�จของคร�วเร"อนี (Socio-Economic Status) ม�นี�ย์ามท��ม�ความแต์กต์)างมากมาย์ เช)นี การว�ดัช�2นีของสำ�งคม (Socio-Economic Class) ท��พ�จารณาความ

สำ�มพ�นีธี�เช�งความเก��ย์วข�องในีดั�านีของกฎหมาย์ เช)นี การจ�ดัช�2นีเป1นีล-กจ�าง นีาย์จ�าง การประกอบุก�จการของต์นีเอง และการไม)ม�งานีท�า หร"อ

การระบ�ติ(าแหน"งทางสุงคมแลัะเศุรษฐก�จ (Socio-Economic Position: SEP)

การว�ดัในีเช�งความม��งค��งในีเช�งเศรษฐก�จของคร�วเร"อนี (Krieger, William and Moss 1997; Prakongsai 2005)

ข�อถกเถ�ย์งในีเช�งว�ชาการถ�งความเหมาะสำม เช)นี Howe, Hargreaves and Huttty (2008)

Page 7: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

7

วิรรณกรรมปร�ทศุน�งานศุ'กษาท�.การประย�กติ�ดชัน�เพ/.อระบ�ฐานะทางสุงคมแลัะเศุรษฐก�จข้องครวิเร/อนในงานศุ'กษาข้องติ"างประเทศุ

Howe, Hargreaves and Huttty (2008) ระบุ�ว)าต์ามทฤษฎ�ราย์ไดั�ถาวร (Permanent Income Hypothesis) ของ Friedman (1957) นี�2นีคร�วเร"อนีจะต์�ดัสำ�นีใจระดั�บุของบุร�โภคโดัย์ข�2นีก�บุระดั�บุของราย์ไดั� และจะปร�บุเปล��ย์นีการบุร�โภคเพ"�อรองร�บุก�บุราย์ไดั�ท��ม�ความผ�นีผวนี

การปร�บุเปล��ย์นีนี�2ดั�าเนี�นีการเพ"�อให�ระดั�บุของการบุร�โภคต์ลอดัช)วงช�ว�ต์ม�ความราบุร"�นี (Smooth) ดั�งนี�2นีต์�วแปรค)าใช�จ)าย์ในีการบุร�โภคของคร�วเร"อนีจ�งนี)าจะเป1นีต์�วแปร SEP ท��ดั�กว)าราย์ไดั� เม"�อต์�องการระบุ� SEP ในีระย์ะย์าว เป1นีต์�นี

อย์)างไรก:ต์ามข�อสำมมต์�ฐานีนี�2อาจเหมาะสำมเฉพาะประเทศท��ราย์ไดั�ของประชากรอย์-)ในีระดั�บุต์��าและประชากรม�ความแหล)งราย์ไดั�ท��ม�ความผ�นีผวนีหร"อม�หลาย์แหล)ง และราย์ไดั�นี�2นีข�2นีก�บุฤดั-กาล

Page 8: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

8

วิรรณกรรมปร�ทศุน�งานศุ'กษาท�.การประย�กติ�ดชัน�เพ/.อระบ�ฐานะทางสุงคมแลัะเศุรษฐก�จข้องครวิเร/อนในงานศุ'กษาข้องติ"างประเทศุ

การใช�ค)าใช�จ)าย์เพ"�อการบุร�โภคเป1นีเคร"�องม"อในีการระบุ� SEP ท��ดั�กว)าราย์ไดั�คร�วเร"อนี แต์)ป3ญหาสำ�าค�ญท��เก�ดัข�2นีในีทางปฏิ�บุ�ต์� ค"อ ข�อม-ลราคาของราย์การท��ม�การบุร�โภคม�ความแต์กต์)างท�2งในีดั�านีเวลาและสำถานีท��

การใช�ข�อม-ลจ�งจ�าเป1นีต์�องม�การปร�บุค)าให�ม�ความสำอดัคล�องในีเช�งพ"2นีท��และระย์ะเวลา ซึ่��งต์�องใช�ว�ธี�การท��ซึ่�บุซึ่�อนีและผลท��เก�ดัข�2นีก:ย์�งอาจม�ความคาดัเคล"�อนีท��เป1นีระบุบุแฝงอย์-) (Deaton and Zaidi, 1999)

ข�อค�าถามท��ใช�จะม�ล�กษณะถามแบุบุย์�อนีเวลากล�บุ (Retrospective) เก��ย์วก�บุค)าใช�จ)าย์ท��ใช�มาก)อนีหนี�า 14 ว�นี หร"อเดั"อนีท��แล�ว ซึ่��งค)าใช�จ)าย์บุางราย์การม�ความสำ�มพ�นีธี�ก�บุช)วงเวลาท��สำ�มภาษณ�

การใช�ราย์การค)าใช�จ)าย์มาเป1นีต์�วแปรบุ)งช�2 SEP ของคร�วเร"อนีจ�งอาจม�ความเอนีเอ�ย์งเนี"�องจากม�ป3จจ�ย์ของช)วงเวลาท��ออกสำ�ารวจเพ��มเข�ามาดั�วย์อ�กสำ)วนีหนี��ง (Sahn and Stifel, 2001; Prakongsai 2005)

Page 9: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

9

วิรรณกรรมปร�ทศุน�งานศุ'กษาท�.การประย�กติ�ดชัน�เพ/.อระบ�ฐานะทางสุงคมแลัะเศุรษฐก�จข้องครวิเร/อนในงานศุ'กษาข้องติ"างประเทศุ

แนีวค�ดัของการใช�สำ�นีทร�พย์�เป1นีเคร"�องม"อแสำดัง SEP โดัย์การใช�สำ�นีทร�พย์�เป1นีฐานี (asset- based approach) พ�ฒนีาจากการท��ข�อม-ลราย์ไดั�และค)าใช�จ)าย์ม�ความเอนีเอ�ย์งท��สำ-งและการสำ�ารวจในีประเทศดั�อย์พ�ฒนีาและก�าล�งพ�ฒนีาม�ข�อม-ลในีสำ)วนีนี�2จ�าก�ดั

ในีทางปฏิ�บุ�ต์� การสำ�มภาษณ�กล�)มต์�วอย์)างเก��ย์วก�บุราย์ไดั�และค)าใช�จ)าย์นี�2นีม�กท�าให�ผ-�ต์อบุค�าถามเล��ย์งหร"อปฏิ�เสำธีท��จะต์อบุค�าถามนี�2นี หร"อ ต์�วเลขท��ผ-�ต์อบุให�ก:ไม)ต์รงก�บุความเป1นีจร�ง ซึ่��งการสำ�ารวจและสำร�างค�าถามท��เก��ย์วข�องก�บุสำ�นีทร�พย์�จะท�าไดั�ง)าย์และเป1นีข�อม-ลท��ใกล�เค�ย์งความเป1นีจร�งมากกว)า ซึ่��งข�อม-ลท��สำ�ารวจกล�)มนี�2ไดั�แก) การสำ�ารวจดั�านีประชากรและสำาธีารณสำ�ข (Demographic and Health Survey: DHS) หร"อ การสำ�ารวจสำ�ขภาพของครอบุคร�ว (Family Health Survey)

Page 10: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

10

วิรรณกรรมปร�ทศุน�งานศุ'กษาท�.การประย�กติ�ดชัน�เพ/.อระบ�ฐานะทางสุงคมแลัะเศุรษฐก�จข้องครวิเร/อนในงานศุ'กษาข้องติ"างประเทศุ

นีอกจากนี�2 ในีกระบุวนีการสำ�มภาษณ�กล�)มต์�วอย์)าง ผ-�สำ�ารวจอาจสำ�งเกต์ล�กษณะทางกาย์ภาพของคร�วเร"อนีว)าม�สำ�นีทร�พย์�ใดัภาย์ในีคร�วเร"อนีไดั�โดัย์ต์รง ซึ่��งเป1นีการสำอบุทานีข�อม-ลไดั�ในีระดั�บุหนี��ง และเป1นีการลดัความเอนีเอ�ย์งท��จะเก�ดัข�2นีก�บุข�อม-ล (Sahn, 2003)

ท�2งนี�2ในีการศ�กษาช)วงแรกๆนี�2นี จะเป1นีการว�ดัสำ�นีทร�พย์�ท��เก��ย์วข�องก�บุมาต์รฐานีการครองช�พ (Living Standard) เช)นี สำ�นีทร�พย์�คงทนีในีคร�วเร"อนี ว�สำดั�อ�ปกรณ�ในีการก)อสำร�างบุ�านี การเข�าถ�งบุร�การสำาธีารณ-ปโภคข�2นีพ"2นีฐานี และ การเข�าถ�งบุร�การสำาธีารณสำ�ข เป1นีต์�นี (Falkingham and Namazie, 2002; Howe, Hargreaves and Huttty, 2008)

Page 11: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

11

วิรรณกรรมปร�ทศุน�งานศุ'กษาท�.การประย�กติ�ดชัน�เพ/.อระบ�ฐานะทางสุงคมแลัะเศุรษฐก�จข้องครวิเร/อนในงานศุ'กษาข้องติ"างประเทศุ

ข�อพ�งระว�งสำ�าค�ญค"อการทดัสำอบุความสำมเหต์�สำมผลของข�อม-ล (Internal Validity) ว)าม�มากนี�อย์เพ�ย์งใดั และต์�องม�การทดัสำอบุเท�ย์บุเค�ย์งก�บุต์�วแปรอ"�นีท��ใช�ในีการระบุ� SEP เช)นี ราย์ไดั�และค)าใช�จ)าย์ ว)าอย์-)ในีท�ศทางเดั�ย์วก�นีหร"อไม) โดัย์ใช�ค)าสำ�มประสำ�ทธี�?สำหสำ�มพ�นีธี�แบุบุ Spearman (Montgomery, 2000; Lindelow, 2006; Sumarto, Suryadarma, and Suryahadi, 2006)

ความสำามารถในีการจ�าแนีกข�อม-ลโดัย์การจ�ดัล�าดั�บุของระดั�บุของต์�วแปรและดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�โดัย์การใช�ค)า Quintile หร"อ Quartile และใช�ค)าสำถ�ต์� Kappa ต์รวจสำอบุว)า Quintile หร"อ Quartile ระหว)างต์�วแปรท��เล"อกและดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์� นี�2ม�ความแต์กต์)างก�นีมากนี�อย์เพ�ย์งใดั (Howe et al., 2008) ซึ่��งงานีศ�กษาสำ)วนีใหญ)ระบุ�ว)าค)าความสำ�มพ�นีธี�ของข�อม-ลท�2งสำองอย์-)ในีระดั�บุท��สำ-งและสำามารถนี�าไปใช�เป1นีต์�วแทนีของ SEP ระย์ะย์าวไดั�

Page 12: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

12

วิรรณกรรมปร�ทศุน�งานศุ'กษาท�.การประย�กติ�ดชัน�เพ/.อระบ�ฐานะทางสุงคมแลัะเศุรษฐก�จข้องครวิเร/อนในงานศุ'กษาข้องติ"างประเทศุ

Filmer and Pritchett (2001) ใช�ข�อม-ลของประเทศอ�นีเดั�ย์เพ"�อก�าหนีดัระดั�บุความม��งค��งของคร�วเร"อนีและเท�ย์บุก�บุการเข�าร�บุการศ�กษาของเย์าวชนี (School Enrolment) โดัย์ สำร�างดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�จากสำมการเสำ�นีต์รงของการถ"อครองสำ�นีทร�พย์�และใช�เทคนี�ค PCA เพ"�อหานี�2าหนี�กท��ให�ก�บุสำ�นีทร�พย์�แต์)ละสำ�นีทร�พย์�ท��นี�ามาประกอบุก�นีเป1นีดั�ชนี�

การทดัสำอบุดั�ชนี�ท��สำร�างข�2นีม�การใช�ข�อม-ลระดั�บุร�ฐเป1นีกล�)มท��ใช�ในีการจ�าแนีกและครอบุคล�มถ�งการใช�ต์�วแปร ระดั�บุผลผล�ต์ต์)อห�ว (Per Capita Output) และ ระดั�บุความย์ากจนี (Poverty)

ผลการศ�กษาระบุ�ว)า ดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�สำามารถใช�งานีเพ"�อการพย์ากรณ�การเข�าศ�กษาของเย์าวชนีว)าม�ความนี)าเช"�อถ"อไม)ต์)างจากการใช�ค)าใช�จ)าย์เป1นีต์�วแปร

Filmer and Pritchett (2001) ย์�งไดั�ท�าการทดัสำอบุก�บุข�อม-ลของประเทศอ�นีโดันี�เซึ่�ย์ ปาก�สำถานี เนีปาล ซึ่��งผลท��ไดั�ก:สำะท�อนีถ�งความสำามารถของดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�ในีการจ�าแนีกข�อม-ล SEP ของดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�

Page 13: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

13

Booysen, Van Der Berg, Burger and Rand (2008) ใช�ดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�เพ"�อว�ดัระดั�บุความย์ากจนีของประเทศในีกล�)ม Sub-Saharan Africa ท��ประกอบุดั�วย์ประเทศ Ghana, Kenya, Mali, Senegal, Tanzania, Zambia และ Zimbabwe

ข�อแต์กต์)างประการสำ�าค�ญในีเช�งเทคนี�คของงานีศ�กษาของ Booysen et al. (2008) ก�บุงานีศ�กษาต์�นีแบุบุของ Filmer and Pritchett (2001) ค"อ การท�� Booysen et al. (2008) ใช�เทคนี�คของการสำร�างดั�ชนี�ท��เร�ย์กว)า Multiple Correspondence Analysis (MCA) ซึ่��งเป1นีการให�นี�2าหนี�กแก)สำ�นีทร�พย์�ราย์การต์)างๆ

ข�อดั�ของว�ธี� MCA ค"อสำามารถใช�ก�บุข�อม-ลท��ม�ล�กษณะเป1นี Discrete เช)นี ต์�วแปรท��ม�ล�กษณะเป1นี Binary หร"อ Categorical ไดั�ดั�กว)าเทคนี�ค PCA ท��ม�ความเหมาะสำมสำ�าหร�บุต์�วแปรเช�งปร�มาณท��ม�ความต์)อเนี"�อง (Continuous Variables)

วิรรณกรรมปร�ทศุน�งานศุ'กษาท�.การประย�กติ�ดชัน�เพ/.อระบ�ฐานะทางสุงคมแลัะเศุรษฐก�จข้องครวิเร/อนในงานศุ'กษาข้องติ"างประเทศุ

Page 14: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

14

วิรรณกรรมปร�ทศุน�งานศุ'กษาท�.การประย�กติ�ดชัน�เพ/.อระบ�ฐานะทางสุงคมแลัะเศุรษฐก�จข้องครวิเร/อนในงานศุ'กษาข้องติ"างประเทศุ

Booysen et al. (2008) ระบุ�ข�อพ�งระว�งสำ�าหร�บุการใช�งานีดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�เม"�อเท�ย์บุก�บุการใช�ต์�วแปรราย์ไดั�หร"อค)าใช�จ)าย์ ค"อ การใช�ดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�เป1นีการใช�สำ�นีทร�พย์�เพ�ย์งบุางราย์การเพ"�อประเม�นี SEP ซึ่��งอาจม�สำ�นีทร�พย์�บุางราย์การท��ไม)ไดั�รวมอย์-)ในีการสำร�างดั�ชนี�นี�2 แต์)ม�ความสำ�าค�ญในีบุร�บุทของสำ�งคมนี�2นี และนี�ามาซึ่��งความแต์กต์)างท��ไม)สำามารถอธี�บุาย์ไดั�ระหว)างต์�วแปรแบุบุดั�2งเดั�ม ค"อ ราย์ไดั�หร"อค)าใช�จ)าย์ก�บุดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�

การเปล��ย์นีแปลงในีราย์ไดั�และค)าใช�จ)าย์ม�การเปล��ย์นีแปลงและผ�นีผวนีต์ามสำภาพเศรษฐก�จไดั�รวดัเร:วกว)าดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์� เพราะสำ�นีทร�พย์�ท��นี�ามาสำร�างเป1นีดั�ชนี�สำ)วนีมากเป1นีราย์การของสำ�นีทร�พย์�คงทนี ซึ่��งม�การเปล��ย์นีแปลงของสำถานีภาพของการถ"อครองท��ช�ากว)าราย์ไดั�หร"อค)าใช�จ)าย์ท��เป1นีต์�วแปรท��ม�พลว�ต์รสำ-ง (Dynamic) จ�งสำ)งผลให�พฤต์�กรรมการเปล��ย์นีแปลงของดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�จ�งช�ากว)าและอาจม�ความเสำถ�ย์รท��มากกว)าและเหมาะสำมท��ใช�เป1นีต์�วช�2ว�ดัในีระย์ะย์าว

Page 15: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

15

Moser and Felton (2007) สำร�างดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�เพ"�อพ�จารณาการสำะสำมสำ�นีทร�พย์�ของต์�วอย์)างในีประเทศ Ecuador โดัย์การแบุ)งประเภทของสำ�นีทร�พย์�ออกเป1นี 6 กล�)ม ค"อ สำ�นีทร�พย์�ทางกาย์ภาพท��แบุ)งเป1นีสำองกล�)มย์)อย์ ค"อ ท��อย์-)อาศ�ย์ (Housing) และสำ�นีค�าคงทนี (Durable Asset) สำ�นีทร�พย์�ทางการเง�นี (Financial Asset) ท�นีมนี�ษย์� (Human Capital) และสำ�นีทร�พย์�ทางสำ�งคม (Social Capital) เพ"�อพ�จารณาว)าในีระหว)างช)วงป@ 1978 1992 และ 2004 นี�2นีม�การเปล��ย์นีแปลงของดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�แต์)ละกล�)มอย์)างไร

การศ�กษาใช�ข�อม-ลแบุบุ Panel Data จ�งสำามารถต์�ดัต์ามระดั�บุของสำ�นีทร�พย์�แต์)ละประเภทของคร�วเร"อนีไดั� โดัย์เทคนี�คท�� Moser and Felton (2007) เล"อกใช� ค"อ Polychoric PCA ซึ่��งม�ความเหมาะสำมสำ�าหร�บุข�อม-ลท��ม�ล�กษณะเป1นี panel data

วิรรณกรรมปร�ทศุน�งานศุ'กษาท�.การประย�กติ�ดชัน�เพ/.อระบ�ฐานะทางสุงคมแลัะเศุรษฐก�จข้องครวิเร/อนในงานศุ'กษาข้องติ"างประเทศุ

Page 16: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

16

วิรรณกรรมปร�ทศุน�การประย�กติ�ในงานศุ'กษาข้องประเทศุไทย

Prakongsai (2005) เสำนีอการสำร�างดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์� และไดั�ประย์�กต์�ใช�ข�อม-ลข�อม-ล SES ของป@ 1998 2000 และ 2002 เพ"�อจ�ดัท�าดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�โดัย์ม�)งเนี�นีท��สำ�นีทร�พย์�คงทนีในีคร�วเร"อนี โดัย์การใช�เทคนี�ค PCA และม�การทดัสำอบุดั�ชนี�โดัย์ค)าสำ�มประสำ�ทธี�?สำหสำ�มพ�นีธี�แบุบุ Pearson ท��แสำดังถ�งความสำ�มพ�นีธี�ระหว)างต์�วแปรดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�ก�บุราย์ไดั� ซึ่��งโดัย์เฉล��ย์อย์-)ท��ประมาณ 0.53 และระหว)างต์�วแปรดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�ก�บุค)าใช�จ)าย์อย์-)ท��ประมาณ 0.52 ซึ่��งถ"อว)าอย์-)ในีระดั�บุท��สำ-งและเป1นีไปในีท�ศทางเดั�ย์วก�นี

Page 17: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

17

วิรรณกรรมปร�ทศุน�การประย�กติ�ในงานศุ'กษาข้องประเทศุไทย

ป3ทมา วิ"าพฒนวิงศุ� (2007) ศ�กษาการสำร�างดั�ชนี�ว�ดัสำถานีภาพเศรษฐก�จและสำ�งคม โดัย์ใช�กล�)มต์�วอย์)างของระบุบุการเฝAาระว�งประชากรกาญจนีบุ�ร� (โครงการกาญจนีบุ�ร�) (Karnchanaburi Demographic Surveillance: KDSS) รอบุ 1 และรอบุ 5 และใช�ข�อม-ลสำ�ารวจการเปล��ย์นีแปลงของประชากร พ.ศ.2548 – 2549 เพ"�อสำร�างดั�ชนี�ว�ดัสำถานีภาพเศรษฐก�จและสำ�งคม

ว�ธี�ท��เล"อกใช�ค"อ PCA และ Dichotomous Hireachicl Ordered Probit (DiHOPIT) ซึ่��งเม"�อเปร�ย์บุเท�ย์บุดั�ชนี�ท��สำร�างดั�วย์ว�ธี�ท� 2งสำองแล�วพบุว)าม�ความสำอดัคล�องก�นีและม�ค)าสำ�มประสำ�ทธี�?สำหสำ�มพ�นีธี�ท��สำ-ง

เม"�อเท�ย์บุก�บุความย์ากง)าย์ในีการดั�าเนี�นีการแล�วการใช�งานี PCA จ�งเป1นีทางเล"อกท��ดั�กว)า DiHOPIT

ต์ารางท�� 1

Page 18: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

18

วิรรณกรรมปร�ทศุน�การศุ'กษาเก�.ยวิกบวิ�ธ�การจดท(าดชัน�เพ/.อระบ�ฐานะทางสุงคมแลัะเศุรษฐก�จข้องครวิเร/อน

แนีวทางการสำร�างดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�

การใช�ราคาของสำ�นีทร�พย์�แต์)ละประเภทแทนีนี�2าหนี�ก ป3ญหาค"อ การค�านีวณราคาท��จะเป1นีราคาท��ใช�ค�านีวณ (imputation) นี�2นีไม)สำามารถก�าหนีดัไดั�อย์)างเหมาะสำมจากประเดั:นีดั�านี พ"2นีท��และเวลา

การใช� unit value ของสำ�นีทร�พย์�เป1นีต์�วแทนี ซึ่��งประเดั:นีป3ญหาอย์-)ท��เม"�อก�าหนีดัจ�านีวนีสำ�นีทร�พย์�ท��ม�อย์-)แล�ว การก�าหนีดันี�2นีจะม�ล�กษณะเป1นีค)านี�2าหนี�กท��เท)าก�นี ซึ่��งอาจไม)ต์รงก�บุความเป1นีจร�ง เช)นี การก�าหนีดันี�2าหนี�กของว�ทย์�ให�เท)าก�บุจ�กรย์านีย์นีต์�เป1นีต์�นี

การใช�เทคนี�ค PCA เพ"�อการก�าหนีดันี�2าหนี�กท��เหมาะสำม

, ,,

1

Ji i j i jn t t t

j

C w a

Page 19: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

19

แม�ว)าการใช�เทคนี�ค PCA ต์ามแนีวทางของ Filmer and Pritchett (1998, 2001) จะเป1นีท��นี�ย์มใช�งานีเนี"�องจากม�ความง)าย์ แต์)ข�อบุกพร)องประการหนี��งของการสำร�างดั�ชนี�ดั�วย์เทคนี�ค PCA ค"อ PCA เหมาะสำ�าหร�บุข�อม-ลท��ม�ความต์)อเนี"�อง และค)าความสำ�มพ�นีธี�ม�ท�ศทาง

เดั�ย์วก�บุต์�วแปรท��ใช�เป1นีดั�ชนี�ในีดั�านีม�ต์�ของการต์�ความ เช)นี ในีกรณ�ท��ต์�วแปรท��บุ)งช�2ว)าค)านี�อย์เป1นีค)าท��แสำดังถ�งการม�ต์�าแหนี)งทางสำ�งคมท��สำ-งซึ่��งไม)สำอดัคล�องก�บุการต์�ความค)าดั�ชนี� ต์�วแปรล�กษณะนี�2ต์�องม�การปร�บุค)าให�ม�ท�ศทางเดั�ย์วก�บุท�ศทางของดั�ชนี� เช)นี การใช�ค)าสำ)วนีกล�บุของข�อม-ลเป1นีต์�นี

การใช� PCA ค"อข�อสำมมต์�ฐานีของความสำ�มพ�นีธี�ของต์�วแปรต์�องเป1นีความสำ�มพ�นีธี�เช�งเสำ�นีต์รง ซึ่��งหากความสำ�มพ�นีธี�นี�2ม�ล�กษณะอ"�นีท��ไม)ใช)เสำ�นีต์รงการใช� PCA เพ"�ออธี�บุาย์ข�อม-ลจะท�าไดั�อย์)างจ�าก�ดั

หากข�อม-ลใดัม�การเปล��ย์นีแปลงไป การค�านีวณดั�ชนี�ช�2ว�ดัย์)อมม�การเปล��ย์นีแปลงไป โดัย์ผลท��เก�ดัข�2นีนี�2สำ)งผลก�บุท�กต์�วแปรในีเช�งของนี�2าหนี�กท��ใช�

วิรรณกรรมปร�ทศุน�การศุ'กษาเก�.ยวิกบวิ�ธ�การจดท(าดชัน�เพ/.อระบ�ฐานะทางสุงคมแลัะเศุรษฐก�จข้องครวิเร/อน

Page 20: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

20

MCA ไม)จ�าเป1นีต์�องม�ข�อสำมมต์�ฐานีเก��ย์วก�บุการกระจาย์ต์�วของข�อม-ลและร-ปแบุบุความต์)อเนี"�องของข�อม-ล (Booysen et al., 2008) และไม)ต์�องม�เง"�อนีไขเช�งเสำ�นีของการต์�ค)าต์�วแปร กล)าวค"อ ค)าความห)างของข�อม-ลท��เป1นี binary outcome นี�2นีม�ล�กษณะคล�าย์ก�บุค)าความห)างในีกรณ�ท��ข�อม-ลม�ล�กษณะเป1นี order outcome (Blasius and Greenacre, 2006; Booysen et al., 2008)

ต์ามทฤษฎ�ของการใช�งานี MCA จะม�ความย์�)งย์ากกว)า PCA ท��ต์�องม�การสำร�างและจ�ดัการเมทร�กซึ่�ของข�อม-ลใหม) โดัย์ Asselin (2002) เสำนีอแนีวทางในีการสำร�าง เมทร�กซึ่�ต์�วบุ)งช�2 (Indicator Matrix) ท��สำมาช�กภาย์ในีประกอบุดั�วย์ศ-นีย์�หร"อหนี��งเท)านี�2นี และม�ต์�วแปรต์)างๆซึ่��งอาจแปลงมาจากต์�วแปรท��ม�ล�กษณะเป1นี categorical

วิรรณกรรมปร�ทศุน�การศุ'กษาเก�.ยวิกบวิ�ธ�การจดท(าดชัน�เพ/.อระบ�ฐานะทางสุงคมแลัะเศุรษฐก�จข้องครวิเร/อน

Page 21: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

21

Howe et al. (2008) ไดั�ท�าการเปร�ย์บุเท�ย์บุการสำร�างดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์� 5 ร-ปแบุบุ ไดั�แก) ก) การใช� PCA ท��รวมท�กราย์การท��ม�ล�กษณะเป1นีต์�วแปรทางเล"อก (Categorical

Variable) ข) การใช� PCA ท��สำร�ปทางเล"อกมาเป1นี Binary Outcome ค) การให�นี�2าหนี�กท��เท)าก�นีของท�กราย์การสำ�นีทร�พย์�ซึ่��งเป1นีต์�วแปร Binary ง) การให�นี�2าหนี�กดั�วย์ค)าสำ)วนีกล�บุของจ�านีวนีกล�)มต์�วอย์)างท�2งหมดัท��เป1นีเจ�าของ

สำ�นีทร�พย์�นี�2นี จ) การใช�เทคนี�ค MCA ท��รวมท�กราย์การท��ม�ล�กษณะเป1นีต์�วแปรทางเล"อก

Booysen et al. (2008) ไดั�เปร�ย์บุเท�ย์บุว�ธี� PCA และ MCA ของข�อม-ลช�ดัเดั�ย์วก�นีและต์�2งข�อสำ�งเกต์ท��สำ�าค�ญเก��ย์วก�บุความสำามารถในีการสำร�างนี�2าหนี�กเพ"�อสำะท�อนีความสำามารถของท�ศทางการต์�ความค)าดั�ชนี� เช)นี การใช� Smart Floor ควรม�ค)านี�2าหนี�กในีดั�ชนี�ท��สำ-งกว)า Cement Floor แต์)นี�2าหนี�กท��เก�ดัจากเทคนี�ค PCA กล�บุให�ผลท��กล�บุก�นี เป1นีต์�นี ซึ่��งเป1นีต์�วอย์)างหนี��งท�� PCA ม�ความสำามารถในีการจ�าแนีกท��ดั�อย์กว)า MCA

วิรรณกรรมปร�ทศุน�การศุ'กษาเก�.ยวิกบวิ�ธ�การจดท(าดชัน�เพ/.อระบ�ฐานะทางสุงคมแลัะเศุรษฐก�จข้องครวิเร/อน

Page 22: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

22

แหลั"งข้$อม#ลัแลัะการจดการข้$อม#ลั งานีศ�กษานี�2ใช�ข�อม-ลสำ�ารวจสำ�งคมเศรษฐก�จคร�วเร"อนี (SES) ป@

พ.ศ. 2549 หร"อ SES2006 และ พ.ศ. 2551 หร"อ SES2008 หร"อ ท��จ�ดัท�าโดัย์สำ�านี�กงานีสำถ�ต์�แห)งชาต์�

ข�อม-ลท�2งหมดัประกอบุดั�วย์ข�อม-ล 18 กล�)ม (Record) โดัย์ม�คร�วเร"อนีท�2งสำ�2นี 44,918 คร�วเร"อนีในีป@ 2549 และ 42,835 คร�วเร"อนีในีป@ 2551

นี�ามาเช"�อมต์)อก�นีโดัย์การสำร�างรห�สำคร�วเร"อนี เพ"�อให�สำามารถดั�งข�อม-ลท��ต์�องการออกมามากท��สำ�ดั ซึ่��งบุางกล�)มจะเป1นีล�กษณะของข�อม-ลราย์บุ�คคล และข�อม-ลราย์คร�วเร"อนี

การต์)อข�อม-ลจากราย์คนีเป1นีข�อม-ลราย์คร�วเร"อนีม�ความสำ�าค�ญเนี"�องจากเป1นีการดั�งข�อม-ลหร"อค�ณล�กษณะบุางประการของสำมาช�กในีคร�วเร"อนีมาสำร�างเป1นีข�อม-ลให�ก�บุคร�วเร"อนี เช)นี การศ�กษาของห�วหนี�าคร�วเร"อนีหร"อการศ�กษาสำ-งสำ�ดัของสำมาช�กในีคร�ว

เร"อนีอาจบุ)งช�2ถ�งความสำามารถในีการร�บุร- �ข�อม-ลข)าวสำารของคร�วเร"อนีนี�2นีและความสำามารถในีการหาราย์ไดั�ของคร�วเร"อนีนี�2นี

Page 23: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

23

การเล"อกต์�วแปรท��เหมาะสำม เป1นีต์�วแปรสำ�นีทร�พย์�ท��สำามารถแสำดังถ�งการเปล��ย์นีแปลงฐานีะของคนีในีคร�วเร"อนี โดัย์การต์�ความในีท�ศทางเดั�ย์วก�บุดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�ท��สำร�างข�2นี

ต์�วแปรสำ�นีทร�พย์�ท��เล"อกใช�แบุ)งกล�)มต์�วแปรสำ�นีทร�พย์� เป1นี กล�)มสำ�นีทร�พย์�ท��เก��ย์วข�องก�บุท��อย์-)อาศ�ย์สำาธีารณ-ปโภคและสำ�นีทร�พย์�

คงทนีในีคร�วเร"อนี กล�)มต์�วแปรสำ�นีทร�พย์�การเง�นีหร"อเพ"�อการลงท�นี/สำะสำมท�นี สำ�นีทร�พย์�ท��แสำดังระดั�บุท�นีมนี�ษย์� (ระดั�บุการศ�กษาสำ-งสำ�ดัของ

ห�วหนี�าคร�วเร"อนี) และสำภาพการท�างานี การจ�ดัท�าดั�ชนี�จะท�าการแย์กกล�)มของต์�วแปรเพ"�อสำร�างดั�ชนี�

ในีแต์)ละกล�)มเพ"�อนี�ามาศ�กษาถ�งนี�2าหนี�กความสำ�าค�ญของต์�วแปรท��ให�ก�บุดั�ชนี� ซึ่��งจะแสำดังภาพรวมของสำร�างนี�2าหนี�กของการถ"อครองสำ�นีทร�พย์�แต์)ละประเภทของคร�วเร"อนีไทย์

แหลั"งข้$อม#ลัแลัะการจดการข้$อม#ลั

Page 24: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

24

การเปร�ยบเท�ยบผลัการศุ'กษา การเปร�ย์บุเท�ย์บุค)าของดั�ชนี�ไม)สำามารถเท�ย์บุเค�ย์งก�นีไดั�ในีเช�งของ

ขนีาดั(Incomparable) เนี"�องจากการสำร�างดั�ชนี�มาจากต์�วแปรต์)างประเภทก�นีซึ่��งการอ�างอ�งค)าขนีาดัของดั�ชนี�โดัย์ต์รงจ�งอาจท�าให�การว�เคราะห�เก�ดัความเอนีเอ�ย์ง

การเปร�ย์บุเท�ย์บุสำ�มประสำ�ทธี�?สำหสำ�มพ�นีธี� (Correlation) ของดั�ชนี�ทร�พย์�สำ�นี ก�บุราย์ไดั�และ ค)าใช�จ)าย์ของคร�วเร"อนี

การเท�ย์บุเค�ย์งก�นีจ�งต์�องม�การใช�ต์�าแหนี)งหร"ออ�นีดั�บุของคะแนีนีว)าอย์-)ในีระดั�บุท��ใกล�เค�ย์งก�นีหร"อไม)โดัย์นี�าไปเปร�ย์บุเท�ย์บุก�บุต์�าแหนี)งของต์�วแปรท��เป1นีต์�วแปรท��แสำดัง SEP ของคร�วเร"อนีแบุบุดั�2งเดั�ม ค"อ ราย์ไดั�ของคร�วเร"อนี ราย์ไดั�ต์)อห�วของคร�วเร"อนี ค)าใช�จ)าย์ของคร�วเร"อนี และ ค)าใช�จ)าย์ต์)อห�วของคร�วเร"อนี

การก�าหนีดั Quintile ให�ก�บุค)าดั�ชนี�และต์�วแปรอ�างอ�ง และใช�ค)าสำถ�ต์� Kappa ท��เป1นีค)าสำถ�ต์�เพ"�อใช�ในีการค�านีวณและต์รวจสำอบุความสำอดัคล�องของต์�าแหนี)งระหว)างดั�ชนี�ท��ถ-กสำร�างข�2นีก�บุต์�วแปรท��ใช�อ�างอ�ง

Page 25: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

25

การเปร�ยบเท�ยบผลัการศุ'กษา การเปร�ย์บุเท�ย์บุดั�ชนี�ท�2งสำ��ร-ปแบุบุแล�วจะนี�ามาค�านีวณค)า

ความสำ�มพ�นีธี�ระหว)างก�นีโดัย์ค)าสำ�มประสำ�ทธี�?สำหสำ�มพ�นีธี� (Correlation) และค�ณสำมบุ�ต์�ท��สำ�าค�ญของแต์)ละดั�ชนี� ค)าสำถ�ต์� Kappa เป1นีค)าสำถ�ต์�ท��ใช�เพ"�อทดัสำอบุความสำามารถในีการจ�าแนีกข�อม-ลกล�)มว)าม�ความเหม"อนีหร"อต์)างก�นีหร"อไม) ซึ่��งอาจศ�กษาเพ��มเต์�มจาก Landis and Koch (1977) Fleiss, Nee, and Landis (1979) และ Stata (2009)

Page 26: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

26

วิ�ธ�การสุร$างดชัน�แลัะติวิแปรท�.ใชั$วิ�ธ� PCA แลัะ MCA (รายลัะเอ�ยด ด#ได$

จากหนงสุ/อสุถุ�ติ�กลั�"ม Multivariate Analysis)

การปร�บุร-ปแบุบุของต์�วแปรcontinuous variables Binarycategorical variables Binarybinary choice responseกรณ� MCA ใช� categorical variable

Page 27: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

27

Physical and Durable

Investment

Human Capitalว�สำดั�ท��สำร�างบุ�านี Cement or Brick Wood Wood and Cement or Brick Local Material Reused Material Otherการใช�สำ�วม No facility nearby Flush latrine Mould latrine Flush and mould latrine Othersการม�ไฟฟAาใช� (Electricity)

roomsMicrowave OvenRefrigeratorElectrical cooking potVideo/VCD/DVD Washing machine Air conditioner Water boiler Home computer

MotorcycleAutomobile

การไดั�ร�บุค)าเช)า (Rental)

การเป1นีเจ�าของ Patent / Copy

Right

ระดั�บุการศ�กษาของห�วหนี�าคร�วเร"อนี Primary and Below Lower Secondary and lower vocational Upper Secondary and upper vocational University Master Degree Doctoral Degree Otherสำถานีภาพในีการท�างานีของห�วหนี�าคร�วเร"อนี Employer Own- account worker Unpaid family worker Employee - government State enterprise employee Private company employee Member of co-operative group Housewife Students Children, elderly person Disabled person Looking for a job Unemployed Others

เพศของห�วหนี�าคร�วเร"อนี (Gender)

Page 28: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

28

ผลัการศุ'กษาการสุร$างดชัน�แติ"ลัะกลั�"มด$วิยวิ�ธ� PCA วิ�ธ� MCA แลัะ EQUAL WEIGHT

พ�จารณาจากติารางประกอบ การสำร�างดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�ท�2งการแย์กกล�)มและการรวมท�ก

สำ�นีทร�พย์�ต์)างให�ผลล�พธี�ท��นี)าพอใจในีเร"�องของความสำอดัคล�องของดั�ชนี�ท��สำร�างข�2นีในีแต์)ละว�ธี� รวมถ�งผลล�พธี�ของค)านี�2าหนี�กท��ไดั�ร�บุก:ไม)ไดั�ต์)างจากความคาดัหมาย์ในีท�ศทางต์รงก�นีข�าม ซึ่��งสำ)วนีต์)อไปจะไดั�ม�การนี�าเสำนีอเก��ย์วก�บุการทดัสำอบุดั�ชนี�ท��สำร�างข�2นีในีแต์)ละว�ธี�ก�บุต์�วแปรท��ใช�ว�ดั SEP แบุบุดั�2งเดั�มค"อราย์ไดั�และค)าใช�จ)าย์

Page 29: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

29

Air Con

ditio

ner

Wat

er B

oile

r

Micro

wave

Oven

Compu

ter

Flush

latri

ne

จ�านีวนี

ห�องนีอนี

VCD

Cemen

t or B

rick

Mobile

Pho

ne

Refrig

erat

or

Flush

and

mou

ld la

trine

Cook

Pot

Was

hing

Mac

hine

การม�ไฟฟAาใช

� (Ele

ctric

ity)

Woo

d an

d Cem

ent o

r Bric

k

Other

s To

ilets

Reuse

d Mat

eria

l

Other

mat

eria

l

No fa

cility

nea

rby

Loca

l Mat

eria

l

Woo

d

Mould

latri

ne

-0.400

-0.300

-0.200

-0.100

-

0.100

0.200

0.300

0.400

0.500

ป@ 2549 ป@ 2551

Page 30: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

30

Automobile ม�

Rent ม�

Patent ม�

Motorcycle ม�

-0.4

-0.2

0

0.2

0.4

0.6

0.8

ป@ 2549 ป@ 2551 รวม 2 ป@

Page 31: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

31-0.8

-0.6

-0.4

-0.2

0

0.2

0.4

0.6

ป@ 2549 ป@ 2551 รวม 2 ป@

Page 32: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

32

ผลัการศุ'กษาการเปร�ยบเท�ยบดชัน�กลั�"มสุ�นทรพย�คงทนด$วิยวิ�ธ�อ/.นๆ เท�ยบกบรายได$ ค"าใชั$จ"าย

ดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�ท��สำร�างดั�วย์ว�ธี� MCA แสำดังค)าสำ�มประสำ�ทธี�?สำหสำ�มพ�นีธี�ท��เป1นีบุวกในีท�กกรณ�ซึ่��งแสำดังความสำ�มพ�นีธี�ท��สำอดัคล�องก�นีระหว)างดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�ก�บุต์�วแปรแสำดัง SEP แบุบุดั�2งเดั�ม โดัย์ม�ความสำ�มพ�นีธี�ท��สำ-งกว)าต์�วแบุบุอ"�นีๆในีการสำร�างดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�ท�นีมนี�ษย์� และสำ�นีทร�พย์�เพ"�อการลงท�นี ซึ่��งสำาเหต์�ประการหนี��งนี)าจะมาจากโครงสำร�างต์�2งต์�นีของต์�วแปรสำ�นีทร�พย์�ท��ม�ล�กษณะเป1นี Categorical

สำ�าหร�บุดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�ท��สำร�างโดัย์ว�ธี� Equal weight ม�ความสำอดัคล�องก�บุต์�วแปรท��ว�ดั SEP แบุบุเดั�มท��นี�อย์ท��สำ�ดั

เม"�อใช�ค)าสำ�มประสำ�ทธี�?สำหสำ�มพ�นีธี�เป1นีเคร"�องม"อในีการช�2ว�ดั และค)าสำ�มประสำ�ทธี�?สำหสำ�มพ�นีธี�ท��ไดั�ม�ความสำอดัคล�องก�บุงานีศ�กษาในีอดั�ต์โดัย์ Prakongsai (2005) ท��อย์-)ระดั�บุประมาณ 0.53 ในีกรณ�ของข�อม-ลราย์ไดั�และค)าใช�จ)าย์ ซึ่��ง Prakongsai (2005) ใช�ข�อม-ล SES ของป@ 1998 2000 และ 2002

Page 33: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

33

ควิามสุมพนธ�ระหวิ"างดชัน�ท�.สุร$างข้'6น

Page 34: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

34

ผลัการศุ'กษาการเปร�ยบเท�ยบดชัน�กลั�"มสุ�นทรพย�คงทนด$วิยวิ�ธ�อ/.นๆ เท�ยบกบรายได$ ค"าใชั$จ"าย

ข�อม-ลของว�ธี� PCA ท��สำอดัคล�องก�บุต์�วแปรว�ดั SEP แบุบุเดั�ม ในีการสำร�างดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�รวมและสำ�นีทร�พย์�กล�)มท��อย์-)อาศ�ย์ สำภาพแวดัล�อม และสำ�นีทร�พย์�คงทนี และม�ความสำอดัคล�องก�บุการว�ดัค)าโดัย์การใช�ค)าสำ�มประสำ�ทธี�?สำหสำ�มพ�นีธี�ต์ามท��เสำนีอมาก)อนีหนี�า

เทคนี�ค MCA ม�ความสำอดัคล�องก�บุข�อม-ลของสำ�นีทร�พย์�กล�)มสำ�นีทร�พย์�เพ"�อการลงท�นีและกล�)มสำ�นีทร�พย์�ท�นีมนี�ษย์� ในีขณะท��การสำร�างดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�ดั�วย์ว�ธี� Equal Weight ให�ผลท��ดั�อย์กว)าว�ธี� PCA และ MCA ในีท�กต์�วแปร นีอกจากนี�2การทดัสำอบุระหว)างดั�ชนี�ท��สำร�างในีแต์)ละว�ธี�ให�ผลท��สำอดัคล�องก�นี และให�ค)าร�อย์ละของการย์อมร�บุในีระดั�บุท��สำ-ง

Page 35: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

35

การใช�สำร�างดั�ชนี�สำ�นีทร�พย์�ในีแต์)ละว�ธี�ย์�งม�ข�อแต์กต์)างก�นีในีดั�านีของว�ธี�การซึ่��งม�ผลท��แปรผ�นีก�บุประเภทของข�อม-ลสำ�นีทร�พย์�ท��นี�ามาใช� ซึ่��งผลการศ�กษาช�2ช�ดัว)าข�อม-ลท��ม�ล�กษณะเป1นีต์�วแปร Continuous นี�2นีม�ความสำอดัคล�องก�บุการสำร�างดั�ชนี�ดั�วย์ว�ธี� PCA สำ�าหร�บุข�อม-ลท��เป1นีต์�วแปร Categorical การใช�ว�ธี� MCA ม�ความสำอดัคล�องท��สำ-งกว)าว�ธี�อ"�นี

กล�)มสำ�นีทร�พย์�รวมให�ค)าความสำอดัคล�องท��สำ-งสำ�ดัอ�นีเป1นีผลมาจากการใช�ข�อม-ลท�2งหมดัมาเพ"�อใช�ในีการอธี�บุาย์ผล ในีขณะท��กล�)มสำ�นีทร�พย์�ท��ผลให�ผลท��ไม)อาจใช�เพ"�อการต์�ดัสำ�นีใจไดั�อย์)างดั� ค"อ กล�)มสำ�นีทร�พย์�เพ"�อการลงท�นี ในีเช�งผลของนี�2าหนี�กของแต์)ละต์�วแปรนี�2นี สำ�นีทร�พย์�คงทนี ระดั�บุการศ�กษาของห�วหนี�าคร�วเร"อนี และสำภาพการท�างานีของร�ฐ แสำดังค)านี�2าหนี�กท��สำ-ง

ผลัการศุ'กษาการเปร�ยบเท�ยบดชัน�กลั�"มสุ�นทรพย�คงทนด$วิยวิ�ธ�อ/.นๆ เท�ยบกบรายได$ ค"าใชั$จ"าย

Page 36: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

36

KAPPA STATISTICS

PCA MCA Income

Expenditure

PCA 1.000(100%)***

MCA 0.7488(79.91%)***

1.000(100%)***

Income

0.2745(41.96%)***

0.2824(42.59%)***

1.000(100%)***

Expenditure

0.2911(43.29%)***

0.2987(43.90%)***

0.4816(43.90%)***

1.000(100%)***

Page 37: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

37

การประย�กติ�ใชั$ การก�าหนีดันีโย์บุาย์สำาธีารณะเพ"�อใช�ก�าหนีดักล�)มเปAาหมาย์

ท��ร �ฐจะให�การช)วย์เหล"อ หร"อ การใช�ประเม�นีความม��งค��งของประชาชนีราย์พ"2นีท�� และสำามารถใช�ข�อม-ลประเภทเดั��ย์วก�นีท��ม�การจ�ดัท�าเป1นีมาต์รฐานีในีการท�าซึ่�2าก�บุข�อม-ลในีป@ต์)อๆมาเพ"�อระบุ�ถ�งการเปล��ย์นีแปลงของเศรษฐก�จและสำ�งคมของคร�วเร"อนีท��จะเก�ดัข�2นีในีอนีาคต์

การถ"อครองหล�กทร�พย์�ของกองท�นีรวมต์)างๆ เพ"�อก�าหนีดัเป1นีดั�ชนี�ของหล�กทร�พย์�ท��กองท�นีต์)างๆม�การถ"อครอง และนี�าดั�ชนี�นี�2นีไปว�เคราะห�ค�ณล�กษณะของการถ"อครองสำ�นีทร�พย์�ราย์ราย์การหร"อการว�เคราะห�ท��เก��ย์วข�องก�บุค�ณล�กษณะอ"�นีของกองท�นี

Page 38: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

38

pca_asset

pca_invpca_hum

-2

0

2 Series1

Series2

Series3

Series4

Series5

ต์�วอย์)าง เพ"�อดั-ร-ปแบุบุของการถ"อครองสำ�นีทร�พย์� (โดัย์เปร�ย์บุเท�ย์บุ) ในีราย์พ"2นีท��

Page 39: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

39

cwt_pca_asset

cwt_pca_inv

cwt_pca_hum

cwt_pca_tt -5

0

5

Series1Series2Series3Series4

Page 40: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

40

ข�อเสำนีอแนีะเพ"�อนี�าหล�กการนี�2ไปใช�ต์)อ ค"อ เม"�อทดัสำอบุไดั�ว)าดั�ชนี�ม�ความแปรปรวนีท��ต์��าเม"�อเวลาม�การเปล��ย์นีแปลงไป และการปร�บุเปล��ย์นีสำ�นีทร�พย์�บุางราย์การไม)ไดั�ม�การสำ)งผลต์)อดั�ชนี�และต์�าแหนี)งของคร�วเร"อนีเม"�อเร�ย์งต์ามล�าก�ดัดั�ชนี�ท��ไดั�ร�บุมากเก�นีไป ก:สำามารถนี�าดั�ชนี�ไปใช�ต์)อไดั� ซึ่��งดั�ชนี�นี�2อาจนี�าไปใช�เพ"�อการจ�าแนีกกล�)มของคร�วเร"อนี หร"อ ใช�เป1นีต์�วแปรร)วมก�บุต์�วแปรดั�านีภ-ม�ประชากร เพ"�อแสำดังค�ณล�กษณะบุางประการของประชากร

งานีศ�กษาของผ-�เข�ย์นีท��ต์)อเนี"�องจากงานีศ�กษานี�2 ค"อ การศ�กษาการเปล��ย์นีแปลงของการถ"อครองสำ�นีทร�พย์�ประเภทต์)างๆของคร�วเร"อนีไทย์ การสำร�างแผนีท��ท��ก�าหนีดัต์�าแหนี)งฐานีะทางสำ�งคมเศรษฐก�จของคร�วเร"อนี การก�าหนีดันีโย์บุาย์ดั�านีการศ�กษาของภาคร�ฐ และ นีโย์บุาย์ดั�านีการสำาธีารณสำ�ข

สุร�ปผลัข้$อเสุนอแนะเชั�งนโยบาย ข้$อจ(ากดข้องงานศุ'กษา

Page 41: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

41

ข�อจ�าก�ดัของงานีศ�กษาค"อการเล"อกต์�วแปรเข�ามาอย์-)ในีดั�ชนี�อาจม�ข�อโต์�แย์�งถ�งความเหมาะสำมและความหมาย์ของแต์)ละต์�วแปร ซึ่��งต์�องอย์-)ในีดั�ลย์พ�นี�จของผ-�ว�จ�ย์

ข�อจ�าก�ดัประการท��สำอง ค"อ ค�าถามหร"อต์�วแปรท��ม�อย์-)ในีการสำ�ารวจของสำ�านี�กงานีสำถ�ต์�แห)งชาต์�หร"อฐานีข�อม-ลอ"�นีอาจม�จ�านีวนีข�อม-ลจ�าก�ดั ไม)ต์รงในีราย์การของข�อม-ลท��ต์�องการ และสำ�นีทร�พย์�ในีบุางราย์การไม)ไดั�รวมอย์-)ในีการสำ�ารวจนี�2นี ซึ่��งการสำ�ารวจท��จ�าเพาะเจาะจงจะช)วย์ให�การสำร�างดั�ชนี�ต์รงว�ต์ถ�ประสำงค�ของงานีศ�กษา

สุร�ปผลัข้$อเสุนอแนะเชั�งนโยบาย ข้$อจ(ากดข้องงานศุ'กษา

Page 42: การสัมมนาเผยแพร่ความรู้ คณะเศรษฐศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 26 ธันวาคม

42

ถุาม-ติอบ

ติ�ดติ"อ ดร.ศุ�ภชัย ศุร�สุ�ชัาติ�ห$อง 514 คณะเศุรษฐศุาสุติร� มหาวิ�ทยาลัยธรรมศุาสุติร�

Email: [email protected], [email protected]โทร 02-613-2431