Κ Υ Ρ Ι Ο Α Ρ Θ Ρ Ο

ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Κυριακή 23 Αυγούστου 2015 • Eτος 6ο • Aρ. φύλλου 359 Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα www.kathimerini.com.cy €1,50 (Απλή έκδοση) €2,90 (Βασική) €3,90 (Ενισχυμένη)

ΤΗΣ ΚΥ ΡΙΑΚΗΣ

Ζωή, σελ. 8

Δεν πλανάται η νοημοσύνη

Το περιστατικό αστυνομικής βίας πουαποκαλύφθηκε τις τελευταίες ημέρεςκαι έγινε πρώτο θέμα συζήτησης βα-σίζεται εν πολλοίς στη διαρροή και όχιστη συντεταγμένη πολιτεία. Eχονταςλάβει χώρα πέρυσι τον Φεβρουάριοκαι με τους υπαίτιους να βρίσκοντανμέχρι πρότινος στο εξωτερικό, θα έπρε-πε όχι μόνο να είχαν αποδοθεί ευθύνεςαλλά οι έχοντες συνολικά το πρόσταγμαθα έπρεπε να είχαν επιληφθεί του θέ-ματος μήνες πριν. Η καθυστέρηση, γιατους όποιους λόγους, θα έπρεπε νααποτελεί παράδειγμα προς αποφυγήσε μια χώρα που γνώριζε την επονεί-διστη πλευρά της αποφυγής απόδοσηςευθυνών και τα όσα δεν έγιναν μέχριτώρα με τις ευθύνες για την οικονομία,δεν δύναται να επαναλαμβάνονται.Αντ’ αυτού διαφαίνεται πως η κωλυ-σιεργία είναι κραταιά αλλά πλανώνταιόσοι νομίζουν πως μπορούν να υπο-τιμήσουν τη νοημοσύνη του κόσμουκαι να κρυφτούν πίσω από τον Λεβιά-θαν της γραφειοκρατίας.

Πολύ κοντά στην άτρακτο του NoratlasBρέθηκε φτερό του αεροσκάφους

Στην πιο κρίσιμη φάση τους έχουν εισέλθειοι εργασίες στον Τύμβο της Μακεδονί-τισσας. Την περασμένη Πέμπτη εντοπί-σθηκε ένα από τα δύο φτερά του Noratlas.Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις πρό-κειται για το δεξιό φτερό του αεροσκά-φους, το οποίο, όπως αποκαλύφθηκε, έχειαποκοπεί από την άτρακτο. Σελ. 7

Κοινοβουλευτικό τέτρις ελέωβουλευτικώνAλλοι φεύγουν, άλλοι αναμένουν

Ποιοι μένουν, ποιοι φεύγουν, ποιοι αναγ-κάζονται να αποχωρήσουν και ποιων τοόνομα βρίσκεται σε εκκρεμότητα για τιςεπικείμενες βουλευτικές εκλογές; Το σί-γουρο είναι πως η νέα κοινοβουλευτικήθητεία θα δεχτεί λίφτινγκ, καθώς η «παλιάστρατιά» φαίνεται να εγκαταλείπει τακοινοβουλευτικά έδρανα. Σελ. 11

Σε κάλπες με άδηλη έκβαση οδεύει η χώρα,με ευθύνη του κ. Αλ. Τσίπρα, καθώς ο απερ-χόμενος πρωθυπουργός επέλεξε, μετά τηναναμέτρηση της 25ης Ιανουαρίου και τοδημοψήφισμα του περασμένου Ιουνίου, να

εμπλέξει την πολιτική ζωή σε μια νέα περι-πέτεια, παρά τις προφανείς παρενέργειεςστο πεδίο της οικονομίας, που ήδη κινείταιστο ναδίρ, λόγω των capital controls και τηςστάσης πληρωμών του Δημοσίου. Σελ. 15

ΓΡΑΦΟΥΝΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ200 ψέματα και μία αλήθεια

ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛΑΣ Όταν δέρνεται η εξουσία

ΕΛΕΝΗ ΞΕΝΟΥ Ποιος αμέλησε και γιατί;

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ Μπορούν καλύτερα οι νέοι

ΕΡΑΤΩ ΚΟΖ. ΜΑΡΚΟΥΛΛΗ Αποστρατικοποίηση της Ομοσπονδιακής Κυπριακής Δημοκρατίας

ΜΕΛΑΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Ιστορικές αναλογίες και ανατροπές

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Ανεξάρτητη Αρχή Κωλυσιεργίας

ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣΜε αρχές και όραμα

ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Φιλοπαίγμονες...

Εκλογική περιπέτεια με άδηλη έκβασηΤο νέο μνημόνιο, η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ και οι τάσεις της κοινής γνώμης

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΟ ΕΝΘΕΤΟ «ΖΩΗ»

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Μια νέα εποχή στις κινηματο-γραφικές κωμωδίες αναδύεταισταδιακά, που γεννήθηκαν απότο ανεξάρτητο σινεμά, ωριμά-ζοντας στον χρόνο. Οι νέες ται-νίες αναδεικνύουν σύγχρονεςπτυχές της κοινωνίας μας. Μερι-κές, ωστόσο, από καλύτερες τουείδους αξίζει να τις ξαναδούμε.

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ

Οι σειρές αμερικάνικης προ-έλευσης έχουν κατακτήσει τοκοινό σε όλον τον κόσμο, έτσι οιπρεμιέρες του φθινοπώρουαναμένονται από εκατομμύριατηλεθεατές. Ο δεύτερος κύκλοςτου «True Detective» οπωσδήπο-τε συγκεντρώνει το ενδιαφέροντων περισσοτέρων.

ΦΩΤΕΙΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Μία ακόμα φωτεινή ιστορία, ηπέμπτη του κύκλου «Φωτεινέςιστορίες», αυτή της Σοφίας Μά-τση, μας δείχνει ένα άλλο δρό-μο, της αυτάρκειας και της εσω-τερικής ισορροπίας. Ο ρόλος τηςφύσης και οι προσωπικές ανακα-τατάξεις ενός ανθρώπου πουαναπροσδιορίστηκε.

ΚΡΙΤΙΚΗ Mουσική, βιβλίο, διαδίκτυο, τηλεόραση, ταξίδι

Σ H M E PA

Ιδιαίτερα κρίσιμες για τομέλλον οι ημέρες που δια-νύει η Τουρκία, καθώς οιεπιπτώσεις του πολιτικούαδιεξόδου αποτυπώνονταισε οικονομική αστάθεια ενώτα απανωτά κύματα πολιτι-κής βίας ενισχύουν τη γενι-κή αίσθηση ανασφάλειαςτων Τούρκων πολιτών, πουθα κληθούν σύντομα ναπροσέλθουν στις κάλπες με-τά το «ναυάγιο» των διαβου-λεύσεων μεταξύ του κυβερ-νώντος κόμματος Δικαιοσύ-νης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) καιτων λοιπών τριών κομμάτωντου τουρκικού Κοινοβουλί-ου. Σελ. 9

Γενική ανασφάλεια και αβεβαιότητα στην Τουρκία

Η ΠΡΕΣΒΕΙΡΑ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΣΤΗΝ «Κ»

Η εξαγωγή αερίουκρίσιμη για τις σχέσειςΚαΐρου – Λευκωσίας

Ο ενεργειακός τομέαςκαι συγκεκριμένα ηεξαγωγή κυπριακούφυσικού αερίου στηνΑίγυπτο είναι κρίσιμηςσημασίας ζήτημα για

την ανάπτυξη των διμερών μας σχέ-σεων, επισημαίνει η πρέσβειρα τηςΑιγύπτου στην Κύπρο δρ Heba SalahEldin El Marassi. Προσθέτει ότι τοΚάιρο είναι έτοιμο, έχει ολοκληρώ-σει τις μελέτες για τον αγωγό που θαμεταφέρει φυσικό αέριο από την«Αφροδίτη» στην Αίγυπτο και τώραπεριμένουν τις αναγκαίες αποφάσειςστη Λευκωσία για να ξεκινήσει η πα-ραγωγή και μεταφορά του φυσικούαερίου στη χώρα της. Σελ. 8

Πολιτικά παίγνια κρύβειη εκταφή στον ΤράχωναΦτωχά τα αποτελέσματα, ενώ έχουν δαπανηθεί 20.463.000 ευρώ σε 10 χρόνιαΠίσω από την πομπώδη εξαγγελία της Διε-ρευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοούμε-νους (ΔΕΑ) της περασμένης Δευτέρας γιαμεγάλες πιθανότητες εντοπισμού ομαδικούτάφου 40-50 Ε/κ αγνοουμένων στον Τρά-χωνα, κρύβονται πολλά. Η προσπάθεια εξα-πάτησης της κοινής γνώμης για μια εκταφήπου επαναλαμβάνεται αναποτελεσματικά

για 12η φορά. Ο εκνευρισμός, σύμφωνα μετ/κ πηγή, της ΔΕΑ για τα φτωχά αποτελέ-σματα που παρουσιάζει σε αντίθεση με ταδύο και πλέον εκατ. ευρώ που ξοδεύει ετη-σίως (σ.σ. φέτος μόλις 21 Ε/κ και 10 Τ/κ ταυ-τοποιήθηκαν συμφώνα με την ίδια τη ΔΕΑ).Η ΔΕΑ έχει περιπέσει σε τέλμα, λόγω κυρίωςτων πολιτικών παιγνίων που υπηρετεί η

Τ/κ Εκπρόσωπός της και στα οποία συμ-πράττει και το τρίτο μέλος, ο Ελβετός ΑνρίΑρνί, όπως αποκαλύπτει η «Κ». Γι’ αυτό καιη Επιτροπή όχι μόνο δεν ανταποκρίνεταιστα καθήκοντα που πρέπει να επιτελεί βάσειτων όρων εντολής της αλλά καταγγέλλεταικαι για κατασπατάληση πόρων καθώς καιγια απάτες με ψευδομάρτυρες! Σελ. 4

Σαν παρατηρημένη κούκλαμοιάζει το αθώο κορίτσι τηςφωτογραφίας, που συμπυκνώ-νει την απελπισία χιλιάδωνπροσφύγων. Το μόνο που τησυνδέει με την παλιά της ζωήείναι αυτό το λούτρινο αρκου-δάκι. Οι εκατόν εξήντα και πλέ-ον χιλιάδες μετανάστες πουφτάνουν στην Ελλάδα, ως απο-τέλεσμα των πολεμικών συρ-ράξεων, δεν αποτελούν έναναπλό αριθμό, αλλά ακριβώς τό-σες χιλιάδες διαφορετικέςιστορίες, που έχουν ως μοναδι-κό στόχο την εξεύρεση της δι-κής τους Γης της Επαγγελίας,έστω και αν οι οιωνοί προςώρας δεν τους ευνοούν. Στοίχη-μα για την Ευρώπη είναι η δημι-ουργία των συνθηκών εκείνωνπου θα διασφαλίζουν διηνεκήειρήνη και παραμυθία των αν-θρώπων αυτών. Σελ. 20-21

● ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Νίκου Κατσουρίδη

Χαστούκι στην Ε.Ε. οι εγγυήσειςΤι νόημα έχει η συμμετοχή μας στην Ε.Ε.αν στρατοπεδεύουν σε μια χώρα-μέλοςξένοι στρατοί για να κάνουν τι; Σελ. 6

ΞΥΛΟΔΑΡΜΟΣ

Ο αλεξίσφαιροςΙωνάς ΝικολάουΤο βίντεο με ξυλοδαρμό κρατούμενουαπό αστυνομικούς προκάλεσε σωρείααντιδράσεων τόσο από κόμματα όσο καιαπό πολίτες. Ταυτόχρονα, διατυπώνονταιεπικρίσεις κατά του υπ. Δικαιοσύνης.Επικρίσεις εναντίον του κ. Νικολάουείχαν διατυπωθεί και στο παρελθόν γιασειρά θεμάτων που αφορούν την Αστυ-νομία και τις φυλακές. Σελ. 3, 10

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΕΜΙΝΕ ΤΣΟΛΑΚ

Μπορεί να βρεθείφόρμουλα στο θέματων εγγυήσεωνΘα μπορούσαμε να βρούμε μία φόρμου-λα, η οποία θα διαφυλάσσει τα δικαιώ-ματα Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκύ-πριων και η οποία θα ανοίξει τον δρόμογια την αποχώρηση των τουρκικώνενόπλων δυνάμεων από το νησί, δη-λώνει στην «Καθημερινή» η λεγόμενηυπουργός Εξωτερικών του ψευδοκρά-τους Εμινέ Τσολάκ. Κάνει λόγο για νέα,ελπιδοφόρα περίοδο στο Κυπριακό,την οποία θα πρέπει να διαφυλάξουνόλοι οι κάτοικοι του νησιού. Τονίζει,επίσης, ότι οι δύο πλευρές θα πρέπεινα εγκαταλείψουν τα μαξιμαλιστικάαιτήματά τους, και προσθέτει ότι η ελ-πίδα πως όλοι οι Ελληνοκύπριοι θα επι-στρέψουν στις περιουσίες τους δενείναι ρεαλιστική. Σελ. 6Xιλιάδες πρόσφυγες αναζητούν ασφαλές καταφύγιο

01- KATHI_23-8_KATHI NEW 22/08/15 00:48 Page 1

2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Η Σ Ε Λ Ι Δ Α Κυριακή 23 Αυγούστου 2015

Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ • Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ • Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ • Αρχισυντάκτης: ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛΑΣ

Αρχισυντάκτης Οικονομικού: ANΤΩΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ • Υπεύθυνος Υλης: MIXAΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ • Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ

Iδιοκτησία«Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ»

Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπροςe-mail: info@kathimerini.com.cy Τηλ.: 22472500 Fax: Σύνταξη +357 22472540

Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες +357 22472550

Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείαςΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ • Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΝΤΕΛΑΣ

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευήή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε

τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.

1 Στον Αλέξη. Περίπου 250 μέρεςΠρωθυπουργός, δεν έσκισε κανέ-

να μνημόνιο, έφερε καινούργιο, δενκατήργησε κανέναν ΕΝΦΙΑ, έκλεισετις τράπεζες, δεν πάταξε τη φορο-διαφυγή, δεν τα έβαλε με τα μεγάλατζάκια, έκανε ένα δημοψήφισμα καιπάει σε εκλογές. Ο μοναδικός κερδι-σμένος (και δικαιωμένος) η «Κ» πουήταν ξεκάθαρη από την αρχή, δι-καιώθηκε (δυστυχώς) και απογει-ώθηκαν και οι πωλήσεις.

2 Στον Μεϊμαράκη. Προσπάθησενα σκιαγραφήσει τον Έλληνα

Πρωθυπουργό ο Πρόεδρος της ΝέαςΔημοκρατίας Βαγγέλης Μεϊμαράκηςκαι για να γίνει ευρέως κατανοητός,πήγε πολλά βήματα παρακάτω: «Εί-ναι λίγο τακτικιστής, είναι λίγο ψευ-τάκος και λίγο πονηρούλης ο Αλέξης.Δεν ξέρω πού τα βρήκε αυτά που κά-νει. Τον χτύπησε ο ήλιος στο κεφάλι;Είναι και λίγο του έτσι και λίγο του αλ-λιώς». Ποιον σας θυμίζει στην Κύ-προ;

3 Στον Αντ1. Καλεσμένος ο υπουρ-γός Δικαιοσύνης στο κεντρικό

δελτίο ειδήσεων και η πρώτη ερώτη-ση που του έγινε ή μάλλον η πρώτηπάσα-πάρε βάλε σε κενή εστία, δεναφορούσε το γιατί βγήκε τώρα τοβίντεο του ξυλοδαρμού στην επιφά-νεια ή αν έχει ο ίδιος ευθύνες (αλί-μονο) αλλά το να εξηγήσει στον κό-σμο τη διαδικασία που ακολουθείταικαι που είναι αυτή υπεύθυνη για τηνκαθυστέρηση στην απόδοση ευθυ-

νών και όχι ο υπουργός. Με το βαμ-βάκι μη χάσουμε τον Ιωνά συνάδελ-φοι και τι θα γίνουμε χωρίς αυτόν.Με το βαμβάκι…

4 Στον Ιωνά. Είναι η τρανή απόδει-ξη του πόσο καλά κάνουν πλέον

οι 40ρηδες της κυβέρνησης τη δου-λειά τους, τα αποτελέσματα που δεί-χνουν και το σχεδιασμό που έχουν,σε αντιδιαστολή με το μονίμως ανοι-χτό θέμα του υπουργού Δικαιοσύνης.Νέα μοντέλα με νέα τεχνολογία.

5 Στα meeting. Πέρα των 900 ημε-ρών από την καταστροφή της οι-

κονομίας της χώρας, και ακόμη στηγενική εισαγγελία κάνουν συναντή-σεις για το πώς θα κινηθούν εφεξής.Πάρτε το χρόνο σας κύριοι, τα ζώαμας αργά, οι ρυθμοί ομοιάζουν τωνχελωνών που καμαρώνει και ο Αβέ-ρωφ στη Λίμνη.

6 Στα χάπια. Παμπορίδης μαινόμε-νος τα έβαλε με το καλημέρα με

τα «χαλιφάτα» της υγείας. Επειδή γί-νανε πολλοί χαλίφηδες στη θέση τουχαλίφη γι’ αυτό χαλιούνται τώρα πουέρχεται ο Πάμπος να χαλάσει τη συν-τεχνιακή σούπα. Ο νέος Χαλίφης βρί-σκεται βέβαια στις Μαλδίβες.

7 Στον Χάρη. Πού είναι τώρα ταπριγκιπικά και κουμμουνιστικέ

(sic) παπαγαλάκια που θέλανε ναεπαναδιαπραγματευθούμε το μνη-μόνιο και να κάνουμε ό,τι κάνει ο Τσί-πρας οέο; Τι κάνει ο Τσίπρας έτσι κιαλλιώς; Ξέρει κανείς;

8 Στη δουλειά. Η επιστολή Γαλα-νού στο ΥΠΕΣ πρέπει να έφερε

ανατριχίλες στον Χάσικο. Του έγρα-ψε ότι οι δήμαρχοι παίρνουν πιο μι-κρή σύνταξη από τους βουλευτές

παρόλο που δουλεύουν περισσότε-ρο! Ξεχνάει προφανώς ο κ. Γαλανόςότι το 2011 διπλασίασαν τις συντά-ξεις τους οι δήμαρχοι και μάλιστααναδρομικά. Επίσης ξεχνάει, πόσοχαμηλά είναι τα οικονομικά των πε-ρισσότερων Δήμων στην Κύπρο καιπόσοι από αυτούς είναι απλά χρεω-κοπημένοι. Δεν ξεχνώ επί πληρω-μή.

9 Στο φαγητό. Ουρανίσκοι ικανο-ποιημένοι και υπουργοί χορτα-

σμένοι. Κανείς από το HealthyΥπουργικό που έφαγε στο Τρόοδοςυπό την υψηλή επίβλεψη της κ. Αν-τρης δεν εξέφρασε παράπονο. Μελουβί, μακαρόνια φούρνου και σού-βλα στο μενού, τα λόγια είναι περιτ-τά. Για επιδόρπιο είχαν το μνημόνιο.Όχι δεν τους έδωσε και βαζάκι μετις περίφημες μαρμελάδες της.

1 0 Στις χελώνες. Υπέρ το δέοναυξημένα τα οικολογικά συ-

ναισθήματα του Αβέρωφ. Στην τε-λευταία ενημέρωσή του προς τον Τύ-πο έκανε λόγο αφού τελείωσε με τατου πολιτικού περιεχομένου, και γιαόσους οδηγούν στη Λίμνη και θέτουνσε κίνδυνο τις χελώνες. Ξέρει τι κά-νει ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ. Σιγά-σι-γά… όλα γίνονται όπως τα θέλει. Ταακούς, Σωκράτη Λαγέ;

ΑΡΙΣΤΟΙ ΤΩΝ ΑΡΙΣΤΩΝ / Γράφει Ο ΣΠΟΝΔΟΦOΡΟΣ

Συμμαχία φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων

ίγους μόνο μήνες από την εκλο-γή του, ο κ. Τσίπρας παραιτείταικαι ζητεί εκλογές τον Σεπτέμ-

βριο. Γιατί βιάζεται;Τρεις είναι οι κύριοι λόγοι. Πρώτον,

ο συνασπισμός του κατέρρευσε στηΒουλή, με 44 από τα 162 μέλη του ναμην υπερψηφίζουν τη συμφωνία μετην Ε.Ε. Η συμφωνία πέρασε με τιςψήφους της φιλοευρωπαϊκής αντι-πολίτευσης. Δεύτερον, ο πρωθυπουρ-γός θέλει εκλογές σύντομα, πριν απότην πλήρη εφαρμογή του μνημονίουκαι πριν η κοινωνία αισθανθεί τη νέαβαριά φορολογία. Τρίτον, με εκλογέςσύντομα, οι «αντάρτες» βουλευτέςτου ΣΥΡΙΖΑ θα έχουν πολύ λίγο χρόνονα οργανώσουν καινούργιο κόμμαπου θα κατεβεί αυτόνομα στις εκλο-γές.

Οσο καλές κι αν είναι οι εκλογέςγια τον κ. Τσίπρα, τόσο κακές είναιγια την Ελλάδα. Γιατί;

Οι εκλογές προσθέτουν σημαντικήαβεβαιότητα στην ήδη ρημαγμένηοικονομία από την πολίτικη και οι-κονομική αβεβαιότητα. Η διακυβέρ-νηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ήταν καταστρο-φική για την ελληνική οικονομία. Εξιμήνες άγονων «διαπραγματεύσεων»και κατόπιν κλείσιμο τραπεζών, ca-pital controls και πολύ περιορισμένεςημερήσιες αναλήψεις. Τραγελαφικόδημοψήφισμα και μετά υπογραφήμνημονίου καθ’ υπαγόρευση από τηνΕ.Ε. Σήμερα η κατανάλωση, οι εισα-γωγές και οι εξαγωγές (που κατά τοπλείστον εξαρτώνται από εισαγόμενεςπρώτες ύλες) έχουν μειωθεί δραμα-τικά. Απολύσεις και αυξανόμενη ανερ-γία θα ακολουθούσουν τον Σεπτέμ-βριο, μετά τις διακοπές. Οι χρηματι-στηριακές αξίες των τραπεζών κα-ταβαραθρώθηκαν, και οι τράπεζεςέχουν άμεση ανάγκη νέας ανακεφα-λαιοποίησης. Η προηγούμενη ανα-κεφαλαιοποίηση με χρήματα της Ε.Ε.(που αύξησε το δημόσιο χρέος) ύψους25 δισ. ευρώ τώρα έχει αξία μόνο 2.5δισ. (δηλαδή το Δημόσιο έχασε 22,5δισ. ευρώ, το 90% των χρημάτων του).Ιδιώτες που πίστεψαν στην ελληνικήοικονομία και επένδυσαν 11 δισ. το2013-14 σε ελληνικές τράπεζες έχασαν

τα 9 δισ. από αυτά, δηλ. το 80% τωνχρημάτων τους!

Ισως το μεγαλύτερο πρόβλημα στομέλλον με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είναιότι ο κ. Τσίπρας έχει πει επανειλημ-μένως ότι θεωρεί τη συμφωνία μετην Ε.Ε. αποτέλεσμα εκβιασμού. Προ-φανώς υπάρχει πρόβλημα εφαρμογήςτης συμφωνίας από τον κ. Τσίπρα,ιδιαίτερα επειδή περιέχει βαρείς φό-ρους, ιδιωτικοποιήσεις λιμανιών, αε-ροδρομίων, σιδηροδρόμου, ενεργείας,κ.ά., άνοιγμα των κλειστών επαγγελ-μάτων και άλλα που αντιτίθενται στιςπροεκλογικές υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ.Ομως όλοι ξέρουμε ότι αυτές οι διαρ-θρωτικές αλλαγές είναι απαραίτητες.Αν δεν γίνουν, η Ελλάδα θα είναι γιαπάντα σε μνημόνια και δανεισμό απότην Ε.Ε.

Υπάρχει, λοιπόν, δρόμος προς ταμπρος, με αναστροφή της κρίσης καιμε ανάπτυξη για την Ελλάδα; Ναι,αλλά όχι αυτός που φαίνεται να προ-τιμά ο πρωθυπουργός. Ο δρόμος τηςαναστροφής της κρίσης και της ανά-

πτυξης περνά μέσα από τη δημιουρ-γία κυβέρνησης εθνικής σωτηρίαςόλων των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων(Ν.Δ., Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ, ευρωπαϊκόκομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ) που ψήφισαντη συμφωνία στη Βουλή.

Μια τέτοια κυβερνητική συμμαχίαθα μπορέσει να διαπραγματευτεί κα-λυτέρους όρους με τους Ευρωπαίους.Επιπλέον, θα μπορέσει να εφαρμόσειτη συμφωνία. Θα είναι μια ανάσα εμ-πιστοσύνης για τη ρημαγμένη οικο-νομία.

Το καλύτερο θα είναι να γίνει αυτήη κυβερνητική συμμαχία τώρα καινα αποφευχθούν τελικά οι εκλογές.Αν όμως ο ΣΥΡΙΖΑ επιμείνει σε εκλο-γές, οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις (Ν.Δ.,Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ) πρέπει να συμφω-νήσουν πριν από τις κάλπες ότι θαδημιουργήσουν κυβέρνηση εθνικήςσωτηρίας όλων των φιλοευρωπαϊκώνδυνάμεων μετά τις εκλογές και ότι θακαλέσουν τον κ. Τσίπρα και όποιαάλλη φιλοευρωπαϊκή δύναμη εκλεγείνα συμμετέχει σε αυτή την κυβέρνηση

εθνικής σωτηρίας. Να κατεβούν ταφιλοευρωπαϊκά κόμματα στις εκλογέςμε αυτή την υπόσχεση μετεκλογικήςσυνεργασίας, ομόνοιας και πίστηςστην Ευρώπη, πέρα από ό,τι τα χωρίζεικαι ανεξάρτητα από τι θα κάνει ο ΣΥ-ΡΙΖΑ. Και να δεσμευτεί η Ν.Δ. ότι θασυμμετέχει μετεκλογικά σε τέτοιακυβέρνηση εθνικής σωτηρίας ακόμακι αν εξασφαλίσει αυτοδυναμία. Απότην μεριά του, ο κ. Τσίπρας να δε-σμευτεί ότι θα συμμετέχει μετεκλογικάσε μια τέτοια κυβέρνηση εθνικής σω-τηρίας ακόμα κι αν εξασφαλίσει αυ-τοδυναμία. Συμφωνώντας σε ένα μί-νιμουμ συνεργασίας (που ντε φάκτοήδη έγινε στη σημερινή Βουλή), οιπολιτικοί ελπίζω να δείξουν ένα μί-νιμουμ εθνικής ευθύνης και λίγο οξυ-γόνο για την οικονομία.

Ο κ. Νίκος Οικονομίδης είναι καθηγητής στοStern School of Business του New York Uni-versity.

Ο Ονασαγόρας απουσιάζει σε άδεια.

Λ

Με άριστα το 10

- Από μηδέν ξεκίνησαν στο ένα με πήγε μόνο ο Σπονδοφόρος...

Τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα να κατεβούν στις εκλογές με την υπόσχεση μετεκλογικής συνεργασίας, ομόνοιας και πί-στης στην Ευρώπη, πέρα από ό,τι τα χωρίζει και ανεξάρτητα από το τι θα κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ.

881881ημέρες*

ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ

* Από την ημέρα της καταστροφής τηςΚύπρου, χωρίς να κατηγορηθεί κανείς.

Τούτη την αιματη-ρή, την ασήκωτηαμαρτία πόσα χρό-νια θα την κουβα-λάμε στις πλάτες.Από το 1964 και εν-

τεύθεν Ε/κ και Τ/κ εκτός από εκα-τοντάδες νεκρούς κουβαλάμεστην ψυχή και στη συνείδησή μαςτο δυσβάστακτο βάρος 2000 καιπλέον αγνοουμένων. Φτάσαμεπια σε οξύμωρες καταστάσεις. Ναβλέπουμε να λέει επικήδειο ο σα-ραντάρης σήμερα γιος, σε ένα20χρονο πατέρα που ποτέ δενγνώρισε παρά μέσα από μια μαυ-ρόασπρη φωτογραφία. Να ανοί-γει ένα κασελάκι που του παρέ-δωσε η απρόσωπη πολιτεία και ναβλέπει τις άδειες τρύπες των μα-τιών, να καρφώνονται βαθιά στηνψυχή σαν πυρακτωμένες ποινέςενός εγκλήματος που άλλοι διέ-πραξαν κι αυτός είναι καταδικα-σμένος να εκτίει ισοβίως. Η άλληπολεμά να πάρει μια απάντησηστο ερώτημα γιατί της έβαλαν στοκασελάκι εκτός από μερικά οστάτου αδικοχαμένου παππού της και«συμπληρώματα» από άλλα τρίαλείψανα. Η κυρία Αντρούλα ζητάαπαντήσεις που ποτέ κανείςυπεύθυνα δεν της έδωσε στοερώτημα, γιατί να μην ενημερω-θεί ότι ο άντρας της ήταν θαμμέ-νος στο κοιμητήριο της Λακατά-μιας. Να ξέρει, να τον κλάψει, ναπενθήσει και να πάρει τη ζωή σταχέρια της κι όχι να την αφήνεικρεμασμένη 40 χρόνια στον Γολ-γοθά της πιο αδυσώπητης αγω-νίας. Για όλα αυτά το κράτος υπο-τίθεται ότι θα έπρεπε να έχειφροντίσει. Δημιούργησε, ωςέπρεπε, δομές τις οποίες όμωςδεν στελέχωσαν οι κατάλληλοιαλλά βολεύτηκαν οι «ημέτεροι».Κάποιοι που κάθονταν πάνωστους φακέλους των αγνοουμέ-νων αντί να διερευνούν και γι’ αυ-τό ο κατάλογος των αγνοουμένωνδημοσιοποιήθηκε επισήμως τοέτος 2000! Σε ποιο λογικό άνθρω-πο ανά την υφήλιο να το πεις καινα σε πιστέψει. Κι όμως παρόλα

όσα αποκαλύψαμε και φωνάξαμεουδείς των πολιτικών ταγών συγ-κινήθηκε και ουδείς ρώτησε:«Γιατί φωνάζουν αυτοί; Είναι αυτάπου λένε αλήθειες;» Τώρα σπεύ-δουν ανερυθρίαστα να εκφωνούνεπικήδειους σε κηδείες λειψά-νων αγνοουμένων ανασύρονταςτην ίδια ομιλία επί της οποίας αλ-λάζουν τα στοιχεία και λίγο το«στόρι». Ντροπή! Οι αυτουργοί εί-ναι δίπλα σας και παρεμποδίζουνακόμα και σήμερα τη διακρίβωσητης τύχης των αγνοουμένων.Κραυγαλέο παράδειγμα αυτό τηςΔιερευνητικής Επιτροπής Αγνο-ουμένων (ΔΕΑ) η οποία ανακοίνω-σε τη Δευτέρα πανηγυρικά ότι θαεπιχειρήσει εκταφή για να βρει40-50 Ε/κ αγνοούμενους στονΤράχωνα, εκεί που έχουν ανασκά-ψει άλλες 11 φορές χωρίς αποτέ-λεσμα. Διότι η Τ/κ μέλος της ΔΕΑκ. Κιουτσιούκ (κι όχι μόνο αυτή)παίζει πολιτικά παιχνίδια. Η Κιου-τσιούκ συμπράττει με τον τουρκι-κό στρατό κοροϊδεύοντας, συγγε-νείς, εντολοδόχους της ΔΕΑ αλλάκι εκείνους που δίνουν στην Επι-τροπή δύο και πλέον εκατομμύριαευρώ ετησίως για να κάνει τηδουλειά της. Χρήματα που ενίοτεσπαταλούνται και κάποτε τυγχά-νουν ανεπίτρεπτης διαχείρισης.Για να πληρώνονται π.χ. ψευδο-μάρτυρες… Απευθύνομαι λοιπόνστον Πρόεδρο Αναστασιάδη αλλάκαι στον Τ/κ ηγέτη ΜουσταφάΑκιντζί. Αξιότιμοι κύριοι, επειδήγνωρίζω πολύ καλά τι συμβαίνεικι αν δεν θέλετε σε ένα νέο κρά-τος που θα προκύψει από μια εν-δεχόμενη λύση, να μεταφέρετεμίση, έχθρες, κι αίμα αλλά και1400 οικογένειες με ανοικτέςπληγές αγωνίας, θλίψης και από-γνωσης, ζητήστε τον λόγο. Γιατί ηΔΕΑ και πολλοί πέριξ αυτής επα-ναπαύονται στην άνεση της «αυ-θεντίας» τους; Ανοίξτε επιτέλουςτα παράθυρα να μπει φως κι ελπί-δα. Μας έπνιξαν 50 χρόνια μπό-χας … Μπορείτε αν το θέλετε!

200 ψέματα και μία αλήθεια

ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝΓράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ

paraschosa@kathimerini.com.cy

Δικαίωμα συμμετοχής έχουν οι εγεγγραμμένοι χρήστες στο site της «Κ»www.kathimerini.com.cy

H άποψήσας

“ Ποια θα πρέπει να είναι η επιλογή των προ-σφύγων στο θέμα του περιουσιακού

Εν μέσω έντονων διεργασιών και συζητήσεων για το θέμα του περιου-σιακού οι πολίτες τάσσονται ανεπιφύλακτα υπέρ της επιστροφής τωνε/κ περιουσιών σε μια ενδεχόμενη λύση του πολιτικού προβλήματος.Ποσοστό που αγγίζει το 60% θεωρεί ότι η επιστροφή της περιουσίαςθα πρέπει να είναι η πρώτη επιλογή των προσφύγων. Ακολουθεί ηαποζημίωση και η ανταλλαγή με τ/κ περιουσία.

Επιστροφή της περιουσίας

Αποζημίωση

Ανταλλαγή μετ/κ περιουσία

Τίποτα από τα παραπάνω

58,6%

25,3%

12,4%

3,7%

Σύνολο Ψήφων: 941

Του ΝΙΚΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗ

02-KATHI NEW_Master_cy 22/08/15 00:53 Page 2

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 3Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η ΤΑΚυριακή 23 Aυγούστου 2015

Της ΦΡΟΣΩΣ ΒΙΟΛΑΡΗ

Αν το δεκάλεπτο βίντεο που απότην περασμένη Τετάρτη κάνει τονγύρο του διαδικτύου και σόκαρετην κυπριακή κοινή γνώμη ήτανπαρμένο από κάποια σειρά δράσηςή ακόμα από κάποια φυλακή τρι-τοκοσμικής χώρας δεν θα προκα-λούσε ιδιαίτερη εντύπωση και σί-γουρα θα έμοιαζε μακρινό από τηνκοινωνία μας. Στα δέκα όμως αυτάλεπτά, η κυπριακή κοινή γνώμηπαρακολούθησε καθηλωμένη καιεν συνεχεία με αποτροπιασμό, τονανηλεή ξυλοδαρμό ενός Ελληνο-κύπριου κρατούμενου από δυο Ελ-ληνοκύπριους αστυνομικούς τηςΆμεσης Δράσης στα κρατητήριατης Πόλης Χρυσοχούς στην Επαρ-χία Πάφου. Οι δύο αστυνομικοί,κλήθηκαν από συναδέλφους τουςνα επέμβουν, αφότου ο συλληφθείςείχε τραυματίσει συνάδελφό τουςπροηγουμένως. Να σημειωθεί ότιενώ ο πολίτης συνελήφθη από τηνΥΚΑΝ μετά από έλεγχο που τουδιενεργήθηκε, εντούτοις κατά τηνπροσαγωγή του στα κρατητήριατης Πόλης Χρυσοχούς δεν τουέγινε ο απαραίτητος σωματικόςέλεγχος, προκειμένου να εντοπιστείο μικρός σουγιάς ο οποίος είχε

στην κατοχή του και με τον οποίοστην συνέχεια τραυμάτισε επί κα-θήκοντι αστυνομικό. Το περιστα-τικό έλαβε χώρα τον Φεβρουάριοτου 2014 για να δει το φως της δη-μοσιότητας 18 μήνες μετά. Κατάτο διάστημα αυτό, η (Ανεξάρτητη)Αρχή Διερεύνησης Ισχυρισμώνκαι Παραπόνων κατά της Αστυ-νομίας διενήργησε έρευνα, το πό-ρισμα της οποίας διαβιβάστηκεστον Γενικό Εισαγγελέα στις 19Μαΐου του 2015, σημειώνονταςποινικά αδικήματα και κατ’ επέ-κταση εισηγείτο ποινική δίωξητων δύο αστυνομικών. Το εν λόγωβίντεο ανήρτησε στο διαδίκτυοτην περασμένη Τετάρτη ο δικη-γόρος του θύματος και σε χρόνορεκόρ έκανε τον γύρο του διαδι-κτύου, προκαλώντας όπως ήταναναμενόμενο αλυσιδωτές αντι-δράσεις αλλά και τοποθετήσειςαπό όλους τους αρμόδιους φορείς.

«Αμέλεια»Ως αμέλεια χαρακτήρισε τη μη

διαθεσιμότητα των δύο αστυνο-μικών από την Αρχή της διερεύ-νησης της υπόθεσης, ο πρόεδρόςτης Ανδρέας Σπυριδάκης. Σε δη-λώσεις του με αφορμή τις αλυσι-δωτές αντιδράσεις που προκάλεσεη δημοσιοποίηση του βίντεο, ο κ.Σπυριδάκης τόνισε ότι η «παρά-λειψη» αυτή δεν έγινε επί σκοπούαλλά από αμέλεια. Ο κ. Σπυριδάκηςπρόσθεσε επίσης, ότι «ο ποινικόςανακριτής της υπόθεσης στην έκ-θεση που υπέβαλε στην Αρχή δια-πίστωνε τη διάπραξη ποινικού αδι-κήματος και εισηγείτο την ποινικήδίωξη των εμπλεκομένων αστυ-νομικών και την πειθαρχική δίωξηπέντε άλλων». Παραδέχτηκε επίσηςότι «φαίνεται πως υπήρξε κάποιακαθυστέρηση στη διερεύνηση του

περιστατικού από την ΑνεξάρτητηΑρχή», αποδίδοντας την στον τε-ράστιο σε όγκο μαρτυρικό υλικόπου είχε να μελετήσει η Αρχή σεσχέση με την υπόθεση αυτή αλλάκαι στο μεγάλο αριθμό των υπο-θέσεων που έχει ενώπιόν της ηΑρχή και οι οποίες ξεπερνούν τις250. «Είναι αυτό που είπε και ο γε-νικός εισαγγελέας χθες ότι δυστυ-χώς είναι χρονοβόρες οι διαδικα-σίες» πρόσθεσε ο κ. Σπυριδάκηςκαι τόνισε επιπροσθέτως ότι τοσυγκεκριμένο βίντεο βρέθηκε σταχέρια της Αρχής Διερεύνησης Ισχυ-ρισμών και Παραπόνων κατά τηςΑστυνομίας μετά την ολοκλήρωσητης έρευνας από τον ποινικό ανα-κριτή, σημειώνοντας ότι υπάρχουνπαρόμοια βίντεο και για άλλες πε-ριπτώσεις κακοποίησης «όχι όμωςαυτής της έντασης».

«Για μερικά δευτερόλεπτα» Θέση επί του αποτρόπαιου πε-

ριστατικού που απασχολεί τις τε-λευταίες μέρες την κυπριακή καιόχι μόνο κοινή γνώμη έλαβε καιο Πρόεδρος του Συνδέσμου τηςΑστυνομίας Κύπρου Ανδρέας Συ-μεού, ο οποίος σηκώνοντας τογάντι τόσο από τον Πρόεδρο τηςΑρχής Διερεύνησης Παραπόνωνκατά της Αστυνομίας όσο και απότον ίδιο τον υπουργό ΔικαιοσύνηςΙωνά Νικολάου, απάντησε στα όσατου καταλόγισαν προσπαθώνταςνα μετριάσει κατά κάποιο τρόποτα πνεύματα, καλώντας όλους όσοιεπικρίνουν τους δύο αστυνομικούς«να μπουν στη θέση τους», λαμ-βάνοντας υπόψη και την ψυχολο-γική κατάσταση στην οποία βρί-σκονταν οι δύο τη δεδομένη στιγ-μή. Σε δηλώσεις του στους εκπρο-σώπους των ΜΜΕ την περασμένηΠέμπτη ο κ. Συμεού, μια μέρα δη-λαδή μετά τον σάλο που προκάλεσετο δεκάλεπτο βίντεο, χαρακτήρισεως μη αντικειμενική την παρου-σίαση των γεγονότων, μιας καιέλειπε από αυτό σύμφωνα με τονίδιο, η αφορμή για την επέμβασητων δύο αστυνομικών, ο τραυμα-τισμός δηλαδή άλλου μέλους τουσώματος. «Ίσως οι αστυνομικοίνα υπέδειξαν υπέρμετρο ζήλο γιαμερικά δευτερόλεπτα. Πρέπει όμωςνα μπούμε και στην ψυχολογίατων αστυνομικών», δήλωσε χαρα-κτηριστικά ο πρόεδρος του Συν-δέσμου της Αστυνομίας Κύπρου.Ο κ. Συμεού, τόνισε ακόμη ότι ηΑστυνομία Κύπρου αποδέχεταιτην καλόπιστη κριτική προς ταμέλη της, διαβεβαιώνοντας ότι οσυλληφθείς αντέδρασε στον σω-ματικό έλεγχο από τους αστυνο-μικούς και στη συνέχεια τους επι-τέθηκε με μαχαίρι, οδηγώντας μά-λιστα στο νοσοκομείο τον επί κα-θήκοντι αστυνομικό. Ως απαρά-δεκτες και ακραίες χαρακτήρισεκαι ο Αρχηγός Αστυνομίας Ζαχα-ρίας Χρυσοστόμου τις συμπερι-φορές αυτές που παρουσιάστηκαντην περασμένη Τετάρτη στο επί-μαχο βίντεο του ξυλοδαρμού. Ο κ.Χρυσοστόμου, τόνισε με τη σειράτου ότι η διαθεσιμότητα των δύοαστυνομικών, καθώς επίσης καιη διερεύνηση του περιστατικούκαι ο ρυθμός της, είναι σαφέστατηευθύνη της Αρχής ΔιερεύνησηςΠαραπόνων κατά της Αστυνομίας.«Τέτοιες απαράδεκτες και κατα-δικαστέες συμπεριφορές αδικούνπρωτίστως τον πολίτη, τον οποίοέχουμε καθήκον και υποχρέωσηνα υπηρετούμε, αλλά αδικούν καιτην τεράστια πλειοψηφία των με-λών μας που εργάζονται με ευσυ-νειδησία, αφοσίωση, αυταπάρνη-ση, πολλές φορές θέτοντας εαυτόνσε κίνδυνο, για την προστασία τουπολίτη και της περιουσίας του»,ανέφερε ο Αρχηγός Αστυνομίας.

● Διαβάστε επίσης στη σελ. 10Ημέρες και έργα του Ιωνά Νικο-λάου ως υπουργού Δικαιοσύνης.

Εν μέσωθύελλας ξανάη Αστυνομία Το βίντεο με ξυλοδαρμό κρατούμενου άνοιξε ξανά τον ασκό του Αιόλου

O πρόεδρος του Συνδέσμου τηςΑστυνομίας Ανδρέας Συμεού,απάντησε στα όσα του καταλόγισανπροσπαθώντας να μετριάσει κατάκάποιο τρόπο τα πνεύματα.

Το περιστατικό που εκτυλίχθηκε τονχειμώνα του 2014 και είδε το φωςτης δημοσιότητας ενάμιση χρόνομετά, προκάλεσε σωρεία αντιδρά-σεων τόσο από κόμματα όσο καιαπό πολίτες, οι οποίοι καλούν τουςαρμόδιους φορείς να λάβουν έστωκαι την υστάτη τα ανάλογα μέτραπου δεν θα επιτρέπουν στο μέλλον,παρόμοια περιστατικά. Ο ξυλοδαρμός

κρατουμένου από αστυνομικούς,έφερε στη μνήμη πολλών τον ξυ-λοδαρμό δυο φοιτητών προ δεκαε-τίας, από αστυνομικούς. Ο εν λόγωξυλοδαρμός αφού αποκαλύφθηκεαπό τον τύπο, στη συνέχεια διατάχ-θηκαν έρευνες οι οποίες ολοκλη-ρώθηκαν το 2009, τέσσερα χρόνιαδηλαδή μετά τη δημοσιοποίησήτου. Το περιστατικό επανέφερε και

ο υπουργός Δικαιοσύνης σε δηλώσειςτου για το περιστατικό στα κρατη-τήρια της Πόλης Χρυσοχούς, απαν-τώντας στην ουσία στις επικρίσειςπου δέχθηκε ο ίδιος από τα κόμματα,μετά τη δημοσιοποίηση του βίντεο,τονίζοντας κατηγορηματικά ότι τότεδεν είχε γίνει καμιά τοποθέτησηαπό τον αρμόδιο υπουργό, εν αντι-θέσει με τα σημερινά δεδομένα.

Η Αρχή ΔιερεύνησηςΙσχυρισμών και ΠαραπόνωνΗ Αρχή σύμφωνα με τις πρόνοιες τουΝόμου 9(1) του 2006 έχει αρμοδιότη-τα να διερευνά ισχυρισμούς και παρά-πονα που εμπίπτουν σε τρεις γενικέςκατηγορίες: 1. Πράξεις διαφθοράς,δωροδοκίας, αθέμιτου πλουτισμού ήδιαπλοκής. 2. Παραβιάσεις ανθρωπί-νων δικαιωμάτων. 3.Πράξεις οι οποίεςσυνιστούν ευνοιοκρατική μεταχείρισηή συμπεριφορά κατά την εκτέλεσητου καθήκοντος και τείνουν να κλονί-σουν την εμπιστοσύνη του κοινού στηνΑστυνομία ή να δυσφημίσουν το κύ-ρος της. Τα Μέλη της Αρχής εξουσιο-δοτούνται από το Νόμο να ενεργούνως ποινικοί ανακριτές με όλες τιςεξουσίες και υποχρεώσεις που παρέ-χει σε ποινικούς ανακριτές ο Περί Ποι-νικής Δικονομίας Νόμος. Η διερεύνη-ση ισχυρισμού ή παραπόνου αρχίζεισύμφωνα με το Νόμο, είτε ύστερααπό γραπτό παράπονο από μέρουςτου παραπονούμενου είτε ύστερααπό γραπτή ανάθεση του ΥπουργούΔικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης ή τουΓενικού Εισαγγελέα ή όταν περιέλθεισε γνώση της Αρχής με οποιοδήποτετρόπο. Μετά από υποβολή παραπόνουη Αρχή αναθέτει σε Μέλος ή Μέλη τηςτη διερεύνηση του. Η Αρχή αποτελεί-ται από 5 Μέλη συμπεριλαμβανομέ-νου του Προέδρου και του Αντιπρο-έδρου, τα οποία διορίζονται από τοΥπουργικό Συμβούλιο για περίοδο 5ετών. Κάθε πρόσωπο που διορίζεταιως Μέλος της Αρχής θεωρείται δεόν-τως εξουσιοδοτημένο από το Υπουργι-κό Συμβούλιο να διεξάγει ανακρίσειςσε σχέση με τις πράξεις μελών τηςΑστυνομίας που εμπίπτουν στις διατά-ξεις του Νόμου. Ως Πρόεδρος της Αρ-χής διορίζεται από το Υπουργικό Συμ-βούλιο ένα από τα Μέλη της Αρχής.

Η 18μηνη καθυστέρηση φουντώνει την οργή

Τριγμούς στην Αστυνομία προκάλεσε η διαρροή του βίντεο με τον ξυλοδαρμό.

03-epikairothta_Master_cy 21/08/15 21:56 Page 3

4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Τ Ο Θ Ε Μ Α Κυριακή 23 Αυγούστου 2015

Εκταφή 200 πτωμάτων ή ταφή 200 ψεμάτων Η 12η ανασκαφή στον Τράχωνα για εντοπισμό αρχικά 200 και τώρα 40-50 Ε/κ, συνιστά καθαρή εξαπάτηση της κοινής γνώμης

Του ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΡΑΣΧΟΥ

Σε μια σχεδόν ταυτόχρονη κίνηση,την περασμένη Δευτέρα(17/08/2015), το ε/κ μέλος της Διε-ρευνητικής Επιτροπής Αγνοουμέ-νων (ΔΕΑ), Νέστορας Νέστορος καιτο τ/κ μέλος επίσης της ΔΕΑΓκιουλντέν Πλουμέρ Κιουτσιούκανακοίνωσαν «μια εκσκαφή –στονΤράχωνα– με την προοπτική να εν-τοπίσουμε ένα μαζικό τάφο», όπωςδήλωσε ο κ. Νέστορος. Η κ. Κιου-τσιούκ παράλληλα δήλωνε ότι: «Στο-χεύουμε στην ανεύρεση των λει-

ψάνων 40 με 50 Ελληνοκυπρίωνκατά την εκταφή παρά τις φυλακές».Η εκπρόσωπος της τ/κ πλευράς στηΔΕΑ πρόσθεσε ότι, «πρόκειται γιατην τρίτη άδεια που εξασφαλίσαμεφέτος από τους στρατιωτικούς γιανα προχωρήσουμε σε εκταφή, καιτην 28η συνολικά». Πρόκειται εξό-φθαλμα για εξυπηρέτηση της πο-λιτικής προπαγάνδας της Τουρκίας

– η οποία και δεν επιτρέπει έρευνεςκαι εκσκαφές σε περιοχές που οκατοχικός στρατός έχει διαβαθμίσεικαι ορίζει ως στρατιωτικές. Παράλ-ληλα, πρόκειται για κατ’ εξακολού-θηση παραβίαση των καθηκόντωντης κυρίας Κιουτσιούκ, η οποίαπροωθεί τη δική της, όπως προκύ-πτει, πολιτική ατζέντα αντί της εξυ-πηρέτησης του συμφέροντος τωνσυγγενών των αγνοουμένων και

το ανθρωπιστικό καθήκον που ανέ-λαβε ως μέλος της ΔΕΑ και προάγειτην πολιτική συσκότισης της αλή-θειας και αλλοίωσης των στοιχείωνπου έχει καθιερώσει και παγιώσειο κατοχικός στρατός. Η κ. Κιουτσι-ούκ είπε ακόμα ότι αντιμετώπισανδυσκολίες λόγω κατασκευαστικώνέργων που αλλοίωσαν την τοπο-γραφία της περιοχής ωστόσο εξέ-φρασε την πίστη ότι θα τελικά η

εκταφή θα αποδώσει τα υπό ανα-ζήτηση λείψανα. Η Τουρκάλα Εκ-πρόσωπος επανέλαβε τους τουρ-κικούς ισχυρισμούς που διατυπώ-θηκαν από την τουρκική κυβέρνησητο 1977 χωρίς να αναφερθεί όμωςσε λεπτομέρειες, καθότι οι πληρο-φορίες που δόθηκαν διά σχετικήςτουρκικής έκθεσης στο Συμβούλιοτης Ευρώπης, αποδείχθηκαν πέραγια πέρα ανυπόστατες.

Συγκεκριμένα το 1977, σε τουρ-κική έκθεση προς την ΕπιτροπήΥπουργών του Συμβουλίου της Ευ-ρώπης διατυπώνονται ισχυρισμοίότι τον Ιούλη του 1974 και συγκε-κριμένα –στην πρώτη εκεχειρία,οι τουρκικές δυνάμεις θέλησαν ναπαραδώσουν στην ε/κ πλευρά τιςσωρούς νεκρών Ε/κ στρατιωτώντις οποίες μετάφεραν με τρία φορ-τηγά στο Λήδρα Πάλας, στην πα-

ρουσία των Η.Ε. Μάλιστα, άνδρεςτου Καναδικού Αποσπάσματος φέ-ρεται να ειδοποίησαν τις αρχές τηςΔημοκρατίας «να παραλάβουν ταπτώματα» ωστόσο έλαβαν –σύμ-φωνα με τους ισχυρισμούς– τηναπάντηση ότι δεν ενδιαφέροντανγια τις σωρούς, οι οποίες διά τοφόβο επιδημιών ετάφησαν από πο-λίτες, στον χώρο που σήμερα είναιοι «κεντρικές φυλακές» των Κατε-χομένων, χωρίς να τηρηθούν οποι-εσδήποτε διαδικασίες αναγνώρισηςή συντεταγμένης ταφής. Οι συγκε-κριμένοι ισχυρισμοί «μεταφράστη-καν» στα επόμενα χρόνια από τηντουρκική πλευρά σε ένα αριθμό γύ-ρω στους 200 νεκρούς. Σταδιακά,ωστόσο, ο αριθμός μειωνόταν απότην ίδια την τ/κ πλευρά ώσπου κα-τέληξε σήμερα να γίνεται λόγος για40-50. Παράλληλα ουδείς εκ τωνΗ.Ε., Καναδός ή άλλης εθνικότηταςκυανόκρανος, επιβεβαίωσε ένα τέ-τοιο συμβάν μεταξύ της 20ής και23ης Ιουλίου 1974. Σημειώνουμεότι κατά τις δηλώσεις της η κ. Κιου-τσιούκ, αν και τόνισε την «προθυ-μία» του κατοχικού στρατού να δώ-σει για τρίτη φορά άδεια ανασκαφήςστον χώρο πέριξ των φυλακών, επι-μελώς απέφυγε να πει ότι πρόκειταιγια τη 12η απόπειρα ανεύρεσηςτων λειψάνων των «τριών φορτη-γών», πράγμα που έπραξε όμως οΕκπρόσωπος της ε/κ πλευράς Νέ-στορας Νέστορος, ο οποίος δήλωσεστο ΚΥΠΕ ότι, «σκάψαμε 11 φορέςκι αυτή είναι η 12 για το ίδιο θέμα».Η υπόθεση, είπε ο κ. Νέστορος,συνδέεται με μια περισυλλογή πουέγινε το 1974 και πρόσθεσε: «Ήρθαννα μας παραδώσουν 200 πτώματακαι δεν τα παραλάβαμε και τα πήρανπίσω και είχαμε πληροφορίες ότικάπου εκεί τα είχαν θάψει». Χωρίςνα αναφέρει οτιδήποτε περί τωντουρκικών ισχυρισμών (προφανώςγια να μη χαλάσει το κλίμα στηΔΕΑ) ο κ. Νέστορος πρόσθεσε απλάότι οι πληροφορίες μιλάνε για πε-ρίπου 45 Ε/κ. Ερωτηθείς γιατί είναιαισιόδοξος αυτή τη φορά, απάντησεμεταξύ άλλων ότι κατατέθηκε έγ-γραφο που «ενισχύει τις υποψίεςμας και εκείνοι ενέτειναν περισ-σότερο τις προσπάθειές τους. Είναιμια τεράστια περιοχή, ευελπιστούμεότι στο χώρο που μας έχει υποδειχ-θεί, θα εντοπίσουμε το σημείο τα-φής. Ως ΔΕΑ, είμαστε αισιόδοξοιότι θα το εντοπίσουμε αυτή τη φο-ρά» κατέληξε ο κ. Νέστορος.

Τουρκοκύπριος που γνωρίζει από μέσα πράγματα και καταστάσεις καταγγέλλει στην «Κ» ότι «άνθρωποι που εργάζον-ται για τη ΔΕΑ στην τ/κ πλευρά πληρώνουν υποτιθέμενους μάρτυρες για να τους υποδείξουν χώρους ταφής που τάχα-τες γνωρίζουν και μοιράζονται τα λεφτά της απάτης με τους «μάρτυρες».

Η ΔΕΑ σε απαρτία. Ο Εκπρόσωπος του γ.γ. του ΟΗΕ Ελβετός Πολ-Ανρί Αρνί, η Τ/κ Γκιουλντέν Πλουμέρ Κιουτσιούκ και ο Ε/κ Νέστορας Νέστορος.

Την αισιοδοξία της ΔΕΑ δεν συμμε-ρίζεται τ/κ πηγή που γνωρίζει τηνπεριοχή και πολλές σχετικές λε-πτομέρειες, η οποία και είπε στην«Κ» ότι δεν θα είναι η τελευταίαεκταφή αυτή, διότι «ψάχνουν σελάθος τόπο και μάλλον εσκεμμένα.Θα το δείτε ότι έχω δίκαιο, όταντελειώσει κι αυτή η ανασκαφή»,τόνισε.

Η ίδια πηγή που μίλησε στην«Κ» όχι μόνο για το ζήτημα του σί-ριαλ των εκταφών στον Τράχωνααλλά και γενικότερα για το ζήτηματων αγνοουμένων, είναι άνθρωποςτης τρίτης ηλικίας, τον οποίο γνω-ρίζουμε χρόνια. Ο συγκεκριμένοςάνθρωπος που δουλεύει αθόρυβαπολλά χρόνια προς ουσιαστικό όφε-λος του προβλήματος των αγνοου-μένων και γνωρίζει, «από μέσα κιαπέξω τη δουλειά» όπως ο ίδιοςλέει, επικοινώνησε με τον γράφοντααγανακτισμένος με τη νέα «φού-σκα» της ΔΕΑ, όπως χαρακτήρισετην εξαγγελία περί εκταφών 40-50Ε/κ. Αρχικά εξήγησε προς τι η πομ-πώδης εξαγγελία της ΔΕΑ: «Ο μι-κρός αριθμός ανεύρεσης και ταυ-τοποίησης αγνοουμένων (σ.σ. φέτοςμόλις 21 Ε/κ και 10 Τ/κ συμφώναμε την ίδια τη ΔΕΑ) προκαλεί εκνευ-ρισμό στη ΔΕΑ, διότι ενώ τώραφαίνεται οι συνομιλίες μεταξύ τωνδύο ηγετών να δημιουργούν θετικέςεξελίξεις, το θέμα της διακρίβωσηςτης τύχης των αγνοουμένων μένειστάσιμο.

Γι’ αυτό βγήκαν με στόμφο ναεξαγγείλουν εκταφή – που εμφα-νίζονται σίγουροι ότι θα αποδώσει,σε μια τοποθεσία που την έχουνοργώσει στην κυριολεξία εδώ καισχεδόν δέκα χρόνια. Και το κάνουν

για να δείξουν ότι υπάρχει κινητι-κότητα και για να δικαιολογήσουντα λεφτά που προσφέρουν οι δω-ρητές με κύριο δωρητή την Ε.Ε.Δεν θα ήταν υπερβολή να πει κά-ποιος ότι σε ένα βαθμό τα χρήματααυτά (σ.σ. 20.463.000 ευρώ σε 10χρόνια) σπαταλούνται σε άσκοπεςενέργειες, σε γραφειοκρατικές καιδυσλειτουργικές πρακτικές και συ-χνά σε αδικαιολόγητα έξοδα καιυπερωρίες αλλά και σε περίεργεςκινήσεις». Επιμείναμε να μας εξη-γήσει τι εννοεί λέγοντας «περίεργεςκινήσεις» και η έκπληξη που δο-κιμάσαμε ήταν μεγάλη όταν μαςέδωσε ένα σχετικό παράδειγμα:«Άνθρωποι που εργάζονται για τηΔΕΑ στη δική μας πλευρά πληρώ-νουν υποτιθέμενους μάρτυρες γιανα τους υποδείξουν χώρους ταφήςπου τάχατες γνωρίζουν, ενώ στηνπραγματικότητα, συνεννοημένα,τους διοχετεύουν πληροφορίες πουέχουν συγκεντρωθεί στο Γραφείοτης Κιουτσιούκ. Οι «μάρτυρες» τιςκαταθέτουν πληρώνονται και μοι-ράζονται τα χρήματα με τους μα-έστρους της απάτης».

Καιρός για κάθαρση Η ΔΕΑ συστάθηκε στη βάση

σχετικής συμφωνίας τον Απρίλιοτου 1981, η οποία με τη ΣυμφωνίαΚληρίδη-Ντενκτάς της 31ης Ιουλίου1997. Από τη συμφωνία Κληρίδη-Ντενκτάς προνοείται ότι, ουδεμίαπολιτική εκμετάλλευση του προ-βλήματος των αγνοουμένων θαπρέπει να γίνεται από την οποι-αδήποτε των πλευρών, οι οποίεςδιαβεβαιώνουν ότι θα εργάζονταιγια την επίλυση του προβλήματοςώστε να τεθεί τέρμα στην αγωνία

και την αβεβαιότητα των οικογε-νειών τόσο των Ε/κ όσο και τωνΤ/κ των αγνοουμένων.

Παρόλα αυτά η τόσο η Τ/κ Εκ-πρόσωπος στη ΔΕΑ ΓκιουλντένΠλουμέρ Κιουτσιούκ, όσο και τοτρίτο Μέλος της ΔΕΑ Εκπρόσωποςτου Γ.Γ. του ΟΗΕ Ελβετός Πολ-ΑνρίΑρνί συμπράττουν επιχειρώνταςμε διάφορους αθέμιτους τρόπους

να αυξάνουν τους αριθμούς και ταποσοστά των ανευρεθέντων οστώνκαι των ταυτοποιήσεων. Η «Κ» κα-τέχει στοιχεία και θα τα παραθέσει,ότι το συγκεκριμένο δίδυμο, προ-σθέτει στα στοιχεία που ανακοι-νώνονται και δίνονται στη δημο-σιότητα ανευρεθέντα οστά πουδεν ανήκουν σε αγνοούμενουςαλλά σε πεσόντες και ταυτοποι-ήσεις πεσόντων που δεν περιλαμ-βάνονται στον κατάλογο των αγνο-ουμένων και που ανευρίσκονταιστις ανασκαφές για αγνοούμενους.Επιχειρούν έτσι να ωραιοποιούνστην κατάσταση και να δείχνουνότι η Δ.Ε.Α. λειτουργεί άψογα καιεντατικά και διερευνά αποτελε-σματικά την τύχη των αγνοουμέ-νων. Εκτός αυτών η «Κ» κατέχειστοιχεία και θα τα δημοσιοποιήσει

για άλλες πολιτικές ενέργειες καισυμπράξεις των δύο σε βάρος τουπροβλήματος των αγνοουμένων,που είναι τουλάχιστον επαίσχυντες.Είναι σαφές πλέον ότι εκείνο πουενδιαφέρει πρώτιστα την κ. Κιου-τσιούκ είναι η συγκάλυψη των εγ-κλημάτων που διαπράχθηκαν απότον στρατό κατοχής το 1974 και ηπροώθηση ταυτοσήμων πολιτικώνθέσεων.

Ο κ. Αρνί παράλληλα, ως VIP δι-πλωμάτης φροντίζει να φαίνεταιότι η δουλειά που γίνεται είναι υπο-δειγματική για να συνεχίσει να ζειστο κατά τ’ άλλα όμορφο αυτό νησίσαν τουρίστας πολυτελείας, για ναπούμε το ελάχιστο.

Παρόλα αυτά η αλήθεια τωνπραγμάτων μιλά για πολύ μεγάληκαθυστέρηση στη διαδικασία δια-κρίβωσης της τύχης των αγνοου-μένων, για πολιτικά παιγνίδια καιμεθόδους που κάθε άλλο παρά συ-νάδουν στο ήθος, το κύρος και τοσεβασμό που πρέπει να χαρακτη-ρίζει μια Διερευνητική Επιτροπήπου ανέλαβε να λύσει το πλέονευαίσθητο και άκρως ανθρωπιστικόπρόβλημα των αγνοουμένων. Ανδε συνεχιστεί η πρακτική και οιμέθοδοι που ακολουθούνται σή-μερα θα χρειαστούν άλλα 40 καιπλέον χρόνια για να διακριβωθείη τύχη όλων των αγνοουμένων.

Πέντε φλέγοντα ερωτήματαΑπό τη στιγμή που στον Τράχωνα

πραγματοποιείται η 12η εκταφή αυ-τές τις μέρες, οι ηγέτες των δύο πλευ-ρών, γιατί δεν ρωτούν πόσο καιρόκαι πόσα λεφτά στοίχησαν αυτές οιανασκαφές και γιατί είναι αναπο-τελεσματικές;

Αυτοί που τόσα χρόνια εργάζονταισυλλέγοντας πληροφορίες πώς είναιδυνατόν να απέτυχαν τόσο οικτράτόσα χρόνια προσπαθώντας να εν-τοπίσουν ένα τάφο με 200 λείψαναή έστω με 50;

Είναι δυνατόν κανείς να μη θυ-μάται πού ετάφησαν τόσοι νεκροίή μήπως οι μέθοδοι που ακολου-θούνται δεν είναι οι ενδεδειγμένες.

Είναι μήπως καιρός να γίνει σο-

βαρή συζήτηση για τη σύσταση μιαςΕπιτροπής Αλήθειας κατά το πρό-τυπο της Νοτίου Αφρικής;

Έχουν οι δύο ηγέτες αλλά και οιδύο κοινότητες την πολυτέλεια νακουβαλήσουν μαζί τους, σε ένα νέοκράτος που θα προκύψει από μιαενδεχόμενη λύση, το αίμα, τις ενοχέςκαι 1400 τόσες οικογένειες με ανοι-κτές τις πληγές της αγωνίας, τηςθλίψης και της απόγνωσης;

«Φούσκα η εξαγγελία και απάτη με λεφτά»

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχείαπου δημοσιεύονται από τη ΔΕΑστην ιστοσελίδα της, οι αγνοούμε-νοι στην Κύπρο είναι 2001, εκ τωνοποίων 1508 Ε/κ και 493 Τ/κ. Μέ-χρι σήμερα έχουν ταυτοποιηθεί καιεπιστράφηκαν στις οικογένειέςτους τα οστά 451 Ε/κ και 144 Τ/κ.Από τη ΔΕΑ έχουν εκταφεί τα λεί-ψανα 969 ατόμων σε 999 χώρουςεκταφών. Θα πρέπει ωστόσο νασημειωθεί ότι στον κατάλογο τωνΤ/κ αγνοουμένων περιλαμβάνον-ται και 126 άτομα που δεν είναιστην πραγματικότητα αγνοούμενοιαλλά «γνωστοί νεκροί». Πρόκειταιγια τα θύματα –αθώα γυναικόπαιδακαι γέροντες των τ/κ χωριών Αλόα,Σανταλάρη και Μαράθας (επαρχίας

Αμμοχώστου) που δολοφονήθηκαναπό εγκληματίες παραστρατιωτι-κούς, γνωστά μέλη της ΕΟΚΑ Β,στις 14 Αυγούστου 1974 και θάφτη-καν πρόχειρα σε δύο ομαδικούς τά-φους. Στη συνέχεια ο στρατός κα-τοχής εντόπισε τους χώρους τα-φής, έγινε εκταφή καταγράφηκαντα θύματα και ετάφησαν σε δύοχώρους στην περιοχή όπου ανα-γέρθηκαν και δύο μνημεία με ταονόματα, τις ηλικίες των θυμάτωνκαι σχετικές φωτογραφίες. Ο γρά-φων έχει κάνει και δημοσιεύσεισχετική έρευνα με δηλώσεις Ε/κσυγχωριανών των δολοφόνων αλ-λά και μαρτυρίες μερικών από τουςδιασωθέντες Τ/κ των τριών χω-ριών.

Αγνοούμενοι και στοιχεία

<<<<<<<

Στον Τράχωνα, που τονέχουν οργώσει εδώ καιπολλά χρόνια, ψάχνουνκι αυτή τη φορά σε λάθοςτόπο και μάλλον εσκεμμέ-να. Θα το δείτε όταν τελει-ώσει κι αυτή η ανασκαφή.

<<<<<<<

Αν συνεχιστεί η πρακτι-κή και οι μέθοδοι πουακολουθούνται σήμεραθα χρειαστούν άλλα 40και πλέον χρόνια για ναδιακριβωθεί η τύχη όλωντων αγνοουμένων.

Είναι σαφές πλέον ότι εκείνο που ενδιαφέρει πρώτιστα την κ. Κιουτσιούκ εί-ναι η συγκάλυψη των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν από τον στρατό κατοχήςτο 1974 και η προώθηση ταυτοσήμων πολιτικών θέσεων που προφανώς συνά-δουν με τη δική της πολιτική ατζέντα.

04-ΠΟΛΙΤΙΚΗ_Master_cy 21/08/15 22:49 Page 4

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 5Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗΚυριακή 23 Aυγούστου 2015

Της ΜΕΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Καθοριστικός μήνας ο Σεπτέμβριοςγια το Κυπριακό, αφού τόσο οι δύοσυναντήσεις που θα προηγηθούν,του Προέδρου Αναστασιάδη με τονΤουρκοκύπριο ηγέτη ΜουσταφάΑκιντζί, στις οποίες θα διαφανεί ανοι δύο πλευρές είναι έτοιμες να κά-νουν βήματα μπροστά σε δύο κομ-βικής σημασίας κεφάλαια του Κυ-πριακού, αυτά του περιουσιακούκαι του εδαφικού, όσο και οι συζη-τήσεις για τα θέματα ασφάλειας καιεγγυήσεων που θα ακολουθήσουνστη Νέα Υόρκη, εν πολλοίς θα κρί-νουν και τις πάρα πέρα εξελίξεις.

Με τη λήξη των θερινών δια-κοπών, στην πρώτη συνάντηση

τους την 1 Σεπτεμβρίου, οι δύοηγέτες θα θέσουν επί τάπητος τοεδαφικό, σε μια προσπάθεια νασυμφωνήσουν σε πολιτικές κατευ-θυντήριες γραμμές στη βάση τωνοποίων θα μπορούν πλέον οι δια-πραγματευτικές ομάδες των δύοπλευρών να αρχίσουν τις διαπραγ-ματεύσεις για τα κριτήρια του εδα-φικού σε μια διασταυρούμενη δια-πραγμάτευση με τα κριτήρια του

περιουσιακού. Όπως ήδη έχει απο-καλύψει η «Κ», η μέχρι αυτή τηστιγμή άρνηση της τουρκοκυπρια-κής πλευράς να καταθέσει τις προ-τάσεις της στο εδαφικό, έτσι ώστεαυτές να ενσωματωθούν στα δια-πραγματευτικά έγγραφα, καθι-στούν ιδιαίτερα δυσχερείς τις συ-ζητήσεις σε αυτό το κεφάλαιο,έστω και στην περιορισμένη έκτα-ση συζήτησης που προβλέπεται

γι’ αυτή τη φάση των συνομιλιών,δηλαδή, των κριτηρίων στο εδα-φικό. Στην πραγματικότητα, καιμετά από τρεις μήνες από την επα-νέναρξη των συνομιλιών, οι συ-ζητήσεις στο εδαφικό υπολείπονταικατά πολύ αυτών της διακυβέρ-νησης που έχουν προχωρήσει μεκαταγραφή νέων συγκλίσεων, όπωςκαι του περιουσιακού, οι διαπραγ-ματεύσεις επί του οποίου έχουν

αρχίσει από τον Ιούλιο μετά καιτη σχετική συμφωνία Αναστασιάδη– Ακιντζί.

Σύμφωνα, πάντως, με πληρο-φορίες της «Κ», τόσο στη συνάν-τηση της 1ης Σεπτεμβρίου, όσοκαι σε αυτή της 14ης Σεπτεμβρίου,οι δύο ηγέτες εκτός του εδαφικούθα κληθούν να απαντήσουν και σεμια σειρά άλλων ζητημάτων πουθα τους θέσουν οι διαπραγματευτές

τους και τα οποία παραμένουν σεεκκρεμότητα από τα άλλα δύο υπόδιαπραγμάτευση κεφάλαια, αυτάτης διακυβέρνησης και του περι-ουσιακού. Ως τέτοια κρίσιμα ζη-τήματα, σύμφωνα με πληροφορίεςτης «Κ», που θα πρέπει να επιλη-φθούν οι δύο ηγέτες στις επόμενεςσυναντήσεις τους είναι και αυτότης ρύθμισης της γενικής μεταβα-τικής περιόδου, καθώς και των ορ-

γάνων που θα αναλάβουν, αφενός,την ομαλή μετάβαση από την εγ-καθίδρυση της νέας τάξης πραγ-μάτων μέχρι τη λειτουργία των νέ-ων κρατικών θεσμών, και αφετέρου,τη διασφάλιση της υλοποίησηςτων όσων θα προνοούνται στη με-ταβατική περίοδο και θα αφορούνκρίσιμης σημασίας θέματα, όπωςεδαφικές αναπροσαρμογές, απο-χώρηση των τουρκικών στρατευ-μάτων, επανεγκατάσταση προσφύ-γων κ.λπ. Στα κρίσιμα θέματα πουαναμένεται ότι οι διαπραγματευ-τικές ομάδες θα ζητήσουν περαι-τέρω πολιτικές κατευθύνσεις απότους δύο ηγέτες είναι και αυτό τηςιθαγένειας δεδομένης της θέσηςπου έχει καταθέσει η Τουρκοκυ-πριακή πλευρά και η οποία ουσια-στικά ακυρώνει τη συμφωνημένηαρχή στο Κοινό Ανακοινωθέν της11ης Φεβρουαρίου 2014 για λύσηπου θα διασφαλίζει τη μία και μόνηιθαγένεια.

Παράλληλα, περαιτέρω πολιτικέςκατευθύνσεις αναμένεται ότι θαζητήσουν οι δύο διαπραγματευτέςκαι στις συζητήσεις που βρίσκονταισε εξέλιξη και αφορούν το περιου-σιακό. Με την επανέναρξη στις 25Αυγούστου των συναντήσεων τωνδιαπραγματευτών των δύο κοινο-τήτων, Ανδρέα Μαυρογιάννη καιΟζντίλ Ναμί, αναμένεται η συνέχισητης συζήτησης για την κατηγοριο-ποίηση των υποθέσεων στη βάσητων οποίων θα καταρτιστεί ο κα-τάλογος των κριτηρίων για το πε-ριουσιακό, μια διαδικασία που απο-δεικνύεται εξαιρετικά δύσκολη καιεπίπονη για τις δύο πλευρές.

Crash test για το Κυπριακό ο Σεπτέμβριος Οι συναντήσεις Νίκου Αναστασιάδη και Μουστφά Ακιντζί και οι επαφές τους στη Νέα Υόρκη θα καθορίσουν τις επόμενες εξελίξεις

Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί τέσσεριςημέρες μετά τη δεύτερη συνάντησητου Προέδρου Αναστασιάδη με τονΤουρκοκύπριο ηγέτη ΜουσταφάΑκιντζί και συγκεκριμένα στις 18Σεπτεμβρίου, ο Πρόεδρος της Δη-μοκρατίας θα μεταβεί στη Νέα Υόρκηγια να προσφωνήσει τις ετήσιες ερ-γασίες της Γενικής Συνέλευσης τωνΗ.Ε. Κατά τη διάρκεια της εκεί πα-ραμονής του μέχρι και τις 30 Σε-πτεμβρίου, ο Πρόεδρος Αναστασιά-δης θα συναντηθεί με τον γενικόγραμματέα των Η.Ε. Μπαν Κι Μουν,ενώ καταβάλλονται προσπάθειεςγια συνάντησή του με τον αμερικανόΑντιπρόεδρο Τζο Μπάιντεν, τονΑμερικανό υπουργό ΕξωτερικώνΤζον Κέρι, τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαν-τιμίρ Πούτιν, καθώς και με άλλουςεκπροσώπους από χώρες μόνιμα μέ-λη του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Κατά την ίδια περίοδο, στη ΝέαΥόρκη θα μεταβεί και ο Τουρκοκύ-πριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί γιανα συμμετάσχει στις εργασίες τηςΟργάνωσης Ισλαμικής Συνεργασίας.Στο πλαίσιο της εκεί παραμονήςτου, ο Μουσταφά Ακιντζί θα συναν-τηθεί εκ νέου με τον γενικό γραμ-ματέα των Η.Ε., με τον οποίο ήδησυναντήθηκε και τον περασμένοΙούνιο στο πλαίσιο της εκεί επίσκε-ψής του μετά τις «προεδρικές εκλο-γές» στα Κατεχόμενα και την ανά-δειξή του στην ηγεσία των Τουρκο-κυπρίων. Τόσο στη συνάντηση τουΠροέδρου Αναστασιάδη με τον αξιω-ματούχο των Η.Ε., όσο και σε αυτήνμε τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, στοεπίκεντρο της συζήτησης θα βρί-σκονται οι πρόσφατες εξελίξεις στοκυπριακό και η μέχρι τώρα πρόοδοςπου έχει σημειωθεί τους τελευταίουςτρεις μήνες στο τραπέζι των δια-πραγματεύσεων. Ωστόσο, σύμφωναμε διπλωματικές πηγές, ούτε και σεαυτό το στάδιο αναμένεται από τονΜπαν Κι Μουν η ανακοίνωση γιαανάληψη οποιασδήποτε πρωτοβου-λίας για ενεργότερη εμπλοκή τουστο Κυπριακό, αφού εξακολουθείνα θεωρεί ότι είναι ακόμη πρόωρογια κάτι τέτοιο. Η ελληνοκυπριακήπλευρά κατέστησε πάντως σαφέςπως κατά την πάγια πρακτική πουακολουθεί η Λευκωσία δεν θα υπάρ-ξει κοινή συνάντηση του ΠροέδρουΑναστασιάδη και του Τουρκοκύπρι-ου ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί στηνπαρουσία του Μπαν Κι Μουν, αφούη επίσκεψή του στη Νέα Υόρκηπραγματοποιείται υπό την ιδιότητατου ως Προέδρου της Δημοκρατίας

για τη συμμετοχή του στις εργασίεςτης Γενικής Συνέλευσης των Η.Ε.και όχι αυτή του ηγέτη της ελληνο-κυπριακής κοινότητας.

Ασχέτως, όμως, των μηνυμάτωνπου στέλνει η Λευκωσία, στο αρχικόχρονοδιάγραμμα που είχαν σχεδιάσειτα Η.Ε. σε συνεννόηση και με τηντουρκοκυπριακή και τουρκική πλευ-ρά, ο Σεπτέμβριος, δεδομένης καιτης παρουσίας των ηγετών των δύοκοινοτήτων στην Νέα Υόρκη προ-σφερόταν για μια πολυμερή συνάν-τηση με τη συμμετοχή και των εγ-γυητριών δυνάμεων για μια πρώτησυζήτηση των κεφαλαίων εκείνωνπου εντάσσονται στη διεθνή πτυχήτου Κυπριακού και κυρίως των θε-μάτων ασφάλειας και εγγυήσεωνκαι του εδαφικού. Η αναβολή τηςπολυμερούς, όπως αναφέρουν δι-πλωματικοί κύκλοι στην «Κ», οφεί-λεται κυρίως στο γεγονός ότι η μέχριτώρα πρόοδος που έχει καταγραφείστις συνομιλίες Αναστασιάδη – Ακιν-τζί στα υπό διαπραγμάτευση τρίακεφάλαια, δηλαδή, της διακυβέρ-νησης, του περιουσιακού και τωνκριτηρίων στο εδαφικό είναι ετερο-βαρής υπέρ της Τουρκοκυπριακήςπλευράς, και σε κάθε περίπτωσηδεν θα αιτιολογούσε τη μετάβασησε ένα επόμενο στάδιο διευρυμένωνσυνομιλιών με τη συμμετοχή καιτων εγγυητριών δυνάμεων. Όπωςδιευκρινίζουν οι ίδιες πηγές, ενώέχει καταγραφεί σημαντική πρόοδοςστα θέματα της διακυβέρνησης καιτου διαμοιρασμού των εξουσιών, οισυζητήσεις στο περιουσιακό βρί-σκονται ακόμη σε πολύ προκαταρ-κτικό στάδιο, ενώ οι συζητήσεις γιατα κριτήρια στο εδαφικό ουσιαστικάδεν έχουν καν αρχίσει. Μια εξέλιξηπου φέρνει σε ιδιαίτερα δύσκοληθέση την ελληνοκυπριακή πλευρά,η οποία στο πλαίσιο μιας διασταυ-ρούμενης διαπραγμάτευσης επιδιώ-κει την εξισορρόπηση των πλεονε-κτημάτων που αποκτά η τουρκοκυ-πριακή πλευρά από τα όσα κερδίζειστο κεφάλαιο της διακυβέρνησηςμε αυτά που η ίδια προσδοκά ναλάβει στο περιουσιακό και το εδα-φικό. Να υπενθυμίσουμε πως σε δη-λώσεις του ενωρίτερα τον Αύγουστο,ο Μουσταφά Ακιντζί επιβεβαίωσεπως έχει σημειωθεί σημαντική πρό-οδος στα θέματα της διακυβέρνησηςκαι του διαμοιρασμού των εξουσιών,όχι όμως και στα θέματα του περι-ουσιακού και των κριτηρίων στοεδαφικό, που βρίσκονται ακόμη σεαρχικά στάδια.

Εντονο διπλωματικόπαρασκήνιο στη Νέα Υόρκη

<<<<<<<

Την 1 Σεπτεμβρίου, οιδύο ηγέτες θα θέσουν επίτάπητος το εδαφικό, σεμια προσπάθεια να συμ-φωνήσουν σε πολιτικέςκατευθυντήριες γραμμές. Ως ετεροβαρής υπέρ των Τουρκοκυπρίων αξιολογείται η μέχρι στιγμής πρόοδος που έχει καταγραφεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αφού οι μέχρι τώρα

νέες συγκλίσεις αφορούν κυρίως τα θέματα της διακυβέρνησης και του διαμοιρασμού των εξουσιών, θέματα από τα οποία έχει να λαμβάνει η τ/κ πλευρά.

05-epikairothta_Master_cy 21/08/15 21:56 Page 5

6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η Κυριακή 23 Αυγούστου 2015

Η ΕΜΙΝΕ ΤΣΟΛΑΚ ΣΤΗΝ «Κ»

Οι εγγυήσεις να μην καθυστερήσουν τη λύσηΘα μπορούσαμε να βρούμε μία φόρμουλα, η οποία θα ανοίξει τον δρόμο για την αποχώρηση των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων

Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ

Μέχρι σήμερα η Εμινέ Τσολάκ βρέ-θηκε στο προσκήνιο της επικαιρό-τητας λόγω της ιδιότητάς της ως νο-μικού. Τις προηγούμενες εβδομάδες,στο πλαίσιο του σχηματισμού τηςνέας «κυβέρνησης συνεργασίας»,υπό τις κατευθυντήριες γραμμέςτου Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, η κ. Τσολάκανέλαβε το «αξίωμα» της «υπουργούΕξωτερικών». Λίγο μετά την έναρξητης θητείας της και πριν από τηναναχώρησή της για το πρώτο ταξίδιτης στην Άγκυρα, η «Κ» συνάντησετην κ. Τσολάκ και θέτει επί τάπητοςτις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό.Η κ. Τσολάκ κάνει λόγο για μια νέα,ελπιδοφόρα περίοδο στο Κυπριακό,την οποία θα πρέπει να διαφυλάξουνόλοι οι κάτοικοι του νησιού. Τονί-ζοντας ότι οι δύο πλευρές θα πρέπεινα παραιτηθούν από τα μαξιμαλι-στικά αιτήματά τους. Ζητά από τηνε/κ κοινότητα να προχωρήσει στηναναθεώρηση των αιτημάτων τηςκαι αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενογια συμβιβαστική λύση στο ζήτηματων εγγυήσεων. –Θα ήθελα να ζητήσω την άποψήσας για την πορεία του Κυπρια-κού; Πώς προσεγγίζετε τη νέαπερίοδο στις συνομιλίες;

–Είμαστε αντιμέτωποι με μια αρ-γοπορημένη διαδικασία λύσης. Τογεγονός ότι οι διαπραγματεύσειςεντατικοποιήθηκαν είναι μια πολύσημαντική εξέλιξη. Δυστυχώς, στοπαρελθόν υπήρξαν περίοδοι που οιδύο πλευρές επιχείρησαν να δια-σκεδάσουν τις εντυπώσεις σε σχέσημε τις συνομιλίες. Επίσης, υπήρξανπερίοδοι κατά τις οποίες διεκόπησανοι συνομιλίες. Ωστόσο, σήμερα βρι-σκόμαστε αντιμέτωποι με μια δια-δικασία, στο επίκεντρο της οποίαςβρίσκεται η προοπτική λύσης. Οιδύο πλευρές έχουν επικεντρωμένητην προσοχή τους στη λύση. Αυτήείναι η επικρατέστερη εντύπωσηκαι στις δύο κοινότητες. Οι δύο ηγέ-τες εκπέμπουν μηνύματα φιλίας καιειρήνης. Θα πρέπει να προφυλά-ξουμε αυτή τη νέα διαδικασία λύσης.Δεν πρέπει να την δυναμιτίσουμε.–Παρά τη θετική ατμόσφαιρα,κάποια σημαντικά προβλήματαπαραμένουν στο προσκήνιο. Τοπεριουσιακό είναι ένα από αυτάτα ζητήματα. Πώς βλέπετε τοζήτημα, με τη διπλή σας ιδιότη-τα, ως νομικού και ως πολιτικού;

–Πρόκειται για ένα πολύ ευαί-σθητο ζήτημα. Επηρεάζει βαθιάτους ανθρώπους. Και στις δύο πλευ-ρές υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοιέχασαν τις περιουσίες τους. Υπάρχεικαι η οικονομική πτυχή του ζητή-ματος. Από νομικής άποψης, το ζή-τημα συσχετίζεται με τα ανθρώπιναδικαιώματα. Την προηγούμενη πε-ρίοδο, το Ευρωπαϊκό ΔικαστήριοΑνθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ)έλαβε κάποιες σημαντικές αποφά-σεις για το περιουσιακό. Προσωπικάπιστεύω ότι αυτές οι απόψεις θαμπορούσαν να αποτελέσουν τη βά-

ση της λύσης. Με αυτό τον τρόποθα μπορούσαμε να απευθυνθούμεστους πολίτες μας και να πούμε«κοιτάξτε δεν είναι δυνατόν να ζη-τάτε εξωφρενικά πράγματα, διότιτα αιτήματά σας δεν συμβαδίζουνμε το δίκαιο». Σε κάθε περίπτωσηθα πρέπει να εξασφαλίσουμε ταδικαιώματα του ιδιοκτήτη δίχωςκαμία διάκριση. Πρέπει να βρούμελύσεις για τα προβλήματά του. Τηνίδια στιγμή θα πρέπει να λάβουμευπ’ όψιν μας και τα δικαιώματατων ατόμων, τα οποία σήμερα χρη-σιμοποιούν αυτές τις περιουσίες.Για αυτό τον λόγο θα πρέπει ναβρούμε εξισορροπητικές λύσεις.Σε τελική ανάλυση ενδέχεται ναμην εξασφαλίσουμε την ιδανικήλύση. Όμως σε κάθε περίπτωσηθα πρέπει να παραιτηθούμε απότα μαξιμαλιστικά μας αιτήματα. –Από τα λόγια σας κατανοώ ότιμια μερίδα της ε/κ κοινότηταςθα πρέπει να κατανοήσει ότιδεν πρόκειται ποτέ να επιστρέ-ψει στις περιουσίες της, έτσιδεν είναι;

–Η ελπίδα ότι όλοι οι Ελληνοκύ-πριοι θα επιστρέψουν στις περιου-σίες τους δεν είναι ρεαλιστική.–Το ίδιο ισχύει και για τους Τουρ-κοκύπριους. Και εκείνοι θα πρέ-πει να αποδεχθούν το γεγονόςότι μετά την λύση ένας αριθμόςΕλληνοκυπρίων θα επιστρέψειστο βόρειο κομμάτι του νησιού.Έτσι δεν είναι;

–Ακριβώς. Οι Τουρκοκύπριοιδεν είναι σε θέση να πουν «πήραμεαυτές τις περιουσίες το 1974, σή-μερα οι Ελληνοκύπριοι δεν έχουνκανένα δικαίωμα». Τέτοιου είδουςτοποθετήσεις είναι μαξιμαλιστικές.Το 2004 οι Τουρκοκύπριοι κατα-νόησαν ότι δεν πρόκειται να γίνουνδεκτά όλα τους τα αιτήματα. Τότεαποδέχθηκαν κάποιες πικρές συν-ταγές. Στη νέα περίοδο, είτε θαπρέπει να επεξηγήσουμε στους Ελ-ληνοκύπριους με σωστό τρόπο τηλύση ή οι Ελληνοκύπριοι θα πρέπεινα αναθεωρήσουν τα αιτήματάτους. –Ποια είναι η άποψή σας για τοζήτημα των εποίκων; Όπως γνω-ρίζετε αυτό το ζήτημα στην ελ-ληνοκυπριακή πλευρά είναι έναπολύ ευαίσθητο θέμα. Στο πα-ρελθόν, ο Ντερβίς Έρογλου μουείχε επισημάνει ότι το «κράτος»σας δεν είναι σε θέση να κάνειδιακρίσεις ανάμεσα στους «πο-λίτες» του. Συμμερίζεστε αυτήτην άποψη;

–Ο τέως «Πρόεδρος της Δημο-κρατίας» προσέγγισε το ζήτημααπό τη δική του σκοπιά. Θα μπο-

ρούσαμε να δώσουμε και μια άλληεξήγηση στο ζήτημα. Κανένας δενπρέπει να πραγματοποιεί διακρίσειςγια τους ανθρώπους. Δεν μπορούμενα χωρίζουμε τους ανθρώπους σεεθνικές κατηγορίες. Τι θα πει έποι-κος; Τι είδους έκφραση είναι αυτή;Σήμερα σε αυτή την χώρα έχουμεανθρώπους, οι οποίοι γεννήθηκανστην Κύπρο, ζουν στο νησί και δενέχουν άλλη πατρίδα. Πώς είναι δυ-νατόν να αγνοήσουμε τα δικαιώ-ματά τους; Αυτό είναι όντως έναπολύ ευαίσθητο ζήτημα. Από τησκοπιά των ανθρωπίνων δικαιω-μάτων είμαι πολύ ευαίσθητη σεαυτό το θέμα. Προσωπικά κατα-πολεμώ κάθε είδους διάκριση. Στοσυγκεκριμένο ζήτημα η κάθε πλευ-ρά δεν θα πρέπει να έχει μαξιμα-λιστικές θέσεις. Θα πρέπει να δεί-ξουμε ευελιξία. –Την προηγούμενη περίοδο τοζήτημα του φυσικού αερίου προ-κάλεσε προβλήματα στις διμε-ρείς σχέσεις. Ποια είναι η δικήσας πρόταση για αυτό το ζήτημαστη νέα περίοδο του Κυπριακού;

–Γνωρίζουμε τις ευαισθησίεςτων δύο πλευρών σε αυτό το πεδίο.Το σημαντικό στοιχείο σε αυτή τησυζήτηση είναι η ισορροπημένηκατανομή του πλούτου της Κύπρουμεταξύ των πολιτών της. Προσω-πικά έχω τη διαίσθηση ότι ο Ανα-στασιάδης εκπέμπει το μήνυμα ότιεπιθυμεί να δει τον πλούτο του νη-σιού, να μοιράζεται μεταξύ όλωντων Κυπρίων. Σε κάθε περίπτωση,το φυσικό αέριο δεν θα πρέπει να

προκαλεί εντάσεις. Επίσης, θα πρέ-πει να λάβουμε υπ’ όψιν μας καιτις υπόλοιπες κυρίαρχες δυνάμεις,το Ισραήλ, την Τουρκία και την Ελ-λάδα. Με αυτό τον τρόπο θα διευ-κολύνουμε τη λύση. –Όπως γνωρίζετε αυτή την πε-ρίοδο η ε/κ πλευρά συνάπτεισυμφωνίες και εξασφαλίζει συ-νεργασία με χώρες όπως το Ισ-ραήλ, την Ελλάδα και τη νέα δι-οίκηση της Αιγύπτου στο συγ-κεκριμένο πεδίο. Ως τουρκοκυ-πριακή πλευρά θα θέλατε νασυμμετάσχετε σε αυτή την πε-ριφερειακή συνεργασία;

–Θα ήθελα πολύ να συμμετάσχωσε αυτή τη συνεργασία. Εφόσονθα γίνουμε παρτενέρ στην λύση,ως Τουρκοκύπριοι επιθυμούμε ναακούγεται η φωνή μας σε αυτά τασημαντικά ζητήματα. –Αν λ.χ. ο Αναστασιάδης σαςκαλούσε να λάβετε μέρος στοεπόμενο ταξίδι του στο Κάιροθα συμμετέχετε;

–Εννοείται. Εφόσον με καλέσειο Αναστασιάδης θα πάω τρέχοντας.

Ωστόσο, πολύ φοβάμαι ότι μέχρινα ανακοινωθεί το αποτέλεσμα τουδημοψηφίσματος οι δύο πλευρέςθα επιμένουν στις πάγιες θέσειςτους. Να σας δώσω το εξής παρά-δειγμα: Αυτή τη στιγμή δεν είμαστεσε θέση να πούμε στους ανθρώπουςμας «ξεχάστε την ΤΔΒΚ». Αυτό δενθα ήταν ένα ρεαλιστικό αίτημα. Μέ-χρι να συμφωνηθούν όλα στα Κυ-πριακό οι άνθρωποι θα συνεχίσουννα εμπιστεύονται το κατεστημένο. –Ένα άλλο ευαίσθητο ζήτημαγια τους Ελληνοκύπριους είναιτο κεφάλαιο των εγγυήσεων.Ποια η δική σας άποψη γι’ αυτότο θέμα;

– Όπως γνωρίζετε στο συγκε-κριμένο θέμα εμπλέκονται πέντεπλευρές. Για αυτό τον λόγο βρισκό-μαστε αντιμέτωποι με ένα περί-πλοκο ζήτημα. Προσωπικά, δεν επι-θυμώ να εκφράσω άποψη για λο-γαριασμό της Βρετανίας, της Τουρ-κίας ή της Ελλάδας. Κατανοώ τογεγονός ότι αποτελεί ένα ευαίσθητοζήτημα, το οποίο προβληματίζειτους Ελληνοκύπριους. Ωστόσο, ηλύση του εν λόγω προβλήματος δενείναι απίθανη και δεν πρόκειται νακαθυστερήσει τη λύση. Θα μπο-ρούσε να λυθεί σταδιακά ή σε βάθοςχρόνου. Στο πλαίσιο της λύσης θαπρέπει να λάβουμε υπόψη μας τιςφοβίες των Ελληνοκύπριων και τηνιστορική εμπειρία των Τουρκοκυ-πρίων. Επίσης, δεν θα πρέπει νααγνοήσουμε το γεγονός ότι οι Τουρ-κοκύπριοι εμπιστεύονται την Τουρ-κία πολύ περισσότερο από την Ευ-ρωπαϊκή Ένωση ή τη Βρετανία. –Να σας κάνω μια προσωπικήερώτηση. Εσείς, ως Τουρκοκύ-πρια και όχι ως «Υπουργός Εξω-τερικών», για να αισθανθείτετον εαυτό σας ασφαλή μέσα σταπλαίσια του νέου σχεδίου συ-νεργασίας χρειάζεστε την πα-ρουσία των Τουρκικών ΕνόπλωνΔυνάμεων στο νησί;

–Η παρουσία των ΤουρκικώνΕνόπλων Δυνάμεων στο νησί μουεμπνέει ένα αίσθημα ασφάλειας.Αυτή είναι η πραγματικότητα. Δενπρόκειται να την αρνηθώ. Ωστόσο,πρέπει να ρωτήσουμε το εξής: Δενυπάρχει εναλλακτική οδός; Δεν θαμπορούσαμε να βρούμε μια φόρ-μουλα, η οποία θα διαφυλάσσει τό-σο τα δικά μου δικαιώματα όσο καιτων Ελληνοκύπριων και η οποίαθα ανοίξει τον δρόμο για την απο-χώρηση των Τουρκικών ΕνόπλωνΔυνάμεων από το νησί; Προσωπικάπιστεύω ότι θα μπορούσαμε ναεστιάσουμε σε αυτά τα ερωτήματα.Ωστόσο, η προσωπική μου άποψηδεν είναι αρκετή για την λύση. Καιη υπόλοιπη κοινωνία θα πρέπει ναεπιδείξει ομοφωνία για την λύση.Ένα κομμάτι του λαού μπορεί ναζητήσει την παραμονή μιας μονά-δας ή ενός συμβολικού αριθμούτουρκικών στρατευμάτων στο νησί.Αν αυτή η φόρμουλα πρόκειται ναανοίξει τον δρόμο της λύσης είμαιπρόθυμη να τη συζητήσω.

Τ ο θέμα των εγγυήσεων μετάτη λύση του Κυπριακού απο-τελεί ένα από τα τρία συστα-

τικά και θεμελιώδη ζητήματα τηςδιεθνούς πτυχής του Κυπριακού,δηλαδή της ουσίας του. Στρατεύ-ματα, έποικοι και εγγυήσεις είναιη ουσία της ουσίας για μία λύσητου Κυπριακού με προοπτική νασταθεί στον χρόνο.

Οι εγγυήσεις το 1960 προέκυψανως μέρος ενός ευρύτερου συμβι-βασμού που έδωσε πλεονεκτήματαστις «μητέρες πατρίδες» και τη«βασιλομήτορα» Αγγλία. Ουσια-στικά υπήρξαν οι επόπτες, οι κη-δεμόνες και οι προστάτες δίκηνπαρανόμων της Κυπριακής Δημο-κρατίας. Οι δυνάμεις εκείνες πουθα επέβαλλαν πολιτικές στο νεο-σύστατο κράτος. Οι εγγυήσεις τηςΑνεξαρτησίας και Ασφάλειας τηςΚ.Δ., τραγική ειρωνεία γιατί οι τρειςσωματοφύλακες την προστάτεψαν

τόσον που εχθρούς άλλους δενχρειαζόταν, ήταν εξ αρχής συνυ-φασμένες με την παρουσία ξένωνστρατευμάτων. Για παράδειγμαπώς θα ασκούσαν άμεσα και απο-τελεσματικά τα επεμβατικά τουςδικαιώματα χωρίς φυσική στρα-τιωτική παρουσία; Δυνατότηταπου άσκησαν από το 1960 ώς το1974 όχι μόνο μία φορά.

Αλλά και σήμερα τυχόν εγγυή-σεις και ειδικά τουρκικές τον ίδιοχαρακτήρα θα έχουν. Την ίδια ανάγ-κη, με την τούρκικη λογική, θα εξυ-πηρετούν. Και για να την εξυπη-ρετήσουν θα ζήτα η Τουρκία ρόλοκαι λόγο στρατιωτικό. Άρα και τώρασυνδέονται λογικά με παραμονήστρατευμάτων. Αν πάλι δεν θαυπάρξει και δεν πρέπει να υπάρξειπαραμονή ξένων στρατιωτών μετάτη λύση πώς η Τουρκία θα ασκήσειαυτόν τον ρόλο χωρίς στρατό επίτόπου; Θα εισβάλει εκ νέου σε χώ-

ρα-μέλος της Ε.Ε.; Αρά όντως εγ-γυήσεις και παρουσία ξένων στρα-τιωτών συμβαδίζουν.

Η ιστορία του Κυπριακού όμωςπέραν της όποιας διακοινοτικήςδιαφοράς που υφίσταται και δια-μορφώθηκε ιστορικά είναι ιστορίααμέσων ή έμμεσων ωμών παρεμ-βάσεων των ξένων και στρατιωτι-κών επεμβάσεων με αποκορύφωματην τουρκική εισβολή και κατοχήτο 1974.

Κατά συνέπεια η ιστορία διδά-σκει ότι η παρουσία ξένων στρα-τιωτικών δυνάμεων, έστω και μι-κρών αριθμητικά, υπήρξε πηγή δει-νών και τραγωδιών για την Κύπρο.

Λογικά αυτή είναι μια θέση πουπρέπει να υιοθετούν και να ασπά-ζονται όλοι στην Κύπρο, τόσονστην ε/κ κοινότητα όσο και στηντ/κ. Άλλωστε, τι νόημα έχει η συμ-μετοχή μας στην Ε.Ε. αν στρατο-πεδεύουν σε μια χώρα-μέλος ξένοι

στρατοί για να κάνουν τι; Να επι-τηρούν την ασφάλειά της από τουςτρίτους ή την εσωτερική της ασφά-λεια; Αν αυτό χρειάζεται τότε σε τιχρειάζεται η Ε.Ε.;

Η ίδια λογική ισχύει και για τοθέμα των εγγυήσεων. Γιατί να χρει-άζεται εγγυήσεις από τρίτους η ευ-ρωπαϊκή Κύπρος; Είναι γι’ αυτό πουορθά η ελληνική κυβέρνηση απορ-ρίπτει κάτι τέτοιο διά στόματοςΥΠΕΞ Νίκου Κοτζιά. Είναι αυτό πουδηλώνει ξεκάθαρα και ο Πρόεδροςτης Δημοκρατίας, θεωρώντας τιςεγγυήσεις αχρείαστο αναχρονισμό.

Για τους ίδιους λόγους ξεκάθαρατο ΑΚΕΛ τονίζει απερίφραστα τηνανάγκη «της κατάργησης του ανα-χρονιστικού καθεστώτος των εγ-γυήσεων και των όποιων επεμβα-τικών δικαιωμάτων» σημειώνει,άρα και των υφιστάμενων, ανα-γκαία η κατάργηση αλλά και αχρεί-αστη, και ανεπιθύμητη και απα-

ράδεκτη και η υιοθέτηση των οποι-οδήποτε νέων. Επίσης, πολύ ορθάζητά την κατάργηση όχι απλώςτων υφιστάμενων εγγυήσεων αλλάτου αναχρονιστικού καθεστώτοςτων εγγυήσεων. Συνεπώς, ούτε οιυφιστάμενες ούτε νέες χρειάζονται,ούτε γίνονται αποδεκτές και πρω-τίστως βέβαια οι τούρκικες.

Το θέμα εγγυήσεις έχει και μιαάλλη πτυχή. Την πτυχή που ακούειστο όνομα ΝΑΤΟ. Κάποιοι προ-ωθούν την ιδέα εγγυήσεων απόπλευράς ΝΑΤΟ. Ένα μόνο αξίζεινα αναφερθεί για την ώρα. Το 1974εγγυήτριες υπήρξαν το ΗνωμένοΒασίλειο, η Τουρκία και η Ελλάδα.Το Η.Β. υπήρξε και τότε, όπως καισήμερα και ανέκαθεν, ο κύριος σύμ-μαχος των ΗΠΑ παντού και ειδικάστο ΝΑΤΟ. Η Τουρκία ανέκαθενστενός σύμμαχος των ΗΠΑ και εξέ-χον μέλος του ΝΑΤΟ με ειδική θέσηκαι ρόλο στη συμμαχία, η οποία

της παρέχει τακτικά, όπως και πρό-σφατα, στήριξη, ενίσχυση και προ-στασία. Η δε επίσημη Ελλάδα το1974; Γνωστό! Τι έκανε η ηγέτιδατου ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ το 1974; Γνωστόεπίσης. Έκανε εκείνο για το οποίοδεκαετίες αργότερα ένιωσε τηνανάγκη ο εξέχων αμερικάνος δι-πλωμάτης και υπουργός ΡίτσαρντΧόλμπρουκ εδώ στη Λευκωσία ναζητήσει συγγνώμη από τον κυπρια-κό λαό.

Ως κατάληξη θα έλεγα ότι η απαί-τηση για ύπαρξη εγγυήσεων απο-τελεί ανιστόρητο και αδικαιολόγητοπαραλογισμό από τη μία και απότην άλλη χαστούκι στην Ε.Ε. καιδήλωση αδυναμίας της να προστα-τεύει τα μέλη της. Αυτοί δε που ζη-τούν εγγυήσεις του ΝΑΤΟ είναι στημεν Κύπρο οι μεγαλύτεροι θιασώτεςκαι θαυμαστές της Ε.Ε. και εκτόςΚύπρου η Τουρκία που επιθυμεί ναενταχθεί στην Ε.Ε.

Χαστούκι στην Ευρωπαϊκή ΕνωσηΠΑΡΕΜΒΑΣΗ / Του ΝΙΚΟΥ ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗ

Δεν πρέπει να αγνοήσουμε το γεγονός ότι οι Τ/Κ εμπιστεύονται την Τουρκία πολύ περισσότερο από την Ε.Ε. ή τη Βρετανία, δηλώνει η Εμινέ Τσολάκ.

“Η ελπίδα ότι όλοι οι Ελληνοκύπριοι θα επιστρέψουν στις περιουσίες τους δεν είναι ρεαλιστική.

“Οι δύο πλευρές θα πρέπει να παραιτηθούν από τα μαξιμαλιστικά αιτήματά τους.

06-POLITIKI_Master_cy 21/08/15 22:34 Page 6

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 7Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η ΤΑΚυριακή 23 Aυγούστου 2015

Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ

Στην πιο κρίσιμη φάση τους έχουνεισέλθει οι εργασίες που διεξάγονταιστον Τύμβο της Μακεδονίτισσας,προκειμένου να αποκαλυφθεί μετάαπό σαράντα ένα χρόνια μία απότις τραγικές πτυχές της τουρκικήςεισβολής του 1974. Η «αποκαθή-λωση» του μνημείου τιμής σε όσουςθυσιάστηκαν για την ελευθερία τηςΚύπρου προχωρά με εντατικούςρυθμούς και ήδη, όπως είμαστε σεθέση να γνωρίζουμε, τα συνεργεία

που πραγματοποιούν τις εργασίεςέχουν γίνει μάρτυρες της πρώτηςσοβαρής αποκάλυψης ενός από τακομμάτια του Noratlas. Σύμφωναμε άριστα ενημερωμένες πηγές,την περασμένη Πέμπτη εντοπί-σθηκε στον χώρο των εργασιώνένα από τα δύο φτερά του μεταγω-γικού αεροσκάφους. Σύμφωνα μετις πρώτες εκτιμήσεις των ειδικών,πρόκειται για το δεξιό φτερό τουNoratlas, το οποίο, όπως αποκαλύ-φθηκε, έχει αποκοπεί την άτρακτοτου αεροσκάφους. Το φτερό, σύμ-φωνα με τις πληροφορίες της «Κ»,βρέθηκε στο κέντρο του μνημείουστο σημείο, όπου βρίσκεται ο με-γάλος σταυρός και γίνονται οι κα-ταθέσεις στεφάνων. Με βάση τηθέση στην οποία εντοπίστηκε τοφτερό του Noratlas, εικάζεται ότιτο μεταγωγικό αεροσκάφος χτυ-πημένο από φίλια πυρά πήρε κάθετητροχιά, για να συγκρουστεί με τημύτη της ατράκτου στο σημείο όπουαργότερα σκεπάστηκε. Η ανακά-λυψη του φτερού –εκτός του ότιθα επιτρέψει την εξαγωγή πολύτι-

μων ιστορικών στοιχείων για το τιακριβώς συνέβη το πρωινό της 22ηςΙουλίου– πιστεύεται ότι είναι ο «προ-θάλαμος» που θα οδηγήσει στηνάτρακτο του αεροσκάφους. Οι ει-δικοί του έργου εκταφής λαμβά-νοντας υπόψη τη θέση εντοπισμούτου φτερού έχουν καταλήξει στοσυμπέρασμα, ότι η άτρακτος τουαεροσκάφους θα πρέπει να βρίσκε-

ται σε κοντινό σημείο. Την ώραπου η εφημερίδα πήγαινε τυπογρα-φείο, υπήρχαν ισχυρές ενδείξειςότι η άτρακτος του αεροσκάφουςμπορούσε να εντοπιστεί και να απο-καλυφθεί μέχρι και την Κυριακή.Πηγές από την ομάδα που διεξάγειτις εργασίες στον Τύμβο λένε ότιδεν αποκλείεται με την άτρακτονα εντοπισθεί συνάμα και το άλλο

φτερό του αεροπλάνου. Στην πε-ριοχή εκταφής, η οποία «χτενίζεται»διαρκώς από τους πυροτεχνουργούςτης Εθνικής Φρουράς, έχουν εντο-πιστεί επίσης υπολείμματα χειρο-βομβίδων αλλά και σφαίρες. Με βά-ση μαρτυρίες που έχουν εξασφα-λίσει οι αρμόδιες αρχές, στην πε-ριοχή του μνημείου δεξιά και μπρο-στά από τον σταυρό πρέπει να

έχουν θαφτεί οι δυο κινητήρες τουαεροσκάφους ή ό,τι έχει απομείνειαπό αυτές. Ένα από τα «θετικά»του όλου έργου είναι ότι από τιςμετρήσεις που έχουν γίνει στηνπεριοχή δεν έχουν προκύψει εν-δείξεις για μόλυνση του εδάφους,κάτι που δείχνει ότι τα συντρίμμιατου Noratlas θα πρέπει να είναι σε«καλή» κατάσταση.

Η προσοχή της ομάδας που έχειαναλάβει το έργο εκταφής του No-ratlas επικεντρώνεται στον εντο-πισμό της ατράκτου, όπου πιστεύε-ται ότι υπάρχουν μεγάλες πιθανό-τητες να εντοπιστούν λείψανα κα-ταδρομέων ή των αεροπόρων - με-λών του πληρώματος. Οι αρμόδιοιέχουν στα χέρια τους μαρτυρίεςπου υποστηρίζουν ότι στο κουφάριτου αεροσκάφους αλλά και στο ση-μείο όπου έγινε η ρίψη χωμάτωνυπήρχαν πτώματα τα οποία λόγωτης αλλοίωσης που είχαν υποστείαπό τη σύγκρουση του αεροσκά-φους ή της φωτιάς που είχε ξεσπά-σει δεν μετακινήθηκαν στο στρα-τιωτικό κοιμητήριο Λακατάμιας ήσε κάποιο άλλο χώρο για να ταφούν.Από τους υπολογισμούς που έχουνγίνει και σε συνδυασμό με το ότιη περιοχή δεν έχει μολυνθεί απότα μεταλλικά μέρη του Noratlas,δημιουργούνται βάσιμες πιθανό-τητες ότι δεν θα υπάρξουν δυσκο-λίες στο έργο ταυτοποίησης, εάνεντοπισθούν τελικά οστά. Ανεξαρ-τήτως του αποτελέσματος των ερ-γασιών στον Τύμβο, οι προσπάθειεςεντοπισμού λειψάνων που ανήκουν

σε καταδρομείς του ΝΙΚΗ 4 θα συ-νεχισθούν. Μετά από πολλά χρόνιαθα γίνει προσπάθεια ταυτοποίησηςοστών που εντοπίσθηκαν στο στρα-τιωτικό κοιμητήριο Λακατάμιαςκαι φυλάσσονταν σε χώρο παρα-πλεύρως του Τύμβου. Τα λείψανα,που, όπως είχε αποκαλύψει στοπαρελθόν ο ανταποκριτής του Αθη-ναϊκού Πρακτορείου στη Λευκωσίαείχαν ψεκαστεί με χημικά, έχουνδοθεί στο Ινστιτούτου Νευρολογίαςκαι Γενετικής, προκειμένου να δια-πιστωθεί επιστημονικά, αν μπορείνα εξαχθεί γενετικό υλικό που θαεπιτρέψει την ταυτοποίησή τους.Την όλη προσπάθεια θα συνδράμεικαι εξειδικευμένο ινστιτούτο τωνΗνωμένων Πολιτειών. Λαμβάνον-τας υπόψη τον ρυθμό με τον οποίοπροχωρούν οι εργασίες στον Τύμβοτης Μακεδονίτισσας, οι ειδικοίεκτιμούν ότι πλήρη εικόνα τόσογια τα συντρίμμια του αεροσκά-φους, όσο και για την ύπαρξη λει-ψάνων θα έχουν περί τα μέσα Σε-πτεμβρίου. Εάν εντοπισθούν οστά,αυτά υπολογίζεται να αποσταλούνστο ανθρωπολογικό εργαστήριοτον Οκτώβριο για ταυτοποίηση.

Η τρίτη και τελευταία φάση του όλουέργου περιλαμβάνει την αποκατά-σταση του μνημείου, με τις εργασίεςνα υπολογίζονται να ξεκινήσουντον ερχόμενο Νοέμβριο. Στόχοςτου Επιτρόπου Ανθρωπιστικών Θε-μάτων, Φώτη Φωτίου είναι ο χώροςτου Τύμβου να έχει αποκατασταθείκαι παραδοθεί πριν από τις εκδη-λώσεις μνήμης του ερχόμενου κα-λοκαιριού. Παρά το γεγονός ότιείναι νωρίς, ένα θέμα που φαίνεταινα απασχολεί τους αρμοδίους είναιη διαχείριση των συντριμμιών του

Noratlas. Υπήρχαν σκέψεις για με-ταφορά και αποκατάσταση σε κά-ποιο μουσειακό χώρο. Ωστόσο, φαί-νεται να γίνονται δεύτερες σκέψειςπαραμονής, ότι έχει απομείνει απότο μεταγωγικό αεροσκάφος στονχώρο του Τύμβου της Μακεδονί-τισσας. Σε μια τέτοια περίπτωσητα ευρήματα των εκταφών θα συν-τηρηθούν αρχικά και στην συνέχειαθα γίνει προσπάθεια αποκατάστα-σης προκειμένου να τοποθετηθείσε χώρο δίπλα από το σημείο, όπουτάφηκε στις 22 Ιουλίου 1974.

Αγωνία για τον εντοπισμό οστών

Βρέθηκε φτερόκαι πλησιάζουν την άτρακτο του NoratlasΘέμα χρόνου οι απαντήσεις που αναζη-τούνται από τα συντρίμμια του «ΝΙΚΗ 4»

<<<<<<<

Σε κομβικό σημείο βρίσκονται οι εργασίεςστον Τύμβο της Μακεδονίτισσας, όπουαποκαλύφθηκε, σύμφω-να με πληροφορίες της «Κ», το ένα από ταδύο φτερά του Noratlas.

Ο εντοπισμός ενός από τα δυο φτερά του ελληνικού Noratlas θα οδηγήσει τις έρευνες στον εντοπισμό της ατράκτου του αεροσκάφους στην οποία με βάσημαρτυρίες που υπάρχουν έχουν ταφεί καταδρομείς και ενδεχομένως αεροπόροι μέλη του πληρώματος.

Η αποκατάσταση του μνημείου

Η αποκατάσταση του μνημείου θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το ερχόμενο καλοκαίρι και πριν από τις εκδηλώσεις τιμής. Τα συντρίμμια του αεροσκάφουςθα συντηρηθούν και θα τοποθετηθούν σε κάποιο σημείο στον Τύμβο.

07-epikairothta_Master_cy 21/08/15 22:34 Page 7

8 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η Κυριακή 23 Αυγούστου 2015

Η ΠΡΕΣΒΕΙΡΑ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΣΤΗΝ «Κ»

Η εξαγωγή κυπριακού αερίου στην Αίγυπτο ένα από τα σημαντικότερα πεδία συνεργασίας

Eτοιμες οι μελέτες για κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου μεταξύ Κύπρου - Αιγύπτου, υποστηρίζει η Πρέσβειρα El Marassi

Συνέντευξη στηΜΕΛΑΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Λίγο πριν από την αναχώρησή τηςαπό την Κύπρο και την επιστροφήτης στο Κάιρο, αφού στο τέλος Αυ-γούστου λήγει η διετής θητεία τηςστη Λευκωσία, η Πρέσβειρα της Αι-γύπτου στην Κύπρο δρ Heba SalahEldin El Marassi μας υποδέχθηκεστο γραφείο της για μια αποχαιρε-τιστήρια συνέντευξη στο επίκεντροτης οποίας, με παράκληση της ίδιας,επικεντρώθηκε στα ζητήματα πουαφορούν τη χώρα της, τις διμερείςσχέσεις Κύπρου – Αιγύπτου και τιςπροοπτικές της τριμερούς συνερ-γασίας Αιγύπτου, Κύπρου, Ελλάδας.Ο ενεργειακός τομέας και συγκε-κριμένα η εξαγωγή κυπριακού φυ-σικού αερίου στην Αίγυπτο είναικρίσιμης σημασίας ζήτημα για τηνανάπτυξη των διμερών μας σχέσεων,

επισημαίνει η Πρέσβειρα της Αιγύ-πτου για να προσθέσει πως το Κάιροείναι έτοιμο, έχει ολοκληρώσει τιςμελέτες για τον αγωγό που θα με-ταφέρει φυσικό αέριο από την«Αφροδίτη» στην Αίγυπτο και τώραπεριμένουν τις αναγκαίες αποφάσειςστη Λευκωσία για να ξεκινήσει ηπαραγωγή και μεταφορά του φυσι-κού αερίου στη χώρα της. –Στις 6 Αυγούστου ο ΠρόεδροςΣίσι εγκαινίασε την επέκτασητης διώρυγας του Σουέζ. Τι ση-μαίνει σε οικονομικούς και πο-λιτικούς όρους αυτό το νέο έργογια την Αίγυπτο, αλλά και ευρύ-τερα για το διεθνές εμπόριο;

–Το 2014, ο Πρόεδρος ΑμπντέλΦατάχ Ελ Σίσι ανακοίνωσε το έργογια τη νέα διώρυγα του Σουέζ, κατάτη διάρκεια της ομιλίας του στη Γε-νική Συνέλευση των Η.Ε. στη ΝέαΥόρκη. Είχε περιγράψει το έργο ωςένα από τα πλέον σημαντικά στηνιστορία της Αιγύπτου και της ΜέσηςΑνατολής, ως ένα έργο με παγκόσμιοαντίκτυπο. «Είναι το δώρο του αι-γυπτιακού λαού στον κόσμο», είχεαναφέρει ο Πρόεδρος. Ο αρχικόςσχεδιασμός προέβλεπε την ολοκλή-ρωση του έργου σε 36 μήνες. Ωστό-

σο, ο Πρόεδρος Σίσι ήθελε να δη-λώσει τη δύναμη και την αποφασι-στικότητα του αιγυπτιακού λαούνα προχωρήσει, γι’ αυτό και με τησυσπείρωση όλων το έργο ολοκλη-ρώθηκε σε ένα χρόνο. Δημιουργών-τας τη νέα διώρυγα παράλληλα μετην υφιστάμενη διώρυγα του Σουέζθα διευκολυνθεί η ναυσιπλοΐα σεδύο κατευθύνσεις. Με τη νέα επέ-κταση επιτρέπεται πλέον ο διπλα-σιασμός της κυκλοφορίας για τηνημερήσια διέλευση από 49 πλοίαστα 97 πλοία μέχρι το 2023. Αυτήη αναβάθμιση θα ενισχύσει την αι-γυπτιακή οικονομία, διπλασιάζονταςσχεδόν τα έσοδα από το εμπόριο.Η νέα διώρυγα του Σουέζ θα αυξήσειτα κρατικά έσοδα από 5,3 δισ. δο-λάρια τον χρόνο στα 13,3 δισ. δο-λάρια μέχρι το 2023. Επίσης, έχειδιαμορφωθεί ένα master plan γιατην ανάπτυξη της περιοχής της διώ-ρυγας, με την ονομασία «Ζώνη τηςΔιώρυγας του Σουέζ». Ολόκληρη ηΖώνη τελικά θα κατασκευαστεί ωςένα νέο, πλήρως αναπτυγμένο οι-κονομικό τοπίο, που θα υποστηρίζειτις βιομηχανίες πολλαπλής εξειδί-κευσης, προσφέροντας ένα εκατομ-μύριο επιπρόσθετες θέσεις εργασίαςστους Αιγύπτιους. Η Ζώνη της Διώ-ρυγας του Σουέζ θα αλλάξει το μέλ-λον της Αιγύπτου κοινωνικά, πολι-τικά και οικονομικά και θα αποδείξεισε όλο τον κόσμο ότι η Αίγυπτοςείναι στον σωστό δρόμο για να επι-τύχει σταθερότητα και ανάπτυξη.–Μετά τη Διακήρυξη του Καΐρουκαι την επαναβεβαίωση της λί-γους μήνες αργότερα στη Λευ-κωσία, πώς προχωρεί η υλοποί-ηση της τριμερούς συνεργασίαςΑιγύπτου, Κύπρου, Ελλάδας;

–Η τριμερής συνεργασία συστά-θηκε μετά από πρωτοβουλία της αι-γυπτιακής πλευράς τον Ιούλιο του2013 για την έναρξη του πολιτικούδιαλόγου μεταξύ των τριών Υπουρ-γείων Εξωτερικών σε επίπεδο υψη-λόβαθμων κρατικών λειτουργών,υπό μορφή «Πολιτικής Διαβούλευ-σης». Εκείνη η πρωτοβουλία ανα-πτύχθηκε ραγδαία τα τελευταία δύοχρόνια. Αργότερα, οι τρεις υπουργοίΕξωτερικών συμφώνησαν να ανα-βαθμίσουν τη μορφή των τριμερώνδιαβουλεύσεων σε υπουργικό επί-πεδο. Η πρώτη τριμερής συνάντησητων Υπουργών Εξωτερικών πραγ-ματοποιήθηκε στη Λευκωσία τονΟκτώβριο του 2014, για να ακολου-θήσει η τριμερής συνάντηση τωνηγετών της 8ης Νοεμβρίου στηνΑίγυπτο μετά από πρόσκληση τουΠροέδρου Σίσι. Η δεύτερη συνάν-τηση κορυφής πραγματοποιήθηκεστις29 Απριλίου 2015 στη Λευκωσία,κατά τη διάρκεια της ιστορικής επί-σκεψης του Προέδρου Σίσι στηνΚύπρο, αφού ήταν η πρώτη επίσκε-ψη Αιγύπτιου Προέδρου από την

εγκαθίδρυση των διπλωματικώνσχέσεων μεταξύ Αίγυπτου και Κύ-πρου το 1960. Τόσο στη Διακήρυξητου Καΐρου όσο και σε αυτή τηςΛευκωσίας, οι τρεις ηγέτες συμφώ-νησαν να διερευνήσουν τις πιθα-νότητες ενίσχυσης της μεταξύ τουςσυνεργασίας σε διάφορους τομείς.Στο πλαίσιο της Διακήρυξης τουΚαΐρου πραγματοποιήθηκε η πρώτη

τριμερής συνάντηση μεταξύ τωνΥπουργών Ενέργειας, 24-25 Νοεμ-βρίου 2014, στην οποία συζητήθηκεη συνεργασία των τριών χωρώνστον τομέα της ενέργειας και τωνυδρογονανθράκων. Θα ακολουθήσειη συνάντηση που θα έχουν οι τρειςΥπουργοί Εξωτερικών στη Νέα Υόρ-κη στο περιθώριο των εργασιώντης Γενικής Συνέλευσης των Η.Ε.

τον Σεπτέμβριο, προκειμένου ναανασκοπήσουν την πρόοδο που ση-μειώθηκε στη συνεργασία, καθώςκαι τρόπους εφαρμογής αυτών πουέχουν συμφωνήσει οι τρεις ηγέτες.–Έχετε προχωρήσει σε επεξερ-γασία των τρόπων εφαρμογήςτων συμφωνηθέντων;

–Η τριμερής συνεργασία έχεισυσταθεί για την εξυπηρέτηση των

συμφερόντων και το κοινό καλόκαι των τριών χωρών. Είμαστε τρειςπεριφερειακές χώρες στην ίδια πε-ριοχή και γνωρίζουμε τις δυσκολίεςπου αντιμετωπίζει αυτή η περιοχήγια αρκετά χρόνια τώρα. Συνεπώς,αυτή η συνεργασία θα αντικατο-πτρίζει πάντα τα συμφέροντα καιτο καλό των ανθρώπων των τριώνχωρών ως σύνολο. Κινούμαστεμπροστά, η συνεργασία δεν είναιστάσιμη, συνεχώς αναπτύσσουμεαυτή την τριμερή συνεργασία.–Ο τομέας της ενέργειας καισυγκεκριμένα η προοπτική εξα-γωγής κυπριακού φυσικού αε-ρίου στην Αίγυπτο βρίσκεταιστην ατζέντα των διμερών συ-ναντήσεων μεταξύ των δύο χω-ρών. Θα δούμε κάποια πρακτικάβήματα για ευόδωση αυτού τουστόχου στο άμεσο μέλλον, γιαπαράδειγμα την ανάπτυξη τωναναγκαίων υποδομών;

–Ο ενεργειακός τομέας και συγ-κεκριμένα η προοπτική εξαγωγήςκυπριακού φυσικού αερίου στην Αί-γυπτο είναι ένα από τα σημαντικό-τερα πεδία συνεργασίας μεταξύ τωνδύο χωρών. ΤονΔεκέμβριο του 2013κατά τη διάρκεια της επίσκεψης τουΠροέδρου Αναστασιάδη στην Αί-γυπτο, υπογράφηκε ένα πλαίσιοσυμφωνίας Μέσης Γραμμής Κατα-μερισμού των Υδρογονανθράκων.Αυτή η συμφωνία σηματοδοτεί τηθέληση των δύο πλευρών να προ-χωρήσουν στη βέλτιστη χρήση κοι-νών κοιτασμάτων υδρογονανθρά-κων, στην περίπτωση βέβαια πουυπάρξουν κοινά κοιτάσματα, προςόφελος και των δύο χωρών. Τον Φε-βρουάριο του 2015 υπογράφηκε έναΜνημόνιο Συναντίληψης μεταξύτου υπουργού Πετρελαίων της Αι-γύπτου και του υπουργού Ενέργειαςτης Κύπρου για συνεργασία στοντομέα των υδρογονανθράκων. Ακο-λούθησε τον Μάρτιο του 2015 ηυπογραφή του Μνημονίου Συναν-τίληψης μεταξύ της EGAS και τηςαντίστοιχης Κυπριακής ΕταιρείαςΥδρογονανθράκωνγια τη διεξαγωγήτων αναγκαίων τεχνικών μελετώνεξαγωγής φυσικού αερίου από τηνΚύπρο στην Αίγυπτο. Στην Αίγυπτοέχουν ήδη αρχίσει τα πρακτικά βή-ματα από τον περασμένο μήνα μετη δήλωση που έχει γίνει από τηναιγυπτιακή ENPPI (Engineering forthe Petroleum and Process Indu-stries) ότι έχει ολοκληρώσει την τε-χνική μελέτη και τη μελέτη σκοπι-μότητας για την εγκατάσταση αγω-γού μεταξύ του κοιτάσματος «Αφρο-δίτη» και της Αιγύπτου. Τώρα ανα-μένουμε το κονσόρτσιουμ που έχειτα δικαιώματα στο τεμάχιο 12 ναδηλώσει την ημερομηνία γεώτρησηςκαι την ετοιμότητά του να αρχίσεινα αντλεί κυπριακό φυσικό αέριογια την Αίγυπτο.

–Μετά την ονομαζόμενη Αραβι-κή Άνοιξη, η πολιτική ζωή στηνΑίγυπτο παρουσιάζει σοβαρέςαναταράξεις, ευρισκόμενη σταόρια του εμφύλιου πολέμου. Πώςεπιτυγχάνεται ο εκδημοκρατι-σμός της χώρας και η διασφά-λιση συνθηκών ομαλότητας;

–Μετά την εξέγερση της 30ήςΙουνίου 2013, στην οποία δεκάδεςεκατομμύρια Αιγύπτιοι απαίτησανδιόρθωση της πορείας της ιστορικήςεξέγερσης της 25ης Ιανουαρίου, ομεταβατικός οδικός χάρτης, ο οποίοςσυμφωνήθηκε από τις πολιτικές δυ-νάμεις, ανακοινώθηκε την 3η Ιου-λίου 2013. Στον χάρτη αυτό κατα-γράφονται με λεπτομέρεια τα βή-ματα που θα πρέπει να ακολουθη-θούν προκειμένου να τεθούν τα θε-μέλια ενόςμοντέρνου δημοκρατικούκράτους, συμφωνήθηκε η σύνταξητου νέου συντάγματος και η εκλογήτου νέου αρχηγού του κράτους καιτου νομοθετικού σώματος. Η Αίγυ-πτος έχει ήδη κάνει δύο θεμελιώδηβήματα που προνοούνται στον οδικό

χάρτη, πρώτον, την έγκριση σε δη-μοψήφισμα τον Ιανουάριο του 2014του Συντάγματος με ποσοστό 98,1%και με συμμετοχή 38,6% του εκλο-γικού σώματος. Στο δημοψήφισματου 2012 για το σύνταγμα η συμ-μετοχή ήταν μόλις 32,9%. Οι εκλο-γικές διαδικασίες που ακολουθή-θηκαν στο τελευταίο δημοψήφισμαχαιρετίστηκαν σε διάφορα διεθνήεπίπεδα για την τήρηση των κανό-νων διαφάνειας και αμεροληψίας.Το νέο Σύνταγμα περιέχει πρωτο-φανή άρθρα για τη διατήρηση τωνανθρώπινων δικαιωμάτων, βασικώνελευθεριών, αρχών του πολίτη, κοι-νωνικής δικαιοσύνης και πάταξηςτων διακρίσεων. Δεύτερον, η Αίγυ-πτος πραγματοποίησε προεδρικέςεκλογές τον Μάιο του 2014, μια δια-δικασία που τελούσε υπό την επι-τήρηση περιφερειακών και διεθνώνοργανισμών, τοπικών και ξένων μηκυβερνητικών οργανώσεων. Περισ-σότεροι από 25 εκατομμύρια ψη-φοφόροι, το 47% των εγγεγραμμέ-νων ψηφοφόρων, προσήλθαν στις

κάλπες. Επιπρόσθετα, περισσότεροιαπό 300.000 Αιγύπτιοι ομογενείςψήφισαν στο εξωτερικό. Οι εκθέσειςπου εκδόθηκαν από τοπικούς καιδιεθνείς παρατηρητές γενικά συμ-φωνούσαν ότι η εκλογική διαδικασίαήταν ελεύθερη και διαφανής και σε

συμφωνία με τα διεθνή πρότυπα.Η Αίγυπτος τώρα βρίσκεται στοστάδιο της προετοιμασίας των βου-λευτικών εκλογών που θα διεξαχ-θούν στο τέλος του 2015, ως το τε-λευταίο βήμα που έχει συμφωνηθείστον οδικό χάρτη. Οι βουλευτικέςεκλογές θα είναι ανοικτές για συμ-μετοχή όλων των πολιτικών κομ-μάτων και δυνάμεων στην Αίγυπτο.Παρά την κλιμάκωση της τρομο-κρατίας, ο αιγυπτιακός λαός τώραμπορεί να δει σαφή σημάδια στα-θεροποίησης, κοινωνικής και οικο-νομικής ανάπτυξης μέσω των νέωνσχεδίων που λαμβάνει η κυβέρνησηγια να επιτύχει οικονομική ανάπτυξηκαι καλύτερες συνθήκες διαβίωσηςγια όλους τους Αιγύπτιους. –Το Ισλαμικό Κράτος εξακολου-θεί να απειλεί την περιοχή μετη διεθνή συμμαχία εναντίοντου να μη δείχνει ιδιαίτερα απο-τελεσματική στην αντιμετώπισηαυτού του κινδύνου.

–Η Αίγυπτος ήταν ανάμεσα τηςπρώτες χώρες που προειδοποίησαν

τη διεθνή κοινότητα για τον αυ-ξανόμενο κίνδυνο της τρομοκρα-τίας στη δεκαετία του ’90 και κά-λεσαν για διεθνή συνεργασία γιατην πάταξη του εξτρεμισμού. Ημουσουλμανική αδελφότητα, ηοποία ήταν εκτός νόμου για περισ-σότερο από 80 χρόνια και κηρύ-χτηκε τον τελευταίο χρόνο ως τρο-μοκρατική οργάνωση, θεωρείταιότι αποτελεί το ιδεολογικό υπόβα-θρο όλων των τρομοκρατικών καιεξτρεμιστικών ομάδων στην πε-ριοχή. Η ομάδα μαχητών γνωστήως Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ καιτης Συρίας συνεχίζει τη βάρβαρηεκστρατεία της στη Μέση Ανατολή,η Αίγυπτος έχει εντείνει τον δικότης πόλεμο ενάντια στην τρομο-κρατία τους τελευταίους μήνες,όχι μόνο αντιμετωπίζοντας μια εξ-τρεμιστική ομάδα στη Χερσόνησοτου Σινά, αλλά και καλώντας γιαστενότερη συνεργασία μεταξύ τωνσυμμάχων της στην καταπολέμησητης τρομοκρατίας στην περιοχήως σύνολο. Υπήρξε μείωση των

τρομοκρατικών γεγονότων στηνΑίγυπτο ως σύνολο κατά τον προ-ηγούμενο χρόνο και οι εξτρεμιστέςδεν μπόρεσαν να κηρύξουν Ισλα-μικό Κράτος στη χώρα ή αλλούστην περιοχή. Ευτυχώς, η Αίγυπτοςδιαθέτει μία από τις μεγαλύτερεςστρατιωτικές δυνάμεις στη ΜέσηΑνατολή, οι οποίες δεν είναι μόνοικανές, υπολογίζοντας στην ευρείαεμπειρία της στην αντιμετώπισημαχητών ανταρτών, αλλά και στηνευρεία υποστήριξη των Αιγυπτίων.Η Αίγυπτος βρίσκεται τώρα στηνπορεία επανάκτησης του παραδο-σιακού σταθεροποιητικού της ρό-λου στη Μέση Ανατολή ως μια απότις σημαντικότερες οικονομικέςκαι στρατιωτικές δυνάμεις στηνπεριοχή. Η Αίγυπτος έχει ένα ισχυ-ρό ιστορικό δεδομένο αντιμετώ-πισης της τρομοκρατίας και αναμ-φίβολα ως αξιόπιστος σύμμαχοςστον παγκόσμιο πόλεμο κατά τηςτρομοκρατίας. Η Αίγυπτος θα συ-νεχίσει να μάχεται και θα νικήσειτην τρομοκρατία στην περιοχή.

“Παρά την κλιμάκωση της τρομοκρατίας, ο αιγυπτιακός λαός τώρα μπορεί να δει σαφήσημάδια σταθεροποί-ησης, κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης.

Η Αίγυπτος θα συνεχίσει να μάχεται και θα νικήσει την τρομοκρατία στην περιοχή

Χρησιμοποιώντας τα λόγια του Προέδρου Σίσι, η Αιγύπτια Πρέσβειρα στην Κύπρο τόνισε πως η νέα διώρυγα τουΣουέζ αποτελεί το δώρο του αιγυπτιακού λαού προς τον κόσμο.

“Ο ενεργειακός τομέας και συγκεκριμένα η προ-οπτική εξαγωγής κυπριακού φυσικού αε-ρίου στην Αίγυπτο είναιένα από τα σημαντικότε-ρα πεδία συνεργασίαςμεταξύ των δύο χωρών.

–Τέλος του μήνα ολοκληρώνεται η θη-τεία σας και αναχωρείτε από την Κύπρο.Με ποιες σκέψεις αφήνετε το νησί;–Ήταν πραγματικά τιμή και προνόμιογια μένανα εργαστώ για δύο χρόνιαστην Κύπρο. Ειλικρινά έχω απολαύ-σει την εργασία μου σε αυτή τη χώ-ρα, απόλαυσα τη συνεργασία που εί-χα με τους διάφορους αξιωματού-χους εδώ, αλλά και με τους ανθρώ-πους που συνάντησα παντού στηνΚύπρο. Το πιο σημαντικό περιουσια-κό στοιχείο που νομίζω ότι διαθέτειαυτή η χώρα είναι οι άνθρωποίτηςπου είναι τόσο ευγενικοί, βοηθητικοίκαι φιλικοί. Γι’ αυτό και νιώθω προ-

νομιούχα που ήμουν πρέσβειρα εδώγια μια πλήρη διετή θητεία. Θα ήθε-λα να έμενα εδώ περισσότερο, αλλά,όπως γνωρίζετε, η φύση της δουλει-άς μας είναι τέτοια που μετακινούμα-στε από χώρα σε χώρα και είμαστεπάντα έτοιμοι να μεταφερθούμεόπου μας ζητηθεί. Όμως, φεύγωνιώθοντας περήφανη για τη δουλειάπου έχει επιτευχθεί κατά την περίο-δο που εκτελούσα εδώ τα καθήκον-τάμου. Έχουμε επιτύχει πολλά τόσοστο διμερές όσο και στο τριμερέςεπίπεδο με την Ελλάδα. Είμαι περή-φανη να πω ότι με πρωτοβουλία τηςΠρεσβείας αρχίσαμε την τριμερή

συνεργασία Αιγύπτου, Κύπρου, Ελ-λάδας. Μια συνεργασία που ήτανεπιτυχής και εξελίχθηκε σε συναντή-σεις σε επίπεδο ηγετών, όπως η τε-λευταία, με τηνεπίσκεψη του Προ-έδρου Σίσι. Είμαι επίσης περήφανηγια τα όσα έχουμε επιτύχει στο οικο-νομικό επίπεδο. Αν και οι οικονομι-κές μας σχέσεις δεν ανταποκρίνον-ται στις πολύ καλές πολιτικές σχέσειςτων δύο χωρών, όμως επιτυγχάνου-με πρόοδο και προσπαθούμε να ανα-βαθμίσουμε και την οικονομική μαςσυνεργασία, έτσι που να συμβαδίζειμε την πολιτική συνεργασία των δύοχωρών.

Τιμή και προνόμιο για μένα να εργαστώ στην Κύπρο

ΔΙΟ

ΝΥΣ

ΗΣ

ΣΙΡΑ

ΝΙΔ

ΗΣ

08-POLITIKI_Master_cy 21/08/15 22:34 Page 8

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 9Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗΚυριακή 23 Aυγούστου 2015

Του ανταποκριτή μας στην Κων-σταντινούπολη ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ

Σε κλίμα πολιτικής αστάθειας καιοικονομικής κρίσης και εν μέσωγενικευμένων συγκρούσεων στοκουρδικό ζήτημα, η Τουρκία οδεύειπρος πρόωρες βουλευτικές εκλογές.Στις αρχές αυτής της εβδομάδαςοι συνομιλίες για τον σχηματισμότης νέας κυβέρνησης συνεργασίαςκατέρρευσαν. Μετά τον ηγέτη τουΡεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμμα-τος (ΡΛΚ), Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου,ο ηγέτης του Κόμματος Δικαιοσύνηςκαι Ανάπτυξης (ΑΚΡ), Αχμέτ Ντα-βούτογλου δεν κατάφερε να έρθεισε συνεννόηση και με τον ηγέτητου Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης(ΜΗΡ). Έτσι, το βράδυ της Τρίτης,ο κ. Νταβούτογλου επέστρεψε τηνεντολή σχηματισμού της νέας κυ-βέρνησης στο Προεδρικό.

Μετά την αποτυχία των πρώτωνγύρων συνομιλιών και διαπραγμα-τεύσεων για τον σχηματισμό τηςνέας κυβέρνησης, ο Πρόεδρος Ρε-τζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσεότι η Τουρκία θα διεξαγάγει πρό-ωρες εκλογές την 1η Νοεμβρίουκαι ενδιαμέσως θα σχηματιστείμια προσωρινή κυβέρνηση, με εξω-κοινοβουλευτικά μέλη, αν αυτόκριθεί απαραίτητο.

Ο Ερντογάν θα ζητήσει από τονπρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλουστις αρχές της εβδομάδας να σχη-ματίσει την προσωρινή κυβέρνηση,η οποία θα αποτελείται από διάφορακόμματα, δήλωσαν υψηλόβαθμοιαξιωματούχοι, έπειτα από την απο-τυχία των προσπαθειών που κα-ταβλήθηκαν επί πολλές εβδομάδεςπροκειμένου να συμφωνηθεί η δη-

μιουργία ενός συνασπισμού τουκυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύ-νης και Ανάπτυξης με αντιπολι-τευόμενα κόμματα πριν από τηνκαταληκτική προθεσμία της 23ηςΑυγούστου.

Μέχρι τότε, προσελκύοντας τοενδιαφέρον και την υποστήριξητων εθνικιστών και συντηρητικώνψηφοφόρων, ο Πρόεδρος Ερντογάνθα επιχειρήσει να επανακτήσει τοχαμένο έδαφος για το κόμμα του

και να εξασφαλίσει εκ νέου τηνπλειοψηφία των εδρών στη νέαΒουλή. Γι’ αυτό άλλωστε τον λόγο,το Προεδρικό και η απερχόμενηκυβέρνηση ανεβάζουν τους τόνουςστο κουρδικό ζήτημα και εξαπο-λύουν μετωπική επίθεση κατά τωνΚούρδων.

Σε αντίθεση με το δυτικό καικεντρικό κομμάτι της Τουρκίας,όπου στο προσκήνιο της επικαι-ρότητας βρίσκονται οι πρόωρεςεκλογές, στο ανατολικό κομμάτιτης χώρας επικρατούν συνθήκεςπολέμου. Οι δυνάμεις καταστολήςβομβαρδίζουν και ισοπεδώνουναστικά κέντρα και χωριά. Οι συγ-κρούσεις των δυνάμεων της Άγ-κυρας με το κουρδικό κίνημα γε-

νικεύονται και εξαπλώνονται σεολόκληρο το βόρειο Κουρδιστάν,δηλαδή στο νοτιοανατολικό κομ-μάτι της Τουρκίας. Οι Κούρδοι βάλ-λουν κατά των θέσεων των δυνά-μεων ασφαλείας με όλα τα διαθέ-σιμα μέσα και θα προχωρήσουνστην ανακήρυξη της αυτονόμησηςμιας σειρά σημαντικών κουρδικώναστικών κέντρων. «Δυστυχώς γι’αυτή τη χαοτική κατάσταση ευθύ-νεται το Προεδρικό και οι πολιτικοίηγέτες, οι οποίοι παραγνώρισαντην εθνική βούληση, η οποία εκ-φράστηκε στις βουλευτικές εκλογέςτου Ιουνίου». Η συγκεκριμένη άπο-ψη ανήκει στον έμπειρο Τούρκοαναλυτή και δημοσιογράφο ΜουράτΓιετκίν. Σύμφωνα με τον ίδιο, στηνπραγματικότητα, ο Πρόεδρος Ερν-τογάν δεν συμφιλιώθηκε ποτέ μετο αποτέλεσμα των εκλογών. Επέ-λεξε να μην σεβαστεί τη λαϊκή βού-ληση, κρατώντας με κάθε κόστοςτο κόμμα του στην εξουσία και«ακροβατώντας» στο περιθώριοτου τουρκικού συντάγματος. Μεαυτό τον τρόπο ο κ. Ερντογάν επι-διώκει την περιθωριοποίηση καιτον αφοπλισμό όλων των πολιτικώνδυνάμεων οι οποίες στο εξής δενθα είναι σε θέση να υψώσουν τοανάστημά τους στο Προεδρικό.

«Παραγνωρίζοντας τη λαϊκή δυ-σαρέσκεια και τις πραγματικότητες,ο Πρόεδρος εξακολουθεί να επι-θυμεί την δημιουργία ενός προ-εδρικού συστήματος», τονίζει ο κ.Γιετκίν, ο οποίος προσθέτει: «Ούτετο ΑΚΡ πρόκειται να εξασφαλίσειεκ νέου την πλειοψηφία των εδρώνστη νέα Βουλή, ούτε τα κόμματατης αντιπολίτευσης πρόκειται ναυποστηρίξουν τα σχέδια του Ερν-

τογάν. Οι Κούρδοι έχουν φτάσειστο σημείο της αποσκίρτησης απότην Τουρκία. Ωστόσο, κάποιοι απότο περιβάλλον του Ερντογάν καιτου Νταβούτογλου εξακολουθούννα πιστεύουν ότι ο τουρκικός λαόςείναι έτοιμος να τους συγχωρέσει».

Σύμφωνα με τον Τζενγκίζ Τσαν-τάρ, ο οποίος παρακολουθεί εδώκαι δεκαετίες τις εξελίξεις στο κουρ-δικό ζήτημα, ο τουρκικός λαός δενπρόκειται να «συγχωρέσει» και ναξεχάσει τα μεγάλα λάθη του Προ-έδρου Ερντογάν και της απερχό-μενης κυβέρνησης. «Το ανατολικόκομμάτι της χώρας βρίσκεται αν-τιμέτωπο με την απειλή της σφα-γής», επισημαίνει γεμάτος προ-βληματισμό ο κ. Τσαντάρ. Όπωςο κ. Γιετκίν, έτσι και ο κ. Τσαντάρπιστεύει ότι πίσω από τις νέες αρ-νητικές εξελίξεις κρύβεται η εμμονήτου Προεδρικού σε ό,τι αφορά τημη αναγνώριση των αποτελεσμά-των των εκλογών του Ιουνίου. «Με-τά τις εκλογές, ο Πρόεδρος εμπό-δισε την ομαλή λειτουργία τηςΒουλής. Έθεσε στο στόχαστρό τουτο Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών.Έδωσε έμφαση στην εθνική ασφά-λεια και όχι στα δημοκρατικά δι-καιώματα των πολιτών. Τέλος, άνοι-ξε τον δρόμο για τις πρόωρες εκλο-γές».

«Στο ανατολικό κομμάτι τηςχώρας οι Κούρδοι οδεύουν προςτην αυτονόμηση. Η ένοπλη πτέ-ρυγα του κουρδικού κινήματοςπροειδοποιεί ότι είναι έτοιμο νακατεβεί από τα βουνά στις πόλειςγια να υπερασπιστεί την αυτονό-μηση των Κούρδων. Η χώρα πα-ρασύρεται σε περιπέτειες», τονίζειο κ. Τσαντάρ.

Ο Ερντογάν επέλεξε να μη σεβαστεί τη λαϊκή βούληση και επιχειρεί να κρατή-σει, με κάθε κόστος, το κόμμα του στην εξουσία, «ακροβατώντας» στο περιθώριοτου τουρκικού συντάγματος.

<<<<<<<

Το Προεδρικό και ηαπερχόμενη κυβέρνη-ση ανεβάζουν τους τό-νους στο Κουρδικό καιεξαπολύουν μετωπικήεπίθεση κατά τωνΚούρδων.

Προς πρόωρες βουλευτικές εκλογές οδεύει η ΤουρκίαΟ Ταγίπ Ερντογάν προσπαθεί να επανακτήσει το χαμένο έδαφος για το κόμμα του

Από τη σκοπιά της απερχόμενηςκυβέρνησης, για τις προαναφερό-μενες δραματικές εξελίξεις δεν ευ-θύνεται το Προεδρικό, αλλά η αντι-πολίτευση και κυρίως το Κίνημα τωνΓκρίζων Λύκων. «Το ΜΗΡ είναι αυτότο οποίο άνοιξε τον δρόμο για τηνσυμμετοχή του ΔΚΛ στη μεταβατι-κή κυβέρνηση», αναφέρει ο Αμ-πντουραχμάν Ντιλίπακ, ο οποίοςδιατηρεί προσωπικές σχέσεις μετους δυο τελευταίους Πρόεδρουςτης Τουρκίας και παρακολουθείαπό κοντά την πολιτική γραμμή τουΑΚΡ. «Το ΜΗΡ είναι το κόμμα, τοοποίο αυτοκτόνησε και το κόμμα τοοποίο έθεσε απαράδεκτους όρουςγια τον σχηματισμό μιας κυβέρνη-σης συνεργασίας ΑΚΡ-ΜΗΡ», τονί-ζει ο κ. Ντιλίπακ.«Πώς είναι δυνατόν το ΜΗΡ να ζητάαπό τον Πρόεδρο να μην ασκήσειτα δικαιώματα και κάποια από τα

καθήκοντά του; Ποιος έδωσε τοσυγκεκριμένο δικαίωμα στο ΜΗΡ;Ποιο είναι το ΜΗΡ, το οποίο θα μαςδιατάξει να μην τροποποιήσουμετις πρώτες τέσσερις παραγράφουςτου συντάγματος; Τι προτείνει τοΜΗΡ για τη λύση του Κουρδικού;Γιατί μιλά μόνο για φαινόμενα δια-φθοράς στις διακυβερνήσεις τουΑΚΡ και κρύβει τις δικές του ατα-σθαλίες;», αναρωτιέται ο κ. Ντιλί-πακ. Σύμφωνα με τον κ. Ντιλίπακ,μέχρι τις πρόωρες εκλογές, μέσααπό το επερχόμενο μεγάλο συνέ-δριο, το ΑΚΡ θα επιχειρήσει να ανα-συγκροτηθεί και να οικοδομήσεινέες γέφυρες επικοινωνίας με τηνκοινωνία. Με το ΜΗΡ να γυρίζει τηνπλάτη του στο ενδεχόμενο σχηματι-σμού μιας συντηρητικής κυβέρνη-σης συνασπισμού, η συγκεκριμένηεπιλογή αποτελεί πλέον μονόδρο-μο για το ΑΚΡ.

Τα ρίχνουν στους Γκρίζους λύκους

09-POLITIKI_Master_cy 21/08/15 22:49 Page 9

10 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ Η Κυριακή 23 Αυγούστου 2015

Του ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΚΑΛΑ

«Πολιτική είναι να είσαι κοντά στονπολίτη, να αγωνίζεσαι για τα δι-καιώματα και τα συμφέροντά του,όχι για τα δικά σου». Το μότο αυτό,επελέγη σαν το πλέον χαρακτηρι-στικό του υπουργού ΔικαιοσύνηςΙωνά Νικολάου για να τον συνοδεύ-σει στις τελευταίες βουλευτικέςεκλογές. Η έννοια του για την πο-λιτική, τον πολίτη και το δημόσιοσυμφέρον, θεωρήθηκε από πολλούςδεδομένη, νοουμένης και της προ-ηγούμενης πορείας του, αλλά ταπολιτικά πηγαδάκια σχολιάζουν σή-μερα πως «έκανε αστοχίες σε πολλά,σε περισσότερα από όσα έπρεπε».

Μέχρι να φτάσει στο σημείο τηςενεργούς πολιτικής, ο κ. Νικολάου,ο ένθερμος υποστηρικτής του πο-δοσφαιρικού σωματείου του Τρι-πτόλεμου της Ευρύχου, αποφάσισενα αφήσει πίσω του τη δικηγορίαεν έτει 2001 και να πορευτεί με τονΔΗΣΥ. Πέρασε από όλα σχεδόν ταοργανωτικά πόστα του κόμματοςκαι έθεσε εαυτόν και στη διάθεσητου δημοσίου, θητεύοντας στηνΑΗΚ ως αντιπρόεδρος του Διοικη-τικού Συμβουλίου. Άνθρωπος χα-μηλών τόνων, χωρίς εξάρσεις καικρατώντας την προσωπική του ζωήμακριά από το προσκήνιο, φρόντισεαπό νωρίς να αποφύγει τις όποιεςπαγίδες, που πιθανόν να του δημι-ουργούσαν προβλήματα. Σε αυτότο πλαίσιο, προνόησε λίγους μήνεςμετά την ανάληψη της Προεδρίαςτης Δημοκρατίας από τον Νίκο Ανα-στασιάδη και την τοποθέτησή τουστο Υπουργείο Δικαιοσύνης, να δώ-σει ρητές οδηγίες για να μην υπο-πέσει στην παγίδα του ασυμβίβα-στου, όπως κλείσει εντελώς το δι-κηγορικό του γραφείο (εκπροσω-πούσε κυρίως εταιρίες σε προσφυγέςκαι αγωγές) και να περάσουν οι υπο-θέσεις και οι πελάτες του σε άλλοοίκο. Στόχος ήταν να μην υπάρχουνπαρεξηγήσεις, όπως έγινε με άλλους

αξιωματούχους της Δημοκρατίας.Σαν μέλος της αντιπολίτευσης πάν-τως και Επίτροπος τότε Δικαιοσύνηςκαι Δημοσίας Τάξεως του ΔΗΣΥ,επιχειρούσε αρκετά συχνά να πα-ρεμβαίνει στον δημόσιο λόγο, χρη-σιμοποιώντας και τα κοινωνικά δί-κτυα κάτι που σήμερα δεν συμβαίνειεφόσον τόσο η προσωπική του ιστο-σελίδα όσο και το blog του παρα-μένουν ανενεργά. Είχε προλάβειπάντως να τοποθετηθεί για δύο ζη-τήματα, μόνο, για τη γνωστή υπό-θεση Παπασσάβα γράφοντας χα-ρακτηριστικά «ας μας πουν τουλά-χιστον πότε θα τελειώσουν οι έρευ-νες για τα δόντια Παπασάββα.Έχουν υποχρέωση να τοποθετη-θούν για να συνειδητοποιήσει επι-τέλους και ο λαός, ποια είναι η δίκαιηκοινωνία που του υποσχέθηκαν».Το ίδιο είχε κάνει και για την υπό-θεση ανεύρεσης κινητών τηλεφώ-νων στις Κεντρικές Φυλακές, ψέ-γοντας την προηγούμενη διακυ-βέρνηση για τις εξαγγελίες χωρίςαντίκρισμα, όπως έλεγε, τις οποίεςδεν έκανε πράξη. Με την ανάληψητων καθηκόντων του στο ΥπουργείοΔικαιοσύνης, ήρθε ωστόσο και οίδιος αντιμέτωπος με τα ίδια φαι-νόμενα και τις ίδιες παθογένειεςτου συστήματος.

Κόντρες και νομοσχέδιαΠριν από τον διορισμό του κ. Ζα-

χαρία Χρυσοστόμου στη θέση τουκ. Μιχάλη Παπαγεωργίου στο τιμόνιτης Αστυνομίας, η κοινή γνώμη είδεκαι έζησε από κοντά την κόντραπου είχε αναπτυχθεί μεταξύ του τε-λευταίου και του Υπουργού Δικαιο-σύνης για μια σειρά από θέματα.Μήλον της Έριδος αποτέλεσαν οιμεταθέσεις και οι προαγωγές στοσώμα με τον πρώην αρχηγό να χα-ρακτηρίζει με πολλούς τρόπους τονΥπουργό Άμυνας, αλλά με τον ΠτΔνα επεμβαίνει και να παίρνει το μέ-ρος του κ. Νικολάου. Δεν συνέβητο ίδιο όμως και με το ζήτημα τουνομοσχεδίου για την ΚΥΠ και τιςεκεί μεταθέσεις μελών της Αστυ-νομίας. Αυτές, σύμφωνα με το σκε-πτικό του Υπουργού Δικαιοσύνης,θα έπρεπε να γίνονται κατόπιν ει-σηγήσεως του διοικητή της Υπη-ρεσίας, συγκατάθεσης του αρχηγούΑστυνομίας και της τελικής εγκρί-σεως του υπουργού Δικαιοσύνης.Τα κόμματα της αντιπολίτευσης αν-τέδρασαν άμεσα για να προβεί τε-λικά σε οδηγίες ο ίδιος ο Πρόεδρος

της Δημοκρατίας, με σχετική τουεπιστολή προς την Επιτροπή Θε-σμών στην οποία ανέφερε ότι «θέ-ματα που αφορούν τις μεταθέσειςμελών της Αστυνομίας στην ΚΥΠ,θα γίνονται κατόπιν εισηγήσεωςτου διοικητή της Υπηρεσίας και τηςτελικής εγκρίσεως του αρχηγού τηςΑστυνομίας ως οι Κανονισμοί προ-βλέπουν», δίνοντας διέξοδο στοαδιέξοδο. Δεν θα ήταν το μόνο όμωςπου θα συναντούσε ο κ. Νικολάουμπροστά στο φόρτο εργασίας καιευθυνών που συνεπικουρούνταιενός πολυσχιδούς Υπουργείου όπωςείναι αυτό στο οποίο ηγείται. Εξούκαι το ότι ο ίδιος ο υπουργός, δικαίωςή αδίκως, βρέθηκε πολλές φορέςστην πρώτη γραμμή της δημοσιό-τητας, δίνοντας απαντήσεις για σω-ρεία θεμάτων όπως η περίφημηκάρτα φιλάθλου. Το μέτρο αυτό,αναγγέλθηκε μετά τα επεισόδια στοΓΣΠ τον Απρίλιο του 2014 και τιςσυμπλοκές μεταξύ οπαδών της ΑΕΛκαι του ΑΠΟΕΛ. Το μέτρο αυτό, πουέφερε τον υπουργό αντιμέτωπο κυ-ρίως με τους οργανωμένους τωνομάδων, αναμένεται σύμφωνα καιμε τις τελευταίες πληροφορίες νατεθεί σε εφαρμογή στο επόμενο πο-δοσφαιρικό πρωτάθλημα και πιο

συγκεκριμένα τον Οκτώβριο. Το πιοσημαντικό όμως από τα ζητήματαπου έφεραν σε πραγματικά δυσχερήθέση τον Ιωνά Νικολάου ήταν εκείνοτων αυτοκτονιών στις ΚεντρικέςΦυλακές. Η ένταση των ημερών κα-ταγραφόταν σαν ανεπανάληπτηστα μέσα του περυσινού Ιανουαρίου,με το κλίμα να είναι πραγματικάεκρηκτικό στις Κεντρικές Φυλακές.Σωρεία προβλημάτων και χρόνιαςπαθογένειας είχαν οδηγήσει τηνκατάσταση στο μη περαιτέρω, μετον υπουργό να ανακοινώνει μέτρακαι σε έντονο τόνο να φέρνει προτων ευθυνών του και το προσωπικότων φυλακών. Την ίδια ώρα, η αν-τιπολίτευση ζητούσε την παραίτησητου Υπουργού Δικαιοσύνης, υπεν-θυμίζοντας ότι ο προηγούμενοςυπουργός είχε παραιτηθεί για μιααπόδραση κρατουμένου, ενώ το κυ-βερνητικό επιτελείο προέβαινε σεενέργειες όπως η δημιουργία ψυ-χιατρικής πτέρυγας φυλακών, στηνοποία θα μετακινούνται άτομα πουχρειάζονται ψυχιατρική στήριξηκαι φροντίδα και η ανακατανομήτων φυλακισμένων με βάση το ύψοςτης ποινής και τον βαθμό επικιν-δυνότητας, για αποσυμφόρηση τηςκατάστασης.

ραπεζικά, Λογιστική &ΤΧρηματοοικονομικά

Α ΠΡΟΓΡΧΙΑΚΠΡΟΠΤΥ

ραπεζικά, Λογιστική &Χρηματοοικονομικά

ΑΤΤΑΑΑΤΑΜΜΑ ΠΡΟΓΡ

Αρχιτεκτονική Τ

οπίουΤΤο

ρ ζΧ ά

MBA

ΤΧρηματοοικονομικάραπεζικά, Επενδυτικά

Χρηματοοικονομικά

Νομική

Διοίκηση Επιχειρήσεων

Αρχιτεκτονική

Α ΠΡΟΓΡΧΙΑΚΑΠΤΥΤΤΑΜΕ

ραπεζικά, Επενδυτικά και

Χρηματοοικονομικά

Διοίκηση Επιχειρήσεων

ΑΤΤΑΑΑΤΑΜΜΑ ΠΡΟΓΡ

Εφαρμοσμένη Πληροφορική

Εκτίμηση & ΑνάπτυξηΑκινήτων

Ψυχολογία

Εκπαιδευτική Ψυχολογία

Συμβουλευτική Ψυχολογία

Εφαρμοσμένη Πληροφορική

Εκτίμηση & Ανάπτυξη

Εκπαιδευτική Ψυχολογία

Συμβουλευτική Ψυχολογία

ρΟ ό Δί

Χρηματοοικονομικά

Δημόσια Διοίκηση

Εκπαιδευτική Διοίκηση

πηρεσιών ΥΔιοίκηση Υ

Πληροφοριακά Συστήματα

οπίουΑρχιτεκτονική Τ

Οικονομικό ΔίκαιοΔιεθνές Ευρωπαϊκό &

νησηΕυρωπαϊκή Διακυβέρ

Εκπαιδευτική Διοίκηση

γείαςπηρεσιών Υ

Πληροφοριακά Συστήματα

νηση

Real Estate

Διαχείριση Κατασκευών

Ελληνικός Πολιτισμός - Ιστορία

Θεολογία

Διαχείριση Κατασκευών

Ελληνικός Πολιτισμός -

νησηΕυρωπαϊκή Διακυβέρ

νηση

Ο αλεξίσφαιρος κ. Ιωνάς Νικολάου Έργα και ημέρες του υπουργού Δικαιοσύνης, που απασχόλησαν επανειλημμένα την κοινή γνώμη

Ο υπουργός Δικαιοσύνης βρήκε μπροστά του πολλά από εκείνα που ταλανίζουν χρόνια το σύστημα.

«Η ισχυριζόμενη αμέλεια από το Υπουργείο και την ηγεσία της Αστυνομίαςόπως τεθούν σε διαθεσιμότητα οι αστυνομικοί, δεν συνάδει με τη Νομοθε-σία», είπε ο υπουργός Δικαιοσύνης.

<<<<<<<

Ο ίδιος ο υπουργός, δι-καίως ή αδίκως, βρέθηκεπολλές φορές στην πρώ-τη γραμμή της δημοσιό-τητας, δίνοντας απαντή-σεις για σωρεία θεμάτων.

Ο νέος ξυλοδαρμός στο κρατητήριοΜία ακόμη υπόθεση, που αφο-ρά συμπεριφορά μελών τηςΑστυνομίας, ήρθε στην επικαι-ρότητα με τον ξυλοδαρμό σεκρατητήριο. Επικοινωνιακά, ουπουργός Δικαιοσύνης θεώρη-σε πως αδικήθηκε, όταν και τουζητήθηκε από τα κόμματα τηςαντιπολίτευσης να παραιτηθεί.Προσέφυγε στην παρελθοντο-λογία και στο τι έπρατταν πρώηνυπουργοί στη θέση του, γεγο-νός που δεν σχολιάστηκε με θε-τικό τρόπο εφόσον δεν εξυπη-ρετεί σε τίποτα η δεδομένησύγκριση. «Η οποιαδήποτε προ-σπάθεια δικαιολόγησης τηςσυμπεριφοράς των αστυνομι-κών είναι όχι μόνο ατυχής, αλλάκαι επικίνδυνη για την Αστυνο-μία. Η ισχυριζόμενη αμέλειααπό το Υπουργείο και την ηγε-σία της Αστυνομίας όπως τε-θούν σε διαθεσιμότητα οι αστυ-νομικοί, δεν συνάδει με τη νο-μοθεσία», τόνισε μεταξύ άλλωνγια το συγκεκριμένο περιστατι-κό για να προσθέσει ότι η καθυ-στέρηση στην διερεύνηση τουεν λόγω σοβαρού και καταδικα-στέου περιστατικού, σαφώς καιδεν εμπίπτει στις αρμοδιότητεςτου ιδίου.

10-POLITIKI_Master_cy 21/08/15 22:50 Page 10

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 11Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ ΗΚυριακή 23 Aυγούστου 2015

Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

Ποιοι μένουν, ποιοι φεύγουν και ποιοιμπαίνουν δυναμικά στον κοινοβουλευτικόστίβο, είναι ένα ζήτημα που απασχολείεντόνως τα πολιτικά πηγαδάκια. «Να δούμεπώς προχωρούμε με το Κυπριακό και μετάβλέπουμε για τις βουλευτικές και τα ψη-φοδέλτια» απαντούν οι πλείστοι πολιτικοίκύκλοι στα περί ονοματολογίας και σύ-στασης ψηφοδελτίων. Όσο κι αν ισχύειότι οι ραγδαίες εξελίξεις στο Κυπριακόέχουν εν μέρει επισκιάσει τις βουλευτικές

εκλογές, ο χρόνοςμετρά αντίστρο-φα για την έναρ-ξη της νέας κοι-νοβουλευτικήςχρονιάς και συ-νεπώς της έναρ-ξης της προεκλο-γικής περιόδου,επαναφέρονταςεκ νέου στο τρα-πέζι το ποιοι διεκ-δικούν και ποιοιαποχωρούν απότον κοινοβουλευ-τικό στίβο. Το σί-γουρο είναι ότι η

νέα κοινοβουλευτική θητεία θα απαρτίζεταικαι από μερίδα νέα πολιτικών προσώπων,καθώς ιστορικά στελέχη δεν διεκδικούνεπανεκλογή, άλλα φέρεται να μη διεκδικούνκαι άλλα βρίσκονται στο μεταίχμιο περιο-ρισμού θητειών. Το τι θα γίνει ακριβώςαναμένεται να ξεκαθαρίσει σε σύντομοχρονικό διάστημα.

Κοινοβουλευτικό τέτρις ελέω βουλευτικών Αυτοί που φεύγουν, αυτοί που μάλλον δεν διεκδικούν και αυτοί που αναμένουν - Πολιτικές καραμπόλες αναμένονται στη νέα Bουλή

Αυτοί που φεύγουνΗχηρά ονόματα που έχουν γράψει ιστορία στην πο-λιτική σκηνή και ιδιαίτερα στο κοινοβούλιο βλέπουνμετά από χρόνια προσφοράς τους την πόρτα εξόδου.Το ζήτημα που μένει ανοικτό είναι κατά πόσο η έξοδοςαπό τα κοινοβουλευτικά έδρανα συνεπάγεται και μετο τέλος της πολιτικής τους καριέρας.

● Γιαννάκης ΟμήρουΗ αιφνίδια παραίτηση τουΓιαννάκη Ομήρου από τοπηδάλιο της ΕΔΕΚ κατά-φερε να προκαλέσει ανα-ταράξεις και αντιδράσειςσε ένα κίνημα που για χρό-νια περιφερόταν στηνασφαλή του ζώνη. Ο άλ-λοτε μετριοπαθής και συ-ναινετικός πρόεδρος τηςΕΔΕΚ, απεγκλωβισμένος

από τα σοσιαλιστικά δέσμια των τελευταίων δεκαετιώνκατάφερε έστω και αργοπορημένα να θέσει το δικότου πολιτικό στίγμα με πλούσιο έργο στην κοινοβου-λευτική διπλωματία. Φέτος, αποχαιρετά τα κοινο-βουλευτικά έδρανα μετά από τριάντα χρόνια κοινο-βουλευτικής θητείας. Ο ίδιος εγκαταλείπει σταδιακάτα όσα τον δένουν με την ΕΔΕΚ, διαχωρίζοντας πολλέςφορές τη θέση του από την ηγεσία της ΕΔΕΚ εντεί-νοντας και τις φωνές που αναφέρουν πως ο ΓιαννάκηςΟμήρου αποχωρεί μεν από τη Βουλή, δεν συνταξιο-δοτείται δε από την πολιτική σκηνή. Κάποιοι μάλισταδεν αποκλείουν τον Γιαννάκη Ομήρου να αποτελείεπιλογή μετριοπάθειας με κομματικές συνεργασίεςσε ενδεχόμενες προεδρικές εκλογές του 2018.

● Νίκος ΚατσουρίδηςΗ καρατόμηση του ΝίκουΚατσουρίδη, δευτέρου τητάξει και άλλοτε κραταιούστελέχους του ΑΚΕΛ προ-κάλεσε αναμφίβολα ανα-ταράξεις στο πολιτικό σκη-νικό. Όχι μόνο για τον τρό-πο με τον οποίο έγινε ηαποβολή του αλλά και γιατο γεγονός ότι ο Νίκος Κα-τσουρίδης είναι ένας από

τους πλέον δημοφιλείς πολιτικούς. Δεν είναι τυχαίοτο γεγονός ότι ο ίδιος στις τελευταίες βουλευτικέςεκλογές κατάφερε να εκλεγεί πρώτος παγκύπρια σεσταυρούς προτίμησης από όλους τους βουλευτές.Μετά από πέντε συνεχόμενες θητείες στα κοινοβου-λευτικά έδρανα και κατέχοντας για χρόνια τη θέσητου δευτέρου τη τάξει εγκαταλείπει τη Βουλή. Πα-ραμένει ωστόσο ανοικτό το κατά πόσο ο Νίκος Κα-τσουρίδης μαζί με το κοινοβουλευτικό του έργο, ολο-κληρώνει και τον πολιτικό του κύκλο. Ήδη κύκλοιπου βρίσκονται στο στενό του περιβάλλον αναφέρουνπως ο ίδιος πέραν από τη συγγραφή βιβλίου για τοΚυπριακό, δεν θα σταματήσει να παρεμβαίνει και ναέχει ρόλο και λόγο σε καίρια ζητήματα που αφορούντον τόπο.

● Γιώργος ΒαρνάβαΗ απόφαση της νέας ηγεσίας της ΕΔΕΚ να προχωρήσεισε τροποποίηση του καταστατικού περιορίζονταςτις θητείες των πολιτικών πολιτειακών και κομματικώναξιωματούχων, κλείνει ουσιαστικά την πόρτα τηςΒουλής στον βουλευτή Αμμοχώστου και μέχρι πρότινοςπρώτο αντιπρόεδρο της ΕΔΕΚ Γιώργο Βαρνάβα. ΟΑμμοχωστιανός βουλευτής, ο οποίος διασταύρωσετα ξίφη του με τον Μαρίνο Σιζόπουλο για την προεδρία

της ΕΔΕΚ, μετρά πέντεθητείες στα κοινοβουλευ-τικά έδρανα και βγαίνεισυνεπώς εκτός ψηφοδελ-τίου. Η αποχώρησή τουαπό τη Βουλή, σε συνδυα-σμό με αυτήν του Γιαννά-κη Ομήρου αφήνει ένα σο-βαρό κενό για την ΕΔΕΚ,καθώς πέραν από τη δη-μοτικότητά που απολαμ-βάνει ο Γιώργος Βαρνάβα

στην Επαρχία Αμμοχώστου έχει και μεγάλη πείραστα κοινοβουλευτικά δρώμενα. Η δημόσια διαφωνίατου με τον τρόπο που πολιτεύεται η νέα ηγεσία, ηπαραίτησή του από την αντιπροεδρία του κόμματοςκαι οι δηλώσεις του ότι θα εξακολουθήσει να βρίσκεταιστην πολιτική ζωή ενέτειναν τις φωνές που τονήθελαν να αποχωρεί από την ΕΔΕΚ και να ενεργο-ποιείται πολιτικά σε ένα νέο πολιτικό χώρο μετριο-πάθειας. Σοσιαλιστικοί κύκλοι πάντως διαψεύδουντέτοια σενάρια, καθώς ο ίδιος έχει ξεκαθαρίσει πωςμένει πιστός στην ΕΔΕΚ. Το ζήτημα που μένει ανοικτόείναι το πώς η ΕΔΕΚ θα αξιοποιήσει την χρόνιαπολιτική και κοινοβουλευτική πείρα του ΓιώργουΒαρνάβα.

● Φειδίας ΣαρίκαςΤο όριο θητειών δεσμεύεικαι τον βουλευτή ΠάφουΦειδία Σαρίκα, καθώςεκτός από τις δύο θητείεςτου στα κοινοβουλευτικάέδρανα έχει διατελέσει καιγια δύο συνεχόμενες θη-τείες δήμαρχος Πάφου.Κομματικοί κύκλοι ανα-φέρουν πως ο ίδιος είναιπλέον αφοσιωμένος στην

υπεράσπισή του για την υπόθεση ΣΑΠΑ στην οποίαφέρεται να εμπλέκεται, και όχι στη συνέχιση της πο-λιτικής του καριέρας.

Φημολογίες μη επαναδιεκδίκησηςΚάποιοι συνταξιοδοτούνται από την κοινοβουλευτικήζωή μετά από μία μακρά περίοδο κοινοβουλευτικήςεισφοράς και εμπλοκής. Υπάρχουν ωστόσο και οι έν-τονες φημολογίες για πολιτικά πρόσωπα με έντονηπροσφορά στα κοινά που φέρεται να κάνουν σκέψειςγια εγκατάλειψη της κοινοβουλευτικής τους έδρας.

● Αδάμος Αδάμου Στα πολιτικά πηγαδάκιαεντείνονται οι φωνές πουθέλουν τον γιατρό τηςΒουλής και πρώην ευρω-βουλευτή Αδάμο Αδάμουνα μη διεκδικεί την επα-νεκλογή του τον προσεχήΜάιο και να αφοσιώνεταιστο ιατρικό του λειτούρ-γημα. Ο ίδιος στην «Κ»αποκλείει τέτοιους ισχυ-

ρισμούς επισημαίνοντας πως αν το ΑΚΕΛ –μέσω τωνΚομματικών Ομάδων Βάσεων (ΚΟΒ) που προτείνουνυποψήφιους σε κάθε επαρχία– του προταθεί να πλαι-σιώσει το ψηφοδέλτιο του ΑΚΕΛ για το 2016, ο ίδιοςείναι πρόθυμος να επαναδιεκδικήσει. Το ενδεχόμενονα μείνει εκτός κρίνεται συνεπώς αμφίβολο καθώς

ο Αδάμος Αδάμου, ο οποίος εκφράζει τις Νέες Δυνάμειςτου κόμματος αποτελεί ένα από τα πλέον δημοφιλήπρόσωπα. Αξιοσημείωτο ότι στις προηγούμενεςεκλογές είχε εκλεγεί πρώτος σε σταυρούς προτίμησηςστην Επαρχία Λεμεσού, αφήνοντας πίσω του το πρω-τοκλασάτο στέλεχος του ΑΚΕΛ Γιάννο Λαμάρη.

● Στέλλα ΚυριακίδουΣτον ίδιο κύκλο φημολο-γίας για μη διεκδίκησηεπανεκλογής βρίσκεταικαι το όνομα της βουλευ-τού του ΔΗΣΥ Στέλλα Κυ-ριακίδου. Η κ. Κυριακίδουθεωρείται ως ένα από ταπιο αποδεκτά πολιτικάπρόσωπα χαίροντας εκτί-μησης και στήριξης απόόλους τους πολιτικούς χώ-

ρους τόσο για το μετριοπαθές προφίλ της όσο και γιατο κοινωνικό έργο που επιτελεί. Το ενδεχόμενο ναμην επαναδιεκδικήσει θα αφήσει ένα τεράστιο κενόστη Βουλή αλλά και στο ίδιο το κόμμα της Δεξιάςσύμφωνα με κομματικά στελέχη. Δεν είναι τυχαίο τογεγονός ότι στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές ήρθεδεύτερη σε σταυρούς προτίμησης στην Επαρχία Λευ-κωσίας. Κληθείσα να σχολιάσει στην «Κ» τα όσα δια-δίδονται επεσήμανε πως προτεραιότητα έχουν οιεξελίξεις στο Κυπριακό και ότι αυτές οι εξελίξεις θακρίνουν σε μεγάλο βαθμό το ψηφοδέλτιο του ΔΗΣΥ.Ξεκαθάρισε πάντως πως η ίδια θα ζυγίσει όλα τα δε-δομένα και στη συνέχεια θα αποφασίσει κατά πόσοθα βρίσκεται ή όχι στο ψηφοδέλτιο.

● Ρούλα Μαυρονικόλα Ανοικτό μένει και το πώςθα κινηθεί η βουλευτήςΡούλα Μαυρονικόλα. Κομ-ματικά στελέχη της ΕΔΕΚαναφέρουν πως η ίδια σκέ-φτεται να μην επαναδιεκ-δικήσει έστω και αν δενεπηρεάζεται από τον πε-ριορισμό του ορίου θητει-ών. Οι ίδιοι κύκλοι θεω-ρούν πως στην τελική από-

φασή της θα προσμετρήσουν και οι βλέψεις του συ-ζύγου της και πρώην ευρωβουλευτή της ΕΔΕΚ ΚούλληΜαυρονικόλα, ο οποίος φέρεται να σκέφτεται τηνεπιστροφή του στην πολιτική ζωή, διεκδικώντας κοι-νοβουλευτική έδρα στην Επαρχία Λευκωσίας.

Σε εκκρεμότητα Κάποιοι αποχωρούν από τη Βουλή, άλλοι κάνουν σκέ-ψεις για μη επαναδιεκδίκηση, υπάρχουν και τα άτομαωστόσο των οποίων το μέλλον τους στη Βουλή πα-ραμένει ακόμα σε εκκρεμότητα.

● Ευαγόρου-ΛαμάρηςΖήτημα θητείας φαί-νεται να προκύπτειγια τον βουλευτή Αμ-μοχώστου του ΑΚΕΛΣταύρο Ευαγόρουόπως και για τον δεύ-τερο τη τάξει τουκόμματος και βου-λευτή Λεμεσού Γιάν-νο Λαμάρη, καθώς

διανύουν και οι δύο την τρίτη κοινοβουλευτική τουςθητεία. Σημειώνεται πως το καταστατικό του ΑΚΕΛ

θέτει όριο θητειών τις τρεις θητείες αφήνοντας ωστόσοανοικτό το ενδεχόμενο να επεκταθεί εφόσον το απο-φασίσουν οι ΚΟΒ και στη συνέχεια οι συνδιασκέψειςτου κόμματος. Κάτι το οποίο έγινε άλλωστε και μετον Νίκο Κατσουρίδη στο παρελθόν. Κομματικοίκύκλοι του ΑΚΕΛ ξεκαθαρίζουν πάντως πως τίποταδεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα για το ποιοι θα διεκδική-σουν, ποιοι όχι και ποιοι μένουν εκτός λόγω ορίουθητειών. Πολιτικά πηγαδάκια, ωστόσο, συζητούνέντονα το σενάριο να μείνει εκτός ψηφοδελτίου οΣταύρος Ευαγόρου αναφέροντας με νόημα πως η «ου-δέτερη» στάση που κράτησε κατά την περίοδο τουΜαρί ενδεχομένως να προσμετρήσει αρνητικά στηνεπαναδιεκδίκησή του κατά τη διαβούλευση των κομ-ματικών μηχανισμών. Υπάρχουν ωστόσο και οι πολιτικοίκύκλοι που αναφέρουν πως στο ενδεχόμενο απόκλισηςτου Σταύρου Ευαγόρου από το ψηφοδέλτιο, το ΑΚΕΛθα πρέπει να δουλέψει σκληρά να καλύψει το κενόπου θα δημιουργηθεί στα ζητήματα της οικονομίας.

● Νίκος Νικολαΐδης Τον χρόνο αντίστροφαφαίνεται να μετρά στηβουλή ο βουλευτής τηςΕΔΕΚ Νίκος Νικολαΐδης.Το ενδεχόμενο μη επανε-κλογής του δεν έχει να κά-νει με το όριο θητειών αλ-λά από το γεγονός πως ημάχη για την κοινοβου-λευτική έδρα της Λεμεσούτης ΕΔΕΚ θα δοθεί απέ-

ναντι στον Πρόεδρο της ΕΔΕΚ Μαρίνο Σιζόπουλο οοποίος εξαιτίας της θέσης του εκλέγεται χωρίς σταυρούςπροτίμησης. Η «άνιση» μάχη στην Επαρχία Λεμεσούθέτει συνεπώς τον Νίκο Νικολαϊδη εκτός Βουλής.Αυτό που προβληματίζει ιδιαίτερα την ηγεσία τηςΕΔΕΚ είναι το γεγονός ότι ο βουλευτής Λεμεσού απο-τελεί ένα ισχυρό χαρτί για το κόμμα τόσο για τις οι-κονομικές του γνώσεις όσο και για το θετικό έργοπου έχει επιτελέσει από τη σύντομη παραμονή τουστην Προεδρία της Επιτροπής Θεσμών. «Ο ίδιοςμπορεί να συνεισφέρει χωρίς να είναι αυτοσκοπόςτο οποιοδήποτε αξίωμα» αναφέρουν χαρακτηριστικάστελέχη. Το ζήτημα που μένει ανοικτό πάντως είναιτο πώς θα δράσει ο βουλευτής Λεμεσού. Θα συνεχίσεινα εργάζεται έστω και στην αφάνεια για την ΕΔΕΚ ήθα επιβεβαιώσει τις φωνές που τον θέλουν να κάνεισκέψεις για αποχώρησή του και προσάρτησή του σεέναν νέο μετριοπαθές πολιτικό χώρο;

● Καρογιάν, ΚυριακίδουΖυμώσεις στο εσωτερι-κό του ΔΗΚΟ, καθώς ηέντονη πλέον φημολο-γία περί αποχώρησηςτης εσωκομματικής αν-τιπολίτευσης και δημι-ουργίας νέου πολιτικούχώρου θα αλλάξει άρδηνπρώτα την κοινοβου-λευτική ομάδα του ΔΗ-

ΚΟ και μετά τη σύσταση του κοινοβουλίου. Κύκλοι πουβρίσκονται κοντά στην εσωκομματική αντιπολίτευσητου Νικόλα Παπαδόπουλου αναφέρουν πως τόσο οΜάριος Καρογιάν όσο και η Αθηνά Κυριακίδου δενπρέπει να βρίσκονται στο ψηφοδέλτιο ενός κόμματοςμε ακραίο λόγο και ρόλο. Το τι θα πράξουν τελικώςείναι ένα ζήτημα που παραμένει ανοικτό, ωστόσο ηηγεσία του ΔΗΚΟ έχει ξεκαθαρίσει τις προθέσεις της,διαρρέοντας πως έστω και αν η μετριοπαθής τάση επι-λέξει να μείνει, η Αθηνά Κυριακίδου δεν θα βρίσκεταιστο ψηφοδέλτιο του ΔΗΚΟ.

<<<<<<<

Η κοινοβουλευ-τική σκακιέραμπορεί να αλλά-ζει από τονΜάιο, ωστόσοτο οργιώδες πα-ρασκήνιο και οι διαβουλεύ-σεις αναμένεταινα συνεχίσουν.

Η καλοκαιρινή ραστώνη άδειασε για λίγο τα κοινοβουλευτικά έδρανα ωστόσο ο χρόνος μετρά αντίστροφα για το ξαναμοίρασμα της τράπουλας στη Bουλή.

ΦΙΛ

ΙΠΠ

ΟΣ

ΧΡΗ

ΣΤΟΥ

11-epikairothta_Master_cy 21/08/15 22:35 Page 11

12 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ Η Κυριακή 23 Αυγούστου 2015

Μπορούν καλύτερα οι νέοι

Aλλη μία κρίσηΑυτή η κρίση θα μας αγγίξει; Φίλος της στή-λης που «σκαμπάζει» από οικονομία μας είπετις προάλλες βλέποντας την κατάσταση μετην Κίνα, ότι πρέπει ως χώρα (λέμε τώρα) ναείμαστε ιδιαιτέρα προσεκτικοί στα επόμεναβήματα και τους οικονομικούς σχεδιασμούς.Με τους ρυθμούς ανάπτυξης της Κίνας να εί-ναι σε πτώση, σε πτώση βρίσκονται και οι τι-μές ενέργειας, πετρελαίου και φυσικού αερί-ου, όπως και πρώτων υλών. Πρέπει να λη-φθεί σοβαρά υπόψη η παγκόσμια οικονομία,και πώς θα επηρεάσει το κόστος του κρατικούδανεισμού, όπως και τα πιθανά έσοδα απότους υδρογονάνθρακες.

••••Της δικαιοσύνης ήλιε Ως χώρα που είμαστε φαίνεται ότι θα κατα-φέρουμε να ξεπεράσουμε την κρίση πριν ηΚυπριακή Δικαιοσύνη καταφέρει να εξετάσειτα αίτια της οικονομικής καταστροφής. Φαί-νεται ακόμα ότι θα εξέλθει και η Ελλάδα απότην κρίση πριν καταφέρουν οι κυπριακές διω-κτικές αρχές να εντοπίσουν τους ενόχους.Εκείνο που με τρελαίνει είναι ότι κάποιοι εξαυτών ετοιμάζονται να καβαλήσουν ξανάστους ώμους του κοσμάκη. Την πάθαμε πολ-λές φορές λόγω ατιμωρησίας άλλη μια θαμας πειράξει;

••••Hξερε από πρινΕίναι ανησυχητικό να διαπιστώνεις ότι ο αντί-παλος είναι εκτός από γιγαντιαίος σε σχέσημε το δικό σου μέγεθος, πολύ πιο καλά προ-ετοιμασμένος και βλέπει πολύ πιο μακριάαπό ό,τι νομίζεις. Η συνάντηση με τον εν λό-γω κύριο –εκ των στελεχών του ΑΚΡ, κόμμα-τος του Ταγίπ Ερντογάν– έκρυβε πολλά κι εν-διαφέροντα. Μιλώντας για την κατάστασηστην Τουρκία μάθαμε μεταξύ άλλων ότι οιεκλογές στη γείτονα θα γίνουν την τελευταίαβδομάδα Νοεμβρίου! Κι αυτό το μάθαμε πρινναυαγήσουν οι διαπραγματεύσεις για τονσχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού ανά-μεσα στο ΑΚΡ και το Ρεπουμπλικανικό ΛαϊκόΚόμμα (CHP) του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, δη-λαδή πριν την Πέμπτη 13 Αυγούστου. Ακολού-θησε, θυμίζουμε, συνάντηση του Νταβούτο-γλου με τον αρχηγό του ΜΗΡ, Μπαχτσελί, επί-σης χωρίς θετική κατάληξη κι έτσι ο πρωθυ-πουργός αναγκάστηκε στις 18 Αυγούστου ναεπιστρέψει την εντολή σχηματισμού κυβέρ-νησης στον Πρόεδρο Ερντογάν.

••••Hξερε και για την Ελλάδα…Ο συνομιλητής μας ήξερε όμως ότι τίποτα

δεν θα προέκυπτε από τις διαπραγματεύσειςκαι ότι θα γίνουν εκλογές την τελευταία βδο-μάδα Νοεμβρίου. Το εκπληκτικό όμως ήτανότι στην κουβέντα επάνω ο Τούρκος πολιτι-κός μας είπε το εξής: «Θα γίνουν εκλογέςστην Ελλάδα στις 25 Οκτωβρίου και ένα μήνααργότερα θα γίνουν εκλογές και στην Τουρ-κία».

••••Το τέλος του πρωθυπουργούΚάτι άλλο που μάθαμε από το στέλεχος τουΑΚΡ ήταν ότι αυτό είναι και το κύκνειο άσματου κυρίου Νταβούτογλου. Φάνηκε καθαράότι δεν μπορεί, λέει, να σηκώσει το βάροςτου ηγέτη κυβέρνησης μιας μεγάλης χώραςόπως είναι η Τουρκία… Με αυτό φυσικά καιυπονοείται ότι μόνο ο «ηγέτης» Ερντογάνμπορεί να κρατεί στο ώμους του σαν Άτλαν-τας τη μεγάλη χώρα… πράγμα που μεθοδεύειαπό την επομένη των τελευταίων εκλογών. Οσυνομιλητής μας προέβλεψε, μάλιστα, ότι οπιθανότερος αντικαταστάτης του Αχμέτ Ντα-βούτογλου θα είναι ο νυν υπουργός μεταφο-ρών Μπινάλι Γιλντιρίμ.

••••Το βιβλίο της AνναςΜια και ο λόγος περί Τουρκίας να σας πούμε

ότι η καλή συνάδελφος Άννα Ανδρέου αντα-ποκρίτρια του ΡΙΚ και του ΚΥΠΕ στην Τουρκία,εκτός της εξαίρετης δουλειάς που κάνει κα-θημερινά συνέγραψε ήδη κι ένα βιβλίο μεσυγκλονιστικές μαρτυρίες που σχετίζονται μετις τραγικές μέρες της τουρκικής εισβολήςστο νησί. Η κυρία Ανδρέου, πνεύμα ανήσυχογαρ, όργωσε την Τουρκία και βρήκε τουςπρωταγωνιστές αξιωματικούς της εισβολήςαπό τον αρχηγό μέχρι και τον τελευταίο υψη-λόβαθμο και τους πήρε συνεντεύξεις. Όπωςμαθαίνει ο Ιανός υπάρχουν πολλές και ενδια-φέρουσες πληροφορίες στο υπό έκδοση βι-βλίο, ενώ υπάρχουν και μαρτυρίες που θασυγκλονίσουν. Η συνάδελφος γράφει αυτέςτις μέρες τον επίλογο του βιβλίου το οποίομέχρι το φθινόπωρο, εκτός απροόπτου, θαβρίσκεται στα χέρια του κοινού. Η στήλη εύ-χεται στη συγγραφέα καλοτάξιδο!

••••Το χρυσό χαλλούμι Ενώ ψάχνουμε στα βάθη των κυπριακών θα-λασσών να βρούμε υδρογονάνθρακες και πε-ριμένουμε ξένες εταιρείες να έρθουν να εκ-μεταλλευτούν τον μαύρο μας χρυσό και τογκάζι μας, αφήνουμε ανεκμετάλλευτο για δε-καετίες τον «λευκό χρυσό» της Κύπρου. Ο λό-γος για το χαλλούμι το εδώδιμο που έχει γίνειπλέον το «τυρί της έριδος» σε όλη την υφή-

λιο. Όπως εσχάτως μάθαμε, η προώθηση τηςδιαδικασίας κατοχύρωσης του χαλλουμιού ωςκυπριακού τυριού Προστατευόμενης Ονομα-σίας Προέλευσης (ΠΟΠ) προκάλεσε την αντί-δραση Βρετανών παραγωγών και όχι μόνοαφού εκτός των άλλων το χαλλούμι μας έγινετης γαστριμαργικής μοδός. Σε τέτοιο μάλισταβαθμό που να προτείνεται κι από τους περι-βόητους New York Times ως εκλεκτό καλο-καιρινό γεύμα που πρέπει ο καθείς να δοκι-μάσει. Ο καθείς πλέον αντιλαμβάνεται ότι καιο τζίρος του «λευκού μας χρυσού» είναι δισε-κατομμύρια ετησίως.

••••Αλμυρές αντιδράσεις Εξού και είδαμε να υπάρχουν διεθνώς πολ-λές αντιδράσεις για το ζήτημα του χαλλουμι-ού, καθότι με την κατοχύρωσή του θα απα-γορευτεί η παραγωγή του εκτός Κύπρου, κά-τι που θα επηρεάσει μεγάλες εταιρείες πα-ραγωγής γαλακτοκομικών αλλαχού πουέχουν το χαλλούμια πια σαν το χαβιάρι τηςπαραγωγής τους. Ορθώς ο φίλτατος Κουγιά-λης δήλωσε ότι το γεγονός πως κάποιοι αυ-τή τη στιγμή έχουν θορυβηθεί δείχνει καιτην ορθότητα της κατάθεσης του φακέλουγια το χαλούμι, διότι όσο εκκρεμεί ο φάκε-λος, καμία χώρα δεν μπορεί να υποβάλει αί-τηση για να το κατοχυρώσει. Θα προσθέ-

σουμε ότι κακώς οι προηγούμενες κυβερνή-σεις δεν προχώρησαν με τον φάκελο τουχαλλουμιού, υποκύπτοντας στους εκβια-σμούς του μπλοκ των αγελαδοτρόφων πουπότιζαν «παχύ γάλα» κόμματα για να κρα-τούν τον φάκελο στα συρτάρια.

••••Γιατί έχυναν το γάλαΤώρα πια αντιλαμβάνεται και ο τελευταίοςαδαής πως η τεράστια αντίδραση των «χου-βαρντάδων» που έχυναν το γάλα στους δρό-μους δεν ήταν τυχαία ούτε ήταν επειδή θαέμεναν τα παιδιά τους ξυπόλυτα. Ήταν ότι ταεκατομμύρια από το αγελαδινό χαλούμι ήτανπολλά, εκατοντάδες εκατομμύρια τον χρόνο.Τόσα κι ακόμα τα δεκαπλάσια έχανε και χάνειη Κύπρος γιατί κάποια κόμματα υπηρετούσαντα συγκεκριμένα συμφέροντα με το αζημίω-το. Κι όπως πάντα σε αυτό τον τόπο ουδείς λο-γοδοτεί και ουδείς τιμωρείται…

••••Μας πήραν πρέφαΣήμερα τυροκομικές βιομηχανίες στο εξωτε-ρικό που εκτός των άλλων παράγουν και πολύχαλλούμι διακηρύττουν ότι παρασκευάζουντο χαλούμι τους από πρόβειο ή αιγοπρόβειογάλα όπως είναι η παραδοσιακή συνταγή καιχωρίς την πρόσμιξη αγελαδινού… όπως στηνΚύπρο υπονοείται! Τώρα, αν θα υποβάλουνενστάσεις ουδείς γνωρίζει. Έχουν πάντωςπεριθώριο μέχρι τις 28 του Οκτώβρη, όταν θαολοκληρωθεί η διαδικασία υποβολής των εν-στάσεων. Αν δεν υποβληθεί ένσταση τότε ηΕυρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί αυτόματα να κα-τοχυρώσει το χαλλούμι ως προστατευόμενηονομασία προέλευσης και τότε… τότε θα πρέ-πει να είμαστε έτοιμοι για να ανταποκριθού-με στη ζήτηση της αγοράς. Μπορούμε; Ιδούτο ερώτημα.

Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ

Να γιατί έχυναν το γάλα στις στράτες οι αγελαδοτρόφοι μας

Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ

ΒΟΛΕΣ / Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΑΡΗΣ

Η χώρα όνειρο γιαόλους τους φτω-χούς και καταφρο-νεμένους Ευρωπαί-ους πολίτες είναι σί-γουρα η Σουηδία. Η

χώρα πρότυπο με τις καλύτερεςκοινωνικές παροχές, όπου το κρά-τος τρέχει για να φροντίσει όλεςτις ανάγκες των πολιτών του. Πρό-σφατα ο φίλος ΧριστόδουλοςΠρωτοπαπάς, γενικός διευθυντήςτου Hellas Sat, επισκέφθηκε γιαεπαγγελματικούς λόγους τη Στοκ-χόλμη. Διαπίστωσε –όχι έκπλη-κτος– ότι ο ομόλογός του, σε ένανΟργανισμό με τέσσερις χιλιάδεςεργαζόμενους, ήταν ένας κύριος35 μόλις χρόνων, ενώ ο διευθυν-τής Ανάπτυξης του Οργανισμού,ήταν ένα «παιδαρέλι» 27 ετών. Τοπιο ενδιαφέρον στην υπόθεσηήταν ο τρόπος πρόσληψης του νέ-ου διευθυντή. Ο υποψήφιος,αφού διαπιστώθηκε ότι τηρούσετα τυπικά προσόντα –που δενήταν καθόλου τυπικά–επελέγη ανάμεσα σε 2700 υπο-ψηφίους. Για τέσσερα χρόνια ερ-γαζόταν, υπό δοκιμασία, δίπλαστον γενικό διευθυντή, πριν ανα-λάβει την επίζηλη θέση. Φυσικά,η εταιρεία είναι πολύ πετυχημέ-νη, οι εργαζόμενοι μοσχοπληρώ-νονται και φυσικά δουλεύουν μεσθένος και όρεξη.

Στην Αμερική, όπου μετρούν καιαξιολογούν τα πάντα, λένε ότιοι γνώσεις πολλαπλασιάζονταικάθε λίγα χρόνια. Για τις θεωρητι-κές επιστήμες, λένε ότι οι γνώ-σεις διπλασιάζονται κάθεδέκα χρόνια, ενώ για τις τεχνικέςεπιστήμες, διπλασιάζονται πολύπιο σύντομα. Η επιστήμη με τους

ταχύτερους ρυθμούς, είναι η επι-στήμη των ηλεκτρονικών υπολο-γιστών, όπου η γνώση διπλασιά-ζεται σε μερικούς μήνες. Τα αμε-ρικανάκια προχωρούν και λένεότι η καλύτερη ηλικία για να ανα-λάβει κάποιος διευθυντική θέση,είναι μεταξύ 27 και 35 χρόνων.Μέχρι τα 25 χρόνια, ο νέος σπου-δάζει, ακολούθως για μερικάχρόνια αποκτά πείρα και ακολού-θως μπορεί με όρεξη και σθένοςκαι κυρίως με νέες ιδέες, ναεφαρμόσει καινοτομίες και αλλα-γές σε μια επιχείρηση, κάτι πουείναι απαραίτητο, για να επιβιώ-σει, στη χώρα του ανταγωνισμού.Ο χρόνος άσκησης της διεύθυν-σης είναι και αυτός περιορισμέ-νος και συνήθως δεν ξεπερνά τα50 χρόνια, αφού θα πρέπει νααναλάβουν οι νέοι. Οι άνθρωποιφυσικά δεν ρίχνονται στην πυρά,αλλά συνήθως αναλαμβάνουν άλ-λες εποπτικές θέσεις, αλλά σί-γουρα όχι από μάχιμες διευθυντι-κές θέσεις.

Στην Κύπρο, η πρόσληψη νέωνανθρώπων σε θέσεις κλειδιά,σε διευθυντικές θέσεις, θεωρεί-ται ακόμη ταμπού, έστω και αν ηπρώτη κυβέρνηση στην ιστορίατης Δημοκρατίας, με Πρόεδρο τον47χρονο τότε Μακάριο, είχε πολ-λά «παιδαρέλια», μεταξύ τωνοποίων ένα 24χρονο, τον ΤάσσοΠαπαδόπουλου. Από τότε, τρέ-χουμε προς τα πίσω και κατά κα-νόνα εκλέγουμε συνταξιούχουςΠροέδρους, οι οποίοι με την σει-ρά τους, διορίζουν σε θέσεις κλει-διά του Δημοσίου, όχι σπάνια συν-ταξιούχους. Και το κοινό μυστικό,λέει, ότι πληρώνονται για τις υπη-ρεσίες που πρόσφεραν κατά τη

διάρκεια της θητείας τους, δηλα-δή για το ρουσφέτι που επιτέλε-σαν. Οι ιστορίες τρέλας δεν έχουντελειωμό, από «άμεμπτους» δή-θεν πολιτικούς, οι οποίοι την ημέ-ρα κατακεραύνωναν το ρουσφέτικαι το βράδυ πήγαιναν σε συναν-τήσεις με ψηφοφόρους, συνο-δεία με τους «γραμματικούς»τους, οι οποίοι άκουγαν και εκτε-λούσαν το ρουσφέτι, εκ μέρουςτου «άμεμπτου». Για το γράμματου νόμου ήταν αθώοι, για τη συ-νείδησή τους όμως ήταν ένοχοι.Παρόμοια είναι η κατάσταση καιστον ιδιωτικό τομέα, όπου η οικο-γενειοκρατία και η παντογνωσίατου αφεντικού, μέχρι να μπειστον τάφο, διαλύει επιχειρήσειςκαι καταστρέφει τους εργαζόμε-νους.

Η πλάκα, είναι ότι διαχρονικά οιεπιτυχημένοι στη δημόσια ζωή,σε θέσεις κλειδιά, είναι νέοι στηνηλικία. Κατά κανόνα κατορθώνουνκαι λύνουν χρονίζοντα προβλήμα-τα, για τα οποία απέτυχαν ή έβα-λαν στα συρτάρια, οι «σπουδαίοι»προκάτοχοί τους, οι οποίοι κατάκανόνα είχαν κομματικές περγα-μηνές και πολλά χρόνια στην πλά-τη τους. Πλάκα έχουν και οι «πό-λεμοι» στο Δημόσιο, για αύξησητου ορίου αφυπηρέτησης, μεπρωταγωνιστές ανθρώπους, πουσυνήθως «ηττήθηκαν» σε ό,τι φι-λόδοξο ανέλαβαν. Πλάκα έχει καιτο γεγονός, ότι το διεφθαρμένοσύστημα εξουσίας, το οποίο τημία μέρα υπόσχεται θέσεις εργα-σίας στους νέους, την άλλη μέρακάνει τα στραβά μάτια και πληρώ-νει χρυσάφι τους λίγους, που επι-μένουν να βρίσκονται καρφωμέ-νοι στην καρέκλα τους.

Νίκος Κουγιάλης

ΚΥΠ

Ε

Δεκαοκτώ μήνες με-τά τον ξυλοδαρμό,και συμπεριφέρονταιόλοι οι αρμόδιοι λεςκαι είδαν πρώτη φο-ρά το βίντεο μαζί μας

την Τετάρτη στο Facebook. Βλέπου-με να εξελίσσεται ένα σκηνικό αντί-στοιχο και παρόμοιο με άλλα πουζήσαμε στο παρελθόν: Η έγνοιαόλων να είναι η μείωση των δικώντους ευθυνών σε μια προσπάθειανα δικαιολογήσουν τη μέχρι σήμε-ρα αδράνεια και την προσπάθειασυγκάλυψης του περιστατικού.

Σε μια σοβαρή χώρα, όπου οι εμ-πλεκόμενοι πέραν του συναδελφι-κού ζήλου θα είχαν και μια αντίληψηγια το μέγεθος που θα μπορούσε ναπάρει μια διαρροή του επίμαχουβίντεο, ο σταθμάρχης στην ΠόληΧρυσοχούς, θα έπρεπε την επόμενημέρα του ξυλοδαρμού, να μιλούσεεπίσημα με τον αρχηγό της αστυνο-μίας και να ζητούσε την άμεση δια-θεσιμότητα των δύο και τον διορι-σμό ποινικού ανακριτή για τη διε-ρεύνηση. Και ο αρχηγός της αστυνο-μίας να έδινε ο ίδιος το βίντεο στηδημοσιότητα για να προλάβει τυχόνσκόπιμη, όπως και έγινε, διαρροήαλλά και για να πιστωθεί αυτό πουσήμερα λέει και δεν πείθει: «Μηδε-νική ανοχή σε φαινόμενα βίας απόμέλη της αστυνομίας». Ακόμη κι ανδεν πίστευαν στην ανάγκη καταδί-κης των δύο αστυνομικών, πώς μπό-ρεσαν να αποκλείσουν το ενδεχό-μενο διαρροής του αρχείου από τοκλειστό κύκλωμα, και πώς μπόρε-σαν να υποτιμήσουν την δύναμη τηςτεχνολογίας και των social media;

Σήμερα, όλοι λένε πως η κωλυσιερ-γία γίνεται στην Ανεξάρτητη Αρχή

Διερεύνησης Ισχυρισμών και Παρα-πόνων κατά της Αστυνομίας (ΑΑΔΙ-ΠΑ). Πως επειδή η εν λόγω αρχήδιερευνά το συμβάν εδώ και δεκα-τρείς μήνες, δεν μπορεί ο αρχηγόςτης αστυνομίας να θέσει καν σεδιαθεσιμότητα τους δύο αστυνομι-κούς. Αν λοιπόν η εν λόγω αρχή αντίνα βοηθά στη διαδικασία διερεύνη-σης και απόδοσης της δικαιοσύνης,την παρακωλύει, τότε άμεσα χρει-άζεται να βρούμε άλλους μηχανι-σμούς προστασίας των πολιτών. Ανπάλι η αρχή αυτή χρειάζεται δεκα-τρείς μήνες για να καταλήξει σε πό-ρισμα και να μεταβιβάσει τον φάκε-λο ενώπιον της εισαγγελίας, αλλά

μόλις το βίντεο διέρρευσε, αυτό γί-νεται σε δύο μέρες, προσωπικά κα-ταλαβαίνω πως για δεκατρείς μή-νες προσπαθούσαν να βρουν τοντρόπο για να καλύψουν τους δύοκαι το πέτυχαν. Μέχρι τη διαρροή.Άρα, ίσως να διερευνήσει κάποιοςκαι τις μεθόδους και τις σκοπιμότη-τες της ανεξάρτητης αρχής;

Θεωρώ δεδομένο πως οι δύοαστυνομικοί είναι η ισχνή μειοψη-φία του σώματος. Ντροπιάζουνόμως και εκθέτουν του εκατοντά-δες ευσυνείδητους συναδέλφουςτους. Αλλά σίγουρα δεν μπορεί ναείναι οι μόνοι. Καμία κάλυψη καιμηδενική συγκάλυψη λοιπόν τέτοι-ων συμβάντων. Είναι ο μόνος τρό-πος το σώμα που θέλουμε να νιώ-

θουμε ότι μας προστατεύει, να πά-ψουμε να το βλέπουμε ως τιμωρόκαι εκδικητή. Αν πρέπει να φέρου-με ψυχολόγους, εκπαιδευτές καισυμβούλους από το εξωτερικό αςτο κάνουμε. Δεν έχουμε την ολότη-τα της γνώσης. Αν πάλι χρειάζεταινα αναβαθμίσουμε το επίπεδο τηςαστυνομικής ακαδημίας και να γί-νει εργαστήρι διά βίου μάθησηςγια τους αστυνομικούς, ας το κά-νουμε. Αν η αυστηρότητα τέλος σεπειθαρχικά παραπτώματα θα πρέ-πει να αυξηθεί και να κατανοήσουντα μέλη του σώματος πως δεν μπο-ρούν να λειτουργούν ως θεοί να τοκάνουμε. Πολιτική απόφαση χρει-άζεται και όρεξη για αλλαγή νοο-τροπίας.

Τέλος, είναι κρίμα για άλλη μια φο-ρά να τρέχουμε όλοι στους ρυθ-μούς μιας διαρροής. Είναι κρίμα ηεπικαιρότητα να καθορίζεται με αυ-τόν τον τρόπο. Ο καλύτερος τρόποςνα πάψουν όλοι να παίζουν κρυ-φτούλι στο μέλλον, να πάψουν όλοινα καλύπτουν γεγονότα και συμ-βάντα που δεν σηκώνουν κάλυψη,είναι να διωχθούν ποινικά όλοι όσοιγνώριζαν και σφύριζαν αδιάφοραστη συγκεκριμένη ιστορία. Όλοιόσοι κωλυσιεργούσαν, όλοι όσοιστοίβαζαν φακέλους πάνω από τηνιστορία για δεκατρείς μήνες. Η ισο-πολιτεία και η απόδοση της δικαιο-σύνη δεν γίνεται να λειτουργούναλά καρτ. Και όσο οι δηλώσεις τωνπολιτικά αρμοδίων, δεν είναι πολιτι-κές, αλλά διαδικαστικές και υπηρε-σιακές, το μόνο που καταφέρνουνείναι να βάζουν την μπάλα στη δικήτους περιοχή και να κινδυνεύουννα φάνε γκολ.

Twiiter: @dmdemetriou

ΑΜΕΡΩΤΑ / Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ Μ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Ανεξάρτητη Αρχή Κωλυσιεργίας

Ο υπουργός Γε-ωργίας Νίκος Κου-γιάλης για τις προ-σπάθειές του ναδιασώσει το χαλ-λούμι, διότι όπωςπήγαινε η υπόθε-ση με τους αγελα-δοτρόφους μόνοτρίμμα θα πουλού-σαμε κι αυτό αν…

Κοιτάξτε τους στα μάτια και διερωτηθείτε αν αυτοί οι άνθρωποι ήθελαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, κινδυνεύοντας να πνιγούν με τα παι-διά τους μέσα σε σαπιοκάραβα για να γλυτώσουν από τον πόλεμο. Διερωτηθείτε ακόμα ποιοι προκάλεσαν τους πολέμους, στη Συρία, το Ιράκ,το Αφγανιστάν και μετά… μετά θυμηθείτε πως κι εμείς κάποτε πήραμε τον δρόμο της προσφυγιάς. Τώρα πίσω στη ραστώνη μας…

<<<<<<<

Η ισοπολιτεία και η απόδοση της δικαιοσύ-νη δεν γίνεται να λειτουργούν αλά καρτ.

12-PARAPOLITIKA_Master_cy 21/08/15 23:22 Page 12

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 13Α Π Ο Ψ Ε Ι ΣΚυριακή 23 Αυγούστου 2015

Δεν είμαι οπαδός της θεωρίας που παραπέμπειστην κυκλική επανάληψη της ιστορίας γιανα αποδείξει πως η ιστορία επαναλαμβάνεται,δεδομένης της ανυπαρξίας προόδου στηνανθρώπινη φύση. Αντίθετα. Αντιλαμβάνομαιτην ιστορία ως ξεχωριστά γεγονότα που

αναπτύσσουν τις δικές τους δυναμικές ανάλογα με τονχώρο και τον χρόνο μέσα στα οποία λαμβάνουν χώρα.Υπό αυτή την οπτική ανάγνωσης της ιστορίας, δεν θεωρώπροβλέψιμη την έκβαση ενός γεγονότος, μεταφέρονταςαπλώς τις αναλογίες από το παρελθόν.

Το 1919 ο αμερικανός Πρόεδρος Γούντροου Γουίλσονεπέστρεψε στην Ουάσιγκτον από το Παρίσι μεταφέρονταςστις βαλίτσες του τη Συνθήκη των Βερσαλλιών πουσφράγιζε τον τερματισμό του A΄ Παγκόσμιου Πολέμουμε τη δημιουργία ενός νέου διεθνούς συστήματος, έχονταςως βασικό πυλώνα του την Κοινωνία των Εθνών. Ο προ-τεινόμενος αυτός νέος διεθνής οργανισμός, ο πρώτος τουείδους του στην ιστορία της ανθρωπότητας, είχε δομηθείστους άξονες των 14 Σημείων του Γούντροου Γουίλσον,ως εκείνων των αρχών που θα διασφάλιζαν την παγκόσμιαειρήνη και ασφάλεια. Ο βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνηςγια την καθοριστική συμβολή του στη δημιουργία τηςΚοινωνίας των Εθνών αμερικανός Πρόεδρος θα έπρεπε,όμως, για να δει το όραμά του να υλοποιείται να πείσειτο Κογκρέσο της χώρας του να το επικυρώσει.

Ωστόσο, η επιστροφή του στις ΗΠΑ του επιφύλασσεπολλές δυσάρεστες εκπλήξεις. Μια από αυτές και ηαποτυχία του, παρά τις έντονες προσπάθειες του για τοαντίθετο, να επικυρωθεί από το Κογκρέσο η Κοινωνίατων Εθνών. Από τότε έχουν γραφτεί τόμοι σε μια προσπάθειανα αναλυθούν τα γεγονότα και να επεξηγηθούν τα αίτιατης αποτυχίας Γουίλσον να πείσει για την ανάγκη επικύ-ρωσης του διεθνούς εκείνου οργανισμού. Σίγουρα, όμως,τις απαντήσεις θα πρέπει να τις είχε ο Φραγκλίνος Ρούσβελτ,ο οποίος 25 χρόνια μετά έβαζε τη δική του σφραγίδα στηλήξη του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, με τη δημιουργία ενόςνέου διεθνούς συστήματος στη βάση του ΟΗΕ.

Μετά την ιστορική συμφωνία στην οποία κατέληξανοι Ρ5+1 (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία)με το Ιράν για το πυρηνικό της πρόγραμμα και η οποίαέχει ανοίξει τον δρόμο για επιστροφή της Τεχεράνης στηδιεθνή κοινότητα, ο νυν αμερικανός Πρόεδρος ΜπάρακΟμπάμα έχει εξαπολύσει εκστρατεία, προκειμένου ναπείσει τα μέλη του Κογκρέσου να επικυρώσουν τη συμ-φωνία.

Οι Ρεπουμπλικάνοι, οι οποίοι διαθέτουν την πλειοψηφίαστη Γερουσία, έχουν ήδη ταχθεί εναντίον, συμπαρασύ-ροντας και μερίδα Δημοκρατικών συναδέλφων τους, μεαποτέλεσμα η όλη προσπάθεια του Μπαράκ Ομπάμα ναμετατρέπεται σε ένα αμφίβολης έκβασης εγχείρημα.

Η διελκυστίνδα που αναπτύσσεται εντός του αμερι-κανικού Κογκρέσου διαπερνά και ισχυροποιεί τις ενυ-πάρχουσες ιδεολογικές αντιπαραθέσεις. Στην παρούσαχρονική συγκυρία, αυτοί που δηλώνουν αποφασισμένοινα «σκοτώσουν» τη συμφωνία των Ρ5+1 με το Ιράν ακουμ-πούν την καρδιά του αμερικάνικου υπερσυντηρητισμού,όπως και στην περίοδο μετά τη λήξη του Α΄ ΠαγκόσμιουΠολέμου.

Αξιολογώντας τη συμφωνία που επιτεύχθηκε ως κακή,υποστηρίζουν πως δεν επιτυγχάνεται η ακύρωση του Ιρα-νικού πυρηνικού προγράμματος, επιτρέποντας έτσι στοΙράν να συνεχίζει απρόσκοπτα τις προσπάθειες του γιατην απόκτηση πυρηνικών όπλων, τα οποία θα χρησιμο-ποιήσει στη συνέχεια εναντίον των αμερικανών και τωνεβραίων. Ωστόσο, από τη ρητορική των υπερσυντηρητικών,την οποία ενισχύουν τα ισραηλινά και σαουδαραβικάσυμφέροντα που επίσης αντιμάχονται τη συμφωνία γιαδιαφορετικούς βέβαια λόγους, απουσιάζουν παντελώς οιπροοπτικές που ανοίγονται από την επανένταξη της Τε-χεράνης στη διεθνή κοινότητα τόσο για την περιφερειακήόσο και για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια.

Το 1919 – 1920, ο Γούντροου Γουίλσον έχασε τη μάχηπου έδωσε με τους υπερσυντηρητικούς της εποχής του,για να την κερδίσει 25 χρόνια αργότερα ο ΦραγκλίνοςΡούσβελτ. Αν ο Μπαράκ Ομπάμα θα κερδίσει ή όχι τηδική του μάχη με τους υπερσυντηρητικούς δεν εντάσσεταισε ιστορικές αναλογίες, αλλά από την αντιμετώπισητων σημερινών συμφερόντων που συνασπίζονται εναν-τίον της επανένταξης του Ιράν στη διεθνή κοινότητακαι της ενίσχυσης του ρόλου του στις περιφερειακέςεξελίξεις.

Ιστορικές αναλογίεςκαι ανατροπές

ANAΔΙΑΤΑΞΕΙΣ / Tης ΜΕΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Στις 1 Δεκεμβρίου 1948 ο τότε Πρόεδρος της Κόστα ΡίκαΧοζέ Φιγκουέρες ανακοίνωσε μια ιστορική απόφαση γιατη χώρα του, την πλήρη αποστρατικοποίησή της, ανα-κοινώνοντας ταυτόχρονα ότι ο προϋπολογισμός του κρά-τους για την άμυνα θα χρησιμοποιείτο για τις ανάγκεςτης υγείας, της εκπαίδευσης και της περιβαλλοντικής

προστασίας. Η πλήρης αποστρατικοποίηση της Κύπρου αποτελούσεανέκαθεν στρατηγικό στόχο της κυβέρνησης. Επί Προεδρίας ΣπύρουΚυπριανού προτάθηκε από την πλευρά μας στο «Πλαίσιο συνολικήςλύσης του κυπριακού προβλήματος» που υποβλήθηκε τον Ιανουάριοτου 1984. Στο κείμενο αυτό τονίζεται ότι βασική προϋπόθεση για τηλύση του Κυπριακού είναι η πλήρης αποστρατικοποίηση της ΚυπριακήςΔημοκρατίας με την αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρα-τευμάτων και των εποίκων, την αποχώρηση των στρατευμάτων πουπρονοούνταν με βάση τη Συνθήκη Συμμαχίας του 1960 και τη διάλυσητης Εθνικής Φρουράς και των λεγόμενων «Τουρκοκυπριακών δυνάμεωνασφαλείας». Ταυτόχρονα, μια ισχυρή διεθνής δύναμη υπό την αιγίδατων Ηνωμένων Εθνών προτεινόταν να εγκατασταθεί στο νησί για ναδιασφαλίσει την εξωτερική άμυνα και εσωτερική ασφάλεια.

Επί Προεδρίας Γιώργου Βασιλείου, υποβλήθηκαν οι «Ολοκληρωμένεςπροτάσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς», στις οποίες τονιζόταν ότι«η ελληνοκυπριακή πλευρά πιστεύει ότι η εξάλειψη, τόσο τωνεξωτερικών όσο και των εσωτερικών απειλών, μπορεί να επιτευχθείμε την πλήρη αποστρατικοποίηση της Δημοκρατίας» και ότι «οικίνδυνοι σύγκρουσης θα εκλείψουν με την αποστρατικοποίηση καιτην ανυπαρξία στρατιωτικών δυνάμεων στην Κύπρο άλλων απόεκείνων των Ηνωμένων Εθνών». Σε γενικές γραμμές η προτάσεις κι-νούνταν στο πλαίσιο και τη φιλοσοφία της προηγούμενης πρότασης.

Επί Προεδρίας Γλαύκου Κληρίδη η πρόταση για αποστρατικοποίησηεπαναλήφθηκε με επιστολή του προς τον γενικό γραμματέα των Η.Ε.στις 17 Δεκεμβρίου 1993. Υπό την προϋπόθεση ότι οι τουρκικέςδυνάμεις θα αποχωρήσουν από την Κύπρο, θα διαλυθούν οι ένοπλεςτουρκοκυπριακές δυνάμεις και θα παραδώσουν τα όπλα και τον στρα-τιωτικό τους εξοπλισμό στην Ειρηνευτική Δύναμη, ο ΠρόεδροςΚληρίδης πρότεινε τη διάλυση της Εθνικής Φρουράς και την παράδοσητου οπλισμού στην Ειρηνευτική Δύναμη, τη διατήρηση ΑστυνομικήςΔύναμης με ελαφρά όπλα, την ανάληψη των εξόδων για μια σημαντικάαυξημένη αριθμητικά Ειρηνευτική Δύναμη των Η.Ε. και τέλος τηνκατάθεση σε λογαριασμό όλων των χρημάτων που θα εξοικονομηθούνγια να χρησιμοποιηθούν προς όφελος και των δύο κοινοτήτων μετάτην επίλυση του Κυπριακού.

Οι διαχρονικές προτάσεις της Ελληνοκυπριακής πλευράς για απο-στρατικοποίηση έτυχαν ευρείας υποστήριξης από το Συμβούλιο Ασφα-λείας των Η.Ε. (ψηφίσματα 1062, 1092, 1117, 1146, 1178, 1217, 1251)τη Γενική Συνέλευση (37/253), το Κίνημα των Αδεσμεύτων, την Κοι-νοπολιτεία, το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών και άλλους διεθνείςοργανισμούς και κυβερνήσεις.

Προκαλεί, επομένως, έκπληξη η διαπίστωση ότι εγκαταλείπεταισήμερα αυτή η σοφή διαχρονική θέση και έχει αντικατασταθεί μετην πρόταση για δημιουργία ενός ομοσπονδιακού στρατού μετά τηλύση, με το επιχείρημα ότι αυτό επιβάλλουν δήθεν οι υποχρεώσειςμας προς την Ε.Ε., στην οποία σήμερα ανήκουμε.

Αποτελεί γεγονός ότι η Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας(ΚΠΑΑ) καθορίζεται από τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση καιεξασφαλίζει στην Ένωση επιχειρησιακή ικανότητα βασισμένη σε μηστρατιωτικά και στρατιωτικά μέσα, των οποίων μπορεί να κάνειχρήση σε αποστολές εκτός της Ένωσης, προκειμένου να διασφαλίζειτη διατήρηση της ειρήνης, την πρόληψη συγκρούσεων και τηνενίσχυση της διεθνούς ασφάλειας. Η εκτέλεση των καθηκόντωναυτών βασίζεται στα μέσα που παρέχουν τα κράτη-μέλη, (στρατιωτικέςκαι μη στρατιωτικές δυνατότητες, άρθρο 42 ΣΕΕ).

Παρόλα αυτά, η Κύπρος έχει το κυριαρχικό δικαίωμα να αποφασίσειόσο αφορά την εξυπηρέτηση των δικών της ζωτικών συμφερόντων,με βάση τις ιδιαιτερότητες και τις τραγικές εμπειρίες της χώρας, πουκόστισαν πολύ ακριβά σε ανθρώπινες ζωές και υλικές καταστροφές.Είμαι βέβαιη ότι αν η απόφαση του Κυπριακού λαού μέσα από έναδημοψήφισμα θα είναι η πλήρης αποστρατικοποίηση της ΟμοσπονδιακήςΚυπριακής Δημοκρατίας και η δημιουργία μιας ισχυρής αστυνομικήςδύναμης και ακτοφυλακής για την επιτήρηση των θαλασσίων συνόρωνκαι ενεργειακών της πηγών, η Ε.Ε. θα στηρίξει μια τέτοια απόφασηκαι θα συνεχίσει να επωφελείται από τη διάθεση των στρατηγικώνυποδομών (αεροδρομίων και λιμανιών) της Κύπρου στον πιο ευαίσθητοίσως γεωγραφικό χώρο της Ε.Ε., αυτό της ανατολικής Μεσογείου, μιαανάσα μόνο από τις πιο επικίνδυνες εστίες ανάφλεξης του πλανήτη.

Καταλήγω με τα σοφά λόγια του βραβευμένου με το Νόμπελ Ειρήνης,πρώην Προέδρου της Κόστα Ρίκα Όσκαρ Αρίας Σάντσες: «Η χώραμου είναι μια χώρα εκπαιδευτικών, και επομένως μια χώρα ειρήνης.Γι’ αυτό κλείσαμε τα στρατόπεδα και τα παιδιά μας κυκλοφορούν μεβιβλία κάτω από τη μασχάλη, όχι με όπλα στους ώμους τους».

Αποστρατικοποίηση της Ομοσπονδιακής

Κυπριακής Δημοκρατίας

ΜΕΤΑTΡΟΠΕΣ / Της Δρος ΕΡΑΤΟΥΣ ΚΟΖ. ΜΑΡΚΟΥΛΛΗ

erato@marcoullis.com

Τα ερωτήματα πουπροκύπτουν από τονάγριο ξυλοδαρμόκρατουμένου στααστυνομικά κρατη-τήρια της Πόλης Χρυ-

σοχούς δεν εξαντλούνται στο γιατίυπέστη τη βάναυση αυτή μετα-χείριση ο κρατούμενος (άοπλος,πεσμένος στο πάτωμα να ξυλοκο-πείται με χυδαίο μίσος) ούτε καιστο ποια είναι η ψυχική διαταραχήαπό την οποία πάσχουν οι δύοαστυνομικοί (διότι κανένας άν-θρωπος με σώας τα φρένας δενσυμπεριφέρεται με τόση κτηνω-δία). Η δήλωση του κ. Συμεού, πρό-εδρου του Συνδέσμου ΑστυνομίαςΚύπρου, ότι οι δημοσιογράφοι πρέ-πει να «εξετάζουν και την ψυχο-λογία του αστυνομικού που λαμ-

βάνει μέρος σε μια επιχείρησηακούγοντας ότι μαχαιρώθηκε προ-ηγουμένως συνάδελφός του», είναιτουλάχιστον αστεία. Οι δημοσιο-γράφοι –όπως και ο οποιοσδήποτεπολίτης– δεν έχουν καμία απολύ-τως υποχρέωση να εξετάσουν τηνψυχολογία κανενός αστυνομικού,όταν αυτός αποφασίζει να παίρνειτον νόμο στα χέρια του. Αν ο αστυ-νομικός δεν μπορεί να ασκήσειτα καθήκοντά του στο πλαίσιο τωννόμων, γιατί δεν είναι σε ψυχολο-γική θέση να το πράξει τότε δενείναι θέμα που άπτεται των δημο-σιογράφων αλλά των ανωτέρωντου να το ερευνήσουν και να τοεπιλύσουν. Αντί λοιπόν να σπαταλάτην ενέργειά του ο κ. Συμεού λέ-γοντάς μας πως θα έπρεπε να εξε-τάσουμε το επεισόδιο από την αρ-

χή μέχρι το τέλος και όχι μόνοαποσπασματικά θα ήταν πιο χρή-σιμος τόσο για τον Σύνδεσμό τουόσο και για το όνομα της Αστυνο-μίας, αν έθετε εκείνα τα ερωτήματατα οποία απασχολούν τον κάθενοήμονα πολίτη. Ποιά είναι αυτάτα ερωτήματα;

Η συγκεκριμένη υπόθεση ερευ-νάται από την Αρχή ΔιερεύνησηςΙσχυρισμών και Παραπόνων απότον Φεβρουάριο του 2014. Ο ίδιοςο πρόεδρος της Αρχής κ. Σπυριδά-κης ερωτηθείς γιατί δεν τέθηκανοι δύο αστυνομικοί μέχρι σήμερασε διαθεσιμότητα απέδωσε το γε-γονός σε «αμέλεια» προσθέτονταςότι «δεν πιστεύει ότι έγινε κάτιηθελημένα». Τη συγκεκριμένη ακα-τανόητη δήλωση προσπέρασανόλοι τους, από τον αρμόδιο Υπουρ-

γό μέχρι και τον κ. Συμεού χωρίςκανένας τους να σχολιάσει ότι δενμπορεί μια Αρχή Διερεύνησης ναπαραδέχεται πως «αμέλησε». Τιακριβώς αμέλησε; Και γιατί αμέ-λησε; Και η αμέλεια από μια τέτοιαΑρχή δεν συνεπάγεται κάποιο κό-στος; Ο κ. Σπυριδάκης δήλωσε επί-σης πως θα μπορούσε και η Αρχήαλλά και το Υπουργείο Δικαιοσύνηςόπως και η ίδια η ηγεσία της Αστυ-νομίας να εισηγηθούν όπως τεθούνσε διαθεσιμότητα οι δύο αστυνο-μικοί. Θα μπορούσαν, είπε ο κ.Σπυριδάκης. Γιατί δεν μπόρεσανλοιπόν; Πού ακριβώς ήταν το κώ-λυμα; Ο κ. Ιωνάς Νικολάου εκτόςαπό το να καταδικάζει το περιστα-τικό και να μας εξηγεί ότι κάτι τέ-τοια προσβάλουν τον πολιτισμόμας, δεν έχει κάτι πιο συγκεκριμένο

να μας πει σε ό,τι αφορά την κα-θυστέρηση; Και αν πράγματι έπρε-πε πρώτα να κατηγορηθούν οι δύοαστυνομικοί από την Ανεξάρτητηαρχή για να τεθούν σε διαθεσιμό-τητα τότε πώς ο πρόεδρος αυτήςτης Αρχής δηλώνει πως θα μπο-ρούσε και το Υπουργείο Δικαιοσύ-νης να εισηγηθεί τη διαθεσιμότητάτους; Κάποιος από όλους αυτούςδεν γνωρίζει τη νομοθεσία; Κάποιοςμας κοροϊδεύει; Τι ακριβώς συμ-βαίνει; Μήπως θέλει και ο κ. ΙωνάςΝικολάου να ζητήσει από τους δη-μοσιογράφους να λάβουν υπόψητους την ψυχολογία του υπουργούπου δεν ξέρει τι να πει και ως εκτούτου παρακαλεί να μην τον «κρί-νουμε» αποσπασματικά; Αν οι υπο-θέσεις ενώπιον της συγκεκριμένηςΑρχής είναι τόσες πολλές ώστε να

«δικαιολογείται» η καθυστέρησηστη διερεύνησή τους τότε γιατίαντί να θλίβεται ο κ. Νικολάου δενπροβαίνει στη λήψη κάποιων βοη-θητικών μέτρων; Και τέλος γιατίμόλις το συγκεκριμένο βίντεο είδετο φως της δημοσιότητας απέκτη-σαν ξαφνικά σβελτάδα τόσο η Ανε-ξάρτητη Αρχή όσο και όλοι οι αρ-μόδιοι για να κινηθούν οι διαδι-κασίες ποινικής δίωξης των δύοαστυνομικών; Πώς ξαφνικά εξα-φανίστηκε και η «αμέλεια» και ο«φόρτος εργασίας»; Υπάρχει κά-ποιος αρμόδιος να δώσει μια σο-βαρή απάντηση ή θα εξαντλήσουμετο θέμα στη λύπη και στη θλίψητου υπουργού και στα μαθήματαδεοντολογίας του κ. Συμεού;

Ποιος αμέλησε και γιατί;AKAΡΙΑΙΑ / Της ΕΛΕΝΗΣ ΞΕΝΟΥ

elenixenou11@gmail.com

Κατά τη σύνταξη των συνταγ-μάτων που λειτούργησαν σανραχοκοκαλιά για όλες τις ευ-ρωπαϊκές χώρες αλλά και φο-βερών και πρωτόφαντων ντο-κουμέντων όπως είναι η Αμε-

ρικανική Διακήρυξη της Ελευθερίας, ένααπό τα θέματα που δεσπόζουν είναι αυτότων φυσικών δικαιωμάτων. Φεύγουμε απότην πρώιμη σκέψη του Λοκ που ήθελε ταφυσικά δικαιώματα να εκπορεύονται απότον Θεό για να φτάσουμε στη σκέψη σύγ-χρονων φιλοσόφων και όχι μόνο, προσπα-θώντας να καταλήξουμε στο τι είναι φυσικόδικαίωμα για τον άνθρωπο και για το κρά-τος, από πού εκπορεύεται και ποια είναιη χρήση του. Απλά και γιατί όχι απλοϊκά,το κράτος έχει όλα τα νόμιμα δικαιώματαεπιβολής της βίας και της εξουσίας για ναμην αρπάζει ο καθένας μας και από μιαπέτρα, κυνηγώντας τον γείτονά του καιπροσπαθώντας να επιλύσει με αυτό τοντρόπο τις διαφορές πουέχει μαζί του. Αφήσαμεεμείς, σαν άνθρωποι, πίσωτο φυσικό μας δικαίωμα,το οποίο κληρονόμησε τοκράτος στους ώμους τουκαι από εκεί εκπορεύτηκαννόμοι και συντάγματα γιανα μην είμαστε μια κοινω-νία βανδάλων στο πλαίσιοτου όλοι εναντίον όλων.Από καιρό σε καιρό όμως,το κράτος φέρεται το ίδιονα παραβιάζει τα δικαιώ-ματα που του έχουν δοθεί.Αν εγώ δείρω κάποιον στον δρόμο είμαιυπόλογος τόσο απέναντι σε αυτόν όσοκαι στην πολιτεία. Αν η πολιτεία μέσωτων οργάνων της υπερβαίνει τα δικαιώματαπου της έχουν δοθεί, τότε και εκείνη είναιυπόλογη απέναντι σε εμάς για το τι έπραξε.Αυτή η εξήγηση ότι τα φυσικά δικαιώματαυπάρχουν για να εξυπηρετούν τους σκο-πούς των ανθρώπινων όντων είναι τελε-ολογική, η συζήτηση που ακολουθεί είναιμακρά (εξού και η μεγάλη βιβλιογραφίαπου υπάρχει γύρω από το θέμα) άσχετοεάν η πράξη αυτή καθαυτή έλαβε χώραπέρσι τον Φεβρουάριο και αν τώρα ανα-κινείται το ζήτημα της συμπεριφοράς εκμέρους μελών της αστυνομίας οι οποίοιοτιδήποτε άλλο κάνουν από το να τιμούντη στολή και την αποστολή τους με τησυμπεριφορά τους. Το πρόβλημα είναι με-γαλύτερο από δυο «απλούς» ένστολους οιοποίοι δεν μπορούν να συγκρατηθούν καιξεσπάνε και κάνει λάθος όποιος δεν βλέπειτη μεγαλύτερη εικόνα εφόσον ανάλογαπεριστατικά είχαμε και κατά παρελθόντα

έτη. Δεν είναι κάτι διαφορετικό αυτή ηφορά από τις προηγούμενες που ασχολη-θήκαμε με λανθάνουσες αλλά πανομοι-ότυπες χρήσεις βίας σε πολίτες από μέλητης Αστυνομίας. Είναι εδώ που πρέπει ναεγκύψει το πολιτικό αλλά και το αστυνομικόσώμα το ίδιο και να θέσει στο περιθώριοαυτές τις συμπεριφορές, αποσαφηνίζονταςτα πράγματα μια και καλή για όσους απότο σώμα τα έχουν παρεξηγήσει για δικούςτους λόγους. Μόνο η παραδειγματική αν-τιμετώπιση αυτών των φαινομένων θαοδηγήσει στην εξάλειψή τους. Αν περι-μένει κανείς ότι βάζοντας και αυτό τοθέμα κάτω από το χαλί πως τα δεδομένακαι ο τρόπος σκέψεις ορισμένων θα αλ-λάξουν, προφανώς πλανάται. Επειδή τοίδιο έργο το έχουμε δει πολλές φορές, μετους υπεύθυνους που εκπροσωπούν τηνπολιτεία να τη γλυτώνουν όπως-όπως,μαζί με όλα τα άλλα που μας τελείωσανστην κρίση ας τελειώσουν και αυτές οι

συγχωρητικές «προς τουςδικούς μας» συμπεριφο-ρές. Από την άλλη, όπωςθα περίμενε κανείς καιπριν ο αλέκτωρ λαλήσει,είχαμε αντεγκλήσεις καιπαρατράγουδα μεταξύ τωναρμόδιων φορέων καιεπίρριψη ευθυνών απότον έναν στον άλλο. Καμίαέκπληξη κανένα απροσ-δόκητο γεγονός σε αυτό.Κανείς δεν πρόκειται νααναλάβει προσωπική ευ-θύνη και να πει «παραι-

τούμαι». Πότε συνέβη αυτό για να συμβείκαι τώρα; Όπως και το ότι δεν φταίνεόλοι οι αστυνομικοί. Δεν είπε κανείς ότιφταίνε όλοι, αλλά το να φωνάζεις εκ τωνπροτέρων ότι δεν φταίνε όλοι και να αγνο-είς τους λόγους για τους οποίους φταίνεόσοι φταίνε, είναι λάθος. Επειδή ακριβώςδεν φταίνε όλοι και για να μην καταλήξειο κόσμος να τσουβαλιάζει στη συνείδησήτου τους αστυνομικούς, τους πολιτικούς,τους δικαστές που κάνουν λάθη, ας πά-ρουμε το μαχαίρι και ας κόψουμε τη συμ-περιφορά του «αυτός είναι δικός μας» απότη βάση του. Δικαιώματα παραχωρεί ο πο-λίτης μπροστά στον νόμο και ο νόμος οφεί-λει να ανταποδίδει στον πολίτη το δίκαιο,πολύ περισσότερο αν ο υπόλογος είναιμέρος ή σώμα του νόμου. Διαφορετικά, οσυγκεκριμένος αστυνομικός δεν δέρνειαπλώς έναν πολίτη. Δέρνει όλο το σώματης Δημοκρατίας για την εξουσία που τουέδωσε.

ΕΝ ΚΑΜΙΝΩ / Του ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΚΑΛΑ

Oταν δέρνεται η εξουσία

tsikalasm@kathimerini.com.cyantonioum@kathimerini.com.cy

Φιγούρα από την έκθεση των Lego.

<<<<<<<

Αν η πολιτεία μέσωτων οργάνων τηςυπερβαίνει τα δι-καιώματα που τηςέχουν δοθεί, τότε καιεκείνη είναι υπόλο-γη απέναντι σε εμάςγια το τι έπραξε.

13-GNOMES CY_Master_cy 21/08/15 23:21 Page 13

14 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Κυριακή 23 Αυγούστου 2015Α Π Ο Ψ Ε Ι Σ

Τ ο θέμα της ασφάλειας στηνεπίλυση του Κυπριακού αναμ-φίβολα βρίσκεται στην κο-

ρυφή κάθε προσέγγισης. Πολίτες,ειδικοί και πολιτική ηγεσία το γνω-ρίζουν καλά. Η αντίθεση είναιπραγματική και οι προσεγγίσειςεδράζονται πάνω σε διαφορετικέςιστορικές εμπειρίες. Η ρεαλιστικήανάγνωση της κατάστασης οδηγείστο συμπέρασμα ότι η επανάληψητου συστήματος του 1960 ισοδυ-ναμεί με καμιά λύση και η πλήρηςκατάργηση κάθε μορφής «συστή-ματος ασφαλείας» ισοδυναμεί επί-σης με καμιά λύση. Τι μπορεί ναγίνει;

Οι Τ/κ στη μεγάλη τους πλει-οψηφία ζητούν ένα είδος από τουρ-κικές εγγυήσεις. Κανένας φορέαςπολιτικής δεν ζητά πλήρη κατάρ-γησή τους, ακόμα και οι δυνάμειςπου εκφράζουν τον μη ντενκτα-σικό τόξο. Ο Μ. Ακιντζί στις 19Απριλίου 2015 επεσήμανε ότι «χω-ρίς αμφιβολία, οι ανάγκες ασφα-λείας του σήμερα είναι πολύ δια-φορετικές από το πλαίσιο ασφά-λειας που σχεδιάστηκε σύμφωναμε τις απαιτήσεις το1959-1960.Πιστεύω ότι εάν φτάσουμε σε μιααμοιβαία αποδεκτή λύση και οιδύο πλευρές πιστέψουν στη βιω-σιμότητα της λύσης, ένας συμβι-βασμός μπορεί να είναι εφικτόςκαι στο θέμα των εγγυήσεων».Στις 2 Μαΐου ο Μ. Ακιντζί δηλώνειότι «οι εγγυήσεις βασίζονται σεδιεθνείς συμφωνίες και δεν μπο-ρούν να τερματιστούν μονομερώςμε δήλωση της Ελλάδας. Η ασφά-λεια της Κύπρου με το δικαίωματης εγγύησης της Τουρκίας έχειάμεση σχέση». Στις 24 Ιουλίου ο

εκπρόσωπος του Μ. Ακιντζί Μπα-ρίς Μπουρτσού δήλωσε στην «Cy-prus Weekly» ότι «οι εγγυήσειςδεν είναι ταμπού. Πρέπει να τιςαγγίξουμε, να τις συζητήσουμε,να διαπραγματευθούμε επ’ αυτών».Στις 3 Αυγούστου η Εμινέ Τσολάκ«ΥΠΕΞ» των Τ/κ δήλωσε στη «Χου-ριέτ» σχετικά με τις εγγυήσεις ότι«συζητάμε κάτι ενδιάμεσο».

Επί της ουσίας, είναι πολιτικάαναγκαίο, και εφικτό, να αλλάξειη βάση της αναζήτησης λύσηςστο ζήτημα της ασφάλειας. Το δι-καίωμα της μονομερούς επέμβα-σης –μη αποκλειομένης της στρα-τιωτικής– στα εσωτερικά ενόςκράτους-μέλους της Ε.Ε. αντίκειταισε όλες τις συνθήκες πάνω στιςοποίες οικοδομήθηκε η Ε.Ε. απότο 1957 έως σήμερα. Χρειάζεταιμια διαφορετική ανάλυση που θαοδηγήσει σε διαφορετικό αποτέ-λεσμα. Είναι αναγκαία η επεξερ-γασία μιας νέας αρχιτεκτονικήςασφαλείας για την επανενωμένηΚύπρο. Η Ε.Ε. μπορεί να συμβάλειώστε να ξεπεραστεί η συγκρου-σιακού χαρακτήρα συμφωνία του’60, με μια νέα που θα προωθείτη θεσμική διαβούλευση και τηνπολιτική συνεννόηση με στόχοτην ειρηνική και με διπλωματικάμέσα επίλυση προβλημάτων, έτσιπου το ξεπέρασμά τους να συν-τελείται σε ένα περιβάλλον ασφα-λείας στο οποίο απαγορεύεται ηχρήση ή η απειλή χρήσης βίας.Σήμερα η Ε.Ε. στο πιο υψηλό επί-πεδο και ο ΟΗΕ –άρθρο 7 του Κα-ταστατικού Χάρτη– μπορεί να πα-ράσχουν τις απαιτούμενες εγγυή-σεις προωθώντας ένα νέο περι-βάλλον ασφαλείας σε μια ενδεχό-

μενη τελική διευθέτηση του Κυ-πριακού. Η Ε.Ε. μπορεί να εγγυηθείτην εφαρμογή της λύσης μέχριτο τελικό της στάδιο από το Ευ-ρωπαϊκό Συμβούλιο, την Επιτρο-πή, το Συμβούλιο Υπουργών, και,το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Η Συνθήκη της Λισσαβόναςεπιτρέπει στην Κύπρο να αξιοποι-ήσει την πρόνοια της «Ρήτραςαμοιβαίας συνδρομής», η οποίαστο άρθρο 28α, παρ. 7, του ΤίτλουV, προβλέπει ότι «σε περίπτωσηκατά την οποία κράτος- μέλος τηςΕ.Ε. δεχθεί ένοπλη επίθεση στοέδαφός του, τα άλλα κράτη-μέληοφείλουν να του παράσχουν βοή-θεια και συνδρομή με όλα τα μέσαπου έχουν στη διάθεσή τους, σύμ-φωνα με το άρθρο 51 του Κατα-στατικού Χάρτη των ΗνωμένωνΕθνών».

Μια νέα αρχιτεκτονική ασφα-λείας για την επανενωμένη Κύπροείναι σκόπιμο να διασυνδεθεί μετις ενταξιακές διαπραγματεύσειςτης Τουρκίας όπως προνοεί το κεί-μενο της 3ης Οκτωβρίου 2005. Αυ-τό μπορεί να επιτευχθεί με κύκλουςπολιτικής που ευνοούν μια δια-σύνδεση συμφερόντων μέσα στοευρωπαϊκό πλαίσιο. Εφόσον επι-τευχθεί συμφωνία στο Κυπριακό,η Λευκωσίας λ.χ. να ανοίξει τακλειστά κεφάλαια της διαπραγμά-τευσης Ε.Ε.-Τουρκίας, συνεπώςνα δώσει ισχυρή ώθηση στις εν-ταξιακές διαπραγματεύσεις τηςΤουρκίας και, υπό το φως της τε-λικής τους εξέλιξης, –ένταξη «λίγομέσα, λίγο έξω», ή Ειδική Σχέση–νέα ανάγνωση του ζητήματοςασφαλείας στο τρίγωνο Ε.Ε.-Τουρ-κία-Κύπρος.

Ο Γ. Κρανιδιώτης υπογράμμιζεστις 2 Μαρτίου 1999 ότι «η Ε.Ε.μπορεί να παίξει ρόλο και να συμ-βάλει στον αφοπλισμό και τηναποστρατικοποίηση του νησιού».Μέσα στο πλαίσιο της σημερινήςαναζήτησης λύσεων, είναι εφικτόστρατιωτικές δυνάμεις από τηνΕ.Ε. και τον ΟΗΕ να εποπτεύσουντη διαδικασία αποχώρησης τωνδυνάμεων του στρατού κατοχής.Επίσης, ένας αριθμός από αστυ-νομικές δυνάμεις από την Ευρωα-στυνομία (Europolice) μπορεί νααναλάβει μέρος της ευθύνης γιαεποπτεία «σημείων διέλευσης»μέχρι την πλήρη κατάργησή τους,ενώ αν συμφωνηθεί να παραμείνειμικρός αριθμός από δυνάμεις, όπωςτο ανάλογο με την ΕΛΔΥΚ και τηνΤΟΥΡΔΥΚ, να «συντονίζονται»από στρατιωτικό που θα ορίσει ηΕ.Ε.

Η πολιτική να αναδειχθεί η Ε.Ε.ως καταλύτης στην αρχιτεκτονικήασφαλείας στην επίλυση του Κυ-πριακού στηρίζεται από μεγάλεςπλειοψηφίες ανάμεσα σε Ε/κ καιΤ/κ. Έρευνα της κοινής γνώμηςστο πλαίσιο του προγράμματος«Κύπρος 2015: Έρευνα και Διά-λογος για ένα Βιώσιμο Μέλλον δεί-χνει ότι θετικός παράγοντας γιατην επίλυση είναι η επιθυμία ναεισέλθει η Κύπρος σε «νέα εποχήμακροπρόθεσμης βιώσιμης ειρή-νης» (98% Ε/κ, 73% Τ/κ), όπως καιτο «να καταστεί η Κύπρος ένα φυ-σιολογικό κράτος πλήρως ενταγ-μένο στην Ε.Ε., χωρίς το κυπριακόπρόβλημα να το κρατάει καθηλω-μένο (86% Ε/κ, 65% Τ/κ)».

www.larkoslarkou.org.cy

Αρχιτεκτονική ασφάλειας στην επίλυση του ΚυπριακούΤου ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ

Το σιωπηλό 1954Του ΜΑΡΙΟΥ ΕΠΑΜΕΙΝΩΝΔΑ

Οδημόσιος διάλογος για την ιστο-ρία περιστρέφεται συνήθωςγύρω από εμβληματικές χρο-

νολογίες κατά τις οποίες επισυνέ-βησαν γεγονότα που προσλαμβά-νονται ως ηρωικά, δραματικά, τρα-γικά, κτλ. Οι χρονιές που ακολουθούνή έπονται φαντάζουν ιστορικά ου-δέτερες ή ακόμα και «ανύπαρκτες».Το 1954, δίπλα στο «εκκωφαντικό»1955, φαίνεται ως να είναι «ιστορικάσιωπηλό». Εντούτοις, έχει ιδιαίτεροενδιαφέρον, αφού ήταν χρονιά έν-τονων πολιτικών ζυμώσεων, καθο-ριστικών μάλιστα για την Κύπρο.Κομβικό γεγονός ήταν η απόφασητης Ελληνικής Κυβέρνησης να κα-ταθέσει αίτημα για τη συμπερίληψητου ζητήματος της Κύπρου στηνημερήσια διάταξη της επερχόμενης9ης συνόδου της Γενικής Συνέλευσηςτων Ηνωμένων Εθνών. Σκοπός τηςήταν να «διεθνοποιήσει» το Κυπρια-κό και να αποσπάσει ψήφισμα πουνα υποστήριζε το δικαίωμα αυτο-διάθεσης του κυπριακού λαού, κάτιπου θα επέτρεπε συνεπακόλουθατην Ένωση της Κύπρου με την Ελ-λάδα μέσω π.χ. ενός δημοψηφίσμα-τος.

Η απόφαση για διεθνοποίησητου Κυπριακού, έθετε τέρμα στη μέ-χρι τότε πολιτική της Ελλάδας, ανα-

φορικά με την Κύπρο και βασιζότανστις παρακαταθήκες του Βενιζέλου.Το «δόγμα Βενιζέλου» υποστήριζεότι καμία προσπάθεια για μεταβολήστο καθεστώς της Κύπρου δεν θαέπρεπε να επιδιωχθεί χωρίς την πρό-τερη σύμφωνη γνώμη του ΗνωμένουΒασιλείου, το οποίο με βάση το δι-καιακό σύστημα της εποχής, ήτανκυρίαρχος του νησιού. Σύμφωνα μεαυτή την πολιτική αντίληψη, μια«μονομερής» ενέργεια της Ελλάδαςθα είχε ελάχιστες πιθανότητες νααποφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα,δεδομένης της ισχύς της Μ. Βρετα-νίας στο διεθνές διπλωματικό πεδίο.Επιπλέον, θα διατάρασσε τις σχέσειςΕλλάδας-Ηνωμένου Βασιλείου, τιςοποίες είχε σχεδόν απελπισμέναανάγκη, η καθημαγμένη από τονεμφύλιο και πολιτικοοικονομικάεξαρτώμενη από το δυτικό μπλοκ,Ελλάδα.

Προς την κατεύθυνση της διε-θνοποίησης του Κυπριακού επηρέ-ασαν τόσο γενικότερες ιστορικέςδυναμικές όσο και οι ενέργειες ση-μαντικών προσωπικοτήτων της επο-χής. Στις γενικότερες δυναμικέςμπορεί να περιληφθεί η χειμαρρώδηςεπιθυμία των Ελληνοκυπρίων γιαΈνωση με τη Ελλάδα, η οποία ασκού-σε πίεση προς τις ελληνικές κυβερ-

νήσεις να εκπληρώσουν το «ιστορικότους χρέος προς την Κύπρο», καθώςκαι η συστηματική άρνηση του Ηνω-μένου Βασιλείου να συζητήσει τοενδεχόμενο της παραχώρησης αυ-τοδιάθεσης στην Κύπρο στο πλαίσιοδιμερών συνομιλιών με την ελληνικήκυβέρνηση. Ίσως αυτές οι δυναμικέςνα μην ήταν αρκετές για την λήψητης απόφασης διεθνοποίησης τουΚυπριακού από την κυβέρνηση Πα-πάγου το 1954, αν δεν συνέτρεχανκαι οι ενέργειες συγκεκριμένων ση-μαντικών προσωπικοτήτων, όπωςτου 41χρονου τότε ΑρχιεπίσκοπουΜακάριου Γ΄. Ο Αρχιεπίσκοπος καιΕθνάρχης Μακάριος Γ’, αντιλαμβα-νόμενος τους δισταγμούς του Έλ-ληνα Πρωθυπουργού, να προχωρή-σει στη διεθνοποίηση του Κυπρια-κού, του άσκησε σχεδόν εκβιαστικήπολιτική πίεση αναφέροντας ότι θαμπορούσε να ζητήσει από άλλες χώ-ρες να εγείρουν το θέμα της Κύπρουστη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ανη Ελλάδα δεν ήταν διατεθειμένη νατο κάνει. Τελικά ο Παπάγος «πείθε-ται» και η ελληνική κυβέρνηση απο-φασίζει να καταθέσει το αίτημά τηςστις 20 Αυγούστου το 1954.

Ενόψει της επικείμενης εγγραφήςτου ζητήματος της Κύπρου από τηνΕλλάδα, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος

προσκάλεσε τον «ευσεβή και φιλό-θρησκο Ελληνικό Κυπριακό Λαό»να παραστεί σε πάνδημο δέησηστον Ιερό Ναό Φανερωμένης τηνΚυριακή 22 Αυγούστου 1954. Η πρό-σκληση σε δέηση και όχι σε συλλα-λητήριο είναι επιβεβλημένη από τογεγονός ότι τα ανελεύθερα «αντι-στασιαστικά μέτρα» που εφάρμοζανοι βρετανικές αρχές, απαγόρευαντη διεξαγωγή πολιτικών συγκεν-τρώσεων. Στις 22 Αυγούστου 1954,ενώπιον χιλιάδων κόσμου, ο Μακά-ριος θα εκφωνήσει τον πιο εμβλη-ματικό, τόσο από πλευράς τεκμη-ρίωσης, όσο και από πλευράς συ-ναισθηματικής φόρτισης, λόγο υπέρτης Ένωσης. Έμεινε γνωστός ως«Ο Όρκος της Φανερωμένης», αφούστην κορύφωσή του, ο Μακάριοςκαλεί τον λαό να δώσουν από κοινούόρκο ότι θα παραμείνουν πιστοί έωςθανάτου εις το εθνικό αίτημα για«Ένωση και μόνο Ένωση».

Στο διάστημα που μεσολάβησεαπό την εγγραφή του θέματος τονΑύγουστο μέχρι το Δεκέμβριο, πα-ρατηρήθηκε έντονη πολιτική κινη-τικότητα τόσο από ελληνικής πλευ-ράς όσο και από πλευράς των δυ-νάμεων που έβλεπαν αρνητικά τοελληνικό αίτημα: Αντιπροσωπείεςτουρκοκυπριακών οργανώσεων δια-

κήρυσσαν προς κάθε κατεύθυνσητην αντίθεσή τους προς την προ-οπτική Ενώσεως της Κύπρου με τηνΕλλάδα. Η τουρκική κυβέρνησηάφηνε καθαρά να εννοηθεί ότι δενθα έμενε απαθής σε περίπτωση πουγίνονταν προσπάθειες για αλλαγήτου καθεστώτος στην Κύπρο. Τέλος,η βρετανική κυβέρνηση, εκτός απότου να ενθαρρύνει τις αντιδράσειςτης τουρκικής πλευράς, προέβηκεσε μια σειρά από διπλωματικές κι-νήσεις που θα απέτρεπαν δυσμενείςπρος τα συμφέροντά της εξελίξειςσε επίπεδο ΟΗΕ. Εν τέλει, τον Δε-κέμβριο 1954 η ελληνική κυβέρνηση,αντιλαμβανόμενη την ασυμμετρίαδυνάμεων, συμφώνησε σε πρότασηπου προέβλεπε τη «μη συζήτησητου θέματος προς το παρόν». Έτσι,το 1954 τελειώνει αφήνοντας ωςπαρακαταθήκη –μεταξύ άλλων– τογεγονός ότι ο ΟΗΕ δεν έβλεπε τοθέμα του δικαιώματος αυτοδιάθεσηςτου κυπριακού λαού με τον τρόποπου το έβλεπε η ελληνική πλευράκαι δίνοντας τη δυνατότητα στηνΤουρκία να εμφανίζεται από τούδεκαι στο εξής ως ενδιαφερόμενο μέροςστις συζητήσεις για το Κυπριακό.

Ανασκοπώντας τα γεγονότα του1954 εκ των υστέρων, θα ήταν εξαι-ρετικά δύσκολο να αμφισβητηθεί

το ότι η κατάληξη της προσπάθειαςδιεθνοποίησης του Κυπριακού είχεάλλα αποτελέσματα απ’ αυτά πουεπιδίωκαν οι εμπνευστές της. Μά-λιστα, θα μπορούσε να υποστηριχ-θεί η θέση ότι εκείνη η πολιτικήεπιλογή δημιούργησε δυναμικέςπου ωθούσαν στη μετεξέλιξη τουκυπριακού ζητήματος με τρόποδυσμενή προς τα συμφέροντα τουελληνικού κυπριακού λαού, του-λάχιστον όπως αυτά γίνονταν αν-τιληπτά κατά την υπό εξέταση επο-χή. Σε ένα άλλο επίπεδο, θα μπο-ρούσε κάποιος να αναρωτηθεί ανυπάρχει δυνατότητα να αντληθούνσυμπεράσματα από την εμπειρίατου 1954 που να αποβούν «χρήσι-μα» σήμερα. Εναπόκειται στον κα-θένα να το αποφασίσει. Ενδεχο-μένως, πάντως, η μελέτη του 1954να αποτελέσει έναυσμα για προ-βληματισμό σχετικά με την ευθύνηπου έχουν οι φορείς πολιτικής δρά-σης, ηγέτες και πολίτες, να σταθ-μίζουν με υπευθυνότητα το τι θε-ωρούν επιθυμητό ή δίκαιο να συμ-βεί με αυτό που πραγματικά συμ-βαίνει στο κόσμο, πριν παίρνουντις αποφάσεις τους.

Ο κ. Μάριος Επαμεινώνδας είναι εκπαι-δευτικός-ιστορικός.

Τ ώρα που άρχισε και αναπτύσ-σεται μια ενεργός διαδικασίαγια επίτευξη λύσης του χρονί-

ζοντος κυπριακού προβλήματος διά-φοροι μελετητές, επιστήμονες οι-κονομολόγοι, και άλλοι έχουν επι-σημάνει με άρθρα τους τα οικονομικάπροβλήματα που θα έχει να αντιμε-τωπίσει η Κύπρος, αν η λύση πουθα επιτευχθεί θα είναι αυτή της Δι-κοινοτικής Διζωνικής Ομοσπονδίας,ΔΔΟ. Συναφώς θα ήθελα να υποδείξωότι στους αντίποδες του πολιτικούσυστήματος της ΔΔΟ ένας θα μπο-ρούσε να τοποθετήσει αφ’ ενός τοΕνιαίο Κράτος με ευρείες εξουσίεςαυτοκυβέρνησης στην καθεμία απότις δύο Κοινότητες και αφ’ ετέρουτη Συνομοσπονδία δύο κρατών.

Μερικοί αρθρογράφοι για το θέ-μα αυτό (π.χ. δρ Ιάκωβος Αριστείδουκαι δρ Αντρέας Θεοφάνους) επιση-μαίνουν το σοβαρό οικονομικό πρό-βλημα που θα προέλθει από μίαπολύ ψηλού κόστους λειτουργικήδιαδικασία που θα συνεπάγεται έναπολυμερές κυβερνητικό σύστημα,όπως αυτό της ΔΔΟ με πολιτικήισότητα, που θα προνοεί για δύοεπιμέρους Βουλές και για μια Κεν-τρική Γερουσία, καθώς και για δύοαυτόνομα διοικητικά συστήματαένα για την κάθε Πολιτεία, παράλ-ληλα με ένα εξίσου πολυάριθμοκεντρικό κρατικό όργανο στο οποίοθα διορισθούν δημόσιοι υπάλληλοικαι από τις δύο κοινότητες. Οι σχε-τικές αναλύσεις αναφέρουν ότι τοσυνεπακόλουθο λειτουργικό κόστοςθα επιβαρύνει τα οικονομικά τουκράτους της ΔΔΟ σε τέτοιο βαθμόπου θα του στερεί τους απαραίτη-τους πόρους για την επιθυμητή κοι-νωνικοοικονομική ανάπτυξη. Συμ-περασματική τους εισήγηση: ναυιοθετήσουμε μία πιο «ήπιας» μορ-φής Ομοσπονδία που να στηρίζεταισε μια ισχυρή κεντρική κυβέρνησηόπως περίπου εκείνη που προνο-ούσε το Σύνταγμα του 1960 όπουείχαμε μία Βουλή και δύο ΚοινοτικέςΣυνελεύσεις που διαχειριζόντουσανη καθεμία μόνο τα ιδιαίτερης ση-μασίας κοινοτικά θέματα, όπως τηνπαιδεία, τον αθλητισμό και τον πο-λιτισμό.

Άλλοι αρθρογράφοι (π.χ. δρ ΆρηςΠετάσης και Κώστας Παναγιώτου)επισημαίνουν το μεγάλο χρέος πουθα κληρονομήσουμε αν υιοθετή-σουμε την επιδιωκόμενη λύση τηςΔΔΟ και που θα προέλθει από ταεπιμέρους χρέη της νυν ΚυπριακήςΔημοκρατίας, καθώς και εκείνα της«Τουρκικής Δημοκρατίας της ΒορείουΚύπρου» συν το κόστος των απο-ζημιώσεων για το περιουσιακό καιπου εκτιμάται, ότι μαζί με άλλα, θαανέλθει συνολικά στο 300% του νέουΑΕΠ. Αυτό μοιραία, υποδεικνύουν,θα οδηγήσει το νέο μας ομόσπονδοκράτος σε οικονομική κατάρρευση.

Συμπερασματική τους εισήγηση:είτε «να μείνουμε όπως είμαστε»,είτε να επιλέξουμε μια μορφή Συ-νομοσπονδίας όπου το κάθε μέροςθα έχει ευθύνη για τα δικά του οι-κονομικά προβλήματα.

Το γενικό συμπέρασμα από τιςπιο πάνω αρθρογραφίες θα μπορούσενα συνοψισθεί στα εξής: η πιο οι-κονομικά «βιώσιμη» λύση θα είναιαυτή της Συνομοσπονδίας δύο ανε-ξαρτήτων κρατών, ενώ η πιο ακριβή«λειτουργική» λύση θα είναι αυτήτης επιδιωκόμενης ΔΔΟ.

Γιατί, όμως, παράλληλα με τιςποιο πάνω κοστολογικές αναλύσεις,και πριν να βγάλουμε γενικά συμ-περάσματα, να μη βάλουμε στις διά-φορες οικονομολογικές εξισώσειςκαι τη βοήθεια που θα αναμένουμεκαι από εκείνους που μας στηρίζουνστην εξεύρεση λύσης ΔΔΟ, (έστωμικρή ή μεγάλη), καθώς και τη μεγάληκοινωνικοοικονομική ανάπτυξη πουθα επιφέρει μια λύση που θα προέλθειαπό μία ειρηνική και μακροπρόθεσμηδιευθέτηση, που θα ενώνει τον τόπο,τον λαό και την οικονομία, μια λύσηχωρίς την ανάγκη να ξοδεύουμε γιαεξοπλισμούς, μια «Ελβετία» της ανα-τολικής Μεσογείου στους κόλπουςτης Ευρωπαϊκής Ένωσης;

Γεννάται, επομένως, το ερώτημα:εν όψει των σοβαρών αυτών οικο-νομικών προβλημάτων, και μόνο,που αναμένεται να προκύψουν απότη συμφωνημένη στόχευση της Δι-κοινοτικής Διζωνικής Ομοσπονδίας,ΔΔΟ, με πολιτική ισότητα, επιβάλ-λεται όντως να αλλάξουμε στόχοκαι στρατηγική; Και αν ναι, ποια ελ-πίδα έχουμε να επιτύχουμε την απο-δοχή της από τις δύο Κοινότητεςκαι τη στήριξη του διεθνούς παρά-γοντα όταν το Εθνικό Συμβούλιοέχει ήδη από καιρό αποδεχθεί τηλύση της ΔΔΟ και τα Ηνωμένα Έθνηκαι η Ευρωπαϊκή Ένωση την επι-κύρωσαν και τη στηρίζουν;

Συμπερασματικά, επομένως, θαμπορούσαμε να πούμε ότι οι πιο πά-νω διαπιστώσεις των αξιόλογων οι-κονομολόγων και ερευνητών αντίνα μας οδηγήσουν στις αναποτελε-σματικές περιπέτειες της αλλαγήςτης στόχευσης είτε προς μια μορφήΕνιαίου Κράτους είτε προς μια μορφήΣυνομοσπονδίας θα ήταν πολιτικάσοφότερο αν τις παραπέμπαμε στουςδύο διαπραγματευτές που επεξερ-γάζονται συστηματικά μια μορφήλύσης του τύπου της ΔΔΟ με πολιτικήισότητα, με τη σύσταση να επιχει-ρήσουν να εισαγάγουν σε αυτή τέ-τοιες πρόνοιες που να μειώνουνκατά το δυνατό τα προβλήματα πουεπισημάνθηκαν και που να μεγιστο-ποιούν τους παράγοντες που θα βοη-θούν στην οικονομική και κοινωνικήανάπτυξη.

christodoulides.g@cytanet.com.cy

Του δρος ΓΙΩΡΓΟΥ Δ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ

Oικονομικές αναλύσειςμιας λύσης ΔΔΟ

14-EPISTOLES CY_Master_cy 21/08/15 23:22 Page 14

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 15Ε Λ Λ Α Δ ΑΚυριακή 23 Αυγούστου 2015

ΤουΚ.Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ

Σε κάλπες με άδηλη έκβαση οδεύει ηχώρα, με ευθύνη του κ. Αλ. Τσίπρα,καθώς ο απερχόμενος πρωθυπουργόςεπέλεξε, μετά την αναμέτρηση της25ης Ιανουαρίου και το δημοψήφισματου περασμένου Ιουνίου, να εμπλέξειτην πολιτική ζωή σε μια νέα εκλογικήπεριπέτεια, παρά τις προφανείς πα-ρενέργειες στο πεδίο της οικονομίας,που ήδη κινείται στο ναδίρ, λόγωτων capital controls και της πολύμη-νης στάσης πληρωμών του Δημοσίου.Οι εκλογές, που, σύμφωνα με τα υφι-στάμενα δεδομένα, θα πραγματο-ποιηθούν στις 20 Σεπτεμβρίου, ήλθανως απότοκες των εσωτερικών αδιε-ξόδων και της διάσπασης του ΣΥΡΙΖΑ,και έχουν κρίσιμες διαφορές από τιςπροηγούμενες αναμετρήσεις τηςπεριόδου των μνημονίων. Για πρώτη

φορά τα κόμματα οδηγούνται σεεκλογές-εξπρές, χωρίς να υπάρχεικαταγραφή των τάσεων της κοινήςγνώμης, με βάση τα νέα πολιτικάδεδομένα τα οποία δημιούργησανη υπερψήφιση του τρίτου –και πλέονεπώδυνου– μνημονίου από τον κ.Αλ. Τσίπρα, αλλά και η δημιουργίανέου πολιτικού φορέα από τον κ. Π.Λαφαζάνη. Επίσης, για πρώτη φορά,η όποια κυβέρνηση προκύψει απότις κάλπες, είτε με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ,είτε τη Ν.Δ., ή κυβερνητικό σχήμαμεγάλου συνασπισμού, δεν θα κληθείνα διαπραγματευτεί με τους εταίρους,αλλά να υλοποιήσει μια ήδη διαμορ-φωμένη συμφωνία, η οποία μάλισταυπερψηφίστηκε με μεγάλη πλειοψη-φία από τη Βουλή. Τέλος, μετά τηνπαραίτηση Σαμαρά στον απόηχοτου δημοψηφίσματος, η Ν.Δ. προ-σέρχεται στην εκλογική μάχη με

νέο αρχηγό τον κ. Ευ. Μεϊμαράκη.Το πρωτόγνωρο αυτό σκηνικό

οδηγεί έμπειρα στελέχη από όλουςτους πολιτικούς χώρους στην εκτί-μηση πως πιθανότατα οδεύουμε σεμια αναμέτρηση εκπλήξεων, με βα-σικότερο ερώτημα εάν το σώμα τωνψηφοφόρων θα κινηθεί στο λογικήτου υψηλού δικομματισμού, όπωςτον περασμένο Ιανουάριο και τονΙούνιο του 2012, ή θα υπάρξει κα-τακερματισμός της ψήφου, όπωςείχε συμβεί τον Μάιο του ίδιου χρό-νου. Είναι σαφές πως ο κ. Αλ. Τσίπραςκαι ο κ. Ευ. Μεϊμαράκης θα αναπτύ-ξουν τη στρατηγική τους με στόχοτην ενίσχυση του δικομματισμού καιτη συμπίεση των μικρότερων πολι-τικών σχηματισμών, εκμεταλλευό-μενοι και το μπόνους των 50 εδρώνπου δίδει ο υφιστάμενος εκλογικόςνόμος στο πρώτο κόμμα, εξέλιξη που

προοιωνίζεται μια σύντομη μεν, αλλάέντονης πόλωσης προεκλογική πε-ρίοδο. Ηδη ο κ. Τσίπρας επικρίνει μεσφοδρότητα το «παλιό πολιτικό σύ-στημα», και το Μέγαρο Μαξίμου επι-τίθεται σε καθημερινή βάση στον κ.Μεϊμαράκη, ενώ ο πρόεδρος της Ν.Δ.στοχοποιεί προσωπικά τον απερχό-μενο πρωθυπουργό, που είναι σαφέςότι θα επιχειρήσει, όπως και στο δη-μοψήφισμα, να σηκώσει προσωπικάτο βάρος της προεκλογικής εκστρα-τείας του διασπασμένου πλέον ΣΥ-ΡΙΖΑ. Εάν η απ’ ευθείας σύγκρουσημεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ. είναι μία απότις βασικότερες παραμέτρους πουθα κρίνουν την έκβαση της επερχό-μενης εκλογικής αναμέτρησης, δενείναι η μόνη. Καθοριστικά θα επι-δράσουν επίσης:

• Η προοπτική των μετεκλογικώνσυνεργασιών. Ο κ. Τσίπρας θα κληθεί

να δώσει δύσκολες απαντήσεις, ειδικάεάν από τις δημοσκοπήσεις προκύπτειπως οι ΑΝΕΛ δεν εισέρχονται στηνέα Βουλή, καθώς απέρριψε το εν-δεχόμενο συνεργασίας με τη Ν.Δ.,το Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ σε ένα κυ-βερνητικό σχήμα ευρύτερης νομι-μοποιητικής βάσης.

• Ο βαθμός στον οποίο η κρίση τωνπολιτών θα επηρεαστεί από μέτραόπως η διατήρηση του ΕΝΦΙΑ, η αύ-ξηση της φορολογίας, η απελευθέ-ρωση επαγγελμάτων και οι αλλαγέςστο ασφαλιστικό που δεν έχουν μενεφαρμοστεί, αλλά περιγράφονται σεπολύ μεγάλο βαθμό στο μνημόνιοπου υπέγραψε ο κ. Τσίπρας και θααναδειχθούν από τα κόμματα τηςαντιπολίτευσης.

• Η προσαρμογή του ΣΥΡΙΖΑ σε μιανεντελώς διαφορετικού τύπου προ-εκλογική εκστρατεία: Από το 2011

και μετά, ο κ. Τσίπρας και το κόμματου ακολουθούσαν επιθετική στρα-τηγική και ρητορική. Ομως, πλέον,για πρώτη φορά θα πρέπει να «δο-κιμαστούν» ως αμυνόμενοι και, μά-λιστα, έναντι του συνόλου των άλλωνπολιτικών δυνάμεων, συμπεριλαμ-βανομένης της Λαϊκής Ενότητας τουκ. Π. Λαφαζάνη.

• Η ισχύς της λεγόμενης αντιμνημο-νιακής ψήφου, μετά και το 62% τουΟΧΙ στο δημοψήφισμα της 5ης Ιου-λίου. Είναι προφανές ότι το εύροςτων διαρροών του ΣΥΡΙΖΑ θα δια-δραματίσει καθοριστικό ρόλο στοτελικό αποτέλεσμα των εκλογών.

• Η εκλογική συμπεριφορά των αγρο-τών, που στην τελευταία εκλογικήαναμέτρηση είχαν στραφεί προς τονκ. Τσίπρα, αλλά μπορεί να αναθεωρή-σουν υπό το βάρος επερχόμενων με-γάλων φορολογικών επιβαρύνσεων.

Εκλογική περιπέτεια με άδηλη έκβασηΤο μνημόνιο, η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ και η έλλειψη καταγραφής των τάσεων της κοινής γνώμης οδηγούν σε αναμέτρηση εκπλήξεων

Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΖΟΥΛΑ

Μια μάχη πολιτικών τακτικισμώνμε αποκλειστική ευθύνη του Αλ.Τσίπρα βιώνει η χώρα τις τελευταίεςτρεις μέρες, αφότου ο πρωθυπουρ-γός επέλεξε να οδηγήσει τη χώραστις κάλπες, για να προλάβει ναμην φτάσει στους πολίτες ο λογα-ριασμός του μνημονίου που υπέ-γραψε, αλλά και να επιχειρήσει ναμην ενδυναμωθεί περαιτέρω η αρι-στερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ.

Το γεγονός ότι ο κ. Τσίπρας φέρειακέραιη την ευθύνη που η χώραβρίσκεται και πάλι εκκρεμής καιακυβέρνητη επιβεβαιώνεται, άλ-λωστε, και από τις προσωπικές τουπαλινωδίες μέχρι να λάβει τη σχε-τική απόφαση: Στην πρόσφατηΚεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑπρότεινε και απέσπασε έκτακτοσυνέδριο τον Σεπτέμβριο, θέλονταςνα κερδίσει χρόνο για να βρει τονπιο ανώδυνο –για τον ίδιο– τρόπο

διάσπασης του κόμματός του. Οτανσυνειδητοποίησε ότι ένα συνέδριοτον Σεπτέμβριο θα τον ζημίωνε πο-λιτικά, γιατί θα μεσολαβούσαν νέοιεφαρμοστικοί μνημονιακοί νόμοι,σκαρφίστηκε την ιδέα της ψήφουεμπιστοσύνης, με σκοπό να πέσει«ηρωικώς» και να εκθέσει την Αρι-στερή Πλατφόρμα ότι εκείνη έριξετην πρώτη αριστερή κυβέρνηση.Κι όταν αντελήφθη την πιθανότητανα κερδίσει τελικώς την εμπιστο-σύνη της Βουλής από τους παρόντεςβουλευτές (καθώς οι «λαφαζανιστές»υπονόησαν ότι θα απέχουν), προ-τίμησε να οδηγήσει άρον άρον τηχώρα στις κάλπες. Υποτιμώνταςτις συνταγματικές διαδικασίες πουπροβλέπονται, την αξιοποίησή τουςαπό την αντιπολίτευση, και κυρίωςεξευτελίζοντας κάθε εσωκομματικήδιαδικασία στο ίδιο του το κόμμα,που κατ’ εξοχήν επαίρετο για τηδιαφανή δημοκρατική του λειτουρ-γία.

Το πόσο βιαστικά και απροετοί-μαστα ελήφθη η απόφαση για εκλο-γές φάνηκε, εξάλλου, από το γεγονόςότι αρκετοί συνεργάτες του μέχριτην τελευταία στιγμή διοχέτευανστον Τύπο ως επικρατέστερο το σε-νάριο οι εκλογές να γίνουν αφού οκ. Τσίπρας διασφαλίσει την απομεί-ωση του χρέους, τον προσεχή Οκτώ-βριο. Ενδεικτικό είναι επίσης ότι οπρωθυπουργός στις τηλεφωνικέςσυνομιλίες που είχε την Πέμπτη μετην κ. Φώφη Γεννηματά και τον κ.Στ. Θεοδωράκη (για να τους ενημε-

ρώσει για την οριστική του απόφαση)προσπάθησε να τους πείσει για τηναναγκαιότητα οι εκλογές να γίνουντο ταχύτερον δυνατόν –«ει δυνατόνστις 13 Σεπτεμβρίου», τους είπε–επικαλούμενος τον κίνδυνο να υπάρ-ξει μεγάλο πρόβλημα με την ανα-κεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Γε-γονός που έκανε τον κ. Θεοδωράκηνα του επισημαίνει ότι «το πρόβλημααυτό μόνος του το προκαλεί», αλλάκαι συνεργάτες της κ. Γεννηματάνα αποδίδουν τη σπουδή του κ. Τσί-πρα «στην αγωνία του πρωθυπουρ-γού οι εκλογές να γίνουν πριν ανοί-ξουν τα... σχολεία και αναδειχθούνοι τεράστιες ελλείψεις στο διδακτικόπροσωπικό λόγω των ανεύθυνωνεπιλογών του κ. Μπαλτά».

Τις παλινωδίες και τις πολιτικέςαμφιταλαντεύσεις του κ. Τσίπρατις παρακολουθούσε καθημερινάκαι ο εμπειρότατος πολιτικά Ευ.Μεϊμαράκης, ο οποίος φάνηκε πιοπροετοιμασμένος όλων. Είναι χα-

ρακτηριστικό ότι, με το που έγινεγνωστό ότι ο κ. Τσίπρας θα απευ-θύνει διάγγελμα, ανακοίνωσε αμέ-σως μετά συνέντευξη Τύπου (χωρίςνα γνωρίζει την επιχειρηματολογίαπου θα επικαλείτο ο πρωθυπουργόςγια τις εκλογές), ενώ στη Συγγρούείχαν ήδη μελετήσει και προαπο-φασίσει και τον τρόπο αντίδρασηςτης Ν.Δ. για καθεμιά από τις επι-λογές του. Ετσι εξηγείται, άλλωστε,ότι ο κ. Μεϊμαράκης ανακοίνωσεαμέσως ότι θα λάβει τη διερευνη-τική εντολή, όπως προβλέπει τοΣύνταγμα.

Ο στόχος του έχει ήδη διαφανεί:να εκθέσει ως ακατανόητη, ανεύ-θυνη και εθνικά επιζήμια την επι-λογή του κ. Τσίπρα να σύρει τη χώ-ρα στις εκλογές, με το εύλογο επι-χείρημα ότι, αφού ούτως ή άλλωςτα μνημονιακά κόμματα (δηλαδήκαι... ο ΣΥΡΙΖΑ) θα κληθούν να συγ-κυβερνήσουν μετά τις εκλογές,μπορούν κάλλιστα να το κάνουν

από σήμερα, και η χώρα να απο-φύγει έναν μήνα ακυβερνησίας.

Η προειλημμένη απόφαση τουκ. Μεϊμαράκη να λάβει τη διερευ-νητική εντολή, ξέροντας ότι δενθα τελεσφορήσει, εξυπηρετούσεβέβαια και μια ανομολόγητη στό-χευση. Καθώς ήξερε ότι σκοπόςτου κ. Τσίπρα ήταν να αιφνιδιάσειτον κ. Λαφαζάνη, σκέφτηκε νατου δώσει εκείνος τον αναγκαίοχρόνο που θέλησε να του στερήσειο πρωθυπουργός. Και τα κατάφερεκαι με το παραπάνω, αν αναλογι-στεί κανείς ότι οι βουλευτές τηςΑριστερής Πλατφόρμας όχι μόνονανακοίνωσαν το κόμμα τους, αλλάπρόλαβαν να μετεξελιχθούν καισε συγκροτημένη Κ.Ο. για να λά-βουν εκείνοι πλέον την τρίτη διε-ρευνητική εντολή, προετοιμάζον-τας καλύτερα τις επόμενες κινήσειςτους και εκθέτοντας παράλληλατον κ. Τσίπρα για τη μνημονιακήμετεξέλιξή του.

Οι τακτικισμοί Τσίπρα και η διελκυστίνδα με τις διερευνητικές

Του ΒΑΣΙΛΗ ΖΗΡΑ

Στη δίνη της πολιτικής αστάθειας καιτων προεκλογικών σκοπιμοτήτωνβρίσκεται εκ νέου η οικονομία, πιοευάλωτη από ποτέ λόγω των περιο-ρισμών στην κίνηση κεφαλαίων. Ηδιάρκεια της προεκλογικής περιόδουθα είναι, όπως φαίνεται, η μικρότερηδυνατή, αλλά είναι αρκετή για ναπροκαλέσει σημαντικές καθυστε-ρήσεις και να επηρεάσει κρίσιμαχρονοδιαγράμματα για την υλοποί-

ηση της συμφωνίας με τους πιστωτές,που αποτελεί προϋπόθεση για τηνεπιστροφή της οικονομίας σε μιαστοιχειώδη ομαλότητα.

Ακόμη κι αν από τις κάλπες προ-κύψει μια κυβέρνηση με ισχυρή βού-ληση να εφαρμόσει τη συμφωνία, εί-ναι βέβαιο ότι θα καθυστερήσει ηολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησηςτου νέου μνημονίου από την τρόικα,η εκταμίευση των επόμενων δόσεων(3 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο και τονΟκτώβριο με τα οποία θα μειώνοντανοι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημο-σίου προς τον ιδιωτικό τομέα) και ηέναρξη των διαπραγματεύσεων γιατην ελάφρυνση του χρέους.

Επίσης, αναβάλλεται μέχρι τονσχηματισμό νέας κυβέρνησης ηεπιστροφή των τραπεζών στηναπευθείας χρηματοδότηση απότην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα,

παρά το γεγονός ότι έχουν πλέοναρθεί οι λόγοι που οδήγησαν στηδιακοπή της και στη χρηματοδό-τηση από τον ακριβότερο έκτακτομηχανισμό της Τράπεζας της Ελ-λάδος (ELA).

Στον πάγο μπαίνουν οι διαδικα-σίες υλοποίησης μιας σειράς ιδιω-τικοποιήσεων, που έχουν ήδη επη-ρεασθεί αρνητικά από τον τρόποπου τις χειρίστηκε η κυβέρνησηΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ το προηγούμενο7μηνο. Χαρακτηριστικότερη περί-πτωση είναι αυτή της παραχώρησηςτων 14 περιφερειακών αεροδρο-μίων. Οταν η κυβέρνηση αποφάσισε–υπό την πίεση των πιστωτών– ναεγκρίνει τη συμφωνία, εμφανίστηκενα ζητάει περαιτέρω διαπραγμα-τεύσεις η πλευρά της αναδόχουκοινοπραξίας (επικεφαλής της οποί-ας είναι η γερμανική Fraport), μετο επιχείρημα ότι στο διάστημααπό την ολοκλήρωση του διαγω-νισμού (τον περασμένο Νοέμβριο)έως την έγκριση της συμφωνίαςαπό την κυβέρνηση (στις 14 Αυ-γούστου) οι οικονομικές συνθήκεςστην Ελλάδα έχουν αλλάξει σημαν-τικά. Σύμφωνα με το Σχέδιο Αξιο-ποίησης Περιουσιακών Στοιχείων(Asset Development Plan) του ΤΑΙ-ΠΕΔ υπάρχουν περισσότερες από70 εκκρεμότητες σε όλα τα σχέδιααποκρατικοποιήσεων και θα πα-ραμείνουν ως τέτοιες μέχρι να σχη-ματισθεί νέα κυβέρνηση.

Τι έχει συμφωνηθείΕπίσης, στη διάρκεια της προ-

εκλογικής περιόδου δεν πρόκειταινα προχωρήσει η επεξεργασία νο-μοθετημάτων και μέτρων που είχανσυμφωνηθεί να υλοποιηθούν τονΣεπτέμβριο και τον Οκτώβριο. Μεβάση το τρίτο μνημόνιο, τον Σε-πτέμβριο θα έπρεπε:

1. Να θεσπιστούν νέες ποινές για

τη φοροδιαφυγή και για τα πρόστι-μα.

2. Να διαμορφωθεί ένα σχέδιο γιατην εκκαθάριση των καθυστερού-μενων οφειλών του Δημοσίου προςτους ιδιώτες, καθώς και των αιτήσεωνεπιστροφών φόρου και συνταξιοδό-τησης.

3. Να εκπονηθεί ένας οδικός χάρτηςγια την ταχύτερη αδειοδότηση επι-χειρήσεων.

4.Να συμφωνηθούν με την τρόικαοι αλλαγές στην αγορά ηλεκτρικήςενέργειας.

Τον Οκτώβριο, σύμφωνα με τομνημόνιο, η κυβέρνηση πρέπει:

1. Να παρουσιάσει τις προτάσειςτης για τη συνολική μεταρρύθμισητου ασφαλιστικού συστήματος καθώςκαι τα μέτρα περικοπών δαπανώντου συνταξιοδοτικού που θα αντι-σταθμίσουν εκείνες τις περικοπέςπου έκρινε αντισυνταγματικές τοΣτΕ.

2. Να καταθέσει (έως τις 15 του

μήνα) το προσχέδιο του προϋπολο-γισμού του 2016, καθώς και νέο Με-σοπρόθεσμο Πλαίσιο ΔημοσιονομικήςΣτρατηγικής για την περίοδο 2015 -2019. Σε αυτό θα πρέπει να περιλαμ-βάνονται δημοσιονομικά μέτρα 4%του ΑΕΠ έως το 2018. Πέραν αυτώνπου έχουν ήδη συμφωνηθεί και ανα-φέρονται παρακάτω, η κυβέρνησηθα πρέπει να προσδιορίσει επιπλέονμέτρα ύψους 0,75% του ΑΕΠ ή 1,3δισ. ευρώ για το 2017 και 450 εκατ.ευρώ για το 2018, προκειμένου ναεπιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοιτου τρίτου μνημονίου.

3. Να καταργήσει τον μειωμένοφόρο στο αγροτικό πετρέλαιο, σεδύο δόσεις, η πρώτη φέτος τον Οκτώ-βριο και η δεύτερη τον Οκτώβριοτου 2016.

4. Να αυξήσει τον συντελεστή φο-ρολογίας των αγροτών στο 20% το2016 και στο 26% το 2017.

5. Να αυξήσει τον συντελεστή φο-ρολόγησης των εισοδημάτων από

ενοίκια στο 15% (από 11%) για ποσάέως 12.000 ευρώ και στο 35% (από33%) για μεγαλύτερα ποσά.

6. Να μονιμοποιήσει την κατ’ ευ-φημισμόν έκτακτη εισφορά αλλη-λεγγύης με την ενσωμάτωσή τηςστην κλίμακα φορολογίας εισοδή-ματος.

7. Να μειώσει τη δαπάνη για τηνεπιδότηση του πετρελαίου θέρμαν-σης.

8. Να καταργήσει πλήρως τον μει-ωμένο συντελεστή ΦΠΑ στα νησιά.

9. Να επαναφέρει το εισιτήριο των5 ευρώ για εξετάσεις στα νοσοκομείαή να προτείνει ισοδύναμα δημοσιο-νομικά μέτρα.

10. Να προχωρήσει στην περαιτέρωαπελευθέρωση κλειστών επαγγελ-μάτων κατ’ εφαρμογή των συστά-σεων του ΟΟΣΑ.

11. Να παρουσιάσει τις αλλαγέςστο ενιαίο μισθολόγιο των δημοσίωνυπαλλήλων, με ισχύ από την 1η Ια-νουαρίου 2016.

Σε νέα περιδίνησηη ήδη ευάλωτηελληνική οικονομία

Στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου και με κλειστή τη Βουλή δεν πρόκειται να προχωρήσει η επεξεργασίανομοθετημάτων που είχε συμφωνηθεί να υλοποιηθούν τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο.

EURO

KIN

ISSI

/ Γ

ΙΑΝ

ΝΗ

Σ Π

ΑΝΑΓ

ΟΠ

ΟΥΛΟ

Σ

<<<<<<

Καθυστερήσεις στην υλο-ποίηση της συμφωνίαςκαι στην εκταμίευση τωνεπόμενων δόσεων – Δεκα-πέντε μέτρα που πρέπεινα ολοκληρωθούν το επό-μενο δίμηνο.

Σε κίνδυνο βρίσκονται πλέον και ταδεσμευτικά χρονοδιαγράμματα γιατην ανακεφαλαιοποίηση των τρα-πεζών. Η διαδικασία θα πρέπει ναέχει ολοκληρωθεί έως το τέλοςτου 2015. Αν δεν συμβεί αυτό μπο-ρεί να υπάρξουν σοβαρές επιπλο-κές με ευρύτερες συνέπειες γιατην οικονομία. Από την 1η Ιανουα-ρίου του 2016 τίθεται σε ισχύ η νέαοδηγία της Ευρωπαϊκής Ενωσηςγια τις ανακεφαλαιοποιήσεις τωντραπεζών, που προβλέπει μεταξύάλλων και τη συμμετοχή των μεγά-λων καταθετών, δηλαδή το «κού-ρεμα» των καταθέσεων άνω τουεγγυημένου ποσού των 100.000ευρώ.Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, οΕνιαίος Μηχανισμός Εποπτείας καιη Τράπεζα της Ελλάδος έχουν ξεκι-νήσει από τις αρχές Αυγούστου καιθα συνεχίσουν το τεχνικό σκέλοςτης αξιολόγησης του χαρτοφυλα-κίου δανείων των τραπεζών καιτου προσδιορισμού των κεφαλαι-ακών αναγκών των πιστωτικώνιδρυμάτων.Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο θαγίνει η ανακεφαλαιοποίηση, γιαπαράδειγμα εάν θα δοθούν και τιείδους κίνητρα για τη συμμετοχήτων ιδιωτών, απαιτεί και διαβου-λεύσεις σε πολιτικό επίπεδο, κάτιπου δεν πρόκειται να ξεκινήσει πα-ρά μόνο μετά τον σχηματισμό τηςνέας κυβέρνησης, στην καλύτερηπερίπτωση στις αρχές Οκτωβρίου.Ολα θα πρέπει να έχουν ξεκαθα-ρίσει μέχρι την τελευταία λεπτο-μέρεια εντός του Οκτωβρίου, ναγίνουν οι αναγκαίες νομοθετικέςπαρεμβάσεις τον Νοέμβριο και ναολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποί-ηση τον Δεκέμβριο. Υπό την προ-ϋπόθεση βέβαια ότι εν τω μεταξύθα έχουν υλοποιηθεί τα προαπαι-τούμενα και τα κεφάλαια για τηνανακεφαλαιοποίηση (το σύνολοτων 25 δισ. ευρώ που προβλέπον-ται από τη νέα δανειακή σύμβα-ση) θα είναι διαθέσιμα.

<<<<<<

Τις πολιτικές αμφιταλαν-τεύσεις του πρωθυπουρ-γού αντιμετώπισε άμεσαο πρόεδρος της Ν.Δ., πουφάνηκε πιο προετοιμα-σμένος όλων.

Ανακεφαλαιοποίησηκαι κίνδυνοι

15-ELLADA_Master_cy 22/08/15 00:32 Page 15

16 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Κυριακή 23 Αυγούστου 2015Ε Λ Λ Α Δ Α

ο «Ελευθέριος Βενιζέλος»πηγαινοέρχεται από το ανα-τολικό Αιγαίο στον Πειραιά,

μεταφέροντας πρόσφυγες που ξέ-ρουν πολύ καλά από πού έρχονταιαλλά όχι πού πάνε. Κατά χιλιάδεςαποβιβάζονται και στρέφονται σεαναζήτηση του βορρά, ξεκινώνταςτο επόμενο στάδιο της δύσκοληςπορείας τους. Το ποτάμι φόβου καιελπίδας ρέει ακατάπαυστα, σε ανα-ζήτηση ασφάλειας και ευημερίαςμακριά από την πατρίδα, ρέει ανά-μεσά μας αυτό το καλοκαίρι της δι-κής μας μεγάλης αστάθειας. Τι θαθυμούνται αυτοί οι άνθρωποι απότο πέρασμά τους από την Ελλάδα;Τι θα θυμόμαστε εμείς γι’ αυτούς;Η ζωή, αδιαφορώντας για τα αν-θρώπινα σχέδια, έφερε τα πράγματαέτσι που οι πρόσφυγες κατέφθασανσε μια εποχή που το κράτος ήτανακόμη πιο αποδιοργανωμένο, οιπολίτες εξαντλημένοι και οι διεθνείςοργανισμοί αμήχανοι και απόμα-κροι. Ετσι, θα θυμόμαστε ότι ήμα-σταν παρόντες σε μια κρίση πουαπέδειξε την ανάγκη να αλλάξειριζικώς ο τρόπος με τον οποίο οκόσμος αντιμετωπίζει τις συνέπειεςμιας μαζικής καταστροφής.

Η έξοδος των Σύρων είναι τρα-γωδία διεθνών και διαχρονικώνδιαστάσεων. Θέτει σε αμφισβή-τηση όσα θεωρούσαμε δεδομέναστην εποχή των εθνών-κρατώνκαι δοκιμάζει εντονότατα την αυ-

ταρέσκεια των πολιτών και τωνπολιτικών της Ευρωπαϊκής Ενω-σης, την αίσθηση ότι η Ενωσήτους είναι μια υπερδύναμη πουπροσφέρει στοργή και ελπίδαστους κατατρεγμένους της Γης.Από τους 22 εκατ. κατοίκους τηςΣυρίας πριν από λίγα χρόνια, πάνωαπό 4 εκατ. είναι σήμερα πρόσφυ-γες, με 1,8 εκατ. από αυτούς ναβρίσκονται στην Τουρκία, ενώ άλ-λοι 2,2 εκατ. είναι μοιρασμένοι με-ταξύ Λιβάνου, Ιορδανίας, Ιράκ καιΑιγύπτου. Με την καταστροφήτης Συρίας και τη σφαγή του λαούτης να συνεχίζεται χωρίς τέλος,με την παγίωση της δυστυχίαςστα στρατόπεδα προσφύγων στηΜέση Ανατολή, επόμενο ήταν νααρχίσει η μεγάλη έξοδος προς τηΔύση. Η γεωπολιτική αστάθεια,το απρόβλεπτο της παγκοσμιο-ποιημένης οικονομίας και οι επι-πτώσεις από τη ραγδαία αλλαγήτου κλίματος συνωμοτούν στηνολοένα μεγαλύτερη συχνότητατέτοιων μαζικών εξόδων.

Στην Ελλάδα ζούμε τις συνέπειεςτης ελλιπέστατης προετοιμασίαςγια αυτό το μέλλον – και όχι μόνοσε εθνικό επίπεδο. Κι αλλού υπάρ-χουν μέτωπα –όπως στο Καλαί τηςΓαλλίας, στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού,κ.α.– αλλά στη χώρα μας είναι ίσωςπιο ορατή η ανάγκη για αλλαγήνοοτροπίας σε διεθνές επίπεδο. ΗΕλλάδα είναι μια χώρα σε «ανθρώ-

πινη κλίμακα». Οι εκτάσεις μαςδεν είναι αχανείς, οι πόλεις είναιμικρές, τα νησιά έχουν περιορι-σμένες δυνατότητες φιλοξενίας.Οι πρόσφυγες και μετανάστες μοι-ράζονται τον ίδιο, μικρό χώρο στονοποίο κυκλοφορούν οι ντόπιοι καιοι τουρίστες, δεν απομονώνονταισε συνοριακά στρατόπεδα μακριάαπό τους πολίτες. Αφού κατακλύ-στηκαν τα νησιά και εντάθηκε σεεπικίνδυνο βαθμό η σχέση μεταξύκατοίκων και προσφύγων, η ελλη-νική κυβέρνηση αποφάσισε να με-ταφέρει χιλιάδες ανθρώπους απότα νησιά στον Πειραιά. Για να απο-φύγει εκρήξεις στο τοπικό επίπεδο,αναγκάστηκε να διευκολύνει τηνπορεία των προσφύγων. Κάτι πα-ρόμοιο συνέβη στα σύνορα μεταξύΕλλάδας και της ΠΓΔΜ τις τελευ-ταίες μέρες. Ενώ την Πέμπτη οιAρχές των Σκοπίων διέταξαν τοκλείσιμο των συνόρων στους πρό-σφυγες που διασχίζουν τη χώρατους, καθώς και προς τη Σερβίακαι την Ουγγαρία, την Παρασκευήεγκατέλειψαν την προσπάθειααφού άνθρωποι τραυματίστηκανσε συγκρούσεις με την Αστυνομία.Είναι αδιανόητο να παραμείνειπλήθος χιλιάδων ανθρώπων εγ-κλωβισμένο σε σύνορα χωρίς ναγίνει έκρηξη.

Στόχος αυτών των ανθρώπωνείναι η Γερμανία, η Σουηδία, η Βρε-τανία και άλλες από τις πιο πλούσιες

χώρες της Ευρώπης. Αλλά και αυτοίοι προορισμοί δεν είναι παράδεισοι,ενώ οι αντιδράσεις εναντίον τωνξένων ενθαρρύνουν ακραίες δυ-νάμεις και αλλάζουν ριζικά το πο-λιτικό τοπίο. Ούτε τα ελληνικά νη-σιά, ούτε μεθοριακά χωριά στα Βαλ-κάνια, ούτε πόλεις της βόρειας καιδυτικής Ευρώπης μπορούν να αφή-νονται στην τύχη τους. Είναι αδια-νόητο να συνεχιστεί μια κατάστασηόπου οι διεθνείς οργανισμοί απλώςπροσπαθούν να αντιμετωπίσουντις επιπτώσεις μιας μεγάλης φυγής.Τέτοια έξοδος πρέπει να οργανωθείαπό την αρχή, από τα σύνορα τηςπληγωμένης περιοχής. Πρέπει ναστηθεί ένας επιβλέπων οργανισμός–με μοντέλο το Διεθνές Νομισμα-τικό Ταμείο–, όπου όλες οι χώρεςτου κόσμου θα συνεισφέρουν καιέτσι θα υπάρχει το χρήμα εκ τωνπροτέρων για την άμεση παροχήβοήθειας σε χώρες που θα φιλοξε-νούν πρόσφυγες, προσφέροντάςτους ασφάλεια και προοπτικές γιαεκπαίδευση και ανάπτυξη. Ο ορ-γανισμός αυτός δεν θα είναι πα-θητικός, θα εργάζεται συντεταγμένακαι για την έξοδο, για την ασφαλήδιαμονή στο εξωτερικό αλλά καιγια την επιβολή της ειρήνης στηνπατρίδα των προσφύγων ώστε ναμπορέσουν να ελπίζουν στην επι-στροφή. Ο κόσμος άλλαξε. Δεν μπο-ρούμε να βλέπουμε τα προβλήματακαι να μην τα λύνουμε.

Τ

Η Εξοδος των ΣύρωνΤου ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ

Με αρχές και όραμαΤου ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ

έσα σε ένα επτάμηνο εκλήθη-σαν οι Ελληνες πολίτες τρειςφορές να αποφασίσουν με την

ψήφο τους για την πορεία της χώρας.Λίγο απέχει η Ελλάς να καταστεί ηΕλβετία της νοτίου Ευρώπης, θα έλε-γαν οι ευθυμογράφοι μίας άλλης επο-χής. Δεν πρόκειται ωστόσο περί «θαύ-ματος», περί θεσπίσεως συστήματοςαμέσου δημοκρατίας. Δεν πρόκειταικαν για «εφιάλτη», όπως θα σπεύσουννα υποστηρίξουν ενδεχομένως κάποιοι– εξοικειώθηκε το έθνος των Ελλήνωνμε κάθε είδους «εφιάλτες» την τελευ-ταία πενταετία. Πρόκειται απλώς γιανέα περιπέτεια, που είναι αμφίβολοεάν θα μεταβάλει την εικόνα της πο-λιτικής σκηνής, όπως αυτή διαμορ-φώθηκε μετά τις εκλογές του περα-σμένου Ιανουαρίου.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΑλέξηςΤσίπρας φαίνεται να προεξοφλεί νίκηστις εκλογές που προκαλεί μετά τηδιάσπαση του κόμματός του. Αντί-στοιχα, ο πρόεδρος της Ν.Δ. ΕυάγγελοςΜεϊμαράκης πιστεύει ότι η κεντρο-δεξιά μπορεί και τελικώς θα εξασφα-λίσει πλειοψηφία στη νέα Βουλή.Αυτές τις συμπεριφορές επιβάλλει ηκρατούσα πολιτική και κομματική τά-ξη πραγμάτων.

Κατανοούμε ασφαλώς τη δύναμητης συνήθειας, την αδυναμία διατυ-πώσεως νέου πολιτικού «αφηγήμα-τος». Μόνο που το ζητούμενο τηνεπομένη των εκλογών δεν είναι αυ-τοδυναμία, διότι κανένα κόμμα αυ-τοδυνάμως δεν είναι δυνατόν να δια-χειρισθεί την εφαρμογή του νέου μνη-μονίου· δεν είναι καν ζητούμενο ησυνεργασία του όποιου πλειοψηφούν-τος κόμματος με κάποιο άλλο μικρό-τερο. Η ανάγκη δημιουργίας μίας κυ-βερνήσεως «μεγάλου συνασπισμού»καθίσταται αδήριτη.

Ο λόγος είναι ότι η ευφορία πουδημιουργήθηκε με την υπογραφή τηςνέας συμφωνίας δεν εγγυάται την

επιτυχή έξοδο από την κρίση. Αισιο-δοξία διακατείχε το ευρωπαϊκό σύ-στημα κάθε φορά που η Αθήνα υπέ-γραφε νέο μνημόνιο, που αναιρείτοόμως, με τις ευθύνες να επιρρίπτονταιαποκλειστικώς στην ελληνική πλευρά.Πέρα όμως από την αναμφισβήτητηελληνική παθογένεια, το ευρώ είναιεκτεθειμένο σε ουσιαστικότερουςκινδύνους. Το θέμα της εξόδου τηςΕλλάδος από την Ευρωζώνη ετέθηαπό τον υπουργό Οικονομικών τηςΓερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, μετρόπο αυταρχικό και βίαιο, αλλά τοουσιώδες είναι πως παραμένει στοτραπέζι και, φυσικά, δεν θα αφοράμόνον στη χώρα μας. Η αναθεώρησητων συνθηκών θα αρχίσει επισήμωςτο 2017 και η έξοδος από το ευρώ,που δεν προβλέπεται από την υφι-στάμενη ευρωπαϊκή νομοθεσία, θαθεσμοθετηθεί. Πολλά έχουν αλλάξειαπό την εποχή της αυταπάτης μίαςαενάου αναπτύξεως και ευημερίαςπου είχε συνεπάρει την Ευρώπη μετάτην πτώση του Τείχους του Βερολίνου.Τριετή αναστολή έχει απλώς εξασφα-λίσει η Ελλάς για την παραμονή ή τηνέξοδό της από το ευρώ. Τίποτε πε-ρισσότερο ή λιγότερο. Και οι εκλογέςμε την οξύτητα και τη μετωπική αν-τιπαράθεση, που με ασφάλεια μπορείκανείς να προεξοφλήσει, υπονομεύουντην πιθανότητα δημιουργίας μίας κυ-βερνήσεως «μεγάλου συνασπισμού»μακρόχρονης προοπτικής.

Καμία παράταξη δεν είναι σε θέσηνα διαχειρισθεί τη σημερινή κατά-σταση. Ούτε το πρόβλημα είναι μίαεκλογική διόγκωση της Χρυσής Αυγήςή της άκρας Αριστεράς, που αναμέ-νεται ως συνέπεια μίας κυβερνήσεωςΝέας Δημοκρατίας με τον ΣΥΡΙΖΑ.Διότι εάν επέλθη η ολική καταστροφή,το αντιπροσωπευτικό σύστημα θαέχει καταρρεύσει ούτως ή άλλως. Φι-λοπαίγμονες εν ου παικτοίς, με άλλαλόγια. Τόσο απλά.

ΜΤου ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ

ι παράγοντες που διαμορ-φώνουν την ιστορία ενός λα-ού δεν διαφέρουν σημαντικά

από αυτούς που διαμορφώνουν τηζωή ενός ατόμου. Kαίριο ρόλο καιστις δύο περιπτώσεις παίζουν μάλ-λον οι συγκυρίες, οι συμπτώσεις,οι επιπόλαιες επιλογές, η βραδύτητατων επιγνώσεων – «άργησα να κα-ταλάβω», είναι η συχνή αιτιολόγησηδραματικών σφαλμάτων με ισόβιεςεπιπτώσεις. Πολύ συχνά, επίσης, τηζωή των ατόμων, όπως και την εξέλιξητων κοινωνιών, την καθορίζουν όχιτα πραγματικά δεδομένα και γεγο-νότα, αλλά «το κοινωνικό φαντασια-κό»: η ισχύς των υποκειμενικών καιγενικευμένων εντυπώσεων. Πόσεςσυνεργασίες έχουν αποτύχει βασι-σμένες σε λάθος αρχικές εντυπώσεις,πόσοι διανοητικά μειονεκτικοί ή αδί-στακτα ανήθικοι έχουν ανεβεί σεθώκους ηγετικούς, επειδή το οικο-γενειακό τους όνομα εντυπωσίαζετις μάζες. Aυτό το τελευταίο, η ισχύςτων εντυπώσεων, έχει εξελιχθεί σή-μερα σε θεμελιώδη, πρωταρχικό πα-ράγοντα για τη διαμόρφωση του ατο-μικού και του συλλογικού βίου. Eνι-σχύει την κυριαρχία των εντυπώσεωνκαι η καταπληκτική πρόοδος της τε-χνολογίας στην αρτίωση και επιβολήτης γλώσσας των εικόνων. Eτσι, στονπαγκοσμιοποιημένο σήμερα πολι-τισμό του Διαφωτισμού, της πίστηςστον ορθολογισμό, στην «αντικει-μενικότητα», στην επιστημονικήαπόδειξη, στην πειραματική επαλή-θευση, στην κριτική ανάλυση, οι τύ-χες των ατόμων και των λαών κρί-νονται, σχεδόν αποκλειστικά, απότην εμπορία (την επί χρήμασι εξα-σφάλιση) της τηλεοπτικής ποδηγέ-τησής τους, της διαβουκόλησής τουςμέσω πλασματικών εικόνων τηςπραγματικότητας, μέσω «εντυπώ-σεων».

Γνωστές καταστάσεις: Tις εκλογέςκερδίζουν και στους ηγετικούς θώ-κους αναρριχώνται όσοι διαθέτουντα μεγαλύτερα ποσά για την προ-εκλογική τους διαφήμιση, ασχέτωςευφυΐας. Περιζήτητοι γίνονται δη-μοσιογράφοι που με χυδαίο λαϊκισμόκαθιστούν ευπρόσδεκτη ψυχολογικάκαι την πιο διαστροφική παραποίησητης πραγματικότητας, προκειμένουνα εξυπηρετήσουν διαπλεκόμεναμε την εξουσία συμφέροντα. Kάθετηλεοπτικό κανάλι μεταδίδει και δια-φορετικό Δελτίο Eιδήσεων – από τοίδιο γεγονός κόβουν και ράβουν ει-κόνες, για να κατασκευάσουν κατάπαραγγελίαν εντυπώσεις. Aκόμα καιστην Tέχνη, το κριτήριο αξιολόγησηςσήμερα δεν είναι να κατέχει κάποιοςτη γλώσσα των χρωμάτων ή τωνήχων ή της θεατρικής πράξης ή τηςκινηματογραφικής εικονολογίας, αλ-λά αν είναι επιδέξιος να φαμπρικάρει

«εφφέ», για να προκαλέσει την προ-σοχή, αυτό μόνο.

Kαι αφού κάθε κριτήριο διαφοράςτης αλήθειας από το ψέμα, της ποι-ότητας από την ευτέλεια, της ικα-νότητας από τον αριβισμό έχει εξα-λειφθεί, μοναδικό μέτρο και επιβε-βαίωση επιτυχίας, αξίας, ακόμα καιαλήθειας, είναι το χρήμα. Eχουμεξεμάθει κάθε άλλη γεύση ικανοποί-ησης, δικαίωσης, καταξίωσης πέρααπό την οικονομική αποτίμηση, τηναύξηση της καταναλωτικής ευχέ-ρειας. Kαι τώρα, βιώνοντας μια βά-ναυση καταστροφή του συλλογικούμας βίου (ολοκληρωτική χρεοκοπία,απώλεια της εθνικής ανεξαρτησίας,επιτρόπευση των λειτουργιών τουκράτους από την υπαλληλία των δα-νειστών μας), ζώντας την έσχατηντροπή, τον διεθνή εξευτελισμό καιδιασυρμό μας, ονειρευόμαστε ανά-καμψη με όρους αποκλειστικά καιμυωπικά οικονομικούς. Θεωρούμε«σωτηρία» το να ξαναγυρίσουμε(θαυματουργικά, φακιρικά) στουςπακτωλούς των δανείων που κατα-ναλώναμε ξέφρενοι ώς το 2009.

Aλλά είναι περισσότερο κι απόφανερό, ακόμα και με τα στυγνά,χρησιμοθηρικά κριτήρια του «δια-φωτιστικού» ορθολογισμού (αφούτην παράδοση της ελληνικής εμπει-ρίας την έχουμε φτύσει από καιρό),ότι ανάκαμψη στη χώρα μας θα υπάρ-ξει μόνο αν τα κριτήριά μας για τηνανάκαμψη πάψουν να είναι αποκλει-στικώς οικονομικά. Kάποια σημάδιαετοιμότητας για τη μεγάλη αυτή αλ-λαγή ίσως έχει αρχίσει να δίνει η ελ-λαδική κοινωνία. Tόλμησε το απο-νενοημένο ρίσκο να ψηφίσει τηνποικιλοφωνία του ΣYPIZA, την ώραπου ο κ. Σαμαράς θριαμβολογούσεοιστρήλατος για τα «πρωτογενή πλε-

ονάσματά» του. Eκανε την απίστευτηέκπληξη η ελλαδική κοινωνία να ψη-φίσει «όχι», με 62%, στο δημοψήφι-σμα, ζώντας κυριολεκτικό πνιγμό εκ-βιασμού: τις τράπεζες κλειστές, δια-κοπή της ρευστότητας, τους ηγέτεςτων «εταιρικών» Διευθυντηρίων νακαταλύουν απροσχημάτιστα κάθεσεβασμό της δημοκρατίας και τηςσυλλογικής βούλησης απαιτώνταςαπό τους Eλληνες στανική συγκα-τάθεση στις απαιτήσεις των «Aγο-ρών». Aν υπάρχουν σημάδια ετοι-μότητας για αλλαγή στην ελλαδικήκοινωνία (για άρνηση του κατανα-λωτικού μονόδρομου και αναζήτησηδιαφορετικών ιεραρχήσεων ποιότη-τας της ζωής), σίγουρα συνυπάρχουνμε κυρίαρχα ακόμα συμπτώματα πα-ρακμής. O κ. Tσίπρας τόλμησε νααρνηθεί την αυτάρεσκη εμμονή στηνιδεολογική συνέπεια, προκρίνονταςνα υπηρετήσει το κοινό συμφέρον.O κ. Bαρουφάκης, αντίθετα, ενέμεινεστον παρακμιακό ενδυματολογικό(και όχι μόνο) ναρκισσισμό του αδια-φορώντας για την πολιτική του αυ-τοαχρήστευση. Mε την ψυχραιμίατης χρονικής απόστασης οφείλουμενα ξαναδούμε την περίπτωση Bα-ρουφάκη σαν καθρέφτη της πα-ρακμής μας: Hταν μάλλον ο μόνοςπου τόλμησε, ως φορέας πολιτικήςευθύνης, να αμφισβητήσει την κυ-ρίαρχη σήμερα λογική υποταγήςτων κοινωνιών στην αυθαιρεσίατων «Aγορών». Zήτησε να συζητήσειμε τους «δανειστές», πριν από ταεπιμέρους μέτρα που απαιτούσαννα μας επιβάλουν, τη λογική τωνμέτρων, τη λογική των συνθηκών(μνημονίων) του δανεισμού. Eπέ-μεινε ότι το συμφέρον και των δα-νειστών (προκειμένου να πάρουνκάποτε πίσω αυτά που δάνεισαν)

ήταν, να μην υπηρετεί αυτή η λογικήτην ύφεση της ελληνικής οικονο-μίας, αλλά να θεμελιώνει δυνατό-τητες ανάπτυξης.

Φρύαξε το «ιερατείο» των «Aγο-ρών» απλώς και μόνο με την «αναί-δεια» αμφισβήτησης της στρατηγικήςτους. Aπροσχημάτιστα βάλθηκαννα εξουδετερώσουν με οποιονδήποτετρόπο τον τολμητία. Kραύγαζαν μεδιατεταγμένη ομοφωνία (όπως γίνεταικαι στο KKE) ότι ο Bαρουφάκης ρη-τορεύει ιδεολογίες, δεν είχε την πα-ραμικρή «προετοιμασία» για δια-πραγματεύσεις – και με τη λέξη «προ-ετοιμασία» εννοούσαν αποκλειστικάκαι μόνο νούμερα χρηματικών ποσών«ισοδύναμων» με τα προϊόντα τουπνιγμού των Eλλήνων που αυτοί επι-δίωκαν. O παρακμιακός καταλύτηςπου εξουδετέρωσε τη διεθνοποιημέ-νη μέσα σε εικοσιτετράωρα δυναμικήτου Bαρουφάκη, ήταν η αδυναμίατου να θυσιάσει τα ενδυματολογικάτου βίτσια και τον αυτοηδονισμότης ναρκισσιστικής συμπεριφοράςγια χάρη του κοινωνικού λειτουρ-γήματος που είχε αναλάβει. Mια εκ-πληκτική σε προσόντα, συμπτωμα-τική παρουσία στην ελλαδική πολι-τική σκηνή «κάηκε» από μόνη της.Προηγήθηκαν και πολλές άλλες, μι-κρότερου βεληνεκούς και γι’ αυτόαδιάφορες. Kαι θα ακολουθήσουν,σίγουρα, πολυάριθμες. Γιατί στο σύ-νολό του το πολιτικό μας προσωπικόπαραμένει ο κύριος συντελεστήςτης παρακμής μας: καταλαβαίνουντην πολιτική, αυτονόητα, μόνο μεκίνητρα αυτοηδονισμού - ναρκισ-σισμού, όχι χαράς για την προσφοράκαι το κοινωνικό λειτούργημα.

Δεν είναι ηθικολογικό το πρό-βλημα, είναι ρεαλιστικότατα συν-ταγματικό.

O

ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ

Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ

Σημάδια ετοιμότητας για αλλαγή

ο ελληνικό «σύστημα» συμπε-ριφέρεται συχνά σαν κοπάδι. Εί-ναι και αυτό ίσως χαρακτηριστικό

ενός ψευτοκατεστημένου που δεν έχειόραμα, αρχές και πυξίδα. Πάει με τορεύμα, αρκεί να έχει την αίσθηση πωςτα συμφεροντά του είναι καλά φυλαγ-μένα. Τώρα λοιπόν η μόδα είναι ο «τσι-πρισμός». Πριν από τις τελευταίεςεκλογές, ήταν ήδη διαδεδομένη η πε-ποίθηση σε πολλά αθηναϊκά σαλόνιαπως ο κ. Τσίπρας θα μετακινείτο πολύγρήγορα στο κέντρο, θα έκλεινε ακόμηπιο γρήγορα μια συμφωνία με τουςδανειστές και η χώρα θα απογειωνόταν.Τίποτα από όλα αυτά δεν συνέβη. Οκ. Τσίπρας πατούσε συνεχώς σε δύοβάρκες και κατέληξε σε μία συμφωνίααφού η χώρα υπέστη τις συνέπειεςενός οικονομικού ολοκαυτώματος.

«Εντάξει», θα πει κάποιος, «αλλά οκ. Τσίπρας υπέγραψε ένα βαρύ μνη-μόνιο και διέσπασε το κόμμα του, πλη-ρώνοντας βαρύ πολιτικό τίμημα». Ον-τως. Το ερώτημα, όμως, είναι προφανές:μπορεί αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ να αλλάξειπραγματικά, να μετασχηματίσει τοκόμμα του και να κυβερνήσει με ικα-νούς τεχνοκράτες και μη; Μπορεί ναπάρει δύσκολες αποφάσεις, αγνοώνταςπροσωπικές και κομματικές ισορροπίες;Τα σημάδια μέχρι τώρα ήταν άκρωςαποθαρρυντικά. Ο κ. Τσίπρας βασί-στηκε στην πρώτη του διακυβέρνησησε έναν στενό, σχεδόν «οικογενειακό»,κύκλο συνεργατών. Απέδειξε, όμως,ότι δεν έχει κανένα ταλέντο στην επι-λογή συνεργατών πέρα από αυτόν τονκύκλο. Οποτε ανοίχθηκε τα έκανε θά-λασσα, με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπωςστην περίπτωση του κ. Πανούση καιλίγων ακόμη. Μας έδειξε, επίσης, ότιτο κόμμα μετράει πολύ. Ολος ο κρατικόςμηχανισμός επανδρώθηκε από κομ-ματικούς και φίλους, ούτε ένα βιογρα-φικό δεν ζητήθηκε για τις εκατοντάδεςθέσεις του ευρύτερου Δημοσίου.

Υπάχουν έμπειροι πολιτικοί οι οποί-οι πιστεύουν ότι ο άνθρωπος δύσκολααλλάζει μετά τα 40, όποιες και να είναιοι συνθήκες γύρω του. Κατά την αποψήτους, δύσκολα ο κ. Τσίπρας θα μεταλ-λαχθεί σε έναν ικανό CEO της χώρας,γιατί δεν διαθέτει την εμπειρία καιτην ικανότητα χειρισμού δύσκολωνυποθέσεων που απαιτείται. Ας πούμε,όμως, ότι θα διαψευσθούν. Το επόμενοερώτημα είναι κατά πόσον γνωρίζουμεσε τι ακριβώς πιστεύει ο κ. Τσίπρας.Νομίζω η απάντηση είναι «σε όλα και

σε τίποτα». Δεν έχει ίχνος πραγματικούοράματος για τη χώρα και, δυστυχώς,αντιμετωπίζει την εξουσία ως προϊόνμικρών και μεγάλων πάρε-δώσε. Πάνταέτσι είναι η πολιτική, αλλά χρειάζεταικαι μια, επίφαση έστω, οράματος και«ρομαντισμού».

Λένε κάποιοι ότι αυτό είναι το με-γάλο προσόν του, ότι δεν είναι εγκλω-βισμένος σε αρχές και οράματα, αλλά,αντιθέτως, είναι πολύ πρακτικός καιευέλικτος. Μάλιστα. Αυτή είναι η κλη-ρονομιά που μας άφησε ο Ανδρέας,καθώς ακόμη και σοβαροί άνθρωποιθαυμάζουν την κενότητα στόχων καιαρχών εφ’ όσον συνοδεύεται από έναάγριο ένστικτο εξουσιομανίας. Θαυ-μάζουμε στη νεοελληνική πολιτικήμας κουλτούρα την ικανότητα κάποιουνα λέει ψέματα χωρίς συνέπειες, νακοροϊδεύει συνομιλητές του κατ’ εξα-κολούθηση και να είναι αυτό που λέμεkiller (στυγνός «δολοφόνος»).

Ακόμη όμως και να δεχθούμε τηνανάγκη ενός μεταανδρεϊκού ηγέτη,αυτές οι ικανότητες είναι πολύ χρή-σιμες και για τον πολιτικό και για τηχώρα, όταν αποτελούν εργαλεία γιανα πάει κάπου ο τόπος. Ισως χρειαζό-μαστε έναν ηγέτη που άλλα να λέεικαι άλλα να κάνει, αλλού να υπόσχεταιότι θα μας πάει και αλλού να μαςβγάζει. Ναι, θα ήταν τέλειο να είχαμεέναν λαοπλάνο «αριστερό» πρωθυ-πουργό που θα προχωρούσε τις ιδιω-τικοποιήσεις, θα αναμόρφωνε το κρά-τος και την παιδεία, θα «τα έβαζε» μετην πραγματική διαπλοκή κατά μηεπιλεκτικό τρόπο κ.λπ., κ.λπ. Θα ήτανυπέροχο. Οι ψηφοφόροι του μεσαίουχώρου θα στήριζαν μια τέτοια εξέλιξη.Φοβούμαι, όμως, πως ζητάμε πολλάαπό έναν άνθρωπο που στο τέλος τηςημέρας είναι το απόλυτο πολιτικό καιπολιτισμικό προϊόν της μεταπολίτευ-σης. Ο κ. Τσίπρας θα είναι η ενδεδειγ-μένη λύση όταν μας δείξει τους αν-θρώπους, το σχέδιο και το όραμαβάσει των οποίων θα κυβερνήσει.Υπάρχει βέβαια και η αστική... κυνικήεκδοχή, όπως την εξέφρασε προ και-ρού παλαιός, πολύ έμπειρος πολιτικός.Εξηγούσε στην ομήγυρη ότι «είναιανάγκη να μείνει ο Τσίπρας για λίγοστην εξουσία». Οταν –έκπληκτοι–τον ρώτησαν οι συνδαιτυμόνες του«μα, τι εννοείτε ακριβώς;», έλαβαντην απάντηση: «Κύριοι, για να υπο-γράψει τον θέλετε, όχι για να κυβερ-νήσει»...

Τ

Φιλοπαίγμονες...

ΣΚΙΤΣΟ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΑΝΤΖΟΠΟΥΛΟΥ

16-ELLADA_Master_cy 22/08/15 00:12 Page 16

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 17Ε Λ Λ Α Δ ΑΚυριακή 23 Αυγούστου 2015

Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ

Αν υπάρχει μία αγορά που πραγ-ματικά άνοιξε στα χρόνια των μνη-μονίων, ένας κλάδος όπου παρα-τηρείται δημιουργική καταστροφήκαι συνεχής καινοτομία, είναι σί-γουρα ο πολιτικός στίβος. Μαγαζιάπου δεν μπόρεσαν να προσαρμο-στούν στις ανάγκες των καιρώνκαι τις νέες απαιτήσεις των ψη-φοφόρων - καταναλωτών, οδηγή-θηκαν στο περιθώριο ή τον αφα-νισμό. Νεοφυείς πολιτικές επιχει-ρήσεις, συχνά με αθέμιτες ώς και(σε μία περίπτωση) εγκληματικέςπρακτικές, βρέθηκαν στο προσκή-νιο διεκδικώντας μερίδιο της εξου-σίας.

Μία σύντομη αναδρομή αρκείγια του λόγου το αληθές. Τον Οκτώ-βριο του 2009, στις πρόωρες εκλο-γές που προκήρυξε ο κ. ΚώσταςΚαραμανλής, θριάμβευσε το ΠΑ-ΣΟΚ υπό την ηγεσία του πολιτικάαλησμόνητου Γιώργου Παπανδρέ-ου, με 43,9%. Η Ν.Δ. σημείωσε τηχειρότερη επίδοση της ιστορίαςτης, με 33,5%. Ο ΛΑΟΣ, του δικα-στικά βαλλόμενου σήμερα ΓιώργουΚαρατζαφέρη, κατετάγη τέταρτος,με 5,6%. Ο ΣΥΡΙΖΑ, στις πρώτεςβουλευτικές εκλογές υπό την ηγε-σία του Αλέξη Τσίπρα, μπήκε μεδυσκολία στη Βουλή, με 4,6%. ΗΧρυσή Αυγή παρέμενε στο βαθύπολιτικό περιθώριο, με λιγότερεςαπό 20.000 ψήφους (0,29%).

«Η πιο δύσκολη δουλειά»Η νίκη Παπανδρέου είχε ως απο-

τέλεσμα ο Γιώργος Παπακωνσταν-τίνου να αναλάβει τη «πιο δύσκοληδουλειά στην Ευρώπη», όπως θατη χαρακτήριζε κάποιους μήνεςαργότερα σε συνομιλία που θαείχε μαζί του στο Οβάλ Γραφείο οπροσωπάρχης του Λευκού ΟίκουΡαμ Εμάνιουελ. Ο κ. Παπακων-σταντίνου παρέμεινε στη θέσητου υπουργού Οικονομικών για17 πολυτάραχους μήνες. Θα έμενε

χαραγμένος στη συλλογική μνήμηως «ο άνθρωπος που μας έβαλεστο μνημόνιο» (ίσως ακόμα πε-ρισσότερο από τον Γ. Παπανδρέ-ου). Η κατοπινή δικαστική του πε-ριπέτεια δεν είναι εντελώς ασύν-δετη με αυτήν την αντίληψή τουστα μάτια της κοινής γνώμης.

Ο πολιτικός του προϊστάμενοςδεν θα άντεχε πολύ παραπάνω. Σεένα δεκαπενθήμερο ραγδαίων εξε-λίξεων από τα τέλη Οκτωβρίου ώςτις αρχές Νοεμβρίου, θα ολοκλη-ρωνόταν η συμφωνία για το «κού-ρεμα» του ελληνικού χρέους, ο κ.Παπανδρέου θα προκήρυσσε τοδημοψήφισμα που δεν θα γινότανποτέ, το ελληνικό ζήτημα θα επι-σκίαζε τη σύνοδο των G20 στιςΚάννες και ο θριαμβευτής τουΟκτωβρίου του 2009 θα εξαναγ-καζόταν σε παραίτηση, υπέρ μιαςμεταβατικής κυβέρνησης υπό τονΛουκά Παπαδήμο.

Στους επόμενους μήνες, ο κ. Πα-παδήμος, μαζί με τον υπουργό Οι-κονομικών Ευάγγελο Βενιζέλο (πουήταν υπέρ του δημοψηφίσματοςπριν να ταχθεί κατά), με την ανυ-πόμονη στήριξη του όψιμα μνη-μονιακού Αντώνη Σαμαρά και την

πρόσκαιρη στήριξη του ΛΑΟΣ, θαολοκλήρωναν την επίπονη δια-πραγμάτευση για το PSI. Στη συ-νέχεια ο κ. Βενιζέλος ανέλαβε τηνηγεσία του ΠΑΣΟΚ, παραδίδονταςτα κλειδιά του υπουργείου στονΦίλιππο Σαχινίδη.

Κάπως έτσι φτάσαμε στις εκλογές- ορόσημο του Μαΐου του 2012, τιςπρώτες της μνημονιακής περιόδου.Η Νέα Δημοκρατία κατέκτησε μεντα πρωτεία, αλλά με μόλις 18,9%των ψήφων ― ποσοστό λίγο πάνωαπό το μισό από αυτό του 2009,που ήταν το χειρότερό της ώς τότε.Το ΠΑΣΟΚ έπεσε στην τρίτη θέση,με 13,2% ― έχασε, με άλλα λόγια,σχεδόν τα 3/4 του εκλογικού τουποσοστού. Στη δεύτερη θέση εκτο-ξεύθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ, ως εκφραστήςμιας επιθετικής, αριστερόστροφηςαντιμνημονιακής ρητορικής. ΣτηΒουλή εισήλθαν επίσης οι δυνάμειςτου δεξιού και ακροδεξιού αντι-μνημονιακού λαϊκισμού: οι Ανε-ξάρτητοι Ελληνες του Πάνου Καμ-μένου, ένα κόμμα μόλις δύο μηνώντότε, έλαβε 10,6% των ψήφων καιτην τέταρτη θέση· η Χρυσή Αυγήβρέθηκε κι αυτή για πρώτη φοράστο κοινοβούλιο με το ανατριχια-

στικό 7%. Αξιοσημείωτη ήταν καιη πρώτη εκλογική επίδοση της Δη-μοκρατικής Αριστεράς του ΦώτηΚουβέλη, που είχε αποσχιστεί απότον ΣΥΡΙΖΑ δύο χρόνια νωρίτερα.Εν τω μεταξύ, ο ΛΑΟΣ έμεινε οριακάεκτός Βουλής.

Οι δεύτερες εκλογές του ’12Μετά την αποτυχία σχηματισμού

κυβέρνησης, προκηρύχθηκαν νέεςεκλογές και διορίσθηκε υπηρεσιακήκυβέρνηση υπό τον πρόεδρο τουΣυμβουλίου της Επικρατείας Πα-ναγιώτη Πικραμμένο. Ο κ. Πικραμ-μένος, μαζί με τον υπηρεσιακόυπουργό Οικονομικών Γιώργο Ζα-νιά και τον διοικητή της Τράπεζαςτης Ελλάδος Γιώργο Προβόπουλο,κράτησαν τη χώρα όρθια σε συν-θήκες μαζικής απόσυρσης κατα-θέσεων εν μέσω φόβων Grexit σεπερίπτωση νίκης του κ. Τσίπρα.

Τελικά επικράτησε –με μικρήδιαφορά– ο κ. Σαμαράς. Οι εκλογέςτου Ιουνίου όμως επιβεβαίωσαντο νέο πολιτικό σκηνικό: την άνοδοτου ΣΥΡΙΖΑ, την περιθωριοποίησητου ΠΑΣΟΚ, την εδραίωση της φα-σιστικής ακροδεξιάς εντός του κοι-νοβουλίου. Η τρικομματική κυβέρ-

νηση Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ θα γι-νόταν δικομματική ύστερα απόένα χρόνο, με την αποχώρηση -πολιτική αυτοκτονία του κ. Κου-βέλη για το κλείσιμο της ΕΡΤ. Εντω μεταξύ, ο Γιάννης Στουρνάρας,ο μακροβιότερος υπουργός Οικο-νομικών των μνημονίων (23 μήνες),θα πετύχαινε την ανάκτηση τηςδημοσιονομικής αξιοπιστίας τηςχώρας και τον πρωτογενή ισοσκε-λισμό του προϋπολογισμού.

Οι διαρθρωτικές παθογένειεςπαρέμειναν, ωστόσο, με εμβλημα-τικό σύμπτωμα τον εξαναγκασμόσε αποχώρηση του Χ. Θεοχάρηαπό τη ΓΓΔΕ τον Ιούνιο του 2014.Η σύντομη θητεία του Γκίκα Χαρ-δούβελη στο υπουργείο (επτά μή-νες) δεν συνοδεύθηκε από επιτυχήολοκλήρωση της πέμπτης αξιολό-γησης. Υπό τη διαρκή πίεση τουκ. Τσίπρα, ο κ. Σαμαράς προκήρυξεπρόωρες εκλογές, στις οποίες οΣΥΡΙΖΑ, με το δόγμα της δημιουρ-γικής προεκλογικής ασάφειας με-ταξύ μετριοπάθειας και Λαφαζα-νισμού, επικράτησε. Δυναμική εί-σοδο στη Βουλή πέτυχε τότε τοΠοτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη,κηρύττοντας μία πιο νηφάλια στά-

ση απέναντι στην κρίση σε σύγ-κριση με τον αντιμνημονιακό στρα-τόπεδο.

Οι εσωτερικές αντιθέσεις στηστρατηγική του κ. Τσίπρα (και τουΓ. Βαρουφάκη), ωστόσο, ήταν υπερ-βολικά μεγάλες. Υπό την ασφυκτικήπίεση των πιστωτών, ο νέος καιάπειρος πρωθυπουργός οδήγησετη χώρα σε ένα ολέθριο δημοψή-φισμα και σε κλείσιμο των τραπε-ζών, για να υπογράψει στη συνέχειαμια συμφωνία χειρότερη από αυτήνπου ώθησε τον κόσμο να απορρί-ψει. Η πλευρά Λαφαζάνη δεν μπό-ρεσε να καταπιεί το τρίτο μνημόνιο,με αποτέλεσμα να σφραγίσει τηρήξη εντός του ΣΥΡΙΖΑ με την κά-θοδό της ως αυτόνομη δύναμηστις επικείμενες εκλογές, με το –ειρωνικό, σίγουρα– όνομα «ΛαϊκήΕνότητα».

Κι έτσι, η επιτάχυνση του πολι-τικού χρόνου συνεχίζεται, η οικο-νομική ρευστότητα εξακολουθείνα υπολείπεται σημαντικά της πο-λιτικής, και η χώρα αναζητά, σχε-δόν απελπισμένα πλέον, μία νέακανονικότητα.

Ο Φαληρεύς απουσιάζει σε άδεια.

Τα μνημόνια, ο μεγάλος επιταχυντής του πολιτικού χρόνου

Η υπογραφή του πρώ-του μνημονίου καταδίκα-σε τον Γιώργο Παπαν-δρέου, αλλά και τονυπουργό Οικονομικώντης κυβέρνησής τουΓιώργο Παπακωνσταντί-νου, σε πρόωρο πολιτικόθάνατο.

Ο Αλέξης Τσίπραςεπέμεινε στη στρατηγι-κή ακραίου ρίσκου τουΓιάνη Βαρουφάκη έωςτο δημοψήφισμα και τοκλείσιμο των τραπεζών.Ευτυχώς δεν τον ακο-λούθησε περαιτέρω...

Η συνεργασία του Αντώ-νη Σαμαρά με τον ΓκίκαΧαρδούβελη δεν ευδοκί-μησε. Οι επτά μήνες τηςθητείας του δεύτερου έλη-ξαν χωρίς να κλείσει ηπέμπτη αξιολόγηση και μεήττα της Ν.Δ. στις εκλογές.

17-ELLADA_Master_cy 22/08/15 00:52 Page 17

18 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Κυριακή 23 Αυγούστου 2015Ε Λ Λ Α Δ Α

Της ΔΩΡΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Ο Αλέξης Τσίπρας είναι το «γερό χαρτί»του... Αλέξη Τσίπρα στην προεκλογικήεκστρατεία που αρχίζει, καθώς στονΣΥΡΙΖΑ επενδύουν πολλά στην απή-χηση και διείσδυση που έχει στο εκλο-γικό σώμα ο επικεφαλής του κόμματος.Με βάση αυτό το δεδομένο, η στρατη-γική της Κουμουνδούρου προς τις κάλ-πες θα στηριχθεί σε σημαντικό βαθμόστην ανάδειξη της υπεροχής που εκτι-μούν ότι διαθέτει ο κ. Τσίπρας έναντιτων πολιτικών αντιπάλων του. Οι με-τρήσεις που κατά καιρούς έχουν γίνειγια λογαριασμό του ΣΥΡΙΖΑ αποτυπώ-νουν αυτή την υπεροχή, ενώ το επιτε-λείο του εκλογικού σχεδιασμού τηςΚουμουνδούρου θεωρεί ότι έχει οικο-δομηθεί ένα προφίλ του επικεφαλήςτου κόμματος αρκετά ισχυρό, ώστε ναμπορεί να απευθυνθεί και στους ψη-φοφόρους που έχουν συνηθίσει στηλογική των αρχηγοκεντρικών κομμά-των.

Στη σύντομη προεκλογική περίοδο,ο ΣΥΡΙΖΑ θα κινηθεί με λογική αυτο-δυναμίας. Αν και τα στελέχη της Κου-μουνδούρου δηλώνουν ότι η εμπειρίατης συγκυβέρνησης με τους Ανεξάρ-τητους Ελληνες του κ. Πάνου Καμμέ-νου αποδείχθηκε πολύ πιο θετική απότο αναμενόμενο, οι δυσκολίες και οιπροκλήσεις που θα αντιμετωπίσει ηκυβέρνηση που θα προκύψει από τιςεκλογές, δεδομένης της ανάγκης ναυλοποιηθούν άμεσα τα προβλεπόμενααπό το νέο μνημόνιο, κάνει περισσό-τερο αναγκαίες και επιθυμητές τις«καθαρές λύσεις». Ηδη ο κ. Τσίπραςφρόντισε, στο διάγγελμά του για τηνπροκήρυξη εκλογών, να απευθυνθείστους πολίτες ζητώντας «καθαρή εν-τολή» για μια «ισχυρή κυβέρνηση,

σταθερή και χωρίς ταλαντεύσεις πο-ρεία».

Στην κατεύθυνση αυτή, ιδιαίτερασημαντικό θεωρείται για το ξεκαθά-ρισμα του εσωκομματικού τοπίου, πουαποδείχθηκε εξόχως προβληματικόγια τον βίο της απερχόμενης κυβέρ-νησης, το γεγονός ότι οι εκλογές θαγίνουν με λίστα και όχι με σταυροδο-σία. Η παραίτηση του μεγαλύτερουαριθμού βουλευτών από εκείνους πουείτε καταψήφισαν είτε δήλωσαν «πα-ρών» στην ψηφοφορία για το νέο μνη-μόνιο, διευκολύνει τους χειρισμούς.Την «καθαρή εντολή» που ζητά απότους πολίτες, ο κ. Τσίπρας επιθυμείνα εφαρμόσει και στο εσωτερικό τουκόμματός του και να διαμορφώσει τιςλίστες των υποψηφίων με τρόπο τέτοιοπου θα περιορίσει και, ιδανικά, θαεξαλείψει το ενδεχόμενο μελλοντικής«ανταρσίας» στη νέα ΚοινοβουλευτικήΟμάδα του ΣΥΡΙΖΑ, στάση που θα κα-θορίσει και την τοποθέτηση της Κου-μουνδούρου σε σχέση με τα ψηφο-δέλτια.

Για τα ψηφοδέλτιαΜέσα στις επόμενες ημέρες αναμέ-

νεται να ξεκαθαρίσει η εικόνα στιςτοπικές οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ, όσοναφορά τις αποχωρήσεις στελεχών,που θα επιλέξουν να ακολουθήσουντον κ. Π. Λαφαζάνη στη «Λαϊκή Ενό-τητα». Αναμένεται σε αυτή την προ-εκλογική περίοδο η κομματική ηγεσίατου ΣΥΡΙΖΑ να επιδιώξει έναν περισ-σότερο ενεργό ρόλο στη διαμόρφωσητων ψηφοδελτίων, παρεμβαίνονταςστην αυτονομία των τοπικών οργα-νώσεων, τάση που ήδη είχε αποτυ-πωθεί σε αρκετές περιπτώσεις και στιςπροηγούμενες εκλογές. Αλλωστε, μετην αποχώρηση των στελεχών της

εσωκομματικής αντιπολίτευσης πε-ριορίζεται σημαντικά η ανάγκη δια-τήρησης των ισορροπιών, που επη-ρέασε την κατάρτιση των ψηφοδελ-τίων τον περασμένο Ιανουάριο.

Από το επιτελείο της Κουμουνδού-ρου αναφέρουν ότι θα γίνει σεβαστό,ως κριτήριο για την κατάρτιση τωνψηφοδελτίων, το αποτέλεσμα τωνπροηγούμενων εκλογών και οι «επι-δόσεις» των υποψηφίων στη συλλογήσταυρών. Η επιτροπή κατάρτισης ψη-φοδελτίων που αναμένεται να συγ-κροτηθεί άμεσα, θα έχει τον τελικόλόγο στην αποδοχή ή όχι των ειση-γήσεων των τοπικών οργανώσεων.Κομματικά στελέχη αναφέρουν ότι,

χωρίς την πίεση της εσωκομματικήςαντιπολίτευσης, ο κ. Τσίπρας θα κι-νηθεί περισσότερο ελεύθερα για τονεμπλουτισμό των ψηφοδελτίων μευποψηφίους προερχόμενους από άλ-λους πολιτικούς χώρους. Πολύ περισ-σότερο, δε, που σαφώς η επιλογή,στην κατεύθυνση επιδίωξης της αυ-τοδυναμίας, θα είναι να σηματοδοτηθείότι ο ΣΥΡΙΖΑ ανοίγει για να υποδεχθείευρύτερες ομάδες ψηφοφόρων και θαπρέπει να πείσει ότι μπορεί να κινηθείμε λογική διεύρυνσης και σε επίπεδοστελεχών.

Ολα αυτά, βεβαίως, θα περάσουναπό τη βάσανο των εσωκομματικώνδιεργασιών. Η ηγετική ομάδα του ΣΥ-ΡΙΖΑ επιθυμεί η Κεντρική Επιτροπήτου κόμματος, που θα συνεδριάσειμέσα στην προσεχή εβδομάδα, νασηματοδοτήσει αυτό το άνοιγμα καινα διαμορφώσει ένα νέο αφήγημαγια την επομένη των εκλογών, με βά-ση το δίλημμα «ποιος μπορεί να υλο-ποιήσει περισσότερο αποτελεσματικάκαι με πιο ήπιες συνέπειες για τιςαδύναμες κοινωνικές ομάδες το νέοπρόγραμμα».

Με «χαρτί»τον Τσίπραη εκστρατείατου ΣΥΡΙΖΑΞεκαθάρισμα του εσωκομματικού τοπίουκαι στρατηγική αυτοδυναμίας

Του ΣΩΤΗΡΗ ΣΙΔΕΡΗ

Σε διαδικασία αποσύνθεσης βρίσκεταιο ΣΥΡΙΖΑ, καθώς οι δυνάμεις πουβοήθησαν στη δημιουργία ενός πρω-τότυπου πολιτικού σχήματος από το2004, και κατάφεραν ένδεκα χρόνιαμετά να γίνουν κυβέρνηση, εγκατα-λείπουν την κοινή στέγη, άλλοιιδρύοντας νέα κόμματα, άλλοι ανα-ζητώντας νέες συμμαχίες, άλλοι ίσωςεπιστρέψουν σε μοναχική πορεία,δεδομένου ότι η διάσπαση δεν έχειολοκληρωθεί. Το τρίτο μνημόνιο προ-κάλεσε σεισμικό ρήγμα στην, ούτωςή άλλως, ευαίσθητη ενότητα του ΣΥ-ΡΙΖΑ. Ο Αλέξης Τσίπρας έχει τον τίτλοκαι την πλειοψηφία των κομματικώνδυνάμεων. Ο Παναγιώτης Λαφαζάνηςέχει ένα μέρος του κόμματος, αλλάόχι τον τίτλο. Η Κομμουνιστική Ορ-γάνωση Ελλάδας έχει αποχωρήσειήδη, συζητά με άλλα σχήματα, αλλάδεν έχει δεσμευθεί σε συμφωνία, ενώη κίνηση των «53» παραμένει μενστον ΣΥΡΙΖΑ αλλά θέτοντας όρουςστον Αλέξη Τσίπρα.

Ετσι, όλα μοιάζουν να αρχίζουναπό την αρχή, αλλά όχι μέσα στοδημιουργικό κλίμα των προηγού-μενων ετών. Οι οργανώσεις έχουναδρανοποιηθεί, μέλη μετακινούνταικαι οι ηγετικές ομάδες προσπαθούννα τις ενεργοποιήσουν. Ο κ. Τσίπρας,σύμφωνα με κομματικές πηγές, έχειπροβλήματα στις οργανώσεις τωνμεγάλων αστικών κέντρων και γιατον λόγο αυτό και θα περιοδεύσειανά τη χώρα και θα έχει επαφές μεκομματικές οργανώσεις για να δια-τηρήσει την ισχύ του.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΛαϊκήΕνότητα του κ. Λαφαζάνη, αν καιδεν ιδρύει κόμμα από το μηδέν, έχειένα ισχυρό πολιτικό πρόβλημα νααντιμετωπίσει. Πρόκειται για την

περίφημη εναλλακτική πρόταση,την οποία, σύμφωνα με κυβερνητικέςπηγές, η υπό τον κ. Τσίπρα πλειοψη-φία θα ζητά καθημερινά να την πα-ρουσιάσει, καθώς, όπως αναφέρουν,δεν είναι δυνατό να θεωρείται πρό-γραμμα η εισβολή στο Νομισματο-κοπείο. Ο κ. Λαφαζάνης φέρεται ναέχει συμφωνήσει στη συνεργασίαμε την πρόεδρο της Βουλής ΖωήΚωνσταντοπούλου, αλλά είναι ασα-φής ο ρόλος και η θέση που θα κατέχειστο νέο κόμμα. Παράγοντες της Λαϊ-κής Ενότητας σημείωναν ότι ενώ τοκλίμα είναι πολύ θετικό, υπάρχουνεπιφυλάξεις, καθώς η κ. Κωνσταν-τοπούλου δεν κρύβει τις ηγετικέςτης φιλοδοξίες. Συζητήσεις έχουνγίνει και με τον κ. Βαρουφάκη και,παρά τις έντονες επιφυλάξεις πουυπάρχουν για την προσωπικότητάτου, θεωρείται αρκετά πιθανή η συ-νεργασία, καθώς, όπως τόνιζαν οιίδιες πηγές, «θα συνεργαστούμε μετη Ραχήλ Μακρή, τη συμμετοχή τηςοποίας στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑπολεμήσαμε, γιατί να μη συνεργα-στούμε με τον Βαρουφάκη;».

Οι Δημήτρης Στρατούλης, ΘανάσηςΠετράκος, Κώστας Ησυχος, ΣόφηΠαπαδόγιαννη, Κώστας Λαπαβίτσας,Στάθης Λεουτσάκος θα έχουν ηγετικόρόλο στη Λαϊκή Ενότητα. Ο κ. Λαφα-ζάνης, οι προαναφερθέντες και πολλάακόμη στελέχη θέλουν να προχωρή-

σουν με γρήγορο ρυθμό στη δημι-ουργία κομματικών δομών, με όργανακαι κανόνες, αν και ο χρόνος είναιλίγος για τέτοιου είδους οργανωτικάζητήματα. Οι ίδιες πηγές σημείωνανότι στόχος είναι η εκλογή όσο το δυ-νατόν περισσότερων βουλευτών,και για τον λόγο αυτό τα κριτήριασυνεργασιών δεν είναι τόσο αυστηρά.Σχετικά με τον Μανώλη Γλέζο, οιίδιες πηγές ανέφεραν ότι υπήρξεεπαφή και συζήτηση, και εκτιμήθηκειδιαίτερα η στάση του όταν εμφα-νίστηκε στο γήπεδο του Σπόρτινγκ,στην εκδήλωση της ιστοσελίδαςIskra. Ωστόσο, ο κ. Γλέζος φαίνεταιότι προτιμά την ίδρυση ενός νέουσχήματος, έναν αντι-ΣΥΡΙΖΑ για τηνακρίβεια, στον οποίο να συμμετά-σχουν όλες –πλην των δυνάμεωντου κ. Τσίπρα– οι ιδρυτικές συνι-στώσες του ΣΥΡΙΖΑ. Οι ίδιες πηγέςανέφεραν ότι ο κ. Γλέζος ετοιμάζεικαι σχετική εκδήλωση στην Απεί-ρανθο της Νάξου, άγνωστο αν τελικάθα γίνει, καθώς, όπως φαίνεται, δενυπήρξε ιδιαίτερη ανταπόκριση.

Η Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑέχει πλέον έξι μέλη, μαζί με τον κ.Τσίπρα, μετά τις αποχωρήσεις τωνδιαφωνούντων. Σύμφωνα με πλη-ροφορίες, οι αποχωρήσαντες θα ανα-πληρωθούν και από κυβερνητικάστελέχη προκειμένου να ετοιμαστείπολιτικά, οργανωτικά και κυρίωςπρογραμματικά ο νέος ΣΥΡΙΖΑ, ενώοι σχετικές επιτροπές έχουν αναλάβειήδη καθήκοντα. Θέμα συνεδρίουυπάρχει, αλλά για τον υπό τον Α.Τσίπρα ΣΥΡΙΖΑ, που θα γίνει μετάτις εκλογές. Προς το παρόν, τις επό-μενες ημέρες θα συνεδριάσει η Κεν-τρική Επιτροπή, θα δοθεί στη δη-μοσιότητα μία διακήρυξη, αλλά καιπρόγραμμα, που θα είναι το ιδεολο-γικό πρόπλασμα του νέου ΣΥΡΙΖΑ.

Και έτεκεν... Λαϊκή Ενότητα<<<<<<

Το πολιτικό πρόβλημα του νέου κόμματος υπό τον Παναγιώτη Λαφαζά-νη, ποιοι θα παίξουν ηγε-τικό ρόλο, ο Μ. Γλέζος και οι άλλες συνεργασίες.

Η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες θαείναι το οριστικό διαζύγιο του ΣΥΡΙΖΑμε τον Γιάνη Βαρουφάκη και τη ΖωήΚωνσταντοπούλου; Οι πορείες τωνδύο ήταν διακριτές στον σύντομοβίο της απερχόμενης κυβέρνησης,ωστόσο οι περιπτώσεις τους παρου-σιάζουν αρκετά κοινά χαρακτηρι-στικά, με πιο σημαντικό τον σχεδόνδιαρκή «πονοκέφαλο» για τον πρω-θυπουργό και την κυβέρνηση απόδηλώσεις, πρωτοβουλίες, αποφάσειςτους. Και μπορεί το «ποτέ μη λεςποτέ» να ισχύει περισσότερο απόοπουδήποτε αλλού στην πολιτική,αλλά φαντάζει εξαιρετικά δύσκολονα βρουν μια θέση στα ψηφοδέλτιατου ΣΥΡΙΖΑ για την επόμενη εκλογικήαναμέτρηση. Πιθανόν προς μεγάληανακούφιση στο εσωτερικό του κόμ-ματος, καθώς σημαντικός αριθμόςπαλαιών κομματικών στελεχών ποτέδεν είδε με καλό μάτι την «προνο-μιακή» μεταχείριση που επιφύλαξεο κ. Αλέξης Τσίπρας στον κ. Βαρου-φάκη και στην κ. Κωνσταντοπούλου.Για τα στελέχη αυτά και οι δύο θεω-ρούνταν «αλεξιπτωτιστές», υπό τηνέννοια ότι χωρίς να έχουν οργανω-μένη σχέση με το κόμμα κατά τα «πέ-τρινα χρόνια» του 3%, προωθήθηκανσε περίοπτες θέσεις αμέσως μετάτην εκλογική επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑτον περασμένο Ιανουάριο. Οι κακέςγλώσσες θέλουν τον κ. Τσίπρα ναέλαβε την απόφαση να προτείνειτην κ. Κωνσταντοπούλου για πρόεδροτης Βουλής, προκειμένου να αποφύγειτη συμμετοχή της στην κυβέρνησηκαι τη «θορυβώδη» εμπλοκή της στοκυβερνητικό έργο. Ωστόσο η κατά-ληψη του τρίτου τη τάξει πολιτειακούαξιώματος δεν λειτούργησε περιο-ριστικά για την κ. Κωνσταντοπούλου,αντιθέτως έδειξε να αποχαλινώνειτη σαφή διάθεσή της να καταστεί

διακριτός πόλος αναφοράς στο πο-λιτικό σκηνικό. Η αποχώρηση τουκ. Τσίπρα από την αίθουσα της Βου-λής τα ξημερώματα της Παρασκευής14 Αυγούστου, όταν ανέβηκε στοβήμα να μιλήσει η κ. Κωνσταντο-πούλου, στη συζήτηση για την ψή-φιση του τρίτου μνημονίου, οριστι-κοποίησε την απόλυτη ρήξη ανάμεσάτους. Η τυπολατρεία, με την οποίαη πρόεδρος της Βουλής επιχείρησενα καθυστερήσει τις διαδικασίες επι-κύρωσης της νέας συμφωνίας, πουοδήγησε σε μαραθώνιες, ολονύκτιεςσυνεδριάσεις της Ολομέλειας και ηεκπεφρασμένη αντίθεσή της στηνκυβερνητική και πρωθυπουργικήεπιλογή για συνομολόγηση συμφω-νίας με τους εταίρους, είχαν κάνειτον πρωθυπουργό να μιλήσει για«θεσμική δυσαρμονία» στον τρόποάσκησης των καθηκόντων της προ-έδρου της Βουλής. Παρά την έντονηδυσφορία για τις επιλογές της κ. Κων-σταντοπούλου, η κυβερνητική πλει-οψηφία δεν προχώρησε στο επόμενοβήμα, την πρόταση μομφής, ενώ ηίδια η πρόεδρος της Βουλής κατέ-στησε σαφές ότι δεν επρόκειτο ναενδώσει στις αντιδράσεις και να πα-ραιτηθεί. Τον «γόρδιο δεσμό» λύνουνοι εκλογές. Η κ. Κωνσταντοπούλουδεν έχει ανοίξει τα χαρτιά της γιατις επόμενες κινήσεις της, ωστόσομετά την επίθεση που εξαπέλυσε

στην κυβέρνηση και τον πρωθυ-πουργό για τη διαδικασία προκήρυξηςεκλογών και την απάντηση της κυ-βερνητικής εκπροσώπου ότι η πρό-εδρος της Βουλής συμπράττει στηνεπίθεση κατά του πρωθυπουργού,οι λίστες του ΣΥΡΙΖΑ δεν δείχνουν«φιλόξενες» γι’ αυτή. Ο κ. Π. Λαφα-ζάνης επιβεβαίωσε ότι υπάρχει δί-αυλος επικοινωνίας με την κ. Κων-σταντοπούλου για ένταξή της στη«Λαϊκή Ενότητα» και μένει να φανείεάν αυτό θα γίνει και υπό ποίουςόρους. Ο κ. Γιάνης Βαρουφάκης απότην πλευρά του, αν και ήδη από τονπερασμένο Μάιο, μετά τη συνεδρίασητου Eurogroup στη Ρίγα της Λεττο-νίας, όπου κατέστη σαφές ότι απο-τελεί «κόκκινο πανί» για τους ομο-λόγους του, ετέθη στο περιθώριο,έτυχε μέχρι πολύ πρόσφατα υπερά-σπισης από τον κ. Τσίπρα. Ο απερ-χόμενος πρωθυπουργός πήρε πάνωτου μέχρι και το διαβόητο plan Bυποκλοπής των ΑΦΜ, που αποκα-λύφθηκε ότι προετοίμαζε ο κ. Βα-ρουφάκης. Μόλις προχθές, μετά τηνπροκήρυξη εκλογών, ο πρώην υπουρ-γός Οικονομικών δήλωσε στο NouvelObservateur ότι δεν θα είναι υπο-ψήφιος ενός κόμματος, το οποίο θαέχει ως στόχο την εφαρμογή τηςαπόφασης της 13ης Ιουλίου, κόβονταςτις γέφυρες με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ωστόσο, στις τάξεις του κόμματοςτου κ. Λαφαζάνη φαίνεται ότι η πε-ρίπτωση Βαρουφάκη δεν εξετάζεταιμε μεγάλο ενθουσιασμό. Αλλωστε,στη Β ́Αθηνών όπου εξελέγη πρώτοςμε τον ΣΥΡΙΖΑ, η Αριστερή Πλατ-φόρμα διαθέτει πληθώρα στελεχώνπου τον βλέπουν ανταγωνιστικά.Δεν ισχύει το ίδιο με την Α΄ Αθηνών,όπου ήταν υποψήφια η κ. Κωνσταν-τοπούλου.

Δ. ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Οι δύο «αλεξιπτωτιστές»<<<<<<

Οριστικό φαίνεται το διαζύγιο του ΣΥΡΙΖΑμε τη Ζωή Κωνσταντοπού-λου και τον Γιάνη Βαρου-φάκη, προσωπικές επιλο-γές του Αλέξη Τσίπρα.

<<<<<<

Χωρίς την ανάγκη να δια-τηρηθούν οι ισορροπίες,αλλά με σεβαστό το προ-ηγούμενο αποτέλεσμα, θαγίνει η κατάρτιση των ψη-φοδελτίων.

Στην Κουμουνδούρου θεωρούν ότι ο κ. Αλέξης Τσίπρας διαθέτει υπεροχή έναντιτων πολιτικών του αντιπάλων και θα προσπαθήσουν να την αναδείξουν προεκλογικά.

ΑΠΕ-

ΜΠ

Ε /

ΠΑΝ

ΤΕΛΗ

Σ ΣΑ

ΪΤΑΣ

Αμέσως μετά την ολοκλή-ρωση της ψηφοφορίας γιατο τρίτο μνημόνιο, το πρωίτης Παρασκευής 14 Αυγού-στου, στενοί συνεργάτεςτου κ. Αλέξη Τσίπρα γνω-στοποίησαν την πρόθεσήτου να ζητήσει η κυβέρνη-ση, αμέσως μετά την έγκρι-ση της νέας συμφωνίας απότα ξένα Κοινοβούλια καιτην εκταμίευση της πρώτηςδόσης, στις 20 Αυγούστου,ψήφο εμπιστοσύνης απότη Βουλή. Τελικά, την προ-ηγούμενη Πέμπτη ο κ. Τσί-πρας δεν ζήτησε ψήφο εμ-πιστοσύνης, αλλά πρόωρεςεκλογές.

Στο διάστημα που μεσο-λάβησε, εξετάστηκαν πολλάεναλλακτικά σενάρια, μεβάση το σκεπτικό ότι η κυ-βέρνηση δεν θα μπορούσενα συνεχίσει επί μακρόν ωςκυβέρνηση μειοψηφίας,εξαρτώμενη, κατά περίπτω-ση, από τις διαθέσεις τηςαντιπολίτευσης. Οι διαφο-ρετικές εισηγήσεις που δέχ-θηκε ο κ. Τσίπρας από κυ-βερνητικά και κομματικάστελέχη αφορούσαν κυρίωςτον χρόνο των εκλογών.

Από τους πρώτους υπουρ-γούς που συνάντησε ο κ.Τσίπρας για να συζητήσειτο ενδεχόμενο εκλογώνήταν ο υπουργός Οικονομι-κών, Ευκλείδης Τσακαλώτος,ο οποίος του παρουσίασε τοχρονοδιάγραμμα των δε-σμεύσεων της κυβέρνησης,κυρίως την ψήφιση προ-απαιτούμενων για την αξιο-λόγηση του Οκτωβρίου καιτην εκταμίευση της επόμε-νης δόσης. Η θέση του κ.Τσακαλώτου ήταν ότι, εφό-σον αποφασισθούν εκλογές,θα πρέπει να γίνουν το τα-χύτερο δυνατόν, ακόμη καιστις 13 Σεπτεμβρίου, ώστενα υπάρχει χρόνος για νατηρηθεί το χρονοδιάγραμμααπό την επόμενη κυβέρνη-ση.

Ο αντιπρόεδρος της κυ-βέρνησης, Γιάννης Δραγα-σάκης, εισηγήθηκε στον κ.Τσίπρα μετάθεση των εκλο-

γών για μετά την πρώτηαξιολόγηση, με βασικό επι-χείρημα ότι στο μεσοδιά-στημα η κυβέρνηση μπορείνα δώσει ένα δείγμα γραφήςπρος τους εταίρους για τηνπροσήλωσή της στη συμ-φωνία και να πάει στηνεκλογική αναμέτρηση έχον-τας λάβει ανταλλάγματα σα-φή σε σχέση με το χρέος.Κατά των εκλογών τοποθε-τήθηκε και ο αντιπρόεδροςτης Βουλής, κ. Αλέξης Μη-τρόπουλος, ενώ έπεσε στοτραπέζι η πρόταση να λει-τουργήσει η Βουλή με θε-ρινά τμήματα, προκειμένουνα περάσουν τα προαπαι-τούμενα χωρίς εσωκομμα-τικές εντάσεις.

Υπέρ της άμεσης προσφυ-γής στις κάλπες τάχθηκανστενοί συνεργάτες του κ.Τσίπρα, όπως ο κ. Νίκος Παπ-πάς, ο κ. Πάνος Σκουρλέτης,ο κ. Νίκος Βούτσης. Στα βα-σικά επιχειρήματά τους ήτανότι η κυβέρνηση θα αποφύ-γει τη φθορά από την έναρξηεφαρμογής του νέου μνημο-νίου και, ταυτόχρονα, θαπρολάβει την οργάνωση τηςΑριστερής Πλατφόρμας σενέο κόμμα. Ενα άλλο θέμαπου ετέθη ήταν ότι εφόσονδεν προκηρυχθούν εκλογέςάμεσα, ο κ. Τσίπρας θα υπο-χρεούτο ως πρωθυπουργόςνα μεταβεί στη Θεσσαλονίκηκαι να κάνει τον απολογισμότου «προγράμματος Θεσσα-λονίκης», με το οποίο εξε-λέγη ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά έμεινεανεφάρμοστο, τη στιγμή πουυπήρχαν πληροφορίες ότι ηεσωκομματική αντιπολίτευ-ση ετοιμαζόταν για «δυνα-μική» παρουσία.

Την αντίθεσή τους στηνάμεση προσφυγή στις κάλ-πες εξέφρασαν στελέχη προ-ερχόμενα από την «ομάδα53+». Η άποψή τους ότι οιεκλογές θα έπρεπε να κα-θυστερήσουν ώστε να προ-ηγηθεί το συνέδριο του ΣΥ-ΡΙΖΑ, μεταφέρθηκε στον κ.Τσίπρα από τον γραμματέατου κόμματος, κ. Τάσο Κο-ρωνάκη.

Ποιοι εισηγήθηκανεκλογές τώρα,ποιοι διαφώνησαν

18-ELLADA_Master_cy 22/08/15 01:08 Page 18

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 19Ε Λ Λ Α Δ ΑΚυριακή 23 Αυγούστου 2015

Της ΕΛΛΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ Χαρα-κτήρα προσωπικής αντιπαράθεσηςμε τον παραιτηθέντα πρωθυπουργόΑλ. Τσίπρα προσδίδει στις επερ-χόμενες εκλογές ο αρχηγός τηςαξιωματικής αντιπολίτευσης Ευ.Μεϊμαράκης, ο οποίος εισέρχεταιστην τελική ευθεία της εκλογικήςμάχης με τρεις κεντρικούς στόχους:Πρώτον, να αποδομήσει το ηγετικόπροφίλ του κ. Τσίπρα, καθιστώνταςτον αποκλειστικά υπεύθυνο για τογεγονός ότι η χώρα οδηγείται σεμία ακόμη εκλογική αναμέτρηση,την τρίτη εντός οκτώ μηνών, αλλάκαι για το «βαρύ νέο αριστερό μνη-μόνιο», αποτέλεσμα της εξάμηνηςδιακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Δεύ-τερον, να προσελκύσει μέσω ενόςκεντρώου, φιλελεύθερου πολιτικούλόγου όσο δυνατόν μεγαλύτεροτμήμα των ψηφοφόρων του ΝΑΙστο πρόσφατο δημοψήφισμα. Και...Τρίτον, να διερευνήσει το πολιτικότοπίο και τις δυνατότητες συνεν-νόησης μεταξύ των πολιτικών δυ-νάμεων, την επομένη των επικεί-μενων εκλογών, για τον σχηματισμόνέας κυβέρνησης. Η αποτίμησητης πρωτοβουλίας του να πάρει τηδιερευνητική εντολή σχηματισμούκυβέρνησης από τον Πρόεδρο τηςΔημοκρατίας Πρ. Παυλόπουλο κρί-νεται θετική από το ηγετικό επιτε-λείο της Νέας Δημοκρατίας, το οποίοεκτιμά ότι, μέσα σε λίγα εικοσιτε-τράωρα, ο κ. Μεϊμαράκης κατόρ-θωσε να αναβαθμίσει τον πολιτικόρόλο του κόμματός του και να «στρι-μώξει» στο έπακρο πολιτικά τον κ.Τσίπρα, αναδεικνύοντας περαιτέρωτα εσωτερικά προβλήματα του ΣΥ-ΡΙΖΑ και του ίδιου ως αρχηγού του.Εκεί, άλλωστε, στόχευε τόσο η πρό-ταση για κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ απότην παρούσα Βουλή υπό τον «σο-βαρό», όπως τον χαρακτήρισε, Γιάν-νη Δραγασάκη, όσο και οι συναν-τήσεις του με την πρόεδρο της Βου-λής Ζωή Κωνσταντοπούλου και μετον αρχηγό της Λαϊκής ΕνότηταςΠαν. Λαφαζάνη, αλλά και οι ανα-φορές του στην «εντιμότητα καιτη συνέπεια» του τελευταίου. Τοπιο σημαντικό, όμως, για τους συ-νεργάτες του κ. Μεϊμαράκη είναιότι πέτυχε να αιφνιδιάσει ο ίδιοςτον κ. Τσίπρα με την απόφαση ναλάβει τη διερευνητική εντολή, αντίτου αντιθέτου, το οποίο επιδίωκε

ο πρωθυπουργός με το σχέδιο γιαεκλογέςεξπρές, να μεταβάλει τουςόρους του παιχνιδιού που επιχεί-ρησε να επιβάλει ο παραιτηθείςπρωθυπουργός, αλλά κυρίως ναμπει στο κάδρο των διαβουλεύσεωνπου κατά γενική εκτίμηση θα απαι-τηθούν μετά τις εκλογές για τονσχηματισμό νέας κυβέρνησης.«Ηταν μια πρόβα τζενεράλε καιήταν επιτυχής», λένε στελέχη τηςΣυγγρού, σχολιάζοντας τον απόηχοαπό τη διαχείριση της διερευνητι-κής εντολής, την οποία έλαβε προχ-θές το πρωί και πιθανότατα θα πα-ραδώσει σήμερα, νωρίτερα τουπροβλεπομένου, στον Πρόεδρο τηςΔημοκρατίας. Στο μεσοδιάστημα,από την ψήφιση της νέας δανειακήςσύμβασης στη Βουλή μέχρι την πα-ραίτηση του κ. Τσίπρα, ο κ. Μεϊμα-ράκης και οι συνεργάτες του ενέ-τειναν τους ρυθμούς προετοιμασίας

της Νέας Δημοκρατίας προεξοφλών-τας ότι ο κ. Τσίπρας θα επιλέξει «ναδραπετεύσει από τις ευθύνες μέσωτης κάλπης». Σε αυτό το πλαίσιοέχουν ήδη σχεδιάσει τους κεντρι-κούς άξονες της προεκλογικής εκ-στρατείας του κόμματος, με σπο-τάκια στα οποία «θα παρελαύνουν»όλες οι προεκλογικές και μετεκλο-γικές δηλώσεις Τσίπρα, ενώ θα ανα-δειχθούν κρίσιμα ζητήματα, όπωςαυτά της παιδείας και του μετανα-στευτικού, στα οποία εκτιμάται ότιυπάρχει σημαντικό περιθώριο ιδε-ολογικής αντιπαράθεσης με τονΣΥΡΙΖΑ. Οι συνεργάτες του κ. Μεϊ-μαράκη αφήνουν να εννοηθεί ότιαπό τις δημοσκοπήσεις του τελευ-ταίου διαστήματος υπάρχει μία σα-φέστατη αλλαγή συσχετισμών τόσοστην παράσταση νίκης όσο κυρίωςστη σύγκριση των ηγετικών προφίλτου πρωθυπουργού και του αρχηγούτης αξιωματικής αντιπολίτευσης.«Πριν από δύο μήνες, η μάχη φαι-νόταν να έχει κριθεί πριν ξεκινήσει.Τώρα υπάρχουν σοβαρές ενδείξειςότι τίποτα δεν πρέπει να θεωρείταιδεδομένο», σημειώνουν οι ίδιοι κύ-κλοι. Οπως φάνηκε και από τις δη-λώσεις του, κατά τη διάρκεια τωνδιερευνητικών επαφών του με τουςηγέτες της αντιπολίτευσης για τονσχηματισμό κυβέρνησης από τηνπαρούσα Βουλή, ο αρχηγός τηςΝ.Δ. επιδιώκει να πετύχει τη μέγι-στη δυνατή πολιτική φθορά καιαποδυνάμωση του κ. Τσίπρα, τηνεπιστροφή στη Ν.Δ. ψηφοφόρωνπου είχαν ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ και πλέ-ον είναι απογοητευμένοι και νατον ακυρώσει πολιτικά και στο τμή-μα της κοινής γνώμης που κινείταιστο φιλοευρωπαϊκό τόξο και ενδε-χομένως τον βλέπει θετικά μετάτην πολιτική του στροφή και τηνυπογραφή και ψήφιση του τρίτουμνημονίου. Το πρώτο συνολικόδείγμα του νέου αφηγήματος τηςΝ.Δ., το οποίο, πάντως, δεν προ-λαβαίνει να ολοκληρωθεί, όπωςπαραδέχθηκε και ο ίδιος ο κ. Μεϊ-μαράκης, θα δοθεί από του βήματοςτης ΔΕΘ στη Θεσσαλονίκη. Κεν-τρικό σύνθημα θα είναι η συνέπεια,η σταθερότητα και η σοβαρότητακαι το κάλεσμα στους πολίτες ναπουν όχι στην αστάθεια, στην ακυ-βερνησία, στην απειρία, στην ανε-πάρκεια και στην ανευθυνότητα.

Ο τριπλός στόχοςτου Ευ. Μεϊμαράκη μέχρι τις κάλπεςΑποδόμηση του Αλέξη Τσίπρα και της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ

<<<<<<

Η αποδοχή της διερευνητικήςεντολής «ήταν μια πρόβα τζενεράλε καιήταν επιτυχής», λένεστελέχη της Συγγρού.

Ο κ. Ευ. Μεϊμαράκης επιδιώκει να διατηρήσει αρραγές και χωρίς ρωγμές το εσωκομματικό μέτωπο εν όψει τηςαναμέτρησης με τον ΣΥΡΙΖΑ, γι’ αυτό θα κατέλθουν όλοι οι εν ενεργεία βουλευτές στη σειρά εκλογής τους.

EURO

KIN

ISSI

Στη Ν.Δ. ανέμεναν τη διενέργειαεκλογών και έχουν ήδη σχεδιάσειτους κεντρικούς άξονες της προ-εκλογικής εκστρατείας.

Με όλους τους εν ενεργεία βουλευτέςστη σειρά εκλογής τους θα κατέλθειη Ν.Δ. στις εκλογές, καθώς ο κ. Ευ.Μεϊμαράκης επιδιώκει να διατη-ρήσει αρραγές και χωρίς ρωγμέςτο εσωκομματικό μέτωπο εν όψειτης αναμέτρησης με τον ΣΥΡΙΖΑ.Επιπρόσθετα, προτίθεται να ση-ματοδοτήσει με κάθε τρόπο τη βού-λησή του για εσωκομματική ενό-τητα, την οποία έχει γνωστοποιήσειτόσο στους δύο πρώην πρωθυπουρ-γούς κ. Αντ. Σαμαρά και Κων. Κα-ραμανλή όσο και στα κορυφαίαστελέχη του κόμματος, τα οποίαστο σύνολό τους θα μετέχουν στηνΕπιτροπή Εκλογικού Αγώνα. Σύμ-φωνα με πληροφορίες, ήδη το σύ-νολο των μελών της Κ.Ο. έχει ενη-μερωθεί σχετικά με την απόφασητου κ. Μεϊμαράκη, προκειμένουνα ξεκινήσουν άμεσα την εκστρα-τεία στις εκλογικές τους περιφέ-ρειες. Κατά τις ίδιες πηγές, το ηγε-τικό επιτελείο εξετάζει την πιθα-νότητα να υπάρξουν περιορισμένεςαλλαγές στη σειρά κατάταξης τωνεπιλαχόντων σε ορισμένες εκλο-γικές περιφέρειες, πλην των μεγά-λων, όπως η Β’ Αθηνών, στην οποίαπεριλαμβάνονται και ονόματαπρώην υπουργών. «Δεν είναι δυ-

νατόν όσοι έχουν διατελέσει υπουρ-γοί να μην περιλαμβάνονται στοδυναμικό της μάχης. Δεν μας εν-διαφέρει αν είναι σαμαρικοί, κα-ραμανλικοί ή ό,τι άλλο. Η Ν.Δ. θαδώσει τη μάχη ενωμένη», λένε οισυνεργάτες του κ. Μεϊμαράκη. Εξαί-ρεση από τον παραπάνω κανόνααποτελεί παραδοσιακά το ψηφο-δέλτιο Επικρατείας, η σύνθεση τουοποίου είναι αποκλειστική ευθύνητης ηγεσίας. Ο κ. Μεϊμαράκης θαασχοληθεί από την ερχόμενη εβδο-μάδα με τη σύνθεσή του, αν καιήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, γί-νονται κάποιες πρώτες σκέψεις.Κατά τις ίδιες πηγές, δεν θα πρέπεινα αποκλείονται αλλαγές στα πρό-σωπα που είχε επιλέξει ο κ. Σαμα-ράς. Οχι τόσο για τη στενή πολιτικήσχέση ορισμένων με το προηγού-μενο σύστημα εξουσίας στη Ν.Δ.,αλλά κυρίως διότι η νέα ηγεσία θαθελήσει να σηματοδοτήσει, έστωστα περιορισμένα όρια του ψηφο-δελτίου Επικρατείας, ένα νέο προ-φίλ. Τα ισχνά περιθώρια χρόνουδεν δίνουν την ευχέρεια στην ηγε-σία της Ν.Δ. για ριζικό επανασχε-διασμό της στρατηγικής και για λί-φτινγκ στο προφίλ της, καθώς λόγωκαι της λίστας τα χέρια του κ. Μεϊ-

μαράκη είναι σε μεγάλο βαθμό «δε-μένα». Ο τελευταίος όμως ξέρει κα-λά ότι πρώτο στοίχημα της Ν.Δ. εί-ναι να κατορθώσει να αξιοποιήσειτο σύνολο του ανθρώπινου δυνα-μικού της. Η εγκατάστασή του στηΣυγγρού επέφερε σειρά αλλαγώνστην ηγετική ομάδα, την οποίαπλέον συγκροτούν οι δύο πολύστενοί του συνεργάτες, οι κ. Σωτ.Κορομάτζος και Νικ. Καραχάλιος,και οι κ. Πελοπίδας Καλλίρης, Γιάν-νης Χατζής, Τάσος Ευαγγελίου,Θόδωρος Αμπατζόγλου, ΚώσταςΔόλογλου κ.ά. Ο πρώτος έχει ανα-λάβει τη διεύθυνση του κόμματοςκαι ο δεύτερος την εκπόνηση τηςστρατηγικής, στην οποία συνδρά-μουν πρώην υπουργοί και βουλευ-τές, όπως οι κ. Νικ. Δένδιας, Ευρ.Στυλιανίδης, Χρ. Σταϊκούρας, Ι.Τζαμτζής. Τον συντονισμό τηςΕκτελεστικής Γραμματείας και τηςΠολιτικής Επιτροπής έχει ο κ. Δημ.Καλογερόπουλος, ενώ τα προβε-βλημένα στελέχη της παράταξης,μεταξύ αυτών και η κ. Ντόρα Μπα-κογιάννη, θα συμμετέχουν στηνΕπιτροπή Εκλογικού Αγώνα, ησύνθεση της οποίας αναμένεταινα ανακοινωθεί τις επόμενες ημέ-ρες. ΕΛΛΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

Η Ν.Δ. θα δώσει τη μάχη ενωμένη

Η «Γκρίζα Βίβλος» του ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή

Οι 199 ημέρες, το διάστημα από την ημέρα που η κ. Κωνσταντοπούλου εξε-λέγη πρόεδρος της Βουλής, αποδείχθηκαν υπεραρ κετές για να αποτελέ-σουν πλούσιο υλικό συγγραφής μιας «Γκρίζας Βίβλου» για την Προεδρία της.

Το μικρών διαστάσεων βιβλίο των144 σελίδων, την έκδοση του οποίουεπιμελήθηκε η κ. Ζωή Κωνσταντο-πούλου τον Μάιο 2014, είχε τον τίτλο«Η μαύρηβίβλος της ντροπής» καιεπιχειρούσε να αναδείξει «ρυθμίσειςκαι μεθοδεύσεις, πρακτικές και τα-κτικές με τις οποίες η κυβέρνησηΣαμαρά», όπως υποστηριζόταν, απα-ξίωνε την πολιτική μέσω του Κοινο-βουλίου. Οι 199 ημέρες, που σήμερασυμπληρώνονται από την ημέραπου η κ. Κωνσταντοπούλου εξελέγηπρόεδρος της Βουλής, αποδείχθηκανυπεραρκετές για να αποτελέσουνπλούσιο υλικό συγγραφής μιας «Γκρί-ζας Βίβλου» για το περιεχόμενο τηςοποίας λογικά ουδείς θα αισθανότανυπερηφάνεια. Το υλικό αυτό όχι μόνοκαταδεικνύει «ανα λογίες» ρυθμίσεωνκαι μεθοδεύσεων, πρακτικών καιτακτικών ανάμεσα σε εκείνες τωνκυβερνήσεων Σαμαρά και Τσίπρα,ως προς το νομοθετικό έργο. Αλλάαναδεικνύει σε όλο το νεφελώδεςεύρος του το φαινόμενο της κακήςχρήσης-κατάχρησης εξουσίας απότην απερχόμενη πρόεδρο. Ολα όσακαταγγέλλονταν από τον ΣΥΡΙΖΑκαι προσωπικά την κ. Κωνσταντο-πούλου, όταν βρίσκονταν στις θέσειςτης αντιπολίτευσης, υιοθετή θηκαν,συχνά σε ακραία αντικοινο βουλευ-τικό πλαίσιο, από τους ίδιους, ότανανέλαβαν θέσεις εξουσίας: κατεπεί-

γοντα νομοσχέδια, πράξεις νομοθε-τικού περιεχομένου, αποδοχή άσχε-των με τα σχέδια νόμου ή εκπρόθε-σμων τροπολογιών της τελευταίαςστιγμής, παραβιάσεις του Κανονι-σμού της Βουλής από την ίδια τηνπρόεδρο ή με την ανοχή της είναι,συνοπτικά, ορισμένες από τις πτυχέςτου προαναφερθέντος υλικού τηςνέας «Βίβλου της ντροπής».

Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την κυ-βέρνηση, η κακή συνέχεια φάνηκε«με το καλημέρα»: Το πρώτο νομοσχέδιο της νέας κυβέρνησης με ταμέτρα «για την αντιμετώπιση τηςανθρωπιστικής κρίσης» (3/3/2015)εμ περιείχε πληθώρα άσχετων δια-τάξεων, μέσω των οποίων ρυθμίζον-ταν έως και υποθέσεις οργάνωσηςυπουργικών κρατικών γραφείων.Δεν άργησαν και οι ΠΝΠ να κάνουντην εμφάνισή τους: Την 1η Απριλίουκατατέθηκε η πρώτη για τη Βιομη-χανία Ζάχαρης και τις ληξιπρόθεσμες

οφειλές, ενώ 19 ημέρες αργότεραερχόταν και άλλη για τη μεταφοράταμειακών διαθεσίμων των Φορέωντης Γενικής Κυβέρνησης προς επέν-δυση στην Τράπεζα της Ελλάδος.Ακολούθησαν «βροχή» τα κατεπεί-γοντα σχέδια νόμου. Ως πρόεδροςτης Βουλής, η κ. Κωνσταντοπούλουαπέναντι σε αυτά μπορεί να εξέφραζεενστάσεις, αλλά η αντίδρασή τηςαπείχε πολύ εκείνης που τηρούσεόταν ως βουλευτής αντιπολίτευσηςστεκόταν «απέναντι» στα ανάλογουχαρακτήρα νομοθετήματα των προ-ηγούμενων κυβερνήσεων. Η καυ-στικότητα και η ένταση εκείνων τωνπαλαιών αντιδράσεών της, όπωςέδειξαν οι μήνες της Προεδρίας της,εμφανίστηκαν μόνο στις περιπτώσειςπου η ίδια θεωρούσε ότι, με τον ένανή τον άλλον τρόπο, την αφορούσανπροσωπικά ή δεν εξυπηρετούσανπολιτικούς της σχεδιασμούς. Ενδει-κτικό παράδειγμα: Τα ξημερώματατης ψήφισης του τρίτου μνημονίουάπαντες είδαν την κ. Κωνσταντο-πούλου να εγείρει σοβαρότατες εν-στάσεις για την κανονικότητα τηςψηφοφορίας «επί του συνόλου», κα-θώς τόνιζε ότι δεν ήταν παρόντεςστην Ολομέλεια όσοι προβλέπονταιαπό τον Κανονισμό, προκειμένουτο αποτέλεσμα να θεωρηθεί έγκυρο.

Με δυσκολία βρίσκει κάποιοςανάλογη αντίδραση ανάμεσα στα

15 άλλα νομοσχέδια που επίσης ψη-φίστηκαν με τον ίδιο τρόπο. Αλληπερίπτωση «επιλεκτικότητας» ωςπρος τις αντιδράσεις της: Ενώ επι-τέθηκε έντονα στον κ. Α. Σαμαράόταν αυτός χρησιμοποίησε εντόςΒουλής τον όρο «λαθρομετανάστης»,επέδειξε επί μακρόν πλήρη ανοχήόταν φορείς της εν λόγω έκφρασηςήταν βουλευτές της Χρυσής Αυγής.Σε άλλο επίπεδο αποφάσισε τη ζων-τανή τηλεοπτική μετάδοση από τοΚανάλι της Βουλής συνεδρίαση τηςΔιάσκεψης των Προέδρων, που πο-λιτικά την ενδιέφερε, ενώ (και ανκαι είχε δεσμευθεί προς τούτο) δεντο έπραξε για μία από τις πολλέςάλλες συνεδριάσεις. Η απερχόμενηπρόεδρος επέδειξε εχθρική συμπε-ριφορά και προς τους δημοσιογρά-φους που της ασκούν κριτική, αρ-νούμενη συστηματικά ενημέρωσηκαι πληροφόρηση, ενώ έχει να επι-δείξει «συνεντεύξεις Τύπου» κατάτη διάρκεια των οποίων είχε μερι-μνήσει να υπάρχουν μεταξύ των εκ-προσώπων του Τύπου και χειροκρο-τητές των όσων έλεγε! Ως τελευταίααλλά όχι έσχατα αναφέρονται επίσης:οι εκτός Κανονισμού παρεμβάσειςτης σε ομιλίες βουλευτών και πολι-τικών αρχηγών για να κάνει σχόλια,αλλά και η αρνητική για την καθη-μερινότητα εργαζομένων στη Βουλήλειτουργία της.

<<<<<<<

Σε μικρό χρονικό διάστη-μα η κ. Κωνσταντοπούλουυιοθέτησε όσα κατήγγελλεγια την προηγούμενη κυ-βέρνηση και χάραξε προ-σωπική πολιτική.

19-ELLADA_Master_cy 22/08/15 01:17 Page 19

20 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Κυριακή 23 Αυγούστου 2015Ε Λ Λ Α Δ Α

Πρακτορεία στο Αφγανιστάν οργανώνουν το «ταξίδι» για ΕλλάδαΤης ΜΑΡΙΛΗΣ ΜΑΡΓΩΜΕΝΟΥ

«Δεν ξέρω τίποτε για τη χώρα σας,μην το πάρετε άσχημα, απλώς δενήθελα ποτέ να φτάσω εδώ. Εγώ,στη Γερμανία πάω», λέει ο Καμπίρ.Η Ελλάδα δεν υπήρχε καν στα σχέ-διά του, ήταν σαν την Τουρκία: μιαχώρα - πέρασμα προς τα όνειράτου. Μοιάζει με Ελληνα ή με Ισπανό.Εχει σκουλαρίκι στο αυτί, σαν του-ρίστας του Αυγούστου, και μιλάειαγγλικά πιο καλά από μένα.

Ο Καμπίρ λέει πως η γλώσσα πουμιλάει ακόμα πιο καλά, είναι εκείνητων υπολογιστών, μόνο που το λά-πτοπ του είναι κάπου στο Αφγανι-στάν, κι εκείνος έχει κολλήσει στηνΑθήνα. Ξέρει καλά πως το πτυχίοπρογραμματιστή από τη χώρα πουγεννήθηκε ίσως μοιάζει με ανέκδοτογια τους εργοδότες στην Ευρώπη.Ακόμα κι έτσι, το ταξίδι ήταν μο-νόδρομος γι’ αυτόν τον νεαρό απ’την Καμπούλ.

Mέσω Facebook«Μπήκα στο Facebook, πάτησα

μια διαφήμιση ενός πρακτορείου,και ξεκίνησα», λέει όταν τον ρωτάωπώς αποφάσισε να φύγει. Ο Καμπίρμου εξηγεί πως στο Αφγανιστάν εί-ναι άπειρα τα πρακτορεία που στέλ-νουν ανθρώπους στην Ευρώπη.«Εχει διαφημίσεις παντού. Σουλένε πως είναι εύκολο άμα έχειςλεφτά, σου το παρουσιάζουν σανταξίδι αναψυχής. Θα μπεις στο αε-ροπλάνο, μια πτήση, ή ένα λεω-φορείο για την Τουρκία, και μετάτα ελληνικά νησιά είναι δίπλα σου».Οταν στην πόλη σου δεν υπάρχεικαμιά προοπτική επιβίωσης, είναι

εύκολο να πιστέψεις σε τέτοιεςυποσχέσεις. Με το που ξεκινάς,καταλαβαίνεις πως τίποτε στο τα-ξίδι αυτό δεν είναι εύκολο.

Ο Καμπίρ λέει πως τον είχαν δια-βεβαιώσει ότι θα του έδιναν πλαστάχαρτιά, όμως δεν του τα έδωσανποτέ. Εως την Τουρκία έφτασε χω-ρίς πολύ κόπο, αλλά μετά όλα άλ-λαξαν. Σε μια ακτή του Αιγαίου,απ’ την τουρκική πλευρά, το εύκολομέρος του ταξιδιού τέλειωσε. «Οτανμπήκαμε στη βάρκα κατάλαβα πωςμε γέλασαν, αλλά ήταν πια αργά»,λέει. «Δεν υπήρχε καν διακινητήςμεταναστών μαζί μας. Είχαν δείξεισ’ ένα παιδί, ένα μετανάστη πώςνα πηγαίνει το πηδάλιο, του είχανδώσει κι ένα μαχαίρι να σκίσει τηβάρκα. Είδαμε το Λιμενικό, καιμετά ούτε κατάλαβα τι έγινε. Πρώταβρέθηκα στο νερό, και μετά στοτμήμα».

Κι ύστερα, η Αθήνα. Το τηλέφωνοπου του είχε δώσει στην αρχή οδιακινητής να πάρει μόλις φτάσειστην Ελλάδα, δεν λειτουργεί και μεεκπλήσσει λέγοντας ξερά: «Εδώμοιάζει να μη λειτουργεί ούτε η ίδια

η Ελλάδα»... Οι άλλοι Αφγανοί πουβρήκε στην Αθήνα είναι στην ίδιακατάσταση μ’ αυτόν, κι όσο για τιςελληνικές αρχές... «Το να ζητήσειςάσυλο στην Ελλάδα μοιάζει με κακόαστείο», μου λέει ο νεαρός. Στο «καιτώρα τι;» που τον ρωτάω, ο Καμπίρχαμογελά. «Πού να ξέρω τι γράφειπαρακάτω η μοίρα μου;» κάνει. «Τοταξίδι ήταν ζαριά. Τι με ρωτάτε;Οταν βλέπετε κάποιον σαν εμένανα πετάει τη ζωή του στη θάλασσα,δεν το καταλαβαίνετε; Δεν υπάρχειτίποτε εκεί πίσω. Μόνο μπροστά».

ΕξαθλίωσηΚάπως έτσι, άλλωστε, ξεκινούν

όλοι. Ο Κασίμ απ’ το Ιράκ, που τονβρίσκω σ’ ένα στενό της Ομόνοιας,

ψάχνει τρόπο να πάει στα Σκόπια,να μπει στο τρένο για τη Σερβία,κι από εκεί, σιγά σιγά, να βρει τονδρόμο για τη Σουηδία. Τον ρωτάωπώς του φαίνεται η Ελλάδα. Το πέ-ρασμα απ’ τη θάλασσα ήταν δύ-σκολο, μου λέει, «αλλά ύστερα απόεπτά μέρες στην Κω, κατάλαβαπως υπάρχει πάντα ένα ακόμασκαλί στην εξαθλίωση». Μου λέειγια τους νησιώτες που τον κοίτα-ζαν καχύποπτα, για τους τουρίστεςπου τον έβλεπαν σαν αξιοθέατο,και για τους δημοσιογράφους, πουτον αντιμετωπίζουν σαν είδηση.«Κανείς δεν με βοήθησε», λέει.«Στο νησί, τάισα τον γιο μου φα-γητό για σκυλιά. Εγώ έμεινα τρειςμέρες νηστικός».

Κάπου εκεί, ο Κασίμ σταμάτησενα ελπίζει στην καλοσύνη των ξένων.Οταν πια έφτασε στο Πεδίον τουΑρεως, αποφάσισε να πάρει την οι-κογένειά του και να χαθεί στην πόλη.Τρώει στα συσσίτια, τριγυρνά όλημέρα, και το βράδυ ζει σ’ ένα γιαπίμαζί μ’ άλλους οκτώ στο Μεταξουρ-γείο. «Η Αθήνα δεν είναι καθόλουαυτό που νόμιζα», λέει. Ο Κασίμ στηχώρα του ήταν δάσκαλος: «Ηξεραγια τους αρχαίους Ελληνες, αλλάτώρα έμαθα πολλά για τους τωρινούςΕλληνες. Οταν πήρα τηλέφωνο τονΕλληνα που θα μας περνούσε σταΣκόπια, με ρώτησε “λεφτά έχεις;”.“Μα έδωσα τα λεφτά στον φίλο σου,στα σύνορα”, του απάντησα. “Ασ’τα αυτά. Αυτά τα πήρε το κύμα”,μου είπε. “Αμα βρεις άλλα λεφτά,ξαναπάρε με”».

Αλλη διαδρομή, ίδια μοίρα. ΟΣαΐντ απ’ τη Συρία δεν δυσκολεύ-τηκε να περάσει τα σύνορα γιατην Τουρκία. «Επειδή έχουμε πό-λεμο, μας δέχονται χωρίς βίζα»,λέει «κι ύστερα είναι εύκολο ναφτάσεις στις ακτές της Ευρώπης».Το δύσκολο είναι να επιβιώσειςμετά. Ο Σαΐντ λέει πως περίμενεμήνες σε λίστα αναμονής μέχρινα μαζέψει χρήματα να τον περά-σουν οι δουλέμποροι απ’ τη θά-λασσα. Του είχαν πει πως θα μπεισ’ ένα μεγάλο πλοίο, και σε 40 λε-πτά θα είναι στην Ελλάδα. Καιπως γι’ αυτό κοστίζει τόσο το τα-ξίδι, για να είναι ασφαλές. Ο νεαρόςπου κάθεται δίπλα του στο παγκάκιστην πλατεία Κουμουνδούρου γε-λάει που τον ακούει. «Κι εσύ τουςπίστεψες;» λέει και γελάει ακόμαπιο πολύ. Ο Σαΐντ κουνάει το κε-

φάλι – «μα δεν μπορούσα να γυ-ρίσω και πίσω», λέει. «Πού να πάω;Στις βόμβες;».

«Θα πνιγούμε»Ο Σαΐντ δανείστηκε απ’ όποιον

ήξερε, δούλεψε στην Τουρκία, καιύστερα από μερικούς μήνες, μά-ζεψε επιτέλους τα χρήματα. «Πί-στευα πως άξιζε τον κόπο. Πίστευαπως όλα θα πάνε καλά», λέει. Ηγυναίκα του, η Λεϊλά έλεγε πως οιΕλληνες είναι καλοί και φιλόξενοι,και πως δεν μπορεί, εκείνοι θατους δώσουν χαρτιά και βοήθεια.Ο Σαΐντ έδωσε τα λεφτά στους δια-κινητές, και εκείνοι τους οδήγησανστο πλοίο, που υποτίθεται πωςήταν «απολύτως ασφαλές». Στηνακτή όμως υπήρχε μόνο ένα μπα-λωμένο φουσκωτό.

Ο Σαΐντ αντέδρασε, «θα πνιγού-με» έλεγε, αλλά οι διακινητές τοναπείλησαν πως αν συνεχίσει ναπανικοβάλλει τους υπόλοιπους,θα τον πυροβολήσουν. Η γυναίκατου για να τον ηρεμήσει μπήκεγρήγορα στη βάρκα. «Η Λεϊλά μουείπε “ό,τι είναι να γίνει θα γίνει.Στην Ελλάδα θα είναι όλα πιο καλά,θα δεις”», λέει ο Σαΐντ. Κι έτσι μπή-κα κι εγώ.

Στο ταξίδι δεν είχε καν κύματα.Ισως έφταιγε που σηκώθηκαν όλοιμε το που είδαν τα φώτα του Λι-μενικού. Οταν η βάρκα πλάγιασε,τη Λεϊλά την πήρε η θάλασσα. ΟΣαΐντ έπεσε στο νερό, αλλά δενμπόρεσε να τη βρει και κανείς δενέψαξε να τη βρει. «Ελληνες και Σύ-ροι είμαστε ίδιοι», λέει ο Σαΐντ.«Καλοί και φιλόξενοι, κυρίως εάνσ’ έχουν ανάγκη».

<<<<<<

«Στο νησί, τάισα τον γιο μου φαγητό για σκυλιά. Εγώ έμεινατρεις μέρες νηστικός.Ηξερα για τους αρχαί-ους Ελληνες, αλλά τώραέμαθα πολλά για τουςτωρινούς Ελληνες».

Συνέντευξη στον ΓΙΑΝΝΗ ΣΟΥΛΙΩΤΗ

Χερσαίες, όχι μόνο θαλάσσιες πε-ριπολίες στα νησιά του ΑνατολικούΑιγαίου προβλέπει, μεταξύ άλλων,το σχέδιο δράσης που κατάρτισεαπό κοινού με την Αστυνομία καιτο Λιμενικό ο ευρωπαϊκός οργα-νισμός «Frontex» για την ανάσχεσητων μεταναστευτικών ροών.

Αποστολή των Ευρωπαίων συ-νοριοφυλάκων (περιορισμένοςαριθμός βρίσκεται ήδη σε νησιά,όπως η Κως και η Λέσβος) είναινα εντοπίζουν πλωτά σκάφη μεπαράνομους μετανάστες πριν αυτάκαταλήξουν στα εθνικά χωρικάύδατα ή ακόμα περισσότερο στιςελληνικές ακτές και να ενημερώ-νουν την τουρκική ακτοφυλακή.

Παρά την ένταση του προβλήματοςωστόσο, και το ενδιαφέρον τουδιεθνούς Τύπου για όσα διαδρα-ματίζονται σε Κω, Λέσβο και στηνελληνοσκοπιανή μεθόριο, τα κράτη- μέλη της Ε.Ε. παραμένουν απρό-θυμα να συνδράμουν με τεχνικάμέσα και εξοπλισμό την επιχείρησητου οργανισμού στην Ελλάδα, ηοποία σημειωτέον έχει κωδικήονομασία «Ποσειδώνας». Αυτό πα-ραδέχτηκε μιλώντας στην «Κ» ογενικός διευθυντής Frontex κ. Fa-brice Leggeri, επισημαίνοντας ότι

ο ίδιος καταβάλλει κάθε δυνατήπροσπάθεια προκειμένου να εξα-σφαλίσει επιπλέον πόρους για τηδιαχείριση της μεταναστευτικήςκρίσης στη χώρα.

Φειδωλή συνεισφορά«Εχουμε ήδη στείλει Ευρωπαίους

συνοριοφύλακες στα νησιά καιέχουμε απευθύνει πρόσκληση στακράτη - μέλη να συνδράμουν, ωστό-σο πρέπει να παραδεχτώ ότι η συ-νεισφορά δεν είναι η αναμενόμενη.Η Ε.Ε. πρέπει να σταθεί αλληλέγγυαστην Ελλάδα», σημείωσε και πρό-σθεσε ότι ο προϋπολογισμός γιατις επιχειρήσεις του οργανισμούστη χώρα με απόφαση της Ευρω-παϊκής Επιτροπής τριπλασιάστηκεκαι ανήλθε στα 18 εκατ. ευρώ. Ερω-τηθείς σχετικά, ο κ. Leggeri απέ-δωσε τη φειδωλή συνεισφορά τωνχωρών - μελών της Ζώνης Σένγκενστην έλλειψη εξοπλισμού και μέ-σων, σημειώνοντας χαρακτηριστι-κά: «Από την αρχή του έτους έχουμεκαταγράψει συνολικά 340.000 πα-ράνομες εισόδους στην Ε.Ε. Πρό-κειται για αριθμό-ρεκόρ που επι-βαρύνει την Ελλάδα, την Ιταλία,την Ουγγαρία και δευτερευόντωςχώρες όπως η Ισπανία. Η αίσθησήμου είναι ότι υπάρχει έλλειψη πό-ρων και τεχνικού εξοπλισμού» σχο-λίασε, ενώ πάντως σε άλλο σημείοτης συνέντευξής του επεσήμανεότι η επιχείρηση της Frontex στηνΙταλία με κωδική ονομασία «Τρίτον»είναι η μεγαλύτερη στην ιστορίατου οργανισμού.

Πάντως, την προσεχή εβδομάδαείναι προγραμματισμένη συνάν-τηση στο γραφείο της Frontex στονΠειραιά με τη συμμετοχή εκπρο-σώπων της ευρωπαϊκής αστυνομίαςEuropol, της Ευρωπαϊκής Υπηρε-σίας Ασύλου (EASO) και αξιωματι-

κών ΕΛ.ΑΣ. και Λιμενικού για τονσυντονισμό της κοινής δράσηςτους. Ο γενικός διευθυντής τηςFrontex απέδωσε την εκτίναξη τουαριθμού των μεταναστών και προ-σφύγων που φτάνουν στη χώραστον πόλεμο στη Συρία και στη με-τατόπιση των ροών από τον άξοναΛιβύης - Ιταλίας στον άξονα Τουρ-κίας - Ελλάδας. «Ορισμένες βορει-οαφρικανικές χώρες απαιτούν πλέ-ον βίζα από τους πολίτες της Συρίας,με συνέπεια αυτοί να αδυνατούννα ταξιδέψουν αεροπορικώς από

τη Μέση Ανατολή στη Βόρεια Αφρι-κή και από εκεί με πλοίο να δια-σχίσουν τη Μεσόγειο. Επιπλέον,η κατάσταση ασφαλείας στη Λιβύηεπιδεινώθηκε και επομένως, το τα-ξίδι για οικογένειες Σύρων προ-σφύγων μέσω Λιβύης έγινε επικίν-δυνο. Αντ’ αυτού επιλέγουν την εί-σοδο στην Ε.Ε. μέσω Ελλάδας».

Ο Γάλλος επικεφαλής της Frontexεπεσήμανε ότι τα κυκλώματα δου-λεμπόρων που εδρεύουν κατά κύριολόγο σε Κωνσταντινούπολη, Σμύρ-νη και Αλικαρνασσό προμηθεύουν

με πλαστά συριακά διαβατήρια πα-ράνομους μετανάστες που φτάνουνστην Ελλάδα, ενώ κληθείς να σχο-λιάσει όσα διαδραματίστηκαν τοπροηγούμενο διάστημα έξω απόαστυνομικές υπηρεσίες σε Κω, Λέ-σβο, Κάλυμνο και αλλού, είπε: «Μεδεδομένο ότι φτάνουν στο νησί1.000 ή 2.000 παράνομοι μετανά-στες και πρόσφυγες, κανείς δενμπορεί να περιμένει ότι η διαδικα-σία καταγραφής μπορεί να κυλήσειομαλά και γρήγορα» και πρόσθεσεότι καταβάλλει προσπάθεια για να

εξασφαλίσει επιπλέον συσκευέςδακτυλοσκόπησης (scanners), πάγιοαίτημα των αξιωματικών της ΕΛ.ΑΣ.

Ενδιαφέρον έχει, τέλος, η ανα-φορά του κ. Leggeri ότι οι Σύροιπρόσφυγες χρησιμοποιούν τα socialmedia προκειμένου να αντλήσουνπληροφορίες για τη λειτουργία τωνδουλεμπορικών κυκλωμάτων καιτους εναλλακτικούς τρόπους πουυπάρχουν προκειμένου να ταξιδέ-ψουν από την Τουρκία στην Ελλάδακαι στις χώρες της Κεντρικής καιτης Δυτικής Ευρώπης.

Το σχέδιοFrontexγια φύλαξητου ΑιγαίουΟ γενικός διευθυντής της Fabrice Leggeriκαλεί την Ευρώπη να συνδράμει την Ελλάδα

<<<<<<

Αποστολή τωνΕυρωπαίων συνοριοφυ-λάκων είναι να εντοπί-ζουν πλωτά σκάφη μεπαράνομους μετανά στεςπροτού αυτά καταλήξουνστα εθνικά χωρικά ύδατα.

Eυρωπαίοι συνοριοφύλακεςβρίσκονται εδώ και μερικά εικο-σιτετράωρα στον Εβρο, συμμε-τέχοντας από κοινού με Ελληνεςαστυνομικούς στην αστυνόμευ-ση των χερσαίων συνόρων Ελλά-δας - Τουρκίας. Τυπικά, παίρ-νουν μέρος σε κοινή άσκησηπου πραγματοποιούν Frontexκαι ΕΛ.ΑΣ., ωστόσο Ελληνες συ-νοριοφύλακες λένε στην «Κ» ότιμε αφορμή τη διεξαγωγή τηςάσκησης, ενισχύθηκε η αστυνό-μευση των συνόρων με κοινοτι-κούς αντί για εθνικούς πόρουςπου άλλωστε δεν υπάρχουν.Σύμφωνα με πηγές της «Κ»,στην άσκηση μετέχουν περίπου80 συνοριακοί φρουροί εκ τωνοποίων οι μισοί προέρχονταιαπό άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε.Εξάλλου, όπως έγραψε πρόσφα-τα η «Κ», παρατηρούνται ρωγμέςστη φύλαξη των χερσαίων συνό-ρων Ελλάδας - Τουρκίας στονΕβρο, μετά και την αποδυνάμω-ση της επιχείρησης «Ασπίδα», μετην αποχώρηση, αρχές Ιουλίου,των περίπου 300 αστυνομικώνπου μετείχαν σε αυτήν. Συγκε-κριμένα, από το σύνολο των 611αστυνομικών που είχαν αποσπα-στεί για τις ανάγκες της επιχεί-ρησης στις αστυνομικές διευ-θύνσεις Αλεξανδρούπολης καιΟρεστιάδας, οι 299 αποδεσμεύ-θηκαν και επέστρεψαν στις ορ-γανικές τους θέσεις, καθώς τοκονδύλι που απαιτείτο για τηνπαραμονή τους στον Εβρο (περί-που 120.000 ευρώ) δεν βρέθη-κε. Την παρουσία της Frontexστα χερσαία σύνορα Ελλάδας -Τουρκίας επιβεβαίωσε με δηλώ-σεις του στην «Κ» ο γενικός διευ-θυντής του Οργανισμού, FabriceLeggeri. Αποκάλυψε μάλιστα ότικαταβάλλει προσπάθεια προκει-μένου να ενισχυθεί περαιτέρω ησυμμετοχή Ευρωπαίων συνοριο-φυλάκων στην άσκηση.

Ενισχύεται η φύλαξησυνόρων στον Εβρο

Συνοριοφύλακες της Frontex βρίσκονται ήδη στην Κω συμμετέχοντας στο σχέδιο «Ποσειδώνας», στο οποίο περιλαμ-βάνονται χερσαίες και θαλάσσιες περιπολίες στα νησιά του Αν. Αιγαίου με τη συνδρομή της ΕΛ.ΑΣ. και του Λιμενικού.

«Το να ζητήσεις άσυλο στην Ελλάδα μοιάζει με κακό αστείο», λέει στην«Κ» ένας νεαρός πρόσφυγας από το Αφγανιστάν.

20-ELLADA_Master_cy 21/08/15 23:21 Page 20

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 21Δ Ι Ε Θ Ν ΗΚυριακή 23 Αυγούστου 2015

Οι προβλέψεις του Γερμανούυπουργού Eσωτερικών Τόμας ντεΜεζιέρ ότι μπορεί να υπάρξει έωςκαι τετραπλασιασμός των αφίξεωνπροσφύγων φέτος στη Γερμανίασε σχέση με πέρυσι, έχουν φέρειτο ζήτημα στην πρώτη γραμμήτης επικαιρότητας. Η γερμανικήπολιτική, όπως και η στάση τωναπλών ανθρώπων απέναντι στουςπρόσφυγες, έχει πολλά πρόσω-πα.

Η υπουργός Εργασίας της Γερ-μανίας, Αντρέα Νάλες, χαρακτή-ρισε την προστασία των προσφύ-γων «συνταγματικό και χριστια-νικό καθήκον», που παραμένειακόμη και αν η εκπλήρωσή τουσυνδέεται με δυσκολίες. Σε άρθροτης στο περιοδικό Spiegel, η Νάλεςσημειώνει το αυτονόητο. «Φυσικάη θέση των δήμων δεν είναι εύ-κολη και χρειάζονται στήριξη απότην κεντρική κυβέρνηση. Αλλάαν το θέλουμε, θα το καταφέρου-

με. Ποιος μπορεί να επωμισθείτο έργο αυτό αν όχι εμείς;».

Από τα ΒαλκάνιαΑν οι πρόσφυγες στη Γερμανία

φθάσουν πράγματι φέτος τους800.000, όπως προέβλεψε ο ΝτεΜεζιέρ, μέρος αυτών θα προέρ-χεται από βαλκανικές χώρες όπωςη Αλβανία, η Βοσνία ή το Κόσοβο.Ρεπορτάζ της FAZ ενημερώνει ότισυχνά, οι Αλβανοί που φθάνουνστη Γερμανία ήταν έως τώρα εγ-κατεστημένοι στην Ελλάδα και,ελλείψει νόμιμης οδού για να με-ταναστεύσουν, υποβάλλουν αι-τήσεις ασύλου. Στη Γερμανία μαί-νεται συζήτηση για το ποιες χώρεςκαταγωγής μπορούν να χαρακτη-ριστούν «ασφαλείς» και άρα οι αι-τήσεις ασύλου να απορρίπτονται,με τους Χριστιανοδημοκράτες ναυποστηρίζουν ότι εφόσον οι πό-λεμοι στα Βαλκάνια έχουν τελει-ώσει, δεν μπορεί η Γερμανία να

αναγνωρίζει Αλβανούς, ή Κοσο-βάρους ή Βόσνιους πρόσφυγες.

Η Νάλες παρεμβαίνει στη συζή-τηση λέγοντας ότι «φυσικά δενμπορούν να μείνουν εδώ όλοι όσοιέρχονται. Αλλά πολλοί τελικά θαμείνουν και εμείς δεν πρέπει ναεπαναλάβουμε τα σφάλματα τουπαρελθόντος και να τους διαχειρι-στούμε ως προσωρινούς επισκέ-πτες. Χρειαζόμαστε μια σύγχρονηνομοθεσία για τη μετανάστευση,που να προσφέρει άσυλο σε αυτούςπου βρίσκονται σε ανάγκη και ναανοίγει έναν νόμιμο δρόμο μετα-νάστευσης σε όσους επιθυμούνμια καλύτερη ζωή στη Γερμανία.Αυτό ισχύει και για όσους έρχονταιαπό τα Βαλκάνια».

Στη Γερμανία κάθε χρόνο οι θά-νατοι υπερβαίνουν τις γεννήσειςκατά 200.000, ενώ το ισοζύγιο θαγίνει ακόμη πιο αρνητικό τα χρόνιαπου έρχονται. Η Νάλες αντιμετω-πίζει τους πρόσφυγες ως δημογρα-

φική ένεση με δυνητικά θετικέςπαραμέτρους στην αγορά εργασίαςκαι στο ασφαλιστικό σύστημα.«Πρέπει να προσφέρουμε κατευ-θυνόμενη είσοδο στην αγορά ερ-γασίας μας. Η επιτυχής ενσωμά-τωση στην αγορά εργασίας πρέπεινα επαινείται και όσοι ολοκληρώ-νουν με επιτυχία την εκπαίδευσήτους πρέπει να έχουν το δικαίωμανα μείνουν».

Μια μερίδα Γερμανών, που εκ-φράζονται πολιτικά από τη νέαισχυρή γυναίκα του κόμματος AfDΦράουκε Πέτρι και από τη ρητο-ρική περί «εξισλαμισμού» της Γερ-μανίας και «κινδύνου για την πα-τρίδα», επιδεικνύει όλο και πιοεχθρικές συμπεριφορές έναντιτων νεοεισερχομένων. Στον αν-τίποδα, υπάρχουν οργανώσεις,εθελοντές και απλοί πολίτες πουκαταβάλλουν συγκινητικές προ-σπάθειες για να καλωσορίσουντους πρόσφυγες. Οι αντικειμενικέςδυσκολίες είναι μεγάλες, με δε-δομένη την υποχρηματοδότησητων γερμανικών δήμων, αλλά ηΝάλες τονίζει ότι όλα είναι θέμαπολιτικής βούλησης.

«Είναι ώρα να δράσουμε. Πρέπεινα συγκεντρώσουμε όλες μας τιςδυνάμεις ώστε να δώσουμε σε αυ-τούς τους ανθρώπους ένα νέο σπίτικαι την ελπίδα ότι θα μπορέσουννα ορίσουν το μέλλον τους. Γι’ αυτό

πρέπει να τους ενσωματώσουμεμε τον καλύτερο τρόπο στην αγοράεργασίας. Πρέπει να μάθουμε τιεκπαίδευση διαθέτουν οι άνθρωποιαυτοί, πώς θα μπορούσαν το τα-χύτερο να μάθουν γερμανικά, πώςμπορεί να επισπευσθεί η αναγνώ-ριση των τυπικών προσόντων καιπώς μπορούν να αποκτήσουν νέα»,σημειώνει η Γερμανίδα υπουργόςΕργασίας, συμπληρώνοντας: «Είναιμία καλή επένδυση».

Δεν είναι βέβαιο αν η γερμανικήνομοθεσία και πρακτική θα αλλάξειπρος την κατεύθυνση που περι-γράφει η Νάλες. Για την ώρα, «καλήεπένδυση» χαρακτηρίζουν τουςπρόσφυγες μόνο οι διακινητές, οι«αμοιβές» των οποίων ανεβαίνουναστρονομικά, καθώς η Ουγγαρίαολοκληρώνει τον φράκτη που εμ-ποδίζει όσους προσπαθούν να τηνδιασχίσουν για να φθάσουν στηΓερμανία.

ΕΥΡΥΔΙΚΗ ΜΠΕΡΣΗ

<<<<<<

Ωστόσο, η Γερμανίδαυπ. Εργασίας Αντρέα Νά-λες αντιμετωπίζει τουςπρόσφυγες σαν δημο-γραφική ένεση, με θετι-κές παραμέ τρους σεαγορά εργασίας καιασφαλιστικό σύστημα.

Πρόβλεψη - σοκ για 800.000 μετανάστες στη Γερμανία φέτος

Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΤΖΙΜΑ

Σε μια μετακινούμενη ανθρώπινη«βόμβα» που απειλεί την κοινω-νική συνοχή και τη σταθερότητάτους εξελίσσονται για τις χώρεςτου «βαλκανικού διαδρόμου» οιολοένα διογκούμενες προσφυ-γικές ροές των δυστυχούντων.Το ορατό ενδεχόμενο να εγκλω-βιστούν στα εδάφη τους δεκάδεςή και εκατοντάδες χιλιάδες Σύροι,Ιρακινοί, Αφγανοί και Ιρανοί καινα αναγκαστούν σε μακρόχρονηπαραμονή σήμανε συναγερμόστις κυβερνήσεις όμορων κρα-τών, ενώ εκτιμάται ότι είναι θέμαχρόνου να εκδηλωθούν αντιδρά-σεις στις κοινωνίες.

Επί του παρόντος, η κατάστασηεμφανίζεται ελεγχόμενη, μολονότιτα καραβάνια των προσφύγωνκαταφθάνουν με συνεχή, αυξα-νόμενη συχνότητα.

Η κοινή γνώμη στις χώρες«τράνζιτ» των ροών, όπως ηΠΓΔΜ, η Σερβία (κυρίως αυτή), ηΟυγγαρία, τις οποίες διασχίζουν,δείχνει μέχρι στιγμής ανοχή καιανθρώπινη συμπάθεια στα προ-σφυγικά κύματα. Η ευαισθησίαγια τους κατατρεγμένους κατα-γράφεται υψηλή, δεδομένου ότι

οι μνήμες από τους διωγμούς καιτον ξεριζωμό αμάχων στον γιουγ-κοσλαβικό εμφύλιο παραμένουννωπές, ενώ και η Ουγγαρία βρέ-θηκε στη δίνη προσφυγικού «κα-τακλυσμού» το 1989, όταν λίγοπριν από την πτώση του Τείχουςτου Βερολίνου δεκάδες χιλιάδεςΑνατολικογερμανοί εισέβαλαναιφνιδιαστικά στο έδαφός της εγ-καταλείποντας τη χώρα τους.

Τώρα, όμως, τα πράγματα είναιδιαφορετικά. Οι πρόσφυγες δενείναι ούτε ομοεθνείς τους, ούτεομόθρησκοι, ούτε μοιράζονται τιςίδιες αγωνίες με τους ντόπιους.Μεταφέρουν δικές τους νοοτρο-πίες και συνήθειες, κουβαλούνέναν εντελώς διαφορετικό, σε όλατα επίπεδα, πολιτισμό και δύσκολαθα γίνουν αποδεκτοί σε βάθοςχρόνου από κοινωνίες που βιώ-νουν συνθήκες φτώχειας, ανέχει-ας, έχουν τα δικά τους βάσανακαι ζουν πια και με τον φόβο εξά-πλωσης του ισλαμικού εξτρεμι-σμού.

Μα, θα πει κανείς, ελάχιστοι εί-ναι εκείνοι που έκαναν ένα τόσομακρύ, δύσκολο, ταξίδι παίζονταςκορώνα-γράμματα τη ζωή τουςγια να εγκατασταθούν στα Σκόπια,στη Σερβία, στη Βοσνία ή και στηΒουλγαρία, προορισμός τους είναιη κεντρική και βόρεια Ευρώπη.

Ετσι είναι, υπό την προϋπόθεση

ότι θα μπορέσουν να φτάσουνστις χώρες που επιθυμούν και ότιεκεί τους θέλουν. Περνώντας εύ-κολα τα σύνορα από την Τουρκίαστην Ελλάδα, συνεχίζουν στηνΠΓΔΜ, όπως και στη Σερβία, περ-νώντας κατόπιν με δυσκολία καικαταβάλλοντας υπέρογκα ποσάσε κυκλώματα διακινητών στηνΟυγγαρία, απ’ όπου οι τυχεροί,ανεξέλεγκτα πλέον λόγω Σένγκεν,μπορούν να συνεχίσουν...

Καθώς όμως οι ροές τείνουν ναμετατραπούν σε ανθρώπινο τσου-νάμι, οι Ευρωπαίοι ενδιαφερόμε-νοι, ανήσυχοι για την έκταση τουφαινομένου και ελλείψει κεντρικούσχεδιασμού για διασπορά και πε-ρίθαλψη εκατοντάδων χιλιάδων–ίσως εκατομμυρίων αύριo– ψυ-χών, στην αυλή τους, επιχειρούνανάσχεσή τους στην Ουγγαρία,χώρα στην οποία «εκβάλλει» ο«βαλκανικός διάδρομος».

Τι θα γίνουν όμως όλοι αυτοίπου δεν θα μπορέσουν να περά-σουν στη Δύση ή θα αναγκαστούννα παραμείνουν περιμένονταςμια δεύτερη ευκαιρία που μπορείνα μην τους δοθεί ποτέ;

ΦρούριοΗ ουγγρική κυβέρνηση έχει με-

τατρέψει σε φρούριο τη μεθόριομε τη Σερβία, αναπτύσσοντας χι-λιάδες αστυνομικούς, τους οποίουςσυνδράμουν γερμανικές και αυ-στριακές περίπολοι, ενώ ολοκλη-ρώνει σύντομα την ανέγερση ενόςσιδερένιου φράκτη μήκους 180χιλιομέτρων και ύψους τεσσάρωνμέτρων.

Η προοπτική να κλείσει ορι-στικά η βαλβίδα εκτόνωσης τωνπροσφυγικών κυμάτων μέσω τηςΟυγγαρίας προκαλεί πανικό στουςΣέρβους, που ίσως χρειαστεί ναπεριθάλψουν μέγα πλήθος πει-νασμένων και ταλαιπωρημένωνανθρώπων, σε συνθήκες δύσκο-λες ενόψει, μάλιστα, και του χει-μώνα που στον βορρά ενσκήπτειβαρύς.

Ηδη χιλιάδες εξ αυτών έχουνκατακλύσει τα πάρκα και τις πλα-τείες του Βελιγραδίου, της Σουμ-πότιτσα και της Κάνιζα στη Βοϊ-βοντίνα, καθώς ο κλοιός βορει-ότερα στα σύνορα σφίγγει καιαδυνατούν να φύγουν, ενώ απότον νότο καταφθάνουν κατά χι-λιάδες και άλλοι. Η κυβέρνησηκαταβάλλει προσπάθειες να βοη-θήσει με τρόφιμα, ρουχισμό, φάρ-μακα και σκηνές όσους εγκαθί-στανται προσωρινά, όμως δεν εί-ναι καθόλου βέβαιο ότι θα μπο-ρέσει να ανταποκριθεί σε περί-πτωση που η χώρα μετατραπείσε απέραντο καταυλισμό απελ-πισμένων ανθρώπων που θα αι-σθάνονται ότι βρίσκονται εκεί«ελεύθεροι-φυλακισμένοι», δίχωςκαμία προοπτική.

Ισως το σημαντικότερο και πλέ-ον «επικίνδυνο»: πώς θα αντιδρά-σει η κοινωνία, με τα δικά τηςπροβλήματα, στην ιδέα μια τέτοιαςσυμβίωσης που δεν θα έχει ημε-ρομηνία λήξης;

Κοινωνική βόμβα για τις χώρες «τράνζιτ»Εφιάλτης από το προσφυγικό τσουνάμι σε ΠΓΔΜ, Σερβία και Ουγγαρία, η οποία υψώνει σιδερένιο φράκτη 180 χλμ.

<<<<<<

Το μεγαλύτεροπρόβλημα αντιμετωπίζειτο Βελι γράδι, όπουχιλιάδες έχουνκατακλύσει τα πάρκα και τις πλατείες.

Του απεσταλμένου μας στην ΕΙΔΟΜΕΝΗΣΤΑΥΡΟΥ ΤΖΙΜΑ

Ο ήλιος καίει και τα νεύρα δοκιμά-ζονται στην ουδέτερη ζώνη, στηνΕιδομένη, στα σύνορα με την ΠΓΔΜ.Ενας νεαρός πρόσφυγας πλησιάζειστο συρματόπλεγμα και ρωτάει στααγγλικά τον βαριά οπλισμένο αστυ-νομικό της ΠΓΔΜ εάν υπάρχει κά-ποιο νέο. Εκείνος, βλοσυρός, κουνάειτο κεφάλι με τρόπο που έδειχνε ότιδεν καταλάβαινε. Εκνευρισμένος,ο νεαρός κάτι λέει στους συμπα-τριώτες του, Σύροι θα πρέπει ναήταν, και εκείνοι ομαδόν γιουχάρουνκαι χειρονομούν προς τον φρουρό.

Το νέο που ανέμενε ο ξερακιανόςπρόσφυγας δεν ήταν άλλο από τοπότε η πλευρά της ΠΓΔΜ θα ανοίξειτις διαβάσεις που κρατούσε κλει-στές κοντά 24 ώρες. Και δεν ήτανο μόνος που αγωνιούσε. Μερικέςώρες πριν, μια ομάδα προσφύγωνείχε επιχειρήσει να εισβάλει βίαιασπάζοντας τον κλοιό των αστυνο-μικών στο έδαφος της ΠΓΔΜ, αλλάαντιμετωπίστηκε με δακρυγόνα,χειροβομβίδες κρότου-λάμψης καιλαστιχένιες σφαίρες. Δέκα τραυ-ματίες, από τους οποίους τέσσεριςδιακομίσθηκαν στο νοσοκομείο

του Κιλκίς, ήταν ο απολογισμός.«Σκεφτείτε να κρατήσουν οι απέ-ναντι τα σύνορα κλειστά τι έχει ναγίνει εδώ, όπου, όπως βλέπετε, κα-ταφθάνουν συνέχεια άλλοι με λε-ωφορεία του ΚΤΕΛ, τουριστικάπούλμαν, ταξί, είμαστε ένα βήμαπριν από την ανθρωπιστική κατα-στροφή», μου λέει αξιωματικός τηςΕΛ.ΑΣ. που παρακολουθεί με άλλουςσυναδέλφους του την τραγωδίαπου εκτυλίσσεται στα γύρω χωρά-φια. «Τι σκέφτεστε να κάνετε ότανη πεδιάδα θα μετατραπεί σε αν-θρωποθάλασσα;» ρωτάω. «Τι νακάνουμε, να τους διώξουμε; Δενμπορούμε, θα χυθεί αίμα, ποιος θαπάρει την ευθύνη να καθαρίσειτην περιοχή, δεν έχουμε καμία εν-τολή για τίποτα και απλώς επιβλέ-πουμε μήπως γίνει κανένα επεισό-διο…», απαντάει.

Ο Πέτρος Μάστακας, που εργά-ζεται για την Υπατη Αρμοστεία τουΟΗΕ, επισημαίνει την ανυπαρξίακεντρικού σχεδιασμού και τονίζειτην ανάγκη να δημιουργηθούν υπο-δομές που θα επιτρέψουν ενδεχό-μενη μακροπρόθεσμη παραμονήτων προσφύγων στα σύνορα. Ο δή-μαρχος Πολυκάστρου ΧρήστοςΓκαντανούδης αντιδρά σε μια τέτοια

προοπτική. «Δεν υπάρχει καμία πε-ρίπτωση να δεχθούμε τη δημιουργίακαταυλισμών, θα είναι καταστροφήγια τον τόπο μας», λέει. Με όσουςσυζητάμε το πρώτο που επισημαί-νουν είναι η παντελής απουσία κεν-τρικού σχεδιασμού. «Δεν υπάρχεικαμία καθοδήγηση από πουθενά.Η κυβέρνηση απουσιάζει παντελώς,όλοι αυτοσχεδιάζουμε και να δώσειο Θεός να μην δημιουργηθούν ανε-ξέλεγκτες καταστάσεις», λέει η πρό-εδρος του τοπικού διαμερίσματοςΕιδομένης Ξανθίππη Σουπλή. «Οσεςφορές και αν προσπάθησα να βρωτην υπουργό Μετανάστευσης, δενβγήκε ούτε μία φορά στο τηλέφω-νο», προσθέτει.

Στα χωράφιαΕνα μικρό οδοιπορικό στα χωρά-

φια, στα ρέματα και στους χωματό-δρομους, που έχουν κατακλυστείαπό γυναικόπαιδα και νέους, απο-καλύπτει άθλιες συνθήκες διαβίωσηςτων οδοιπόρων. Ανθρωποι αποκα-μωμένοι κοιμούνται ανάμεσα σε κα-λαμιές ή στις ράγες του τρένου, εμ-ποδίζοντας έτσι τη διέλευση αμα-ξοστοιχιών! Ελλείψει φαγητού, τρώνεξερά καλαμπόκια ή ηλιόσπορουςπου κόβουν από τα χωράφια, πετούν

όπου μπορούν τα σκουπίδια, η οσμήπεριττωμάτων είναι διάχυτη. Καιαπό κοντά το γνωστό εμπόριο απότους επιτήδειους που πωλούν εκτόςαπό σάντουιτς, νερό, καρπούζια,κάρτες κινητών για τηλέφωνα Γερ-μανίας και «ιντερνάσιοναλ», ακόμακαι σκηνές έναντι 10 ευρώ, ενώ κά-τοικοι της περιοχής νοικιάζουν γιαύπνο τις αυλές των σπιτιών τουςέναντι 2 ευρώ το άτομο!

Η Ειδομένη είναι ένα χωριό με120 κατοίκους που ζουν από τα χω-ράφια με τα καλαμπόκια και τουςηλιόσπορους, τώρα η σοδειά ποδο-πατήθηκε από τους χιλιάδες πρό-σφυγες. «Αυτό που θέλουμε εμείςείναι να φύγουν από εδώ. Οι κάτοι-κοι φοβούνται να πάνε στα χωράφιατους. Εμείς δύσκολα φροντίζουμετη δική μας καθημερινότητα, θαμπορέσουμε να φροντίσουμε πέντεχιλιάδες άλλους ανθρώπους;» λέειη πρόεδρος του χωριού. Κάποιοιόμως, όπως η κ. Αυγή Πατουλίδου,που διατηρεί καφενείο με την ονο-μασία «Γωνιά της Βέτας» στην πλα-τεία, κάνει χρυσές δουλειές με τουςπρόσφυγες, αλλά και με τους πολ-λούς Ελληνες και ξένους δημοσιο-γράφους, που το έχουν μετατρέψεισε άτυπο κέντρο Τύπου...

Οι φωνές για ανέγερση σιδερένιουφράχτη στα σύνορα της Σερβίας μετη FYROM ακούγονται ήδη και προ-σώρας απορρίπτονται από την κυ-βέρνηση του Βελιγραδίου, ενώ οπρόεδρος της επιτροπής ελέγχουυπηρεσιών ασφαλείας της σερβικήςΒουλής, Μόμιρ Στογιάνοβιτς, δήλω-σε ότι η Ε.Ε., έχοντας αντιληφθεί ότιδεν μπορεί να λύσει το πρόβληματης μετανάστευσης στην επικράτειάτης, εξετάζει το ενδεχόμενο χρημα-τοδότησης ανέγερσης τεράστιουκέντρου υποδοχής στη νότια Σερβία,που θα μπορούσε να δεχθεί έως και400.000 (!) ανθρώπους, προκαλών-τας εντονότατες αντιδράσεις.Στα Σκόπια, η κυβέρνηση κήρυξε τηχώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγ-κης αναπτύσσοντας στρατό στα σύ-νορα με την Ελλάδα, αδυνατώνταςνα ελέγξει την ανθρώπινη πλημμυ-ρίδα που κατακλύζει καθημερινά τηΓευγελή. Η προοπτική «διάνοιξης»παράπλευρου δρόμου προς την Ευ-ρώπη μέσω Βοσνίας- Ερζεγοβίνηςπροκαλεί έντονη ανησυχία στις αρ-χές του Σεράγεβο αλλά και τις αντι-τρομοκρατικές υπηρεσίες στη Δύση.Εκφράζουν φόβους ότι εξτρεμιστέςαπό εμπόλεμες περιοχές της Μ.Ανατολής υπό τον μανδύα των προ-σφύγων θα φτάσουν εύκολα και θαεγκατασταθούν σε μια χώρα με τουςπερισσότερους από κάθε άλλη ευ-ρωπαϊκή χώρα τζιχαντιστές να μά-χονται σε Ιράκ και Συρία.

Κατάσταση έκτακτηςανάγκης στα Σκόπια

Νοικιάζουν τις αυλές τους για έναν ύπνο

Στην Ειδομένη, χιλιάδες πρόσφυγες περιμένουν κάτω από τον καυτό ήλιο πότε η πλευρά της ΠΓΔΜ θα ανοίξει τις δια-βάσεις που κρατούσε κλειστές κοντά 24 ώρες, ενώ συνεχώς καταφθάνουν κι άλλοι με λεωφορεία, πούλμαν και ταξί.

21-DIETHNH_Master_cy 21/08/15 23:43 Page 21

22 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Κυριακή 23 Αυγούστου 2015Δ Ι Ε Θ Ν Η

Της ΞΕΝΙΑΣ ΚΟΥΝΑΛΑΚΗ

Ξεκίνησε κάπως σαν αστείο. OΝτόναλντ Τραμπ να ανεμίζει ρυθ-μικά την εμβληματική κόμη τουκατεβαίνοντας τις κυλιόμενεςσκάλες ξενοδοχείου του στη ΝέαΥόρκη και να κατευθύνεται προςτο βήμα προκειμένου να ανακοι-νώσει την υποψηφιότητά του γιατο χρίσμα των Ρεπουμπλικανών.Οι «κτηνώδεις» δηλώσεις του, ξε-νοφοβικές, σεξιστικές και περή-φανα πολιτικά μη ορθές, χάριζανκαθημερινά πηχυαίους τίτλουςστα αμερικανικά τηλεοπτικά δί-κτυα και άφθονο υλικό για τα σα-τιρικά σόου του Τζον Ολιβερ καιτου Τζον Στιούαρτ.

Εσχάτως όμως, οι πολιτικοί ανα-λυτές στις ΗΠΑ έχουν αρχίσει ναχάνουν το χιούμορ τους. Οχι μόνοεπειδή ο Τραμπ έχει πλησιάσειεπικίνδυνα την επικρατέστερηγια το χρίσμα των Δημοκρατικών,Χίλαρι Κλίντον, από την οποίαυπολείπεται μόλις 6% (έναντι 16%τον περασμένο μήνα), αλλά κυρίωςεπειδή θέτει την ατζέντα στηνκατάμεστη προεκλογική κούρσατων Ρεπουμπλικανών και φαίνεταιότι επηρεάζει τη ρητορική τωνσυνυποψηφίων του. Για παράδειγ-μα, ο Ρικ Σαντόρουμ, ο Ραντ Πολ,ο Μπεν Κάρσον, ο Κρις Κρίστι,ακόμη και η Λίντσεϊ Γκρέιχαμ συμ-φωνούν μαζί του στη βασικότερηπρόταση για την επίλυση του με-ταναστευτικού: την αφαίρεση τηςαυτόματης ιθαγένειας στα παιδιάπαράνομων μεταναστών που γεν-νιούνται στις ΗΠΑ. Από την πλευ-ρά τους, οι Τζεμπ Μπους και Μάρ-κο Ρούμπιο, οι οποίοι χρειάζονταιτην ψήφο των ισπανόφωνων, δυ-σκολεύονται να εκφράσουν τηναντίθεσή τους, εξαιτίας της απή-χησης που έχουν αυτές οι εμπρη-στικές προτάσεις στη βαθιά συν-τηρητική εκλογική βάση του κόμ-ματος.Πολλές δημοσκοπήσειςδείχνουν ότι η πλειοψηφία τωνΡεπουμπλικανών ψηφοφόρωνσυμφωνεί με τα απαξιωτικά σχό-λια του Τραμπ για τους Μεξικα-νούς μετανάστες, του έχουν εμ-πιστοσύνη στον χειρισμό τουμεταναστευτικού ζητήματος καιγενικά θεωρούν ότι η απέλασητων παράνομων μεταναστών θαπρέπει να αποτελέσει κεντρικόπυλώνα της κυβερνητικής πο-λιτικής.

«Ο κίνδυνος είναι πως μόλιςολοκληρωθεί η προεκλογική εκ-

στρατεία και ανεξάρτητα απότην τύχη της υποψηφιότηταςτου Τραμπ, θα έχει δηλητηριάσεικαι άλλο τη συζήτηση με τις το-ξικές του θέσεις, θα έχει νομι-μοποιήσει τον εξτρεμισμό, πουαμβλύνεται μέσα από την εξοι-κείωση μαζί του, και θα έχει επι-κυρωθεί από ένα αναξιόπιστοκόμμα», έγραψε η αμερικανικήεφημερίδα New York Times αυ-τήν την εβδομάδα. Στην ιστοσε-λίδα γνωριμιών Ashley Madison,που έχει στόχο την ανεύρεσηεξωσυζυγικών εραστών, οι Ρε-πουμπλικανοί μοιάζουν πάντωςνα ξεχνούν τον πουριτανισμότους και την προσήλωσή τουςστις οικογενειακές αξίες. «Βρώ-μικο ρεπουμπλικανικό μυαλό»,«Οι Ρεπουμπλικανοί είναι οι κα-λύτεροι εραστές» και «είμαι ένας

Ρεπουμπλικανός κραδαίνωνόπλο», είναι μερικοί από τουςαυτοπροσδιορισμούς που φιλο-ξενούνται στο σάιτ.

Tην ίδια στιγμή, η αναποφασι-στικότητα της Κλίντον στον χει-ρισμό απόρρητων email που εστά-λησαν από τον προσωπικό τηςλογαριασμό όσο ήταν υπουργόςΕξωτερικών έχουν αρχίσει να ρο-κανίζουν το προβάδισμά της στιςδημοσκοπήσεις, με αποτέλεσμανα δημιουργείται ένα κενό, τοοποίο θα μπορούσε να εκμεταλ-λευτεί ο αντιπρόεδρος Τζο Μπάιν-τεν. Ο τελευταίος είτε έχει το ίδιοποσοστό είτε καλύτερο από τηςΚλίντον στις δημοσκοπικές μο-νομαχίες με Ρεπουμπλικανούςυποψηφίους σε κρίσιμες πολιτείεςόπως η Φλόριντα, το Οχάιο και ηΠενσιλβάνια. O Μπάιντεν δεν έχειακόμη αποκλείσει ότι θα κατέλθειυποψήφιος το 2016. Δημοσκόπη-ση του CNN ανέφερε πρόσφαταπως το 53% των εγγεγραμμένωνΔημοκρατικών ψηφοφόρων θέλειμια υποψηφιότητα Μπάιντεν,ιδίως όσο εντείνονται οι αμφιβο-λίες κατά πόσο η Κλίντον είναισε θέση να κερδίσει την επόμενηαναμέτρηση.

Η ρητορική Τραμπσαρώνει Χίλαρι,ΡεπουμπλικανούςΣτις 6 μονάδες, από 16, πλέον η διαφορά

<<<<<<

Στο παιχνίδι για το χρί -σμα των Δημοκρατικώνμπαίνει και η υποψη -φιό τητα του αντι -προέδρου Τζο Μπάιντεν.

Για «βρώμικο παιχνίδι» κατηγόρησετην κόρη του, Μαρίν Λεπέν, ο ιδρυ-τής του ακροδεξιού Εθνικού Μετώ-που της Γαλλίας, Ζαν-Μαρί Λεπέν,την Παρασκευή, μία ημέρα αφότουη εκτελεστική επιτροπή του Μετώ-που αποφάσισε την αφαίρεση τηςκομματικής του ταυτότητας.Ο 87χρονος ιστορικός ηγέτης τουκόμματος δεσμεύθηκε να «κατακτή-σει εκ νέου» το κόμμα, χαρακτηρί-ζοντας τη διαδικασία που οδήγησε

στην αποπομπή του «φάρσα» και«ενέδρα». Ο γερόλυκος της γαλλι-κής ακροδεξιάς είπε: «Εδωσε τιςδιαταγές στο εκτελεστικό απόσπα-σμα από μακριά. Δεν ήθελε να εμ-φανιστεί ότι εκτελεί τον πατέρα τηςκαι έτσι έβαλε τους δήμιούς της νατο κάνουν». Ο Λεπέν αποπέμφθηκεεξαιτίας επανειλημμένων εμπρηστι-κών δηλώσεών του, στις οποίες υπο-βάθμιζε το Ολοκαύτωμα των Εβραί-ων κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Καίγεται ακόμη το λιμάνι ΤιαντζίνΤέσσερις πυρκαγιές μαίνονταν καιτην Παρασκευή στη ζώνη του λιμανι-ού του Τιαντζίν, όπου πριν από μίαεβδομάδα η έκρηξη σε αποθήκη χη-μικών προκάλεσε τον θάνατο 116 αν-θρώπων. Οι νέες πυρκαγιές ξέσπα-σαν σε υπαίθριο χώρο στάθμευσηςαυτοκινήτων και άλλες τρεις τοποθε-σίες του λιμανιού και σε περιοχή απότην οποία κάτοικοι και εργαζόμενοιέχουν απομακρυνθεί από την περα-σμένη εβδομάδα. Στο μεταξύ, οικρατικές υπηρεσίες Περιβάλλοντοςδιαπίστωσαν ότι στην ευρύτερη ζώ-νη, τα επίπεδα κυανίου βρίσκονται356 φορές πάνω από το επιτρεπτόόριο, αν και η μόλυνση έχει περιορι-

στεί στην εκκενωθείσα ζώνη τηςέκρηξης. Εργάτες, φορώντας ειδικέςστολές προστασίας, έχουν αρχίσει τοδύσκολο έργο του καθαρισμού τηςπεριοχής, ενώ σύμφωνα με το κρατι-κό ειδησεογραφικό πρακτορείο«Νέα Κίνα», εκσκαπτικά μηχανήματααφαιρούν το χώμα από τη ζώνη τηςέκρηξης, μεταφέροντάς το σε χώ-ρους υγειονομικής ταφής.Σε άρθρο στην ιστοσελίδα του «ΝέαΚίνα», οι Αρχές αποκάλυψαν ότι οιιδιοκτήτες των αποθηκών εκμεταλ-λεύθηκαν τις γνωριμίες τους στηναστυνομία, την πυροσβεστική καιτην επιθεώρηση εργασίας για ναεξασφαλίσουν άδεια λειτουργίας.

Σκληρή γλώσσα από τον Λεπέν κατά της κόρης του, Μαρίν

Μακάβριος ο απολογισμός. Σκο-τώθηκαν 21 άτομα και δεκάδεςτραυματίστηκαν από τον ισχυ-ρότατο εκρηκτικό μηχανισμό πουείχε τοποθετηθεί σε ινδουιστικόναό στο κέντρο της πρωτεύουσαςτης Ταϊλάνδης, Μπανγκόκ. Δενείναι η πρώτη φορά που οι δρόμοιτης Μπανγκόκ βάφονται με αίμα.Η επίθεση αυτή, όμως, έχει έναιδιαίτερο χαρακτηριστικό: ουδείςανέλαβε την ευθύνη. Οι βομβι-στικές επιθέσεις δεν είναι κάτιάγνωστο στην Ταϊλάνδη. Η άνευπροηγουμένου κλιμάκωση τηςβομβιστικής επίθεσης και η προ-φανής στόχευση των ξένων του-ριστών υποδεικνύουν, βέβαια,είτε ότι το «παιχνίδι» τρόμου έχειαλλάξει είτε ότι η Ταϊλάνδη βρί-σκεται αντιμέτωπη με μια νέααπειλή. Σε βίντεο κλειστού κυ-κλώματος, σύμφωνα με την ταϊ-λανδική αστυνομία, εμφανίζεταιένας νεαρός αλλοδαπός να μετα-φέρει το σακίδιο με τον εκρηκτικόμηχανισμό στον ινδουιστικό ναόΕραουάν. Για ποιον, λοιπόν, δραο βομβιστής; Ας δούμε μερικά εν-δεχόμενα:

1. Αντίπαλες πολιτικές δυνάμεις.Η

Μπανγκόκ άντεξε μία δεκαετίαπολιτικών αναταραχών ενώ πο-λεμούσαν για την εξουσία ο στρα-τός, ο οποίος υποστηρίζεται απότη μεσαία τάξη της πρωτεύουσαςκαι την ελίτ, και οι φτωχοί τηςυπαίθρου και των αστικών κέν-

τρων, που παραμένουν πιστοίστους πρώην πρωθυπουργούςΓινγκλάκ και Τακσίν Σιναουάτρα.Οι διεθνείς παρατηρητές, πάντως,επισημαίνουν ότι καμία πλευράδεν έχει να κερδίσει από την αι-ματηρή επίθεση.

2. Μουσουλμάνοι αυτονομιστές.Οι μουσουλμάνοι των τριών επαρ-χιών του ταϊλανδικού Νότου ανα-ζητούν μεγαλύτερη αυτονομίακαι οραματίζονται τη δημιουργίατου σουλτανάτου του Πατανί. Οιμουσουλμάνοι αυτονομιστές, υπο-κινούμενοι από τη Μαλαισία,πραγματοποιούν επιθέσεις κατάτων τοπικών αξιωματούχων καιβουδιστών, αλλά είναι περιορι-σμένης κλίμακας. Μία τέτοιαςισχύος επίθεση δεν ταιριάζει στοντρόπο δράσης των ανταρτικώνομάδων. Πάντως, πιθανολογείταιότι θα μπορούσε η «καταδρομική»

επίθεση να είναι «δείγμα γραφής»μιας νέας γενιάς ανταρτών.

3.Ουιγούροι. Κάποιοι εκτιμούνπως οι μουσουλμάνοι της Κίναςθα μπορούσαν να οργανώσουνένα τέτοιο πλήγμα για να στηρί-ξουν τους ομοθρήσκους τους, ιδι-αίτερα μετά τον «επαναπατρισμό»100 Ουιγούρων προσφύγων στηνΚίνα.

4. ISIS. Το «Ισλαμικό Κράτος»θα μπορούσε να κρύβεται πίσωαπό την επίθεση καθώς τα μέλητου έχουν επανειλημμένως ανα-φερθεί στην ανάγκη εξαγωγής«τζιχάντ». Ομως, η αλήθεια είναιότι οι τζιχαντιστές πάντα επαί-ρονται για τις φρικώδεις ενέργειέςτους και μάλλον θα έσπευδαν νααναλάβουν την ευθύνη.

5. Αλλες ανταρτικές ομάδες τηςΝοτιοανατολικής Ασίας. Πολλές ισ-λαμικές ομάδες δραστηριοποι-ούνται στην περιοχή και έχουνεξαπολύσει πολύνεκρες επιθέσεις,όπως στο Μπαλί το 2002. Ωστόσο,οι πιο επικίνδυνες, όπως η ΤζεμάΙσλαμίγια, έχουν απολέσει τηνισχύ τους. Αλλωστε, ουδέποτεστόχευαν κατά της Ταϊλάνδης.

AFP, A.P., REUTERS

Πέντε σενάρια για το μακελειό στην Μπανγκόκ

Ο ισχυρότατος εκρηκτικός μηχα-νισμός που είχε τοποθετηθεί σε ιν-δουιστικό ναό στην πρωτεύουσατης Ταϊλάνδης, αφαίρεσε τη ζωήσε 21 ανθρώπους.

Του ANDREW E. KRAMERTHE NEW YORK TIMES

Κλιμακώθηκαν απότομα την εβδο-μάδα που πέρασε οι αιματηρέςσυγκρούσεις μεταξύ του κυβερ-νητικού στρατού και των υπο-στηριζόμενων από τη Ρωσία αυ-τονομιστών ανταρτών στην Ανα-τολική Ουκρανία. Ηταν οι χει-ρότερες συγκρούσεις που έχουνσημειωθεί από τη συμφωνία εκε-χειρίας που επετεύχθη στοΜινσκ της Λευκορωσίας τον πε-ρασμένο Φεβρουάριο.

Οι δύο πλευρές αντάλλαξαν κα-τηγορίες για παραβίαση της εκε-χειρίας, χωρίς καμία από τις δύονα αμφισβητεί ανοιχτά τη συμ-φωνία. Ωστόσο, σε πολλές δυτικέςπρωτεύουσες εκφράζονται φόβοιγια το ενδεχόμενο κατάρρευσηςτης εκεχειρίας και επιστροφήςστον ανοιχτό εμφύλιο πόλεμο.Ευρωπαίοι παρατηρητές, που επι-

βλέπουν την εφαρμογή της συμ-φωνίας, αναφέρουν ότι τόσο οκυβερνητικός στρατός όσο καιοι ρωσόφωνοι αυτονομιστές έβγα-λαν βαρέα όπλα από τις αποθήκεςτους και τα μετέφεραν εκ νέουστην πρώτη γραμμή του μετώ-που.

Το αμερικανικό υπουργείο Εξω-τερικών ενοχοποιεί για την κλι-μάκωση της βίας τη Ρωσία καιτους αντάρτες. Αμερικανοί αξιω-ματούχοι εκτιμούν πως η αναζω-πύρωση των συγκρούσεων, λίγεςημέρες πριν από την ουκρανικήΗμέρα της Ανεξαρτησίας, στις24 Αυγούστου, συνδέεται, κατάπάσα πιθανότητα, όχι με πρόθεσητου Ρώσου προέδρου ΒλαντιμίρΠούτιν να αποσπάσει από τηνΟυκρανία και νέα εδάφη, μετάτην προσάρτηση της Κριμαίας,αλλά με την προσπάθειά του ναυπονομεύσει την κυβέρνηση τουΚιέβου.

«Η Ρωσία και οι αυτονομιστέςεξαπολύουν αυτές τις επιθέσειςακολουθώντας το ίδιο πρότυποκλιμάκωσης της σύγκρουσης πουείδαμε τον περασμένο Αύγουστο»,εκτιμά ο εκπρόσωπος Τύπου τουΣτέιτ Ντιπάρτμεντ, Τζον Κίρμπι.

Ο Αμερικανός αξιωματούχος προ-ειδοποίησε το Κρεμλίνο ότι εν-δεχόμενη απόπειρα απόσπασηςκαι νέων εδαφών θα προκαλέσειπρόσθετες, αυστηρότερες κυρώ-σεις σε βάρος της Ρωσίας. Μιαπροειδοποίηση που αφορά πρω-τίστως ενδεχόμενη απόπειρα τωναυτονομιστών να καταλάβουν τοστρατηγικής σημασίας λιμάνι τηςΜαριούπολης, κάτι που θα τουςχάριζε τον καθολικό έλεγχο της

Αζοφικής Θάλασσας και εδαφικήσύνδεση της χερσονήσου τηςΚριμαίας με τα εδάφη που ελέγ-χουν οι ρωσόφωνοι αντάρτες,στις περιοχές του Ντονέτσκ καιτου Λουγκάνσκ.

Σε διαμετρική αντίθεση με τηνΟυάσιγκτον, ο Βλαντιμίρ Πούτινέριξε τις ευθύνες για την αναζω-πύρωση των συγκρούσεων στοΚίεβο. Αφού καταδύθηκε στονβυθό της Μαύρης Θάλασσας, στα

ανοιχτά της Κριμαίας, με βαθυ-σκάφος, ο Ρώσος πρόεδρος ισχυ-ρίστηκε ότι «η ευθύνη ανήκει όχιστις πολιτοφυλακές του Ντονμπάς(Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ), αλλάστην άλλη πλευρά», δηλαδή τονουκρανικό στρατό.

Σύμφωνα με τον Ρώσο υπουργόΕξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, ταπολιτικά αίτια της νέας κρίσηςεντοπίζονται στην άρνηση τηςουκρανικής κυβέρνησης να υλο-ποιήσει κρίσιμα σημεία της συμ-φωνίας του Μινσκ, αναφορικάμε την παραχώρηση εξουσιώνστις δύο περιοχές που ελέγχουνοι αυτονομιστές. Κατά τον επι-κεφαλής της ρωσικής διπλωμα-τίας, η κυβέρνηση του Κιέβου«ασχολείται περισσότερο με τονα συντηρεί τη ρωσοφοβία στηΔύση και να συνδαυλίζει τεχνητάτην ένταση στο Ντονμπάς», παράμε την πολιτική επίλυση της κρί-σης.

Πριν από την πρόσφατη κλι-μάκωση των συγκρούσεων, τέσ-σερα οχήματα του Οργανισμούγια την Ασφάλεια και Συνεργασίαστην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) πυρπολή-θηκαν έξω από κεντρικό ξενο-δοχείο του Ντονέτσκ, πρωτεύου-σας της ομώνυμης περιοχής. ΟΟΑΣΕ έχει αναλάβει την επίβλεψητης εκεχειρίας και ο πρόεδροςτου διεθνούς οργανισμού, ΙβιτσαΝτάτσιτς, υπουργός Εξωτερικώντης Σερβίας, καταδίκασε το συμ-βάν, που περιορίζει τις δυνατό-τητες των διεθνών παρατηρητώννα ανταποκριθούν στα καθήκον-τά τους.

Τις επόμενες ημέρες, οι παρα-τηρητές του ΟΑΣΕ κατέγραψανεκατοντάδες εκρήξεις βλημάτωνπυροβολικού στην περιοχή τουΝτονέτσκ και από τις δύο πλευρέςτου ποταμού που χωρίζει, σε γε-νικές γραμμές, τα δύο αντιμαχό-μενα στρατόπεδα. Εκτοτε, οι συγ-κρούσεις των δύο πλευρών ανα-νεώνονται επί καθημερινής βά-σεως. Παρατηρητές του ΟΑΣΕανέφεραν ότι μονάδες του κυ-βερνητικού στρατού έβγαλαναπό στρατιωτικές αποθήκες οκτώφορτηγά που μεταφέρουν καιμπορούν να εκτοξεύουν πυραύ-λους Grad, παραβιάζοντας τησυμφωνία εκεχειρίας. Ουκρανοίστρατιώτες και άμαχοι ήρθαν ναπροστεθούν στους νεκρούς τουεμφυλίου πολέμου, που έχει στοι-χίσει μέχρι σήμερα τη ζωή πε-ρισσοτέρων των 6.800 ανθρώπων.Ανάμεσα στα τραγικά θύματατης σύγκρουσης, μια μητέρα καιη δεκάχρονη κόρη της, που βρέ-θηκαν ανάμεσα σε αντίπαλα πυ-ρά, στα περίχωρα της Μαριού-πολης.

Επικίνδυνη αναζωπύρωσησυγκρούσεων στην ΟυκρανίαΗ Ουάσιγκτον κατηγορεί το Κρεμλίνο για υπονόμευση της κυβέρνησης του Κιέβου

<<<<<<

Τόσο ο κυβερνητικόςστρατός όσο και οι ρωσό φωνοι αυτονο-μιστές μετέφεραν τα βαρέα όπλα τους εκ νέου στην πρώτηγραμμή του μετώπου.

Οι χειρότερες συγκρούσεις από τη συμφωνία εκεχειρίας του Μινσκ ση-μειώθηκαν την περασμένη εβδομάδα στην Ανατολική Ουκρανία μεταξύτου κυβερνητικού στρατού και των υποστηριζόμενων από τη Ρωσία αυτο-νομιστών ανταρτών.

<<<<<<<

Κανείς δεν έχει αναλά-βει την ευθύνη τηςβομβιστικής επίθεσηςστον ινδουιστικό ναό.

AFP

/ O

LEKS

AND

R RA

TUSH

NIA

K

22-DIETHNH_Master_cy 22/08/15 00:59 Page 22

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 23Δ Ι Ε Θ Ν ΗΚυριακή 23 Αυγούστου 2015

Της KATRIN BENNHOLDTHE NEW YORK TIMES

Τη νύχτα προτού η Καντίζα Σουλτάναφύγει για τη Συρία χόρευε με τηνανιψιά και κοντινή της φίλη στουπνοδωμάτιό της. Ηταν Δευτέρακατά τη διάρκεια των σχολικών δια-κοπών του Φεβρουαρίου. Τα δύοκορίτσια φορούσαν ασορτί πιτζάμεςκαι χαχάνιζαν, ενώ ταυτόχρονα χό-ρευαν υπό τον ήχο ενός επαναλαμ-βανόμενου ρυθμού. Οπως απεδείχ-θη, αυτή η στιγμή ήταν ένα προσε-κτικά σχεδιασμένο αντίο, μιας απο-φασισμένης και εξαιρετικά έξυπνηςεφήβου, η οποία είχε περάσει τουςτελευταίους μήνες προετοιμάζονταςμεθοδικά τη φυγή της από το σπίτιτης στο ανατολικό Λονδίνο, μαζίμε δύο άλλες συμμαθήτριές της.Ακολούθησε έτσι τον δρόμο μιαςάλλης φίλης τους, η οποία είχε ήδηαποχωρήσει για τις περιοχές πουελέγχει το «Ισλαμικό Κράτος» (Ι.Κ.).

Την επόμενη μέρα το πρωί, ηΚαντίζα σηκώθηκε νωρίς και είπεστη μητέρα της ότι πηγαίνει στηβιβλιοθήκη του σχολείου και ότιθα έμενε εκεί μέχρι τις 4.30 το από-γευμα. Ωστόσο, όταν η Καντίζα δενείχε επιστρέψει στις 5.30, οι γονείςτης κατάλαβαν ότι κάτι δεν πάεικαλά. Η μητέρα της είπε στη μεγα-λύτερη αδελφή της να της στείλειένα μήνυμα, ωστόσο δεν έλαβεαπάντηση. Η μητέρα της έψαξε τηνντουλάπα της, ανακαλύπτονταςότι, εκτός από κάποια ρούχα, ταοποία ήταν στρατηγικά τοποθετη-μένα, ήταν άδεια.

«Τότε άρχισα να πανικοβάλλομαι»,είπε η κυρία Κανόμ σε πρόσφατησυνέντευξή της. Την επόμενη μέρατο πρωί η οικογένεια δήλωσε τηνεξαφάνιση του κοριτσιού στο τοπικόαστυνομικό τμήμα. Μία ώρα μετά,τρεις αξιωματούχοι από την Αντι-τρομοκρατική τούς χτύπησαν τηνπόρτα. «Πιστεύουμε ότι η κόρη σαςμαζί με δύο φίλες της ταξίδεψανστην Τουρκία», τους είπε ο έναςαπό αυτούς. «Ακόμη και τότε η Συρία

δεν πέρασε από το μυαλό μου», είπεη κυρία Κανόμ. «Μόνο όταν είδα τοβίντεο (στο οποίο τα τρία κορίτσιαφαίνεται να επιβιβάζονται σε έναλεωφορείο για να περάσουν τα σύ-νορα Τουρκίας - Συρίας) κατάλαβα»,προσέθεσε.

Τα τρία κορίτσια αυτά είναι χα-ρακτηριστικό δείγμα ενός νέου,ανησυχητικού φαινομένου – αυτό

το οποίο κάποιοι αποκαλούν τζι-χαντιστική - φεμινιστική υποκουλ-τούρα. Υπολογίζεται ότι περίπου4.000 άνθρωποι από τον δυτικό κό-σμο έχουν προσχωρήσει στο «Ισ-λαμικό Κράτος», εκ των οποίων οι550 είναι γυναίκες. Οι άντρες γί-νονται πολεμιστές, όπως άλλωστεκαι σε όλες τις προηγούμενες ορ-γανώσεις τζιχαντιστών. Ωστόσο,γνωρίζουμε πολύ λιγότερα για τονρόλο των γυναικών. Μακριά από τοπεδίο της μάχης, βοηθούν το I.Κ.ως σύζυγοι, μητέρες και στρατολο-γητές στην προσπάθεια του ΙΚ ναγίνει πραγματικό κράτος.

Τα τρία αυτά κορίτσια ήταν τόσοκαλές μαθήτριες, όσο και δημοφιλείςστο σχολείο. «Ηταν τα κορίτσια σταοποία ήθελες να μοιάσεις», σχολιάζειμια μικρότερη συμμαθήτριά τους.Μάλλον γι’ αυτόν τον λόγο κανείςδεν αναγνώρισε τα σημάδια τα οποία

προοικονομούσαν τη στροφή αυτήστον χαρακτήρα τους. Οι οικογέ-νειες, οι οποίες παρατήρησαν ότιη συμπεριφορά τους είχε αλλάξει,το απέδιδαν στην εφηβεία. Στονκόσμο στον οποίο ζούσαν η υπο-κουλτούρα είναι συντηρητική, τοΙσλάμ είναι πανκ-ροκ, η μαντίλααπελευθερωτική και τα μούσια σέξι.Ρωτήστε μια Λονδρέζα μουσουλμάναποια αγόρια είναι δημοφιλή στοσχολείο της και θα αρχίσει να μιλάει«για τους αδελφούς οι οποίοι προ-σεύχονται».

Την απόφαση αυτή των κοριτσιώννα οδηγηθούν στο «Ισλαμικό Κρά-τος» θεωρείται ότι επηρέασε καιμια στενή τους φίλη. Τον Ιανουάριοτου 2014 η Σαρμίνα Μπέγκουμ, μίααπό τις καλύτερες φίλες της Καντίζα,έχασε τη μητέρα της από καρκίνο.Ούσα μοναχοπαίδι επηρεάστηκεπολύ από αυτό το γεγονός. Μέχρι

τότε δεν ήταν ιδιαιτέρως θρησκευό-μενη. Αφού όμως πέθανε η μητέρατης άρχισε να προσεύχεται περισ-σότερο και να περνάει περισσότεροχρόνο στο τζαμί. Ξεκίνησε ακόμανα καλύπτει και τα μαλλιά της, σεπρώτη φάση μόνο στο σχολείο αλλάστη συνέχεια και στο σπίτι. Οτανο πατέρας της Σαρμίνα ξαναπαν-τρεύτηκε, η Καντίζα τη συνόδευσε

στον γάμο. Λίγο αργότερα, στις 6Δεκεμβρίου, έφυγε από το σπίτι.

Σε ένα χαρτί το οποίο βρέθηκεμετά την αποχώρηση των κοριτσιών,φαίνεται να υπάρχουν σημειώσειςγι’ αυτά που χρειάζονταν: ζεστάρούχα, κινητό τηλέφωνο, μέικαπκαι άλλα καθημερινά αντικείμενα.Σε αυτήν τη λίστα υπάρχουν ταγράμματα και μιας τέταρτης κοπέ-λας, η οποία όμως τελικά δεν ταξί-δεψε επειδή ο πατέρας της έπαθεέμφραγμα. Από τότε, ένας δικαστήςτής έχει κατασχέσει το διαβατήριο,αν και η ίδια αρνείται ότι σχεδίαζεκάτι τέτοιο. Ενα άλλο ενδιαφέρονγεγονός είναι ότι ο πατέρας της Αμί-ρα (του ενός κοριτσιού) φαίνεταισε βίντεο μιας εκδήλωσης του 2012,στην οποία μιλούσε ο διαβόητοςφανατικός μουσουλμάνος ΑντζέμΧουντάρι και στην οποία παρευρέ-θηκε επίσης ο Μάικαλ Αντεμπουάλε,ο ένας από τους δύο οι οποίοι μα-χαίρωσαν μέχρι θανάτου ένα Βρε-τανό στρατιώτη το 2013. Στο βίντεοο πατέρας της κοπέλας, ο οποίοςτον Μάρτιο εμφανίστηκε στη βρε-τανική τηλεόραση κρατώντας ένααρκουδάκι της κόρης του εκλιπα-ρώντας την να γυρίσει πίσω, εικο-νίζεται να φωνάζει μαζί με άλλους«Αλλάχου Ακμπάρ» (ο Θεός είναιμεγάλος) ενώ μια αμερικανική ση-μαία πυρπολείται δίπλα του. Ακόμηυπάρχει το ερώτημα εάν οι τρειςκοπέλες είχαν κάποια εξωτερικήπηγή χρηματοδότησης, εφόσον θε-ωρείται απίθανο να κατάφεραν νασυγκεντρώσουν τα χρήματα πουαπαιτούνται μόνες τους.

Από τότε που πήγαν πάντως τακορίτσια στο «Ισλαμικό Κράτος»έχουν και οι τρεις παντρευτεί. Είχαννα επιλέξουν ανάμεσα σε διάφορουςσυζύγους. Η μία διάλεξε έναν Κα-ναδό, η άλλη έναν Αμερικανό. ΗΑμίρα διάλεξε έναν Αυστραλόπρώην χασάπη, ο οποίος εμφανί-ζεται και σε διάφορα βίντεο του«Ισλαμικού Κράτους» και αποκα-λείται «τζίντζερ τζιχάντι» επειδήέχει κόκκινα μαλλιά.

Η ένταξη κοριτσιών στο Ισλαμικό ΚράτοςΗ προετοιμασία, η χρηματοδότηση, η διαδρομή μέχρι τη Συρία και ο γάμος τριών εφήβων με δυτικούς τζιχαντιστές

<<<<<<

Περίπου 4.000 άνθρω ποι από τονδυτικό κόσμο έχουνπροσχω ρήσει στο«Ισλαμικό Κράτος», εκ των οποίων οι 550 είναι γυναίκες.

<<<<<<

Ρωτήστε μια Λονδρέζαμουσουλμάνα ποια αγόρια είναι δημοφιλήστο σχολείο της και θα αρχίσει να μιλάει«για τους αδελφούς οιοποίοι προσεύχονται».

Οι τρεις φίλες όπως τις «συνέλαβε» ο φακός την ώρα που επιβιβάζονται σε λεωφορείο για τη Συρία.

Της PAM BELLUCKTHE NEW YORK TIMES

Τα καλοκαίρια στην Ομάχα είναι ζε-στά και οι θερμοκρασίες μπορεί ναφτάσουν τους 40 βαθμούς Κελσίου.Η Μόλι Mαχάνα είναι προετοιμα-σμένη. Στο γραφείο ζώνεται με ζα-κέτες ή φαρδιά φούτερ που κρύβειστο συρτάρι της. «Εχω μία τεράστιακουβέρτα στο γραφείο μου με τηνοποία τυλίγομαι σαν μπουρίτο»,λέει. Πρόσφατα, «κρύωνα τόσο πο-λύ, που ήμουν έτοιμη να πάω νακαθίσω στο αυτοκίνητό μου, στους40 βαθμούς, για πέντε λεπτά καινα ψηθώ».

Η 24χρονη Mαχάνα, η οποία πό-σταρε στο Τουίτερ ότι στη δουλειάτης νιώθει σαν τον παγωμένο WhiteWalker από την τηλεοπτική σειρά

Game of Thrones, είπε ότι μία συ-νάδελφός της στην εταιρεία ψη-φιακού μάρκετινγκ όπου εργάζεταιτυλίγεται επίσης με πουλόβερ. Αλλάοι άντρες; «Ερχονται με σορτς».

Πράγματι. Aυτό είναι κάτι πουσυμβαίνει κάθε καλοκαίρι: Τα γρα-φεία ανοίγουν τον κλιματισμό καιοι γυναίκες παγώνουν σαν γρανίτες.Τελικά, οι επιστήμονες (να σημει-ωθεί ότι είναι και οι δύο άντρες)παροτρύνουν να δοθεί ένα τέλοςστη «Μεγάλη Αρκτική Συνωμοσίατου Γραφείου». Η μελέτη τους, πουδημοσιεύθηκε στις 3 Αυγούστου

στο επιστημονικό περιοδικό NatureClimate Change, αναφέρει ότι ταπερισσότερα κτίρια γραφείων ρυθ-μίζουν τη θερμοκρασία με βάσημία φόρμουλα που σχεδιάστηκεπριν από δεκαετίες και στηρίζεταιστον μεταβολικό ρυθμό των αν-δρών. Η έρευνα καταλήγει στο συμ-πέρασμα ότι τα κτίρια πρέπει να«μειώσουν τη μεροληψία τους προςτο ένα φύλο σχετικά με τη θερμικήάνεση», διότι θέτοντας τη θερμο-κρασία σε ελαφρώς θερμότερα επί-πεδα βοηθά στη μάχη κατά τηςυπερθέρμανσης του πλανήτη.

«Σε πολλά κτίρια, βλέπεις ότι ηκατανάλωση ενέργειας είναι πολύυψηλότερη επειδή τα πρότυπα είναισύμφωνα με την παραγωγή θερμό-τητας του ανδρικού σώματος» λέειο Μπόρις Κίνγκμα, ένας από τουςσυγγραφείς της μελέτης και βιοφυ-σικός στο Πανεπιστημιακό ΙατρικόΚέντρο του Μάαστριχτ στην Ολ-λανδία. «Εάν έχεις μία πιο ακριβήεικόνα της θερμικής ανάγκης τωνανθρώπων που βρίσκονται μέσασε αυτό, τότε μπορείς να σχεδιάσειςτο κτίριο έτσι ώστε να σπαταλάςπολύ λιγότερη ενέργεια, και κατάσυνέπεια να επιτυγχάνεις και χα-μηλότερες εκπομπές διοξειδίου τουάνθρακα», λέει ο ίδιος.

Οι ερευνητές έκαναν πειράματασε 16 εικοσάχρονες φοιτήτριες, πουέκαναν καθιστική δουλειά φορώνταςελαφριά ρούχα σε δωμάτια, πουαποκαλούν αναπνευστικούς θαλά-μους, και τα οποία καταγράφουν τοεισπνεόμενο οξυγόνο και το εκπνε-όμενο διοξείδιο του άνθρακα. Ηθερμοκρασία του δέρματος μετρή-θηκε στα χέρια, την κοιλιά και σεάλλα σημεία. Η εσωτερική θερμο-κρασία του σώματος καταγράφηκεμε ένα θερμόμετρο σε μορφή χαπιούπου λάμβαναν οι γυναίκες από τοστόμα.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο

μέσος μεταβολικός ρυθμός των γυ-ναικών ήταν 20-32% χαμηλότεροςαπό τις τιμές στα διαγράμματα τωνμοντέλων που χρησιμοποιούντανγια να καθοριστούν οι θερμοκρασίεςτων κτιρίων. Ετσι προτείνουν ναπροσαρμοστεί το μοντέλο ώστε ναπεριλαμβάνει τους πραγματικούςμεταβολικούς ρυθμούς γυναικώνκαι ανδρών, καθώς και παράγοντεςόπως η μόνωση που προσφέρει οσωματικός ιστός, και όχι μόνο ταρούχα. Για παράδειγμα, άνθρωποι

με περισσότερα κιλά ζεσταίνονταιγρηγορότερα, και άνθρωποι μεγα-λύτερης ηλικίας έχουν χαμηλότε-ρους μεταβολικούς ρυθμούς, τονί-στηκε.

Το πόσο θερμότερο πρέπει ναγίνει ένα γραφείο, βεβαίως, θα ποι-κίλλει. Η έρευνα όμως διαπίστωσεμία διαφορά μέχρι και τριών βαθμώνΚελσίου μεταξύ των προτιμήσεωντων ανδρών και των γυναικών. Οδρ Κίνγκμα λέει ότι μία γυναίκαπροτιμά μία θερμοκρασία δωματίου

γύρω στους 24 βαθμούς, ενώ έναςάνδρας γύρω στους 21 βαθμούς, ηοποία, όπως λέει ο δρ Κίνγκμα, είναιη συνηθισμένη θερμοκρασία ενόςγραφείου σήμερα.

Εξοικονόμηση ενέργειαςΚάποιοι ειδικοί εκφράζουν τις

αμφιβολίες τους σχετικά με το εάνη προτεινόμενη φόρμουλα μπορείεύκολα να υιοθετηθεί. Ο Kι ΠόουΛαμ, καθηγητής αρχιτεκτονικήςστο Πανεπιστήμιο Κάρνεγκι, λέει

ότι ακόμα και εάν η βιομηχανία δε-χτεί μία αλλαγή στο μακρόχρονομοντέλο, τα κτίρια συχνά στεγάζουνδιαφορετικές επιχειρήσεις ή «στρι-μώχνουν μέσα περισσότερους αν-θρώπους» από ό,τι έχουν σχεδιαστείκαι χωρίζουν τα γραφεία με απο-τέλεσμα θερμοστάτες και εξαερι-σμοί να βρίσκονται σε διαφορετικάδωμάτια. Δεδομένων αυτών τωναυτοσχεδιασμών, ο δρ Λαμ αμφι-βάλλει για το κατά πόσο αυτές οιαλλαγές θα συμβάλλουν τελικάστην εξοικονόμηση ενέργειας.Ωστόσο, λέει, «χρειάζεται να συ-νεχίσουμε να πιέζουμε» για βελ-τιώσεις επειδή «το φαινόμενο τωνγυναικών που κρυώνουν είναι πάραπολύ εμφανές» και εργαζόμενοιπου κρυώνουν ή ζεσταίνονται είναιλιγότερο παραγωγικοί.

H επακόλουθη απάντηση είναιo εξατομικευμένoς θερμοκρασιακόςέλεγχος, λέει ο δρ Λαμ, ο οποίοςτη δεκαετία του 1990 βοήθησε στονσχεδιασμό ενός «προσωπικού πε-ριβαλλοντικού προτύπου» που θε-ωρήθηκε πολύ ακριβό για εμπορικήανάπτυξη. Σήμερα, άλλοι προσπα-θούν να αναπτύξουν συστήματαπου επιτρέπουν στους εργαζόμε-νους να θερμαίνουν ή να ψύχουντους θαλάμους εργασίας τους.

Η 31χρονη Κίμπερλι Μαρκ, θατο εκτιμούσε πολύ. Αυτό το καλο-καίρι, σε μία εταιρεία λογισμικούστο Νάτικ της Μασαχουσέτης, ηίδια και οι συναδέλφισσές της χρη-σιμοποιούν θερμάστρες. Η 21χρονηΦίμπι ΜακΦέρσον λέει ότι κάποιεςφορές φοράει χοντρό καλσόν, μα-κρυμάνικη μπλούζα, φούτερ καιμπότες μοτοσικλέτας για να δου-λέψει σε μία νεοφυή επιχείρησηιατρικής τεχνολογίας στο Ρέστοντης Βιρτζίνιας. «Μία φορά είχα φο-ρέσει φόρεμα και αναγκάστηκα ναπάω να αλλάξω ρούχα», λέει η Μακ-Φέρσον.

<<<<<<

Οι γυναίκες προτιμούνμία θερμοκρασίαδωματίου γύρω στους 24 βαθμούς, ενώ οι άνδρες γύρωστους 21 βαθμούςΚελσίου.

Τα αιρκοντίσιον ρυθμίζουν την... ανισότητα των φύλωνΣύμφωνα με έρευνα, η θερμοκρασία στα περισσότερα κτίρια γραφείων καθορίζεται με βάση τον μεταβολικό ρυθμό των ανδρών

Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι «εάν έχεις μία ακριβέστερη εικόνα της θερμικής ανάγκης των ανθρώπων που βρί-σκονται μέσα σε ένα κτίριο, τότε μπορείς να το σχεδιάσεις έτσι ώστε να καταναλώνει πολύ λιγότερη ενέργεια».

23-DIETHNH_Master_cy 22/08/15 00:47 Page 23

Έρευνα/ Συνεντεύξεις Ελένη ΞένουΚινηματογράφηση/ Μοντάζ Χριστόφορος Ροδίτης

Hμέρα διανομής24/8/15

ΓΙΑ ΤΟ

Δέκα ιστορίες καθημερινών ανθρώπων που βρίσκουντον δρόμο τους κόντρα στη μιζέρια της εποχής

παρουσιάζει

5

ΔΕΙΤΕ ΤΟ

FOTINES ISTORIES

Σοφία ΜάτσηΜόνιμες Καλλιέργειες

φφ

24-ADV FOTINES-5_Master_cy 21/08/15 13:59 Page 1

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η 2 3 ΑΥ Γ Ο Υ Σ Τ Ο Υ 2 0 1 5

ΔΙΑΒΑΣΤΕ

Απομειώνεται καθημερινά η αξία του ελληνικού χρηματιστηρίου. Η κατάρρευση των τραπεζικών μετοχών και τηςπλειοψηφίας των 229 εισηγμένων έχει οδηγήσει τη σημερινή κεφαλαιοποίηση της αγοράς να αντιπροσωπεύει μόλις το22,80% επί του φετινού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της χώρας. Στα υπόλοιπα 27 χρηματιστήρια της ΕυρωπαϊκήςΕνωσης ο μέσος όρος της κεφαλαιοποίησης έναντι του ΑΕΠ της κάθε χώρας προσδιορίζεται στο 75%. Μάλιστα, το ελληνικόχρηματιστήριο υπολείπεται σημαντικά και από τις χώρες που εφάρμοσαν μνημόνια τα προηγούμενα χρόνια και κατάφεραν ναεξέλθουν από τις ειδικές οικονομικές συνθήκες όπως είναι η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία.

Expertise Solutions Value

www.pwc.com.cy

Μακρύς ο δρόμος για το χαλλούμιΗ κατάθεση του φακέλου αποτελεί μόνο το πρώτο βήμα για το βασικό εξαγωγικό μας προϊόν

Α Π Ο Ψ Η / Tου ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Μία συγγνώμη να ακούσω μία φοράαπό Έλληνα πολιτικό (συμπερι-λαμβάνονται και οι δικοί μας) καιτίποτε άλλο. Ένα συγγνώμη ρε παι-δί μου. Αλλά άμα ακούς διαγγέλματαόπως το τελευταίο του Τσίπρα αν-τιλαμβάνεσαι πως η συγγνώμη είναιτο τελευταίο που πρέπει να ανα-μένεις να ακούσεις. Μερικές φορέςμία μόνο φράση είναι αρκετή παράτα επικοινωνιακά τεχνάσματα καιελέγχους που γίνονται πριν απόκάθε βαρυσήμαντη εξαγγελία ήδιάγγελμα (παρακαλώ όχι χειρονο-μίες). Τι μας είπε λοιπόν ο Τσίπραςτο βράδυ της Πέμπτης; Ανάμεσαστο πολλά του διέφυγε και το αμί-μητο «οι τράπεζες σιγά-σιγά βρί-σκουν τα πόδια τους». Και διερω-τάσαι: Ζει σε κάποιο παράλληλοσύμπαν; Ξέρει άραγε τι είναι τρά-πεζες και πώς λειτουργούν; Ξέρειαλλά προσπαθεί να μας πείσει ότιόσα ξέραμε μέχρι σήμερα είναι λά-

θος; Και τι δεν θα έδινα να ήμουνσε μία γωνιά και να έβλεπα τα μού-τρα του Ross, του Loeb και των άλ-λων ξένων επενδυτών που πριναπό μερικούς μήνες έριξαν μερικάδισεκατομμύρια στις ελληνικέςτράπεζες τα οποία σήμερα έχουνεξαφανιστεί. Όπως χαρακτηριστικάέγραψε η Stockwatch, η χρηματι-στηριακή αξία Eurobank, Πειραιώςκαι Alpha είναι μικρότερη από αυ-τήν της σχετικά μικρότερης Τρά-πεζας Κύπρου. Σύντομα δε, ακόμακαι η Εθνική μπορεί να έχει μικρό-τερη αξία. Πολλοί βλέπουν την κα-τάντια των ελληνικών τραπεζώνως κίνητρο ή πλεονέκτημα για ναεπενδύσει κάποιος εκ νέου. Με όλοτο σεβασμό, αλλά με όσα προηγή-θηκαν και όσα προβλέπεται να ακο-λουθήσουν τους επόμενους μήνεςαμφιβάλω αν θα βρεθεί κάποιοςαρκετά τρελός για να επενδύσεισύντομα σε ελληνικές τράπεζες.

Εξάντλησα τα όρια της λαϊκήςεντολής, είπε σε κάποιο άλλο σημείοτου διαγγέλματος και διερωτάσαι:Είχε λαϊκή εντολή να φέρει τρίτομνημόνιο; Είχε λαϊκή εντολή ναβάλει τον Βαρουφάκη υπουργό Οι-κονομικών; Αν είχε μία λαϊκή εν-τολή την οποία μπορούσε να υλο-

ποιήσει αυτή ήταν να βγάλει τηχώρα από το ευρώ. Αυτό το μήνυμαέστειλε και η εκλογή του στις 25Ιανουαρίου και το αποτέλεσμα τουδημοψηφίσματος. Ο λαός μπούχτισεκαι ήθελε κάτι άλλο, κάτι διαφο-ρετικό. Τραγικά λανθασμένο μεναλλά σεβαστό και κατανοητό μετάαπό πέντε χρόνια ανεργίας, αυτο-κτονιών και χαμένης αξιοπρέπειας.

Σώσαμε τη μικρή ΔΕΗ, προσλά-βαμε 4.500 άτομα μέσω ΑΣΕΠ, επα-ναφέραμε την ΕΡΤ, μερικά από ταεπιτεύγματα στα οποία αναφέρθηκεο παραιτηθείς Έλληνας πρωθυπουρ-γός. Ήταν λες και άκουγα τον Χρι-στόφια να λέει πως σώσαμε την ΑΤΑ.

«Πιο έμπειροι, πιο έτοιμοι, πιοπροσγειωμένοι, προσηλωμένοι στοστόχο μιας ελεύθερης και κοινωνικάδίκαιης Ελλάδας», ένα από τα συν-θήματα που ξεστόμισε στο τέλοςτου διαγγέλματος ο Αλέξης Τσίπρας.Αλήθεια όμως, πόσο κόστισε στη

χώρα αυτή η περίοδος προετοιμα-σίας του νεαρού πολιτικού για ναγίνει πιο έμπειρος, πιο έτοιμος καιπιο προσγειωμένος;

Το κυριότερο ερώτημα όμως είναιπού οδεύει η χώρα απ’ εδώ και πέρα.Οι πολιτικοί αναλυτές μιλούν γιαμία ιδιαίτερη μπερδεμένη κατά-σταση. Η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑακόμα δεν είναι ξεκάθαρο ποιες δυ-ναμικές θα δημιουργήσει. Θα κα-ταφέρει ο Τσίπρας και η ΑΝΕΛ ναεκλεγούν και να υλοποιήσουν τομνημόνιο που έφεραν; Θα γίνει ξανάπρώτη δύναμη η Νέα Δημοκρατίακαι εάν ναι, τι θα κάνει; Θα σκίσειτο μνημόνιο ΣΥΡΙΖΑ ή θα σκοτωθείνα το υλοποιήσει; Τα ποσοστά τηςΧρυσής Αυγής πού θα βρεθούν; Εν-δεικτικό το ρεπορτάζ της «Κ» Ελ-λάδος. Παραθέτω μόνο ένα από-σπασμα: «Με πολιτικό λαβύρινθοπροσομοιάζουν οι διαδρομές τιςοποίες δρομολόγησε η απόφαση

του πρωθυπουργού για παραίτησητης κυβέρνησης και προσφυγή στιςκάλπες: η σπουδή του κ. Αλ. Τσίπραγια εκλογές-εξπρές ακόμη και στις13 Σεπτεμβρίου, η επιλογή του κ.Ευ. Μεϊμαράκη για απόλυτο και ου-σιαστικό σεβασμό των συνταγμα-τικών διαδικασιών, αλλά και του κ.Στ. Θεοδωράκη, η βαριά σκιά πουρίχνει στο πολιτικό σύστημα η προ-οπτική να εμφανιστεί με την ιδιό-τητα του εντολοδόχου πρωθυπουρ-γού ο αρχηγός της Χρυσής Αυγής,σε συνδυασμό με τις ρητές πρόνοιεςτου Συντάγματος (για διερευνητικέςεντολές), συνθέτουν ένα περιπε-πλεγμένο σκηνικό λαβυρίνθου».

Αυτά, λοιπόν, για την Ελλαδίτσακι ας λέει ο Αλέξης πως «η δύσκοληγια την ελληνική οικονομία φάσηέχει τελειώσει με την εκταμίευσητων 23 δισ.». Μάλλον ξέχασε πόσεςεικοσάδες δισ. εκταμιεύθηκαν μέχριτώρα για την Ελλάδα.

Το κόστος προσγείωσης του Αλέξη Τσίπρα

Ανοδικά κινούνταιοι εγγραφές υποθηκών Η παροχή νέων δανειοδοτήσεων και οιαναδιαρθρώσεις υφιστάμενων δανείων,οι οποίες επιτυγχάνονται μεταξύ δανει-ολήπτη και τράπεζας, κατάφεραν να ανα-θερμάνουν την αγορά ακινήτων, γεγονόςπου αποδεικνύεται και από τη σταδιακήάνοδο στις εγγραφές υποθηκών. Σελ. 12

ΛΙΜΑΝΙ ΛΕΜΕΣΟΥ

Ξεκινά η δεύτερη φάσητης αποκρατικοποίησηςΣτους δυνητικούς επενδυτές του λιμανι-ού Λεμεσού αναμένεται να σταλούν εν-τός της εβδομάδας τόσο το έγγραφο προ-σφοράς όσο και το προσχέδιο συμφω-νίας, σηματοδοτώντας την έναρξη της τρί-της φάσης της διαδικασίας αποκρατικο-ποίησης. Σελ. 5

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ

Κοντά σε συμφωνία για ιδιωτική εταιρεία Σε προχωρημένο στάδιο βρίσκονται οιδιαπραγματεύσεις μεταξύ του Υπουργεί-ου Μεταφορών με τους εργαζόμενουςστο Τμήμα Πολιτικής Αεροπορία, με στόχοτην κατάληξη σε συμφωνία για τη δημι-ουργία νέας εταιρείας. Σελ. 4

ΕΛΛΑΔΑ

Οι πολιτικές εξελίξειςφρενάρουν την οικονομία Στον αυτόματο πιλότο μπαίνει για μιαακόμη φορά η οικονομία λόγω των πολιτι-κών εξελίξεων, με τη διαφορά ότι πλέονεξαιτίας των περιορισμών στην κίνηση κε-φαλαίων είναι πολύ πιο ευάλωτη απ’ ό,τιστο παρελθόν, ενώ υπάρχουν και δεσμευ-τικά χρονοδιαγράμματα. Σελ. 9

Σε μία από τις κυριότερες εξαγω-γικές βιομηχανίες εξελίσσεται τοχαλλούμι, την ώρα που η ΚυπριακήΔημοκρατία βρίσκεται ολοένα καιπιο κοντά στην κατοχύρωσή τουως κυπριακού προϊόντος, μετά καιτην επίσημη δημοσίευση του σχε-τικού φακέλου προς την Ευρωπαϊκή

Επιτροπή. Ενώ αφενός εταιρείεςαπό χώρες του εξωτερικού, οι οποίεςπροσπάθησαν κατά καιρούς νααποκτήσουν την κηδεμονία τουχαλλουμιού, συνεχίζουν να αντι-δρούν και να θορυβούνται από τηνκίνηση της Κύπρου, αφετέρου ηαποτελεσματική στήριξη της αι-

γοπροβατοτροφίας καθίσταταιαπαραίτητη ούτως ώστε η εγχώριαπαραγωγή να είναι σε θέση να συμ-βαδίσει με την ποσόστωση αιγινούκαι πρόβειου γάλακτος, που έχεικαθορίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.Οι υφιστάμενοι αριθμοί πίσω απότο προϊόν καταδεικνύουν τη ση-

μασία του και τη συνεισφορά τουστην κυπριακή οικονομία. Οι εξα-γωγές χαλλουμιού ανήλθαν στα7.101.442 κιλά, σε σύγκριση με6.091.687 κιλά την αντίστοιχη πε-ρίοδο του 2014, καταγράφονταςέτσι σημαντική αύξηση σε ποσοστό16,57%. Σελ. 6

Καθίζηση του ελληνικού χρηματιστηρίου

<<<<<<<

Και τι δεν θα έδινα ναήμουν σε μία γωνιά καινα έβλεπα τα μούτρα τουRoss, του Loebκαι τωνάλλων ξένων επενδυ-τών που πριν από μερι-κούς μήνες έριξαν μερι-κά δισεκατομμύρια στιςελληνικές τράπεζες.

Αίτηση για συμμετοχή στην Asia InfrastructureInvestment Bank της οποίας ηγείται η Κίνα καιμέσω της οποία προγραμματίζεται να υλοποιηθείτο μεγαλεπήβολο έργο One belt, one road υπέβαλεη Κύπρος. «Θα είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τηχώρα μας αν κατορθώσουμε να γίνουμε μέλη τηςτράπεζας και να αποτελέσουμε μέρος της νέαςδιαδρομής του μεταξιού», σχολίασε χαρακτηρι-στικά ο Πανίκος Καουρής πρόεδρος του κυπρο-κινεζικού Συνδέσμου. Σελ. 3

Η Κύπρος αναζητά τουςδρόμους του μεταξιού

Το θέμα της δημιουργίας εταιρείας διαχείρισηςπεριουσιακών στοιχείων ή της λεγόμενης badbank επαναφέρει στο προσκήνιο ο αποχωρώνγενικός διευθυντής της Κεντρικής ΣυνεργατικήςΤράπεζας Μάριος Κληρίδης.

Με αφορμή το νομοσχέδιο που θα επιτρέπειτην πώληση δανείων σε ξένα Ταμεία και εξειδι-κευμένες εταιρείες διαχείρισης, ο κ. Κληρίδηςσχολιάζει στην «Κ» πως δεν αναμένει πως η συγ-κεκριμένη πρακτική θα συμβάλει στη σημαντικήμείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στοτραπεζικό σύστημα, αφού φαίνεται πως στο παρόνστάδιο οι τιμές στις οποίες θέλουν να αγοράσουνοι ενδιαφερόμενοι είναι ασύμφορες για τις τρά-πεζες. Σελ. 5

Μ. Κληρίδης: Να μη διαγράψουμε τηδημιουργία bad bank

-4,19%

Dow JonesΜεταβολές εβδομάδας

X.A.-6,7% -5,32%

Nasdaq

-5,75%

Nikkei

-5,41%

Dax

-4,57%

FTSE 100

-2,98%

Πετρέλαιο

2,05%

€ /$

X.A.K.-1,28%

ΔΙΕΘΝΗ

Αναμένεταιπεραιτέρωυποχώρησητου γουάνΣελ. 11

l Πρόστιμα σε εταιρείες γιαμη κάλυψη της ποσόστωσης20%l Η εταιρεία των αγελαδοτρό-φων δεν φαίνεται να συμμορ-φώνεται Σελ. 7

01-OIKONOMIA NEW_Master_cy 21/08/15 23:00 Page 1

2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Π Α Ρ Α Σ Κ Η Ν Ι Ο Kυριακή 23 Αυγούστου 2015

Η αγορά δεν μπορεί να αντιμετω-πίσει το άγνωστο που φέρνει ηδεύτερη κατά σειράν προσφυγήστις κάλπες για το 2015, με απο-τέλεσμα την Παρασκευή να υπο-στεί νέο σφυροκόπημα.

Ο Γενικός Δείκτης έφθασε ναυποχωρεί πάνω από 3,5% και νακαταγράφει νέο χαμηλό έτουςστις 630,63 μονάδες. Παρά το γε-γονός ότι στην αρχή της συνε-δρίασης οι τραπεζικές μετοχέςξεκίνησαν με άνοδο, όσο διαρ-κούσε η συνεδρίαση λύγισαν υπότο βάρος νέου κύματος πωλήσεωνπου ξέσπασε μετά τις 14.30 τομεσημέρι. Η αξία των συναλλα-γών μέχρι και τις 14.00 το μεση-μέρι δεν ξεπερνούσε τα 15εκατ.ευρώ, θέτοντας σοβαρή υπο-ψηφιότητα για νέο αρνητικό ρε-κόρ τζίρου το 2015.

Βαρύ τίμημα πληρώνει η χρη-ματιστηριακή αγορά, έχονταςσυμπληρώσει 15 συνεδριάσειςαπό τις 3 Αυγούστου 2015 πουεπαναλειτούργησε, μετά τηναργία των 25 ημερών εξαιτίαςτων capital controls.

Πιο συγκεκριμένα, από τις 3Αυγούστου 2015 μέχρι και τηνΠέμπτη 20 Αυγούστου 2015 ηπτώση του Γενικού Δείκτη φθά-νει το 18,31%, το οποίο μετα-φράζεται σε μείωση της κεφα-λαιοποίησης κατά 10,272 δισ.ευρώ.

Συντριβή έχουν υποστεί οιτραπεζικοί τίτλοι που διαπραγ-ματεύονται σε ιστορικά χαμηλά.Από την άλλη πλευρά έχει ανα-δειχθεί μία ομάδα 10 μετοχώντης υψηλής κεφαλαιοποίησης μεισχυρό δείκτη εξωστρέφειας πουδείχνει να αυτονομείται από τηναπαξιωτική πορεία της αγοράς.

Ταυτόχρονα η επάνοδος τηςαβεβαιότητας με την παραίτησητης κυβέρνησης και την προκή-ρυξη των δεύτερων πρόωρωνεκλογών μέσα στο 2015 προκαλείανησυχία στους επενδυτές. Τομόνο στοιχείο ίσως που σώζειτην αγορά από ακόμη μεγαλύ-τερη κατάρρευση είναι ο περιο-ρισμός του ημερήσιου τζίρουχαμηλότερα των 30 εκατ. ευρώπου επαναφέρουν το Χρηματι-στήριο στις συνεδριάσεις τηςδεκαετίας του ’90. Η εξήγησητου πενιχρού όγκου συναλλαγώναποδίδεται στην απουσία τωνεγχωρίων επενδυτών. Να υπεν-θυμίσουμε ότι λόγω των περιο-

ρισμών στη διακίνηση κεφαλαί-ων, οι ημεδαποί επενδυτές μπο-ρούν να συμμετάσχουν στις συ-ναλλαγές μόνο μέσω την κατα-βολής μετρητών είτε από εμβά-σματα του εξωτερικού είτε απότην πώληση υφιστάμενων με-τοχών, αφού απαγορεύεται ναχρησιμοποιήσουν κεφάλαια πουδιαθέτουν πριν από την επιβολήτων capital controls στις 28 Ιου-νίου 2015. Η προτελευταία χρη-ματιστηριακή εβδομάδα ξεκί-νησε με κέρδη 1,04% και κλεί-σιμο του Γενικού Δείκτη στις680,94 μονάδες. Ωστόσο η αξίατων συναλλαγών κινήθηκε σεμέτρια επίπεδα. Το σφυροκόπη-μα των τραπεζικών μετοχών συ-νεχίσθηκε και αυτή την εβδο-μάδα κυρίως από τους αλλοδα-πούς επενδυτές. Την Τρίτη επι-κράτησαν οι πωλητές με διευ-ρυμένες απώλειες για τις μετοχέςτης Τράπεζας Πειραιώς (-14,17%)και της Eurobank (-12,07%). Τοαποτέλεσμα των ρευστοποιήσε-ων ήταν ο Γενικός Δείκτης νααπολέσει τα κέρδη της Δευτέραςκαι να διολισθήσει στις 673,18μονάδες.

Την Τετάρτη επανήλθε σε θε-τική τροχιά το χρηματιστήριο,με τον Γενικό Δείκτη να ενισχύε-ται οριακά 0,32% και να κλείνειστις 675,33 μονάδες. Ο τζίροςπου πραγματοποιήθηκε ήταν τηςτάξεως των 29,317 εκατ. ευρώκαι ήταν ο δεύτερος χειρότεροςτης χρονιάς.

Η παραίτηση της κυβέρνησηςκαι η είσοδος της χώρας σε νέαπροεκλογική περίοδο προκάλεσενευρικότητα και κλυδωνισμούςστο χρηματιστήριο στη συνε-δρίαση της Πέμπτης. Ο ΓενικόςΔείκτης υποχώρησε 3,52% καιδιολίσθησε στις 651,56 μονά-δες.

Η τελευταία εβδομάδα του Αυ-γούστου περιλαμβάνει την ολο-κλήρωση των εξαμηνιαίων απο-τελεσμάτων για τις 229 εισηγμέ-νες. Μέχρι και τη μεθεπόμενηΔευτέρα 31 Αυγούστου θα πρέπεινα έχουν δημοσιοποιήσει τις οι-κονομικές τους επιδόσεις σχεδόν170 εταιρείες. Η γενική εικόνατων αποτελεσμάτων θα δείχνεικάμψη πωλήσεων και καθαρήςκερδοφορίας με ευνοημένες τιςεξαγωγικές εταιρείες, τις πετρε-λαϊκές και όσες αντλούν έσοδααπό τον τουρισμό.

ΔΗΚΤΗΣdiktis@kathimerini.com.cy

Κάθε φορά που κατά τα τελευταίαχρόνια η Ελλάδα προσέφευγεστις κάλπες και ζητούσε από τουςΕλληνες ψηφοφόρους να λάβουνθέση και να αποφασίσουν ποιοιθα κυβερνήσουν τη χώρα, οι διε-θνείς κεφαλαιαγορές είχαν πολύσοβαρούς λόγους για να ανησυ-χούν. Στη διάρκεια της προανα-φερθείσης περιόδου έλαβαν χώρατρεις εκλογικές αναμετρήσεις.Επιπλέον, στις αρχές Ιουλίου διε-ξήχθη και ένα δημοψήφισμα. Αξί-ζει να σημειωθεί πως όλες αυτέςοι εκλογικές διαδικασίες, του δη-μοψηφίσματος συμπεριλαμβα-νομένου, λίγο έλειψε να οδηγή-σουν τη χώρα σε χρεοκοπία καινα προκαλέσουν τον εξοστρακι-σμό της από τη Ζώνη του Ευρώ.Παρά ταύτα, οι νέες βουλευτικέςεκλογές, οι οποίες είναι πρόωρες,δεν αποτελούν πηγή σοβαρήςανησυχίας.

Σύμφωνα με τα όσα προβλέ-πονται από αναλυτές και πολιτι-κούς παρατηρητές, ο παραιτηθείςπλέον πρωθυπουργός Αλέξης Τσί-πρας είναι πιθανόν μετά τις εκλο-γές να λάβει τη λαϊκή εντολή, μετους εκλογείς να αποδέχονταιτη στροφή των 180 μοιρών πουέκανε. Η τεράστια μεταστροφήαυτή έχει να κάνει με το ότι απο-δέχθηκε ένα σκληρό πρόγραμμα

στήριξης της Ελλάδας από τουςδιεθνείς πιστωτές, το οποίο ανέρ-χεται σε 86 δισ. ευρώ.

Με αυτήν την προοπτική είναιπιθανόν ο κ.Τσίπρας και πάλι νααναδειχθεί επικεφαλής της νέαςκυβέρνησης, η οποία, όμως, θαείναι πιο μετριοπαθής από τηνπροηγούμενη.

Οι επτά μήνες κατά τους οποί-ους άσκησε την πρωθυπουργίααποδείχθηκαν καταστροφικοί.Η ελληνική οικονομία περιέπεσεσε μια βαθύτατη ύφεση, με τιςτράπεζες της χώρας να παραμέ-νουν εκτός λειτουργίας επί τρειςεβδομάδες, όταν επιβλήθηκανπεριορισμοί στην κίνηση κεφα-λαίων. Παρ’ όλη την κατάστασηαυτή, ο Αλέξης Τσίπρας αποφά-σισε να συνάψει συμφωνία στή-

ριξης με τους πιστωτές της χώρας,ουσιαστικά εγκαταλείποντας όλεςτις υποσχέσεις τις οποίες είχεδώσει στις εκλογές του Ιανουα-ρίου.

Εχοντας κατά νου όλα αυτάτα δεδομένα και την πορεία του,πιθανώς και να προκαλεί έκπληξηη προοπτική της επανεκλογήςτου. Παραμένει, εντούτοις, ο Αλέ-ξης Τσίπρας δημοφιλής στο εκλο-γικό σώμα, επειδή δεν έχει στιγ-ματιστεί από κρούσματα διαφθο-ράς και κακοδιοίκησης, τους δύοπαράγοντες οι οποίοι γέννησαντην κρίση. Επιπροσθέτως, θεω-ρείται πως έδωσε γενναία μάχημε τους διεθνείς πιστωτές, ακόμηκαι εάν αυτή η μάχη στο τέλοςδεν απέβη νικηφόρος.

Υπάρχει, επιπλέον, και ένα άλ-λο στοιχείο. Ο Αλέξης Τσίπραςείναι ευνοημένος από την τύχη,επειδή απέναντί του έχει μια δι-χασμένη αντιπολίτευση. Το δικότου κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ θα δια-σπαστεί. Πιθανώς το ένα τρίτοτης κοινοβουλευτικής του ομάδαςνα ενταχθεί σε ένα νέο αριστερόκόμμα. Ούτε το νέο μόρφωμαούτε κάποιο από τα υφιστάμενακόμματα του Κέντρου ή της Δε-ξιάς έχει πιθανότητες να αντι-καταστήσει τον ΣΥΡΙΖΑ ως τομεγαλύτερο κόμμα στην Ελλάδα.

Ως εκ τούτου, ο Αλέξης Τσίπραςέχει πιθανότητες να εξασφαλίσειμια πλειοψηφία ή να είναι σεθέση να συγκροτήσει την επό-μενη κυβέρνηση της χώρας, προ-χωρώντας σε μια συμμαχία μεένα από τα κεντρώα κόμματα καινα σχηματίσει κυβερνητικό συ-νασπισμό.

Πάρα ταύτα, ο βασικός κίνδυ-νος δεν παύει να υφίσταται. Εχειδε να κάνει με το εάν η Ελλάδαθα εφαρμόσει το νέο πρόγραμμαστήριξης. Προς το παρόν, θαυπάρξει χάσμα διάρκειας ενόςμηνός, αφότου η υπηρεσιακή κυ-βέρνηση αναλάβει τον έλεγχοκαι στο διάστημα αυτό λίγα πράγ-ματα θα μπορέσουν να γίνουν.Εντούτοις, ύστερα από αυτό, οΑλέξης Τσίπρας, ο οποίος έχειεπαναλάβει τη δέσμευσή του γιατη συμφωνία στήριξης με τουςδανειστές, θα έχει την ευκαιρίανα σχηματίσει κυβέρνηση και ναφέρει υπουργούς οι οποίοι θα εί-ναι περισσότερο αποτελεσματικοίστην εκτέλεση των καθηκόντωντους.

Ισως, τελικά, η επικείμενηεκλογική δοκιμασία να αποδειχθείμία από αυτές που οι διεθνείς πι-στωτές της Ελλάδας και οι επεν-δυτές της θα έχουν λόγο να επι-δοκιμάσουν.

ΚληρίδηςΘεωρητικά, απομένει ακόμα ένας μήνας γιατον Μάριο Κληρίδη προτού αποχωρήσει τελε-σίδικα από το τιμόνι του Συνεργατισμού. Στις20 Σεπτεμβρίου ολοκληρώνεται η τρίμηνηπροειδοποίηση που συνόδευε την παραίτησήτου από τη θέση του γενικού διευθυντή αλλάόπως πληροφορείται ο ΔΗΚΤΗΣ, ο κ. Κληρίδηςαναχωρεί για Ελλάδα στις 10 Σεπτεμβρίουοπότε κι αδειάζει και επίσημα η θέση, με τονΝικόλα Χατζηγιάννη να αναμένει το πράσινοφως από την Κεντρική Τράπεζα και τον ΕνιαίοΕποπτικό Μηχανισμό.

••••Εκστρατεία ΡωσίαΜε πολλά φορολογικά… βέλη στη φαρέτρατους λογιστές κα δικηγόροι ετοιμάζουν εκ-στρατεία σε πολλές χώρες με πρώτη και καλύ-τερη τη Ρωσία θέλοντας να επιδείξουν τα νέαμέτρα που ψηφίστηκαν. Αναμένουν μάλιστααπό τη Βουλή να ψηφίσει τάχιστα και τα εκ-κρεμούντα νομοσχέδια ώστε να έχουν περισ-σότερα όπλα στα χέρια τους για να πείσουντους Ρώσους να παραμείνουν στο νησί ή ακό-μα και να ενισχύσουν την παρουσία τους. Γιανα δούμε τι θα προκύψει. Οι επόμενοι μήνεςθα είναι καθοριστικοί, αφού οι σύντροφοι αρ-χίζουν να κατασταλάζουν στις επιλογές τουςκαι αναμένεται να λάβουν αποφάσεις.

••••Τα επιτόκια των mallΜε επιτόκια 4,25% και 4,50% δανείστηκε η At-terbury 102 εκατ. ευρώ από την Τράπεζα Κύ-πρου για να αποπληρώσει υφιστάμενο χρέοςπου έληγε το 2017 με καινούργια που λήγει το2030. Τον Ιούνιο, το επιτόκιο που αφορά δά-νεια προς μη χρηματοδοτικές εταιρείες για πο-

σά άνω του 1 εκατ. ευρώ αυξήθηκε στο 4,57%σε σύγκριση με 4,31% τον προηγούμενο μήνασύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Κεντρι-κής. Εκ πρώτης όψεως αρκετά λογικό ακούγε-ται το επιτόκιο που δόθηκε στους Νοτιοαφρι-κανούς.

••••Το φως στα μάτια τουΜεγαλούργησε πάλι ο Αλέξης μέσω διαγγέλ-ματος. Εγώ όμως ψάχνω εκείνο τον τύπο πουένα βράδυ από τους δείκτες της ΕΡΤ αναφώ-νησε το αμίμητο πως «στα μάτια του πρωθυ-πουργού βλέπει το φως». Κι όλα αυτά μέσααπό τους τηλεοπτικούς δείκτες και μετά από

μία πολύωρη Σύνοδο. Όποιος έχει πληροφο-ρίες για την ταυτότητά του να βοηθήσει.

••••Η πολλή Δημοκρατία βλάπτειΆντε εμείς εδώ είμαστε μία ιδιαίτερη κατάστα-ση και δεν μπορούμε εύκολα να κάνουμε αλ-λαγές στο Σύνταγμα. Εκεί στη μητέρα πατρίδαδεν αντιλήφθηκαν ακόμα πως κάτι δεν πάεικαλά; Πόσες εκλογικές διαδικασίες δηλαδήπρέπει να γίνουν σε ένα χρόνο για να σκε-φτούν μήπως κάτι πρέπει να αλλάξει;

••••Γύρος πρώτος«Το θετικό όταν σου κάνουν πόλεμο είναι ότιαποκαλύπτονται οι πραγματικοί εχθροί: Αρχικάδι’ αντιπροσώπων στο βάθος όμως φαίνονταιοι αληθινοί». Αυτό έγραψε στο Twitter ο νέοςυπουργός Υγείας Γιώργος Παμπορίδης ο οποί-ος είναι γνωστός για το οξύθυμο του χαρακτή-ρα του. Πληροφορίες λένε πως αν τα προβλή-ματα δεν επιλύονται με πολιτισμένο τρόπο, ουπουργός θα προσκαλεί την άλλη πλευρά σεαγώνα μποξ που θα στήσει στην αυλή τουυπουργείου. Εισιτήριο δεν θα υπάρχει.

••••Τελικά πάει καλά ο τουρισμός;Μας μπέρδεψαν εκεί στον ΚΟΤ. Τι μία μας δι-καιολογούνται γιατί τα τουριστικά έσοδα είναιμειωμένα επικαλούμενοι τη μικρή περίοδο πα-ραμονής του τουριστών και την άλλη πανηγυ-ρίζουν γιατί κάναμε ρεκόρ δεκαετίας (ή κάπουεκεί) στις αφίξεις τουριστών. Τελικά το 2015θα είναι μία καλή χρονιά για τον τουρισμό ήόχι; Και μην μου πείτε το γνωστό «δεδομένωντων συνθηκών είμαστε ικανοποιημένοι».

Ανελαστική Ζήτηση

Ανελαστική Ζήτηση παρουσιάζουν τααγαθά και υπηρεσίες των οποίων η μετα-

βολή στη ζητούμενη πο-σότητά τους είναι μικρό-τερη από τη μεταβολήστην τιμή τους. Δηλαδή, ηαύξηση (μείωση) της τι-μής τους οδηγεί σε μεί-ωση (αύξηση) της ζητού-μενης ποσότητάς τους,

αλλά σε μικρότερο βαθμό. Κλασικό πα-ράδειγμα αποτελούν τα αγαθά πρώτηςανάγκης.

Μάριος ΧαραλαμπίδηςΚαθηγητής Διοίκησης και Οικονομικών

Cyprus Institute of Marketing / The CyprusBusiness School

H Λ E Ξ HΤ Η Σ Ε Β Δ Ο Μ Α Δ Α Σ

Α Ν Α Λ Υ Σ Η / Του HUGO DIXON / REUTERS

Η θετική πλευρά των εκλογών

A N A Λ Υ Σ Η / Του ΑΝΕΣΤΗ ΝΤΟΚΑ

Νευρικότητα ενόψει νέων εκλογών

ΚΥΠ

Ε

Παιδιά γράφουν οι κάμερες. Διαβάζουμε τώρα. Διαβάζουμε!

<<<<<<

Ο Αλ. Τσίπρας θαμπορέσει νασχηματίσει μια πιο μετριοπαθήκυβέρνηση με πιοαποτελεσματικούςυπουργούς.

OIK_02-OIK DHKTHS-NEW 2stilo_Master_cy 21/08/15 22:48 Page 2

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 3Τ Ο Θ Ε Μ ΑKυριακή 23 Αυγούστου 2015

Μετά την επιτυχημένη ��������������� ����������������������������������������������������������������������������������� �����!������"���������"���!��������#�������������������������������!�������������$!!�%������������������ ������ �������������������������������������&���'����������������������(���

�����������������!� )������'�����*+���*������$������� ����������*��'����+�����!�������* �����%��&��"*�!������!'�����������)�����* ������!�#�����'�����#$���������������!��

������������!������������ ���������!�$������� !�!��������������������!��!��%�������'�'����+�����+��'�����+�,�!���!��'�����#+������������������!������'���������������!���"��������������!!�����������+�����������)��!������+�,�!����������,����$!������'�*��������������������������������+�����'���������*+��*��������'�$����%���*��'����+���������������!������������"��������!-+�������������,�!�!�+����!�����������*���*�������������������!���������!�

'�����!�+��������'���������-+������#�������+!���%����������������������������� ����� ��� ����������������������.������#��������������������

���������������������"� �����!�������"��������!-+�������!���������$!����$�������+'�������*��'����!��!���������������%�����-���+����������"���������+*������!����������#����� ��!��!��'�����#+��������������������!��!������'�$��������������%.�����������������$������!�������������*���*�����!��� �����+��������+��!������������������������*������+�������!��!��������!��$����������+���%�����-���+������+�����!���������+��'��!���������+!�����������������'��������+�������������!���������$��������$��������/������������������!���'���������$������!�$�%�������������������������������� ����������������������������.������������'��������������'��

���� ��* �������������-���+��+#�������������������!���'��������������!�����������-���!��'"���������

��������%���� ���'� ������������*����������-���+���������$������������������� !��!�%�����������!���������������������� �����������������������������&��������� !��!�����-���$�

���������������!�����$�����������!�+��� �����!������������������������������������������������"� ������!������"��������!��!�,�,����+����*����� �����!��������������,��0��+���������������������%��&���������� !��!���������������!����*���'���!����������� ��������������������������-����%��������������!������ �����������!�������������� ������������� ������� ���������������������������������������-���+�������"�����!���+#��

!��������� ������ �������������!������������� ����������$�����!���'��!�����������������������!-�� ����� �����!��������������������������������������������������" �����!������"���%��"����� ���!������������#��$�����������% ��� �����������

��.����������������"�����������!������)�����������������+�%�.������������!-+������!������������!�+����������������!����������'�'�!������������'������!����������)�������-���$�%��������������������������&������ ��������� ������ ��������������������������������������1���� �#��������!����� ���

����#���������������!������������������!��������������$!!�%��2��-���+�����+#����� �����!���*��$!�����,���!�����!���������!�������+������������+�������$!���%�&���������������������������������������������"� �����!������"����������������!�������#���������$�������!�$�����������������!�����������������%3�����)������������������������������!-+����!���!��'�!+�������������������������� !��!��!��!��#�������, !����� �������!�, �����!��������������!��'�!$������!������������������������� !�!�%2������ ����������������������

��!��������#����"������ ���������������������������"����'�����

����� �������$!����-�����������������������!�����#��$!�����������-�� �!��4��* ��������������������������!�������������������������� �����!����������+#������-����������+��!����!���*�����-���$������#���������������"��!������� ����!��!"�����'� !������������!� )��������'���+*����������#�����+�����!�������������!��,��"�������$!������+�������!����#�����-���$�!����������+����%����������&����������#���������� ��������.�������������������������������

!-+��������������������������+�5+��'���!������������������-�����!�+�������!��������������6�����+�����6��������+��1�����#+��������*���+��7��!!��+��1�����#+���8����������������������������8�������������������"������� �$�����1�����#+�����������������������������!���������'�!���8����������������6$��!���8������������������ ��!�����������������*������!��9������!���������������%��'������� ��������� !����������������������������������! ���� !��� ������ ������������! �������.����������� �����!���������

!-+�������������!����������������#��+�������+���!���������������%����*��'����+������������������������"�������+#�������!����0������������������������!�������������!���������������������#�%������*��'�����+������������������+#����*������+��������+��������������������� �!�!��%�����������������������#��������� ��������������������7�������!!�����������-����������

������������������!��������7��-�����!'�#���6���$����%�::4;<�==<>4:::��?@ABCD�AE@BFG?HI%AI%IJ

* Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ακουολογίας, Συν-τονίστρια, Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Λογοπα-θολογίας, Σχολή Ανθρωπιστικών και ΚοινωνικώνΕπιστημών

Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Λογοπαθολογίας στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου

ΔΡ ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΘΩΔΗ*, CCC-A, FAAAΕυρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου

ΠΛΗΡΩΜΕΝΗ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

Του ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Η χρηματιστηριακή κρίση στην Κίναδεν αναμένεται να επηρεάσει άμεσατις οικονομικές και διπλωματικέςσχέσεις με την Κύπρο, οι οποίες ανκαι ιδιαίτερα θετικές από οικονο-μικής πλευράς δεν κατάφεραν ναεξελιχθούν ιδιαίτερα.

Σχολιάζοντας τη μεγάλη μείωσηπου καταγράφεται τις τελευταίεςβδομάδες στην αξία των μετοχώνστα κινεζικά χρηματιστήρια και τιςπροσπάθειες της κινεζικής κυβέρ-νησης για συγκράτησή τους, ο πρό-εδρος του Κυπρο-κινεζικού Συνδέ-σμου Πανίκος Καουρής σχολίασεπως ήταν κάτι αναμενόμενο, αφούτα τελευταία χρόνια οι επενδύσειςσε κινεζικές εταιρείες εκτοξεύτηκανσε πολύ υψηλά επίπεδα. Χαρακτη-

ριστικά ανέφερε πως παρά τη μεί-ωση που καταγράφεται το τελευταίοδιάστημα η αξία των μετοχών εξα-κολουθεί να είναι μεγαλύτερη απόό,τι ήταν την 1η Ιανουαρίου του2015.

Σχολιάζοντας κατά πόσο μπορείνα επηρεαστούν οι εμπορικές σχέ-σεις των δύο χωρών από τις εξελίξειςκαι ευρύτερα η κυπριακή οικονομία,σημείωσε πως κάτι τέτοιο είναιπολύ απομακρυσμένο, αφού απότη μία η κρίση αφορά μόνο σταΧρηματιστήρια και από την άλλη,

οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρώνδεν είναι τόσο ισχυρές.

Αν και διαχρονικά οι διπλωμα-τικές σχέσεις με την Κίνα χαρα-κτηρίζονται ως εξαιρετικές εντού-τοις μέχρι σήμερα δεν έγινε κατορ-θωτό να επιτευχθεί κάποια σημαν-τική εμπορική συμφωνία είτε μετον ιδιωτικό τομέα είτε με τον κρα-τικό τομέα, της αναπτυσσόμενηςχώρας. «Πρέπει να προσπαθήσουμενα επιτύχουμε συμφωνία με κάποιακρατική εταιρεία της Κίνας ώστενα ανοίξει ο δρόμος και για άλλες

επενδύσεις», σχολίασε χαρακτηρι-στικά ο κ. Καουρής την ώρα πουπληροφορίες θέλουν τον κινεζικόκολοσσό Cosco να έχει επιδείξειενδιαφέρον για τις διαδικασίες πα-ραχώρησης του λιμανιού Λεμεσούσε ιδιώτες επενδυτές.

Αξίζει να σημειωθεί πως στο πα-ρελθόν δύο μεγάλες επενδυτικέςπροσπάθειες που έγιναν, η μία σεσχέση με το παλιό αεροδρόμιο καιη άλλη σε σχέση με το έργο τηςAristo Venus Rock στο τέλος τηςμέρας δεν ευδοκίμησαν.

Ο κ. Καουρής έκανε ιδιαίτερηαναφορά στην πρωτοβουλία πουανέλαβε το κράτος της Κίνας μετην ονομασία «One belt one road»,η οποία έχει στόχο να ενώσει εμ-πορικά τη δυτική Ασία με τη ΜέσηΑνατολή και την Ευρώπη μέσω τηςΚεντρικής Ασίας. Η πρωτοβουλίαεξαγγέλθηκε το 2013 και αποτε-λείται από δύο κύρια στοιχεία μετις χαρακτηριστικές ονομασίες«Silk Road Economic Belt» (SREB)και «Maritime Silk Road» που πα-ραπέμπουν αμφότερες στους «Δρό-

μους του Μεταξιού» όπως επικρά-τησε να ονομάζεται το δίκτυο τωνεμπορικών δρόμων που λειτουρ-γούσε πριν αιώνες προς τα δυτικάκαι νότια της μακρινής χώρας. Οστόχος είναι να δημιουργηθεί έναςβόρειος οδικός άξονας και ένας νό-τιος παραθαλάσσιος διάδρομοςπου να συνδέει την Κίνα με τηνΕυρώπη. Πρόκειται ουσιαστικά γιαμία προσπάθεια της Κίνας να δη-μιουργήσει νέους δρόμους, μέσωνέων έργων υποδομής για να εξάγειτα προϊόντα της σε άλλες χώρες.

Το τελευταίο διάστημα πάντως τοεγχείρημα τέθηκε σε αμφιβολίααπό αρκετούς που το χαρακτηρί-ζουν ως ιδιαίτερο δύσκολο και προ-κλητικό.

Ο κ. Καουρής εξήγησε πως η Κύ-προς θέλοντας να αποτελέσει μέροςτου μεγαλεπήβολου αυτού έργουέχει υποβάλει αίτηση για συμμετοχήστην Asia Infrastructure InvestmentBank της οποίας ηγείται η Κίνα καιμέσω της οποία προγραμματίζεταινα υλοποιηθεί το μεγαλεπήβολοέργο. «Θα είναι ιδιαίτερα σημαντικόγια τη χώρα μας, αν κατορθώσουμενα γίνουμε μέλη της τράπεζας καινα αποτελέσουμε μέρος της νέαςδιαδρομής του μεταξιού», σχολίασεχαρακτηριστικά ο κ. Καουρής.

Περιορισμένες οι σχέσειςΟι εμπορικές σχέσεις της Κύπρου

με την Κίνα κατέγραψαν άνοδο το2014, αφού σύμφωνα με στοιχείατης Στατιστικής Υπηρεσίας και τηςΥπηρεσίας Εμπορίου οι εισαγωγέςαπό Κίνα ανήλθαν σε 226 εκατ. ευ-ρώ, 10% περισσότερες από πέρσι.Σε σύγκριση με συνολικές εισαγωγές5,1δισ. ευρώ το 2014 οι εισαγωγέςαπό τη χώρα της Ασίας αντιστοι-χούσαν στο 4%.

Άνοδο παρουσίασαν και οι εξα-γωγές εγχώριων προϊόντων οι οποί-ες ανήλθαν σε 38,7 εκατ. ευρώ το2014 26% περισσότερες από το2013. Οι εξαγωγές σε Κίνα αντι-στοιχούσαν στο 5% των συνολικώνεξαγωγών εγχώριων προϊόντων.

Όσον αφορά τον τομέα των υπη-ρεσιών, στελέχη του κλάδου ση-μειώνουν πως οι σχέσεις των δύοχωρών είναι περιορισμένες και αφο-ρούν κυρίως εταιρείες με έδρα τοΧονγκ Κονγκ.

Οι εισαγωγές υπηρεσιών απόΚίνα ανέρχονταν το 2013 σε 43εκατ.ευρώ ενώ οι εξαγωγές της Κύπρουπρος Κίνα σε 6 εκατ. ευρώ.

Η Κύπρος αναζητά τους δρόμους του μεταξιού Παρά τις διαχρονικά καλές σχέσεις των δύο χωρών σε πολιτικό επίπεδο, σε οικονομικό επίπεδο δεν επετεύχθη κάτι ιδιαίτερο

Εάν επιτευχθεί συμμετοχή στο μεγαλεπήβολο έργο One belt, one road αλλάζουν άρδην τα γεωπολιτικά δεδομένα.

<<<<<<<

Την ανάγκη επίτευξηςσυνεργασίας με μίακρατική κινεζική εταιρεία, τονίζει ο πρόεδρος του κυπρο-κινεζικού Συνδέσμου Π. Καουρής.

OIK_03-OIKONOMIA_Master_cy 21/08/15 18:36 Page 3

4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η ΤΑ Kυριακή 23 Αυγούστου 2015

Προ των πυλών για νέα ιδιωτικήΠολιτική ΑεροπορίαΕντός Σεπτεμβρίου αναμένεται να ολοκληρωθεί ο διάλογος Υπουργείου Μεταφορών και συντεχνιών

Του ΜΑΡΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ

Ένα βήμα πριν από την κατάληξησε συμφωνία με τους εργαζομένουςγια τη δημιουργία νέας εταιρείαςιδιωτικού δικαίου, που θα παρέχειυπηρεσίες αεροναυτιλίας, στο πλαί-σιο του εκσυγχρονισμού και τηςαναδιάρθρωσης του Τμήματος Πο-λιτικής Αεροπορίας (ΤΠΑ) φαίνεταινα βρίσκεται η Κυβέρνηση. Ηδητο Υπουργείο Μεταφορών, Επικοι-νωνιών και Εργων πραγματοποίησεστις αρχές της εβδομάδας συνάν-τηση με το Eurocontrol, το οποίοσυστήνει εδώ και αρκετά χρόνιατη βελτίωση της λειτουργίας τουΤμήματος.

Την ίδια ώρα, οι διαπραγματεύ-σεις του αρμόδιου Υπουργείου μετις συντεχνίες των εργαζομένωντου ΤΠΑ βρίσκονται σε προχωρη-μένο στάδιο, με στόχο την εξεύ-ρεση κοινής συνισταμένης και εντέλει την κατάληξη σε συμφωνίαγια τις προωθούμενες αλλαγές στοΤμήμα.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι τοΥπουργείο Μεταφορών αναμένειτην επίτευξη συμφωνίας με τουςεργαζομένους εντός Σεπτεμβρίου,διαπιστώνοντας παράλληλα θετικόκλίμα και φως στον ορίζοντα όσοναφορά στις επαφές που πραγμα-τοποιούνται με τις συντεχνίες, μετους ελεγκτές εναέριας κυκλοφο-ρίας να βρίσκονται κοντά στο νασυναινέσουν για τη δημιουργίανέας εταιρείας, στην οποία ανα-μένεται να μεταφερθούν. Την ώραπου η αυτοχρηματοδοτούμενηεταιρεία που θα δημιουργηθεί θαείναι ιδιωτικού δικαίου με 100%

μέτοχο το κράτος, το κρίσιμο νο-μοσχέδιο που σχετίζεται με το μέλ-λον του Τμήματος Πολιτικής Αε-ροπορίας βρίσκεται για έλεγχοενώπιον της Νομικής Υπηρεσίας,ενώ εκτιμάται ότι θα κατατεθεί λί-γες μέρες ή εβδομάδες μετά τηνεπαναλειτουργία της Βουλής, μετάτο θερινό κλείσιμο που έχει προ-ηγηθεί.

Παράλληλα, στόχος είναι η λει-τουργία της εταιρείας εντός του2015, καθώς και η αναδιοργάνωσητου ΤΠΑ εντός της επόμενης χρο-νιάς. Η δημιουργία της εταιρείαςαναμένεται να αποτελέσει το κλεί-σιμο μίας από τις πιο σημαντικέςεκκρεμότητες στο Υπουργείο Με-ταφορών, Επικοινωνιών και Εργων,καθώς το Eurocontrol προτείνειεπιτακτικά τόσο την αναδιοργά-νωση του Τμήματος όσο και τηδημιουργία κρατικής εταιρείας, ηοποία θα παρέχει τις υπηρεσίεςαεροναυτιλίας, όπως και σε άλλεςχώρες μέλη του ευρωπαϊκού ορ-γανισμού αρμόδιου για την ασφά-λεια της αεροναυτιλίας.

Στοίχημα η αεροπορικήΣε ρυθμούς των ριζικών αλλαγών

στην Πολιτική Αεροπορία κινείταιη Κυβέρνηση, εξουσιοδοτώντας

τους αρμόδιους Υπουργούς, Με-ταφορών και Οικονομικών να προ-βούν στις απαραίτητες ενέργειεςπου πρέπει να γίνουν, βάσει τηςέκθεσης του Eurocontrol. Οσοναφορά στη δημιουργία κρατικήςεταιρείας ιδιωτικού δικαίου παρο-χής υπηρεσιών αεροναυτιλίας καιτην αναδιάρθρωση του ΤΠΑ υπεν-θυμίζεται ότι το Υπουργικό Συμ-βούλιο, σε συνεδρία του στις 3 Ιου-νίου 2015 αποφάσισε να εξουσιο-δοτήσει τον Υπουργό Μεταφορών,Επικοινωνιών και Εργων να υπο-βάλει την έκθεση του Eurocontrolστα αρμόδια όργανα της ΔημόσιαςΥπηρεσίας για αξιολόγηση τηςνέας προτεινόμενης δομής τουΤΠΑ.

Παράλληλα, εξουσιοδότησε τοναρμόδιο υπουργό να προχωρήσειστο διορισμό Διευθυντή Έργουαπό τη δημόσια υπηρεσία και σεπερίπτωση μη εξεύρεσης κατάλ-ληλου προσώπου από τον ιδιωτικότομέα, με αγορά υπηρεσιών, γιατην επίβλεψη πιστής και έγκαιρηςεφαρμογής του σχεδίου αναδιάρ-θρωσης του Τμήματος και να ενη-μερώσει σχετικά το ΥπουργικόΣυμβούλιο το αργότερο εντός τεσ-σάρων μηνών.

Εν τω μεταξύ, το Υπουργικό απο-φάσισε επίσης να εξουσιοδοτήσειτον υπουργό Οικονομικών να εξεύ-ρει τις τυχόν πιστώσεις που θααπαιτηθούν για τον διορισμό Δι-ευθυντή Έργου. Ανάμεσα στις προ-κλήσεις, στις οποίες καλείται ναανταποκριθεί τους επόμενους μή-νες το Τμήμα Πολιτικής Αεροπο-ρίας είναι οι αιτήσεις τριών εται-ρειών σχετικά με έκδοση κυπρια-

κού πιστοποιητικού αερομεταφο-ρέα (Air Operator Certificate-AOC)για λειτουργία αεροπορικής εται-ρείας με βάση την Κύπρο.

Εκτός από την Cobalt Air, η

οποία αναμένει την έκδοση τουπιστοποιητικού από το αρμόδιοτμήμα εντός των αμέσως επόμενωνμηνών, επιδιώκοντας την έναρξητων πτήσεων πριν το τέλος της

χρονιάς, στην ουρά για παραχώ-ρηση AOC και αδειοδότηση γιααεροπορική εταιρεία, βρίσκονταιάλλες δύο εταιρείες, η Tous Airκαι η Orion.

Του ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Θετικές ενδείξεις από το εξωτερικόδιαβλέπει ο πρόεδρος του Παγκύ-πριου Συνδέσμου ΕπιχειρηματιώνΑνάπτυξης Γης Παντελής Λεπτόςπροβλέποντας πως οι πωλήσεις σεξένους θα αυξηθούν το επόμενοδιάστημα.

Το 2012 πωλήθηκαν 1476 ακί-νητα σε αλλοδαπούς εκ των οποίωντα 542 αφορούσαν την επαρχίαΠάφου και τα 354 την επαρχία Λε-μεσού. Το 2013 πωλήθηκαν συνο-λικά 1017 ακίνητα παγκύπρια σεξένους, με τις επαρχίες Λεμεσούκαι Πάφου να έχουν τη μερίδα τουλέοντος. Πέρυσι οι πωλήσεις σεξένους ανήλθαν σε 1193 και εκτόςαπό την Πάφο και τη Λεμεσό ση-μαντικούς αριθμός πράξεων έγινανκαι στη Λάρνακα. Για τους πρώτουςεπτά μήνες του 2015 τα πωλητήριαέγγραφα με αγοραστές ξένους ανήλ-θαν σε 775 με τις τρεις προανα-φερθείσες πόλεις να ελκύουν καιπάλι τους περισσότερους ξένους.

Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, όπωςσχολίασε ο κ. Λεπτός, προέρχεταιαπό Ρώσους και υπηκόους χωρών

της Μέσης Ανατολής, ενώ ευελπι-στούν πως θα επανέλθει το ενδια-φέρον από τη βρετανική αγορά λό-γω και της ενίσχυσης της βρετα-νικής λίρας έναντι του ευρώ. «Δια-βλέπουμε έντονο ενδιαφέρον απότο εξωτερικό και είμαστε αισιόδοξοιπως το επόμενο διάστημα οι πω-λήσεις ακινήτων θα αυξηθούν πε-ραιτέρω».

Ερωτηθείς από την «Κ» κατά πό-σο θεωρεί πως θα επηρεαστούν οιαγορές ακινήτων από Κινέζους λό-γω της χρηματιστηριακής κρίσηςστην ασιατική χώρα, ο κ. Λεπτόςσχολίασε πως δεν αναμένει μεγάλημείωση και πως οι αγορές ακινήτωναπό Κινέζους αγοραστές θα συνε-χίσουν αλλά όχι στα επίπεδα του2012, όταν έφτασαν σε πρωτοφανή

επίπεδα. Η κινέζικη αγορά παρου-σίασε μία μεγάλη κάμψη το 2013και άρχισε να επανέρχεται σταδια-κά το 2014 και το 2015, εξήγησε οπρόεδρος του Συνδέσμου.

Κληθείς να σχολιάσει τη νομο-θεσία για εκποιήσεις, ανέφερε πωςδεν αναμένεται να επηρεάσει τιςεργασίες στον τομέα, αφού το κοινόπου θα επιδείξει ενδιαφέρον για

τα ακίνητα που θα εκποιηθούνείναι διαφορετικό από εκείνο πουστοχεύουν οι επιχειρηματίες ανά-πτυξης γης. Γενικότερα, στάθηκειδιαίτερα στο θέμα της διατήρησηςτης ομαλότητας, δηλώνοντας πωςτυχόν απρόβλεπτες εξελίξεις μπορείνα επηρεάσουν τη θετική πορείατης οικονομίας που παρατηρείται.Έδωσε το παράδειγμα της Ελλάδας,η οποία τους τελευταίους μήνεςέχασε το όποιο επενδυτικό ενδια-φέρον υπήρχε με αποτέλεσμα μέροςαυτών των επενδύσεων να στρέψειτην προσοχή του στην Κύπρο. «Γί-νονται επενδύσεις στην Κύπρο καιμικρές και μεγαλύτερης εμβέλειαςκαι αναμένουμε πως το επόμενοδιάστημα θα γίνουν ακόμα περισ-σότερες». Εκφράζοντας την αισιο-δοξία του για το μέλλον, χαρακτή-ρισε απίστευτο τον τρόπο που ηκυπριακή οικονομία εξήλθε της

κρίσης μετά τα γεγονότα του 2013,υποδεικνύοντας πως αυτό που χρει-άζεται είναι μερικές επενδυτικέςκινήσεις και ακόμα κάποιο χρονικόδιάστημα για να υπάρξει πλήρηςαναστροφή του κλίματος.

Καλές πωλήσεις από ΌμιλοΣχολιάζοντας τα δεδομένα για

τον Όμιλο Λεπτός, ανέφερε πωςοι τζίροι του Ομίλου είναι αρκετάμεγάλοι και τα δύο τελευταία χρόνια(2014-2015) παρουσιάζουν ανοδικήτάση. «Ο Όμιλος προχωρά συνεχώςσε νέες πωλήσεις, τόσο λιανικέςόσο και μεγαλύτερου μεγέθους στοπλαίσιο κινήσεων που έκαναν πολ-λοί επιχειρηματικοί όμιλοι στηνΚύπρο τα τελευταία χρόνια».

Τον Απρίλιο ο Όμιλος είχε ανα-κοινώσει πως από τον Αύγουστοτου 2014 υπάρχει σε εκκρεμότητακατ’ αρχήν συμφωνία με την Τρά-πεζα Κύπρου για αναδιάρθρωσηόλων των δανείων του, η οποίαήταν υπό την έγκριση του Συμβου-λίου της τράπεζας και συμβουλίωνεταιρειών του Ομίλου. Σύμφωναμε τον Όμιλο, ο συνολικός δανεισμόαπό την Τράπεζα Κύπρου ανερχό-ταν σε 308 εκατ. ευρώ.

Προς ανάκαμψη της παραθεριστικής κατοικίας Σε επιστροφή των Βρετανών αγοραστών ακινήτων και όχι μόνο προσβλέπουν οι επιχειρηματίες ανάπτυξης γης

<<<<<<<

Οι εκποιήσεις δεν θα επηρεάσουν τον τομέα.

Οι πωλήσεις σε Κινέζους θα συνεχιστούν, εκτιμά ο Π. Λεπτός, διαβλέποντας έντονο ενδιαφέρον κι από άλλες χώρες.

Το κρίσιμο νομοσχέδιο που σχετίζεται με το μέλλον του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας βρίσκεται για έλεγχοενώπιον της Νομικής Υπηρεσίας, ενώ εκτιμάται ότι θα κατατεθεί λίγες μέρες ή εβδομάδες μετά την επαναλειτουργίατης Βουλής.

<<<<<<<

Κρατική εταιρεία στη βάση ιδιωτικού δικαίου αναμένεται να δημιουργηθεί εντόςτης χρονιάς.

OIK_04-05 OIKONOMIA_Master_cy 21/08/15 18:36 Page 4

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 5Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι ΑKυριακή 23 Αυγούστου 2015

Του ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Το θέμα της δημιουργίας εταιρείας δια-χείρισης περιουσιακών στοιχείων ή τηςλεγόμενης bad bank επαναφέρει στοπροσκήνιο ο αποχωρών γενικός διευ-θυντής της Κεντρικής Συνεργατικής Τρά-πεζας Μάριος Κληρίδης.

Με αφορμή το νομοσχέδιο που θα επι-τρέπει την πώληση δανείων σε ξένα Τα-μεία και εξειδικευμένες εταιρείες δια-χείρισης, ο κ. Κληρίδης σχολιάζει στην«Κ» πως δεν αναμένει πως η συγκεκριμένηπρακτική θα συμβάλει στη σημαντικήμείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείωνστο τραπεζικό σύστημα, αφού φαίνεται

πως στο παρόν στάδιο οι τιμές στις οποίεςθέλουν να αγοράσουν οι ενδιαφερόμενοιείναι ασύμφορες για τις τράπεζες.

Πληροφορίες από τραπεζικά στελέχη,αναφέρουν πως οργανισμοί από το εξω-τερικό έχουν προσεγγίσει εδώ και κάποιοδιάστημα τις εγχώριες τράπεζες και ήδηγίνονται ασκήσεις επί χάρτου για τυχόνπακέτα δανείων που θα μπορούσαν ναπωληθούν.

Σε παρατήρηση ότι το θέμα της δημι-ουργίας μιας bad bank κολλούσε σε μεγάλοβαθμό στον τρόπο χρηματοδότησης τουεγχειρήματος, ο κ. Κληρίδης παρατήρησεπως είτε με αυτό τον τρόπο είτε με πώλησηδανείων οι χρηματοδοτικές ανάγκες είναι

δεδομένες. Πηγαίνοντας ένα βήμα πα-ραπέρα, εξήγησε πως αν εφαρμοζόταναυτή η λύση, το κράτος θα μπορούσε ναασκεί καλύτερατη κοινωνική του πολιτικήσε θέματα προστασία της πρώτης κατοι-κίας. «Το ιδανικό σενάριο θα ήταν η δη-μιουργία μιας εταιρείας στην οποία θασυμμετείχανκυβερνητικά και ευρωπαϊκάκεφάλαια αλλά και μακροχρόνιοι επεν-δυτές, αποκλείοντας τα hedge funds».

Το θέμα απασχόλησε τους τραπεζικούςκύκλους κατά διαστήματα και διαφάνηκεπως επικρατούσαν διαφορετικές απόψειςανάμεσα στους τραπεζίτες με κάποιουςνα τάσσονται υπέρ και κάποιους κατά.

«Πιστεύω πως είναι ένα θέμα που πρέπεινα επανέλθει στο τραπέζι», πρόσθεσεχαρακτηριστικά ο Μ. Κληρίδης που διάγειτις τελευταίες μέρες του στο τιμόνι τουΣυνεργατισμού, αφού η αποχώρησή τουέχει οριστεί για τις 20 Σεπτεμβρίου, τρειςμήνες μετά που υπέβαλε παραίτηση.

Υψηλές εξασφαλίσειςΠάντως, ακόμα κι αν δεν μειωθούν

δραστικά τα μη εξυπηρετούμενα δάνειατο επόμενο διάστημα ο κ. Κληρίδηςεκτιμά πως τα κυπριακά τραπεζικά ιδρύ-ματα δεν θα χρειαστούν επιπρόσθετακεφάλαια, αφού σε αντίθεση με άλλες

ευρωπαϊκές χώρες, έχουν πολύ υψηλέςεξασφαλίσεις. «Το γεγονός ότι για χρόνιαοι τράπεζες δάνειζαν με κύριο γνώμονατην εξασφάλιση που λάμβαναν, παρά ταπροβλήματα που δημιούργησε, αποτελείσήμερα κάτι θετικό, αφού παρέχει μίαεπιπλέον κάλυψη για τις μη προβλημα-τικές χορηγήσεις». Σύμφωνα με τα τε-λευταία στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζαςτα μη εξυπηρετούμενα δάνεια συνέχισαντο μοτίβο των προηγούμενων μηνώναφού ανήλθαν στο 46,37% του συνολικούδανεισμού των 58,3 δισ. ευρώ τον Ιούνιο,ενώ το ποσοστό των δανείων που ανα-διαρθρώθηκαν αλλά θεωρούνται εκ νέουμη εξυπηρετούμενα ανήλθε στο 71,25%.Τα μη εξυπηρετούμενα για επιχειρήσειςανήλθαν στο 55,73% από σύνολο 24,2δισ. ευρώ και για Μικρομεσαίες Επιχει-ρήσεις στο 64,82% των 13,5 δισ. ευρώ.Όσον αφορά τα νοικοκυριά, πλησίασετο 55% σε σύνολο 22,9 δισ.ευρώ δανείων.

Από τον Δεκέμβριο του 2014 τα μηεξυπηρετούμενα δάνεια κυμαίνονται γύ-ρω στα 27δισ. ευρώ, ένδειξη ότι τα μέτραπου έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής δεν απο-δίδουν τα αναμενόμενα.

Παρά το γεγονός ότι το ποσοστό τωνπροβλέψεων στο κυπριακό σύστημαείναι σημαντικά χαμηλότερα από το αν-τίστοιχο σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης,εντούτοις από το αποτελέσματα των τρα-πεζών διαφαίνεται πως λαμβανομένωνυπόψη και των εξασφαλίσεων, τα προ-βληματικά δάνεια είναι πλήρως καλυμ-μένα.

Σε σχέση με τη διαδικασία των εκποι-ήσεων, ο κ. Κληρίδης εξέφρασε την άπο-ψη ότι δεν πρόκειται να γίνουν μαζικέςεκποιήσεις, αφού στόχος είναι να λάβουντο μήνυμα όσοι μπορούν αλλά αρνούνταινα αποπληρώσουν τα οφειλόμενα.Έφερετο παράδειγμα της Ιρλανδίας όπου κιεκεί όταν εφαρμόστηκε ο νόμος δενυπήρξαν μαζικές εκποιήσεις ακινήτων.

«Να σκεφτούμε ξανά το ενδεχόμενοδημιουργίας μιας κακής τράπεζας»Θα υπάρξουν πολλαπλά οφέλη από μία τέτοια εξέλιξη λέει ο Μάριος Κληρίδης

Το κράτος θα μπορούσε μέσω ενός τέτοιου σχήματος να ασκήσει και κοινωνική πολιτική.

<<<<<<<

Ιδανικό σενάριο θα ήταν ηδημιουργία μιας εταιρείαςστην οποία θα συμμετείχανκυβερνητικά και ευρωπαϊ-κά κεφάλαια αλλά και μα-κροχρόνιοι επενδυτές.

Ολοταχώς για δεύτερηφάση στο λιμάνι ΛεμεσούΤην επίσημη έναρξη της δεύτερης φάσης της δια-δικασίας αποκρατικοποίησης του λιμανιού Λεμεσούπρόκειται να σηματοδοτήσει εντός της επόμενηςεβδομάδας η αποστολή του έγγραφου προσφοράςκαι του προσχεδίου συμφωνίας παραχώρησης καιεμπορικής αξιοποίησης του λιμανιού. Από τουςπροεπιλεγέντες οικονομικούς φορείς, τελικά επι-λέγηκαν 12 εταιρείες ή κοινοπραξίες για τον σταθμόεμπορευματοκιβωτίων, 10 για τη διαχείριση τωνθαλάσσιων υπηρεσιών, όπως επίσης και 13 για τονσταθμό γενικού φορτίου. Οι ενδιαφερόμενοι, οιοποίοι εκτιμάται ότι θα λάβουν τα σχετικά έγγραφαεντός των επόμενων 24ωρων, υπολογίζεται ότιεντός του δεύτερου δεκαπενθήμερου του Σεπτεμ-βρίου θα επισκεφθούν τις εγκαταστάσεις του λι-μανιού. Οσον αφορά στις διαπραγματεύσεις μετους εργαζομένους, παρόλο που η πρόσφατη συ-νάντηση του υπουργού Μεταφορών, Επικοινωνιώνκαι Εργων δεν έφερε, σύμφωνα με τις συντεχνίες

της Αρχής ΛιμένωνΚύπρου (ΑΛΚ) τααναμενόμενα απο-τελέσματα, εντού-τοις φαίνεται ναυπάρχει φως για κα-τάληξη σε συμφωνίακαι αποτροπή τηςεξαγγελθείσας γιατις 27 και 28 Αυγού-στου 48ωρης απερ-γίας. Οσον αφορά

στο σχέδιο εθελούσιας αφυπηρέτησης, το οποίοαποτέλεσε ένα από τα βασικότερα σημεία της συ-νάντησης, πραγματοποιήθηκε επίσης την περασμένηΠέμπτη συνάντηση με την υποεπιτροπή που εξετάζειτο σχέδιο και τον αναλογιστή που έχει ετοιμάσειτο σχέδιο, ενώ ο υπουργός δηλώνει την προθυμίανα συναντηθεί εκ νέου και εντός της επόμενηςεβδομάδας, εφόσον χρειαστεί, με τις συντεχνίες,ούτως ώστε να επιτευχθεί συμφωνία. Μιλώνταςστην «Κ», ο Μάριος Δημητριάδης επαναλαμβάνειότι δεν εντοπίζει οποιοδήποτε λόγο για πραγμα-τοποίηση της εξαγγελθείσας απεργίας, σημειώνονταςότι «σε περίπτωση που υπάρχουν κάποιες επιμέρουςδιαφορές επί των προτάσεων, μπορούν να συζη-τηθούν», διευκρινίζοντας ωστόσο ότι δεν υπάρχεισημαντικό περιθώριο αλλαγών. Ένα από τα σημεία,τα οποία ενδέχεται να συζητηθούν αφορούν τοσχέδιο εθελούσιας αφυπηρέτησης, έτσι ώστε ναείναι σε θέση να το επιλέξουν ομάδες εργαζομένων,οι οποίες δεν επιθυμούν να μεταγραφούν στον δη-μόσιο τομέα.

ΜΑΡΙΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ

<<<<<<<

Οι ενδιαφερόμενοιεπενδυτές εκτιμά-ται ότι θα λάβουντα σχετικά έγγρα-φα εντός των επό-μενων 24ωρων.

OIK_05-OIKONOMIA_Master_cy 21/08/15 20:48 Page 5

6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η O I K O N O M I A Kυριακή 23 Αυγούστου 2015

Του ΜΑΡΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ

Σε μία από τις κυριότερες εξαγω-γικές βιομηχανίες εξελίσσεται τοχαλλούμι, την ώρα που η ΚυπριακήΔημοκρατία βρίσκεται ολοένα καιπιο κοντά στην κατοχύρωσή τουως κυπριακού προϊόντος, μετά καιτην επίσημη δημοσίευση του σχε-τικού φακέλου προς την Ευρωπαϊ-κή Επιτροπή. Ενώ αφενός εταιρείεςχωρών του εξωτερικού, οι οποίεςπροσπάθησαν κατά καιρούς νααποκτήσουν την κηδεμονία τουχαλλουμιού, συνεχίζουν να αντι-δρούν και να θορυβούνται απότην κίνηση της Κύπρου, και αφε-τέρου η αποτελεσματική στήριξητης αιγοπροβατοτροφίας καθίστα-ται απαραίτητη ούτως ώστε η εγ-χώρια παραγωγή να είναι σε θέσηνα συμβαδίσει με την ποσόστωσηαιγινού και πρόβειου γάλακτος,που έχει καθορίσει η ΕυρωπαϊκήΕπιτροπή, οι υφιστάμενοι αριθμοίπίσω από το προϊόν καταδεικνύουντη σημασία του και τη συνεισφοράτου στην κυπριακή οικονομία.Σύμφωνα με τα στοιχεία της Στα-τιστικής Υπηρεσίας, την περίοδοΙανουαρίου – Μαΐου του 2015, οιεξαγωγές χαλλουμιού ανήλθανστα 7.101.442 κιλά, σε σύγκρισημε 6.091.687 κιλά την αντίστοιχηπερίοδο του 2014, καταγράφονταςέτσι σημαντική αύξηση σε ποσο-στό 16,57%. Παράλληλα, ακόμαπιο εμφανής ήταν η διαφορά στηναξία των εξαχθέντων χαλλουμιών,καθώς έφτασε στα 48.328.655 ευρώσε σχέση με 40.976.823 το αντί-στοιχο περσινό πεντάμηνο, ση-μειώνοντας επίσης αύξηση τηςτάξεως του 17,94%. Με δεδομένοότι το πρώτο εξάμηνο πλησίασαντα 60 εκατ. ευρώ, οι συνολικέςεξαγωγές στο τέλος του 2015 ανα-μένεται να ξεπεράσουν τα 90 εκατ.ευρώ.

Φτάνει μέχρι ΑυστραλίαΔιαρκή άνοδο καταγράφουν οι

εξαγωγές χαλλουμιού από την κυ-

πριακή αγορά, η οποία φροντίζειόπως σημαντικό μέρος της παρα-γωγής αποστέλλεται σε άλλες χώ-ρες.

Παρόλο που η πλειοψηφία τωνεξαγωγών οδηγείται κυρίως σε ευ-ρωπαϊκές χώρες, εντούτοις αξιο-σημείωτο είναι το γεγονός ότι τακυπριακά χαλλούμια ξεπερνούντα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένω-σης και φτάνουν μέχρι την Αμε-ρική, την Αυστραλία και τα Ηνω-μένα Αραβικά Εμιράτα.

Συγκεκριμένα, σχεδόν το ένατρίτο των εξαγωγών, δηλαδή2.524.116 κιλά αξίας 17.018.036ευρώ εξήχθησαν το πρώτο πεν-τάμηνο της χρονιάς στο ΗνωμένοΒασίλειο, σε σύγκριση με 1.950.669κιλά αξίας 13.031.508 ευρώ, το αν-τίστοιχο πεντάμηνο του 2014. Κιενώ η αξία των εξαγωγών προς τοΗνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν πε-ρίπου κατά 4 εκατ. ευρώ μέσα σεμία χρονιά, σταθερή, παρά τη μι-κρή υποχώρηση, στη δεύτερη θέσητων εξαγωγών χαλλουμιού βρί-σκεται η Σουηδία, στην οποία τουςπρώτους πέντε μήνες του 2015εξήχθησαν 938.160 κιλά χαλλου-μιού συνολικής αξίας 6.399.332ευρώ σε σχέση με 890.682 κιλάαξίας 6.045.356 ευρώ τους πρώτουςπέντε μήνες της περασμένης χρο-νιάς.

Εξάλλου, κομβική αγορά για τηνΚύπρο αποδεικνύεται και η γερ-μανική, στην οποία διοχετεύθηκαν737.484 κιλά χαλλουμιού, η αξίατων οποίων ανήλθε στα 5.054.120

ευρώ, την ώρα που η αντίστοιχηπερσινή εξαγωγή ήταν 655.235κιλά αξίας 4.461.783 ευρώ, με απο-τέλεσμα η αύξηση τη συγκεκρι-μένη χρονική περίοδο να διαμορ-φωθεί περί το 23%, ξεπερνώνταςτα 592.337 ευρώ.

Επειτα, και σε άλλες ηπείρουςφτάνει το κυπριακό χαλλούμι, κα-θώς πέμπτος κατά σειρά εισαγω-γέας του προϊόντος είναι η Αυ-στραλία, στην οποία παρέμεινεσταθερή η εξαγωγή από την Κύ-προ, παρουσιάζοντας ωστόσο αμε-λητέα υποχώρηση, μιας και τοπρώτο πεντάμηνο εξήχθησαν444.566 κιλά αξίας 3.008.921 ευρώ,έναντι 459.970 κιλά αξίας 3.115.151ευρώ, το αντίστοιχο πεντάμηνοτου 2014. Ελαφρώς πιο πάνω βρί-σκεται η αυστριακή αγορά, κατα-γράφοντας μάλιστα αισθητή αύ-ξηση σε σχέση με την περσινήπερίοδο, καθώς η Κύπρος εξήγαγετο πρώτο πεντάμηνο 503.383 κιλάχαλλουμιού αξίας 3.323.982 ευρώσε σύγκριση με 356.067 κιλά, ηαξία των οποίων ανήλθε στα2.332.027 ευρώ.

Αυξάνεται η ζήτησηΡαγδαία συνεχίζει να είναι ανά

έτος η αύξηση στην παραγωγήχαλλουμιού, εξαιτίας των αναγκώνπου προκύπτουν τόσο για την εγ-χώρια κατανάλωση όσο και για τιςεξαγωγές.

Με βάση τα πιο πρόσφατα στοι-χεία, τα οποία έχει στη διάθεσήτης η Στατιστική Υπηρεσία, οι πω-λήσεις χαλλουμιού ξεπέρασαν σεμία τριετία τα 16,5 εκατ. ευρώ, κα-θώς από τα 69.580 εκατ. ευρώ το2009, οι πωλήσεις εκτοξεύτηκαντο 2012 στα 86.187 εκατ. ευρώ,ενώ το 2010 και το 2011 είχαν δια-μορφωθεί στα 75.108 εκατ. ευρώκαι στα 81.431ευρώ αντίστοιχα.Αξιοσημείωτη, πάντως, θεωρείταικαι η εξαγωγή χαλλουμιού απότην Κύπρο σε εναλλακτικές αγορές,όπως η Σαουδική Αραβία, τα Ηνω-μένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), αλλά

και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Αισθη-τή ήταν όσον αφορά στην αξία ηαύξηση των χαλλουμιών που εξήχ-θησαν το φετινό πεντάμηνο στηΣαουδική Αραβία, ξεπερνώνταςτο 1 εκατ. ευρώ και φτάνοντας τα2.615.359 ευρώ έναντι 1.536.868την αντίστοιχη περσινή περίοδο,την ώρα που οι εξαγωγές χαλλου-μιού προς τα ΗΑΕ διαμορφώθηκανστο 1.129.204 ευρώ σε σύγκρισημε 1.190.371 ευρώ.

Αν και με πτώση, εντούτοις ηαμερικανική αγορά βρίσκεται με-ταξύ των 10 πρώτων χωρών, στιςοποίες η Κύπρος εξάγει χαλλούμι.Συγκεκριμένα, στις ΗΠΑ εξήχθη-σαν χαλλούμια συνολικής αξίας1.290.066 ευρώ έναντι 2.228.017την αντίστοιχη περίοδο του 2014,με την υποχώρηση να ξεπερνά το

42%, ενώ στα ίδια επίπεδα κινή-θηκαν παράλληλα οι εξαγωγέςπρος τη Φινλανδία, με αξία1.221.448 ευρώ σε σχέση με1.184.516 ευρώ.

Ενδεικτική της προηγούμενηςπρόθεσης της ελληνικής κυβέρ-νησης για παρακράτηση φόρου26% στις εισαγωγές από χώρες μεχαμηλό φορολογικό καθεστώς, αλ-λά και της έλλειψης ρευστότηταςστην ελληνική αγορά ήταν η μεί-ωση στις εξαγωγές χαλλουμιούαπό την Κύπρο.

Την περίοδο Ιανουαρίου – Μαΐουοι εξαγωγές στην Ελλάδα υποχώ-ρησαν κατά 400.000 ευρώ ή σε πο-σοστό 23,78% φτάνοντας στο1.283.345 με 198.432 κιλά, έναντι1.683.729 και 259.402 κιλά τηνπερσινή περίοδο.

Εξαγωγικό προϊόν με προοπτικές το χαλλούμι Στον δρόμο των εμποδίων και στον πρόδρομο της κατοχύρωσης βαδίζει η Κυπριακή Δημοκρατία

Τη βελτίωση της στρατηγικής όσοναφορά το θέμα του χαλλουμιού καιτην παραχώρηση ισχυρών κινή-τρων για στήριξη της αιγοπροβα-τοτροφίας, έτσι ώστε η Κύπρος ναμπορέσει να ανταποκριθεί τόσοστις υποχρεώσεις που απορρέουναπό την αναμενόμενη κατοχύρωσητου χαλλουμιού ως κυπριακό προϊόνόσο και στις αυξημένες ανάγκεςπου θα προκύψουν στη διεθνή αγο-ρά, προκρίνει τόσο το ΚΕΒΕ όσοκαι ο Σύνδεσμος Τυροκόμων Κύ-πρου, χαιρετίζοντας ως θετική εξέ-λιξη τη δημοσιοποίηση του φακέ-λου για το χαλλούμι σε επίπεδο Ευ-ρωπαϊκής Επιτροπής. Σε δηλώσειςτου στην «Κ», ο αναπληρωτής δι-ευθυντής Τμήματος Βιομηχανίαςτου ΚΕΒΕ και γραμματέας του Συν-δέσμου Τυροκόμων Κύπρου Αν-δρέας Ανδρέου ευελπιστεί ότι οιενστάσεις, οι οποίες θα υποβληθούναπό εταιρείες και οργανισμούς τουεξωτερικού σχετικά με τη δημοσί-ευση του φακέλου, δεν θα επηρε-άσουν σημαντικά και δεν θα ανα-τρέψουν τους σχεδιασμούς για ορι-στική κατοχύρωση του χαλλουμιού,σημειώνοντας ότι παρόλο που ηκατοχύρωση αναμένεται να περιο-ρίσει τις εταιρείες ξένων χώρων

από το να παράγουν χαλλούμι, εν-τούτοις δεν θα τους απαγορεύσειτην παραγωγή παρόμοιου προϊόν-τος, στο οποίο θα υποχρεωθούννα δώσουν διαφορετική ονομασία.«Οποιαδήποτε χώρα κρίνει ότι μετην ενδεχόμενη σε εκείνην απα-γόρευση παραγωγής χαλλουμιούέχει έννομο συμφέρον να υποβάλειένσταση ως προς την ονομασίατου ως κυπριακό προϊόν, τότε δι-καιούται να υποβάλει ένσταση σεευρωπαϊκό επίπεδο, στην οποίαθα πρέπει θα εξηγούνται τεκμη-ριωμένα οι λόγοι, που την οδήγησανσε αυτή την ενέργεια», σημειώνειο κ. Ανδρέου, τονίζοντας ότι οι εν-στάσεις δεν θα πρέπει να είναιτόσο ισχυρές έτσι ώστε να αλλά-ξουν τα δεδομένα.

Την ίδια ώρα, εννέα περίπου χρό-νια έχει στη διάθεσή της η Κυπρια-κή Δημοκρατία προκειμένου νααυξήσει την παραγωγή αιγινού καιπρόβειου γάλακτος έτσι ώστε στησύνθεση του χαλλουμιού να ξε-περνά σε ποσοστό το αγελαδινόγάλα, κάτι που επί του παρόντοςείναι πρακτικώς αδύνατο, καθώςδεν υπάρχουν επαρκείς ποσότητεςτων συγκεκριμένων ειδών γάλακτοςκαθ’ όλη τη διάρκεια του έτους,

που να επιτρέπουν την υπερίσχυσήτους έναντι του αγελαδινού. Σεαυτό το πλαίσιο, η Κύπρος αιτήθηκεστην Ευρωπαϊκή Επιτροπή όπωςεπιτραπεί η σύνθεση του χαλλου-μιού με αιγινό ή πρόβειο γάλα σεποσοστό μόλις 20%, τους μήνεςπου η παραγωγή τους δεν είναι ιδι-αίτερα διαθέσιμη, υποσχόμενηωστόσο ότι μετά το πέρας της με-

ταβατικής περιόδου θα είναι σε θέ-ση να αυξήσει τις ποσότητες αιγι-νού ή πρόβειου γάλακτος, φτάνον-τας τουλάχιστον το 51%, με στόχονα μην χαθούν έσοδα από τις επι-κείμενες εξαγωγές. Ο ΣύνδεσμοςΤυροκόμων εκτιμά ότι αν συνεχι-στούν οι ισχύοντες ρυθμοί, δύσκολαη βιομηχανία θα φτάσει σε αυτάτα επίπεδα, που απαιτεί η Ε.Ε, το-

νίζοντας την ανάγκη λήψης απο-τελεσματικών μέτρων στήριξηςτης αιγοπροβατοτροφίας, επιση-μαίνοντας ότι τα πρόσφατα μέτρατων 35 εκατ. ευρώ που εξήγγειλεο αρμόδιος Υπουργός δεν είναι απόμόνα τους αρκετά για να συμβάλουνστην αύξηση της παραγωγής απότους αιγοπροβατοτρόφους, καθώς«και οι ίδιοι θα πρέπει να καταστούνπιο επαγγελματίες, εξομαλύνονταςτα επίπεδα της παραγωγής, η οποίαπαρουσιάζει μεγάλες αποκλίσειςκαι διακυμάνσεις ανά χρονικές πε-ριόδους». Ο γραμματέας του Συν-δέσμου δηλώνει ότι σε περίπτωσηπου γίνουν τα σωστά βήματα απόπλευράς των εμπλεκόμενων φορέ-ων, ο τομέας του χαλλουμιού θακαταστεί ακόμα πιο καίριος γιατην εξαγωγική δραστηριότητα,όπως επίσης και για την κυπριακήοικονομία, αναφέροντας ωστόσοότι στο εύλογο χρονικό διάστημαπου έχει δοθεί από ευρωπαϊκήςπλευράς, θα πρέπει να επιτευχθείη απαιτούμενη ποσόστωση γάλα-κτος για το χαλλούμι.

Οδικός χάρτηςΣτο ίδιο μήκος κύματος, το ΚΕΒΕ

είχε από τον Οκτώβριο του 2014

κρούσει τον κώδωνα του κινδύνουπρος τον Υπουργό Γεωργίας κα-λώντας τον να ετοιμάσει έναν οδικόχάρτη αύξησης της παραγωγήςπρόβειου και αιγινού γάλακτος, μεξεκάθαρα ετήσια στοιχεία, τα οποίαθα καταδεικνύουν τα επίπεδα πα-ραγωγής, φέρνοντας με αυτό τοντρόπο στην επιφάνεια την ανάγκηγια λήψη διορθωτικών μέτρων. ΤοΕπιμελητήριο επισημαίνει ότι ηΚύπρος θα πρέπει να είναι σε θέσηνα καλύψει τις ανάγκες σε χαλλούμικαι όχι να υποχρεωθεί να μειώσειτην παραγωγή προκειμένου να αν-ταποκριθεί στις απαιτήσεις της πο-σόστωσης, χάνοντας έτσι έσοδααπό τις εξαγωγές.

Παράλληλα, τονίζει τη σημασίατης εξεύρεσης διαφορετικών τρό-πων κάλυψης του κόστους της αι-γοπροβατροφίας, που στο παρόνστάδιο φαίνεται να στηρίζεται κυ-ρίως στην παραγωγή γάλακτος,προειδοποιώντας ότι ενδέχεται νααυξηθεί περαιτέρω το κόστος γιατον παραγωγό και εν τέλει η τελικήτιμή του κυπριακού χαλλουμιούνα είναι πιο ακριβή έναντι παρό-μοιων προϊόντων, ελλοχεύοντας οκίνδυνος να καταστεί προϊόν πο-λυτελείας.

Χρειάζονται κίνητρα ενόψει των σημαντικών αναγκών σε ποσόστωση

Την ανάγκη λήψης αποτελεσματικών μέτρων για στήριξη τηςαιγοπροβατοτροφίας, πέραν των 35 εκ. που εξαγγέλθηκαν πρόσφαταστηρίζει ο Σύνδεσμος Τυροκόμων.

<<<<<<<

Το πρώτο πεντάμηνοεξήχθησαν χαλλούμιααξίας 48.3 εκ. ευρώ σεσχέση με 40.9 εκ. ευρώτο αντίστοιχο περσινόπεντάμηνο, σημειώνον-τας αύξηση 17,94%.

Σχεδόν εννέα χρόνια έχει στη διάθεσή της η Κύπρος προκειμένου να αυξήσει την παραγωγή αιγινού και πρόβειουγάλακτος έτσι ώστε στη σύνθεση του χαλλουμιού να ξεπερνά σε ποσοστό το αγελαδινό γάλα, κάτι που επί τουπαρόντος είναι πρακτικώς αδύνατο.

Την ονομασία χαλλούμι/helim περι-λαμβάνει η δημοσίευση του φακέλουαπό την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ούτωςώστε από την ενδεχόμενη κατοχύρωσητου προϊόντες να καλύπτονται και οιΤουρκοκύπριοι παραγωγοί. Σύμφωναμε δηλώσεις στην «Κ» του αντιπροσώ-που του Συνδέσμου Ανεξάρτητων Βιο-μηχάνων και Επιχειρηματιών Τουρκίας(MUSIAD) στα κατεχόμενα Οκιάι Σαντί-κογλου, «η συνολική παραγωγή στις κα-τεχόμενες περιοχές ανήλθε το 2014στους 7.000 τόνους συνολικής αξίας30.000.000 δολαρίων (26.575.400 ευ-ρώ), καταγράφοντας αυξητικές τάσειςεδώ και αρκετά χρόνια», ενώ τα προϊόν-τα εξάγονται συνήθως σε αγορές όπωςΚουβέιτ, Τουρκία, Σαουδική Αραβία,Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Ιορδα-νία. Παράλληλα, παρόλο που χαρακτη-ρίζει ως «το κύριο μειονέκτημα της αρ-χικής αίτησης, που είχε υποβληθεί στηνΚομισιόν, το ότι δεν υπήρχε κανέναςμηχανισμός ελέγχου για την επιθεώρη-ση στο βόρειο τμήμα του νησιού» ο κ.Σαντικόγλου χαιρετίζει τη συναντίληψηαναφορικά με το χαλλούμι, στην οποίαπροχώρησε τελικά η Κομισιόν. Επιπρό-σθετα χαρακτηρίζει ως θετική κίνησηπρος τα εμπρός, που θα συμβάλει στησυμφιλίωση των δύο κοινοτήτων, τηνεπίτευξη κοινής συμφωνίας μεταξύ τωνδύο ηγετών για τροποποίηση του κανο-νισμού για την Πράσινη Γραμμή, «έτσιώστε να επιτραπεί η διακίνηση του he-lim μέσω της Πράσινης Γραμμής, επι-τυγχάνοντας κατ’ επέκταση άνοιγμαπρος την ευρωπαϊκή αγορά».

Ο ρόλος των Κατεχομένων

ΚΙΛΑ ΑΞΙΑ (ΕΥΡΩ)

ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ 2.524.116 17.018.036

ΣΟΥΗΔΙΑ 938.160 6.399.332

ΓΕΡΜΑΝΙΑ 737.484 5.054.120

ΑΥΣΤΡΙΑ 503.383 3.323.982

ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ 444.566 3.008.921

ΔΑΝΙΑ 407.120 2.683.718

ΣΑΟΥΔΙΚΗ ΑΡΑΒΙΑ 372.747 2.615.359

ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ 156.144 1.290.066

ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ 180.199 1.221.448

ΗΝΩΜΕΝΑ ΑΡΑΒΙΚΑ ΕΜΙΡΑΤΑ 163.516 1.129.204

ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΑΓΩΓΩΝ 7.101.442 48.328.655

Πού πάει το κυπριακό χαλλούμιΕΞΑΓΩΓΕΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ - ΜΑΪΟΥ 2015

2 0 0 9 2 0 1 0 2 0 1 1 2 0 1 2

Ποσότητα Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα Αξία Ποσότητα Αξία(τόνοι) (€000's) (τόνοι) (€000's) (τόνοι) (€000's) (τόνοι) (€000's)

9.660 69.580 11.230 75.108 12.987 81.431 12.840 86.187

Οι διαχρονικές

πωλήσεις

του προϊόντος

OIK_06-OIKONOMIA_Master_cy 21/08/15 18:44 Page 6

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 7Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι ΑKυριακή 23 Αυγούστου 2015

Του ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Την ίδια ώρα που οι εξελίξεις γιατον φάκελο του χαλλουμιού είναισυνεχείς, η τριμελής επιτροπή πουορίστηκε για να ελέγχει τη συμ-μόρφωση των εταιρειών με το τε-λευταίο διάταγμα του υπουργούΕμπορίου, που προβλέπει το ελά-χιστο ποσοστό αιγινού ή πρόβειουγάλακτος να είναι στο 20%, επέβαλεπρόστιμα στις εταιρείες PapouisDairies Ltd και Pittas Dairy Indu-stries για μη συμμόρφωση με τοπροαναφερόμενο όριο.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιά-ζει η περίπτωση της Papouis ηοποία από το 2012 ανήκει στονΠαγκύπριο Οργανισμό Αγελαδο-τρόφων. Το διήμερο 11 και 12 Μαρ-τίου, σύμφωνα με σχετική ανακοί-νωση, λήφθηκαν δύο δείγματα απότην εταιρεία και οι αναλύσεις έδει-ξαν ότι το ποσοστό του αιγοπρό-βειου γάλακτος ήταν μικρότεροαπό 2%.

Λήφθηκαν ακόμα τρία δείγματααπό χαλούμια της εταιρείας στις 7Απριλίου και διαφάνηκε πως σταδύο δείγματα το ποσοστό ήταν μι-

κρότερο του 2% και στο τρίτο ήτανκάτω από 5%.

Αφού η αρμόδια Επιτροπή ενη-μέρωσε την εταιρεία για την πρό-θεσή της να επιβάλει διοικητικόπρόστιμο λήφθηκε ακόμα ένα δείγ-μα από την εταιρεία στις 28 Απρι-λίου στο οποίο και πάλι το ποσοστότου αιγοπρόβειου ήταν κάτω από5%. Τελευταίο δείγμα λήφθηκε στις

26 Μαΐου του 2015 και το ποσοστότου αιγοπρόβειου ήταν μικρότεροαπό 15%.

Στις 24 Ιουνίου 2015 η εταιρείααπάντησε μέσω του νομικού τηςσυμβούλου. Μεταξύ άλλων στηνεπιστολή αμφισβητούνταν η εγ-κυρότητα της μεθόδου ανάλυσηςκαι των διαδικασιών που ακολου-θήθηκαν και ζητούνται διάφορα

έγγραφα, καθώς και παράταση γιανα αποσταλούν επιπλέον σχόλια.

Τελικώς, η Επιτροπή αποφάσισετην επιβολή προστίμου 130 χιλ.ευρώ και στον υπολογισμό τουύψους του διοικητικού προστίμουλήφθηκαν υπόψη τα ακόλουθα:

1. Ότι για την εταιρεία PapouisDairies Ltd ελέγχθηκαν συνολικάεπτά (7) δείγματα σε τέσσερεις (4)διαφορετικές δειγματοληψίες καιήταν όλα εκτός των ορίων που ορί-ζει το Διάταγμα Κ.Δ.Π. 325/2014.

2. Το μέγεθος της απόκλισης τηςπεριεκτικότητας αιγοπρόβειου γά-λακτος από το ελάχιστο καθοριζό-μενο στο Διάταγμα.

3. Ότι η παράβαση των προνοιώντου Διατάγματος Κ.Δ.Π. 325/2014από την εταιρεία Papouis DairiesLtd ήταν επαναλαμβανόμενη.

4. Ότι η εταιρεία Papouis Dairies

Ltd απασχόλησε στο παρελθόν τηντριμελή επιτροπή και επιβλήθηκεεναντίον της πρόστιμο για την ίδιαπαράβαση του Νόμου και δεν συμ-μορφώθηκε.

5. Ότι το ύψος του διοικητικούπροστίμου πρέπει να έχει ένα επαρ-κώς αποτρεπτικό αποτέλεσμα.

Σε επικοινωνία της «Κ» ο γενικόςδιευθυντής του ΠΟΑ, Νίκος Παπα-κυριακού περιορίστηκε να σχολιά-σει πως ο Οργανισμός θα κάνει ό,τιείναι νόμιμο, όταν ρωτήθηκε κατάπόσο θα συμμορφωθούν με τη πο-σόστωση που λέει το διάταγμα. Αξί-ζει να σημειωθεί πως η Papouisείχε προσφύγει και εναντίον τουπροηγούμενου διατάγματος πουεκδόθηκε σχετικά με το θέμα, ηουσία του οποίου όμως δεν εξετά-στηκε αφού μεσολάβησε η έκδοσητου νέου διατάγματος. Αν ο υπουρ-γός εγκρίνει το πρόστιμο σίγουραθα το εφεσιβάλουμε σχολίασε ο κ.Παπακυριακού, ο οποίος ανέφερεότι το 2013 επιβλήθηκε ανάλογοπρόστιμο 38 χιλ. ευρώ στην εταιρείατο οποίο όμως δεν επικυρώθηκεαπό τον υπουργό. Πάντως, ο ΠΟΑφαίνεται ήδη να κάνει ενέργειες

κατά του φακέλου που έστειλε τουπουργείο Γεωργίας στην Ευρω-παϊκή Επιτροπή, αφού θεωρεί πωςμε τα σημερινά δεδομένα δεν υπάρ-χουν στην κυπριακή αγορά επαρκείςποσότητες αιγοπρόβειου γάλακτοςγια να καλυφθούν οι ανάγκες. «Στοτέλος της μέρας θα προκαλέσουμεμόνοι μας ζημιά σε ένα προϊόν πουπαρουσιάζει συνεχώς αυξητικέςεξαγωγικές τάσεις», πρόσθεσε ογενικός διευθυντής του ΠΟΑ.

Στην περίπτωση της Pittas Dairy,το πρόστιμο περιορίστηκε στις 20χιλ. ευρώ αφού μόνο το πρώτο απότο δύο δείγματα που λήφθηκανήταν εκτός ορίων που ορίζει τοδιάταγμα.

Συγκεκριμένα το πρώτο δείγμαπεριείχε αιγοπρόβειο γάλα κάτωαπό 10% αντί 20% που είναι τοόριο και το δεύτερο το δείγμα πε-ριείχε πάνω από 20%. Η Pittas,όπως αναφέρεται, απασχόλησε καιστο παρελθόν την επιτροπή γιατην ίδια παράβαση.

Τα μέλη της Επιτροπής αποτε-λούν οι Στέλιος Χειμώνας, Χαρά-λαμπος Ρούσος και ΧαράλαμποςΧαραλάμπους.

Πρόστιμα για το 20% και ο ρόλος του ΠΟΑΗ εταιρεία των αγελαδοτρόφων θα πληρώσει 130 χιλ. αφού κατ’ εξακολούθηση δεν τηρούσε την ποσόστωση για το χαλλούμι

Επτά δείγματα που λήφθηκαν από την Papouis, που ανήκει στον ΠΟΑ,περιείχαν από 2-15% αιγοπρόβειο γάλα αντί τουλάχιστον 20%.

<<<<<<<

Θα κάνουμε ό,τι είναινόμιμο, δηλώνει με νόη-μα στην «Κ» ο διευθυν-τής του ΠΟΑ.

Είμαστε έτοιμοι για ανάπτυξη μετάαπό μία περίοδο περικοπών και συ-νεργασιών με πρότερους ανταγω-νιστές αλλά απουσιάζει η ρευστό-τητα, σύμφωνα με τον εκτελεστικόπρόεδρο του Ομίλου Λανίτη, Πλά-τωνα Λανίτη.

Αντιλαμβάνομαι πως οι τράπεζεςέχουν να διαχειριστούν το μεγάλοπρόβλημα των μη εξυπηρετούμενωνδανείων και γι’ αυτό έχουν μετα-τραπεί σε συλλέκτες χρεών αλλάχρειαζόμαστε ρευστότητα για ναπροχωρήσουμε με τους σχεδιασμούςμας.

Μιλώντας στο Worldfolio, τοοποίο έλαβε μία σειρά από συνεν-

τεύξεις από Κύπριους επιχειρηματίεςκαι πολιτικούς, σχολίασε πως ηχώρα βρίσκεται σε καλύτερη κατά-σταση από το 2013 αλλά η ανάκαμ-ψη είναι ακόμα εύθραυστη.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο εκτε-λεστικός πρόεδρο του Ομίλου καιστο ενδιαφέρον που επιδεικνύουντο τελευταίο διάστημα ξένοι επεν-δυτές, κάτι που πριν από έναν χρόνο,όπως είπε, δεν ίσχυε.

Αναφερόμενος στα θέματα τουΟμίλου, σχολίασε πως κτυπήθηκανσκληρά από την κρίση, δίδονταςτο παράδειγμα της Λαϊκής Τράπεζας.«Έπρεπε να σμικρυνθούμε και ναπροχωρήσουμε σε απομόχλευσηκαι τώρα πλέον επανερχόμαστε σερυθμούς ανάπτυξης. Ακόμα έχουμεέδαφος να καλύψουμε σε σχέση μεκάποιες από τις εταιρείες που έχουμεκαι με κάποιες δραστηριότητεςστις οποίες εμπλεκόμαστε».

Ο κ. Λανίτης έδωσε ιδιαίτερη έμ-φαση στον τουρισμό όπου διαβλέπεισημαντικές προοπτικές συγκρίνον-τας τα μεγέθη της Κύπρου με τηςΚρήτης και της Ρόδου, οι οποίεςπαρά το γεγονός ότι είναι μικρότερεςπροσελκύουν περισσότερους του-ρίστες.

Να μάθουμε από τα λάθη μαςΑν δεν μάθεις από τα λάθη του

παρελθόντος, είσαι καταδικασμένοςνα αποτύχει εκ νέου, αναφέρει μενόημα ο Πλ. Λανίτης, σχολιάζονταςπως είμαστε μέρος της Ευρώπης

και ενός συστήματος ελεύθερηςαγοράς και σ’ αυτό χρειάζεται ναπιστεύουμε.

Προοπτικές από λύση Όσον αφορά το ενδεχόμενο επί-

λυσης του Κυπριακού προβλήματος,διαβλέπει τεράστιες προοπτικέςανάπτυξης εξηγώντας πως το ρίσκογια τη χώρα σε τέτοιο ενδεχόμενοθα μειωθεί δραματικά. «Οι επιχει-ρηματίες στηρίζουν τη λύση, μίακαλή λύση αν και υπάρχει μία συ-ζήτηση σε σχέση με τα θεωρείταιμία καλή λύση». Είμαστε τυχεροί,

προσθέτει, που έχουμε δύο πολιτι-κούς (σ.σ. Αναστασιάδης-Ακιντζί)που μοιράζονται το ίδιο όραμα καιαυτό είναι πολύ σημαντικό. «Ελπίζωνα μην επαναλάβουν τα λάθη τουπαρελθόντος με το Σχέδιο Ανάνόπου πιεστήκαμε να ψηφίσουμε μέ-σα σε μία βδομάδα και δεν δόθηκεχρόνος για να επεξηγηθεί στους πο-λίτες τι προνοούσε το Σχέδιο. Κου-ραστήκαμε, περάσαμε πολλά και εί-ναι καιρός για λύση. Φαίνεται πωςκαι η Τουρκία επιθυμεί λύση ως μέ-ρος της προσπάθειάς της για ένταξηστην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Πλ. Λανίτης: Είμαστε έτοιμοι για ανάπτυξηΜεγαλύτερο πρόβλημα η έλλειψη ρευστότητας στην πραγματική οικονομία

Κουραστήκαμε και είμαστε έτοιμοι για σωστή λύση του Κυπριακού, δηλώνει ο πρόεδρος του Ομίλου Λανίτη.

<<<<<<<

Επρεπε να σμικρυνθού-με και να προχωρήσου-με σε απομόχλευση

Α Ν Α ΛΥ Σ ΗΤης LEIKA KIHARA/REUTERS

Η υποτίμηση του γουάν εκθέτει το αδύναμο σημείο στις γιγάντιεςπροσπάθειες της Τράπεζας της Ιαπωνίας να τονώσει την οικονομίατης και να καταπολεμήσει τον αποπληθωρισμό. Ενας όλο καιμεγαλύτερος αριθμός αξιωματούχων από το διοικητικό συμβούλιοτης Τράπεζας της Ιαπωνίας εκφράζουν ανεπίσημα τον προβλη-ματισμό τους για τις αλυσιδωτές αντιδράσεις που μπορεί ναπροκληθούν στην υπόλοιπη Ασία από την υποτίμηση του γουάν,προκαλώντας μεγαλύτερες επιπτώσεις απ’ ό,τι αναμένεταιαρχικά. Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές της Ιαπωνίας πουπαίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη τηςχώρας, η πρόσφατη ανάκαμψή τους μπορεί να ανατραπεί καιέτσι να αναγκάσει την Τράπεζα της Ιαπωνίας να προχωρήσειξανά σε νέα ένεση ρευστότητας.

Από τον Απρίλιο του 2013, η Τράπεζα της Ιαπωνίας έχει διο-χετεύσει 1,22 τρισ. ευρώ ή 170 τρισ. γιεν στο τραπεζικό σύστηματης χώρας με μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης, τα οποία επικεν-τρώνονται ως επί το πλείστον σε αγορές κρατικών ομολόγωναπό τις εμπορικές τράπεζες. Αρκετά μέλη του διοικητικού συμ-βουλίου της Τράπεζας της Ιαπωνίας, ωστόσο, θεωρούν πως το

πρόγραμμα αυτό έχει εξαντ-λήσει κάθε περιθώριο για πε-ραιτέρω δράση, ενώ τα οφέλημέχρι σήμερα είναι αμφισβη-τήσιμα. Στόχος του προγράμ-ματος ποσοτικής χαλάρωσηςείναι να ενισχυθεί η ρευστό-τητα στην πραγματική οικο-νομία και κατ’ επέκταση η κα-τανάλωση με την παράλληληυποχώρηση του γιεν, οδηγών-τας στην επιθυμητή άνοδο τωντιμών. Ωστόσο, ο πληθωρισμόςστην Ιαπωνία παραμένει σεμηδενικά επίπεδα παρά τα μέ-τρα που έχουν έχει λάβει η

Τράπεζα της Ιαπωνίας. Συν τοις άλλοις, η υποτίμηση του γουάνσημαίνει πως οι εξαγωγές της Ιαπωνίας προς την Κίνα, οι οποίεςαντανακλούν στο 18,3% του συνόλου των ιαπωνικών εξαγωγών,δεν θα είναι και τόσο ελκυστικές.

Πολλοί ανησυχούν για το αυξανόμενο κόστος του προγράμματοςπο- σοτικής χαλάρωσης, τον κίνδυνο δημιουργίας φούσκας στιςτιμές των περιουσιακών στοιχείων και την αλλοίωση των αγορών- ιδιαίτερα αυτήν των κρατικών ομολόγων της Ιαπωνίας όπουυπερισχύει η κεντρική τράπεζα. Ορισμένοι φοβούνται, παράλληλα,ότι το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης ωθεί την κυβέρνησηνα αναβάλει κρίσιμες μεταρρυθμίσεις στο δημοσιονομικόμέτωπο. Οταν η Τράπεζα της Ιαπωνίας προχωρήσει τον Οκτώβριοστην αναθεώρηση των μακροπρόθεσμων προβλέψεων για τηνοικονομία αναμένεται να υιοθετήσει μια επιφυλακτική στάσηως προς την υιοθέτηση και άλλων μέτρων ποσοτικής χαλάρωσης.Αλλά, ίσως, να μην υπάρχει άλλη επιλογή από το να παρέμβειεάν τα οικονομικά προβλήματα της Κίνας πλήξουν τις εξαγωγέςτης και παρασυρθεί η χώρα σε ύφεση το τρέχον οικονομικότρίμηνο. «Οι κίνδυνοι που απειλούν την Ασία έχουν αυξηθεί,αν και δεν είναι αρκετοί σε μεμονωμένη βάση για να πείσουντην Τράπεζα της Ιαπωνίας να προχωρήσει σε πρόσθετα μέτρα»σχολιάζει μια από τις πηγές του πρακτορείου Reuters. Οι πε-ρισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι η ιαπωνική οικονομία θαανακάμψει το τρέχον τρίμηνο που λήγει τον Σεπτέμβριο ύστερααπό τη συρρίκνω- ση του ΑΕΠ την περίοδο Απριλίου-Ιουνίου.Από την άλλη πλευρά, έχουν ήδη αρχίσει να αιωρούνται υποψίεςγια νέα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης τον Οκτώβριο, λαμβανομένηςυπόψη της υποχώρησης των τιμών του πετρελαίου, της εξα-σθένησης της εγχώριας ζήτησης αλλά και της πτώσης της εξω-τερικής ζήτησης. «Η κεντρική τράπεζα αποδίδει τον μηδενικόπληθωρισμό στην πτώση των τιμών του πετρελαίου, αλλάγεγονός είναι ότι η οικονομία είναι αρκετά αδύναμη για να ενι-σχυθούν οι τιμές» σχολιάζει ο Χίντεο Κουμάνο, επικεφαλής οι-κονομολόγος του κέντρου ερευνών Dai-ichi Life ResearchInstitute. «Εάν η ανάπτυξη παραμείνει αρκετά αδύναμη για ναπυροδοτήσει δημοσιονομικά μέτρα στήριξης, τότε η Τράπεζατης Ιαπωνίας μπορεί, επίσης, να παρέμβει» προσθέτει ο ίδιος.

Η ατυχία της Ιαπωνίας

<<<<<<<

Η ποσοτική χαλάρωσηέχει κοστίσει μέχριτώρα στους Ιάπωνες1,2 τρισ. ευρώ. Ομωςη αναταραχή στηνυπόλοιπη Ασία θέτειεν αμφιβόλω την απο-τελεσματικότητά της.

OIK_07-OIKONOMIA_Master_cy 21/08/15 22:54 Page 7

8 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ε Λ Λ Α Δ Α Kυριακή 23 Αυγούστου 2015

Του ΣΤΑΘΗ ΚΟΥΣΟΥΝΗ

Προς νέα ρεκόρ οδεύει ο ελληνικόςτουρισμός το 2015 με τη στήριξηΑμερικανών, Γερμανών, Βρετανώνκαι άλλων τουριστών από βασικέςκαι αναδυόμενες για τη χώρα μαςαγορές υποδοχής επισκεπτών.

Σύμφωνα με στοιχεία που δη-μοσιοποίησε η Τράπεζα της Ελλά-δος για το πρώτο εξάμηνο τουέτους, οι αφίξεις ξένων τουριστώναυξήθηκαν κατά 20,8%, φθάνονταςσε 7,56 εκατομμύρια. Παράλληλα,για την ίδια περίοδο οι ταξιδιωτικέςεισπράξεις αυξήθηκαν κατά 8,2%φθάνοντας τα 4,1 δισ. ευρώ. Το τα-ξιδιωτικό ισοζύγιο εμφάνισε πλε-όνασμα 3,1 δισ. ευρώ, αυξημένοκατά 9,5%. Οι καθαρές εισπράξειςαπό την παροχή των ταξιδιωτικώνυπηρεσιών αντιστάθμισαν κατά

38,4% το έλλειμμα του ισοζυγίουαγαθών. Οι αφίξεις από τις ΗΠΑαυξήθηκαν κατά 41,6% (286.000),από τη Γερμανία κατά 23,5%(881.500), από τη Βρετανία κατά18% (820.500) και από τη Γαλλίακατά 12,5% (463.500), ενώ από τηΡωσία μειώθηκαν κατά 60,6%(150.600). Σε ό,τι αφορά τις εισπρά-ξεις από τους Αμερικανούς τουρί-στες αυξήθηκαν κατά 32,9% (305,9εκατ. ευρώ), από τους Βρετανούςκατά 30,3% (626,7 εκατ. ευρώ), απότους Γάλλους κατά 21,2% (318,7εκατ. ευρώ) και από τους Γερμανούςκατά 18,1% (652,7 εκατ. ευρώ), ενώαπό τους Ρώσους μειώθηκαν κατά63,2% (129,3 εκατ. ευρώ).

Παράλληλα, για τον Ιούνιο οισυνολικές αφίξεις τουριστών απότο εξωτερικό αυξήθηκαν κατά12,4% (3 εκατ.), ενώ οι ταξιδιωτικές

εισπράξεις κατά 1,2% (1,9 δισ. ευ-ρώ). Να σημειωθεί ότι οι καθαρέςεισπράξεις από την παροχή ταξι-διωτικών υπηρεσιών υπεραντι-στάθμισαν το έλλειμμα του ισοζυ-γίου αγαθών (132,7%).

Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουρι-στικών Επιχειρήσεων, λαμβάνον-τας υπόψη την ανθεκτικότητα πουέδειξε ο ελληνικός τουρισμός στιςδυσκολίες της φετινής σεζόν καιθέτοντας ως προϋπόθεση την ομα-λή διεξαγωγή της νέας εκλογικήςδιαδικασίας με την ανάδειξη στα-θερού κυβερνητικού σχηματισμού,εκτιμά ότι οι αφίξεις ξένων επι-σκεπτών θα υπερβούν για το σύ-νολο της χρονιάς τα 25 εκατ. καιοι ταξιδιωτικές εισπράξεις τα 14δισ. ευρώ. Στη διαμόρφωση θετι-κών δεδομένων για τον ελληνικότουρισμό συνέβαλε καθοριστικά

η διατήρηση των ξενοδοχειακώντιμών (των συμβολαίων) σε αντα-γωνιστικά επίπεδα στις ξένες αγο-ρές. Οι Ελληνες ξενοδόχοι, όποτεχρειάσθηκε στη διάρκεια της σεζόν,έριξαν πακέτα προσφορών στιςαγορές αξιοποιώντας τα ανταγω-νιστικά επίπεδα των συντελεστώνΦΠΑ –που υφίστατο για τελευταίαχρονιά φέτος– στις υπηρεσίες δια-μονής και εστίασης. Επίσης, η υπο-τίμηση του ευρώ έναντι του δολα-ρίου και της στερλίνας ενίσχυσετην τουριστική ζήτηση από τιςΗΠΑ και τη Βρετανία.

Εξάλλου, μερική ανακατανομήτου διεθνούς ταξιδιωτικού ρεύματοςπροκάλεσαν οι τρομοκρατικές επι-θέσεις στην Τυνησία και οι πράξειςτυφλής βίας στην Τουρκία, η οποίαεπηρεάσθηκε και από την εγγύτητάτης με την εμπόλεμη ζώνη της Συ-

ρίας. Στους δύο προορισμούς απέ-φυγε για λόγους ασφαλείας να τα-ξιδέψει ένας αριθμός τουριστώνφέτος, που προτίμησε άλλες χώρεςγια τις διακοπές του, μεταξύ τωνοποίων και την Ελλάδα.

Στο μεταξύ, το Bloomberg σερεπορτάζ του αναφέρεται στη θε-τική πορεία του ελληνικού τουρι-σμού φέτος, αντιδιαστέλλονταςτην πτώση των αφίξεων που πα-ρατηρείται στην Τουρκία. Οπωςσημειώνει, η παρ’ ολίγον οικονο-μική κατάρρευση της Ελλάδας δεναποδείχθηκε αποτρεπτικός πα-ράγοντας για την προσέλκυσηεπισκεπτών. Αντίθετα, ο τουρισμόςστην Τουρκία επηρεάσθηκε λόγωτης κλιμάκωσης της βίας, αλλάκαι της εγγύτητας της χώρας μετην κατεστραμμένη από τον πό-λεμο Συρία.

Του ΠΡΟΚΟΠΗ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

Αντιμέτωπη με καυτά φορολογικάθέματα όπως αυτό των αγροτών θαβρεθεί η νέα κυβέρνηση που θαπροκύψει από τις επερχόμενες εκλο-γές. Μέχρι τότε, πάντως, ο αναπλη-ρωτής υπουργός Οικονομικών κ.Τρύφων Αλεξιάδης επεξεργάζεταιδιάφορα σενάρια σχετικά με τοντρόπο φορολόγησης των αγροτώνπροκειμένου οι επιβαρύνσεις ναείναι αναλογικές. Σύμφωνα με πλη-ροφορίες, ο κ. Αλεξιάδης σχεδιάζειτη δημιουργία αγροτών τριών τα-χυτήτων με διαφορετική φορολο-γική αντιμετώπιση της κάθε κατη-γορίας. Στην πρώτη θα ενταχθούνοι κατ’ επάγγελμα και αποκλειστικάαγρότες, στη δεύτερη οι φορολο-γούμενοι που το εισόδημά τουςπροέρχεται κατά 70-80% από τοναγροτικό τομέα και στην τρίτη καιτελευταία κατηγορία όσοι φορολο-γούμενοι έχουν ένα μικρό αγροτικόεισόδημα, το οποίο σε κάθε περί-πτωση θα υπολείπεται από την κύ-ρια δραστηριότητά τους. Μία ακόμησκέψη είναι να δημιουργηθούν γε-ωργικές ζώνες ανάλογα με την πε-ριοχή οι οποίες δεν θα συνδέονταιμε το είδος της καλλιέργειας.

Σε κάθε περίπτωση, το καθεστώςγια τους αγρότες θα αλλάξει άρδην.Με τις αλλαγές που θα ψηφισθούναπό τον Οκτώβριο και θα τεθούνσε ισχύ από το νέο έτος αλλά καιαπό άλλες που τίθενται σε ισχύ στοεπόμενο δίμηνο, οι αγρότες θα κλη-θούν για πρώτη φορά να συμμετέ-χουν στα φορολογικά βάρη έστωκαι σταδιακά. Και αυτό διότι μέχρισήμερα η συνεισφορά των αγροτώνστη φορολογία ήταν ιδιαίτερα μικρή,ενώ παλαιότερα η φορολόγηση τωναγροτικών εισοδημάτων ήταν σχε-δόν μηδενική.

Με τις αλλαγές που επήλθαν ταπροηγούμενα χρόνια αυξήθηκε ησυμμετοχή στα φορολογικά βάρη,ωστόσο υπολείπεται σημαντικά απότους φόρους που πληρώνουν οι ελεύ-

θεροι επαγγελματίες, οι έμποροι καιοι μισθωτοί. Για παράδειγμα έμποροςμε εισοδήματα ύψους 15.000 ευρώπληρώνει ετησίως στο Δημόσιο (φόροκαι προκαταβολή) το ποσό των 6.045ευρώ. Ενας αγρότης για τα αντίστοιχαεισοδήματα καταβάλλει στο ελληνικόΔημόσιο (φόρο και προκαταβολή)το ποσό των 2.486 ευρώ, δηλαδή λι-γότερα κατά 3.558 ευρώ.

Ολα τα σενάρια που επεξεργάζεταιτο σημερινό οικονομικό επιτελείοθα συζητηθούν το προσεχές διάστη-μα με τους δανειστές της χώρας καιυπό την προϋπόθεση ότι ο ΣΥΡΙΖΑθα βρεθεί και πάλι στο τιμόνι τηςδιακυβέρνησης της χώρας. Ωστόσο,θα πρέπει να σημειωθεί ότι με βάσητη νέα δανειακή σύμβαση και τουςόρους που περιλαμβάνονται σε αυτή,η φορολογία για τους αγρότες θα αλ-λάξει σταδιακά και θα αυξηθεί απότο 13% στο 20% για το 2016 και στο26% για το 2017. Βέβαια και όπωςπροαναφέρθηκε το οικονομικό επι-τελείο θα προτείνει νέο σχέδιο φο-ρολόγησης των αγροτών που θα απο-φέρει τα ίδια έσοδα στον προϋπο-λογισμό με αυτά που έχουν συμφω-νηθεί με τους πιστωτές της χώρας.

Εκτός από τις αυξήσεις στου συν-τελεστές φορολογίας προβλέπονταικαι άλλες αλλαγές για τους αγρότες.Συγκεκριμένα προβλέπεται η αύξησησε δύο δόσεις του συντελεστή τουΕιδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ)του αγροτικού πετρελαίου από το0,066 ευρώ το λίτρο στο επίπεδοτου ΕΦΚ του πετρελαίου κίνησης,δηλαδή στο 0,330 ευρώ το λίτρο,μέχρι την 1η Οκτωβρίου 2016. Απότην 1-10-2015 ο ΕΦΚ του πετρελαίουκίνησης που χρησιμοποιούν οι αγρό-τες θα ανέλθει από τα 66 στα 200ευρώ το χιλιόλιτρο, δηλαδή από το0,066 στο 0,200 ευρώ το λίτρο. Την1η Οκτωβρίου 2016 ο ΕΦΚ του αγρο-τικού πετρελαίου θα αυξηθεί στα0,33 ευρώ το λίτρο και θα εξομοιωθείπλήρως με τον ΕΦΚ του πετρελαίουκίνησης που χρησιμοποιούν όλοι οιφορολογούμενοι.

Ας δούμε όμως πώς φορολογούν-ταν μέχρι σήμερα οι αγρότες τόσογια τις επιδοτήσεις που ελάμβαναν,για τα εισοδήματά τους, τις απαλ-λαγές που είχαν όπως για παράδειγμααπό το τέλος επιτηδεύματος, δεδο-μένου ότι το ελληνικό Δημόσιο απο-φάσισε να μην τους θεωρεί επιτη-δευματίες. Ειδικότερα:

1. Ενισχύσεις, επιδοτήσεις, απο-ζημιώσεις. Ειδικά, για τους ασκούν-

τες ατομική αγροτική επιχειρηματικήδραστηριότητα:

• Οι αγροτικές ενισχύσεις και επι-δοτήσεις που χορηγούνται στο πλαί-σιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής,περιλαμβάνονται στον προσδιορισμότου κέρδους από αγροτική επιχει-ρηματική δραστηριότητα μόνο κατάτο μέρος των ενισχύσεων και επι-δοτήσεων που υπερβαίνει το ποσότων 12.000 ευρώ. Παραδείγματα:

α) Ενισχύσεις – Επιδοτήσεις ύψους10.000 ευρώ. To ποσό αυτό δεν πε-ριλαμβάνεται στον προσδιορισμότου κέρδους από αγροτική επιχει-ρηματική δραστηριότητα.

β) Ενισχύσεις – Επιδοτήσεις ύψους17.000 ευρώ. Περιλαμβάνεται στονπροσδιορισμό του κέρδους από αγρο-τική επιχειρηματική δραστηριότηταμόνο το ποσό των 5.000 ευρώ (17.000– 12.000 = 5.000).• Οι αγροτικές αποζημιώσεις δεν συ-

νυπολογίζονται στο σύνολό τους (δεναποτελούν φορολογητέο εισόδημα!).

2. Ιδιοχρησιμοποίηση – δωρεάνπαραχώρηση χρήσης γης και ακι-νήτων από τους ασκούντες ατομικήαγροτική επιχειρηματική δραστη-ριότητα.

Σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιοτης παραγράφου 2 του άρθρου 39του Ν. 4172/2013, ειδικά για τουςασκούντες ατομική αγροτική επι-χειρηματική δραστηριότητα δενυπολογίζεται τεκμαρτό εισόδημα:• Από ιδιοχρησιμοποίηση αγροτικώνεκτάσεων στις οποίες περιλαμβά-νονται λιβάδια, καλλιεργήσιμες γαίες,βοσκήσιμες γαίες, και κάθε είδουςκατασκευές ή εγκαταστάσεις πουχρησιμοποιούνται για την άσκησητης δραστηριότητας αυτής.• Από δωρεάν παραχώρηση προςανιόντες, κατιόντες και συζύγους,αγροτικών εκτάσεων στις οποίεςπεριλαμβάνονται λιβάδια, καλλιερ-γήσιμες γαίες, βοσκήσιμες γαίες,και κάθε είδους κατασκευές ή εγ-καταστάσεις που χρησιμοποιούνταιγια την άσκηση της δραστηριότη-τας αυτής.

Για τους άλλους επαγγελματίες(εμπόρους κ.λπ.) για την ιδιοχρησι-μοποίηση ακινήτων υπολογίζεταιτεκμαρτό εισόδημα φορολογούμενομε την κλίμακα του εισοδήματοςαπό ενοίκια και ταυτόχρονα εκπι-πτόμενη επιχειρηματική δαπάνη(συνήθως ωφελούνται...).

3. Προκαταβολή φόρου εισοδή-ματος. Σύμφωνα με τα οριζόμεναστην παράγραφο 35 του άρθρου 72του Ν. 4172/2013, όπως αυτή τέθηκεμε την παράγραφο 8 του άρθρου 2του Ν. 4328/2015, ειδικά για το φο-ρολογικό έτος 2014 για όσους απο-κτούν εισόδημα από ατομική αγρο-τική επιχειρηματική δραστηριότητατο προς βεβαίωση ποσό προκατα-βολής φόρου εισοδήματος της πα-ραγράφου 1 του άρθρου 69 περιο-ρίζεται στο μισό ήτοι με συντελεστή27,5% από 55% για τους λοιπούς εμ-πόρους και επαγγελματίες.

Σχεδιάζονται αγρότες τριών ταχυτήτωνμε διαφορετική φορολογική αντιμετώπισηΜικρή η μέχρι σήμερα συνεισφορά του αγροτικού κλάδου στα φορολογικά βάρη

Οι επιδόσεις του εξαμήνου δείχνουν νέο ρεκόρ στις αφίξεις τουριστών το 2015

<<<<<<

Εξετάζεται να δημιουρ-γηθούν γεωργικές ζώ-νες ανάλογα με την πε-ριοχή, οι οποίες δεν θασυνδέονται με το είδοςτης καλλιέργειας.

Οι αφίξεις ξένων τουριστών αυξή-θηκαν κατά 20,8%, φθάνοντας σε7,56 εκατομμύρια το πρώτο εξάμη-νο του έτους.

• Σύμφωνα με την απόφασηΠΟΛ. 1167/2.8.2011 για την επι-βολή τέλους επιτηδεύματος οιαγρότες ειδικού καθεστώτοςΦΠΑ δεν θεωρούνται επιτη-δευματίες.• Σύμφωνα με την εγκύκλιοΠΟΛ. 1053/17.2.2014:α) Για τους αγρότες του ειδικούκαθεστώτος ΦΠΑ που θα τη-ρήσουν βιβλία και θα ενταχ-θούν στο κανονικό καθεστώςΦΠΑ για πρώτη φορά, η ημε-ρομηνία μεταβολής θα θεω-ρείται ως πρώτη έναρξη καιαπό την ημερομηνία αυτή καιγια τα επόμενα 5 έτη θα εξαι-ρούνται από την επιβολή τουτέλους επιτηδεύματος.

β) Θα εξαιρούνται από τηνεπιβολή του τέλους επιτηδεύ-ματος όσοι αγρότες τηρήσουνβιβλία και ενταχθούν στο κα-νονικό καθεστώς ΦΠΑ καιέχουν κλείσει το 62ο έτος τηςηλικίας τους.Διαχείριση ΑΠΕ. Φορολογικήαντιμετώπιση του εισοδήματοςπου προκύπτει από τη διαχείρι-ση ΑΠΕ έως 100 Kw:• Με το άρθρο 116 του νόμου4316/2014, στο τέλος της περί-πτωσης στ΄ της παραγράφου 2του Ν. 3874/2010 «ΜητρώοΑγροτών και Αγροτικών Εκμε-ταλλεύσεων» προστέθηκε νέοεδάφιο με το οποίο ορίζεται ότι,ειδικά για το εισόδημα που προ-κύπτει από τη διαχείριση ανανε-ώσιμων πηγών ενέργειας έως100 Kw, ο ως άνω ορισμός τηςαγροτικής δραστηριότηταςισχύει και για λόγους φορολό-γησης του ως άνω εισοδήματος.• Σύμφωνα με τις διατάξεις τηςπαραγράφου 2 του άρθρου 21του Ν. 4172/2013 το κέρδος απόεπιχειρηματική δραστηριότηταπροσδιορίζεται με βάση το λο-γαριασμό αποτελεσμάτων χρή-σης ο οποίος συντάσσεται σύμ-φωνα με το Ελληνικό ΛογιστικόΣχέδιο και τον ΚΦΑΣ. Κατά συνέ-πεια το κέρδος των αγροτών απότη διαχείριση ΑΠΕ έως 100 Kwτων χρήσεων που λήγουν από24.12.2014 και στο εξής φορο-λογείται με συντελεστή 13%.

Τέλος επιτηδεύματος

Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης επεξεργάζεταιδιάφορα σενάρια σχετικά με τον τρόπο φορολόγησης των αγροτών, προκει-μένου οι επιβαρύνσεις να είναι αναλογικές.

ΑΠΕ

OIK_08-OIKONOMIA_Master_cy 21/08/15 22:47 Page 8

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 9E Λ Λ Α Δ ΑKυριακή 23 Αυγούστου 2015

Αιχμές στη Γενική Γραμματεία Δη-μοσίων Εσόδων για τα προβλήματαπου παρουσίασε το ηλεκτρονικόσύστημα taxisnet λίγο πριν απότην ολοκλήρωση της διαδικασίαςάφησε ο αναπληρωτής υπουργόςΟικονομικών κ. Τρύφωνας Αλε-ξιάδης.

Στην ανακοίνωση που εξέδωσεαναφέρει ότι το ηλεκτρονικό σύ-στημα «εμφάνισε σοβαρόταταπροβλήματα λειτουργίας την Τε-τάρτη 19 Αυγούστου και την Πέμ-πτη 20 Αυγούστου, τα οποία προ-βληματίζουν έντονα και ως προςτη χρονική σύμπτωση με την ανα-κοίνωση του υπουργείου μια μέραπριν (για τις φορολογικές δηλώσεις)αλλά και ως προς τη δυνατότητάτου να ολοκληρώσει αξιόπιστακαι εμπρόθεσμα την παραλαβήτων φορολογικών δηλώσεων τοεπόμενο διάστημα. «Με δεδομένο

το σεβασμό και τη συμπαράστασηστα στελέχη που αγωνίζονται πέρααπό ωράριο και πενθήμερο για τημηχανογραφική στήριξη τουυπουργείου, είμαι αναγκασμένοςνα διερευνήσω, αν τα προβλήματαπου εμφανίστηκαν ήταν τεχνικάή άλλης φύσης. Στην κατεύθυνσηαυτή έχω ζητήσει από χθες σχε-τικές εισηγήσεις από τη ΓΓΔΕ καιτη ΓΓΠΣ».

Σύμφωνα με πληροφορίες απότη Γενική Γραμματεία ΔημοσίωνΕσόδων είχαν διαβεβαιώσει τονκ. Αλεξιάδη ότι το ηλεκτρονικόσύστημα θα μπορούσε να δεχθείημερησίως και χωρίς κανένα πρό-βλημα περί τις 200.000 δηλώσεις.Φυσικά το σύστημα δεν άντεξε,με αποτέλεσμα να καταρρεύσει.

Η πολιτική ηγεσία του υπουρ-γείου Οικονομικών είναι προβλη-ματισμένη σχετικά με τον τρόπο

που λειτουργεί η Γενική Γραμμα-τεία Δημοσίων Εσόδων και ειδι-κότερα για τον τρόπο που διε-νεργούνται οι έλεγχοι σε μία ιδι-αίτερα κρίσιμη περίοδο για τηνελληνική οικονομία. Στελέχη τουυπουργείου Οικονομικών αναφέ-ρουν ότι μόλις στις 25 Ιουλίουυπογράφηκαν εντολές προκειμέ-νου να ξεκινήσουν διευρυμένοιέλεγχοι στις νησιωτικές και του-ριστικές περιοχές.

Ο κ. Αλεξιάδης αναφέρει επίσηςότι: «Αντιμετωπίζουμε τα προβλή-ματα των πολιτών, των επιχειρή-σεων και των λογιστών με ρεαλι-σμό και φυσικά με κοινωνική ευαι-σθησία. Προσπαθούμε να κινη-θούμε στα περιορισμένα οικονο-μικά και πολιτικά πλαίσια της πε-ριόδου. Αντιλαμβανόμαστε πλήρωςτα προβλήματα που έχει δημιουρ-γήσει διαχρονικά η φορολογική

πολιτική και η αναντιστοιχία της,με τη συνταγματική επιταγή γιαφορολογική Δικαιοσύνη. Στο σύν-τομο διάστημα της θητείας μου(από τις 20.7.15) προσπάθησα μεκάθε δυνατότητα που υπήρχε, ναανταποκριθώ στα συγκεκριμέναπροβλήματα του υπουργείου, μεασφυκτικά πλαίσια χρόνου, μη-χανισμών και αρμοδιοτήτων».

Σημειώνεται ότι:1. Η προθεσμία υποβολής φο-

ρολογικών δηλώσεων για τα νο-μικά πρόσωπα έχει παραταθεί μέ-χρι και την Παρασκευή 28 Αυ-γούστου.

2. Η προθεσμία υποβολής φο-ρολογικών δηλώσεων για τα φυ-σικά πρόσωπα έχει παραταθεί μέ-χρι και την Κυριακή 30 Αυγούστου.Η πρώτη δόση θα καταβληθεί τηΔευτέρα 31 Αυγούστου.

ΠΡ. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

Στον αυτόματο πιλότο μπαίνει γιαμια ακόμη φορά η οικονομία λόγωτων πολιτικών εξελίξεων, με τηδιαφορά ότι πλέον εξαιτίας των πε-ριορισμών στην κίνηση κεφαλαίωνείναι πολύ πιο ευάλωτη απ’ ό,τιστο παρελθόν, ενώ υπάρχουν καιδεσμευτικά χρονοδιαγράμματα,όπως αυτά που αφορούν στην ανα-κεφαλαιοποίηση των τραπεζών, ταοποία αν δεν τηρηθούν θα προκα-λέσουν επικίνδυνες επιπλοκές.

Μέχρι τις εκλογές, δηλαδή του-λάχιστον για ένα μήνα και υπό τηνπροϋπόθεση ότι στη συνέχεια θασχηματισθεί άμεσα σταθερή κυ-βέρνηση με σαφή ευρωπαϊκό προ-σανατολισμό:

1. Ολες οι διαδικασίες υλοποί-ησης του Μνημονίου θα «παγώ-σουν». Το χρονοδιάγραμμα πουείχε συμφωνηθεί με τους πιστωτέςπροέβλεπε ολοκλήρωση της πρώ-της αξιολόγησης από την τρόικαστα τέλη Οκτωβρίου. Μέχρι τότεθα έπρεπε να είχαν υλοποιηθείμια σειρά από επώδυνα μέτρα,κυρίως φορολογικά και ασφαλι-στικά. Η τήρηση του χρονοδια-γράμματος, που δεν περιελάμβανεκαι μια «νεκρή» προεκλογική πε-ρίοδο, είναι εξαιρετικά αμφίβοληπλέον. Αυτό σημαίνει ότι θα κα-θυστερήσουν οι εκταμιεύσεις τωνδόσεων του Σεπτεμβρίου και τουΟκτωβρίου, συνολικού ύψους 3δισ. ευρώ, οι οποίες θα διετίθεντοκυρίως για την πληρωμή ληξιπρό-θεσμων οφειλών του Δημοσίουπρος τον ιδιωτικό τομέα. Αυτή η

ρευστότητα θα έρθει στην ελλη-νική οικονομία αργότερα.

2. Αναστέλλεται η όποια προσ-δοκία για επιστροφή των ελληνικώντραπεζών στην απευθείας χρημα-τοδότηση από την Ευρωπαϊκή Κεν-τρική Τράπεζα αντί του έκτακτουμηχανισμού της Τράπεζας της Ελ-λάδος που έχει υψηλότερο κόστος.Η ΕΚΤ είχε άρει την εξαίρεση μετην οποία έκανε δεκτά ως ενέχυρατα ελληνικά ομόλογα τον περασμέ-νο Φεβρουάριο, καθώς εξέπνεε το

πρόγραμμα. Τώρα, δεδομένου ότισυμφωνήθηκε νέο πρόγραμμα μετην Ευρωζώνη και διατέθηκαν ταπρώτα 10 δισ. ευρώ για την ανα-κεφαλαιοποίηση των τραπεζών, ηΕΚΤ θα μπορούσε να δεχθεί καιπάλι τα ελληνικά ομόλογα ως ενέ-χυρα από τις αρχές Σεπτεμβρίου.

3. Παγώνουν επίσης αποφάσειςγια την υλοποίηση του προηγού-μενου ΕΣΠΑ. Κονδύλια ύψους 1,4δισ. ευρώ από αυτό το πακέτο κιν-δυνεύουν να χαθούν και το υπουρ-

γείο Οικονομίας βρίσκεται σε δια-πραγματεύσεις με την ΕυρωπαϊκήΕπιτροπή προκειμένου να απο-τραπεί η οριστική απώλειά τους.Εάν η πολιτική ηγεσία του υπουρ-γείου αντικατασταθεί από υπηρε-σιακή, οι διαβουλεύσεις με τηνΚομισιόν θα ξαναρχίσουν μετάτον σχηματισμό νέας κυβέρνησηςκαι με ακόμη μικρότερα χρονικάπεριθώρια για να γίνουν οι κατάλ-ληλες προσαρμογές στα προγράμ-ματα και να απορροφηθούν έγκαι-ρα τα κονδύλια.

4. Θα ανασταλεί η λήψη απο-φάσεων για την ανακεφαλαιοποί-ηση των τραπεζών, η οποία πρέπεινα ολοκληρωθεί οπωσδήποτε έωςτο τέλος του έτους, καθώς από το2016 τίθεται σε εφαρμογή η νέαοδηγία της Ε.Ε. που προβλέπει και«κούρεμα» για τις καταθέσεις άνωτων 100.000 ευρώ. Τα στρες τεστθα συνεχιστούν κανονικά, αλλάο τρόπος με τον οποίο θα γίνει ηανακεφαλαιοποίηση (π.χ. αν θαδοθούν κίνητρα συμμετοχής στουςιδιώτες) απαιτεί πολιτική απόφαση,η οποία πρέπει να ληφθεί το αρ-γότερο τον Οκτώβριο.

Πάντως, ο επιχειρηματικός κό-σμος προσδοκά ότι η σχετικά βρα-χεία προεκλογική περίοδος, η προ-οπτική σχηματισμού κυβέρνησηςπου θα υλοποιήσει τη συμφωνίακαι οι μέχρι στιγμής συγκρατημέ-νες αντιδράσεις από την πλευράτων πιστωτών θα περιορίσουν τιςεπιπτώσεις στην οικονομική δρα-στηριότητα.

Τα capital controls και ο φόβος για«κούρεμα» των καταθέσεων οδή-γησαν τους φορολογούμενους στηνεφορία για να πληρώσουν τις λη-ξιπρόθεσμες υποχρεώσεις τους.Το συμπέρασμα αυτό προκύπτειαπό τα στοιχεία που δημοσιοποίησεη Γενική Γραμματεία ΔημοσίωνΕσόδων (ΓΓΔΕ).

Συγκεκριμένα, τον Ιούλιο τα λη-ξιπρόθεσμα χρέη προς την εφορίααυξήθηκαν μόλις 388 εκατομμύριαευρώ, όταν τους προηγούμενουςμήνες, ακόμα και με τη ρύθμισητων εκατό δόσεων οι οφειλές αυ-ξάνονταν με ρυθμό της τάξης του1 δισ. ευρώ τον μήνα.

Οπως προκύπτει από τα στοιχείατης ΓΓΔΕ, στο τέλος Ιουλίου τα νέαληξιπρόθεσμα χρέη που δημιουρ-γήθηκαν από τις αρχές του έτουςανήλθαν σε 6,278 δισ. ευρώ (από5,890 δισ. ευρώ τον Ιούνιο).

Από τα νέα ληξιπρόθεσμα των6,278 δισ. ευρώ, μόλις 4,014 δισ.ευρώ χαρακτηρίζονται ως «αποτε-λεσματικό» ληξιπρόθεσμο χρέος -που μπορεί δηλαδή θεωρητικά ναεισπραχθεί- μετά την αφαίρεσητων οφειλών πτωχευμένων, δημο-

σίων και δημοτικών επιχειρήσεωνκαθώς και πλασματικών ΑΦΜ κα-θώς και μια σειρά οφειλών –πέραντων φόρων- που αφορούν σε ενοί-κια, πρόστιμα ΚΒΣ και παράβολα.

Οι εισπράξεις ληξιπρόθεσμωνοφειλών  από τις αρχές του έτουςέως το τέλος Ιουλίου έφτασαν τα808 εκατ. ευρώ, ενώ στο ίδιο διά-στημα διαγράφηκαν οφειλές 158εκατ. ευρώ.

Συνολικά τα ληξιπρόθεσμαχρέη (νέα και παλαιά πριν απότην 1/1/2015) ανέρχονται στοαστρονομικό ποσό των 78,555δισ. ευρώ

Τα περισσότερα από τα παλαιάχρέη θεωρούνται ανεπίδεκτα εί-σπραξης δεδομένου ότι αυτά ταχρωστούν πτωχευμένες επιχειρή-σεις και ΔΕΚΟ. Το παλαιό χρέος,δηλαδή αυτό που έχει δημιουργηθείμέχρι και το τέλος του προηγού-μενου έτους ανέρχεται στα 72,2δισ. ευρώ εκ των οποίων:• ΔΕΚΟ και δημοτικές επιχειρή-σεις οφείλουν 6 δισ. ευρώ,•Πτωχευμένες επιχειρήσεις χρω-στούν 10,8 δισ. ευρώ,• Φυσικά πρόσωπα οφείλουν 55δισ. ευρώ,• Πλαστά ΑΦΜ χρωστούν 160εκατ. ευρώ

<<<<<<

Τον Ιούλιο τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την εφορίααυξήθηκαν μόλις 388 εκατ., όταντους προηγούμενουςμήνες αυξάνονταν με ρυθμό της τάξης του 1 δισ.

Αναπάντεχο«δώρο»για τις εφορίεςτα... capitalcontrols

Οι πολιτικές εξελίξεις φρενάρουν εκ νέου την ελληνική οικονομίαΚαθυστερήσεις σε εκταμιεύσεις δόσεων, κονδύλια ΕΣΠΑ και ανακεφαλαιοποίηση

Η επιτροπή «σοφών» για την ασφαλιστική μεταρρύθμισηΤης ΡΟΥΛΑΣ ΣΑΛΟΥΡΟΥ

Το δύσκολο και φιλόδοξο εγχείρημανα παρουσιάσει μέσα σε ένα ασφυ-κτικό χρονοδιάγραμμα, εν μέσωεκλογών και υπό τις έντονες πιέσειςτων δανειστών, μια νέα ασφαλιστικήμεταρρύθμιση, που θα αλλάζει άρδηντο υπάρχον σύστημα κοινωνικήςασφάλισης, θα διατηρεί τον αναδια-νεμητικό του χαρακτήρα, θα είναικοινωνικά δίκαιο, θα είναι διαφο-ρετικό από αυτό που καθορίζεταιστο Μνημόνιο, αλλά θα οδηγεί σεμείωση της δαπάνης για συντάξειςκατά περίπου 2,5 δισ. ευρώ εντόςτου 2016, αναλαμβάνει η επιτροπή«σοφών» που ορίστηκε από τον αρ-μόδιο υπουργό Εργασίας Γιώργο Κα-τρούγκαλο.

Τη συγκρότηση της 12μελούς επι-τροπής για τη μεταρρύθμιση τουασφαλιστικού προβλέπει υπουργικήαπόφαση που υπέγραψε ο κ. Κα-τρούγκαλος.

Σύμφωνα με αυτή, συγκροτείταιστο υπουργείο Εργασίας επιτροπήμε σκοπό την επεξεργασία και υπο-βολή προτάσεων για τη μεταρρύθ-μιση του ασφαλιστικού συστήματος,η οποία θα εξασφαλίζει την εφαρ-μογή των συνταγματικών επιταγώνκαι των διεθνών υποχρεώσεων τηςχώρας για αξιοπρεπείς συντάξειςκαι βιωσιμότητα του συστήματος.

Η 12μελής επιτροπή «σοφών» θαδουλέψει πάνω στην πρόταση τουυπουργού Εργασίας Γ. Κατρούγκα-λου, το λεγόμενο «σχέδιο Β» για τοασφαλιστικό, παρ’ ότι η απόφασηγια διεξαγωγή εκλογών δημιουργείεκ των πραγμάτων ερωτήματα γιατο κατά πόσο η πρόταση αυτή θαεκφράζει και την κυβέρνηση τουΟκτωβρίου.

Η δυσκολία του έργου της επι-τροπής βέβαια, έγκειται και στογεγονός ότι πρέπει μέσα σε στενάχρονικά περιθώρια, μέσα στο πρώ-το 15νθήμερο του Οκτωβρίου να

παραδώσει μελέτη που θα περι-γράφει τα θεσμικά χαρακτηριστικάτου νέου συστήματος, την αναλο-γιστική εκτίμηση της λειτουργίαςτου (όχι ολοκληρωμένη μελέτη)αλλά και νομοθετική πρόταση μετις βασικές μεταρρυθμίσεις καιτην περίοδο μετάβασης από το πα-λαιό στο νέο σύστημα.

Οπως αναφέρει η σχετική απόφα-ση, το νέο σύστημα θα πρέπει να έχειαναδιανεμητικό χαρακτήρα και ναεξασφαλίζει κοινωνική και διαγενεακήδικαιοσύνη, μέσω ομοιόμορφων καιγενικών κανόνων εφαρμογής.

Τα μέλη της Επιτροπής είναι ταεξής:

1. Αννα Λιγωμένου, ΑντιπρόεδροςΕλεγκτικού Συνεδρίου, ως Πρόεδρος

2. Βασίλης Ανδρουλάκης, ΔικαστήςΣυμβουλίου της Επικρατείας

3. Διονύσιος Γράβαρης, ΚαθηγητήςΚοινωνικής Πολιτικής

4. Ξενοφών Κοντιάδης, Καθη-γητής Δικαίου Κοινωνικής Ασφά-λειας

5. Κωνσταντίνος Κρεμαλής, ομ.Καθηγητής Δικαίου ΚοινωνικήςΑσφάλειας

6. Σταυρούλα Κτιστάκη, ΔικαστήςΣυμβουλίου της Επικρατείας

7. Φρόλη Κουσκουνά, ΠρόεδροςΕθνικής Αναλογιστικής Αρχής

8. Σπύρος Μαρκάτης, ΔικαστήςΣυμβουλίου της Επικρατείας

9. Δημήτριος Μπούρλος, Δικηγό-ρος, εξειδικευμένος σε συνταξιοδο-τικά θέματα

10. Μιλτιάδης Νεκτάριος, Καθη-γητής Στατιστικής και ΑσφαλιστικήςΕπιστήμης

11. Αθηνά Πετρόγλου, Δικηγόρος,εξειδικευμένη σε συνταξιοδοτικάθέματα

12. Αγγελος Στεργίου, ΚαθηγητήςΔικαίου Κοινωνικής Ασφάλειας.

Η Επιτροπή θα λειτουργεί εκτόςτου νομίμου ωραρίου με την υποστή-ριξη της Γενικής Διεύθυνσης Κοινω-νικής Ασφάλισης του υπουργείου.

Παράταση για τις φορολογικές δηλώσεις με αιχμές Αλεξιάδη κατά της ΓΓΔΕ

Fitch: Κίνδυνοιγια την εφαρμογή του προγράμματος από τις εκλογέςΟι πρόωρες εκλογές στην Ελ-λάδα αναδεικνύουν τους κιν-δύνους που σχετίζονται με τηνπολιτική αβεβαιότητα και τηνεφαρμογή του τρίτου μνημονί-ου, επισημαίνει σε έκθεσή τουο οίκος αξιολόγησης Fitch, οοποίος θεωρεί ότι η προσφυγήστις κάλπες ενδεχομένως νακαθυστερήσει την πρώτη αξιο-λόγηση τον Οκτώβριο. Η προ-εκλογική περίοδος θα καθυ-στερήσει την τεχνική προετοι-μασία και τις πολιτικές αποφά-σεις (ψήφιση νομοσχεδίωνπου αφορούν) για την ολοκλή-ρωση της αξιολόγησης. Η κα-θυστέρηση των νομοσχεδίωνπου αφορούν κυρίως σε με-ταρρυθμίσεις μπορεί να ενι-σχύσει τις επιφυλάξεις των θε-σμών για το κατά πόσο τελικάη Αθήνα θέλει να κάνει μεταρ-ρυθμίσεις και, κατά συνέπεια,κατά πόσο θα εφαρμοστεί τονέο μνημόνιο.Μάλιστα, τα κόμματα αναμένε-ται κατά την προεκλογική πε-ρίοδο να διατηρήσουν από-σταση από το νέο μνημόνιο καιόχι να το στηρίξουν.Οι δημοσκοπήσεις και η δημο-φιλία του κ. Τσίπρα δείχνει ότιο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πάλι πρώτοκόμμα και ότι θα κληθεί νασυγκυβερνήσει, σύμφωνα μετη Fitch. Παρ’ όλα αυτά, τοαποτέλεσμα των εκλογών δενμπορεί να θεωρηθεί βέβαιούστερα από τη διάσπαση τουΣΥΡΙΖΑ και τη δημιουργία νέ-ου πολιτικού φορέα από 25βουλευτές της λεγόμενης«Αριστερής Πλατφόρμας».Ο οίκος Fitch είχε αναβαθμίσειτην πιστοληπτική ικανότηταστις 18 Αυγούστου (από CC σεCCC). Η αναβάθμιση ήταν απο-τέλεσμα κυρίως της βελτίωσηςτης ρευστότητας και, συνεπώς,του κινδύνου χρεοκοπίας. Τότεη Fitch είχε προεξοφλήσει τηνεκταμίευση της πρώτης δόσηςαπό τον ESM, από την οποίαπληρώθηκαν οι υποχρεώσειςπρος την ΕΚΤ ύψους 3,2 δισ.ευρώ στις 20 Αυγούστου.Ομως, η αξιολόγηση CCC δεί-χνει ότι είναι υπαρκτός ο κίν-δυνος αθέτησης υποχρεώσε-ων προς ιδιώτες πιστωτές απότην πλευρά της Ελλάδος.

EPA

Η προθεσμία υποβολής φορολογικών δηλώσεων για τα φυσικά πρόσωπαέχει παραταθεί μέχρι και την Κυριακή 30 Αυγούστου.

Αναστέλλεται η όποια προσδοκία για επιστροφή των ελληνικών τραπεζώνστην απευθείας χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

AFP

Η 12μελής επιτροπή «σοφών» θα δουλέψει πάνω στην πρόταση του υπουρ-γού Εργασίας Γ. Κατρούγκαλου, το λεγόμενο «σχέδιο B» για το ασφαλιστικό.

ΑΠΕ

EURO

KIN

ISSI

OIK_09-OIKONOMIA_Master_cy 21/08/15 22:47 Page 9

10 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η E Λ Λ Α Δ Α Kυριακή 23 Αυγούστου 2015

Της ΕΥΓΕΝΙΑΣ ΤΖΩΡΤΖΗ

Σταθεροποίηση στη μείωση των κα-ταθέσεων παρατηρείται τον Αύγου-στο, αποτέλεσμα των κεφαλαιακώνπεριορισμών που επιβλήθηκαν στις28 Ιουνίου και διανύουν ήδη τηνόγδοη συνεχή εβδομάδα από τηνημέρα επιβολής τους. Τα στοιχείααπό τις τράπεζες, δείχνουν ότι σταμέσα Αυγούστου τα υπόλοιπα έχουνσταθεροποιηθεί στα 123 δισ. ευρώ(από 122 δισ. ευρώ που ήταν στοντέλος Ιουνίου με βάση τα επίσημαστοιχεία της ΤτΕ), καταγράφονταςμάλιστα μικρή αύξηση, της τάξηςτων 800 εκατ. ευρώ περίπου.

Η σταθεροποίηση των καταθέ-σεων σύμφωνα με τραπεζικά στε-λέχη, απέχει πολύ από μια πιθανήεξομάλυνση της κατάστασης. Οιαναλήψεις μετρητών που έχουνεπιβληθεί στο επίπεδο των 60 ευρώτην ημέρα - 420 ευρώ την εβδομάδα- μπορεί να συμβάλλουν στη συγ-κράτηση της εκροής καταθέσεωναπό τις τράπεζες, αλλά η ρευστότητατου συστήματος δεν επαρκεί γιανα καλύψει τις πραγματικές ανάγκεςτης οικονομίας, που είναι πολλα-πλάσιες. Με δεδομένο ότι τα όριαπου έχουν χορηγηθεί προς τις τρά-πεζες για εγκρίσεις εισαγωγών απότις επιχειρήσεις - 5 εκατ. ευρώ ανάτράπεζα την ημέρα - σε συνδυασμόμε την έκτακτη ρευστότητα πουέχει χορηγηθεί σε δύο δόσεις μέχρισήμερα συνολικού ύψους 187 εκατ.ευρώ - επαρκεί για να καλύψει το30% των αναγκών των ελληνικώνεπιχειρήσεων, η επάνοδος στηνκανονικότητα, φαντάζει προς τοπαρόν όνειρο θερινής νυκτός.

Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότιδεν θα μπορούσε να υπάρξει στα-

διακά ολοένα και μεγαλύτερη εξο-μάλυνση. Η αποκατάσταση της εμ-πιστοσύνης στο τραπεζικό σύστη-μα, μέσα από την ανακεφαλαιοποί-ηση των τραπεζών που τοποθετεί-ται έως τα τέλη του χρόνου και ηεξασφάλιση πολιτικής σταθερότη-τας, θεωρούνται τα κλειδιά για στα-διακή επάνοδο στην κανονικότητα.Ενα πρώτο βήμα θα ήταν η αύξησητης κάλυψης των αναγκών που με-ταφράζονται σε 150 εκατ. ευρώ την

ημέρα με μικρές ενέσεις ρευστό-τητας, είτε αυξάνοντας το ημερήσιοόριο ανά τράπεζα είτε μέσα απόέκτακτες εγκρίσεις σωρευτικώνποσών.  Σύμφωνα με εκτιμήσειςτραπεζικών στελεχών, ο χρόνοςγια μια πιο ουσιαστική χαλάρωσητων κεφαλαιακών περιορισμών,αναμένεται ότι θα γίνει σταδιακάτους επόμενους έξι μήνες περίπου.Αντίθετα μια σοβαρή ένδειξη τηςαποκατάστασης του επιπέδου ρευ-

στότητας, αναμένεται όταν πια οικαθημερινές ανάγκες επιχειρήσεωνκαι νοικοκυριών, δεν θα υπερβαί-νουν το ανώτατο όριο του επιτρε-πόμενου ορίου εγκρίσεων για εξα-γωγή χρημάτων ή αναλήψεις με-τρητών· κάτι που δεν αναμένεταιπριν το 2016.

Η ανακοπή της εκροής καταθέ-σεων που καταγράφεται άλλωστετον τελευταίο μήνα εκτός από τουςκεφαλαιακούς περιορισμούς στομέτωπο κυρίως της εξαγωγής χρη-μάτων για την εισαγωγή πρώτωνυλών και προϊόντων από τις επι-χειρήσεις, αποδίδεται σε μεγάλοβαθμό και στην κορύφωση του του-

ριστικού ρεύματος που επέτρεψετην εισροή φρέσκου χρήματοςστην αγορά. Η τάση αυτή έχει ημε-ρομηνία λήξης με την ολοκλήρωσητης τουριστικής περιόδου, ενώ τηνίδια στιγμή οι φορολογικές υπο-χρεώσεις του φθινοπώρου, αναμέ-νεται να στερήσουν ρευστότητααπό το σύστημα. Στο τέλος Αυγού-στου έρχεται η επόμενη δόση γιατην πληρωμή του φόρου εισοδή-ματος από τα φυσικά πρόσωπα πουθα πρέπει να εξοφληθεί έως τα τέλητου χρόνου, ενώ από τον Οκτώβριοξεκινά και η καταβολή του ΕΝΦΙΑ,που θα στερήσει από το σύστημακατ’ εκτίμηση 2,6 δισ. ευρώ.

Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΔΟΓΙΑΝΝΗ

Περίπου 60% των αναγκών ρευστό-τητας των επιχειρήσεων για συ-ναλλαγές στο εξωτερικό καλύπτουνοι εγκρίσεις της Επιτροπής Εγκρί-σεως Τραπεζικών Συναλλαγών. Σύμ-φωνα με στοιχεία της Επιτροπής,στο διάστημα 29 Ιουνίου μέχρι 18Αυγούστου εγκρίθηκαν συναλλαγέςεπιχειρήσεων στο εξωτερικό συ-νολικού ύψους 2,97 δισ. ευρώ έναντιαναγκών ύψους 5 δισ. ευρώ βάσειτων στοιχείων πριν από την επιβολήτων περιορισμών. Δηλαδή οι συ-ναλλαγές επιχειρήσεων με το εξω-τερικό «τρέχουν» με μικρότερο ρυθ-μό κατά 40% σε σχέση με τις πραγ-ματικές ανάγκες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Επι-τροπής, στο διάστημα 29 Ιουνίουμέχρι και 18 Αυγούστου, εγκρίθηκαναιτήματα συνολικού ύψους 2.976εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα 725εκατ. ευρώ αφορούσαν τη διατρα-πεζική αγορά, τα 702 εκατ. ευρώτην ενέργεια, τα 296 εκατ. ευρώτρόφιμα, τα 152 εκατ. ευρώ φαρ-μακευτικά προϊόντα και τα υπόλοιπα1,1 δισ. ευρώ αφορούσαν άλλουςτομείς, όπως δαπάνες αεροπορικώνκαι ναυτιλιακών εταιρειών, εισα-γωγές πρώτων υλών, αυτοκινήτων,ένδυση - υπόδηση, είδη καπνού,παιχνίδια, βιβλία κ.ά.

Συνολικά υποβλήθηκαν στην Επι-τροπή 10.331 αιτήματα για έγκρισηχρηματοδότησης εκ των οποίων εγ-κρίθηκαν τα 8.509, απορρίφθηκαν332, ανακλήθηκαν 373, ενώ για 579αιτήματα απαιτείται πρόσθετη επε-ξεργασία. Από τις αιτήσεις που εγ-κρίθηκαν, 1.293 αφορούσαν αιτή-ματα για ποσά κάτω των 100.000ευρώ και 1.195 αιτήσεις ποσά κάτωτων 150.000 ευρώ. Σημειώνεται ότικατά την 3η εβδομάδα των περιο-ρισμών τα ημερήσια αιτήματα σχε-δόν διπλασιάστηκαν, ενώ εγκρίθη-καν αιτήματα ύψους ανάλογου τωναιτημάτων που εγκρίθηκαν συνολικάκατά τις δύο πρώτες εβδομάδες τηςεπιβολής κεφαλαιακών περιορισμών.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΒΕ,παρά τη σημαντική μείωση των ελ-ληνικών εισαγωγών τα τελευταία

χρόνια, εξαιτίας της ύφεσης, οι μέσεςμηνιαίες ανάγκες της χώρας μαςαπό εισαγόμενα προϊόντα τον τε-λευταίο ενάμιση χρόνο ανέρχονταισε 3,9 δισ. ευρώ. Μάλιστα, παρα-δοσιακά οι μήνες Ιούλιος, Σεπτέμ-βριος και Οκτώβριος είναι από τουςμήνες με τη μεγαλύτερη αξία εισα-γωγών, προσεγγίζοντας τα 4,5 δισ.ευρώ μηνιαίως. Το βασικό πρόβληματων εξαγωγικών επιχειρήσεων, επι-σημαίνει ο ΣΕΒΕ, στο πλαίσιο τωνcapital controls είναι η διάρρηξητης εφοδιαστικής αλυσίδας. Η ελ-ληνική οικονομία έχει πολύ μικρόβαθμό αυτάρκειας, λιγότερο από20%, κάτι που συνεπάγεται ότι πε-ρίπου το 80% των πρώτων υλών καιενδιάμεσων προϊόντων που χρησι-μοποιούνται στην παραγωγική δια-δικασία είναι εισαγόμενα. Σημει-ώνεται ότι στην 3μηναία έκθεσητου Γραφείου Προϋπολογισμού τηςΒουλής επισημαίνεται ότι οι χειρι-σμοί κατά τους τελευταίους έξι μήνεςοδήγησαν σε ύφεση την ελληνικήοικονομία και σε εβδομαδιαίες απώ-λειες έως και 2,8 δισ. ευρώ.

Ωστόσο η επιβολή των κεφαλαι-

ακών περιορισμών έχει και ορισμέ-νες θετικές πτυχές κυρίως σε ό,τιαφορά την ώθηση στη χρησιμοποί-ηση των ηλεκτρονικών δικτύωνσυναλλαγών. Σύμφωνα με τραπε-ζικές εκτιμήσεις, τον περασμένοΙούλιο εκδόθηκαν πάνω από 1 εκα-τομμύριο νέες χρεωστικές κάρτες,ενώ πριν από τους κεφαλαιακούςπεριορισμούς, εκδίδονταν κατά μέ-σο όρο κάτω από 100.000 κάρτες

μηνιαίως. Επίσης ο τζίρος σε POSτων χρεωστικών καρτών υπερδι-πλασιάστηκε σε σχέση με πέρυσι,με την αυξημένη χρήση να παρα-τηρείται στους υφιστάμενος αλλάκαι στους νέους πελάτες καρτών.Παράλληλα πενταπλασιάστηκανοι νέοι κωδικοί χρήσης ηλεκτρονι-κής τραπεζικής eBanking, με πάνωαπό 150.000 νέους χρήστες τον πε-ρασμένο Ιούλιο.

Του ΑΛΕΚΟΥ ΛΙΔΩΡΙΚΗ

Πλήρη ανατροπή στους στόχουςχρηματοδοτήσεων στη λιανικήτραπεζική, και ειδικότερα στηστεγαστική και καταναλωτική πί-στη, που είχαν τεθεί για το 2015έχει επιφέρει η επιβολή των capitalcontrols, που συνεχίζεται μέχρισήμερα, και η τραπεζική αργίατων τριών εβδομάδων, που έληξεστις 20 Ιουλίου.

«Οι αιτήσεις για νέα δάνεια στηστεγαστική και στην καταναλω-τική πίστη μετά το άνοιγμα τωνκαταστημάτων κινούνται σε ιστο-ρικό χαμηλό επίπεδο όλων τωνεποχών», αναφέρει χαρακτηρι-στικά στην «Κ» επιτελικό στέλεχοςσυστημικής τράπεζας.

Ειδικότερα στον τομέα της στε-γαστικής πίστης, τα νέα δάνειαπου εκταμιεύθηκαν από το άνοιγ-μα των καταστημάτων μέχρι σή-μερα στο εγχώριο τραπεζικό σύ-στημα κυμαίνονται γύρω στα 12εκατ. ευρώ και αφορούν κυρίωςδιεκπεραίωση αιτημάτων που εί-χαν υποβληθεί πριν από την επι-βολή της τραπεζικής αργίας, καισυγκεκριμένα τη χρονική περίοδοπου κυμαίνεται από την τελευταίαεβδομάδα του Μάιου έως και τονΙούνιο. Τον Ιούνιο, πριν από τηνεπιβολή των capital controls, οινέες εκταμιεύσεις στον τομέα τηςστεγαστικής πίστης σε επίπεδοτραπεζικού συστήματος εκτιμάταιότι ανήλθαν σε 30 εκατ. ευρώ πε-ρίπου. Για τον τομέα της στεγα-στικής πίστης, οι εκτιμήσεις πουείχαν διατυπωθεί στις αρχές τουχρόνου έκαναν λόγο ακόμη καιγια συνολικές νέες εκταμιεύσειςπου θα περνούσαν τα 600-800εκατ. ευρώ, στόχος που πλέονδεν θεωρείται εφικτός ακόμη καιμε τα πλέον αισιόδοξα σενάρια.

Μέχρι σήμερα, στη διάρκεια

του 2015, εκτιμάται ότι έχουν δο-θεί περίπου 110 εκατ. ευρώ νέαστεγαστικά δάνεια. Για να δοθείτο μέγεθος της διαφοράς σε σχέσημε τη χρυσή εποχή του 2006 γιατη στεγαστική πίστη, υπενθυμί-ζεται ότι είχαν δοθεί νέα στεγα-στικά 16 δισ. ευρώ περίπου.

Σε κάθε περίπτωση, οι τράπεζεςεφαρμόζουν αυστηρά τα κριτήριααξιολόγησης της πιστοληπτικήςικανότητας για τη χορήγηση δα-νείων στη στεγαστική πίστη καιδίνουν πλέον πολύ μεγάλη σημα-σία στην ιδία συμμετοχή που πε-λατών που θα πρέπει να φθάνειτουλάχιστον το 25%. Στην κατα-ναλωτική πίστη, οι συγκλίνουσες

εκτιμήσεις για το 2015 που είχανδιατυπωθεί, όταν η οικονομία είχεμπει σε θετικούς ρυθμούς ανά-πτυξης έπειτα από έξι χρόνια ύφε-σης, έκαναν λόγο για νέα δάνειαπου θα μπορούσαν να φθάσουνκαι το 1 δισ. ευρώ. Εκτιμήσεις πουεπίσης έχουν ανατραπεί και σεκαμία περίπτωση δεν θα προσεγ-γίσουν τα νούμερα αυτά. Η ζήτησηκαι στον τομέα αυτό είναι εξαι-ρετικά περιορισμένη και αφοράτον τομέα του αυτοκινήτου καιτου εμπορίου, αλλά σε καμιά πε-ρίπτωση δεν μπορεί να συγκριθείούτε με το πρόσφατο παρελθόν,αναφέρουν τραπεζικά στελέχη.

«Μαχαίρι» 40% στις εισαγωγέςλόγω των capital controlsΠληρωμές προς εξωτερικό 2,9 δισ. σε 6 εβδομάδες, έναντι 5 δισ. πέρυσι

Σε ιστορικό χαμηλό οι αιτήσεις χορήγησης για νέα δάνεια

Καθαρή εισροή καταθέσεων 800 εκατ. ευρώαπό τα τέλη Ιουνίου έως τα μέσα Αυγούστου

<<<<<<

Τα νέα στεγαστικά που εκταμιεύθηκαναπό το άνοιγμα των καταστημάτων απότις 20 Ιουλίου μέχρισήμερα είναι γύρω στα 12 εκατ. ευρώ.

Στη διάρκεια του 2015, εκτιμάται ότι έχουν δοθεί περίπου 110 εκατ. ευ-ρώ νέα στεγαστικά δάνεια.

Η «εκτίναξη» των τραπεζικών συναλλαγών μέσω καρτών, internet καιphone banking εκτιμάται ότι θα βοηθήσει σημαντικά τις τράπεζες στηνπροσπάθεια μείωσης του λειτουργικού τους κόστους, μέσω μεταφοράςτων συναλλαγών από τα τραπεζικά καταστήματα σε εναλλακτικά κανάλιαεξυπηρέτησης. Παράλληλα οι ηλεκτρονικές συναλλαγές μπορούν ναβοηθήσουν την κυβέρνηση στη μάχη για τον περιορισμό της φοροδιαφυ-γής. Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζών στη χώρα μας, το μέγεθος της«μαύρης» οικονομίας εκτιμάται στο 25% του ΑΕΠ, δηλαδή σε περίπου 40δισ. ευρώ. Ετσι μια μείωσή της κατά 5 δισ. θα μπορούσε να αποφέρει αύ-ξηση φορολογικών εσόδων πάνω από 1 δισ. ευρώ ετησίως. Η συντονι-σμένη υλοποίηση ενός πακέτου μέτρων για την αύξηση των ηλεκτρονι-κών συναλλαγών θα μπορούσε να μειώσει τουλάχιστον κατά 25% τη«μαύρη» οικονομία, ενισχύοντας σημαντικά τα δημόσια έσοδα της χώρας.

Πιστώνεται η 2η δόση ύψους16,3 εκατ. στην κάρτα σίτισηςΤην ερχόμενη Δευτέρα, 24 Αυγού-στου, θα πιστωθεί στους δικαιού-χους της κάρτας σίτισης η δεύ-τερη δόση ύψους 16,3 εκατ. ευρώ.Οπως ανακοίνωσε το υπουργείοΕργασίας, η ενεργοποίηση τηςκάρτας αλληλεγγύης για δεύτερηφορά πραγματοποιείται στην«προγραμματισμένη ημερομη-νία». Σημειώνεται ότι η πρώτηφορά που ενεργοποιήθηκε η κάρ-τα ήταν η 24η Ιουλίου, ενώ ο συ-νολικός προγραμματισμός τουυπουργείου αφορά την πίστωσήτης για 9 μήνες. Αυτό σημαίνειότι θα πραγματοποιηθούν του-λάχιστον δύο καταβολές εντόςτου επόμενου έτους.

Υπενθυμίζεται ότι η κάρτα αλ-ληλεγγύης αφορά 145.357 δι-καιούχους που διαβιώνουν σεσυνθήκες ακραίας φτώχειας. Τοποσό που θα καταβληθεί ανέρ-

χεται στα 16,3 εκατ. ευρώ καιεπιμερίζεται σε 70-220 ευρώ γιακάθε δικαιούχο κάρτας, με βάσηεισοδηματικά κριτήρια.

Κατά την καταβολή της α΄ δό-σης, ο τζίρος των καταστημάτωντροφίμων, στα οποία έσπευσανοι δικαιούχοι για να κάνουν χρή-ση της κάρτας αλληλεγγύης, αυ-ξήθηκε σημαντικά. Είναι χαρα-κτηριστικό ότι, μέσα στις πρώτες15 ημέρες, οι αγορές με την κάρ-τα ξεπέρασαν τα 11 εκατ. ευρώ.Επισημαίνεται ότι η κάρτα αλ-ληλεγγύης δεν μπορεί να χρη-σιμοποιηθεί για τυχόν ηλεκτρο-νικές αγορές μέσω Διαδικτύου,ούτε για αγορές με άτοκες δόσεις.Επίσης, δεν χρησιμοποιείται σταATM για ανάληψη μετρητών,ενώ το ποσό που έχει πιστωθείσε αυτήν δεν μπορεί να εισπραχ-θεί σε μετρητά.

<<<<<<

Στα 123 δισ. ευρώέχουν σταθεροποιηθείτα υπόλοιπα των καταθέσεων στα μέσα Αυγούστου.

Η ουσιαστική χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών αναμένεται ότιθα γίνει σταδιακά τους επόμενους έξι μήνες περίπου, σύμφωνα με εκτιμή-σεις τραπεζικών στελεχών.

ΑΠΕ

Ηλεκτρονικές συναλλαγές

OIK_10-OIKONOMIA_Master_cy 21/08/15 22:46 Page 10

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 11Δ Ι Ε Θ Ν ΗKυριακή 23 Αυγούστου 2015

Τέσσερα χρόνια θα χρειαστεί τελικάη ΕΚΤ για να ολοκληρώσει τονέλεγχο ποιότητας στοιχείων ενερ-γητικού των ευρωπαϊκών τραπε-ζών, που άρχισε τον περασμένοΝοέμβριο, και η παράταση τουχρονοδιαγράμματος ενδέχεται ναεξωθήσει τις μεγαλύτερες τράπεζεςτης Ευρωζώνης να διατηρούν πε-ρισσότερα κεφάλαια. Το αρχικόσχέδιο της ΕΚΤ ήταν να ολοκλη-ρώσει τον ποιοτικό έλεγχο τωντραπεζών μέσα σε ένα ή δύο χρό-νια. Σύμφωνα, όμως, με τις εκτι-μήσεις παραγόντων του κλάδου,

δεν αποκλείεται να χρειαστεί ακό-μη μεγαλύτερο χρονικό διάστημαπέραν των τεσσάρων ετών, καθώςπρόκειται για περίπλοκο έργο καιπροϋποθέτει την εμπλοκή πολλώνστελεχών.

Οι περισσότερες από τις τράπεζεςπου ελέγχει η ΕΚΤ διαθέτουν δικάτους εσωτερικά μοντέλα ελέγχουτης διακινδύνευσης. Ανάμεσά τουςοι τραπεζικοί κολοσσοί DeutscheBank, Santander, UniCredit, BNPParibas και Societe Generale. Σύμ-φωνα, όμως, με σχετικό ρεπορτάζτων Financial Times, τα μοντέλα

ελέγχου κινδύνου που έχουν εκ-πονήσει οι ίδιες οι τράπεζες πα-ρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσεις.Δεδομένου ότι θα πρέπει να εγκρι-θούν από τις εποπτικές αρχές, ηΕΚΤ έχει δεσμευθεί να εξαλείψειτις αποκλίσεις ανάμεσα στις 123τράπεζες που άρχισε να ελέγχειτον Νοέμβριο του περασμένουέτους. Υπολογίζεται πως συνολικάοι 123 τράπεζες διαθέτουν περίπου7.000 μοντέλα ελέγχου κινδύνου.

Εν όψει της αξιολόγησής τουςαπό την ΕΚΤ, οι τράπεζες αυτέςέχουν αντλήσει κεφάλαια ύψους

άνω των 260 δισ. ευρώ στο διά-στημα από το 2008 και μέχρι τονΟκτώβριο του περασμένου έτους.Εχουν μεσολαβήσει τα «τεστ κο-πώσεως» που διεξήγαγε η ΕΚΤκαι τα οποία δημοσιοποίησε στατέλη του περασμένου Οκτωβρίου.Από τα πορίσματά τους ήρθανστο φως ελλείψεις κεφαλαίωνύψους 25 δισ. ευρώ βάσει της κα-τάστασης στην οποία βρίσκοντανοι εν λόγω τράπεζες στα τέλη του2013. Εκτοτε, όμως, έχουν καλυ-φθεί οι περισσότερες από τις ελ-λείψεις αυτές.

«Αν με ρωτούσε κανείς πώς αισθάν-θηκα, θα έλεγα πως δεν είχε δια-φορά από ένα εμβόλιο», εξομολο-γείται ο Σουηδός Χανς Σζόμπλαντ,περιγράφοντας τη στιγμή που έναςειδικός στο τρύπημα του δέρματοςεμφύτευσε μικροτσίπ κάτω από τοδέρμα του. Το μικροτσίπ ονόματιNFC (near- field communication/επικοινωνία κοντινού πεδίου) δίνειτη δυνατότητα στον νεαρό Σουηδόνα εισέλθει στο γραφείο του, ναενεργοποιήσει τον συναγερμό, ναεξασφαλίσει πόντους σε κοντινάκαταστήματα και να έχει πρόσβασηστο γυμναστήριο. Σχεδόν 15%-20%των 250 εργαζομένων στην Epi-center, μια εταιρεία στη Στοκχόλμηπου ενοικιάζει χώρους για γραφεία,συναντήσεις και εκθέσεις, διάλεξαννα συμμετάσχουν στο πρόγραμμαμικροτσίπ. Αφ’ ης στιγμής ανακοι-νώθηκε η εφαρμογή του, ο ΧανςΣζόμπλαντ, ο οποίος είναι ο διευ-θυντής της εταιρείας, κατακλύστη-κε από ερωτήσεις εκ μέρους άλλωνεπιχειρήσεων, που ήθελαν να δια-πιστώσουν το πώς λειτουργεί η τε-χνολογία NFC.

Ολα αυτά ανήκουν στην ευρύ-τερη τάση της αγοράς για χρήσητης τεχνολογίας με στόχο την πα-ρακολούθηση των κινήσεων τωνεργαζομένων και τη βελτίωση τηςπαραγωγικότητάς τους. Η τεχνο-λογία αυτή βρίσκεται εγκατεστη-μένη συνήθως σε συσκευές πουφοριούνται (έξυπνα γυαλιά, ηλε-κτρονικά περικάρπια, έξυπνα ρο-λόγια και κονκάρδες), αλλά όχι σεεμφυτευμένα στοιχεία. Πολύ πιθα-νόν η υπόσχεση της αύξησης τηςπαραγωγικότητας με την παρακο-λούθηση των προσωπικών δεδο-μένων των εργαζομένων να φαί-νεται δελεαστική για το Δ.Σ. τωνεταιρειών, αλλά έχει σημαντικό τί-μημα: το δικαίωμα των εργαζομέ-νων στην ιδιωτικότητα. «Η όλη συ-ζήτηση ξεκίνησε από τη συγκέν-τρωση μεγάλων συνόλων δεδομέ-

νων, ώστε να υπάρχει εις βάθος ει-κόνα της εταιρείας και χωρίς ναλαμβάνεται υπόψη ο ανθρώπινοςπαράγοντας. Η τεχνολογία, πουφοράμε, καθιστά ορατό το εργατικόδυναμικό», επισημαίνει ο Κρις Μπά-ουερ, διευθυντής καινοτομίας στοπανεπιστήμιο Γκόλντσμιθ του Λον-δίνου. Βέβαια, οι εν λόγω συσκευές,που φέρουμε στο σώμα μας, πρέπεινα υποστηρίζονται από πολύ ισχυράσυστήματα. Οπως σημειώνει ο Γκι-γιόμ Ροκέ της Salesforce, που ασχο-λείται με τεχνολογία λογισμικούνέφους, «οι συσκευές που φορι-ούνται δεν είναι χρήσιμες από μόνεςτους, εφόσον θα πρέπει να αποτε-λούν τμήμα της μετάβασης σε ένασύστημα νοημοσύνης, το οποίοσυνδυάζει μεγάλα σύνολα δεδομέ-

νων, το λογισμικό νέφος και συ-στήματα λογισμικού για επιχειρη-ματικές αναλύσεις».

Μία τάση που παρατηρείται στιςμεγάλες επιχειρήσεις είναι να χρη-σιμοποιούν τις συσκευές που φο-ριούνται για να παρακολουθούντην πορεία της υγείας των εργα-ζομένων τους. Τα δεδομένα μετάπιθανώς να συσχετιστούν με ταασφάλιστρά τους ή άλλα προγράμ-ματα κινήτρων, ώστε να μειωθείτο κόστος περίθαλψης. Η ΒΡ, πα-ραδείγματος χάριν, έχει εφοδιάσει24.500 εργαζομένους της στη Β.Αμερική με 24.500 περικάρπια Fitbitγια να παρακολουθούν τις αθλητι-κές επιδόσεις τους. Τα δεδομένααυτά θεωρούνται πολύ πιο αξιόπι-στα από τα όσα οι ίδιοι οι εργαζό-

μενοι αναφέρουν για τη φυσικήτους κατάσταση στις ασφαλιστικές.Μια άλλη εφαρμογή αφορά τη βαριάβιομηχανία.

Στις πετρελαϊκές, στις εταιρείεςφυσικού αερίου και στους εξορυ-κτικούς ομίλους η τεχνολογία, πουφοριέται, διαδραματίζει σημαντικόρόλο στην ασφάλεια. Στα ανθρα-κωρυχεία της Rio Tinto, στην πε-διάδα Χάντερ της Αυστραλίας, οιοδηγοί των φορτηγών φορούν ειδικόκαπέλο με την επωνυμία «εξυπνοκαπέλο». Οι αισθητήρες που δια-θέτει δίνουν εγκαίρως σήμα ότανβρίσκεται σε κατάσταση υπνηλίαςο οδηγός και κινδυνεύει να κοιμηθεί,οπότε μειώνεται η πιθανότητα ατυ-χημάτων λόγω κόπωσης.

BLOOMBERG

Big brother σε χώρους εργασίαςμε τη χρήση της τεχνολογίαςΠαρακολούθηση εργαζομένων με διάφορα γκάτζετ για αύξηση της παραγωγικότητας

Πυρά για τις εργασιακές συνθήκες στην AmazonΑκόμη και μία εβδομάδα μετά τοδημοσίευμα των New York Timesγια τις σκληρές συνθήκες εργασίαςστον κολοσσό ηλεκτρονικού εμπο-ρίου Amazon, το θέμα συνεχίζει νααπασχολεί τον διεθνή Τύπο. Οι δη-μοσιογράφοι Ντέιβιντ Στριφέλντκαι Τζόντι Κάντορ ανέπτυξαν σεένα άρθρο 7.000 λέξεων τις εμπειρίες100 νυν και πρώην εργαζομένωντης Amazon, η πλειονότητα τωνοποίων περιέγραψε ένα «έντονοκαι συχνά απειλητικό» εργασιακόπεριβάλλον.

Τα διευθυντικά στελέχη ενθαρ-ρύνουν μια επιθετική στάση μεταξύτων εργαζομένων σε ό,τι αφορά τιςπροτάσεις που αναπτύσσονται στοπλαίσιο των συσκέψεων με στόχοτην αύξηση της παραγωγικότητας.Εργαζόμενοι που πάσχουν από καρ-κίνο ή έχουν αποβάλει ή αντιμετω-πίζουν άλλα προσωπικά ζητήματατίθενται στο περιθώριο ή επωμίζον-ται κυρώσεις, σύμφωνα με τις μαρ-τυρίες των συγκεκριμένων υπαλλή-λων. Την ίδια τύχη αντιμετωπίζουνοι εργαζόμενοι που δεν ανταποκρί-νονται στα κριτήρια της εταιρείας.Οι αντιδράσεις στο δημοσίευμα ήτανποικίλες και συγκρουόμενες, συμ-

περιλαμβανομένων σχολίων από4.000 αναγνώστες της αμερικανικήςεφημερίδας, ως επί το πλείστον ερ-γαζομένων στην Amazon. Με επι-στολή που ανάρτησε στους NewYork Times και σε άλλες ιστοσελίδεςο πρόεδρος και διευθύνων σύμβου-λος της Αmazon, Τζεφ Μπέζος, το-νίζει πως «δεν θα ανεχτεί τις προ-κλητικά σκληρές πρακτικές από τηδιοίκηση», παροτρύνοντας τους ερ-γαζομένους να επικοινωνήσουναπευθείας με τον ίδιο εάν υπάρξουνπεριστατικά κατάχρησης.

Μέχρι τον Ιανουάριο του 2015, ηAmazon απασχολούσε 154.100 άτομασε παγκόσμια κλίμακα, προσθέτοντας40.000 θέσεις εργασίας το 2014.Οπως αναφέρεται σε σχόλιο του Εν-τουαρντ Χαντάς στο πρακτορείο Re-uters, καμία εταιρεία δεν πρέπει ναανέχεται διευθυντικό στέλεχος πουδεν εκδηλώνει κάποια ευαισθησίασε υπάλληλο που είχε την εμπειρίανα γεννήσει ένα νεκρό παιδί, όπωςαναφέρεται στο επίμαχο δημοσίευματων New York Times. «Μια εταιρείαπου θα ανεχόταν αυτήν τη συμπε-ριφορά πάσχει από βαθύτατο πολι-τισμικό πρόβλημα», αναφέρει ο αρ-θρογράφος του Reuters.

Σε 4 χρόνια θα τελειώσει ο έλεγχος των τραπεζών

Αναμένεταιπεραιτέρωυποχώρησητου γουάνΤο γουάν ενδέχεται να υποχωρήσειπεραιτέρω παρά τις περί του αντι-θέτου διαψεύσεις από την πλευράτου Πεκίνου. Αυτή είναι η εκτίμησητου Andy Mukherjee, αναλυτή συ-νεργάτη του Reuters, που αποδίδειτην υποτίμηση του κινεζικού νομί-σματος σε πρόθεση του Πεκίνου ναστηρίξει την επιβραδυνόμενη κινε-ζική οικονομία. Ο εν λόγω αναλυτήςυπογραμμίζει βέβαια πως το Πεκίνοδεν θέλει να ερμηνεύει ο κόσμος τιςκινήσεις του ως αντίδραση στηνεπιβράδυνση, γι’ αυτό και επιμένειότι απλώς προσαρμόζει την ισοτιμίακατά τρόπο που να αντανακλά τηζήτηση και την προσφορά.

Δεδομένου ότι η κινεζική ηγεσίαέχει προωθήσει επίμονα τη διεθνήχρήση του γουάν, θα ήταν δύσκολονα παραδεχθούν οι Αρχές ότι τουποτιμούν. Είναι, όμως, σαφές γιαποιο λόγο είναι προς το συμφέροντης Κίνας ένα ασθενέστερο νόμι-σμα. Δεδομένου ότι είναι αναιμικότο διεθνές εμπόριο, οι τιμές παρα-γωγού στην Κίνα αυξάνονται λιγό-τερο σε σύγκριση με τις τιμές τηςαμερικανικής παραγωγής. Χωρίςτην παρέμβαση των Αρχών, η χώραθα αντιμετώπιζε άμεσα αποπλη-θωρισμό και, δεδομένου του τερά-στιου χρέους της Κίνας, θα ήταντεράστιο λάθος του Πεκίνου νααφήσει να υποχωρήσουν τιμές καιμισθοί. Εξ ου και η ανάγκη να επι-στρέψει το ρολόι στο 2011, όταν ηαπώλεια ανταγωνιστικότητας άρ-χισε να γίνεται πρόβλημα.

Ανατιμήθηκε κατά 14%Στη διάρκεια του 2011 το κινεζικό

νόμισμα ανατιμήθηκε κατά 14%σε πραγματικούς όρους. Για να αν-τιστραφεί κατά το ήμισυ αυτή ηανατίμηση θα χρειαστεί μια υπο-τίμηση 7% από την ισοτιμία στηνοποία βρισκόταν στα τέλη του 2011,που αντιστοιχεί με μια διολίσθηση5% σήμερα. Ισως αυτή η υποτίμησηνα ωφελήσει τους εγχώριους εξα-γωγείς, αλλά θα δυσχεράνει τη ζωήτων κινεζικών επιχειρήσεων πουέχουν πάρει από ξένες τράπεζεςδάνεια συνολικού ύψους 963 δισ.δολαρίων. Και ας μην αναφέρουμεκαν τα ομόλογα που είναι σε δο-λάρια. Ο υπόλοιπος κόσμος, άλλω-στε, θα αντιμετωπίσει έναν χειρό-τερο πονοκέφαλο. Μια μείωση τωνδαπανών στην Κίνα θα έχει ως απο-τέλεσμα να εξαρτάται και πάλι οκόσμος από την κατανάλωση στιςΗΠΑ. Δεδομένου ότι το Πεκίνο ανα-λαμβάνει ένα τέτοιο ρίσκο, είναιλογικό να συμπεράνουμε πως η κι-νεζική οικονομία αντιμετωπίζειπρόβλημα. Οι διαβεβαιώσεις πουδίνει η κινεζική ηγεσία περί τηςσταθερότητας της οικονομίας είναιτόσο διάτρητες όσο και εκείνεςπερί καλοπροαίρετης παρέμβασηςστην αγορά συναλλάγματος.

ΕΥΡΩΖΩΝΗ

54,1μονάδες ο δείκτης υπευθύνωνπρομηθειών τον Αύγουστο,σύμφωνα με τη Markit, έναντι53,9 μονάδων τον Ιούλιο. Ηαύξηση του δείκτη PMI, πουαντανακλά τις προσδοκίες τηςμεταποίησης και της οικονομι-κής δραστηριότητας για τοεπόμενο διάστημα, ήρθε ωςθετική έκπληξη, καθώς οι ανα-λυτές ανέμεναν πτώση.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ

54μονάδες έδειξε η μέτρηση τηςMarkit για τον δείκτη PMI γιατη μεταποίηση τον Αύγουστο,ο οποίος ενισχύθηκε σε σχέσημε τον Ιούλιο (53,7 μονάδες).Πτωτικά κινήθηκαν ο PMI γιατις υπηρεσίες και ο δείκτης οι-κονομικού κλίματος GfK.

ΚΙΝΑ

77μήνες πίσω γύρισε ο δείκτηςυπευθύνων προμηθειών PMI,σύμφωνα με προκαταρτικούςυπολογισμούς για τον Αύγου-στο. Οι μετρήσεις τοποθετούντον MPI Αυγούστου στις 47,1μονάδες από 47,8 τον προ-ηγούμενο. Πρόκειται για τοχαμηλότερο επίπεδο των τε-λευταίων 6 ετών.

VALEANT

1 δισ.δολάρια είναι διατεθειμένηνα προσφέρει η φαρμακευτι-κή για να εξαγοράσει τηνεταιρεία του «θηλυκού Via-gra», Sprout.

ΗΠΑ

4.000ήταν η αύξηση των αιτημάτωνγια νέα επιδόματα ανεργίαςτην περασμένη εβδομάδα. Συ-νολικά ανήλθαν στις 277.000.

Ο έλεγχος ποιότητας στοιχείων ενεργητικού των ευρωπαϊκών τραπεζών,που άρχισε η ΕΚΤ τον περασμένο Νοέμβριο, εκτιμάται ότι θα διαρκέσει περί-που τέσσερα χρόνια.

Το ρεπορτάζ των New York Times για το εργασιακό περιβάλλον της Amazonαποκαλύπτει τις ιδιαίτερα σκληρές συνθήκες που επικρατούν. Εργαζόμενοιπου πάσχουν από καρκίνο ή έχουν αποβάλει ή αντιμετωπίζουν άλλα προσω-πικά ζητήματα τίθενται στο περιθώριο ή επωμίζονται κυρώσεις.

Δεδομένου ότι η κινεζική ηγεσίαέχει προωθήσει επίμονα τη διεθνήχρήση του γουάν, θα ήταν δύσκολογια τις Αρχές να παραδεχθούν ότι τουποτιμούν.

H παρακολούθηση των κινήσεων των εργαζομένων για τη βελτίωση της παραγωγικότητάς τους αποτελεί νέα τάση,που κερδίζει διαρκώς έδαφος. Η τεχνολογία αυτή βρίσκεται εγκατεστημένη συνήθως σε συσκευές που φοριούνται,όπως έξυπνα γυαλιά, ηλεκτρονικά περικάρπια, έξυπνα ρολόγια και κονκάρδες.

ΑΡΧΕ

ΙΟ

OIK_11-OIKONOMIA_Master_cy 21/08/15 22:44 Page 11

Real EstateReal EstateΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2015

ΔΙΕΘΝΗ

Του ΜΑΡΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ

Σταθερή ανοδική πορεία καταγράφεται απότον Φεβρουάριο του 2015 στις εγγραφέςυποθηκών, ενδεικτική της αύξησης της κι-νητικότητας που παρουσιάζεται στην αγοράακινήτων, καθώς η παροχή νέων δανείωναπό πλευράς τραπεζών και οι αναδιαρθρώ-σεις υφιστάμενων δανείων, οι οποίες επι-τυγχάνονται μετά από διακανονισμό μεταξύδανειολήπτη και χρηματοπιστωτικού ιδρύ-ματος, κατάφεραν να επανεκκινήσουν τηναγορά, μετά το πάγωμα των προηγούμενωνετών. Σύμφωνα με στοιχεία του ΤμήματοςΚτηματολογίου και Χωρομετρίας, οι συνο-λικές υποθήκες κατά την περίοδο Ιανουαρίου– Ιουνίου 2015 ανήλθαν στις 4523, σε σχέσημε 3402 την αντίστοιχη περίοδο του 2014,σημειώνοντας αύξηση σε ποσοστό 32,95%.Το συνολικό ποσό αυτών των υποθηκώνδιαμορφώθηκε στα 734.607.879 ευρώ έναντι

544.757.576 ευρώ το αντίστοιχο περσινόεξάμηνο, καταγράφοντας αύξηση της τάξεωςτου 34,85%. Οσον αφορά ανά μήνα, οι υπο-θήκες ανήλθαν τον φετινό Ιούνιο στις 931έναντι 602 τον αντίστοιχο περσινό Ιούνιο,παρουσιάζοντας άνοδο 54,65%, ενώ το συ-νολικό ποσό των υποθηκών του Ιουνίουαυξήθηκε κατά 16,01% φτάνοντας στα133.230.491 ευρώ σε σχέση με 114.839.301ευρώ τον Ιούνιο του 2014. Την αύξηση τωνυποθηκών με την αναθέρμανση της κτη-ματαγοράς συνδέει ο πρόεδρος του Κυπρια-κού Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΚΣΙΑ),Γιώργος Μουσκίδης, σημειώνοντας ότι έστωκαι οι λίγες αναδιαρθρώσεις δανείων καιη διευθέτηση των εκκρεμοτήτων με τιςτράπεζες δημιουργούν αισιοδοξία για στα-διακή ανάκαμψη της αγοράς. «Η παροχήπερισσότερων δανείων, η οποία συνδέεταιμε την αύξηση των υποθηκών και τις ανα-διαρθρώσεις υφιστάμενων δανείων, φανε-ρώνει παράλληλα κάποιου είδους κινητι-κότητα στην αγορά ακινήτων και δημιουργείθετικές ενδείξεις για την παραπέρα πορείατης αγοράς», δηλώνει ο κ. Μουσκίδης, το-

νίζοντας ότι η υποβολή προτάσεων από τιςδύο πλευρές για αξιοποίηση υποθηκών(όπως οικόπεδα, χωράφια και εξοχικά), οιοποίες δύνανται να μειώσουν το ύψος τόσοτων δόσεων όσο και των δανειστικών επι-τοκίων, αποτελεί δείγμα καλής θέλησηςγια ένα βιώσιμο διακανονισμό μεταξύ τρα-πεζών και δανειοληπτών.

Αύξηση στις πωλήσειςΑνοδικές τάσεις παρατηρήθηκαν και στις

πράξεις αγοραπωλησιών που έγιναν τουςπρώτους επτά μήνες του 2015, καταδει-κνύοντας κυρίως σταθεροποίηση της αγοράςακινήτων, με θετικές προοπτικές για τοτέλος της χρονιάς. Οι πωλήσεις την περίοδοΙανουαρίου – Ιουλίου ανήλθαν στα 2.844τεμάχια, σημειώνοντας αύξηση περί το 9%σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή πε-ρίοδο, οπόταν τα πωλητήρια έγγραφα είχανφτάσει τα 2.620, την ώρα που οι πωλήσειςμέχρι το τέλος του 2015 αναμένεται να ξε-περάσουν τις 5.000. Ωστόσο, δεδομένουότι ο μέσος όρος πωλήσεων ανά έτος κυ-μαίνεται μεταξύ 8.000 και 10.000, ο δρόμος

που έχει να διανύσει η αγορά, η οποία βρί-σκεται ακόμα στα μισά, είναι μεγάλος. Βέ-βαια, εκείνο που αναγνωρίζεται από τουςπαράγοντες της αγοράς ακινήτων είναι ότιη εικόνα μήνα με τον μήνα βελτιώνεται,με αποτέλεσμα να έχει διαφοροποιηθεί ση-μαντικά τόσο σε σχέση με το 2013, όταντα πωλητήρια έγγραφα είχαν διαμορφωθείστα 3.767, όσο και συγκριτικά με το 2014,που τα έγγραφα είχαν ανέλθει στα 4.527.Ερωτηθείς κατά πόσο σημαντικό μέρος τωνπολιτών έχουν στραφεί εξαρχής στα ενοίκιαή έχουν προχωρήσει σε πώληση πρώτηςκατοικίας προκειμένου να καταφύγουνστην ενοικίαση, ο πρόεδρος του ΚΣΙΑ ανα-φέρει ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχει ικα-νοποιητικός αριθμός περιπτώσεων πώλησηςκαι στροφής στην ενοικίαση ή ενοικιαγορά,εξηγώντας ότι σε αυτό το στάδιο η πλει-οψηφία των δανειοληπτών επιδιώκουν τηνεπίτευξη συμβιβασμού με τις τράπεζες, στιςπεριπτώσεις πάντοτε που κάτι τέτοιο είναιεφικτό. Οσον αφορά στο προφίλ των αγο-ραστών, που συνεχίζουν να δραστηριοποι-ούνται στην κυπριακή αγορά, το ενδιαφέρον

προκύπτει τόσο από ξένους, οι οποίοι επω-φελούνται από τα κίνητρα για παραχώρησημόνιμης διαμονής και υπηκοότητας, όσουκαι από Κύπριους. Από τη μία, οι ξένοι αγο-ραστές, κυρίως Ρώσοι, Λιβανέζοι, Αιγύπτιοικαι Ασιάτες, φαίνεται να έχουν αντιληφθείότι έχει ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος για τοκυπριακό τραπεζικό σύστημα και ότι μοιάζειιδανική η τωρινή χρονική συγκυρία γιαεπένδυση στην Κύπρο, η οποία, ωστόσο,δεν παύει να νιώθει απειλή από τον αντα-γωνισμό άλλων χωρών, που προσφέρουναντίστοιχα κίνητρα σε ξένους επενδυτέςκαι ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς. Απότην άλλη, οι εγχώριοι επενδυτές που επι-λέγουν τη δραστηριοποίηση στην αγοράακινήτων, φαίνεται να είναι είτε όσοι εξα-κολουθούν να έχουν την οικονομική ευχέ-ρεια και προβαίνουν στην αγορά ενός ακι-νήτου για να καλύψουν τις δικές τους στε-γαστικές ανάγκες είτε εκείνου που διαθέτουντα απαραίτητα κεφάλαια αλλά ανέμεναντην κατάλληλη ευκαιρία, δηλαδή να απο-κτήσουν ακίνητο, στο οποίο θα επενδύσουνμε σκοπό το κέρδος.

Μειώθηκαν 10% οιτιμές των κατοικιώνστο Ντουμπάι το δεύτερο τρίμηνο

Υποχώρηση της τάξεως του10% κατέγραψαν οι τιμές τωνκατοικιών στο Ντουμπάι κατάτο δεύτερο τρίμηνο του έτουςσυγκριτικά με το αντίστοιχοδιάστημα του 2014. Οπως προκύπτει από σχετικήέκθεση της εταιρείας ανάπτυ-ξης ακινήτων Tasweek RealEstate Development, οι τιμέςβρέθηκαν στο απόγειό τουςκατά το 2014 και πλέον έχουνεπιστρέψει σε τροχιά διόρθω-σης.Η πτώση των τιμών αποδίδεταιστην έλλειψη ζήτησης για τηναγορά πολυτελών κατοικιών,στην υποχώρηση των τιμώντου πετρελαίου και στην ενί-σχυση του αμερικανικού δολα-ρίου. Ετσι, κατά μέσο όρο οι τιμέςστο Ντουμπάι υποχώρησαναπό 5% έως 10% σε σχέση μετο αντίστοιχο τρίμηνο του2014. Αντίστοιχα, οι τιμές των ενοι-κίων μειώθηκαν κατά 3% σταδιαμερίσματα με ένα υπνοδω-μάτιο και έως 10% στα διαμε-ρίσματα με δύο ή τρία υπνο-δωμάτια. Ωστόσο, σύμφωνα με την ανά-λυση της εταιρείας, είναι πιθα-νή μια ανάκαμψη των αξιών,τόσο στις τιμές πώλησης όσοκαι στις τιμές ενοικίασης προςτο τέλος του έτους, δεδομένουότι κατά το δεύτερο τρίμηνοκαταγράφηκε ιδιαίτερη κινητι-κότητα στην αγορά, «ξεπερ-νώντας τις αρχικές προβλέ-ψεις», όπως τονίζεται χαρα-κτηριστικά. Ως εκ τούτου, ιδίως όσον αφο-ρά τις τιμές ενοικίασης, εκτι-μάται ότι η ανάκαμψη δεν είναιμακριά, ενώ εκφράζεται και ηπεποίθηση ότι σταδιακά η αγο-ρά ακινήτων του Ντουμπάι θακατορθώσει να ξεπεράσει τιςέντονες διακυμάνσεις τιμών.

Oι υποθήκες δείχνουν βελτίωση Νέες δανειοδοτήσεις και αναδιαρθρώσεις επέδρασαν θετικά στον κλάδο των ακινήτων

Οι τιμές βρέθηκαν στο απόγειότους κατά το 2014 και πλέονέχουν επιστρέψει σε τροχιάδιόρθωσης.

ΦΙΛ

ΙΠΠ

ΟΣ

ΧΡΗ

ΣΤΟΥ

Οι υποθήκες ανήλθαν τον φετινό Ιούνιο στις 931 έναντι 602 τον αντίστοιχο περσινό Ιούνιο, πα-ρουσιάζοντας άνοδο 54,65%, ενώ το συνολικό ποσό των υποθηκών του Ιουνίου αυξήθηκε κατά16,01% φτάνοντας στα 133.230.491 ευρώ σε σχέση με 114.839.301 ευρώ τον Ιούνιο του 2014.

Αυξημένο κίνδυνο για δημιουργίαφαινομένου «φούσκας» ακινήτωνστις αγορές κατοικίας της Γερμα-νίας, της Νορβηγίας και της Με-γάλης Βρετανίας,εντοπίζει σχετικήέρευνα της Moody’s Analytics. Συγ-κεκριμένα, επισημαίνεται ότι τοπρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσηςτης Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τρά-πεζας ενδέχεται να αυξήσει κι άλλοτις τιμές στις ήδη υπερτιμημένεςαγορές ακινήτων των παραπάνωτριών χωρών. Σημειωτέον ότι ορυθμός αύξησης των τιμών έχειεπιταχυνθεί σημαντικά κατά τηδιάρκεια των τελευταίων 18 μηνών,με αποτέλεσμα να αυξάνεται ανά-λογα και ο κίνδυνος δημιουργίας«φούσκας».

Στην ανάλυσή της, η Moody’sτονίζει ότι η Γερμανία, η Μεγ. Βρε-

τανία και η Νορβηγία διαθέτουναγορές ακινήτων που δεν αντιμε-τώπισαν παρά μόνο ελαφρά πτώσητων τιμών, κατά τη διάρκεια τηςπρόσφατης οικονομικής κρίσηςκαι πλέον αναπτύσσονται εκ νέουταχύτατα.

Ετσι, οι εν λόγω χώρες είναι καιοι περισσότερο ευάλωτες για φαι-νόμενα «φούσκας» τιμών, καθώςη ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤστην αγορά ομολόγων, που θα διαρ-κέσει τουλάχιστον έως τον Σεπτέμ-βριο του 2016, έχει ενθαρρύνειπολλούς επενδυτές στην τοποθέ-τησή τους στην αγορά ακινήτωντων χωρών που θεωρούνται επεν-δυτικά «καταφύγια», σε αναζήτησηακόμα υψηλότερων αποδόσεων.

Για παράδειγμα, στη Γερμανία,οι τιμές των κατοικιών αυξάνονται

σταθερά από το 2009, καθώς η χώ-ρα θεωρείται ασφαλής επενδυτικόςπροορισμός, εν μέσω αυξανόμενωναβεβαιοτήτων. Αλλωστε, οι τιμέςποτέ δεν υποχώρησαν ιδιαίτερα,καθώς είχε αποφευχθεί ο υπερδα-νεισμός των νοικοκυριών για τηναπόκτηση κατοικιών. Ωστόσο, σή-

μερα, η αυξημένη ζήτηση για κα-τοικίες στη Γερμανία οδηγεί σευπερτιμήσεις των ακινήτων, ιδίωςαπό τη στιγμή που η προσφοράδεν επαρκεί για να καλύψει τις σχε-τικές ανάγκες και εκτιμάται ότι θααπαιτηθούν ορισμένα ακόμα χρόνιαέως ότου κατασκευαστούν αρκετέςνέες κατοικίες. Ως εκ τούτου, οι τι-μές αυξάνονται με ρυθμό ταχύτεροαπ’ ό,τι οι τιμές των ενοικίων καικυρίως τα εισοδήματα των νοικο-κυριών. Η Moody’s εκτιμά ότι ανδιατηρηθεί η τάση αυτή, η αγοράθα υπερθερμανθεί, με ό,τι αυτόσυνεπάγεται.

Πάντως, η Κεντρική Τράπεζα τηςΓερμανίας, παρότι παρακολουθείτην κατάσταση, δεν έχει προχω-ρήσει μέχρι στιγμής σε κάποια πα-ρέμβαση, σε αντίθεση με την Κεν-

τρική Τράπεζα της Αγγλίας, η οποία,ήδη από το 2014, προειδοποίησεγια την απειλή δημιουργίας «φού-σκας» στην αγορά κατοικίας, πουθα μπορούσε να εκτροχιάσει τηνοικονομική ανάκαμψη της χώρας.Ετσι, εισήγαγε αυστηρότερα κρι-τήρια δανεισμού, ώστε να περιο-ριστεί η διαθέσιμη ρευστότητα.

Τέλος, όσον αφορά τη Νορβηγία,το ΔΝΤ ήδη από το 2012 προειδο-ποίησε για απειλή δημιουργίας«φούσκας» στην αγορά κατοικίας.Στις αρχές του τρέχοντος έτους, ηαρμόδια αρχή της χώρας ανακοί-νωσε ότι τα χαμηλά επιτόκια ωθούντην αγορά κατοικίας σε οριακέςκαταστάσεις, δεδομένου ότι τοχρέος των νοικοκυριών έχει εκτο-ξευτεί στο 230% του διαθέσιμουεισοδήματος.

Σημαντική ζήτηση έχει αρχίσει ναδιαμορφώνεται για τα επιπλωμέναδιαμερίσματα τα οποία εντάσσον-ται σε συγκροτήματα κατοικιώνκαι συνοδεύονται από κάποιο επί-πεδο υπηρεσιών, κυρίως συντή-ρησης και ασφάλειας.

Σε πρόσφατη έκθεσή της, η εται-ρεία HVS London τονίζει ότι η ανά-πτυξη νέων συγκροτημάτων επι-πλωμένων κατοικιών στον ανερ-χόμενο αυτό κλάδο και μια σειράσημαντικών συναλλαγών έχουνενισχύσει την αναγνωρισιμότητατης συγκεκριμένης κατηγορίαςκατοικιών. Ως εκ τούτου, τα επι-πλωμένα διαμερίσματα έχουν αρ-

χίσει να μετακινούνται προς τοπροσκήνιο της ευρωπαϊκής αγοράςκατοικίας. Ταυτόχρονα, η συνεχήςανάπτυξη του κλάδου δεν σημαίνειότι έχει σταματήσει και η εξέλιξητων τάσεων, καθώς σε πολλές πε-ριπτώσεις καταγράφονται σημαν-τικές μεταβολές σε σχέση με πριναπό μερικά χρόνια.

Οπως τονίζει η HVS London, οι

νέες τάσεις στη συγκεκριμένη αγο-ρά κινούνται προς την κατεύθυνσηακινήτων που είναι μικρότερα σεεπιφάνεια, αξιοποιούν καλύτερατην τεχνολογία και κάνουν καλύ-τερη χρήση του διαθέσιμου χώρου.Παράλληλα, από την έρευνα προ-κύπτει ότι οι πιθανοί χρηματοδό-τες, χρήστες, εταιρείες ανάπτυξηςκαι επενδυτές είναι πρόθυμοι νασυμμετάσχουν στην αναπτυσσό-μενη αγορά των επιπλωμένων δια-μερισμάτων σε Βρετανία, Γερμανίακαι Γαλλία, που αποτελούν και τιςπιο δημοφιλείς αγορές. Εμπόδιοαποτελεί μέχρι στιγμής το γεγονόςότι ο κλάδος διαθέτει αρκετές υπο-

κατηγορίες, με βάση το είδος τωνπροσφερόμενων υπηρεσιών καιπαροχών, με αποτέλεσμα να είναιδύσκολη η άμεση σύγκριση τωνεπιμέρους ακινήτων. Αυτό δυσκο-λεύει τους ενδιαφερόμενους επεν-δυτές και πιστωτές, καθώς δενμπορούν εύκολα να αξιολογήσουναπαραίτητα στοιχεία, όπως το μέσοενοίκιο και το περιθώριο λειτουρ-γικού κέρδους από συγκρότημασε συγκρότημα.

Ως εκ τούτου, είναι σαφές ότιθα απαιτηθούν ορισμένα χρόνιαακόμα έως ότου ωριμάσει ακόμαπερισσότερο η αγορά των επιπλω-μένων διαμερισμάτων.

Κίνδυνο «φούσκας» σε Γερμανία, Νορβηγία, Βρετανία βλέπει η Moody’s

Το ΔΝΤ έχει προειδοποιήσει από το2012 για απειλή δημιουργίας «φού-σκας» στην αγορά κατοικίας τηςΝορβηγίας. Στη φωτογραφία, χαρα-κτηριστικές πολυκατοικίες στο Οσλο.

<<<<<<<

Στη Γερμανία, οι τιμέςτων κατοικιών αυξάνον-ται σταθερά από το2009, καθώς η χώρα θε-ωρείται ασφαλής επεν-δυτικός προορισμός.

Στροφή στα επιπλωμένα διαμερίσματα

<<<<<<<

Συνεχίζεται σταδιακά και ανάμήνα η άνοδος στον αριθμότων πωλητήριων εγγράφων.

<<<<<<<

Ανερχόμενος κλάδοςσε Βρετανία, Γερμανίακαι Γαλλία.

ΙΟΥΝΙΟΣ ΙΟΥΝΙΟΣ 2014 2015

ΛΕΥΚΩΣΙΑ

ΥΠΟΘΗΚΕΣ 275 338 ΠΟΣΟ 43.927.241€ 41.934.963€

ΑΜΜΟΧΩΣΤΟΣ

ΥΠΟΘΗΚΕΣ 29 65 ΠΟΣΟ 2.957.100€ 7.334.181€

ΛΑΡΝΑΚΑ

ΥΠΟΘΗΚΕΣ 89 140 ΠΟΣΟ 5.912.387€ 15.289.552€

ΛΕΜΕΣΟΣ

ΥΠΟΘΗΚΕΣ 140 245 ΠΟΣΟ 46.986.504€ 49.872.740€

ΠΑΦΟΣ

ΥΠΟΘΗΚΕΣ 69 143 ΠΟΣΟ 15.056.069€ 18.799.055€

ΣΥΝΟΛΟ

ΥΠΟΘΗΚΕΣ 602 931 ΠΟΣΟ 114.839.301€ 133.230.491€

Στατιστικά υποθηκών

OIK_12-REAL ESTATE_Master_cy 21/08/15 18:35 Page 12

ΖΩΗΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ • ΕΠΙΣΤΗΜΗ • ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

K Y Ρ I A K H 2 3 Α Υ Γ Ο Υ Σ Τ Ο Υ 2 0 1 5

Κομεντί α λα αμερικανικάΑμεσότητα και... ευχάριστη μελαγχολία συνθέτουν το πρόσωπο της νέας κωμωδίας στο Χόλιγουντ

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΠΟΥΡΑ

Δύο αμερικανικές κωμωδίες, το «Κατακού-τελα» του Τζαντ Απατοου και το «Οσο εί-μαστε νέοι» του Νόα Μπάουμπαχ, ήρθανμε αξιώσεις στα θερινά σινεμά τις τελευ-ταίες εβδομάδες. Δεν προκάλεσαν ανα-κατατάξεις στο box office, στο οποίο κυ-ριαρχούν και φέτος οι γαλλικές κωμωδίες,έφεραν όμως γλυκόπικρη γεύση στο καυτόελληνικό καλοκαίρι. Και οι δύο τους είναιενδεικτικές της νέας αμερικανικής κω-μωδίας που ξεπήδησε από τους κόλπουςτου ανεξάρτητου σινεμά προς τα μέσα

της δεκαετίας του ’90 και ωρίμασε στοπέρασμα του χρόνου. Η αμεσότητα καιη προσγείωση στην αληθινή ζωή, ακόμηκι όταν οι σεναριογράφοι έχουν ροπήπρος την υπερβολή ή τα κλισέ, αποτελούνβασικά της χαρακτηριστικά.

Στο «Κατακούτελα», που αδικείται κά-πως από την απόδοση του πρωτότυπουτίτλου του «Trainwreck» (ναυάγιο), μιαασχημούλα Νεοϋορκέζα, εργαζόμενο κο-ρίτσι σε ένα περιοδικό λαϊφστάιλ πουκανείς σοβαρός δημοσιογράφος δεν θατο ’θελε στο βιογραφικό του, βρίσκει τονπρίγκιπά της στο πρόσωπο ενός επαγ-

γελματικά επιτυχημένου και ολίγον που-ριτανού άνδρα. Ο πρίγκιπας σε αυτό τοπαραμύθι είναι μάλλον αδιάφορος ως κι-νηματογραφικός ήρωας. Η Σταχτοπούτα,όμως, είναι τόσο politically incorrect,που κρατάει την ταινία στον δρόμο στιςεπικίνδυνες στροφές. Η πληθωρική ηθο-ποιός Εϊμι Σούμερ, διάσημη στη standup κωμωδία στις Ηνωμένες Πολιτείες,είναι το κέντρο βάρους σε ένα Μανχάτανπου θα ταίριαζε σε αυτό του «Sex andthe City» αν είχε γκλάμουρ και λίγο απόσοφιστικέ άρλεκιν. Παρατηρώντας προ-σεκτικά την ταινία και την πρωταγωνί-

στρια, μας δημιουργείται η εντύπωσηπως βρισκόμαστε σε ένα μεταίχμιο σεό,τι αφορά πρότυπα και στερεότυπα γύρωαπό το ωραίο.

Στο «Οσο είμαστε νέοι», μια ανάλαφρηαίσθηση μελαγχολίας διατρέχει τις εικόνεςτου. Η ταινία θα μπορούσε να ιδωθεί καιως ντοκουμέντο για τα στέκια των δια-νοουμένων και των καλλιτεχνών, αλλάκαι των χίπστερ του σημερινού Μπρού-κλιν. Κεντρικά πρόσωπα εδώ είναι δύοσύζυγοι χωρίς παιδιά, η Κορνίλια και οΤζος, που αρχίζουν να κοιτάζουν με τρόμοτον καθρέφτη τους καθώς έχουν ήδη πε-

ράσει τα σαράντα. Ο Τζος, αποτυχημένοςσκηνοθέτης ντοκιμαντέρ, ζει στη σκιάτου διάσημου ντοκιμαντερίστα πεθερούτου. Μια μέρα γνωρίζει τυχαία ένα ζευγάριεικοσάρηδων, που λατρεύει τις αντίκες,και τον παραμυθιάζουν εκθειάζοντας τημοναδική ταινία που έχει γυρίσει. Οι μι-κρές συμβάσεις της ζωής (το τέρας πουδεν πρόσεξες πως είναι δίπλα σου έτοιμονα σε καταπιεί) είναι το βασικό θέμααυτής της ταινίας. Το πέρασμα του χρό-νου, το «κόλλημα» με το παρελθόν, αλλάκαι η απομυθοποίηση της νεότητας, συν-θέτουν ένα άκρως ενδιαφέρον κολάζ.

Χιουμορίστεςτης εποχής μαςΣτον επίλογο της περασμένης χιλιετίαςστο Χόλιγουντ, τρεις ταινίες υπήρξανκομβικές για το μέλλον της κωμωδίας,ανοίγοντας τον δρόμο σε μια νέα γενιάσεναριογράφων, σκηνοθετών και ηθο-ποιών: το «Κάτι τρέχει με τη Μαίρη»(1998), ο «Αρχάριος» (1998) και το «Ame-rican Pie» (1999). Οι δυσλειτουργικέςσχέσεις, οι ανατροπές γύρω από τοισχυρό και το ασθενές φύλο, το σεξ καιη πορνογραφία στα χρόνια του Διαδι-κτύου ήταν τα κεντρικά τους μοτίβα.Στη δεκαετία που ακολούθησε, τέσσεριςσκηνοθέτες (και σεναριογράφοι) καιένας ηθοποιός αναδείχθηκαν άτυπαβασικοί εκπρόσωποι της νέας αμερι-κανικής κωμωδίας.

Νόα Μπάουμπαχ: Βέρος Νεοϋορκέζος.Είναι 45 χρόνων και έχει υπογράψει με-ρικές από τις πιο σημαντικές δραματικέςκομεντί της τελευταίας δεκαετίας. ΟΜπεν Στίλερ, πρωταγωνιστής και στοπρόσφατο «Οσο είμαστε νέοι», έδωσετην καλύτερη μέχρι τώρα ερμηνεία τουστο δικό του «Δεν σκέφτομαι, άρα υπάρ-χω» το 2010. Πρόπερσι στο εξαιρετικό«Frances», ο Μπάουμπαχ μας σύστησετην ηθοποιό Γκρέτα Γκέργουικ. Εχει συ-νεργαστεί με τον Γουές Αντερσον ωςσεναριογράφος στις «Υδάτινες ιστορίες»και στον «Απίθανο κύριο Φοξ». Πολλοίκριτικοί θεωρούν πως είναι συνεχιστήςτης παράδοσης του Γούντι Αλεν.

Τζαντ Απατοου: Ξεκίνησε δυναμικάτην κινηματογραφική του καριέρα το2005 γράφοντας και σκηνοθετώντας τησεξοκωμωδία «Παρθένος ετών 40», μετην οποία έγινε γνωστός στους σινεφίλκαι ο πρωταγωνιστής του Στιβ Καρέλ.Το 2007 ο Απατοου μας σύστησε τονΣεθ Ρόγκεν στο «Με την πρώτη».

Τζέισον Ράιτμαν: Καναδός στην κατα-γωγή, ανήκει στην αφρόκρεμα των σκη-νοθετών της νέας αμερικανικής κωμω-δίας. Το «Ραντεβού στον αέρα», που ήτανυποψήφιο για 5 Οσκαρ το 2010, τονέκανε γνωστό στο ευρύ κοινό. Στις ταινίεςτου συνήθως περιγράφει ανεπιθύμητεςκαταστάσεις ενώ σκιαγραφεί πορτρέτααντιηρώων που αποτελούν ζωντανή πα-ραφωνία μέσα στο περιβάλλον τους («Ju-no», «Thank you for Smoking»).

Γουές Αντερσον: Η ευρωπαϊκή όψη τηςσύγχρονης αμερικανικής κωμωδίας. ΟΓουές Αντερσον, ο οποίος λατρεύει τοΠαρίσι, εδώ και χρόνια έχει στρέψει τηνκωμωδία προς το ιδιόρρυθμο, το μη κα-νονικό και το παράλογο. Αγαπημένο τουθέμα είναι η ασφυξία του παιδιού (πουμπορεί να έχει φτάσει σε ηλικία γάμου)σε ένα δυσλειτουργικό οικογενειακό πε-ριβάλλον. Η «Οικογένεια Τένενμπαουμ»είναι η διασημότερη ταινία του.

Μπεν Στίλερ: Ο Νεοϋορκέζος Μπεν Στί-λερ ανήκει σε μια γενιά κωμικών (ΤζακΜπλακ, Οουεν Ουίλσον, Γουίλ Φέρελ,Βινς Βον) που βούτηξαν παντού: σε τη-λεοπτικά σόου, σε μουσικά βίντεο, στονκινηματογράφο. Κινείται πάντα σαν εκ-κρεμές ανάμεσα στη φάρσα και στο δρά-μα. Δεν φοβήθηκε ακρότητες, ούτε τοκιτς. Η καριέρα του εκτινάχθηκε σταύψη χάρη στο «Κάτι τρέχει με τη Μαίρη».Το ταλέντο και το στυλ του τον έκαναναπολαυστικό και σε κωμωδίες όπως ο«Γαμπρός της συμφοράς».

Ξαναβλέποντας10 ταινίεςΑmerican Pie (1999). Σταθμός στη νε-ανική κουλτούρα των ’90s. Σήμερα,σου δημιουργείται η εντύπωση πωςβλέπεις μια ταινία για μια νέα «σε-ξουαλική επανάσταση» λίγο πριν απότο Facebook. Επίσης, είναι ενδιαφέροντο ότι τα κορίτσια έχουν μεγαλύτερηαυτοπεποίθηση από τα αγόρια και κυ-ριαρχικό ρόλο στο φλερτ και στονέρωτα.

Κάτι τρέχει με τη Μαίρη (1998). Η κα-λύτερη ταινία των Μπομπ και ΠίτερΦαρέλι. Ο Μπεν Στίλερ φαντάζει σανκαρικατούρα Τραβόλτα από το «Γκριζ»,η Κάμερον Ντίαζ είναι αέρινη και οΜατ Ντίλον (ο κακός της παρέας) σταόρια του γκροτέσκ.

Δεσμοί διαζυγίου (2005). Κωμωδία χα-μηλών τόνων του Νόα Μπάουμπαχ,που περιγράφει το δράμα δύο παιδιώντων οποίων οι γονείς χωρίζουν.

Δεν σκέφτομαι, άρα υπάρχω (2010).Ο Νόα Μπάουμπαχ παρουσιάζει ανά-λαφρα το πορτρέτο ενός νευρωτικού,σχεδόν αγοραφοβικού άνδρα, σε έναΛος Αντζελες της αποξένωσης. Με τονΜπεν Στίλερ.

Υδάτινες ιστορίες (2004). Η πιο θα-λασσινή ταινία του Γουές Αντερσον.Ο Στιβ Ζισού, παράξενος ωκεανογράφοςκαι σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ για τονβυθό, που η φιγούρα του παραπέμπειστον Ζακ Ιβ Κουστό, θα ζήσει μια κρίσηόταν θα εμφανιστεί στο πλοίο του τοεξώγαμο παιδί του που πια έχει γίνειάνδρας.

Ο έρωτας του φεγγαριού (2012). Η πιοκαλοκαιρινή ταινία του Γουές Αντερσον.Το «Le temps de l’ amour» τραγουδι-σμένο από τη Φρανσουάζ Αρντί είναιτο… σήμα κατατεθέν της! Ενας μικρόςπρόσκοπος κλέβει την αγαπημένη του.Στη συνέχεια το ανήλικο ζευγάρι βρί-σκει καταφύγιο σε ένα απομακρυσμένονησάκι.

Με την πρώτη (2007). Ενα ρεμάλι, πουβλέπει διαρκώς πορνό στο Διαδίκτυο,γίνεται κατά λάθος πατέρας και ανα-καλύπτει την αξία της οικογένειας. Γυ-ρίστηκε από τον Τζαντ Απατοου.

Juno (2007). H 16χρονη Τζούνο μένειέγκυος έπειτα από ένα πληκτικό από-γευμα στο σπίτι ενός σπασίκλα συμ-μαθητή της. Πρώτη σκέψη της είναινα απαλλαγεί από το ανεπιθύμητο φορ-τίο. Ομως, η πρώτη επίσκεψή της σεέναν σύλλογο γυναικών που βρίσκονταιστην ίδια θέση την κάνει να αλλάξειγνώμη. Του Τζέισον Ράιτμαν με τηνΕλεν Πέιτζ και τον Μάικλ Σέρα.

Νιάτα σε έξαψη (2009). Ο Νικ Τουίστ,καλλιεργημένος έφηβος που ονειρεύε-ται να γίνει συγγραφέας κι απορεί γιατίτα ραδιόφωνα δεν παίζουν καθημερινάΦρανκ Σινάτρα, μισεί τ’ όνομά του καιέχει προβλήματα με το σεξ. Γυρίστηκεαπό τον Μιγκέλ Αρτέτα. Με τον ΜάικλΣέρα.

Frances Ha (2012). Ασπρόμαυρη ταινίατου Νόα Μπάουμπαχ με την ΓκρέταΓκέργουικ. Η ζωηρή Φράνσις συχνάζεισε μια σχολή χορού, αλλά δεν πρόκειταινα γίνει χορεύτρια. Συγκατοικεί με μιαφίλη της, με την οποία μάλλον δενείναι φίλη. Ζει τη ζωή της ανάλαφρακαι βλέπει τον κόσμο θετικά.

Ο Μπεν Στίλερ είναι από τους πιο αναγνωρίσιμους ηθοποιούς της σύγχρονης κωμωδίας. Το στιγμιότυπο από το «Οσο είμαστε νέοι».

Οι σκηνοθέτες Τζαντ Απατοου, Νόα Μπάουμπαχ και Τζέισον Ράιτμαν ανήκουν στους ανανεωτές της αμερικανικής κωμωδίας.

Η Εϊμι Σούμερ (γνωστή στις ΗΠΑ από τις επιδόσεις της στη stand up κωμωδία) και ο Μπιλ Χέιντερ στο «Κατακούτελα».

01-TEXNES NEW_Master_cy 21/08/15 18:31 Page 1

2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Ε Β Δ Ο Μ Α Δ Α Κυριακή 23 Αυγούστου 2015

Ε Π Ι Λ Ο Γ Ε Σ

Eβλεπα ένα ντοκιμαντέρ που περιέγραφεότι μέσα από τις καταστροφικές (για τα δι-κά μας μάτια) εκρήξεις των άστρων «σού-περ νόβα», δημιουργήθηκαν τα στοιχείααπό τα οποία αποτελούνται όλοι οι πλανή-τες, όπως και η γη και τα έμβια όντα της.Διάβασα επίσης, ότι Ιάπωνες επιστήμονεςδημιούργησαν πειραματικά ελεγχόμενεςπροσομοιώσεις συγκρούσεων κομητών μεπλανήτες, όπου οι προκαλούμενες εκρή-ξεις δημιούργησαν σύνθετες οργανικέςενώσεις, ικανές να λειτουργήσουν ως πυ-ρήνες δημιουργίας ζωντανών οργανισμών.Δηλαδή, οτιδήποτε είμαστε και μας περι-βάλλει δημιουργήθηκε μέσα από συγ-κρούσεις και εκρήξεις. Επίσης, η επιστήμητης αστροφυσικής υποστηρίζει ότι η συνέ-χεια των αέναων συγκρούσεων ανανεώνειτη ζωτικότητα του σύμπαντος και όταν κά-ποτε, μετά τα κάποια τρισεκατομμύριαχρόνια, πάψουν να συμβαίνουν, το σύμπανθα «πεθάνει» μέσα στη γαλήνη του…

Ίσως γι’ αυτό συνεχίζουμε τη σχετική«συμπαντική παράδοση» ως ανθρώπινα«έλλογα» όντα κατά την πεπερασμένη πο-λιτισμική μας ιστορία επάνω σε αυτόν τονπλανήτη. Είμαστε αποτελέσματα συγ-

κρούσεων και εξακολουθούμε να τις ανα-νεώνουμε με όλο το φάσμα των παρανοϊ-κών επιλογών μας. Και οι αναλογίες με τιςσυμπαντικές διεργασίες περνάνε εύκολαστην πολιτική ζωή, παρότι χρησιμοποιούν-ται συνήθως για εντυπωσιασμό: π.χ. «ημαύρη τρύπα των δημοσιονομικών», «οκομήτης της πολιτικής» κτλ. Αλλά ακόμακαι οι αστεροειδείς που κατακλύζουν τονδιαστημικό χώρο και απειλούν τον πλανή-τη μας με μια πιθανή σύγκρουση και τοεπακόλουθο τέλος του πολιτισμού μας,έχουν τροχιές που υπολογίζονται με ακρί-βεια, εάν φυσικά τους ανακαλύψουμε εγ-καίρως.

Αντίθετα, στις οικονομικές και πολιτικέςδιαδικασίες, η εξέλιξη εμπεριέχει περισ-σότερο στοιχεία χάους, όπως συμβαίνεικαι στις μεταβολές των μετεωρολογικώνσυστημάτων, παρά στοιχεία λογικής προ-βλεπτικότητας. Τα αίτια εξακολουθούν ναυπάρχουν, απλώς είναι τόσο πολλά πουκαθίστανται μη μετρήσιμα και μας υπο-χρεώνουν να καταφεύγουμε στους νό-μους των πιθανοτήτων. Δεν υπάρχει οποι-αδήποτε σιγουριά για το τι θα συμβεί, αλ-λά απλώς η πιθανότητα να συμβεί. Το τι

τελικά συμβαίνει το μαθαίνουμε βιώνον-τας τα αποτελέσματά του. Άρα, οι πολιτι-κοί που εκφράζονται με βεβαιότητα για τομέλλον μοιάζουν περισσότερο με τουςεμπειρικούς μετεωρολόγους που προβλέ-πουν τον καιρό από τα «μηναλλάγια» τουΑυγούστου.

Τα αποτελέσματα των αποφάσεών τουςείναι αυτά που δείχνουν το γιατί λαμβά-νονται αυτές. Όπως π.χ. το αποτέλεσματης μελέτης του γερμανικού ΙνστιτούτουΟικονομικών Ερευνών της Χάλε (IWI), τηςένωσης ινστιτούτων Λάιμπνιτζ, που κατέ-δειξε ότι: «η Γερμανία έχει εξοικονομήσει100 δισ. ευρώ χάρη στην κρίση χρέουςγενικότερα της Ευρωζώνης αλλά κυρίωςτης Ελλάδας και το οποίο υπερβαίνει τοόποιο κόστος κατέβαλε η μεγαλύτερη ευ-ρωπαϊκή οικονομία για την αντιμετώπισηαυτής της κρίσης». Ποιον λοιπόν συμφέ-ρει περισσότερο η επιμήκυνση αυτής τηςκρίσης; Φυσικά αυτούς που επιμένουνστις όποιες πολιτικές συνταγές συντήρη-σής της.

Υ.Γ. Στο άρθρο της περασμένης εβδομά-δας, κατά τον απολογισμό της τουρκικής

εισβολής έγραψα: «6.000 νεκροί, αγνο-ούμενοι και σοβαρά τραυματισμένοι» ωςσύνολο κατά προσέγγιση, αφού όσο κι ανέψαξα δεν ανακάλυψα τα σχετικά επίση-μα στοιχεία της κυπριακής πολιτείας καιέμεινα σε αριθμούς που ευρέως κυκλο-φόρησαν τα προηγούμενα χρόνια. Π.χ. ηεγκυκλοπαίδεια της Δομής (έκδοση 2006)γράφει: «χιλιάδες πολίτες φονεύθηκαν,ενώ 1619 άτομα είναι ακόμα αγνοούμε-νοι» και η Βικιπαίδεια του διαδικτύου: «…περίπου 4.000 νεκροί και 1.619 δηλώθη-καν αγνοούμενοι». Ο διευθυντής της εφη-μερίδας με πληροφόρησε ότι: «ο κατάλο-γος πεσόντων του 1974 αναφέρεται σε555 και 1493 αγνοούμενους». Με την επι-φύλαξη για τον άγνωστο αριθμό των τραυ-ματιών και υπολογίζοντας ότι συνήθως οιτραυματίες είναι περίπου διπλάσιοι απότους φονευθέντες, ίσως ο αριθμός 6000 -ως σύνολο φονευθέντων, αγνοουμένωνκαι τραυματισθέντων- να προσεγγίζει τηνπραγματικότητα. Ωστόσο, παραμένει άξιοαπορίας το γιατί δεν αποκαθίσταται η αλή-θεια από εκείνους τους αρμόδιους πουέχουν τα πραγματικά στοιχεία, διορθώ-νοντας τις σχετικές ανακρίβειες σε εγκυ-κλοπαίδειες και διαδίκτυο…

ΕΠΙΣΗΣ | Του ΚΩΣΤΑ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ

Aτζέντα

Eπιμέλεια: ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ art@kathimerini.com.cy

• Από τα εφηβικά μου χρόνιαήθελα να πάω στους Παξούς,αλλά ποτέ δεν τα κατάφερνα.Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο,κάθε φορά που έπεφταν ιδέεςγια το «πού θα πάμε αυτό το κα-

λοκαίρι», ο χάρτης πάντα γυρόφερνε στο Αι-γαίο. Το κόλλημά μου με τις Κυκλάδες είναιδεδομένο, έχει μια διάρκεια δεκαετιών καιπαραμένει ακόμα ζωντανό, το παραδέχομαι.Αποφάσισα όμως αυτό το καλοκαίρι να αλλά-ξω συνήθειες και να βρεθώ στο Ιόνιο. ΤαΕπτάνησα δεν μου είναι άγνωστα, ο έναςμου παππούς ήταν από την Κεφαλονιά, επο-μένως ήμουν σχεδόν υποψιασμένος για το τιθα συναντήσω. Λέω «σχεδόν» γιατί δεν πε-ρίμενα ότι στους Παξούς θα βρεθώ στον δικόμου, επίγειο παράδεισο!

• Για να γίνω πιο κατανοητός, μοιάζει επι-βεβλημένο να σας εκμυστηρευτώ και τιςσυνήθειές μου όταν βρίσκομαι σε καλοκαι-ρινές διακοπές. Πρώτος και απαράβατοςκανόνας, όχι στις μεγάλες παρέες. Μπορείνα γνωρίζεις τις συνήθεις και τα χούγια τωνκολλητών σου, δεν ξέρεις όμως τι θα σουπροκύψει με τις φίλες και τις γυναίκεςτους. Έχουν δει παραξενιές τα μάτια μου…άνευ ποταμών. Αυτό βέβαια σημαίνει πως κιεγώ είμαι παράξενος, δεν το αρνούμαι!

• Αν αποφασίσω λοιπόν να πάω σε νησί,αποφεύγω όπως ο διάβολος το λιβάνι εκεί-να που έχουν αεροδρόμιο. Καλύτερα να τα-λαιπωρηθώ λίγες ώρες παραπάνω μέχρι ναφτάσω στον προορισμό μου, παρά να συ-ναντήσω ορδές αδιάφορων τουριστών, λό-γω εύκολης πρόσβασης, να ακούσω βλα-χομπαρόκ μουσικές που συνήθως παίζουνσε mainstream νησιά και να δοκιμάσω τυ-ποποιημένες γεύσεις σε εστιατόρια, σχε-δόν πάντα ασφυκτικά γεμάτα από κόσμο.Δεν πάω σε οργανωμένες παραλίες ή του-λάχιστον τις αποφεύγω όσο μπορώ – παρα-δοσιακά είναι αυτές που βρίσκονται κοντάσε ασφάλτινο δρόμο. Σχεδόν πάντα έχουνφασαρία, πολλές από αυτές διαθέτουν καιθαλάσσια σπορ, αρκετοί λουόμενοι παίζουνρακέτες (αυτό δεν με πειράζει, παίζω κιεγώ όταν βρω την ευκαιρία), και σχεδόν πο-τέ δεν ησυχάζεις όσο θα ήθελες.

• Οταν οι συνθήκες το επιτρέπουν, προτιμώμε χίλια να βρεθώ σε νησί που δεν φαίνεταικαλά-καλά στον χάρτη. Τρελαίνομαι από χα-ρά να βρίσκομαι σε χωμάτινους δρόμουςπου οδηγούν σχεδόν πάντα σε υπέροχες,κρυστάλλινες παραλίες που πρέπει να περ-πατήσεις και λίγο για να τις συναντήσεις. Εί-μαι ευτυχισμένος όταν κάθομαι σε ένα λιτόταβερνάκι δίπλα στη θάλασσα, που σερβί-ρει αγνές γεύσεις έτσι όπως τις έμαθαν απότην οικογένεια και τις παραδόσεις τους.Γουστάρω τα εστιατόρια –και τα ακριβά-που σου προσφέρουν αυτό που σου υπό-σχονται, χωρίς να σε υπερχρεώνουν, μεπιάτα που σου μένουν στο μυαλό για πολλάχρόνια. Και βεβαίως θέλω να μπαίνω σε ca-fe και bar και να ακούω καλές μουσικές καιόχι «πού σου νέφκω, πού πάεις…»

• Ο κανόνας λέει (και έχω πάει σε πολλάνησιά) ότι ένα τέτοιο μέρος με αυτές τιςπροδιαγραφές, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θασυναντήσεις και κόσμο που σου κάνει ένακλικ, μοιάζει οικείος με σένα και τον συμ-παθείς με την πρώτη ματιά. Μπορεί να πιά-σεις εύκολα κουβέντα χωρίς να παρεξηγη-θείς και να βρεθείς στο τέλος με κοινές συ-νήθεις και επιδιώξεις.

• Αν όλα αυτά ακούγονται σαν επίγειος πα-ράδεισος, τότε ναι, οι Παξοί είναι. Μικρό καικαταπράσινο νησί κάτω από την Κέρκυρα,με πολλούς «σκαφάτους» είναι αλήθεια,γαλαζοπράσινες chill out παραλίες, οι πε-ρισσότερες βοτσαλωτές που πρέπει ναπερπατήσεις για να τις βρεις, όμορφα γου-στόζικα σπίτια που σέβονται την παράδοσητου Ιονίου, με καταπληκτικό φαγητό και αι-θέριες, καλόγουστες μουσικές όπου κι ανβρίσκεσαι. Διάλεξε την παρέα –εάν είσαιερωτευμένος ακόμα καλύτερα– και βάλεσοβαρά στα υπόψη αυτόν τον προορισμόγια του χρόνου!

Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΔΕΙΛΙΝΗΣ

Fish&chipsΦΕΣΤΙΒΑΛ

Nicosia Beer Fest 2015 Για ακόμη μία χρονιά ο Δήμος Λευκωσίας διοργα-νώνει το ιδιαίτερα επιτυχημένο Beer Festival πουθα διαρκέσει έξι ημέρες. Άφθονη μπύρα, κέφι καιπολλή μουσική υπόσχεται και φέτος η διοργάνωση.Για άλλη μια φορά γνωστά και αγαπημένα ονόματατης ελληνικής μουσικής σκηνής θα βρεθούν στησκηνή του φεστιβάλ για να χαρίσουν στο κοινό τατραγούδια τους. Μαζί τους θα απολαύσουμε εγχώ-ρια μουσικά συγκροτήματα και φωνές που γνωρί-σαμε μέσα από διάφορες μουσικές σκηνές της χώ-ρας. Φέτος, θα δούμε του Λαυρέντη Μαχαιρίτσαμαζί με τον Γιάννη Κότσιρα και το συγκρότημα ΤαΞύδια Ατελείωτα, την Ελεωνόρα Ζουγανέλη μαζί μετους Prospectus, τον Πάνο Μουζουράκη, την ΠέννυΜπαλτατζή με τους Gadjo Dilo, τους Κώστα Μακε-δόνα, Ελένη Πέτα με Τα Ξύδια Ατελείωτα, τον Κω-στή Μαραβέγια με τους Big Band Theory και τουςΧρήστο Δάντη, Γιώργο Παπαδόπουλο και Στέλιο Πα-τρίκιο. Από την Παρασκευή 28 Αυγούστου μέχρι τηνΤετάρτη 2 Σεπτεμβρίου στην Τάφρο Κωνστάντζα,Λευκωσία. Γενική είσοδος 6 ευρώ με μία μπίρα δω-ρεάν. Προπώληση με πακέτα τριών εισιτηρίων προς15 ευρώ στο Pacific Cafe στην Ονασαγόρου. Πληρ. 96700020.

ΜΟΥΣΙΚΗ ΘανάσηςΠαπακωνσταντίνου Ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου και οιμόνιμοι τα τελευταία χρόνια συνεργά-τες του θα προσπαθήσουν κι αυτό τοκαλοκαίρι να προσφέρουν διασκέδα-ση, παίζοντας και τραγουδώντας γιατα απλά και τα περίπλοκα, με οδηγότην παράδοση από τη μία και τον μαγι-κό ρεαλισμό από την άλλη. Μαζί τουστο τραγούδι θα είναι η Ματούλα Ζα-μάνη. Κυριακή 23 Αυγούστου, Κοινοτι-κό Πάρκο Λυμπιών στις 9:00 μ.μ. Εί-σοδος 20 ευρώ. Πληρ. 99810011.

23.8-29.8.15

ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Ταξίδι στα νησιά της ΜεσογείουΤο Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύ-πρου παρουσιάζει την έκθεση Ταξίδιστα νησιά της Μεσογείου. Σε μια ομά-δα χαρτών από τη Χαρτογραφική Συλ-λογή του Πολιτιστικού Ιδρύματος, ηΚύπρος απεικονίζεται ως μέρος τουευρύτερου ελληνικού κόσμου μαζί μεάλλα ελληνικά νησιά, όπως επίσης καιμε νησιά της Μεσογείου. Οι χάρτεςχρονολογούνται από τον 16ο έως τον19ο αιώνα. Την έκθεση συνοδεύει μι-κρός κατάλογος ο οποίος προσφέρε-ται δωρεάν. Διάρκεια έκθεσης μέχριτις 31 Οκτωβρίου στην Αίθουσα Πε-ριοδικών Εκθέσεων, ΠολιτιστικόΊδρυμα Τραπέζης Κύπρου Λευκωσία.Ώρες επισκέψεων: καθημερινά 10:00π.μ. – 7:00 μ.μ. Πληρ. 22128157.

ΘΕΡΙΝΟ ΣΙΝΕΜΑ

Η ελληνική α-φιλοξενίαστην ταινία «Xenia» Το «Xenia» αφηγείται την ιστορία του Ντάνυ και τουΟδυσσέα, δύο αδελφών που μετά το θάνατο της Αλ-βανίδας μητέρας τους ξεκινούν ένα ταξίδι στην Ελλά-δα προκειμένου να συναντήσουν τον Έλληνα πατέρατους που τους έχει εγκαταλείψει όταν ήταν ακόμηπαιδιά. Σκοπός τους να εξασφαλίσουν την ελληνικήιθαγένεια αλλά και τη συμμετοχή του ταλαντούχουΟδυσσέα σε έναν διαγωνισμό τραγουδιού στη Θεσ-σαλονίκη. Στην πορεία, θα αντιμετωπίσουν εχθρούςκαι φίλους, θα κυνηγήσουν μια καλύτερη ζωή και θαενηλικιωθούν χωρίς ποτέ να παραιτηθούν από το δι-καίωμα να ονειρεύονται. Ο κριτικός Θοδωρής Κου-τσογιαννόπουλος γράφει για την ταινία: «Ο ΠάνοςΚούτρας είναι ο μοναδικός Έλληνας σκηνοθέτης πουυφαίνει αξεδιάλυτα το ονειρικό με τον ρεαλισμό,αφηγούμενος πάντα στέρεα δομημένες ιστορίες,σκληρές και στρατευμένες. Στο Xenia, μια ειρωνικήσύντμηση της διφορούμενης ελληνικής (α)φιλοξε-νίας που περιλαμβάνει και ένα από τα πολλά ρημαγ-μένα ξενοδοχεία Xenia». Πέμπτη 27 Αυγούστου, θε-ρινός κινηματογράφος Κωνστάντια Λευκωσία στις9:00 μ.μ. Πληρ. 22349085.

Τα μυαλά στα κάγκελα

Το φεστιβάλ ανοίγει με μεγάλη συναυλία των Ελλήνων καλλιτεχνώνΓιάννη Κότσιρα και Λαυρέντη Μαχαιρίτσα.

adilinisy@sppmedia.com

Ο Πάνος Χ. Κούτρας ξεκινάει τη συμβολική Οδύσσεια των δύο αταίριαστων αδελφών από εκεί που πρέπει: το υπόπολιορκία θαρρείς κέντρο της σύγχρονης Αθήνας.

ΦΕΣΤΙΒΑΛ Cyprus Comic Con 2015 Κορυφαίοι, καταξιωμένοι Κύπριοι και διεθνείςδημιουργοί από όλο το φάσμα της pop κουλτού-ρας θα βρεθούν στο φετινό Cyprus Comic Con οιοποίοι θα έχουν την ευκαιρία να προωθήσουντην δουλειά τους στο ευρύ κοινό. Παράλληλα,θα υπάρξει μίνι φεστιβάλ ταινιών μικρού μή-κους, θα διοργανωθούν σεμινάρια, τουρνουάβιντεοπαιχνιδιών και καρτών, διαγωνισμός Co-splay, παζαράκι και άλλες πολλές εκπλήξεις πουετοιμάζει για την συγκεκριμένη μέρα η οργανω-τική ομάδα. Σημειώνεται πως στην εκδήλωση τοπαρών τους θα δώσουν και διάφορα καταστήμα-τα από τον χώρο των βιντεοπαιχνιδιών και τωνκόμικς, τα οποία θα διαθέτουν σχετικά εμπορεύ-ματα προς πώληση για τους λάτρεις της έβδομηςκαι ένατης τέχνης. Σάββατο 29 Αυγούστου, Συ-νεδριακό Κέντρο Φιλοξενία, Λευκωσία από τις9:00 π.μ. μέχρι τις 9:00 μ.μ. Πληρ. 99570250.

ΜΟΥΣΙΚΗ Kreator, οι θρύλοι της heavy metal στην ΚύπροΤο νούμερο ένα ευρωπαϊκόσυγκρότημα και θρύλοι της hea-vy metal, Kreator, έρχονταιστην Κύπρο για πρώτη φορά μετο νέο τους live show set-up γιαμια δυνατή συναυλία. Οι οπαδοί

και θαυμαστές όλων των ηλικιών θα έχουν επιτέλους την ευκαιρία να ζή-σουν μια μοναδική μουσική και οπτική ερμηνεία από ένα παγκόσμιο φαι-νόμενο τους πρωτοπόρους της Thrash-Metal σκηνής Kreator. Η καριέρατου ξεκίνησε το 1985 με το Endless pain και από το Pleasure to kill τηςεπόμενης χρονιάς, βρίσκονται στην ελίτ του ευρωπαϊκού thrash metal.Σάββατο 29 Αυγούστου, Pavilion Hall στη Λευκωσία. Οι πόρτες ανοίγουνστις 8:00 μ.μ. Εισιτήρια 30 ευρώ προπώληση και 35 ευρώ το βράδυ τηςσυναυλίας. Πληρ. 22322222.

TEXNES-02 ATZENTA_Master_cy 21/08/15 18:32 Page 2

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 3Κυριακή 23 Αυγούστου 2015 Μ Ο Υ Σ Ι Κ Η

Τ ο Ν ο 1 σ ε π ω λ ή σ ε ι ς l i f e s t y l e π ε ρ ι ο δ ι κ ό σ τ η ν Κ ύ π ρ ο

Τ Ε Υ Χ Ο Σ Δ Ι Α Κ Ο Π Ω Ν

Τ ο

ΜΕ

ΔΩ

ΡΟ

€5

.95

Σ Τ Α Π Ε Ρ Ι Π Τ Ε Ρ Α Κ Α Ι Σ Τ Ο I T U N E S A P P S T O R E - M U S T M A G A Z I N E

ΜΑΖΙ AFTER SUN

KORRESΣυσκευασία 50ML

Του ΒΑΓΓΕΛΗ ΚΑΒΒΑΔΙΑ

Τι είναι το rock and roll; Πώς καιπότε γεννήθηκε; Ποιο είναι «τοπρώτο rock and roll τραγούδι»;Πώς επηρέασε τη μοντέρνα ποπμουσική; Δεκάδες βιβλία, εκατον-τάδες άρθρα, χιλιάδες απόψειςέχουν διατυπωθεί στο πέρασματων τελευταίων εξήντα χρόνων.Και όμως, οι απαντήσεις ακόμηδιίστανται έπειτα από τόσες δε-καετίες για το τραγούδι που πυ-ροδότησε την έκρηξη του rockand roll. Το περιοδικό Rolling Sto-ne θεωρεί ως έτος γέννησης τουrock and roll το 1954, με την ηχο-γράφηση του τραγουδιού «That’sAll Right» από τον Eλβις Πρίσλεϊ.Από την άλλη, το Rock and RollHall of Fame χαρακτήρισε το «Roc-ket 88» του Τζάκι Μπρένστον, το1951, ως το «πρώτο rock and rollτραγούδι». Και η λίστα με τα τρα-γούδια που διεκδικούν αυτόν τονζηλευτό τίτλο, είναι ατέλειωτη.

Ποιος είναι όμως ο βασικός πα-ράγοντας που οδήγησε στη γέν-νηση του rock and roll; Ποιες είναιοι συνθήκες που συντέλεσαν στηνέκρηξή του; Βασικό παράγονταγια τη γέννηση του rock and rollθα πρέπει να θεωρήσουμε τηνανάδυση μιας νεολαίας που επι-θυμεί να σταθεί απέναντι στονσυντηρητισμό της προηγούμενηςγενιάς. Οι teenagers αναζητούσανδιακαώς τα μέσα που θα τους δια-φοροποιούσαν ως προς τον τρόποζωής και σκέψης των γονιών τους.

Πρώτα ο κινηματογράφος καιμετά η μουσική θα επιτελέσουνκαθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωσηπροτύπων όπως ο Τζέιμς Ντιν καιο Ελβις Πρίσλεϊ για τη λευκή αμε-ρικανική νεολαία. Στις αρχές τηςδεκαετίας του ’50, η αμερικανικήποπ μουσική κατακλυζόταν απόγλυκανάλατες μπαλάντες καλλι-

τεχνών όπως οι Πέρι Κόμο, ΝτόριςΝτέι και Ρόζμαρι Κλούνεϊ. Γι’ αυτόντον λόγο οι νέοι στράφηκαν σιγάσιγά στους ανεξάρτητους ραδιο-φωνικούς σταθμούς, που έπαιζανένα είδος μαύρης χορευτικής μου-σικής όπου τα φωνητικά ήταν τρα-χιά, οι στίχοι είχαν σαφές σεξουα-λικό περιεχόμενο και τα μουσικάόργανα (όπως η ηλεκτρική κιθάρα)παίζονταν δυνατά το όνομά της;Rhythm and Blues. Για τη στροφήτων λευκών εφήβων σε μια μουσικήαπό μαύρους για μαύρους και τηνεκλαΐκευσή της, κάτω από το όνοματου rock and roll, υπεύθυνη ήτανμια μικρή μερίδα ραδιοφωνικώνπαραγωγών και ειδικότερα ο ΑλανΦριντ από το Κλίβελαντ του Οχάιο.

Μέσα από μεταμεσονύχτιες εκ-πομπές όπως το «Το rock ‘n’ rollπάρτι του Moondog» έγιναν γνω-στοί πρωτοπόροι καλλιτέχνες τωνrhythm and blues που έθεταν μετα τραγούδια τους σοβαρές υπο-

ψηφιότητες για το πρώτο rock androll τραγούδι. Ο Λούις Τζόρντανμε τα «Caldonia» και «Saturday Ni-ght Fish Fry», ο Γουινόνι Χάρις μετο «Good Rockin’ Tonight», οΓουάιλντ Μπιλ Μουρ με το «Rockand Roll», ο Γκόρι Κάρτερ με τηνηλεκτρική κιθάρα στο «Rock Awh-ile» και ο επιδραστικότατος ΦατςΝτόμινο με το «The Fat Man». ΟΑλαν Φριντ μπορεί να μην ήταν οδημιουργός της έκφρασης και τηςμουσικής «rock and roll» όπως λαν-θασμένα ισχυριζόταν, αλλά έπαιξεκαθοριστικό ρόλο στη διάδοσητων rhythm and blues μέσα απόένα άλλο όνομα στο λευκό νεανικόακροατήριο. To τραγούδι του ΤζάκιΜπρένστον «Rocket 88» με τηνπαραμόρφωση στην ηλεκτρική κι-θάρα του Γουίλι Κιζάρτ μπορεί επά-ξια να θεωρείται από πολλούς τοπρώτο rock and roll τραγούδι, αλλάτο χρώμα του δέρματος των μου-σικών ίσως να ήταν ο σημαντικό-

τερος παράγοντας που δεν προ-κάλεσε την εμπορική έκρηξη τουrock and roll.

Η εμφάνιση του Μπιλ ΧάλεϊΑυτό που δεν κατάφερε η «Ρου-

κέτα 88» του Τζάκι Μπρένστον τοκατάφερε ο Μπιλ Χάλεϊ με τουςΚομήτες του, τέσσερα χρόνια μετά.Η εμφάνιση του τριαντάχρονουΜπιλ Χάλεϊ δεν έμοιαζε σε τίποταμε την εμφάνιση ενός αστέρα τηςrock and roll μουσικής. Πριν απότο 1955 αυτός και το συγκρότημάτου είχαν γνωρίσει μια μικρή επι-τυχία με το τραγούδι «Crazy ManCrazy», η οποία ήταν αρκετή γιανα υπογράψουν συμβόλαιο στημεγάλη δισκογραφική εταιρείαDecca. Οι μουσικές καταβολές τουΜπιλ Χάλεϊ ήταν η country andwestern μουσική, και πιο συγκε-κριμένα η western swing τουΜπομπ Γουίλς.

Στις 12 Απριλίου του 1954, ο

Μπιλ Χάλεϊ με την μπάντα τουμπαίνουν στο στούντιο για ναηχογραφήσουν το επόμενο σινγκλτους, «Thirteen Women». Ενατραγούδι που επισκιάστηκε απότο τραγούδι της άλλης πλευράς,το «Rock around the clock», τοοποίο και ηχογραφήθηκε την τε-λευταία μισή ώρα. Είναι διασκε-δαστικό εάν αναλογιστεί κανείςπως ο στιχουργός του «Rock aro-und the clock» που ξεσήκωσε μιαολόκληρη γενιά εφήβων ήτανένας μεσήλικας άνδρας. Η πρώτηεκτέλεση του τραγουδιού πραγ-ματοποιήθηκε λίγες εβδομάδεςνωρίτερα από μια ιταλοαμερικα-νική φωνητική μπάντα με το όνο-μα Sonny Dae and His Knights.Η εκτέλεση του Mπιλ Χάλεϊ είναιη επιτομή του rock and roll, συν-δυάζοντας τα δύο βασικά συστα-τικά του, τα rhythm and bluesκαι την country and western μου-σική (που θυμίζει πολύ το διαχρο-

νικό τραγούδι «Move it on Over»του Χανκ Γουίλιαμς). Το κιθαρι-στικό σόλο του Danny Cedrone(ο οποίος πέθανε ένα μήνα μετάτην ηχογράφηση και δεν πρόλαβενα χαρεί την επιτυχία του τρα-γουδιού) και το βαρύ backbeatτων ντραμς του Billy Guesack δενστάθηκαν ικανά να προκαλέσουντην έκρηξη του rock and roll.

Το τραγούδι κυκλοφόρησε ως2η πλευρά και πούλησε μόλις75.000 αντίτυπα. Μία από αυτέςτις κόπιες βρισκόταν στο Λος Αν-τζελες και στη συλλογή του 10χρο-νου Πίτερ Φορντ, όπου έπαιζε ξανάκαι ξανά στο πικάπ το «Rock aroundthe clock». O πατέρας του, ο διά-σημος ηθοποιός Γκλεν Φορντ, τηνίδια περίοδο πρωταγωνιστούσεστην ανατρεπτική ταινία «Η ζούγ-κλα του μαυροπίνακα». Η πλοκήτης ταινίας πραγματεύεται τη νε-ανική παραβατικότητα με τηνοποία βρίσκεται αντιμέτωπος ο νε-οφερμένος δάσκαλος Richard Da-dier (Γκλεν Φορντ) σε ένα κακό-φημο σχολείο. Ο σκηνοθέτης Ρί-τσαρντ Μπρουκς, ψάχνοντας ένατραγούδι που θα αντιπροσωπεύειτην ατίθαση νεολαία, πήρε το 45άριμε το «Rock around the clock» απότη δισκοθήκη του μικρού Πίτερκαι το έβαλε στους τίτλους αρχήςτης ταινίας. Από τα τέλη Μαρτίουτου 1955, οπότε προβλήθηκε ηταινία στους κινηματογράφουςκαι μέχρι το τέλος της χρονιάς, ηνεολαία της Αμερικής χόρευεστους ξέφρενους ρυθμούς του«Rock around the clock». Τον Ιού-λιο του 1955 γίνεται το πρώτοrock and roll τραγούδι που κατα-κτά την κορυφή των ποπ τσαρτστις ΗΠΑ, σηματοδοτώντας καιεπίσημα την έκρηξη της μουσικήςπου άλλαξε τον δυτικό πολιτισμόστο δεύτερο μισό του περασμένουαιώνα.

Το rock and roll «πάτησε» τα εξήνταΗ καθοριστική παρουσία των Τζέιμς Ντιν και Ελβις Πρίσλεϊ, ο ρόλος του Φατς Ντόμινο και των ραδιοφωνικών παραγωγών

Η εκτέλεση του Mπιλ Χάλεϊ στο «Rock around the clock», που ηχογραφήθηκε στις 12 Απριλίου του 1954, είναι η επιτομή του rock and roll.

TEXNES-03 PROSOPA_Master_cy 21/08/15 18:34 Page 3

4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Κυριακή 23 Αυγούστου 2015Μ Α Τ Ι Ε Σ

ΚΛΑΣΙΚΟΦΙΟΝΤΟΡ ΝΤΟΣΤΟΓΕΦΣΚΙΟ παίκτηςμετ.: Κίρα Σίνου εκδ.: Μίνωας

Κλασικό και πάντα επίκαιροτο εν λόγω μυθιστόρημα τουμεγάλου Ρώσου συγγρα-φέα. Πρόκειται για την ανα-τομία της ανθρώπινης φύ-σης, τις συγκρούσεις τωναντιθέτων που τη διαμορ-φώνουν. Μέσω της ιστορίας

του δασκάλου, του Αλεξέι, διαφαίνεται ο διαρ-κής πόλεμος ανάμεσα στη σύνεση και την επι-πολαιότητα, την ωριμότητα και την απερισκε-ψία, τη σταθερότητα και την ασυνέπεια, τη σε-μνότητα και την επιδειξιομανία. Ο αφηγητής, ανκαι οδηγείται στην αυτογνωσία, αφήνεται ναάγεται και να φέρεται από τις ακόρεστες επιθυ-μίες του, που τον οδηγούν στην καταστροφή.

ΧΡΥΣΑ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

ΞΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑΓΚΑΪΤΟ ΓΚΑΖΝΤΑΝΟΦΤο φάντασμα του Αλεξάντρ Βολφμετ.: Ελένη Μπακοπούλου

επιμ.: Χρήστος Αστερίουεκδ. Αντίποδες, σελ. 184Εχοντας παραμείνει για δε-καετίες άγνωστος ως μέλοςτης ρωσικής εμιγκράτσιαςστο Παρίσι, ο Γκάιτο Γκαζν-τάνοφ (1903-1971) και τογοητευτικότατο πεζογραφι-

κό έργο του γνωρίζουν μετά την κατάρρευσητης Σοβιετικής Ενωσης μια δεύτερη, λαμπρήαυτήν τη φορά, ζωή. Βαθιά επηρεασμένος απότον Εντγκαρ Αλαν Πόε και τα λογοτεχνικα τε-χνάσματα του κλασικού Αμερικανού που γεν-νούν σκιές, ο Γκαζντάνοφ αφηγείται μια περι-πέτεια στην ουκρανική στέπα που θα στιγματί-σει διά παντός  τον δεκαεξάχρονο ήρωά του. 

ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΚΟΤΖΙΑ

ΞΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑΓΙΓΕΝ ΛΙΑντίδοτο στη μοναξιάμτφρ.: Τόνια Κοβαλένκο εκδ. Καστανιώτη

Οι ζωές τριών παιδικών φί-λων, διασκορπισμένων σεδιαφορετικές πόλεις τουκόσμου, μπλέκονται ξανάύστερα από χρόνια σιωπήςμε αφορμή ένα θάνατο. Ανκαι η Σαοάι είχε στην πραγ-ματικότητα πάψει να ζει

πολλά χρόνια νωρίτερα, όταν δηλητηριάστη-κε υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες στο Πεκίνο,η Μοράν, ο Μπογιάνγκ και η Ρουγιού δενέχουν καταφέρει να αφήσουν πίσω τους ταγεγονότα, που σημάδεψαν την εφηβεία τους.Μετά τους «Περιπλανώμενους», η Κινεζοα-μερικανίδα Γιγέν Λι επιστρέφει με ένα λυρι-κό μυθιστόρημα για τη μοναξιά.

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΣΑΝΟΥΔΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑΙΩΑΝΝΑ ΤΟΜΠΡΟΥΒαλίτσα παρά πόδαεκδ. Γαβριηλίδης

Μια γυναίκα, η Δήμητρα,αφηγείται τα γεγονόταπου συγκλόνισαν την ίδια,αλλά και μια χώρα ολό-κληρη. Μόλις δεκαεφτάετών, έλαβε μέρος στονεμφύλιο πόλεμο και κατέ-φυγε στην Πολωνία. Κά-

νει τον απολογισμό ζωής, μιλάει για τις ατο-μικές και συλλογικές διαψεύσεις, εξομολο-γείται τα λάθη των απλών ανθρώπων πουπίστεψαν στα ιδεώδη. Με άμεσο τρόπο κα-ταγράφονται τα περιστατικά, τα ντοκουμέν-τα μιας εποχής που σημάδεψαν τον τόπο.Λέγονται αλήθειες, που ο αναγνώστης θααναγνωρίσει στο παρόν.

ΧΡΥΣΑ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

ΞΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑGEORGES SIMENONΣτριπ τηζμετ.: Αργυρώ Μακάρωφ εκδ. Αγρα, σελ. 220

Στα αναρίθμητα μυθιστο-ρήματά του θέλησε νααπεικονίσει το ανθρώπινοπεπρωμένο στην αξεδιά-λυτη πολυπλοκότητά του.Και όπως διακήρυξε στηνωριμότητά του, η αγαπη-μένη τεχνική του ήταν μία:

να δημιουργεί έναν κοινωνικό κύκλο πέντε-έξι προσώπων γύρω από έναν κεντρικό χα-ρακτήρα. Κι έπειτα να ταυτίζεται με αυτόντον χαρακτήρα. Το «Μονακό» είναι ένα καμ-παρέ στις Κάννες. Και ο μικρόκοσμός τουαποτελείται από τη μαντάμ Φλοράνς, τον άν-τρα της και τις χορεύτριες, με κεντρικό πρό-σωπο ανάμεσά τους τη στριπτιζέζ Σελίτα.

ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΚΟΤΖΙΑ

ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

ΦΩΤΕΙΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣΓράφει η ΕΛΕΝΗ ΞΕΝΟΥ

Η πέμπτη ιστορία

Σοφία Μάτση

Ο τρόπος ζωής σας δεν μου ταιριάζει

Η επιγραφή στην άκρη του δρόμου έγραφε«Petrera» και οδηγούσε σε ένα ανηφορικόχωματόδρομο. «Ακολούθησε την ταμπέλα»μου είχε πει στο τηλέφωνο, αυτό έκανα και σεπολύ λίγο ξεπρόβαλε ένα μικρό σπιτάκι όπουπίσω του βρισκόταν ένα εξίσου μικρό θερμο-κήπιο. Ήμασταν λίγο έξω από την Κλήρου, ημέρα ήταν ζεστή, η Σοφία μας υποδέχτηκε μεγλυκά που έφερε ο πατέρας της από τις αρα-βικές χώρες. «Είναι υπέροχα εδώ» της είπαμόλις καθίσαμε στην αυλή και πραγματικά τοεννοούσα. Όπου κι αν κοιτούσε το μάτι σουακουμπούσε στη φύση. «Εδώ ζεις πια;» τη ρώ-τησα, ναι, εδώ ζει, σ’ αυτό το μικρό σπιτάκιόπου είναι περιτριγυρισμένο από τις μόνιμεςκαλλιέργειες που η Σοφία καλλιεργεί. «Πρινφύγετε θα σας δώσω φρέσκα κολοκυθάκιακαι μπάμιες», μας είπε, χαμογελάσαμε κιύστερα άρχισα να τη ρωτώ πώς έγιναν όλα αυ-τά. Πώς από σπουδές στη χημεία και στις κα-λές τέχνες κατέληξε να ασχολείται με τις μόνι-μες καλλιέργειες. «Η κρίση μου έφερε έναμεγάλο δώρο» μου απαντά. Τι εννοείς, απορώ.Εννοεί πως όταν έγινε το κούρεμα και έμεινανοι τράπεζες κλειστές για μέρες, τότε συνειδη-τοποίησε ότι δεν είχε την αυτονομία και τα μέ-

σα να επιβιώσει σε μια τέτοια ανατροπή. Κιαυτό την πανικόβαλε. Δεν έμεινε όμως με ταχέρια δεμένα. Αποφάσισε να παρακολουθή-σει ένα σεμινάριο για τις μόνιμες καλλιέργειεςγια να αξιοποιήσει αυτή την οικογενειακή γη,φυτεύοντας ό,τι της ήταν απαραίτητο για ναεπιβιώσει. Έπεισε μάλιστα και τον πατέρα τηςνα την ακολουθήσει σ’ αυτά τα μαθήματα. Τοαποτέλεσμα; «Συνειδητοποίησα ότι ο τρόποςπου μας έχουν μεγαλώσει είναι να υπηρετού-με ένα σύστημα που στην ουσία μας μετατρέ-πει σε δούλους» μου λέει. Συνειδητοποίησε κιάλλα πολλά. Όπως ότι δεν της χρειάζονται1500 ευρώ τον μήνα για να ζει αλλά μπορεί νατα βγάλει πέρα και με 200 ευρώ. Όπως ότι «Τονα δουλεύω δέκα ώρες την ημέρα για να απο-πληρώνω ένα δάνειο το οποίο θα μου χρει-αστεί 30 χρόνια να το ξοφλήσω και σ’ αυτά τα30 χρόνια να είμαι ένας δούλος του συστήμα-τος, δεν είναι ό,τι ονειρεύτηκα στη ζωή μου».Οι σπουδές της στη χημεία και παράλληλα στιςκαλές τέχνες βρήκαν τον συνδυασμό τους στιςμόνιμες καλλιέργειες: Επιστήμη και δημιουρ-γικότητα. Και η Σοφία Μάτση τώρα ονειρεύε-ται να χτίσει κάποια στιγμή μια κοινότητα όπουθα είναι αυτόνομη, θα ζει στη φύση, θα τρέ-φεται από τις δικές της καλλιέργειες και θααποτελεί την απάντηση στο αδιέξοδο αυτούτου τρόπου ζωής που μας επιβάλουν σαν τημοναδική μας επιλογή.

Info: Και οι δέκα ιστορίες θα προβάλλονται ανάδεκαπενθήμερο στην ιστοσελίδα της Καθημερι-νής, το MAD TV Κύπρου και το κανάλι «Φωτει-νές Ιστορίες» στο YouTube, με τη στήριξη τηςΣυνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας.

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΟ ψίθυρος της Ευδοκίαςεκδ. Πόλις, σελ. 180

υναικεία υπόθεση και πάλι το νέο μυ-θιστόρημα της Χριστίνας Καράμπελα.

Οπως στο προηγούμενο βιβλίο της («Καιροίτέσσερεις», Πόλις 2014), και εδώ ο ρεαλισμόςτης πλοκής διασαλεύεται από αιφνίδιεςεισροές μυθικών στοιχείων, καθώς οι ήρωεςδιατηρούν άδηλους δεσμούς με ένα από-κοσμο, φαντασιώδες παρελθόν. Η εγγύτηταπαραμυθιού και πραγματικότητας υποδη-λώνεται από την παράθεση ενδιαμέσωςτης αφήγησης ενός μύθου, που σχολιάζειλοξά τα μυθιστορηματικά συμβάντα. Πέρααπό την αλληλοδιείσδυση φαντασίας καιαληθοφάνειας, ένα ακόμα μοτίβο που ηΚαράμπελα δανείζεται από την προγενέ-στερη σύλληψή της είναι η ολέθρια επί-δραση των αρσενικών στις ηρωίδες της.Τώρα, μάλιστα, δεν διστάζει να συνδέσειτο γένος με το ομώνυμο δηλητήριο, με τοοποίο ποτίζονται οι κακοί άρρενες.

Το κεντρικό θέμα παρουσιάζεται υπότο πρόσχημα αστυνομικού μυστηρίου.Μια νεαρή αστυνομικός αναλαμβάνει ναδιαλευκάνει την υπόθεση της εξαφάνισηςτης Ευδοκίας Δημουλίδου, ειδικής στηχαρτομαντεία και την καφεμαντεία. Η γυ-ναίκα αυτή είχε στενή σχέση με τρεις ηλι-κιωμένες ετεροθαλείς αδελφές, οι οποίεςτην επισκέπτονταν τακτικά. Ωστόσο, το

καταλυτικό πρόσωπο ανάμεσά τους υπήρξεο πατέρας της Ευδοκίας, ο οποίος παλιάασελγούσε εις βάρος των τριών αδελφών.Τα αίτια του θανάτου του ποτέ δεν εξι-χνιάστηκαν επακριβώς. Ο αστυνομικόςγρίφος αρχίζει να μετα-τοπίζεται προς ένα πα-ραισθητικό πεδίο, απότη στιγμή που οι σελίδεςενός παραμυθιού πα-ρεισδύουν στον παρον-τικό χρόνο της αφήγη-σης. Το «εδώ και τώρα»της έρευνας αποσταθε-ροποιείται από το «μιαφορά και έναν καιρό».

Μια φορά και ένανκαιρό τρεις ξερακιανές,κακορίζικες αδελφέςτάισαν την κόρη τουδυνάστη και βιαστήτους με τις κατακρεουρ-γημένες σάρκες του, βυ-θίζοντάς την σε λήθαρ-γο για έναν ολόκληρο χειμώνα. Τα τρίασκιάχτρα και η νεκροζώντανη κόρη τύλιξανμε τις μυστικές αλληλεπιδράσεις τους τοχωριό σε μια ζοφώδη αχλή, την οποία,μετά από μια σύντομη εαρινή ανάσταση,διέλυσε διά παντός ο θάνατος δικαίωνκαι αδίκων. Ομως, μέχρι το κακό τέλοςτου παραμυθιού, όπου τελικά κανείς δενέμεινε να ζήσει ούτε καλά ούτε καλύτερα,

παρεμβάλλονται μύρια δεινά, λιμασμένεςλάμιες, ξωτικά και αιμοβόρες νυχτερίδες,φαρμακερές καταλαλιές, σκοτεινά ξόρκιακαι μαύρα μάγια, αόρατα, άραχλα νήματα,που υφαίνουν αλαφροΐσκιωτες για να δέ-

σουν τους αρσενικούς,και άλλα, που ράβουντα στόματα λιγόφαγωναγοριών.

Τα νήματα του μύθουμπλέκονται με το κου-βαριασμένο νήμα τηςαστυνομικής πλοκής,μέσω των διαφαινόμε-νων συναφειών μεταξύτων δύο μερών της αφή-γησης. Τα πάθη των κα-τοίκων του μυθικού χω-ριού μοιάζουν να μυθο-ποιούν τα τραύματα τηςνεαρής αστυνομικού καιτου προϊσταμένου της.Η πρώτη, η μόνη πουέχει πρόσβαση στη φαν-

ταστική ιστορία, μπορεί να αναγνωρίσεισε αυτήν ανεπούλωτες δυστυχίες της καιγι’ αυτό συμπονά εκθύμως τα δύστηναπλάσματα του παραμυθιού. Ο διοικητήςτης, από την άλλη, αν διάβαζε τις ίδιεςσελίδες, δεν θα δυσκολευόταν να διακρίνειμια παραλλαγή των παιδικών του χρόνων,φαρμακωμένων από τις τοξικές συνταγέςτης μητέρας του και την εκδικητική του

ανορεξία. Η Καράμπελα προσδίδει ιδιαί-τερη σημασία στην τροφή, που άλλοτελαχταρούν και άλλοτε αρνούνται οι ήρωέςτης, αξιοποιώντας μυθοπλαστικά τις πολ-λαπλές της εκφάνσεις. Συστατικό επιβίω-σης, τέρψη, θαλπωρή, έγνοια, προσφορά,γιατρικό, ναρκωτικό, δηλητήριο, η τροφήυποσημαίνει στη μυθοπλασία τη σχέσητου κάθε ήρωα με τα πιο καθοριστικά γιατη ζωή του πρόσωπα, είτε πραγματικά,είτε επινοημένα, είτε παρόντα, είτε εκλι-πόντα. Εξίσου πρισματική εικονίζεται καιη μορφή της Ευδοκίας, η οποία για τονκαθένα υποστασιοποιεί μιαν αδήριτη, ζω-τική ανάγκη, αναπληρώνοντας φαντα-σιακά οδυνηρές ελλείψεις. Μητρική, συμ-πονετική, δυναστική, ένοχη και την ίδιαστιγμή εξαγνιστική, η Ευδοκία διατρέχεισαν ίσκιος τις σελίδες, κάνοντας τουςενοίκους τους να αναριγούν από όλα ταξεχασμένα που επιμένουν να τους επι-σκέπτονται, ψιθυρίζοντάς τους παραμυθίεςγια παλιές λύπες.

Η δισυπόστατη ιστορία της Καράμπελαεκτυλίσσεται στη διάρκεια ενός παράξενουκαλοκαιριού, που κατά καιρούς το διαστί-ζουν οι ριπές ενός, μόνο κατ’ όνομα, πα-ραμυθένιου χειμώνα. Λόγω μιας συμπαι-γνίας, από αυτές που συχνά διαμείβονταιμεταξύ ζωής και γραφής, το καλοκαίρι τηςΕυδοκίας μοιάζει με το φετινό καλοκαίρι,υποθερμικό, εφιαλτικό, οπωσδήποτε σου-ρεαλιστικό.

Γ

Χειμέριο καλοκαίρι

ΕΞ ΑΦΟΡΜΗΣΤου ΤΑΚΗ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ

Για τον Ανταίο Χρυσοστομίδη ταν φουριόζος, πάντα βιαστικός

και μονίμως έτοιμος να εκνευρι-στεί. Ολοι μας ήμασταν κάπως έτσιτότε. Βλέπαμε γύρω μας τον κόσμο νααλλάζει, βιαζόμασταν να αλλάξουμε κιεμείς, φοβόμασταν μη μείνουμε «εκτός».Ηταν τα μέσα της δεκαετίας του ογδόντακαι μοιραζόμασταν το ίδιο γραφείο στοπεριοδικό «Ενα» του Παύλου Μπακο-γιάννη. Μακαρίτης κι αυτός, όπως καιη τρίτη της παρέας, η Ισαβέλλα Παπα-ζήση. Ο Ανταίος είχε ήδη μια πολιτικήσταδιοδρομία πίσω του, όπως όλοι μαςλίγο ώς πολύ, όμως αν θυμάμαι καλά,μιλούσαμε ελάχιστα για πολιτικά. Μουέχει μείνει η αγάπη του για τον Ξαρχάκο.Ακουγε πολλή μουσική, αγόραζε δί-σκους, και εννοείται σχολίαζε φωνές,εκτελέσεις. Τρεις εκνευρισμένοι στοίδιο δωμάτιο δεν μπορούσαν να αντέ-ξουν για πολύ. Στο τέλος χωρίσαμε, δια-λύθηκε και το περιοδικό και χαθήκαμεγια καιρό. Μάθαινα νέα του, δούλευεσε διάφορα περιοδικά, έκανε αρχισυν-ταξία σε εκπομπές στην τηλεόραση,και δεν θυμάμαι αν είχε ακόμη αρχίσεινα μεταφράζει.

Φίλοι γίναμε αργότερα, όταν πια είχαμεεγκαταλείψει τον εκνευρισμό μας, στηνηλικία που έχεις καταλάβει πια πως ακό-μη κι αν αλλάξει ο κόσμος, δεν πρόκειταινα τον αλλάξεις εσύ. Οσοι το καταλα-βαίνουν εν πάση περιπτώσει. Οι υπό-λοιποι μένουν αενάως εγκλωβισμένοισε ένα είδος κακοφορμισμένης εφηβείας.Συναντηθήκαμε όταν παραιτήθηκα απότη θέση του υπεύθυνου ξένης λογοτε-χνίας στον Καστανιώτη και πρότεινααυθόρμητα τον Ανταίο για αντικατα-στάτη μου. Λες και είχαμε συνεννοηθεί,ενώ δεν είχαμε συνεννοηθεί. Λες καιήξερα πως η αγάπη του για τη λογοτε-χνία, την οποία μοιραζόμασταν όπωςπαλιότερα τον εκνευρισμό μας και τουςμικροκαβγάδες μας, ήταν αυτή που τον

απελευθέρωσε από τις αγκυλώσεις τηςυπερπολιτικοποιημένης νεότητας. Τότεήταν ήδη γνωστός μεταφραστής απότα ιταλικά. Η αγάπη του Ανταίου για τηλογοτεχνία ήταν έντιμη, γιατί ήταν ανε-πιτήδευτη. Διάβαζε και μετέφραζε επειδήτου άρεσε να διαβάζει και να μεταφράζει.Και αναλάμβανε την ευθύνη των επι-λογών του χωρίς τη γνωστή αθηναϊκήεπιτήδευση όπου ο καθένας που μπορείνα βάλει πέντε γραμμές σε μια σειρά

και να δώσει όνομα στον έρωτά του πα-ριστάνει τον Προυστ ή τον Μπόρχες.

Μείναμε φίλοι ώς το τέλος. Ηταν απ’αυτές τις φιλίες που δεν χρειάζεται νατις τροφοδοτείς με καθημερινές συ-νομιλίες για να ξέρεις πως υπάρχουν.Εξι μήνες μετά συνεχίζεις την κουβένταεκεί που την άφησες έξι μήνες πρινχωρίς πολλά-πολλά. Συμφωνούσαμεστα βασικά. Και το βασικότερο όλωνήταν ότι η λογοτεχνία σού δείχνει έναν

τρόπο να βλέπεις τον κόσμο, είναι μιααυτοκρατορία πολύγλωσση, πολυεθνι-κή και ανεξίθρησκη, μια άσκηση πνευ-ματικής ελευθερίας. Οι ιδεολογίες έρ-χονται και παρέρχονται, μασάνε πολλάμυαλά και πολλές ζωές, καταπίνουννοημοσύνη και εμέσσουν απόψεις,όμως η άσκηση της ελευθερίας πουείναι η ανάγνωση της λογοτεχνίας σεκρατάει πάντα ζωντανό. Τα δόγματαείναι για όσους μπερδεύουν το αίσθημαμε τη βλακεία.

Ασκηση ελευθερίας είναι και το γέλιο.Στις συναντήσεις μας τα τελευταία χρό-νια, μεσημέρια στο Ιντεάλ της Πανεπι-στημίου που δυστυχώς έκλεισε κι αυτό,γελούσαμε πολύ. Τον θυμάμαι να χα-μηλώνει τον τόνο της φωνής για να μηνακουστεί και να μου αφηγείται το τε-λευταίο επεισόδιο της μικρής αθηναϊκήςδημοκρατίας των γραμμάτων με τουςκαρατερίστες που το παίζουν πρωτα-γωνιστές.

Τη Δευτέρα στην κηδεία του άκουσαπολλά για το στρατευμένο του παρελθόν.Λυπάμαι Ανταίε μου, αλλά πήρα τηναπόφαση, όταν έρθει η ώρα μου να προ-τιμήσω να με συνοδεύσουν με την αθά-νατη επιστολή του Παύλου προς τουςΘεσσαλονικείς. Κι ας δηλώνω αγνωστι-κιστής όπως κι εσύ. Ομως αυτά έχουνοι φιλίες, οι πραγματικές. Χωρούν τιςδιαφωνίες, ακόμη κι όταν αφορούν ζη-τήματα γούστου και αισθητικής. Κι αυτότο είχε ο Ανταίος. Ζητούσε την κομψό-τητα, ακόμη και στο ντύσιμο, ακόμηκαι στα πνευματικά ζητήματα, ακόμηκαι στην πολιτική, μια σπάνια ευγένειαπου δεν παραχωρεί τα δικαιώματά τηςστους χαλέδες που δίνουν τον τόνο τωνκαιρών μας.

Οταν έμαθα πως πέθανε το πρώτοπου σκέφτηκα ήταν πως επιτέλους λυ-τρώθηκε από το βάσανο που του επε-φύλαξε η ζωή του για το τέλος της.

Η

Ο Ανταίος Χρυσοστομίδης (αριστερά) με τον Ιρλανδό συγγραφέα Τζον Μπάνβιλ.

VIEW

PH

OTO

AGE

NCY

KΡITIKHΤης ΛΙΝΑΣ ΠΑΝΤΑΛΕΩΝ

TEXNES-04 VIVLIO_Master_cy 21/08/15 18:34 Page 4

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 5Δ Ι Α Δ Ι Κ Τ Y ΟΚυριακή 23 Αυγούστου 2015

Της ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΣΑΝΟΥΔΟΥ

Μια νεανική φωτογραφία του Τζακ Λόντον,ένα υπογεγραμμένο πορτρέτο του ΤζόζεφΚόνραντ, λεπτομερή αρχιτεκτονικά σκί-τσα του Τόμας Χάρντι για την ανακαίνισημιας εκκλησίας Saint Juliot στην Κορ-νουάλη, μια σελίδα από το χειρόγραφοτου «Μάγου του Οζ» του Φρανκ Μπάουμκαι η λίστα με τα αγαπημένα βιβλία τουΡόμπερτ Λιούις Στίβενσον (μεταξύ άλλων,ο «Αμλετ», ο «Βασιλιάς Ληρ» και το Βιβλίοτου Ιώβ): Περισσότερα από 22 χιλιάδες«διαμάντια» από το μοναδικό στο είδοςτου θησαυροφυλακίου του Κέντρου Ράν-σομ του Πανεπιστημίου του Τέξας είναιπλέον διαθέσιμα στο Διαδίκτυο, σε υψηλήανάλυση, εντελώς δωρεάν και χωρίς ναυπόκεινται σε περιορισμούς πνευματικήςιδιοκτησίας.

Στο πλαίσιο του πρότζεκτ REVEAL(Read and View English & American Li-terature), 25 συλλογές χειρογράφων κο-ρυφαίων εκπροσώπων της αγγλικής καιαμερικανικής λογοτεχνίας έχουν αναρ-τηθεί στο πόρταλ ψηφιακών συλλογώντου Κέντρου Ράνσομ. Στόχος του εγ-χειρήματος είναι αφενός να αποκαλυ-φθούν στο κοινό τα επί δεκαετίες κρυμ-μένα ντοκουμέντα και αφετέρου νααναβαθμιστεί η εμπειρία των ερευνητών,που μελετούν τα αρχεία του Κέντρου.

Η ερευνητική βιβλιοθήκη για τις αν-θρωπιστικές επιστήμες του Κέντρου ΧάριΡάνσομ διαθέτει μια αξιόλογη συλλογήχειρογράφων, που περιλαμβάνει από πα-πύρους του 3ου αιώνα π.Χ. κι ένα μεσαι-ωνικό «Βιβλίο των Ωρών» μέχρι σημει-ώσεις του Εντγκαρ Αλαν Πόε και φωτο-γραφίες του Τζέιμς Τζόις. Πρόσφατα,στην κατοχή της περιήλθαν τα αρχείατου Ντέιβιντ Φόστερ Ουάλας, του Γκαμ-πριέλ Γκαρσία Μάρκες και του τέως δι-ευθυντή της Washington Post Ben Brad-lee, ο οποίος είχε επικοινωνία με προ-σωπικότητες όπως η Τζάκι Κένεντι καιο Τζίμι Κάρτερ. «Βασική προτεραιότητάμας είναι να παρέχουμε πρόσβαση στιςσυλλογές μας, έτσι ώστε ο καθένας –με-

λετητές, φοιτητές και το ευρύ κοινό– ναέχει την ευκαιρία να τις απολαύσει», λέειστην «Κ» η Elizabeth Gushee, διευθύντριατων ψηφιακών συλλογών του Κέντρουκαι επικεφαλής του πρότζεκτ REVEAL.

Η καινοτομία του εγχειρήματος, τοοποίο διήρκεσε ένα χρόνο και αφοράαποκλειστικά αγγλόφωνους συγγραφείςτου 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα,είναι ότι οι συλλογές ψηφιοποιήθηκανστην ολότητά τους. Δεδομένου ότι ταχρονικά περιθώρια και ο προϋπολογισμόςτου πρότζεκτ είχαν προσδιοριστεί εξαρ-χής, η υπεύθυνη ομάδα έπρεπε να επι-

κεντρωθεί σε 25 συγγραφείς, τους οποίουςξεχώρισε ανάμεσα σε έναν υπολογίσιμοαριθμό υποψηφίων. Κατ’ αρχάς, «επιλέ-ξαμε συλλογές που, σχεδόν στο σύνολότους, δεν προστατεύονται από πνευματικάδικαιώματα, επομένως ανήκουν στη συλ-λογική σφαίρα. Επίσης εστιάσαμε σε λο-γοτεχνικά χειρόγραφα από τις ΗΠΑ καιτη Βρετανία και εξασφαλίσαμε ότι οι συλ-λογές είχαν ήδη καταγραφεί», συνεχίζειη κ. Gushee. «Φυσικά, φροντίσαμε ναεστιάσουμε σε προσωπικότητες, για τουςοποίους γνωρίζαμε ότι θα υπάρχει εν-διαφέρον».

Το ενδιαφέρον του κοινού δεν μπορείπαρά να είναι εγγυημένο, όταν στη μικρήαλλά περιεκτική λίστα έχουν ενταχθείονόματα όπως του ποιητή Ντάντε Γκάμ-πριελ Ροσέτι, του Χένρι Τζέιμς και τηςφεμινίστριας Σάρλοτ Πέρκινς Γκίλμαν.Στις πιο εκτενείς συλλογές του πρότζεκτσυγκαταλέγονται εκείνες του ΟσκαρΟυάιλντ και του Χένρι Ντέιβιντ Θορό. Ηπρώτη αποτελείται κυρίως από την πλού-σια αλληλογραφία και τα χειρόγραφα εμ-βληματικών έργων του Βρετανού λογο-τέχνη. Η δεύτερη φωτίζει άγνωστες πτυ-χές του χαρακτήρα του πολυσχιδούς

Θορό, ο οποίος στα γραπτά του φιλοσοφείγια τη μοίρα του ανθρώπου, τον έρωτα,την ηθική, τους νόμους της φύσης καιτο τραγούδι των πουλιών. Πιο πολιτι-κοποιημένος, σε ένα σημείωμά του οσοσιαλιστής Τζακ Λόντον κλείνει τηνεπιστολή του προς τον δημοσιογράφοκαι συγγραφέα Vincent Starrett με τηφράση «δικός σας, για την επανάσταση»,ενώ ο O. Henry διασκεδάζει την κόρητου με εικονογραφημένα ποιήματα καιο Εντουαρντ Λίαρ σχεδιάζει μία χιου-μοριστική καρικατούρα του εαυτού του.

Αργή και επίπονη διαδικασία, η ψη-φιοποίηση των 22.739 αρχείων προσέφερεστην ομάδα της Elizabeth Gushee τη δυ-νατότητα να δοκιμάσει τις δυνάμεις τηςσε ένα τόσο φιλόδοξο εγχείρημα, εκσυγ-χρονίζοντας παράλληλα τις μεθόδουςεργασίας της. «Τα καταφέραμε αρκετάκαλά», υποστηρίζει. Τόσο καλά, που, μο-λονότι το πρότζεκτ ολοκληρώθηκε, πολλέςακόμη συλλογές θα έχουν αναρτηθείστην ιστοσελίδα του Κέντρου Ράνσομέως το τέλος του μήνα. «Οπωσδήποτεδιαθέτουμε περισσότερες συλλογές απόόσες χρειαζόμαστε για ένα REVEAL 2»,υπογραμμίζει η διευθύντρια. Tαυτόχρονα,η ενασχόληση με τα πολύτιμα χειρόγραφαεπεφύλασσε απρόσμενες ανακαλύψεις:«Σε προσωπικό επίπεδο, είχα την ευκαιρίανα εξοικειωθώ με λογοτέχνες για τουςοποίους δεν ήξερα τίποτα, όπως ο Αμε-ρικανός ποιητής Vachel Lindsay και ημυθιστοριογράφος Violet Hunt». Σύγ-χρονος και φίλος του Oυίλιαμ Γέιτς, οLindsay οραματιζόταν την αναβίωση τηςμουσικής διάστασης της ποίησης, ακο-λουθώντας το παράδειγμα των αρχαίωνΕλλήνων. Η Βρετανίδα Violet Hunt, απότο λογοτεχνικό σαλόνι της οποίας πα-ρήλασαν προσωπικότητες όπως ο ΕζραΠάουντ, ο Χένρι Τζέιμς και ο Ντ. Χ. Λόρενς,δεν δίσταζε να «χρησιμοποιεί» τους επι-φανείς καλεσμένους της ως πρότυπα γιατους χαρακτήρες των βιβλίων της.

Οι συλλογές του πρότζεκτ REVEAL είναι διαθέσι-μες στο hrc.contentdm.oclc.or.

Χιλιάδες «διαμάντια» δωρεάν στο ΔιαδίκτυοΠάνω από 22.000 ιστορικά έργα από το θησαυροφυλάκιο του Κέντρου Ράνσομ ψηφιοποιήθηκαν και είναι πλέον διαθέσιμα

Η συλλογή χειρογράφων του Τζακ Λόντον, που ψηφιοποιήθηκε στο πλαίσιο του πρό-τζεκτ Reveal, περιλαμβάνει επιστολές προς τους Edward Martin Moore, H. Ray Peckκαι Vincent Starrett, άρθρα του συγγραφέα και δημοσιογράφου δημοσιευμένα σεεφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά κ.ά.

Πορτρέτο του Χένρι Τζέιμς. Το μεγαλύ-τερο μέρος των χειρογράφων που κατέ-χει το Κέντρο Ράνσομ του Πανεπιστημί-ου του Τέξας σχετίζεται με τη θεατρικήδραστηριότητα του συγγραφέα στη Με-γάλη Βρετανία, από το 1886 και μέχριτον θάνατό του.

“Το εγχείρημα διήρκεσε ένα χρόνο και αφορά αποκλειστικά αγγλό φωνουςσυγγραφείς του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα.

TEXNES-05 CINEMA_Master_cy 21/08/15 18:36 Page 5

6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Τ Η Λ Ε Ο Ρ Α Σ Η Κυριακή 23 Αυγούστου 2015

08.00 Οι όρνιθες τ’ ΑριστοφάνηΚωμωδία με τους Γιωργούλα Σνελ,Πόπη Αβραάμ κ.ά.

09.45 Ιστορία της Αρχαίας Κύπρου (E)Η Ελληνιστική Κύπρος.

10.30 Πόσα ξέρεις (E)11.30 Πέτρινο ποτάμι (E)12.30 Σιυλλουρόκαμπος (E)

Ντοκιμαντέρ.13.30 Κύπρος ένα ταξίδι (Ε)

Στατός - Άγιος Φώτιος.14.15 Σάββατο κι απόβραδο (Ε)

Ψυχαγωγική εκπομπή.16.30 Τετ - Α - Τετ (Ε)

Πέτρος Φιλιππίδης.17.40 Θαλασσογραφία (Ε)

Μουσικό ταξίδι στις ομορφιές της Ελλάδας.

18.00 EIΔHΣEIΣ 18.15 Χωρίς αποσκευές (E)

Ταξιδιωτική εκπομπή μετην Αλεξία Αναστασίου.

18.45 Το καφενείο (E)Κωμική σειρά με τους Κώστα Δημητρίου,Σταύρο Λούρα, κ.ά.

19.20 Πατάτες 10 (E)20.00 EIΔHΣEIΣ21.30 Απογεύματα

με τη ΜαργαρίταΚοινωνική ταινία με τους Ζεράρ Ντεπαρν-τιέ,Ζιζέλ Κασαντεσούς.

23.00 EIΔHΣEIΣ23.45 Σάββατο κι

απόβραδο (E)01.00 EIΔHΣEIΣ (E)02.00 Σιυλλουρόκαμπος (E)

Ντοκιμαντέρ.

ΡΙΚ1 ΤHΛ.: 22862000

08.00 Παιδική ζώνηΗ φραουλίτσαΗ μικρή Λουλού ΜατλίνΠολύχρωμα ψαράκιαΆρθουρΖίγκμπιΣούπερ ΜάριοΝτένις ο τρομερόςΧόρσλαντΣαμπρίνα Αστυνόμος ΣαΐνηςΤιν Ντέις

13.00 Παγκόσμιο Πρωτάθλημα ΣτίβουΠεκίνο 2015

16.30 Οικογένεια Στίβενς17.00 Euromaxx17.30 Γευστικές

περιπλανήσειςΈνα ταξίδι γεύσεων.

18.00 Επικίνδυνες πτήσεις στους ουρανούς της ΑλάσκαNτοκιμαντέρ.

19.00 Ο κόσμος του μέλλοντος19.50 EIΔHΣEIΣ στην αγγλική20.10 EIΔHΣEIΣ στην τουρκική 20.15 Κύπρος ένα ταξίδι (E)

Kαντού.21.00 Nτετέκτιβ Βέρα

Aυτοτελείς ταινίεςμυστηρίου.

22.30 Σάββατο κι απόβραδο (E)Ψυχαγωγική εκπομπή.

00.30 EIΔHΣEIΣ (E)

ΡΙΚ2 ΤHΛ.: 22862000

07.00 Λένη (E)Ελληνική σειρά.

08.00 UNA Φάτσα (E)09.00 Μπουκιά και συχώριο (E)

Εκπομπή μαγειρικής.10.00 Καν’ το όπως ο Άκης (E)

Εκπομπή μαγειρικής.10.40 Το σπίτι της Έμμας (E)

Ελληνική σειρά.11.30 Πίσω στο σπίτι (E)

Ελληνική σειρά.12.20 Οι αταίριαστοι (E)

Κωμική σειρά . 13.00 Επτά θανάσιμες

πεθερές (E)Ελληνική σειρά.

14.40 Ένας μήνας και κάτι (E)Ελληνική σειρά.

16.00 Η ώρα η καλή (E)17.20 Πενήντα - Πενήντα (E)

Ελληνική σειρά.18.10 EIΔHΣEIΣ 18.20 Εραστής δυτικών

προαστίων (E)Ελληνική σειρά.

19.20 Είσαι το ταίρι μου (E)Ελληνική κωμική σειρά.

20.20 EIΔHΣEIΣ21.20 YOLO

Tηλεπαιχνίδι με τονΒαγγέλη Ευαγγέλου.

22.20 ColombianaΑστυνομική ταινία δρά-σης με τους Ζόε Σαλντά-να, Μάικλ Βάρταν κ.ά.

00.00 EIΔHΣEIΣ00.10 Κλείσε τα μάτια (E)

Ελληνική σειρά με τους Πέμυ Ζούνη,Χριστόφ. Παπακαλιάτη.

01.00 Your song (E)04.30 Mπαμπά μην τρέχεις (E)

Ελληνική σειρά.

MEGA ΤHΛ.: 22477777

07.00 Άκρως οικογενειακόν (E)Eλληνική σειρά.

07.50 Max Atlantos (E)Παιδικό πρόγραμμα.

08.20 Ζόρικα επαγγέλματα (E)

09.10 Super μπαμπάς (E) 10.00 To πιο γλυκό

μου ψέμα (E)Eλληνική σειρά.

11.15 Ο Τζίτζικας καιο Μέρμηγκας (E)

13.00 Τύχη βουνό (E)Ελληνική σειρά.

14.45 The Voice II - Battles (E)16.30 Aίγια... Fuxia! - (E) 17.45 Tα νέα του ANT1 σε 10’ 18.00 Kωνσταντίνου

και Ελένης (E)Eλληνική σειρά.

18.45 Το καφέ της Χαράς (E)Eλληνική σειρά.

20.20 Tα νέα του ANT121.20 Πρώτη σταγόνα (E)

Κυπριακή σειρά, με τους Λώρη Λοϊζίδη, Δώρα Κακουράτου, κ.ά.

22.10 Οι συμμαθητές (E)Κωμική σειράμε τους Παύλο Χαϊκάλη,Μαριάννα Τουμασάτου.

23.30 ReplayAθλητική εκπομπή.

00.45 Tίτλοι ειδήσεων00.50 O γητευτής (E)

Κοινωνική σειρά με τουςΑλέξανδρο Σταύρου,Ιωσήφ Μαρινάκη, κ.ά.

01.40 Το παιχνίδιτης συγγνώμης (E)

ANT1 ΤHΛ.: 22200200

06.30 Zωή ποδήλατο (E)07.35 Στο χωρκόν μας (E)08.25 Bio Life08.30 Βarbie and

the magic of PegasusTαινία κινουμένωνσχεδίων.

09.55 Βουράτε γειτόνοι (E)11.00 Oι Τάκκοι (E)

Kυπριακή σειρά. 11.30 Θα σε δω στο πλοίο (E)13.10 Οctober baby

Δράμα, με τους Ράχελ Χέντριχ, Τζέισον Μπέρκεϊ κ.ά.

15.05 Aκου τι είπαν! (E)16.30 Kόκκινο ποδήλατο (E)17.05 Μην αρχίζεις

τη μουρμούρα (E)Ελληνική σειρά.

17.45 Tα γεγονότα σε συντομία17.55 Μην αρχίζεις

τη μουρμούρα Συνέχεια.

18.40 Πάμε πακέτο (E) 20.15 Τομές στα γεγονότα21.15 Απόψε τραγουδάμε

Εκπομπή με πορτραίταΕλλήνων καλλιτεχνών.

21.55 Στην υγειά μας ρε παιδιά (E)Ψυχαγωγική εκπομπή.

00.45 Γεγονότα σε τίτλους00.50 CSI: Vegas, VI

Ξένη αστυνομική σειρά.01.55 Όρκος σιωπής (E)02.20 Κρυφός Καιάδας (E)03.00 Oι ιστορίες του

αστυνόμου Μπέκα (E)

ΣΙΓΜΑ ΤHΛ.: 22580100 TV PLUS ΤHΛ.: 22600600

07.00 Παιδική ζώνη09.00 Χρώματα Ελλάδας10.00 Super buzz (Ε)12.15 Hashtag (Ε)14.00 Top Ten14.30 Kαλοκαιρινή παρέα17.00 Tηλεαγορά 18.35 Η μεσόγειος στο πιάτο21.00 My father the hero

Αισθηματική κωμωδία.22.45 Knock off

Ταινία δράσης.00.30 The elite

Ταινία δράσης.02.20 Abandon

Δραματικό θρίλερ.04.05 Dark storm

Θρίλερ.

CAPITAL ΤHΛ.: 25577577

NOVACINEMA 107.20 The Contender09.30 Das Boot12.00 Cine News12.50 The Fault In Our Stars15.00 The Brink, Ι15.40 Cine News16.20 he Best Of Me18.20 The Young And Prodigi-ous T.S. Spivet20.10 Ariane’s Thread 22.00 Fury 00.15 Gemma Bovery01.55 Α Castle In Italy03.40 The Riot Club

NOVACINEMA 205.45 Walking With Dinosaurs07.15 Titanic10.30 Cine News11.05 Mr. Peabody & Sherman12.45 Twelve Years A Slave15.05 Cine News15.35 Divergent18.00 Mr. Morgan’s Last Love20.00 The Longest Yard22.00 Step Up23.50 Predestination01.30 Like Father Like Son03.30 Ryan’s Daughter

ΕΡΤ07.00 EΡΤ Ενημέρωση 10.00 Coast Australia11.00 Τhe Nanorevolution:Will Nano save the planet?12.00 EIΔHΣEIΣ 12.30 Ελλήνων Δρώμενα (E)13.00 Το αλάτι της Γης (E)15.00 EIΔHΣEIΣ 16.00 Gambit18.00 EIΔHΣEIΣ 18.30 Ο δρόμος έχει τη δικήτου ιστορία (E) 19.00 Οι λέξεις φταίνε 19.50 Προσωπικά (E) 21.00 EIΔHΣEIΣ 22.00 Quirke(E) 00.00 EIΔHΣEIΣ

MAD ΤHΛ.: 22472472

07.15 Εxtra Kids 12.00 Ελληνική ταινία14.00 Tαξίδι ζωής16.00 Παιδική ζώνη16.45 EIΔHΣEIΣ (νοηματική) 17.00 Ελληνική ταινία 18.45 EIΔHΣEIΣ 19.30 Ελληνική ταινία 21.30 Μουσικό πρόγραμμα22.30 Ελληνική ταινία23.55 Ξένη ταινία00.00 Υπαστυνόμος Ρεξ

Ξένη σειρά.01.00 ΕΙΔΗΣΕΙΣ01.30 Ελληνική ταινία03.15 Το πάρτι της ζωής σου04.00 Ελληνική ταινία

19.20 Πατάτες 10 21.00 Ντετέκτιβ Βέρα 22.20 Colombiana 22.10 Οι συμμαθητές 21.20 Απόψε τραγουδάμε 00.00 Rizzoli & Isles17.30 Fashion Music Project

21.00 My father the hero

07.30 Παιδική ζώνη13.00 Τηλεαγορά14.00 Ελληνική ταινία 15.30 Επίκαιρα (Ε)

Πολιτική εκπομπή.17.00 Τηλεαγορά18.00 Smart γεύσεις (Ε)

Εκπομπή μαγειρικής.18.45 EIΔHΣEIΣ19.00 Login (Ε)20.00 Ανάδειξέ το (Ε)

Ενημερωτική εκπομπή.20.50 EIΔHΣEIΣ21.15 Kitchen Stars

Ψυχαγωγικό show.22.15 Ξένη ταινία00.00 Rizzoli & Isles

Ξένη σειρά 02.00 Επίκαιρα (Ε)

Ενημερωτική εκπομπή.

06.00 Wake Up... Hits 08.00 Breakfast11.00 Greeks Only Mixer12.00 MAD Greekz Top 1013.00 Greeks Only Mixer14.00 Mixer 15.00 Zone M17.00 Mixer17.30 Fashion Music Project 18.00 Λάικ στα ελληνικά 19.00 Hits Non Stop20.00 OK @ Night21.00 VMA 2015

EXTRA TV ΤHΛ.: 25715111

Του ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΧΑΡΜΠΗ

Τρία-τέσσερα χρόνια πριν, το καλοκαίριεθεωρείτο νεκρή περίοδος για την τη-λεόραση. Και μπορεί για τα ελληνικάδεδομένα το αξίωμα να παραμένει –ανόχι να εντείνεται–, όμως δεν ισχύει τοίδιο και στην άλλη πλευρά του Ατλαν-τικού, όπου οι αγαπημένες μας σειρέςσυνεχίζουν να προβάλλονται με αμεί-ωτους ρυθμούς και κατά τους καλοκαι-ρινούς μήνες. Ας δούμε λοιπόν ένα μίνιμενού με τα καλύτερα τηλεοπτικά «πιά-τα» που μπορεί κανείς να απολαύσειφέτος το καλοκαίρι, τόσο από πρεμιέρεςόσο και από πολυαναμενόμενες επι-στροφές.

Κορυφαία εξ αυτών (των επιστροφών)αποτελεί, χωρίς συζήτηση, ο δεύτεροςκύκλος του «True Detective». Το αστυ-νομικό θρίλερ του Νικ Πιτσολάτο, μετην εκπληκτική ατμόσφαιρα και τις κο-ρυφαίες ερμηνείες, ήταν από αυτές τιςκαθοριστικές σειρές που συνέβαλαναποφασιστικά στο να αλλάξει το στάτουςτης τηλεόρασης. Στη δεύτερη σεζόνωστόσο (σχεδόν) τίποτα δεν είναι ίδιο.Η δράση μεταφέρεται από τους βάλτουςτης Λουιζιάνας στην Καλιφόρνια, όπουοι εντελώς νέοι πρωταγωνιστές (ΒινςΒον, Ρέιτσελ Μακ Ανταμς,Τέιλορ Κιτς,Κόλιν Φάρελ) συγκρούονται με φόντοτους επάλληλους αυτοκινητόδρομουςκαι τη βιομηχανική πόλη του Βίντσι.Εκεί, ένας πρώην μαφιόζος ετοιμάζεταινα κάνει μια μεγάλη (νόμιμη) επένδυσησε ένα νέο δίκτυο σιδηροδρόμων, ότανο βασικός του συνεταίρος βρίσκεταιάγρια δολοφονημένος. Οι τρεις ντετέκτιβπου αναλαμβάνουν την υπόθεση σύν-τομα βρίσκονται αντιμέτωποι με τερά-

στια συμφέροντα, καθώς και με τουςπροσωπικούς τους δαίμονες. Το δαιδα-λώδες σενάριο και οι 4 βασικοί χαρα-κτήρες –έναντι των προηγούμενων 2–κάνουν αυτήν τη σεζόν πολύ πιο απαι-τητική στην παρακολούθηση και εντέλει κάπως αμήχανη. Η ατμόσφαιρα,ωστόσο, είναι και πάλι εδώ, μαζί με τους

ευφυείς διαλόγους και μονολόγους, συν-τελώντας σε ένα αποτέλεσμα τουλάχι-στον ενδιαφέρον.

Παρ’ όλα αυτά, η σπουδαία σειρά τουφετινού καλοκαιριού είναι άλλη. Το «Mr.Robot» αφηγείται την ιστορία ενός νε-αρού και ταλαντούχου προγραμματιστήυπολογιστών, ο οποίος στον ελεύθεροχρόνο του είναι (προφανώς) χάκερ. Ηήδη ταραγμένη ζωή του θα γίνει ακόμαπιο περίπλοκη όταν θα τον προσεγγίσειένας μυστηριώδης «αναρχικός», ο οποίοςέχει στόχο να διαλύσει το παγκόσμιοσύστημα, μέσω στοχευμένων ηλεκτρο-νικών επιθέσεων. Με επιρροές από ται-νίες όπως το «Fight club» και το «Μάτριξ»,αλλά και το κίνημα των Anonymous, τοσυναρπαστικό σενάριο δεν διστάζει ναπει πολλά πράγματα με το όνομά τους,όσον αφορά τον σύγχρονο κόσμο. Επι-πλέον, ο ρόλος των κορυφαίων εταιρειών

πληροφορικής (Microsoft, Google, Appleκτλ.) αναδεικνύεται μέσω της ειρωνικής«Evil Corp», η οποία τις συνοψίζει ται-ριαστά. Πλεονέκτημα του «Mr. Robot»είναι και ο πρωταγωνιστής του. Ο 30άρηςΡάμι Μάλεκ χαρίζει στον αποξενωμένοκαι αντικοινωνικό χάκερ –κάτι σαν τονΝίο του «Μάτριξ», δηλαδή– μια απόκο-σμη διάσταση και μια πειστικότητα απα-ραίτητη προκειμένου να αποφευχθεί οξεπεσμός στη γραφικότητα και την κα-ρικατούρα. Από την άλλη, ο ΚρίστιανΣλέιτερ («True Romance ») είναι αρκετάκουλ και «αλλόκοτος» στον ρόλο τουεμπνευστή του παράτολμου σχεδίου.

Μια και αναφέραμε το «Μάτριξ», μίαακόμη ενδιαφέρουσα σειρά φαντασίαςείναι το «Sense8» των δημιουργών τηςεπιτυχημένης τριλογίας, Αντι και ΛάναΓουατσόφσκι. Ο πρώτος κύκλος πουκυκλοφόρησε ολόκληρος εξαρχής από

το δίκτυο του Netflix, επικεντρώνεταισε μια ομάδα ανθρώπων από διάφοραμέρη του κόσμου, οι οποίοι ξαφνικάσυνδέονται πνευματικά μεταξύ τους.Σύντομα θα αντιληφθούν ότι κάποιοιτούς θεωρούν απειλή, οπότε θα αναγ-καστούν να συνεργαστούν για να ξε-φύγουν τον κίνδυνο. Το ευφάνταστοσενάριο επενδύεται από μια πολύ ακριβήπαραγωγή, ωστόσο το αφηγηματικόκέντρο δύσκολα διατηρείται στην πο-ρεία. Οι φαν του είδους πάντως θα τοεκτιμήσουν δεόντως.

Κατά τα λοιπά, οι επιλογές μας συμ-πληρώνονται με τις νέες σεζόν των δη-μοφιλών «Χάνιμπαλ», «The Last Ship»και «Orange is the New Black», ενώ απότα καινούργια ξεχωρίζουν τα «The Brink»και «Fear the Walking Dead». Το τελευ-ταίο αποτελεί πρελούδιο της κορυφαίαςσειράς του AMC.

Το... φθινοπωρινό καλοκαίρι των σειρώνΠρεμιέρες και πολυαναμενόμενες επιστροφές, με αμείωτο ρυθμό, στην τηλεόραση της άλλης πλευράς του Ατλαντικού

To «The Last Ship», του Μάικλ Μπέι, βρίσκεταιστον δεύτερο κύκλο του.

Ο Ράμι Μάλεκ και ο Κρίστιαν Σλέιτερ πρωταγωνιστούνστο εξαιρετικό «Mr. Robot».

Από τις πιο επιτυχημένες σειρές που συνεχίζουν και αυτότο καλοκαίρι είναι το «Χάνιμπαλ»

Η δημοφιλής σειρά «Orange is the New Black» επιστρέφει με νέο κύκλο επεισοδίων.

Η νέα σεζόν του «True Detective» μεταφέρει τη δράση στη βιομηχανική Καλιφόρνια και αλλάζει εξ ολοκλήρου πρωταγωνιστές.

“Ο δεύτερος κύκλος του«True Detective», το σπου-δαίο «Mr. Robot», η σειράφαντασίας «Sense8» είναι με-ρικές από τις σειρές που θαπροβάλλονται σε τηλεοπτι-κές και διαδικτυακές οθόνες.

Το «Sense8» ξεχωρίζει ανάμεσα στις σει-ρές φαντασίας.

06 TEXNES TV NEW2_Master_cy 21/08/15 18:37 Page 6

Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η l 7Κυριακή 23 Αυγούστου 2015

ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΝΤΑΙ

ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ διαμέρισμα στη Λακατάμια 2 υπνο-δωματίων, πλήρης επιπλωμένο, με όλα τα είδη οι-κιακών συσκευών. 75τ.μ. και 15τ.μ. βεράντα, στον3ο όροφο με ανσασέρ σε ολοκαίνουργια πολυκα-τοικία 1 ετών και με γκαράζ στεγασμένο. Τηλέφωνοεπικοινωνίας 99184295. Τιμή €370,00.

ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ γωνιακό διαμέρισμα 2 υπν., 6 ετών,με σαλοτραπεζαρία, κουζίνα με όλα τα χρειώδη,wc, μπάνιο, έξτρα wc και ντους στο 1 υπν., γύρωβεράντες, a/c παντού, πάρκινγκ, αποθήκη. Μικρήνέα οικοδομή, κοντά στο Πανεπιστήμιο Κύπρου,περιοχή Κοιμητηρίου Κωνσταντίνου και Ελένης.Ενοίκιο €370 και κοινόχρηστα, κατάλληλο και γιαφοιτητές. Τηλ. 99623267, Λευκωσία.

ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΝΤΑΙ διαμερίσματα 2 & 3 υπν. στον Λυ-καβηττό, επιπλωμένα ή μη, εντοιχισμένη κουζίνα,θέρμανση, κλιματισμός, ηλιακός, χώρος στάθμευσης,κλειστό σύστημα παρακολούθησης. Τηλ. 99682782.

ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ ή πωλείται μοντέρνο διαμέρισμα,υπερσύγχρονο, ανεξάρτητο, 170τ.μ., στον τρίτοόροφο, συγκρότημα Laxia Boutique, με κοινόχρηστηπισίνα. Μεγάλο μέτωπο, βεράντα 32τ.μ., κυρίως

υπνοδωμάτιο με γκαρνταρόμπα και χώρο υγείαςwalkthrough, υπνοδωμάτιο en-suite, με πλήρη ποι-οτικό εξοπλισμό και φωτιστικά σώματα. Για φωτο-γραφικό υλικό και άλλες πληροφορίες:info@grandad.com.cy ή τηλέφωνο 99621380.

ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ διαμέρισμα 2 υπν. 105 τ.μ. στηνπεριοχή Παλουριώτισσας, έναντι Πύλης Αμμοχώστου,σε άριστη κατάσταση. Εντοιχισμένη κουζίνα, 2WC,Storage Heaters, επιπλωμένο, Air Conditions σεόλους τους χώρους, ηλιακό, αποθήκη και στεγασμένοχώρο στάθμευσης. Tιμή €400. Για περισσότερεςπληροφορίες στα τηλ. 99490942, 99566540.

ENOIKIAΖΕΤΑΙ διαμέρισμα 1 υπν. (54 τ.μ.) στη Μα-κεδονίτισσα, πίσω από τον Τύμβο. Βρίσκεται σεήσυχη περιοχή κοντά στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίαςκαι διαθέτει χώρο στάθμευσης και μικρή αποθήκη.Ενοίκιο €400. Τηλέφωνο επικοινωνίας 99693859.

ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ στην Έγκωμη απέναντι από ταφώτα του Hilton Park χώρος 2200τ.μ. από τα οποίατα 1000τ.μ. είναι στεγασμένα. Ιδανικός χώρος γιαοποιαδήποτε εργασία. Τηλ. 22673403, 99908143.

ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙΚΟΠΕΔΑ

ΠΩΛΕΙΤΑΙ οικιστικό τεμάχιο, 724 τ.μ., στην Αλάμπρα,

μεταξύ Παλαιού και Νέου δρόμου Λ/σίας- Λεμεσού.Τιμή: € 150.000 τηλ.99622427

ΠΩΛΕΙΤΑΙ εξαιρετικό οικόπεδο 661 τ.μ στην περιοχήColoumbia-Γερμασόγεια. Εφάπτεται πεζόδρομουκαι μεγάλου διαμορφωμένου χώρου πρασίνου.Μετίτλο κι όλες τις παροχές. ΣΔ 100%. Μέχρι τρειςορόφους. Τιμή 370.000 ευρώ (συζητήσιμη). Τηλ97742121.

ΠΩΛΕΙΤΑΙ οικόπεδο στην περιοχή της Αγίας Φύλας,

776τ.μ. με τίτλο ιδιοκτησίας, 90% ΣΔ, 3 ορόφοι.Τιμή 290.000 ευρώ. Τηλ 99787862. Email: e.zoi-dou@gmail.com

ΠΩΛΕΙΤΑΙ oικόπεδο στο χωριό Ποταμιά, 580 τ.μ.με τίτλο ιδιοκτησίας, 90% Συντελεστή Δόμησης,σε εξαιρετική περιοχή με νέες κατοικίες. Τιμή130.000 ευρώ. Τηλ. 99574611.

ΠΩΛEITAI ΟΙΚΙΣΤΙΚΟ ΤΕΜΑΧΙΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑΕΠΕΝΔΥΣΗ. Το οικιστικό τεμάχιο βρίσκεται στην

περιοχή Φοινικαριά. Ολικο εμβαδο 5,686 με Σ.Δ20%.Τηλ : 96885030 ιδιοκτήτης.

ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΑΚΙΝΗΤΑ

ΠΩΛΕΙΤΑΙ καινούργια, 2όροφη κατοικία, 4 υπν.,214 τ. μ. σε 600 τ.μ. οικιστικό τεμάχιο, στην Αλάμπρα,πάνω στον παλιό δρόμο Λευκωσίας- Λεμεσού.Τιμή: € 265.000 τηλ. 99622427

ΠΩΛΕΙΤΑΙ καινούργιο διαμέρισμα, ισόγειο 2 υπνο-δωματίων με A/C κοινή πισινα,2 parking και μεγάληβεράντα με κήπο στην περιοχή Τάφοι των Βασιλέων,με τίτλο ιδιοκτησίας στην Παφο.Τιμη:130.000 Τηλ.99425558

ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ

ΠΩΛΕΙΤΑΙ BMW 318ci Coope του 2000, manual,leder, σε γκρί χρώμα σε πολύ καλη κατάσταση.Τιμή €2,700. Τηλέφωνο επικοινωνίας 99184295

ΠΩΛΕΙΤΑΙ OPEL VECTRA 18CC, registration DAF,1993, manual, airbags, air-condition, car radio,silver color, special price: 800 euro only! Call22101858.

ΠΩΛΕΙΤΑΙ GolF IV Tdi Van 110 hp χρώματος ασήμι3.500 ευρώ. Τηλ. 99997147.

ΠΩΛΕΙΤΑΙ Toyota Starlet Glanza 13άρι turbo, χρώ-ματος ασημί, γραμμένο και επιθεωρημένο, 4.500ευρώ. Τιμή συζητήσιμη! 96766150 Λεμεσός.

ΠΩΛΕΙΤΑΙ Mercedes e 220 CDI μοντέλο 2001silver, MOT 5/2014, πρόσφατο γενικό service, fullextra, 5.500 ευρώ, λόγω αναχώρησης στο εξω-τερικό. Για περισσότερες πληροφορίες 99177507.

ΠΩΛΕΙΤΑΙ αμάξι Renault Megane Cabrio, έτος2006 16 άλογα, αρ. εγγραφής KJY, περασμένοΜΟΤ, σύστημα triptonic, leather, με αρκετά extra.Τιμή 5.800 ευρώ. Τηλ. 99850944 Λεμεσός.

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΠΩΛΕΙΤΑΙ επικερδής επιχείρηση στον ίδιο χώρολειτουργεί υπηρεσία money gram, υπάρχει εν-σωματωμένο dvd club και τεράστιο περίπτερο.Στον ίδιο χώρο λειτουργεί κα ι κατάστημα αθλητικώνπαπουτσιών. Πλούσιο stock. Πωλείται λόγο άλλωνασχολιών των ιδιοκτήτων. Τηλ. 99843498.

ΠΩΛΕΙΤΑΙ επιχείρηση (Πάρκο Καφεστιατόριο) μετον εξοπλισμό, λόγο άλλων ασχολιών του ιδιοκτήτη.Υπαίθρια παιχνιδούπολη και κλειστή αίθουσα παι-χνιδιών. Κατάλληλο για διοργάνωση εκδηλώσεων(γάμων, βαφτίσεων κ.α). Τηλ: 99843498.

ΤΑ Ξ Ι Δ Ι

Πωλείται προκατασκευασμένη οικία

Πωλείται προκατασκευασμένη οικία καινούργια, σύγχρονηκατασκευή, βαραίου τύπου από μέταλλο και μπετόν, 77 τ.μ.καθαρό και 18 τ.μ. βεράντα, 3 δωμάτια, 1 WC, σαλοκουζίνα.

Μεταφέρεται σε όλη την Κύπρο. Τιμή ευκαιρίας από€66.150 τώρα €49.800 παραδίδεται με το κλειδί.

Πληροφορίες στα τηλ. 0030 6944905607και 0030 2394052973

Πωλείται ταβέρνα

Πωλείται επιχείρηση (ταβέρνα) στην ταχέωςαναπτυσσόμενη περιοχή της Έγκωμης.

Χωρητικότητα 170 ατόμων, μεγάλος ιδιωτικός χώροςστάθμευσης, μπροστινή αυλή, όλες οι άδειες και όλος

ο εξοπλισμός, λογικό ενοίκιο, σταθερή πελατεία.Τιμή: €65.000. Πληροφορίες στo τηλ. 99582722

Πωλείται προκατασκευασμένη οικία

Πωλείται διώροφη προκατασκευασμένη οικία, καινούργια,σύγχρονη κατασκευή, βαραίου τύπου από μέταλλο και

μπετόν, 145 τ.μ. καθαρό και 20 τ.μ. βεράντα, 3 δωμάτια, 3WC, σαλοκουζίνα και αποθήκη. Μεταφέρεται σε όλη την

Κύπρο. Τιμή ευκαιρίας από €135.500 τώρα €104.800παραδίδεται με το κλειδί.

Πληροφορίες στα τηλ. 0030 6944905607και 0030 2394052973

Πωλείται ανεξάρτητη οικίαΠωλείται ανεξάρτητη οικία τύπου μεζονέτα, πάνω-κάτω,275 τ.μ, με στεγασμένη αυλή 150 τ.μ, 4 υπνοδωμάτια και

επιπλέον αυτόνομη σοφίτα 25 τ.μ, με δικό της μπάνιο.Περιοχή Αρχάγγελος, Λευκωσία.

Τιμή €370,000.Για περισσότερες πληροφορίες καλέστε

στα τηλέφωνα 99680069, 99659259μεταξύ των ωρών 18:00 – 20:00.

Της ΕΦΗΣ ΑΓΡΑΦΙΩΤΗ*

Πάνε χρόνια που πρωτοεπισκέφτηκατην Αλεξάνδρεια. Ηταν ακόμα μακράντουριστικής προβολής. Πατούσες συγ-χρόνως σε δυο πόλεις, μια μπελ επόκκαι μια αυθεντικά παραδοσιακή, βγαλ-μένη από διηγήσεις παραμυθάδων γιατη Σαχάρα. Φύτρωσε δυτικά του Νείλουτριακόσια χρόνια πριν από τον Χριστό.Το ανάκτορο της Μοντάζα που χτίστηκετο 1892 από τον Αμπάς Χελμί Πασά ωςθερινή κατοικία της βασιλικής οικογένειαςεντυπωσίαζε, το νησάκι Φάρος, έξω απότο λιμάνι, παρέπεμπε αυθόρμητα στονφάρο του Σώστρατου, που δεν υπάρχειήδη από τον 14ο αιώνα, αλλά απογείωνετη φαντασία. Εκεί που στεκόταν ο φάροςέχτισαν το φρούριο Καΐτ Μπέη, που ήταναφιερωμένο στους ψαράδες. Εντυπω-σιακή η ηλιοφώτιστη προκυμαία στιςδέκα το πρωί. Ο ελληνόφωνος συνοδόςεξαιρετικός.

Εικόνες πρωτόγνωρες παρέπεμπαναυθόρμητα σε δικά μας πρόσωπα. Ωρι-γένης, Ευκλείδης, Υπατία, ΠηνελόπηΔέλτα, Κώστας Παρθένης, μερικοί Αλε-ξανδρείς. Η ελληνική κοινότητα δενμένει πια εδώ.

Ο Κωνσταντίνος Καβάφης μας έμαθεμε τα λιτά, αισθησιακά ποιήματα να πε-ριμένουμε το απρόσμενο σε ιαμβικό ρυθ-μό και στίχο, με την ιδιαίτερη μουσική

των στίξεων και των λεπτομερειών. Στηνοδό Σαρμ Ελ Σέικ 10 (ο δρόμος ονομα-ζόταν Λέψιους) έζησε 35 χρόνια ζωγρα-φίζοντας με λέξεις τον μύθο της πόλης.Τον αναζητάς στο καφενείο που έπινετον καφέ του.

Στη δική τους Αλεξάνδρεια αφιέρωσανσημαντικοί λογοτέχνες τα έργα τους. ΟΛόρενς Ντάρελ στο «Αλεξανδρινό Κουαρ-τέτο», ο Στρατής Τσίρκας στις «Ακυβέρ-νητες Πολιτείες» περιγράφουν στιγμές,τοπία, ήθη.

Στο κέντρο θυμάμαι τρία τουλάχιστονξενοδοχεία που περιείχαν στο όνομάτους τον Μέγα Αλέξανδρο και δύο τηλέξη Ακρόπολη. Τα ονόματα των άλλωνήταν δικά τους (Σεμίραμις, Νείλος) ή γαλ-λικά, αυτά ήταν τότε τα γνωστότερα διε-θνώς, όπως το Cecil στο οποίο αναφέρεταιο Ντάρελ. Λίγα χρόνια μετά η Αλεξάνδρειαείχε αλλάξει. Οι τουριστικές αλυσίδεςαφαίρεσαν χρώμα από τα παλιά ξενοδο-χεία δίνοντας σύγχρονη λάμψη και προ-σφέροντας ανέσεις στους διεθνείς του-ρίστες.

Τριάντα δύο Αλεξάνδρειες είχαν ιδρύ-

σει οι αρχαίοι Ελληνες. Ο Μέγας Αλέ-ξανδρος ήθελε αυτή, στις όχθες του πο-ταμού, αδιαφορώντας για την κακή ποι-ότητα του χώματος και τους κινδύνουςαπό το Δέλτα του Νείλου.

Από το 1810 οι Ελληνες είδαν την Αλε-ξάνδρεια ως πόλη όπου μπορούν να με-γαλουργήσουν. Εχτισαν πλοία, δραστη-ριοποιήθηκαν, ο Μιχαήλ Τοσίτσας δίνειφτερά οργανώνοντας την κοινότητα.Με τον καιρό η πόλη γίνεται διεθνής,από όλη την Ευρώπη έμποροι στεριώνουνεκεί. «Η πόλη, που μας χρησιμοποίησεσαν την πανίδα της, έβρεξε μέσα μαςσυγκρούσεις που ήταν δικές της και πουτις πήραμε για δικές μας: αγαπημένηΑλεξάνδρεια!». Ετσι αποχαιρετά τηνπόλη αυτή ο Ντάρελ στο «ΑλεξανδρινόΚουαρτέτο» του.

«Καλωσόρισες, μουσαφίρη»Δεν θα ξεχάσω ποτέ όμως και το πρώτο

ταξίδι στη Σμύρνη. Με καραβάκι από τηΧίο στον Τσεσμέ και με λεωφορείο μέσαστο οποίο σε κερνούν τσάι και κουλούριαστη θρυλική πόλη μήνα Νοέμβριο. Σύν-

τομη βόλτα στην πόλη. Αίφνης παρατηρώκάποιον μεσήλικα να σκαλίζει μια ξύλινηεπιφάνεια και ακούω να τραγουδάει μα-γικά. Το καλωσόρισες μουσαφίρη, σκέ-φτομαι. Στην προκυμαία μια ορχήστραπαίζει ανατολίτικα και δυτικότροπα τρα-γούδια όσο γυναίκες με λεπτοδουλεμένεςστολές κέρναγαν λουκούμια. Το λιμάνιείχε τοπικό χρώμα εκείνη την εποχή καιετερόκλητες κουλτούρες ανακατεύοντανπολύ έντονα. Στην επιστροφή για το ξε-νοδοχείο στο μυαλό μου ο Παλαμάς: Καιμια φυλή ζη μέσα σας και λιώνει, και μιαζωή δεμένη σπαρταρά, Γιαννιώτικα,Σμυρνιώτικα, Πολίτικα, μακρόσυρτατραγούδια ανατολίτικα, λυπητερά.

Σήμα κατατεθέν στη Σμύρνη παρα-μένει ο Πύργος του Ρολογιού που χτί-στηκε το 1901 από τον σουλτάνο Αμ-πντούλ Χαμίτ, το Γιαλί τζαμί απέναντι,η αύρα του δρόμου πηγαίνοντας στηνεπιβλητική αρχαία αγορά, η οποία χτί-στηκε την εποχή του Μεγάλου Αλεξάν-δρου, το Αλσαντζάκ με τα υπέροχα πα-ραθυρόφυλλα και τους χαμογελαστούςμεροκαματιάρηδες, το Μπορνόβα με

τα εξαίσια κτίρια. Η Πούντα και το Κορ-δελιό, υποσυνείδητη ταραχή.

Πήρα την τελευταία μέρα του ταξιδιούεισιτήριο για βόλτα με ένα υποτυπώδεςτουριστικό πούλμαν, να πατήσω, χάρηστις ρόδες του, την ιώνια ιστορία. Δενένιωσα ούτε στιγμή να τους απασχολείπου κυκλοφορούσα μόνη αν και μουείχαν επισημάνει το αντίθετο. Οι Σμυρνιέςδεν στερήθηκαν πολλά, αυτό καταλα-βαίνεις παρατηρώντας τες.

Ο οργανωτής της συναυλίας και η Γαλ-λίδα σύζυγός του μετά τη συναυλία μουμε ξενάγησαν υποδειγματικά. Στις αρχαίεςΚλαζομενές, ακριβώς εκεί που το Ιζμίρτελειώνει, ένα υποτυπώδες υπαίθριομουσείο εκθέτει τα εργαλεία με τα οποίαοι αρχαίοι επεξεργάζονταν τις ελιές. ΣτονΤσεσμέ μυρίζει Ελλάδα. Περπατήσαμεστα Βούρλα, μου χάρισαν μια επίσκεψηστο σπίτι του Σεφέρη και στα Αλάτσατα.Ηπια εκεί καφέ που δεν θα ξεχάσω τοάρωμα ούτε το φλιτζάνι που τον σέρβι-ραν.

Ο Κοραής, ο Καλομοίρης, ο τεραστίουδιαμετρήματος συνθέτης τους Αχμέτ

Σαϊγκούν, ο γλύπτης Απάρτης, ο Σεφέρης,ο Ωνάσης, ο Μήτσος Μυράτ, ο ΜίνωςΑργυράκης, ο Γιάννης Κωνσταντινίδης,η Ιωάννα Τσάτσου, ο Δημήτρης Γληνόςάνοιξαν τα μάτια τους στη γη αυτή καιτα έκλεισαν με τη γλυκιά της μελαγχολίανα τους αποχαιρετά.

Αναρωτήθηκα τι θα αισθανόταν αυτέςτις τέσσερις μέρες ένα κορίτσι που στοσπίτι του στην Αθήνα οι πρόγονοι διη-γούνται τη φρίκη της μικρασιατικής κα-ταστροφής; Θα έβλεπε τέτοιο ταξίδι κα-μωμένο για επαγγελματικούς λόγους;

Λίγα χρόνια μετά επιστρέφω στο Ιζμίρ.Βρίσκω γκρεμισμένες αλλοτινές επαύλεις,χτισμένα κακόγουστα σπίτια, κατοίκουςνα κινούνται άναρχα σε χειρότερη πόλη.Η αγάπη στον μουσαφίρη, το μπακιρένιοσερβίτσιο και το άσπρο τραπεζομάντιλοπαρέμειναν. Αγνάντευα τώρα τη ζωήαπό τον όροφο αρ. 36 του Χίλτον καικοιτώντας δυο πλεούμενα να κινούνταιήρεμα σκεφτόμουν: Πόσο κοντά είναιοι ζωές των ανθρώπων τελικώς!

* Η κ. Εφη Αγραφιώτη είναι πιανίστα.

Οι πόλεις θα σε ακολουθούν...Μια βόλτα στην Αλεξάνδρεια και τη Σμύρνη, στα κτίρια, στους ανθρώπους και στις μυρωδιές

“Εικόνες πρωτόγνορες παραπέμπουν αυθόρμητα σε δικά μας πρόσωπα, ενώ η Ιστορία ξεπηδά από παντού, και στους δύο αυτούς τόπους.

Και η ζωή συνεχίζεται στις προκυμαίεςδύο σπουδαίων λιμανιών της Μεσογείουπου έχουν πολλά να μοιραστούν, της Αλε-ξάνδρειας (πάνω) και της Σμύρνης (κάτω).

Χαρακτηριστική πολυκατοικία στην πάλαι ποτέ κοσμοπολίτικη Αλεξάνδρεια (αριστερά), περίπατος στη σύγχρονη Σμύρνη (δεξιά), με φόντο τα λιγοστά απομεινάρια μιας άλλης εποχής που παραμένει οδυνηρά ζωντανή.

07-TEXNES-07 TAXIDI_Master_cy 21/08/15 18:38 Page 7

TEXNES-08-AD_Master_cy 21/08/15 13:56 Page 4